24
Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! www.koha.mk E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve për mungesën e debatit të mirëfilltë enkas me ndryshimet që duhet të ndodhin në sistemin arsimor, Ministria e Arsimit dhe Shkencës (MASH) vazhdon të ndjek praktikën e debatit në distancë, apo komunikimit përmes postës elektronike apo Arkivit. Së fundmi, MASH u ka bërë thirrje mësimdhënësve që të paraqesin vërejtjet dhe komentet e tyre lidhur me mo- delin e ri të arsimit fillor, si dhe planeve dhe programeve të reja mësimore për nxënësit e klasave para. Reforma arsimin nëntëvjeçar do të nis me ciklin e parë, nga kla- sa e parë deri të tretën, për çka pritet që shumë shpejt të përpilohen planet dhe programet e reja për klasat e dyta dhe të treta. Në ndërkohë, palët e interesuara mund t’i paraqesin vërejtjet, sugjerimet apo propozimet... Debati në distancë, çdo gjë në maqedonisht 15 DEN //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Bashkohen mediat e rajonit Gjashtë shtëpitë kryesore media- tike të Evropës Juglindore kanë themeluar asociacionin rajonal qëllimet e të cilit do të jenë ba- shkëpunimi dhe mbështetja e ndërsjellë, trajnimi i përbashkët i të punësuarve, shkëmbimi i përmbajtjeve,qasja e koordinuar ndaj organeve dhe organizatave shtetërore dhe ndërkombëtare për shkak të avancimit të cilësisë së gazetarisë dhe përmirësimit të kushteve dhe gjendjes së me- diave në treg, dhe kjo u vendos nga ana e përfaqësuesve të këty- re mediave në mbledhjen e mbajtur para disa ditëve në Pod- goricë... -6 0 c |+4 0 c Hetime inten- sive për rastin Ivanoviq Ligji për shqipen do të shkojë në Venecia Boshnjakovski NIS PROCESI KOSMOS Fq.4 Fq.5 Fq.19 “TNT” krisi në gjykatë Siç shihet, zhvillimet aktuale tek partitë politike shqiptare reflektohet edhe në punë e Parlamentit. Deri në mbajtjen e kongreseve partiake për në shkurt dhe në mars të Lëvizjes BESA dhe Aleancës për Shqiptarët, do të mbetet e hapur zgjerimi eventual i shumicës parlamentare pa mos përjashtuar në këtë rast edhe formatimin e Qeverisë para Samitit të NATO-s që do të mbahet në korrik të këtij viti në Strasburg të Francës Fq.14 Fq.6 Fq.3 Fq.15 Fq.8 Viti XII • Numri 3275 • e enjte 25 janar, 2018 AKTUALE GLOBI RAJON Shumica në fije të perit Me tanke gjermane kundër kurdëve Fq.15 Shqipëria, Maqedonia dhe Kosova mësojnë kundërshtarët TË ZAKONSHME MUNGESAT E DEPUTETËVE

Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

Me 11 vitevonesë, 3Garrin tepalestinezët!

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve përmungesën e debatit të mirëfilltë enkas mendryshimet që duhet të ndodhin në sisteminarsimor, Ministria e Arsimit dhe Shkencës(MASH) vazhdon të ndjek praktikën e debatitnë distancë, apo komunikimit përmes postëselektronike apo Arkivit. Së fundmi, MASH u kabërë thirrje mësimdhënësve që të paraqesinvërejtjet dhe komentet e tyre lidhur me mo-

delin e ri të arsimit fillor, si dhe planeve dheprogrameve të reja mësimore për nxënësit eklasave të para. Reforma në arsiminnëntëvjeçar do të nis me ciklin e parë, nga kla-sa e parë deri të tretën, për çka pritet që shumëshpejt të përpilohen planet dhe programet ereja për klasat e dyta dhe të treta. Në ndërkohë,palët e interesuara mund t’i paraqesin vërejtjet,sugjerimet apo propozimet...

Debati në distancë, çdo gjë në maqedonisht

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Bashkohenmediat erajonit

Gjashtë shtëpitë kryesore media-tike të Evropës Juglindore kanëthemeluar asociacionin rajonalqëllimet e të cilit do të jenë ba-shkëpunimi dhe mbështetja endërsjellë, trajnimi i përbashkëti të punësuarve, shkëmbimi ipërmbajtjeve,qasja e koordinuarndaj organeve dhe organizataveshtetërore dhe ndërkombëtarepër shkak të avancimit të cilësisësë gazetarisë dhe përmirësimittë kushteve dhe gjendjes së me-diave në treg, dhe kjo u vendosnga ana e përfaqësuesve të këty-re mediave në mbledhjen embajtur para disa ditëve në Pod-goricë...

-60c |+40c

Hetime inten-sive për rastinIvanoviq

Ligji për shqipendo të shkojë në

Venecia

Boshnjakovski NIS PROCESIKOSMOS

� Fq.4 Fq.5� Fq.19

“TNT” krisi në gjykatë

Siç shihet, zhvillimet aktuale tek partitë politike shqiptare reflektohet edhe në punë eParlamentit. Deri në mbajtjen e kongreseve partiake për në shkurt dhe në mars të Lëvizjes BESAdhe Aleancës për Shqiptarët, do të mbetet e hapur zgjerimi eventual i shumicës parlamentare pamos përjashtuar në këtë rast edhe formatimin e Qeverisë para Samitit të NATO-s që do të mbahetnë korrik të këtij viti në Strasburg të Francës

Fq.14

Fq.6

Fq.3

Fq.15

Fq.8

Viti XII • Numri 3275 • e enjte 25 janar, 2018

AKTUALE

GLOBI

RAJON

Shumica në fije të perit

Me tankegjermane

kundër kurdëve

� Fq.15

Shqipëria,Maqedoniadhe Kosovamësojnëkundërshtarët

TË ZAKONSHME MUNGESAT E DEPUTETËVE

Page 2: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

2 AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

2

Fan Noli ka lindur më 6 janar 1882 në Ibrik-Tepe, njëfshat i përfshirë në Uzun Qoprys, vend ky që ndodhetnë pjesën evropiane të Turqisë. Qyteza e Ibrik-Tepesëështë ngulmim i banuar thuajse tërësisht ngashqiptarë dhe pasardhës shqiptarësh. Në këtë fshat,Fan Noli ka bërë shkollën fillore gjashtëvjeçare (tëcilën e mbaroi në katër vite). Sipas biografisë së tijzyrtare, Noli i vijoi mësimet në gjimnazin grek të

Edrenesë, por gjatë pushimeve kthehej shpesh nëIbrik-Tepe ku merrej me punë bujqësore. Ai u larguapërfundimisht nga vendlindja në vitin 1900. Shkon nëAthinë ku fillimisht bëri punë të rëndomta si karrociertrolejbusi, kopist, sufler, aktor etj. Në 1903 ai shkon nëEgjipt, ku nis të japë mësim në një shkollë fillore. Futjae tij në publicistikë ndodhi në moshën 21-vjeçare, pasnjohjes në Egjipt me një nga figurat e lëvizjesshqiptare të kohës, Spiro Dinen. Në korrik-gusht të1903, ai nisi të botojë të parat skica letrare në revistën“Numas”.

TË KUNDËRSHTOSH TOPTAN QËNDRIMET ESHTETEVE TË BASHKUARA TË AMERIKËS!"Gjirokastritët e moshuar sot e kësaj dite eshpjegojnë me ëndje barsoletën që lidhet ngushtëme sundimin diktatorial të bashkëvendësit të tyre,Enver Hoxhës. Dikur 'xhaxhi' Enver kishte vajtur nënjë fshat malor, diku në Shqipërinë e Jugut. Vizita etij ishte bërë me qëllim që të njihet me dertet ekëtyre njerëzve. Në atë takim, si përherë ai kishte lavdëruar sisteminpolitik dhe ekonomik të vendit, nga njëra anë, dhekishte kritikuar, sharë dhe denoncuar politikënimperialiste të Shteteve të Bashkuara të Amerikës,nga ana tjetër. Në vazhdim të atij takimi joformal, ndër të tjera, aifshatarëve u kishte thënë edhe këtë - shokë dheshoqe, kam një ide: t’i shpallim luftë Amerikës dhebashkëmendimtarëve të saj!? Ndonëse logjikishtdihet se në këtë luftë fitimtarë do të dilninamerikanët, të cilët pasi ta zaptonin Shqipërinë, atashqiptarëve do t’u siguronin mirëqenien materiale.Për të 'respektuar vullnetin dhe fjalën e lirë' tëfshatarëve, Enveri propozimin e tij e kishte hedhurnë votim. Pas numërimit të votave 'deliberative' qekonstatuar se i gjithë ky votim kishte shkuar sigjithmonë në favor të Enverit. Kur kishte marrë fund procedura e votimit, ishteparashtruar pyetja se a mos vallë ka njeri kundërkësaj ideje. Në atë heshtje varri nuk qe hetuar asnjë kundërshti,pos një malësori, një plaku mendjendritur, i ciliduke çuar grushtin lart, kërkon ta marrë fjalën. Tëgjithë të pranishmit kishin menduar se plaku do takundërshtonte idenë e xhaxhit. Por ama, kjo nukndodh!? Plaku mendjehollë parashtron pyetjendomethënëse: 'Po mirë Shoku Enver, sikur këtë luftë ta fitonim ne,atëherë në ç’mënyrë Shqipëria do t’i ushqenteamerikanët dhe Amerikën, aq më tepër kur kemiparasysh gjithë varfërinë tonë. Së fundi, nëse i'hyjmë këtij rreziku', a nuk do ta hamë kokën tonëdhe të nënës parti'? Fatmirësisht, kjo luftë epabarabartë nuk ndodhi falë hezitimit qërrezatonte në idenë e mençur të plakutmendjehollë dhe 'ndërgjegjësimit' të Enverit, i ciliduke ndërruar mendje, tërhoqi 'propozimin' e tij,ndërkaq plakut i tha: o do mbyllësh gojën, o dopërfundosh në Burrel, zgjedh merr. Plaku kishte zgjedhur Spaçin!?", shkruan në profiline tij në Facebook, publicisti Fadil Lushi.

Dënim më burg prej 15 vitevedhe konfiskim të pasurisë, kyështë vendimi gjyqësor ndajish shefit të Shërbimit tëkundërzbulimit bullgar,gjenerali Kirço Kirov, njoftonagjencia bullgare e lajmeve“De Fakto”. Kirov e kishtetërhequr vëmendjen eopinionit publik tëMaqedonisë në vitin 2015 mepretendimin se Shërbimbullgar i inteligjencës kishtebërë për vete shumë figura tëshquara të VMRO-DPMNE-së,përfshi edhe kryetarin e saj tëparë, Lubço Georgievski.Procesi gjyqësor kundërKirovit kishte filluar vitin ekaluar dhe përveç akuzave tëpërmendura ai ngarkohetedhe me keqpërdorimin e 5.1milionë levëve.

(De Fakto, 24 janar)

Zyrtarët afganë kanë thënë,se të paktën dy persona janëvrarë dhe 12 të tjerë janëlënduar në një sulm në zyrat eagjencisë ndërkombëtare përndihma, Save the Children nëJalalabad. Grupi militant,Shteti Islamik e ka marrëpërgjegjësinë për sulmin. Njësulmues vetëvrasës kaaktivizuar një makinë-bombëjashtë zyrave të organizatësnë qytetin lindor, ka thënëzëdhënësi për guvernatorin eProvincës Nangarhar,Attaullah Khogyani. Më pasnjë grup i personave tëarmatosur ka hyrë nëndërtesë dhe ka filluarpërleshjen me forcat esigurisë, ka thënë ai. Ai kathënë më vonë se një zyrtarpolicor, një civil dhe sulmuesii dytë janë vrarë, duke shtuarse sulmuesi i tretë është dukeluftuar ende.

(REL, 24 janar)

Presidenti i Kosovës, HashimThaçi, në një editorial shkruarpër Forumin EkomomikBotëror, që mbahet në Davos,ka rrëfyer për lirinë e venditdhe për krijimin e shtetit, nëmbështetje të vlerave tëpërbashkëta perëndimore,dhe iniciativës humanitare tëfuqive botërore për tëndihmuar Kosovën t’ishpëtojë regjimit tëMillosheviqit. Thaçi, përmeskëtij editoriali, thotë seKosova është produkt ihumanizmit të fuqivebotërore, që edhe përkundërqë kishin kundërshtime ngaforcat ekstreme politike nëbotë për të ndërhyrë në luftëne 99’ës, në fund u vendosënvlerat e përbashkëta dhenjerëzore.

(Gazeta Metro, 24 janar)

MEDIACitate

NËS

E N

UK

E

KEN

I D

ITU

R...

SA KUSHTON ENERGJIA E KOSOVËS"Qeveria e Kosovës: Kosova do të blejë detyrimisht20 vjet me radhë energjinë elektrike e prodhuar ngaContour Global në Termocentralin Kosova e Re , meçmim të parapërcaktuar.Kushtetuta e Kosovës: Neni 10 [Ekonomia]Ekonomia e tregut me konkurrencë të lirë është bazëe rregullimit ekonomik të Republikës së Kosovës",shkruan në profilin e tij në Facebook, publicistiVeton Surroi, duke komentuar vendimin e fundit tëQeverisë haradinaj për blerjen e energjisë elektrikeme çmim që bie në kundërshtim me ligjet e shtetittë Kosovës.

Ministrja bullgare e Punëve të Jashtme, Ekaterina Zaharieva, duke fo-lur në Komitetin e politikës së jashtme të Parlamentit Evropian, katërhequr vërejtjen për ndikimin e faktorëve të huaj në BallkaninPerëndimor “që nuk janë pjesë e familjes evropiane dhe e NATO-s”,dhe përgjegjësia për këtë, sipas saj, bie mbi BE-në për arsye se “nukka qenë mjaftueshëm e angazhuar në rajon”.

Në dukje të parë, kjo retorikë e diplomates bullgare tingëllon paksaskematike, diçka e dëgjuar edhe më herët, mirëpo nëse e vërteta e asajqë thotë ajo lidhet me gjendjen në terren, atëherë ka arsye për t’ubrengosur. Me të drejtë ajo drejton gishtin kah BE, si përgjegjësepër shmangiet eventuale gjeopolitike të rajonit, mirëpo diplomatëte Ballkanit kur shkojnë në Bruksel duhet ta pyesin veten se çka kanëbërë politikanët, institucionet, mediat dhe shoqëria civile, e këtyre sh-teteve, në ngritjen e vetëdijes së përgjithshme politike të qytetarëvepër një evropianizim të vazhdueshëm të jetës së tyre. Është krijuar njëbindje e gabuar se BE ka në dorë ndonjë shkop magjik që zëvendë-son pasivitetin e shteteve të Ballkanit Perëndimor për t’u rreshtuarvullnetarisht, pa ndonjë shtytje nga jashtë, drejt proceseve euro-atlantike.

Kuptohet që krizat politike e institucionale në Ballkanin Perëndi-mor nuk do të tejkaloheshin, po të mos ishte asistenca dhe konsulen-ca diplomatike e Brukselit dhe Uashingtonit. Në disa shtete, madje,si rasti i Shqipërisë, kufiri i veprimit të diplomatëve të huaj dhe aty-re vendorë, sikur është shlyer, sepse atje ndikimi i jashtëm ështëshumë më i drejtpërdrejt dhe në disa fusha (reforma në drejtësi)përfshirja e diplomatëve të huaj (ambasadori amerikan Donald Lu)tejkalon jo rrallë kodin e sjelljes diplomatike.

Lufta kundër korrupsionit, ngecja e reformave institucionale e gjy-qësore, mungesa e politikave të mirëfillta zhvillimore, çlirimi imarrëdhënieve fiqnjësore nga politikat nacional-romantike dhe mi-tomanike, ndarja e shtetit nga partia, reformat në media etj. janëpunë që duhet t’i kryejnë vetë shtetet e Ballkanit Perëndimor. Çdongecje e qëllimshme në këto obligime iu jep hapësirë të gjitha aty-re forcave “që nuk janë pjesë e familjes evropiane dhe e NATO-s” përt’i projektuar agjendat e tyre anti-evropiane e anti-amerikane. Pra,vetë klasa politike dhe faktorët tjerë civilë, intelektualë, mediatikë,janë ena në të cilën formësohet uji. Atmosfera dhe disponimi anti-NATO e anti-BE një kohë bukur të gjatë (uji), fatkeqësisht, u “mode-luan” në ambientin politik, mediatik e akademik të Shkupit (ena), dhepo të vazhdonte edhe më tej ky inxhiniering publik, vetëdija politikee masave do të përkeqësohej në shkallë brengosëse, duke kaluar nëreprodukimin serik të armatës së monstarve anti-evropiane e anti-amerikane. Ndryshimi i kursit politik në Maqedoni vërteton bindjense asnjë ndihmë nga jashtë nuk mund të jetë efikase nëse faktorëtvendorë nuk e arrijnë masën e domosdoshme kritike për të sjellë atovlera që janë kompatibile me frymën euro-atlantike.

Gjeopolitika e përtaciveballkanike

EDITORIAL|||| ||||||||||||||||||||||||

Emin AZEMI

Ku ka lindur Fan Noli?

Page 3: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

Fatos RUSHITI

Shkup, 24 janar - Pas daljes sëAleancës për Shqiptarët nga Qeve-ria, shumica parlamentare vazh-don të jetë e brishtë duke u varurkryesisht nga deputetët e pavarurÇedomir Sazdov dhe Amdi Bajram.Në mungesë të deputetëve nëseanca plenare dhe në Komisioneparlamentare, janë të shpeshta vo-nesat e nisjes së punës. Për të vo-tuar rendin e ditës, shërbimet eParlamentit shpesh numërojnë de-putetët që nuk arrijnë deri në 61për të bërë kuorumin. Ndodh qënjë deputetë të mungojë për arsyeshëndetësore apo kur janë nëudhëtime jashtë vendit shtyhetmbajtja e seancave plenare. Mun-gesat e njëjta reflektohen edhe nëkomisione. Të mërkurën, Komisio-ni juridik-ligjvënës filloi më punëme një orë vonesë shkaku se nukishin prezent 8 anëtarë nga depu-tetët e shumicës nga 15 gjithsej ngadeputetët e shumicës sa mjaftojnëpër të votuar rendin e ditës dhe përtë marrë vendime. Kryetarja e këtijkomisioni, Sonja Mirakovska lidhur

me mungesën e deputetëve arsye-tohet se përveç angazhimeve nëParlament, deputetët mbajnëlidhje edhe me qytetarët. Ndërsapër vonesën e ditës së mërkurë, Mi-rakovska thotë se kanë pritur njëdeputet që në të njëjtën kohë kaqenë i angazhuar në një komisiontjetër. "Mendoj se pavarësisht mun-gesave, shumica në Parlament ekryen rolin e vet që do të thotë segjithçka shkon sipas agjendës. Përsot duhet pritur deputetin FadilZendeli, i cili në të njëjtën kohë iështë dashur të jetë prezent në njëkomision tjetër. E pranoj se shumi-ca parlamentare nuk ka numra sta-bil, por kjo nuk ka ndodhur vetëmtek ne, por edhe në shtete tjera e nëkëso raste - deputetët qoftë dhe përarsye personale - nuk mund t'ipërgjigjen çdo herë punës në Parla-ment”, tha për gazetën KOHA SonjaMirakovska. Në mungesë të depu-tetit të BDI-së, Ejup Alimi, nga de-putetët e shumicës u prit që të vijëdeputeti nga opozita Fadil Zendeliqë të bëhet kuorumi. Ndërkaq de-puteti Zendeli thotë se është evi-dente se shumica parlamentarenuk ka numra të qëndrueshëm nëParlament. "Është evidente se shu-mica parlamentare nuk është eqëndrueshme sa i përket numra-ve, prandaj na kërkojnë për kuo-rum. Në përkrahje i japim shu-micës vetëm kur bëhet fjalë përinteresin shqiptar, pra për ligjet që

prekin reformat, ndryshe ne si de-putet të Lëvizjes BESA, nuk mund tindihmojmë BDI-se dhe LSDM përtë votuar rendin e ditës dhe ligjetjera. Njëjtë si Fadil Zendeli, edhedeputetja e PDSH-së, Merale FeraiYzeiri thotë se përveç ligjeve qëprekin reformat - në asnjë rast ajonuk është në seancë apo në komi-sione ku është anëtare dhe zë-vendësanëtare për të bërë kuoru-min e partive të shumicës. "PDSHështë zotuar se do të përkrah Qeve-rinë vetëm në ligjet që kanë tëbëjnë me reformat në vend. Pjesë-marrja ime në seancë siç ishte ajonë Ligjin për gjuhët apo dhe ligjetjera, në asnjë mënyrë nuk duhet tëkuptohet se po i bëj kuorumin par-tive në pushtet, por se e kryej misio-nin tim si deputete e votuar ngapopulli”, thotë Merale Yzeiri Ferati.Siç shihet, zhvillimet aktuale tek

partitë politike reflektohen nëpunë e Parlamentit. Deri nëmbajtjen e Kongreseve partiakepër në shkurt dhe në mars të Lë-vizjes BESA dhe Aleancës për Sh-qiptarët, do të mbetet e hapur zgje-rimi eventual i shumicësparlamentare pa mos përjashtuarnë këtë rast edhe formatimin e Qe-verisë para Samitit të NATO-s qëdo të mbahet në korrik të këtij vitinë Strasburg të Francës. Tek LëvizjaBESA, krahu i Bilall Kasamit shihetnë afrim me BDI-në dhe LSDM-në,ndërsa indikative ishte fakti pasçarjes së kësaj partie në dy grupe -Bilall Kasami dhe deputeti FadilZendeli patën takim në Qeveri mekryeministrin Zoran Zaev. Zërat përhyrje në Qeveri të grupit të Kasamitpas mbarimit të Kongresit partiakmë 24 shkurt janë shtuar edhe mëshumë kur u arrit koalicioni në Ko-

munë e Çairit me LSDM-së dheBDI-së ndërsa këshilltarja XhemileMehmeti e BESËS u zgjodh kryeta-re e Këshillit Komunal. LSDM mbe-tet e interesuar që shumica të zgje-rohet ose të shkohet në zgjedhjetë reja meqë shihet qartë se kjoshumicë nuk garanton sukses nëtemat e mëdha në vend. GazetaKOHA nga burimet saj të afërta mestrukturat e LSDM-së merr vesh selideri Zoran Zav në disa takime medegët ka thënë se për çdo rast -strukturat duhet të jenë gati përzgjedhje te reja. Po këto burimetheksojnë se Zaevi ka dy opsione -ose të zgjerohet shumica prej 71deputetësh (LSDM 49, BDI 10, BESA5, PDSH 2, ASH-2, Sazdov-Bajram2) dhe të pres përkrahje nga sëpaku 10 deputetë tjerë nga VMRO,ose të shkohet në zgjedhje të pa-rakohshme e të cilat në këtë mo-ment Zaevit mund ti garantojë ba-shkë më partitë shqiptare deri në 81deputetë bazuar dhe në rezultatine zgjedhjeve lokale, ku LSDM emundi VMRO-në në mbi 90 përqind të komunave. Në çdo rast -nëse këtë vit nuk jemi në NATO dhenëse nuk rriten pagat siç janëpremtuar nga LSDM në kohën kurjanë rritur akcizat si ajo për naftën,LSDM nuk mund të jetë e sigurt sedo të shkojë në 81 deputetët ba-shkë me partitë shqiptare. Poropsioni për zgjedhje të rejakundërshtohet nga BDI dhe ngandërkombëtarët, të cilët shpre-sojnë në kthimin e VMRO-së nëParlament dhe që ajo të përkrahQeverinë për reformat që duhenbërë e të cilat do të afrojnë vendinnë BE dhe të përgatisin vendin përnë NATO pas ndryshimit të emrit.

TË ZAKONSHME MUNGESAT E DEPUTETËVE

Shumica në fije të perit

Siç shihet, zhvillimetaktuale tek partitëpolitike shqiptarereflektohet edhe nëpunë e Parlamentit.Deri në mbajtjen ekongreseve partiake përnë shkurt dhe në marstë Lëvizjes BESA dheAleancës përShqiptarët, do tëmbetet e hapurzgjerimi eventual ishumicës parlamentarepa mos përjashtuar nëkëtë rast edheformatimin e Qeverisëpara Samitit të NATO-sqë do të mbahet nëkorrik të këtij viti nëStrasburg të Francës

LIGJI I SHQIPES E KTHEN VMRO-NË NË PARLAMENT Partia opozitare VMRO-DPMNE e cila nga mesi imuajt dhjetor të vitit të kaluar e bojkoton punën eParlamentit, të hënën më 29 janar do të rikthehet nështëpinë ligjvënëse për të marrë pjesë në debatinparlamentar për ligjin e gjuhëve. “Vendimi I Qeverisëqë të mos e tërheq Ligjin dhe të hap një debatkonstruktiv rreth Ligjit mund të lindin pasojaafatgjate për shtetin dhe ta thyej kohezionin midisqytetarëve. VMRO-DPMNE është në anën eqytetarëve dhe për këtë do të bëjë çmos në mbrojtjene interesave nacionale dhe shtetërore. Për këtë qëllim,VMRO-DPMNE dhe grupi parlamentar do të bëjnë

çmos që është në duart e saj që të pengohet kjopolitik destruktive. Grupi parlamentar do të kthehetnë Parlament dhe me amendamente do të tentojë qëta pengojë miratimin e këtij Ligji anti-kushtetues”,deklaroi Mitko Jançev, nënkryetar i VMRO-DPMNE-së. Ai theksoi se nëpërmjet pjesëmarrjes nëParlament, VMRO do të tentojë edhe njëherë që tibindë deputetët nga shumica parlamentare përrrezikun e miratimit të këtij Ligji, "i cili jo vetëm që deljashtë kornizave kushtetuese dhe Marrëveshjes sëOhrit, por i vë në pozitë të pabarabartë edhe etnitëtjera si turqit, romët, serbët, boshnjakët...".

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

Koha

Shkup, 24 janar - Zëvendëskryetari iQeverisë i angazhuar për ÇështjeEvropiane Bujar Osmani, në kuadërtë vizitës së tij në Republikën e Ser-bisë, u takua ministren serbe të In-tegrimeve Evropiane, Jadranka Jok-simoviq. Nga kabineti i Osmanitnjoftuan se në takim është disku-tuar progresi i marrëdhënieve midisdy vendeve, si dhe sfidat me të cilattë dy vendet ballafaqohen gjatëinkuadrimit në Bashkimin Evro-pian. "Është e rëndësishme, dhemund të thuhet periudhë historikenga aspekti i integrimeve evropianetë së dy vendeve. Për më pak se dyjavë në Bruksel do të dalë Strategjia

për zgjerim të Komisionit Evropian,ku edhe shpresojmë për sinjalet epara në drejtim të optimizmit evro-pian nga ana e Brukselit për proce-sin e zgjerimit. Muajve e ardhshëmi presim edhe Raportin për progre-sin e vendeve nga ana e KomisionitEvropian, pas çka , në maj pason Sa-miti për zgjerim të Bashkimit Evro-pian në Sofje", ka theksuar Osmani.Në takim është potencuar momen-tumi i ri në të cilin ndodhen vendete Ballkanit Perëndimor, i cili ështëvlerësuar si shans historik për pajti-min e popujve të Ballkanit dhembylljen e të gjithë çështjeve të ha-pura, ndërsa në interes të integri-

mit të përgjithshëm të Ballkanit nërrjedhat bashkëkohore civilizuesetë Evropës. "Si përfaqësues tëzgjedhur nga qytetarët që taudhëheqim këtë proces, kemi dety-rim të mos e lëshojmë këtë mundë-si, përkundër, në çdo mënyrë tëmundshme ta shfrytëzojmë këtëshans, dhe të tregojmë se edhe ven-det e Ballkanit Perëndimor janëvende evropiane; se dhe vendet eBallkanit Perëndimor mund të jenëpjesë e zgjidhjes, dhe jo pjesë e pro-blemit; dhe se ky përcaktim nukështë vetëm deklarativ por thelbë-sor", ka theksuar Osmani në takim.Përveç takimit me ministren Joksi-

moviq, në kuadër të vizitës në Beo-grad, zëvendëskryeministri Osmaniështë takuar edhe me kryetarin eKëshillit për Çështje Evropiane nëParlament Nenad Çanak, si dhe mekoordinatoren e Konventës Nacio-nale për BE-në të Republikës së Ser-

bisë, Natasha Dragojloviq. Vizita nëBeograd është pjesë e turneut bal-lkanik të cilën zëvendëskryemini-stri Osmani e filloi me vizitat e tij nëAthinë dhe Tiranë, ndërsa pas vi-zitës së tij në Beograd, do të udhë-tojë për në Sofje.

