Bursa Akalar Aktopraklk Arkeopark Projesi

BURSA - Bursa Bykehir Belediyesi ve stanbul niversitesi ibirlii ile hayata geirilen Trkiyenin ilk arkeopark iin geri saym balad. Akalar Aktopraklk mevkiinde yaklak 7 yl nce balanan kazlara son 1,5 yldr aktif destek veren Bursa Bykehir Belediyesi, sadece Bursa ve Trkiye iin deil tm insanlk iin ok nemli bilgiler barndran Arkeopark, nmzdeki yaz ziyarete amay planlyor. Akalardaki kaz alannda her yl ortalama 2,5 ay sren arkeolojik kazlarn bu ylki blm tamamland. Blgeyi ziyaret ederek hem bu dnemde elde edilen bulgular inceleyen hem de kaz Bakan Do. Dr. Necmi Karuldan bilgi alan Bykehir Belediye Bakan Recep Altepe, Bursa ehir merkezinin yaklak 3 bin 500 yllk

bir tarihi olduunu biliyorduk. Burada srdrlen almalar sayesinde rendik ki Bursa aslnda 8 bin 500 yllk tarihi birikimi olan bir kent. stelik modern yaama gei konusundaki nc kimlii sadece bizim bildiimiz dnemlerle snrl deil, bundan birlerce yl nce de Bursa ilk yerleim merkezlerinin kurulduu, ilk medeniyetlerin olutuu bir yer dedi. Arkeopark alannda 8 bin 500 yllk zaman dilimine ait yaam kesitleri oluturulacan da ifade eden Bakan Altepe, 8 bin 500 yl ncesinin Ta Devri ve Bakr a dnemi ile daha yakn tarihlere ilikin yerleim canlandrmalar oluturuluyor. O gnk yaam tarzlar, evler ve dier yaam alanlar canlandrlyor. nsanlarn renecei, ders alaca, ibret alaca her ey burada var diye konutu. Arkeolojik canlandrmalar Park alan ierisinde 8 bin 500 yl nceki Ta Devrine (Neolitik dnem) ve 7 bin 500 yl nceki Bakr Devrine (Kalkolitik Dnem) ait yerleim alanlar oluturuluyor. Binlerce yl ncesinin evleri, oturma ksmlarndan avluya ve yemek piirme yerlerine kadar pek ok noktasnda aslna uygun biimde donatlyor. Ayrca, gnmz geleneksel mimari zelliklerini tayan bir yerleim alan da oluturularak ziyaretilerin adeta bir zaman yolculuu yapmas salanacak. Proje kapsamnda, kazlarda elde edilen buluntularn kopyalar da karlarak, Arkeopark damgasyla turizme kazandrlacak. evreci bina Kaz alannda yln belli dnemlerinde kaz yaplabildiini hatrlatan Bakan Altepe, kaz sresinin dnda

nmzdeki k mevsimi boyunca proje kapsamndaki; bata peyzaj olmak zere dier yapm ve dzenlemelerin yaplacan kaydetti. Bakan Altepe, Sergilerin, eitim faaliyetlerinin, konferanslarn yaplaca binay yapacaz. Yeil Bursaya yakr, Leed sertifikal, evreci bir yap olacak. Kltr Bakanl, Bykehir Belediyesi ve stanbul niversitesi ibirlii ile Trkiyenin ilk arkeopark oluacak. Burann evresi ok nemli yerleimlerle rl. Ayvaini Maarasndan Glyazya kadar pek ok deerli nokta var. leride bunlar arasnda bir ba da kurarak farkl turizm olgularn bir araya getireceiz dedi. Otoban balants nmzdeki yllarda blgeden geecek stanbul-zmir otobanndan Arkeoparka giri salanmas iin ilgili bakanlklar nezdinde giriimlerde bulunacaklarn da ifade eden Bakan Altepe, sadece Trkiyede deil dnyada tek olacak projenin halkla buluaca tarihi de aklad. Bakan Altepe; nmzdeki yaz amay hedefliyoruz. Onun iin biz k mevsiminde de almaya devam edeceiz. nsanlarla bu verileri paylamak istiyoruz. Bata Do. Dr. Necmi Karul olmak zere stanbul niversitesine ve dier ilgililere teekkr ediyoruz. Byle bir almaya Bykehir Belediyesi olarak katlm olmaktan mutluyuz eklinde konutu. Arkeopark projesi Kltr Bakanlndan belediye adna tescil edilecek. Yerel ynetimlerin dorudan iinde bulunaca tarih ncesi dneme ait Arkeoparkta insanlk tarihinin binlerce yllk gemiine ait izler tm insanla hizmet edecek. 8 bin yllk infaz kukusu

