21
Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá? (Tiến sĩ Hà Sĩ Phu trao đổi với nhà báo Trần Quang Thành) Suốt một tháng qua, người dân cả nước bức xúc, dư luận quốc tế quan ngại trước tin tức về ô nhiễm Biển Đông, cá chết hàng loạt từ ven biển Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế và đang còn lan rộng. Vụ cá chết dọc ven biển lại thêm 1 chỉ dấu cho thấy nước Việt Nam sẽ chết đúng quy trình và êm ái, chết từ từ và chết toàn thân! trước tốc độ cướp nước và bán nước của 2 đảng CS Trung Quốc và Việt Nam đang phối hợp rất ăn ý với nhau, và phía CSVN có vẻ sẽ ngụy trang khéo hơn, sẽ làm vài việc um xùm gây ảo vọng cứu nước để làm cho triệt tiêu sự cảnh giác và phẫn nộ của dân nếu nét dân trí đáng quý ấy vẫn còn thoi thóp trong dân. Nhân sự kiện này, từ thành phố Đà Lạt, Tiến sĩ Hà Sĩ Phu đã có cuộc trao đổi với nhà báo Tràn Quang Thành với nội dung như sau: Trần Quang Thành : Xin chào Tiến sĩ Hà Sĩ Phu Hà Sĩ Phu : Xin chào nhà báo Trần Quang Thành TQT : Suốt tháng nay, cả nước ta vô cùng bứt rứt vì biển Đông đang bị ngộ độc, cá chết hàng loạt, cuộc sống nhân dân bị đe dọa, an toàn của đất nước ta đang bị xâm phạm. Nhiều người nói rằng đây là một chỉ dấu nước Việt Nam sẽ chết đúng quy trình một cách êm ái, chết từ từ, chết toàn thân, theo đúng như âm mưu thâm độc, nhà cầm quyền Việt Nam đã cấu kết, làm tay sai cho nhà cầm quyền Cộng sản Trung quốc. Ông bình luận sao về vấn đề này ạ? HSP : Trước cảnh cá chết hàng loạt ven biển Đông các tổ chức XHDS có thảo một bản Tuyên bố vả gửi cho anh em, tôi ký ngay nhưng với một lời nói thêm rằng: Vụ này cũng là một vụ lớn, ảnh hưởng trên một diện tích rất to, từ 4 tỉnh sẽ lan ra Bắc vào Nam, đời sống ngư dân sẽ chết dở, vì ven biển thì ngộ độc rồi, nếu đánh cá ngoài khơi xa sẽ gặp đội quân tàu cá Trung quốc đã được vũ trang, nó tiêu diệt, thế thì dân sống bẳng nghề cá sẽ chết. Người tiêu dùng trên cả nước sẽ sợ không dám ăn tôm cá, hải sản, mà đó là những thức ăn “đầu vị” thì nguy hiểm quá. Về y tế, chất độc sẽ tàn hại sức khỏe người dân thế nào? Nếu chỉ là một cơ sở công nghiệp của Đài Loan thôi mà gây tác hại lớn và toàn diện đến môi trường cả nước như thế thì vấn đề cũng đã lớn quá rồi. Nhưng tác hại to lớn ấy cũng chỉ là vấn đề rất nhỏ so với mối nguy hiểm lớn hơn nhiều là cái vận mệnh của đất nước. Hãy liên hệ đến vị trí Vũng Áng là nơi rất hẹp, rộng có 50km, và hiểm yếu có thể cắt đôi đất nước, và Formosa ngày

Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Cứ êm ái chết đúng quy trình

như đàn cá?

(Tiến sĩ Hà Sĩ Phu trao đổi với nhà báo Trần Quang Thành)

Suốt một tháng qua, người dân cả nước bức xúc, dư luận quốc tế quan ngại

trước tin tức về ô nhiễm Biển Đông, cá chết hàng loạt từ ven biển Hà Tĩnh đến

Thừa Thiên – Huế và đang còn lan rộng. Vụ cá chết dọc ven biển lại thêm 1 chỉ

dấu cho thấy nước Việt Nam sẽ chết đúng quy trình và êm ái, chết từ từ và chết

toàn thân! trước tốc độ cướp nước và bán nước của 2 đảng CS Trung Quốc và

Việt Nam đang phối hợp rất ăn ý với nhau, và phía CSVN có vẻ sẽ ngụy trang

khéo hơn, sẽ làm vài việc um xùm gây ảo vọng cứu nước để làm cho triệt tiêu

sự cảnh giác và phẫn nộ của dân nếu nét dân trí đáng quý ấy vẫn còn thoi thóp

trong dân.

Nhân sự kiện này, từ thành phố Đà Lạt, Tiến sĩ Hà Sĩ Phu đã có cuộc trao đổi

với nhà báo Tràn Quang Thành với nội dung như sau:

Trần Quang Thành : Xin chào Tiến sĩ Hà Sĩ Phu

Hà Sĩ Phu : Xin chào nhà báo Trần Quang Thành

TQT : Suốt tháng nay, cả nước ta vô cùng bứt rứt vì biển Đông đang bị ngộ độc,

cá chết hàng loạt, cuộc sống nhân dân bị đe dọa, an toàn của đất nước ta đang bị

xâm phạm. Nhiều người nói rằng đây là một chỉ dấu nước Việt Nam sẽ chết

đúng quy trình một cách êm ái, chết từ từ, chết toàn thân, theo đúng như âm

mưu thâm độc, nhà cầm quyền Việt Nam đã cấu kết, làm tay sai cho nhà cầm

quyền Cộng sản Trung quốc. Ông bình luận sao về vấn đề này ạ?

HSP : Trước cảnh cá chết hàng loạt ven biển Đông các tổ chức XHDS có thảo

một bản Tuyên bố vả gửi cho anh em, tôi ký ngay nhưng với một lời nói thêm

rằng: Vụ này cũng là một vụ lớn, ảnh hưởng trên một diện tích rất to, từ 4 tỉnh

sẽ lan ra Bắc vào Nam, đời sống ngư dân sẽ chết dở, vì ven biển thì ngộ độc rồi,

nếu đánh cá ngoài khơi xa sẽ gặp đội quân tàu cá Trung quốc đã được vũ trang,

nó tiêu diệt, thế thì dân sống bẳng nghề cá sẽ chết. Người tiêu dùng trên cả nước

sẽ sợ không dám ăn tôm cá, hải sản, mà đó là những thức ăn “đầu vị” thì nguy

hiểm quá. Về y tế, chất độc sẽ tàn hại sức khỏe người dân thế nào? Nếu chỉ là

một cơ sở công nghiệp của Đài Loan thôi mà gây tác hại lớn và toàn diện đến

môi trường cả nước như thế thì vấn đề cũng đã lớn quá rồi.

Nhưng tác hại to lớn ấy cũng chỉ là vấn đề rất nhỏ so với mối nguy hiểm lớn

hơn nhiều là cái vận mệnh của đất nước. Hãy liên hệ đến vị trí Vũng Áng là nơi

rất hẹp, rộng có 50km, và hiểm yếu có thể cắt đôi đất nước, và Formosa ngày

Page 2: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

càng có nhiều liên quan đến Trung quốc là kẻ muốn nô dịch nước ta, thì vấn đề

ở đây là chuyện mất nước! Nó làm tiêu diệt cái nòi giống mình, gây khó khăn

toàn diện cho dân tộc mình để triển khai kế hoạch Bắc thuộc mới. Vấn đề quá

lớn! Tôi đã nêu ý kiến này và chắc nhiều anh em cũng đồng ý: Đây không phải

chỉ là chuyện cá chết mà báo hiệu cả Dân tộc Việt Nam Tổ quốc Việt Nam sẽ

chết dần chết mòn, hết việc nọ đến việc kia, chết một cách êm ái, cứ lẳng lặng

như thế mà chết, chết một cách rất đúng quy trình, cái quy trình Bắc thuộc đã

được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Cộng sản năm 1950. Một quá trình chết rất Cộng sản, trong ảo vọng, cứ từ từ

mà chết, có kêu la lằng nhằng vài tiếng cũng chẳng làm gì.

Trước một vụ việc gây động lương tâm như thế thì khi có một bản Tuyên bố,

lương tâm bắt ta phải ký ngay. Nhưng ở tôi có mâu thuẫn giữa một bên là trái

tim nóng, một bên là cái đầu lạnh. Trước đại họa của Dân tộc, trái tim tôi bắt tôi

phải tham gia lên tiếng, nhưng cái đầu lạnh của tôi lại thầm mách bảo: phải lên

tiếng thôi, nhưng khó thoát lắm, khó thoát lắm, đã rúc vào bẫy sâu thế này thì

khó thoát lắm. Ký hàng chục hàng trăm cái có khi cũng chẳng ăn thua gì, Cùng

lắm là đánh thức được một số đảng viên, một số nhân dân, so với số 0 (số

không) trước đây thì tưởng là nhiều nhưng so với con số 4 triệu đảng viên và 90

triệu dân thì chẳng thấm tháp gì trước tốc độ cướp nước và bán nước quá nhanh

và quá vững chắc của 2 đảng CS cứ thỏa thuận tay đôi với nhau trên đầu nhân

dân. Phải thẳng thắn hiểu rằng trước mắt thì hiệu quả của một thiểu lên tiếng

như thế cũng chưa được bao nhiêu đâu.

TQT: Thưa ông HSP, ván cờ cướp nước và bán nước đang gây cho nước ta

nguy cơ rất nguy ngập. ĐCS Trung quốc thì quyết chiếm nước ta, ĐCSVN thì

quyết làm tay sai bán nước cho Trung quốc. Vậy chúng ta làm, sao để gạt bỏ

được nguy cơ đó thưa ông?

HSP: Thưa ông, muốn loại bỏ một nguy cơ thì phải biết rõ nguyên nhân của tai

họa và thực trạng tương quan lực lượng để biết địch biết ta. Không nhận thức

rành mạch được hai điều đó thì không thể giài bài toán.