OSMANI NË BEOGRAD

Ka ardhur koha për pajtim të popujve të Ballkanit|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

3AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

Page 4: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

4 AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

Zejnulla VESELI

Shkup, 24 janar - Ligji për përdori-min e gjuhëve, pasi që sërish do tëvotohet në Parlament, do tëshkojë për mendim në Komisio-nin e Venecias, pas çka vërejtjet emarra do të sendërtohen në ligj.Zëdhënësi i Qeverisë, Mile Bo-shnjakovski, në konferencën edjeshme për shtyp e përsëritiqëndrimin e Qeverisë se Ligjiështë në pajtueshmëri me Kush-tetutën e shtetit dhe se është vo-tuar në atmosferë demokratike,me mbështetje të shumicës sëdeputetëve. Ai me atë rast edhenjëherë u bëri thirrje deputetëvetë VMRO-DPMNE-së të kthehennë Parlament për të marrë pjesënë debatin e amendamenteve nëlexim të tretë të ligjit, që ështëcaktuar për të hënën. "Vendi kudeputetët e VMRO-DPMNE-sëopozitare duhet t'i parashtrojnëpropozimet e tyre është Parla-

menti i Maqedonisë. Sa i përketKomisionit të Venecias, Qeveriaqë më 4.08.2017 solli konkludimse Ligji pas miratimit në Parla-ment të shkojë i plotë për men-dim në Komisionin e Venecies,ndërkaq kur të kthehet në Maqe-doni, ekziston konsensus politikdhe vullnet politik që të gjitha vë-rejtjet dhe mendimet e Komisio-nit të Venecies do të implemen-tohen në ligjin e njëjtë", thaBoshnjakovski në pyetjen e gaze-tarëve. Ai përsëriti se shuma përimplementimin e Ligjit është 106milionë denarë dhe se nuk janëparaparë shpenzime plotësueseas punësime të reja, por do të për-doren të punësuarit ekzistues nëadministratën shtetërore. Ligjipasi që të fillojë të zbatohet, do tëbëhet analizë shtesë e hollësish-me. Ligji për përdorimin e gjuhë-ve u soll më 15 janar nga shumicaparlamentare me mungesë tëopozitës. Presidenti i shtetit, Gjor-

ge Ivanov, nuk e nënshkroi dek-retin për shpallje, por e ktheu pra-pa në Parlament me vërejtje nëtekstin e ligjit të arsyetuar në 14faqe. Ligji sërish do të vihet në vo-tim para deputetëve më 29 janar.Zëdhënësi i Qeverisë informoigjithashtu se në seancën e fun-dit, Qeveria me propozimin e Mi-nistrisë së Financave e miratoiinformacionin për Programin eReformave Ekonomike 2018-2020, si dhe Raportin vjetor përfunksionimin e sistemit për kon-trollin e brendshëm publik për vi-tin 2016. “Në lidhje me këtë pikë,funksionimi i sistemit për kon-trollin e brendshëm financiar pu-blik, anëtarët e Qeverisë konsta-tuan dobësitë në punën erevizioneve të brendshme dhekontrollin e financave publike nënivelin qendror dhe lokal dhe senë të ardhmen do të ndërmerrenmasat të përshtatshme dhe mërigoroze me qëllim për të për-

mirësuar efikasitetin e kontrollittë shpenzimeve të financave pu-blike”, tha Boshnjakovski. Gjitha-shtu Boshnjakovski informoi senë seancën e fundit Qeveria sh-qyrtoi të gjitha opsionet e mund-shme dhe deri në fund të muajshkurt do të sjelle vendim se ciliopsion është më i miri për ndërti-min e Qendrës Klinike “Nënë Te-reza” në Shkup. “Afati i ndërtimittë klinikës parashihet të jetë 3.5vite si dhe 1.5 vite plotësues përrikonstruimin e ndërtesës aktua-le të klinikave kirurgjike. Vlera eprojektit do të 120 milionë euro,ndërsa 70 milionë euro janë kre-di nga banka e Këshillit Evropian,derisa ndërsa 50 milionë euro doti sigurojë Qeveria. Do të ndër-tohen 21 klinika të reja, ndërsa nëlokacionin e tanishëm do të mbe-ten Klinika për sëmundje të fë-mijë, Kardiologjia, Klinika infekti-ve dhe Kirurgjia maksilofaciale”,informoi Boshnjakovski.

Shkup, 24 janar - Kryetari i PartisëDemokratike Shqiptare, MenduhThaçi, të mërkurën paradite kavendosur kurora lulesh pranë var-rit të kryetarit të ndjerë ArbënXhaferi, me rastin e ditëlindjes sëtij më 24 janar 1948, duke përkuj-tuar kështu veprën e Arbën Xha-ferit në 70 vjetorin e lindjes së tij.Me këtë rast, Thaçi tha se men-don që mungesa e udhërrëfyesvegjatë historisë për popujt e ndry-shëm ka treguar se sjellë përpla-sje kombëtare dhe ngatërresames njerëzve. Kjo nuk duhet tëjetë mungesë te shqiptarët e Ma-qedonisë. "Sot është 70 vjetori ilindjes së Arben Xhaferit, men-doj se shumica absolute e shqip-tarëve tash më jo vetëm që je-tojnë në Maqedoni e kanë tëqartë se udhërrëfyesi i vërtetëështë Xhaferi, programi dhe

platforma e tij, që thotë se shqip-tarët e Maqedonisë detyrimishtduhet të ngrihen në nivelin ekombeve të tjera evropiane dhe t'igëzojnë të gjitha të drejtat, si dhetë kenë një autonomi të vërtetëtë vendimmarrjes institucionale.Besoj se ky do të jetë një mesazhqë të eliminohen përplasjet dhengatërresat e panevojshme bren-da organizimit politik të shqip-

tarëve dhe definitivisht qasja tëjetë drejt platformës që na e kalan me shumë fat ky udhërrëfyeskombëtar siç është Xhaferi", kathënë Thaçi. Ndryshe, Arben Xha-feri lindi në Tetovë më 24 janar1948. Shkollën fillore dhe të me-sme e ka kryer në Tetovë ndërsastudimet filozofike në Beograd.Deri vitin 1990 ka punuar në Ra-dio Televizionin e Prishtinës si re-

daktor përgjegjës për programinkulturor. Nga mesi i viteve 1990është ndër të parët që përjash-tohet nga televizioni nga regjimii Millosheviqit. Pas kësaj periudhepunon si analist në të përjavsh-men “Koha” me editor Veton Sur-roin, në “Forum” që drejtohej ngaAdem Demaçi dhe në disa mediatë tjera shqiptare përfshirë dheshumë gazeta prestigjioze nëbotë. Do të vijë viti 1993 kur ArbënXhaferi do të kthehet në vend-lindje, tashmë jo si analist, por sipolitikan ku së bashku me Men-duh Thaçin themelojnë PartineDemokratike Shqiptare të cilën aie udhëhoqi plot 12 vjet - deri në vi-tin 2007. Ai ishte edhe deputet nëParlamentin e Maqedonisë gjatëkësaj periudhe kohore të qeveri-sjes. Arben Xhaferi ka ndërruarjetë me 15 gusht 2012.

Nimic javën eardhshme vjen në ShkupShkup, 24 janar - Ndërmjetësi i KB-sënë kontestin për emrin Methju Ni-mic javën e ardhshme do ta vizitojëMaqedoninë. Data e saktë ende nukështë vërtetuar dhe momentalishtvijon koordinimi mes qeverive të Re-publikës së Maqedonisë dhe të Repu-blikës së Greqisë rreth asaj, dekla-ruan nga Qeveria për MIA-n. Nëraundin e fundit të bisedimeve përemrin që u mbajt më 17 janar në Nju-Jork, ndërmjetësi Nimic doli me njëset sugjerimesh dhe propozimeshdhe vlerësoi se në horizont ështëzgjidhja e kontestit shumëvjeçar mesGreqisë dhe Maqedonisë. Ndërkohë,Qeveria i filloi konsultimet dhe ana-lizën e kornizës së propozuar të Ni-micit. Pas takimit të sotëm të parë tëdrejtpërdrejt të Maqedonisë dhe tëGreqisë, Zoran Zaev dhe Aleksis Ci-pras në Davos, është paralajmëruarkoordinim i kreut shtetëror dhe poli-tik të Maqedonisë të shtunën në klu-bin e deputetëve në Shkup.

Zgjidhje për emrin pa marrë parasysh çmimin politik Athinë, 24 janar - Qeveria aktualegreke do të kërkojë zgjidhje për kon-testin me emrin pa marrë parasyshçmimin politik, nëse për këtë ka ga-tishmëri edhe te pala tjetër, sepsepër tango duhen dy, deklaroi zë-vendësministri grek i Punëve të Ja-shtme, Jorgos Kartugalos para de-putetëve në Parlamentin e Greqisë.Ai e akuzoi Demokracinë e Re opozi-tare për papërgjegjësi politike, pa-triotizëm të rremë dhe përhapje tënacionalizimit. Katrogalos theksoise liderët e Demokracisë së Re pu-blikisht kanë pranuar se janë dakor-duar me emër të përbërë në të cilinpërfshihet termi "Maqedoni", portani ka ndryshuar për 180 gradë dhenuk pranojnë që ky emër të përf-shihet në emrin e fqinjit verior. Përakuzat nga opozita se Qeveria eAleksis Cipras zhvillon diplomacisekrete, Katrogalos tha se kjo ështëhipokrizi. Theksoi se negociatat zh-villohen në dy mënyra, mendërmjetësim të KB-së, por edhepërmes dialogut intensiv mes qeve-rive në Athinë dhe Shkupit që e përf-shin edhe takimin e sotëm të nivelitmë të lartë mes kryeministraveAleksis Cipras dhe Zoran Zaev nëDavos. Përsëriti se Qeveria e përfa-qëson qëndrimin për emër tëpërbërë për përdorim të përgjith-shëm që do të pamundësonte çfarë-do forme të irredentizmit. Ai ape-lon deri te të gjitha forcat politikenë Greqi të patriotizmit, por siç thek-soi, patriotizmi i vërtetë, e jo vetëmpatriotizëm si profesion për realizi-min e qëllimeve politike.

Thaçi përkujton ditëlindjen e Xhaferit/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

TË HËNËN NIS DEBATI PËR AMENDAMENTET

Ligji për shqipen pas miratimitdo të shkojë në Venecia

"Sa i përket Komisionit tëVenecias, Qeveria që më4.08.2017 solli konkludimse Ligji pas miratimit nëParlament të shkojë i plotëpër mendim në Komisionine Venecies, ndërkaq kur tëkthehet në Maqedoni,ekziston konsensus politikdhe vullnet politik që tëgjitha vërejtjet dhemendimet e Komisionit tëVenecies do të implemen -tohen në ligjin e njëjtë", thaBoshnjakovski

Koha

Page 5: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

5AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

I burgosuri vetëvritet në IdrizovëI burgosuri I.M. (39) nga Kërçova i cili ka vuajtur dënimin meburgim të përjetshëm në Institucionin Ndëshkues-Për-mirësues Idrizovë, është varur në hapësirën në të cilën kaqenë i vendosur. Siç informoi MPB, i burgosuri me ndihmënurgjente mjekësore është transferuar në Qendrën Urgjen-te - Shkup, ku në orën 13:55 është konstatuar vdekja. Rastinë polici është denoncuar dje në orën 14 nga Komandantii ndërrimit në Idrizovë.

24-vjeçarja hidhet nga dritarja e ndërtesësNjë 24-vjeçare nga Shkupi të martën mbrëma është hedhurnga dritarja e një ndërtese në Shkup, me ç'rast ka marrë lën-dime dhe është në rrezik jete. Ministria e Punëve të Brend-shme informon se sot rreth orës 03:30 në një ndërtesë nëShkup, nga dritarja është hedhur A.K. (24) nga Shkupi. Eki-pi i ndihmës së shpejtë mjekësore ka dalë në vendin engjarjes, pas çka A.K. në gjendje të pavetëdijshme ështëdërguar dhe mbajtur për mjekim në Kompleksin e klinika-ve "Nënë Tereza" - Klinika për Anestezi Reaminacion dheMjekim Intensiv (KARMI). Vajza është në rrezik jete, medisa fraktura në trup.

Paditet mashtruesja e TetovësSektori për Punë të Brendshme Tetovë në Prokurorinë the-melore publike në Tetovë parashtroi padi penale kundërA.A. (e lindur më 1971) nga Tetova për shkak të ekzistimit tëdyshimit të bazuar se ka kryer vepër penale "mashtrim" të pa-raparë dhe të dënueshëm sipas nenit 247 të Kodit penal tëMaqedonisë dhe në dëm të pesë personave - ka përfituardobi pronësore prej gjithsej 1980 eurove, 100 dollarëve ame-rikanë dhe 37.000 denarëve. MPB informon se më 22 janar,K.B. nga Tetova ka paraqitur se është mashtruar nga A.A., metë cilën janë njohur më 28.12.2017 dhe e cila i ka thënë se përnjë kompensim të caktuar në të holla mund t'i punësojë dydjemtë e saj në administratë shtetërore. A.A. e ka bindur K.B.se ka kontakte me funksionarë qeveritarë me ndikim, konk-retisht me ministrin e Punëve të Brendshme, Oliver Spa-sovskin. Pas disa ditëve, K.B. i ka siguruar dokumentet e ne-vojshme për gjoja punësim, por meqenëse njëri djalë kapasur vetëm arsim të mesëm, A.A. është ofruar që për kom-pensim prej 500 eurove t'i sigurojë diplomë për arsim tëkryer të lartë. Duke pasur parasysh atë që edhe bashkëshor-ti i K.B. ka qenë i papunë dhe ka tentuar të sigurojë vizëpune amerikane, por dokumenti i tij i udhëtimit ka qenëpara skadimit, A.A. është ofruar që të "ndihmojë"edhe për atëpër kompensim prej 100 dollarëve amerikanë. Sipas marrë-veshjes, K.B. i ka paguar A.A. 1.320 euro dhe 100 dollarëamerikanë. Pasi që i ka paguar paratë, K.B. disa herë ka kon-taktuar me A.A. për ta pyetur përse nuk po realizohen prem-timet dhe të kërkojë t'ia kthejë paratë nëse nuk mund takryejë punën, e më pas e ka paraqitur mashtrimin në SPB Te-tovë. Menjëherë pas paraqitjes, është siguruar A.A. dhe nëbisedën e kryer ajo ka konstatuar ngjarjen e paraqitur,ndërkaq ka thënë edhe se në mënyrë të njëjtë ka marrë paraedhe nga katër persona të tjerë në rajonin e Tetovës dheKumanovës, duke u premtuar se do t'i punësojë si më-simdhënës në shkolla fillore dhe të mesme dhe vende të tje-ra të punës. Pas dokumentimit të plotë të rastit në PTHP Te-tovë është parashtruar padi penale kundër A.A. për shkak tëekzistimit të dyshimit të bazuar se ka kryer vepër penale"mashtrim" të paraparë dhe të dënueshëm sipas nenit 247 tëKodit penal të Republikës së Maqedonisë.

Vetëvrasje në TaorNjë banor 26-vjeçar i fshatit të Shkupit, Taor të martënmbrëma ka kryer vetëvrasje në shtëpinë e tij. Ministria ePunëve të Brendshme kumtoi se rreth orës 07:30, në fsha-tin Taor, rajoni i Shkupit, në njërën nga dhomat e shtëpisëku ka jetuar, ka kryer vetëvrasje me pushkë gjuetie I.B. (26).Është kryer ekspertizë në vendin e ngjarjes. Pas urdhrit tëProkurorit publik, trupi i të vdekurit i është dorëzuar Insti-tutit për mjekësi ligjore për obduksion.

KRONIKË

Omer XHAFERI

Shkup, 24 janar - Rrënimi i objektit “Ko-smos” me eksploziv në vitin 2011, pronëe afaristit Fiat Canovski, është realizuarme insistim paraprak të ish-kryemini-strit Nikolla Gruevski. Me këto fjalë, për-faqësuesi i Prokurorisë Speciale Publike,prokurori Burim Rustemi të mërkurën efilloi procesin gjyqësor për rastin “TNT”.Urrejtja politike dhe keqpërdorimi idetyrës zyrtare, siç qëndron në ak-takuzën e kësaj lëndë, paraqesin dy ve-pra penale për të cilët dyshohet se i kanëkryer ish-kryeministri Gruevski, ish-mi-nistri i Transportit, Mile Janakievski, ish-kryetari i Komunës së Gazi Babës, ToniTrajkovski dhe katër nëpunës tjerë tëkësaj komune. Dëmi i shkaktuar gjatërrënimit të objektit “Kosmos”, siç njoftoiprokurori Rustemi, kap vlerën e 16 mi-lionë eurove, me çka shtoi se dëshmi-tarët, provat materiale dhe faktet që bu-rojnë nga “bombat”, do ta vërtetojnëaktakuzën se kjo ndërtesë është rrënuarnë mënyrë të jashtëligjshme. Sipas kë-saj aktakuze, veprat penale në fjalë janëkryer për shkak të hakmarrjes politikenga ana e Gruevski, Janakievskit dheTrajkovskit kundrejt afaristit FiatCankovski, i cili për një kohë të shkurtërka qëndruar në koalicion me VMRO dhemë pas është larguar. Përplasja kryeso-re në mes Canoskit dhe Gruevskit, sipas

aktakuzës së PSP-së, ka të bëjë kryesishtme arrestimin e krushkut të tij, VelijaRamkovski. Përgatitjen e dokumenta-cioni dhe terrenit për rrënimin e këtijobjekti, ish-funksionarët e lartë të Qeve-risë e kishin përpiluar mes muajve janare qershor të vitit 2011, respektivisht përfinalizimin e rrënimit të objektit ishindakorduar që të bëhet gjatë periudhëssë pushimeve verore (1 gusht 2011).

“Me qëllim e gjithë kjo procedurë tëkishte mbështetje të plotë institucio-nale, si në aspektin qendror, po ashtuedhe në atë lokal, të akuzuarit kryesor ekanë shfrytëzuar të akuzuarin e tretë,Toni Trajkovski (atë kohë kryetari i Ko-munës së Gazi Babës) të ndikojë të in-spektorja e urbanizmit, Elizabeta Naj-dovska, për realizimin e rrënimit tëjashtëligjshëm të objektit. Me këtë rast,inspektorja në fjalë e kishte refuzuarurdhrin, duke e cilësuar si të pamundurpër t’u zbatuar.

Mirëpo, e njëjta brenda kohës kaqenë e ndikuar nga tre të akuzuarit eparë dhe e ka kryer matjen e jashtëligj-shme përmes një procedurë të ngjash-me kundërligjore”, tha prokurori spe-cial, Burim Rustemi. Pas dëgjimit tëakuzave, çdonjëri prej të akuzuarve eshfrytëzoi të drejtën ligjore, ër t’u pro-noncuar lidhur me faktet dhe qëndri-met e PSP-së. Kështu që shtatë të aku-zuarit në rastin “TNT” u shprehen se

ndjehen të pafajshëm ndaj të gjithaakuzave që ju ngarkohen. Ngjashëm sitë gjitha lëndët tjera, ku si palë paraqi-tet PSP, pala mbrojtëse e të akuzuarveedhe kësaj radhe tentoi ta prolongojëseancën gjyqësore. Arsyetimi i parash-truar nga avokati Dimitar Dankov ish-te se kamerat e siguruara nga GJPSH,përmes të cilave i gjithë procesi doku-mentohet me pamje audio-vizuele, nukjanë diçka tjetër përveç se kamera da-smash, të papërshtatshme dhe se nukjanë të lidhur me Sistemi Elektronik tëndarjes së lëndëve gjyqësore.Megjithatë, gjykatësi i lëndës, OgnenStavrev, tha se procesi gjyqësor gjithse-si do të fillojë, duke theksuar se tëgjitha vërejtjet e palës mbrojtëse do tëpërfshihen në procesverbal.

Ndërkohë, pasi Trupi gjykues refu-zoi kërkesën e palës mbrojtëse, kjo efundit tentoi edhe njëherë që përmeskontestimit të “bombave” si dëshmi, taanulojë gjykimin për ndonjë datëtjetër. Ndryshe, në fillimin e gjykimitpër rrënimin e objektit "Kosmos", ishteprezent edhe afaristi i dëmtuar Fiat Ca-noski dhe udhëheqësi i objektit të fjalë,Ardian Amzovski, të cilët nënvizuan sedo kërkojnë dëmshpërblim për dëmin ebërë ndaj tyre. Seanca e radhës për ra-stin “TNT”, është caktuar për datë 9shkurt, kur pritet të prezantohen dësh-mitarët e parë.

Shkup, 24 janar - Gjykata Supreme e Ma-qedonisë të mërkurën ka njoftuar sendaj ish kryetares së kësaj gjykate, Li-dija Nellkova, ka iniciuar kallëzim pe-nal. Sipas njoftimit të Gjykatës së Lartë,e cila për momentin drejtohet ngagjykatësi Jovo Vangellovski, ish krye-tarja në fjalë, në cilësinë udhëheqësessë Sektorit për vepra penale pranëGjykatës Supreme, ka përpiluar njëletër me përmbajtje të pavërtetë. Nëkumtesën publike, mes tjerash thuhetse gjykatësja Nedellkova, letrën në fjalëia ka adresuar Gjykatës Penale të Shku-pit, pasi kjo gjykatë ka kërkuar nga in-stanca më e lartë e gjyqësorit në vendudhëzim juridik se s’i të veprojë me he-timet e iniciuar nga Prokuroria Specia-le Publike. Qëndrim i kryetarit Vanell-govski është se paraardhësja e saj,vetvetiu i ka përgatitur udhëzimet juri-

dike të cilat GJPSH është dashur t’i re-spektoj kur bëhet fjalë për lëndët ePSP-së. “Pas realizimit të kontrollit tëduhur në Gjykatën Supreme të Maqe-donisë, ne kemi konstatuar se ish-krye-tarja e Sektorit për vepra penale në këtëgjykatë, më 25 mars 2016, ka përgatitur

një letër me përmbajtje jo të vërtet, tëcilën më pas ia ka adresuar GJPSH-së.Në këtë letër theksohet se Sektori nëfjalë e ka shqyrtuar kërkesën dhe se jeppërgjigje për, ku thotë se një prokurorii PSP-së, duhet të legjitimohet lidhurme kompetencat e tij për një lëndë tëcaktuar juridiko-penale”, thuhet nëkumtesën zyrtare të Gjykatës së Lartëtë Maqedonisë. Për këtë veprim tëkundërligjshëm, Nedellkova nuk i ki-shte informuar anëtarët tjerë të Sekto-rit, me çka para mbarimit të mandatittë saj, në fund të vitit 2016, ajo edhe eka arkivuar këtë letër. Ndryshe, padiapenale ndaj saj nga ana e drejtuesveaktuale të Gjykatës së Lartë të Maqe-donisë është iniciuar me datë 18 janar,një ditë pasi një portali “Sudstvo.mk”,ka kërkuar sqarim lidhur me këtë çë-shtje. (O.Xh)

Vagenllovski padit Nedellkovën//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

CANOVSKIT I ËSHTË SHKAKTUAR DËM PREJ 16 MILIONË EURO

“TNT” krisi në gjykatë

Urrejtja politike dhe keqpërdorimii detyrës zyrtare, siç qëndron në

aktakuzën e kësaj lëndë, paraqesindy vepra penale për të cilët

dyshohet se i kanë kryer ish-kryeministri Gruevski, ish-ministri i

Transportit, Mile Janakievski, ish-kryetari i Komunës së Gazi Babës,

Toni Trajkovski dhe katër nëpunëstjerë të kësaj komune

Koha

Page 6: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

6 AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

Laura PAPRANIKU

Shkup, 24 janar - Pavarësisht vë-rejtjeve për mungesën e debatit tëmirëfilltë enkas me ndryshimet qëduhet të ndodhin në sistemin arsi-mor, Ministria e Arsimit dheShkencës (MASH) vazhdon të ndjekpraktikën e debatit në distancë, apokomunikimit përmes postës elek-tronike apo Arkivit. Së fundmi,MASH u ka bërë thirrje më-simdhënësve që të paraqesin vë-rejtjet dhe komentet e tyre lidhurme modelin e ri të arsimit fillor, sidhe planeve dhe programeve të rejamësimore për nxënësit e klasave tëpara. Reforma në arsiminnëntëvjeçar do të nis me ciklin eparë, nga klasa e parë deri të tretën,për çka pritet që shumë shpejt tëpërpilohen planet dhe programete reja për klasat e dyta dhe të treta.Në ndërkohë, palët e interesuaramund t’i paraqesin vërejtjet, sugje-rimet apo propozimet konkrete përndryshmet në klasë të parë, të cilatmund ti postojnë adresën elektro-nike “[email protected]” ose ti dër-gojnë personalisht në Arkivin e

MASH-it. Edhe kësaj radhe, MASHështë kujdesur që dokumenti përpropozimin e ndryshimeve në arsi-min fillor të jetë vetëm në gjuhënmaqedonase.

Vetëm në maqedonisht janëpublikuar edhe varietet finale tëpropozimeve për StrategjinëGjithëpërfshirëse Arsimit (2018-2015) dhe Ligjit për Arsim të Lartë,që u publikua në nëntor dhe dhje-tor të vitit të kaluar. Kështu ështëvepruar edhe në kohën kur MASH-i udhëhiqej nga shqiptarët. Nëgjuhën shqipe përkthehej vetëmndonjë kumtesë apo dokument mepak faqe. Kjo qasje e MASH-it përshumë kënd është e padrejtë, pasireflekton tendencën institucionalepër të mos vendosur shenjën e ba-razimit mes mësimdhënësve ma-qedonas dhe shqiptarë. “MASH

duhet ti përkthejë në gjuhën shqi-pe të gjitha dokumentet e rëndësi-shme që t’ju mundësojë qasje më tëlehtë në debat edhe mësimdhënë-sve shqiptarë”, thotë Nuhi Dardhi-shta, kryetari i Lidhjes së Arsimtarë-ve Shqiptarë “Naim Frashëri”, nëShkup. Një kërkesë e tillë, ai thotëse buron parasëgjithash nga faktitqë shqiptarët janë pjesëmarrës merreth 30 për qind në sistemin arsi-mor, pa përjashtuar pastaj edhe ar-gumentin se shqipja është gjuhë, tëcilin e flasin mbi 20 për qind e po-pullatës në Maqedoni. Por, përtejkëtij problemi të cilin MASH-iduhet të zgjidh menjëherë, përDardhishtën është e gabuar edhemënyrë që është zgjedhur për tëdebatuar ndryshimet në sisteminarsimor. “Debatet e vërteta zhvil-lohen në tavolinë, tryezë apo konfe-

renca. Debat ka atje ku bëhen ba-shkë të dyja palët, pra edhe ata qëkanë vërejtje edhe ata që duhet tëarsyetojnë propozimet e dhëna, nëkëtë rast modelin e ri të arsimit fil-lor”. Kështu me postim të vërejtje-ve përmes e-mail, apo duke i dër-guar në Arkivin e MASH-it, sipasDardhishtës, nuk mund të zhvil-lohet debat, sepse nuk ka ballafa-qim argumentesh, por ka vetëmkomunikim në distancë. Nisur ngakjo, Dardhishta nuk është edhe aqi sigurt nëse do të dërgohen nëemër të LASH-it vërejtjet që atakanë për ndryshimet e propozuarapër nxënësit e klasave të para. “Dota diskutojmë këtë çështje me krye-sinë e LASH-it dhe do të marrimnjë qëndrim se si do të veprojmë.Nuk mund të them asgjë për mo-mentin, përveçse do të përsëris

qëndrimin se MASH është dashurtë na konsultojë ne si LASH dhe ek-spertët e fushës që në fazën e pro-pozimit të atyre ndryshimeve”, sqa-ron ai. Nga ana tjetër, MASHkonsideron se ka konsultuar njerë-zit e duhur për propozimin e ndry-shimeve në klasë të parë. “Grupi ipunës që u angazhua për modeline ri arsimor përbëhet nga ekspertëtë fushës, profesorë nga fakultetete Filozofisë dhe Pedagogjisë, poredhe praktikues të fushës, respek-tivisht mësues që punojnë me fë-mijë nga klasa e parë deri të tretën”,thuhet në njoftimin e MASH-it. Nëkoncepcionin e ri të publikuar përndryshimet në klasën e parë të ar-simit nëntëvjeçar, mes tjerashbëhet e ditur se me nxënësit e kla-save të para do të ulet në përgjithë-si fondi i orëve (të përllogariturame 60 minuta) edhe atë nga 15 orëe 20 minuta në javë sa është aktua-lisht në 12 orë sa do të jetë në rast sekalojnë ndryshimet e propozuara.Gjuha amtare propozohet të më-sohet 4 orë në javë nga 6 aktualisht,Matematika 4 orë nga 5 aktualisht,Anglishtja dhe Edukata fizike dheshëndetësore do të mbetet në ni-velin e 2 respektivisht 3 orëve sikur-se janë edhe tani, Artet do mësohen3 orë në javë nga 4 orë sa janë ba-shkë Muzika dhe Vizatimi, ndërsa 2orë në javë do të mësohet "Botarreth nesh" për dallim prej "Natyrësdhe Shoqërisë", të cilët mësohen 2dhe 1 orë aktualisht.

