Upload
bsdany
View
222
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/7/2019 CH AA p1
1/48
CHUYN HO PROTEINCHUYN HO PROTEIN
8/7/2019 CH AA p1
2/48
- Thoi ho protein- Thoi ho acid amin: Thoi ho nit ca acid amin Thoi ho b khung cacbon ca acid amin
- Tng hp acid amin- Chuyn acid amin thnh cc sn phm chuyn bit
Ni dung
8/7/2019 CH AA p1
3/48
S TNG QUT CHUYN HO PROTID
Protein thc n
Acid amin
Protein c th Cc sn phmcha nit khc
B khung carbon NH4+
Urea
Bi titAcetyl CoA
Pyruvate, sn phmtrung gian chu trnhacid citric
ATP Glucose
8/7/2019 CH AA p1
4/48
THOI HO PROTEIN
8/7/2019 CH AA p1
5/48
NHU CU PROTEIN CA C TH
- C th cn 30 60 g/ngy (khong 1g/kg/ngy)- Vai tr:
Tng hp protein cu trc v chc nng: collagen,myosin
Tng hp protein c hot tnh sinh hc: enzym,hormon Tng hp cht c hot tnh sinh hc: histamin,serotonin Cung cp 12% tng nng lng c th ( ng vt n
tht 90%)- Acid amin d tha (t thc n) khng c d tr
8/7/2019 CH AA p1
6/48
Suy dinh dng nng lng protein:
- Th marasmus: suy kit tng qut do thiu c nng lngv protein.- Th kwashiorkor: c trng bng ph, nng lng nhpvo nhng thiu c cht v lng protein.Thc t thng gp dng trung gian ca 2 th ny.
8/7/2019 CH AA p1
7/48
NGUN GC ACID AMIN TRONG C TH
AcidAcid aminamin ngoingoi sinhsinh Acid amin ni sinhAcid amin ni sinh
-- T ng vt, thc vtT ng vt, thc vtv vi sinh vt (to,v vi sinh vt (to,
men bia) hp thumen bia) hp thuvo c th qua quvo c th qua qutrnh tiu hotrnh tiu ho
-- TngTng hphp trongtrong ccthth
-- ThuThu phnphn tt proteinproteintt bobo (men(men catepsincatepsincc trongtrong lysosomlysosom,, gygyhinhin tngtng tt tiutiu))
8/7/2019 CH AA p1
8/48
TIU HO V HP THU PROTEINTiu ho:Proteinase (protease): l cc peptidase thu phn protein thnhpeptid ri thnh acid amin t do:- Endopeptidase: ct cc lin kt peptid bn trong chui: pepsin,trypsin, chymotrypsin, thng c hiu cho acid amin- Exopeptidase: ct lin kt peptid u tn
Aminopeptidase: u N tn Carboxypeptidase: u C tn
Hp thu:Acid amin t do
Nim mc rut non
Tnh mch ca
Gan
M, t bo
8/7/2019 CH AA p1
9/48
TiuTiu hoho proteinprotein
EnzymEnzym tiutiu haha cc tittit rara didi dngdng tintin enzymenzym((proenzymproenzym)) khngkhng hothot ngng.. KhiKhi cc aa vovolnglng rutrut,, cccc tintin enzymenzym ss cc hothot haha thnhthnhdngdng hothot ngng..
8/7/2019 CH AA p1
10/48
TiuTiu hoho proteinprotein
EnzymEnzym cc tnhtnh cc hiuhiu,, chch ctct nhngnhng linlin ktkt nhtnhtnhnh
TrypsinTrypsin:: CtCt linlin ktkt peptidpeptid trctrc ArgArg hay Lys.hay Lys.
ChymotrypsinChymotrypsin :: CtCt linlin ktkt peptidpeptid sausau PhePhe,, TrpTrp, Tyr., Tyr.
CtCt chmchm hnhn sausau AsnAsn, His, Met hay, His, Met hay LeuLeu..
ElastaseElastase:: CtCt LKLK peptidpeptid sausau Ala,Ala, GlyGly, Ser,, Ser, hochoc Val.Val.
TiTi ngng tiutiu hoho::
--ProteinProtein cucu ((ngng vtvt)) cc thythy phnphn honhon tonton..
-- ProteinProtein sisi (collagen, keratin)(collagen, keratin) cc tiutiu haha mtmt phnphn..
-- ProteinProtein ngng cccc cc tiutiu haha khngkhng honhon tonton (do(do lplp
cellulose).cellulose).