Về nguồn gốc thì phải biết toàn bộ kế hoạch Bắc thuộc mới, Tàu muốn cai trị

nước ta một lần nữa, được thiết kế một cách bài bản, sâu xa và toàn diện trên cái

nền Cộng sản, cho nên vẫn đứng trên cái nền tảng này thì bài toán cứu nước

không có lời giải! Quốc gia CS có đặc điểm là quyền lực tập trung tuyệt đối, ai

chẳng biết sự “lãnh đạo” của đảng là trực tiếp, toàn diện và tuyệt đối, dân chỉ là

con số không về quyền lực, chỉ là công cụ thực hiện điều đảng muốn, Đã là hai

nước CS thì hai ĐCS cầm đầu hai nước cứ ngồi làm việc với nhau, nhưng hai

đảng có bình đẳng đâu, một đảng vừa nhỏ lại vừa chịu ơn, luôn phải nhờ vả,

ông Hồ đứng đầu ĐCSVN cũng từ CS Trung quốc, từ quân đội Trung quốc mà

ra, còn một đảng thì vừa lớn, vừa là chủ nợ lại vẫn rắp tâm xâm lược một cách

tuyền kiếp, thì thử hỏi điều gì sẽ xảy ra trong các cuộc “hội đàm cấp cao” giữa

“chủ và tớ” ấy? Hai đảng rất chênh lệch về tư thế ấy cứ làm việc song phương

với nhau, đảng nhỏ và chịu ơn đương nhiên là bị lép vế, dân có được biết gì

đâu?Chuyện ở Thành Đô là rất rõ, đó là chuyện mất nước.

Page 3: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Một nước muốn xâm lược một nước khác mà dùng vũ lực thì vướng nhân dân,

rất khó khăn và tốn kém.Trung quốc rất khôn, biết thừa muốn chiếm một nước

thì tốt nhất là chiếm cái đầu não của nước ấy.Ở một nước dân chủ thì cái đầu

não cũng chưa là gì vì còn nhân dân.Ở một nước CS thì chiếm được cái đầu não

là chiếm tất cả. Quyền lực của cả cái nước VN đã tập trung trong tay ĐCS, toàn

đảng lại tập trung hết quanh cái điểm tựa là Hồ Chí Minh. Tất cả sức mạnh hút

vào một điểm thì chỉ cần chiếm lĩnh cái điểm đó là xong thôi.Cho nên điểm tựa

cho cả kế hoạch Bắc thuộc mới là tựa trên ông Hồ Chí Minh, từ đó chi phối cả

ĐCSVN, còn nhân dân VN bị đứng ngoài cuộc.

Nay một số người muốn chống Bắc thuộc nhưng lại vẫn muốn đứng trên cái nền

CS để Thoát Trung, lại dùng đúng cái điểm tựa Hồ Chí Minh làm sức mạnh tạo

một ĐCSVN tiến bộ để lãnh đạo cả nước làm cuộc Thoát Trung! Tôi đã đặt câu

hỏi thế này: Nó xâm lược nó tựa trên ông cụ Hồ ( phải giữ vốn quý là những gì

bác Hồ đã cùng bác Mao đã dày công xây đắp!),nay chống xâm lược cũng tựa

vào đúng cái điểm tựa ấy thì phải xét xem thực chất điểm tựa ấy thuộc về ai, ai

sử dụng được?

Rất nhiều dẫn chứng đã cho thấy cái điểm tựa HCM đã hoàn toàn nằm trong

mưu đồ khuynh loát sâu kín của Trung quốc rồi, điểm tựa ấy Trung quốc dùng

được chứ mình không dùng được đâu. Ông ấy xuất thân từ Giải phóng quân

Trung quốc (với tên Hồ Quang), từ Trung quốc mới về Pắc-bó, gần chục năm

cuối cùng ở bên Tàu là chính, lấy 2 người vợ Tàu, và mỗi lần cần Trung quốc

viện trợ thì ông ấy phải ký những hiệp ước gì đó chứ không thể tự nhiên cho

không? Trong mối quan hệ như thế Trung quốc chỉ cần “trói” một điểm nút

HCM thôi là đủ trói cả ĐCSVN và dùng ĐCSVN trói cả dân tộc này rồi…

Còn nhớ có lần ông Trần Quang Thành phỏng vấn tôi về khu tượng đài HCM

1400 tỷ ở Sơn La, nhiều người bảo làm như vậy là lãng phí tiền của trong khi

nước còn nghèo, tôi bảo vấn đề không phải sợ lãng phí nhiều tiền mà vì hình

tượng ấy đang bị Trung quốc sử dụng để trói tay dân Việt Nam trước nạn Bành

trướng, vì hình tượng có hại nên không thể xây dựng dù chỉ tốn một đồng.

Tóm lại, về câu hỏi ông đặt ra, làm thế nào để Thoát Trung, tôi kết luận thế này:

Thoát Trung là một công cuộc không đơn giản, rất khó khăn và lâu dài. Nhưng

rút gọn lại như một triết lý, như cái cốt lõi của vấn đề thì “Muốn Thoát Trung

phải Thoát Cộng, mà muốn Thoát Cộng thì phải Thoát được Hồ”. Nếu bảo Việt

Nam không thể Thoát Hồ, không thể Thoát Cộng được đâu thì điều đó cũng có

nghĩa là xin thua luôn, cứ chịu Bắc thuộc thôi, Việt Nam không thể Thoát Trung

được! Nạn Bắc thuộc mới sẽ diễn ra đúng như quy trình và bất khả kháng!?

Như tôi đã bộc lộ với ông, khi nói vấn đề này tôi luôn gặp xung đột giữa trái tim

nóng và cái đầu lạnh. Về tình cảm tôi không bao giờ muốn, không bao giờ tin

rằng nạn Bắc thuộc mới do trào lưu CS hai nước thiết kế ra cho đất nước mình

đã là định mệnh đau đớn, cứ từng bước đi vào cõi chết một cách êm ả như thế,

không còn lối thoát, những yếu tố tốt không thể biến hết được, nên tôi vẫn hăng

hái ký vào bản này bản kia, phân tích điều này điều khác. Nhưng cái đầu quen

tư duy khoa học của tôi, căn cứ vào quá trình thực tiễn lại bảo tôi rằng con mồi

Page 4: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

đã rúc sâu vào bẫy đến thế, ván cờ đã đi nhầm nhiều nước ngớ ngẩn như thế thì

kết quả đã được định hình, thoát ra được là cực kỳ khó, cực kỳ khó như không

tưởng vậy. Muốn Thoát Trung thì phải Thoát Cộng,muốn Thoát Cộng thì phải

Thoát Hồ, xã hội như thế này làm sao làm được như thế?

TQT: Thưa ông, cứu nước là nhiệm vụ chung của toàn dân, của cả dân tộc.

Chúng ta đã từng có truyền thống thắng quân Tàu xâm lược. Qua bao nhiêu thế

kỷ, bao nhiêu triều đại, vậy đất nước chúng ta hiện nay, với 90 triệu dân với tinh

thần bảo vệ Tổ quốc, dù kẻ xâm lược nào cũng không ngần ngại, vậy bây giờ

muốn cứu nước thì phải dựa vào ai, và trách nhiệm của Trí thức trong cuộc cứu

nước này là thế nào thưa ông?

HSP: Ta đang đề cập đến sự tương quan giữa các sức mạnh, sức mạnh nhân dân

trước hai đối trọng là sức mạnh của chế độ đảng trị của CS Việt Nam và sức

mạnh chi phối của CS Trung quốc.

Có lần ngồi nói chuyện vui với bạn bè tôi có tưởng tượng ra tình huống thế này:

Việt Nam đã đi những nước cờ hết sức sai lầm nên lọt vào cái bẫy của Trung

quốc và trở thành bó tay đến mức thế này. Tàu muốn xâm lược Việt nó phải duy

trì hai nước ở chế độ Cộng sản để cho hai đảng CS cứ làm việc riêng với nhau.

Ỷ thế mạnh Trung quốc chẳng những chi phối nhân sự của CS Việt Nam qua

các đại hội, mà giả sử xuất hiện một nhân vật cao cấp muốn chống Tàu thì nó

mua ngay, nó thừa tiền để mua ngay, nếu mua không được thì, nói xin lỗi chứ,

nó giết ngay, nó thừa khả năng làm việc này nếu thấy cần thiết. Tương quan

hiện nay cho phép nó làm như thế, trong bộ máy lãnh đạo Việt Nam khó có thể

xuất hiện một nhân vật yêu nước chống Tàu.

Nhưng giả thử chỉ cần có một cuộc mít tinh biểu tình có khả năng làm mất cái

nền tảng chính trị Cộng sản ở Việt Nam thì hoặc là sẽ có những tên Lê Chiêu

Thống kêu gọi quân Tàu cứu viện. Thậm chí chẳng cần CS Việt Nam cầu viện,

xe tăng Trung quốc vẫn cứ kéo sang, đàn áp dân VN, đàn áp dân chủ Việt Nam,

biến Hà Nội thành Thiên An môn cũng khó lòng mà cản được nó. Tàu phải đàn

áp dân chủ VN, phải giữ CS ở Việt Nam không phải vì ĐCSVN mà vì mục đích

tự thân của Tàu.Muốn xâm lược được VN thì buộc VN phải còn chế độ CS.

Đấy tuy mới chỉ là chuyện vui như một giả định, nhưng đã có anh em phản đối:

ông đừng nghĩ thế, Tàu nó chẳng mạnh thế đâu, nó cũng bị nhiều mâu thuẫn có

thể dẫn đến sụp đổ tan vỡ, sao ông lại sợ nó thế? Tôi bảo trong lịch sử Tàu

mạnh đến đâu cuối cùng dân ta cũng chống được, nhưng đấy là vua tôi cùng

nhân dân một lòng chống giặc, cuối cùng nó chẳng cướp được của mình một tấc

đất nào.Nhưng ngày nay tình hình thế giới thuận lợi hơn trước nhiều mà ta cứ

mất hết biể đảo này đến cứ điểm khác, nó có thể buộc mình phải chấp nhận

nhiều điều như thế, chính phủ Việt Nam chỉ dùng miệng để nói vuốt đuôi.

