Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
27/02/2018
1
RICHTLIJNEN BIJ EEN DIABETISCHE VOET
Wondcongres Torhout
Bosmans Carine
RICHTLIJNEN BIJ EEN DIABETISCHE VOET� Bosmans Carine
� Verpleegkundige heelkundige afdeling
� Algemeen ziekenhuis Sint-Maria te Halle
� Opleiding postgraduaat wondzorg
WIST JE DAT:
“Alles samengenomen, zijn er ruim 1 miljoen ruim 1 miljoen ruim 1 miljoen ruim 1 miljoen Belgen met hoge Belgen met hoge Belgen met hoge Belgen met hoge bloedsuikerwaarden, type bloedsuikerwaarden, type bloedsuikerwaarden, type bloedsuikerwaarden, type 2,2,2,2,die in aanmerking komen voor de preventie preventie preventie preventie
en behandelingen behandelingen behandelingen behandeling van diabetes of verwikkelingen.” (diabetes liga 2018, z.p.)
27/02/2018
2
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
DEFINITIE
� Groot risico op ontwikkelen van voetproblemen en voetulcera
� Gevolg: � een vermindering van de pijnzin en bloeddoorstroming in de voeten
� standsafwijkingen van de kleine gewrichten
� Infecties � uitbreiding bot/bloedbaan
� Conclusie:
Een voetaandoening: perifere neuropathie, perifeer vaatlijden en verminderde gewrichtsmobiliteit
WAAROM RICHTLIJNEN?
Doel:
� Leidraad voor de volgende 2 jaar
� Diabetische voetulcus
� Charcot voet
� Amputaties en verlies van mobiliteit
� Nieuw wetenschappelijk bewijs
� Verschillende studies
Kwaliteit
27/02/2018
3
WAAROM RICHTLIJNEN?Hoe:
� Initiatief v/d Nederlandse internisten vereniging ( NIV)
Inhoud:
� Onderzoek ter preventie & organisatie zorg
� Diagnostiek en behandeling van diabetische wonden
� Corrigeren van de metabole-regulatie � comorbiditeiten�
voedingstoestand perfectioneren
� Behandeling PAV en voetinfectie
� Wondgenezing
� Diagnostiek en behandeling van ACN
DE SIMMS CLASSIFICATIE
•( laag risico): geen verlies PS of PAV en geen
tekenen van PAV Simm’s 0
•( licht verhoogd risico): Verlies PS of tekenen
van PAV zonder aanwijzingen van lokaal
verhoogde druk
Simm’s 1
•( hoog risico): Verlies van PS gecombineerd met
en/of PAV en met of zonder tekenen van lokaal
verhoogde druk
Simm’s 2
•(sterk verhoogd risico): Ulceraties of amputatie
in de voorgeschiedenis, inactieve Charcot voet
met gevaar tot nierfalen of nierfunctie met als
het toepassen van dialyse
Simm’s 3
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
27/02/2018
4
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
1. Neuropathie van perifere zenuwen (
zenuwaantasting)
2. Limited joint mobility (LJM)
3. Vasculaire problemen
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
1. Neuropathie van perifere zenuwen ( zenuwaantasting)
A) Sensorische neuropathie
Foto 1:
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
1. Neuropathie van perifere zenuwen = zenuwaantasting
A) Sensorische neuropathie
� Beschadiging v/d gevoelszenuwen
� Typsiche symptomen
�Verlies van de fijne tastzin
�Gevoel van tintelingen
�Jeuk
�Nachtelijke kuitkrampen
� Gevolg: geen gevoel van wrijving- en drukpunten
27/02/2018
5
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
B) Motorische neuropathie
Foto 2
Foto 3:
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
B) Motorische neuropathie
� Aantasting van de motorische zenuwen thv ruggenmerg
� Typische symptomen:�Verlies van kracht
�Atrofie v/d kleine voetspieren
�Beschadiging van de motoriek van de voet
� Gevolg: hamertenen, loopstoornissen, verhoogde druk v/d metatarsaalkoppen , callus en eelt
� later stadium: kleine bloedingen en zweertjes (middenvoetsbeentjes)
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