8/7/2019 CH AA p1
11/48
VNG LUN CHUYN PROTEINProtein c th
Acid amin
Thoi hoprotein
Ti s dng tng hp protein
Thoi ho
ngi ln, 1-2% tng lng protein c th thoi homi ngy (ch yu t c), to acid amin t do:
- 75-80% c ti s dng tng hp protein mi
- 20-25% to ureaProtein t bo lun c i mi. Qu trnh thoi hoprotein t bo nh enzym catepsin A, B, C tronglysosom ca t bo
8/7/2019 CH AA p1
12/48
CnCn bngbng nitnit (nitrogen balance)(nitrogen balance)
ngingi trngtrng thnhthnh,, khikhi proteinprotein nnnhnh dodo lnglng proteinprotein tngtng hphp vv proteinproteinthoithoi hoho linlin tctc vv cncn bngbng..
8/7/2019 CH AA p1
13/48
CN BNG NIT
L s khc bit gia tng lng nit nhp v tnglng nit mt qua phn, nc tiu v m hi.
- Dng: nhp > xut. VD: tr nh ang pht trin, ph
n c thai, ngi bnh hi phc.
- m: nhp < xut. VD: ngi gi, sau phu thut, ungth tin trin, n khng .
Ngi ln bnh thng: nhp = xut
8/7/2019 CH AA p1
14/48
THOI HO NIT CA ACID AMIN
8/7/2019 CH AA p1
15/48
SN PHM CA THOI HO NIT NG VT
- ammonia- acid uric- urea
u th ammonia: c xng (Teleostei) (thi nh trao ilin tc vi mi trng nc)
u th acid uric: chim (cn gi nc, gi trng lngthp)
u th urea: ngi (tan nhiu trong nc, khng c)
8/7/2019 CH AA p1
16/48
Acid -amin Acid -ceto
-Cetoglutarate L-Glutamate
NH3 CO2
Urea
Dng di chuyn ca nit trong d ho acid amin(Sinh tng hp urea)
Chuyn amin
Kh aminoxi ho
Chu trnh urea
8/7/2019 CH AA p1
17/48
CHUYN AMIN
transaminase
(vitamin B6)
M ng vt: 2 enzyme ph bin nht v hot ng mnh nht lglutamate oxaloacetate transaminase (GOT) v glutamate pyruvatetransaminase (GPT)
-Cetoglutarate
Pyruvate
Alanine
Glutamate
Aspartate
Oxaloacetate
GPT GOT
8/7/2019 CH AA p1
18/48
C CH PHN NG CHUYN AMIN
Pyridoxal phosphate ng vai tr gi gc amin tm thi cho c cht k tip (acid ceto)(vit B6)
8/7/2019 CH AA p1
19/48
GPT, GOT
GPT
GOT
GPT=glutamate pyruvate transaminase=ALT=alanine transaminase
GOT=glutamate oxaloacetate transaminase=AST=aspartate transaminase
8/7/2019 CH AA p1
20/48
GOT, GPT - ng dng lm sng
Xc nh hot transaminase SGOT (AST) vSGPT (ALT) v ch s GOT/GPT (De Ritis) trongcc bnh l tim, gan hay c vnGOT v GPT l cc enzym ni bo, bnh thng
trong huyt thanh < 40 UI/l.Xt nghim trnh v hng cu.Nhi mu c tim: ch yu tng GOT, ch sGOT/GPT > 1, tng gp 2-25 ln, tng sm, cao
nht t 16-48 gi.Vim gan siu vi: tng c GPT v GOT; GPTtng nhiu GOT/GPT < 1, tng gp trm ln,sm trc vng da, tng ko di, chuyn thnh
mn tnh.
8/7/2019 CH AA p1
21/48
KH AMIN OXY HO
NAD(P)+ NAD(P)H,H+
L-Glutamat -Cetoglutarat
NH3L-Glutamat
dehydrogenase
L-Glutamat dehydrogenase: trung tm ca chuyn ho nit, 75% nit ca protein
n vo chuyn ho theo con ng glutamat
8/7/2019 CH AA p1
22/48
Amino acid oxidase: m gan, thn
Flavin Flavin+H2
H2O2 O2
H2O
Acid -amin [Acid -imin]
1/2O2
Acid -ceto
H2O
NH3
Amino acid oxidase
Catalase
KH AMIN OXY HO
CHNH2 C=NH C=O
Tch nhm amin ra khi aa di dnh NH3 pH 7,3, duy nht ch c L glutamate dehydrogenase (L.glu. DH) c CoE lNAD+ c kh nng kh amin trc tip ca L. Glutamate mt cch d dng.Gm 2 giai on xy ra ty th * Giai on 1: Kh hydro nh dehydrogenase (DH)
* Giai on 2: Thy phn t pht
8/7/2019 CH AA p1
23/48
KhKh aminamin oxyoxy hoho
DH
8/7/2019 CH AA p1
24/48
CHUYN KH AMIN
Hu ht cc transaminase c cng c cht v sn phm (glutamat vcetoglutarate) vi glutamin dehydrogenase phi hp gia phn ngchuyn v kh amin bi tit nit cho tng acid amin.
Qu trnh ny cho thy vai tr trung tm ca glutamat trong kim sotchuyn ho nit.
8/7/2019 CH AA p1
25/48
LIN QUAN GIA KH AMIN V CHUYNAMIN :
-Cc enzym kh amin oxyha ca cc acid amin hotng yu pH 7,3 ngai tr L glutamate dehydrogenase(L.glu. DH) c CoE l NAD+ .
-Cc enzym Transaminase ca cc acid amin li phbin v hot ng mnh c bit Glutamate aminTransferase.
- Nn hu ht cc aa c kh amin gin tip thng quah thng chuyn amin nh CG lm cht trung gian.
8/7/2019 CH AA p1
26/48
Chuyn amin Kh amin
8/7/2019 CH AA p1
27/48
KhKh carboxylcarboxyl toto aminamin
PhPh binbin vi vi sinhsinh vtvt
Cc amin khi ht tc dng, s bkh amin v oxy ho:
8/7/2019 CH AA p1
28/48
Kh carboxyl to amin
8/7/2019 CH AA p1
29/48
ChuynChuyn chch NHNH33NHNH33::
NiNi sinhsinh:: KhKh aminamin oxyoxy hoho cccc acidacid aminamin
ThoiThoi hoho basebase nitnit
NgoiNgoi sinhsinh: vi: vi khunkhun cc enzymenzym thuthu phnphn proteinprotein trongtrongrutrut (NH(NH33/TM/TM caca > NH> NH33//tuntun honhon 55--1010 lnln))
GlutaminGlutamin::
KhngKhng cc,, khngkhng mangmang inin tchtch,, nnnn dd vnvn chuynchuynquaqua mngmng..
LL chtcht vnvn chuynchuyn NHNH44++ chch yuyu//mumu
NgunNgun cungcung cpcp nhmnhm aminamin chocho tngtng hphp acidacid aminamin
8/7/2019 CH AA p1
30/48
TNG HP GLUTAMIN
Mg2+
- Chuyn ch NH3 trong mu. NH3 t do trong mu: 1-2 mg/l
- L c ch kh c NH3 ch yu ca no (to urea khngng vai tr quan trng). Nhng nu NH3 mu cao khng glutamat no tng hp glutamat t -cetoglutarat kitqu cc cht trung gian trong chu trnh acid citric.
Glutamine
synthetase
8/7/2019 CH AA p1
31/48
VN CHUYN GLUTAMIN TRONG MU
Acid amin
NH3
Glutamin(60-100 mg/l)
NH3 t do
(1-2 mg/l)
AcidglutamicNH3 NH3
Urea NH4Cl
Nc tiu
M
MU
GAN THN
8/7/2019 CH AA p1
32/48
TiTi gangan vv thnthn
Ti gan, NH4+ phng thch t glutamin s c tng hp thnh urea v o
thi ra nc tiu.Ti thn, thu phn glutamin cho NH4+ to mui amon v o thi theo nctiu, gip thi H+ thng bng acid-base.
Thu phn glutamin/thn tng trongtoan mu
Thu phn glutamin/thn gim trongkim mu
8/7/2019 CH AA p1
33/48
Alanin vn chuyn NH4+ m c cng hot ng mnh l c v gan(chu trnh Glucose-Alanin)
8/7/2019 CH AA p1
34/48
Alanine ng vai tr l acid amin quan trng trong tn to ng.
8/7/2019 CH AA p1
35/48
NG DNGNG DNG
NHNH33 tng trong mu gytng trong mu gy :: Gim pH mu.Gim pH mu.
Tn thng t bo thn kinhTn thng t bo thn kinh
NHNH33 qua hng ro mu no, kt hp glutamat to glutamin gyqua hng ro mu no, kt hp glutamat to glutamin gy
gimgim keto glutarat ca no, dn ti gim oxaloacetat, nhketo glutarat ca no, dn ti gim oxaloacetat, nhhng n chu trnh Krebs, thiu nng lng cho no, tnhng n chu trnh Krebs, thiu nng lng cho no, tnthng t bo.thng t bo.
Tng glutamin trong no, gim d tr glutamat (glu cn thitTng glutamin trong no, gim d tr glutamat (glu cn thit
cho to cc neurotransmitter nhcho to cc neurotransmitter nh --aminobutyrat (GABA)aminobutyrat (GABA)))..
Tng glutamin no, thay i cht gy thm thu trong t boTng glutamin no, thay i cht gy thm thu trong t bohch glial, gy ph no.hch glial, gy ph no.
