Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 1
CHỦ TỊCH NƯỚC GỬI THƯ CHUacuteC MỪNG NĂM HỌC MỚI 2011-2012
Caacutec thầy giaacuteo cocirc giaacuteo caacuten bộ cocircng chức viecircn chức ngagravenh giaacuteo dục caacutec bậc phụ huynh vagrave caacutec em học sinh sinh viecircn thacircn mến
Nhacircn dịp khai giảng năm học mới 2011 ndash 2012 vagrave ngagravey ldquoToagraven dacircn đưa trẻ đến trườngrdquo tocirci thacircn aacutei gửi tới caacutec thế hệ nhagrave giaacuteo caacuten bộ cocircng chức viecircn chức ngagravenh giaacuteo dục caacutec bậc phụ huynh vagrave caacutec em học sinh sinh viecircn trong cả nước lời chuacutec mừng tốt đẹp nhất
Năm học 2010 ndash 2011 ngagravenh giaacuteo dục đatilde coacute nhiều cố gắng tiến bộ Quy mocirc vagrave mạng lưới giaacuteo dục tiếp tục được mở rộng chất lượng giaacuteo dục ở caacutec cấp học được nacircng lecircn giaacuteo dục đạo đức phaacutep luật lyacute tưởng sống cho học sinh sinh viecircn được chuacute trọng cocircng taacutec xatilde hội hoacutea giaacuteo dục huy động caacutec nguồn lực đầu tư cho giaacuteo dục đạt kết quả tốt cơ sở vật chất của nhagrave trường được tăng cường
Tocirci nhiệt liệt biểu dương sự nỗ lực cố gắng vagrave những kết quả của ngagravenh giaacuteo dục nhất lagrave caacutec tập thể caacute nhacircn điển higravenh tiecircn tiến caacutec thầy giaacuteo cocirc giaacuteo tacircm huyết tận tụy với cocircng việc caacutec em học sinh nghegraveo ở vugraveng sacircu vugraveng xa biecircn giới hải đảo đatilde vượt khoacute vươn lecircn trong học tập
Năm học 2011 ndash 2012 coacute yacute nghĩa rất quan trọng lagrave năm học đầu tiecircn thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc lần thứ XI Để thực hiện tốt sứ mệnh ldquonacircng cao dacircn triacute phaacutet triển nguồn nhacircn lực bồi dưỡng nhacircn tagravei goacutep phần quan trọng phaacutet triển đất nước xacircy dựng nền văn hoacutea vagrave con người Việt Namrdquo cugraveng với sự goacutep sức của toagraven xatilde hội ngagravenh giaacuteo dục cần đối mới căn bản toagraven diện xacircy dựng nacircng cao chất lượng đội ngũ giaacuteo viecircn caacuten bộ quản lyacute giaacuteo dục đổi mới mạnh mẽ nội dung chương trigravenh phương phaacutep dạy vagrave học ở tất cả caacutec cấp bậc học đẩy mạnh thi đua ldquodạy tốt học tốtrdquo nacircng cao chất lượng giaacuteo dục toagraven diện đặc biệt coi trọng giaacuteo dục truyền thống lịch sử đạo đức lối sống yacute thức traacutech nhiệm xatilde hội năng lực saacuteng tạo kỹ năng thực hagravenh taacutec phong cocircng nghiệp xacircy dựng mocirci trường giaacuteo dục lagravenh mạnh kết hợp chặt chẽ giữa nhagrave trường với gia đigravenh vagrave xatilde hội huy động caacutec nguồn lực tăng cường đầu tư phaacutet triển giaacuteo dục nhất lagrave vugraveng sacircu vugraveng xa biecircn giới hải đảo vugraveng đồng bagraveo dacircn tộc thiểu số thực hiện tốt chiacutenh saacutech ưu đatildei hỗ trợ đối với học sinh sinh viecircn giỏi nghegraveo khuyết tật con em gia đigravenh coacute cocircng với caacutech mạng dacircn tộc thiểu số giaacuteo viecircn cocircng taacutec ở những vugraveng khoacute khăn
Tocirci mong muốn vagrave tin tưởng caacutec em học sinh sinh viecircn phaacutet huy truyền thống hiếu học của dacircn tộc ta nỗ lực phấn đấu vươn lecircn regraven luyện tốt đạt nhiều thagravenh tiacutech cao trong học tập nghiecircn cứu khoa học