Evis HALILI

Shkup, 24 janar - Pas pesë ditëshmbyllet konkurrimi për projektetfilmike që do të mbështeten gjatëkëtij viti, ndërkohë që Agjencia eFilmit ende nuk ka vendosur se ci-lat produksione do të mbështesë

për vitin 2017. Rezultatet e konkur-sit të vitit të kaluar për mbështetjene projekteve filmike të 2017 endenuk janë publikuar nga Agjencia,duke shkelur kështu edhe afatinmë të ri të vendosur prej tyre, nëjavën e parë të janarit. Rezultatetqë fillimisht duhej të shpalleshinverën e kaluar u pezulluan përshkak të shkarkimit të anëtarëve tëKëshillit drejtues të Agjencisë sëFilmit, emërimi i të cilëve u bë pakkohë më parë. Por në muajin nën-tor Agjencia vendosi që të anulojëkonkursin vjetor (të dy afatet) përprodhimin e filmave me metrazh tëshkurtër dhe të gjatë, dokumen-tarë dhe të animuar. Kineastëtaplikuan sërish në afatin e ri qëzgjati deri në 7 dhjetor dhe rezulta-tet që duhet të shpalleshin pas 30

ditësh, nuk janë gati as dy javë pasafatit të vendosur nga Agjencia.“Duke patur parasysh se interesinacional në veprimtarinë filmikeështë mbështetja e vazhdueshme eprodhimit të filmave vendas,Agjencia e shpall sërish Konkursinpër vitin 2017 me një afat për para-qitjen e formularëve dhe për sh-palljen e rezultateve pas konkur-sit. Për shkak të periudhës sëshkurtër deri në publikimin ekonkursit për vitin 2018 afatet do tëjenë të shkurtuara...Pjesëmarrësitnë konkurs do të njoftohen për re-zultatet sipas Ligjit për veprimta-rinë filmike në një afat prej 30 ditë-sh nga mbyllja e konkursit”, thuhetnë shpallje. Nga ky institucion nukjapin sqarime se pse nuk janë re-spektuar afatet e përcaktuara ligjo-

re dhe kur do të publikohen rezul-tatet. “Vazhdon shqyrtimi i projekteve

të paraqitura dhe besoj se do tëjenë gati së shpejti. Edhe pse u sh-pall po i njëjti konkurs, ai i vitit tëkaluar, kishte edhe aplikantë të rinjkështu që të gjitha projektet janëshqyrtuar nga e para”, thotë BiljanaLunga nga Agjencia e Filmit.Konkursi vjetor për financimin eprojekteve për prodhimin e filma-ve me metrazh të shkurtër, të gjatë,dokumentar dhe të animuar sh-pallet në dy afatet gjatë një viti,ndërsa rezultatet shpallen nëmuajt prill dhe tetor. Lidhur me vo-nesat për Konkursin e vitit 2017,Agjencia i ka përligjur me arsyeti-me nga më të ndryshme, munge-sën e anëtarëve të këshillit drej-

tues, problemet me abuzimet nëprojektet e financuara nga ky insti-tucion, e të tjera. Nga ana tjetërQeveria e ka shkurtuar buxhetinpër Agjencinë e Filmit. Shumat metë cilat do të financohen projektetfilmike nuk do të jenë si ato të vite-ve të kaluara, ku është ndarëbuxhet ekstravagant për projektetë veçanta. Ky vendim shkaktoi re-voltë tek kineastët dhe punonjësite filmit të cilët kërkuan rishikimine këtij vendimi të Qeverisë. Edhepse buxheti i këtij institucioni nukka pësuar ndonjë ndryshim, Mini-stria e Kulturës nuk e ka përjash-tuar mundësinë për të ndarë fondeekstra për mbështetjen e projekte-ve për të cilat do të vlerësohet seduhet të fitojnë mbështetje më tëmadhe financiare.

KARAMBOL KONKURSESH PËR PROJEKTET FILMIKE

Agjencia e Filmit i shkel sërish afatet Rezultatet e konkursit tëvitit të kaluar përmbështetjen e projektevefilmike të 2017 ende nukjanë publikuar ngaAgjencia, duke shkelurkështu edhe afatin më tëri të vendosur prej tyre, nëjavën e parë të janarit.Nga ky institucion nukjapin sqarime se pse nukjanë respektuar afatet epërcaktuara ligjore dhekur do të publikohenrezultatet

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

NDRYSHIMET NË SISTEMIN ARSIMOR MË LËSHIME NË QASJE

Debati në distancë, çdo gjë në maqedonisht

Edhe kësaj radheMASH-i është kujdesurqë dokumenti përpropozimin endryshimeve nëarsimin fillor të jetëvetëm në gjuhënmaqedonase, ndërsavazhdon të ndjekpraktikën e debatit nëdistancë, apokomunikimit përmesdërgimit të vërejtjevepërmes postëselektronike apo Arkivit

Koha

Koha

Page 7: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

7AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

Fisnik PASHOLLI

Shkup, 24 janar - Deri në fund tëvitit 2020 pritet të vendosetpensioni social për të moshuaritqë nuk kanë të ardhura të tjeradhe nuk kanë 15 vjet përvojëpune. Aktualisht po punohet nëgrumbullimin e të dhënave dheanalizohet se sa qytetarë më tëmoshuar se 65 vjet nuk i plotë-sojnë kushtet për stazh pensio-nal, thonë nga Ministria e Punësdhe Politikës Sociale. Për realizi-min e kësaj mase nevojitet ana-liza që do të definojë përf-shirjen e qytetarëve , dhe atë eqytetarëve që jetojnë në Maqe-doni dhe që kanë nënshtetësitë Maqedonisë si dhe kanëadresë të banimit në Maqedoni.

“Ndër të tjerash , qëllimiështë që të përfshihen edhe qy-tetarët që kanë periudhë të si-gurimit dhe përvojë të caktuartë punës në Maqedoni, por që aistazh është nën 15 vjet si dhenuk kanë stazh të sigurimit nëndonjë shtet tjetër me të cilinMaqedonia zbaton marrëve-shjen për sigurim social , ose mestazhin e huaj pensional dhestazhin pensional të Maqedo-nisë nuk i plotësojnë kushtetpër pension të moshës”, thonënga Ministria e Punës.

NË PRITJE TË ANALIZAVE NGATERRENI

Gjithashtu, analiza duhet tëtregojë se sa qytetarë të Maqe-donisë të moshës mbi 65 vjeçrealizojnë lloje të tjera të tëardhurave. .

Pensioni shtetëror socialishte një nga premtimet pa-razgjedhore të LSDM-së dhetheksohet edhe në programinqeveritar 2017 - 2020. Sipaspremtimeve , pritet që pensionshtetëror social të fitojë çdo per-son që ka mbushur 65 vjet i cilinë 20 vitet e kaluara ka jetuar

në Maqedoni dhe nuk përmbu-sh kushtet pension të moshës.Pritet që shuma e pensionit so-cial të jetë 40 për qind e pen-sionit mesatar të moshës. Tëhënën nga Lidhja Social De-mokrate paralajmëruan se tëgjitha gratë që kanë mbushur62 vjet dhe burrat që kanë mbu-shur 64 vjet, ndërsa nuk plotë-sojnë kushtet për pensionin emoshës do të fitojnë pensionshtetëror social .” Qytetarët mbi65 vjeç pavarësisht se a i kanëplotësuar kushtet për pension ,ose kanë marrë pjesë në ndërti-

min e shoqërisë sonë , çdo kushprej tyre meriton të ketë pleqë-ri dinjitoze. Qëllimi ynë ështëjetë dinjitoze për të gjithë qy-tetarët e Maqedonisë”, shtojnënga LSDM.

PRAKTIKAT NËPËR BOTËNë ndërkohë, në botë ekzi-

stojnë modele të ndryshme tëpërkujdesjes sociale për të mo-shuarit. Të drejtën universale tëqytetarëve e zbaton Australia kutë gjithë qytetarët fitojnë shumëtë caktuar të pensionit. Në shte-tet e tjera zbatohen modele tëkombinuara që ose janë masa tëndihmës sociale ose rregullohenpërmes sistemit pensional.

Nga shtetet e rajonit pen-sion social planifikon të vendosedhe Kroacia prej vitit 2021 nëvlerën prej 40 për qind të pagësminimale. Një masë e tillë ështëvonuar në këtë shtet për shkakse më shumë se 16 vite flitet përvendosjen e saj. Edhe në Kroacivitet e pamjaftueshme të për-vojës së punës për pension tëmoshës , mosha , adresa prej 15vite e banimit dhe mospasja eburimeve të tjera e të ardhura-ve pritet të jenë kriteret kryeso-re për marrjen e pensionit so-cial. Në Kroaci mbi 100 mijëpersona më të moshuar se 65vjet nuk asnjë të ardhur.

Gostivar, 24 janar - Dhjetëra ar-simtarë nga Gostivari dje kanëprotestuar para objektit të Ko-munës së Gostivarit, në shenjë re-volte për largimin e tyre ngapuna. Me këtë rast, ata akuzuan sejanë larguar nga puna si më-simdhënës të kualifikuar dhe mepërvojë pune, ndërsa në vend tëtyre janë punësuar kuadro pa për-vojë pune, madje në disa rasteedhe të pa diplomuar dhe jo kom-petent. “Deri më tani kam punuarnë shkollën e mesme ekonomikedhe sot jam e papunë, arsyeja

dihet se më larguan nga puna. Nesot jemi këtu për ti denoncuar lar-gimet masive nga puna që i bënkryetari i komunës sonë, ArbenTaravari. Gjithashtu jemi këtu përta njoftuar opinionin publik senga shkollat janë larguar mëshumë se 40 arsimtarë”, tha FloraAhmeti, profesoreshë e larguar.Ata kanë ftuar faktorinndërkombëtar dhe institucionetkompetente siç është Ministria eArsimit dhe Inspektorati për Ar-sim të ndjekin veprimet anti-ligjore dhe me motive politike që

po ndërmerren nga kryetari i Ko-munës së Gostivarit. Nëndërkohë, me 28 vota pro dhe njëtë përmbajtur, Këshilli komunal iGostivarit ka votuar vendimin përfinancim të përkohshëm të Ko-munës së Gostivarit deri më datë31 mars. Kryetari i Këshillit, NasirMusliu tha se votimi i vendimitpër financim të përkohshëmbëhet në të mirë të arsimtarëvedhe administratës komunale qëtë mund të funksionojnë organetsi duhet. Musliu ka drejtuar akuzandaj kryetarit të Komunës, Arben

Taravari, për siç tha ai, shkaku i tijka ardhur deri tek ky vendim.“Jemi sot këtu që të debatojmëpër të sjellë vendim për mënyrëne financimit të komunës deri nëmomentin e miratimit të buxhetittë Komunës që të mundësojmëfunksionim financiar dhe të

mbrojmë interesin e qytetarëvetanë, administratorëve dhe pu-nonjësve të arsimit. Kryetari i Ko-munës duke tentuar që fajin taheq nga vetja, harron pengesatdhe dëmet që i bëri funksionimittë Këshillit”, deklaroi Musliu, krye-tar i Këshillit në Gostivar. (U.H)

Bashkë për diasporënShkup, 24 janar - Ministrat e Diasporës sëMaqedonisë, Shqipërisë dhe Kosovës, Ed-mond Ademi, Pandeli Majko dhe DardanGashi të mërkurën zhvilluan një takimtrepalësh në Ohër ku së bashku vlerë-suan se bashkëpunimi në fushën e dia-sporës është i dobishëm dhe një fushë erëndësishme për thellimin e bashkëpuni-mit midis tre shteteve në rajon. Sipaskumtesës së Kabinetit të ministrit të Dia-sporës së Maqedonisë, takimi i Ohrit ukonsiderua si një fillim i rëndësishëm përtë nxitur veprim të përbashkët në forci-min e lidhjeve midis vendeve në kuadërtë procesit të integrimit euroatlantik."Ministrat përshëndetën vendimin e fun-dit të Parlamentit të Maqedonisë për mi-ratimin e Ligjit të gjuhës si një akt që i jepkontribut për bashkëpunim të ngushtërajonal", qëndron në kumtesë. Ademi,Majko dhe Gashi u dakorduan të kryejnëvizita të përbashkëta në SHBA, Gjermanidhe vende të tjera për të takuar komuni-tetet e diasporës me prejardhje nga treshtetet. Ata theksuan se veprimi i tyre ipërbashkët të vazhdojë dhe të jetë përf-shirës me marrëveshje reciproke edhepër palë të tjera të interesuara nga shte-tet tjera të rajonit.

Në Çair pastrohen 35metra kub hedhurinandërtimoreShkup, 24 janar - Në territorin e Ko-munës së Çairit në fund të vitit 2017,330 punëtorë të angazhuar kanëmbledhur 35 metra kub hedhurinandërtimore. Siç kumtuan nga komuna,ata në koordinim me Qytetin e Shku-pit, Ndërmarrjen Publike “Parqet dheGjelbërimet” dhe Ndërmarrjen Pu-blike “Higjiena Komunale", krahashedhurinave ndërtimore, kanëmbledhur edhe 120 metra kub mbetu-rina publike. Nga komuna informojnëse aksionet e tilla do të jetë praktikë evazhdueshme dhe për këtë arsye nëbuxhetin e Komunës së Çairit janë pla-nifikuar mjete të caktuara për pastri-min e deponive të egra, si dhe bashkë-punim ende më të thellë mendërmarrjen publike “Parqet dhegjelbërimet” dhe ndërmarrjen publike“Higjiena Komunale". Qëllimi i ko-munës, siç thuhet, është që ta bëjnëÇairin ndër komunat më të pastërta tëQytetit të Shkupit.

Protesta për largim nga puna//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

PENSIONI SOCIAL PREJ 2020-ës

Përfitues, të moshuaritpa të ardhura

Deri në fund të vitit2020 pritet të vendosetpensioni social për tëmoshuarit që nuk kanëtë ardhura të tjera dhenuk kanë 15 vjet përvojëpune. Aktualisht popunohet nëgrumbullimin e tëdhënave dheanalizohet se saqytetarë më tëmoshuar se 65 vjet nuk iplotësojnë kushtet përkëtë lloj pensioni

Në vitet e kaluara ngjashëm me shtetet e rajonit,Maqedoninë e shqetëson problemi i gropës së madhe tëarkës së Fondit Pensional që nuk mund të paguajëpensionet vetëm nga pagesa e kontributeve e tëpunësuarve. Injeksionet financiare nga arka shtetërore nëarkën e Fondit Pensional, për pagesën e rregullt tëpensioneve janë rritur prej 153 milion euro në vitin 2006 në500 milion euro në vitin 2017. Ekonomistët thonë se plakja epopullatës , ulje e numrit të punësuarve që mbajnë njëpensionist prej raportit 3 me 1ë para 25 vitesh në 1.9 në 1aktualisht, rritja e pensioneve më e madhe se rritjaekonomike ka ndikuar në gropën kaq të madhe tëpensioneve. Në të ardhmen si zgjidhje për minusin në arkëne Fondit Pensional, ekonomistët propozojnë rritjen eshkallës së kontributeve për sigurim pensional,rishqyrtimin e moshës për pensionim , ose rritjen e numrittë të punësuarve në sektorin privat.

GROPA FINANCIARE Koha

Page 8: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

8 AKTUALEKoha, e enjte 25 janar, 2018

Podgoricë, 24 janar - Gjashtështëpitë kryesore mediatike tëEvropës Juglindore kanë theme-luar asociacionin rajonal qëllimete të cilit do të jenë bashkëpunimidhe mbështetja e ndërsjellë, traj-nimi i përbashkët i të punësuarve,shkëmbimi i përmbajtjeve,qasja ekoordinuar ndaj organeve dhe or-ganizatave shtetërore dhendërkombëtare për shkak të avan-cimit të cilësisë së gazetarisë dhepërmirësimit të kushteve dhegjendjes së mediave në treg, dhekjo u vendos nga ana e përfaqë-suesve të këtyre mediave nëmbledhjen e mbajtur para disaditëve në Podgoricë. Emri i sho-qatës së ardhshme është MediaAsosiation of South East Europe(MASEE) ose Medijska Asocijacija

Jugoistočne Evrope (MAJE) oseAsociacioni i Mediave të EvropësJuglindore (AMEJ). Themeluesit eAsociacionit janë Oslobođenje (Sa-rajevë), AMG (Beograd), Koha Di-tore (Prishtinë), Slloboden Peçat(Shkup), Koha (Shkup) dhe Vijesti(Podgoricë). Asociacioni do tëregjistrohet si shoqatë joqeverita-re me seli në Podgoricë. Si Kryeta-ri i parë i Kuvendit të Asociacionit uzgjodh Zheljko Ivanoviç nga Vje-sti. Synimi kryesor i Asociacionitdo të jetë që të punohet në imple-mentimin e standardeve evropia-ne që kërkohen nga të gjitha ven-det e rajonit në fazën e bisedimevepër anëtarësim me BE-në në pikë-pamjen e mbrojtjes së gazetarë-ve, së drejtës së lirisë së shprehjes,kushteve të drejta në treg, punëstransparente dhe të pavarur tëagjencive rregullarore, qasjes sëpërbashkët ndaj reklamuesve të

mëdha ndërkombëtar, bashkëpu-nimit me organizatat profesionalenë Evropë, solidaritetit mes me-diave të rajonit, si shkëmbimi injohurive dhe përvojave mes anë-tarëve të Asociacionit. Në këtëdrejtim, në një të ardhme të afërmështë planifikuar organizimi i njëtrajnimi të përbashkët për anë-tarët e Asociacionit në segmentete caktuara të biznesit (shitjes,marketingut, video produksionit,e-paper, etj..), dhe organizimi i njëkonference të madhe vjetore te-matike në një prej qendrave rajo-nale, në të cilën do të ftohen tëgjitha mediat relevante të rajonit,BE, ekspertët e kësaj fushe, liderëpolitik, përfaqësues të shoqataveprofesionale nga rajoni dhe BE-ja.Një prej detyrave prioritare ështëedhe lidhja e MASEE/MAJE/AMEJme botuesit e asociacioneve evro-piane dhe botërore (ENPA dhe

WAN). Misioni i Organizatës përSiguri dhe Bashkëpunim në Pod-goricë ka mbështetur këtë ide dukenjohur rëndësinë e saj për bashkë-sinë e mediave të rajonit të EvropësJuglindore, ndërsa së shpejti në tëgjitha mediat themeluese të Aso-ciacionit, OSBE do të shpallë edhekonkurs shpërblyes, në të cilin stu-dentët e dizajnit do të ftohen tëparashtrojnë zgjidhje për logon eAsociacionit. Në takimin theme-lues janë ftuar edhe mediat tjera tërajonit, të cilat mendojnë se ba-shkëpunimi i ndërsjellë në tëgjitha këto çështje është i mirë-seardhur dhe i nevojshëm, t’i ba-shkohen Asociacionit dhe të pu-nojnë në promovimin e parimevedhe realizimin e qëllimeve të për-caktuara në dokumentin theme-lues të Asociacionit. Puna e Aso-ciacionit do të financohet ngatarifa e anëtarësimit. (R.K)

Tetovë, 24 janar - Sektori për Punë tëBrendshme në Tetovë vazhdon tëmbetet pa kryeshef edhe passhkarkimit të ish-kryeshefit të këtijsektori, Nevahir Shabani. Edhe psekonkursi është përmbyllur -megjithatë ende nuk është emëruarkryeshef i ri. Ministri i Punëve tëBrendshme Oliver Spasovski tha sebrenda disa ditëve do të sillet vendi-mi për emërimin e kryeshefit të ri.Lidhur me Ligjin e amnistisë për mbi1000 të burgosur, se a do të ndikojëkjo në rritjen e kriminalitetit nëvend, Spasovki tha se janë precizua-ra në ligj se cilët vepra mund të am-nistohen, dhe me këtë do të vijë deritek shkarkimi në burgjet e Maqedo-nisë, por veprat e rënda dihet se nukdo të amnistohen. Në ndërkohë, sai takon paralajmërimeve të Sin-dikatës së pavarur të policisë se nësederi në muajin maj nuk plotësohen

kërkesat e tyre për kushte më tëmira për pjesëtarët e policisë - do tëketë protesta, Spasovski tha se bi-sedat me Sindikatën janë të mirë-seardhura dhe zhvillohen bisedimepër të gjitha problemet. "Nuk shohasnjë arsye në këtë moment përndonjë reagim tjetër sepse këto janëmomente kur punohet për furnizimme pajisje për pjesëtarët e policisë,

në moment kur pas 11 vitesh furni-zojmë uniforma për policinë, janëmomente kur furnizojmë me kë-pucë dhe pajisje tjera dhe ne jemi tëhapur ende për dialog me të gjithasindikatat”, deklaroi ministri Spa-sovski. Lidhur me kërkesën e 14 fa-miljeve të pjesëtarëve të policisë qëjanë vrarë gjatë vitit, Spasovski dek-laroi se kërkesat e tyre do të shqyr-

tohen dhe në bashkëpunim me Qe-verinë, do të sillet vendim konkret. Aikëto komente i ka bërë gjatë vizitësnë stacionin policor në Jegunocë. Si-pas ministrit Spasovki, objekti i sta-cionit policor në Jegunoc ishte ndër-tuar në vitin 2015, por nuk ishte ipajisur gjithë këto vite. "Ne bëmëpërpjekje që tërësisht ta pajisimkëtë objekt dhe ta vendosim nëfunksion dhe kemi këtu për të pro-movuar këtë. Kjo është që të kemikushte më të mira për policinë dhesigurisht se kjo të ndikojë në rritjene sigurisë së qytetarëve. Këtë vit dotë punojmë në rikonstruime dhendërtim të stacioneve të reja poli-core, kjo është prioritet i ynë. Po ash-tu, sot diskutuam edhe për bashkë-punimin me vetëqeverisjen lokale,sepse ky partneritet është i rëndësi-shëm për policinë dhe për vet qyte-tarët”, deklaroi ai. (U.H)

ELEM ndan 20milionë europër mbrojtjen emjedisitShkup, 24 janar - Elektranat eMaqedonisë në Programinvjetor investues do të ndajnë20 milionë euro për projekteekologjike me të cilat do tëkontribuojë në mbrojtjen emjedisit jetësor. Mes tjerash,janë paraparë mjete financia-re edhe për rikonstruimin e fil-trave elektrostatikë dhe përuljen e emisioneve të pluhuritnë REK Bitola. "Mendojmë seshuma e cila është ndarë ështëmjaftë serioze dhe do të kon-tribuojë ndaj përmirësimit tëndotjes së ajrit në Manastirdhe rrethinë", deklaroi sotzëdhënësi i Qeverisë, Mile Bo-shnjakovski. Programi vjetorinvestues i ELEM-it për vitin2018 u shqyrtua në seancën edjeshme qeveritare.

Në kohëpaguhen tëdrejtat socialeShkup, 24 janar - Ministria ePunës dhe Politikës Socialeinformoi se me kohë i paguankompensimet në të holla ngasfera e mbrojtjes sociale dhendihmë dhe kujdes nga njëperson tjetër. "E drejta përndihmë sociale në të holla dhendihmë dhe kujdes nga njëperson tjetër, nga viti 2012 ederi në vitin 2017 janë paguarme tre muaj vonesë, gjegjësi-sht mjetet për nëntorin janëpaguar në muajin shkurt. Nganëntori i vitit 2017 kjo praktikëka ndryshuar dhe të drejtatpër muajin nëntor janë pa-guar në dhjetor të vitit 2017.Kjo do të jetë praktikë e rre-gullt dhe dinamikë e pagesësdhe nuk ka nevojë për shqetë-sim tek shfrytëzuesit", thek-sojnë në kumtesë. Prej atjeshpjegojnë se arsyeja përshkak të së cilës pagesa përdhjetorin nuk realizohet nëafatin e paraparë deri më 15janar është meritë e obligimitligjor që në çdo vit të ri kalen-darik nga ana e Qeverisë së Re-publikës së Maqedonisë të mi-ratohet Program për mbrojtjesociale dhe të fëmijëve. Nëbazë të këtij Programi, thek-sojnë, realizohet pagesa e tëdrejtave. Kjo është ngecje enatyrës teknike për shkak tërespektimit të proceduravedhe i njëjti është tejkaluar.Programi është miratuar ngaana e Qeverisë, ndërsa Mini-stria e Punës dhe Politikës So-ciale tanimë i pagoi të drejtatnga sfera e mbrojtjes sociale.

SPASOVSKI NË JEGONOC

Shumë shpejt do të emërohet shefi i policisë||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

FORMOHET ASOCIACIONI I MEDIAVE TË EVROPËS JUGLINDORE

Bashkohen mediat e rajonitThemeluesit eAsociacionit janëOslobođenje(Sarajevë), AMG(Beograd), KohaDitore (Prishtinë),Slloboden Peçat(Shkup), Koha(Shkup) dhe Vijesti(Podgoricë).Asociacioni do tëregjistrohet sishoqatë joqeveritareme seli në Podgoricë

Page 9: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

9PENSIONISTIKoha, e enjte 25 janar, 2018

Shoqata e Pensionistëve të Ko-munës së Sarajit më 19.12.2017 nërestorantin “Korabi” në Saraj kashënuar përvjetorin e saj tëdhjetë. Me këtë rast, në ceremonimorën pjesë kryetari i Komunëssë Sarajit, Blerim Bexheti, delega-cioni i LSHPM i udhëhequr nganënkryetari i KE të LSHPM SalltirKarovski, kryetari i LSHP të Qyte-tit të Shkupit, Metodija Novkov-ski, si dhe përfaqësues nga SHPTetovë, SHP Gostivar, SHP KisellaVodë, SHPL, Kryqi i Kuq i Qytetit tëShkupit, Fondacioni “Albiz” dheshumë mysafirë të tjerë. Kryetari iKuvendit të SHP Saraj, Baki Bakiu,

mes tjerash vuri në dukje pikatmë kryesore nga puna e shoqatësnë fushën e jetës kulturore-argë-tuese, sportit, ruajtjes së shënde-tit të pensionistëve, punës së klu-bit, bashkëpunimit të shoqatësme mediat e shtypit, opinionit nëpunë dhe të tjera, ndërsa promo-voi edhe monografinë e shoqatëspër aktivitetet dhjetëvjeçare.

Mahir Duraku, kryetari i KE, nëfjalimin e tij ka folur për formi-min e Shoqatës, nevjën për hapë-sirëat e punës, nevojës për shtë-pinë e pensionistëve në Saraj dhetë tjera.

Kryetari i komunës së Sarajit,

Blerim Bexheti ka përshëndeturtë pranishmit, u uroji për jubileun,si dhe për rezultatet e arrituragjatë viteve të kaluara dhe sh-prehu gatishmëri çdoherë të ndih-mojë punën e shoqatës në kufi tëmundësive të komunës. Edhenënkryetari i KE të LSHPM, SalltirKarovski përshëndeti të pranish-mit, SHP Saraj i uroi jubileun dhemes tjerash tha se kjo shoqatëështë prezente në të gjitha akti-vitetet e LSHPM.

Vadije Zendeli, kryetarja e Ak-tivit të pensionisteve të Gostiva-rit, krahas urimeve porositi seçdoherë pensionistët duhet të

gjejnë kohë për shoqërim dheargëtim. Edhe kryetari i LSHP tëQytetit të Shkupit, MetodijaNovkovski, u uroi jubileun. Paspërfundimit të urimeve, kryetari iKE të Shoqatës, Mahir Duraku undau mirënjohje për bashkëpu-nim: Komunës së Sarajit, LSHPM,LSHP të Qytetit të Shkupit, SHPTetovë, SHP Gostivar, SHP KisellaVodë, SHPL, Kryqit të Kuq të Qyte-tit të Shkupit, Fondacionit “Albiz”,Zdravko Petkovskit dhe Rufat Ra-madanit pas vdekjes. Në fund,manifestimi mbaroi me muzikëshqipe dhe maqedonase, pas çkatë gjithë u kapën në valle.