Việt Nam thua không phải vì Trung quốc mạnh mà vì Việt Nam tự khử hết sức

mạnh của mình. Một kẻ ốm sắp chết cũng thừa sức bóp cổ mình nếu mình đã

đầu hàng, tự trói tay và cấm con cái không được làm mất lòng nó. Nhà cầm

quyền thì đã bị những cam kết trói tay rồi, dân chúng muốn biểu tình chống Tàu

thì bị ngay chính quyền Việt Nam cấm đoán và trừng trị. Tôi còn nhớ những

Page 5: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

năm trước đây muốn viết khẩu hiệu Hoàng Sa-Trường sa là của VN thì tên đảo

phải viết tắt HS-TS và thừa lúc nửa đêm không có Công an mới đem dán lên cột

điện.Tướng Nguyễn Chí Vịnh hứa với Tàu là sẽ trừng trị ai biểu tình chống Tàu

xâm lược. Yêu nước mà phải sợ đảng như thế, Việt Nam thua là vì thế, “người

ta lớn bởi vì ta quì xuống” chứ đâu phải vì Trung quốc mạnh? Tàu chỉ mạnh

trước một nhà nước đã đầu hàng và trước một nhân dân đã bị chính nhà nước

của mình trói tay!

TQT : Vậy nhân dân ta làm thế nào để thôi bị trói tay, phá bỏ xiềng xích đó để

mà vùng lên để tống giặc Tàu ra khỏi đất nước ta?

HSP : Khi nói đến những việc này tôi luôn bị mâu thuẫn giữa cái đầu lạnh và

trái tim nóng. ở trên tôi vừa phân tích bằng cái đầu lạnh trước những hiện tượng

thực tế, tương quan thực tế để thấy hết những khó khăn. Yêu cầu dân chủ của

dân trước một chế độ chuyên chính độc quyền để có một chế độ dân chủ đa

nguyên đa đảng đã là một khó khăn rất lớn, nhưng sự dân chủ hóa vẫn có cơ

thành công vì cùng người Việt với nhau, giữa chính nghĩa và không chính nghĩa

trước sau nhân dân vẫn có thể thắng.

Nhưng ác ở chỗ nước ta bị cái sức nén ngoại lai. Nếu nền CS ở Việt Nam thua,

có đa nguyên đa đảng thì kế hoạch xâm lược của Trung quốc hỏng ăn, lập tức

nó đưa quân sang ngay, tình huống mất nước có thể đến ngay lập tức. Vậy trớ

trêu là đừng chống đảng, cứ để đảng từng bước nhượng bộ Tàu thì sẽ mất nước

từ từ, nếu dân chủ thắng lợi biết đâu nguy cơ mất nước sẽ đến ngay lập tức.Với

tư duy lạnh lùng cứ đặt ra những tình huống như thế.

Nhưng trái tim nóng, tấm lòng ta không chịu nổi sự chấp nhận như vậy. Người

Việt có lương tâm vẫn cứ phải bộc lộ chính kiến, làm mọi việc có thể để chống

lại nguy cơ.Sách đã có câu “Có tận nhân lực mới tri thiên mệnh” tức là hãy cố

hết sức mình mới biết định mệnh nằm ở đâu.Tất cả những điều mà lý trí đã phân

tích như trên là dựa trên thực tế mà thực tế vẫn luôn biến động. Thực tiễn biến

động sẽ xuất hiện những thời cơ, những nhân vật, như những ẩn số vượt khỏi

mọi dự đoán , mọi bàn tay quyền lực, và lịch sử sẽ làm chức năng của nó.

Người có lương tâm hãy cứ làm hết khả năng của mình, hướng vào nhân dân, ẩn

số vẫn tiềm tàng ở đấy! Điều quan trọng là nếu cứ im lặng, êm ái, chỉ biết ngoan

ngoãn vâng lời thì tất cả sẽ chết đúng quy trình như đàn cá xấu số vậy! Đấy là

điều có thể biết trước.

Xin bàn thêm về thời sự.sự biểu tình của dân chúng trước nạn biển Đông bị đầu

độc có số lượng và chất lượng cao hơn trước, sự cản trở của chính quyền cũng

có biểu hiện biết nghĩ lại. Nguyên nhân có nhiều, nhưng có yếu tố là khẩu hiệu

xoay quanh trọng tâm bảo vệ môi trường , bảo vệ cuộc sống dân sinh và lãnh

thổ của Tổ quốc, tạm tránh những đòi hỏi chính trị khác. Nhận thức phải đến tận

cùng, nhận thức tới cùng là nguồn sức mạnh, nhưng từ đây đến cái đích cuối

cùng phải dần từng bước, tiệm tiến, khôn khéo, tạo thời cơ, không thể vội vàng

đốt cháy giai đoạn. Vận động xã hội là một khoa học nhưng đáp số cuối cùng

của lịch sử không ai có thể quyết đoán trước được.

TQT: Xin cảm ơn TS Hà Sĩ Phu

Page 6: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Từ thảm họa môi trường Chernobyl 1986 đến

thảm họa môi trường Vũng Áng 2016

T.Vấn

Vi môi trường trong sạch cho Việt Nam

Tôi hoàn tất phần chuyển ngữ tiếng Việt tác phẩm “Tiếng Vọng từ Chernobyl”

* viết về vụ nổ ở nhà máy phản ứng hạt nhân Chernobyl (nước cộng hòa xô-viết

Ukraine) của nhà văn đoạt giải thưởng văn chương Nobel 2015 Svetlana

Alexievich vào những ngày đầu tháng 5 năm 2016. Cũng vừa đúng lúc thế giới

tưởng niệm 30 năm thảm họa môi trường khủng khiếp nhất châu Âu mà hậu quả

của nó cho đến nay mới chỉ khắc phục được một phần rất nhỏ. Những ngày

tháng 5 ngột ngạt này, chẳng may cho dân tộc tôi, lại cũng là thời điểm khởi đầu

cho một thảm họa môi trường khác, mà về tầm mức và quy mô thiệt hại , cho

đến nay chưa thể lường hết được.

.blank

Cũng giống như vụ nổ ở Chernobyl, những ngày đầu tiên, người ta chỉ thông

báo có vài người lính cứu hỏa thiệt mạng trong lúc chữa cháy. Và sau đó, đám

cháy đã bị dập tắt. Chính quyền Xô–Viết kêu gọi người dân hãy trở lại cuộc

sống bình thường trong lúc chờ giới chuyên môn đánh giá những thiệt hại.

Còn ở Vũng Áng, Việt Nam : “Khủng hoảng khởi đầu tại Vũng Áng, Hà Tĩnh.

Ngày 6.4, ngư dân xã Kỳ Lợi, Kỳ Anh phát hiện cá nuôi lồng bè trên biển chết

hàng loạt. Cùng ngày, hàng loạt cá tự nhiên chết dạt vào bờ, và nhanh chóng

bùng phát như dịch bệnh. Cả nước chấn động tin tức, hình ảnh video dồn dập,

cá chết hàng loạt khủng khiếp dọc mấy trăm cây số duyên hải từ Hà tĩnh, Quảng

bình, Quảng trị, Thừa thiên-Huế, đến ngày 29.4 tới Đà Nẵng. Tỉnh Quảng Bình

nặng nhất, tới ngày 29.4, thu gom được trên 100 tấn cá chết. . . (Thảm hoạ môi

trường Vũng Áng - Một tháng khủng hoảng - TS Nguyễn Sỹ Phương, CHLB

Đức).Trước tình hình nói trên, chính quyền Cộng Sản Việt Nam kêu gọi người

dân bình tĩnh chờ đợi các biện pháp thích hợp của nhà nước sau .

Ở Chernobyl, trạm hạt nhân phát nổ. Không ai không biết tầm mức tác hại

khủng khiếp của hạt phóng xạ đến con người, sinh vật, môi trường, không phải

chỉ hiện tại mà còn kéo dài cả trăm năm sau. Vậy mà các nhà nước Cộng Sản

Xô Viết (Liên Bang Xô Viết, Ukraine, Belarus) vẫn trấn an dân rằng không có

gì phải lo lắng.

Ở Việt Nam, cá chết hàng loạt, trắng biển trắng đồng, kéo dài cả hàng mấy

trăm cây số bờ biển đất nước, tất phải có nguyên nhân, mà người ít hiểu biết

Page 7: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

nhất cũng có thể biết đó là do môi trường sống (của cá, và của người) bị nhiễm

độc. Vậy mà nhà nước Cộng sản Việt Nam vẫn khuyên dân chúng nên bình

tĩnh, không có gì phải hốt hoảng, hãy cứ sinh hoạt bình thường. Có nơi, các

chính ủy, viên chức đảng còn bày trò rủ nhau tắm biển, nướng cá bắt tại chỗ ăn.

Điều khiến tôi ngạc nhiên, và kinh hoàng, là sự giống nhau đến kỳ lạ của những

“người” Cộng Sản, sống cách nhau khoảng thời gian là 30 năm và khoảng cách

không gian là hàng nghìn, hàng nghìn dặm đường về cung cách đối phó với

những biến cố có liên quan đến sự sống chết của người dân : Bưng bít, dối trá,

độc ác, vô trách nhiệm. Và như lời một viên chính ủy của nước cộng hòa Xô-

Viết Belarus khi nhớ lại sự việc Chernobyl : Chính quyền chỉ quan tâm đến

quyền hành của mình chứ không quan tâm đến phúc lợi người dân. Với họ,

nhân dân chỉ là con số không to tướng.

Tại sao thế ? Có phải là do học thuyết Marxism-Leninism đã biến con người,

những con người của một văn hóa nhân bản Slavic ở các nước cộng hòa Xô-

Viết kia, và những con người Việt Nam, mang trên vai nền văn hóa đầy ắp tình

người của bốn ngàn năm lịch sử, thành những con thú hai chân, bất chấp sự

sống chết của đồng loại miễn sao giữ được quyền hành để duy trì nhà cao, cửa

rộng, và tiền bạc tham nhũng để lo cho con cháu đi du học ở Mỹ, Pháp, Anh . . .

.

Những chương sách cuối cùng của “Tiếng Vọng từ Chernobyl” ghi lại tiếng

lòng vừa ấm ức, vừa mang đầy mặc cảm phạm tội của viên bí thư thứ nhất đảng

ủy khu vực Stavgorod. Giữa một thành phố phủ đầy những đám mây bụi phóng

xạ, thay vì phải di tản dân ra khỏi thành phố, ông ta được được lệnh cấp trên

bằng mọi giá đánh lừa dân, giữ dân không để xẩy ra hoảng loạn. Chính gia đình

ông ta với đứa cháu ngoại vừa sinh ra được vài ngày, cũng phải ở lại, cũng phải

chường mặt ra trên lễ đài ngày diễu hành kỷ niệm mừng chiến thắng (May

Day), phía dưới là toàn bộ nhân dân thành phố vừa đi vừa vẫy cờ tung hô. Kết

quả là đứa cháu ngoại của ông ta chết tức tưởi đau đớn vì nhiễm phóng xạ.( Độc

Thoại về sách lược chính trị- Tiếng Vọng từ Chernobyl )..