Tocirci đề nghị caacutec cấp ủy Đảng chiacutenh quyền caacutec tổ chức đoagraven thể vagrave toagraven xatilde hội tiếp tục quan tacircm chăm lo nhiều hơn nữa cho sự nghiệp trồng người tạo mọi điều kiện thuận lợi để con em chuacuteng ta được học tập regraven luyện đạt kết quả tốt
Chuacutec caacutec thầy giaacuteo cocirc giaacuteo caacuten bộ cocircng chức viecircn chức ngagravenh giaacuteo dục vagrave toagraven thể caacutec em học sinh sinh viecircn đạt được nhiều thagravenh tiacutech xuất sắc trong năm học mới Chuacutec sự nghiệp giaacuteo dục ngagravey cagraveng phaacutet
triển goacutep phần tiacutech cực vagraveo sự nghiệp xacircy dựng vagrave bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xatilde hội chủ nghĩa
Thacircn aacutei Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam
Trƣơng Tấn Sang
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang
Nhacircn dịp khai giảng năm học mới 2011-2012 Chủ tịch nƣớc Trƣơng Tấn Sang đatilde gửi thƣ chuacutec mừng đến caacutec thầy giaacuteo cocirc giaacuteo caacuten bộ cocircng chức viecircn chức ngagravenh giaacuteo dục caacutec bậc phụ huynh vagrave caacutec em học sinh sinh viecircn cả nƣớc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 2
DIỄN VĂN KHAI GIẢNG CAO ĐẲNG KHOacuteA V
VAgrave PHAacuteT ĐỘNG THI ĐUA NĂM HỌC 2011-2012
Kiacutenh thƣa - Quyacute vị đại biểu
- Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức
- Caacutec em sinh viecircn thacircn mến
rong khocircng khiacute tưng bừng của cả nước chagraveo đoacuten năm học mới caacutec trường vui mừng
chagraveo đoacuten tacircn sinh viecircn tựu trường hocircm nay ngagravey 2492011 Trường Cao đẳng
Thương mại long trọng tổ chức lễ khai giảng cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động thi đua
năm học mới 2011-2012 thay mặt latildenh đạo nhagrave trường tocirci xin nhiệt liệt chagraveo mừng quyacute vị đại
biểu khaacutech mời quyacute thầy cocirc giaacuteo đại diện Đảng ủy Ban Giaacutem hiệu Cocircng đoagraven cơ sở caacutec phograveng
khoa bộ mocircn trung tacircm vagrave cố vấn học tập đatilde dagravenh thời gian về dự trong buổi lễ trang trọng nagravey
Đặc biệt tocirci nhiệt liệt chagraveo mừng đại diện caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 đại diện hơn 1700 (1754)
tacircn sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 vagrave đại diện caacutec lớp dự lễ khai giảng saacuteng hocircm nay
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Kế thừa vagrave phaacutet huy truyền thống của Trường Cao đẳng Thương mại gần 40 năm xacircy dựng vagrave
trưởng thagravenh năm học 2010-2011 caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV nhagrave trường đatilde vượt mọi khoacute khăn
thử thaacutech vagrave hoagraven thagravenh tốt nhiệm vụ năm học trong caacutec lĩnh vực chiacutenh trị tư tưởng đagraveo tạo
nghiecircn cứu khoa học quản lyacute học tập nacircng cao trigravenh độ thi đua khen thưởng
Trecircn lĩnh vực chiacutenh trị tư tưởng Triển khai tổ chức tốt Tuần giaacuteo dục cocircng dacircn đầu vagrave cuối
khoaacute học soạn thảo vagrave cung cấp cho HSSV cẩm nang học sinh sinh viecircn giuacutep người học nắm chắc
hơn về caacutec quy định quy chế nội quy từ đoacute coacute hướng phấn đấu tốt trong học tập vagrave regraven luyện Tổ
chức chuyecircn đề Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh gắn với nghe noacutei chuyện
thời sự trong nước vagrave thế giới triển khai học tập quaacuten triệt Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc
lần thứ XI xacircy dựng chương trigravenh hagravenh động thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng caacutec cấp nhiệm kỳ
