Çağan Cem Gezici (100750041) Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı

Danışman

Prof.Dr. Mehmet TOMANBAY

Krediler, Alternatif Finansman Teknikleri ve Devlet

Yardımlarının KOBİ’ler Finansmanındaki Rolü

Sunuş

Temel Kavramlar ve Kredi Türleri

Finans Mevzuatı, Başlıca Düzenleyici Kurumlar ve Finansman Kurumları

Türkiye’de KOBİ’lerin Finansmanında Krediler

Alternatif Finansman Teknikleri ve Devlet Yardımları

Anket, Sonuç ve Öneriler

Temel Kavramlar ve Kredi Türleri

Finans Mevzuatı, Başlıca Düzenleyici Kurumlar ve Finansman Kurumları


Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair

Yönetmelik4 Kasım 2012 tarih ve 28457 sayılı Resmi Gazete

Kriter Mikro Ölçekli KOBİ Küçük Ölçekli KOBİ Orta Ölçekli KOBİ

Çalışan Personel Sayısı ‹ 10 ‹ 50 ‹ 250

Yıllık Net Satış Hâsılatı ≤ 1 Milyon TL ≤ 8 Milyon TL ≤ 40 Milyon TL

Yıllık Mali Bilanço Toplamı ≤ 1 Milyon TL ≤ 8 Milyon TL ≤ 40 Milyon TL

KOBİ Tanımları


Toplam girişim sayısının %99,9’unu, istihdamın %77,8’ini, maaş ve ücretlerin %51,5’ini, cironun %64,8’ini, faktör maliyetiyle katma değerin %55,5’ini, maddi mallara ilişkin brüt yatırımın %41,1’ini

Ekim 2012 TÜİK Verileri (KOBİ Girişim İstatistikleri)

KOBİ’lerin Türkiye Ekonomisindeki Durumu


Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü BDDK, Aralık 2012

Finansal Sektörün Bilanço Büyüklüğünün Dağılımı


KOBİ Toplam Nakdi Krediler

Yıl AyMevduat

(milyon TL)Katılım

(milyon TL)

Kalkınma ve Yatırım

(milyon TL)

Toplam (milyon TL)

2007 12 71063.45 4432.20 1024.91 76520.562008 12 78067.38 5035.83 1501.33 84604.542009 12 74639.49 7007.53 1624.46 83271.482010 12 111597.11 11576.53 2294.16 125467.792011 12 144724.34 15471.92 2606.57 162802.832012 12 172135.74 22643.70 3626.10 198405.54

652227.51 66167.71 12677.53 731072.7401 Mart 2013 Tarihi İtibariyle derlenmiş verilerdir

Kaynak, BDDK, İnteraktif Bülten

Toplam (m.TL)

Mevduat Bankaları ~% 90 oranındadır.


KOBİ Toplam Gayri Nakdi Krediler

Yıl AyMevduat

(milyon TL)Katılım

(milyon TL)


(milyon TL)

Toplam (milyon TL)

2007 12 22830.38 3708.85 159.35 26698.582008 12 23967.53 5349.14 302.75 29619.422009 12 24395.06 6143.19 159.56 30697.812010 12 30459.77 8089.65 274.04 38823.452011 12 35729.33 10480.53 115.79 46325.652012 12 45173.57 13145.32 117.08 58435.97

182555.64 46916.68 1128.57 230600.8801 Mart 2013 Tarihi İtibariyle derlenmiş verilerdir


Toplam (m.TL)

Mevduat Bankaları ~% 80 oranındadır.


KOBİ Toplam Nakdi ve Gayri Nakdi Krediler (Mikro İşletmeler)

Toplam N. ve G.N. Krediler içindeki Mikro İşletme Krediler

Toplamı ~% 31

Yıl Ay

Top. Nakdi Krediler- Mevduat

(milyon TL)

Top. Gayri Nakdi Krediler-

Mevduat (milyon TL)

Top. Nakdi Krediler- Katılım

(milyon TL)


Katılım (milyon TL)

Top. Nakdi Krediler-


(milyon TL)


Kalkınma ve Yatırım (milyon TL)

Top. Nakdi ve Gayri Nakdi

Krediler- (milyon TL)