Ndihmëpër më tërrezikuarit Për 46 anëtarët e Shoqatës sëPensionistëve "Çair" është ndarëndihmë financiare në shumë tëpërgjithshme prej 140.000 de-narë. Siç informojnë nga kjo sho-qatë, gjatë saktësimit të ndihmësdhe përcaktimit të shfrytëzuesve,Komisioni për shëndetësi u për-caktua për pensionistët me pen-sione më të ulëta, ose të cilët nëndërkohë janë ballafaquar mefatkeqësi elementare dhe perso-nat me dokumentacion mjekë-sor për sëmundje të rënda. Nëbazë të propozimit, Këshilli ek-zekutiv solli vendim për ndarjene ndihmës së njëhershme tëpakthyeshme financiare për këtapersona në shumë prej 3000 de-narë. Në dukje si shumë mode-ste, siç thonë, por megjithatë mekëtë ngjallin shpresën e tyre senuk janë lënë vetvetiu. Për pen-sionistët është me rëndësi ajo qëu tregohet kujdes. “Çdo vit përpi-qemi së pari t'u ndihmojmë të së-murëve, të dobëtëve dhe rastevesociale. Shoqata jonë mban kuj-des të pandërprerë për shëndetindhe standardin e pensionistëve,që është edhe obligim i yni.Ndajmë mjete qëllimore përndihmë të njëhershme financiaredhe konsideroj se ajo shkon nëduart e duhura. Në programin eShoqatës kemi paraparë edhe ak-tivitete të tjera, mes të cilave edhevizitë të të sëmurëve dhe perso-nave të plogësht, që e bëjmë sëbashku me degët dhe Aktivin epensionisteve”, deklaroi MentorQoku, kryetari i Shoqatës.

Mbrëmjen tradicionale argë-tuese-sportive të Vitit të Ri, Sho-qata e Pensionistëve të Kuma-novës e mbajti më 28.12.2017 nërestorantin “Gracia” në prezencë tërreth 350 pensionistëve, mes tëcilëve edhe nga degët e fshatravePçinja, Agino Sello dhe Umin Doll.Të pranishmit i përshëndeti dhe uuroi festat e fundvitit kryetari i SHPSpirko Nikollovski. Në emër tëvetëqeverisjes lokale foli udhëhe-

qësi i Komisionit për kulturë dhesport Coki Ristovski, ndërsa njëkthesë të shkurtë për programin erealizuar në vitin 2017 dha kryeta-ri i Komisionit për sport Lube Dimi-trievski. Pastaj u shpallën sporti-stët më të suksesshëm pensionistëtë cilët në GSRP e 22-ta kanë fituarmedalje. Për sportist të vitit u sh-pall Mirjana Andonoviq, e cila fitoimedaljen e artë në hedhjen e gjy-les, ndërsa ishte e propozuar për

sportiste më të suksesshme pen-sioniste që e shpallë Lidhja komu-nale e sporteve në nivel të qytetit.Për ekip më të suksesshëm, fituestë medaljes së artë në gjuajtjen epanaltive në gola të vegjël janë sh-pallur: Lubinka Denkovska, Mi-lenka Krstevska, Margarita Bozhi-novska dhe Sllavica Milenkovska.Garuesve më të mirë iu ba-shkangjitën edhe sportistët memedalje të argjendtë Jasmina To-

dorovska dhe Bllazho Stanojkov.Trajneri më i suksesshëm në dici-plinat e atletikës u shpall MirkoCvetkovski, ndërsa punëtori më isuksesshëm sportiv Jovica Vançev-ski, i cili ishte edhe refer republikannë domino. Si garuesi më i mo-shuar në shah është veçuar pen-

sionistja Vera Zoriq. Sportistëve tëpërmendur u janë ndarë diplomadhe dhurata modeste. Mbrëmjaishte argëtuese, pensionistët ishintejet të kënaqur dhe nuk u ndalënduke kënduar dhe vallëzuar. Taki-mi i madhërua me një fotografi tëpërbashkët.

Aktivi i pensionisteve të Sho-qatës së Pensionistëve të Dibrësdhe Qendër Zhupë më 29 dhjetor2017 ka organizuar pritjen e Vitittë Ri 2018 në hotelin “Leon”. Nënjë atmosferë të këndshme mekëngë e muzikë janë shoqëruar40 pensioniste nga të gjitha na-cionalitetet. Në këtë takim mebashkëpunëtorët e përafërtmorën pjesë kryetari i Shoqatës,Xhavit Karpuzi dhe kryetari i Ko-misionit për kulturë-jetë argë-tuese. Gjatë hapjes së manifesti-mit dhe urimit të Vitit të Ri,kryetari Xhavit Karpuzi ka arsye-

tuar sukseset e Shoqatës në vitin2017 dhe shprehu shpresën përrezultate edhe më të mira gjatë

vitit të ardhshëm. Ai falënderimtë posaçëm shprehu për Aktivin epensionisteve për inicimin dhe

ndihmën në organizimin e taki-mit. Edhe kryetarja e Aktivit tëpensionisteve, Marijonka Ushte-lenca, të pranishmëve u uroi Vitine Ri 2018 dhe u dëshiroi plotësi-min e dëshirave për jetë të shën-detshme dhe të gjatë. Ajo theksoise ky Aktiv vit për vit po bëhetme numër më të madh dhe merrpjesë në të gjitha aktivitetet nënivel lokal, rajonal dhe repu-blikan. Shoqërimi ishte shumëorësh, deri në mbrëmje dhe tëgjithë i uruan njëri-tjetrit shën-det të mirë, fat dhe gëzime mefamiljet.

SHOQATA E PENSIONISTËVE TË KUMANOVËS

Argëtim sportiv për Vitin e Ri

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Rezultate edhe më të mira//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

SHOQATA E PENSIONISTËVE E KOMUNËS SË SARAJIT

Ceremoni me rastin e jubielut të dhjetë

Page 10: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

10 FORUMKoha, e enjte 25 janar, 2018

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërd

itsh

me

in

form

ati

ve

ww

w.k

oh

a.m

k

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Adria Media Ballkan” - rr. 852 nr.62, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e mërkurë 24 janar | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: [email protected] | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • [email protected]; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Tmerr e shkuar tmerrit. Pano-ramë apokaliptike. Miku, ar-miku, shoku, kolegu, kom-shiu, i dashuri, e dashura,

gruaja, burri, fëmija, të gjithëgënjejnë. Oqeani i gënjeshtrave kambështjellë gjithçka si eteri mate-rien. Nuk i thua dot tjetrit asgjë. Sa tëhapësh gojën, tjetri nis e lodhmendjen çfarë gënjeshtre po i thua,dhe me cilën gënjeshtër duhet tëpërgjigjet.

Çfarë deliri. Çfarë llahtari. Vishenme rraqe gabi dhe hiqen sikurndjekin modën. I ngijnë flokët mexhel, dhe u duket vetja i bukur. Gjez-disin me Benzin e tjetrit dhe ush-qehen me marmelatë të skaduar.

Merimanga e gënjeshtrave kahyrë në çdo skutë. Hajdutin e bëjnë tëndershëm. Rekomandojnë drogën.Kurvën e shpallin model për t’u imi-tuar. Rrugaçin e bëjnë hero. Budal-lain e quajnë mendimtar. Hajvaninpatriot. Injorantin shkrimtar. Tëçmendurin poet. Llafazanin opi-nionbërës. Dërdëllitësin këngëtar.

Gënjeshtra këtu nuk është e pjes-shme, e përkohshme, relative, që për-mes komunikimeve të mundoheshta korrektosh. Gënjeshtra e këtush-me është gjithëpërfshirëse, finale,definitive, totale. Kapilarizimi i gënje-shtrës nga fëmija te buzëvarri, ngamë i dituri te më injoranti, nga mëmendjelehti te më mendjemadhi,dhe gjithë të tjerët ta kall tmerrin, taftoh trurin, t’i mpin gjymtyrët, ta futdëshpërimin, ta nxin ditën, ta hel-mon jetën.

Nuk gënjejnë një herë që t’i falë-sh, apo tre herë që pasi të fjalosesh tëmirëkuptohesh. Gënjejnë pafundë-sisht herë. Gënjejnë kur flasin.Gënjejnë kur pyesin. Gënjejnë kurpërgjigjen. Gënjejnë kur rrinë.Gënjejnë kur lëvizin. Gënjejnë kurhanë. Gënjejnë kur flenë. Gënjejnëkur ëndërrojnë. Gënjejnë kur dashu-rojnë. Gënjejnë kur urrejnë.

Nuk gënjejnë më të rrallë, pa tëkeq, se ashtu e kanë tipin, të atillë ekanë vesin. Gënjejnë gjithë kohën.Gënjenin dje, gënjejnë sot, do tëgënjejnë nesër, do të gënjejnë deriditën e fundit, deri frymën e fundit.

Nuk gënjejnë bukur, nukgënjejnë këndshëm, që të mendoshse gënjejnë për humor apo për të al-ternuar bisedën që të largojnë mono-toninë, mërzitjen. Gënjejnë dosido.Gënjejnë si u vjen doresh. Gënjejnëpa u menduar. Nuk gënjejnë me ar-sye apo pa arsye, me shkak apo pashkak. Gënjejnë kot. Gënjejnë me in-stinkt. Gënjejnë pa e ditur pse

gënjejnë. Gënjejnë sepse u duket seduhet të gënjejnë.

Gënjeshtarët më të qelbët përsë-risin vazhdimisht se gënjeshtra i kakëmbët e shkurtra, se gënjeshtra kabisht etj., sikur demek gënjeshtraështë gjë e gjallë, sikur brenda të vër-tetës mbisunduese gënjeshtra ështëe përkohshme, janë pohime morali-stike rrenacake për të mundësuar tëtjera e të tjera gënjeshtra të pafund-me. Gënjeshtra e këtyre nuk kakëmbë, duar, bisht, nuk është gjë egjallë. Gënjeshtra e këtyre është njëmakineri e skëterrshme që vigjëlontë vërtetën ta gjejë ku e ka nxjerrëkokën t’ia shtypi.

Gënjejnë të gjithë pa i lëvizur qer-piku. Pa turp, pa edukatë, pavetëpërmbajtje. Gënjen muhabetçiu,gënjen dyqanxhiu, gënjen nëpunë-si, gënjen eprori, gënjen inferiori,gënjen politikani, gënjen deputeti,gënjen ministri, gënjen kryetari,gënjen sekretari, gënjejnë statistikat,gënjejnë deklaratat, gënjejnë konfe-rencat, kongreset gjithashtugënjejnë, mbledhjet gënjejnë, tëgjitha dhe të gjithë veçse gënjejnëdhe gënjehen.

Fejsbuku dhe Instagrami që uduk se ishin shpikur për ta kufizuargënjeshtrën, u dorëzuan para zulmëssë pandalshme gënjeshtare shqipta-

reske. U bënë vetë ata gënjeshtarëtmë të mëdhenj që gënjejnë e vetëmgënjejnë, e asgjë tjetër s’bëjnë.Gënjejnë edhe ata që për t’i përcjellëme besnikëri gënjeshtrat paguhen,gënjejnë spiunët. Ndoshta kanë tëdrejtë. Se të spiunosh vetëm gënjesh-tra zor të vejë mendja se mund të ek-zistojë e vërteta.

Gënjejnë dhe i gënjen inxhinieri.Gënjejnë dhe i gënjen ustai. Gënjen isëmuri mjekun. Si pasojë gënjenmjeku të sëmurin. Ka mbetur vetëmme veten dhe kompjuterin. Thotëjam djathtist, jam konservativ, jampopulist, pra rrenacak, halabak, mor-racak, pleh.

Shfaqet tjetri si progresist, si li-beral, si shpërthyes, si revolucionar.Mirëpo, para sfidës së parë nis e lëvizsi urith, mblidhet si kërmill brendaguaskës së vet, interesin e vet, shkurtështë rrenacak. Një tjetër mburretdhe thotë se e ka për nder që është fa-natik politik. Nxjerr shpatën nga bre-zi dhe vret e pret mullinjtë e erës. Nëfakt është gënjeshtar, është intere-saxhi i ndyrë, që pret të vijë në push-tet partia e tij ta vërë përsëri nëpunën e pameritur për të vjedhur.

Thotë për mikun e kafenesë,është poet, është shkrimtar, ka kaq eaq vepra, kaq e aq përkthime. Ja pretmiku-mikut; është studiues,

shkencëtar, historian. Të dy gënjesh-tarë. Të dy mbijetues grafomanë, paasnjë talent, pa asnjë ideal. Gënjenkafeneja, gënjen televizori, gënjejnëtabelat që njoftojnë datën e fillimitdhe mbarimit dhe koston e punime-ve në rrugë.

Gënjejnë opinionistat, analistat,kazanistat, që për fakte konsiderojnëçfarë shohin nëpër ëndrra. Rrethe-qark, vetëm gënjeshtra. Bërtit sa tatundësh dheun. Ulurit sa të ngreshdallgët e oqeaneve. Grise qiellin dukeklithur me turi nga hëna ose ngahalja.

Gjurmën, hijen, shijen e të vër-tetës nuk e gjen dot kurrën e kurrës.As këtu, as atje, as në horizont, askurrkund. Mund të kuturisësh në njëmijë mënyra për ta parë a për taprekur të paktën një grimcë të së vër-tetës, për t’ju lutur asaj grimce të tëthotë ku është e tëra, pse largohet,pse fshihet, pse rrëshqet. E kotë. Saponis, ndjen se ndërmarrë një aventurë.Rrethohesh menjëherë nga gënjesh-tra të tjera.

Njerëzit që gënjejnë nuk mundtë dashurojnë, nuk mund të ndër-tojnë, nuk mund të përparojnë. Nukjemi bijtë e shqipes. Jemi bastardat egënjeshtrës. Popull rrenacak. Populli drunjtë. Popull Pinok. Popull ivdekur i pakallur.

Merimanga egënjeshtrave kahyrë në çdoskutë. Hajdutine bëjnë tëndershëm.Rekomandojnëdrogën. Kurvëne shpallin modelpër t’u imituar.Rrugaçin ebëjnë hero.Budallain equajnëmendimtar.Hajvaninpatriot.Injorantinshkrimtar. Tëçmendurin poet.Llafazaninopinionbërës.Dërdëllitësinkëngëtar

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Nuk jemi bijtë e shqipes, jemi bastardët e gënjeshtrës Nga

Edison YPI

Page 11: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

Rubrika "Forum" është krijuar si hapësirë për të botuar letrat, opinionet, reflektimet dhe reagimet e lexuesve dhe qytetarëve.

Redaksia mban të drejtën për të redaktuar e shkurtuar, si dhe mos botuar ato shkrime që nuk i përmbahen etikës.

11FORUMKoha, e enjte 25 janar, 2018

Çfarë do të na thoshte dikushnga jashtë nëse do të kishtevrojtuar veprimet tona histo-rike?

Ja që mjaft shqiptarë në kohën eLuftës së Parë botërore pajtoheshinme qira si ushtarë në ushtritë e huajaqë gjendeshin te ne dhe luftonin menjeri tjetrin për pesë kacidhe ora eluftës.

Po, ja që mijra shqiptarë nënudhëheqjen jo vetëm të Haxhi Qami-lit minonin ngritjen e flamurit të pa-varësisë.

Po ja që kishte pjesë të elitave po-litike, fetare, artistike që mezi prisninpushtimin italian të vendit dhe qënuk bënë asnjë veprim kundër push-tuesve, veç mbretit që iku si zog.

Po ja që dhjetra deputetë shqip-tarë, bij të � familjeve të mëdha �, ubën pro-pushtues dhe shumë prejtyre vajtën në Itali dhe i dhuruan pe-randorit kurorën e mbretërisë shqip-tare që u bë nën-mbretëri.

Po ja që parlamenti shqiptar papikë turpi i shpalli luftë Greqisë fqinjedhe historianët nuk e botojnë vendi-min e tij fashist.

Po ja që gazetat kryesore në vitet

40, ishin pro Hitlerit dhe nazizmit dheantiçifute ? Ne përkujtojmë që ne, sipopullsi, jo si elita, i kemi mbrojur çi-futët dhe kjo duhet të na bëjë të har-rojmë gjithçka tjetër, edhe ndonjëmendësi të vockël genocidiste në me-diat e kohës.

Po ja që pas Luftës së Dytë botëro-re, gazetat komuniste ishin sllavofilë,duke i quajtur kombet sllave si më tëlartat, dhe antieuropiane?

Po ja që në konferencën e Parisitpas Luftës së Dytë botërore, Greqiadonte të na shpërbënte, kurse Jugosl-lavia na mbronte. (Sigurisht për hesaptë vetë, pse kot?)

Po ja që u dorëzuam serbëvegjithçka, me ushtri, me pare, me sek-rete, me të gjitha duke u bashkuar defakto dhe se po të mos ishte ai dikta-tori me mustaqe në Rusi, do të ishimbërë qytetarë të Maqedonisë. Askushnga ne nuk lëvizi.

Po ja që në kuadrin e traktatit tëVarshavës u dhamë rusëve të drejtënqë sa herë të donin të hynin ushta-rakisht në Shqipëri madje pa pyeturkërkënd. Askush nuk tha jo.

Po ja që pati mijra shqiptarë që ubënë spiunë dhe kishe frikë të thoshe

një fjalë se spiuni dëgjonte. Ku janëkëta spiunët?

Po ja që aty nga vitet ‘60 e shekul-lit të kaluar u bëmë prapë me Titonnga frika e muzhikut që zbriti metankse në Pragë dhe kosovarët ishintitistë?

Po ja që për 50 vjet jetonim methërimet që na jepnin jugosllavët, ru-sët, kinezët?

Po ja që gërthisnim me histeri,rroftë ky e rroftë ai, në mitingjet ma-sive të viteve ‘50 apo ’60 të shekullit tëXX.

Po ja që mijra të rinj hipën në ça-titë e kishave dhe xhamive në mesin eviteve ’60 duke ju hequr tjergullat,nuk e dini?

Shihni dokumentarët, ka plot.Po ja qe merrnin nisma fshatshe e

qytetshe për të ulur rrogat e vetvetes?Po ja që donin ta fitonim jetën pa

punuar, nuk e kishte fajin Sudja, dheu bëmë si pinoku që mbolli lekët dheprisnim të rriteshin si pemë.

Po ja që shitëm me dhi e katandipër të vendosur lekët në firmat pira-midale e marrë interesa që në faktishin paret e komshiut.

Po ja që pasi u vramë me njerin

tjetrin thirrëm në ndihmë kalabrezë,rumunë, turq, grekë që të na ndaninnë vitin 1997 sepse po i hanim kokënnjeri tjetrit.

Po ja që kurrë nuk kemi bërëzgjedhje të ndershme sepse sa herëdikush fiton tjetri e quan hajdut votash.

Po ja që nuk kemi industri dheaskush nuk shkon të punojë askundse i duket se është bërë vetëm për tëqenë sociolog, historian, ekonomist, apianist.

Po ja që si asnjë popull tjetër sadonë vështirësi, morëm anijet dhe lamëpendët duke ikur sa më larg, larg,braktisur gjithçka.

Po ja që kemi vite dhe pasi ëndër-ruam me shekuj bashkimin kombë-tar, tani me Kosovën, jemi si çift iftohur në prag të divorcit ! Edhe koso-varët që vijnë në plazhet e Adriatikutdhe Jonit na rënden.

Po ja që gjithmonë kemi gjeturshpëtim duke u lidhur pas qerres tëperandorive të mëdha, romake,osmane, austro-hungareze, ruse, ki-neze, etj.etj, dhe sapo kemi parë fun-din e njerës, hop, jemi hedhur te gji-ri i tjetrës, duke ndryshuar fe e besëmasivisht.

T’u japim vendedhe faktevemadhështore,por edhefakteve tëturpshme nëhistorinë tonë.Kjo është histori� objektive �, t’ilemë pasionet embështetura nëzbukurimin e sëkaluarës. Vetëmkëto dy shekujte fundit kemibërë gjëraheroike, poredhe gabimekolektive që ikalojmë ashtushkarazi,“hajdutshe”, sivogëlima parëndësi.

Kosovë-Shqipëri, si çift i ftohur në prag të divorcit ! Nga Artan FUGA

Nëse pezullimi idialogut nga anae Serbisë dhezhvillimetdramatike rrethvrasjes së OliverIvanoviqitshfrytëzohen përndonjëkushtëzim të ringa ana eSerbisë, prandonjë temë e renë procesin edialogut, atëherëdo t’i kemi edhene më të qartaqëndrimet dheinteresatgjeostrategjiketë partnerëvetanëndërkombëtarë.

Zhvillimet e fundit nëlidhje me rastin e vra-sjes së Oliver Ivanovi-qit kanë një ngjashmë-

ri të thellë dhe alarmante me ato tëviteve të 90-ta në Kosovë. Presidenti iSerbisë, duke manipuluar me të vër-tetën, ka bërë deklarata të inspiruaranga idoli dhe mentori i tij i dikurshëm,Sllobodan Millosheviq. Vuçiq, ndërthirrjeve që serbët e Kosovës mos talëshojnë vendin – duke aluduar se kin-se qenkan të rrezikuar në Kosovë dhepo mendokan ta lëshojnë vendin – aiedhe ju tregoi qytetarëve serb të Ko-sovës, cila ka qenë arsyeja e vizitës së tij:“Unë erdha për t’u treguar shqiptarëvese Serbia jo vetëm që dëshiron paqe,por do të bëjmë çmos për ta ruajturatë dhe për të zgjidhur mosmarrëve-shjet. Jam për të siguruar qëndrue-shmërinë e paqes dhe sigurisë për çdofamilje serbe dhe shqiptare”, kishtethënë Aleksandar Vuçiq. Nëse e kuj-tojmë fjalimin e Sllobodan Milloshevi-qit të vitit 1987, i cili e katapultoi Millo-sheviqin në pushtet dhe mundësoi qëky i fundit ta anulojë edhe autonominëe Kosovës, atëherë kjo deklaratë e ditë-

ve aktuale e Vuçiqit e ka të njëjtin thelbdhe qëllim. Millosheviqi kishte thënëasokohe se „askush nuk do të guxojë tëju rrahë më juve“.

Në esencë, pak ka dallim mes këty-re dy deklarateve. Edhe asokohe inske-noheshin vrasje dhe manipulohej opi-nioni publik sikurse tani me rastin evrasjes së Ivanoviqit. Në të dy periudhatqëllimi i këtyre dy liderëve serbë përkohë të gjatë të afërt me njëri-tjetrin,ka qenë dhe ka mbetur instrumentali-zimi i qytetarëve serbë të Kosovës përinteresa të brendshme politike dhe përshovinizmin dhe ekspanzionin serb.Sikurse Millosheviqi, po ashtu edheVuçiqi synojnë ta marrin Kosovën, apotë paktën ta ndajnë. Vrasja e Ivanoviqitende është duke u hetuar dhe nukduhet të paragjykojmë. Mirëpo është editur se ndaj Oliver Ivanoviqit ka pasurpesë tentantiva për vrasje. MeqenëseIvanoviqi kishte sfiduar politikën serbetë udhëhequr nga Vuçiqi, por edhe ki-shte kërkuar që strukturat mafioze ser-be në Mitrovicë të izolohesh, motivetduhet të kërkohen edhe në pjesën estrukturave të instaluara nga vetë Ser-bia. Edhe nga vetë radhët e politikanë-

ve serbë, si përshembull deputeti i pa-varur Slavisha Ristic apo ish-deputetjaRada Trajkovic, kemi dëgjuar ku do tëduhej kërkuar për vrasësin, sepse të dye përmendin emrin e Milan Radojiçiqit.Ndërsa dihet se Vuciqi i’u kishte falën-deruar Radojiçiqit për ndihmën e tijrreth zgjedhjeve të kaluara. Figura eRadojiçiqit lidhet me mafian dhe kri-min e organizuar, ndërsa është krahu idjathtë dhe lideri në hije i përkrahur nëVuçiqi.

Ndërsa përgjegjësia kryesore përkëtë situatë duhet të kërkohet nga vetëBashkimi Evropian. Sikurse para luftësnë ish-Jugosllavi, ashtu edhe tani BE-jaështë mirë e informuar rreth tensione-ve. Por ishte BE-ja ajo që neglizhoi si-tuatën atëherë dhe tani. Ndërsa Mi-trovica po mbahet e ndarë dhe ështëshndërruar në një konflikt të ngrirë mebekimin dhe ndihmën e BE-së. BE-ja eka lejuar dhe ndërmjetësuar idenë eListës Srpska në Kosovë, e cila ështëlinja direkte e ndikimit destruktiv tëSerbisë në Kosovë. Qëllimi i Serbisëështë ndarja e Kosovës, ndërsa qëllimii BE-së nuk dihet. Sepse vetë BE-së imungon vizioni dhe politika e qartë

ndaj Kosovës, gjë që rezulton në njështyrje të agjendës së saj në bazë tëzhvillimeve të përditshme në Kosovëdhe Serbi, pa ndonjë strategji konkre-te për zgjidhjen përfundimtare të kon-fliktit. Në këtë aspekt, politika e BE-sënë Kosovë nuk është fare më e koordi-nuar dhe më cilësore se vetë politika eKosovës. Të dyjave ju mungon stra-tegjia, burimet humane kualitativedhe përkushtimi për zgjidhjen e çë-shtjeve jetike për Kosovën. Shpresa evetme në këtë kontekst është që intere-sat e Amerikës të mos jenë në favor tënjë ndarjeje të Kosovës apo mbajtjes sëkonfliktit të ngrirë në Mitrovicë. Me for-cimin e Rusisë, Ballkani prapë ështëkthyer në rolin e saj si arenë historike epërballjeve mes fuqive të mëdha tëlindjes dhe perëndimit. Nëse pezullimii dialogut nga ana e Serbisë dhe zhvil-limet dramatike rreth vrasjes së OliverIvanoviqit shfrytëzohen për ndonjë ku-shtëzim të ri nga ana e Serbisë, prandonjë temë e re në procesin e dialo-gut, atëherë do t’i kemi edhe ne më tëqarta qëndrimet dhe interesat gjeo-strategjike të partnerëve tanëndërkombëtarë.

Si shfrytëzohen tragjeditë në politikën serbe Nga

Luljeta Aliu

Page 12: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

Sot ato janë ende në fushën ekonceptit teorik, por tashmë ështëe qartë se do të duhej 5730 vjet përtë përdorur fuqinë e tyre. Bëhetfjalë për diamantet e bërë nga kar-boni-14, në të vërtetë nga grafitet ebërë nga reaktorët bërthamorë.Më saktësisht, do të ishte një dia-mant artificial që do të prodhohejnga mbetjet bërthamore. Termibateri prej diamanti u përmend sëpari nga profesor Tom Scott ngaUniversiteti i Bristolit, në vendin

ku shkencëtarët krijuan prototipine parë. Në vend që të fillonin mekarbonin-14 (C-14), ata përdorënnikel izotop, Nikel-63, të cilët ishin“senduiq” midis dy shtresave të njëdiamanti të vërtetë, të papërpu-nuar, por artificialisht të bërë.

Ajo që ata kishin ishte një ar-tikull që dha një tension prej 1.9 V,i cili do të ishte në gjendje për pesëmijë vjet të lëshojë energji prej 15.8MJ, ose një total prej 4.4 kWh. Kar-boni C-14 ka 6 protone dhe 8 neu-

trone, dhe nuk është aspak pro-blem në kushte normale mjediso-re. Një atom i tillë ndodh natyr-shëm në 1000 miliardë atome tëkarbonit normal dhe C-14 përdoretnë arkeologji për të përcaktuarmoshën e objekteve deri në60.000 vjet. Pastaj shkencëtarëveiu ra ndërmend: nga grafitet që ve-pronin drejtpërsëdrejti nëbërthamën e reaktorit bërthamordhe në të cilin C-14 u akumulua nësasi të mëdha, radioaktiviteti u

nxor nga ngrohja në temperaturatë larta dhe duke mbledhur gazine lëshuar radioaktiv. Pastaj gazi inënshtrohet procesit të prodhimittë diamanteve artificiale në indu-stri ose në laboratorë kimikë. Kjopjesë ende nuk është revoluciona-re. Përmes grafiteve mund tëprodhohen nanokristale të dia-manteve dhe diamante në film ul-tra të hollë. Megjithatë, kur një dia-mant radioaktiv C-14 me njëdiamant jo-jonik C-12 vjen në kon-takt me tensionin e dobët, doli tëjetë revolucion. Diamanti i zakon-shëm është ndryshe shumë i prirëpër të prodhuar energji elektrike,C-14 prishet relativisht ngadalëdhe nga diamanti i zakonshëm ar-tificial radioaktiviteti i tij nukdepërton jashtë. Ajo që do të diltejashtë, përmes elektrodave, natyri-sht, do të kishte 15 energji J në ditë.Sapo të mbretërojë teknologjia eprodhimit industrial të baterive tëdiamantit, askush nuk e di se kudo të jetë fundi i rrëfimit, pasivetëm SHBA-ja ka prodhuar nëcentralet e saj bërthamore 84.250tonë mbetje bërthamore nëformën e grafitit radioaktiv ose C-14.