C) Autonome neuropathie
Foto 4: Foto 5:
27/02/2018
6
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
C) Autonome neuropathie
� Complex systeem in lichaam �Regelen bloedregulatie
� Regelen zweetproductie, bloeddruk en darmen
� Typische symptomen:
�Droge schilferachtige huid, verminderde zweetsecretie
�Fissuren & Kloven
� Bloedstroom regulatie veranderen � warme voet
�Infectie
�Osteoporose
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
2. Limited joint mobility (LJM)
= Mindere gewrichtsbeweeglijkheid
� Slechte doorbloeding weefsels
� Pijnlijk
� Verstijving voetgewrichten
� Glycolisatie v/d collageenvezels
� Ligamenten: � stugger & stijver
Prayer’sSign
Foto 6:
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
2. Limited joint mobility (LJM)
� Druk op de metatarsaalkop en dikke teen
Foto 7:
Foto 8:
27/02/2018
7
3 FACTOREN DIE AANLEIDING GEVEN TOT EEN DIABETISCHE VOET
3. Vasculairrrre
problemen
Micro-
angiopathie
Macro-
angiopathie
Schade haarvaten en arteriolen.Glucosegehalte verhoogdZuurstofgebrekNefropathie & retinopathie
Beschadiging vaatwandenIschemie tot gangreenKoude voeten (verminderde pulsaties)Atheriosclerose
DiabetesDiabetesDiabetesDiabetes
Neuropathie
Sensorisch
Overdruk
Motorisch Autonoom
Trauma
Ulcus
Infecti
e
AmputatieAmputatieAmputatieAmputatie
LJM Angiopathie
Macro Micro
Ischemie
Ulcus
CTheunissen, M. (z.d.). Een diabetisch voetprobleem opsporen: taak voor de verpleegkundige? Mimi Theunissen Diabetesverpleegkundige. Geraadpleeg op 3 februari 2018, via http://docplayer.nl/64906274-Een-diabetisch-voetprobleem-opsporen-taak-voor-de-verpleegkundige-mimi-theunissen-diabetesverpleegkundige.html
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
27/02/2018
8
SYMPTOMEN EN CLASSIFICATIE VAN EEN DIABETISCHE VOET
1. Symptomen
� Droge voeten & kloven
� Weinig gevoel/tintelingen in de onderbeen
� Geen pijn
� Koude voeten
� Kleine wondjes/ulcera
� Weinig tot geen pulsaties
� Verkleuringen
� Klauwtenen/ voetafwijkingFoto 9:
SYMPTOMEN EN CLASSIFICATIE VAN EEN DIABETISCHE VOET2. Classificatie
�Van wagner•Intacte huid, geen ulcus, botafwijkingen:
klauwtenen, ingezakte middenoetsbeentjes,
Charcot voet & hyperkeratose
Graad 0
•Oppervlakkige ulcus, oppervlakkig en enkel
de dermis is aangetast(thv metatarsaalkop)Graad 1
•Ulcus breidt uit naar het bot, de ligamenten,
de pezen, gewrichtskapsel of de fascia.
Geen abces of osteomyelitis
Graad 2
•Beschadiging van de diepere weefsels met
osteomyelitisGraad 3
•Gangreen van 1 of meerdere tenen of hiel of
tot zelfs afsterven van de voorvoetGraad 4
•Gangreen van het grootste gedeelte van de
voet ( droog of vochtig)Graad 5
SYMPTOMEN EN CLASSIFICATIE VAN EEN DIABETISCHE VOET
2. Classificatie
� Armstrong (voetulcera)
•Genezen ulcusGraad 0
•Oppervlakkige ulcera
•Geen aantasting bot/gewrichtGraad 1
•Ulcus
•Kapsel en pezenGraad 2
•Doordringen ulcus � gewricht/botGraad 3
27/02/2018
9
SYMPTOMEN EN CLASSIFICATIE VAN EEN DIABETISCHE VOET
2. Classificatie
Bij elke graad wordt ook een letter aangekoppeld, namelijk
•Geen infectie of ischemieStadium A
•Infectie
•Geen ischemieStadium B
•Ischemische ulceraStadium C
•Aanwezigheid infectie en ischemieStadium D
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
DRUKONTLASTING
Dragen van degelijke schoenenDragen van degelijke schoenenDragen van degelijke schoenenDragen van degelijke schoenen
A) Richtlijnen naar aangepast schoeisel
� Overmatige drukzones ontzien
� zijdelingse druk
� Stabiliseren van misvormde voeten
� Bewegen van gewrichten beperken
27/02/2018
10
DRUKONTLASTING
B) Hoe kies je een degelijke schoen?