2007 12 27678.29 6356.19 849.02 609.71 144.07 47.54 35684.822008 12 31956.27 5938.26 947.5 867.31 205.29 101.83 40016.462009 12 27848.71 5298.14 1266.53 1082.79 82.39 9 35587.562010 12 40503.26 7852.81 1774.03 1131.25 302.25 29.11 51592.712011 12 51883.56 8391.72 2389.49 1554.98 574.59 20.69 64815.032012 12 51904.57 7678.43 2975.26 1899.16 312.95 24.64 64795.01

231774.66 41515.55 10201.83 7145.2 1621.54 232.81 292491.5901 Mart 2013 Tarihi İtibariyle derlenmiş verilerdir


Toplam (m.TL)


KOBİ Toplam Nakdi ve Gayri Nakdi Krediler (Küçük İşletmeler)


Toplamı ~% 28

Yıl Ay


(milyon TL)


Mevduat (milyon TL)


(milyon TL)





(milyon TL)





2007 12 22362.8 6590.74 1279.29 986.81 241.92 14.68 31476.242008 12 20283.95 6683.65 1477.97 1605.99 507.81 60.75 30620.122009 12 19917.32 7281.85 1905.44 1703.95 248.19 77.76 31134.512010 12 28536.26 7849.02 3312.26 2532.83 357.94 80.66 42668.972011 12 37255.39 8977.54 4882.22 3004.72 583.3 14.02 54717.192012 12 54040.61 14565.09 7329.27 4067.29 927.69 16.69 80946.64



Toplam (m.TL)


KOBİ Toplam Nakdi ve Gayri Nakdi Krediler (Orta Büyüklükteki İşletmeler)


Toplamı ~% 41

Yıl Ay


(milyon TL)


Mevduat (milyon TL)


(milyon TL)





(milyon TL)





2007 12 21022.36 9883.44 2303.89 2112.33 638.92 97.13 36058.072008 12 25827.16 11345.62 2610.37 2875.85 788.23 140.17 43587.42009 12 26873.46 11815.08 3835.56 3356.45 1293.89 72.8 47247.242010 12 42557.58 14757.94 6490.25 4425.57 1633.97 164.26 70029.572011 12 55585.39 18360.08 8200.21 5920.83 1448.68 81.07 89596.262012 12 66190.56 22930.05 12339.17 7178.87 2385.46 75.75 111099.86



Toplam (m.TL)


Kredilerin Türler İtibariyle Dağılımı

Türk Bankacılık Sektörü Genel GörünümüBDDK, Aralık 2012


Reel Sektör (KOBİ) Kredileri İzleme Raporu Hazine Müsteşarlığı, 2010


KOBİ Kredi Tutarının İşletme Büyüklüğü Bazında Dağılımı (1999-2010)

Reel Sektör KOBİ Kredileri İzleme Raporu Hazine Müsteşarlığı, 2010


İstihdam Artışındaki Gelişmeler



Kredi Tutarının Bölgeler Bazında Dağılımı



Kredi Öncesi ve Sonrası İstihdamın Bölgelere Göre Dağılımı


Bölge Adı Kredi Öncesi İstihdam (Kişi)Toplam

İçindeki PayıKredi Sonrası İstihdam (Kişi)

