BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN BEKLENENLER

BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM

ÜYELERİNDEN BEKLENENLER

İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ30 MART 2010, ATAKÖY

Ertuğrul ErişMart 2010 1

İKÜ BOLOGNA EŞGÜDÜM KOMİSYONU (BEK)

Prof.Dr. Ahmet Özok Prof.Dr. Mahmut Paksoy Prof.Dr. Tülay Bozkurt Prof.Dr. Ertuğrul Eriş Doç.Dr. Bianca Kasier Yrd.Doç.Dr. Kadri Mirze Yrd.Doç.Dr. Güven Kıymaz Öğr. Gör. Mutlu Çomak Özbatır Öğr. Gör. Burak Kılanç

Mart 2010 Ertuğrul Eriş 2

BOLOGNA KAPSAMINDA BÖLÜMLERDEN BEKLENEN İKİ TEMEL ÇALIŞMA

Bologna Kurumsal Raporu Her yıl Mayıs ayında YÖK’e gönderiliyor BEK çalışması

ADEK Değerlendirme Raporu Her yılın başında hazırlanıp YÖK’e gönderiliyor İKÜ Stratejik Planlama çalışması

NEDEN ÖNEMLİ? Türkiyedeki ve Avrupadaki (Dünyadaki)

üniversiteler karşılaştılabilir olacak


BOLOGNA KURUMSAL RAPORU İÇERİĞİ

Öğrenci ve Öğretim Üyeleri sayısı(7*) Araştırma(3*) İstihdam edilebilirlik(5*) Kalite Güvencesi(10*) Diploma Eki ve Kredi sistemleri(21*) Yaşam Boyu Öğrenme(8*) Ortak Dereceler(5*) Hareketliliğin Özendirilmesi(25*) Öğrenci ve sosyal boyut(6*)


* İstenen Ölçülebilir veri sayısı:sayı; E/H; seviye gibi

BOLOGNA KURUMSAL RAPORU: KALİTE GÜVENCESİ

D. KALİTE GÜVENCESİ D.1. Kurumunuzda son bir yılda herhangi bir ''Sürekli Kalite Geliştirme Stratejisi''hazırlandı rnı? D.2. Kurumunuzda Bologna Süreciyle uyumlu kalite iyileştirme/geliştirme

çalışmaları başlatıldı mı? D.3. Kalite iyileştirme çalışması başlatılmış bölümleri belirtiniz. D.4. Kalite iyileştirme çalışması başlatmayı planladığınız bölümleri belirtiniz. D.5. Kurumunuzda İç Kalite Güvence mekanizmaları mevcut mudur? D.6. İç Kalite Güvence mekanizmalarının örgütlenme yapısı, çalışması ve ne

zamandan beri faal olduğu hakkında kısaca bilgi verinİz D. 7 .Kurumunuz dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon

süreçlerinden geçti mi? D.8. Kurumunuzun ne tür dış kalite değerlendirme ve/veya akreditasyon

süreçlerinden geçtiğini, süreçlerin başladığı yılı ve kurum isimlerini de belirtinİz.


Üniversitlerde Bologna EşgüdümKomisyonu (BEK) kuruldu

Çalışma İlkeleri yayımlandı Yıllık planlar/stratejiler hazırlanacak İyileştirme mekanizmaları kurulacak

4 Temel Alanı var Diploma ve derecelerin tanınması Kalite Güvencesi Yeterlikler Çerçevesi Öğrenci katılımı ve sosyal boyut

YÖK’te Bologna promotorları izliyorMart 2010 Ertuğrul Eriş 6

BOLOGNA KURUMSAL RAPORU HAZIRLANMA MEKANİZMASI

ADEK RAPORU:EĞİTİM ÖĞRETİM SÜREÇ DEĞERLENDİRMESİ

Programların ulusal ve çevre ihtiyaçlarına uygunluğu; Programların eğitim hedeflerinin yeterliliği; Programların kapsamı ve niteliklerinin (ders çeşitliliği, ders yükleri ve uyumluluğu) yeterliliği; Programların anlaşılabilirliği ve hedeflerinin açıklığı; Programların bütünlüğünün ve devamlılığının yeterliliği; Programların çıktılarının (programın kazandırması beklenen nitelikler) yeterliliği; Program kaynaklarının (öğretim elemanı, ders notları vb.) yeterliliği; Programların diğer programlarla ilişkilerinin yeterliliği; Öğrencilere sunulan rehberlik/danışmanlık hizmetlerinin yeterliliği; Engelli öğrencilere sunulan eğitim hizmetlerinin yeterliliği; Öğrenci değerlendirme prosedür ve araçlarının (sınav, ödev, proje vb.) yeterliliği; Yeni öğrencilerin programlara hazırlama prosedür ve uygulamalarının yeterliliği; Öğrencilere sunulan eğitimin etkinliğini arttıracak eğitsel destek hizmetlerinin (yabancı dil, IT

teknolojileri ve bilgisayar donanımı vb.) yeterliliği; Programların ilgili ulusal ve uluslararası programlarla uyumundaki yeterliliği; Uluslar arası öğrenci değişimi programlarına öğrenci katılımının yeterliliği;


Herbir maddenin performans göstergeleri aracılığıyla sayısallaştırılması gerekiyor.

BOLOGNA SÜRECİYLE İLİŞKİ Kolay anlaşılır ve karşılaştırılabilir dereceler; Temel olarak üç seviye:lisans, y.lisans, doktora Ortak Kredi sistemi: ECTS, Diploma Eki DS Öğrenci/Öğretim üyesi hareketliliği (ERASMUS)

Kalite güvencesi konusunda işbirliği Kalite güvenceli yönetim (ayrı bir bilgilendirme toplantısı) AB yeterlilikler çerçevesi(Bu toplantı) Akreditasyon mekanizmalarının kurulması

‘Avrupa Yüksek Öğretim Alanı’(EHEA) Yaşam boyu öğrenim (LLL) Öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlamak, ‘Avrupa Araştırma Alanı’ (ERA) ile ’(EHEA) arasında sinerji:

Doktora çalışmaları. Sosyal boyut


AB SEVİYESİNDE İZLENMELER Mekanizmalar

BFUG (Bologna Follow Up Group) Bologna Promotorluğu

Çıktılar Yıllık ulusal raporlar Trend raporları: Ülkelerin karşılaştırılması http://bologna.yok.gov.tr/index.php


BOLOGNA SÜRECİNDEN AB SEVİYESİNDE ETKİLENME

Mekanizmalar Yök tarafından Üniversitelerde Kurulan

Bologna Eşgüdüm Komisyonu(BEK) Çıktılar

Yıllık Bologna Raporları Üniversitelerin karşılaştırılması

Yayımlanmadı


BOLOGNA SÜRECİNDEN ULUSAL SEVİYEDE ETKİLENME

YÖK’ÜN YAPTIKLARI/YAPACAKLARI

Bologna Promotorları ile tanıtım (2005) Üniversitelerde BEK’ler kuruldu(2008)

Çalışma ilkeleri var

Yeterlilikler çerçeveleri yayımlandı Önlisans, Lisans, Yükseklisans, doktora

İzleyip, karşılaştırıyor Bologna Kurumsal Rapor Akademik Kurumsal Değerlendirme Raporu

Alan yeterlikleri hazırlanacak Ulusal Akreditasyon birimi oluşturulacakMart 2010 Ertuğrul Eriş 11

ÜST YÖNTİMLERDENBEKLENTİLER

Destekleme, alt yapı (Veri, toplama, işleme→otomasyon)

Hedef verme(Takvim) İzleme BEK aracılığıyla (İKÜ Ana sayfada WEB sayfası var)

Eylem Planı hazırlama Eğitim seminerleriyle bilgilendirme Çalışmaları değerlendirme, strateji geliştirme


BÖLÜMLERDEN BEKLENTİLER Öğrenim programlarının

yeterlilikler çerçevesine uygun olarak yeniden tasarlanması

Ulusal/uluslararası akredite edilmesi

Heryıl Mayıs ayında, yaptıklarına ilişkin bilgileri raporlama

Bir öğrenim programı hazırlanması bu toplantıda özetlenecek


14

KAYNAKLAR BOLOGNA PROCESS

http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/Bologna/

EUA http://www.eua.be/ ENQA http://www.enqa. EURASHE http://www.eurashe.eu ESIB http://www.esib.org UNESCO-CEPES

http://www.cepes.ro YÖK http://bologna.yok.gov.trMart 2010 Ertuğrul Eriş

15

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI

?ÖĞRENİM PROGRAMI?

öğ anket

Öğ.anket

Ders öğ.

anket

PROGRAM

ÇIKTILARI

ORYANTASYON

Öğrenci Profili

BÖLÜM

ÖĞRENCİ

YENİ ÖĞRENCİ

İyileştirme araçları

Ulusal Dış Paydaşlar

Öğ. elem

Yönetim,idare

İç Paydaşlar

ÖĞRENCİ, ÜRÜN

DEVLET

ÖZEL SEKTÖR

MEZUNLAR

MESLEK OD

SİVİL TOP ÖR.

AİLELER

ARAŞT. KUR

ÇIKTILAR

SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

AB/

VE

ULUSAL

YETER

LİKLER

Global/AB/Ulusal

MEZUNÖĞRENCİ

Çıktılar için veri top ve değerlendirmeALAN

YETERLİLİKLERİ

1616

PROGRAM ÇIKTILARI

!ALAN YETERLİLİĞİ!

ULUSAL YETERLİLİK Ç

AVRUPA YETERLİLİK Ç

DERS/ MODÜL ÖĞRENİM ÇIKTILARI

ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNT. ECTS

ÖLÇME DEĞERLENDİRME

InstructionalCorporative PBL

Oryantasyon,anketler

Bloom taxonomyölçülebilirlilik

Dış paydaş, AB Toplum beklentisi

müh – tıp –mim

ABET(müh:a-k)QAA (UK), MÜDEK

Tanınma aracı,Recognition, “hazır”

QF-EHEA ve EQF-LLLÇıktı

AB

YÖK

BÖLÜM

BÖLÜM

BÖLÜM

BÖLÜM

YÖK?

YETERLİLİKLER ÇERÇEVELERİ (QUALIFICATION FRAMEWORKS)

BÖLÜM Uluslararası/Ulusal Akreditasyon

KALİTEYİ SÜREKLİ İYİLEŞTİRME

Mart 2010 Ertuğrul Eriş

PROGRAM ÇIKTILARI (ref 2. makale)

İKİ KAYNAKTAN ETKİLENİYOR GLOBAL/AB/ULUSAL YETERLİLİKLER

Lisans/Yüksek lisans/Doktara seviyelerinde ayrı ayrı fakat bütün alanlar için ortak yeterlikler

AB/YÖK tarafından belirlendi BÖLÜMLER TARAFINDAN SEÇİLEN

ULUSAL DIŞ PAYDAŞLARIN YETERLİKLERİ Bölümler tarafından belirlenmesi gerekiyor


18

TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM ULUSAL YETERLİKLER ÇERÇEVESİ (TYUYÇ)

TYUYÇDÜZEYİ

BİLGİ- Kuramsal- Uygulamalı

BECERİLER- Kavramsal/Bilişsel- Uygulamalı

KİŞİSEL VE MESLEKİ YETKİNLİKLER

Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk

Alabilme Yetkinliği

Öğrenme Yetkinliği

İletişim ve Sosyal Yetkinlik

Alana Özgü ve Mesleki Yetkinlik

6LİSANS

_____

EQF-LLL:6. Düzey

_____

QF-EHEA:1. Düzey

- Ortaöğretimde kazanılan yeterliklere dayalı olarak alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç –gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olmak

- Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilmek,

- Alanındaki kavram ve düşünceleri bilimsel yöntemlerle inceleyebilmek, verileri yorumlayabilmek ve değerlendirebilmek, sorunları tanımlayabilmek, analiz edebilmek, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirebilmek.

- Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek,

- Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayabilmek ve yönetebilmek

- Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilmek, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek.

- Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek,

- Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek,

- Bir yabancı dili kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1)

- Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level).

- Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak,

- Sosyal hakların evrenselliğine değer veren, sosyal adalet bilincini kazanmış, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak.

ULUSAL LİSANS YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ

ALAN YETERLİLİĞİ-1

YÖK Tarafından Genel/Temel Alanların adları belli(ISCED) Bu alanlardaki yeterlikler henüz yazılmadı,

izlenmeli

Kullanılabilecekler ABET (ABD, Mühendislik için; TR,MÜDEK) QAA (UK, Hemen hemen bütün dallar) Tuning(AB, bazı dallar)


ISCED GENEL ALAN KODU

GENEL ALANLAR ISCED TEMEL ALAN KODUEĞİTİM VE ÖĞRETİM

TEMEL ALANLARI

1 Eğitim 14Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri

2Beşeri Bilimler ve Sanat

21 Sanat22 Beşeri Bilimler

3Sosyal Bilimler, İşletme ve Hukuk

31 Sosyal ve Davranış Bilimleri32 Gazetecilik ve Enformasyon34 İşletme ve Yönetim Bilimleri38 Hukuk

4 Bilim

42 Yaşam Bilimleri44 Doğa Bilimleri46 Matematik ve İstatistik48 Bilgisayar

5Mühendislik, Üretim ve İnşaat

52 Mühendislik54 Üretim ve İşleme58 Mimarlık ve Yapı

6 Tarım62

Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri

64 Veterinerlik

7 Sağlık ve Refah72 Sağlık76 Sosyal Hizmetler

8 Hizmetler

81 Kişisel Hizmetler84 Ulaştırma Hizmetleri85 Çevre Koruma86 Güvenlik Hizmetleri


ALAN YETERLİLİĞİ-2

http://bologna.yok.gov.tr/index.php?page=news&read=42

BLOOM’S TAXONOMY

Bloom, 1956 Anderson and Krathwohl (2001)


http://www.learningandteaching.info/learning/bloomtax.htm

Bloom’s / Anderson and Krathwohl TAXONOMY: NOUNS/VERBS


Knowledge and understandingIntellectual skills

CreatingEvaluating Making

critical judgments based on a sound knowledge base judgeappraiseevaluateratecomparereviseassessestimate

Analysing Creating ‘unique’ answers to problems composeplanproposedesignformulatearrangeassemblecollectconstructcreateset uporganizemanageprepare

Applying Solving open-ended problems distinguishanalysedifferentiateappraisecalculateexperimenttestcomparecontrastcriticizediagraminspectdebatequestionrelatesolveexaminecategorize

Understanding Solving closed-ended problems interpretapplyemployusedemonstratedramatizepractiseillustrateoperateschedulesketch

Remembiring Explaining important information translaterestatediscussdescriberecognizeexplainexpressidentifylocatereportreviewtell

Recalling important informationdefinerepeatrecordlistrecallnamerelateunderline

23

ABET’İN MÜHENDİSLİK ALAN ÖĞRENİM ÇIKTILARI

ULUSAL’I HENÜZ ÇIKMADI Apply knowledge of mathematics, science, and engineering Design and conduct experiments, analyze and interpret data Design a system, component, or process Function on multidisciplinary teams Identfy, formulate and solve engineering problem Communicate effectively Understand professional and ethical responsibility Understand impact of engineering solutions in a global/societal context Recognize need for and be able to engage in lifelong learning Know contemporary issues Use modern engineering techniques, skills, and tools


24

BİR DERS İLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:COURSE ASSESMENT MATRIX

Sarı işaretli sözcükler Bloom’s taxonomy de verilen sözcükler

1 2 3 4 5 6 7

Öğrenim çıktılarıCHE 205


25

PROGRAMIN DERSLERİYLE ÖĞRENİM ÇIKTILARI İLİŞKİSİ:PROGRAM ASSESMENT MATRIX

Reference:Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003

Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001 American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001

1 2 3 4 5 6 7

Öğrenim çıktıları


26

ÖĞRENİM PROGRAMI OLUŞTURULMASI

?ÖĞRENİM PROGRAMI?