Tôi liên tưởng ngay đến hình ảnh các quan chức ở Hà Tĩnh, Đà Nẵng rủ nhau

xuống tắm biển và ăn cá nướng được chường ra trên khắp các phương tiện

truyền thông của nhà nước, kèm theo lời khen ngợi của vị quan chức đứng đầu

nhà nước : Phải chi lãnh đạo nào cũng được như vậy thì phúc cho dân biết mấy

(ghi đại ý). Thật tội nghiệp ! Họ được lệnh cấp trên phải làm như vậy để đánh

lừa dân chúng, không cho hoảng lọan xẩy ra. Hậu quả ngày sau ra sao, không ai

biết, nhưng không loại trừ khả năng sẽ giống như viên bí thư thứ nhất đảng ủy

vùng Stavgorod trong phần ghi chép của nhà văn Svetlana Alexievich. Đánh lừa

dân, để mặc dân bị nhiễm độc cho đến chết, mà bảo là phúc cho dân thì cái luân

lý Cộng Sản này không còn gì để nói nữa. Y hệt như luận điệu của viên Tổng Bí

Thư đảng Cộng Sản Belarus Nikolai Slyunkov, cương quyết gạt bỏ ngoài tai

Page 8: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

những lời góp ý chuyên môn và chân thành của Tiến Sĩ Vasily Borisovich

Nesterenko, nguyên Giám Đốc Viện Năng Lượng Hạt Nhân thuộc Hàn Lâm

Viện Khoa Học Belarus. Vì lương tâm một nhà khoa học, biết rõ rằng chính

quyền đang đẩy cả một dân tộc vào hố diệt vong trước cung cách đối phó ngu

dốt, thiển cận, sợ mất lòng cấp trên ở Moscow, sợ mất đặc quyền, đặc lợi của

các giới chức lãnh đạo Belarus, Tiến sĩ Nesterenko đã hết sức tìm cách đề xuất

kế hoạch khả thi, đồng thời kêu gọi lương tâm con người của nhóm lãnh đạo

này. Nhưng vô ích, ông còn bị viên TBT đảng , và cũng là bạn của mình, cho

thuộc cấp hăm dọa, ra lệnh tước đảng tịch ( cho rằng tiến sĩ Nesterenko đã đánh

mất phẩm chất đảng viên Cộng sản), rồi sau đó đưa ra tòa kết tội gây rối, gieo

rắc sự hoang mang sợ hãi trong dân chúng.( Độc thoại về Quyền lực vô hạn của

một người áp đặt lên người khác – Tiếng Vọng từ Chernobyl)..

Thế nên, không lạ gì việc nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam đang ra sức đàn

áp những cuộc biểu tình đòi làm sạch môi trường và trừng phạt những kẻ gây ra

thảm họa cá chết hiện nay. Cũng như nhà cầm quyền Cộng Sản Belarus 30 năm

trước, nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam hiện nay sẽ không từ bất cứ thủ đoạn

độc ác nào, để duy trì quyền lực của mình. Tổng Bí Thư Nikolai Slyunkov của

đảng Cộng Sản Belarus đã bị nhân dân nước mình nguyền rủa, chắc chắn, Tổng

Bí Thư Nguyễn Phú Trọng của đảng Cộng Sản Việt Nam không thể có được

một số phận khá hơn, nếu không muốn nói là sẽ tệ hơn, vì tuy sinh sau đẻ muộn,

nhưng ông tiến sĩ lý luận đảng này dường như ma mãnh hơn, tham quyền cố vị

hơn, và nhất là “lú” hơn.

Cũng nhân sự việc những người biểu tình ôn hòa ở trong nước bị bọn côn đồ

tay sai chính quyền đánh đập tàn nhẫn, tôi không thể không liên tưởng đến hình

ảnh một tên côn đồ Cộng Sản Belarus được khắc họa trong tác phẩm Tiếng

Vọng từ Chernobyl . Đây là một hình ảnh người thật, việc thật, ngôn ngữ thật .

Độc đáo hơn, tác giả vẽ hình ảnh tên côn đồ này bằng chính những gì thốt ra từ

cửa miệng của y ta. Như chính những tên côn đồ Cộng sản Việt Nam đang tự tố

cáo bản chất của mình bằng hành vi đấm đá đầy thù hận những người dân hiền

lành vô tội..

" Bà đang viết cái gì đấy ? Ai cho phép bà làm việc đó ? Lại còn chụp hình nữa.

Cất ngay cái máy chụp hình ấy đi. Nếu không, tôi sẽ đập nó vỡ nát bây giờ. Ở

đâu đến đây, ghi chép linh tinh, tưởng hay ho lắm phải không ? Chúng tôi đang

sống yên lành ở đây. Thế rồi bà đến, đi xục xạo khắp nơi, lại còn gieo rắc ý

tưởng vào đầu óc mọi người. Nói này nói kia. Những điều bà nói đến đều sai bét

cả. Chẳng còn trật tự nề nếp gì nữa hết. Vác cái máy thu âm đi hỏi han linh tinh

làm bà thích lắm hả ?

Đúng rồi đấy ! Tôi đang bênh vực cho chính quyền Xô Viết đấy! Chính quyền

của chúng tôi! Chính quyền của nhân dân! Dưới chế độ Xô Viết, đất nước

Page 9: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

chúng ta hùng mạnh, ai cũng nể sợ. Cả thế giới nhìn vào! Đã có kẻ sợ vãi đái.

Đã có đứa chỉ biết ganh tị. Đệch Mẹ !(Nguyên văn trong bản Anh ngữ: Fuck!

Người đọc có thể dịch là Địt Mẹ hay Đụ Má đều không sai) Giờ thì sao? Chúng

ta được gì dưới thể chế dân chủ? Chúng nó gởi đến đây kẹo thừa, bơ cặn, quần

áo cũ như thể chúng ta là những kẻ hoang dã vừa mới tụt từ trên những cành cọ

xuống. . .(Độc Thoại của một kẻ bênh vực chính quyền Xô Viết- Tiếng Vọng từ

Chernobyl)..

Còn nhiều nữa những chi tiết giống nhau đến rợn người giữa những gì được nhà

văn Svetlana Alexievich kể lại trong Tiếng Vọng từ Chernobyl và thực tế Việt

Nam giữa những ngày hè nóng bức của thảm họa cá chết vùng biển miền Trung.

Từ những thực phẩm trong vùng nhiễm phóng xạ được tuồn ra bán rẻ cho cả

nước tiêu thụ với sự tiếp tay đầy ý thức tội ác của bọn quan chức chính quyền

tham lam, hủ hóa. Đến những sự ăn chận ăn bớt đồ cứu trợ từ các nước phương

Tây của các viên chức chính quyền lớn nhỏ, đến cả bọn côn đồ cướp bóc mà

thời nào,ở đâu cũng có.

Đã 30 năm sau thảm họa Chernobyl. Đã có hàng chục ngàn người chết vì những

chứng bệnh ung thư kỳ quái mà cho đến nay y học vẫn chưa hình dung ra được.

Đã có hàng chục ngàn trẻ em sinh ra mang đầy dị tật trên người, không chân,

không tay, không tai, không cả lỗ hậu môn, mắt lé, môi xệch, mặt vẹo vọ, còn

về tinh thần thì nhẹ nhất là mắc bệnh chậm hiểu, thiếu sự phát triển não đến

nặng hơn là những chứng bệnh tâm thần, điên loạn..

30 năm sau, vùng đất chết năm xưa vẫn không có vẻ gì khá hơn . Người ta vẫn

tìm thấy di căn phóng xạ trong sữa lấy từ những con bò nuôi trong vùng. Khu

vực vui chơi cho trẻ em được dự trù khánh thành vào đầu tháng 5-1986, nhưng

sau khi vụ nổ xẩy ra đã bị bỏ phế. Đến nay, những cầu tuột, xe quay, các trang

thiết bị khác, vẫn còn nằm ở chỗ cũ,phơi nắng phơi mưa phơi tuyết phơi sương

trong suốt 30 năm quên lãng. Đúng hơn , bỏ phế, vì khả năng một quốc gia dù

đã từ bỏ chủ nghĩa Cộng Sản 17 năm nay, vẫn không đủ sức tự lo liệu lấy cho

mình trước một thảm họa qúa khủng khiếp. Nói chung, thành phố Pripyat, với

dân số 45 ngàn người nằm cách trung tâm nhà máy hạt nhân 15 ki lô mét về

phía Tây Bắc, vẫn còn là thành phố chết.Đó là chưa kể đến những con người

mất rễ,phải sống lưu lạc khắp nơi, nay chưa hoàn hồn, hay vẫn còn mang trên

vai gánh nặng quá khứ, những vết thương lòng không bao giờ lành lặn chỉ biết

chờ ngày nhắm mắt chết đi, hay vẫn còn phải gượng sống để chăm sóc cho

người thân, con, cháu, dị dạng, bệnh tật. Đã vậy, một số vùng đất thuộc hai lãnh

thổ Ukraine, Belarus vẫn còn bị giới khoa học đánh giá không thể ngụ cư hay

canh tác trong vài trăm năm nữa.

Ai không rùng mình khi “trông Chernobyl lại ngẫm đến Vũng Áng” ?

.

Page 10: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Trong thư chung về vấn đề ô nhiễm môi trường của GM Nguyễn Thái Hợp ,

Giáo Phận Vinh có đoạn viết :

“ . . . Hiện nay, dù các người hữu trách chưa đưa ra kết luận chính thức, nhưng

mọi người vẫn đinh ninh rằng chất thải có chứa độc tố kim loại nặng từ khu

công nghiệp là nguyên nhân của hiểm họa trên. Nếu thực sự như vậy thì hiểm

họa môi trường này có mức độ lâu dài và nguy hiểm vô cùng to lớn. Chắc chắn

phải mất nhiều thập niên nữa hệ sinh thái của thềm lục địa miền Trung mới khôi

phục được. Về phương diện kinh tế tuy chưa có thống kê cụ thể, nhưng nhiều

người cho rằng, thiệt hại do hiểm họa môi trường này gây ra vượt rất xa lợi

nhuận mà một khu công nghiệp mang lại.