Beginfase:
� Passende schoen (schok & absorberende zool)
� Juiste vorm en maat
� Correcte breedte en lengte schoen ( cm voorzien )
� Veters
� Diepere schoenen (steunzool of orthese)
� Totaal contact orthese
Foto 13:
Foto 14:
DRUKONTLASTING
Foto 10:
Foto 11:
Foto 12:
DRUKONTLASTING
B) Hoe kies je een degelijke schoen?
Na de operatie:
� speciale schoen (open/gesloten teenbox)
Ischemische voetulcera:
� Wondgenezing
� Drukontlasting
� Op maat d.m.v. gipsafdruk (Totale Contact Cast)
27/02/2018
11
DRUKONTLASTINGVoorbeeld: TCC
Foto 15:Foto 16:
DRUKONTLASTINGFoto 28:
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
27/02/2018
12
VOORZORGSMAATREGELEN
� Controle voeten
� Controle op blaren en wondjes � contacteer arts
� Nagels recht afknippen/pedicure of podoloog
� Voeten dagelijks wassen(deppen) met lauw water
� Voetcreme/olie geen vette zalf �Vb.: Ureum 5,0 gr, melkzuur 1,0 gr
� nooit blootvoets lopen (kousen zonder naden)
� Eelt en likdoorns verwijderen (podoloog)
� Opvolging van de bloedsuikerspiegel
� Geen schoen kopen op einde v/d dag � gezwollen voet
CHARCOT VOET
Charcot voet:Charcot voet:Charcot voet:Charcot voet:
� Franse neuroloog Jean Martin Charcot ( 1825-1893 )
� Zenuwbeschadiging
� Verandering bloedstroom
� Osteoporose
� Vervorming voetwortel
Beginfase:
� Verstuiking, cellulitis, acute jicht, veneuze trombose
CHARCOT VOET
Charcot voet:Charcot voet:Charcot voet:Charcot voet:
Foto 18:
Foto 17:
27/02/2018
13
CHARCOT VOET
Acute Charcot neuroAcute Charcot neuroAcute Charcot neuroAcute Charcot neuro----osteoosteoosteoosteo----arthropathiearthropathiearthropathiearthropathie (ACN)(ACN)(ACN)(ACN)
� Diabetische polyneuropathie = destructie voetskelet
Kenmerken:
� Lokale, steriele inflammatie met botresorptie
� Meerdere fracturen
� Dislocatie
� Recidiverende voetulceraties
� Beperkte mobiliteit
CHARCOT VOET
Charcot voet Charcot voet Charcot voet Charcot voet stadiumstadiumstadiumstadium: (Eichenholtz-classificatie)
•Warmte & zwelling.
•Rx: geen afwijkingen
• MRI: beenmergoedeem
Stadium 0
•Warmte , zwelling, erytheem en hypermobiliteit
•Rx: osteopenie/fragmentatie (sub) luxatie v/d
gewrichten
Stadium 1
• van zwelling, roodheid en warmte
•Rx: clerosering van fragmenten & aansluiting (fusie)
van fracturen
Stadium 2
•Verstijven voet met gestabiliseerde misvorming
•Geen teken: warmte, roodheid en zwelling
•Rx: handhaving van fracturen (consolidatie)
Stadium 3
CHARCOT VOET
Foto 19:Foto 20:
27/02/2018
14
CHARCOT VOET
Richtlijnen charcot voet: (National Institute for Health and Care Excellence ( NICE)
� Doorverwijzen: ziekenhuis/consult multidisciplinair voetenteam
� Lichamelijk onderzoek
� Bloedonderzoek inflammatieparameters
� Radiografie van beide voeten�MRI-scan
�SPECT-scan
� Immobiliseer de aangedane voet
� Aanleggen van een TCC door een professionele gipsverbandmeester.
� Chirurgische ingrepen: arthrodese
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
ONDERZOEKEN, METEN IS WETEN� Mono filament 10 g ( protectieve sensibiliteit vast te leggen)
Foto: 21Foto 22:
27/02/2018
15
ONDERZOEKEN� Testen van perifeer arterieel vaatlijden ( PAV) � hand Doppler aanhoren van de vaattonen
Ultra geluidsgolven
Foto 23:
ONDERZOEKENMeten van de enkel/armindex (EAI)
� Lager 0,8 = vernauwing
� Hoger 1,1 = geen vernauwing
Foto 24:
ONDERZOEKEN
Meten van de huidtemperatuur bij een diabetische voet
Foto 25: Foto 26:
27/02/2018
16
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
INFECTIE DIABETISCHE VOET
� Infectie = kolonisatie van een pathogene micro-organismen
Kenmerken:
�Lokaal : Lokaal : Lokaal : Lokaal : Erytheem, warmte, zwelling, geur
� Oedeem en Pijn (weinig tot geen)
� Hyperglycemie( Ontregeld: infectie)
� Pus/ etter/ exsudaat
� Algemeen: Algemeen: Algemeen: Algemeen: WBC , Stijging CRP, Temperatuur stijging, sepsis
� Brokkelig en verkleurd granulatieweefsel
� polymicrobieel (dieper gelegen wonde) botcontact, cellulitis, lymfangitis
INFECTIE DIABETISCHE VOET
•Geen aanwezigheid van symptomen en infectieGraad 0
•Oppervlakkige infectie � geen aantasting
omliggende weefsels en geen systemische
tekenen
Graad 1
•Erytheem kleiner dan 2cm
•Vb: oedeem, warmte, enz…Graad 2
•Optreden van systemische inflammatie
•SIRS: inflammatory response syndrome)Graad 3
27/02/2018
17
INFECTIE DIABETISCHE VOET
Foto 27:
INFECTIE DIABETISCHE VOET
Behandeling:
�Systemische inflammatie controleren
� Debridement
� Radiografie (diepere ulcus)
� MRI of bot scan (abces/osteomyelitis)
� Diepe wondkweek thv wondbodem
� Systemische antibiotica: Augmentin, Tazocin enz.
� Glucosespiegel
INHOUD
� Definitie
� Waarom richtlijnen?
� 3 factoren die aanleiding geven tot een diabetische voet
� Symptomen en classificatie van een diabetische voet
� Drukontlasting
� Voorzorgsmaatregelen
� Charcot voet
� Onderzoeken
� Infectie diabetische voet
� Behandeling
27/02/2018
18
BEHANDELING
Vertraagde wondgenezing:
� Verlies mobiliteit
� Verhoogde morbiditeit Groot gamma wondproducten
� Verlies kwaliteit
BEHANDELING
A) A) A) A) DebriderenDebriderenDebriderenDebrideren::::
� Autolytisch debridement:
� Biologische debridement
� Chirurgisch debridement
� Enzymatisch debridement
� Mechanisch debridement
� Osmotisch debridement
BEHANDELING
B) Negatieve druktherapie (B) Negatieve druktherapie (B) Negatieve druktherapie (B) Negatieve druktherapie (NegativeNegativeNegativeNegative pressurepressurepressurepressure WoundWoundWoundWound TherapyTherapyTherapyTherapy System)System)System)System)
� Hanteren sub-atmosferische druk in de wonde
C) C) C) C) Hyperbare Hyperbare Hyperbare Hyperbare zuurstoftherapiezuurstoftherapiezuurstoftherapiezuurstoftherapie
� 100% zuurstof toedienen
27/02/2018
19
BEHANDELING
Protocol
Geïnfect. wond
Necrose bestrijden
Fibrinereinigen
Granulatiebeschermen
BEHANDELING
Wondverzorging:Wondverzorging:Wondverzorging:Wondverzorging:
� Bloedtoevoer controleren
�Mechanisch reinigen
� Verwijderen eelt/hyperkeratose
� Elimineren necrotisch weefsel, bacteriën, afbraakproducten
� Debrideren
� lokaal antiseptica (Povidone joodalcool)
� Vochtig wondmilieu & goed contact wondbodem
� Huidbescherming
� Geen occlusief verband (infectie)
BEHANDELING
Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:
� Absorberen wond exsudaat/geen lekkage
� Bescherming trauma en infectie
� Vochtig wondmilieu
� wondheling stimuleren
� Antimicrobieel (Ag)
� Bacteriën/kiemen -> niet doordringen
� Kosteneffectief
TIME TIME TIME TIME principeprincipeprincipeprincipe
27/02/2018
20
BEHANDELING
Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:Eigenschappen wondverband:
� Anti allergisch/huidvriendelijk (vrij van toxische stoffen)
� Semi permeabel membraan
� Thermische isolatie ( 30g, geen groei meer)
� Debriderend (autolytisch, osmotisch, enzymatisch of mechanisch)
� Niet inkleven/geen pijn bij verwijderen/comfortabel
� PH laag (tss 3 en 5)
� Reduceren van MMP’S
� Anti oxidans
BESLUIT
� Bestrijding infectie en systemisch antibiotica geven
� Wanneer er een infectie aanwezig is dan zeker geen occlusief verband aanleggen
� Wondomgeving beschermen met een polyurethaanfilm
� Debridement (necrose verwijderen)
� Oxygenatie
� Drukontlasting
� Wondbehandeling
� Glycemieregeling
� Totale en internistisch behandeling
� Preventie om recidief te voorkomen
BESLUIT
Bedankt voor uw aandacht
Zijn er nog dingen die ik voor u kan verduidelijken?
27/02/2018
21
BIBLIOGRAFIEFoto 1: 8 Types and Causes of Polyneuropathy. (2017). Geraadpleegd op 3 februari 2018, via http://interestingmedical.com/types-and-causes-of-polyneuropathy/2/
Foto 2: Dr. Hardik, P. (2013). Diabetic foot. Geraadpleegd op 3 februari 2018, via
https://www.slideshare.net/drhardikpawar/diabetic-foot-16752724Foto 3: Theunissen, M. (z.d.). Een diabetisch voetprobleem opsporen: taak voor de verpleegkundige? Geraadpleegd op 3 februari
2018, via http://docplayer.nl/64906274-Een-diabetisch-voetprobleem-opsporen-taak-voor-de-verpleegkundige-mimi-theunissen-diabetesverpleegkundige.html
Foto 4: 8 Types and Causes of Polyneuropathy. (2017). Geraadpleegdop 3 februari 2018, via
http://interestingmedical.com/types-and-causes-of-polyneuropathy/2/Foto 5: OMICS International. (2018). Autonomic Neuropathy. Geraadpleegd op 3 februari 2018, via
https://www.omicsonline.org/sweden/autonomic-neuropathy-peer-reviewed-pdf-ppt-articles/Foto 6: Van Mensvoort, M. (2002-2017). Limites joint mobility (LJM, a.k.a. ‘prayer sign’ / cheiroarthropathy. Geraadpleegd op 3
februari 2018, via http://www.handresearch.com/hand-sign-tutor/motorics/limited-joint-mobility.htm
Foto 7: Raja Sabapathy, S. (2016). Healing ulcers and preventing their recurrences in the diabetic foot. Geraadpleegd op 3 februari 2018, http://www.ijps.org/article.asp?issn=0970-
0358;year=2016;volume=49;issue=3;spage=302;epage=313;aulast=SabapathyFoto 8: Dr. Rumbaut, J., & Backaert, D. (z.d.). Diabetes voet problemathiek en wondzorg. Geraadpleegd op 2 februari 2018 via
http://www.zorgtrajectenaalst.be/dpa/pdf/Diabetische%20voet%20apothekers.pdf
Foto 9: Stichting transmurale zorg. (2012). Transmurale richtlijnen diabetische voet. Geraadpleegd op 2 februari 2018 via https://transmuralezorg.nl/images/Wondzorg/Transmurale%20Richtlijn%20Diabetische%20Voet%20december%202012%20e.v..pd
fFoto 10-11-12: Nederlandse Internisten Vereniging. (2017). Richtlijnen diabetische voet. [Onderzoeksrapport]. Utrecht:
Nederlandse Internisten Vereniging.
Foto 13-14-15-16: Orthopedisch Centrum Kortrijk AZ Groeninge. (2015). Schoenen en orthesen voor diabetici. Geraadpleegd op 5 februari 2018 via http://www.ortho-kortrijk.be/nieuw/algemeen/behandelingen/schoenen-en-orthesen-voor-diabetici/
BIBLIOGRAFIE
Foto 17: Charcot Foot Reconstruction 1. (2014). Geraadpleegd op 5 februari 2018 via http://www.footdocsandiego.com/charcot-foot-reconstruction/
Foto 18: The Podiatry Practice. (2013). Neuropathic ulcer under the cuboid following Charcot midfoot collapse. Geraadpleegd op
5 februari 2018 via http://www.podiatrypractice.com.au/diabetic-foot-problems-the-forgotten-complication/diabetes-image-1-charcot-cuboid-ulcer/
Foto 19-20: Olea, R. (2011). Charcot Foot. Geraadpleegd op 5 februari 2018 via https://www.orthopaedicsone.com/pages/viewpage.action?pageId=70811960
Foto 21: Approach to diabetic neuropathy. (2017). Geraadpleegd op 7 februari 2018 via
http://www.cmijournal.org/article.asp?issn=0973-4651;year=2017;volume=15;issue=3;spage=189;epage=199;aulast=KapoorFoto 22: Mistry medical surprise. (z.d.). Geraadpleegd op 7 februari 2018 via http://www.mistrymedical.com/item/496/bailey-
retractable-monofilament-10g--ch533-Foto 23: DAVIS MEDICAL ELECTRONICS. (2018). Summit Doppler LifeDop 250AC ABI Package. Geraadpleegd op 7 februari 2018
via https://www.davismedical.com/Products/Summit-Doppler-LifeDop-250AC-ABI-Package__SDN-ABI-L250AC.aspx
Foto 24: Medische Vakhandel. (z.d.). Huntleigh Ability - automatic ankle-brachial index meter. Geraadpleegd op 7 februari 2018 via https://www.medischevakhandel.nl/en/medische-vakhandel-huntleigh-ability-automatic-ank.html
Foto 25-26: Wijlens A.M., (z.d.). Temperatuurmeting van diabetische voet. Geraadpleegd op 7 februari 2018 via https://www.google.be/search?q=Meten+van+de+huidtemperatuur+bij+een+diabetische+voet&source=lnms&sa=X&ved=0ah
UKEwjXw4WKsZTZAhVHJVAKHVBSC7kQ_AUICSgA&biw=1600&bih=769&dpr=1
Foto 27: Diabetische voeten. (2018). Wondbehandeling. Geraadpleegd op 7 februari 2018 via https://www.diabetische-voeten.nl/wondbehandeling/
Foto 28: Rumbout, j., & Backaert, D. (z.d.). Diabetes voet problematiek en wondzorg. Geraadpleegd op 8 februari 2017, via http://www.zorgtrajectenaalst.be/dpa/pdf/Diabetische%20voet%20apothekers.pdf
27/02/2018
22
BIBLIOGRAFIETijdschrift:
Burssens, P., Verdonk, R., & Goessens, E. (2000). Het malum perforans van de diabetische voet. Tijdschrift voor geneeskunde, 56(11), pp. 813-814.
PDF:Koeck, P., et al. (2015). Diabetes mellitus type 2. [Onderzoeksrapport]. Cebam
Van Waeyenberghe, P. (2004). Het diabetisch voetulcus , preventie en behandeling. [Onderzoeksrapport]. BelgiëAmphi. (z.d.). Limited Joint Mobility (LJM). [Onderzoeksrapport]. Breda: Amphi ziekenhuis
Nederlandse Internisten Vereniging. (2017). Richtlijnen diabetische voet. [Onderzoeksrapport]. Utrecht: Nederlandse InternistenVan Acker, K., & Backaert, D. (2010). Diabetes ulcus: de pedis schaal. [Onderzoeksbrochure]. Gent: de diabetessymposium.
Luyens, V. (z.d.). Diabetische voetwonden. [Onderzoeksrapport]. Gent: arteveldehogeschoolDe Transmurale Richtlijn Algemene Wondzorg regio Haaglanden. (2012). Transmurale richtlijn algemene wondzorg. [onderzoeksrapport]. Den Haag:
Stichting Transmurale ZorgFlour, M. (2016). Diabetes en voetwonden: Typologie, medische en chirurgische behandeling. [Onderzoeksrapport]. Oostende: Vesalius inst.
Internet:
Diabetische voet. (2016). Geraadpleegd op 12 december 2017, via https://www.dokterdokter.nl/aandoening/diabetische-voet/?Dr.Fostier, K. (2011). Neuropathie. Geraadpleegd op 20 december 2017, via http://www.uzbrussel.be/u/view/nl/5256524-Neuropathie.html
Diabetische voet (diabetesvoet), oorzaken, symptomen en behandeling. (2013). Geraadpleegd op 13 december 2017, via http://www.zowerkthetlichaam.nl/3076/diabetische-voet-diabetesvoet-oorzaken-symptomen-en-behandeling/
Boeren Medical. (2013). Diabetes & vaatlijden. Geraadpleegd op 20 december 2017, via http://www.boerenmedical.nl/diabetes-vaatlijdenBohn Stafleu van Loghum. (2017). Wagner classificatie. Geraadpleegd op 20 december 2017, via https://www.nursing.nl/wondindex/wagner-classificatie/
OIM Othopedie. (z.d.). Charcot voet. Geraadpleegd op 26 december 2017, via https://www.oim.nl/lichaamsdelen/voet-enkel-en-hiel/charcot-voet
BIBLIOGRAFIEBohn Stafleu van Loghum. (2017). Nieuwe richtlijn ‘Diabetische voet’ beschikbaar. Geraadpleegd op 26 december 2017, via https://www.nursing.nl/nieuwe-richtlijn-diabetische-voet/Cohaesie. (z.d.). Voetzorg. Geraadpleegd op 13 januari 2017, via http://www.cohaesie.nl/patienten/diabetes-mellitus-type-2/voetzorg/Olvz. (). Het diabetesvoetonderzoek. Geraadpleegd op 13 januari 2017, via https://www.olvz.be/sites/default/files/Eskulaap_olv_ateljee/olv_ateljee_nov_2015_-_het_diabetesvoetonderzoek_info_voor_huisartsen.pdfHartstichting. (z.d.). Enkel-arm index. Geraadpleegd op 14 januari 2017, via https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/medische-onderzoeken/enkel-arm-indexPedi Sana Hoorn. (z.d.). Wat is een Simms-classificatie? Geraadpleegd op 14 januari 2017, via http://www.pedi-sana-hoorn.nl/simms-classificatie.htmlVan Putten, M. (2015). Diabetische voet en de Simm's classificatie. Geraadpleegd op 20 januari 2017, via https://books.google.be/books?id=i7ooBgAAQBAJ&pg=PA60&dq=diabetische+voet+en+de+simm%27s+classificatie&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjHp9yM27fZAhUBKlAKHSjUDQYQ6AEIJzAA#v=onepage&q=diabetische%20voet%20en%20de%20simm's%20classificatie&f=falseOrthopedisch Centrum Kortrijk AZ Groeninge. (2015).5Schoenen en orthesen voor diabetici. Geraadpleegd op 20 januari 2017, via http://www.ortho-kortrijk.be/nieuw/algemeen/behandelingen/schoenen-en-orthesen-voor-diabetici/Diabetischevoeten. (2018). Infectie. Geraadpleegd op 29 januari 2017, via http://www.diabetische-voeten.nl/infectie/Antibiotica beleid bij de diabetische voet en osteomyelitis. (2013). Geraadpleegd op 3 februari 2017, via https://www.huidziekten.nl/antibiotica/antibioticadiabetes.htmRichtlijnen en protocollen diabetische voet. (z.d.). Geraadpleegd op 3 februari 2017, via http://www.startwondverzorging.nl/CONTENT/index.php/gecompliceerde-wonden/diabetische-voet/42-richtlijnen-en-protocollen-diabetische-voetRumbout, j., & Backaert, D. (z.d.). Diabetes voet problematiek en wondzorg. Geraadpleegd op 8 februari 2017, via http://www.zorgtrajectenaalst.be/dpa/pdf/Diabetische%20voet%20apothekers.pdfInstituut voor hyperbare geneeskunde (ivgh). (2017). Hyperbare zuurstoftherapie. Geraadpleegd op 8 februari 2017, via http://www.ivhg.nl/zorgverleners/hyperbare-zuurstoftherapie/Instituut voor hyperbare geneeskunde (ivgh). (2017). De werking van hyperbare zuurstof. Geraadpleegd op 8 februari 2017, via http://www.ivhg.nl/zorgverleners/hyperbare-zuurstoftherapie/werking/