Materiali bazë ipapërpunuar përprodhimin ebaterive tëdiamantit do tëjenë mbetjetbërthamore ngatermocentrali

Një konkurs bukurie i përvitshëm nëArabinë Saudite ka përjashtuar 12 deve se-pse kishin përdorur botoks. Kafshët u refu-zuan në konkurrim nga Festivali i DeveveMbreti Abdulaziz, që mbahet pranë Rijadit,për shkelje të rregullave të konkursit tëbukurisë. Çmimet për konkurset e devevearrijnë deri në 57 milionë dollarë, për këtë ar-sye përpjekjet për mashtrim janë të mëdha.“Devetë me substanca fryrjeje në buzë, tërruara, të lyera në disa pjesë të trupit apome ndryshime jonatyrale, nuk lejohen nëkonkurs”, lexohet në një libër të ri rregullash.

Përdorën botoks, përjashtohen nga konkursi i bukurisë 12 deve!

12 MOZAIKKoha, e enjte 25 janar, 2018

Italiania Emma Morano ishtenjeriu i fundit që përjetoi shekulline 20-të nga dita e parë deri në ditëne fundit dhe madje edhe mëshumë. Sekreti i një jete të shën-detshme ishte - siç tha vetë ajo -jeta pa shqetësim nga burrat. Ajojetoi 117 vjet, mbijetoi dy luftërabotërore. Emma Morano jetoi nga1899 deri më 2017, shumica e kohësnë Verbania, jo larg nga Milano.Pra, nëse dikush e di se si të qën-drojë i aftë dhe me të vërtetë tëplaket, kjo është ajo. Megjithatë,cila është sekreti i saj?

Deri kohët e fundit, gruaja më e

vjetër në botë ka qenë çelësi i jetëssë saj të gjatë dhe të shëndetshme.Në vitet e fundit, Emma Moranonuk kishte një trup të përshtat-shëm për të jetuar, kështu që ajonuk e la apartamentin e saj.Megjithatë, ajo nuk ishte e vetme -kishte një kujdestar pleqsh, dhe

një mbesë që kishte marrëdhënieshumë të mira me të. Në mënyrë qëprindërit e saj dhe shtatë vëllezëritdhe motrat të mbijetojnë krizënpas luftës, ajo filloi të punojë kurishte 14-vjeçe. Babai i saj u verbuagjatë Luftës së Parë Botërore dhenuk mund të kujdeset për familjen.

Ndërsa ishte e re, u dashurua menjë të ri që shkoi në luftë dhe kurrënuk u kthye. Siç kërkohej nga sho-qëria, Emma Morano duhej të mar-tohej, prandaj i gjetën një burrëtjetër - ai nuk i pëlqente. Ishte idhunshëm. Pas vdekjes së foshnjëssë saj, ajo nuk mund të jetonte menjë njeri të dhunshëm dhe e brak-tisi atë. Ndarja zyrtare në ItalinëKonservatore Katolike në vitet 30të shekullit të 20-të nuk ishte emundur, por Emma Morano ishteende e divorcuar nga burri i saj. Dhejetoi vetëm dhe e lumtur deri nëfund të jetës.

42 vetë tëpasur sagjysma epopullsisësë tokësNë ditën që në Davos umblodhën disa nga emrat mëtë pasur të globit për tëndjekur nga afër punimet eForumit Ekonomik, OXFAMpublikoi një raport shqetë-sues për gjendjen e ekonomi-së botërore. Sipas kësaj orga-nizate britanike, aktualisht nëbotë 42 vetë janë të pasurthuajse sa gjysma e popullsi-së globale, duke vënë nëdukje rritjen e hendekut mestë pasurve dhe të varfërve. Ox-fam thotë se 1 për qind e tëpasurve të botës vazhdon tëzotërojë 99 për qind të pasuri-ve, e madje vazhdojnë të pa-surohen edhe më shumë. 82për qind e pasurisë neto tëregjistruar në botë nga marsi i2016-s deri në mars të vitit2017 ka shkuar në xhepat ekëtij 1 përqindëshi. As edhenjë qindarkë, ndërkohë, nukështë shtuar në xhepat e mëtë varfërve të planetit, qëshkojnë në 3.7 miliardë perso-na. Kontrasti është i dukshëmedhe si pasojë e faktit që çdody ditë regjistrohet arritja enjë miliarderi të ri. OJF-ja bri-tanike ka publikuar një raporttë ri mbi pasurinë në botë, nëvigjilje të Forumit EkonomikBotëror të Davosit, që do tëmbledhë në qytezën zvicera-ne “ajkën” botërore të ekono-misë dhe politikës. “Të rikom-pensohet puna dhe jopasuria”, është titulli i raportit,që mund të perifrazohet medy fjalë: mjerim dhe pabarazi.Në raport nënvizohet edhehendeku në pagesë mes me-shkujve dhe femrave.

117 VJEÇARJA: Sekreti i jetëgjatësisë është se nuk kisha burrë të më nervozojë

Bateria prej diamanti do tëjapë rrymë për 5730 vjet!

Page 13: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

13FOTOREPORTAZHKoha, e enjte 25 janar, 2018

Asnjëherë mos thoni “Masai”(gratis). Përfaqësuesit e popul-latës së vogël afrikane, e cila je-ton përgjatë kufirit mes Keniasdhe Tanzanisë, i janë drejtuarnjë avokati për t’u mbrojtur,duke regjistruar një “markë fa-brike”.

Që tani e tutje, kush do të

përdorë imazhin e tyre për qëlli-me tregtare, duhet t’u paguajë“Masai”-ve të drejtën e autorit.

Shumë kompani të njohuranë fushën e modës dhe automo-bilave, nga Ralph Lauren tek Ja-guar Land Rover, nga Louis Vuit-ton tek Calvin Klein, i referohenpikërisht prodhimeve të “Masai”-

t falas. “Nëse këto kompani dotë paguajnë ‘copyright’, siç do tëishte e drejtë, “Masai” do të fito-nin qindra milionë dollarë”, kathënë për “Financial Times” RonLayton, presidenti i “Position Bu-siness”, zyra ligjore që ka vendo-sur t’i përfaqësojë për të mbroj-tur të drejtën që kërkojnë.

Masai, populli afrikan qëkërkon të drejtën e autorit

Page 14: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

14 RAJONKoha, e enjte 25 janar, 2018

Kosova ka marrë sot zyrtarishtnë Bruksel kryesimin e CEFTA-s,marrëveshje kjo më e rëndësi-shmja jo vetëm në vendet e Bal-lkanit Perëndimor por edhe mëgjerë, duke iu referuar kështu treg-tisë së lirë në mes këtyre vendeve.Ministri i Tregtisë dhe Industrisë,Bajram Hasani që do të jetë krye-sues i CEFTA-s, me këtë rast kathënë se Kosova do të luajë një rolkonstruktiv gjatë kohës që do tëudhëheq me CEFTA-në. MinistriHasani ka deklaruar se rëndësi tëveçantë do t’i kushtojë implemen-timit të marrëveshjeve të deritash-me dhe se do të përkushtohen nëjetësimin e marrëveshje që pritettë arrihen në të ardhmen. “Si mini-stër i qeverisë së Kosovës dhe krye-sues i CEFTA ne do të angazhohe-

mi maksimalisht për të kryer obli-gimet tona, për të realizuar objek-tivat tona dhe më e rëndësishmjagjatë këtij kryesimi e do të foku-sohemi në implementimin emarrëveshjeve të arritura deri mëtani dhe të marrëveshjeve që do tëarrijmë në të ardhmen”, theksoiministri Hasani. Ai është shprehurse objektiv strategjik do të jetëKrijimi i Zonës Ekonomike Rajo-nale me Bazë të pajtueshmërisëme BE-së dhe Marrëveshjen e CEF-TA për promovimin e investimepërmes promovimit të tregtisërajonale. Ministri Hasani ka dekla-ruar se Kosova gjatë kryesimit tëCEFTA-së do të ketë një qasje tëbashkëpunimi duke mos ne-glizhuar asnjërën palë të përfshirë

në këtë marrëveshje. “Gjatë vitit2018 qasja e Kosovës do të jetëproaktive, ne do të punojmë që tësjellim të gjitha palën në tavolinëdhe të marrim vendime qëshkojnë në favor të bashkëpuni-mit rajonal dhe të integrimit nëBE si qëllim primar i vendeve tëBallkanit Perëndimor”, tha Hasani.

Pas një hapi të tillë të kësajrëndësie për vendin tonë në sferëne shkëmbit të mallrave dhe tregti-së së lirë me vendet pjesë të kësajmarrëveshjeje ministri Hasani i kaftuar të gjitha palët për një ba-shkëpunim reciprok, pasi që kjosiç ka thënë Hasani shkon në drej-tim të përmirësimit të jetës së qy-tetarëve të këtyre vendeve. Nëkuadër të objektivit strategjik të

lartpërmendur, kryesuesi i CEFTA-së për vitin 2018 do të ketë shtatëprioritete. Prioriteti i parë do tëjetë lehtësimi i tregtisë së lirë nëmallra. Harmonizimi i tregjeve tëCEFTA-s me BE-në është prioritetii dytë.

Krijimi i një rajoni të lirë ngabarrierat jo-tarifore dhe zgjidhja ekontesteve tregtare është priori-teti i tretë. Prioriteti i katër do tëjetë lehtësimi i tregtisë së lirë nëshërbime e lehtësimi i lëvizjes sëlirë të ekspertëve dhe profesioni-stëve dhe punëtore të kualifikuarështë prioriteti i pestë. Ndërsa igjashti është Lëvizja e lirë e inve-stimeve ndërsa i fundit për ngaprioritetet është Forcimi institu-cional i Sekretariatit të CEFTA-s.

Ndërsa, Myriam Ferran nga Komi-sioni Evropian ka thënë se pret ba-shkëpunim konstruktiv me Ko-sovën. Ajo ka thënë se ky është njëtest i madh për Kosovën dhe seduhet të fokusohen drejt një tëardhme të përbashkët në BE.

Kurse, ambasadori i Kosovësnë Bruksel, Bernard Nikaj ka thënëse kryesimi i CEFTA’s është një rasti mirë për Kosovën. Ai ka thënë seministri Hasani do të shtyj përpa-ra prioritetet e caktuara. Nikaj kathënë se shpreson në bashkëpuni-min të ndërsjellë të palëve. Ndry-she Kosova është bërë pjesë e CEF-TA-s në vitin 2006. Kjo është herae dytë që Kosova merr kryesimin eCEFTA-s, kryesim i cili ndryshonçdo vit me rotacion.

Policia e Kosovës thotë se heti-met për vrasjen e Oliver Ivanovi-qit, po zhvillohen me një intensitettë plotë nga ana e grupit punueshetues, që vepron nën mbikë-qyrjen e Prokurorit të Shtetit. Oli-ver Ivanoviq, është qëlluar përvdekje më 16 janar para selisë sëpartisë se tij, në Mitrovicën Verio-re. Ai ishte udhëheqës i nismës qy-tetare serbe, "Liria, Demokraciadhe Drejtësia". Besim Hoti, zë-vendësdrejtor i Policisë së Kosovësnë rajonin Mitrovicës së Veriut, tha

për Radion Evropa e Lirë se deri nëkëtë fazë të hetimeve ende nuk kandonjë person të dyshuar për ra-stin në fjalë, por që hetimet, sipastij, janë duke u zhvilluar me një in-tensitet të shtuar nga autoritetetkompetente. “Flas për një dina-mikë të punës së pandërprerë, ana-lizimit të fakteve dhe dëshmive qëkanë mbledhur, marrjes së dekla-ratave të dëshmitarëve dhe përpu-nimit të të gjitha këtyre provave.Përndryshe, ndonjë emër të për-veçëm nuk kemi”, tha Hoti. Autori-tetet në Beograd, i kanë drejtuarnjë kërkesë Ministrisë së Drejtësi-së në Qeverinë e Kosovës përshkëmbim të informatave nëlidhje me këtë rast. Por, sipas poli-cisë, si informatat nga autoritetetvendore ashtu edhe ato nga jashtë,ende janë në fazën e shqyrtimit,por ende nuk ka një pistë të dyshi-

mit. “Nuk kemi informacione të ci-lat në këtë fazë mund të bëhen pu-blike për opinionin publik”, thaHoti. Ndryshe, në pjesën veriore tëKosovës ditën e vrasjes se Ivanovi-qit, është gjetur dhe një veturë edjegur, e cila sipas ekzaminimeve,e ka origjinën nga Serbia.Megjithatë, ende nuk është dësh-muar nëse kjo veturë ka lidhje di-rekte me rastin, përkatësisht mevrasjen e Ivanoviqit, por është njëprej pistave të hetimeve.Ndërkohë, ekspertë të çështjeve tësigurisë në Kosovë e konsiderojnëmision të vështirë zbardhjen e he-timeve apo identifikimin e autorittë vrasjes së Oliver Ivanoviqit.Njohësi i çështjeve të sigurisë,Naim Maloku dyshon se mund tëketë bashkëpunimin të mirëfilltëmes organeve hetimore të Kosovësdhe atyre të Serbisë. “Hetimet janë

duke u zhvilluar, por nuk besoj sedo të gjendet dorasi dhe pistat emotiveve që çuan deri tek vrasja eOliver Ivanoviqit. Mendoj se nukdo të këtë bashkëpunim të sin-qertë në mes organeve hetimoretë Kosovës dhe atyre të Serbisë.Unë jam i bindur se kjo është njëvrasje politike”, tha Maloku për Ra-dion Evropa e Lirë. Ndryshe, vrasjae Ivanoviqit është dënuar nga insti-tucionet vendore e ndërkombëta-re. Fillimisht ishin ngritur dilema tëshumta edhe për efekte dhe për-shkallëzim të situatës së sigurisë,por sipas autoriteteve qeveritarenë vend, këto paralajmërime nukishin reale. Edhe analisti Naim Ma-loku konsideron se situata e siguri-së në nivel vendi është e qetë dhese vrasja e Ivanoviqit, nuk mund tëprodhojë ndonjë incident apo ten-sion të mundshëm. “Situata ështëashtu siç ka qenë para këtij atenta-ti. Mendoj që gjendja në veri kambetur ashtu siç ka qenë me atoprobleme me të cilat ballafaqohetKosova në atë pjesë, dhe mendojse nuk do të këtë ndonjë reflektimtë pasigurisë në vend”, theksonMaloku. Pas vrasjes së Oliver Iva-noviqit, gjatë fundjavës, disa ko-muna dhe mjedise të banuara meshumicë serbe në Kosovë, i vizitoiedhe presidenti i Serbisë, Aleksan-dar Vuçiq.

Vuçiq:Brenda një viti ehumbim nga një qytetPresidenti i Serbisë, AleksandarVuçiq, duke folur për Kosovëndhe kushtet rreth saj që ndër-lidhen me anëtarësimin e sh-tetit të tij në Bashkimin Evro-pian, ka treguar se si Serbia çdovit mbetet pa rreth 35 mijënjerëz. “Po na zbrazet atdheu.Po zbrazen Serbia, Vojvodina,vërtet njerëzit po ikin ngaatdheu më pak se sa po ikinnga Bullgaria, Rumania oseBosnjë e Hercegovina, por atapo ikin dhe nëse nuk jemi tëvetëdijshëm për kombin, përatdheun, do t’i humbim tëgjitha”, citon Tanjug të ketëthënë Vuçiqi. “Brenda një vitite humbim nga një qytet të tërësa Vërshaci ose Prokupla, rreth35 mijë persona. Dhe nëse këtënuk e zgjidhim siç e kanëzgjidhur rusët, maqedonasit,danezët… e ata e kanë zgjidhurme vetëdije dhe me disiplinën evetëdijes protestuese, atëherëvendi do të zbrazet”, ka përfun-duar ai.

Hetime intensive për rastin IvanoviqAutoritetet nëBeograd, i kanëdrejtuar një kërkesëMinistrisë sëDrejtësisë në Qeverinëe Kosovës përshkëmbim tëinformatave në lidhjeme këtë rast. Por, sipaspolicisë, si informatatnga autoritetetvendore ashtu edheato nga jashtë, endejanë në fazën eshqyrtimit, por endenuk ka një pistë tëdyshimit

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Kosova merr zyrtarishtkryesimin e CEFTA-s

Myriam Ferran ngaKomisioni Evropianka thënë se pretbashkëpunimkonstruktiv meKosovën. Ajo kathënë se ky është njëtest i madh përKosovën dhe seduhet të fokusohendrejt një të ardhmetë përbashkët në BE

Page 15: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

15GLOBIKoha, e enjte 25 janar, 2018

"A janë këto vërtetë tanke gjer-mane?" Me këtë pyetje i konfron-tojnë gazetarët vazhdimisht për-faqësuesit e qeverisë gjermane.Arsyeja është, se agjencia turke elajmeve Anadolu publikoi imazhe,që tregojnë ofensivën ushtaraketë forcave të armatosura turkekundër milicëve kurdë në YPG nërajonin verior të Sirisë Afrin. Ndërtë tjera në fotografi shiheshinedhe tanke me optikën e maski-mit , të cilët prej shumë vëzhgue-sve u identifikuan si tanke gjer-manë të markës Leopard. TanketLeopard-2 prodhohen prej Joint-Venture të dy firmave të armati-meve Krauss-Maffei Wegmann(KMW) dhe Rheinmetall.

QEVERIA ZYRTARISHT NUK DI GJË

Më shumë se 750 tanke Leo-pard të tipit 1 dhe 2 kanë furnizuarqeveritë e ndryshme gjermane qënga vitet 80-të në qeveritë miketë vendit partner në NATO, Turqi-së. Në angazhimin kundër milicë-ve terroristë të Shtetit Islamik (IS)në Siri për këtë askush nuk ka ngri-tur pyetje në qarqet qeveritare.Ndërkohë që ofensivën e fundit tëushtrisë turke ndaj milicëve kurdë,ministri i Jashtëm gjerman Sig-

mar Gabriel, e dënoi si një misionme "risk të pakalkulueshëm". "Sirianuk ka nevojë për konfrontime tëtjera ushtarake", paralajmëroi ainë fundjavë. Nuk të habit fakti,përse zëdhënësi i qeverisë së fun-di u stërmundua për të larguarpërshtypjen, se në këtë operaciontë ushtrisë turke, që nga këndvë-shtrimi gjerman është armiqësor,mund të jenë përdorur edhe armëgjermane. Turqia ka si objektivnjësitë kurde të mbrojtjes popul-lore YPG, që janë në aleancë meSHBA-në. Krahas tankeve lufta-rake edhe avionët luftarak turqkanë bombarduar pozicione YPG,njoftojnë njëzëri agjencitë e laj-meve. Pas vitit 2016 ky është mar-shimi i dytë i trupave turke ndajterritorit sirian. Dy vjet më parëaksioni argumentohej me luftënkundër IS-it. Një zëdhënëse e Mi-nistrisë së Jashtme nuk donte tëprecizohej ndaj pyetjes duke for-muluar, se "sipas njoftimeve tonapër gjendjen, nuk mund ta kon-firmojmë këtë aksion". Nga ana eMinistrisë së Mbrojtjes u theksua,se vendi dhe koha e fotografimit tëtankeve nuk kanë mundur të për-caktohen saktë. Ndaj nuk mundtë jepet një komentim i mëtej-shëm.

TANI BIZNESE TË REJAARMATIMESH?

Shumë më qartë janë pozicio-nuar politikanët e opozitës dhevëzhgues të Turqisë. Ismail Küpeli,ekspert për Lindjen e Mesme dhemarrëdhëniet gjermano-turke nëUniversitetin Ruhr të Bohumit i thaDW-së, se: "Është e sigurt që në ak-sion përdoren tanket gjermane". Pa-raqitja e vet ushtrisë turke, si dhe tëtjera burime kurde e kanë konfir-muar këtë pavarësisht njeri-tjetrit.Megjithatë, sipas ekspertit, relativi-sht fare pak tanke Leopard mund tëjenë në veprim në veri të Sirisë. Ush-tria turke më shpesh përdor tankeluftarakë të tipit M60 prodhim ame-rikan, tha Küpeli. Ai mendon gjitha-shtu, se nuk është e udhës që tëngarkohet qeveria aktuale për ek-sportet e armëve nga kohë të më-parshme. Këto biznese janë kryernë një kohë, kur situata e krijuar sotnuk mund të parashikohej. "Ngaana tjetër aktualisht bëhet fjalëedhe për një biznes të ri tankeshmes Turqisë dhe Gjermanisë, e përkëtë shtrohet pyetja, nëse ajo që pondodh në veri të Sirisë, është në për-puthje me vlerat tona". Për këtë biz-nes të ri tankesh pati njoftuar parady javësh në televizionin publikARD ministri i Jashtëm Sigmar Ga-

briel. Qeveria, sipas tij, po shqyrtonkërkesën e Ankarasë për mundë-sinë e modernizimit me tanke gjer-mane të ushtrisë turke. Kërkohetmë shumë mbrojtje nga minat për-mes paletave më të sigurta tokëso-re si dhe në sistemin e sensorëve përmbrojtjen nga të shtënat antitank."Bëhet fjalë për tanket e përdoruranë luftën kundër organizatës terro-riste IS, gjatë së cilës tanket kanë ha-sur në mina e si pasojë kanë hum-bur jetën disa ushtarë turq", ështëshprehur Gabriel. Ndërkaq vazhdonofensiva e ushtrisë turke e emërtuar"Operacioni dega e ullirit". SevimDagdelen, zëdhënëse e politikës sëjashtme të partisë E Majta në opo-zitë, e konsideron si "aventuresk"modernizimin e planifikuar tëtankeve turke. Një miratim politikpër eksportet e armëve, sikurseështë e detyrueshme me ligj nëGjermani, nuk duhet të jepet,kërkon Dagdelen. "Qeveria gjerma-ne i hedh hi syve opinionit publik,duke u përpjekur të krijojë për-shtypjen, se ushtria turke luftonkundër bandave vrasëse të islami-stëve në Siri". E Majta kërkon me in-sistim, që kancelarja Angela Merkelnë një deklaratë qeveritare të sh-prehet qartë për këtë implikimgjerman.

Me 11 vite vonesë, Izraeli lejoipërdorimin e teknologjisë 3G përtelefonat celularë në BregunPerëndimor të pushtuar nga Izrae-li. Që nga mesnata, një nga 2 GSMoperatorët në Palestinë, Jawwal,nisi t’u ofrojë abonentëve të vetteknologjinë 3G ndërkaq operato-

ri tjetër me më pak ndikim, Al-Wa-tanija, si pasojë e grevës në kom-pani, ende nuk kishte mundësi përtë kaluar në aplikimet e reja. Tanipër tani, përdorimi i 3G në BregunPerëndimor do të jetë i kufizuarndërsa bëhet e ditur se këtë tek-nologji Izraeli ende nuk e ka lejuar

në Gaza. Ndërmarrjet palestineze,kanë realizuar bisedime të gjatame autoritetet izraelite për lejimine përdorimit të teknologjisë 3G nëBregun Perëndimor. Kërkesat pale-stineze lidhur me teknologjinë 3G,për 11 vite nuk u morën parasyshnga autoritetet izraelite. Qëndrimishtypës i Izraelit dhe privimi i rajo-neve nën pushtim nga zhvillimetteknologjike, derisa në botë dheIzrael, aktuale është përdorimi i5G, shkaktoi reagimin e AllamMusa, ministrit për Komunikaciondhe Teknologji të Informacionit.Në deklaratën për AA, Ministri

Musa tha: “Nuk ka asnjë justifikimpër ndalesën e përdorimit të 3Gdhe 4G nga ana e palestinezëve.Kjo mund të konsiderohet si një edrejtë që palestinezët e morën ngaIzraeli me mundim". Nuk do të ketëasnjë ndalesë aplikimi nga Mini-stria Palestineze e Komunikimitose nga të dy operatorët GSM.Drejtori Ekzekutiv i NdërmarrjesJawwal GSM, AbdulmexhidMulhim, duke përkujtuar që nëdisa vende arabe ka ndalesa nëaplikimet falas të komunikimit thase: “Ndërmarrja Jawwal, në tregunpalestinez nuk do të bëjë asnjë

mbyllje apo kufizim të aplikimevepa pagesë". Ai kërkoi nga qeveriadhe palët ndërkombëtare që tëndërhyjnë për lejimin edhe të për-dorimit të teknologjisë 4G në Pale-stinë. Duke bërë të ditur se shifra epërdoruesve të numrave të lidhurme GSM, arrin në 460 mijë,Mulhim shtoi se mesatarja e tëgjithë përdoruesve është 12 përqind. Sipas njoftimeve të ndër-marrjeve të telekomunikacionit nëPalestinë, në Bregun Perëndimordhe Rripin e Gazës, gjenden gjith-sej 3 milionë e 800 mijë përdoruestelefonik.

Izraeli ndalon veprat e poetit hebre që mbështetiTamiminMinistri izraelit i Mbrojtjes, Avid-gor Lberman, i ka dhënë urdhërradios ushtarake për ndalimin etransmetimit të këngëve dhe poe-zive të aktivistit dhe poetit hebreYehonatan Geffen, i cili ka sh-prehur mbështetje për "palesti-nezen e guximshme" Ahed Tami-mi e cila është arrestuar ngaforcat izraelite. Sipas një lajmi nëtelevizionin izraelit Kanal 2, Liber-man ka urdhëruar ndalimin etransmetimit të këngëve dhe poe-zive dhe zhvillimin e reportazhe-ve me Geffen. Ndërkaq, Sekretarii Drejtësisë në qeverinë izraelite,Avichai Mandelbli, e ka cilësuarurdhrin e Libermanit si "ndërhyrjenë radio-transmetim". Mandelblitha se ministri i Drejtësisë nuk po-sedon një kompetencë të tillë. Ak-tivisti dhe poeti hebre YehonatanGeffen, përmes një poezie tëshpërndarë në rrjetin social Insta-gram, kishte shprehur mbësh-tetje për Ahed Tamimin. Ndryshe,më 19 dhjetor, forcat izraelite arre-stuan Ahed Tamimin, e cila njihetsi "palestinezja e guximshme", nënjë bastisje gjatë natës në fshatinNabi Saleh të Bregut Perëndimor.Nëna e saj u arrestua menjëherëpas saj. Një ditë më vonë, forcatizraelite arrestuan edhe kushë-rirën e saj. Në vitin 2012, BashkiaBaşakşehir e Stambollit i ndauasaj çmimin për kurajo Hanzalapër kundërshtimin e ushtarëve iz-raelitë teksa këta po arrestoninvëllain e saj. Presidenti turk, Re-cep Tayyip Erdoğan, në atë kohëkryeministër, u takua personali-sht me vajzën palestineze për tëshprehur admirimin e tij përtrimërinë e saj. Babai, nëna dhevëllezërit e Ahedit vazhdimishtjanë arrestuar nga autoritetet iz-raelite për kundërshtimin e tyre tëashpër ndaj okupimit të tokavepalestineze nga Izraeli. Nëburgjet izraelite ndodhen afër sh-tatë mijë palestinezë, prej të cilë-ve rreth 300 janë fëmijë.

Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët!

Me tanketgjermanekundërkurdëve

Me më shumë se 750tanke ka furnizuar

Gjermania Turqinë.Tani po qarkullojnë

fotografi, që tregojnëse disa prej tyre po

përdoren kundërkurdëve në Siri

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Page 16: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

16 MARKETINGKoha, e enjte 25 janar, 2018

Në bazë të Programit për aktivitetet e Qytetit të Shkupit në fushën e arsimit të mesëm gjatë vitit 2018 (“Lajmëtari zyrtar i Qytetit të Shkupit" nr. 12/2017), Qyteti i Shkupit shpall:

Thirrje publike për tubim të kërkesave për shfrytëzim të mjeteve nga Buxheti i Qytetit të Shkupit për vitin 2018, të përcaktuara për financim të aktiviteteve programore të shoqatave dhe fondacioneve

. Të drejtën e pjesëmarrjes në Thirrjen publike e kanë Shoqatat civile dhe fondacionet. . Mënyra e përcaktimit të mjeteve.

2.1 Përcaktimi i mjeteve nga Buxheti i Qytetit të Shkupit për vitin 2018 (Programi N2 Shërbime për aktiviteteve shkollore jashtëmësim-ore në bashkëpunim me organizatat joqeveritare zëri 425 konto 425750) të përcaktuara për financim të aktiviteteve programore të shoqatave civile dhe fondacioneve, do të realizohet në pajtim me Kodin e praktikave pozitive për përkrahje financiare të shoqatave civile dhe fondacioneve (“Gazeta zyrtare e RM-së” nr. 130/07) dhe në bazë të kritereve dhe prioriteteve të përcaktuara me këtë thirrje.