2010-2015 Tổ chức giao lưu với doanh nghiệp huy động tagravei trợ hơn 110000000 đồng học bổng
khuyến khiacutech học tập từ caacutec doanh nghiệp Tổ chức caacutec hoạt động sinh hoạt ngoại khoacutea văn hoacutea
văn nghệ thể dục thể thao giao lưu kết nghĩa tham quan cắm trại chạy việt datildehellip đatilde thu huacutet
được đocircng đảo caacuten bộ giảng viecircn vagrave HSSV tham gia goacutep phần mang lại sacircn chơi bổ iacutech cho HSSV
vagrave đời sống tinh thần CBVC
Để đảm bảo vagrave nacircng cao chất lượng đagraveo tạo theo tinh thần Chỉ thị số 296CT-TTg của Thủ
tướng Chiacutenh phủ năm học qua nhagrave trường thường xuyecircn tổ chức tập huấn về đổi mới phương
phaacutep giảng dạy phương phaacutep giảng dạy trong đagraveo tạo tiacuten chỉ viết giaacuteo trigravenh mocircn học tập huấn
phương phaacutep nghiecircn cứu khoa học phương phaacutep ra đề thi vagrave đaacutenh giaacute cacircu hỏi trắc nghiệm nhằm
nacircng cao năng lực cho đội ngũ caacuten bộ giảng viecircn Tổ chức Hội thi giaacuteo viecircn dạy giỏi vagrave tuyển
chọn giaacuteo viecircn tham gia hội thi giaacuteo viecircn dạy giỏi cấp thagravenh phố
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 3
Nhagrave trường đatilde đaacutenh giaacute lại 3 chương trigravenh giaacuteo dục chuyecircn ngagravenh vagrave chuyển đổi bổ sung
chương trigravenh giaacuteo dục cho 10 chuyecircn ngagravenh đang đagraveo tạo trigravenh độ cao đẳng đatilde thẩm định 31 đề
cương học phần giảng dạy theo niecircn chế 32 đề cương học phần giảng dạy theo học chế tiacuten chỉ vagrave
7 đề cương học phần giảng dạy liecircn thocircng đatilde cơ bản hoagraven thagravenh caacutec giaacuteo trigravenh đatilde đăng kyacute biecircn
soạn đatilde sửa chữa tu chỉnh cung cấp bagravei giảng cho sinh viecircn kịp thời đầy đủ vagrave đảm bảo chất
lượng Khocircng chỉ hoagraven thagravenh việc chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục từ niecircn chế sang học chế tiacuten
chỉ xacircy dựng tất cả đề cương chi tiết học phần vagrave tổ chức đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ đối với bậc
cao đẳng trong năm học vừa qua nhagrave trường đatilde hoagraven thagravenh việc xacircy dựng vagrave cocircng bố chuẩn đầu
ra cho caacutec ngagravenh đagraveo tạo vagrave baacuteo caacuteo Bộ kịp thời Nhagrave trường cũng đatilde vagrave đang hoagraven thagravenh cocircng
trigravenh xacircy dựng 35 phograveng học thư viện điện tử phần mềm vagrave thiết bị phục vụ cho cocircng taacutec quản lyacute
vagrave điều hagravenh đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ
Về kết quả regraven luyện học tập của HSSV trong năm học qua Tỷ lệ regraven luyện từ khaacute trở lecircn đạt
885 vượt chỉ tiecircu đề ra từ đầu năm học 100 HSSV khocircng mắc phải caacutec tệ nạn xatilde hội khocircng
coacute HSSV nagraveo vi phạm bị xử lyacute kỷ luật Về học tập HSSV lecircn lớp đạt tỷ lệ 999 tỷ lệ thi đỗ tốt
nghiệp 979 Tỷ lệ HSSV coacute việc lagravem sau khi tốt nghiệp của trường 784
Về hoạt động nghiecircn cứu khoa học Đatilde coacute 910 đề tagravei đăng kyacute kyacute hợp đồng Nghiệm thu được 5
đề tagravei được đaacutenh giaacute chất lượng tốt Caacutec đề tagravei cograven lại tiếp tục hoagraven thagravenh trong năm học sau Đatilde
tổ chức hướng dẫn sinh viecircn vagrave tập huấn cho caacuten bộ giảng viecircn về cocircng taacutec NCKH Ban hagravenh bản
