12
کوردستان دهری دهکایزادی پارتی ئا]٥8[ ژمارهNO:(58) نداهی کۆماری کوردستا مهزراندنهوو دا له پێناینی ئایری و نە بیستی مارکسیری نە بیی خەباتی کورد بۆ جەوهەرینتوانی نەیاوەاڵبکەنەی ک رزگاریوندایەڵەتبو دەوی و بە سەربەخۆی گرەویواری لەی کوردە گەشە٢ ل٤ ل٤ لکردن لە»یک« ەتیوک شەخسی فەیسبوەدا ئێوە پیشاند،» کەم« لەبەرابینێ و ن»زۆر« دینایەش وە کەمەکە مێژوویهکییژیراتی ست شکستاردوو خو٥ ل چل رۆژ له پێناوی٦ ل ئایدار لەگەڵ لە دPAK سەرۆکی جێگریژ پێی لەسەرکی پارلمانی نۆروێی سەرۆ جێگرن داگرتی کوردستا سەربەخۆیفراندۆمی ری و هاوسەرۆکی پارتی سەرۆک دەکاPAK ڕاستەیگهێشتنامەیەک ئا بانBDP رابگەیەنێییە کورد سەربەخۆیوە: کاتی ئە رەزای ناسری ژنانیزادیوی ئاوان ڕێکخراداری نێ دی ئافرەتانیخراوی کۆمەڵەیینا و ڕێکن- کوردستان کوردستانهتی کهسایی یاسایوڵهتی نێوده کۆماری کوردستان٧ لیزادی س���ەرۆکی پارت���ی ئا جێگ���ریەڵ جێگرییدارێکدا لەگ کوردستان لە دژ، پێی لەسەرکی پارلمانی نۆروێ سەرۆی کوردس���تان س���ەربەخۆیفراندۆمی ری داگرت.شەمەی رە25 نی هەی رۆژی21 سەعات،2013 مارس���ی15 رێکەوت���ی2712 جێگری» چاودێهری ئەخت���ەر» بەڕێزکی پارلمان���ی نۆروێ���ژ کە بۆ س���ەرۆ بیس���ت و پێنجادی ل���ە یی بەش���داریران���ی هەڵەبج���ە لە کیمیابا س���اڵەی بنکەینە، سەردانیری کوردستاو باشو کوردس���تان لە ش���ارییزادی پارتی ئا بەڕێز حسەینیان هەولێری کرد و لەPAK س���ەرۆکینپەنا جێگری یەزدای لێکرا.ە پێشوازی ەو چاودێهریدا، ئەخت���ەری���دارە ل���ەم دنگاوەکانیت بە هەبارە راپۆرتێکی س���ەیێژ لە پشتیوانی لە پارلمانی نۆرو خۆییرد و ب���ۆ بەفەرمیەی کو ل���ە نەت���ەوەی کورددی نەتەو ژێنۆس���ایسرانی نا���تان، خستەڕوو.ری کوردسو لە باشویزادی س���ەرۆکی پارت���ی ئا جێگ���ریوپاسنی س دەربڕین، وێڕای کوردس���تاوبراو،ن���ەی ناوا لەو هەنگای���ن و پێزانردس���تان وی کوەکی لە مێژوو کورتەیرکرانی دابەش���کران و داگیەت���ی چۆنیورد یەکیگەیاند کە ک خس���تەڕوو و رایش���تمان یەک نە، کوردس���تان نەتەونیداو پارچەکا کوردیش لە هەمو وپرسیشی یەکجاری و رێگاچارەی یەک ش���تەوڵەتیی و پێکهاتن���ی دە س���ەربەخۆییە.وەی نەتە���ەدا پێییم پێوەندینپەن���ا ل���ە یەزداس���ی کوردی پرس���ەرر چارە لەس���ەمرازی ئاش���تیانە و ب���ە ئا ل���ە رێگەیوە بۆدەنگیراتی���ک و گەڕان���ە دیمۆکفراندۆمی ری کورد ل���ە رێ���گای تاک���یێکخراویی ر لەژێر چاودێریی سەربەخۆیی ن، داگرت. لەوەکایەکگرتووە نەتە چاودێهری، بەڕێز ئەخت���ەروە خۆی���ەچارەیی ل���ە رێگە پش���تیوانی وێ���ڕای���یزادی ئا پارت���یکراوی پێش���نیاروەی نەتەوای خواست کوردس���تان، هیکانی بگا. رەوا کورد بە مافە و هاوس���ەرۆکی پارت���ی س���ەرۆکحەدینمۆکراسی سە و دی ئاش���تیش���اناک، گولتان ک دەمیرت���اش وڕاس���تەیەکیان ئاش���تنامەی بانگهی���یزادیەتی پارت���ی ئا س���ەرۆکایدستان، کردووە. کورەتی سەرۆکایمەکەداگهێش���تنا لە بان کوردس���تان���یزادی ئا پارت���یی ل���ە ب���ۆ بەش���داری داوەتک���راوەی نەورۆزوەیسمی جەژنی نەتە رێورەری کوردستان.و لە باکوی نەورۆز ووەی جەژنی نەتەوەی، بە بۆنەی گەڕانە»بۆ کوردستان« س���تافی بە ناویوکەمان لە هەمووەەکی گەرم لە سەرجەم نەتەیرۆزبای، پیی کوردیکی ساڵی نوێی دەس���پێکەین.ی کوردستان دە بەشەکانانی و پێکهێنکەمانوەر و خۆشی بۆ نەتە خیبێتە ساڵیی، ب کوردی٢٧١٣ ن ساڵیاتەخوازی ئاوی کوردستان.وەیوڵەتی نەتە دە»بۆ کوردستان« ستافی7 ،ڕۆی ئەمرۆ پاش���نیوە٤ کاتژمی���ر مارسی27(، کوردی2713 شەمەی ڕەۆ نەقش���بەندیو هامن، خات���و)2013 ی ژنانیزادیوی ئاێکخ���رای ر س���کرتێری���ەک ل���ەین���ا و ژمارە ن کوردس���تانی، کەبەریڕێوەس���تەی بەمانی دە ئەندایوبەند، دان لەیون لە هاوڕێی پێکهاتبوی و شەهێن ئەدهەمی، کرماشانریەم مەتییتاریتەب���ی س���کر س���ەردانی مەک ئافرەتان���یخ���راوی کۆمەڵ���ەی ڕێکویەن خاتو یان کرد و لە کوردس���تانمانییز، ئەندااو بایۆ مەجید و کانی شنفور، ئەندامی و ژیلە تەییەتتاری س���کر ئافرەتانی هەولێ���ری کۆمەڵ���ەی لقین لێکرا.یان، پێشوازی کوردستاۆمەڵێک پرس و بابەتیکەدا کیدارە لە دردس���تان ور بە ژنانی کو پێوەندی���داکەمان و هاوکاریوە خەباتی ژنانی نەتەوەکانیێکخراێ���وان رواهەنگ���ی ن و هاان و خەباتی���او مافەکانی لە پێنان ژنوڕای لەس���ەر بیر، ئاڵوگۆڕییوەی نەتە کرا.دان بەردریژە لە س���ەوە پێداگرتن���ەێکخراویێوان ر و هاوکاری نی پێوەندیینا ون-���ی کوردس���تان���ی ژنانزادی ئا���ی کوردس���تان،ی ئافرەتان کۆمەڵ���ەەی پێکهێنا.یدارەکی د کۆتایوەری تەد ناسری کورس���راو هونەرمەندی ناس���می نەورۆز و رێورە���ی لە رەزای،2713 ���ی کوردی س���اڵی س���ەری لە وتەیەکدا س���لێمانی لە ش���ارییەوەکات���ی ئە« :یگەیان���د ک���ە را رابگەیەنێ وی ک���ورد س���ەربەخۆیوڵەت دەی���ەوەەنی ئە کورد ش���ای». رابگەیەنێیزادیاندنی پارتی ئا راگەیتەی کۆمی لە بیر وی کوردس���تان دەمخۆش���یە دەکا. هونەرمەند هەڵوێستی ئەمنگەوازێکداانی باس���ە کە لە با شاییوەی جەژن���ی نەتە کە بەبۆن���ەیوە،ت���ەویکردووە بورۆزەوە ن���ە داوایPAKی ناوەندیت���ەی کۆمید کردووەەی کور لە رۆڵەکانی نەتەوێفراندۆمین���ەورز بکەن���ە ر« ک���ە و کوردس���تانی س���ەربەخۆیوە وون���ی نەتە یەکبوندانی پێش���ا». کوردستانرد و خاکی کو٣ ل

bo kurdistan58

Embed Size (px)

DESCRIPTION

bo kurdistan

Citation preview

Page 1: bo kurdistan58

پارتی‌ئازادیی‌کوردستان‌ده‌ری‌ده‌کا NO:(58)ژماره‌‌]٥8[

له پێناو دامه زراندنه وه ی کۆماری کوردستاندا

نە بیری مارکسیستی و نە بیری ئاینیی

نەیانتوانی جەوهەریی خەباتی کورد بۆ

رزگاریی کاڵبکەنەوە

گەشەی کوردەواری لە گرەوی سەربەخۆیی و بە دەوڵەتبووندایەل٢

ل٤ل٤

»الیک«کردن لە فەیسبووک شەخسیەتی

ئێوە پیشاندەدا

لەبەر » کەم«،

»زۆر« نابینێ و

کەمەکەش وەدینایە

مێژووی ستراتیژییه کی

شکست خواردوو

ل٥

چل رۆژ

له پێناوی

ئااڵ ل٦

جێگری سەرۆکی PAK لە دیدار لەگەڵ جێگری سەرۆکی پارلمانی نۆروێژ پێی لەسەر ریفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان داگرت

سەرۆک و هاوسەرۆکی پارتیBDP بانگهێشتنامەیەک ئاڕاستەی PAK دەکا

ناسر رەزای: کاتی ئەوەیە کورد سەربەخۆیی رابگەیەنێ

دیداری نێوان ڕێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نینا و ڕێکخراوی کۆمەڵەی ئافرەتانی

کوردستان

که سایه تی یاسایی

نێوده وڵه تی کۆماری

کوردستان ل٧

جێگ���ری س���ەرۆکی پارت���ی ئازادیی کوردستان لە دیدارێکدا لەگەڵ جێگری سەرۆکی پارلمانی نۆروێژ، پێی لەسەر ریفراندۆمی س���ەربەخۆیی کوردس���تان

داگرت. سەعات21 رۆژی هەینی 25 رەشەمەی 2712 رێکەوت���ی 15 مارس���ی 2013، بەڕێز« ئەخت���ەر چاودێهری« جێگری س���ەرۆکی پارلمان���ی نۆروێ���ژ کە بۆ بەش���داریی ل���ە یادی بیس���ت و پێنج لە س���اڵەی کیمیاباران���ی هەڵەبج���ە باشووری کوردستانە، سەردانی بنکەی پارتی ئازادیی کوردس���تان لە ش���اری هەولێری کرد و لە الیان بەڕێز حسەین PAK یەزدانپەنا جێگری س���ەرۆکی

ەوە پێشوازیی لێکرا. ل���ەم دی���دارەدا، ئەخت���ەر چاودێهری راپۆرتێکی س���ەبارەت بە هەنگاوەکانی خۆی لە پارلمانی نۆروێژ لە پشتیوانیی ل���ە نەت���ەوەی کورد و ب���ۆ بەفەرمیی کورد نەتەوەی ژێنۆس���ایدی ناسرانی کوردس���تان، خستەڕوو. باشووری لە جێگ���ری س���ەرۆکی پارت���ی ئازادیی

کوردس���تان، وێڕای دەربڕینی سوپاس و پێزانی���ن لەو هەنگاوان���ەی ناوبراو، کورتەیەکی لە مێژووی کوردس���تان و چۆنیەت���ی دابەش���کران و داگیرکرانی خس���تەڕوو و رایگەیاند کە کورد یەک نەتەوە، کوردس���تان یەک نیش���تمان وپرسی کوردیش لە هەموو پارچەکانیدا یەک ش���تە و رێگاچارەی یەکجاریشی س���ەربەخۆیی و پێکهاتن���ی دەوڵەتی

نەتەوەییە. یەزدانپەن���ا ل���ەم پێوەندیی���ەدا پێی کورد پرس���ی چارەس���ەری لەس���ەر ل���ە رێگەی ئاش���تیانە و ب���ە ئامرازی بۆدەنگی گەڕان���ەوە و دیمۆکراتی���ک تاک���ی کورد ل���ە رێ���گای ریفراندۆمی سەربەخۆیی لەژێر چاودێریی رێکخراوی لە الی داگرت. نەتەوەیەکگرتووەکان، خۆی���ەوە بەڕێز ئەخت���ەر چاودێهری، وێ���ڕای پش���تیوانیی ل���ە رێگەچارەی ئازادی���ی پارت���ی پێش���نیارکراوی کوردس���تان، هیوای خواست نەتەوەی

کورد بە مافە رەواکانی بگا.

س���ەرۆک و هاوس���ەرۆکی پارت���ی ئاش���تی و دیمۆکراسی سەالحەدین کش���اناک، گولتان و دەمیرت���اش ئاڕاس���تەی بانگهیش���تنامەیەکیان ئازادی���ی پارت���ی س���ەرۆکایەتی

کوردستان، کردووە.

لە بانگهێش���تنامەکەدا سەرۆکایەتی

کوردس���تان ئازادی���ی پارت���ی

داوەتک���راوە ب���ۆ بەش���داریی ل���ە

رێورەسمی جەژنی نەتەوەیی نەورۆز

لە باکووری کوردستان.

بە ناوی س���تافی »بۆ کوردستان«، بە بۆنەی گەڕانەوەی جەژنی نەتەوەیی نەورۆز و دەس���پێکی ساڵی نوێی کوردیی، پیرۆزباییەکی گەرم لە سەرجەم نەتەوەکەمان لە هەموو

بەشەکانی کوردستان دەکەین.

ئاواتەخوازین ساڵی ٢٧١٣ کوردیی، ببێتە ساڵی خیر و خۆشی بۆ نەتەوەکەمان و پێکهێنانی دەوڵەتی نەتەوەیی کوردستان.

ستافی »بۆ کوردستان«

کاتژمی���ر ٤ پاش���نیوەڕۆی ئەمرۆ، 7 ڕەشەمەی 2713 کوردی،)27 مارسی 2013(، خات���وو هامنۆ نەقش���بەندی س���کرتێری رێکخ���راوی ئازادیی ژنانی کوردس���تان نین���ا و ژمارەی���ەک ل���ە ئەندامانی دەس���تەی بەڕێوەبەریی، کە پێکهاتبوون لە هاوڕێیان لەیال دیوبەند، مریەم کرماشانی و شەهێن ئەدهەمی، س���ەردانی مەکتەب���ی س���کرتارییەتی ئافرەتان���ی کۆمەڵ���ەی ڕێکخ���راوی کوردس���تانیان کرد و لە الیەن خاتوو شنۆ مەجید و کانیاو باییز، ئەندامانی س���کرتارییەت و ژیلە تەیفور، ئەندامی لقی هەولێ���ری کۆمەڵ���ەی ئافرەتانی

کوردستان، پێشوازییان لێکرا.لە دیدارەکەدا کۆمەڵێک پرس و بابەتی پێوەندی���دار بە ژنانی کوردس���تان و خەباتی ژنانی نەتەوەکەمان و هاوکاری و هاواهەنگ���ی نێ���وان رێکخراوەکانی ژنان لە پێن���او مافەکانیان و خەباتی نەتەوەیی، ئاڵوگۆڕی بیروڕای لەس���ەر

کرا. پێداگرتن���ەوە لە س���ەردریژەدان بە پێوەندیی و هاوکاری نێوان رێکخراوی ئازادی���ی ژنان���ی کوردس���تان-نینا و کۆمەڵ���ەی ئافرەتان���ی کوردس���تان،

تەوەری کۆتایی دیدارەکەی پێکهێنا.

هونەرمەندی ناس���راوی کورد ناسر رەزای���ی لە رێورەس���می نەورۆز و س���ەری س���اڵی کوردی���ی 2713، لە ش���اری س���لێمانی لە وتەیەکدا رایگەیان���د ک���ە: »کات���ی ئەوەیە ک���ورد س���ەربەخۆیی رابگەیەنێ و دەوڵەت ئەوەی���ە ش���ایەنی کورد

رابگەیەنێ.«کۆمیتەی راگەیاندنی پارتی ئازادیی کوردس���تان دەمخۆش���یی لە بیر و هەڵوێستی ئەم هونەرمەندە دەکا. شایانی باس���ە کە لە بانگەوازێکدا نەتەوەیی بەبۆن���ەی جەژن���ی کە باڵویکردووەت���ەوە، ن���ەورۆزەوە کۆمیت���ەی ناوەندییPAK داوای لە رۆڵەکانی نەتەوەی کورد کردووە

ک���ە »ن���ەورز بکەن���ە رێفراندۆمی و کوردس���تان س���ەربەخۆیی پێش���اندانی یەکبوون���ی نەتەوە و

خاکی کورد و کوردستان.«

ل٣

Page 2: bo kurdistan58

Bo kurdistan ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣

بەیاننامەی عەلی قازی سەبارەت بە هێندێک قسە و باسی ناراست

لەسەر دەوڵەتی جمهوریی کوردستان و هەڵوێستەکانی پێشەوا قازی محەمەد

گەشەی کوردەواری لە گرەوی سەربەخۆیی و بە دەوڵەتبووندایە راگەیاندراوی PAK بە بۆنەی رۆژی جیهانیی زمانی دایکی

هەمی���ن 67 لەگ���ەڵ ه���اوکات دەوڵەتی دامەزراندنی ساڵوەگەڕی ژمارەیەک کوردس���تان، جمهوریی ماڵپ���ەڕی ئەنتەرنێتی فارس زمان لە توێ���ی دیمان���ە و وتارگەلێکدا، ئەم لەم���ەڕ بابەتی���ان هێندێ���ک رووداوە مێژوویی���ە و روانگەکان���ی پێش���ەوا قازی محەم���ەد، داناوە. بەاڵم بەداخەوە تەنیا ئەوانەن کە لە مێژ ساڵە لەسەر بنەمای شێواندنی مەبەس���تداری و ئەنقەس���ت ب���ە ق���ازی هەڵوێس���تەکانی پێش���ەوا جێگ���ەی و پێگ���ە و محەم���ەد کۆماری دەوڵەت���ی راس���تەقینەی

کوردستان، داڕژاون.ل���ەو دیمان���ە و وتاران���ەدا کە لەو ماڵپەڕانەدا باڵوکراونەتەوە، جارێکی لە دیکەش کۆم���اری کوردس���تان ناوەڕۆکی راستەقینەی بەتاڵ کراوە و ح���ەول دراوە وێنەیەک لە کۆمار پێشان بدرێ کە بە دڵی ئەو کەس و گرووپانە بێ کە مانەوەی دەوڵەت– نەت���ەوەی ل���ە قەی���ران چەقیوی ئێرانیان لە ئیرادەی ئازاد و ویستی رەوای نەتەوە دیل و بندەستەکانی

ئەو دەوڵەتە بۆ فەڕزترە.لەو دیمان���ە و وتارانەدا، دەوڵەتی جمهوریی کوردس���تان تا ئاس���تی ب���ە ناوچەی���ی« »حکوومەت���ی ئەرکی »دامەزراندنی دیمۆکراس���ی بۆ ئێ���ران« و »جێبەج���ێ بوونی یاس���اکانی ئەیالەت���ی و ویالیەتی مەش���رووتە«، ن���زم کراوەت���ەوە. هەروەه���ا »باوەڕ بە چارەس���ەری پرس���ی نەتەوایەتی���ی ک���ورد ل���ە چوارچێوەی ئێ���ران« دراوەتە پاڵ

پێشەوا قازی محەمەد.

لە الیەک���ی دیکەش���ەوە، هێندێک مێژوویی بڕی���اری کوردی، حیزبی راگەیاندنی سەربەخۆیی کوردستان جمهوریی دەوڵەت���ی پێکهێنانی و »داعی���ەی ب���ە کوردس���تانی الی���ان ل���ە جیاوازیخوازی���ی« »دوژمنان���ی نەت���ەوەی ک���ورد«، داناوە و رایانگەیان���دووە: » نەمر ق���ازی محەمەد هەر ل���ە رۆژەکانی راگەیاندنی کۆماردا، زۆر جار پێی لە سەر ئەو خاڵە داگرتووە کە حەولێک ب���ۆ جیاکردنەوەی کوردس���تان لە ئێ���ران لە گۆڕێدا نیی���ە و ئامانجی کوردەکانی رزگاری���ی بزووتنەوەی ئێران، گەیش���تن بە خودموختاری لە چوارچێوەی سنوورە سیاسی و

جوغرافیاییەکانی ئێرانە«.بۆیە ئەمن وەک کوڕی پێشەوا قازی محەمەد کە لە کات���ی دامەزراندنی کۆماردا13 س���اڵم تەم���ەن بووە و ئاگام لە زۆر لە وردەکارییەکانی ئەو رووداوە مێژووییە بووە و لە بیرمن، بۆ روونکردنەوەی بیروڕای گشتیی، راس���تییانەی ئ���ەم راگەیاندن���ی

خوارەوە بە پێویست دەزانم:1- ب���ە پێچەوانەی ئەو قس���انەوە ک���ە ب���اڵو کراونەت���ەوە، بڕی���اری هەزار 000/20 میتینگ���ی مێژوویی کەسیی دووی رێبەندانی گۆڕەپانی چوارچ���رای مهاب���اد، راگەیاندن���ی ئیس���تیقاللی و س���ەربەخۆیی کوردس���تان لە ئێران و پێکهێنانی کوردس���تان جمهوریی دەوڵەت���ی بوو. ه���ەروەک پێش���ەوا خۆی لە یەکێ���ک لە نوتقەکانی���دا رایگەیاند ٤ س���اڵ ب���ەر ل���ە دووی رێبەندان 132٤ هەت���اوی )19٤6ز(، قۆناغی

»خودموخت���اری« ب���وو، بەاڵم لە دووی رێبەن���دان دا، س���ەربەخۆیی تەواو راگەیان���درا: »میللەتی کورد چوار س���اڵە خودموختارە و داوای ئیستیقالل و تێکخستنەوەی تەواوی خاکی کوردس���تان دەکا، زۆرم پێ گران بوو کە لەو حەقەی دەس���ت هەڵبگی���رێ و ئێحساس���اتی ئێوە مانیعی ئ���ەوەی بوو ک���ە ئێمە بە خودموخت���اری رازی بین، چونکوو ک���ە مودەی ئەو چەن���د رۆژەی کە جێژن گیراوە ئیحساس���اتێکی ئێوە نواندووتانە وێنەیەکی حەس���اس و کامیلە و دەبێ دنیا بزانێ کە کورد سەربەخۆیی و ئیستیقالل لیاقەتی

هەیە.« )پێشەوا قازی محەمەد(.جەناب���ی نوتق���ی « ل���ە -2پێش���ەواو رەئیس جمهوری بەرزی کوردس���تان«، لە رۆژی راگەیاندنی کۆم���اردا، ل���ە حاڵی���ک دا کلی���ل »نەتەوە«، پێش���ەوا، واژەکان���ی ک���ورد«، »جوغرافیای »میللەتی حوکمدریی���ە « کوردس���تان«، ئیس���تیقالل و » کوردیی���ەکان« و ئازادی���ی میللەتی ک���ورد« بوو، تەنانەت بە یەک وشەش ئاماژەیەک بە » ئێران« و » لە چووارچێوەی ئێ���ران دا« و »دیمۆکراس���ی ب���ۆ

ئێران« ی نەکردووە.3- سوێندی س���ەرکۆماریی پێشەوا قازی محەمەد، هەر بە تەنیا خۆی بەڵگەیەکی بە هێزە بۆ ناسین و پێگە و جێگەی کۆماری کوردستان وەک دەوڵەتێکی نەتەوەیی س���ەربەخۆ و بێ باوەڕیی بە چارەس���ەری پرسی کورد لە چوارچێ���وەی ئێراندا: » ئەمن بە خ���ودا، بەکەالمی عەزیمی

خودا، بە نیش���تمان، بە شەرافەتی میللی کورد، بە ئااڵی موقەدەس���ی کوردس���تان س���وێند دەخۆم کە تا ئاخر هەناس���ەی ژیان���م و رژاندنی ئاخر تنۆک���ی خوێنم بە گیان و بە ماڵ لە رێی راگرتنی سەربەخۆیی و بەرز کردنەوەی ئااڵی کوردستان دا تێ بکۆشم و نیسبەت بە رەئیسیی جمهوری کوردستان و یەکەتی کورد و ئازەربایج���ان موتی���ع و وەفادار

بم«.٤- رۆژنام���ەی کوردس���تان کە لە جمهوریی دەوڵەت���ی س���ەردەمای کوردس���تان دەردەچوو و ئێس���تا چەن���د ل���ە لەبەردەس���تدان، راگەیاندنی رێوڕەس���می ژمارەیدا، کۆماری کوردس���تان بە مانشێتی: »جێژنی س���ەربەخۆیی و استقاللی

کوردستان« باڵوکردووەتەوە.5- لە بڕیارنام���ەی میتینگی رۆژی دووی رێبەندان���دا ک���ە لە الپەڕەی 3 ژم���ارە ٨ ی رۆژی دووش���ەممە 132٤هەت���اوی رێبەندان���ی ٨باڵوبووەت���ەوە، ب���ە ئام���اژە ب���ە بارودۆخی کوردستان، دابەشکرانی نەتەوەی کورد لە ژێر دەس���ەاڵتی دەوڵەتەکان���ی ئێ���ران، ترکی���ا و عێراق ش���یی کراوەت���ەوە. لە هیچ بەشێکی ئەم بڕیارنامەیەدا، بە تاکە وشەیەکیش ئاماژە بە »چارەسەری پرسی کورد لە چوارچێوەی ئێراندا« پێچەوانەوە ب���ە راس���ت نەکراوە. مادەی یەکی ئەو بڕیارنامەیە دەڵێ: » لەو جێگایانەدا کە ئێستا کوردی تێدا دەژین بە ئیس���تیقاللی تەواو

بگا.«6- س���ەردێڕی تابلۆی سەردەرگای

وەزارەتخانەکانی ی ر م���ا کۆبریتی کوردستان بوو لە »دەوڵەتی ی ر جمه���وبۆ کوردستان«. »دەوڵەتی وێنە ی ر جمه���و ، ن س���تا د ر کوت���ی ە ر ا ز ە و . » ن���گ هە ر فەبناخەڕا، لە هەر

دی���اری کردنی ش���ێوازی کۆماریی ب���ۆ دەوڵەت���ی ق���ازی محەمەد بە ئااڵ و ئەڕتەش و زمان و س���رودی نەتەوایەتی و پێوەندیی دەرەکیی و ئابووری تایبەت بە خۆی لە مەهاباد بەدەر لە »چوارچێوەی تەواویەتی عەرزی ئێران« و هەبوونی دەوڵەتی تاران، لە پەهلەوی شاهەنش���اهی نیشانەی دوو سەروەریی جیاواز و دوو دەوڵەتی بە تەواوی سەربەخۆ

لە یەکتر بوون.7- ئەو وتووێژە چاپەمەنیانەی کە بۆ ش���ێواندنی ناوەڕۆک و پێگەی جمهوریی دەوڵەتی راس���تەقینەی پێدەکرێ، ئام���اژەی کوردس���تان وتووێژی رۆژنامەکانی »ایران ما«، »فرمان«، »رهب���ر« و »ایران« ق���ازی محەمەدە پێش���ەوا لەگەڵ ک���ە ب���ە پێچەوانەی ئەو قس���انە، هی س���ەردەمی دامەزراندنی کۆمار نیی���ن و کاتێ کراون کە پێش���ەوا ق���ازی محەمەد خۆی ب���ە قۆناغی خودموخت���اری س���اڵەی چ���وار راگەیاندنی لەگ���ەڵ بردووە. ناوی دەوڵەت���ی جمهوریی کوردس���تان، قۆناخێکی تازە لە ژیانی نەتەوەی

کورد دەستی پێکرد و دیسکۆرسی سیاس���ی ک���ورد، چ���ووە قۆناغی دەوڵەت و سەرەوەری سیاسییەوە.

ئێس���تا پاش 67 ساڵ لەو رووداوە مێژووییە، ئاس���اییە کە هەر تاک و رێکخراو و حیزبێکی سیاسی بە پێی روانگ���ە و گوتاری تایبەت بە خۆی سیاسەت بکا. بەاڵم دەبێ مێژوو بە مێتۆدی زانس���تی و بە پێی ئەوەی نەک بخوێندرێت���ەوە، داوە، رووی بە پێی هەڵوێس���ت و بەرژەوەندیی سیاس���ی رۆژ. کۆماری کوردستان س���ەروەریی رەنگدان���ەوەی وەک و ک���ورد نەت���ەوەی سیاس���ی راستییەکی سەربەخۆ، دەوڵەتێکی ل���ە مێژووی حاش���ا هەڵنەگ���رە، لەم حاش���اکردن نەتەوەیەدا. ئەم راس���تییە، هەر چۆنێ بێ، کارێکە دژ بە ناس���نامەی نەتەوەیی کورد، چونکە رووداوە مێژووییەکان یەکێک لە توخمەکانی خەمڵێنی ناسنامەی

نەتەوەیی هەر نەتەوەیەکن.

