BSE bewakingBSE bewaking

D. Berkvens

SciCom FAVV

Instituut Tropische Geneeskunde

D. Berkvens

SciCom FAVV

Instituut Tropische Geneeskunde

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Gemeenschappelijke vergadering

Raadgevend Comité – Wetenschappelijk Comité

18 januari 2008

1. Prion ziekten

Transmissible Spongiform Encephalopathies (TSE), waaronder Boviene Spongiforme Encephalopathie (BSE) veroorzaakt door gewijzigd eiwit (prion)

Overdracht via inname van gewijzigd prion eiwit

Prion ziekten: Dier: BSE, scrapie, FSE (feline) Mens: CJD, Kuru

2. BSE Oorsprong van BSE nog steeds niet met zekerheid

gekend Gangbare, doch niet bevestigde hypothese:

scrapie prion dat door gewijzigde condities tijdens behandelen van slachtafval voor veevoeder overgedragen werd op runderen Feed ban !!

Infectieuze versus spontane (sporadische) vorm volledige uitroeiing bijna niet mogelijk

Typische versus atypische stam

3. BSE – nCJD Verband tussen BSE en nCJD met aan zekerheid

grenzende waarschijnlijkheid aangetoond

Dosis-response curve onbekend: verband tussen prion infectie dosis en kans op nCJD niet gekend

Duidelijke species-barrière tussen herkauwers en mens

Gevolg: geen “geval”definitie (“infectieus” dier niet te definiëren) en dus geen idee van test gevoeligheid en specificiteit

Derhalve: risico ongekend en voorzorgsprincipe werd gehanteerd

Datum Gebeurtenis

Passief

ActiefS

lachth

uis

No

od

slacht

01-11-1986 Eerste BSE geval in Groot Brittanië

18-09-1990 TSE’s in herkauwers notificeerbaar in België

27-07-1994 Van oorsprong herkauwer VBM verboden

01-04-1997 Voorwaarden VBM behandeling aangepast

01-05-1997 Passieve bewaking aangevat

38

31-10-1997 Eerste BSE geval in België

01-02-1998 HRM uit voedselketen geweerd

01-01-2001 Van oorsprong zoogdier VBM verboden

01-01-2001 Actieve bewaking in slachthuizen

6401-09-2001 Actieve bewaking bij noodslachtingen en kadavers

(destructiebedrijf)31

4. Chronologisch overzicht

5. BSE wereldwijd

6. BSE bewaking (a)

Doel: Systematisch testen van geslachte runderen om

vertrouwen consument te herstellen

Epidemiologische bewaking (vgl. risico heropduikende ziekte)

Weinig bescherming van de volksgezondheid !!

Bewaking van de volksgezondheid verzekerd door de verwijdering van gespecificeerd risicomateriaal (GRM)

+ herinnering: belang van behoud van Feed ban

Gewijzigd prion detecteerbaar in centraal zenuwstelsel slechts tijdens de laatste maanden van de lange incubatieperiode (vóór het verschijnen van de klinische tekenen)

Lage diagnostische gevoeligheid (slechts een deel van de besmette dieren worden ontdekt)

1. Actieve bewaking lage bescherming van de volksgezondheid (idem passieve bewaking)

2. Totaal aantal gevallen met zekerheid onmogelijk te bepalen

6. BSE bewaking (b)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

actiefpassief

7. Detectie BSE gevallen

- Verlaging incidentie- Verhoging gemiddelde leeftijd voor detectie

!

!

8. De test “streams”

Gezonde runderen: In het slachthuis getest = healthy slaughter

Risicorunderen: Destructiebedrijf = kadavers = fallen stock = runderen

gestorven op het bedrijf Genoodslachte runderen = emergency = casualty

slaughter

Klinisch verdachte runderen = clinical suspects = klinische tekenen

ACTIEVE BEWAKING

PASSIEVE BEWAKING

Tegenwoordig

gezonde runderen:

alle > 30 maanden

risicorunderen:

alle > 24 maanden

Opties EC :

verhoging van de leeftijdsgrensgezonde runderen: 4 opties

alle > 42 maanden alle geboren < 1/1/02 + 50% >1/1/02 alle geboren < 1/1/04

(> 48 maanden) alle geboren < 1/1/04 + min > 1/1/04

risicorunderen:

alle > 36 maanden

9. Actieve bewaking: evolutie? (Road Map)

(klinisch verdachte runderen passieve bewaking)

10. De paradox van de epidemiobewaking

Onnodig om alle dieren te testen bij hoge prevalentie

Alle dieren dienen getest te worden bij lagere prevalentie om bruikbare gegevens voor minimum waakzaamheid te verzekeren

11. Advies Sci Com 03-2007 (a)Gezonde runderen:

Verhoging van de leeftijdsgrens niet aanbevolen:1. Te veel onzekerheid2. Heropduikende ziekte jonge dieren 3. Jongste geval = 20 maanden4. Atypische gevallen5. Neuroinvasie centraal zenuwstelsel mogelijk vanaf 32 maanden

mogelijk positief resultaat bij runderen < 30 maanden

maar ok testen van een bepaald percentage runderen > 30 maanden: - verschillende scenario’s mogelijk volgens aanvaardbare

prevalentie - kans om sporadische gevallen te missen

11. Advies Sci Com 03-2007 (b)Risicorunderen:Verhoging van de leeftijdsgrens niet aanbevolen:

= categorieën met hoogste incidentie:

fallen stock: 18 / 100 000,

in tegenstelling met slachtrunderen: 3 / 100 000 getest

Actieve bewaking dient zich toe te spitsen op risico groepen

12. Passieve bewaking(klinisch verdacht)

Bruikbaarheid van goed uitgebouwde passieve bewaking wordt steeds onderschat

“Beloning” i.p.v. “represailles” bij melding van bevestigd geval

13. Conclusies Epidemiologische bewaking

veiligheid van de voedselketen bewaken eventueel heropduiken BSE

Volledige uitroeiing BSE = bijna onmogelijk

Voedselveiligheid = Feed banverwijderen van GRMControle

Versoepeling actieve bewaking: Verschillende scenario’s mogelijk Kosten/baten analyse essentieel om optimum

bewakingprogramma uit te werken