Do. Dr. Karul, sezonun en ilgin bulgusunun ise, yerleim merkezinin ortasnda, byk olaslkla kurban edilmi, elleri arkadan bal 2 yetikin ve 3 ocuk iskeleti olduunu syledi. skeletlerle ilgili DNA ve karbon 14 analizlerinin yaplacan ifade eden Karul, Bugn kesin bir yargya varmak g. Ancak analiz sonular bize net bilgileri verecektir. Bulgular, burada yaayan insanlarn inan sistemlerinden, deer yarglarna ya da ekonomik ilikilerine kadar pek ok konuda fikir verecektir dedi. Toplanan rnekler analiz iin, Almanya Johannes Gutenberg niversitesi Paleogenetik Enstitsne gnderildi. Roma iftlii Bu sezon Aktopraklkta aa karlan nemli kalntlardan biri de Roma iftlii. iflikteki arkeolojik kazlar yrten Viyana Arkeoloji Enstitsnden uzmanlar youn biimde zeytinya retildiine dair bulgular elde ettiklerini kaydettiler. Zamanda yolculuk okulu.. Do. Dr. Karul, yerli, yabanc 12 niversiteden uzmanlarn katlm ile yrtlen kazlarn ortalama 10-15 yl daha srebileceini bildirdi. Karul, hedeflerinin burada sadece arkeolojik kazlar yapmak olmadn, alan bir arkeoloji okuluna dntrmek istediklerini belirtti. Bu amala zgn kalntlarn yerinde tehir edildii bir ak hava mzesi, tarih ncesi ve geleneksel ky canlandrmalar, deneysel uygulamalarn yapld atlyeler gibi kapsaml bir proje hayata geirilmeyi bekliyor. Bakan Altepenin Arkeopark incelemeleri srasnda;

Genel Sekreter Yardmcs Bayram Vardar, Projeler Koordinatr Aziz Elbas, Bakan Danman Taha Aydn ve baz brokratlar da yer ald.

stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Prehistorya Ana Bilim Dal retim yesi ve Aktopraklk kazlarn yrten ekibin bakan Do. Dr. Necmi Karul, AA muhabirine yapt aklamada, yaklak 8 yl nce

balayan kazlarn bu ylki blmne 10 Temmuz'da baladklar ve 23 Eyll itibaryla sonlandrdklarn kaydetti. Karul, 8 bin 500 yllk tarihi gemii bulunan blgede bu yl almalarn M 5700 yllara ait tabakada younlatklarn ifade eden Karul, blgedeki yerleim dzeninin dairesel ekilde olduunu belirlediklerini anlatt. Yeni yap kalntlar bulduklarn vurgulayan Karul, ''Bunlardan birisi olduka iyi korunmu. Kerpi duvarlar, korunmu ocaklar ve ahap tavanlarna kadar doal bir buluntu ortaya karld'' dedi. Yerleim biriminin tam merkezinde bu yl da olduka farkl pozisyonlarda iskeletlere ulatklarna dikkati eken Karul, yle konutu: ''Dairesel eklindeki yerleim biriminin tam merkezinde kk bir avlu, mezarlk gibi kullanlm. Buradaki toplu denilebilecek mezarlara birka metre aralklarla 3 gmye ulatk. Alagelmemi gmler, olduka dikkati ekici. zellikle avluda olmalar ilgin, ok farkllar. Bu dnemlere ait yaplan kazlarda iskeletler, genellikle, ocuun anne rahmindeki duru pozisyonunda bulunuyorlar. Bizim bulduumuz gmlerden biri dikine, dier ikisi ise yzst kapaklanm ekilde.'' Mezar hediyeleri de yok Bu iskeletleri farkl klan dier bir konunun da ''mezar hediyeleri''nin bulunmamas olduunu belirten Karul, ''Bu

dnemin kazlarnda iskeletler, baz eyalar ve kulland taklarla gmlm ekilde ortaya kyor. Genelde anak, kolye gibi eyalarla gmlyorlar. Bu 3 iskelet ise mezar hediyesi olarak nitelendirilen taklar ve eyalar olmadan gmlm'' dedi. Mezar hediyeleri braklmadan gmlenlere ait farkl pozisyonlardaki iskeletlerin titizlikle karldn vurgulayan Karul, bu gmlere ait detayl incelemelerin devam ettiini bildirdi. 'Domuz ba' ile balanm gibi pozisyonda iskelet Kazlarn geen ylki blmnde, ''domuz ba'' ile balanm gibi pozisyonda iskelete ulatklarn hatrlatan Karul, unlar kaydetti: ''Elleri arkadan bal 2 yetikin ve 3 ocuun iskeletine ulamtk. ocuklardan birinin domuz ba ile balanm gibi durmas ilgimizi ekmiti. Bu iskeletler ile yeni bulunanlara birbirlerine yakn ulald. Akllara baz sorular geliyor. skeletlere bu ekilde rastlanmas neyi ifade eder? Geen yl bulunanla birlikte iskeletlerde yaplan aratrmalarda, kemiklere ulaan yaralanma veya lme yol aacak iz bulunamad. Yine de kurban treninden veya herhangi bir nedenden ldrlm olabileceini dnebiliriz. Organize kavgaya girdiklerini gsteren bir veri yok. Organize kavgann olmad bir dnemde bu ekilde iskeletler bulunmas ok ilgin. Hepsinin konumu, birka metre uzakta olsa da yerleimin tam merkezinde olmalar dikkati ekici. zellikle burayla getirildikleri kurban ya da infaz edildiklerini dndryor.''

Buluntular dnya tartyor Karul, Aktopraklk'ta ortaya karlan buluntulara ait bilgilerin, proje ortaklar olan yurt dndan 9 niversiteyle paylaldn dile getirerek, ''Avusturya, rlanda ve Almanya gibi dnyann deiik farkl blgelerindeki 9 lkenin niversiteleriyle ortak alyoruz. Bilgi alverii devam ediyor. Bu yl da yabanc meslektalarmz geldiler, bilgi alverii yapld'' dedi. Arkeolojik kazlarda oluturulan, ortaya karlan veriler birletiinde net sonulara ulalabildiini belirten Karul, almalarn devam ettiini, zellikle iskeletlere ait net verilerin elde edilmeye alldn szlerine ekledi. Arkeopark hedefi Bursa Bykehir Belediye Bakan Recep Altepe ise Bursa'nn 8 bin 500 yllk tarihi birikime sahip bir kent olduunu belirterek, Aktopraklk'taki kazlarn,ortaya kan buluntularyla tarih ncesine k tuttuunu syledi. Farkl pozisyonlarda bulunan iskeletleri dnyann tartacan belirten Altepe, unlar kaydetti: ''Bu iskeletler, Bursa'dan dnyaya ok nemli tarihi bilgiler aktaracak. Amacmz, burada bir arkeoprak oluturmak. Arkeopark, Avrupa'nn en nemli tarih ncesi park olacak. Aktopraklk ve arkeopark, Bursa turizminde nemli rol oynayacak. Bu konuda Necmi

Karul ile birlikte almalarmz sryor. Park iinde dnemin evlerini yanstan mzeler de olacak.''M 8000'lerde Yakn Dou'da balayan ve Neolitik Dnem olarak adlandrlan dnemde insanlar yerleik hayata gemi, koyun, kei, sr, domuz gibi hayvanlar evcilletirmi ve tahl tarmna balamtr.Bu bulularn Avrupa ktasna geii daha ge bir dnemde olmutur.Kltr gnn izlenmesi asndan Yakn Dou'dan Avrupa'ya giden rota zerindeki Aktopraklk Hy gibi yerleimlerin incelenmesi byk nem tayor. Aktopraklk Hy Bursa'nn 25km batsnda, Akalar beldesinin 3km dousundadr.M 6.bin yldan M 5200'lere kadar iskan edilmitir.Burada yaayan insanlar tarm ve hayvancl bilen ifti topluluklaryd.Yerleim ilk dnemde 62m apnda bir hendekle evriliydi.Bu hendein ilevi net olarak bilinemese de yabani hayvanlara kar korunmak ya da kyn evcil hayvanlarnn dar kamasn nlemek amacyla yapld dnlyor.Yerleimin yaknlarnda erken Bizans dnemine ait baka bir yerleim daha var.stanbul niversitesi Prehistorya Anabilim Dal ile Bursa Mzesi'nin ortaklaa balatt kazlar 2004'den bu yana Yrd.Do.Dr. Necmi Karul bakanlnda devam ediyor.zerinden gemesi planlanan otoyol inaat balamadan olabildiince hzla yrtlmesi gereken kaz almalar denek yetersizlii nedeniyle maalesef senede 1-2 ay devam edebiliyor ve gz gre gre yakn evremizin tarihi yok olua doru gidiyor.

(+)

mesaj beendiniz mi?: feritsahinPzr 26 Au 2007, 12:45

mesaj beendiniz mi?: feritsahinSal 23 Ekm 2007, 18:23

Bursann Nilfer lesi Akalar Beldesinde kaz almalar sren Aktopraklk Hynn, dnyann uygarlk temellerinin atld Neolitik dneme ait ok nemli kalntlar ierdii bildirildi. Aktopraklkta srdrlen kazlarn bakanln yapan stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Prehistorya Anabilim Dal retim yesi Do. Dr. Necmi Karul, blgenin dnyann uygarlk temellerinin atld Neolitik dneme ait ok nemli kalntlar ierdiini belirtti. Ulubat Glne uzanan teraslardan birinin zerinde bulunan hykteki almalarn 2004 ylnda baladn ve ylda 2 aylk periyotlar halinde altklarn belirten Do. Dr. Karul, projede stanbul ve Eskiehir Anadolu niversitelerinden renciler ve uzmanlarn yan sra Alman Arkeoloji Enstits ve Fransz bilim insanlarnn yer aldn ifade etti. Do. Dr. Necmi Karul, Aktopraklkta aa karlan kalntlarn blgedeki ilk yerleik hayat ve zellikle ilk tarmc topluluklarn Avrupaya yaylm sreci asndan byk nem tadn belirtti. Aktopraklk evresinde yllar ncesinde bulunan Bizans dnemine ait lahit paras sayesinde 8 bin yllk tarihe ulaldn kaydeden Karul, "Aktopraklk yerleiminde almalarn henz banda olmamza ramen, gebe hayat terk edip yerleik yaama geen, yabani bitkileri tarma alp hayvanlar evciletiren bir topluluun bu blgedeki en eski izlerini gryoruz. Neolitik olarak adlandrdmz bu dnem, bugnk uygarln temellerinin atld bir sre olarak kabul ediliyor ve gemiin en nemli dnmlerinin bu srete yaand kabul ediliyor. Bu anlamda Aktopraklkta ulalan sonularn, blge tarihinin yan sra evrensel kltr tarihinin anlalmasna nemli katklar yapaca rahatlkla sylenebilir" dedi. Bursada insanlk tarihine ilikin kalntlarn binlerce yl ncesine ulatn tahmin ettiklerini ve Aktopraklk Hy kazlarnn 2 bin yllk sreci aydnlatmaya aday olduunu syleyen Do. Dr. Karul, "Aktopraklktaki ilk yerleim izleri, M.. 6000 yllarna kadar ulayor. Bu dnemde, basit kulbelerde oturan bir topluluun burada yaadn biliyoruz. Kulbelerin altna llerini gmen bu topluluk,

blgenin tarmc topluluklarn oluturuyor. Daha sonraki dnemlerde blgenin Orta Anadoludan g aldn, yuvarlak planl yaplar yerine bitiik dzende drtgen planl yaplar ina edildiini gryoruz. Ev ii ve evreden o dnemin beslenme alkanlklarn ya da ulatklar teknolojileri yanstan ok sayda alete, bitki ve hayvan kalntlarna rastlyoruz. rnein bir hendek etrafnda kurulan evlerin bitiik dzende olmas, ocaklar ve oda blmlerindeki standartlama, o dnemin sosyal organizasyonu hakknda bilgi edinmemizi salyor. En azndan M.. 5500 yllarnda yerlemenin nceden tasarlandn ve bugnk gerek aile gerekse snfl toplum dzeninden farkl bir yapya sahip olduunu syleyebiliyoruz. Dier ilgin bir kalnt ise yerlemenin merkezinde ap 130 metreye ulaan bir hendein bulunmas. Kenarlar srekli svanarak yenilenen hendein ierisinde adak ukurlar ve insan iskeletlerine rastlanmas, bu hendein kutsal bir ileve sahip olduuna iaret ediyor. Ayrca yerlemenin gney kesiminde, yine bir hendee paralel uzanan masif ta duvarlar nemli kalntlar arasnda yer alyor. imdiye kadar tm Gneydou Avrupada benzeri bilinmeyen bu duvarlarn boyutlar ve ina teknii, hendekte olduu gibi organize bir i gcnn varlna iaret ediyor. Henz kesin olmamakla birlikte duvarlarn yerlemeyi taknlardan koruyan sedde duvarlar ya da Ulubat Glnn o dnemdeki su seviyesine bal olarak kk bir liman olabilecei dnlyor" diye konutu. Ana finansmann () Bilimsel Aratrma Projeleri Biriminin stlendii Aktopraklk Hy kaz almalar, Prehistorya Anabilim Dal ile Bursa Arkeoloji Mzesinin ortak projesi olarak yrtlyor.mesaj beendiniz mi?: feritsahinSal 23 Ekm 2007, 18:29

(+)

(+)mesaj beendiniz mi?: feritsahinr 12 Au 2009, 16:16 Kurulacak Bursa Akalar'da Arkeopark

stanbul niversitesi arkeologlar tarafndan Bursa'nn merkez Nilfer ilesine bal Akalar'da yaklak 5 yldr yrtlen Gney Marmara Arkeoloji Projesi kapsamnda bilimsel kazlarn yapld Aktopraklk mevkisi arkeoparka dntrlecekstanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Prehistorya Anabilim Dal retim yesi Do. Dr. Necmi Karul, kaz alanlarnda basn mensuplarna yapt aklamada, Aktopraklk mevkisinde 2004 ylndan beri yrttkleri proje kapsamnda arkeolojik kaz, deerlendirme ve evre aratrmalar yaptklarn syledi. Hykten gelen verilerin, buradaki yerleimlerin tarih ncesi dnemden, Ge Roma dnemine uzandn gsterdiini belirten Karul, Aktopraklk, zellikle ilk ifti topluluklarn ortaya k ve Anadolu'dan Avrupa'ya yaylm konusunda kritik bir neme sahiptir. Nitekim bu yeni yaam biimi bugn Avrupa kltrnn temellerini oluturan srecin balangcn oluturmaktadr dedi.Karul, hykteki kalntlarnn yan sra yakn evrede Miletepolis (Karacabey), Apollonia ad Ryndacum (Glyaz) ve Lapadion (Uluabat Ky) yerleimleri ile Fadll evresindeki Ortaa'a ait iftlik yaplarnn blgedeki dier arkeolojik deerleri oluturduunu ifade etti. Blgenin arkeolojik zenginliin yan sra lkenin nemli sulak alanlarndan Ulubat Gl, Ayvaini Maaras, Glyaz, Nailbey ve Halilbey adalarna