Toplam İçindeki Payı

İstihdam ArtışıToplam

İçindeki PayıArtış Yüzdesi

Marmara 34.377 58,3 36.732 56,9 2.355 42,4 6,9

Ege 7.434 12,6 8.151 12,6 717 12,9 9,6

Akdeniz 7.021 11,9 8.682 13,5 1.661 29,9 23,7

İç Anadolu 6.283 10,7 6.539 10,1 256 4,6 4,1

Güneydoğu Anadolu 2.657 4,5 2.924 4,5 267 4,8 10,0

Karadeniz 816 1,4 993 1,5 177 3,2 21,7

Doğu Anadolu 399 0,7 517 0,8 118 2,1 29,6

KÖY(I) 7.680 13,0 8.696 13,5 1.016 18,3 13,2

TOPLAM 58.987 100 64.538 100 5.551 100 9,4

Marmara 35.375 58,5 36.925 55,4 1.550 25,2 4,4

Ege 9.533 15,8 10.766 16,2 1.233 20,1 12,9

Akdeniz 7.115 11,8 8.513 12,8 1.398 22,8 19,6

İç Anadolu 4.568 7,6 5.781 8,7 1.213 19,7 26,6

Güneydoğu Anadolu 1.909 3,2 2.186 3,3 277 4,5 14,5

Karadeniz 1.443 2,4 1.722 2,6 279 4,5 19,3

Doğu Anadolu 544 0,9 739 1,1 195 3,2 35,8

KÖY(I) 8.004 13,2 8.654 13,0 650 10,6 8,1

TOPLAM 60.487 100,0 66.632 100,0 6.145 100,0 10,2

Marmara 38.050 45,4 41.175 43,3 3.125 28,1 8,2

Ege 11.079 13,2 12.852 13,5 1.773 16,0 16,0

Akdeniz 12.592 15,0 14.448 15,2 1.856 16,7 14,7

İç Anadolu 13.659 16,3 15.509 16,3 1.850 16,7 13,5

Güneydoğu Anadolu 3.613 4,3 4.736 5,0 1.123 10,1 31,1

Karadeniz 3.759 4,5 4.817 5,1 1.058 9,5 28,1

Doğu Anadolu 1.120 1,3 1.446 1,5 326 2,9 29,1

KÖY(I) 13.261 15,8 15.605 16,4 2.344 21,1 17,7

TOPLAM 83.872 100 94.983 100 11.111 100 13,2

2009

2010

2008

Alternatif Finansman Teknikleri

Leasing (Finansal Kiralama)

Faktoring

Forfaiting

Risk Sermayesi

Devlet Yardımları

Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörel DağılımıYıllar Tarım Madencilik İmalat Enerji Hizmetler Toplam

2007 111 148 1,884 100 960 3,203

2008 115 151 2,247 154 876 3,543

2009 104 161 1,626 122 634 2,647

2010 524 267 2,422 165 1,126 4,504

2011 259 302 2,559 214 1,284 4,618

2007 303,920,695 842,492,645 10,266,345,314 4,592,064,302 13,369,166,495 29,373,989,452

2008 416,923,309 706,339,060 9,805,268,674 11,484,330,026 11,988,305,620 34,401,166,689

2009 449,167,436 1,060,544,184 13,381,791,052 11,298,751,007 10,248,757,745 36,439,011,424

2010 3,277,868,043 2,033,685,769 38,643,883,528 9,556,822,712 13,602,735,913 67,114,995,965

2011 1,624,667,463 1,508,695,567 24,366,853,851 15,478,704,851 15,106,492,315 58,085,414,047

2007 3,166 5,892 92,839 4,934 70,854 177,685

2008 3,416 5,400 82,172 5,436 53,770 150,194

2009 2,684 4,274 58,503 2,305 33,439 101,205

2010 15,905 6,067 81,037 3,020 53,480 159,509

2011 7,184 6,146 72,124 4,647 42,151 132,252

Number of Certificates

Sabit Yatırım (TL) Fixed Investment (TL)

03.04.2012 Tarihinde Yedeklenen Veri Setinden Üretilmiştir.

İstihdam (Kişi) Employment (Person)

Kaynak : Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü

Belge Sayısı (Adet)

Devlet Yardımları

Toplam ve KOBİ Yatırım Teşvik Belgeleri Karşılaştırmaları (Sektörel)

YILLAR TARIM MADENCİLİK İMALAT ENERJİ HİZMETLER TOPLAM TOPLAM YAT.TEŞ.BEL. ORAN %2007 45 22 749 1 125 942 3203 292008 49 26 1133 0 155 1363 3543 382009 21 11 483 1 70 586 2647 22

ORTALAMA 38 19 788 1 116 963 3131 29Kaynak : Ekonomi Bakanlığı

2007-2009 YILLARI TOPLAM YATIRIM TEŞVİK BELGESİ VE KOBİ TEŞVİK BELGESİ SEKTÖREL DAĞILIM ORANLARIÇizelge 4.2

Devlet Yardımları

Yatırım Teşvik Belgelerinin Bölgesel Dağılımı

Yıllar Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Doğu AnadoluGüney Doğu