عەلی قازی محەممەدسەرۆکی پارتی ئازادیی کورستان

20 رەشەمەی 271210 مارسی 2013

دامەزراوەی کلتووری »یونسکۆ« لە ساڵی 1999ەوە،21ی فیورییەی وەک رۆژی جیهان���ی زمانی دایکیی ناودێ���ر ک���ردووە. 9 س���اڵ دواتر، کۆڕی گش���تی رێکخ���راوی نەتەوە یەکگرت���ووەکان، بۆ بایەخدانی پتر بەم پرس���ە، س���اڵی 200٨ی وەک ساڵی جیهانیی زمانەکان راگەیاند.

ئەم پەرەس���ەندنە مرۆڤییە، لە الیەک ئاکامی خەبات و کۆڵنەدانی ئ���ەو نەتەوانەی���ە ک���ە ملی���ان بە تواندنەوەی خۆی���ان و زمانەکەیان لە بۆتەی نەتەوە سەردەس���تەکان و زمان���ە فەرمیی���ەکان ن���ەداوە و ل���ە الیەکی دیک���ەوە نیش���انەی هەڵکش���انی بایەخە مرۆڤییەکان و دەوری ئەکت���ەرە نافەرمییەکان لە کە نێودەوڵەتییەکانە پێوەندیی���ە خۆی ل���ە ئاکامەکان���ی بەجیهانیی

بوونن. زم���ان یەکێک���ە ل���ە توخم���ە و تاک ناس���نامەی بنەڕەتییەکانی کۆی نەتەوەیەک و سیمبۆلی یەکێتی نەتەوەیی هەر کۆمەلێکی مرۆڤییە.

زمان لە پڕۆس���ەی س���ەرهەڵدان و نەتەوەییەکاندا دەوڵەتە پێکهاتنی فاکتەرێکی س���ەرەکی ب���ووە و بە گش���تی س���نوورە جوغرافییەکانی

نەتەوەیەک دیاری دەکا. زمان���ی دایکی هاوکات، بەهێزترین ئاڵقەی پێوەن���دی نێوان تاکەکانی نەت���ەوە و لێکگرێدان���ی رابردوو، ح���اڵ و داهاتووی ئەو نەتەوەیەیە. هەروەها بەش���ێکە لە ت���ەواوکاری و هەڵدان و پەرەس���ەندنی مرۆڤی

کۆمەڵگاکان. بەم پێی���ە، قەدەغە کردنی زمانی دایکی چ وەک ئام���رازی ئاخاوتنی نێ���وان تاکەکان���ی نەتەوەیەک و چ لە بەس���تێنی خوێندن و پەروەردە و بارهێناندا، جۆرێکە لە جۆرەکانی

تاوانی ژینۆسایدی نەتەوەیەک. نەت���ەوەی ک���ورد ل���ە رۆژهەاڵتی ناوەڕاس���ت کە بە هۆی دواکەوتن و رێگرییەکانی سەر رێگای پێکهێنانی دەوڵەتی ناس���یۆنالی خۆی، بەسەر ٤ دەوڵەتی ناوچەکەدا دابەش���کرا، لە ژێر دەس���تی ئەو دەوڵەتانە دا،

ب���ە قەدەغەک���ردن یان ش���ێواندن و پەڕاوێ���ز خس���تنی زمانەک���ەی، حەول���ی سیس���تماتیکی تواندنەوە و لەناوبردن���ی زمانەک���ەی دراوە. ک���ورد ل���ەو واڵتان���ەدا زمانێک���ی یان لێکراوەتە »فەرمی« بێگانەی »هاوبەش« و خوێندن و نووس���ین بەو زمانانەی بەسەردا سەپێندراوە. بەو حاڵ���ەوە رۆڵەکانی نەتەوەی گ���ەورەی ک���ورد، چ ل���ە رێ���گای راپەڕینەوە، و شۆرش بەرپاکردنی چ بە ئافراندن���ی بەرهەمی ئەدەبی و خان���ی زین���ی و م���ەم وەک شێعرەکانی حاجی قادری کۆیی و.. هتد و چ بە وەرێخس���تنی کاروانی رۆژنامەگ���ەری ک���وردی ، زمان���ی کوردییان نەک هەرپاراست بەڵکوو لە چاو هەڕەشەکانی سەری، قۆناغ بە قۆناغ گەش���ەیان پێداو و ئەمڕۆ کورد و زمانەک���ەی وەک نەتەوە و زمانێکی زیندوو لە ریزی نەتەوە و زمانەکانی دیکەی دنیادا دەبینرێن.

لە ئێران90 س���اڵە زمانی فارس���ی کەمایەتییەک���ی زمان���ی وەک

نەتەوەیی، بەس���ەر نەتەوەی کورد و نەت���ەوە نەفارس���ەکانی دیکەدا، سەپێندراوە. 90 ساڵە تەواوی دام و دەزگاکان���ی دەوڵەت لەکاردان بۆ تواندنەوەی کورد و زمانەکەی و »

بە ئێرانی کردنی«. دەس���ەاڵتی حاک���م و تەنان���ەت گ���روپ و رێکخراوە فارس���ییەکانی بەرهەڵس���تکاری، ئ���ەم زمانە بە زمان���ی فەرم���ی یان لە باش���ترین حاڵەت���دا بە »زمان���ی هاوبەش« ناودەب���ەن. لەحاڵیک���دا، بەزەبر و زەنگ و لۆژیک���ی پێوەندیی نێوان داگیرکەر و داگیرکراو، سەپێندراوە و هیچ هاوبەش���ییەک لە نێوان ئەو

زمانە و نەتەوە نەفارسانەدا نییە.سەردەس���تیی حاڵەت���ە، ئ���ەم کویلەت���ی و ف���ارس کەمایەت���ی نەت���ەوەی ک���ورد و نەت���ەوە ن���ە فارس���ەکانی دیکە پیش���ان دەدا؛ پێوەندییەک���ی زۆردارانە کە دەم و کات���ی هەڵگرتنی بۆ هەمیش���ە، لە هەموو کاتێکی دیکە باشتر گەیوە.

نەتەوەی کورد هەر لە س���ەردەمی

بنیاتنان���ی دەوڵ���ەت – نەتەوەی رەزاخان���ی ل���ە ئێ���ران، ل���ە هەر دەرفەتێک ب���ۆ پچڕاندنی ئەو کوت و بەندە خەباتی کردووە. راپەڕینی گ���ەورەی کورد بە س���ەرکردایەتی دامەزراندن���ی و نەم���ر س���مکۆی لە کوردس���تان دەوڵەتی جمهوری الی���ان پێش���ەوا ق���ازی محەمەد و الیەنی ناسیۆنالیستی ئەو خەباتەی ئەم���ڕۆ لە خان���ەی جۆراوجۆردا لە زنجیرە ئەو ئاڵقەکان���ی گۆڕێدایە،

تێکۆشانەن. رۆژی زمان���ی دایکی، دەرفەتێکە بۆ ئەوەی رۆڵەکانی نەتەوەی کورد ئیرادەی خۆیان لەس���ەر پاراستنی زمان و ناس���نامەی سەربەخۆیان و حەولدان ب���ۆ پڕکردنەوەی کەلێنی نێوان زم���ان و کولت���ور لە الیەک و س���ەروەری سیاس���یی لە الیەکی

دیکەوە، بەهێز بکەن. ئ���ەم بۆنەیە دەرفەتێکە بۆ ئەوەی نەت���ەوەی ک���ورد ل���ە رۆژهەاڵتی کوردس���تان ب���ە وێن���ەی کاتالون

و س���کاتلەندییەکان، رێفراندۆم���ی دیاریکردن���ی ب���ۆ س���ەربەخۆیی چارەنووس���ی سیاسی بکاتە داوا و هەروەها خۆی. سەرەکی دروشمی دەرفەتێک���ی لە بارە ک���ە تێکڕای نەت���ەوە بندەس���تەکانی ئەم واڵتە بکەنە س���ەربەخۆیی رێفراندۆم���ی داوایەکی هەمووانی و یەکگرتووانە.

ل���ەم بۆنەیەدا، پارت���ی ئازادیی کوردس���تان لەس���ەر ئەو راستییە زمانی گەشەی کە، پێدادەگرێتەوە دایکی و پەرس���ەندنی کۆمەاڵیەتی و سیاس���یی و ئابووری و مرۆڤیی کوردس���تان، لە جیهان���ی گۆڕاوی گەیش���تن گ���رەوی لە ئەم���ڕۆدا، ب���ە س���ەروەری سیاس���ی، وات���ە س���ەربەخۆیی و ب���ە دەوڵەتبوونی

کورد و کوردستاندایە.

پارتی ئازایی کوردستانکۆمیتەی ناوەندیی21فێورییەی 2013

Page 3: bo kurdistan58

نە بیری مارکسیستی و نە بیری ئاینیی نەیانتوانی جەوهەریی خەباتی کورد بۆ رزگاریی کاڵبکەنەوە

ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣بۆ کوردستان

گۆڕانكاری لەو ناوچەیە -1کە کوردی تێدایە کراوە و دەکرێ، ئێ���ران لەكوێی ئ���ەو گۆڕانكارییانە

خۆی دەبینێتەوە؟وەاڵم: وابزانم مەبەستی پرسیارەکە گۆڕانکاری���ی دێمۆکراتیک و ئەرێنی ی���ە. ئەمەش بۆخ���ۆی دوو الیەنی هەیە. ئ���ەو الیەنە کە، دەگەڕێتەوە س���ەر گەالنی دانئیش���تووی واڵتی ئێ���ران ئ���ەوە سروش���تی ی���ە کە گۆرانکارییەکە لە ئێرانیش هاو شان لە گەڵ گۆڕانکاریی ناوچەکە دەچێتە پێش. ب���ەاڵم بە خێرایی ئەوانی تر نا! لە ئێران کەمترین ئازادی پێشی تورکیە ل���ە واڵتەکانی پێدەگیرێ، وعێراق کەم وزۆر )جگە لە سوریە( پرۆسەی دێمۆکڕاسی لە ئارادایە. لە ئێران هیچ دەژبەرییەکی رێکخراوو، ئاکتی���ڤ ل���ە دژی دەس���ەاڵت لە گ���ۆڕێ دانیی���ە، لە حاڵێک���دا لە س���ێ واڵتەک���ەی ت���ر خەباتیی بە دەوڵەتبوون، سیاس���ی- مەدەنی و

چەکداریی درێژەی هەیە. ب���ەاڵم ب���ۆ الیەن���ی دووی���ەم کە مەبەستمان ڕێژیمدا لە گۆڕانکاریی بێ؛ ئەوە پرسێکی ترە. من پێموایە ئێران ناتوانێ خۆی لە چوارچێوەی ئ���ەم گۆڕانکاریی���ە دا ببینێتەوەکە واڵتەکانی���ی دیکەی وەک تورکیە و عێ���ڕاق تێیکەوتوون: ڕێژیمی ئێران ئاینیی بوارەکانی مێژووی���ی، ل���ە و کولتووری���ی هاوتەریبیی لە گەڵ واڵتەکانی تر نییە وبەو سیستمەوە کە هەیەتی، گۆڕانی تێدا پێکنایە. و گش���تی ب���ە ک���ورد -2رۆژهەاڵت بە تایبەتی لە کوێی ئەم

گۆرانکارییانەدایە؟وەاڵم: کوردبەگش���تی بە ئەزمونیی نزی���ک ب���ە س���ەدەیەک خەبات���ی رێکخراوەییەوە، نیش���انیی داوە کە ئیدۆئۆلۆژیی بیرێکی بەس���تراوەی تایب���ەت نییە. ل���ەو ماوەی���ە دا، کوردتەنیا بە بیری ئازادیی خۆیەوە س���ەرگەرمبووە. وات���ە ن���ە بیری مارکسیس���تی و نە بی���ری ئاینیی توانیی���ان جەوهەریی خەباتی کورد ب���ۆ رزگاریی کاڵبکەن���ەوە. ئەگەر وا دابنێی���ن کە خەبات���ی رزگاریی نەتەوەی���ی کە لە بیرۆکەی جوانیی دەبینێتەوە، خ���ۆی کوردایەتی���دا روونکەرەوەب���ووە؛ مەش���غەڵیی ئ���ەوەش دەبێ لەب���ەر چاو بگرین، کە رەوت���ی گۆڕانکاری���ی جیهانیی بۆ کورد نا ئاش���نا، لە ناکاوو تازە

نەبووە. بەڵکە ڕەوتی گۆڕانکاریی دێمۆکڕاتیک لە ئاس���تی جیهان دا، وەک میوانێک) دۆس���تێکی( ی لە پێشدا ناسراووئارەزووکراو رووی لە کورد و کوردس���تان کردووە. بۆیە دەک���رێ بڵێی���ن ک���ە کوردزیاترین رەوت���ی هاتن���ی ل���ە قازانجی���ی گۆڕانکاریی و دێمۆکراسیی جیهانی کردووە. لە مێژە کورد بۆ بە ئامانج چاوەروانی ئارەزووەکانی گەیشتنی

ئەو رۆژە بوو. هەر وەها، پرۆسەی ئەم گۆڕانکارییە رۆژهەاڵتی کوردستانیشی گرتۆتەوە بەاڵم کۆمەڵێک پرسی تایبەت هەیە کە ئەرکمان دەخاتە س���ەر شان تا ب���ە جۆرێکی تر س���ەیری خەباتی

رۆژهەاڵت بکەین: وەک ئیس���المی کۆم���اری -1حکومەت���ی تەمەندرێژتری���ن رۆژهەاڵتی���ی س���ەرکوتکەری

کوردستان هەر درێژە بە سەرکوت دەدا.

2- ل���ە رۆژهەاڵت���ی کوردس���تان هیچ چەش���نە تێکۆشانێکی جیددی و گش���تگیر پ���اش هاتن���ە ئارای

گۆڕانکاریی لە ناوچەکەدا نەبووە.3- نەبوون���ی یەکریزی و پرژوباڵوی هێزە دوورخراوەکانی کوردو شەڕی دەسەاڵتییان لە دژی یەکتر، بووەتە ناهومێ���دی زۆری کۆمەاڵنیی هۆی

بەرینیی خەڵکی رۆژهەاڵت.و دەرەک���ی گوش���ارە -3ناوخۆییەكان و نێودەوڵەتیی���ەکان لەس���ەر کۆماری ئیسالمی بەردەوام روو ل���ە زی���اد بووندای���ە، پارت���ە سیاسییەکانی رۆژهەاڵتی كوردستان ب���ەو پەرتەوازەییەیان���ەوە چ���ۆن دەتوانن ب���ەرەورووی هەر ئەگەرێگ

لەو واڵتەدا ببنەوە؟ وەاڵم: زۆر ب���ە کورتی؛ ئەگەر لە باش���ترین حاڵەتی بەربەرەکانیی لە ئیس���المیی،)بەهۆی کۆماری دژی ئەو کێش���ە ناوەکیی���ەی کە هەاڵی لێس���ازکراوە( ئ���اکام ببێتە ئەوە ک���ە رێژیم بە هۆیەکان���ی گەمارۆی ئابووری���ی و هەس���تانیی خەڵ���ک برووخ���ێ؛ ی���ان بە هۆی هێرش���ی نیزام���ی دەرەک���ی برووخ���ێ، کە من هی���وادارم بە ه���ەر دوو هۆوە رووخانیی رێژی���م روو بدا، ئەوە بە پێچەوانەی هی���وای هێندێک کەس و رێکخ���راو، رووخان���ی رێژی���م لە کورتخایەندا، بە قازانجی رۆژهەاڵتی نازان���م. بەڵک���ە لە کوردس���تانی درێ���ژەی ئەم پرژو باڵوییە دا رێژیم لە جیاتی ئ���ەوەی بۆمان بڕووخێ بە س���ەرماندا دەرووخ���ێ. چونکە بی���ری دەس���ەاڵتخوازی حیزبایەتی دژ بە یەک ڕادەوەس���تێ و دەبێتە ش���ەڕی برا لە گەڵ ب���را. کەوابوو خۆشە رێژیم برووخێ، بەاڵم خۆشتر

ئەوەیە کە یەکڕیزی کوردیش���ی بە دوو دابێ.

ب���اس س���ااڵنێكە -٤لەزەرورەتی دروستكردنی بەرەیەكی کوردستانی دەكرێت، ئەگەر هێندە پێویس���تە بۆچ���ی تا ئێس���تا چی

نەبووە؟ هۆکارەکانی چن؟وەاڵم: کوردبە گش���تی سیاسییە ئ���ارەزوودار نەتەوەیەک���ی و وئارەزووخوازە. دار و نەداریی کورد بە هیواو هومێدەوە بەستراوەتەوە. بۆی���ە هەتاکورد هەیە هەر باس���ی یەکری���زی و لەوەش زیاتر باس���ی پێکهێنانی بەرە دەکا. بەاڵم لە هەل و مەرجی ئێستا دا سروشتی نایەتە بەر چاو کە بە چرکە ساتێک بەرە پێکنەهاتنی هۆیەکان���ی بێ. پێک بەرە زۆرن و بەش���ێکیان، دەکرێ لە چەند خاڵ���ی خوارەوە دا پۆلێن

بکرێن:

روون دروش���می نەبوون���ی وهەمەالیەنەی نەتەوەیی.

ڕێکخراوە سیاس���ییەکانی ح���ەزی رۆژه���ەاڵت ب���ە دوورە پارێ���زی لە

یەکتر. لە ڕێکخ���راوەکان دوورکەوتنەوەی کۆمەڵ و نەدیتن وهەس���ت نەکردن

بە پێویستیی پێکهێنانی بەرە.هومێد بە گەیش���تنی »توافق« لە گەڵ کۆماری ئیسالمیی بە تەنیایی.ئێپێدێمیی)نەخۆش���ی گشتگیر( ی بێ تەفاوەتی���ی ریزەکانی بەدەنەی رێکخراوەکان و الوازییان لە زەخت خستنە سەر رێبەرەکانیان )قاعد( بۆ ئەنجامی کاریی بە کردەوەو باش

لەم پێناوەدا.خۆپاراستن لە بەدواداچوونی واقیعە تاڵ���ەکان ل���ە پێناوی پاراس���تنی

بەرژەوەندی تاکە کەسی. الوازیی ی���ان ه���ەر نوبوونی بیری پۆلۆرالیزم���ی و وێکهەڵک���ردن

سیاسیی . نەبوون���ی زەختی کۆمەاڵنی گەل بە هۆی بێ دەرەتانی ئەوان و دووری

ڕێکخراوەکان لە نیشتیمان.چۆن دەڕواننە رێکەوتنی -5

نێوان کۆمەڵە و دیمۆکرات؟وەاڵم: هەر چەش���نە یەکگرتنێک کە ببێتە ه���ۆی پێکگەیاندنی دوو ی���ان چەند الی���ەن پی���رۆزە. ئەم بوو. باش ش���تێکی ڕێککەوتنەش گلەی���ی م���ن ئەوەیە کە ب���ۆ ئەم ڕێککەوتنە تا ئێستا رەنگێکی وای نەداوەتەوە. حەق وابوو ئەم پەیمانە رێکخراوەکانی دیکەشی گرتبایەوە. ماوەیەک لەمەوبەر کورد -6ل���ە رۆژهەاڵتی کوردس���تان کەوتە بەر ش���ااڵوی هێرش���ی راگەیاندنی فارس���ەکان کە )ک���ورد لە خەتی خۆی الیداوە و باس لە جیاییخوازی دەکا( سەرەرای ئەوەی کە ئاماژەی فارس���ەکان ب���ە ب���ەرز کردنەوەی

ش���می و ر دم لی���ز ا ر فیدل���ە الیان بوو هەندێ���ک ل���ە ن���ی کا تە ر پااڵت، ه���ە ژ ۆ رنین���ی ا و رن بت���ا نا جەچیی���ە بۆ ئەو ک���ە پرس���ە ئێس���تا و ل���ە ا د و ت���و ها ا د

بەرۆک���ی کوردی گرتووە؟

وەاڵم: نیزامی حاکم و ئۆپۆزیسینی ئێرانیی ش���ۆڤییە نیس���تن. هەر چەشنە داوایەکی کوردلە رۆژهەاڵت بە جیاوازی خوازیی لە قەڵەمدەدەن. کورد ئێم���ەی چاوەڕوانیی بۆی���ە لەوان بۆ قەبووڵی بەشێک لە مافی سیاس���ی کوردستان لە جێی خۆی دانییە. تا کاتێ���ک ئێمە ئەوان بە »اص��ل« و خۆمان بە » فرع« بە حیساب بێنین نا بێ چاوەروانیی لەوە زیاترمان لێیان هەبێ. دایالۆگ وگفتوگ���ۆی سیاس���ی بەڵێ بەاڵم، ب���ۆ دەبێ ک���ورد هەموو جارێ لە الیەن ئەوانەوە دەعوەت بە کرێ بۆ وتووێ���ژ؟ بە واتایەکی تر بۆ ئەوان دەبێ لە کۆبوونەوەکاندا خاوەن ماڵ بن و کورد میوان؟ هەر وەها بۆچی نابێ بە دەمیان دابدرێتەوە، کاتێک ئەوان وەک قەیومی هەموو خەڵک و خاک���ی ئێ���ران دێن���ە کۆبونەوە دەکەنە حەمل���ە و هاوبەش���ەکان سەرمان وتا کەی ئێمە دەبێ وەک »مته���م« پارێزگاری���ی لە خۆمان بکەین؟ باوەڕم وایە، هەر چەش���نە دایالۆگێ���ک لە گ���ەڵ ئێرانییەکان ب���ە ب���ێ قەبووڵ���ی ئایدێندیدێتی نەتەوەیی کوردو خاکی کوردستان بێ ئ���اکام دەمێنێتەوە. لە الیەکی دیکەوە بە ب���اوەڕی من رێکخراوی ئۆپۆزیس���یۆنی ئێرانیی وجوودێکی وای نیی���ە خۆمانی پێ���وە ماندوو بکەین. ئەگەر بە مەبەس���تی هەوڵ

نەدەین بۆ بووژاندنەوەیان. لە پ���اش هەرەس�������ی -7کوردس���تانەوە کۆم���������������اری هێزە س���ەرجەم درووش����������می رۆژهەاڵت���ی سیاس���ییەکانی کوردس���تان، جگە لە pak، تا 10 خودموختاری لەمەوبەریش س���اڵ ب���ۆ کورد و دیموکراس���ی بۆ ئێران ب���وو، و دوات���ر فیدرالیزم هاتە ناو دروشمی ئەو حیزبانەوە. جەنابتان پێتان وایە کە ئەو درووش���مانە لە جێ���ی خۆیدایە و ک���ورد دەبێ لەو چووارچێوەی���ەدا درێژە بە خەباتی

خۆی بدا؟وەاڵم: ئیزن بدەن باس لە س���ەر ئەو دروش���مە نەگەڕێنینەوە پێش س���اڵی 1979. چوونک���ە ئ���ەوە دەبێتە باس لە س���ەر مێژوویەکی دوورتروهەمەالیەنەت���ر ک���ە لێرەدا

دەرەتانیمان بۆی نییە. پاش ساڵی 1979 هەموو حیزبەکان، بە هیوای چارەس���ەرکردنی پرسی کورد لە گەڵ کۆماری ئیس���المیی تازە بە دەسەاڵتگەیش���توو لەسەر دێمۆکراس���ی دروش���می؛ ی���ەک

و خودموخت���اری ی���ان پ���ێ باش ب���وو. حەولی زۆری���ش درا کە ئەم دوروش���مە بە ئامانج ب���گا. بەاڵم هەر وەک دیتمان هیچ بە هیچ کرا. هۆی س���ەرەکی گەش���ەکردنی ئەو دروش���مەش ئەوە بوو کە لە الیەک رێژیمی تازە بە دەسەاڵتگەیشتووی تاران ئیدیعای چارەس���ەریی پرسی ک���وردی دەکرا. لە الیەکی دیکەوە کوردس���تانی دێمۆکراتی حیزب���ی ئێ���ران ک���ە تەنیا حیزب���ی میللی- نەتەوەیی کوردستان بوو، هەر ئەو بوو ک���ە لە هەموان ش���ێلگیرانەتر پرس���ی چارەس���ەری دوای ب���ە نەتەوەییەوەب���وو، کەوتب���ووە بەر وەک نابەرپرس���انە: هێرش���ێکی هێ���رش و تۆمەتەکان���ی حیزب���ی تودەی ئێران. فشار و هێرشەکانی و شۆڤیەنیس���تەکان چەپ���ە پانئێرانیس���تەکان. بە وانەش���ەوە تاکی ڕێکخراوو زۆری کۆمەڵێک���ی ناو خۆیی لە کوردس���تان هەبوون چینایەت���ی و ک���ە سەراس���ەریی بیری���ان دەک���ردەوە. کوردیش کە ه���ەم نەتەوەیەکیی ئاش���تیخوازەو هەم تازە پ���اش ڕووخانی رێژیمی ش���ا پشوویەکیی هاتبۆوە بەر هەر لە دەوری ئەو دروش���مە کۆببۆوە. کەوابوو زۆرم نەگوتووە کە بڵێم ئەو دوروش���مە دورشمێکی واقیعی بوو. هەر چەند من بۆ خۆم لە یەکەمین کۆمیت���ەی ئاش���کرای پلێنۆم���ی دێمۆکرات���ی حیزب���ی ناوەندی���ی کوردس���تانی ئێران ل���ە دارەلەکی ش���اروێران دا؛ پرس���ی درێ���ژەدان بە کۆماری کوردس���تان و ئیدارەی ناوچە رزگارکراوەکانم هێنا ئاراوە. ل���ە س���ەر دامەزراندنی -٨دەوڵەت���ی کوردی ل���ە نێوان پارتە سیاس���ییەکاندا رای جیاواز هەیە، PAK دەڵ���ێ کورد هه موو مه رجه یاس���اییه کانی ب���ه ده وڵه تبوون���ی تێدای���ه و پارتەکانیتری رۆژهەاڵت لە کوردی دەوڵەت���ی دامەزراندنی ئێس���تادا بە مومکی���ن نازانن، رای جەنابت سەبارەت بەو پرسە گرنگە

چییە؟وەاڵم: ئاس���تی بی���ری نەتەوەیی بە کەمێ���ک جیاوازیی ل���ە هەموو یەکە. وەک کوردستان پارچەکانی با وەک سەرەتا باسی باشور بکەین؛ ئێستا ئێمە شایەدی ئیدارەکردنێکی باش���ی دەوڵەتدارین لە باش���ووری کوردستان. پێش ساڵی 1991 واتە ئەوکاتەی کە س���ەدام و بەعس لە قودرەت دابوون؛ وەزعی باشوور زۆر ش���پرزە بوو. کەم کەس چاوەڕوانی

رۆژی ڕوونی وەک ئەو ڕۆی دەکرد. بەاڵم دیتم���ان و دەبینین کە کورد ل���ە ئیدارەی خۆییدا هاو ش���ان لە گەڵ پرۆسەی پێش���چوونی نەتەوە دیک���ەی رزگارکراوەکان���ی ت���ازە جیه���ان دەچێتە پێ���ش. کورد لە زۆر بارەوە حەولیداوە، لە تیکنیکی پێشکەوتوترین واڵتی جیهان کەڵک وەربگرێ. باش���ە ئێمە بۆناتوانین لە رۆژه���ەاڵت قەوارەیەکی وا پێک بێنی���ن! ئەو پێش���داوەرییە بۆ لە ئێس���تاوە بکەین با هەموومان یەک دەن���گ ب���ۆ رزگاری نەتەوەیی لە بزانین و تێبکۆش���ین رۆژهەاڵتیش لە سەر کەوتنی ئەم رەوتەدا کورد

چۆن خۆی ئیدارە دەکا. وەک ل���ە پرس���یاری پێش���ووتردا ڕوون دوروش���می عەرزمک���ردن؛ وهەمەالیەن���ەی نەتەوەییمان نییە. ئەو بێ دروش���مییە زەربەی زۆری لێداوین. با وێنەیەک بۆ سەرکەوتنی دروش���می نەتەوەی���ی بێنین���ەوە: ئوروپادا نێوەراس���تی لە کۆسۆڤۆ داوای س���ەربەخۆیی کرد. ئەمریکا و ئوروپا هەرەش���ەیان لێکرد و لە دژی دروشمی س���ەر بەخۆییخوازی کۆس���ۆڤۆ راوەس���تان. رووسەکان پێیان گوت کە پشتی سەربستان)بە قەولی رووس یۆگوساڵڤیا( دەگرین تا ئاخرین کەستان لە بەین دەبەن! س���ەربەکان گوتی���ان دوو ش���ەڕی جیهان���ی پێش���ووو ل���ەم ناوچەیە ڕووی���داوە، بێدەنگ نەبن، بە ئاوری ش���ەری س���ێیەمی جیهانی دەتان سووتێنین. کۆسۆڤۆ بە یەک و نیو میلیۆن حەش���یمەتەوە، بە هیچکام ل���ەم هەڕەش���انە نەترس���ا و هەر درێژەی بە خەباتدا. ئێستا دەبینین کە کۆس���ۆڤۆ زۆر لە ئامانجی خۆی نزی���ک کەوتۆتەوەو نزیک 100 واڵت پش���تی س���ەربەخۆیی دەگرن. لە گەڵ ئەوەش دا رەوتی بەهێزبوونی کۆس���ۆڤۆ ئەوەندە پێش���چوونی بە خ���ۆوە دیت���ووە ک���ە باڵوێزیان لە گ���ەڵ س���ەربیا)کۆنەداگیرکەریان( گۆڕیەوە. بۆی���ە پێموایە یەکریزی، دوروشمی وەک یەک، بەرەی قایم لە بەرانبەر دژبەرانی ئازادی نەتەوەیی ئەنج���ام کاری دیپڵۆماتی وس���ەر نێونەتەوەی���ی) بە تایبەت ئێس���تا کە کۆماری ئیسالمی زۆر گۆشەگیر بووژانەوەو دەس���تەبەری ک���راوە( بی���ری زیات���ری گەشەس���ەندنی ئاکامداسەربەخۆیی لە و نەتەوەیی

رۆژهەاڵتی کوردستانە. لە کۆتاییداسپاستان دەکەم

ل���ە پێوەن���دە لەگەڵ بارودۆخی ناوچەکە و ئاڵ و گۆڕ و پێش���هاتە سیاس���ییەکان و هەروەها هەلو مەرجی سیاس���ی ک���ورد و بزووتنەوەی رزگاریخوازی رۆژهەاڵتی کوردس���تان و چەند پرس و بابەتێکی پێوەندیدار بەم مەس���ەالنە »بۆ کوردس���تان« لەم ژمارەیەدا لەگەڵ نووسەر و

چاالکوانی سیاسی رۆژهەاڵتی کوردستان جەعفەر حامیدی ئەم چاوپێکەوتنەی ئەنجام داوە، ئەمەی خوارەوە دەقی چاو پێکەوتنەکەیە.