. Lloji i projekteve që do të përkrahen. 3.1 Mjetet nga Buxheti i Qytetit të Shkupit, në shumë të përgjithshme prej 3.500.000 denarë do të shfrytëzohen për financim të aktiviteteve programore të shoqatave dhe fondacioneve, përmes grandeve për projekte nga fusha e arsimit të përcaktuara për këto prioritete vijuese: 1. Krijimi i mjediseve të sigurta shkollore (ndihma psiko – sociale e anëtarëve të bashkësisë shkollore për ballafaqim me dhunën

përmes sigurimit të përkrahjes profesionale për zbatim të denjë të mekanizmave dhe protokolleve të miratuara të punës në shkollat, si dhe promovimin e sistemit të vlerave pozitive);

2. Avancimi dhe mbrojtja e shëndetit dhe përkujdesjes për ambientin jetësor nëpërmjet fuqizimit të vetëdijes te nxënësit e shkollave të mesëm dhe te opinioni më i gjerë për përgjegjësitë personale në drejtim të mbrojtjes së të gjitha aspekteve të shëndetit (fizik, mental, seksual dhe etj.) dhe ambientit jetësor.

3. Nxitja e zhvillimit të karrierës individuale të nxënësve me qëllim të ofrimit të ndihmës plotësuese dhe përkrahjes së arsimtarëve dhe nxënësve në aktivitetet për udhëzim dhe ndërtim të[ planifikuar të karrierës së nxënësve;

4. Zhvillimi i frymës së sipërmarrësisë dhe të aftësive për inovacione te nxënësit me qëllim të avancimit të konkurrencës së tyre dhe rritjes së numrit të sipërmarrësve të rinj;

5. Hulumtimi dhe promovimi i të drejtave të nxënësve, lirive dhe dallimeve me qëllim të inicimit të debatit në mes të rinjve në tema që janë relevante për preokupimet e tyre lidhur me identitetin dhe të ofrimit të përkrahjes profesionale dhe ndihmës lidhur me këtë problematikë;

6. Organizimi i manifestimeve me të cilat do të prezantohen arritjet shkollore dhe do të promovojnë nxënësit më të mirë si dhe do të prezantohen rezultatet e veprimtarisë edukative – arsimore para opinionit më të gjerë.

. Kriteret themelore të organizimit 4.1 Kriteret themelore të organizimit, të cilat duhet ti përmbushin shoqatat dhe fondacionet të cilat marrin pjesë në këtë thirrje janë: o Të janë të regjistruar në pajtim me Ligjin për shoqatat dhe fondacionet me seli në qytetin e Shkupit; o Të mos kenë fituar mjete ose të mos kenë dorëzuar fletë paraqitje nga / deri te ndonjë organ tjetër i drejtorisë shtetërore ose

burime tjera për qëllime dhe aktivitete të njëjta për të cilat parashtrojnë fletëparaqitje, dhe që do të nënkuptonte financim të dyfishtë të aktiviteteve të njëjta nga burime të ndryshme.

. Vlerësimi i cilësisë së projekteve 5.1 Vlerësimi i cilësisë së projekteve të shoqatave dhe fondacioneve të cilët i përmbushin kriteret themelore të organizimit, do të realizohet në bazë të këtyre kritereve të veçanta programore:

Fusha Pikat maksimale të vlerësimit

1. Resurset dhe struktura e organizimit 401.1 Vallë shoqata dhe fondacioni posedon strukturën organizuese dhe resurset njerëzore për realizim të projektit (së paku 10 persona të angazhuar në baza të ndryshme: të punësuar, vullnetarë aktiv, persona të angazhuar me honorarë)

10

1.2 Profesionist të cilët marrin pjesë në zbatimin e projektit 101.3 Vallë shoqata dhe fondacioni disponojnë me hapësirë të zyrave dhe me pajisje teknike për realizim të projektit

10

1.4 Vallë buxheti vjetor i shoqatës dhe fondacionit gjatë vitit të fundit e ka tejkaluar lartësinë e grandit 102. Bashkë financimi i projektit 102.1 Vallë shoqata ose fondacioni siguron më shumë se 15 % të pjesëmarrjes pronësore gjatë realizimit të projektit

10

3. Cilësia e projektit 503.1 Në çmasë qëllimi i përgjithshëm i projektit do të kontribuojë për realizimin e prioriteteve të përcaktuara, sa i njëjtë është i qartë dhe i përcaktuar në mënyrë përkatëse

10

3.2 Zgjidhje të ofruara me cilësi dhe inovative të përfshira në propozim projektin 103.4 Sigurimi i inkuadrimit të organizatave dhe institucioneve tjera 103.5 Vallë plani për realizim të projektit është i qartë dhe i realizueshëm 103.6 Vallë plani i propozuar financiar është real (përshkrimi i shpenzimeve sipas kategorive dhe pozitave korrespondon me çmimet e tregut)

10

5.1 Çdo fushë e kritereve të posaçme programore, do të vlerësohet me 1 pikë, 5 pika ose 10 pika, me kuptimin vijues: 1 – jo, 5 – pjesërisht dhe 10 – po. 5.2 Me këtë Thirrje publike do të bashkë – financohen maksimalisht 10 projekte.

. Dokumentacioni i nevojshëm të cilin shoqata / fondacioni duhet ta dorëzoj së bashku me Fletëparaqitjen për përkrahje financiare të shoqatave civile dhe fondacioneve 6.1 Përskaj Fletëparaqitjes për përkrahje financiare të shoqatave civile dhe fondacioneve, e cila duhet të plotësohet (me shkronja të shtypit në alfabetin cirilik), të nënshkruar nga personi i cili është i autorizuar që ta përfaqësoj shoqërinë civile ose fondacionin, me vulën e shoqatës civile ose të fondacionit, shoqata civile ose fondacioni detyrimisht duhet ti dorëzoj edhe shtojcat vijuese: Statutin e shoqatës ose të fondacionit;

Fotokopje të aktvendimit për regjistrim të shoqatës ose fondacionit; Formularin e plotësuar me kompjuter për Propozim projektin; Raport për mjetet e fituara nga Buxheti i Qytetit të Shkupit gjatë vitit të kaluar fiskal si dhe mënyrën e realizimit të tyre

(nëse organizata ka qenë shfrytëzues i mjeteve të ndara nga Buxheti i Qytetit të Shkupit): Raport vjetor të shoqatës ose fondacionit për vitin 2017; Fotokopje të llogarisë përfundimtare për vitin 2017; Vërtetim për tatimet e paguara, të dhënë nga organet tatimore.

. Dokumentacioni përcjellës 7.1 Shoqatat dhe fondacionet, si shtojca mund ti dorëzojnë edhe këto dokumente përcjellëse:

Biografi profesionale të profesionistëve të cilët do të angazhohen për realizimin e projektit, Listën referente ose dëshmi (p.sh.: kontratë të nënshkruar) për së paku 2 projekte të realizuara nga fusha për të cilën

aplikohet, Së paku dy mendime / referenca nga partnerë ose donatorë për realizim të projekteve të mëparshme, dhe Përkrahje me shkrim nga organizatat ose institucionet tjera, të cilët është planifikuar që të marrin pjesë në realizimin e

projektit. 7.2 Shoqatat civile dhe fondacionet, mund të dorëzojnë më shumë se një fletëparaqitje për përkrahje financiare në lidhje me këtë thirrje publike. 7.3 Në propozim – projektin e dorëzuar, shoqatat dhe fondacionet duhet të përcaktohen për një nga prioritetet, në suaza të cilit do ta realizojnë projektin. 7.4 Evalvimi i projekteve do të realizohet nga Komisioni i formuar nga ana e Kryetarit të Qytetit të Shkupit. 7.5 Projektet të cilat pas evalvimit të realizuar nga ana e Komisionit do të vlerësohen me së paku 60 pikë, do të kualifikohen për fitimin e përkrahjes financiare nga Qyteti i Shkupit. Vërejtje: Fletëparaqitjet me dokumentacione të pakompletuara ose të dorëzuara pas skadimit të afatit të paraparë, nuk do të shqyrtohen! Shtojcat e dorëzuara nuk kthehen.

. Mënyra e realizimit të thirrjes publike 8.1 Evalvimi i projekteve do të realizohet nga Komisioni i formuar nga ana e Kryetarit të Qytetit të Shkupit. 8.2 Kryetari i Qytetit të Shkupit, në propozim të Komisionit nga dita e përfundimit të thirrjes publike, do të lidh kontratën për shfrytëzim të mjeteve me ato shoqata civile dhe fondacione, të cilat janë kualifikuar për fitimin e mjeteve financiare për përkrahje.

. Afati dhe mënyra e dorëzimit të fletëparaqitjeve 9.1 Afati i dorëzimit të fletëparaqitjeve zgjat 20 ditë pune, nga dita e shpalljes në gazetat ditore, gjegjësisht i njëjti zgjat nga data _25.01____deri më __21.02__viti 2018. 9.2 Fletëparaqitja me dokumentacionin e tërësishëm, duhet të dorëzohet përmes postës në adresën vijuese: Qyteti i Shkupit, Sektori për arsim, bul. “Ilindenska” nr. 82, 1000 Shkup, ose në arkivin e Qytetit të Shkupit deri në ora 15 (me shenjën – Sektori për arsim – Fletëparaqitje për thirrje publike). 9.3 Shoqatat ose fondacionet, pjesëmarrëse në thirrjen publike do të njoftohen për rezultatet në afat prej 10 ditëve nga dita e sjelljes së Vendimit për përcaktim të mjeteve nga Buxheti i Qytetit të Shkupit për vitin 2018, të përcaktuara për financim të aktiviteteve programore të shoqatave dhe fondacioneve. Fletëparaqitja për përkrahje financiare të shoqatave dhe fondacioneve si dhe Formulari për Propozim – projektin, mund të merren në hapësirat e Qytetit të Shkupit, në Sektorin për arsim si dhe në ueb faqen e internetit të Qytetit të Shkupit www.skopje.gov.mk. Pyetjet për sqarime, mund të dorëzohen me shkrim ose në trajtë elektronike deri te Sektori për arsim. Kontakti: Sektori për arsim, tel: (02) 3297-319, e - maili: [email protected].

QAMO"Zdravko Çoçkovski" Dibër Nr. 04- 75/2 23.01.2018 Dibër Në bazë të nenin 22 dhe 23nga Ligji për marrëdhënie pune, vendimit të drejtorit të datës-23.01.2018 QAMO"Zdravko Çoçkovski" Dibër, paraqet :

Sh p all j e Përplotësimin e vendeve të punës

I – Kuadër arsimor Me mësim në gjuhën maqedonishte 1. Arsimtar për art muzikor 5orë mësimi/paga bazë 5.380,00 den. 2. Arsimtar për gjuhë latine 6orë mësimi/paga bazë 6.456,00 den. 3. Arsimtar për gjuhën frënge 20orë mësimi/paga bazë 21.524,00 den. 4. Arsimtar për gjuhën angleze12orë mësimi/paga bazë 12.912,00 den. 5. Arsimtar për sport 10 orë mësimi/paga bazë 10.762,00 den. 6. Arsimtar për logjik 2 orë mësimi/paga bazë 2.152,00 den. 7. Arsimtar për etikë 2 orë mësimi/paga bazë 2.152,00 den. Me mësim në gjuhën shqipe 1. Arsimtar për filozofi 9orë mësimi/paga bazë 10.101,00 den. 2. Arsimtar për histori 14orë mësimi/paga bazë 15.297,00 den. 3. Arsimtar për art muzikor 15orë mësimi/paga bazë 16.140,00 den. 4. Arsimtarpërgjuhemaqedonase8orë mësimi/paga bazë 8.608,00 den. 5. Arsimtar për logjik 4orë mësimi/paga bazë 4.304,00 den 6. Arsimtar për etikë 2orë mësimi/paga bazë 2.152,00 den 7. Arsimtar për etikë 4 orë mësimi/paga bazë 4.304,00 den 8. Arsimtar për gjuhe maqedonase 6 orë mësimi/paga bazë 6.454,00 den. 9. Arsimtar për fizike 20 orë mësimi/paga bazë 21.524,00 den. 10. Arsimtar për menaxhment 4orë mësimi/paga bazë 4.304,00 den. 11. Arsimtar akt. pr. inovacione 10orë mësimi/paga bazë 10.762,00 den. 12. Arsimtar për gjuhëngjermane4 orë mësimi/paga bazë 4.304,00 den. 13. Arsimtar për biologji 20 orë mësimi/paga bazë 21.524,00 den 14. Arsimtar për gjeografi 4 orë mësimi/paga bazë 4.304,00 den 15. Arsimtar akt. pr. Paqe,tol. dhe mbr. 7 orë mësimi/paga bazë 8.021,00 den. 16. Arsimtar për sport 6 orë mësimi/paga bazë 6.456,00 den. 17. Arsimtar për gjuhën maqedonase 6 orë mësimi/paga bazë 6.456,00 den. 18. Arsimtar për gjuhe latine8 orë mësimi/paga bazë 8.608,00 den. Orari javor për personat e lartpërmendur do jetë prej të hënës deri të premten dhe do të jetë në mëngjes (paradite). II– Kuadër jo arsimor 1. Mirëmbajtës të higjienës 1 realizues/ paga bazë 11.454,00 den Orari javor për kuadrin jo arsimor do jetë prej të hënës deri të premten, 8 orë pune. Kandidatët do pranohet me kohë të caktuar deri me 31.08.2018 Kandidatët nën I duhet të plotësojnë kushtet në përputhje me Ligjin për shkolla të mesme, kurse kandidatët nën II/1,do të kryejnë punët si mirëmbajtës të higjienës në QAMO“Zdravko Çoçkovski“ dhe duhet të kenë të mbaruar arsimimin fillor. Lutja së bashku me dokumentacionin (në origjinal ose kopje të vërtetuar në noter)- dokument për kryerjen e fakultetit përkatës në përputhje me normativin për kuadër arsimor,dëftesë për arsimin fillor (mirëmbajtës të higjienës dhe roje -mbikëqyrës ), certifikatë për shtetësi,certifikatën e lindjes,certifikatën për dhënien e provimit profesional të dërgohen në QAMO"Zdravko Çoçkovski" Dibër. Kandidatiizgjedhuricilipërherëtëparëthemelonmardhënjepunenëarsim do tëjetëpraktikant. Shpallja do tëjetë e hapur5 (pesë) ditë pune prej ditës së shpalljes në shtypin e përditshëm. Zgjedhja do të bëhet në afat prej 15 ditësh pas mbarimit të afatit për paraqitje. Dokumentet të cilat dorëzohen jashtë afatit dhe të cilat nuk janë të kompletuara nuk do të merren parasysh.

QAMO "Zdravko Çoçkovski" Dibër Drejtor, Ramadan Imeri

Në bazë të nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (Gazeta Zyrtare e RM nr. 167/2015) SHMSH Akademia e sportit publikon:

SHPALLJE PUBLIKE

Për plotësimin e vendeve të punës në vijim për kohë të caktuar të punës deri më 31.08.2018 për paralele të disperzuar në Gostivar:

1. Një mësimdhënës të Historisë me fakultet të mbaruar filozofik – grupi histori për 2 orë mësimore për mësimin në gjuhën shqipe (pagesa bazë 2.152,00)

2. Një mësimdhënës të Biznesit dhe sipërmarrësi me fakultet të mbaruar ekonomik për 2 orë mësimore për mësimin në gjuhën shqipe (pagesa bazë 2.152,00)

Fillimi dhe mbarimi i orarit të punës së vendeve të lartpërmendura të punës është rregulluar me orar të brendshëm varësisht nga realizimi i obligimeve të punës në ndërrim të parë ose të dytë.

Shpallja zgjatë 5 (pesë) ditë duke konsideruar nga dita e publikimit Dokumentet e nevojshme: - Lutje - Certifikatë të shtetësisë - Dëshmi për arsim të mbaruar

Dokumentet e nevojshme të parashtrohen deri në arkivin e shkollës në rr. “Dimçe Mirçev” nr. 1 – Shkup pse përmes postës. Zgjedhja e kandidatëve do të realizohet në afat prej 8 ditëve nga përfundimi i paraqitjes së kandidatëve.

SHMSH Akademia e sportit – Shkup Drejtor, Vlladimir Llazarevski

Në bazë të nenit 35 paragrafi (3) dhe nenit 47 të Ligjit për planifikim hapësinor dhe urbanistik (Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë nr. 199/14, 44/15, 193/15, 31/16 dhe 163/16), Ministria e transportit dhe lidhjeve në vijim publikon:

LAJMËRIM Për organizim të prezantimit publik dhe anketës publike

Në lidhje me Dokumentacionin shtetëror planor urbanistik për ndërtim të vendkalimit të përbashkët kufitar hekurudhor me përmbajtjet shoqëruese “Tabanoc” mes Republikës së Maqedonisë dhe

Republikës së Serbisë, që do të kapë pjesë nga PK 1151, pjesë nga PK 5182, pjesë nga PK 1146, pjesë nga PK 1145, PK 1149, PK 1148, pjesë nga PK 1147 dhe pjesë nga PK 1150, KK Tabanoc,

Komuna e Kumanovës. Sipërfaqja e përfshirjes planore të Dokumentacionit shtetëror planor urbanistik për ndërtim të

vendkalimit të përbashkët kufitar hekurudhor me përmbajtjet shoqëruese “Tabanoc” mes Republikës së Maqedonisë dhe Republikës së Serbisë, që do të kapë pjesë nga PK 1151, pjesë nga PK 5182, pjesë nga PK 1146, pjesë nga PK 1145, PK 1149, PK 1148, pjesë nga PK 1147 dhe pjesë nga PK 1150, KK Tabanoc, Komuna e Kumanovës, do të jetë 17237,41 m².

Prezantimi publik në lidhje me Dokumentacionin shtetëror planor urbanistik për ndërtim të vendkalimit të përbashkët kufitar hekurudhor me përmbajtjet shoqëruese “Tabanoc” mes Republikës së Maqedonisë dhe Republikës së Serbisë, që do të kapë pjesë nga PK 1151, pjesë nga PK 5182, pjesë nga PK 1146, pjesë nga PK 1145, PK 1149, PK 1148, pjesë nga PK 1147 dhe pjesë nga PK 1150, KK Tabanoc, Komuna e Kumanovës, do të realizohet përmes prezantimit të zgjidhjes planore dhe prezantimit publik më datë 31.01.2018 në ora 13:30 në lokalet e SHF “Braka Ribar” në f. Tabanoc. Zgjidhja planore është e mundshme dhe në sistemin informativ E-urbanizam. Anketa publike do të zgjatë 5 ditë pune edhe atë prej 31.01.2018 deri më 06.02.2018. Lajmërimi për organizim të anketës publike është publikuar në mjetet informimit dhe në sistemin e informacionit e-urbanizam. Në afatin e caktuar, subjektet e interesuara juridike dhe fizike nga rajoni i përfshirë në plan mund të parashtrojnë vërejtjet dhe propozimet në listat anketuese, në formë elektronike përmes sistemit të informacionit e-urbanizam ose përmes formës me shkrim.

Ministri i transportit dhe lidhjeve Goran Sugareski

Në bazë të nenit 14 paragrafi 2, nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (Gazeta Zyrtare e RM nr. 167/15 – teksti i pastruar) ndërsa në lidhje me pëlqimin e marrë nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës me nr. ark. 12-14872/2 të datës 09.01.2018, U. D drejtori i SHF pranë IP Enti për mbrojte dhe rehabilitim – Banja Bansko publikon

SHPALLJE PUBLIKE Për plotësimin e vendeve të punës në vijim

1. Një mësimdhënës të gjuhës angleze me 20 orë mësimore në javë si zëvendësim deri në kthimin e punëdhënësit nga pushimi i lindjes. Pagesa bazë është 20.644 den. Orari i punës prej ditës së hënë deri ditën e premte me ndërrime. Ndërrimi i parë prej ora 7.00, ndërrimi i dytë prej ora 13.00. KUSHTET: Kandidatët nga pika 1 dhe 2 të kenë të mbaruar arsimin përkatës sipëror në fakultet ose akademi VII-1 ose 240 EKTS. Krahas kushteve të përgjithshme të parapara me Ligj, kandidatët duhet të përmbushin edhe kushtet e posaçme në vijim: -të kenë të mbaruar arsimin përkatës -të jenë shtetas të RM -të njohin gjuhën maqedonase dhe alfabetin cirilik, -të kenë të dhënë provimin profesional për mësimdhënës. Kandidatët së bashku me lutjen duhet të parashtrojnë: -Dëshmi për arsimin e mbaruar sipëror (Certifikatë ose diplomë origjinal ose kopje të vërtetuar në noter) -Certifikatë të shtetësisë së RM Shpallja publike do të zgjasë 5 (pesë) ditë pune nga dita e publikimit në shtypin ditor. Zgjedhja e kandidatëve do të bëhet në afat prej 8 ditëve nga dita e kalimit të afatit për parashtrimin e lutjeve. Dokumentet e pakompletuara dhe të dorëzuara pas afatit nuk do të merren parasysh gjatë shqyrtimit. Të gjitha dokumentet e lartëpërmendura me lutjen të parashtrohen deri në: IP Enti për mbrojtje dhe rehabilitim – Banja Bansko – f. Bansko pn (personalisht ose me postë).

IP ENTI PËR MBROJTJE DHE REHABILITIM BANJA BANSKO

U. D DREJTOR Defektolog i diplomuar Stojanka Izova

Page 17: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

17Koha, e enjte 25 janar, 2018

Merr formëraketa që do tëdërgojë njerëznë MarsUdhëtimi në hapësirë është njëëndërr e lashtë e njerëzimit, ekthyer në realitet vite më parë,por kostot e mëdha kanë bërë qëpër shumicën e njerëzve ajovijon të jetë një ëndërr.E NASA po punon që të dërgojënë të ardhmen sa më tepërnjerëz, si në hënë ashtu edhe nëMars. E drejt këtij qëllimi NASAbën me dije se ka rezultuar i suk-sesshëm testi i nxehtësisë nëmakinerinë që pritet të dërgojënjerëz në Mars në vitin 2030.Një “asimilues shoku”, i printuarme teknologjinë 3D, i përcaktuarpër ta bërë sa më komod udhëti-min e astronautëve është testuarnë një event prej 365 sekondash.E kjo pjesë tashmë do t’i insta-lohet motorit RS-25 që do të jetëedhe raketa më e fuqishme endërtuar ndonjëherë në planet.Raketa, e cila pritet të vihet nëfluturim në vitin 2019, do të dër-gojë njerëz në anijen kozmikeOrion dhe do të aktivizojë edhemisionet për në hënë edhe Mars.Brenda vitit të ardhshëm, inxhi-nierët planifikojnë që t’i shtojnëpjesën e printuar në 3D motoritRS-25 për të zvogëluar humbjetdhe kostot në Sistemin e Lëshi-mit në Hapësirë.

Një dietë e personalizuar si-pas çdo profesioni. Në bazë të pro-fesionit është e mundur, në fakt, tëzgjidhni një dietë të tillë, nëmënyrë që ushqimi të japëenergjinë e nevojshme për tëmund të përballuar gjithë ditën.

Këtë e pohon Serena Missori,specialiste në endokrinologji dheregjim ushqimor në Universitetin“La Sapienza” në Romë. Më poshtëvijojnë këshillat e saj për njëregjim ushqimor në bazë të punësqë bëni, duke mos harruar edhedisa këshilla kundër stresit, dukenisur me një aleat që nuk vihet nëdyshim, bajamet.

ZYRTARËTAta kalojnë shumë kohë pa lë-

vizur. Për pasojë kanë tendencë nëmoseliminimin e ujit në këmbë,gjë që sjell fryrje të kyçeve tëkëmbëve dhe dhimbje në pjesën eprapme të gjunjëve. Kanë njëtretje të ngadaltë për shkak të po-zicionit dhe lëvizjeve të pakta, sh-pesh kanë mpirje të qafës dhe sh-patullave për shkak të qëndrimittë detyruar. Këshillohet të pinëçaje bimorë dhe dezintoksikues, sidhe të hanë gjatë drekës ushqime

jo të rënda, të përbëra nga drithë-ra integrale, proteina të thjeshtadhe barishte me gjethe të voglapër një tretje më të lehtë, të shoqë-ruara me vaj ulliri ekstra të virgjërdhe fara linoje të pasura me yndy-ra omega 3 antiimflamator.

ATA QË PUNOJNË ME TURNEAta që kanë një punë me tur-

ne, si p.sh., mjekët, infermierët,shoferët (taksistët, kamionistët),pilotët, duhet të hanë edhe gjatëturneve të natës, të paktën çdo 3-4 orë, për të pasur energji të mjaf-tueshme dhe për të mos pasur rë-nie të fuqisë, për të luftuar lodhjendhe stresin. Këshillohet thyerja eurisë me ushqime që përmbajnëproteina, karbohidrate dhe lipide.Në këtë mënyrë, organizmi do t’itretë lehtësisht këto ushqime dheju jep mundësinë ta zhvilloni mësë miri punën tuaj. Në fund të tur-nit, konsumoni një mëngjes tëbollshëm, mundësisht të kripur,të pasur me fruta, perime, drithë-ra integrale dhe proteina dhe për-piquni të çlodheni së paku për dyorë për të ulur prodhimin e hor-moneve të stresit, para se të rifillo-ni aktivitetet e mëtejshme.

SHTËPIAKETAto bëjnë punët më të lodh-

shme fizikisht, me konsum të lartëkalorish. Megjithatë rrezikojnë tështojnë në peshë për shkak të vak-teve të çrregullta, si për aspektin ekohës, si për sasinë. Shpesh hanëndërkohë që gatuajnë apo përfun-dojnë ushqimet e lëna në pjatanga fëmijët e tyre.

Këshilla është që të shmangnimatjen me sy dhe të keni gjithnjëparasysh sasinë e ushqimeve përtë cilën ka nevojë çdo pjesëtar i fa-miljes në mënyrë që të mos mbe-ten.

Ato nuk duhet ta shmanginmëngjesin, por ta konsiderojnë sivaktin kryesor të ditës dhe tabëjnë të pasur me fibra, karbohi-drate, proteina dhe yndyra tëshëndetshme. Mundësisht tëhanë herë pas here fruta të freskë-ta të stinës dhe vaktet këshillohetqë të përmbajnë proteina të lehtadhe perime barishtore.

PROFESIONISTËT E PAVARURShpesh vuajnë nga stresi.

Kanë tendencën të shmangin vak-tet dhe të hanë kur munden, dukemos respektuar oraret, vuajnë nga

pagjumësia, janë vazhdimisht nëgjendje nervozizmi e gjithmonëtë shqetësuar për performancëne tyre.

Dieta e tyre duhet të jetë rigo-roze: mëngjesi duhet të jetë i pa-sur me vlera ushqyese që t’u sigu-rojë një qëndrueshmëri tërezervave të energjisë për të për-balluar pjesën më të madhe tëditës, ndërsa darka duhet konsu-muar ngadalë e qetësisht, mundë-sisht para orës nëntë.

Mëngjesi duhet të jetë i boll-shëm, por me ushqime cilësore,mundësisht konsumoni gjërat ekripura (jo të ëmbla).

Në drekë zgjidhni sallata tëndryshme, ndërsa në darkë supatë ngrohta ose të ftohta me bish-tajore (fasule, thjerrëza, bizele,etj.), barishtore ose drithëra inte-grale, mish ose peshk të freskët.

Për të luftuar stresin dhe për tëfjetur mirë këshillohen suplemen-tet me melatoninë, po ashtu edhebajamet të pasura me magnez, qëështë si një qetësues.

Çaji me murriz në darkë kë-shillohet për të qetësuar gjendjene ankthit dhe stresit të grumbul-luar gjatë ditës.

Obeziteti është një problemglobal shëndetësor në rritje dhenjë faktor i madh rreziku për shfa-qjen e sëmundjeve të tilla si diabe-ti, sëmundje të zemrës dhe qarkul-limit të gjakut.

Mbipesha vjen nga efektet endërveprimit të gjeneve, dieta dhemjedisi. Faktorë të rëndësishëm tërrezikut të mbipeshës janë tëlidhura me ndikimet mjedisoredhe të jetesës, cilësia e jetës, ek-spozimi ndaj kimikateve, mikroor-ganizmave dhe stresi psikologjik.

Stili i jetesës ose trashëgimiagjenetike, cila ka një ndikim më tëmadh?

A ka ndonjë njohuri se në çfarëmase trashëgimia gjenetikendikon në peshën e trupit, dhe simënyrë jetese, shpjegon DianaHmura, analiste nga laboratori i

ADN-së. “Studime të shumta kon-firmojnë se trashëgimia gjenetikendikon në peshën e trupit dhe seka lidhje të parashikueshme midisgjeneve dhe ndikimet mjedisore.Hulumtimi ka identifikuar një sërëgjeneve që lidhen me peshën etrupit, indeksin e masës trupore(BMI), përqindja e yndyrës në tru-pi dhe aftësitë funksionale. Pasivi-teti fizik dhe rreziqet gjenetikeçojnë në trashje. Trashëgimia për-cakton se cila pjesë e trupit do tëbëhet e majme”, thotë ajo.