8/7/2019 CH AA p1
36/48
NH3 tng trong trng hp:
- Suy t bo gan nng: x gan giai oncui, nhim c, nhim virus gy hoi t
cp..- Ni thng ca ch- Di truyn do thiu enzym ca chu trnhurea
8/7/2019 CH AA p1
37/48
ChuChu trnhtrnh UreaUrea
ChuChu trnhtrnh OrnithinOrnithin
1932, Hans Krebs1932, Hans Krebs
ChCh yuyu xyxy rara gangan55 giaigiai onon (1, 2:(1, 2: xyxy rara trongtrong tyty thth
3, 4, 5:3, 4, 5: trongtrong bobo tngtng))
NN--acetylacetyl glutamatglutamat cc vaivai trtr iuiu hoho dd lplpthth dngdng..
8/7/2019 CH AA p1
38/48
ChuChu trnhtrnh UreaUrea
1
23
45
8/7/2019 CH AA p1
39/48
ChuChu trnhtrnh UreaUrea
8/7/2019 CH AA p1
40/48
ChuChutrnhtrnhUreaUrea
CPS I: carbamylphosphat synthetaseOTC: ornithintranscarbamylase
8/7/2019 CH AA p1
41/48
CHU TRNH UREA1: carbamoyl phosphatesynthetase2: ornithine transcarbamoylase
3: arginosuccinate synthetase4: arginosuccinase5: arginase
8/7/2019 CH AA p1
42/48
Phng trnh tng qut:
CO2
+ NH4
+ + 3ATP + Asp + 2H2O Urea + 2ADP + 2Pi + AMP + PPi + fumarate
8/7/2019 CH AA p1
43/48
RI LON CHUYN HO LIN QUAN NCHU TRNH UREA
Tng ammonia mu type 1: thiu carbamoyl phosphate synthetase
Tng ammonia mu type 2: thiu ornithine transcarbamoylase
Tng citrulline mu: thiu arginosuccinate synthetase
Tng acid arginosuccinic mu v nc tiu: thiu arginosuccinase
Tng arginine mu: thiu arginase trong hng cu
Triu chng ca cc bnh l di truyn do khim khuyt mt trong ccenzym ca chu trnh urea thng xut hin ngay sau sinh gm co git,ri lon vn ng, l m, b km, thm ch hn m hay t vong nukhng c pht hin. Nng nht l khim khuyt carbamoylphosphate synthetase.
U l d f t (UCD )
8/7/2019 CH AA p1
44/48
Urea cycle defects (UCDs)
8/7/2019 CH AA p1
45/48
iuiu hoho chuchu trnhtrnh UreaUrea
DiDi hnhn:: thaythay ii chch nn proteinprotein
LngLng proteinprotein caocao,, nngnng enzymenzym tngtng..
KhiKhi chch nn proteinprotein cncn bngbng,, lnglng enzymenzym gimgim..
KhiKhi ii koko didi,, tngtng phnphn huhu protein,protein, enzymenzym lili tngtng
NgnNgn hnhn: N: N--acetylglutamatacetylglutamat ll chtcht dd lplp thth dngdng cacaCPS I.CPS I.
NN--acetylglutamatacetylglutamat nn nhnh ll nhnh acetylacetyl CoACoA,, glutamatglutamat,, vvargininarginin
AcetylAcetyl CoACoA ++ glutamatglutamat NN--acetylglutamatacetylglutamat ++ CoACoA
((ArgininArginin ll chtcht dd lplp thth (+)(+) caca NN--acetylglutamatacetylglutamat synthetasesynthetase))
N-acetylglutamat synthetase
8/7/2019 CH AA p1
46/48
UreaUrea--ngng dngdng lmlm sngsng
UreaUrea ll snsn phmphm thoithoi hoho chch yuyu tt protein,protein, cc totothnhthnh tt NHNH33 vv chch yuyu gangan..
KhKh nngnng toto ureaurea caca gangan rtrt lnln ((tntn thngthng 2/3,2/3, khkhnngnng toto ureaurea vnvn bnhbnh thngthng).).UreaUrea cc toto rara,, vovo mumu,, lclc thnthn vv thithi rara ncnc tiutiu..
BnhBnh thngthng::
UreaUrea mumu: 3,5: 3,5 77 mmolmmol/l/l(0,2(0,2 -- 0,4 g/l)0,4 g/l)
BUN (blood urea nitrogen)BUN (blood urea nitrogen)
TngTng hayhay gimgim ureaurea cc linlin quanquan mtmt ss tnhtnh trngtrng bnhbnh ll..
8/7/2019 CH AA p1
47/48
LinLin quanquan giagia chuchu trnhtrnh UreaUrea vv chuchu trnhtrnh KrebsKrebs
Li i h t h U h t h K b
8/7/2019 CH AA p1
48/48
Lin quan gia chu trnh Urea v chu trnh Krebs