لە رۆژهەاڵتی کوردستان هیچ چەشنە تێکۆشانێکی جیددی و گشتگیر پاش هاتنە

ئارای گۆڕانکاریی لە ناوچەکەدا نەبووە

رووخانی رێژیم لە کورتخایەندا، بە قازانجی رۆژهەاڵتی کوردستانی نازانم

باوەڕم وایە، هەر چەشنە دایالۆگێک لە

گەڵ ئێرانییەکان بە بێ قەبووڵی ئایدێندیدێتی نەتەوەیی کوردو خاکی

کوردستان بێ ئاکام دەمێنێتەوە

Page 4: bo kurdistan58

Bo kurdistan ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣

شەماڵ پیرانهەر کەس���ێک گوێی لەم قس���ەیە بێ لەوانەیە لێ���ی تێنەگا یان پێی وابێ هەڵەیەک لەو قسەیەدا هەیە، قس���ەکە بەم شێوەیە نییە، بەڵکوو ل���ە نێو کورددا وا ب���اوە کە دەڵێن

»لەبەر زۆر کەم نابینێ«.بە داخەوە ئەم قس���ەیە لە س���ەر بەشێک لە ئێمەی کورد درووستە. خەڵکی هەموو دنیا لەبەر زۆر کەم نابینێ، ب���ەاڵم کوردەکەی ئێمە بە پێچەوان���ەی هەموو عال���ەم، لەبەر ک���ەم زۆر نابینێ. بۆ س���ەلماندنی رادەی درووس���تی ئەم قس���ەیە لە سەر بەش���ێکی بەرچاو لە خەڵکی کورد پێویستە توزێک قسە بکەین.

بەشێکی بەرچاو لە هەڵسووڕاوانی خەڵک���ی تەنان���ەت و سیاس���ی ئاساییش کە باسی سەربەخۆیی و دەوڵەتی کوردی دەبیستن، لەڕێوە دەڵێن: ج���ارێ بۆ کورد زووە باس لە دەوڵەت و س���ەربەخۆیی و شتی »باروودۆخەکە« چونکە وابکەین، ئام���ادە نییە و دەب���ێ جارێ بە« کەم« رازی بین. خەلکێکیش هەن ه���ەر زۆر زوو دەچێت���ە ژیر باری ئەم قس���ەیەوە، بێ ئەوەی توزێک زەحم���ەت بە خۆی ب���دا و کەمێک

بیری لێبکاتەوە.بەر لەوەی بچمە س���ەر جوابی ئەو جۆرە هەڵوێس���ت و بیرکردنەوانە، پێم باش���ە بڕێک لەس���ەر »ماف« بدوێ���م، دەزانم لە نێ���وان و ماف و واقعییەت���دا، جی���اوازی هەیە و هەمیشە ئەوەی ماف بووە نەدراوە و زۆر جاری���ش ئەوەی بەدەس���ت هاتووە م���اف نەبووە، م���ن ئەوە دەزان���م بەاڵم دواتر دەچمە س���ەر ئەو واقعییەتەش هەر سەبارەت بەو

هەڵوێستانە.ل���ە هەموو دنیادا م���اف هەر مافە و بە هیچ ش���ێوەیەک لە پێناس���ە

کردن���ی ماف���دا هەوراز و نش���ێو و کەم زیاد نییە، س���ەبارەت بە مافی نەتەوەکانیش هەر بەم ش���ێوەیەیە و ئەوەش لە مەنش���ووری جیهانی نەتەوەیەکگرتووەکاندا رێکخ���راوی هاتووە کە هەر نەتەوەیەک دەتوانێ خۆی بڕیار لە س���ەر چارەنووس���ی سیاس���ی و نەتەوەی���ی خۆی بدا و کەس بۆی نییە دەسکاری ئەو مافە بکا، ئەوەی تا ئێستا ئەوە بۆ کورد نەل���واوە واقعییەتێک���ە کە کوردی لەو باروودۆخە هاویش���تووە، بەاڵم کێ لە س���ەپاندنی ئەو باروودۆخە بەسەر کورددا بەرپرسیارە؟ ئایا لە هەموو قۆناغەکانی مێژووی کورددا ئەم واقعییەتە لە ئاکامی سیاسەتی ک���ورددا بەس���ەر نێودەوڵەتی���دا سەپاوە، یان کورد لە سەپاندنی ئەو باروودۆخە بەسەر خۆیدا کاریگەریی هەبووە؟ ئەمە ئەو پرس���یارەیە کە

هەوێنی بابەتەکەی من پێکدێنێ.گومان لەوەدا نییە کە بەشێکی زۆر لە قۆناغەکانی ژیانی نەتەوەی ئێمە لە ژێ���ر کاریگەری���ی بەرژەوەندیی بووە، نێودەوڵەتیدا و سیاس���ەتی بەاڵم بێ هی���چ دوو دڵییەک دەڵێم ل���ە قۆناغی ئێس���تادا ئەگەر بێتوو کورد لەو باروودۆخەی ئێس���تا بۆی کەڵک درووس���تی بە هەڵکەوتووە وەنەگ���رێ، گوناح���ە ئۆباڵی ئەوە

بخەینە ئەستۆی خەڵکی دیکە. لێرەوە دەچمە سەر کاکڵی بابەتەکە و جوابێکی ک���ورت دەدەمەوە بەو کەس���انەی ک���ە بانگەش���ەی ئەوە دەک���ەن کە گوایە جارێ زووە باس لە سەربەخۆیی و دەوڵەتی کوردیی بکەی���ن و »باروودۆخەکە« ئامادە نییە و دەبێ لە ئێستادا بە« کەم«

رازی بین.س���اڵەهای س���اڵە کورد چاوەڕێی کە ئ���ەو »کەمەیە« وەدیهاتن���ی

ئەو جۆرە کەس���انە باسی دەکەن، نەتەوەکان���ی دیک���ەی جیهان ئەوە گەیش���تنە هەسارەی مانگ و ژیانی دیکەی هەس���ارەکانی لە دیکەیان ئەم هەستییەدا بینیوەتەوە، کەچی ئێمەی کورد هەر نەگەیش���تین بەو »کەمە«، ئەمە ل���ە کاتێکدایە کە کورد و بزووتنەوەکەی قوربانییەکی زۆر و زەوەن���دی گیانی و مادیی لە پێناو ئەو »کەمەدا« داناوە کە ئەو برادەران���ە چاوەڕیی دەکەن، کەس نەب���وو گوێ بۆ ئەو کەمەش بگرێ، لە حاڵێکدا ک���ورد مافەکانی خۆی دابەش کردووە و نیوەشی داوە بە داگیرکەر، کەچ���ی هەر مالی کورد وێران بووە. باش���ە کورد دەبێ تا ک���ەی چاوەڕێی ئەو »کەمە« بکا؟ ئەگەر کورد داوای »زۆرەکەش���ی« هەر ماف )هەرچەن���دە بکردبایە، مافە ناک���رێ ناوی زۆر و کەمی لێ بنرێ( هەر ئ���ەو قوربانیانەی دەدا ک���ە بۆ »کەمەک���ە«ی داوە. ئەوە زۆر سەیر و سەمەرەیە دەیان ساڵ چاوەڕێی وەدیهاتنی س���تراتیژییەک بکەی کە ن���ە خۆد پێت وابێ ئەوە ماف���ی ت���ەواوی نەتەوەیەکە و نە

دژمنەکەشت دانی پێدا بنێ!!لە راس���تیدا ئێمەی کورد چ داوای س���ەربەخۆیی بکەی���ن و چ داوای برادەران���ە ئ���ەو »کەمەک���ە«ی بکەی���ن، ه���ەر دەبێ ی���ەک تێچوو )هزین���ە( بدەین، چونکە ئەوە هەم ئۆپۆزیس���یۆن و ه���ەم دەوڵەتانی ب���ە کوردس���تانیش داگیرک���ەری ک���ردەوە س���ەلماندوویانە کە هیچ بڕوایەکیان بە مافی نەتەوەی کورد ئەوەی نیی���ە، نەتەوەی���ەک وەک ئەوان دەیان���ەوێ ئەوەیە کە کورد هەمیش���ە پاش���کۆی ئ���ەوان بێ و قەت وەک نەتەوەیەک بیر لە خۆی

و چارەنووس���ی خ���ۆی نەکاتەوە. ئەوە کەی درووس���تە لەبەر ئەوەی »کەمەک���ە« ب���ەدەس بێنی مافە راس���تەقینەکەی خۆت وەالنێی، لە حالێکدا دوژمنەکان���ت بڕوایان بەو کەم���ەش نەبێ کە ت���ۆ پێی رازیی

بووی.با بێمە سەر باسی باروودۆخەکە!

نازانم لە راستیدا ئەو باروودۆخەی ئ���ەو برادەران���ە باس���ی دەک���ەن مەبەس���تیان ل���ە کام باروودۆخە، کە ئێس���تا بۆ کورد هەڵنەکەتووە؟ لە ت���ەواوی مێژووی ک���ورددا هێچ کاتێک ئەو بارودۆخەی ئێس���تا بۆ کورد هەڵکەوتووە نەهاتۆتە گۆڕێ، لەوانەیە ئ���ەم بارودۆخە تێپەڕێ و قەت جارێکی دیکە نەگەڕێتەوە. لەم باروودۆخە باشتر کەی هەڵدەکەوێ؟ ئ���ەی ئ���ەوە نیی���ە النی ک���ەم 3 دەوڵەتی داگیرکەریی کوردستان لە ئاس���تی دەرەوە و ناوخۆدا نوقمی ل���ە بەرانب���ەردا کورد و قەیرانن، مەس���ەلەکەی لە لووتکەی پرس و بابەتە سیاسییەکانی ناوچەکەدایە، ئەوە نییە کورد لە بەشێکی گرینگ لە نیشتمانەکەیدا خاوەن سەروەریی

سیاسیی و کیانی خۆیەتی. ئێم���ەی ک���ورد ل���ە پێناس���ەی دەقیق���ی هێزی خۆماندا تووش���ی هاتووین، نادرووس���ت لێکدانەوەی ک���ورد نەتەوەیەک���ی دەوڵەمەن���د و گرینگ���ی س���ەر گ���وێ زەوییە، ئەگ���ەر لە خۆمانی تێ���ک نەدەین. جوغرافیایەک���ی خ���اوەن ک���ورد حەش���یمەتی بەرین���ە، و پ���ان زیات���ر ل���ە ٤0 ملیون کەس���ە، لە سیاس���ییەوە جغرافی���ای رووی گرینگ���ی زۆر ناوچەیەک���ی ل���ە

هەڵکەوتووە ناوەڕاستدا رۆژهەاڵتی ک���ە لە ئێس���تادا کاراکتەرێکی زۆر گرینگ���ی گۆرانکاریی و پێش���هاتە سیاسییەکانە لە ناوچەکەدا، پاشان دەوڵەمەند واڵتێک���ی کوردس���تان و ب���ە پیت و بەرەکەت���ە و خاوەن دەیان کانگای سرووش���تی و خان و ژێر خان���ی ئابوورییە. ئەگەرچی هێ���ز تەنیا لە هێزی چەک و چۆڵدا نییە و توخمەکانی هێز جۆراوجۆرن وەک ئەوانەی لە س���ەرەوە ئاماژەم پێداون، بەاڵم لەگەڵ ئەوەشدا النی کەم کورد لە 3 بەش���ی کوردستان خاوەنی هێزی سەربازییە و ئەوەش لە هاوکێش���ەکاندا قورسایی خۆی هەی���ە. ت���ازە ئ���ەم باروودۆخەی ئێس���تا لە گۆڕێدایە بەجۆرێکە کە بەرژەوەندیی هێزی واڵتانی خاوەن لە ناوچەک���ەدا بووەتە پاڵپش���تی ک���ورد، لە جەریانی لەشکرکێش���ی مالکی بۆ سنوورەکانی کوردستان، هەمووم���ان گوێمان ل���ەوە بوو کە جێگری سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند »پێشمەرگە خەتی سوورە«، ئەمە جگە ل���ەوەی بەه���ا و نورمەکانی جیهانگەرای���ی ئەوەن���دەی دیک���ە پاڵپشتی کوردە لە پێناو حەولدان

بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی کوردیی.دەی باش���ە ئەم هەمووە شتە هێز نییە؟ باروودۆخ نییە؟ لەو نەتەوانەی لەم سااڵنەدا س���ەربەخۆیی خۆیان کورد ئەوەندەی کامی���ان راگەیاند هێ���زی هەبووە و بارودۆخی لەبارتر ب���ووە؟ تەنیا فاکت���ەر ئیرادەیەکی بەهێ���زی نەتەوەیی بووە. گوناحە لە ئێس���تادا کورد ب���ە خۆی بڵێ بێ هێ���ز و دام���او و لێقەوماو، لە جیهانی بەرژەوەندیی نێودەوڵەتاندا

کەس نیی���ە گوێ بۆ داماو و هەژار و لێقەوماو بگرێ، ئەمە سرووشتی کۆمەڵ���گا و دەوڵەتەکان���ە کە هەر کەس لە پێناو بەرژەوەندیی نەتەوە و واڵت���ی خۆی���دا سیاس���ەت بکا، ویالیەتێکی وەک کالیفورنیا ئەوەندە دەوڵەمەن���دە ک���ە دەتوانێ هەموو جیهان بەخێو بکا، بەاڵم بۆ ئەوەی هاوسەنگی ئابووریی واڵتەکەی تێک بەرهەمی لە بەشێک نەچێ،سااڵنە

کشتوکاڵی واڵتەکەی لە ناو دەبا.س���ەد س���اڵی دیکەش کورد ناگا ب���ە مافەکانی ئەگەر ئ���ەو هێزەی هەیەتی وەسەریەکی نەخا، ئەوەش ب���ە ئێرانچێت���ی و عێراقچێتی و و درووش���می دیمۆکراس���ی بۆ تاران و دیمەش���ق و ئیس���تانبۆل و بەغا و ش���تی وا ناکرێ، ئ���ەوە بە بیری سەربەخۆیخوازیی و خۆ رزگار کردن ل���ە پاش���کۆیەتی و چاندنی بیری بەدەوڵەتبوونی کورد و گەرانەوە بۆ

مەزنایەتی نەتەوەیی دێتە دی.

لەبەر » کەم«، »زۆر« نابینێ و کەمەکەش وەدینایە

ک���ە لێکۆڵینەوەی���ەک بەپێ���ی ئەنجام���دراوە، دەرکەوت���ووە ک���ە ئ���ەو »الیک«ان���ەی )Like( کە بەکاربەرانی لە فەیس���بووک لەسەر دەتوان���ێ دەیک���ەن بابەت���ەکان خواس���تە جنس���ییەکانی ئەوان���ە، باوەڕی سیاسیان و تەنانەت ئاستی

هۆشیارییان، بێ. زانک���ۆی کەمبریج لە لێکۆڵ���ەران ل���ە کەڵکوەرگرت���ن لەگ���ەڵ پارادایمەکانی، مەزهەب، خواس���تە سیاس���ییەکان، سیکسی و تەنانەت ن���ژادی بەرکاربەرانیان پێش���بینی

کردووە. لە لێکۆڵینەوەیە ئەم ئەنجامەکانی گۆڤاری زانس���تیی »پی ئێن ئەی لێکۆڵەران و باڵوکراوەتەوە ئێس« لەوێدا نووسیویانە کە بە شێوەیەکی بە وردی توانیویانە سەرسوڕهێنەر ئەم زانیارییە سەبارەت بە کەسەکان

بدۆزنەوە. ئەو چاالکانەی کە لە بواری هەرێمی تایبەتی هاوواڵتیاندا چاالکن، دەڵێن کە ئ���ەم لێکۆڵینەوەیە زەنگەکانی

مەترسیی وەدەنگ هێناوە، بەکاربەران���ی ت���ۆڕی کۆمەاڵیەتیی فەیسبووک، لە کاتێکدا کە خۆشیان

لە نووسین یان وێنە و بابەتێکە کە دۆس���تێکی خۆیان خستوویەتەروو دێ،دەتوانن بە لێدانی هێمای الیک، ئارەزووی خۆیان لەس���ەر بابەتەکە

پیشان بدەن. ل���ەم لێکۆڵینەوەی���ەدا 5٨ ه���ەزار ک���ەس خۆویس���تانە بەش���دارییان کردووە. س���ەرەڕای چاودێریکردنی الیکەکانیان لە فەیس���بووکەکانیان، ئ���ەم کۆمەڵنس���ایی زانیاری���ی و کۆکراوەت���ەوە کەس���انەش تایبەتمەندی���ی دەرخس���تنی ب���ۆ کەسایەتییان، تێستی دەروونناسی

تایبەتیان لەسەر کراوە.ل���ە کەس���انە ئ���ەم الیکەکان���ی فەیس���بووک بەس���تراوەتەوە ب���ەو پارادایمان���ەوە و لەگەڵ دەرەنجامی تێستی دەروونناسی خۆویستەکان،

هەڵسەنگێندراوە. دەرەنجام���ی دەس���تکەوتوو ل���ەم پارادایمان���ە )مۆدێل(، س���ەبارەت ئەمریکایی���ەکان خۆویس���تە ب���ە لەمبارانەوە راست بووە: ٨٨ لەسەد جنسیەت، 95 لەسەد رەش پێست و س���یپی پێست بوونە، ٨5 لەسەد کۆماریخواز یان دیمۆکراتس بوونە. ل���ە لەس���ەد ٨2 هەروەه���ا

مەس���یحییەکان لە موس���ڵمانەکان دروست جیاکراونەتەوە.

ل���ە الیەک���ی لێکۆڵ���ەران دەڵێ���ن ک���ە ل���ە رووی ئ���ەو لینکانەی کە کرتەی���ان )کلیک( لەس���ەر کراوە ئەوە دەرناکەوێ کە کەس���ەکان چ ج���ۆرە تایبەتمەندییەکی���ان هەیە. بۆ نموونە کەمتر لە پێنج لەس���ەد لینکەکانی هاوجنس���گەراکان ل���ە هاوس���ەرگیریی ب���ە پێوەندی���دار هاوجنسگەراکانیان کلیک کردووە.

لە هەمان کاتدا لێکۆڵەران لە رووی ئ���ەو الپەڕانەی کە ئەم کەس���انە الیکی���ان ک���ردووە و ل���ە الپەڕەی پێوەندیدار بە ناونیش���انی ئەوانەوە هەیە، دەتوانرێ بزانرێ کە کەس���ی دیاریک���راو چ تایبەتمەندیگەلێک���ی ج���ۆرە چ نموون���ە ب���ۆ هەی���ە. لێی���ە و چ موس���یقییەکی ح���ەز

فیلمێکی ال پەسند. رووبەرووی لێکۆڵ���ەران هەروەه���ا پێوەندییەک���ی س���ەیر ل���ە نێوان

کەسەکاندا بوونەتەوە. دەیڤید ئیس���تیلۆل، نووسەری ئەم لێکۆڵینەوەیە دەڵێ کەس���انێک کە حەزیان لە پەتاتەی سوورەوکراوە، زیرەکت���رن و ئەوان���ەی کە زنجیرە

فیلمەکانی »باتمان«یان پێخۆشە، دۆستێکی کەمتریان هەیە.

کراوەیی ئەم لێکۆڵینەوەیە هەروەها هەواڵێکی خۆش���ە بۆ بەڕێوەبەرانی ئەوانە کۆمەاڵیەتیی���ەکان. ت���ۆڕە کردن���ی شەخس���یەتی بەش���وێن ریکالمەوەن و چ شتێک لەمە باشتر

دەبێ بۆیان؟

لێکۆڵ���ەران دەڵێن کە ئەم ژیاننامە دیجیتاڵییان���ە ک���ە بەکاربەران بۆ خۆیانی دروس���ت دەکەن، هەرێمی

تایبەتی ئەوانە دەڕووشێنێ. تیمی سەرۆکی کۆزینسکی، مایکل لێکۆڵین���ەوە دەڵێ ک���ە ئەو پێی ناخ���ۆش نییە کاتێک فەیس���بووک دیاریی دەکا کە ئ���ەو چ کتێبێکی پێخۆش���ە و ئەوەی پێ پێش���نیاز دەکا: »بەاڵم م���ن رۆژێک دەبینم ک���ە هەمان تێکنۆلۆژیی���ە دەتوانێ خواس���تە و سیاس���ی بی���روڕای جنسییەکانی کەسەکان دەسنیشان ب���کا و دەس���درێژی بکرێتە س���ەر ئازادیی کەس���ەکان ی���ان تەنانەت

گیانیشیان.«ئیس���تیلۆل دەڵێ ک���ە کارگەلێکی

س���ادە هەیە کە کەسەکان دەتوانن ئەنجامی بدەن.

»الیکەکان���ی ئێوە لە فەیس���بووک ب���ە بەرچاوی هەم���وو الیەکەوەن. ناچار ئێ���وەی بەاڵم فەیس���بووک نەکردووە کە ئەم زانیارییانە بخەنە بەر دیدی گشتییەوە. ئێوە دەتوانن رێکخس���تنی پێوەندیدار بە هەرێمی

تایبەتی خۆتان بگۆڕن.«ئ���ەو دەڵ���ێ ک���ە دەرەنجامی ئەم لێکۆڵینەوەی���ە پت���ر لەوەیە کە بە بەرتەس���ک تۆڕە کۆمەاڵیەتییەکان بە تەنان���ەت پێوەندیی بکرێتەوە. نیشانانەوە ئەو هەموو دەرەنجامی هەی���ە کە ئێوە لەپ���اش خۆتان لە جیهانی دیجیت���اڵ بەجێی دەهێڵن. ب���ۆ نموونە ئ���ەو گەڕانان���ەی کە

ئەنجامت داون. نی���ک پیکڵ���ز، ل���ە یەکێ���ک ل���ە گرووپەکان���ی چاالک لە بواری ماف و هەرێم���ی تایبەت���ی هاوواڵتی���ان دەڵ���ێ: »ئەم لێکۆڵین���ەوە دەبێ زەنگەکان���ی مەترس���یی بەدەن���گ بێنێ. بۆ هەموو ئەو کەسانەی کەوا بیردەکەنەوە کە بە بەرتەس���کردنی

هەرێم���ی تایبەتییان دەتوانن ئەوە بپارێزن. ئێمە دەبێ جارێکی دیکە و بە ش���ێوەی بنەڕەتی���ی بیر لەم مەسەلەیە بکەینەوە کە دەمانهەوێ چەندە ل���ە زانیاریی تایبەتیمان بە ئینتەرنێتدا لە شێوەی خۆویستانە

باڵوبکەینەوە.«ئ���ەو هەروەها گوت���ی، هەر ئەوەی ک���ە نازانین کە چەن���دە کەڵک لە زانیاری���ی بەکاربەران وەردەگیرێ و چلۆن کەڵک لەوانە وەردەگیرێ، لە هێناوەتە ترسێکی بەکاربەران الی

گۆڕێ.

»الیک«کردن لە فەیسبووک شەخسیەتی ئێوە پیشاندەدائا: فەریبورز کرماشانی

Page 5: bo kurdistan58

ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣بۆ کوردستان

ئەیووب ئەیووبزادە...به شی زۆری پێنووسی ئه و کوردانەی بەرپەرچدان���ەوەی ب���ۆ رۆژه دا ل���ه م رۆش���نبیر و سیاس���ی کاری ف���ارس دیوێک���ی ته نی���ا گ���ه ڕ، که وتوون���ه تراژیدی���ای ک���ورد بوون ل���ه ئێران، ده گێڕن���ه وه . گوتن���ی ئه وه یکه حیزبه ئێرانیی���ه کان ل���ه روانگه یه کی ره گه ز په رس���تانه وه له دۆزی کورد ده روانن، ته نیا دیوێکی حه قیقه ته که مان پێده ڵێ

و چ داهێنانێکی تازه نییه . دۆخی ژێر ده س���ته یی ک���ورد و داگیر ک���راوی کوردس���تان ل���ه و واڵت���ه له چه شنێکی تایبه ته . لێره کوردی کۆیله ته نیا له گه ڵ ده س���ه اڵتی فه رمانڕه وا له تاران له کێش���ه دا نیی���ه ، به ڵکوو له واڵته شه وه ئه و ئۆپۆزیس���یۆنی الیه ن

حاشا له ماف و بوونی ده کرێ.کات���ێ ئه لجه زایر له الیه ن ده س���ه اڵتی کراب���وو، داگی���ر فه ره نس���ه وه پێچه وان���ه ی ب���ه ئه لجزاییریی���ەکان ک���ورده کان له حاند ئ���ه و داگیرکارییه به ته نیا نه بوون. له فه رنس���ه له نیۆ ماڵی خودی داگیرکه ردا، ده نگی ده یان ناوه ند و زانکۆ و حیزب و که س���ایه تی لێ به رز بووب���ووەوە. که چی له ئێران ئه مه به پێچه وانه یه . هه ڵه یه هه ر که س وا بی���ر بکات���ه وه بنه ماکانی ده وڵه تی تاک نەتەوە لە الیان ره زاشاوە تیۆریزە کراوە. زۆر پێش لە هاتنە س���ەر کاری رەزاشا، بیری به فارس کردنی نه ته وه غەیره فارس���ەکان ل���ه الیه ن نوخبەی خوێنده وار و رووناکبیر و سیاسه توانی

ئه و واڵته وه فۆرمۆڵه کرا بوو. به رهه مهێنانی هزری ره گه ز په رس���تانه ل���ه ئێ���ران، کاری به رده وام���ی پت���ر له 100 س���اڵی رۆش���نبیر و حیزب و

سیاسه توانی فارسی ئه و واڵته یه .ره گ���ه ز په ر س���تیی فارس ل���ه و واڵته و که لت���وور ل���ه بووەت���ه جۆرێ���ک جیهانبینی و هه ڵسوکه وت له گه ڵ ئه وی دیی. کاتێ بێشه رمی سیاسیی حیزب و رووناکبیری ئه و واڵته به و راده یه ده گا کە نکۆڵی له س���ته م و چه وسانه وه ی نه ته وایه ت���ی و ل���ە هەبوونی نه ته وه ی حاکم و مه حکوم بکا، ئیتر چ پردێکی هاوب���ه ش زمانێک���ی هاوب���ه ش و چ

ده توانێ له ئارا دا بێ؟گرفتی س���ه ره کی ئ���ه و دوو حیزبه ش ئه وه یه ، له گه ڵ ئ���ه وه ی هه موو ئه وانه دەبین���ن، به اڵم نه ح���ازرن بڕۆکه یه ک زمانی راش���کاوی سیاسی » بێ تەقیه » له مه ڕ هه ڵس���وکه وت له گه ڵ حیزبه ئێرانییه کان به کار بێنن و نه قایل به وه ده بن چاوێک به رێبازی تا ئێس���تایاندا

بخشێننه وه . له گ���ه ڵ هاتن���ی ئه و س���تراتیژییه ب���ۆ ناو بزووتنەوەی سیاس���یی کورد، سه خڵه تییه کانی کورد پتر کرا. ئه گه ر نه ته وه خوازیی له هه ر واڵتێک پش���ت ئه س���توور به گوتار و شێوه فکرێکی تایبه ت���ه و به بوونی س���یماو ره نگ و رزگاریخوازانه وه دیاریکراوی رێبازێکی ده ناسرێته وه ، له کوردستانی بنده ستی ئێران، وێنه و روخس���اری ئه و نه ته وه خوازیی���ه له که س دی���ار نییه . یا خۆ ره نگ���ه باش���تربێ بڵێین ج���ۆری ئه و نه ت���ه وه خوازیی���ه ، بیرێک���ی گه اڵڵه نه کراو و نه نووس���راوه ، نه له دۆس���ت دی���ارە و نه له دوژمن ئاش���کرا. دوای ئه و هه موو س���ااڵنه ، ئێستاشی له گه ڵ داب���ێ الی ئەو ج���ۆرە نەتەوەخوازییە

روون نه کراوه ت���ه وه ک���ە مه به س���تی له ک���ورد بوون چییه ؟ ک���ورد به کێ سنووروی کوێیه ؟ کوردستان ده ڵێن؟ ئ���ه و واڵته له کوێ���وه ده س پێده کا و له کوێ کۆتایی پێ���دێ؟ ئێمه کێین؟ تایبه تمەندییە نەتەوەییەکانمان چییه ؟ له کوێوه هاتووی���ن؟ چیمان ده وێ ؟

ئایا کورد نه ته وه یه یاخۆ قه ومه ؟ هەڵب���ەت گرفت و ته نگ وچه ڵه مه کانی ئه و ناس���یۆنالیزمه هه ر روو به ناوه وه نییە، به ڵکوو روو به ده ره وه ی خۆشی جیاکه ره وه هێڵی نه یتوانیوه هێش���تا له گ���ه ڵ دژه شوناس���ه کانی تیۆری���زه ب���کا. واته ئه گ���ه ر به دی���وی ناوه وه نه یتوانی���وه خۆی له ق���ه ره ی هه موو ئه و پرس���انه بدا که هه موو بزاوتێکی ناسیۆنالیس���تی پێویستییه تی، روو به ده ره وه ش، ه���ه ر به هه مان ش���ێوه له بێش���وناس نه ته وه خوازییەکی جۆری

وشه رمێونه . ناسیۆنالیزم، ته نیا کارکردن له سه ر بردنه س���ه رێی راده ی هەست و سۆزی ئه ندامان���ی نه ته وه نیی���ه . له هه موو بزاوتێکی رزگاریخوازانه دا ناسیۆنالیزم ئه و کاته توانیویه تی سه رده می کاڵ و کرچی و س���اوایی خۆی جێ بهێڵێ که هه موو خه م و سه رقاڵییه کانی پێوه ندی به مه س���ه له ستراتیژییه کانه وه بووبێ. س���ه رکه وتنی هه م���وو بزووتنەوەیەکی ناسیۆنالیس���تی ب���ه ر له هه رش���تێک گرێدراوی ئه و تێڕوانینه نێوخۆییه یە که نه ته وه یه ک له رێگای ئه وه وه ته عبیری له بوون و چاره نووسی خۆی کرده وه .