Hậu quả nhiễm độc kim loại nặng với sức khỏe con người còn khủng khiếp hơn.

Các độc tố này sẽ tồn tại lâu dài trong lòng biển. Nước biển và hải lưu sẽ làm

loãng nồng độ chất độc để không gây chết tức thì cho sinh vật biển, nhưng các

sinh vật này sẽ bị tác hại lâu dài qua việc hấp thụ độc tố từ chuỗi thức ăn. Khi

con người tiêu thụ thủy sản, nước mắm, muối nhiễm độc, các độc tố này sẽ xâm

nhập và tích lũy ngày càng nhiều trong cơ thể.

Đến một lúc nào đó hàm lượng này vượt qua ngưỡng cho phép, chúng sẽ gây

bệnh tật ung thư, tổn thương não và có thể gây dị dạng, quái thai cho các thế hệ

sau.

Mặc dù tầm mức nguy hiểm của thảm họa to lớn như vậy, đã hơn một tháng

nay, nhưng các nhà chức trách vẫn né tránh công bố nguyên nhân và thủ phạm

đã gây ra thảm họa này. Bên cạnh đó một số người còn khuyến khích người dân

tiêu thụ thủy hải sản một cách thiếu căn cứ. Trong khi đó thật khó hiểu khi nhà

cầm quyền lại nặng tay đàn áp những người biểu tình ôn hòa đòi trả lại môi

trường sạch cho người dân. . . “

30 năm trước ở Belarus không một ai, kể cả từ chính quyền đến nhân dân, tin

những gì sẽ xẩy ra với mình như chúng đã xẩy ra và được kể lại trong Tiếng

Vọng từ Chernobyl. Ngày nay, ở Việt Nam, có thực sự bao nhiêu người tin rằng

những điều viết trong Thư Chung nói trên sẽ có khả năng xẩy ra. Còn chính

quyền Việt Nam hiện nay,- hành xử y hệt nhà cầm quyền Belarus trước đây đổ

tội tuyên truyền phá hoại cho các thế lực phương Tây,- đã không tin thì chớ,

lại còn cho rằng những lời cảnh báo đầy tính khoa học ấy là âm mưu tuyên

truyền phá hoại , nhằm lật đổ chính quyền của Việt Tân, của bọn xấu, của các

thế lực thù địch..

Lịch sử 30 năm trước ở Chernobyl đang được lập lại ở Việt Nam. Đó là một kết

luận thật đau lòng, nhưng chắc chắn không xa sự thực, một sự thực kinh hoàng

và đang gây phẫn nộ ở những người chịu đựng nhất.

Page 11: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Dòng cuối cùng của quyển sách ghi lại lời kể của những nhân chứng sống ở

Chernobyl, nhà văn Svetlana Alexievich viết : “Tôi có cảm tưởng mình đang

làm công việc ghi chép tương lai.”..

Với tôi, một người đọc Việt Nam, trước những gì đang xẩy ra trên đất nước tôi,

tôi bỗng thấy cả người lạnh toát trước câu nói đầy tính tiên tri của nhà văn. Chả

lẽ , bà muốn ám chỉ những gì đang và sẽ xẩy ra trên một mảnh đất mang số

phận còn tội nghiệp hơn số phận đất nước của bà ? Đất nước của tôi và của bà

mang cái ách Cộng sản trên đầu bao lâu nay vẫn chưa đủ đền tội tổ tông hay sao

mà còn phải chịu đựng thêm oan nghiệt Chernobyl, oan nghiệt Vũng Áng ?.

Phát biểu trong buổi họp báo tại Minsk(thủ đô Belarus), sau khi được tin mình

sẽ nhận giải Nobel văn chương 2015, nhà văn của chúng ta nói:” “ Điều duy

nhất làm tôi luôn nhức nhối là câu hỏi : tại sao chúng ta không học được điều gì

từ những nỗi thống khổ mà chúng ta đang phải gánh chịu ? Tại sao chúng ta

không thể nói : tôi không muốn làm người nô lệ thêm một ngày nào nữa ? Tại

sao chúng ta cứ tiếp tục chịu thống khổ mà không hề phản kháng ? Tại sao

chúng ta cứ xem nó như là gánh nặng phải mang, là số phận phải cam chịu ? Tôi

không có câu trả lời. Nhưng tôi muốn những tác phẩm của mình gợi lên được

những suy nghĩ từ người đọc, để từ đó, họ đi tìm câu trả lời cho chính mình .”

Xin mỗi người hãy đi tìm câu trả lời cho chính mình trong những ngày tháng

gay go, khó ở này, để sau này còn có thể trả lời được những câu hỏi tương tự

cho các thế hệ tương lai.

T.Vấn

Ngày 15 tháng 5 năm 2016

Cá chết hàng loạt ở Mỹ vì chất thải từ các

công trình xây dựng

Thứ 5, 09:53, 28/04/2016

VOV.VN - Việc cá chết hàng loạt là đòn giáng mạnh đối với kinh tế địa

phương, bởi sông Big Thompson là địa điểm câu cá nổi tiếng hàng đầu ở Mỹ.

Trang tin Coloradoan ngày 27/4 dẫn nguồn tin từ Công viên động vật hoang dã

Colorado (CPW), Mỹ cho biết, hơn 5.600 con cá đã chết đồng loạt hồi tháng

trước ở sông Big Thompson vì nhiễm chất độc hóa học từ các dự án xây dựng

lại một cây cầu và đường sá ở địa phương.

Page 12: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

ca chet hang loat o my vi chat thai tu cac cong trinh xay dung hinh 0

Cá chết được thu hồi để không làm tình trạng ô nhiễm ở sông Big Thompson

thêm trầm trọng. (Ảnh: Coloradoan)

Công viên động vật hoang dã Colorado (CPW) công bố một báo cáo hôm 26/4

cho thấy, trong số hàng nghìn con cá bị chết vì nhiễm độc có các loài như cá cầu

vồng, cá hồi nâu, cá mút và cá đác. Hiện tượng cá chết hàng loạt được ghi nhận

hôm 7/3 tại sông Big Thompson và ở North Fork – một nhánh của con sông

này.

CPW đã đổ lỗi cho dự án xây dựng lại cây cầu Storm Mountain Road và dự án

Larimer County Road 43, tái thiết con đường vốn bị tàn phá do lũ lụt hồi tháng

9/2013 là nguyên nhân gây ra tình trạng cá chết hàng loạt.

Theo kênh tin tức High Country, sự việc được một cư dân địa phương phát hiện

đầu tiên khi nhìn thấy cá chết và nước ở một con lạch dẫn vào sông Big

Thompson có màu xám bất thường.

Hiện tượng cá chết hàng loạt được phát hiện hồi tháng 3 nhưng phải đến hôm

26/4 mới được công bố bởi theo giải thích của CPW, họ phải “chờ đợi có trong

tay các số liệu phân tích kỹ lưỡng” rồi mới xác nhận thông tin này.

Sự việc được cho là một đòn giáng mạnh đối với kinh tế địa phương bởi sông

Big Thompson là một trong những địa điểm câu cá nổi tiếng hàng đầu ở Mỹ.

Trước trận lũ năm 2013, bộ môn câu cá giải trí tại con sông này đã mang về 4,3

triệu USD/năm cho nền kinh tế địa phương.

Ngày 27/4, Trout Unlimited - tổ chức hàng đầu của Mỹ trong việc bảo tồn cá

hồi và các loài thủy sản nước lạnh đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về tình trạng cá

chết hàng loạt ở sông Big Thompson: “Có điều gì sai lầm hay đây là lỗi do yếu

tố khách quan của con người? Biện pháp nào là tốt nhất cần phải thực thi trong

quá trình xây dựng để ngăn một vụ xả thải lớn như vậy ảnh hưởng đến cá hồi tại

đây? Cần phải đưa ra các quy định nào để đảm bảo rằng thảm hoạ này không

xảy ra nữa?”.

Theo thông báo của CPW, chính chất thải hóa học từ các công trình xây dựng

nằm trong kế hoạch tái thiết các công trình đường sá, cầu cống ở địa phương

xuống các con suối dẫn vào sông Big Thompson đã làm tăng nồng độ axit trong

nước khiến cá bị bệnh và chết.

CPW cũng cho biết, các cơ quan chức năng sở tại đang làm việc để giảm thiểu

những tác động của hoạt động tái thiết ở địa phương, phục hồi ngư nghiệp.

Thông cáo báo chí của CPW nêu rõ: “Bất chấp những trở ngại, khôi phục ngư

nghiệp và phục hồi môi trường sinh thái tự nhiên ở sông Big Thompson vẫn là

ưu tiên hàng đầu”./.

Nghị định thư Kyoto (Kyoto Protocol)

Posted on 19/12/2015 by The Observer

Print Friendly

li-kyoto-n-rtr2ok6h

Page 13: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Tác giả: Phạm Thủy Tiên

Nghị định thư Kyoto là một thỏa thuận về việc cắt giảm lượng khí thải gây hiệu

ứng nhà kính, gắn liền với Chương trình Khung Liên Hiệp Quốc về Biến đổi

Khí hậu (United Nations Framework Convention on Climate Change –

UNFCCC). Nghị định thư buộc các nước tham gia phải cam kết đạt được các

mục tiêu về thải khí nhà kính được xác định cụ thể cho từng nước. Nghị định

thư được hoàn tất và mở ký vào ngày 11/12/1997 tại Kyoto, Nhật Bản. Nghị

định thư quy định trước khi có hiệu lực Nghị định thư phải được phê chuẩn bởi

ít nhất 55 quốc gia và các quốc gia này phải chịu trách nhiệm ít nhất đối với

55% tổng lượng khí thải toàn cầu. Các điều kiện này đã được thỏa mãn khi Liên

bang Nga phê chuẩn Nghị định thư. Vì vậy Nghị định thư chính thức bắt đầu có

hiệu lực từ ngày 16/02/2005. Tính đến tháng 02/2009, đã có 184 quốc gia tham

gia vào Nghị định thư Kyoto. Việt Nam ký Nghị định thư vào ngày 03/12/1998

và phê chuẩn vào ngày 25/9/2002.