AnadoluMuhtelif Toplam

2007 1,072 509 472 444 348 133 209 16 3,203

2008 1,188 582 459 443 367 210 281 13 3,543

2009 720 438 398 396 253 189 248 5 2,647

2010 939 846 627 554 495 426 615 2 4,504

2011 1,192 831 641 585 518 375 463 13 4,618

2007 11,531,316,873 3,366,476,975 2,144,252,694 4,349,540,202 2,937,888,217 1,036,065,886 1,174,399,451 2,834,049,155 29,373,989,452

2008 15,663,597,382 3,026,874,021 3,573,080,489 3,912,109,204 3,699,463,882 1,460,800,442 1,764,099,037 1,301,142,232 34,401,166,689

2009 13,175,576,866 2,883,535,901 2,936,652,069 6,640,901,305 5,224,022,900 1,456,874,656 1,518,302,108 2,603,145,619 36,439,011,424

2010 16,420,309,051 7,722,151,756 11,739,740,314 22,175,201,824 4,206,437,523 2,038,179,223 2,735,976,274 77,000,000 67,114,995,965

2011 20,867,211,272 6,465,371,678 6,538,007,012 7,693,602,587 5,870,218,248 3,582,534,752 4,415,000,863 2,653,467,635 58,085,414,047

2007 72,678 20,935 19,395 29,729 18,420 5,287 8,634 2,607 177,685

2008 66,143 19,241 19,900 19,375 11,740 5,533 7,217 1,045 150,194

2009 32,033 13,241 13,576 14,947 11,436 7,621 8,334 17 101,205

2010 41,662 30,418 28,355 19,599 14,605 10,035 14,535 300 159,509

2011 38,984 22,741 18,256 19,890 12,343 8,403 11,467 168 132,252

Belge Sayısı (Adet) Number of Certificates

Sabit Yatırım (TL) Fixed Investment (TL)


İstihdam (Kişi) Employment (Person)


Devlet Yardımları

Toplam ve KOBİ Yatırım Teşvik Belgeleri Karşılaştırmaları (Bölgesel)

YILLAR MARMARA İÇ ANADOLU EGE AKDENİZ KARADENİZ D.ANADOLU G.ANADOLU TOPLAM TOPLAM YAT.TEŞ.BEL. ORAN %2007 305 179 161 130 83 29 55 942 3203 292008 395 268 181 176 149 88 106 1363 3543 382009 162 117 89 98 42 30 48 586 2647 22

ORTALAMA 287 188 143 134 91 49 69 963 3131 29Kaynak : Ekonomi Bakanlığı

Çizelge 4.42007-2009 YILLARI TOPLAM YATIRIM TEŞVİK BELGESİ VE KOBİ TEŞVİK BELGESİ BÖLGESEL DAĞILIM ORANLARI

Devlet Yardımları

Yatırım Teşvik Belgelerinin Mahiyetine Göre DağılımıYıllar Komple Yeni Tevsi Diğer Toplam

Number of Cetificates

2007 2,055 865 283 3,203

2008 2,000 1,115 428 3,543

2009 1,525 753 369 2,647

2010 3,056 958 490 4,504

2011 3,104 1,067 447 4,618

Fixed Investment (TL)

2007 20,321,412,508 7,208,563,794 1,844,013,150 29,373,989,452

2008 27,098,892,364 4,230,365,147 3,071,909,179 34,401,166,689

2009 23,000,879,156 7,852,700,484 5,585,431,784 36,439,011,424

2010 50,859,130,801 10,286,683,065 5,969,182,099 67,114,995,965

2011 41,113,072,336 12,304,986,322 4,667,355,389 58,085,414,047

Employment (Person)

2007 124,475 37,410 15,800 177,685

2008 88,556 38,696 22,942 150,194

2009 65,319 22,214 13,672 101,205

2010 114,685 26,193 18,631 159,509

2011 103,769 23,420 5,063 132,252


Belge Sayısı (Adet)

Sabit Yatırım (TL)

İstihdam (Kişi)


Devlet Yardımları

Toplam ve KOBİ Yatırım Teşvik Belgeleri Karşılaştırmaları (Mahiyetine Göre)