له و نێوه ش���دا کۆمه ڵێک پرسیاری گرین���گ و چاره نووس س���از هه روا بێ ئه وه یک���ه : وه ک ماونه ت���ه وه . وه اڵم مه به س���ت ل���ه ئێرانی بوون���ی کورد چیی���ه ؟ پێناس���ه ی ئێرانی ب���وون له چی دایه ؟ ش���ه رت و مه رجی کورد بۆ ئه و ئێران���ی بوونه ب���ه چییه وه گرێ ده درێ؟ ئه گه رک���ورد ئێرانیی���ه بۆ به تاوانی ک���ورد بوون راوده نرێ، قه اڵچۆ ده ک���رێ و هێرش���ی ب���ێ به زه ییانه ی ده کرێته س���ه ر؟ ئایا مه سه له ی کورد پێوه ندییه کی جه وهه ریی به مه سه له ی دیموکراتیزه کردن���ی ئێران���ه وه هه یه ؟

دیموکراسی چییه ؟مافه یاخۆ زەرفە؟دۆزی کورد لە کۆنسێپتی دێموکراتیزە خ���ۆی له کوێ���دا ئێران���دا کردن���ی ده بینێت���ه وه ؟ داخوا ل���ه و حاڵه ته دا وه ک نه ته وه باس له بوون ومافه کانی ک���ورد ده ک���رێ یاخ���ۆ وه ک ئه وه ی ئێرانییه کان دەڵێن وه ک که مه نه ته وه و قه وم؟ له وانه ش بترازێ داخوا ئێران ک���ه ی دیموکراتیزه ده ب���ێ؟ زیاتر له س���ه د س���اڵە نوخبه و حیزبی ئێرانی دیموکراتیزه کردن���ی ب���ه مه س���ه له ی واڵته که یانه وه سه رقاڵن، که چی هێشتا نه گه یش���توونه ته ده س���پێکیش. گه لۆ پرس���یار ئه وه یه ک���ورد ده بێ چه ندی تر بە تەمای ئەم« مدینە فاضلە« یە

رابوەستێ؟ زیاتر له 50 ساڵه له و واڵته ی ئێمه به هۆی کار تێکردنی ئه ده بیاتی سیاسی ئەو حیزبه ، خه ونی دێموکراتیزه کردنی ئێران الی ئینس���انی ک���ورد کراوه ته نوش���ته یه کی س���ێحراویی که هه ر که بگات���ه الی ئیت���ر کۆتایی ب���ه هه موو ئازاره کان���ی دێن���ێ، خاف���ڵ له وه یکه ئ���ه و رۆژه ی ئه و واڵته ب���ه ده مامکی دێموکراتی ده رازێته وه ، راست هه ر ئه و

کاته بۆ هه میش���ه به کۆیله مانه وه ی کورد به یاسایی ده کرێ.

ئ���ه ورۆ که هیچ باس���ێک له دێموکرات بوونی ئه و واڵته له ئارا دا نییه ،حیزبی بێدەس���ەاڵت واڵت���ی دوورە ئێران���ی به وج���ۆره ی دیتمان هێرش���ی هێنایه س���ه ر مافه کانی کورد، تۆ بڵێی ئه گه ر س���به ینێ ج���ۆره هه ڵبژاردنێکی ئازاد له و واڵته بک���رێ و کوردیش پێداگری له س���ه ر مافه کانی ب���کا، داخوا ده بێ چ هەرەوەزێک���ی خوێناوی���ی بە دژی

رێکبخرێ.که چ���ی ل���ه که یس���ی ئ���ه و ج���ۆره نه ته وه خوازیی���ه دا، ئه و هه موو به رزی و نزم���ی و هه ڵکش���ان و داکش���انه ، به جۆرێک له زۆر زانیی و« فێڵزانیی

سیاسیی« دێته ئه ژمار!.تێگه یش���تنه ئ���ه م ب���ه گوێ���ره ی به رده وام، گۆڕینی ره نگ له سیاسه ت، نه وعێ���ک » واقعبین���ی« و هونه ری راشکاوانه قس���ه نه کردنی سیاسییه . ل���ه دۆزی نه ته وه یه ک���ی ژێرده س���ته ، ژیربێژیی و ره چاوکردنی مه سله حه ت و هێشتنه وه بۆ کاتی له باره ! ئه و » کات » و« دۆخ«ەی که که س نازانێ که ی دێ و نیشانه کانی چیین و مرۆڤ چۆن

ده توانێ هاتن و گه یش���تنی« کات » و« ده رفه ت« ی له بار هه ست پێبکا و

هه وڵی قۆزتنه وه ی بۆ بدا.زیات���ر له په نجا س���اڵه هەڵگرانی ئه م حیزبی ده ڵێن: پێمان ئیس���تراتیژییه هاوخه باتی و هاوچارەن���ووس ئێرانی گه ل���ی ک���ورده و ده ب���ێ ل���ه نێوان ده س���ه اڵتی و فارس ئۆپۆزیس���یۆنی فه رمانڕه وا فه رق و جیاوازی دابندرێ، به اڵم له چ���او ترووکانێکدا ده رده که وێ بنه ما فکرییه کانی ئه و ئۆپۆزیسیۆنه ش له سه ر ش���کاندنی نرخی ژیانی کورد و ب���ه کۆیله هێش���تنه وه ی ئه و کورده

وه ستاوه . هەڵگرانی ئەم س���تراتیژییە به درێژایی هه م���وو ئ���ه و س���ااڵنه جارێ���ک ب���ۆ هه میش���ه حەولی���ان ن���ه داوه روونی »رزگاری«و له مه به ستییان بکەنەوە بوون« نه ته وه یی »کوردب���وون«و« چییه ؟ له الیه ک له ئه ده بیاتی سیاسی دا له واتای » ئیس���تعمار«و داگیرکه ر

که ڵ���ک وه رده گ���رن، ب���ه اڵم له هه مان کاتدا له هه ڵگرتنی دروشمی رزگاریی له دەوڵەت���ی داگیرکەر خۆ ده دزنەوە . که چی س���ه یر ئه وه یه ه���ه ر بۆ هه مان داگیرک���ەر، خۆی ب���ه هاوچاره نووس و ه���او خه بات ده ناس���ێنێ. له الیه ک باس له شوناس���ی کورد بوون ده کا، ب���ه اڵم هه ر راس���ت له هه م���ان کاتدا دژه شوناس���ی ئێرانی بوون له س���ه ر کورد ده کا به م���اڵ و خۆی له هه موو ئێرانییەک ب���ه ئێرانیتر ده زانێ. خۆی به حیزبی نه ته وەی کورد پێناسه ده کا، به اڵم له چه رخ وخولێکدا له به یانییه ی هاوبه ش له ته ک حیزبی پان ئیرانیست دا نه ته وه که ی ده کا به »قه وم« وله و قه یرانی شوناس گه وره ترین رێگایه وه بۆ نه ت���ه وه بوونی ک���ورد چێ ده کا. باس له مافی دیاریکردنی چاره نووس بۆ کورد دێنێته گۆڕێ ، به اڵم له هه مان درووشمی هه ڵگری ده بێته کاتیش���دا خاپێن���ه ری برایه تیی درۆزنانه ی کورد و فارس و له مه ش س���ه یرتر سوێند به یه کپارچه یی خاکی واڵتێک ده خوا که ئه گه ر نه بوایه ئه و کورده نه تووش���ی هه ره سی کۆمار ده بوو، نە جیهادی لە دژ رادەگەیندرا، نه قاڕنا و قه اڵتانی له

ناو خوێندا ده گ���ه وزاو نه نه ته وه که ی ه���ه ر وا ژێرچه پۆک���ه و به ش مه ینه ت

ده مایه وه .ه���ه ر نه ته وه یه ک ب���ۆ ماوه یه کی ئاوا دوور و درێژ نه یتوانیبێ بڕۆکەیەک له ببێته وه،بیانووی نزی���ک ئامانجه کانی راس���ته قینه ی نامێنی بۆ گه یش���تنی. گرف���ت و ملمالنێ���ی نێ���وان کورد و حیزب���ی ئێرانی به هه موو ره وتە جۆرا و جۆره کانیه وه ، مه سه له ی که مهێنانی دیالۆگ و دانوستان و نه بوونی متمانه و خه راپ تێگه یش���تن ل���ه کۆمه ڵێک چه م���ک و زاراوه ی تیئۆریک���ی وه ک، قه وم و نه ته وە و ش���تی ل���ه م بابه ته نییە . قس���ه کردن له ملمالنێی نێوان ئه م دوانه قس���ه کردنه له س���ه ر دوو دۆخی جیاواز و دوو پرۆسه ی مێژوویی جیاواز له نێوان ئه و دوو نه ته وه یه دا. ئه گ���ه ر گرفتی حیزب و رووناکبیری ئێرانی،گرفت���ی نه بوون���ی هه ڵبژاردنی ئ���ازاد و نه بوون���ی ئازادی���ی به یان و

باڵوکراوە و شتی له م بابه ته بن، گرفتی کورد گرفتی نه ته وه ییە، پرس���ی خاک و سنووری نیش���تمانە، گرفتی زمان و ناس���نامەیە، دووڕیان���ی نێوان بوون و نه بوونه . هەموو ئه م گرفتانەش له گه ڵ ده س���ه اڵت و نه ته وه خوازیی فارس���ه . بۆی���ه ئ���ه وه ی بۆ حیزب و رۆش���نبیر و سیاس���ەتمەداری ئێرانی���ی چ���اره نووسس���از دێته ئه ژمار، مه رج نییه بۆ نه ته وه ی کوردیش به هه مان مانا بێ. ل���ه م رووەوه ئەوەی کە کورد و فارس وه ک دوو دژبه ری له ئاش���تی نه هاتوو، ناتوانن به لێک تێگه یشتنێکی هاوبه ش بگه ن، به هۆی هێندێک رووداوی البه ال و رووداو و رێکه وت���ی خه راپەوە لێک

نادرێتەوە.ملمالنێ و کێشه ی نێوان کورد و حیزبی ئێران���ی، ملمالنێی نێ���ون دوو جۆر له نه ت���ه وه خوازیی���ه . یه کی���ان نه ته وه خوازییه ک���ی دوور خراو له دەس���ەاڵت و س���ەروەریی سیاس���ییە، کە حه ز و خولیای چێ کردنی مالیکی سیاسییه ، ئ���ه وی دیکەیان نه ت���ه وه خوازییه کی ده وڵه تیی���ه و هه تا ب���ووه بۆ مل پێ که چ کردن و توانه وه ی ئه ویتر حەولی داوه . واته به مانای راسته قینه ی وشه هه ڵگری سرووشتێکی داپڵۆسێنه رانه و داگیرکه رانه بووه . ئه م نه ته وه خوازییه ت���ا دڵ ده خوازێ ل���ه به کۆیله کردن و ژێ���ر چه پۆکه کردن���ی ئه ویتر چێژ وەرده گ���رێ و ئ���ه و کاته هه س���ت به سووکنایی و بوونی خۆی ده کا، که ئازار و ژان و برکی ئه وانیتر ببینێ. ره نگه لێره دا راس���تترە بڵێین نه ته وه خوازیی فارس، تا س���ه ر ئێس���قان له چه شنی

نه ته وه خوازییەکی نه خۆشه .ب���ه پێچه وانه ی ئه وه ی ل���ه ئه ده بیاتی حیزب���ه زۆری به ش���ێکی سیاس���ی ج���ۆری ده گوت���رێ، کوردییه کان���دا پێوه ندیی ئ���ه و نه ته وه خوازییه له گه ڵ له س���ه ر نه ته وه کان���ی دیکە هیچکات بنەمایەکی ئینسانی و برایانه نه بووه . نه ته وه خوازییه ئ���ه و هه ڵس���وکه وتی له گه ڵ نه ته وه کانی دانیش���تووی ئێران له وه تا بووه له جۆری پێوه ندیی نێوان

حاکم و مه حکوم بووه .له و والت���ه ب���ۆ کۆتایی هێن���ان به م پارس���ه نگی گۆڕانی نابه رابه ره دۆخه هێ���ز ب���ه قازانج���ی کورد ب���ه ته نیا، ب���ه س نییه . ئه وه راس���ته له جیهانی سیاس���ه ت دا به تایبه ت���ی له دۆخی نه ته وه یه کی دابه ش���کراوی وه ک کورد دا، خ���ۆ رزگار ک���ردن پێویس���تی به توانا و هێ���زی پڕاکتیزه کردنە. به اڵم ل���ه زۆر بڕگه ی مێژووی���ی دا له ژیانی نه ته وەیەکی بێدەوڵەت دا » ویس���ت » ی���ش ده بێت���ه خوڵقێن���ه ری هێزو ره خساندنی ده رفه ت. زۆر جار دیتراوه نه ته وه یه ک له گه ڵ ئه وه ی هه لی زۆر به ده گمه نیش���ی بۆ هه ڵکه وتووه ، که چی له نه بوونی » ویس���ت« دا نه یتوانیوه که ڵکی ت���ه واو له هێز و ئەو بارودۆخە وەربگرێ کە بۆی ره خساوە. باشووری کوردس���تان له ده م و کاتی رووخانی ده وڵه ت���ی عێراق���دا، وێنه یه کی هه ره به رچ���اوی ئ���ه و راس���تییه یه . هه ل و ده رفه تیکی له و چه شنه ی له عێراق بۆ کورد هاته ئ���اراوه ، ره نگه هه ر چه ند سه ده جارێک له ژیانی نه ته وه یه ک دا بڕه خسێ. به اڵم چونکه گوتاری حیزبی سیاسی کورد به زه قی هه ڵگری مۆرک

و شه قڵی سه رده می شه ڕی سارد بوو، ئه و هه له زێڕینه له کیس درا.

که مووکوڕی و گرفت���ی هه ره گه وره ی کورد له رۆژهه اڵتی کوردس���تانیش له پله ی یه که م دا مه س���ه له ی هێز نییه . به ڵک���و ئه و س���تراتیژییه یە که ماوه ی پتر له 50 س���اڵه له ناو هه ناوی خۆیدا شکس���ت له دوای شکس���ت بۆ مرۆڤی

کورد، به رهه م دێنێ.پتر له 50 ساڵه دۆزی کورد له و واڵته مه حکومی مه رجه ئابووری و سیاس���ی و که لتوورییه کان���ی واڵت���ی داگیرکه ر، کراوه و نه یتوانیوه خه بات بۆ ئامانجی راستەقینەی خۆی بکا. قه تیس کردنی دۆزی کورد به مه سه له ی دێموکراتیزه کردنی ئێرانه وه ، ده سپێک و سه ره تای ئه م الدانه مێژووییه بوو که به س���ه ر

بزووتنه وه ی کورد دا سه پێندرا.ئه زموون���ی خه بات���ی رزگاریخوازانه ی زۆر نه ته وه تا ئێس���تا نیش���انی داوه کە دێموکراس���ی که ره سه یه ک نییه بۆ به ده وڵ���ه ت گه یاندن���ی نه ته وه یه کی و س���ەروەری ل���ه خ���راو دوورەوە ئامان���ج دێموکراس���ی ده س���ه اڵت. ش���ێوه یه کی بەڵکووزه رف���ه . نیی���ه ، به ڕێوه بردن���ی واڵت���ه . ئ���ه م چه مکه هیچ ش���تێکی کۆنکرێتمان س���ه باره ت ب���ه ب���اری راس���ته قینه ی ده س���ه اڵت پێناڵ���ێ. ل���ه هه موو ش���وێنێکی ئه م دونیایه دێموکراسی له حاند ده ربڕینی جیاوازیی ئه تنیکی و چینایه تی .. هتد چه مکێکی بێ هه س���ته و ده س���ته به ر کردنیش���ی به مانای یه کس���انی نیوان نه ت���ه وه کان نییه . مه س���ه له ی کورد، مه س���ه له ی کورد و کوردستانه . کورد و کوردس���تان دوو واتان که پێکه وه و به یه که وه به ستراون. کورد نه ته وه یه کی سه ربه خۆیه و کوردس���تان خاکیەتی. مه س���ه له ی کوردس���تان رزگار کردنی واڵته و دۆزی کوردیش س���ه ربه خۆیی

نەتەوایەتییە. بی���ری دێموکراتی���زه کردنی ئێران، بیرێک���ی خورافییه. دژ کرده وه ی هێزه ئێرانیی���ه کان ل���ه حان���د به یاننامه ی هاوبه شی حدکا و کۆمەڵەی شۆرشگێر، تاقیکردنه وه یه کی گ���ه وره بوو بۆ ئه و تاقیکردنه وه یه ئ���ه و ئیس���تراتیژییه . نیش���انی دا جێگیر کردن���ی نیزامێکی فیدڕاڵ���ی هه ر به دانی ش���یعار نابێ. تاک���ه ی ده ک���رێ ئ���ه و دو حیزبه هه ر پێک���ه وه دانیش���ن و الی خۆیانه وه له په سنی فیدڕالیزم بدوێن و بڵێن چه ند باش���ه ، به اڵم هیچکات بیرێکی ورد له دژبه ره کانی و له میکانیزمی گه یش���تن

پێی نه کرابێته وه .هەڵوێستی حیزب و الیه نه ئێرانییه کان ب���ۆ ئ���ه و دوو حیزبه واڵمێکی س���ه ر راس���ت و یه کال که ره وه ب���وو. ئه وان نە له گ���ه ڵ فیدڕاڵیزم���ی نه ته وه یین و نە له گه ڵ باس���ی یه کسانی نه ته وه کان له ده س���ه اڵت. هه موو ئه وانه به ڵگه ی حاشا هه ڵنه گرن بۆ ئەوەی ستراتیژی ب���ه ئێران���ی کردن���ی دۆزی ک���ورد، س���تراتیژییەکی شکس���ت خواردوو و بێئاکام و سه ره نجامه . ئه م ستراتیژییه ب���ه رده م ک���وردی خس���تووه ته هه م چاوپۆشی کردن لەو هه موو ماڵوێرانی و کاره س���اته ی به سه ری هاتووه ، هه م دیلیی و کۆیلەتیەکەی له و واڵته ته مه ن

درێژتر دەکا.* * *

مێژووی ستراتیژییه کی شکست خواردووله په ڕاوێزی رێککەوتنی حدکا و کۆمه ڵەی شۆڕشگێڕ دا

)کۆتایی بەشی یەکەم(

له الیه ک باس له شوناسی کورد بوون ده کا، به اڵم هه ر راست له هه مان کاتدا دژه

شوناسی ئێرانی بوون له سه ر کورد ده کا به ماڵ و خۆی له هه موو ئێرانییەک به

ئێرانیتر ده زانێ

Page 6: bo kurdistan58

Bo kurdistan ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣

2ی رێبه ندانی ساڵی 2693 ب���اره گای بۆتێ ک���وردی؛ ناوه ندیی ئ���ه و کاتی پارتی بووه کوردس���تان؛ ئازادیی زادگای رۆژێک���ی مێژوویی و ل���ه و رۆژه دا ٤٨س���اڵ دوای دامه زران و روخانی کۆماری کوردس���تان، جارێکی دیکه کوردس���تان پیرۆزی ئااڵی له رێوره س���مێکی شایسته دا خه باتگێڕان���ی به ده س���تی کوردس���تان ئازادیی پارتی رۆژه ل���ه و هه ڵکرای���ه وه ؛ پیرۆزه دا بۆن���ه و مێژوویی حس���ه ین کاک رێ���زدار یه زدانپه ن���ا س���کرتێری ئه و جێگ���ری و pak ده م���ی وتارێکی ئێس���تا؛ سه رۆکی حه ماس���ه ، به مێژووی���ی، گرنگی پێشکه ش کرد. به ڕێز کاک حس���ه ین یه زدانپه نا له وته کانی���دا ئه رکێیکی گرنگ و مێژوویی خسته سه رشانی ، pak تێکۆش���ه رانی به ڕێزی���ان رایگه یاند، ئه رکی ئازادیی پارتی تێکۆشه رانی کوردس���تانه له هه رکوێیه ک دیت داگیرکه ری���ان ئ���ااڵی ، بیهێننه خ���وارێ و ئااڵی پیرۆزی کوردس���تان و ئااڵی رزگاریی و س���ه ربه خۆیی و نه ته وه که مانی لێ هه ڵواسن.

ل���ه و رۆژه وه ئااڵی چوار ره نگ���ی کوردس���تان، بووه ناس���نامه و هۆویه ت���ی تاکه هێزه ناسیۆنالیسته ی کورد، کوردس���تان ئازادیی پارتی ؛ ل���ه و س���ااڵنه دا pak و کوردس���تان پیرۆزی ئااڵی ده ناس���رایه وه و به یه کت���ری ئ���ااڵ بووه ره م���زم و هێماو و pak س���ومبولی تێکۆش���ه رانی. به و شێوه یه ریزه کان���ی خه باتگێڕان���ی نه ته وه یی���ه هێ���زه ئ���ه م بوونه تاکه س���واری هه ڵگرو ش���ه کاوه هێشتنه وه ی ئااڵی کوردس���تان؛ چوونک���ه له و ساڵ و سه رده مانه دا هیچکام هێزه سیاس���ییه کانی ل���ه رۆژهه اڵتی کوردستان خۆیان له قه ره ی ئااڵ و ئه و چه مک و دروشمه نه ته وه ییانه نه ده دا pak که چه ند ساڵێک بووهێنابوونیه نێ���و ئه ده بیاتی سیاسی خۆی و بزووتنه وه ی رزگاریخوازی کوردستانه وه .