öğ anket

Öğ.anket

Ders öğ.

anket

PROGRAM

ÇIKTILARI

ORYANTASYON

Öğrenci Profili

BÖLÜM

ÖĞRENCİ

YENİ ÖĞRENCİ

İyileştirme araçları

Ulusal Dış Paydaşlar

Öğ. elem

Yönetim,idare

İç Paydaşlar

ÖĞRENCİ, ÜRÜN

DEVLET

ÖZEL SEKTÖR

MEZUNLAR

MESLEK OD

SİVİL TOP ÖR.

AİLELER

ARAŞT. KUR

ÇIKTILAR

SONUÇ: ULUSAL/ULUSLARARASI AKREDİTASYON

AB/

VE

ULUSAL

YETER

LİKLER

Global/AB/Ulusal

MEZUNÖĞRENCİ

Çıktılar için veri top ve değerlendirmeALAN

YETERLİLİKLERİ

KAYNAKLAR http://bologna.yok.gov.tr/index.php

Yeterlilikler

http://www.yodek.org.tr/ http://www.abet.org/

Alan yeterlilikleri, assesment

http://www.qaa.ac.uk/ Alan yeterlilikleri

http://www.tuning.unideusto.org Alan yeterlilikleri , assesment

http://ertugruleris.blogspot.com Bologna süreci

Richard M. Felder, Rebecca Brent, ‘Designing and Teaching Courses to Satisfy the ABET Engineering Criteria’Journal of Engineering Educaion, 92(1), 7-25 2003

Micheal Carter, Rebecca Brent, Sarah Rajala,‘EC2000 Criteron 2: A procedure for Creating, Assesing, and Documenting Program Educational Objectives’Proceedings of the 2001

American Society for Engineering Education Annual Conference & Exposition, 2001

Stephen Adams ‘Learning outcomes based higher education:The Scottish experience’, Bologna seminar: 21-22 Feb., 2008

D.Kennedy, A.Hyland, N. Ryan Writing and Using Learning outcomes: A practical guide. Mart 2010 Ertuğrul Eriş 27

YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-1

Avrupaya eğitilmiş adam yetiştirme projesi midir?

Standartlaşmış aynı kalıpta insan yetiştirme midir?

Sanayinin istediği ticari anlayışta insan yetiştirme midir?

Türkiye koşullarının hesaba katılmadığı programların tasarımı mıdır?

Öğretim üyeleri bu işleri yapıyor zaten, ne gerek var?

28Mart 2010 Ertuğrul Eriş

YAYGIN BOLOGNA SÜRECİ ELEŞTİRİLERİ-2

Öğrenci öğretim üyesini değerlendirebilir mi, Türkiye koşullarında gerçekçi mi?

Yapılmasa ne değişir/Yapılsa ne değişir? Ağırlıklı olarak kimi etkiler/Bizden önce

yapılacaklar yapılmış mı? Kazanan/Kaybeden kim? Neden acele ediyoruz? Zaman içinde gelişir Tepeden inme, demokratik değil tabandan

gelmeli Tehdit mi?

29Mart 2010 Ertuğrul Eriş

KİM NE YAPABİLİR? EĞİTİM VE ÖĞRETİMİN İKİ TEMEL

AKTÖRÜ ÖĞRENCİ/ÖĞRETİM ELEMANI

BU SÜREÇTE ODAK ÖĞRENCİ Gelen öğrencinin profilinin gözönünde tutulması gerekiyor

vakıf üniversiteleri için daha da önemli Onlara mutlaka anlatılmalıdır: Oryantasyon Ders öğrenim çıktıları Program Öğrenim çıktıları

ÖĞRETİM ELEMANLARI Kendi derslerini bu anlayışla yeniden düzenleyebilirler kendilerini sürekli yenileyebilirler


SONUÇ ‘mış’ GİBİ YAPMAMALIYIZ

KİŞİ/BİRİMLERİN YAPABİLECEKLERİNİ GECİKTİRMELERİ,

BİREYSEL /KURUMSAL/TOPLUMSAL

KAYBIMIZA DÖNÜŞECEKTİR.Mart 2010 Ertuğrul Eriş 31

32

TEŞEKKÜR EDERİM


Documents

BOLOGNA SÜRECİ KAPSAMINDA BÖLÜMLER/ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN BEKLENENLER