ek olarak Uluda gibi kltrel, turizm potansiyeli olan yapya sahip olduunu ifade eden Karul, blgede Eski Kzlelma ve meralt gibi yok olma tehdidiyle kar karya, ancak geleneksel yaplaryla dokusunu lkenin birok yerine oranla olduka iyi korumu kylerin de bulunduunu bildirdi.Karul, arkeolojik, doal evre ve sosyoetnografik adan nem tayan bu zelliklerin blgeyi kltr ve doa turizmi asndan ilgi oda haline getirdiini dile getirerek, yle konutu: Aktopraklk Hy merkezli proje, hem yerleimi hem de yakn evredeki potansiyeli kullanmay hedefleyen bir arkeopark projesidir. Proje bilimsel bilginin, toplumun sosyal zenginliine katk salayacak bir biimde halka dnmn, bilgi edinme ve paylamna olanacak salayacak bir yapy hedefliyor. Arkeoparkta, hykteki arkeolojik kalntlarn konservasyonu yaplarak izlenime sunulacak. Bylece ziyaretilere tarih ncesi bir yerlemenin bilgileri grsel olarak aktarlacak. Hykteki arkeolojik kalntlarn konservasyonu yaplarak sergiledii blmler ziyaretilere tarih ncesi yerlemenin tantlmasnn yan sra hykleme, arkeolojik deerler ve arkeolojik bir yerlemede yaplan bilimsel almann nasl gerekletiini anlatan bir dzende sergilenecek. PARKTA ETNOGRAFK BR KYN OLUTURULMASI HEDEFLENYOR Karul, sit alannn uygun bir kesimine, evre kylerden getirilecek geleneksel mimarlk rneklerinin aslna uygun bir ekilde yeniden ina edildii etnografik bir kyn oluturulmasnn hedeflendiini anlatt. Karul, bu kyn tarih ncesi bir yerleimin nasl olduunu gstermesi kadar yakn evrede bulunan etnografik malzemenin korunmas ve sergilenmesine de olanak salayacan syledi. Bu balamda aslna uygun ekilde ina edilen yaplara, ilevler yklenerek geleneksel bir ky yaamnn canlandrlacan ifade eden Karul, yle devam etti: Proje, alann eitici bir gezi gzergah olmaktan te zellikle yaz okullar kapsamnda dzenlenecek etkinliklerle rencilerin eitiminde kullanlabilecek bir yapy da iermektedir. Etnografik yaplarn iinde ve avlu gibi ak alanlarda deneysel uygulama almalarnn yaplaca atlyelerin kurulmas, bu atlyelerde anak mlek yapm, dokumaclk, besin hazrlama, alet yapma gibi etkinliklerin yaplmas da dnlmektedir. Bu almalar, hem ziyaretilerin, hem de yaz okullar kapsamnda dzenlenecek atlye almalarylarencilerin uygulamal eitimine olanak tanyacaktr. Geziye katlan Nilfer Belediye Bakan Mustafa Bozbey de belediye olarak kltrel mirasa sahip

ktklarn belirterek, blgenin kltrel, eitim ve turizm olarak insanlara tantlmas iin ellerinden gelen destei vermeye hazr olduklarn syledi.