دووب���اره له گ���ه ڵ ئ���ااڵی هه ڵکردن���ه وه ی کوردس���تان له و رێوره سمه به ش���کۆیه دا؛ پۆلێ���ک ل���ه ئازادیی پارتی تێکۆشه رانی ،هه ڵبژێ���ردان کوردس���تان بۆئ���ه وه ی ته یارک���ران و ناوچه کانی ب���ۆ بگه ڕێنه وه له شاخ کوردستان، کۆماری ئه و ش���اره کانی گون���دو و بان���ی له س���ه ر هه رێم���ه ، نه خۆش���خانه و خوێندنگه و مزگ���ه وت و مااڵن و لوتکه ی چیاکان، ئااڵی کوردس���تان هه روه ه���ا هه ڵبکه ن���ه وه ؛

ل���ه داگیرکه ری���ان ئ���ااڵی هه رکوێ دیت دایبگرن. ئه و پێش���مه رگه خۆنه ویس���تانه ،چه ن���د رۆژێ���ک دوای ئه و بۆ گه ران���ه وه رێوره س���مه به ش���ێک ل���ه ناوچه کان���ی کۆم���اری کوردس���تان ب���ۆ ئ���ه و ئه رکه به جێیهێنان���ی مێژوویی و جێی ش���انازییه . نه ته وه یه ئ���ه م قاره مانانی ئ���ازای ریزه کانی و کوڕانی pak ؛ عه ودااڵن���ی رێگای ئازادی���ی و س���ه ربه خۆیی، توانیان ل���ه و ناوچانه ئااڵی کوردس���تان بکه ن���ه دیاری بۆ خه ڵک و به رزو ش���ه کاوه رایبگ���رن و هه ڵیبکه ن���ه وه ؛ گی���ان پێش���مه رگه له سه رده س���ته کان، ٤0رۆژی ره به ق ئااڵی کوردس���تانیان له سه ر ش���ان و له نێو کۆڵه پش���تییه کانیان ، ش���ار به و شارۆچکه ی گوند ش���ارو ئه و هه رێمه هه ڵگرت و گێرا؛ نه گریسی ئااڵی له هه ر کوێ دوژمنی���ان دیت دایانگرت و ئااڵی س���ه ربه خۆیی و ئااڵی له کوردس���تانیان ب���ه رزی جێ هه ڵدا؛ دۆڵ و ده ش���ت بان���ی چی���او لوتک���ه ی و خوێندنگ���ه ، و مزگ���ه وت به رزاییه کانی و نه خۆشخانه ئه و ناوچانه به ئااڵی کوردان رازێندرایه وه و به سه ر خه ڵکدا

باڵویان کرده وه . ل���ه ره ب���ه ق ٤0رۆژی پێناوی ئااڵ، به س���ته ڵه کیان شکاند و س���ه رماو سۆڵه و به فرو بارانی زۆری رێبه ندان و ره ش���ه مه ی ئه و س���اڵه ، ب���اوه ڕو به س���ه ر نه یتوانی تێکۆشه رانه دا ئه و ئیراده ی زاڵبێ، ب���ۆ به جێ گه یاندنی مێژوویی���ه ؛ بڕی���اره ئ���ه و گوێی���ان به س���ه رماو له گۆ چوون و ته زینی ده س���ت و ق���اچ و ده م و چاویان نه دا، به س���ه ر شه س���ته زاڵبوون باران و س���ه هۆاڵ، به س���ه ر بۆس���ه و که مین و هێرش���ی دوژم���ن و ئاڵقه له گوێیانی هێزه ئیس���المیدا. کۆماری داگیرکه ره کان���ی رێژی���م له چه ندی���ن ش���وێن و ناوچه هه ڵگرانی ب���ۆ که مینی���ان ئ���ااڵ دانا، هیرش���یان کرده س���ه ر پێش���مه رگه ؛ ب���ه اڵم ک���ورد، چاونه ترس���ه کانی قوتابیانی رێبازه که ی پێشه وا و شه هید س���ه عید؛ تێکیان شکاندن و به رگریان له ئااڵو پی���رۆزی واڵت کرد، خاکی داستان و حه ماسه کانی ئه و رۆژانه ، بووه قس���ه و باسی خه ڵکی، هه موو س���ه رزاری چاالکیی���ه و ئازایه ت���ی ی���ه ک ل���ه دوای یه که کان���ی پێش���مه رگه ، ترس و خۆفی خس���تبووه دڵ���ی دوژمن و سه رسامی کردبوون؛ پۆلێک که سی 30ی پێش���مه رگه ی هه رێمێکی له بوویان توانی

ل���ه به رب���اڵودا ش���ارو زۆرب���ه ی ئ���ه و گون���دی ئ���ااڵ ناوچه ی���ه هه ڵده ن و چه ندین مۆڵگ���ه و که می���ن و هێرش���ی دوژمن ، تێکبش���کێنن٤0رۆژ ئاگرو شه ڕی پس���انه وه ب���ێ هێزێک���ی ب���ه که س���ی 30ی ئ���ه م نیش���تمانه ؛ چ���اوه ڕوان نه کراو

که الک سه دان بوو؛ و برین���داری دوژمنی���ان بۆ ساردخانه و نه خۆشخانه کانی شاره کانی ئێران ناردبویه وه ، نه خۆشخانه و که به جۆرێک ناوچانه ئه و ساردخانه کانی ک���وژراو ب���ۆ جێگای���ان برینداره کانی دوژمن نه مابوو؛ ش���ه ڕه کانی و ئازایه ت���ی له جۆرێ���ک پێش���مه رگه ، شۆرش و راپه رێنی به خۆوه خه ڵکی زۆرب���وون ده دیت، ئه و ناوچه ی���ه که وتبوویان ئه مه ئیت���ر دواین رۆژه کانی دیلیمان���ه و و ژێرده س���تی رزگارم���ان ده بێ، ده س���ته ده س���ت خۆیان ب���ۆ تێکه ڵ بوون به هێزی پێش���مه رگه

سازکردبوو.ئ���ااڵو هه ڵکردن���ه وه ی کردن���ی و ناس���اندنه وه ی خه ڵک���ی ب���ۆ به دی���اری کوردس���تان و تۆماری ئه و حه ماس���انه ، و داس���تان ئاره ق���ه و رژان���ی خوێن���ی و باش���ترین ل���ه پۆلێ���ک کادرو ئه مه گتری���ن ب���ه ده می ئ���ه و پێش���مه رگه ی پارتی ئازادیی کوردس���تانی ویس���ت؛ به داخه وه له رۆژی س���اڵی ره ش���ه مه ی 15ی 2693ی کوردی به رامبه ر به 199٤/3/5 له س���ێ هه مین خه ڵکی راپه رینی ساڵیادی کوردس���تاندا، باش���ووری ک���ه pak جه نگاوه ران���ی ٤0رۆژی ره ب���ه ق به رامب���ه ر به فرو ب���اران و س���ه ر ما و سۆله و هێرشی یه ک له دوای راوه ستابوون، دوژمن یه کی ل���ه کاتێکدا که فیش���ه کیان که م پێ ده مێن���ێ و چه ند ده بێ پ���ێ برینداریکی���ان که مینێک���ی ده که ون���ه ،چه ند سه دکه سی و به رباڵو قاره مانه کانی دوژمن���ه وه ، پ���اک وه ب���ه ر ئارپیجی و ده س���ترێژی چه ک���ه قرس و ج���ۆراو جۆره کانی دوژمن تێکهه ڵچوونه ده درێت؛ئ���ه و ده س���ته و یه خ���ه یه دا،ب���ه جۆرێک ده ب���ێ که هه ندێ له به ر پێش���مه رگه کان ل���ه نه مانی فیش���ه ک ،به به رد ده گه ڵ دوژمندا به شه ر دێن و به رگری له خۆیان ده که ن؛ به داخ���ه وه له و داس���تانه دا ئ���ازاو پێش���مه رگه ی 20

ئازادیی پارتی چاونه ترسی کوردس���تان گیانیان فیدای ئااڵ و کوردس���تان ئازادیی

پیرۆزه که ی کرد.19س���اڵ ک���ه ئێس���تا به س���ه ر ئ���ه و حه ماس���ه و بری���اره به جێگه یاندن���ی هه ڵکردنه وه ی مێژوویی���ه و ئااڵی کوردستاندا تێده په ڕێ، ش���ه هیدانی کاروان���ی ئااڵ، ئارام و ئاسووده نووستوون، چونکه ئ���ه و ئااڵیه ی ئه وان ٤0رۆژ ش���اخ به شاخ و دۆڵ و ده ش���تیان گێراو خۆیان بۆ ک���رده قوربانی له س���ه ر دڵ و س���ینگی رۆڵه کان���ی هه ڵواسراوه ، نه ته وه که مندا هێزه کانی دیکه ی کوردستان ، 10ساڵ دوای ئه و داستان و رۆژه ، ئااڵی کوردستانیان په سه ند کردو هه ڵیان گرت، ئااڵی کوردس���تان ئه مرۆ له باش���ووری کوردستان به رزو شه کاوه راگیراوه ، حکومه ت کوردس���تان پارلمان���ی و ده گ���ه ڵ به رزکردنه وه ی ئه و ئااڵی���ه ، رۆژی هه ڵک���ردن و پیرۆزکردنی دیاری کردووه ، که رۆژی 26ی سه رماوه زه ، ئ���ه و رۆژه ی بۆ یه که مجارله مهاباد به حزوری پێش���ه وا قازی محه مه د س���ه رکۆماری کوردستان، ئااڵی کوردستان هه ڵک���را، ئه مرۆ ئیتر ئه رکی ش���ه کاوه و هه ڵک���ردن راگرتنی ته نیا له ئه س���تۆی ئازادیی پارتی تێکۆشه رانی کوردستان نیه و الیه نگرانی ئ���ااڵ، رۆژله گ���ه ڵ رۆژ ل���ه په ره سه ندندایه . و زۆربوون بۆی���ه ده گ���ه ڵ ده ربڕین���ی رێ���زو وه فا منی���ش ده ڵێم به ش���ه هیدانی سورخه اڵتی کاروان���ی ئ���ااڵ، ئاس���ووده بن���وون هاوڕێیان���ی ئ���ااڵو به فرو باران و به س���ته ڵه ک، ئ���ارام و ئاس���ووده بنوون و کف���ن ب���ێ ش���ه هیدانی گ���ۆڕ ونی واڵته ک���ه م؛ ئێوه پێشمه رگانه و جلی جامانه و کوردستانتان پیرۆزی ئااڵی کرده کفن، بس���ت به بستی نیش���تمانم، لوتکه ی به رزی زیاره ت���گاو چیاکان���ی، رۆژه کان���ی مه نزڵتان���ه ، رێبه ن���دان و ڕه ش���ه مه و یادی کۆمارو 26ی رێبه ندانم رۆژی ئێوه و رێزگرتن لێتانه ، ناسنامه ش���تان ئااڵی به رزی

کوردایه تی و کوردستانه .

کەس ناتوانێ نکۆڵی لەو راستییە بکا کە لەوەتەی مرۆڤ لە سەر دەورێک���ی ژن دەژی، زەوی خۆش رووداوە ل���ە بنەڕەت���ی مرۆڤایەتی���دا ناخۆش���ەکانی و هەبوو، بیرمەندێک دەڵێ: »هەر شەڕێک کە لەم جیهانەدا سەری تێدایە«، ژنێکی دەستی هەڵدا من ئ���ەوا ب���ەو موتڵەقییە بیر ناکەم���ەوە و ل���ە بەرانبەر ئەم بۆچوون���ەدا دەڵێ���م کاریگەریی ژن بۆ گورانکاریی چاک و خراپ ل���ە پیاو زیاترە و ئەوەی بە ژن دەکرێ بۆ ورووژاندنی هەس���تی پی���او و کۆمەڵ���گا ،هەرگیز بە

پیاو ناکرێ.کەواب���وو ژن خ���اوەن هێزێکی مەعن���ەوی تایبەتە. بەاڵم چۆن لەو هێزە کەڵ���ک وەردەگرێ و لە پێن���او چی���دا دەیخاتە گەڕ

ئەوەیان جێی قسە و باسە.م���ن پێم وایە ژنی کورد نەک بە پێی پێویست کەڵکی لەو هێزە مەعنەویی���ە ب���ۆ رزگاریی واڵت وەرنەگرتوو، نیش���تمانەکەی و بەڵک���وو زۆر ج���ار ئ���ەو هێزە لێکدابڕانی ب���ۆ مەعنەویی���ەی ریزی ک���ورد و پیاوان���ی کورد

ب���ەکار هێن���اوە. هەڵبەت ئەمە باس و گشتییە لێکدانەوەیەکی ل���ەو ژنە تێکۆش���ەرانە نییە کە هەم���وو ژیانی���ان ب���ۆ رزگاری کردووە، تەرخان واڵتەکەیان���دا هەڵبەت نابێ ل���ە بیرمان بچێ ک���ە ل���ە ری���زی بزووتن���ەوەی زۆر کوردیش���دا رزگاریخ���وازی ژن لەگەڵ ئەوەدا کە لەخەباتدا بوون ب���ەاڵم حەولی���ان نەداوە بۆ پاراس���تنی یەکریزی پیاوانی کورد و بە پێجەوانەوە بۆ شتی زۆر بچووک زۆر جار ناتەباییان

بەرهەم هێناوە.من دەڵێم ژن ئەوەندە کاریگەریی هەیە لە کۆمەڵگادا و بە تایبەتی لە کۆمەڵگای کوردس���تان کەی بڕی���ار بدا دەتوان���ێ ئاڵوگۆڕی بەاڵم گ���وڕێ، بێنێتە جی���دی ب���ە داخەوە پی���اوی کورد قەت نەیتوانی���وە لەو هیزە مەعنەوی و سرووش���تییەی ژن ل���ە پێناو رزگاری���ی نەتەوایەتی���دا کەڵک

وەرگرێ.بۆ پی���او زۆر گرینگە ئافرەتێک یان خێزانەکەی چۆن دەروانێتە ئەو؟ وەک پیاوێکی راستەقینە، یان وەک پیاوێکی ترسنۆک، یان

پیاوێکی وەک ژێر دەس���ت؟ ژنی ک���ورد دەبێ گرینگی بەو مەس���ەلەیە بدا کە بەراس���تی هاوس���ەرەکەی وەک پیاوێک تایبەتمەندییەکانی خۆی پاراس���توە، یا خۆد لە دەستی داوە، راس���تە ژن و پیاو دەبێ یەکس���ان بن، ب���ەاڵم خۆ ئەوە مانای ئەوە نییە ژن ببێتە پیاو و پیاویش ببێتە ژن، پاراستنی واڵت و نیشتمان لە پێشدا ئەرکی پیاوە، هەر وەک چۆن شیردان بە من���اڵ و بەخێوکردنی ئەرکی ژنە. پرس���یارەکە لێرەدایە ئایا ژنانی کورد ق���ەت بیریان لەوە کردووەت���ەوە ک���ە پیاوەکانیان ئەرکەکانی���ان کە ی���ەک لەوان پاراس���تنی خ���اک و نەتەوە و نیش���تمانە بەرێوە بردووە؟ هیچ پیاوێک بەرگەی ئەوە ناگرێ کە لە الیەن هاوس���ەرەکەیەوە یان ئافرەتێکەوە وەک ترس���نوکێک وەک ی���ان لێبک���رێ، چ���اوی

ژێردەستی پیاوانی بێگانە.رەم���زی و کلی���ل ژن بۆی���ە

سەرکەوتنی گەلە

چل رۆژ له پێناوی ئااڵ

ژن کلیلی رزگاریی کوردە

خه لیل نادری

ئاگری

سەروەریی تاران لە سەر نەتەوەی کورد بەردەوام نابێراگەیەندراوی PAK سەبارەت بە دەسگیرکردنی رۆڵەکانی

نەتەوەی کورد

س���ەربازی- دەزگا و دام دەوڵەت���ی ئەمنییەتییەکان���ی داگیرکەری ئێران لە کوردستان، ب���ە ئامانجی نان���ەوەی ترس و تۆقان���دن و کۆنتڕۆڵی نەتەوەی دەسگیر تازەی کورد، خولێکی مەدەن���ی چاالکان���ی کردن���ی کوردیان وەرێخستووە. لە ماوەی ئ���ەم حەفتەیەدا زیات���ر لە 30 کەس لە شارە جۆراوجۆرەکانی وبەند دەس���گیر کوردس���تان،

کراون. ئ���ەم ش���ەپۆلی گرتن و بەند نەتەوەی رۆڵەکان���ی کردن���ەی ل���ە چوارچێوەی ناتوانێ کورد دێموکڕاتییە دژە هەڵسووکەوتە گشتییەکانی کۆماری ئیسالمیدا ک���ە نۆرمێکی ئاس���ایی بە خۆ و بخوێندرێت���ەوە گرت���ووە، تایبەتمەندی���ی س���ەرکوت ل���ە کوردس���تان لە چ���اوان ون بێ. ئ���ەم کردەوانە لە هاوکێش���ەی ( س���ەروەریی پێوەندی���ی حاکمیی���ەت( لە گ���ەڵ خەڵکی کوردستان واتا و لێکدەدرێنەوە. پێوەندیی���ەک لە س���ەر بنەمای

سەروەریی سیاسیی دەوڵەتێکی داگیرکەر لە س���ەر نیشتمانێکی نەتەوەیەک���ی و داگیرک���راو بندەس���تی خاوەن ناس���نامەی

جیاواز. ت���اران ل���ە هەلومەرجێک���دا فرمانی هێرش بۆ سەر چاالکانی دەرکردووە کوردستانی مەدەنی ک���ە نەتەوەی ک���ورد لە هەموو کوردس���تان، پارچەکان���ی ل���ە بەرەب���ەری ن���ەورۆز دایە: رۆژهەاڵتی کوردستان لە ئاستی کۆمەاڵیەتیدا خۆی جۆراوجۆری بۆ پێکەوە گرێدرانی پارچەکانی بەڕێوەبردنی ب���ە کوردس���تان جەژن���ی نەورۆز س���از دەکا . رۆژهەاڵت خۆی رێکدەخا تا وەک س���اڵی پار دیمەنە پڕ حەماسە

خوڵقێنەکانی غ���روور و نێوان نەتەوەیی یەکێتی نەتەوەیەک کە یەکە بەاڵم نەورۆزدا ،لە دابەشکراوە پێش���ان ب���دا و بەمجۆرە دی���وارە بەرڵینییەکان لە بیروڕای گشتیدا تێکبڕمێن و نەتەوەی گەورەی کورد هاوکات، یەک دەنگ و یەکپارچە بگوڕێنێ: » ئ���ەی رەقیب هەر

ماوە قەومی کورد زمان«. پاڕتی ئازادیی کوردس���تان بە دڵنیای���ی ل���ەوەی س���ەروەریی دەوڵەتی داگیرک���ەری تاران لە س���ەر نەتەوەی کورد بەردەوام نابێ، س���اڵو دەنێ���رێ بۆ رۆڵە نەتەوەکەمان کراوەکان���ی بەند و ل���ە گەڵ بنەماڵ���ە و کەس و

کارییاندا هاودڵی رادەگەیەنێ.

پارتی ئازادیی کوردستانکۆمیتەی ناوەندیی2٤ رەشەمەی 27121٤ مارسی 2013

Page 7: bo kurdistan58

ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣بۆ کوردستان

هۆزان ساره وانئه گه رچ���ی ک���ورد کێش���ه ی مێژوویه ک���ی کۆنی هه ی���ه به اڵم له س���ااڵنی یه که م���ی جه نگی جیهانی تایبه تی له یه که مه وه جێگایه ک���ی په یوه ندی و سیاس���ه تی زلهێزه کان و ده وڵه تان���ی ڕۆژه���ه اڵت دا گرت.لێ���ره دا حه وڵ ده ده ی���ن تا بتوانین ڕووی یاس���ایی کۆماری کوردستان به پێی بنه ماکانی یاس���ای گشتی نێوده وڵه تی ئه وه نده ی له توانامان دابێت شی بکه ینه وه .دیاره له ڕووی یاسای گش���تی نێوده وڵه تییه وه بۆ ئه وه ی هه ڵس���ه نگاندنێکی واقعیانه ئه نجام بده ین کۆماری کوردس���تان له ڕووی یاس���ییه وه ده خه ینه بەر چاو لە ڕووی پێکهاته کانی ده وڵه ت و به راوردی بکه ین له نێوان کۆماری کوردس���تان و پێکهات���ه ی ده وڵه ت له ڕووی یاس���اییه وه ،هه روه ها دان پێدانان و ڕوون کردنه وه ی شێوه کانی دان پێدانانی دەرەکی وەک فاکتەری گرینگ لە س���ەربەخۆیی دا ، بۆیه له م قۆناغه دا دابه ش���ی ده که ین به یه که م::تایبه ت به ش.به ش���ی سێ به ده وڵه تی یاس���اییبه که خۆی له س���ێ به ش پێکهاتووه کە ئه وانیش تایب���ه ت ک���راون ب���ۆ پێناس���ه ی ده وڵه ت،پایه کانی ده وڵه ت،سروشتی دان پێدان���ان به ده وڵه ت..به ش���ی کۆم���اری ب���ه تایبه ت���ه دووه م: ده که ین دابه شی کوردستان19٤6و به سه ر چوار به ش،کورته باسێکی مێژوویی و سیاس���ی و ڕێکخراوه یی کوردستان،دامه زراندنی ڕۆژهه اڵتی کۆم���اری کوردس���تان. کۆم���اری کوردس���تان به پێ���وەری پایه کانی ماف���ی پرینس���یپی و ده وڵ���ه ت دیاری کردن���ی چاره نوس بۆ گه الن کۆم���اری یاس���ایی ،که س���ایه تی کوردستان.به ش���ی سێیه م:ته رخان ده که ین ب���ۆ په یوه ندی هه ریمایه تی چ���وارەم: نێوده وڵه تی،به ش���ی و ڕۆژنامه گه ری له کۆماری کوردستان ب���ه کۆتای���ی ش���یوه یه ب���ه م و سه ره کی دێنین.ئه رکی باسه که مان له ک���ورد ناس���یۆناڵیزمی حیزبی شۆڕش���گێڕی خه بات���ی قۆناغ���ی کردن���ه وه ی به رجه س���ته خۆی���دا که س���ایه تی یاس���ایی نێونه ته وه یی نه ت���ه وه ی کوردە. پارت���ی ئازادیی کوردستان هه روه ک هه موو شۆڕش و ڕاپه ڕینه کان���ی ک���ورد کۆم���اری گرینگتری���ن وەک کوردس���تان ڕووداوی س���ەردەم ب���ە ئۆرگان���ی سەربەخۆی کەس���ایەتی ناساندنی نەتەوەکەمان و سەلماندنی شۆڕشی بۆ نەتەوەکەمان ڕزگاریخوازان���ەی بەدەس���تەوە گرتنی چارەنووس���ی سیاس���ی خۆی ده ستنیشان دەکا. ئەگەرچی حیزب���ە کانی ڕۆژهەاڵتی کوردس���تان ل���ە پ���اش کۆم���اری کوردس���تان تاکوو ئێستاش خۆیان ئاوەدانکردنەوەی بە بەس���تۆتەوە کردن���ی دەس���تەبەر و ئێ���ران دێمۆکراس���ی بە هی���وای ئەوەی لە

چوارچێ���وەی مەدین���ەی فازل���ەی کورد مافەکانی النیکەم���ی ئێراندا

وەدی بێنن.کاتێ���ک ب���ازرگان ل���ە تەمەنی 70 س���اڵیدا لە کاتی شۆڕش���ی گەالنی ئێراندا باس لە کۆماری کوردستان دەکا و بە زمان���ی خۆی دان بەوە ک���ە کۆماری کوردس���تان دادەنێ سەربەخۆ بووە و بەم جۆرە لەبارەی حیزب���ی دێموکڕات ک���ە خۆیان لە خومەینی دانەبڕاو دەبینی دەدوێ: خودموختاری بۆ کورد نابێ چونکە ک���وردەکان جارێ���ک ویس���توویانە لە ئێ���ران جیا ببن���ەوە و کۆماری کوردس���تانیان دامەزران���دووە هەر بۆیەش دژایەت���ی لەگەڵ دێموکڕات دەگاتە لوتکەی تێرۆری ڕیبەرەکانی . ه���ەر بۆیەش متمان���ەی فارس و ئێرانی داهاتوو بە کورد بە بەڵێنی حیزبێک یان چەند حیزبێک نایەتە

دی .تایبه تمه ندییه کانی ده وڵه تی یاسایی ده توانی���ن دابه ش بکه ین به س���ه ر 1-گ���ه ل 2-هه رێ���م ب���ه ش س���ێ سیاسی)حکومه ت(. 3-ڕێکخستنی پێویس���تی دیکه ی ده وڵه ت ئه وه یه بۆ تر( پێابنێن)ده وڵه تانی دان���ی خاوه نداریه تی که س���ایه تی یاسایی نێوده وڵه تی. له سه ر دان پێانان به ده وڵه ت���ی یاس���ایی دوو بی���ردۆزه هه یه . 1- بی���ردۆزه ی دان پێانانی دان بی���ردۆزه ی -2 دروس���تکه ر پێانانی ئاشکرا. بۆ ڕوون کردنه وه ی بیردۆزه ی یه که م ده بێ بڵێین ئه گه ر ده وڵه تانی تر دان به سه ربه خۆیی و که سایه تی یاسایی ده وڵه ت دانه نێن ئه وه ل���ه ڕووی یاس���ای گس���تی ده وڵه ت حیس���اب به نێوده وڵه تی ناکرێت و ناتوانێ ئه رک و مافه کانی نێوده وڵه تی له ئه ستۆ بگرێ. به اڵم ڕه خن���ه ی دوو بیردۆزه ی���ه ئ���ه م سه ره کی له سه ره . 1-ژیانی ئاسایی ئه م نه ته وه و ده وڵه ته ی تێکداوه و ب���ێ ئی���راده ی ده ره ک���ی نابێ به ده وڵه ت. 2- سه نگی کۆمه اڵیه تی و مێژوویی ل���ه به ر چاو نه گیراوه . بۆ ئه وه ی ئه م بی���ردۆزه کارایی خۆی له ده س���ت ب���دات ته نیا پێویس���ته ئام���اژه بکه ی���ن به تورکی���ا که له پێش���دا له الیه ن واڵتانی ئوروپایی دانی پێ دانه نرا تا س���اڵی 1956له په یمانی پاریسدا چونکه له سه ریان بوو به پێویس���ت. هه روه ها ئامریکا دانی به ئاڵمانیای ڕۆژهه اڵت دانه نا به اڵم کاری له ب���ه ده وڵه ت بوونی ئه م واڵته دا نه کرد. ئێستا ده چینه س���ه ر بی���ردۆزه ی دووه م ک���ه له م بابه ته دا و ه���ه ر وه ها له جیهانی ئه مڕۆ ئه مه ی���ان کاری پی ده کرێ. ئاش���کرا: پێیانانی دان بیردۆزه ی مه رجه کان���ی ده وڵ���ه ت ئه گ���ه ر وه ئه ستۆ گرتنی که سایه تی یاسایی

نێوده وڵه تی هه بێت ، پیویستی به دان پیانان نیی���ه ، مه گه ر له ڕووی دیپڵۆماتیکه وه که ئه مه ش نزیکتره ل���ه ڕاس���تی. ئه گ���ه ر چاوێک به پرنس���یپه کانی دیاریکردن���ی چاره ن���ووس دا بخش���ێنین ه���ه ر ل���ه کۆمه ڵه ی و ئیس���الم س���ه رده می گه الن و نه ت���ه وه یه کگرتووه کان و ڕێکه وتننام���ه و په یماننام���ه نێوده وڵه تیی���ه کان ڕای هه موی���ان له س���ه رکرده ی ئه مریکی ویلس���ن و س���ه رکرده ی س���ۆڤییه تی لێنین و به ڵشه ڤییه کان، جاڕنامه ی گه ردونی مافی مرۆڤ19٤٨به پێی هه موویان کورد مافی دی���اری کردنی چاره ی خۆ نووسینی هه یه ، وتاری پێشه وا ک���ه چه ندی���ن خاڵی خس���ته ڕوو یاسایی به ڵگه یه کی وه ک ده توانین کاری پ���ێ بکه ی���ن و ده توانین له ڕوانگه ی کۆمه ڵگای نیوده وڵه تییه وه بڵێینکۆماری کوردستان زۆر بواری یاس���ایی ده وڵ���ه ت بوون���ی خۆی بڕیبوو. پاڵپشتی ده ره کی نه بوو و به ناوی کێش���ه ی ناوخ���ۆی ئێران کپیان کرده وه .ئێستاش دێینه سه ر بواری یاس���ایی کۆماری کوردستان 19٤6 باسه که مان به به ڵگه نامه کان ده س���ت پێده که ی���ن.1 – بڕیار و په یوه ن���دی – 2 ڕاس���پارده کان هه ریمایه ت���ی و نێوده وڵه ت���ی 3 – ڕۆژنامه گه ری له کۆماری کوردستان. بڕیاری بڕیاره کان: وه ک ده رکردنی وه زاره ت���ه کان_ دامه زراندن���ی هه ڵکردن���ی ئ���ااڵی کوردس���تان و داگرتن���ی ئ���ااڵی ئێ���ران_ ئ���ه و تایبه ت���ن به کێش���ه یاس���ایانه ی یاس���ای وه ک کۆمه اڵیه تیی���ه کان تری���اک قه ده غه کردن���ی کیشان،به دمه س���تی، چاره س���ه ری شه ر و ئاژاوه - یاسای جوتیاران و ژن���ان – یاس���ای خیانه تکاران���ی فێربوونی بڕی���اری نیش���تمانی – زمانی کوردی- بڕیاره کانی وه زاره تی دامه زراندن���ی پێش���مه رگه ، ڕێکخراوه کان���ی تایب���ه ت به بواری و ڕۆش���نبیری کۆمه اڵیه ت���ی، وه ک و سیاس���ییه وه فه رهه نگ���ی ڕێکخراوی جوتیاران، ژنان، الوان و ....هتد که نیش���انه ی دامه زراندنی کۆمه ڵگای مه ده نیی���ه - کۆمه ڵگای مه ده نی���ش ل���ه ڕووی یاس���اییه وه هه نگاوی بۆ ئه نرێت، بۆیه ده توانین بڵێین کۆماری کوردستان له ڕووی یاساییه وه وه ک ده وڵه ت که سایه تی به رجه سته نێونه ته وه یی یاس���ایی ب���ووه . په یوه ن���دی هه ریمایه ت���ی: په یوه ندییه کانی کۆماری کوردستان ئه گه ر چی به هۆی ئه وه بوو یه که م هه ڕه شه ی تارانی له سه ر بوو و هه ر وه ه���ا بۆ ئ���ه وه ی وه ک���و ده وڵه ت دانیان پێدانابای���ه ، یه که م له گه ڵ

دووهه میش و ئازه ربایجان کۆماری له گه ڵ سۆڤییه ت بووه ، ئه وێش له ڕووی سیاسی و بازرگانی. سێیه م : ڕۆژنامه گه ری له کۆماری کوردستان؛ یه ک���ه م ڕۆژنام���ه ی ک���وردی ل���ه ڕۆژهه اڵتی کوردس���تان له ش���اری خۆی له س���اڵی 1913 به ده ستی عه ب���دوڕه زاق به درخ���ان ب���ه ناوی ڕۆژنام���ه ی کوردس���تان ده رچووه . ده رچوونی ڕۆژنامه ی کوردستان له ساڵی 19٤5 له مهاباد له ڕۆژنامه ی ام���روز(دا ئه مڕۆ)ته���ران تاران���ی ده نگێک���ی زۆری دایه وه و ده وڵه تی ئێرانی شڵه ژاند تا ئه و جێگایه ی که نوسیوێتی ده بێ زاری کوردان پڕ له ئاس���ن بکرێ و ئه م ڕۆژنامه یان لێ دابخرێ. مه به ستی نوسه ر له زاری کوردان ڕۆژنامه ی کوردس���تانه که بب���وو ب���ه ئام���رازی به رجه س���ته کردن���ه وه ی که س���ایه تی یاس���ایی کوردی.گۆڤاره کان���ی ده وڵه ت���ی سه رده می کۆمار: گۆڤاری نیشتمان ک���ه ته نیا 9 ژوماره ی لێده رچووه . گۆڤاری هاواری کورد، که له کاتی به س���تنی کۆنگره ی یه که می حدک ده رچوو، ئه و کاته ی خه ڵکی مهاباد ڕژان���ه س���ه ر ش���اره وانی مهاباد و تاران. ده س���ه اڵتی سه رکوتکردنی به اڵم ئه وه ی جێگه ی سرنجه ئه وه یه که حیزبی دێموکرات له یادی سه د له ک���وردی ڕۆژنام���ه ی س���اڵه ی ڕۆژنام���ه ی کوردس���تانی مانگانه ی خۆی���دا هیچ ئاماژه یه ک���ی به ناو و گۆڤ���اره تاک���ه ئ���ه م ژوم���اره ی ه���اواری گۆڤ���اری نه ک���ردووه . نیش���تمان: ک���ه الوانی ک���ورد به ل���ه ده وری تایبه ت ئ���ه م الوانه ی و سوسیالیس���تی ئایدئۆلۆژیی���ای حیزبی ت���وده دا ک���ۆ ببوونه وه و به ش���ێک ب���وون ل���ه ڕێکخ���راوی ده کرد. ئیداره یان )کۆمس���ۆمۆن( یادی ئه م ژوماره یه کراوه ته وه به اڵم هێندێک نووس���ه ر له گ���ه ڵ هاواری کورد به یه ک شتی ده زانن. گۆڤاری هه اڵڵه :ک���ه له ب���ۆکان ده رده چوو. گۆڤ���اری گڕوگاڵ���ی منااڵنی کورد: مێ���ژووی ل���ه گۆڤ���ار یه ک���ه م ڕۆژنامه گ���ه ری کوردیدا که تایبه ته ب���ه منااڵن���ی کوردس���تان . دوای به ڵگه نامه کان ده چینه سه رشرۆڤه ی کۆماری کوردس���تان ل���ه ڕوانگه ی پایه کانی ده وڵه ت)پرینسیپی مافی دیاری کردنی چ���اره نووس(. ئه م بی���ر نێوده وڵه تیی���ه به ڵگه نام���ه دێت���ه وه : ئه ویش بڕی���اری دادگای حوک���م کردنی تێکه اڵوی ئه ڵمانیا و پۆڵۆنیایه ک���ه له 1 ی ئابی 1929 ده رچووه که تێیدا هاتووه ده وڵه ت بوونی نییه ته نی���ا به نه رجێک که ده بێ هه ریمی هه بێ و دانیشتوانی تێدا نیش���ته جێ بووبن. ئێس���تاش

