BURSA TEMEL EĞİTİM SONRASI KARİYER DANIŞMANLIĞI …mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/16/15/758585/... · uygulama örneklerini ortaokullarla buluşturmak, sınav kaygısı,

BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

BURSA TEMEL EĞİTİM SONRASI KARİYER DANIŞMANLIĞI PROJESİ

MO

DÜ

L 2

OR

TA

ÖĞ

RET

İM

KU

RU

MLA

RI

TA

NIT

IM

I

TEMEL EĞİTİM

SONRASI

ORTAÖĞRETİM

EĞİTİM

SEÇENEKLERİ

BURSA - 2015

“Geleceğiniz, geleceğimizdir…”

KİT

APÇ

IK

N

O: 1

ORTAÖĞRETİM KURUMLARI TANITIM MODÜLÜ


2

T.C.

BURSA VALİLİĞİ


BURSA TEMEL EĞİTİM SONRASI KARİYER

DANIŞMANLIĞI PROJESİ

MODÜL 2

ORTAÖĞRETİM KURUMLARI

TANITIM MODÜLÜ

KİTAPÇIK NO: 1

TEMEL EĞİTİM SONRASI

ORTAÖĞRETİM EĞİTİM

SEÇENEKLERİ

BURSA, 2015



3

PROJE KOMİSYONU

VELİ SARIKAYA Bursa İl Milli Eğitim Müdürü

ARZU AYYILDIZ Bursa İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı

ZAFER AĞAOĞLU Nilüfer Zekai Gümüşdiş Ortaokulu Müdürü

HÜSEYİN İCAL Osmangazi Şehit Deniz Piyade Er Tahsin Şen

Ortaokulu Müdürü

YUNUS FIRAT ERKEK Yıldırım Şehit Piyade Er Rahim Keskin

Ortaokulu Müdürü

İLHAN SARIGÜL Nilüfer Abdurrahman Vardar Ortaokulu

Müdürü

ERHAN AĞBABA Osmangazi Hamitler Adnan Türkay Ortaokulu

Rehber Öğretmeni ve Psikolojik Danışmanı

AYŞE AKDAĞ Nilüfer Vahide Aktuğ Ortaokulu Rehber

Öğretmeni ve Psikolojik Danışmanı

ENİSE CANTAŞ Yıldırım Rehberlik Araştırma Merkezi Rehber


GÖKAY MUTLU Nilüfer Zekai Gümüşdiş Ortaokulu Rehber


İBRAHİM İBRAM Nilüfer Abdurrahman Vardar Ortaokulu Rehber


GÜLŞAH ER Nilüfer Karamehmet Ortaokulu Rehber


SEVAL ULVİYE AKYOL Nilüfer Dilek Özer Ortaokulu Rehber


SERAP ÖZÜDOĞRU Nilüfer Süleyman Cura Ortaokulu Rehber


Bursa, 2015

İÇİNDEKİLER

İçindekiler SAYFA

Giriş

Bursa Temel Eğitim Sonrası Kariyer Danışmanlığı Proje Tanıtımı

4

A. Projenin Amacı 4

B. Proje İçeriği 5

C. Projenin Beklenen Sonuçları 6

1. Bölüm

Doğru Lise Tercihi Süreçleri Ve Yönetimi 8

A. Giriş 8

B. Doğru Lise Tercihi Nedir? 9

C. Doğru Lise Tercihi Süreçleri Nelerdir? 9

2. Bölüm

Temel Eğitim Sonrası Ortaöğretim Eğitim Seçenekleri 13

A. Temel Eğitim Sonrası Ortaöğretim Eğitim Seçeneklerine Genel

Bakış 13

B. Özel Eğitim İhtiyacı Olan Bireylerin Temel Eğitim Sonrası

Eğitim Seçenekleri 14

C. Temel Eğitim Sonrası Tercih Edilebilecek Ortaöğretim

Kurumlarının Genel Tanıtımı 15



4

GİRİŞ

BURSA TEMEL EĞİTİM

SONRASI KARİYER

DANIŞMANLIĞI PROJE

TANITIMI

Bursa temel eğitim sonrası kariyer danışmanlığı projesi; Bursa İl Milli

Eğitim Müdürlüğü tarafından “Geleceğiniz, geleceğimizdir…” fikrinden

hareketle temel eğitimden ortaöğretime uzanan bu süreçlere ilişkin tanıtım,

bilgilendirme, ilişkilendirme iş ve işlemlerine genişlik kazandırmak, birliktelik

sağlamak, bilgi dağınıklığını ortadan kaldırmak, kılavuzluk ve kaynaklık etmek

amacıyla geliştirilmiştir.

Bu projeye neden ihtiyaç duyulmuştur?

Ortaöğretim kurum türlerini tanıtıcı bilgilerin yetersizliği ve

dağınıklığı.

Bursa’da bulunan tüm ortaöğretim eğitim kurumlarını tanıtıcı bir

kaynağın olmaması.

Tercih ve yerleştirme süreçlerinde yaşanan aksaklıklar.

Bu süreçlere ilişkin il olarak ortak hareket planına, ortak anlayışa ve

ortak bir dile duyulan ihtiyaç.

Bu süreçlere ilişkin çalışmalarda kurumsal farklılıkların olması

nedeniyle ortak bir forma duyulan ihtiyaç.

Öğrenci ve velilerin okulları dışında ilk elden güvenle ulaşabileceği

bir kaynağa ihtiyaç duyması.

Zaman ve mekân kısıtı nedeniyle kurumları yerinde güçlendirmenin

daha doğru bir yol olması.

PDR Servisi dışında sürece sınıf rehber öğretmenleri ve yöneticileri

ortak etme ihtiyacı.

Bu bağlamda Bursa Temel Eğitim Sonrası Kariyer Danışmanlığı

Projesinin hedef kitlesi ortaokullardır.

A. PROJENİN AMACI



5

Proje yapı olarak dört temel modülden oluşmaktadır:

▲ TEOG temel bilgiler modülü,

▲ Ortaöğretim kurumları tanıtım modülü,

▲ Destek süreçleri modülü

▲ TEOG tercih danışmanlığı modülü

Modüller içerik ve zamanlama olarak birbirini izleyen, tamamlayan

ve kapsayan bir yapı içermektedir. Bu bağlamda her modül için içeriğine ve

amacına ilişkin kaynaklar (Kitapçık, sunu, yazılım v.b.) geliştirilmiştir.