Edhe pse gjenet mund në njëfarë mase të ndikojnë në zhvilli-min e mbipeshës, ajo është ende epërcaktuar kryesisht nga dieta dheaktivitetit fizik, shpjegon DianeHmura.

“Gjenet mund të ndikojnë nëmetabolizmin dhe shpejtësinë me

të cilën trupi akumulon yndyrë dhevendin në të cilën është depozi-tuar. Megjithatë, pavarësisht ngatrashëgimia, njëri është zgjedhurqë të përcaktojë peshën e tij sipasstilit të jetës”, thekson Hmura.

Gjeni FTO kodon një proteinëqë ka një efekt në gonorre, një hor-mon që stimulon ndjenjën e urisë.Ajo gjendet në indet aktive meta-bolike duke përfshirë zemrën, ve-shkat, indet yndyrore, trurin dhehipotalamusin, ku luan një rol tërëndësishëm në rregullimin eoreksit.

“Varianti A i këtij gjenit është ilidhur me nivelet në rritje të ghre-lin në trup. Njerëzit me dy kopjet evariante mutante të gjenit FTO(FTO AA gjenotip) janë progra-muar biologjikisht për të ngrënëmë shumë për shkak të dëshirës

së papërmbajtshme për ushqim,sidomos ato me yndyrë të lartë. Kë-shtu, nëse një person ka një predi-spozitë për një oreks të fortë, kashumë të ngjarë që do të fitojë pe-shë nga ushqimi në dispozicion”,thotë Diane Hmura.

Predispozita gjenetike përmbipeshë mund të përcaktohetduke përdorur testin GENFat dhe

në bazë të saj fiziologu jep reko-mandime për ndryshimet dietaledhe udhëzimet për llojin dhe sa-sinë e ushtrimit sipas rezultatevetë analizës, transmeton Kosova-Press.

Ndryshe, deri më tash janëidentifikuar 253 pjesë të ndrysh-me të ADN-së që lidhen me tra-shjen.

A është mbipesha e trashëgueshme?///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Të ushqyeritsipasprofesionittuaj

STUDIME

Page 18: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

18 KULTURËKoha, e enjte 25 janar, 2018

Të hënën mbrëma në Gjilan u hapfestivali i dramës shqipe “Talia eFlakës”, që është shtyllë në

kuadër të manifestimit kulturor “Flakae Janarit 2018”. Shpresa Kurteshi – Emi-ni, kryesuese e Asamblesë Komunaletë Gjilanit e ka shpallë të hapur Festiva-lin, duke thënë se ky festival kaherë kadalë nga niveli lokal dhe tashti ështëme vlera kombëtare dhe “Talia eFlakës” është shndërruar në një shtyl-lë që ka zgjuar interesim të jashtë-zakonshëm.

“Merrni porosi të mëdha e këna-quni me artin dramatik”, ka thënë Sh-presa Kurteshi – Emini. Shfaqja “Njënatë në hotel” me tekst të MuharremShahiqit, i rishkruar nga Agush Mulliqidhe me regji të Bashkim Ramadanit,

shënoi hapjen e festivalit. Ngjarja zh-villohet brenda një nate në një hotel, iprivatizuar me ndikim të korrupsionit,kurse të gjitha të metat dalin në pahpas një keqkuptimi në mes të njëritnga pronarët dhe një aplikanteje qëkërkon të punësohet.

Në shfaqje u angazhuan aktorët Er-nest Zymberi, Gani Rrahmani, SafeteMustafa - Baftiu, Alban Shahiqi,Njomëza Kalaveshi, Avni Shkodra, Ra-madan Kurti, Naser Zymberi dhe Trin-ga Hasani. Mirëpo të kënaqur me këtëshfaqje nuk janë ndarë kritikët, të cilëtmerren me vlerësimin e një shfaqjejeqë jepet në festivalin “Talia e Flakës”.

Josif Papagjoni, kritik nga Shqipë-ria, ka thënë se shfaqja i takon zhanritkomedi dhe se regjisorët në shumicën

e rasteve vendosin që të vënë në jetëshfaqje të këtilla, në mënyrë që pu-bliku të ndahet i kënaqur, mirëpo edhenë këtë komedi nuk është punuarshumë që përmes humorit të jepetedhe mesazhi filozofik. Papagjoni nën-vizoi se kjo nuk është shfaqja nga më tëmirat që ka dhënë trupa teatrore e Gji-lanit, por është një shfaqje që e do dhee pëlqen publiku. Ai tha se teksti ështëi vjetër, por i rikuptimizuar dhe ai ështësjellë në kohë, ngacmon e pickon sho-qërinë, shfaq korrupsionin te politika,shoqëria e policia.

“Kosovatrans”, produksion i teatrit“Agush Hasani” të Podujevës, me tekste regji të Naser Shatrollit, ka qenë sh-faqja e radhës në “Talia e Flakës”, qëështë dhënë të martën mbrëma.

Prej të hënës në Kinotekën eMaqedonisë ka filluar “Java e fil-mit iranian”. Në ceremoninë ehapjes ishte edhe ambasadorii Republikës Islamike të Iranit.Ky manifestim zgjoi vëmendjene publikut dhe kjo u pa edhe membushjen e sallës me dasha-mirë të kinematografisë irania-ne. Ambasadori i Iranit nëShkup, duke folur për progresin

e kinematografisë iraniane,nënvizoi se filmat që vijnë ngashteti i tij tash më kanë një stilunik dhe janë të pranuar mirënë gjithë botën.

“Java e filmit iranian” do tëzgjasë deri të shtunën (27 ja-nar), me shfaqjen e filmave “Pi-shina për fotografim”, “Plotësi-sht vetëm”, “Gurë sheqeri” dhe“Shumë afër, shumë larg”.

Ndalohet komedia“Vdekja e Stalinit”

Komedia britanike ‘The death of Stalin’ (vdekja eStalinit), nuk i bën për të qeshur rusët. Pas një ekra-nizimi të rezervuar për personalitete të larta, të cilët,sipas BBC-së, nuk e pëlqyen satirën e regjisorit Ar-mando Iannucci, autoritetet vendosen të ndaloninshfaqjen e komedisë në kinematë e vendit.

Spektatorët e zgjedhur u ankuan se filmi përm-bante ‘luftë ideologjike’ dhe ekstremizëm. Liçensa eshpërndarjes së filmit u tërhoq, duke anuluar shfa-qjen e tij në kinema ditën e enjte.

Ministria e Kulturës tha për agjencinë Interfax sevendimi nëse filmi do të shfaqej në të ardhmen nëRusi, do të merrej më vonë. Filmi i Iannuccit është njësatirë për luftën për pushtet në Moskë, që pasoivdekjen e Stalinit në 1953-shin. Si rezultat, shumëprej personazheve kryesore janë figura historikereale.

Në ekranizimin e filmit që në Britaninë e Madheështë shfaqur në muajin tetor, morën pjesë anëtarëtë parlamentit e gjithashtu përfaqësues të industri-së kinematografike ruse. Shumë prej tyre u pezma-tuan nga ajo që panë, me politikanen Yelena Dra-peko që tha se kurrë më parë nuk kishte parë diçkakaq të shpifur.

Vajza e Marshallit Zhukov që drejtoi betejën eStalingradit në 1943-shin, u ankua se filmi parodi-zonte historinë e vendit dhe denigronte kujtimin eqytetarëve rusë që luftuan kundër nazistëve.

Rita Ora dhe Dua Lipanë listën e “Forbes”Mes 30 të rinjve me më influencë në EuropëRita Ora dhe Dua Lipa, dy yje të muzikës botëroreme origjinë shqiptare hyjnë në listën e revistës“Forbes” për personazhet me ndikim te publiku.Ndodhen në kulmin e famës në botën e artit dhemuzikës. Tashmë Rita Ora dhe Dua Lipa, dy yjet emuzikës britanike me origjinë kosovare janë futurpër të parën herë në një listë të revistës prestigjoze‘Forbes’.Ato renditen tani në listën vjetore europiane 30nën 30 për vitin 2018, një listë që përfshin të rinjtënën moshën 30 vjeç më me influencë tek publikunë fusha të ndryshme përfshirë botën e argëtimit,financën dhe teknologjinë.Artistet kosovare të muzikës POP dhe R&B, njëra27 dhe tjetra 22 vjeç janë bërë idhuj për miliona tërinj me zërin dhe performancën muzikore. Fituesetë shumë çmimeve të rëndësishme Rita Ora pu-blikoi vitin e kaluar albumin e saj të dytë “YourSong”. Ndërsa Dua Lipa pritet ta publikojë këtë vit,nën titullin “New Rules”.

Rock grupi kosovarë “Troja”, do tërikthehet në skenë me një koncert tëplotë në kryeqytetin shqiptarë, Ti-ranë. Përmes një njoftimi nga kybend thuhet se mesazhet filozofiketë rck grupit do të dëgjohen edhe nëTiranë.

“Më në fund mesazhet filozofike

të rock grupit më të mirë shqiptar,do të dëgjohen edhe në Tiranë”,thuhet në njoftim. “Troja”, është rokgrup ku tematike e teksteve të tyreprek pjesë të ndryshme të shoqërisëdhe shtetit. Ndër këngët më tënjohura të tyre janë: “Amaneti i Clow-nit”, “Demokraci”.

MARTIN CAMAJ

MBRAMJA ASHTE LARG...Mbramja ashtë large ti je atje mbi kodër të bleruemeku gurzit që bashin zhurmëi përpiu dheu.

Ti je atje me të bijën e heshtjese me shoqe tjera e mendon për mue.Unë jam në detin e tingujve

e ndër gjujt e mij ndievapeshen e tramit tue u ndalue me turr.Mandej i lëshova vendin një të vjetrie mes tallazit të krahve thashë:mbramja ashtë larg e ti andej lumit.

Heshtja prek qiellin me dorëE ti atje mbi kodër të bleruemenjeh gjurmët e diellit npër qiell.

Gjilan, u hap festivali “Talia e Flakës”

Filloi “Java e filmit iranian në Maqedoni”//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

“TROJA” rikthehet në Tiranë

Page 19: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

19SPORTKoha, e enjte 25 janar, 2018

Shkup, 24 janar - Dje në Lozanë tëZvicrës është bërë tërheqja e shor-tit për Ligën e Kombeve, një garë ere e UEFA-s, e cila do të nisë në sh-tator të këtij viti dhe ku do të mar-rin pjesë 55 vendet anëtare të saj.", bën të ditur gazeta KOHA. Ngagoglat e tërhequra nga duart e fin-landezit Jari Litmanen, Shqipëriau pozicionua në Grupin 1, i vetmime tre skuadra. Kundërshtarët ekuqezinjve janë Skocia, e cilavlerësohet edhe si koka e grupitnë bazë të koeficientit të UEFA-sdhe Izraeli. Kuqezinjtë do tëluajnë për herë të parë në ndeshjezyrtare me Skocinë, skuadër qëpozicionohet në vendin e 37-të nërenditjen botërore dhe që në hi-storinë e saj ka marrë pjesë në tetëfinale të Kupës së Botës dhe dyherë në Kampionatin Evropian,por pa kaluar asnjëherë fazën egrupeve. Shqipëria do të luajëgjithashtu edhe përballë Izraelit,duke rikthyer duelin e kualifikue-seve të Botërorit 2018. Detaj mjaftinteresant është fakti se izraelitëtishin kundërshtarë të Kombëta-res edhe në simulimin kompjute-rik të zhvilluar nga UEFA vetëmpak orë përpara shortit zyrtar. Gru-pi vlerësohet tejet i vështirë për

kuqezinjtë, megjithatë ekuilibriqë ekziston ndërmjet skuadravebën që gjithçka të jetë e hapurshanset të jenë të barabarta. Dukeqenë se Grupi 1 në Ligën C ështëme tre skuadra, Shqipëria do tëluajë edhe miqësore, ku emri ikundërshtarëve do të përcaktohetnga UEFA, në mënyrë që skuadratë jetë në fushë në datat kur luhetaktiviteti.

MAQEDONIA ME GJASAOBJEKTIVE

Ndërkohë, përfaqësuesja eMaqedonisë për kundërshtar nëGrupin D do ti kenë Armeninë, Lih-tenshtajnin dhe Gjibraltarin.

Verdhekuqtë janë bartës në këtëgrup, që donë të thotë se ata do tëkenë gjasa objektive për tu pla-suar në plej-of. Cekim, fituesi iGrupit siguron plasman të më-tutjeshëm.

SHORT I FAVORSHËM PËRKOSOVËN

Short i favorshëm ishte ai i Ko-sovës, që u pozicionua në Grupin 3.Për shkak se koeficienti i UEFA-snë short përllogaritej bazuar nëpesë vitet e fundit dhe Kosova kanisur të luajë në arenënndërkombëtare vetëm edicionine kaluar, përfaqësuesja më e re nëEvropë e nisi turneun nga vazo e

fundit. Megjithatë, Malta dheIshujt Fare, të cilat pozicionohe-shin më lart janë kundërshtarë nëdukje të kalueshëm, ndërsa pen-gesa më e vështirë duket Azer-bajxhani, që cilësohet kokë grupi.Një short që i jep mundësi Ko-sovës të synojë një vend në “playoff” për Evropianin e vitit 2020, siedhe të ketë mundësi të ngjitet nëLigën C të turneut më të ri në kon-tinent.

Cekim, Liga e Kombeve fillonmë 6 shtator të vitit 2018, ndërsafaza e grupeve do të zgjasë derimë 20 nëntor. Katër përfaqësuesenëpërmjet garës së re të UEFA dotë kualifikohen në KE 2020.

HIDHET SHORTI I LIGËS SË KOMBEVE

Shqipëria,Maqedonia dhe Kosovamësojnëkundërshtarët

Ndjesi të ndryshmenga shorti në Lozanë,aty ku Liga eKombeve, turneu më iri i organizuar ngaUEFA nisi zyrtarishtrrugëtimin. Shortirezervoi një grupmjaft të vështirë përShqipërinë në Ligën C,ndërsa në anën tjetërbuzëqesh Kosova nëLigën D, kurseMaqedonia si bartësee Grupit, është favoritenë grupin ku militojnëArmenia,Lihtenshtajni dheGjibraltari

Është një grup shumë iekuilibruar. Skocia dheIzraeli janë skuadra shumëtë mira por edhe Shqipëriaështë një ekip shumë i fortë.Është një grup me 3 skuadraqë të jep më pak mundësi përtë gabuar. Do të rivalizojmëfort për vendin e parë

Kristian Panuçi

Duke pasur parasysh qëvetëm vendi i parë avanconmë tej, është një grup ivështirë pasi kemi në grupnjë skuadër si Azerbajxhaniqë është favorit. Edhe Maltae Ishujt Fare nuk janëskuadra të dobëta por përvendin e parë mendoj qëgarën do ta kemi meAzerbajxhanin

Fadil Vokrri

Synimi ynë do të jetë pozita eparë. Do të vendosballafaqimi me Armeninë,por duhet të jemimaksimalisht të motivuardhe të përgatitur edhekundër Lihtenshtajnit dheGjibraltarit. Besoj tekualiteti dhe karakteri ifutbollistëve sepse atadëshmuan se mund tëbarten edhe me kundërshtarmë të fortë

Igor Angellovski

SHORTI:

LIGA AGrupi 1: Gjermania, Franca, HolandaGrupi 2: Belgjika, Zvicra, IslandaGrupi 3: Portugalia, Italia, PoloniaGrupi 4: Spanja, Anglia, KroaciaLIGA BGrupi 1: Sllovakia, Çekia, UkrainaGrupi 2: Rusia, Suedia, TurqiaGrupi 3: Austria, BeH, Irlanda V.Grupi 4: Uellsi, Irlanda, Danimarka

LIGA CGrupi 1: Skocia, Shqipëria, IzraeliGrupi 2: Hungaria, Greqia, Finlanda, EstoniaGrupi 3: Sllovenia, Norvegjia, Bullgaria, QiproGrupi 4: Rumania, Serbia, Mali i Zi, LituaniaLIGA DGrupi 1: Gjeorgjia, Letonia, Kazakistani, AndorraGrupi 2: Bjellorusia, Luksemburgu, Moldavia, San MarinoGrupi 3: Azerbajxhani , Ishujt Fare, Malta, KosovaGrupi 4: Maqedonia, Armenia, Liehtenshtaini, Gjibraltari

Shkup, 24 janar - Ndeshja kontrolluese meCyrihun e Zvicrës rezultoi fatale për ArdianCuculin që lëshoi lojën vetëm disa minutapas startit shkaku i dëmtimit. Pas një duelinë minutën e dytë, mbrojtësi u ankua nëlëndim që e pamundësoi të vazhdonte lojën,ndërsa ekzaminimet mjekësore kanë vërte-tuar se bëhet fjalë për distorzion të shkallëssë dytë të kyçit të këmbës së majtë. Nga klu-bi njoftojnë se parashihet një pauzë 10-tëditore, ndërsa ekzaminimet me ultrazë do tëtregojnë shkallën e saktë të lëndimit. Gjith-sesi pritet që Cuculi mos të humbasë shumë,përveç ndeshjeve kontrolluese, pasi edhe

pse ndaras nga grupi ai do të vazhdojë tera-pinë intensive dhe njëkohësisht do të pu-nojë në palestër dhe pishinë.

Shkup, 24 janar - E marta ka qenë ditë prezan-timesh te Partizani. Pas Egzon Belicës, klubi ikuq e ka mbyllur ditën me njoftimin e arritjessë marrëveshjes me Emran Ramadanin. Me-sfushori 25-vjeçar, pjesë e ekipit të Renovësnë Maqedoni që nga viti 2013, ka firmosurkontratën që e lidh me 15 herë kampionët eShqipërisë për dy dy vite e gjysmë. Futbollistinga Tetova, pas firmës së hedhur në kontratë,është zyrtarisht lojtar i Partizanit dhe vihetnën urdhrat e trajnerit Sulejman Starova përgjysmën e dytë të këtij edicioni futbollistik.Kujtojmë se po të martën, si “dema të kuq”janë prezantuar edhe Senad Hysenaj, Renato

Gojkovic dhe Egzon Belica. Më parë, që nëfundvitin 2017, ishte bërë pjesë e të kuqveedhe Bruno Telushi, mesfushori vlonjat, qëkthehej nga eksperienca e tij kroate.

PAS EGZON BELICËS

Ramadani prezantohet te PartizaniPAS LËNDIMIT QË E PËSOI NDAJ CYRIHUT

Cuculi do të pauzojë dhjetë ditë

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Page 20: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

20 SPORTKoha, e enjte 25 janar, 2018

Shpallet e pavlefshme dëftesa e klasës së katërt tëSH.F." Gjergj Kastrioti Skëndërbeu" - Haraçinë

e personit Arben Nebiu.

Shpallet e pavlefshme dëftesa e klasës së dytë të SH.F."Gjergj Kastrioti Skënderbeu" - Haraçinë

e personit Sadije Nebiu.

Në pajtim me Vendimin për dhënie me qira të hapësirës së shkollës të KSH të SHMQSH “Koço Racin” – Shkup nr. 02-464/3 të datës 22.12.2017 dhe Pëlqimit të Kryetarit të Qytetit të Shkupit nr. 08-154/2 të datës 22.01.2018, SHMQSH “Koço Racin” – Shkup publikon

SHPALLJE Për dhënie me qira të hapësirës së shkollës përmes ankandit publik 1. Qiradhënës: SHMQSH “Koço Racin” – Shkup, rr. “Lihnida” pn, lagj. Gjorçe Petrov – Shkup, tel. 2031- 302; faks.: 2031-302 2. Lëndë e qirasë: 2.1. Sallat e edukatës fizike jepen me qira pas përfundimit të mësimit me termin për 1 orë (60 minuta) me çmim fillestar prej 10 euro për qira mujore të pronës së patundshme. Hapësira jepet me qira për periudhë deri më 10 qershor 2018. 2.2. Hapësirë afariste për sandviç bar me sipërfaqe prej 36 m2. Sandviç bari jepet me qira me çmim fillestar prej 100 euro në muaj të qirasë së pronës së patundshme. Kohëzgjatja e qirasë së hapësirave është deri më 10 qershor 2018. 3. Kushtet për pjesëmarrje në ankandin publik Pjesëmarrësit në ankandin publik të cilët i plotësojnë kushtet duhet të parashtrojnë: - Fletëparaqitje për pjesëmarrje në ankandin publik - Dëshmi për veprimtari të regjistruar (DRD formular) Dokumentet e nevojshme duhet të dorëzohen në zarf të mbyllur me shenjë (Për shpallje të publikuar për qira në SHMQSH “Koço Racin” përmes ankandit publik), në arkivin e shkollës rr. “Lihnida” pn. 4. Të drejtë për pjesëmarrje në ankandin publik - Të drejtë për pjesëmarrje në ankandin publik kanë të gjitha subjektet juridike dhe fizike nga Republika e Maqedonisë të cilat më së voni deri në fillim të ankandit publik do të parashtrojnë fletëparaqitje për ankand publik në të cilën është edhe deklarata se i pranojnë kushtet e dhëna nga pika 3 e kësaj shpallje. - Personi i cili merr pjesë në hapjen publike duhet të ketë autorizim të vërtetuar për përfaqësues të subjektit juridik, gjegjësisht letërnjoftim nëse bëhet fjalë për subjekt fizik. Shpallja për dhënie me qira zgjatë 15 ditë nga dita e publikimit të saj. 5. Ankandi publik do të mbahet më datë 12.02.2018, me fillim në ora 12.00 në lokalet e shkollës

Komisioni për realizim të procedurës për ankand publik

Në bazë të nenit 14 paragrafi 1 dhe nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (“Gazeta Zyrtare e RM” nr. 167/15-tekst i pastruar dhe nr. 27/16), nenit 142 të Ligjit për mbrojtje të fëmijëve (“Gazeta Zyrtare e RM” nr. 23/13, 12/14, 44/14, 144/14, 10/15, 25/15, 150/15, 192/15, 27/16 dhe 163/17) dhe Pëlqimit nr. 18-495/2 të datës 18.01.2018 nga Ministria e financave, Drejtori i IPKÇF “Aco Karamanov” – Radovish, publikon

SHPALLJE PUBLIKE PËR PUNËSIM PËR KOHË TË PACAKTUAR TË PUNËS

1. Një (1) person në vendin e punës edukator për fëmijë prej moshës 2-6 vjet, për kohë të pacaktuar të punës Kandidatët duhet të përmbushin kushtet e përgjithshme dhe të posaçme në vijim nga Ligji për mbrojtje të fëmijëve dhe akti për sistematizim të vendeve të punës në Institucion: -të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë, -të njeh gjuhën maqedonase dhe alfabetin cirilik, -të jetë i moshës së rritur, -të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës, -me vendim të plotfuqishëm gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ose sanksion për kundërvajtje ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës, -të mos i jetë shqiptuar dënim me vendim të plotfuqishëm gjyqësor me çka është dënuar për vepër penale për dhunë familjare, marrje të personit të mitur ose abuzim farefisnor, për vepër penale nga grupi i veprave kundër lirisë gjinore, pavarësisht sanksionit të shqiptuar dhe tek i cili në pajtim me ligj është përcaktuar sjellje diskriminuese. Shkalla e arsimit: profesor i diplomuar për edukim parashkollor, edukator i diplomuar të fëmijëve të moshës parashkollore dhe pedagog i diplomuar për edukim parashkollor – me 240 kredi të arritura sipas SETK ose arsim sipëror të mbaruar shkalla e VII/1 ose arsim të lartë të mbaruar përkatës për edukatorë, dhe licencë valide për edukator, -me ose pa përvojë pune, -neto pagesa mujore me PLP: 18.510,00 den, me PSP: 19.575,00 den. -orari ditor i punës: ora 7,00-15,00, prej të cilave 6 orë punë me fëmijë Orari javor i punës: 40 orë, (8 orë në ditë prej ditës së hënë deri ditën premte) Së bashku me lutjen kandidatët duhet të parashtrojnë edhe dokumentet në vijim: -Dëshmi për arsim të mbaruar, -Certifikatë të shtetësisë, -Dokument se me vendim të plotfuqishëm nuk i është shqiptuar dënim ose sanksion për kundërvajtje ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës, -Dokument, se nuk i është shqiptuar dënim me vendim të plotfuqishëm gjyqësor me çka është dënuar për vepër penale për dhunë familjare, marrje të personit të mitur ose abuzim farefisnor, për vepër penale nga grupi i veprave kundër lirisë gjinore, pavarësisht sanksionit të shqiptuar dhe tek i cili në pajtim me ligj është përcaktuar sjellje diskriminuese. Shpallja zgjatë pesë (5) ditë pune nga dita e publikimit. Zgjedhja do të realizohet në afat prej 15 ditë pas kalimit të shpalljes. Lutja së bashku me dokumentacionin e nevojshëm të parashtrohet deri në IPKÇF “Aco Karamanov” – Radovish, rr. “Aco Karamanov” nr. 54, Radovish. Fletëparaqitjet të cilat nuk do të parashtrohen në afatin e caktuar dhe fletëparaqitjet të cilat nuk i përmbajnë dokumentet e kërkuara, do të konsiderohen si të dorëzuara pas afatit dhe të pakompletuara dhe nuk do të merren parasysh.

Drejtor, L. Trençeva

“Black Mamba” çelte me këtofjalë letrën ku shprehte dashurinë etij për basketbollin, sportin që e bëritë pavdekshëm, ku fitoi 5 tituj kam-pionë në karrierën e tij me Lejkers emjaft tituj e medalje të ndryshme.Pasi mbylli karrierën, Kobe e tran-sformoi letrën e tij të lamtumirësnë një film vizatimor për fëmijë, menjë mesazh motivues për të rinjtë esotëm, ku me zërin e tij lexonte tek-stin. Film që u prezantua ditën kurLejkers tërhoqën fanellat me num-rat 8 dhe 24 të veshura nga Brajant.

Ndërkohë që animacioni u realizoinga Glen Kin (shkolla e Disnej) dhemuzika nga Xhohn Uilliams, kom-pozitor i njohur filmash. Dhe kjotrio kampionësh ka prodhuar njëfilm të shkurtër vizatimor të shkël-qyer, një kryevepër që sot është no-minuar për të fituar çmimin Oscarnë kategorinë e “Filmave të shkurtërvizatimorë” nga "Academy Award".Ceremonia e dhënies së çmimeveOskar do të mbahet në Los Anxhe-los më 4 mars dhe filmi “Dear Ba-sketball” dedikuar jetës e karrierës

së Kobi Brajant është në garë me 4filma të tjerë të shkurtër vizatimorë.“Ky nominim shkon përtej çdoimagjinate. Për mua do të thotëshumë dhe jam i lumtur që Akade-mia e dhënies së çmimeve Oscar eka vlerësuar filmin “I dashur basket-boll” si të rëndësishëm për promo-vimin e vlerave të sportit. FalënderojGlen Kin dhe Xhon Uilliams për gje-nialitetin e tyre, për ta çuar këtëletër në këtë nivel. Jam i nderuar qëjem pjesë e kësaj skuadre”, dekla-roi Kobi Brajant.

Brajant kandidat përtë marrë çmimin Oskar “I dashur basketboll”. Kaqenë ky titulli i letrës sëlamtumirës ngabasketbolli i legjendëssë këtij sporti dhe i NBA-së, Kobe Brajant,publikuar në momentinqë ai vendosi të largohetnga sporti

LeBron, lojtarimë i ri që arrin kuotën e 30 mijë pikëveBasketbollisti LeBron Xhejms kavendosur sot një rekord të ri nëNBA, duke u bërë lojtari më i riqë arrin kuotën e 30 mijë pikëve,në moshën 33 vjeç e 24 ditë. Ylli iKlivlend Kavalirs realizoi 28 pikënë ndeshjen e luajtur sot ndajSan Antonio Spars, humbur 102-114, të cilat nuk mjaftuan për tëevituar humbjen e 20-të sezona-le. LeBron arriti kuotën e 30 mijëpikëve në fund të periodës sëparë, duke marrë duartrokitjet egjithë stadiumit që u ngrit nëkëmbë edhe pse luhej në SanAntonio. Ai bëhet basketbollisti ishtatë në historinë e NBA-së qëkap këtë kuotë pikësh, kundodhen legjenda si KareemAbdul-Xhabbar, Karl Melon,Kobi Brajant, Majkël Xhordan,Uilt Çamberlain e Dirk Novitzki.Pasi arriti kuotën e 30 mijë pikë-ve, i pari që e përqafoi ishte mikui tij Duejn Uejd, shok skuadre teKavalirs e më pas të gjithë epërgëzojnë dhe urojnë. Pak orëpara se të arrinte këtë rekord,vetë Xhejms pat përgëzuar ve-ten përmes një mesazhi në fa-qen e tij zyrtare “Instagram”.