ده چینه س���ه ر وته کانی پێش���ه وا وه ک���و به ڵگه یه ک���ی مێژوویی بۆ به رجه س���ته کردنه وه ی که سایه تی یاس���ایی نێوده وڵه ت���ی کۆم���اری کوردس���تان له ڕوانگه ی پایه کانی . خ���وا به ن���اوی ده وڵه ت���ه وه . کوردستان له ڕووی جوگڕافییه وه ی���ه ک هه ریم���ه ب���ه بێ ئ���ه وه ی نه ته وه یه کی تری که وتپێته به ینی نه ته وه ی لێکدابڕیب���ێ. و کوردی واڵت���دا ی���ه ک ل���ه ک���ورد نیشته جێیه ،هه روه ها مێژوو و داب و نه ریتی یه کسانی هه یه و هه روه ها ل���ه مێژووی پڕ له فراز و نش���ێوی خۆی خاوه نی حکومه تی سه ربه خۆ ب���ووه ئه گه رچ���ی ب���ه ش���ێوه ی خاندانی بووبێ،وه کو میرایه تی���ش موکری، ئه میر س���ه ریفه دین- سارم ب���ه گ و ش���ێخ حه یده ره ب���ه گ و ئه میرپاش���ا و ....هت���د حکومه تی مه جاڵی و هه بووه س���ه ربه خۆیان ئه وه یان به هیچ ده سه اڵتێک نه داوه س���ه رروه ری ئ���ه م خاک���ه پیرۆزه پێش���ێل بکات.گه لی کورد گه لێکه زاتییه ت���ی تایبه تی خ���ۆی هه یه ، ئه رزی تایبه تی خۆی هه یه و وه ک هه م���وو گ���ه الن ماف���ی بڕیاردانی چاره نووس���ی خ���ۆی هه ی���ه . هه ر پێش���ه وا وتارانه ی ئه م دوابه دوای باڵوی کرده وه کوردستان له تاران جی���ا بۆت���ه وه ، ئ���ه وه ی ک���ه به الڕێداچووانی ڕێبازی پێش���ه وا وای لێ تێگه یش���توون مهاباد له تاران بۆته وه .هه ر وه ه���ا کۆماری جی���ا کوردس���تان ل���ه ڕووی سیس���تمی سیاسیش���ه وه ، یه که م: ده سه اڵتی دووه م: هه ب���ووه . یاس���ادانانی ده سه اڵتی جێبه جێ کردنی هه بووه .دادگای ده س���ه اڵتی س���ێیه میش: هه بووه . ئه م سێ خاڵه ش په سه ند کراوی جیهانین و ده گه ڕێنه وه سه ر 1٤ خاڵه که ی وڵسن.ئێستاش ئاماژه ڕێکه وتنام���ه ب���ه ده که ی���ن نێوده وڵه تیی���ه کان له س���ه ر مافی چاره ی خۆ نووس���ینی گه الن.1 – جاڕنامه ی مافی مرۆڤی ژێنێڤ2 – مافی دیاری کردنی چاره نووس له جاڕنامه ی پاکتاو کردنی داگیرکاری په یماننام���ه – 3 . 1960 – ٤ . نێوده وڵه تییه ک���ه ی1960 نێو یاس���ا بنه ماکانی جاڕنام���ه ی ده وڵه تیی���ه کان 1970 که ئه مه یان ڕێگ���ره له و ده وڵه تان���ه بۆ به کار هێنانی هێز بۆ ئه و نه ته وانه ی داوای مافی چاره نووسی خۆیان ده که ن. هه روه ها ئه و نه ته وانه ی له ئاکامی ش���ه ڕ خراونه ته س���ه ر س���نووری واڵتێک���ی تر.کۆماری کوردس���تان وه ک قۆناغێ���ک و هۆکاری���ک ب���ۆ به رجه س���ته کردنه وه ی که سایه تی یاسایی نێونه ته وه یی جێگه ی خۆی هه یه ، ئه گه رچ���ی ماوه که ی که م و

س���نووردار بوو ل���ه په یوه ندی به ده ره وه ، به اڵم له ڕووی یاساییه وه ده توانرێ���ت وه ک س���ه رده مێک بۆ مافی چاره نووس کردنی پێناس���ه پێناس���ه بکرێت. به م چه ند بڕیاره یه ک الکه ره وه ی پێش���ه وا له یه که م کۆم���اری دامه زراندن���ی ڕۆژی ناوه ندی بۆ کۆمیته ی کوردس���تان ب���ه باس���ه که مان ح���دک کۆتایی دێنی���ن.1 _ س���ه ربه خۆیی ئ���ه و جێگایانه ی ک���ه کوردی تێدایه .2_ هه ڵبژاردنی ئه نجومه نی ش���ۆڕا.3_

حکومه تی کوردس���تان ئه نجومه نی پێ���ک ئیداره کان���ی و وه زی���ران چه ک���دار هێ���زی بێنێ���ت.٤_ پێکبێ���ت.5_ په یوه ندی ئابووری و سیاس���ی له گه ڵ واڵتانی دراوسێ. 6_ هاوکاری و دۆستایه تی له گه ڵ تورکه کان���دا. س���ه ره ڕای هه م���وو ئه مانه ش ئ���ه م حکومه ته به ناوی کۆم���اری کوردس���تان ڕاگه یانرا له ئێ���ران حکومه ت���ی حاڵێک���دا . بوو شاهه نشاهی دیکتاتۆرییه کی که ل���ه ڕووی یاس���اییه وه ناتوانین جێگ���ه کۆم���اری سیس���تمێکی سیس���تمی ل���ه بکه ین���ه وه شاهه نشاهیدا. بەاڵم بۆ سەلماندنی ئەم ڕاستییەش هەر ئەوەندە بەس کە هەم���وو مێژوو نووس���ان ناوی کۆماریان بە کۆماری کوردستان لە مهاب���اد نووس���یوە و حاش���ا لەو ڕاستیەش ناکەن کە هەموو کوردان لە هەر چوار پارچە چاویان بڕیبووە س���ەرکەوتنی کۆماری کوردستان ، هەروەها بۆ ڕەت کردنەوەی تێۆری خودموخت���ار بوون���ی کۆمار دەبێ ئاماژە بە ڕووداوەکانی ئازەربایجان بکەین کە ل���ە کۆماری ئازەربایجان وەک نوێنەران���ی ک���ورد و کۆماری وەفدی لە پێش���وازیان کوردستان ک���وردی نەکرد و دەس���ت و بەجێ نوێنەری ک���ورد گەڕایەوە مهاباد و ه���ەر دوابەدوای ئەوەش پێش���ەوا قازی محەم���ەد دوای ئەوەی دانی ب���ەوە دان���ا ک���ە پێش���تر لەگەڵ نوێنەرانی تاران باسی لەوە کردووە کە کورد لە خودموختاری دەرناچێ بەاڵم لە مزگەوتی سووری مهاباد بە ئاش���کرا ڕایگەیاند کە لەمەو بەدوا ئێمەی کورد س���ەربەخۆیی خۆمان

ڕادەگەیەنین.

که سایه تی یاسایی نێوده وڵه تی کۆماری کوردستان

Page 8: bo kurdistan58

Bo kurdistan ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣

موس���تەفا پ���وور محەمم���ەدی وەزیری ناوخ���ۆ، محەمم���ەد باق���ری زدولق���ەدر جێگری فەرماندەی س���وپای پاسدارانی وەک جێگری سیاسی- ئەمنی وەزارەتی ناوخۆ و جێگری خ���ۆی دانا و زۆربەی پارێزگارەکانی لە نێوان ئەندامانی سوپادا هەڵب���ژارد. ب���ۆ نمون���ە عەلی ش���ادمانی بەرپرس���ی زانک���ۆی زانس���ت و فەن���ی س���وپای کردە پارێ���زگاری هەمەدان و عەباس موحتاج یەکێک لە فەرماندەکانی پێش���ووی س���وپا و فەرامان���دەی هێزی دەریای دانا ب���ە پارێزگاری قۆم. بەپێی وتەی رۆژنامەکانی رخنەگر لە دەوڵەتی ئەحمەدین���ژاد لە ن���او ئێران ١١ کەس لە فەرماندەکانی سوپا و هێزە نیزامییەکان و ٤ ک���ەس ل���ە بەرپرس���انی پێش���ووی رێکخروای بەندیخانەکانی ئێران لە الیەن وەزیری ناوخۆوە بوونە پارێزگار. قایم مەقامی پارێزگاکانی ئێران و بەشێك لە جێگرەکانی ئەحمەدینژاد لە بەرپرسانی سوپان وەک: حس���ەین دێهقان جێگری س���ەرکۆمار و بەرپرس���ی رێکخ���راوی ش���ەهید و کاروب���اری » ج���ان بازان« ە. فەرهەنگی تری���ن ناوەندی وەزارەتی هەرەن���دی س���ەفار دراوەت���ە ناوخ���ۆ سەرداری پێشووی سوپا. شەممە ١٤ی دێس���امبری ٢٠١١، جەعف���ەری دەڵ���ێ : دۆخ���ی تاران لە روانگ���ەی فەرهەنگی و سیاسیەوە زۆر ئاڵۆزە و دەڵێ دژواری کارەکەم���ان ل���ەوە دایە کە دەبێ س���وپا کارە فەرهەنگی���ەکان هاوش���ان لەگ���ەڵ ببات���ە ویک���ڕا ئەمنیەتیی���ەکان ئەرک���ە

پێشەوە.بەرەنگاری شەڕی نەرم

کازمینی فەرماندەی س���وپای محەممەد رەس���ووڵاڵ لە تاران وتویەتی: ش���ەڕی ن���ەرم هەڕەش���ە ل���ە واڵت دەکا و دەبێ هێ���زی نەرمی بۆ ئامادە بکەین. ناوبراو دەڵێ بە لەبەرچاوگرتنی توانا سەربازی و ئەمنیەتیەکانی سوپا لە دژایەتیکردنی هەڕەش���ەی فەرهەنگی و شەڕی نەرم، دەبێ زیاتر حەول بدەین بۆ بەرەنگاریی ئەو هەڕەشانەی لەسەرمانە و بە وتەی خامنەی���ی س���وپا ئۆرگانێک���ی ئەمنیەتی نیزامیی���ە.) و سیاس���ی فەرهەنگ���ی محەممەد کازمینی تەمەنی پەنجا س���اڵە و لە س���اڵی ١٣٦١دا لەگەڵ کۆمەڵێک لە هێزەکانی تیپی محەممەد رەس���ووڵوڵاڵ چوون���ە عەمان و ماوەیەک لەوێ بوون و ل���ە مانگ���ی م���ۆردادی ١٣٨٨دا کاتێک خۆپیش���اندانەکان گەیش���تبووە لووتک���ە ل���ە الیەن س���ەرکۆمارەوە وەک جێگری عەمەلیاتی گش���تی س���وپای پاس���داران

دانرا.هەمەدانی س���ەبارەت ب���ە چاالکییەکانی س���وپا ل���ە تاران���دا دەڵ���ێ ٩٠% هێ���زی س���وپا ب���ۆ دژایەتیکردنی ش���ەڕی نەرم ب���ەکار گی���راوە و ئەفس���ەری تایب���ەت دانراون بۆ شەڕی سایبری و بودجە و ئیمکاناتیان بۆ دابین دەکرێ و لەبەش���ە

فەرهەنگییەکاندا دەست بە کار دەبن.و ئەمنیەت���ی ئۆرگان���ە و س���وپا

ئیتالعاتییەکانی ناو حکومەتکاتێک کە باس لە س���وپا دەکرێ یەکەم شت کە دەکرێتە بەشێک لە پێناسەکەی ئەوەی���ە کە س���وپای هێزەێک���ی نیزامی وئەمنیەتیی���ە و لەس���ەر ئ���ەو بنەمای���ە

ه���ەر ل���ە س���ەرەتای هاتنە س���ەر کاری س���وپاوە بەش���ی ئیتالعاتی پێکهێناوە و کەوتووەت���ە کۆکردن���ەوەی زانی���اری لە س���ەر رێکخ���راوە سیاس���یەکانی دژبەر موحس���ێن لەس���ەریان. لێکۆڵین���ەوە و یەک���ەی فەرمان���دەی یەک���ەم رەزای���ی ئیتالعات���ی بوو کە ئ���ەو »یەکە«یەی لە نێ���وان گەنجانی کۆاڵنەکان و کارکردنی ل���ە گرووپ���ی مەزهەب���ی- سیاس���ی کە پێ���ش شۆڕش���ی ئیس���المی بەش���ێوەی نهێن���ی و ش���اراوە دروس���ت کراب���وون و ل���ە فەقیرتری���ن ناوچەکانی ش���ارەوە بەش���ی کردب���وو. ب���ەکار دەس���تی ئیتالعات���ی س���وپای پاس���داران کەڵک���ی ل���ە ئامرازەکان���ی س���اواک وەردەگرت.)س���ازمانی ئیتالعات و ئەمنیەتی واڵت( رۆڵ���ی هەب���وو ل���ە س���ەرکوتی گرووپی فەرقان و کپکردنەوەی کوودەتای نوژە و زەربەلێدان���ی جی���دی ل���ە موجاهیدنی دەسبەس���ەرکردنی و ئێ���ران خەڵک���ی بەرب���اڵوی ئەندامان���ی حیزب���ی ت���وودە و کوردس���تان خەڵک���ی س���ەرکوتی و رێکخستنی نهێنی جاش و بەکرێگیراو بە دژی حیزبە کوردییەکان و دروستکردنی وەک ک���ە »ئەلقارع���ە« گرووپەکان���ی پێک���ەوە بەس���رابوون. رۆڵ���ی تۆڕێ���ک خۆی دەرخس���ت و لە سەرش���ەقامەکان دەکەوتنە دەسبەس���ەرکردنی ئەندامانی

حیزبە سیاسییەکانی دژبەری رێژیم.ت���ا ئ���ەو کات���ەی وەزارەت���ی ئیتالع���ات پێکهات، ئیتالعاتی س���وپا و پاراس���تنی سەرۆک وەزیری رۆڵێکی کارایان هەبوو ل���ە ب���واری دەسخس���تنی زانیارییەکانی

واڵت.ل���ە س���اڵی ١٣٦٢ دا س���ەعید حەجاریان وەزارەت���ی دروس���تکردنی پ���ڕۆژەی ئیتالعاتی بە پش���تیوانی رەفسەنجانی لە مەجلیسی شۆرای ئیسالمیدا سەرخست و بە دروستبوونی ئەو وەزارەتە هەموو ئیمکاناتی س���اواک و هەمو و بەڵگەکانی خرای���ەوە بەردەس���ت ئ���ەو وەزارەتە و بەش���ێک لە کادیرانی سوپا راسپێردران ب���ۆ کارک���ردن ل���ەو وەزارەتخانەی���ەدا. پاش ئ���ەوە یەکەی ئیتالع���ات ناوەکەی گۆڕی بە)معاونت اطالعات( جێگرەوەی

ئیتالعات.هەر لە سەرەتای دروستبوونی سوپای پاراستنی)حفاظت( یەکەی پاسدارانەوە زانی���اری س���وپا پێکهاتب���وو ب���ۆ ئەوەی پێ���ش ب���ە دزەکردن���ی زانیاریی���ەکان و س���یخۆڕەکان بگ���رێ ب���ۆ ناو س���وپای پاس���داران. پ���اش قەتڵ���ە زنجیرەیەکان و دەسبەس���ەرکردنی س���ەعید ئیمام���ی یەکەی���ە ئ���ەو دەس���تەکەی، و دار و س���ەرکوتی ب���ۆ ئامرازێ���ک ب���ە ب���وو خوێندکارانی زانکۆ و چاالکانی سیاسی ئ���ەو ناوەندی���ی ریفۆرمخ���وازەکان. و یەکەی���ە لە ناوچ���ەی »لەوی���زان‹‹ە کە یەکێک���ە ل���ە رێکخ���راوە داخراوەکان���ی ئێ���ران. دوو بەندیخان���ەی بەناوبانگ���ی ٦٦ی گش���تی و ٥٩ی تاکە کەسی کە لە پادگان���ی وەلی عەسرە.)عەش���ر ئابادی پێش���وو( و چەندین بەندیخانەی دیکەی لەژی���ر دەس���ەاڵتدایە و کارێک���ی دیکەی ئ���ەو رێکخراوە پاراس���تنی ئەو هێزانەی س���وپا بوون کە بۆس���ەرکوتی خەڵک لە ش���ەقامەکاندا بە جلی ئاساییەوە)لیباس

شەخس���ی( دەردەکەوتن و س���ەرکوتی خەڵکیان دەکرد.

پاش ئ���ەوەی لە قەتڵ���ە زەنجیرەیەکاندا ش���وێن دەس���تی ئیتالع���ات دەرک���ەوت و س���ەعید ئیمام���ی و ش���وێن کەوتوانی بڕی���اری ب���ە دەسبەس���ەرکران، راستەوخۆی خامنەیی یەکەی پاراستنی زانی���اری ئیتالعات���ی پێکهێن���ا و کادیرە گرتەخ���ۆی ئیتالعات���ی دەرکراوەکان���ی و رۆڵێک���ی کارای گێ���ڕا ل���ە س���ەرکوتی چاالکوانان���ی سیاس���ی و فەرهەنگ���ی و کاریگ���ەری و خوێندکاران���ی زانک���ۆ و وێبالگ نووسەکان و دەسبەسەرکردنی هێزە مللی- مەزهەبییەکان لە ئیسفەندی ١٣٧٩ دا و بە کوشتنی زەهرا کازمی لە س���اڵی ١٣٨٢ دا ناوەندەکانی ئیتالعات هێ���زی وەبەر هات���ەوە و پ���اش ئەوەی راپۆرتیک���ی ل���ە ئیتالع���ات وەزارەت���ی باس���کردنی کەوت���ە الپەڕەیی���دا ٧٠و م���وازی ئیتالعات���ی چاالکییەکان���ی بەرب���اڵوی ئەندامانی ل���ە هەموو واڵتدا، بووە هۆی ئەوەی س���وپا جارێکی دیکە ئەمنییەکان���ی کارە نی���وە بگەڕێت���ەوە بەش���ی س���ەر ب���ە ب���ێ زاڵ و واڵت ئەمنیەت���ی ئیتالعات���ی واڵت���دا. هەروەها ئیتالع���ات دەزگای موخابرات���ی ئێران���ی ل���ە کۆنتڕۆڵدایە و وتوێژەکانی چاالکانی سیاس���ی و فەرهەنگ���ی و خوێندکارانی ئەرکێک���ی و دەکا چاوەدێ���ری زانک���ۆ دیکەی س���وپا کە لەس���ەردەمی شەڕی ٨ س���اڵەوە خراوەتە ئەستۆی پاراستنی مەجلی���س و بەرپرس���انی حکوم���ەت و س���وپایە و لەو رێگایەش���ەوە کۆنتڕۆڵی

ئەو بەرپرسانەی لەدەستدا دەبێ.سوپای پاسداران و سەرکوتی خەڵک

س���وپا دابینکردنی ئەمنی���ەت بۆ واڵت و پاراس���تنی شۆڕشی ئیسالمی بە ئەرکی خ���ۆی دەزان���ێ. س���ەفەوی فەرماندەی س���وپادەڵێ زۆر ک���ەس پێی���ان وایە ئەو ئەرک���ە بۆ س���وپا دی���اری نەک���راوە. لە کاتێک���دا ب���ەو ش���ێوەیە نیی���ە و بڕگەی ١٥٠ یاس���ای بنەڕەتی ئەرکی پاراس���تن و بەرگ���ری شۆڕش���ی دەس���کەوتەکانی خستووەتە ئەس���تۆی سوپای پاسداران و روون���ە کە ئەرکی س���وپا پاراس���تنی ئەمنی���ەت و دژایەتیکردن���ی دژبەران���ی هەڕەش���ە بەرەنگاری���ی و حکوم���ەت ناوخۆی���ی و دەرەکییەکانی س���ەر واڵتە و ل���ەو روانگەی���ەوە س���وپا دەبێ وەک ئۆرگانێکی ئەمنیەتی- ئیتالعاتی کار بکا

و چاوەدیری دژبەرانی نیزام بکا.پاش شۆڕشی سەرشەقامەکانی دەیەی حەفت���ا گۆردان���ی عاش���وورا بەس���یجیە پیاوەکان و ئەلزەهرا بەسیجیە ژنەکانی رێکخست و ئەرکی ئەوانی بە سەرکوتی خەڵک���ی خۆپیش���نادەر دەسنیش���ان کرد و لە کارەس���اتی ک���ووی زانکۆی تاران و تەورێ���ز ل���ە مانگ���ی تی���ری ١٣٧٨ دا عاش���ووراییەکان رۆڵی گرینگیان هەبوو

لە سەرکوتی خوێندکاران.ش���ایانی باس���ە س���ەردار حەج���ازی لە فەرماندەکان���ی لەگ���ەڵ کۆبوون���ەوەی و عاش���وورا و بەرگ���ری بەش���ەکانی ئەلزەه���را و ناوچەی بەرگری بەس���یج رۆڵی گوردانی عاشوورای لە سەر کوتی خۆپیش���اندەران ئەردەبی���ل و نەغەدە و

ئازەربایجای رۆژئاوای بەزر نرخاندبوو و ت���ا ئێستاش���ی لەگەڵدا بێ ب���ەردەوام س���وپا لەس���ەر کوتی ناڕەزایەتییەکانی خوێندکارانی زانکۆ و کرێکاران و ژنان

و رەوتە نەتەوەییەکان بەردەوامە.سوپا و ئابووری

بەپێ���ی بەدواداچوونەکان���ی رێکخراون رەند، سوپای پاسداران لە پاش کۆتایی هاتن بە ش���ەڕی ئێران-عێراق تا ئیس���تا ٧٦٥٠ پ���ڕۆژەی کۆتای���ی پ���ێ هێناوە لە رێگای رێکخراوە و ناوندەکانی س���ەربە س���وپا. ل���ە ب���واری ئابوری���دا س���وپای پاس���داران دەس���تی بەس���ەر زۆرب���ەی س���ەرچاوە داراییەکاندا گرتووە. رووز ئانالی���ن، باڵویکردووەتەوە کە س���ااڵنە س���وپا لە ڕێگای ئابووریی نایاساییەوە ١٢ ملی���ارد دۆالر دەس دەخ���ا. ئەوەش ناب���ێ ل���ە بیر بکرێ کە بووجەی س���وپا ب���ە نهێنی هێڵراوەتەوە و هیچ راپۆرتێک س���ەبارەت بە چاالکیی���ە ئابوورییەکانی

ئەو سوپایە لە بەردەستدا نییە. ل���ە س���اڵی ٢٠٠٠ دا هێ���زە ق���ودس ک���ە باڵی س���وپای پاس���دارانە لە م���اوەی ٤ س���اڵدا ١٠٠ملی���ۆن دۆالر وامی لە بانکی ناوەندیی وەرگرتووە. گرێبەس���تی یەک ملی���ارد و س���ێ س���ەد دۆالری دانان���ی خەتی گاز لە ناوچەی عەسلەوییەوە بۆ ئێرانش���ار لە سیس���تان و بەلووچستان ب���ە بێ گوێدانە یاس���اکان درایە س���وپا. گرووپی موهەندس���ی سوپا، گرێبەستی ٢٣ ملی���ارد دۆالری پەرەپێدانی ناوچەی گازی ل���ە کەن���داو خس���تە ژێر دەس���تی خ���ۆی و گریبەس���تی ١٣ ملیارد دۆالری دروس���تکردنی لوولە گازی نێوان ئێران

و پاکستانی بۆ خۆی قۆرغ کردووە.گاز، ن���ەوت، بەش���ەکانی ل���ە س���وپا و دروس���تکردن بەن���داو رێگاوب���ان، و کش���توکاڵ توونێ���ل، دروس���تکردنی موخاب���رات کار دەکا و بەش���ی ه���ەرە ش���رکەتی سەهام)پش���ک(ی زۆری موخابرات لە دەستی سوپای پاسدارانە. هەورەها لە بەشی بیناسازی و جەڕاحی و جەڕاح���ی بە لەیزەر لە کارکردندایە و ٤٥%ی سەهامی کۆمپانیای »بەهمەن« کە لە کەرتی بەره���ەم هێنانی ئۆتۆمیبڵ کار دەکا ب���ۆ خ���ۆی ق���ۆرغ ک���ردووە و لە بەره���ەم هێنانی« م���ازدا« لە ئێراندا ئ���ەوەش هاوبەش���ە. ه���اوکات لەگ���ەڵ ئەگ���ەر ه���ەر گرێبەس���تێکی ئاب���ووری بە س���ووپا بک���رێ کاردان���ەوەی توندی لێدەکەوێت���ەوە. ب���ۆ نموون���ە لە س���اڵی س���ەید دەوڵەت���ی کاتێ���ک دا ٢٠٠٤محەمم���ەد خاتەمی ل���ە کاتی کردنەوەی فڕۆکەخان���ەی نێوەدەوڵەتی خومەینی لە تاران بە ناچاری گریێبەستەکەی لەگەڵ کۆمپانیایەکی ترکیەدا هەڵوەش���اندوە لە بەر ئەوەی س���وپا الیەنی گرێبەس���تەکە نەب���وو فڕۆکەخانەکەی���ان خس���تە ژێ���ر کۆنتڕۆڵی خۆیانەوە. هەروەها نوێنەرێک لە مەجلیس���دا باس���ی لەوە ک���ردووە کە سوپای پاس���داران ٦٠ بەندەر)کەنار(ی

ئێرانی لەژێر کۆنتڕۆڵدایە.رەفیقدووس���ت دەڵ���ێ لەگ���ەڵ چاالکی���ە

ئابوورییەکانی سوپادا نیم و نابێ سوپا توج���ارەت بکا، بەاڵم لەگەڵ ئەوەش���دا داهاتی سوپا خەرجی لێکۆڵینەوەکان و پەرەگرتن و پێشکەوتنی سوپا دەکرێ. بە پێچەانەی قس���ەکانی ناوبراو سوپا بووەت���ە هێزێکی ئاب���ووری چاوچنۆک ل���ە ئێراندا و ئەوەش بە قازانجی ئێران

نییە. ،١٣٩١ تی���ری ٢٧ی ش���ەممە س���ێ س���ەردار جەوان���ی دەڵ���ێ: دوژمنان���ی بەش���ی لەس���ەر کار ئەم���ڕۆ ئێ���ران ئاب���ووری ریژیم دەک���ەن و لێکدانەوە و ش���یکردنەوەی دورس���تی ئەم دۆخە یەکێکە لە ئەرکەکانی سوپای پاسداران.و گەم���ارۆکان دەڵ���ێ: ناوب���راو گوش���ارەکانی رۆژاوا ش���ەڕی نەرم���ی کەناڵ���ی ٢ه���ەزار و ئێران���ە دژی ماهوارەیی لەخ���ۆ دەگرێ. خەڵک دەبێ بزانن باس���ی ئەتۆم بەهانەیە و دوژمن لە ئێران���ی ئەتۆمی ناترس���ێ بەڵکوو لە