Nội dung chính của Nghị định thư Kyoto là đưa ra các mục tiêu mang tính bắt

buộc đối với 37 nước công nghiệp trên thế giới và Liên minh Châu Âu (EU) về

việc giảm lượng khí thải nhà kính. Theo đó, các nước này đến năm 2012 phải

giảm lượng phát thải khí nhà kính, chủ yếu là carbon dioxide, ít nhất 5% so với

mức phát thải năm 1990. Mức giảm cụ thể áp dụng cho từng quốc gia thay đổi

khác nhau. Ví dụ, các nước EU là 8%, Mỹ 7%, Nhật Bản 6%, Australia 8%,

trong khi New Zealand, Nga và Ucraina được duy trì mức phát thải hiện tại.

Riêng một số quốc gia vốn có lượng phát thải khí nhà kính thấp được phép tăng

lượng phát thải, như Na Uy được tăng 1% hay Iceland 10%.

Các nước tham gia vào Nghị định thư Kyoto phải chịu sự giám sát và quản lý

bởi các nguyên tắc của Liên Hiệp Quốc về lượng khí thải cắt giảm. Các quốc

gia được chia làm hai nhóm: nhóm các nước phát triển thuộc Phụ lục I (Annex

I) của Nghị định thư, buộc phải có bản đệ trình thường niên về các hành động

cắt giảm khí thải; và nhóm các nước đang phát triển nằm ngoài Phụ lục I (Non-

Annex I) của Nghị định thư, bao gồm đa số các nước đang phát triển và cả một

số nền kinh tế lớn mới nổi như Ấn Độ, Trung Quốc, Brazil. Những nước này ít

chịu ràng buộc hơn so với các nước thuộc nhóm Annex I.

Nghị định thư Kyoto yêu cầu các quốc gia tham gia cam kết thực hiện các mục

tiêu nêu trên thông qua ba cơ chế chính được đưa ra trong Hiệp định Marrakesh

(Marrakesh Accord) được thông qua năm 2001, bao gồm (1) Cơ chế thị trường

khí thải, hay còn gọi là thương mại khí thải; (2) Cơ chế phát triển sạch; và (3)

Cơ chế đồng thực hiện.

Page 14: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Theo đó, thông qua cơ chế thị trường khí thải, các quốc gia có hạn ngạch phát

thải dư thừa có thể bán hạn ngạch này cho những nước có lượng phát thải vượt

mức cho phép. Cơ chế phát triển sạch cho phép các quốc gia phát triển tài trợ

cho các dự án giúp giảm lượng phát thải tại các nước đang phát triển, qua đó các

nước tài trợ sẽ được gia tăng lượng hạn ngạch phát thải ở nước mình. Đây được

xem như một công cụ hiệu quả nhằm giúp các nước đang phát triển tham gia

vào Nghị định thư Kyoto, giúp nâng cao năng lực công nghệ ở các quốc gia này,

đồng thời giải quyết được bài toán lợi ích giữa kinh tế và môi trường tại các

quốc gia phát triển. Tương tự, cơ chế đồng thực hiện cũng cho phép một quốc

gia thành viên tự thực hiện một dự án ở một quốc gia thành viên khác và qua đó

giành được thêm hạn ngạch phát thải ở nước mình.

Hiệp ước “Hậu Kyoto”

Ngày 28/07/2005, Mỹ tuyên bố cùng 4 nước Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn Độ và

Australia ký kết thỏa thuận “Quan hệ đối tác châu Á – Thái Bình Dương về khí

hậu và phát triển sạch”, được biết đến như một Hiệp ước “Hậu Kyoto”.

Tuy nhiên, Hiệp ước này được cho là nhằm thay thế Nghị định thư Kyoto, phục

vụ cho những tính toán có lợi cho Mỹ trước sự phản đối của cộng đồng quốc tế

về việc Mỹ không tham gia Nghị định thư Kyoto. Hiệp ước này chủ yếu nhấn

mạnh việc cần tăng cường nghiên cứu để tìm ra các nguồn năng lượng sạch và

chuyển giao công nghệ từ những quốc gia công nghiệp sang các nước đang phát

triển. Tuy nhiên đến nay Hiệp ước “Hậu Kyoto” này vẫn chưa phát huy tác

dụng.

Nghị định thư Kyoto cũng được cho là một trong những tiền đề hình thành nên

khái niệm “ngoại giao khí hậu”, vốn xuất hiện trong khoảng 7 đến 8 năm trở lại

đây, khi các diễn biễn phức tạp của khí hậu cùng các hệ quả của nó gây ảnh

hưởng không nhỏ đến quan hệ quốc tế. Những quốc gia công nghiệp và các

nước phát triển được cho là “thủ phạm” chính gây ra sự biến đổi khí hậu (đứng

đầu là Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản), tuy nhiên lại không phải là những

nước gánh chịu hậu quả nặng nề nhất, mà lại là các quốc gia đang phát triển.

Các nước phát triển dù cam kết đi đầu trong việc cắt giảm lượng khí thải nhà

kính theo Nghị định thư, nhưng thực tế lại tìm nhiều cách lảng tránh vấn đề như

trì hoãn phê chuẩn, thực hiện, đưa những dây chuyền công nghệ lạc hậu, gây ô

nhiễm sang các nước đang phát triển.

Đặc biệt, Mỹ là quốc gia công nghiệp chiếm đến 25% lượng khí thải gây hiệu

ứng nhà kính trên thế giới nhưng lại không phê chuẩn Nghị định thư Kyoto vì

cho rằng điều này sẽ gây thiệt hại đối với kinh tế Mỹ. Thay vào đó, chính phủ

Mỹ năm 2001 đã cam kết sẽ thực thi kế hoạch của Tổng thống George W. Bush

về tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng trong 10 năm (2002-2012), đưa

nồng độ carbon trong các ngành công nghiệp Mỹ giảm 18%.

Page 15: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Biến đổi khí hậu hiện nay được xếp vào hàng “an ninh phi truyền thống”, được

dự báo là có thể trở thành thách thức lớn nhất với hòa bình và an ninh thế giới,

hơn cả chủ nghĩa khủng bố. Hậu quả của biến đổi khí hậu (các thảm họa thiên

nhiên, các vấn đề môi trường…) có thể làm thay đổi nguồn phân bổ tài nguyên,

dẫn đến tình trạng mất an ninh lương thực, an ninh năng lượng và làm bùng nổ

các làn sóng di cư, gây xung đột và làm bất ổn chính trị xã hội.

Từ năm 2009, Liên Hiệp Quốc cùng các nhà lãnh đạo thế giới đã gia tăng hợp

tác và bàn thảo một thỏa thuận môi trường thay thế Nghị định thư Kyoto (sẽ hết

hiệu lực vào năm 2012). Tuy nhiên, trải qua không ít các vòng đàm phán liên

tiếp, các nước vẫn chưa đi đến một sự đồng thuận nào về vấn đề này, do còn

nhiều khác biệt về lợi ích (đặc biệt là xung đột lơi ích giữa môi trường và kinh

tế) giữa các quốc gia.

Nguồn: Đào Minh Hồng – Lê Hồng H

- See more at: http://nghiencuuquocte.org/2015/12/19/nghi-dinh-thu-kyoto-

protocol/#sthash.DHdQIAzl.dpuf

https://www.google.com/?gws_rd=ssl#q=ngh%E1%BB%8B+%C4%91%E1%B

B%8Bnh+th%C6%B0+kyoto

https://www.google.com/?gws_rd=ssl#q=ch%E1%BA%A5t+th%E1%BA%A3i

+c%C3%B4ng+nghi%E1%BB%87p

https://www.google.com/?gws_rd=ssl#q=lobster+mass+dead+california

CÁ CHẾT VÀ TIẾN SĨ NGUYỄN PHÚC

LIÊN

Cá biển chết hàng loạt là hiện tượng đã từng xảy ra ở rất nhiều nơi trên thê giới,

kể cả ở Mỹ.

Đầu tháng 5 2016 vừa qua, cá chết hàng loạt ở Hà Tĩnh. Đây là một vấn đề

nghiêm trọng, một vấn đề an sinh xã hội. Nhưng cần phải biết nguyên nhân thì

mới biết cách xử lý, không biết nguyên nhân thì không biết cách xử lý hay nếu

có thì chỉ là xử lý mù. Đó là nguyên tắc của người có trách nhiệm và của người

lớn.

Vài viên chức cấp nhỏ thì giải thích lăng nhăng trong khả năng hiểu biết thấp.

Những người lớn thì: 30 viện nghiên cứu VN đã vào cuộc tìm hiểu nguyên

nhân; chính phủ VN đã mời Giáo Sư Yoshihiko Yamada thuộc đại học ToKai

Nhật Bản tham gia điều tra. Giáo Sư Yamada nói, có thể phải đợi tới 1 năm nữa

Page 16: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

mới có kết luận cuối cùng, hoặc là do thủy triều đỏ, hoặc là do ô nhiễm (BBC, 5

tháng 8 2016).

http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/05/160508_levietkhuyen_mass_

fish_death

Nhưng, chúng ta lại thấy, có rất nhiều kẻ bất cần nguyên tắc, lao nhao, ồn ào,

khẳng định những điều đoán già đoán non chẳng khác gì một đám trẻ con hay

những kẻ dốt mà lại hay nói chữ. Phải chăng, nhận định cả trăm năm trước của

thi sĩ Tản Đả vẫn còn đúng cho ngày hôm nay: “Dân bao nhiêu triệu không

người lớn. Nước mấy ngàn năm vẫn trẻ con” ? Thật lạ cho dân VN !

Trẻ con lao nhao hoặc kẻ dốt hay nói chữ là chuyện thường, nhưng một Tiến Sĩ

như ông Nguyễn Phúc Liên mà cũng bất cần nguyên tắc suy luận thì thật lạ, thật

không thể hiểu ông ta tốt nghiệp Tiến Sĩ như thế nào ?