Kısaca modülleri tanıyalım:

1. TEOG Temel Bilgilendirme Modülü (Modül 1)

Bu modülde, Bakanlığın yayınladığı merkezi ortak sınav kılavuzunda

yer alan sınav kapsamı, içeriği, biçimi, takvimi, konuları ve değerlendirmesi

gibi bilgiler soru cevaba dönüştürülerek anlaşılır bir forma kavuşturulmuştur.

Bu modül için çeşitli okullardan 8. sınıf öğrencileri ile görüşmeler

yapılarak TEOG ile ilgili en çok merak ettiği konuları sorulara dönüştürmeleri

istenmiştir. Bu gelen sorular Bakanlığın yayınladığı merkezi ortak sınavlar

kılavuzuna paralellik gösterecek şekilde soru ve cevap formunda bir kitaba

dönüştürülmüştür.

Bu modüle ilişkin “Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sınavı

Kılavuzu” adında bir kaynak kitapçık yazılmıştır. Aynı zamanda kitapçığın

içeriğine ilişkin öğretmen, öğrenci ve velilere sunulmak üzere üç Powerpoint

sunu hazırlanmıştır. TEOG temel bilgilendirme modülüne ilişkin tanıtım ve

kaynak paylaşımı zamanlama olarak Kasım 2015’in ikinci haftasında

gerçekleşecektir.

2. Ortaöğretim Kurumları Tanıtım Modülü (Modül 2)

Bu modülde, ortaokul sonrası seçilebilecek tüm ortaöğretim kurum

türleri ve bu kurum türlerine ilişkin Bursa’da bulunan tüm ortaöğretim

kurumları (Liseler) tek tek tanıtılmıştır.

Bu modül kendi içinde 11 alt modülden oluşmaktadır. Bu 11 alt

modülün her biri için kitapçık yazılmış ve Powerpoint sunusu hazırlanmıştır.

Ortaöğretim kurumları tanıtım modülüne ilişkin tanıtım ve kaynak paylaşımı

zamanlama olarak Kasım 2015’in ikinci haftasında gerçekleşecektir.

Sırasıyla bu alt başlıklar ve içerikleri şöyledir:

Kitapçık No 1: Temel Eğitim Sonrası Ortaöğretim Eğitim Seçenekleri:

Bu alt modülde, ortaokul sonrası ortaöğretim seçenekleri ve süreçleri

hakkında bilgiler verilmiştir.

Kitapçık No 2: Bursa Fen ve Sosyal Bilimler Liseleri Tanıtımı: Bu okul

türünün genel tanıtımı, amacı, işleyişi, tercih ederken dikkat edilmesi gereken

noktalar başlıklarında bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu okul

türünde bulunan tüm liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

Kitapçık No 3: Bursa Anadolu Liseleri Tanıtımı: Bu okul türünün

genel tanıtımı, amacı, işleyişi, tercih ederken dikkat edilmesi gereken noktalar

başlıklarında bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu okul türünde

bulunan tüm liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

Kitapçık No 4: Bursa Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri Tanıtımı; Bu

okul türünün genel tanıtımı, amacı, işleyişi, tercih ederken dikkat edilmesi

gereken noktalar başlıklarında bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu

okul türünde bulunan tüm liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

Kitapçık No 5: Bursa Anadolu İmam Hatip Liseleri Tanıtımı: Bu okul

türünün genel tanıtımı, amacı, işleyişi, tercih ederken dikkat edilmesi gereken

noktalar başlıklarında bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu okul

türünde bulunan tüm liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

B. PROJE İÇERİĞİ



6

Kitapçık No 6: Bursa Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri Tanıtımı; Bu

okul türünün genel tanıtımı, amacı, işleyişi, tercih ederken dikkat edilmesi

gereken noktalar başlıklarında bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu

okul türünde bulunan tüm liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

Kitapçık No 7: Bursa Özel Liseler Tanıtımı; Bursa'da bulunan tüm

özel liselerin listesini, adres ve telefonlarını içeren bilgilere yer verilmiştir.

Kitapçık No 8: Bursa Özel Eğitim Okul ve Kurumları Tanıtımı (Özel

Eğitim) ; Bu okul türünün genel tanıtımı, amacı, okul türünün işleyişini içeren

bilgiler sunulmuş ve sonrasında Bursa'da bu okul türünde bulunan tüm

liselerin tanıtımına yer verilmiştir.

Kitapçık No 9: Bursa Mesleki Eğitim Merkezleri Tanıtımı; Bu okul

türünün genel tanıtımı, amacı, okul türünün işleyişini içeren bilgiler sunulmuş

ve sonrasında Bursa'da bu okul türünde bulunan tüm liselerin tanıtımına yer

verilmiştir.

Kitapçık No 10: Açık Öğretim Kurumları Tanıtımı; Bu okul türünün

genel tanıtımı, amacı, okul türünün işleyişini içeren bilgiler sunulmuştur.

Kitapçık No 11: Mesleki ve Teknik Eğitim Alanları Tanıtımı Kitapçığı:

Bu kitapçıkta ise mesleki ve teknik Anadolu liseleri kapsamında Türkiye

genelinde açılan tüm mesleki ve teknik eğitim alanlarının genel tanıtımına,

eğitim ve kariyer seçeneklerine ve bu alanların Bursa’da hangi liselerde

açıldıklarını içeren bilgilere yer verilmiştir.

3. Destek Süreçler Modülü (Modül 3)

Bu modülde, merkezi ortak sınav süreçleri ve tercih süreçlerine işlerlik

kazandırabilecek destek süreçleri yer almaktadır. Başarıyı artırıcı proje ve iyi

uygulama örneklerini ortaokullarla buluşturmak, sınav kaygısı, test çözme

teknikleri gibi konularda ortaokullara yazılı ve görsel kaynak havuzu

oluşturmak, ortaöğretim kurumlarının kendilerini tanıtıcı organizasyonlar

yapmak gibi konular destek süreçler modülünün içinde yer almaktadır.

Bu modüle ilişkin kitapçık yazımlarının yanı sıra bültenler, eğitim

videoları, eğitim programları hazırlanarak paylaşılacaktır. Bu modüle ilişkin

çıktılar, proje tanıtım toplantısından sonra Kasım 2015’ten itibaren başlayarak

Nisan 2016’ya kadar sistematik bir şekilde Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

web sitesinden yayınlanarak paylaşılacaktır.

4. TEOG Tercih Danışmanlığı Modülü (Modül 4)

Bu modülde, TEOG puanını doğru okuma ve anlamlandırma, TEOG

puanını önceki yılın yerleştirme puanına ve yerleştirme yüzdesine göre

yorumlama, TEOG puanı ile lise türleri arasındaki ilişkiyi kurma, TEOG

puanının çerçevelendirdiği okul türleri ile öğrencinin ilgi ve yetenekleri

arasında ilişkiyi kurmasına yardımcı olma, doğru tercih listesi oluşturma, tercih

başvurusu adımlarını bilme, tercihi yaparak sonraki süreçleri takip etme gibi

noktalara ilişkin bilgiler yer almaktadır.

Bu modüle ilişkin “TEOG Tercih Danışmanlığı Kılavuzu” adında bir

kaynak kitap yazılacaktır. Aynı zamanda tercih dönemi için Bursa İl Milli

Eğitim Müdürlüğü web sitesinden ulaşılabilecek web tabanlı bir tercih robotu

geliştirilecektir. Bu modüle ilişkin çıktılar Bakanlığın tercih kılavuzunu

yayınlayacağı tarih aralığında paylaşılacaktır.

Projenin;

▲ Merkezi ortak sınavlar kılavuzunun amacı, içeriği, takvimi,

değerlendirmesi gibi açıklamalarını, öğrencilerin somutlaştırabileceği ve

anlayabileceği bir yapıya kavuşturacağına,

▲ Ortaöğretim kurum türlerini tanıtıcı bilgilere ilişkin dağınıklığı ve

yetersizliği ortadan kaldıracağına,

▲ Bursa’da bulunan tüm ortaöğretim eğitim kurumlarını tanıtıcı bir

kaynağın olmaması nedeniyle yaşanan ihtiyacı gidereceğine,

C. PROJENİN BEKLENEN SONUÇLARI



7

▲ Tercih süreçlerine ilişkin aksaklık ve sorunları en aza indirgeyeceğine,

▲ Bu tanıtım ve bilgilendirme süreçlerinde yaşanan il olarak ortak hareket

edememe ve ortak dil kullanamama sorununa çözüm olacağına,

▲ Sürece sistematik ve gelişimsel bir altyapı kazandıracağına,

▲ Bu süreçlere ilişkin bilgi kirliliğini ve dağınıklığını ortadan kaldıracağına

inanıyoruz.

Bursa temel eğitim sonrası kariyer danışmanlığı proje çıktılarının

tamamı Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü web sitesinden yayınlanacak ve

okullar buradan indirebileceklerdir.

Özetle bu yıl ilki ve aslında altyapısını oluşturulan proje, sonraki

yıllarda içerik olarak zenginleştirilerek devam edecektir. Bursa Temel Eğitim

Sonrası Kariyer Danışmanlığı Proje çıktılarının temel eğitimden ortaöğretime

geçiş sürecinde ortaokul kurum yöneticilerine, öğretmenlerine, öğrenci ve

velilerine yol göstermesini umut ediyoruz.



8

1. BÖLÜM

DOĞRU LİSE

TERCİHİ SÜREÇLERİ

ve YÖNETİMİ

Günümüzde doğru lise tercihi, üniversiteye yerleşebilmenin tek koşulu

olmasa da en önemli basamaklarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ortaokul sonrası eğitim seçeneklerinin çeşitliliği, özellikleri ve koşulları tercih

sürecinin önemini artırmaktadır.

Artık öğrenciler kadar çocuklarına iyi bir gelecek hazırlamak isteyen

velileri de ilgilendiren bu süreç, profesyonel bir şekilde yürütülmelidir.

Öğrenci kadar velilerin de bu sürece dahil edilerek desteklenmesi

gerekmektedir.

Türk Milli Eğitimi, Türk Milletinin tüm fertlerini ilgi, istidat ve

kabiliyetleri bağlamında geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte

iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların,

kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir

meslek sahibi olmalarını sağlamayı amaçlamaktadır.

Bu noktada temel eğitimden ortaöğretime uzanan tüm bu süreçler

Türk Milli Eğitiminin en temel amaçlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu amacın gerçekleşmesinde ortaokullara ve kendi iç dinamiklerine önemli

görevler düşmektedir. Bunu bir yardım süreci olarak kabul edersek bu yardım

süreci öğrenci ve velilere; gelişimsel, sistematik ve bütüncül bir yapı ile

sunulmalıdır.

Bu yardım sürecinin sunulmasında okul rehberlik ve psikolojik

danışmanlık servislerine önemli roller düşse de okul bütününü oluşturan tüm

yönetim mekanizmalarının (Okul yönetimi, sınıf rehber öğretmenleri, okul

ölçme ve değerlendirme birimleri, şube öğretmenler kurulu, okul rehberlik ve

psikolojik danışmanlık hizmetleri yürütme kurulu v.b. ) etkin rol alması

gerekir.

A. GİRİŞ



9

Doğru lise tercihi, öğrencinin ilgilerine, yeteneklerine ve koşullarına

(Sınav başarısı, ortaokul başarısı, bulunduğu şehir v.b.) göre yaptığı gelecek

planına (Meslek ve üniversite eğitimi) ulaşması için en doğru ortaöğretim

eğitim seçeneğinde karar kılmasıdır.

Bu karar verme süreci doğru kariyer planlamasının ta kendisidir. O

zaman ortaokuldan sonra bir gencin lise kararı;

▲ İlgi ve yeteneklerine en uygun eğitimi alabilmesine olanak sağlıyorsa,

▲ Kendisini tanımasına ve kabullenmesine olanak sunuyorsa,

▲ Amaçları doğrultusunda üst eğitim kurumuna hazırlıyorsa,

▲ Seçeceği mesleğe ulaşması için uygun eğitimi (Ders müfredatları, staj

ve uygulamalar v.b.) almasına fırsat veriyorsa,

▲ Bir üst eğitim seçenekleri için uygun rehberlik ve danışmanlık hizmeti

sunuyorsa kendisi için en doğru kararı vermiştir diyebiliriz.

Doğru lise seçimi ile ilgili tanım ve açıklamalar dört aşamalı bir yardım

sürecini karşımıza çıkarmaktadır. Bunları maddeler halinde sıralarsak:

▲ Öğrencinin kendini (İlgi ve yetenekleri) tanımasına yardımcı olmak.

▲ Ortaöğretim eğitim seçenekleri ve koşulları hakkında bilgi vermek.

▲ Meslekler ve mesleklerin gerektirdiği özellikler hakkında bilgi vermek.

▲ Ortaöğretim seçim sürecinde (İlgi, yetenek, meslekler ve liseler

arasında ki ilişkiyi kurarak) öğrenciye ve velisine rehberlik ve

danışmanlık yapmak.

Doğru lise seçimine ilişkin süreçleri bir tablo olarak özetlersek:

•Öğrencinin kendisini sağlık açısından tanıması

•Öğrencinin kendisini yetenekleri açısından tanıması

•Öğrencinin kendisini ilgileri açısından tanıması

•Öğrencinin kendisini akademik başarı açısından tanıması

•Öğrencinin kendisini kişilik özellikleri açısından tanıması

•Öğrencinin kendisini benlik tasarımı açısından tanıması

•Öğrencinin içinde yaşadığı çevreyi ve özellikleri tanıması

•Sürece ilişkin aile bilgilendirmesinin yapılması ve sürece ortak edilmesi

1. Öğrencinin Kendini Tanımasına Yardımcı Olma Süreçleri

•Öğrencinin ortaöğretim eğitim seçeneklerini tanıması

•Öğrencinin ortaöğretim kurum türlerini tanıması

•Öğrencinin kurum türlerine göre ortaöğretim kurumlarını tanıması

•Öğrencinin temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavları hakkında bilgi

sahibi olması

•Öğrecinin sahip olduğu özellikleri (İlgi ve yetenekeri) ile liseler arasındaki

ilişkiyi kurması


2. Ortaöğretim Eğitim Seçenekleri Hakkında Bilgi Verme Süreçleri

•Öğrencinin meslek seçimi süreçleri hakkında bilgi sahibi olması

•Öğrencinin meslek alanlarını ve özelliklerini tanıması

•Öğrencinin sahip olduğu özellikler ile meslekler arasındaki ilişkiyi

kurmasına yardımcı olmak

•Ortaöğretim kurumları ile meslekler arasındaki ilişkiyi kurmasına yardımcı

olmak


3. Meslekler Hakkında Bilgi Verme Süreçleri

•Öğrencinin sahip oldukları özellikler, ortaöğretim seçenekleri ve meslekler

arasında ki ilişkiyi kurmasına yardımcı olmak

•Öğrencinin bu ilişkilendirme çerçevesinde kariyer hedeflerini ve planını

oluşturmasına yardımcı olarak bir karara varmasını sağlamak

•Öğrencinin bu süreçte ihtiyacı olan diğer hizmet tülerininin (Kişisel

rehberlik, eğitsel rehberlik, bireysel ve gurup psikolojik danışman

hizmetleri) sunulması


4. İlişkilendirme ve Kariyer Planı Oluşturma Süreçleri

C. DOĞRU LİSE TERCİHİ SÜREÇLERİ NELERDİR?

B. DOĞRU LİSE TERCİHİ NEDİR?



10

1. Öğrencinin Kendini Tanımasına Yardımcı Olma Süreçleri

Kendini tanımak ne demektir?

Bir insanın kendini tanıması hayata ilişkin tüm karar süreçlerini doğru

yönetmesinin en önemli faktörüdür. Kendini tanımak kişinin bilişsel, sosyal,

duygusal ve fiziksel açıdan kendinde olanları bilmesi, kendinde olanların

farkında olması ve bunları doğru değerlendirmesidir. Biraz açarsak; bir insanın

fiziksel özelliklerini, duygularını, düşüncelerini, istek ve gereksinimlerini, güçlü

ve zayıf yönlerini, amaç ve değerlerini, yeteneklerini ve becerilerini tanıması /

bilmesi ve bunların farkında olmasıdır diyebiliriz.

Kendini tanıma süreci bir ömür sürmektedir ve sınırı yoktur. Bu

noktada gelişim aşamasında olan gençler için bu süreç daha da önem arz

etmektedir. Doğru lise tercihi bir gencin hayatına büyük ölçüde yön vereceği

için bu süreçte sunulacak hizmet önemlidir.

Öğrenci bulunduğu yaş itibari ile ortaokulda bir noktaya kadar ilgi ve

yeteneklerini tanımalı ve farkında olmalıdır. Lise seçim kararı da mümkün

olduğu kadar bu ilgi ve yetenekler üzerine inşa edilmelidir.

Okullarda öğrencilerin kendilerini tanımaları için verilen bu

hizmetlerinin bütünü bireyi tanıma faaliyetleri olarak ifade edilmektedir.

Bireyi tanımak ve bireyi tanıma faaliyetleri nedir?

Bireyin ilgi ve yeteneklerine uygun eğitici programlara hazırlamak,

uygun bir meslek seçmeleri için onları yönlendirmek, başarı ve başarısızlık

durumlarını değerlendirmek, sosyal uyumsuzluk sorunlarını çözmek, zayıf ve

güçlü yönlerini ortaya çıkarmak, ilgilerini, tutum ve değer yargılarını tanımak,

yetiştikleri çevrelerinin ve çevrenin etkilerinin ayrıntılı olarak bilinmesi

faaliyetlerin bütününü bireyi tanımak olarak tanımlayabiliriz.

Okullarda verilen bireyi tanıma hizmetleri genel olarak aşağıda

verdiğimiz başlıklar çerçevesinde gerçekleşmektedir. Bunlar:

Öğrencinin kendisini sağlık açısından tanıması

Öğrencilerin yakından bilinmesi gereken yönlerinden biri onun

bedensel gelişimi ve beden sağlığıdır. Beden sağlığı okul başarısını etkileyen en

önemli faktörlerden biri olduğu gibi kişilik gelişiminin de önemli

belirleyicisidir. Bu sebeple öğrencilerin her yıl boy-kiloları ölçülmeli görme,

işitme, konuşma bozukluğu, görünür beden sakatlıkları olup olmadığı vaktiyle

geçirdiği hastalıklar tespit edilmeli, her yıl en az bir defa sağlık kontrolünden

geçmesi sağlanmalıdır.

Öğrencinin kendisini yetenekleri açısından tanıması

Yetenek; kalıtımla gelen gizil güçlerin eğitim ve çevrenin etkisiyle

geliştirilmiş kısmını ifade eder. O halde yetenek bize bir kimsenin eğitimle

neler kazanacağını, ilerideki yaşantısında neler yapacağını değil, neler

yapabileceğini gösterir. Öğrencinin eğitimdeki başarısını önceden kestirmek

için, eğitimin gerektirdiği yeteneklere ne ölçüde sahip olduğunu bilmemiz

gerekir. Öğrenciye eğitim dalını ve mesleğini seçmesinde yardımcı olmak için,

onun genel ve özel yetenekler yönünden durumunu, zayıf ve güçlü olduğu

yönlerini bilmemiz gerekmektedir.