ئێرانی ئیسالمی دەترسێ. ،٢٠١٢ ژانوی���ەی ١٦ی دووش���ەممە محەمم���ەد رەزا یەزدی جێگری حقوقی پاس���داران س���وپایی پەرلەمان���ی و دەڵ���ێ: بەش���ێک ل���ە داراییەکان���ی هێزە چەکدارەکان لە چەند واڵتێک دەس���تیان بەس���ەدرا گیراوە. لە موساحبەیەکدا کە لەگ���ەڵ باش���گای هەواڵگ���ران ئەنجامی داوە دەڵ���ێ: بەش���ێک ل���ە داراییەکان���ی سوپا لە درێژەی گەمارۆکانی ئەورووپا و ئەمریکا دەس���تیان بەس���ەردا گیراوە. س���وپا لەم س���ااڵنەی دوایی���دا رۆڵی لە

بانکدارییدا پەرەپێداوە.ل���ە هەڕش���ە و پاس���داران س���وپای

رۆژئاواییەکانس���ەرتیپ حس���ەین س���ەالمی جێگ���ری فەرماندەی گش���تی س���وپا دەڵ���ێ کاتی پێک���دادان نێزیک���ە و ئێم���ە تێپەڕاندن���ی و دەزانی���ن دژوار ب���ە دۆخ���ە ئ���ەو لەس���ەر هەی���ە تەواوم���ان کۆنتڕۆڵ���ی بەرژەوەندییەکان���ی دوژم���ن لە هەموو

جیهان.خاڵ���ی گەم���ارۆکان دەڵ���ی ناوب���راو س���ەرکەوتنی ئێرانە و وتی مووش���ەکی بالیستیی تیژتر لە دەنگی ئێران دەتوانن پاپۆڕە ش���ەڕ کەرەکانی ئەمریکا بپێکێ. ناوب���راو دڵ���ێ: هەموو ئ���ەو رێگایانەی کە دەک���رێ دوژمن ب���ۆ دژایەتی ئێران ب���ە کاریان بگرێ هەمووم���ان زانیوە و زانیاریم���ان لەس���ەریان هەیە و هەموو سوپای پاسداران ئامادەی واڵمدانەوەی

هەڕەشەکانی رۆژئاوایە.ئەوەن���دە دەڵ���ێ: ناوب���راو هەروەه���ا مووش���ەکمان هەیە کە بەشی هەوا فەزا ل���ە هەڵگرتنیان گرفت���ی جێگا و رێگایان

هەیە.س���ەرتیپ عەلی ف���دەوی چوارش���ەممە هێ���زە وت���ی: ،١٣٩١ تی���ر ٢٨ی دەریاییەکان س���اڵهایە لە ئامادەباشیدان و ئەو ئامادەییە لە ئاس���تی جیاوازدایە. ناوب���راو دەڵ���ێ ترس���ی دوژمن���ان لەو ل���ە دەڵ���ێ: ک���ە هەڕەش���ەی س���وپایە کاتێک���دا بەرژەوەن���دی ئێ���ران بکەوێتە

ئەمریکا بەرژەوەندییەکانی مەترسیەوە ناب���ێ. بوونی���ان هاوپەیمانەکان���ی و ناوبراو ئاماژەی بە مانۆڕە س���ەربازیی و مووش���ەکیەکانی س���وپا دا کە ئەوانە نیشانەی ئامادەیی ئێرانە بۆ بەرەنگاریی

دوژمن.جێگ���ری تی���ر١٣٩١، ٢٧ی سێش���ەممە فەرماندەی گش���تی س���وپا دەڵێ: سوپا ل���ە گەورەی���ی پاپ���ۆڕە ش���ەڕکەرەکانی ئەمریکا ناترسێ و ئەوانە تەنها مشتێک ئاسنەواڵەن. س���ەرتیپ پاسدار حسەین س���ەالمی ل���ە بۆن���ەی کۆتای���ی مانۆڕی هێ���زی بەرپرس���انی و فەرمان���دەکان دەریا کە لە مەش���هەد بەڕێوەچوو وتی: ئەمری���کا و ئیس���رائیل لە ش���ەقامەکانی ت���ا زاناکان���ەوەن دوای ب���ە تاران���دا تیرۆریان بکەن. جیاوازیی نییە لە نیوان ئەوەی ١٤٠٠ ساڵ لەمەوبەر بۆ ئیسالم ش���ەڕە شمش���ێر بک���ەی لەگ���ەڵ ئەوەی ئەمڕۆ مووشەکی بۆ بتەقێنین. هەروەها ئ���ەوە جەنگێک���ی چارەن���ووس دەڵ���ێ: س���ازە. هەرەوەها لەسەر ئەوەی ئێران هاوپەیمانی نییە دەڵێ: ئێران بە تەنهایی دەڕواتە بەرەنگاریی دوژمنانی ئێس���الم

تا ببێتە نموونەیەک بۆ دنیا.فەرماندەی س���وپا لە باش���ووری ئێران دەڵێ: لەکاتی روودانی هێرش���ی نیزامی بۆس���ەر ئێران پارێزگای ف���ارس، یەزد، خوزس���تان و کرم���ان و هۆرم���ۆزگان ناوچ���ەی س���تراتیژین ب���ۆ بەرگ���ری لە

واڵت.ل���ە ب���ە وەلفەج���ر مان���ۆڕی ناس���راو ناوچەکان���ی ی���ەزد یەکێک���ی دیک���ە ل���ە ک���ە پاس���دارانە س���وپای مانۆڕەکان���ی رێژی���م تێ���دا هێزی خ���ۆی پیش���ان دنیا دەدا. بەاڵم بەبڕوای کارناس���انی بەشی نیزام���ی ئ���ەو ئیمکاناتەی لە بەردەس���ت س���وپادایە لە بەراورد لەگەڵ ئیمکاناتی هێزکانی ئەمریکا زۆر لە ئاس���تێکی نزم

و سەرەتاییدایە. رۆژنامەی نیۆیۆرک تایمز نووسیویەتی: پاش کش���انەوەی هێ���زە ئەمریکاییەکان ل���ە عێراق ئ���ەو واڵت���ە بەتەمای���ە بونی خ���ۆی ل���ە ناوچەکدا بەق���ووەت بکا و تا ئێس���تا نێزیک بە ٤٠ هەزار جەنگاوەری ئەمریکایی لە ناوچ���ەی کەنداودا جێگیر کراون بۆ بەرەنگاریی هەر جووڵەیەکی ئێ���ران و خاڵی لێدان ل���ە ئێران بێگومان

ناوەندەکانی سوپای پاسدارانە.درێژە لە ژمارەی داهاتوودا باڵو دەبێتەوە

ئا: هەڵۆ رەمشتی

سوپای پاسداران لە مێژووی کۆماری ئیسالمی ئێراندا)بەشی چوارەم(

Page 9: bo kurdistan58

ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣بۆ کوردستان

بەیاننامەی رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان نینا، بە بۆنەی رۆژی نێونەتەوەیی ژن

PAK به یاننامه ی پارتی ئازادیی کوردستان

به بۆنه ی ٢٢ هه مین ساڵوه گه ڕی راپه ڕینی باشووری کوردستان

ژنانی ستمدیدەی کوردستان!و دادپەروەری���ی ئااڵهەڵگران���ی

مرۆڤساالریی!لەمەوبەر، س���ەدەیەک ل���ە پت���ر ل���ە رێکەوت���ی ٨ مارس���ی 190٨، کرێکاران���ی ژنی کارگ���ەی چنین و ڕستنی نیۆیۆرک، بۆ بەرپەرچدانەوە و س���ووک کردن���ی باری قورس���ی ژی���ان و گوزەرانیان ل���ە کار کردن ل���ەو کارگەی���ەدا، دەس���تیان دایە مانگرتن؛ ب���ە تێپەڕینی ماوەیەکی کورت لە مانگرتنەک���ە، لە ئاکامی ئاگ���ر کەوتن���ەوە ل���ە کارگەکە و ل���ە الیەن داخران���ی دەرگاکان���ی سەرپەرس���تیارانی کارگەکەوە، پتر لە 120 کەس ب���وون بە قوربانی و گیانیان لەدەس���تدا. ئەو کارەساتە بوو بە هۆی ئەوەی هەر لەو ساڵەدا مانگرتن و ناڕەزایەتی ژنانی کرێکار ل���ە کارگەکانی چنین و رس���تن و

هەروەها تووتندا درێژە بکێشێ.مانگرتن و نارەزایەتی ژنانی ئەمریکا لە دژی چەوس���انەوە و هەاڵوارنی رەگەزی���ی، ب���وو ب���ە س���ەرەتای بزووتنەوەی یەکس���انی خوازیی ژن لە بەشێکی زۆر لە واڵتانی جیهان و

بەتایبەتی واڵتانی ئورووپایی.ساڵی 1910 لە کۆنگرەی دووهەمی کۆپنهاگن، لە ژنانی سوسیالیستدا بە سەرپەرەس���تی خات���وو »کالرا رۆژی وەک م���ارس ٨ زگتی���ن« نێونەتەوەی���ی ژن دی���اری ک���را و س���اڵێک پاش ئ���ەو رووداوە لە 19 مارس���ی 1911، ب���ۆ یەکەم جار لە بەشێک لە واڵتانی ئورووپایی یادی

٨ مارس کرایەوە.

لەو س���ەردەمەدا خەب���ات لە پێناو ماف���ی دەنگدان و چەوس���انەوەی ژن���ان و ماف���ی من���داڵ و دایک و ل���ە دژی مەترس���ییەکانی خەبات شەڕ لە سەرەکیترین درووشمەکانی بزووتنەوەی ژن���ان بوو. لە ئاکامی خەبات���ی دوور و درێ���ژی ژنان لە پێن���او ئ���ەو مافان���ەدا و کۆمەڵێ دیک���ە، رەوای داواکاری و م���اف ئەمرۆ بەش���ێکی بەرچ���او لە کۆت و بەندەکانی س���ەر ژنان هەڵگیراوە و لە بەرانبەردا بەش���ێک لە ماف و ئازادییەکانی���ان لە زۆربەی واڵتانی جیهان دابین و دەس���تەبەر کراوە. ئەمرۆ لە س���ەردەمی کۆنس���ێپت و بایەخ و گلۆبالیزم درووش���مەکانی و بەه���ا مرۆڤایەتییەکاندا، خەباتی ژن���ان لە داخوازیی ب���ۆ هێنانەدیی بەرەو س���ەرەتاییەکانەوە، ماف���ە داخوازی���ی ب���ۆ وەدیهێنان���ی مافە سیاسی و ئابووری و کەلتوورییەکان پەلی هاویش���تووە و لە بەش���ێک ل���ە واڵتانی پێش���کەوتووی جیهان ئەو مافانە ئەگەر ب���ە تەواوەتیش پراکتی���زە نەبووبێتن بە ش���ێوەی رێژەیی و بە فەرمی بۆ ژنان بەرەوا بینراون. ب���ەاڵم لەگەڵ هەموو ئەو پێش���کەوتنە ف���رە رەهەندان���ەدا، دیس���ان نکۆڵ���ی ل���ەوە ناکری کە دی���اردەی چەوس���اندنەوەی ژنان، هێشتا لە ئاستی هەموو جیهاندا و تەنانەت لە واڵتانی پێش���کەوتووی جیهانیش���دا، ب���ە تەواوەت���ی بنبڕ نەک���راوە و رۆژانە ل���ە کاناڵەکانی راگەیاندنەوە گوێبیس���تی، رووداو و کارەس���اتی دڵتەزینی دژ بە ژن و

رەگەزی مێینە دەبین.جوغرافیای ل���ە ژنان بارودۆخ���ی ئیمپراتۆرییەکان���ی سیاس���ی ب���ە ناوەڕاس���تدا، رۆژهەاڵت���ی ب���ەراورد لەگەڵ واڵتان���ی رۆژاوایی ل���ە ئاس���تێکی زۆر خراپدایە. ئەم هەرێم���ە کە مەکۆی ه���ەاڵواردن و بووەتە دیکتاتۆرەکان���ە، پێگ���ەی مەڵبەندیی ئ���ازار و مەینەتییەکانی ژنان و رۆژ نییە ژن نەبێتە قوربانی داب و نەریتە کۆنەکان و س���ات و س���ەودای پێوە نەکرێ و لە شکڵ و ش���ێوازی جۆراوجۆر و بە بیانوی س���ەیر و س���ەمەرەوە، لەش���ی لە خوین نەگەوزێن���درێ و بەرد باران و زین���دە بەچ���اڵ و گولل���ە باران نەکرێ. ئەگەرچ���ی خەباتی ژنانی ئازادیخ���واز ب���ۆ بەرپەرچدانەوە و سیس���تەمی بەرەنگاربوون���ەوەی کەلت���ووری بەرهەمهێن���ەری دواکەوتوویی، خەباتێکی پڕ خەرج و بە ئیش و ئازار و پڕ هەوراز و نشێو بووە، بەاڵم بێ دەسکەوت نەبووە. لە ئاکامی ئ���ەو خەباتە و خەباتی ئازادیخوازی���ی و دادپەروەری���ی لە ناوچەکەدا، دواکەوت���ووی واڵتانی ئەمڕۆ بەشێکی زۆر لەو سیستەم و ژندا ئازادیی لەبەردەم دەوڵەتانەی کۆس���پ و لەمپەر بوون تێکڕماون. بەرەبەرە لەگەڵ هەڵکردنی شنەبای ئازادیی ل���ە ناوچەک���ەدا، ژنانیش ک���ە هاوس���ەنگەر و خەباتکارێکی بەردەوام و پ���ڕ قوربانی ئەو رێگە و رێبازە بوون، بە ماف و ئازادییە بەاڵم دەبن، تایبەتیەکانیان ش���اد هێش���تا تا گەیش���تن ب���ەو رۆژە و

دابی���ن بوون���ی هەم���وو مافەکانی ژنان، خەب���ات لە پێناو هینانە دی زۆر لە مرڤس���االر کۆمەلگایەک���ی و خان���ەی جۆراوجۆردا بەس���تێن

درێژەی دەبێ.پتر لە س���ە دەیەی���ە ژنانی گەالنی ئێرانیش لە سایەی دەسەاڵتدارێتی مەالکان���دا، بە هەموو ش���ێوەیەک ل���ە ژێر زەبر و زەنگی سیس���تەمی دواکەت���ووی ویالیەت���ی مۆتڵەقەی دەسەاڵتدارانی ئەگەرچی فەقێدان. ئێران بەردەوام بانگەشەی پاراستنی کەرامەتی ئینسانی و مافەکانی ژنان دەکەن، بەاڵم لە ئێراندا ژنان نەک تەنیا لە ژێر گوشاری داب و نەریتی کۆن���دان و بە بیانووی پاراس���تنی رێوش���وێنە ئاینیی���ەکان لە هەموو جۆرە ماف و ئازادییەکی سەرەتایی و تایبەتی بێب���ەش کراون، بەڵکوو تووش���ی دەی���ان کێش���ە و گیر و گرفت و نەخۆشی کۆمەاڵیەتی وەک خووگرتن بە مادە س���ڕکەرەکان و فرۆش���تن و ئاوارەی���ی و گەندەڵی ئەخالقی و نەخۆشییە گوازراوەکان و دەیان ش���تی دیک���ە بوونەتەوە. ژنان���ی گەالن���ی ئێ���ران هەرگی���ز بەرانب���ەر بەڕبەڕییەت���ی ئاخوندیی بێدەنگ نەبوون و سەرەرای ئەوەی ناوچەکە ریژیمی دڕندەترین لەگەڵ بەرەوروون، بەاڵم بۆ گەیش���تن بە مافەکانی���ان ئەمرۆ زیاتر لە هەموو

کاتێکی دیکە بە تین و گوڕترن. ئەگ���ەر ژنانی ناوچەک���ە و ئێران س���ەردەمێکی ئەس���تەم لە ژیان و گوزەرانیان بەس���ەر دەب���ن، ژنانی کوردس���تان بە ه���ۆی داگیرکراوی

واڵتەکەم���ان و نەبوونی دەوڵەت و س���ەروەریی سیاس���یی، ب���ە ق���ات چەن���د باروودۆخێک���ی خراپتردا تێپەڕی���ون. ئەگەر لە الی���ەک داب و نەریتە کۆنەکان تەنگ���ی ب���ە ژن���ی ک���ورد لە کوردستان هەڵچنیوە، لە الیەکی داگیرکەری واڵتان���ی دیک���ەوە کوردس���تان نەک هەر هاوکار و تەبا نین بۆ س���ووک کردنی ئەو

بارە لەس���ەر ش���انی ژن���ی کورد، بەڵک���وو خودی ئەو سیس���تەمانە رێخۆش���کەر و بەرهەمهێنەری بیری کۆن و دواکەوت���وون و بە درێژایی مێ���ژوو رێگر بوون لە بەر دەم هەر جۆرە پێشکەوتنێکی کومەڵگاکاندا. بۆیە گرێدان���ی خەباتی نەتەوەیی لەگ���ەڵ ئ���ەو خەبات���ە ل���ە پێناو دابی���ن و دەس���تەبەر کردنی مافە رەگەزییەکان و ئامانج و ئاواتەکانی ژنان، زامنی وەدیهاتن و پاراستنی مافە رەوا و ئینس���انییەکانی ژنانە؛ دەور و چاالکی ژنان و دەس���تەبەر بوونی بەشێکی زۆر لە مافەکانیان لە باش���ووری کوردستان، نموونەی دی���اری ئەو راس���تییەن ک���ە هەتا نەتەوەکەم���ان ن���ەگا ب���ە ماف���ە سیاس���ییەکانی و نەبێت���ە خاوەنی دەوڵەتی نەتەوەیی، هیچ رێگایەکی دیکەی بۆ بەرەپێشبردنی ئەو خەباتە و وەدیهاتنی مافەکان و پاراس���تنی دەس���کەوتەکانی لەبەردەمدا نییە. بەشێک چەوس���انەوەی ئەگەرچی لە ژنان لە کۆمەڵگای کوردس���تاندا حاش���اهەڵنەگرە، بەاڵم ئەوە نابێ ببێتە هۆی ئەوەی کە نەتەەکەمان

بە س���ەر دوو رەگەزی دژ بەیەکدا دابەش بکرێ، بەڵکوو دەبێ حەول رێکخراوەکانی ه���اوکاری بە بدرێ ب���ە هەروەه���ا و ژن���ان ماف���ی پش���تگیری پیاوانی یەکس���انیخواز نەتەوەکەم���ان، پێش���کەوتووی و بەرەبەرە کار بۆ س���ڕێنەوەی داب و نەریت���ە کۆن���ەکان و بنبڕکردنی هەم���وو جۆرەکانی یەکج���اری بە لە کوردستان رەگەزیی هەاڵواردنی بک���رێ و چەس���پاندنی مافی وەک یەک و مرۆڤساالری ببێتە ئامانج و هەوێنی کاری هاوبەشی ژن و پیاو

لە کوردستان.رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان، بە بۆنەی گەڕانەوەی ٨ مارس رۆژی جیهان���ی ژنان، بە ناوی س���کرتێر و بەرێوەبەڕایەت���ی و ئەندامان���ی، پیرۆزباییەک���ی گەرم پێشکەش���ی هەم���وو ژنانی جیه���ان و ناوچەکە بە گش���تی و ژنانی کوردس���تان بە

تایبەتی دەکا.

ریکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان »نینا«

1٨ رەشەمەی 2712٨ مارسی 2013

ئەمڕۆ سێشەممە 15 ره شه مه ی 2712 ک���وردی، رێکه وت���ی 5 ئاداری 2013 زایینی، 22 ساڵ به س���ه ر ده س���پێکی راپه ڕینە باش���ووری مێژووییەک���ەی به ده وڵه تی کوردس���تان، دژ داگیرکەری عێراق تێده په ڕێ. 22 ساڵ له مه وبه ر، له دۆخێکی ناوچەی���ی و نێونه ته وه ی���ی گ���ۆڕدراودا، ده رفه تێکی له بار بۆ رۆڵەکانی نەتەوەکەمان لەو پارچەیەی نیشتمان هەڵکەوت تا دژ به ده سه اڵتی داگیرکه ری به عسی عێراق راپەڕن و یه ک به دوای یه کدا شار و ده ڤه ر ه کانی داگیرکه ره کانی هێزه له واڵت

بەعس پاک بکەنەوە. ئ���ه و رابوونه جه ماوه رییه ئاڵقه یه کی دیک���ه له و زنجیره ش���ۆڕش و راپه ڕینان���ه ب���وو به درخانی ل���ه شۆڕش���ی که گ���ەورە و ش���ێخ عوبه یدوڵاڵ نه هرییه وه ده ستی پێکرد بوو و نه م���ران ش���ێخ مه حمودی حه فی���د، س���مکۆی ش���کاک، بارزانی، عه بدولس���ه الم شێخ ئیحسان پیران، سه عید شێخ

نووری پاش���ا و پێشەوا قازی محەم���ەد و بارزانی، هه رجاره و له پارچه یه کی کوردس���تان ب���ۆ رادان���ی داگیرک���ه ران و به ده سته وه گرتنی چاره نووسی رێبه رایه تیی���ان سیاس���یی،

کردبوو. راپه ڕین���ی س���اڵی 1991ی باش���ووری کوردس���تان، ل���ه هەناوی ئەو هەلومەرجە جیهانی و هەرێمیی���ەدا کە ب���ۆ کورد هەڵکەوت، رێگای سه رکه وتنی بۆ بزوتن���ه وه ی رزگاریخوازیی ئ���ه و پارچه ی���ه ی نیش���تمان تەخت کرد و سه ره ڕای کۆسپ و تەگەرە زه وه نده کانی دواتر، به ره و پێش���چوونی کوردی له نێوده وڵه تیدا و ناوخۆ ئاستی به دواداهات و س���ه ره نجام دام ده زگا و دامه زراوه ش���ه رعییه دەوڵەتییەکان���ی وه ک پارلمان و حکومه ت و س���ه رۆکایه تیی

لێکه وته وه . راپه ڕین���ی س���اڵی 1991ی باش���ووری کوردس���تان، نه ک هه ر خاڵی وه رچه رخان بوو له خه بات و چاره نووس���ی کورد

کوردستان، باش���ووری له ئاکامه کان���ی، به ڵک���وو له س���ه ر مەزنی کاریگه ریی پرس���ی ک���ورد ل���ه هه موو کوردس���تان پارچه کان���ی نه ته وه ی دان���ا. هه ربۆی���ه گ���ەورەی کورد لە گش���ت پارچەکانی، ئ���ه و ڕاپه ڕینه به هی و دەس���کەوتەکانی

خۆی دەزانێ . ب���ۆ خه باتگێڕانی پارتی ئازادیی کوردستان، ئه م بۆنه یه بێجگه له رووکارە گشتییه که ی، بایه خێکی تایبه تیش���ی هه یه . 22 هەمین س���اڵهاتی راپه ڕین ب���ۆ ئ���ه وان بیرهێن���ه ره وه ی تێکۆش���انه یه و ح���ه ول ئه و ک���ه خه باتگێڕانی PAK به رێبه رایه ت���ی ش���ه هیدی نه مر س���ه عید یه زدانپه نا بۆ دانانی به ردی بناخه ی پارتی ئازادیی بۆیه داویان���ه . کوردس���تان، یادی راپه ڕین و یادی هه نگاوه مێژوییه که ی سه عید یه زدانپه نا یه کتر ئاوێته ی هه ڤااڵن���ی، و ده ب���ن و هه رت���ک پێکه وه له دڵی هه ر خه باتگێڕێکی پارتی

ئازادیی کوردستاندا په یکه رێک ل���ه خه بات���ی ڕه وا له پێن���او ئازادیی و سه ربه خۆیی کورد و

کوردستان، وێنا ده که ن. ئه م���ڕۆ ل���ه 22 س���اڵەی ئ���ه و راب���وون و وه رچه رخانه پێویس���تیی مێژوویی���ه دا، به ره وپێشچوون و په ره پێدانی ده س���که وته کان چ له باشوور و چ ل���ه پارچه کان���ی دیکه ی ب���ۆ گه ڕان���ه وه نیش���تمان، رۆح���ی راپه ڕین، له رۆڵەکانی ده خ���وازێ. نەتەوەکەم���ان راس���تی کۆمەڵێک ه���اوکات بۆ هەموو ئەوانەی تا ئێس���تا نەیانویس���تووە لە گەڵ پرسی کورد مامەڵەیەکی دروس���ت و واقعبینانە بک���ەن، دەخاتەوە

بەرچ���او: ک���ورد نەتەوەیەکی جی���اوازە و بەش���ێک نییە لە هی���چ نەتەوەیەکی دیکە. زەبر و زەن���گ و قەالچ���ۆ، ک���ورد لە دەس���تی و ناتوێنێت���ەوە خەبات پ���ێ هەڵناگرێ. ده بێ کورد له رۆژهه اڵتی ناوه ڕاستدا ئ���ازاد و سه ربه س���ت ب���ژی. مافی ئەوانەی هەم���وو دەبێ دیاریکردن���ی ئەم نەتەوەیەیان ب���ەو دان ک���ردووە، زەوت مافەدا بنێن. ئازادیی کورد لە داگیرکاری���ی، ئازادیی نەتەوە دراوس���ێکانی لە دیکتاتۆری و لێدەکەوێتەوە. تووتالیتاریسم بەراب���ەری کران���ی دابی���ن حقوقی- سیاس���ی ک���ورد لە گەڵ نەتەوەکانی دەوروپشتی، و دیمۆکراس���ی و ئاش���تی لێدەکەوێتەوە؛ س���ەقامگیریی بە پێچەوانەوە، تا کاتێ ماف و ئازدییەکان���ی دابین نەکرێ، لە ئاش���تی و س���ەقامگیریی جێگیر ناوەڕاست، رۆژهەاڵتی

نابێ.رۆڵەکانی نەتەوەی کورد!

س���اڵەی 22 ئەزموون���ی

حوکمڕانیی کورد لە باشووری و ه���ەوراز و کوردس���تان نش���ێوەکانی پێوەندیی نێوان و کوردس���تان حکومەت���ی بەغدا لە الی���ەک و ئەزموونی رزگاریخوازی���ی بزووتن���ەوەی کوردستان دیکەی پارچەکانی لەگەڵ دەوڵەت و ئۆپۆزیسیۆنی سەردەس���تەکانی نەت���ەوە ئ���ەو دەوڵەتان���ە، وانەی رێ پیش���اندەرن بۆ ئەوەی کورد تەنیا بیر لە یەک س���تراتیژی بکات���ەوە ک���ە بریتیی���ە ل���ە وەدیهێنانی سەروەریی سیاسی دامەزراندنی و سەربەخۆیی و

دەوڵەتی نەتەوەیی.

ساڵو له یادی 22 ساڵه ی راپه ڕینی باشوری کوردستانشەكاوه بێ ئااڵی ئازادیی و سەربەخۆیی و یەکگرتنەوەی

کوردستان

پارتی ئازادیی کوردستانکۆمیته ی ناوه ندیی15 رەشەمەی 27125 مارسی 2013

Page 10: bo kurdistan58

Bo kurdistan ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣

رۆڵەکانی نەتەوەی مەزنی کورد!پارتی ئازادیی کوردس���تان بە بۆنەی گەڕانەوەی نەورۆزی دێرین و دەس���پێکی ساڵی ٢٧١٣ کوردی پیرۆزبایی لە هەمووان لە هەموو پارچەکانی کوردس���تانی گەورە و لە

دەرەوەی واڵت دەکا.ن���ەورۆز و رێوڕەس���مەکانی، دەرفەتێکی دیکەن بۆ ئەوەی بە نواندنی هێما رەس���ەنە نەتەوەییەکانی وەک: ئااڵی پیرۆزی کوردس���تان، لە بەر کردنی جلوبەرگ و س���ەما و هەڵپەڕکێی کوردی و کردنەوەی ئاگر لە سەربانەکان و گۆڕەپانی شار و دێهاتەکان و لووتکە بەرزەکانی چیاکانی کوردستان، ناسنامەی سەربەخۆی نەتەوەیی ئەم نەتەوەیە

لە هەموو جیهان ئاشكرا بکەن.ن���ەورۆز بۆ ئێمە تەنیا بووژانەوەی سروش���ت و دەس���پێکی بەهار و س���اڵی تازە نییە.

نەورۆز بۆ نەتەوەی کورد، نیشانەی سەرکەوتن بە سەر دوژمناندایە.نەورۆز لە ملمالنێ و نەبەردی مەرگ و ژیان لە نێوان نەتەوەی کورد و داگیرکەرانی کوردستاندا، دەرفەت و بەستێنێ بووە بۆ ئەوەی رۆڵەی کورد پڕ بە دەنگ بانگ بکا : » ئەی رەقیب هەر ماوە قەومی کورد زمان، کورد زیندوە ، زیندەوە قەت نانەوێ

ئااڵکەمان«.رۆڵەکانی نەتەوەی کورد لە رۆژهەاڵتی کوردستان!