Lạ hơn nữa khi biết rằng, ông Liên đã viết một bài dài về thảm họa ô nhiễm môi

trường. Trong bài viết đó, ông Liên đã kể những thành tích xấu của tập đoàn

Formosa đã từng gây những vụ ô nhiễm ở nhiều nơi trên thế giới, kể cả ở Mỹ tại

Texas, Louisana, sông Mississippi và ở chính quốc là Đài Loan. Ông Liên cũng

kể về thảm họa xả nước thải ra biển gây ô nhiễm môi trường ở Nhật bởi tập

đoàn Chisso làm cho tôm cá chết hàng loạt và hàng ngàn người bị đau đớn, chết

hay sinh ra thế hệ dị tật; nhưng nước Nhật cũng phải cần đến nhiều chục năm

mới có thể có kết luận và xử lý. Bài viết của ông Liên cho thấy, đến ngay cả các

nước giàu có và khoa học kỹ thuật cao như Mỹ và Nhật, người ta cũng cần

nhiều thời gian để có thể kết luận nguyên nhân và xử lý đối với thảm họa gây ô

nhiễm môi trường, kể cả những vụ gây ô nhiễm ở Mỹ bởi Formosa .

Biết và viết như thế, nhưng tại sao ông Tiến Sĩ Nguyễn Phúc Liên lại tỏ một

thái độ như trẻ con nói mò hay như một kẻ dốt (về môi trường) lại hay nói chữ

trước hiện tượng cá chết ở Hà Tĩnh ? Nói mò và kết luận không cần biết nguyên

nhân như ông “Tiến Sĩ” Nguyễn Phúc Liên, thì tất nhiên không có gì là lạ khi

ông ấm ức kết tội kỳ đà cản mũi một thái độ người lớn và có trách nhiệm vì an

sinh xã hội của Hội Đồng Giám Mục VN.

Loại Tiến Sĩ như thế, coi không được !!!!!!!!!!

Khách Quan.

Tham khảo :

El Niño hay con người giết cá?

http://www.bbc.com/vietnamese/forum/2016/05/160509_fish_death_comment

El Niño hay con người giết cá?

Page 17: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Nguyễn Thị Thanh Minh Tiến sỹ Di truyền học, Từ Sài Gòn

10 tháng 5 2016

Hiện tượng cá chết xảy ra suốt một tháng tại miền Trung Việt Nam

El Niño hiểu đơn giản là hiện tượng nóng lên của vùng xích đạo Thái Bình

Dương tập trung ở khu vực trung tâm và phía đông của đại dương này.

Trung bình cứ 2 - 7 năm sẽ có một đợt El Niño. Mỗi đợt El Niño sẽ gây ra

những hậu quả nặng nhẹ khác nhau, rất khó để dự đoán. Nhìn chung, El Niño sẽ

có thể gây ra bão, lụt, hạn hán, cháy rừng, dịch bệnh, nạn đói, mùa màng thất

bát, các giống loài bị phân bổ lại, động vật bị chết hàng loạt, cá chết hàng loạt,

và san hô bị tẩy trắng (không hẳn là chết nhưng nếu bị tẩy trắng quá lâu thì cũng

sẽ chết).

Đợt El Niño năm 1997-1998 là đợt nóng kinh khủng nhất trong lịch sử của El

Niño, được gọi là Siêu El Niño, và gây hậu quả nghiêm trọng nhất bao gồm: bão

nhiệt đới ở miền Đông Canada và Mỹ, lũ ở Trung Quốc, cháy rừng ở Úc, dịch

sốt xuất huyết bùng nổ ở Tây Thái Bình Dương và Châu Á, hơn 35 nước tuyên

bố có thiên tai, mùa màng thất bát, đất đai mất chất, ô nhiễm sông ngòi, nguồn

nước ngầm bị cạn kiệt dẫn đến đói kém, cá chết hàng loạt ở nhiều nơi trên thế

giới, san hô cũng bị tẩy trắng khắp nơi trên thế giới, và có 23,000 người tử vong

do hậu quả của trận Siêu El Niño này.

Đầu năm 2014, một nhóm các nhà khoa học trên thế giới chuyên về dự đoán khí

hậu đã đưa ra minh chứng cho mối liên quan giữa biến đổi khí hậu toàn cầu và

El Niño trên tạp chí danh tiếng Nature Climate Change.

Theo dự đoán có cơ sở của họ thì khi trái đất ngày càng nóng lên, tần số Siêu El

Niño xảy ra cũng sẽ tăng theo, từ một lần mỗi 20 năm thì bây giờ sẽ là một lần

mỗi 10 năm.

Bắt đầu từ tháng 8/2015, nhiều báo đài uy tín trên toàn cầu, trong đó có NOAA,

đã đưa ra cảnh báo El Niño 2015-16 sẽ là đợt El Niño tương đương với đợt Siêu

El Niño 1997-98 và thậm chí có thể kinh khủng hơn.

Vậy những lý do nào khiến El Niño và việc trái đất nóng lên có thể là thủ phạm

của việc gây chết cá tại vùng biển Hà Tĩnh đến Đà Nẵng của Việt Nam?

El Niño dẫn đến thiếu hụt oxygen và thức ăn cho cá

Đoạn hoạt hình ngắn sau cung cấp bởi NOAA (National Oceanic and

Atmostpheric Administration - Cơ quan Theo dõi Đại dương và Khí hậu Quốc

gia của Mỹ) cho thấy sự thay đổi về nhiệt độ bề mặt của biển (SST - sea surface

temperature) Thái Bình Dương do ảnh hưởng của El Niño từ đầu tháng 2 đến

cuối tháng 4/2016 rất rõ rệt. Màu càng đỏ thì nghĩa là nhiệt độ càng cao.

http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/enso_update/gssta

nim.shtml

Page 18: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Nếu chú ý nhìn vào khu vực biển bao quanh Việt Nam thì có thể thấy rõ đây là

khu vực bị tăng nhiệt độ theo hướng lấn sâu vào bờ, và có màu đỏ đậm. Nghĩa

là khu vực biển Đông này có nhiệt độ bề mặt của biển tăng nhiều nhất, từ 1 - 2

độ C. Hậu quả là nhiệt độ bề mặt của nước biển dọc theo sườn Việt Nam tăng

lên trên 28 độ C trong giai đoạn này, cũng là giai đoạn có cá chết hàng loạt từ

Hà Tĩnh đến Đà Nẵng.

Đợt Siêu El Niño năm 1997-1998 cũng đã khiến nhiệt độ bề mặt của biển của

khu vực đông Thái Bình Dương này tăng trên 28 độ C. Rất tiếc là khi đó báo

mạng ở Việt Nam chưa có nên không thể tìm lại được thông tin gì nhiều xoay

quanh hậu quả của đợt Siêu El Niño này tại Việt Nam.

Bình thường, "đường phân cách nhiệt" (thermocline) ở biển Đông khu vực Hà

Tĩnh - Đà Nẵng thuộc loại nông, và nằm trong khoảng từ dưới 50m đến dưới

100m mặt nước biển, theo nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học Trung Quốc

dẫn đầu bởi tiến sỹ Fan Wei, đã xuất bản trên tạp chí khoa học biển Acta

Oceanol.Sin. năm 2014.

Đường phân cách nhiệt là vùng biển chuyển tiếp từ vùng biển bề mặt có nhiệt

độ ấm hơn và vùng biển đáy có nhiệt độ lạnh. Phía trên đường này, lượng

oxygen hoà tan trong nước biển (DO level) là 100%. Và phía dưới đường này

thì DO sẽ dưới 100%. Các loại sinh vật biển đã thích nghi với điều kiện sống

như thế tuỳ theo môi trường chúng đang sống.

Inline image

Image copyright Minh Nguyen

Do ảnh hưởng của El Niño, bề mặt nước biển nóng lên, lượng oxygen hoà tan

trong bề mặt nước biển sẽ bị giảm mạnh, và làm đường phân cách nhiệt này bị

tăng lên, trong khoảng từ 20 đến 40m dưới mặt nước biển (thay vì quanh mức

50-100m). Hậu quả của điều này là cá sống ở từ 20 - 100m dưới mặt biển sẽ

thích ứng không kịp với việc thiếu oxygen (DO giảm đột ngột xuống dưới

100%), dẫn đến tử vong hàng loạt.

Điều này phù hợp với việc các cá chết dọc bờ biển Hà Tĩnh-Đà Nẵng đa số là

sống trong khoảng 30 - 40m dưới mặt nước biển.

Không chỉ vậy, El Niño còn ngăn cản lớp nước biển lạnh ở sâu dưới đường

phân cách nhiệt trồi lên trên, mà đây lại là lớp nước biển giàu dinh dưỡng.

Do đó, cá ở trên đường phân cách nhiệt sẽ bị thiếu cả thức ăn, ngoài việc thiếu

oxygen ra. Và như thế, cá ở dọc Hà Tĩnh-Đà Nẵng sẽ còn tiếp tục chết cho đến

khi El Niño chấm dứt, dự đoán có thể là vào tháng 6 này.

Cá chết hàng loạt ở nhiều nơi trên thế giới do ảnh hưởng của El Niño

Tính từ năm 2015 đến nay (cũng là lúc Siêu El Niño bắt đầu), tình trạng các

sinh vật biển chết hàng loạt đã xảy ra liên tiếp cận kề nhau ở khắp nơi trên thế

giới, đặc biệt là các nước nằm trong vùng ảnh hưởng của El Niño.

Gần Việt Nam nhất về phía Tây có Campuchia, Thái Lan, Myanmar,

Bangladesh, Ấn Độ, Malaysia, Singapore; về phía đông có đảo Hải Nam (Trung

Quốc), Hong Kong, Nhật, Hàn Quốc, Malaysia, Indonesia, Philippines, Úc,

Page 19: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

New Zealand v…v.. rồi đến các nước xa hơn nhưng cũng nằm trong vùng ảnh

hưởng ở châu Mỹ (Canada, Mỹ, Mexico, Nicaragua, Panama, Colombia, Brazil,

Peru, Chile, Argentina v..v..), châu Âu (Iraq, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Ban Nha,

Anh, Ai Cập v…v…), và châu Phi (Algeria, Mauritania, Nam Phi).

Điển hình là tại Florida, hàng km bờ biển đã bị phủ trắng bởi cá chết. Các nhà

chức trách đã kết luận là do El Niño.