YILLAR KOMPLE YENİ TEVSİ DİĞER TOPLAM TOPLAM YAT.TEŞ.BEL. ORAN %2007 508 328 106 942 3203 292008 627 545 191 1363 3543 382009 233 235 118 586 2647 22

ORTALAMA 456 369 138 963 3131 29Kaynak : Ekonomi Bakanlığı

Çizelge 4.62007-2009 YILLARI TOPLAM YATIRIM TEŞVİK BELGESİ VE KOBİ TEŞVİK MAHİYETİNE GÖRE DAĞILIM ORANLARI

Devlet Yardımları

Teşvik Uygulamaları ve Destek Unsurları

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar 19 Haziran 2012 tarihli 28328 sayılı Resmi Gazete

Destek Unsurları Genel Teşvik Uygulamaları

Bölgesel Teşvik Uygulamaları

Büyük Ölçekli Yatırımların

Teşviki

Stratejik Yatırımların

Teşviki

KDV İstisnası

Gümrük Vergisi Muafiyeti

Vergi İndirimi

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği

Gelir Vergisi Stopajı Desteği*

Sigorta Primi Desteği*

Faiz Desteği **

Yatırım Yeri Tahsisi

KDV İadesi***

Devlet Yardımları

Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler


1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge

Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı

Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan

Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman

Eskişehir Çanakkale Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl

İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis

İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır

Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari

Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır

Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars

Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin

Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş

Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt

Yalova Kütahya Sinop Şanlıurfa

Malatya Tokat Şırnak

Nevşehir Tunceli Van

Rize Yozgat

Sivas

8 İL 13 İL 12 İL 17 İL 16 İL 15 İL

Devlet Yardımları

Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler


Anket

Örneklem Seçimi : Rastgele

Evren : KOBİ’ler (Ülke Çapında)

Anket Türü : İnternet Anketi

Analize Dahil Edilen Soru Seti : 72 Adet

Soru Sayısı : 19 Adet (18 Kapalı Uçlu, 1 Açık

Uçlu Soru)

Analiz Yöntemi : Betimsel İstatistik

Veri Girişi : Diyagram ve Çubuk Grafik

Anket

Anket

Anket

Yeterince Bilgi SahibiyizYeterince Bilgi Sahibi Değiliz

Bilgi Sahibiyiz ve Yararlanıyoruz

28 40

4

Şekil 5.5 İşletmenizin faaliyetlerini sürdürmek, yeni yatırımlara girişmek, ihracat vb. konulardaki devlet

yardımları ile ilgili bilgi sahibi misiniz?

Anket

75%

25%

Şekil 5.8 Kredi kullanım koşullarının iyileştirilmesi, kredi kullanımına olan bakış açınızı nasıl etkiler?

Kredi kullanımımızı arttırırız

Kredi kullanımımızı etkilemez

Anket

0 10 20 30 40

0-12 Ay1-5 Yıl

5-15 Yıl15 Yıldan fazla

Hiç kullanmadık

1336

10

22

Şekil 5.9 2000 yılından itibaren yurtiçi kredi kullanmış iseniz, hangi vadelerde kullandınız?

Anket

7 1

64

Yurtiçindeki bir finansmankuruluşu aracılığı ile

kullandık

Doğrudan yurtdışı kaynaklıbir kredi kullandık

Kullanmadık

Şekil 5.10 2000 yılından itibaren yurtdışındaki herhangi bir finans kurumundan kredi kullandınız mı?

Anket

12,5%

75%

12,5%

Şekil 5.12 Finansal Kiralama (Leasing) yöntemiyle, işletmenize makine-teçhizat aldınız mı?

Evet

Hayır

Finansal Kiralama konusunda yeterli bilgiye sahip değiliz

Anket

Anket

Anket

28%

54%

18%

Şekil 5.16 Yatırımlarınızda belirleyici etken hangisidir?

Krediler

Teşvikler

Diğer

Anket

Finansman temini ve maliyetleri

Yetişmiş işgücü temini

Deneyim eksikliği

Diğer

40

24

17

2

Şekil 5.17 Yatırımlarınızda en çok hangi sorunla karşılaşıyorsunuz?

Documents

Çağan Cem Gezici (100750041) Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı