1
Cc hnh thc nhp th ca o Pht
Khi Tu
Tn gio trong ngha c bn nht n
c sinh ra t nhu cu tm linh ca con
ngi. Ni cch khc, ch khi no con
ngi cn mt ni hng tm linh v
th tn gio mi c mt.
Nu cch y hn hai mi lm th k,
khi thnh o di ci B-, c Thch-
ca Mu-ni khng nhn li cu thnh ca
Phm Thin, khng ngh n vic khai
th Pht tri kin cho mun loi th s
khng c bi kinh Chuyn php lun
2
ging ln mt cch hng lc vn Lc
Uyn, s khng c Thnh chng u tin
hnh thnh nn ngi Tam bo ti th
gian v d nhin s khng c o Pht
xut hin ni th gian ny. ng c hnh
thnh l khai th v cng v khai th
m o Pht c truyn tr hn hai
mi lm th k qua.
i sut theo dng i, gn lin vi tng
dn tc, tng t nc, ha mnh vo
cng vi tn ngng, phong tc ca tng
quc gia cng v o Pht l o ca con
ngi. Vi hnh thc v phng tin th
3
ty duyn nhng tn ch khai th Pht tri
kin th bt bin, bi ty duyn m bt
bin nn n mm mi nh dng nc tri
chy trn dng sng, khc eo th thu
mnh li, khc rng th dang mnh ra. Bi
l o ca con ngi nn n thch nghi
theo tng tp qun, ty thuc vo tng
cn c v do vy m c o Pht ca n
, Trung Hoa, M Lai, Triu Tin, Nht
Bn, Thi Lan, Lo, Min in, Cam-
Pt, v.v
V nhu cu ca cuc i m c o Pht
v v vy o Pht n vi con ngi
4
cng bng tt c con ng no thch
hp nht. Ni ng hn, nhp th l c
tnh ca o Pht v v vy nhp th
chng c g mi m i vi o Pht m
c chng th ch c s thay i khi thi
i x hi thay i. Mt vi hnh thc
nhp th, hay ni khc hn nhng hnh
thc m o Pht n vi con ngi tiu
biu m ta c th thy l tn ngng
th cng, l hi, cc vn ha phm, vn
ngh, in nh, m nhc, cc chng
trnh t thin x hi, cc o trng tu tp,
v.v
5
TN NGNG KHOA NGHI
Con ngi Vit Nam, con ngi ng
phng hay Ty phng i na, bc
u tin hng v ci ngun tm linh, t
ai ngh l khi mnh quay v bn trong
tm kim mt tnh Pht, mt bn th
chn nh diu hoc g , m ngi ta
bt u bng nhng cm xc nng ta
v mt chn bnh an, mt ni chn yn
bnh nht cho tm hn, ni c mt
c Pht vi nhn cch chi sng,
nng lc che ch cu vt h tr v
nng ta, gi gm, ngh ngi. Ngi ta
6
hng n tn gio nh xoa du mt
ni au m nhng c gng i thng
khng th lm h hi lng c. V v
vy, Pht gio c mt vi i cng nh
nhng tn gio khc, khng th thiu s
th phng v khoa nghi cng bi, nht
l vi nhng x hi c truyn thng th
phng lu i nh x hi ng phng,
v vy m nghi thc th phng, khoa
nghi cu an, cu siu c mt. Tnh cm
tm linh con ngi lun c nhng l l
ring ca n, c trng hp ngi ta vn
bit rng s cu nguyn v th cng cng
7
khng th c ban cho khi nhn duyn
thin nghip ca chng ta cha tr qu.
Th nhng, tm ngi cu khng mong
c qu m mong c gii by lng
khao kht ngng vng tn th m h
ang thn thc ni tm linh. By t mt
tm thnh ch thit n mt ng t ti
cho lng mnh nh tr v vi chn bnh
an, nh mnh c mt min lin h cm
giao vi i tng l bi th sao li
khng ng, khng xng ng chng
ta c th pht huy? Thc t, Pht t Vit
Nam, nhng ngi n vi o Pht v
8
gn lin tnh cm tm linh ca mnh vi
tn gio ny bt u bng con ng
khoa nghi cu cng khng phi l con s
t. Hnh nh mt v Tng, mt v Ni n
vi gia nh h khi gia nh c vic nh
cu an, cu siu, tang ch thuyt
phc mt cch hiu qu tnh cm tn
gio ca cc thnh vin trong gia nh
khng ch bng li kinh cu k m bng
c ngn hnh, dung nghi v nht l lng
ln mn, tn tnh v iu kin ca mnh.
tng c nhng gia nh khng c
truyn thng Pht gio nhng sau mt tai
9
nn g ngi ta gn b mt cch
keo sn vi o Pht, khng th ch l
kt qu ca mt nim tin, hay mt s tri
n sau khi th nhn lng ln mn t pha
Pht gio, m sau khi n vi o Pht,
t bn thn tn gio vi nhng gio l,
nhng cht liu, nhng hu ch m h
tm thy c kin ton nim tin ca
h vi tn gio ny. Chnh v vy, i
vi cc x hi c truyn thng tn
ngng hu thn nh x hi ng
phng th hnh thc khoa nghi v th
phng l iu khng th thiu.
10
CC HNH THC L HI
Mt hnh thc nhp th ph hp vi tm
hn v tn ngng ng l l hi.
Vi mt tn gio c ngun gc truyn
tha n Vit Nam hn hai ngn nm,
cng vi lch s nc nh thng trm bao
phen cng thi cuc, Pht gio n vo
mu tht, vo hn thing ca dn tc, ca
t nc, ca con ngi Vit Nam, v
vy hnh thc tn ngng ca dn tc
cng khng th khng mang mu sc v
hi hng ca Pht gio.
11
Hnh thc l hi l cch thun tin nht
to s tp trung ch ca tn , l
cch d nht tip cn ngi dn, nht
l ngi dn Vit Nam. Thc t cc l
hi Vit Nam m ngy nay cn c gi
gn rt nhiu l hi thuc v Pht gio,
rt nhiu l hi mang m hng Pht
gio v rt nhiu l hi mang tm vc
quc gia c xut pht v c gn gi
ngay trong ngi cha Pht gio. Ngi
dn Vit Nam t rt xa xa c thi
quen ch n cha, ch gn Pht vo
nhng ngy l hi, c l, nu ch n
12
cha l Pht, cu nguyn thi th n
iu qu, cuc sng x b lm hnh thc
bn ngoi khin ngi ta ngh n s cu
nguyn v lng tn thnh ch c chng
cho ch khi tham gia vo cc bui l ln,
hi h linh nh, trnh trng. S tht s
lng Pht t thun thnh n cha
thng xuyn ch l con s t, nhng s
lng khch hnh hng hng v cha
Pht trong cc l hi l con s gp nhiu
ln. D con s khng phi l Pht t,
nhng ai c th cho rng khng l tn
Pht gio? S dng hnh thc l hi
13
gn gi tn , ngi ta n vi o
Pht, v khi kt c cht nhn duyn
ny vi Pht gio ri th vic gii thiu
Pht gio n vi h l mt vic lm kh
d trong kh nng ch ng ca pha
Pht gio.
T THIN X HI
y l mng Pht s m ngy nay c
ch n nhiu nht. Mt s hc gi khi
bn v vn Pht gio nhp th, a s
hng n mng ny m qun rng
nhp th vn l c tnh v ng c
Pht gio tn ti. Chng ta bn v c
14
tnh ca o Pht trong th gian ny, o
Pht c mt l do nhu cu ca th gian,
th khng l do g o Pht tch ly khi
th gian. Do vy, nhp th khng ch l
mt hin tng m n thi hin i Pht
gio mi lm. Nh s hi ha v uyn
chuyn vn c, t u th k XX, khi th
gii c nhiu bin ng, xy ra cuc giao
thoa kinh t, vn ha, tn ngng dng
chy hp lu lm thay i i nhiu
hnh thi x hi, trong , cc nhn s
Pht gio ng thi pht ng phong
tro chn hng hng n mt mc ch
15
chnh l xy dng mt x hi theo tn
ch o c Pht gio. Dn dn, thut
ng Pht gio nhp th c cc hc gi
nhn mnh nhiu hn vi s quan st v
nh gi qua cc phong tro x hi, chia
s vi ngi dn ming cm manh o,
cu tr cc vng thin tai, tham gia cc
cng tc tnh nguyn x hi nh gip
ngi tn tt, c nh, HIV Nhng
phong tro ny pht trin theo tinh thn
t bi ln mn, ph hp vi lng ln mn
ca ch Pht t nn nhn c nhiu s
ng h. S pht trin mt cch tch cc
16
v ni cm ln trn cc hnh thc khc
thuc Pht gio khng th khng lm
mt s nh hc gi bn khon, liu c
phi phong tro ny pht trin mt cch
thun bum xui gi l do x hi vt
cht thc y? V liu s u t ny c
p ng ng tn ch mc ch ca mt
tn gio tm linh l Pht gio hay khng?
v cu tr li c tinh thn Pht gio
chp nhn khi v ch khi ngi ta xem s
thin nguyn ny l phng tin em
nh sng Pht- n gn chng sanh.
Bi l nhng chia s vt cht d c to ln
17
nh th no i na cng khng lm vi
i ni kh thiu thn ca loi ngi khi
t thn nhng ngi y khng n lc
hon thin i sng h. Chia s ch lm
con ngi xch li gn nhau, nui ln
lng t bi v th hin lng ln mn, tnh
yu thng ca con ngi. D nhin, s
tnh nguyn, dn thn trong cc phong
tro thin nguyn x hi l cch lm
ng theo tinh thn t nhip, l cch lm
c nhn tm, ng nhu cu x hi.
Nhng tu thnh c mc ch chnh
ng ca Pht gio s cn ty thuc vo
18
nhiu yu t, trong quan trng hn c
vn l cc s gi Nh lai, nhng ngi
trc tip hng dn iu hnh.
CC TH TI VN HA
Mt hnh thc na m Pht gio n vi
con ngi l cc th ti vn ha, trong
bao gm c sch, bo, bng, a, v.v...
vit v Pht gio, loi hnh ny l cch
thc truyn tr gio l o Pht t xa n
nay v cng l cch thc Pht gio
n vi qun chng mt cch ph hp.
Bn cnh , cc hnh thc m nhc, in
nh, vn ngh, v.v l nhng loi hnh
19
vn ha c tim nng nh hng cao n
ch Pht t ni ring v qun chng
thuc mi tng lp ni chung. Tt nhin
vi Vit Nam, loi hnh vn ha ny i
vi Pht gio c xem l mi, bi l
xut pht t nhng nhu cu trong x hi
ngy nay. Khi th gii bn ngoi si
ng vi bao loi hnh gii tr, gii thiu
mt loi hnh gii tr lnh mnh mang
tinh thn Pht gio m bn sc dn
tc l mt vic m Pht gio cn lm v
lm. m nhc, mt loi hnh ngh
thut vi nhiu cung bc ca n s lm
20
con ngi khm ph c nt p tinh
ty trong ng ngch tm hn, lm thng
hoa tm hn khi tn sng h bt nhp
c vi cung bc ca m nhc, v Pht
gio, mt tn gio tm linh t hn s rt
thnh cng khi n vi con ngi bng
loi hnh ny. Vn ch cn l ch quan
ch cn c nhng nhc s thm m
tinh cht Pht gio, sng trong sui
ngun mu nhim tm linh ca Pht gio
chuyn ti vo tc phm m nhc ca
mnh nhng cht liu tinh hoa cho con
ngi.
21
Bn cnh m nhc l loi hnh gii tr bc
cao cn c nhng loi hnh gii tr rt c
tim nng chuyn ti o l Pht gio
mt cch d dng n con ngi l
in nh v vn ngh. Cc loi hnh ngh
thut ny mang tnh tc ng phong tro,