Hay gần chúng ta hơn nữa là Campuchia, cuối tháng Tư vừa qua cũng có chừng

65 tấn cá chết trong các hồ, và cũng đã được các nhà chức trách kết luận do El

Niño. Malaysia, Chile, Ấn Độ cũng đều bị cá chết hàng loạt và đều được các

nhà chuyên môn cho là do El Niño.

Còn đây là bản đồ nhiệt độ bề mặt nước biển (SST) bị tăng do El Niño lấy từ

NOAA, và mỗi chấm là một nước có tình trạng cá chết hàng loạt xảy ra vào

năm 2015 và 2016 vừa qua. Nhìn vào bản đồ này, có thể thấy rằng các nước bị

cá chết đều nằm trong vùng ảnh hưởng của El Niño, trong đó có Việt Nam.

Inline image

Image copyright Minh Nguyen

Có vài điểm trùng khớp xoay quanh việc giống nhau giữa Siêu El Niño năm

1997-1998 và 2015-2016

Nếu là do El Niño làm cá chết thì tại sao trước giờ Việt Nam chưa từng có điều

này xảy ra?

Điều này có thể giải thích là vì mỗi El Niño lại có biểu hiện và gây ra hậu quả

khác nhau, nên sẽ không có lần nào như lần nào.

Tuy nhiên, El Niño lần này được cho là giống nhất với lần xảy ra năm 1997-

1998. Và điều thú vị là hiện tượng cá chết hàng loạt này cũng đã chỉ xảy ra với

một số nơi vào hai khoảng thời gian này là 1997 - 1998 và 2015 - 2016. Ví dụ

gần Việt Nam nhất là Hong Kong và Úc.

Tại Hong Kong, các nơi nuôi cá biển khắp nơi bị cá chết lên đến 80% vào tháng

3-4/1998. Nguyên nhân được kết luận là do tảo đỏ hay còn gọi là thuỷ triều đỏ

(red tides).

Tuy nhiên, một nhóm các nhà khoa học Hong Kong và Canada, dẫn đầu bởi tiến

sỹ Kedong Yin, trên tạp chí khoa học Marine Ecology Progress Series năm

1999, đã khẳng định vụ cá chết mùa xuân năm 1998 có nguyên nhân sâu xa là

do El Niño dẫn đến hiện tượng tảo nảy nở quá độ, khiến cá bị chết vì thiếu

oxygen và bị ngộ độc tảo.

Bắt đầu từ tháng 12/2015 đến nay, Hongkong lại bị một trận cá chết, và được so

sánh là tương đương với trận năm 1998. Tổng cộng 36 tấn cá biển nuôi bị chết

dọc sông Shing Mun. Nguyên nhân cũng là do thuỷ triều đỏ. Còn tại sao có thuỷ

triều đỏ thì chưa rõ, nhưng được khẳng định là không phải do ô nhiễm nước.

Trong lịch sử của Hong Kong chỉ mới có hai trận cá chết với số lượng lớn như

thế, và thật tình cờ là cả hai lần đều trùng với lúc xảy ra Siêu El Niño.

Tại Úc, El Niño đã được kết luận là thủ phạm tẩy trắng (coral bleaching) Rặng

San Hô Great Barrier Reef của Úc lần đầu tiên vào năm 1997-98, và đã được

Page 20: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

ghi nhận lại trong quyển “The Geomorphology of the Great Barrier Reef:

Development, Diversity and Change” của tác giả David Hopley, Scott G.

Smithers, và Kevin Parnell.

Lần thứ hai rặng san hô này bị tẩy trắng vào đợt El Niño năm 2002 - 2003 và bị

tiêu hủy hết 18%, nhưng đợt El Niño này không giống với đợt năm 1997 - 1998.

Đây là lần thứ ba Great Barrier Reef bị tẩy trắng, và lần này, El Niño có thể là

một trong những nguyên nhân phá huỷ đến 93% rặng san hô này. Như vậy trong

lịch sử bị tẩy trắng của Great Barrier Reef có ba đợt thì hết hai đợt xảy ra cùng

lúc với El Niño, và đợt thứ ba là đợt kinh khủng nhất.

Cũng thật trùng khớp là ngày 7/5/2016 vừa qua, báo Pháp Luật cũng đã đưa tin

các rặng san hô gần bờ ở Quảng Bình cũng đã bị tẩy trắng.

35 tấn cá chết ở đảo Hải Nam ngày 4/5/2016

Đây là điều tôi đã trông đợi xem có xảy ra không. Và nó đã xảy ra. Lý do tôi

nghĩ nó sẽ xảy ra là vì nó nằm rất gần Hà Tĩnh của Việt Nam trong vùng bị El

Niño ảnh hưởng, và có nhiều đặc điểm khí hậu/dòng chảy/nhiệt độ v..v.. cùng

với vùng bờ biển từ Bắc bộ đến Trung bộ của Việt Nam, nên có khả năng cao là

sẽ chịu ảnh hưởng tương tự.

Với tất cả những lý do trên để chứng minh cho giả thuyết El Niño là nguyên

nhân dẫn đến cá chết ở Việt Nam, thì sau tất cả, nguyên nhân sâu xa nhất vẫn là

yếu tố con người.

Theo một nghiên cứu mới nhất xuất bản tháng 4/2016 vừa qua của nhà khoa học

Andrew King, tại trường University of Melbourne, trên tạp chí khoa học

Geophysical Research Letters, thì con người đã bắt đầu làm ảnh hưởng đến khí

hậu và khiến trái đất nóng lên từ những năm 1930.

Theo mô hình của họ, nếu không vì con người làm thay đổi khí hậu, thì những

đợt nóng khủng khiếp đã không xảy ra trong những năm vừa qua, và khả năng

rặng san hô Great Barrier Reef bị tẩy trắng sẽ giảm đến 175 lần. Họ cũng tìm ra

rằng việc nước biển Coral Sea quanh khu vực rặng san hô này bị nóng lên 1,5

độ C là trong đó 1 độ C do khí thải của con người từ năm 1900, và chỉ có 0,5 độ

C là do yếu tố thay đổi tự nhiên mà thôi.

Những kết luận này không có gì ngạc nhiên, nhưng quan trọng là nó là nghiên

cứu đầu tiên chứng minh được con người là thủ phạm.

Thêm vào việc gây ô nhiễm không khí, đương nhiên việc con người gây ô

nhiễm nguồn nước là không thể bỏ qua. Tất cả những điều này đều góp phần

vào việc làm trái đất bị nóng lên, khí hậu bị thay đổi theo hướng tệ hơn, và do

đó, El Niño ngày càng khủng khiếp.

Trong một tương lai rất gần, trước khi thế kỷ này kết thúc, biển đứng trước

nguy cơ bị tuyệt chủng hàng loạt, theo một nghiên cứu năm 2010 của các nhà

khoa học môi trường, dẫn đầu bởi tiến sỹ Hoegh-Guldberg tại Center of

Excellence for Coral Reef Studies tại Queesland, Úc, và lý do chính có thể sẽ là

do thiếu hụt oxygen trong nước biển.

Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta đã và đang làm gì để ngăn chặn điều đó xảy ra?

Page 21: Cứ êm ái chết đúng quy trình như đàn cá?»© êm ái chết...được thiết kế ngay từ khi cái chiến khu Việt Bắc được nối liền với Trung quốc

Thông tin bên lề:

Tính toán lượng chì trong biển

Khoảng 300Km (300,000m) là chiều dài đường bờ biển từ Hà Tĩnh đến Đà

Nẵng.

Biển Đông sâu 40m gần bờ và 100m xa bờ.

Ống xả của Vũng Áng đặt ở 2km (2000m) ngoài khơi, tính từ đất liền.

Khi đó, thể tích nước biển là: 300,000m đường bờ biển x 40m độ sâu cạn nhất

của biển Đông x 2000m bán kính ngắn nhất của biển bị ảnh hưởng bởi sự có

mặt của kim loại nặng Pb = 24.000.000.000m3 = 24.000.000.000.000L.

Theo Trung Tâm Phòng Ngừa và Kiểm Soát Dịch Bệnh Mỹ (CDC) thì nồng độ

chì IDLH gây nguy hiểm đến mạng sống và sức khoẻ con người là

100g/1,000,000L chứ không phải là 1g/1,000,000L.

Như vậy, cần có ít nhất 2.400.000.000g chì hoà tan trong khối nước biển tối

thiểu đã tính ở trên, tương đương 2.400.000kg hay 2.400 tấn chì trong nước

biển. Con số này quá kinh khủng để một khu công nghiệp như Vũng Áng có thể

thải ra trong một thời gian ngắn.

Để so sánh tương đối, một nghiên cứu xuất bản năm 2014 của tác giả Jong-Mi

Lee trên tạp chí Earth and Planetary Science Letters cho thấy, toàn nước Ấn Độ

thải ra tổng cộng cao nhất là 3500 tấn chì trong 1 năm. Và Ấn Độ cũng là nước

thải ra chì nhiều nhất trong các nước Nam Á. Do đó, việc chỉ một khu công

nghiệp Vũng Áng thải ra được 2400 tấn chì là không hợp lý cho lắm khi so sánh

với số liệu kể trên của Ấn Độ.

Theo một số nhà khoa học Việt nào đó trích dẫn, 1gram chì/1,000,000L là đủ để

gây chết người. Và số liệu được tác giả lấy từ EPA

( http://moitruongvadoisong.vn/2016/04/27/ca-chet-hang-loat-nguy-co-ngo-doc-

kim-loai-nang-va-cac-luy/ ).

Nhưng khi tôi tìm kiếm thì kết quả cho ra số liệu IDLH của chì (Pb) không phải

là 1g Pb/1,000,000L mà là 100mg/m3, tương đương 100g/1,000,000L.

Tính toán cụ thể như sau: IDLH (Pb): 100mg/m3 = 100mg/1000L =

100.000mg/1.000.000L = 100g/1.000.000L

Số liệu này được lấy từ trang của Trung tâm Phòng và Kiểm soát Dịch bệnh của

Hoa Kỳ, tại http://www.cdc.gov/niosh/idlh/7439921.html

Bài viết thể hiện quan điểm và ý kiến riêng của Tiến sỹ Nguyễn Thị Thanh

Minh, ngành Di truyền học, Trường Albert Einstein College of Medicine, New

York, Hoa Kỳ, đã đăng trên blog Khoa Học và Em của tác giả