Öğrencinin kendisini ilgileri açısından tanıması

İlgi, günlük yaşantımızda yaptığımız iş veya aktiviteden aldığımız zevk

ve o işi yapma isteğimizdir. Kişinin her hangi bir baskı altında kalmadan ya da

kendisine ödül vaat edilmediği halde bir takım faaliyetlere girişiyor ve bundan

doyum sağlıyorsa bu kimsenin o tür faaliyetlere karşı ilgisi var demektir.

İlgilerimiz zamanla, yaşa bağlı olarak özellikle ergenlik döneminde değişir. Bir

öğrencinin ilgi duyduğu ders, etkinlik, meslek vb. bakarak öğrenci hakkında

bilgi elde edilebilir. Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygun bir program

izleyip yine ilgi ve yeteneklerine uygun bir mesleğe yönelmelerine yardımcı



11

olabilmek için öğrencilerin ilgilerinin bilinmesi gerekir. Bunun yanında kişinin

ilgilerinin sürekli olabilmesi için yetenekle desteklenmesi gerekir. Yetenekle

desteklenmeyen ilgi, belli bir süre sonra söner.

Öğrencinin kendisini akademik başarı açısından tanıması

Yapılan araştırmalar, geçmiş başarının gelecekteki başarıyı önceden

kestirmede önemli bir etken olduğunu göstermektedir. Müfredat

programlarında dersler aşamalı bir düzen içinde verildiğinden öğrencinin bir

konu alanındaki başarısı, bir önceki konunun öğrenilmesinde gösterdiği

başarıya bağlıdır.

Öğrencinin kendisini kişilik özellikleri açısından tanıması

Bireyin kişiliği birçok özelliklerin bir araya gelmesiyle oluşur. Beden

yapısı, mizacı, ilgileri, psikolojik ihtiyaçları, yetenekleri, alışkanlıkları, tutumları

kişiliği oluşturan öğelerden bazılarıdır. Kişiyle ilgili bunların hepsinin

bilinmesine imkan yoktur. Ancak; liderlik, bağımsız davranabilme, duygusal

kararlılık, başkalarıyla işbirliği yapabilme gibi özellikler yönünden ne durumda

olduğunu bilmek, öğrencinin okula uyumunu, öğretmen ve arkadaşlarıyla

olan ilişkilerini anlamamız için gereklidir.

Öğrencinin kendisini benlik tasarımı açısından tanıması

Benlik; bireyin kendisini nasıl gördüğüdür. İnsan çevresine kendi

algılama biçimine göre tepkide bulunur. Kişinin davranışları, onun kendi

hakkındaki değerlendirmelerine göre yön alır. Bireyin tutum ve davranışlarını,

uzun ve kısa vadeli planlarını, hayat hedeflerini anlamak ve

değerlendirebilmek için onun kendisi hakkındaki değerlendirmelerini yakından

bilmek gerekir.

Öğrencinin içinde yaşadığı çevreyi ve özellikleri tanıması

Bireyi tanımak için onun; bedensel ve psikolojik özellikleri yanı sıra

sosyo-ekonomik durumunun ve okul dışı çevresinin, aile yapısının da

tanınması gerekir. Ailenin ekonomik ve kültürel durumu bireyin yeteneğini,

ilgilerini, okula ve eğitime karşı tutumunu, dolayısı ile okuldaki başarısını ve

uyumunu etkileyen en önemli etkenlerden biridir.

Kardeş sayısı, tek çocuk olma, evlatlık, üvey kardeş, üvey anne-baba,

başkalarının yanında kalma vb. durumlar, çocuğun kişilik gelişimini etkileyen

önemli faktörlerdir. O halde bireyin ailesi ve çevresi hakkında etraflıca bilgi

edinilmesi gereklidir. Bu bilgiler bireyin davranışlarını anlamamıza ve onlara

daha bilinçli olarak yardım etmemize imkân sağlayacaktır.

Bireyi tanımamız, onu kendisine, ailesine çevresine öğretmenlerine

tanıtmamız için bireyi tanıma teknikleri geliştirilmiştir.

Öğrencinin doğru gelecek planı yapması için kendini tanıma süreçleri

hayati öneme sahiptir. Bu hizmetler okullarda rehberlik ve psikolojik

danışmanlık servisleri tarafından sunulmaktadır. Fakat bu süreç çok komplike

olduğundan okulun bütün dinamikleri etkili olmalı ve sorumluluk almalıdır.

Bu basamakta sunulacak hizmetin kalitesi sonraki tüm süreçlere önemli ölçüde

etki eder.

2. Ortaöğretim Eğitim Seçenekleri Hakkında Bilgi Verme Süreçleri

Bu noktadan sonra öğrenci önündeki ortaöğretim eğitim seçeneklerini

ve koşullarını tanımalıdır. Ortaokuldan sonra öğrencilerin karşısına askeri

liseler, fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu liseleri, Anadolu imam hatip

liseleri, mesleki ve teknik Anadolu liseleri, güzel sanatlar ve spor liseleri, özel

ortaöğretim kurumları, mesleki ve teknik eğitim merkezleri ve açık öğretim

kurumları seçenek olarak çıkmaktadır. Tüm bu seçeneklerin özellikleri ve giriş

koşulları dahil olmak üzere öğrencilerin detaylı bir şekilde tanımasına olanak

sağlanmalıdır.



12

3. Meslekler Hakkında Bilgi Verme Süreçleri

Meslek, insanın yaşamını sürdürebilmek için yaptığı ve genellikle

yoğun bir eğitim, çalışmayı gerektiren sürecin sonunda kişilerin kazandığı

ünvanın adıdır. Dünyada binlerce meslek bulunmaktadır. Türkiye'de resmi

olarak tanımı yapılmış 600 civarında meslek vardır.

Bir mesleği tanımak demek o mesleğin tanımı, görev alanları, genel

olarak kullandığı araç ve gereçler, mesleğin gerektirdiği özellikler, çalışma

ortamı ve koşulları, çalışma alanı ve iş bulma olanakları, meslek eğitiminin

verildiği yerler, meslek eğitimine giriş koşulları, eğitimin süresi ve içeriği,

meslekte ilerleyebilmek ve geleceği gibi bilgilere sahip olmaktır diyebiliriz.

Meslek tanıtımları ortaöğretim eğitim seçeneklerinin tanıtımına

paralel olarak yapılmalı ve meslek, lise türleri ve üniversiteler arasında ilişki

öğrenciye iyi anlatılmalıdır.