Publicitet

Page 21: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

Havier Maskerano edhe zyrtarishti është bashkuar klubit të Super-ligës Kineze, Hebei Çina Fortune,nga gjiganti spanjoll, Barcelona.Argjentinasi, 33-vjeçar, është zyrta-rizuar nga klubi kinez pasi marrë-veshja për transferimin e tij u bëpublike në fillim të kësaj jave nganjë gazetar argjentinas në "Twit-ter". “Pas arritjes së marrëveshjes

me Barcelonën dhe vetë lojtarin,kapiteni i shquar argjentinas, Ma-skerano, nga sot është i është ba-shkuar Hebei Çina Fortune edhezyrtarisht”, ka njoftuar klubi kinez.Shuma e transferimit të tij nukështë bërë e ditur. Ndërkohë, djeedhe vetë Barcelona njoftoi përlargimin e Maskeranos në drejtimtë Kinës

21

Edin Xheko, pas ndonjë hezitiminë fillim, ka pranuar transferimin teÇellsit ku do të paguhet 8 milionë euronë sezon. Tashmë mungon vetëm zyr-tarizimi, që pritet të ndodhë mes tëmërkurës dhe të enjtes, por Edin është

gati të kthehet në Premier Ligë ku paseksperiencës me Mançester Sitin do tëveshë fanellën e Çellsit. Agjenti i bo-shnjakut ka fluturuar drejt Londrës përtë përcaktuar detajet e fundit përpara“tymit të bardhë” që gjithsesi, duke pa-sur parasysh impenjimin e mbrëmjessë djeshme të Romas kundër Samp-dorias, nuk duhet të mbërrijë përparatë enjtes. Së bashku me Xhekon, falë tëcilit Roma do të përfitojë një shumë tërëndësishme, do të niset drejt Çellsitedhe Emerson Palmieri, i spostuar pasdëmtimit të rëndë dhe blerjes së Kola-rov. Në momentin që do të shkruhet ezeza mbi të bardhë për shitjen e dyfi-shtë, Monçi do të mund të përforcojëskuadrën verdhekuqe dhe në këtëaspekt objektivat janë një mbrojtës idjathtë dhe një sulmues krahu, dukeqenë se në vendin e Xhekos do të luajëShik. Emri më i mundshëm për rolin embrojtësit të krahut për momentinështë ai i Aleks Vidal, aktualisht meMonçin në Sevilja dhe një hap transfe-

rimit nga Barcelona qëmund ta lërë të largohet nëformë huazimi me detyri-min për blerje. Për sa itakon kapitullit të sulmue-sit të krahut emri më ilakuar është ai i Ferreira Kar-raskos, edhe ky lojtar aktua-lisht pak i përdorur tek Atle-tiko e Madridit, por për të cilindo të duhet një sforco mëshumë pasi sipas “La Gazzettadello Sport” spanjollët e vlerë-sojnë rreth 35 milionë euro.

Interi nukheq dorë nga PastoreInteri nuk heq dorë nga pistaqë çon te Havier Pastore. Drej-tori zikaltër Piero Ausilio ështëtakuar me Marselo Simonien,menaxheri i argjentinasi, përtë diskutuar mundësinë e tran-sferimit të “El Falco” në “SanSiro”. Futbollisti dëshiron të lar-gohet nga Paris Sen Zhermen,për të luajtur rregullisht, porarritja e marrëveshjes mbetetshumë e komplikuar. PSZHnuk pranon huazimin e lojtaritdhe dëshiron shitjen përfun-dimtare të tij. Për më tepër,paga e Pastore është jashtë-zakonisht e lartë për arkat e In-terit, 9 milionë euro neto në se-zon. 28-vjeçari Pastore kaluajtur më parë në Serie A mefanellën e Palermos ku në 69ndeshje shënoi 14 gola dhe uble nga PSZH në vitin 2011 për45 milionë euro. Deri tani ainumëron 174 ndeshje dhe 29gola me ekipin francez. Pastoreka qëndruar në stol në pjesënmë të madhe të këtij sezoni, imbyllur nga konkurrenca eNejmar dhe Mbappes, të cilëtu blenë gjatë merkatos së verëspër një shumë totale që i kalon400 milionë euro. Gjithashtu,ai numëron 2 gola në 29 nde-shje të luajtura me kombëta-ren e Argjentinës.

Atletik fillon të mendojë për njëdhuratë pa Aymerik Laporte. Qendrafranceze ka arritur në parim marrëve-shjen me Mançester Siti, i cili do tëpaguajë 65 milionë euro klauzolë tëpërfundimit të kontratës, plus 5 mi-lionë të tjera për të drejtat e trajnimit.Ekipi i Guardiolës ka kryer një opera-cion të shpejtë dhe ka arritur këtëakord me futbollistin në fjalë, që dotë udhëtojë drejt Premier Ligës. Ne-gocimi ka qenë shumë i shpejtë. Nëmesditë lojtari ka pasur një shans për

të folur me presidentin e Atletik, JosuUrrutia, ndërsa ekipi ishte në trajnim.Pastaj operacioni ishte duke u zhvil-luar, edhe pse herët në mëngjes, asklubi dhe as lojtari, nuk ishin në dije-ni të tij. Mançester Siti përgatiti doku-mentacionin e nevojshëm për të pro-cesuar pagesën e klauzolës dhe tamarrë lojtarin jo më vonë se në fillimtë javës së ardhshme. Atletik pritettë futet në merkato për të kompen-suar largimin e një prej lojtarëve tëvet titullarë.

Lajme të mira për BorussiaDortmundin dhe Marko Rojs. Aika marrë dritë jeshile pas kontrol-lit të fundit fizik që do të thotë see ka kaluar dëmtimin në gju që eka mbajtur larg fushave që prejqershorit të 2017. Gjuri është shë-ruar 100 për qind dhe nga anamjekësore nuk ka asnjë arsye pse28-vjeçari të mos rikthehet sa mëshpejtë në fushën lojës. Që prejsë hënës sulmuesi gjerman mundtë fillojë stërvitjen me grupin,duke marrë pjesë në të gjitha ush-trimet, të futet në dyluftime dhetë mos luajë me frikë. Por ështëherët për të zbritur në fushën elojës. Rojs me siguri nuk do të jetënë ndeshjen e radhës ndaj SCFraiburg të shtunën. Edhe në nde-shjen tjetër të 2 shkurtit ndaj Koln

ai nuk pritet të jetë pjesë e ekipit.Trajneri Stoger mendon se duhetta marrë shtruar në mënyrë që tëmos ketë dëmtime të tjera. Por

nëse i jep sinjalin se është gati fi-zikisht të luajë, atëherë asgjë nuke ndal të bëjë rikthimin pas tetëmuajsh larg fushave

DO TË FITOJË 8 MILIONË EURO NË VIT

Xheko i thotë “po” ÇellsitAgjenti i boshnjakut kafluturuar drejt Londrëspër të përcaktuardetajet e fundit përpara“tymit të bardhë” qëgjithsesi, duke pasurparasysh impenjimin embrëmjes së djeshme tëRomas kundërSampdorias, nuk duhettë mbërrijë përpara tëenjtes

Së bashku me Xhekon, falë tëcilit Roma do të përfitojë njëshumë të rëndësishme, do të

niset drejt Çellsit edhe EmersonPalmieri, i spostuar pasdëmtimit të rëndë dhe

blerjes së Kolarov

Siti merr talentin francez për 70 milionë euro

Maskerano i bashkohet klubit kinezRojs më në fund do të rikthehet në fushë

Koha, e enjte 25 janar, 2018

SPORT

Page 22: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

22 SPORTKoha, e enjte 25 janar, 2018

Që nga dita e hapjes së “AllianzStadium”, i njohur ndryshe si “Ju-ventus Stadium”, skuadra bardhezika mbajtur gjithmonë vendin eparë për numrin e biletave të shi-tura në raport me kapacitetin qëofron ky impiant, por tani gjëratkanë ndryshuar! Në këtë sezon, sta-diumi i Juventusit ka qenë i mbu-shur në 92 për qind të kapacitetit tëtij gjatë ndeshjeve që kampionët eItalisë kanë luajtur brenda fushe,

por ka dy ekipe që kanë bërë mëmirë, ato të ardhura nga kategoria edytë: Benevento dhe SPAL. 97.3 përqind e stadiumit të Benevento “Vi-gorito” ka qenë gjithmonë e mbu-shur, ashtu si 92.7 për qind të sta-diumit të SPAL, “Mazza”. Dyskuadrat e tjera që arrijnë të mbu-shin 3/4 e stadiumit kur luajnëbrenda janë Kaljari dhe Napoli. Sta-diumi më bosh në Serie A është“Bentegodi” i Veronës. Vetëm 35 për

qind e tij mbushet me tifozë kurluan Kievo. Edhe “Olimpico” nuk kashifra të mira, pasi kur luan Laciombushet vetëm 37.4 për qind e sta-diumit, ndërsa kur luan Roma 52,8për qind. Gjithsesi, duke iu referuartë dhënave të këtij sezonit, numri itifozëve që ndjekin në stadium nde-shjet e kampionatit italian është rri-tur me 11 për qind, ndërsa në totalstadiumet mbushen në 63 për qindtë kapacitetit të tyre.

Benevento dhe SPAL e mbushinstadiumin më shumë se Juventusi!Në këtë sezon,stadiumi i Juventusitka qenë i mbushurnë 92 për qind tëkapacitetit të tijgjatë ndeshjeve qëkampionët e Italisëkanë luajtur brendafushe, por ka dyekipe që kanë bërëmë mirë, ato tëardhura ngakategoria e dytë:Benevento dheSPAL. 97.3 për qind estadiumit tëBenevento “Vigorito”ka qenë gjithmonë embushur, ashtu si92.7 për qind tëstadiumit të SPAL,“Mazza”

Mikhitarian do tëluajë me dy numratë ndryshëmBlerja e re e Arsenal HenrikhMikhitarian do të ketë dy num-ra të ndryshëm skuadre përpjesën e mbetur të sezonit, përshkak të rregullave të UEFA-snë Liga Evropë. Mikhitarian iubashkua "Topçinjve" të hënënnë shkëmbim të Aleksis Sançezi cili shkoi te Mançester Junaj-tedi, dhe i është dhënë numri ilënë bosh nga kiliani, pikërishtnumri 7. Por, armeni nuk mund ta veshënumrin shtatë në Evropë, pasiSançez e ka përdorur atënumër këtë sezon. “HenrikhMikhitarian do të veshë fanel-lën me numrin 7 në PremierLigë – por do të veshë njënumër tjetër në 'Europa Lea-gue',” shkruhet në një komu-nikatë zyrtare të klubit. “Numri7 është lënë i lirë nga AleksisSançez këtë muaj por, përshkak se sulmuesi e ka veshurgjatë fazës së grupeve në fito-ren ndaj FC Koln në shtator,rregullorja e UEFA-s tregon seMikhitarian duhet të veshë njënumër tjetër për pjesën e mbe-tur të Liga Evropës”. Numri i ri iMikhitarian do të konfirmohetnga klubi së shpejti.

Publicitet

Page 23: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

23MOZAIKKoha, e enjte 25 janar, 2018

MensurMamuti

LEGJENDA E FUTBOLLIT

NË FOTO, DA SILVA

NGRITJA E ZËRIT KUNDËR NJË PADREJTËSIE(SH. PASHQ.)

AI QË SHET PËREMËRPRONOR

DËSHIRA PËR TË PLOTËSUAR

KËNAQËSITË TRUPORE

PËRGËZIM

PERËNDIA-----------------------------

PITE

Q TRA ÇATIE, BREZAR.

FJALAE DHËNË

SHTETI ISLAMIK I IRAKUT DHE SIRISË------------------------------

MANGANI

KOHA NIPATE NIPAVE

AKTORIYNË,

FLLOKO KOHA BARIUMIVIT

-----------------------------EMRI I XINGMAMAQIT

TEMPERATURA-----------------------------

KALLI GRURI(KRAHIN.)

SKËNDERTEMALI

KLUBI I FUTB. NË FOTO

------------------------------NOFKA E FUTB. NË

FOTO, “... I ZI”

VEÇORI,SHENJË

DALLUESE

EMRI I GAZETARIT AZEMI

------------------------------BARDHYLLONDO

NËNA-----------------------------

BALLORE

NJË NGA NOFKAT E FUTB. NË FOTO

(O REI)-----------------------------

ELEMENT KIMIK

FAKIL KOCI

-----------------------------ME TË VËRTETË

(KRAHIN.)

AZOTI------------------------------

SIPËRFAQEUJORE

SHAHISTI LETONIAN, MIHAIL-----------------------------

GROPË NË MAL, QË NUK

E ZË DIELLI

SHKRONJA FQINJE

------------------------------TOKË

E PAPUNUAR

URANI------------------------------

REPERI ANGLEZ, TEMPAH

LNDËRTIM MBI

LUMË (SH.)-----------------------------

EGOJA

UJDHESË(TURQ.)

SHTETII FUTBOLLISTIT

NË FOTO

AKTORJA DHE KËNGËTARJA AMERIKANE,

GRANDE

LIDHJE QELIZASH TË NJËLLOJTA

------------------------------Ë

TETOVA TË QENËT I LIRË

ZGJIDHJET: , EPSHI, URIM, ZOTI, QETË, BESA, ISIS, MOT, T, ST, BENFIKA, TIPAR, EMIN, ËMA, MBRETI, FRONTALE, AK, N, TAL, IH, U, LIQEN, URAT, PORTUGALIA, ARIANA, IND, TE, LIRËSIA.

Shumë i lehtë: 137465298, 625981734, 984372156, 856123479, 379654821, 412798563, 548236917, 293817645, 761549382. Mesatar: 294583167, 761492358, 583617924, 157329486, 326841579, 849756231, 915278643, 438165792, 672934815.

1 7 6 6 1 49 4 2 5 5 6 1 3 1 8 5 6 2 9 7 3 8 6 4 3 8 2

7 4 2 8

8 3 9 2

2 9

3 2 8 1 7 9

4 7 5 3

1 5 6 4

4 1 5 2

25 janar 1942

Në k

ëtë d

atë

, ËMA, AR, EMIN TIPPA, TE, LIRËSIA. A, IND AN

NFIKA, T , BE TT, , S , TT, TT, O S, MALIA, ARIA TUG , POR TT, URAAT

A, ISIS , BES TI, QETË O M, Z, U , LIQEN AL, IH, U , TTA K, N

: GJIDHJET Z,EPSHI, URIMALE, A ONTTA MBRETI, FR

1 7 669 4

5 6 1

1 42 5

7 4

8 3

2

2 8

9 2

2 9

5 6 13

23 8

18 5 6

9 7

2

3 2 8

4 7 5

1 5

4 1

2 9

1 7 9

5 3

6 4

5 2

654821, 412798563,58, 583617924,4815.

6 4

72156, 856123479, 3796r:4583167, 76149235 29643, 438165792, 67293

3 8 2

5298, 625981734, 9843745, 761549382.Mesatar79, 849756231, 915278

ë: Shumë i leht137465548236917, 2938176157329486, 3268415

DASHI 21. mars - 20. prillSjellja juaj ndaj partnerit/es do jetë mjaft arrogante dhe

kjo rrezikon një marrëdhënie që mund t’i prishet qetësia në çdomoment. Por për fat të mirë, Urani mbështet shenjën tuaj. Shumë be-qarë do të kenë njohje të reja sot dhe mund të jetojnë përvoja të reja.Lajm i rëndësishëm në lidhje me punën, së shpejti do të jeni nëgjendje të tejkaloni pasiguritë e momentit.

DEMI 21. prill - 21. majPërmirësimi i marrëdhënieve me të dashurin/ën, inicia-

tivat tuaja do të vlerësohen dhe kjo do t’ju bëjë optimistë. Edhe meanëtarët e familjes ju do të merreni vesh shumë mirë. Ditë aspak emirë për beqarët, sidomos në mëngjes. Do mund të kaloni gjithçkavetëm në mbrëmje falë Hënës në shenjën tuaj. Njohjet e duhura qëkeni, do t’ju ndihmojnë të zgjidhni situatat e ndenjura në punë.

BINJAKET 22. maj - 21. qershorTë dashuruarit sot do të privilegjohen nga yjet, dashuria

dhe pasioni shkojnë krah për krah me romancën. Hëna dhe Venusisigurojnë një mbrëmje të bukur! Madje edhe beqarët do të jenë tësjellshëm si kurrë më parë dhe shumë Binjakë do të takojnë gjysmëne tyre! E mërkura është e rëndësishme nga pikëpamja e biznesit, jenitë vendosur të nisni projekte të reja dhe askush nuk do t’ju ndalojë.

GAFORRJA 22. qershor - 22. korrikYjet janë dashamirës dhe do të ndani gjithçka me part-

nerin/en. Marrëdhënie të shkëlqyera edhe me miqtë që nuk ju lënëkurrë vetëm! Reflektime të shkëlqyera edhe për beqarët të cilët dotë shkëlqejnë në shoqëri: axhenda juaj është plot angazhime!Pritje të mëdha për ata që kanë një aktivitet të pavarur, ju jeni tëvendosur të kërkoni veten dhe të merrni atë që meritoni.

LUANI 23. korrik - 22. gushtDita për të lindurit e shenjës së Luanit fillon me këmbën

e majtë për shkak të Hënës në Dem. Zënkat me partnerin/en do tëjenë të pashmangshme! Sot atmosfera është e tensionuar për zem-rat e vetmuara, por pasdite skenari i yjeve ndryshon në favorin tuaj!Sot do të keni një pagesë të madhe dhe një dëshirë të madhe për tabërë. Mos u dorëzoni, përpjekjet tuaja do të shpërblehen!

VIRGJERESHA 23. gusht - 23. shtatorNjë ditë e madhe për të dashuruarit, ju keni në majë të gi-

shtave zgjidhjen për disa çështje familjare dhe do të arrini të domi-noni ndërhyrjet e jashtme. Të mërkurën beqarët do e ndajnë messporteve dhe blerjeve dhe kjo do t’ju japë një mirëqenie të plotë.Mërkuri dhe Saturni sigurojnë fitime dhe investime fitimprurëse.

PESHORJA 24. shtator - 23. tetorDëshira për të jetuar dhe energjia nuk do të mungojë.

Që nga mëngjesi do të përqendroheni te dëshirat të cilat partne-ri/ja juaj do jua realizojë. Lajm i mirë edhe për beqarët të cilët dë-shirojnë një partner/e në jetën e tyre! Yjet lehtësojnë investimetdhe e bëjnë këtë ditë të mbrojtur nga çdo shqetësim në punë. Judo të jeni të rrethuar nga fati!

AKREPI 24. tetor - 22. nëntorSot ju jeni shumë të tensionuar dhe vështirë se do të jeni

në gjendje të lini veten të përjetoni gëzimet e dashurisë. Mbrëmjamund të krijojë edhe momente konfuzioni dhe pasiguri. Beqarët dotë jenë më të vendosur se kurrë të kenë një jetë intensive shoqëroreqë do të rezervojë shumë surpriza të bukura. Ditë interesante përsferën profesionale, disa dëshira të rëndësishme mund të realizohen.

SHIGJETARI 23. nëntor - 21. dhjetorGjendja juaj emocionale mund të jetë paksa poshtë në

pjesën e parë të ditës, mësoni të vendosni për mundësitë që jetaju ofron. Shikoni substancën dhe jo formën! Beqarët do të kenëshumë mundësi për të takuar njerëz të rinj dhe interesantë.Projekte të reja pune po vijnë, keni të gjitha kërkesat e nevojshmepër të arritur qëllimet e dëshiruara.

BRICJAPI 22. dhjetor - 20. janarMe Hënën në kampin e pestë gjendja jote emocionale i

nënshtrohet një përmirësimi të konsiderueshëm dhe kjo do t’ju lejojëtë keni komunikimtë mirë me të dashurin/ën. Beqarët do të jenë tëkëndshëm dhe do të pushtojnë skenën me ngjarjet sociale dhe shoqë-rore! Nëse nuk i keni zgjidhur të gjitha problemet, do të keni dëshirënpër t’u përballur me çdo çështje me disponueshmërinë maksimale!

UJORI 21. janar - 19. shkurtTregojeni më shumë dashurinë tuaj dhe bëni të ndihet

i dobishëm partneri/ja juaj nëse doni të ndryshoni situatën ekeqe ku ndodheni. Hëna në Dem sot shfaq shqetësime në fa-miljen dhe shëndetin tuaj, por për fat të mirë Venusi në shenjë dot’i largojë të gjitha shqetësimet. Ditë monotone për beqarët!Mundësitë nuk mungojnë në punë.

PESHQIT 20. shkurt - 20. marsShqyrto atë që mban dhe çfarë duhet të ndryshohet në

marrëdhënien tuaj. Beqarët do të duhet të përpiqen të japin mëshumë hapësirë për miqësi të rëndësishme në vend që të veprojnësipërfaqësisht! Ka disa lajme shumë të mira për tu kapur në punë.Kjo është një pikë kthese në jetën tuaj, veçanërisht në lidhje meprofesionin.

Page 24: Boshnjakovski NIS PROCESI Shqipëria, KOSMOS dhe Kosova · Me 11 vite vonesë, 3G arrin te palestinezët! E PËRDITSHME INFORMATIVE Koha Shkup, 24 janar - Pavarësisht vërejtjeve

24 MOZAIKKoha, e enjte 25 janar, 2018

1327 - Mbreti Eduard III hip në Froninbritanik.1494 - Alfonso II zëvendëson babanë e tijsi Mbreti i Napolit.1554 - Themelohet qyteti São Paulo, Bra-zil.1565 - Beteja e Talikotës në Indi: Mysli-manët mundin ushtrinë e Vixhajanaga-rit.1579 - Nënshkruhet Traktati i Utrehutqë shënon fillimin e Republikës holan-deze.1755 - Themelohet Universiteti i Moskës.1879 - Themelohet Banka Kombëtare eBullgarisë.1890 - Lidhja kombëtare afro-amerikanethemelohet në Çikago.1916 - Mali i Zi pushtohet nga Austro-Hungaria.1918 - Rusia shpall republikën sovjetike.1951 - OKB fillon kundërofensivë në Kore.1955 - Rusia përfundon gjendjen e luftësme Gjermaninë.1974 - Christian Barnard bën transplan-timin e parë të zemrës pa largimin e tëvjetrës.1980 - Paul McCartney lirohet nga burgui Tokios.1993 - Porto Riko shpall gjuhën anglezesi gjuhë të dytë zyrtare.

POLICI NË SHI... Tek po binte shi një polic po ruantenjë dyqan. Shitëses i erdhi keq ndër-sa e shihte policin duke u lagur nëshi, ndaj doli tek dera e dyqanit dhe itha: - Shoku polic, futuni brenda sepo bie shi!- Ju faleminderit, por po bie dhe ja-shtë... - përgjigjet polici!

Lëri të tjerët të krenohen se sashumë faqe kanë shkruar. Preferojtë mburrem për ato që kam lexuar.

(Jorge Luis Borges)

Vatikani ka miliarda aksione në kor-porata të mëdha si GulfOil, Shell, GeneralMotors, BethlehemSteel, GE, IBM. Poashtu, është njeringa mbajtësit mëtë mëdhenj të aritnë botë në vlerë të 8.9miliardë dollarëve.

Pas aksidenteve në komunikacion,

vetëvrasja nga depresioni ështëshkaktari më i

madh i vdekjeve nëbotën perëndimore.

Keçapi “Heinz” që përdoret në Kaliforni ka një historiinteresante. Domatet mbillennë Kaliforni, pastajdërgohen në Ka-nadë, nga Kanadadërgohen në Meksikëdhe prape kthehen në Kaliforni për tu ngrënë.

KA

LE

ND

AR

I H

IST

OR

IK 2

5 J

AN

AR

TH

ËN

IA E

DIT

ËS

BA

RSO

LE

TA

A E

DIN

I S

E...

50 CENT me video-lojë të reCurtis “50 Cent” Jackson, reperi amerikan i promovuarnga Eminem e Dr.Dre në 2002-in me albumin Get Richor Die Tryin’, ka qenë jashtë skenave, të paktën sa i takonvideo-lojërave, për 9 vjet, por mund të jetë gati për njërikthim. I pyetur për këtë rast, në një intervistë, “50Cent” është shprehur optimist për një video-lojëpërmbyllëse të triologjisë së tij. “Jam absolutisht i inte-resuar. Duhet vetëm të gjej konceptin e duhur. Preten-doj gjithnjë se gjithçka që prek është e veçantë. Dua qëtë jetë speciale. Mendoj shpesh, sepse janë gjëra qëmbesin përgjithnjë…kur dikush luan, do të ketë firmëntime, dua që të jetë diçka me të cilën të zbaviten përshumë kohë”. Një ide, për shembull (gjithnjë sipas dek-laratave të tij), mund të përfshijë serialin e tij televizivdramatik në bazë të super-heronjve.

Audi Q3 premierën do ta ketë më vonëgjatë këtij viti, ndërsa do të jetë paksamë i madh se modeli i tanishëm, pormë i lehtë për 50 kilogramë, pasi ështëpunuar në platformën MQB. Sa i përketmotorit, mes tjerash pritet ai 1.5 litërsh

me katër cilindra, por edhe motori tur-bo me 5 cilindra me 350 kuaj fuqi përmodelin Audi SQ3 dhe ai me 420 kuajfuqi për versionin sportiv RS Q3. Dhemodeli RS Q3 në treg pritet të dalë gjatëvitit 2019, me një çmim nën 60 mijë

euro. Në krahasim me modelin stan-dard Q3, versioni RS Q3 do të ketë ekste-rier më atraktiv, ku mbrojtësit e baltësdo të jenë më të gjerë, ndërsa vrimat eajrit më të mëdha, fellne më të mëdha,amortizatorët sportivë, frena më të fu-qishëm, sistemin e gazrave sportiv dheinterier shumë më të bukur.

Galaxy S7 Edge, telefoni më i kopjuarnë 2017

Samsung dhe Apple mbeten dy kompanitë më të fuqi-shme në tregun e telefonave të mençur. Pikërisht këto dykompani janë kopjuar më së shumti në vitin 2017. Sipasnjë hulumtimi nga “AnTuT”, Samsung Galaxy S7 është te-lefoni që ka pasur më së shumti klone gjatë vitit të kaluar.Në mënyrë të veçantë, theksohet se Samsung është markamë e kopjuar e telefonave të mençur në 2017, me një pje-sëmarrje prej 36.23 për qind, pasuar nga Apple me 7.72 përqind, Xiaomi 4.75 për qind, Oppo 4.46 për qind dheHuawei 3.40 për qind.

100 vjet pas SUPER-GRIPIT,shkencëtarët në kërkimtë vaksinës universalePërshkrimet janë të bezdisshme. Disa viktima ndiheshin mirë nëmëngjes dhe ishin të vdekur natën. Fytyrat u bëheshin blu dhe pa-cientët kollitnin gjak. Trupat ishin më shumë se arkivole. Ky ështëpërshkrimi i Washington Post për të thënë se vaksina për “super-gripin” e një shekulli më parë, është ende e pakonceptueshme.Pikërisht një shekull pas sëmundjes katastrofike, shkencëtarëtpo shohin mundësinë e mbrojtjes ndaj një tjetër super-gripi si viti1918 që vrau dhjetëra miliona njerëz dhe u përhap në të gjithë glo-bin. Nuk ka një parashikim se çfarë virusi mund qarkullojë për tëkrijuar një tjetër pandemi, apo sipas mjeteve moderne mjekëso-re, sa keq mund të jetë. Por shkencëtarët shpresojnë që të ketë go-ditje të forta ndaj gripit, me mënyra si mbrojtja më e madhe ndajgripit të zakonshëm të dimrit, dhe mbrojtja nga pandemitë në tëardhmen në të njëjtën kohë. “Ne duhet të bëjmë më mirë, dhe mëshumë, e kemi fjalën për një vaksinë universale kundër gripit.Një vaksinë që ju mbron nga të gjitha llojet e gripit”, thotë doktorAnthony Fauci i Institutit Kombëtar të Shëndetit në SHBA. Labo-ratoret amerikane janë vënë në kërkim të një vaksine antigrip qëtë mos bëhet vit për vit, por një herë në pesë apo dhjetë vjet, aponjë imunizim që në fëmijëri për të pasur gjithë jetën. Por pavarë-sisht pas 100 viteve shkencë gripi shpesh mposht mbrojtjen tonëmë të mirë, pasi ndryshon vazhdimisht virusi.

Audi RS Q3 me 420 kuaj fuqi arrin në 2019