پارت���ی ئازادی���ی کوردس���تان داوات���ان لێ���دەکا جەژن���ی ن���ەورۆز بە باش���ترین ش���ێوە بکەن���ەوە. ب���ەاڵم ن���ەک لە هەماهەنگی ل���ە گەڵ » تاران« و باوەڕ بە درۆ و دەلەس���ە س���ازکراوەکانی » ای���ران باس���تان«، بەڵکوو لە هەماهەنگی و ب���ە یەکگرتوویی لە گەڵ پارچەکانی دیکەی کوردس���تان، نەورۆز بکەنە دەرفەت و بەس���تێنی تێپەڕین لە کاناڵە لێدراوەکانی سنوورەکان و پچڕاندنی تێل دڕووەکان و رماندنی دیوارە بەرلینییەکانی نێوان پارچەکانی کوردس���تان کە داگیرکەرانی ئەم نیشتمانە، بۆ پارێزگاری لە سنوورە

دەسکردەکانی نێوان یەک نەتەوە و یەک نیشتمان دایانناوە.نەورز بکەنە رێفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان و پێشاندانی یەکبوونی نەتەوە و

خاکی کورد و کوردستان.

پارتی ئازادیی کوردستانکۆمیتەی ناوندیینەورۆزی ٢٧١٣

رۆژی 26 ره شه مه ی 2712 کوردی، رێکه وتی 16 مارسی 2013، بیست و پێنج ساڵ لە کیمیابارانی شاری هه ڵه بجه تێده په ڕێ.

25 ساڵ لەمەوبەر، ده وڵه تی داگیرکه ری عێراق، پرۆسەی ژێنۆساید و کۆمەڵکوژیی کوردی گه یانده چڵەپۆپە و به بۆمبارانی کیمیایی ئه و شاره ، 5000 هه زار که س له دانیشتوانه که ی به ژن و مناڵ و پیر و الوه وه قڕکرد؛ پتر له 10000 که سیی بریندار و هه زاران که سیی تووشی ئاواره یی کرد. هه روه ها خه ساره تی گه وره ی به ژینگه و سروشت

و مااڵت و گیانله به ران گه یاند.ئ���ه و تاوانه گه و رەیە ب���ه به رچاوی ده وڵه تانی جیهان���ه وه خوڵقا؛ بەاڵم نه رێکخراوی نه ت���ه وه یه کگرتووه کان و نه ده وڵه ته بڕیار به ده س���ته کانی جیهان، له جه نگه ی کاره س���اته که دا، دەنگیی���ان لێوه نه هات و خۆیان له حاند ئ���ه و کۆمه ڵکوژییه نه با ن کرد. به مجۆره نه ته وه ی کوردلەو س���ەردەمەدا، بە توندترین ش���ێوە کرایه وه قوربانیی

به رژه وه ندیی ده وڵه تان . کیمیاباران���ی هه ڵه بجه ، رووداوێک���ی دابڕاو له رابردوو نه بوو. ئه و تاوانه درێژه ی کورد کوژییه کانی پێش���وو بوو. درێژه ی کۆمه ڵکوژییه کانی س���ه رده می هێرشی سه فه ویی و عوس���مانی و رووسه کان بۆ سه ر کوردستان، موکری قڕان، به کوشتدانی هه زاران کورد له شه ڕه که ی چالدێران، کوشتاری لوڕه کان، کۆمه ڵکوژییه که ی سااڵنی 1915 و

1916 و کوشتاره کانی یه ک سه ده ی رابردوو له هه ر چوارپارچه ی کوردستان بوو. ئ���ەوەی بواری خوڵقاندنی ئ���ه م تاوانانەی بە دوژمنانی کورد داوە زەوتکرانی مافی دیاریی کردنی چارەنووس���ی سیاس���یی و بێده وڵه تیی نه ته وه ی کورد بووە. ئه گه ر کورد دابه ش���کراو و کوردس���تان داگیرکراو نه بایه و خاوه ن

ده وڵه ت و سه روه ریی سیاسیی خۆی بایه ، هه رگیز به مته رزه قه اڵچۆ نه ده کرا . له کاره س���اتی هه ڵه بجه دا خوێنی کوردی دوو پارچه ی باش���وور و رۆژهه اڵتی کوردستان تێکه ڵ به یه ک بوون. له الیه ک رێژیمی به عس���ی عێراق ئه و تاوانه ی خوڵقاند و له وبه ریش���ه وه ، رێژیمی داگیرکه ری ئێران، س���ه دان کوردی رۆژهه اڵتی که له حه ولی ده ربازبوون له کیمیاویی بووندا بوون، له ناو برد. فرمێس���کی تیمس���اح رشتنی سه رانی کۆماری ئیس���المیش بۆ کارەس���اتی هەڵەبجە به مه به ستی دیاریکراوی خۆیان، هیچ له و راستییه ناگۆڕێ که ئه وان

دوژمنی ماف و ئازادییه کانی نه ته وه ی کورد، له هه موو به شه کانی کوردستاندان. ئێستا که سیسته می سیاسی جیهان له گه ڵ ئه وکاته ی ئه و تاوانه خوڵقا، گۆڕاوه و رێژیمه تووتالیتێر ودیکتاتۆرییه کان یه کبه دوای یه کدا ده ڕمێن و ئازادی و دیمۆکراس���ی و پاراس���تنی مافه کانی مرۆڤ ، گوتار و درووشمی سه رده من و، ده وڵه ته کان خۆیانی پێ پابه ند ده ناسێنن ، کاتی ئه وه هاتووه ، ئه و ده وڵه ت و کۆڕ و کۆمه اڵنه ی به یداخی ئه و پرێنس���یپانه یان هه ڵگرتووه ، له مپه ڕه کانی رێگای ئازادیی نه ته وه ی کورد له دیاریکردنی چاره نووس���ی سیاسییدا هه ڵگ���رن و یارمه ت���ی بده ن بۆ دامه زرانی ده وڵه تی نه ته وه یی و پێکه وه نانی کیانێکی ئازاد و دیموکراتیی. هاوکات لەم قۆناخەدا، رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان و دەوڵەتە بڕیاربەدەس���تەکانی جیهان، ئەرکی سەرش���انیانە کە بە کەڵک وەرگرتن لە پرێنس���یپی »بەرپرس���یارێتی پاراستن« و »دەستێوەردانی مرۆڤدۆستانە«، رێ لە هێرش و پەالمار و سەرکوتکاری هەر دەوڵەتێک دژ بە کورد بگرن و نەتەوەی کورد لە هەموو پارچەکانی لە کوشتار و

قەالچۆ بپارێزن.ت���ا ئ���ه و جێگایه ش بۆ رۆڵه کانی نه ت���ه وه ی کورد ده گه ڕێته وه ، پێویس���ته زامی هه ڵه بج���ه و کۆمه ڵکوژییه کانی دیکەمان بکرێنە بەیداخێک بۆ سەربەخۆیی کوردستان و لە بەردەم رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکان و دەوڵەتانی ئەندامی ئەنجوومەنی ئاس���ایش و یەکێتی ئوروپا هەڵدرێ. قەرەبووی نەتەوەی کورد تەنیا بە گەڕاندنەوەی مافی چارەونووسی زەوتکراوی و هاوکاری کردنی بۆ گەیشتن بە سەرەوەریی سیاسیی خۆی و یەکگرتنەوەی نیشتمانە

دابەشکراوەکەی دەکرێتەوە. تاوانی قڕکردنی هه زاران مرۆڤی کورد له س���ه رخاکی باو و باپیرانی خۆیان له کۆتاییه کانی س���ه ده ی بیسته م دا، ئه و راستییه ده سه لمێنێ که رێژیمه داگیرکەر و تووتالیتێرەکان، بۆ مانه وه و سه پاندنی ده سه اڵتی ره های خۆیان،

ئه گه ر چه ک و که ره سته ی قڕکردنی به کۆمه ڵیان له ده سدابێ، له به کارهێنانیان نا پڕینگێنه وه .ئێستا که رێژیمی کۆماری ئیسالمی، شێلگیرانه له حه ولی دروستکردنی چه کی ئەتۆمی دایه ، ئه و ئه زموونانه حوکم ده که ن که رێکخراوی نه ته وه یه کگرتووه کان، ده وڵه تانی جیهان و هه موو کۆڕ و کۆمه ڵه مرۆڤدۆس���ت و ئاشتیخواز و ژینگه پارێزه کان و به گشتی و سه رجه م مرۆڤایه تی، رێگه له و رێژیمه بگرن ده ستی به و چه که ڕابگا. ئێرانێکی ئه تۆمی، زیاترین مه ترسی له سه ر چاره نووسی نه ته وه ی کورد له رۆژهه اڵتی ناوه ڕاست پێکدێنێ و چاوپۆشی له و مه ترس���ییه، به هێند نه گرتنی ژیان و نیگه رانییه کانی ٤0 ملوێ���ن مرۆڤی نه ته وه یه که ، که هه رجاره و له الیه که وه

نوقمی کاره سات و تراژیدیا کراوه .ساڵو له هه ڵه بجه ی شه هید

شه کاوه بێ ئااڵی ئازادیی و سه ربه خۆیی کوردستانپارتی ئازادیی کوردستان

کۆمیتەی ناوەندیی

بانگەوازی نەورۆزیی پارتی ئازادیی کوردستان

نەورۆز بکەنە هێمای ناسنامەی سەربەخۆ و

رێفراندۆمی سەربەخۆیی و کەرنەواڵی یەکێتی کورد و کوردستان

به یاننامه ی پارتی ئازادیی کوردستانبه بۆنه ی بیست و پێنجەمین ساڵوه گه ڕی کیمیابارانی هه ڵه بجه

Page 11: bo kurdistan58

ژماره )58( رەشەمەی٢7١٢ - مارسی ٢٠١٣بۆ کوردستان

به شداریی PAK له یادی هەڵەبجە و ئەنفال له نۆروێژ

به شداریی PAK له پانێلێک لە پارلمانی هولەند

سەبارەت جینۆسایدی کورد و کارەستای هەڵەبجە

به شداریی PAK له یادی هەڵەبجە له ستۆکهۆڵم

به شداریی PAK له پانێلێک له سه ر ڕۆژهه اڵتی ناوینبه شداریی پارتی ئازادیی کوردستان له رێوڕه سمی

یادی ٢٥ ساڵه ی کاره ساتی هه ڵەبجه ،لە هەڵەبجە

به شداریی پارتی ئازادیی کوردستان له یادی هەڵەبجە له ئاڵمانیا

کاتژمێر 3:00 پاش���نیوەڕۆی رۆژی شه ممه 26 رهشهمهی 2712 )16 مارسی 0132 (، بەبۆنەی 25 هەمین هەڵەبجە، کیمیابارانی ساڵوەگەڕی لە کلیسای »ئادۆڵف فرێدریک«ی شاری س���تۆکهۆڵمی واڵتی سوئێد، رێورەس���مێک لە الیان فیدراسیۆنی کۆمەڵە کوردستانییەکان لەو واڵتە،

بەڕێوەچوو. هەڤ���اڵ مەس���عود فەریق���ی ب���ە پارتی رێکخس���تنی نوێنەرایەت���ی لە س���وئێد، کوردس���تان ئازادیی بەش���داریی لە رێورەسمەکەدا کرد

PAK و لەگەڵ گەیاندنی پەیامیبۆ ئەو یادە، تاجە گوڵینەی پارتی

ئازادیی کوردس���تانی بەو بۆنەیەوە پێشکەش کرد.

ره ش���ه مه ی 26ی ش���ه ممه رۆژی 2712 )2013/3/16(، ش���اندێکی پارتی ئازادیی کوردستان پێکهاتوو له هه ڤااڵن ئه رده اڵن خوس���ره وی و خه لیل نادری، ئه ندامانی مه جلیسی گش���تیی پارتی ئازادیی کوردستان لە ش���اری هەڵەبجە، به شدارییکرد ل���ه یۆبیل���ی زیوینی کاره س���اتی

کیمیابارانی هه ڵەبجە .ش���اندی پارتی ئازادیی کوردستان و س���ه رکردایه تی په یام���ی ئازادی���ی پارت���ی راگه یان���دراوی کوردس���تانیان به بۆنه ی 25 هه مین ساڵیادی ئه و کاره ساته وە ئاڕاسته ی کرد؛ رێوره س���مەکە به ڕێوه به رانی ناوه ڕۆکی په یام و راگه یاندراوه که ی پارتی ئازادیی کوردستان کۆمه ڵێک بابەتی گرنگ و هۆکاره کانی روودانی ئه و کاره ساته ی ئاماژه پێ کردبوو. PAK ل���ه به ش���ێکی په یامه که یهه ڵه بجه ، »کیمیابارانی داهاتبوو: رابردوو ل���ه داب���ڕاو رووداوێک���ی نه ب���وو. ئه و تاوان���ه درێژه ی کورد

کوژییه کانی پێش���وو بوو. درێژه ی کۆمه ڵکوژییه کانی سه رده می هێرشی سه فه ویی و عوسمانی و رووسه کان بۆ س���ه ر کوردستان، موکری قڕان، به کوش���تدانی ه���ه زاران کورد له ش���ه ڕه که ی چالدێران، کوش���تاری لوڕه کان، کۆمه ڵکوژییه که ی سااڵنی کوش���تاره کانی و 1916 و 1915ی���ه ک س���ه ده ی رابردوو ل���ه هه ر

چوارپارچه ی کوردستان بوو.«کردبوو به وه ئاماژه ش���ی هه روه ها

که: »ئ���ەوەی ب���واری خوڵقاندنی ئه م تاوانانەی ب���ە دوژمنانی کورد داوە زەوتکران���ی ماف���ی دیاری���ی کردنی چارەنووس���ی سیاس���یی و بێده وڵه تی���ی نه ته وه ی کورد بووە. ئه گه ر کورد دابه شکراو و کوردستان داگیرکراو نه بایه و خاوه ن ده وڵه ت و س���ه روه ریی سیاسیی خۆی بایه ، هه رگیز به مته رزه قه اڵچۆ نه ده کرا .«

دووشه ممه 2٨ رۆژی پاشنیوەڕۆی مارس���ی 1٨( 2712 رهش���همهی رێکخراوی لەالیا ن پانێلێک ،)0132نه ته وه بێده وڵه ت���ه کان جیهانی���ی ب���ه نه ت���ه وه UNPOی س���ه ر باڵەخان���ەی ل���ه یه کگرت���ووه کان پارلمانی هولەند، لە شاری دانهاخی واڵتی هولەند، بەبۆنەی 25 هەمین هەڵەبجە، کیمیابارانی ساڵوەگەڕی

رێکخرا.فەرمی���ی بانگهێش���تی لەس���ەر بەڕێوەبەرانی پانێلەکە، ش���اندێکی بە ئازادی���ی کوردس���تان پارت���ی چیم���ەن خات���وو سەرپەرش���تی نەقش���بەندی ئەندامی مەجلیس���ی بەرپرس���ی کۆمیت���ەی و گش���تی ئازادی���ی پارت���ی رێکخس���تنی کوردستان لە هولەند، بەشداریی لە

پانێلەکەدا. پانێلەکە بە دوو زبانی ئینگلیسی و

هولەندی بەڕێوەچوو. لە پانێلەکەدا ب���ۆ چەند کەس���ێک رێکخرابوو کە یەکێک لەو کەس���انە دۆستی کورد بەڕێ���ز هاری ڤ���ان بۆم���ڵ ئەندام

پارلمانی هولەند، بوو. پانێلی یەکەم تەرخان کرابوو بۆ باس لە جینۆساید بەگشتی و کۆمەڵوژیی کیمیابارانی کارەس���اتی و ک���ورد هەڵەبجە و چۆنیەتی خۆرێکخستنی رێکخراوە کوردییەکان لە داهاتوودا

بۆ رێگریی لە دووپات نەبوونەوەی کارەساتی هاوچەشنی رابردوو.

کرابوو تەرخان دووهەم���ی پانێلی بۆ ناس���ینی جینۆسایدی نەتەوەی کۆتاییش���دا، بەش���ی ل���ە کورد. ئامادەبووان را و س���ەرنجی خۆیان سەبارەت بە تەوەرەکان خستەڕوو. پانێلەک���ه دا خاتوو له په راوێ���زی چیم���ه ن نه قش���به ندی چ���اوی به

به شێک له بەشداربووان که وت.

نی���وەڕۆی ڕۆژی کاتژمی���ر 12:30 ش���ه ممه 12ی ڕه ش���ه مه ی 27012 )02-03-2013( ل���ه ش���اری زڤۆڵه ل���ه واڵتی هۆڵه ندا پانێلێک له الیا ن چه ند ڕێکخراوێکی هۆڵه ندی بۆ باس کردن له سه ر کێشه و ئاڵوگۆڕه کانی ناوین، واڵتانی عه ره بی، ڕۆژهه اڵتی هه ر چ���وار پارچه ی کوردس���تان، ئێران و کێشه ئه تومییەکەی تاران،

رێکخرا. ل���ەو پانێلەدا وه زی���ری ده ره وه ی هۆڵه ن���دا و به ش���ێکی به رچ���او له به رپرس���انی ئەو دەوڵەتە و چه ند حی���زب و ڕێکخ���راوی هۆڵه ن���دی،

به شداربوون.لەسەر بانگهێش���تی فەرمیی پارتی )PVDA( کرێکاران���ی هۆڵه ن���داشاندێکی پارتی ئازادیی کوردستان به سه رپه رش���تی خات���وو چیمه ن نه قش���به ندی ئه ندامی مه جلیس���ی به رپرس���ی کۆمیت���ه ی و گش���تی هۆڵه ندای پارتی ئازادیی کوردستان

به شداریی لەو پانێله دا کرد. له پەراوێزی ئه و پانێله دا ش���اندی PAK چاوی به به شێک له حیزب و به رپرسانی هۆڵه ندی و له نێویاندا به ڕێ���ز فرانس تیمه رم���ان وه زیری

ده ره وه ی هۆڵه ندا که وت.خات���وو چیم���ه ن نه قش���به ندی به

کورت���ی باس���ێکی س���ەبارەت بە دابەشکرانی کوردستان، زەوتکردنی ماف���ی دیاریکردن���ی چارەن���ووس و پێش���ێلکرانی ماف���ی م���رۆڤ لە هەرچ���وار پارچ���ەی کوردس���تان بەگش���تی و رۆژهەاڵتی کوردستان

دەوڵەتی الی���ان ل���ە بەتایبەت���ی تارانەوە، ب���ۆ »فرانس تیمه رمان« وه زیری ده ره وه ی هۆڵه ندا کرد و لە الی خۆشیەوە تیمەرمان سوپاس و پێزانینی خ���ۆی دەربڕی بۆ پێدانی

ئەو زانیارییانە.

کاتژمێر 2 پاشنیوەڕۆی رۆژی شه ممه رێکه وت���ی 2712 رهش���همهی 26)16 مارس���ی 0132(، له ش���اری ئاکسیۆنێک ئاڵمانیا، کۆڵنی واڵتی س���اڵوەگەڕی هەمین 25 بەبونەی کیمیبارانی شاری هەڵەبجە له الیان هی���زه کوردس���تانییەکان و کۆر و واڵتە، ئەو کوردییەکان���ی کۆمەڵە

بەڕێوەچوو.ئاکس���یۆنەکە بە گوتنی س���روودی نەتەوەی���ی ئەی رەقیب و س���اتێک بەرزراگرتن���ی ب���ۆ بێدەنگی���ی

کارەس���اتی قوربانیانی ی���ادی هەڵەبج���ە، کیمیاباران���ی دەستیپێکرد. پاشان بە هەردوو زبانی کوردی و ئاڵمانیی، چەند وتار و پارچە شێعرێک پێشکەش

کران.کۆمیت���ەی باس���ه ش���ایانی رێکخس���تنی پارت���ی ئازادی���ی کوردستان لە ئاڵمانیا کە یەکێک بوو لە رێکخەرانی ئاکس���ۆنەکە،

چاالکانە بەشداریی تێدا کرد.

رۆژی ش���ه ممه 26 رهش���همهی 2712 رێکه وتی )16 مارسی 0132 (، له ش���اری ئۆس���لۆی پێتەختی واڵت���ی نۆروێژ، ناوەن���دی چاک و کوردۆس���اید � چاک، بەبۆنەی 25 هەمی���ن س���اڵوەگەڕی کیمیابارانی چەن���د ئەنف���ال، و هەڵەبج���ە

چاالکییەکەی سازکرد. له سه ر بانگهێشتی به ڕێوه به رانی پارتی ش���اندێکی رێورەس���مەکە، به سه رپه رشتی کوردستان ئازادیی هه ڤاڵ ئاری هه ڵه وه نی به ش���داریی له رێورەسمەکەدا کرد و به گه رمی له الیه ن به ڕێوه به رانەوە پێشوازیی

کرا. رێورەس���مەکە ب���ە دەقیقەیەک بێدەنگی ب���ۆ رێزگرتن ل���ە گیانی پاکی شەهیدانی کوردستانی گەورە دەس���تیپێکرد. پاشان وتاری چاک و کوردۆساید خوێندرایەوە. دواتر فیلمێک���ی دیکۆمێنتێ���ری لە الیان

هونەرمەند شوان قەرەداخی پیشان نیگارکێش���ی هونەرمەن���دی درا. گەالوێ���ژ خات���وو کرماش���انی وەلەدخانی وێنە سێ ژنە چاالکوانە کوردەکانی باکووری کوردستان کە ل���ە پاریس تێرۆر کران خس���تەبەر

چاوی ئامادەبووان. لە درێژەی رێورەسمەکەدا د. ساالر باسیرە باسێکی چڕی سەبارەت بە جینۆس���اید بە واتا ئاکادیمییەکەی

کرد و پاش���ان ئاماژەی چۆنیەتی ناساندنی کە کەیس���ی هەڵەبجە و

ئەنفال بە جیهان کرد. هەروەها لە رێورەسمەکەدا گرووپی ئیس���رائیل »لەگ���ەڵ مەدەنی���ی ب���ۆ ئازادی���ی« و »جولەکەکان« کە خۆی���ان یەکێکن ل���ە قوربانیی جینۆس���ایدن، لەس���ەر بانگهێشتی هەڤ���اڵ ئ���اری بەش���دارییان ل���ە

رێورەسمەکەدا کرد

Page 12: bo kurdistan58

پارتی‌ئازادیی‌کوردستان‌ده‌ری‌ده‌کا NO:(58ژماره‌‌)٥8( March2013

رێکه وت���ی1٨ هه ین���ی، رۆژی مارس���ی ٨( ،2712 ره ش���ه مه ی بانگهێش���تی له س���ه ر ،)2013زه حمه تکێش���انی کۆمه ڵ���ه ی ئازادیی رێکخ���راوی کوردس���تان، به شداریی کوردس���تان-نینا ژنانی کرد له رێوڕه س���مێک کە به بۆنه ی رۆژی نێونه ته وه ی���ی ژنان، لە الیەن

ژنانی کۆمەڵەوە رێکخرابوو. ب���ە خاتووفه ری���ده ش���ه ریفی ئازادیی رێکخ���راوی نوێنەرایەت���ی ژنانی کوردستان-نینا بەشداریی لە رێورەسمەکەدا کرد و هەروەها بەو بۆنەیەوە پەیامێکی پێشکەش کرد.

له به شیکی په یامه که یدا هاتبوو:« پێویسته خه بات و تێکۆشانی ژنان و رێکخراوه کان���ی هاوش���ان ده گه ڵ پی���اوان، ئاوێت���ه به تێکۆش���انی و ئازادیخوازی���ی بزووتن���ه وه ی نه ته وه یی کوردس���تان بۆ گەیشتن بەدەوڵەتی نەتەوەیی و سەروەریی سیاس���ی بکه ین، هەڵب���ەت رۆڵ و تێکۆش���انی ژنانی واڵته که مان له و

بزووتنه وه یه دا دیارو دره وش���اوه یه و زۆرن ئ���ه و تێکۆش���ه ره ژنانه ی

که خه باتگێری رێ���گای ئازادیی و سەربەخۆیی کوردن.

کاتژمێ���ر 10 س���ه رله به یانی رۆژی رەشەمەی 19 رێکه وتی ش���ه ممه، 2712، )9 مارس���ی 2013(، ب���ە بۆنەی س���اڵیادی٨ م���ارس، رۆژی جیهان���ی ژن���ان، لق���ی هەولێ���ری رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نینا، بە هاوبەشی لەگەڵ رێکخراوی هێمای رۆش���نبیری رێوڕەسمێکیان

بەڕێوەبرد.رێوڕەس���مەکە ب���ە ئام���ادە بوونی نەقش���بەندیی هامن���ۆ خات���وو سکرتێری رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردس���تان-نینا و بە بەش���داریی ژمارەیەکی بەرچاو لە رێکخراوەکانی ژن���ان و دامەزراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەن���ی و الی���ەن و کەس���ایەتی

سیاس���ی لە هۆڵی نەورۆزی شاری هەولێر بەڕێوەچوو.

ڕێورەس���مەکە بە مارشی نەتەوەیی ئ���ەی رەقیب و س���اتێک بێدەنگی و وەس���تان، بۆ رێزگرتن لە گیانی پاکی شەهیدانی کوردستان دەستی

پێکرد.پاش���ان پەیامی رێکخراوی ئازادیی رێکخراوی و کوردستان-نینا ژنانی هێمای رۆشنبیری، له الیه ن خاتوو

سه لوه جه وهه ر پێشکەشکرا. هەر بەو بۆنەی���ەوە کورتە فیلمێک ک���ە تێیدا باس ل���ە رۆڵی مێژوویی و خەبات���ی ژی���ان نەتەوەی���ی و ژمارەیەکی بەرچاو لە ژنانی ناوداری نەتەوەکەمان کرابوو، پێشکەش���ی

ئامادەبوانی رێوڕەسمەکە کرا.رێوڕەسمەکەدا لە بەشێکی دیکەی

لە الی���ەن حەنیفە پارس���ا پەیامی کورد ژن���ی ئاس���ۆی رێکخ���راوی پێشکەش���کرا و پاش���ان ئاماژە بە ناوی ئەو رێکخراو و کەسایەتییانە کرا ک���ە ب���ەو بۆنەی���ەوە پەیامی

پیرۆزباییان ناردبوو.رێورەس���مەکە بە پێشکەش���کردنی الی���ەن ل���ە گوران���ی چەندی���ن هونەرمەن���دان په روین ش���ازاده و س���ه رکار محەمم���ەد و هەروەه���ا بەشداربوانەوە الیەن لە هەڵپەرکێ

کۆتایی پێهات.و دام���ەزراوە و الی���ەن ئ���ەو کەس���ایەتیانەی بەش���دار بوون لە

رێوڕسمەکەدا بریتی بوون لە:1- رێکخراوی ئاسۆی ژنی کورد.

2- کومیته ی ئافره تانی س���ازمانی خه باتی کوردستانی ئێران.

3- مه ڵبه ندی 3 هه ولێری رێکخراوی ئازادیی الوانی کوردستان.

٤- مه کته بی رێکخستنی ی. ن. ک5- س���ه نته ری هه ولێری رێکخراوی

ئازادیی الوانی کوردستان6- محه ممه د س���ابیر گۆمه ش���ینی س���ه رۆکی رێکخراوی س���ۆلیدارێتی

الوان

7- هۆش���مه ند باپی���ر به ڕێوه به ری کارگێری سه نته ری روناکبیری الوان

نووسانی رۆژنامه س���ه ندیکای -٨کوردستان

9- ریکخراوی په ره پێدانی ژینگه 10- یەکێت���ی ژنان���ی رۆژهەاڵت���ی

) yjrk(کوردستانکۆمه ڵ���ه ی س���کرتارییه تی -11

په ره پێدانی تواناکانی الوان

رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان-نینا، لە ڕێوڕەسمێکدا 8 مارسی بەرز راگرت

به شداریی رێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان–نینا له رێوڕه سمی 8 مارس رۆژی جیهانی ژنان

بەشداریی ڕێکخراوی ئازادیی ژنانی کوردستان – نینا، لە

رێوڕەسمی ٢٥ هەمین ساڵوەگەڕی کیمیابارانکردنی هەڵەبجە

هەمی���ن 25 بۆن���ەی ب���ە

س���اڵوەگەڕی کیمیابارانکردنی

ش���اری هەڵەبج���ە، رۆژی 26

16 ،2712 رەش���ەممەی

بەشداری بە ،2013 مارس���ی

س���ەرۆک و جێگری سەرۆکی

حکوومەتی هەرێمی کوردستان و نوێنەران���ی ژمارەی���ەک لە الیەنە سیاس���ییەکان و میوان و ناوخۆی���ی کەس���ایەتی و بیانی و بنەماڵەی ش���ەهیدان،

رێوڕەسمێک لە شاری هەڵەبجە بۆ ب���ەرز راگرتنی ئ���ەو رۆژە

بەڕێوەچوو.س���ارا بۆنەی���ەوە ب���ەو نوێنەرایەتی ب���ە ئەحمەدزادە

رێکخ���راوی ئازادی���ی ژنان���ی کوردستان- نینا، بەشداریی لە پەیامی و کرد رێورەسمەکەدا رێکخراوی پێشکەشی دەستەی رێوڕەس���مەکە ئامادەکاری���ی

کرد.