4. İlişkilendirme ve Kariyer Planı Oluşturma Süreçleri

Ortaöğretim seçim sürecinde öğrenciye ve velisine rehberlik ve

danışmanlık yapma sürecini, yukarıda bahsettiğimiz tüm tanıma, tanıtım ve

ilişkilendirme süreçlerinin finali olarak nitelendirebiliriz.

Öğrencinin ilgi ve yetenekleri ile lise türleri (koşulları ve özellikleri),

üniversiteler ve meslekler arasındaki ilişkiyi kurmasına ve bu ilişkinin öğrenciyi

karara götürmesine yardımcı olmak olarak adlandırabileceğimiz bu aşama

profesyonel şekilde yapılmalıdır. Tam bu noktada başta okul rehberlik ve

psikolojik danışmanlık servislerine olmak üzere okul bütününü oluşturan tüm

mekanizmalara büyük işler düşmektedir.



13

2. BÖLÜM

TEMEL EĞİTİM SONRASI

ORTAÖĞRETİM EĞİTİM

SEÇENEKLERİ

Temel eğitimden ortaöğretime geçişte artık merkezi ortak sınavlar büyük

önem arz etmektedir. Bu bağlamda geçiş sürecine genel olarak baktığımızda

öğrencilerin önüne TEOG süreci ve Askeri Liseler (erkek öğrenciler için) olmak

üzere iki seçenek çıkmaktadır.

Aşağıda tablo olarak verdiğimiz bu süreci kendi içinde biraz açarsak:

▲ Erkek öğrenciler TEOG süreci dışında koşullarının uyması ve gerekli

şartları sağlamaları durumunda askeri liseleri tercih edebilirler.

▲ Bunun dışında tüm öğrenciler TEOG sürecine girebilir ve TEOG süreci

sonrasındaki eğitim seçeneklerini tercih edebilirler. Bu süreci biraz açarsak:

Öğrenci merkezi ortak sınavlar sonrası YEP puanına göre fen

liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu liseleri, Anadolu imam

hatip liseleri, mesleki ve teknik Anadolu liseleri, özel ortaöğretim

kurumlarını tercih edebilir, şartlarının tutması halinde yerleşebilir

ve eğitim hayatına buradan devam edebilir.

Öğrencinin özel yetenekleri varsa merkezi ortak sınavlarla

birlikte güzel sanatlar ve spor liseleri yetenek sınavlarına girerek

şartlarının tutması halinde yerleşebilir ve eğitim hayatına

buradan devam edebilir.

Öğrenci, merkezi ortak sınavlar sonrasında tercih yapmaması ya

da tercihlerinden birine yerleşememesi durumunda mesleki

eğitim merkezilerine ve açık liselere yerleşebilir, eğitim hayatına

buradan devam edebilir.

Sınava girmeyen ya da tercihlerine yerleşemeyen öğrencinin

kaydı otomatik olarak açık liseye yapılır. Nakil dönemlerinde

şartları tutarsa örgün ortaöğretim kurumlarına nakille geçebilir.

Öğrenci merkezi ortak sınavlar sonrasında istemesi durumunda

özel ortaöğretim kurumlarına ön kayıt yolu ile kayıt olabilir ve

TEOG tercih sürecine girmeden yerleştirmeye esas puanına göre

bir özel ortaöğretim kurumuna yerleşebilir.

A. TEMEL EĞİTİM SONRASI ORTAÖĞRETİM

EĞİTİM SEÇENEKLERİNE GENEL BAKIŞ



14

1. Normal müfredatı takip eden özel eğitim sınıfı öğrecileri ve kaynaştırma

öğrencileri, merkezi ortak sınavlara girmiş ve yerleştirme için gereken puanı almış

ise yerleştirmeye esas puan ile ortaöğretim kurumlarını tercih edebilir.

Örneğin herhangi bir ortaokulun 8. sınıfında kaynaştırma öğrencisi ya da

özel eğitim sınıfı öğrencisi olan bir öğrenci, sınav tedbiri alarak ya da

almayarak merkezi ortak sınava girdiğinde diğer öğrencilerde olduğu gibi yıl

sonunda yerleştirmeye esas puan hesaplanacaktır.

Öğrenci isterse RAM ya da ilçe milli eğitim müdürlüğüne başvurmadan

yerleştirmeye esas puanı ile diğer tüm öğrenciler gibi tercih yapabilir ve bir

okula yerleşebilir. Örneğin özel eğitim ihtiyacına rağmen % 60’lık dilime

girebilen bir özel eğitim gereksinimli öğrenci kendisine bir tercih listesi

oluşturabilir ve bu listeden bir okula yerleşme imkanı bulabilir.


öğrencileri merkezi ortak sınavlara girmiş fakat tercih yapmamışsa veya tercih

yapmış fakat bir kuruma yerleşememişse RAM özel eğitim değerlendirme kurulu

ve il/ilçe özel eğitim kuruluna başvurmasına gerek kalmadan doğrudan kayıt yolu

ile yaygın ortaöğretim kurumlarına yerleşebilir.

Öğrenci istemesi durumunda başvuru ile açık liseye kayıt olabilir. Ayrıca

herhangi bir tercih yapmasazsa kaydı otomatik olarak açık liseye düşer.

Öğrenci sağlık durumu elverişliliği uygunsa mesleki ve teknik eğitim

merkezine başvurabilir ve yerleşebilir.


öğrencileri merkezi ortak sınavlara girmemişse ya da girmiş fakat bir kuruma

yerleşememişse RAM özel eğitim değerlendirme kurulu ve il/ilçe özel eğitim

kuruluna başvurarak kurul tarafından uygun olan örgün ve yaygın ortaöğretim

kurumlarına yerleştirilir.

Öğrenci merkezi ortak sınava girmemişse ya da girmiş ve hatta tercih yapmış

bir yere yerleşememişse bu durumda kurula başvurması durumunda kendine

en uygun ortaöğretim kurumuna yerleştirilir.

4. Normal müfredatı takip edemeyen orta ve ağır düzeyde yetersizliği olan

öğrenciler merkezi ortak sınavlardan muaftır. Bu durumda RAM özel eğitim

değerlendirme kurulu ve il/ilçe özel eğitim kurulu tarafından özel eğitim iş

uygulama merkezine yerleştirilir.

8. Sınıftan

Mezun Olduktan Sonra

TEOG Yerleştirmeye Esas

Puan İle Tercih Edilebilecek

Ortaöğretim Kurumları

TEOG Yerleştirmeye

Esas Puan İle Tercih

Edilebilecek

Ortaöğretim

Kurumları

Fen Liseleri

Sosyal Bilimler Lisesi

Anadolu Liseleri

Anadolu İmam

Hatip Liseleri

Mesleki Ve Teknik

Anadolu Liseleri

Özel Ortaöğretim

Kurumları

(Özel Liseler)

Yetenek Sınavı ve

TEOG Yerleştirmeye

Esas Puan İle Tercih

Edilebilecek

Ortaöğretim

Kurumları

Güzel Sanatlar Ve

Spor Liseleri

Tercih Yapmama ya

da Biryere

Yerleşememe

Durumunda Kayıt

Yolu İle Tercih

Edilebilecek Yaygın

Ortaöğretim

Kurumları

Mesleki Eğitim

Merkezleri

(Çıraklık Okulu)

Açık Öğretim

Kurumları

(Açık Lise)

Ön Kayıt ve TEOG

Yerleştirmeye Esas

Puanla Kayıt

Yapılabilecek Özel

Ortaöğretim

Kurumları

Özel Ortaöğretim

Kurumları

(Özel Liseler)

Askeri Liseler (ALS)

(Yazılı Sınav + Bedeni

Yeterlilik + Mülakat +Ön

Sağlık Muayenesi + Sağlık

Muayenesi) (Sadece Erkek

Öğrenciler)

B. ÖZEL EĞİTİME İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİLER İÇİN

TEMEL EĞİTİM SONRASI EĞİTİM SEÇENEKLERİ

Tabloda yer alan

ortaöğretim kurum

türlerinin ve kurumların

tanıtımlarına her biri için

ayrı ayrı hazırlanan

kitapçıklarda ayrıntılı

olarak yer verilmiştir.



15

Temel eğitim sonrası tercih edilebilecek ortaöğretim kurumlarına

ilişkin detaylı tanıtımlar her ortaöğretim kurum türü için hazırlanan tanıtım

kitaplarında mevcuttur. Bu bölümde sadece kurumların genel tanıtımına yer

verilmiştir.

Fen Liseleri

Fen Liseleri, 1964 yılında Ford Vakfı'nın desteğiyle ilk Ankara'da

açılmıştır. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine öğrenim süresi dört yıl

olan yatılı ve/veya gündüzlü olarak eğitim ve öğretim veren kurumlardır. Fen

liseleri, fen ve matematik alanlarında; öğrencilerin bilim insanı olarak

yetiştirilmelerine kaynaklık etmektedir. Sınıf mevcutları 30 olup, her yıl okula

alınacak öğrenci sayısı 5 şubeyi geçemez. Bu okullara merkezi yerleştirme ile

öğrenci alınmaktadır. Merkezi yerleştirmeye başvuru için öğrencilerin o yıl

ortaokulun/imam-hatip ortaokulunun 8’inci sınıfında öğrenim görüyor

olmaları gerekmektedir.

Sosyal Bilimler Liseleri

Sosyal bilimler liseleri, ilk defa 2003 yılında İstanbul’da açılmıştır.

Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine öğrenim süresi beş yıl olan yatılı

ve/veya gündüzlü olarak eğitim ve öğretim veren kurumlardır. Sosyal bilimler

liselerinde hazırlık sınıfı açılır. (Bakanlıkça uygun görülen diğer ortaöğretim

kurumlarında da hazırlık sınıfı açılabilir.) Bu nedenle bu okullarda öğretim

süresi, bir yılı hazırlık olmak üzere 5 (beş) yıldır. Sosyal bilimler liseleri,

edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında öğrencilerin bilim insanı olarak

yetiştirilmelerine kaynaklık etmektedir. Sınıf mevcutları 30 olup, hazırlık

sınıfına her yıl alınacak öğrenci sayısı 5 şubeyi geçemez. Bu okullara merkezi

yerleştirme ile öğrenci alınmaktadır. Merkezi yerleştirmeye başvuru için

öğrencilerin o yıl ortaokulun/imam-hatip ortaokulunun 8’inci sınıfında

8. Sınıftan Mezun Olan Özel Eğitim

İhtiyacı Olan Öğrenciler

Normal Müfredatı Takip

Eden Özel Eğitim Sınıfı

Öğrecileri ve Kaynaştırma

Öğrencileri

(Merkezi ortak sınavlara

girmiş ve yerleştirme için

gereken puanı almış ise)

Yerleştirmeye Esas Puan İle

Ortaöğretim Kurumlarını

Tercih Edebilir

Fen Liseleri

Sosyal Bilimler

Lisesi

Anadolu Liseleri

Anadolu İmam

Hatip Liseleri

Mesleki Ve Teknik

Anadolu Liseleri

Özel Ortaöğretim

Kurumları

(Özel Liseler)




Öğrencileri

Merkezi Ortak Sınavlara

Girmiş Fakat Tercih

Yapmamışsa veyaTercih

Yapmış Bir Kuruma

Yerleşememişse RAM Özel

Eğitim Değerlendirme

Kurulu ve İl/İlçe Özel

Eğitim Kuruluna

Başvurmadan Kayıt Yolu

İle Yaygın Ortaöğretim

Kurumlarına Yerleşebilir

Mesleki Eğitim

Merkezi

(Çıraklık Okulu)

Açık Öğretim

Kurumları

(Açık Lise)




Öğrencileri

Merkezi Ortak Sınavlara

Girmemişse ya da Girmiş

Fakat Bir Kuruma

Yerleşememişse RAM Özel

Eğitim Değerlendirme Kurulu

ve İl/İlçe Özel Eğitim Kurulu

Tarafından Uygun Olan

Örgün ve Yaygın

Ortaöğretim Kurumlarına

Yerleştirilir

Sosyal Bilimler

Anadolu Liseleri

Anadolu İmam

Hatip Liseleri

Mesleki Ve Teknik

Anadolu Liseleri

Özel Eğitim

Mesleki Eğitim

Merkezleri

Mesleki Eğitim

Merkezleri

Açık Öğretim

Kurumları


Edemeyen Orta ve Ağır

Düzeyde Yetersizliği Olan

Öğrenciler Merkezi Ortak

Sınavlardan Muaftır. Bu

durumda RAM Özel

Eğitim Değerlendirme

Kurulu ve İl/İlçe Özel

Eğitim Kurulu Tarafından

Özel Eğitim İş Uygulama

Merkezine Yerleştirilir

Özel Eğitim İş

Uygulama Merkezi

Özel Eğitim

Meslek Eğitim

Merkezi

C. TEMEL EĞİTİM SONRASI TERCİH EDİLEBİLECEK

ORTAÖĞRETİM KURUMLARININ GENEL TANITIMI



16

öğrenim görüyor olmaları gerekmektedir. İstanbul Prof. Dr. Mümtaz Turhan

Sosyal Bilimler Lisesinde IB Programı uygulanmaktadır. Bakalorya programını

takip ederek uluslararası geçerliliği olan IB diploması alan öğrenciler, yurt

dışındaki pek çok üniversiteye girişte avantajlı duruma gelmekte, hatta bazı

üniversitelere sınavsız kabul edilmektedirler. IB Programı, halen 125 ülkede

uygulanmaktadır.

Anadolu Liseleri

İlk olarak 1955 yılında İstanbul, İzmir, Eskişehir, Diyarbakır, Konya ve

Samsun’da “Maarif Koleji” adıyla eğitim-öğretime açılan bu okullar, 1975

yılında Anadolu lisesi adını almıştır. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu

üzerine öğrenim süresi dört yıl olan yatılı ve/veya gündüzlü olarak eğitim ve

öğretim veren kurumlardır. Ancak, önünde hazırlık sınıfı bulunması nedeniyle;

İstanbul Galatasaray Lisesi, İstanbul Lisesi, İstanbul Kadıköy Anadolu Lisesi,

İstanbul Vefa Lisesi, İstanbul Cağaloğlu Anadolu Lisesi, İstanbul Kabataş Lisesi,

İstanbul Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesi, Ankara Atatürk Lisesi, Balıkesir

Sırrı Yırcalı Anadolu Lisesi ve İzmir Cihat Kora Anadolu Lisesi olmak üzere

toplam 10 Anadolu lisesinde hazırlık+4 yıl eğitim verilmektedir. Tüm Anadolu

liselerinde sınıf mevcutları 34’tür. Bu okullara merkezi yerleştirme ile öğrenci

alınmaktadır. Merkezi yerleştirmeye başvuru için öğrencilerin o yıl

ortaokulun/imam-hatip ortaokulunun 8’inci sınıfında öğrenim görüyor

olmaları gerekmektedir.

Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri

Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılan resmi meslek ve

sanat okullarının tümüne verilen genel isim ve addır. Türk Milli Eğitimi'nin

amaçları doğrultusunda, ortaokulu/imam hatip ortaokulunu bitiren

öğrencilerin devam edebileceği 4 yıllık eğitim sonunda meslek kazandıran,

ülke ekonomisine katkı sağlayacak ara eleman yetiştiren orta öğretim

kurumlarıdır. Öğrenciler öğrenimleri süresince haftanın belli günlerinde

mesleki eğitimlerine yönelik kurum ve kuruluşlarda staj yaparlar.

Anadolu İmam Hatip Liseleri

Türkiye´de din görevlisi yetiştirmek amacı ile kurulmuş, zamanla düz

lise ve Anadolu lisesi müfredatında eğitim vermeye de başlamış orta öğretim

düzeyinde okul türüdür. Anadolu imam hatip liselerinde; imamlık, hatiplik ve

kuran kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesine kaynaklık

edecek gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır.

Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri

Güzel sanatlar liseleri, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine

öğrenim süresi dört yıl olan yatılı ve/veya gündüzlü olarak eğitim ve öğretim

veren kurumlardır. Bu okullar, öncelikle güzel sanatlarla ilgili yüksek öğretim

kurumlarının bulunduğu yerlerde açılır. Güzel sanatlar alanında yeteneği olan,

resim ve müzik alanında kendisini yetiştirmek isteyen öğrenciler için

kurulmuştur. Spor liseleri ise spor alanında ilerlemek isteyen öğrenciler için

kurulan bu okullardır. Ülkemizde ilk güzel sanatlar lisesi 1989-1990 eğitim

yılında açılmıştır. Spor liseleri ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4

yıl öğrenim veren yatılı, gündüzlü ve karma okullardır. Bu okullar, öncelikle

beden eğitimi ve sporla ilgili yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerlerde

açılır. Birkaç yıl önce bu iki okul türü birleştirildi ve "Güzel Sanatlar ve Spor

Liseleri(GSSL)" olarak eğitim vermeye devam ediyor.

Özel ve Temel Liseler

Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılan çeşitli ortaöğretim

kurum türlerinde açılan ücretli ortaöğretim kurumlarıdır. Fen liselerinden

mesleki ve teknik Anadolu liselerine kadar birçok ortaöğretim kurumlarında

açılabilmektedir.

Özel Eğitim Okul ve Kurumları

Özel Eğitim Meslek Eğitim Merkezi:

İlköğretimlerini tamamlayan, genel ve mesleki ortaöğretim

programlarına devam edemeyecek durumda olan ve 23 yaşından gün

almamış özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin temel yaşam becerilerini



17

geliştirmek, topluma uyumlarını sağlamak, iş ve mesleğe yönelik bilgi ve

beceriler kazandırmak amacıyla resmî ve özel, özel eğitim mesleki eğitim

merkezi (okulu) açılır.

Özel Eğitim İs Uygulama Merkezi:

Genel ve mesleki ortaöğretim eğitim programlarından

yararlanamayacak durumda ve 23 yaşından gün almamış olan özel eğitime

ihtiyacı olan bireylerin; temel yaşam becerilerini geliştirmek, topluma

uyumlarını sağlamak ve iş ve mesleğe yönelik beceriler kazandırmak amacıyla

resmî ve özel, özel eğitim iş uygulama merkezleri (okulları) açılır.

Mesleki Eğitim Merkezleri

Okul sistemi dışında bulunan 14-18 yaş grubunda gençlere temel

meslek eğitimi vermek ve işe yerleştirmeyi amaçlayan kurumlardır.

Açık Öğretim Kurumları

Ortaokul mezunu olan, lise ve meslek liselerinden ayrılan, rehberlik

ve araştırma merkezlerince düzenlenen Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu

Raporuyla Açık Öğretim Kurumu Programına yönlendirilerek il/ilçe özel

eğitim hizmetleri kurulunca yerleştirme kararı alınan özel eğitim ihtiyacı olan

öğrencilere yönelik açıktan eğitim veren yaygın ortaöğretim kurumlarıdır.

Documents

BURSA TEMEL EĞİTİM SONRASI KARİYER DANIŞMANLIĞI …mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/16/15/758585/... · uygulama örneklerini ortaokullarla buluşturmak, sınav kaygısı,