tin khoa học hằng quyacute đảm bảo tiến độ coacute nội dung ngagravey cagraveng phong phuacute vagrave đa dạng về thể loại
Trong cocircng taacutec caacuten bộ Thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015 vagrave tầm nhigraven
2020 nhagrave trường đatilde phaacutet triển hai khoa thagravenh 4 khoa với 10 bộ mocircn trực thuộc Bổ nhiệm caacuten bộ
latildenh đạo cấp phograveng cấp khoa vagrave cấp bộ mocircn Tuyển dụng bổ sung đội ngũ 15 giảng viecircn chuyecircn
viecircn cử 16 caacuten bộ giảng viecircn học cao học 7 caacuten bộ giảng viecircn học nghiecircn cứu sinh nacircng tổng số
nghiecircn cứu sinh cao học lecircn 55 người thạc sỹ lagrave 41 người Tổng số caacuten bộ giảng viecircn tốt nghiệp
vagrave đang học sau đại học 96 người chiếm tỷ lệ 658 trong tổng số CBVC Tổ chức tập huấn theo
sự điều động của caacutec bộ ngagravenh vagrave bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm chuyecircn mocircn nghiệp vụ hegrave cho
caacuten bộ giảng viecircn kịp thời Tổng kinh phiacute đagraveo tạo bồi dưỡng cho CBQL vagrave giảng viecircn năm 2011
dự kiến 210 triệu đồng
Với những cố gắng của caacuten bộ viecircn chức vagrave học sinh sinh viecircn nhiều tập thể caacute nhacircn được
nhagrave trường tặng thưởng danh hiệu tập thể lao động tiecircn tiến chiến sỹ thi đua cấp cơ sở vagrave đề nghị
Bộ Cocircng Thương cocircng nhận danh hiệu tập thể lao động xuất sắc chiến sỹ thi đua cấp Bộ vagrave bằng
khen cấp Bộ
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Coacute được những thagravenh tiacutech trecircn lagrave nhờ tinh thần đoagraven kết yacute thức traacutech nhiệm của toagraven thể caacuten
bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường cugraveng với sự giuacutep đỡ to lớn của caacutec cấp caacutec ngagravenh caacutec doanh
nghiệp caacutec nhagrave hảo tacircm ngoagravei trường Nhacircn dịp lễ khai giảng năm học mới thay mặt latildenh đạo
nhagrave trường tocirci xin nhiệt liệt biểu dương toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV nhagrave trường đatilde nổ lực
phacircn đấu hăng haacutei lagravem việc vagrave học tập nhiệt tigravenh đoacuteng goacutep triacute tuệ vagrave sức lực để hoagraven thagravenh xuất
sắc nhiệm vụ năm học Tocirci cũng xin tracircn trọng bagravey tỏ lời cảm ơn đến Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo Bộ
Cocircng Thương Đảng ủy Quận Thanh khecirc Liecircn Đoagraven LĐTP Đagrave Nẵng Thagravenh đoagraven Đagrave Nẵng đatilde
latildenh đạo chỉ đạo sacircu saacutet phối hợp kịp thời goacutep phần to lớn tạo necircn thagravenh tiacutech của nhagrave trường
trong năm học qua cảm ơn caacutec nhagrave tagravei trợ caacutec nhagrave hảo tacircm đatilde kịp thời động viecircn đoacuteng goacutep ủng
hộ nhagrave trường vagrave trao caacutec suất học bổng cho HSSV trong năm học vừa qua
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Phaacutet huy thagravenh tiacutech đatilde đạt được trong năm học vừa qua năm học 2011-2012 năm học đầu tiecircn
thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc lần thứ XI về cocircng taacutec phaacutet triển nacircng cao chất
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 4
lượng giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo chất lượng nguồn nhacircn lực phaacutet triển khoa học cocircng nghệ vagrave kinh tế
tri thức Đối với nhagrave trường lagrave năm tiếp tục thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015
vagrave tầm nhigraven 2020 lagravem cơ sở nacircng cấp lecircn trường đại học vagraveo năm 2015 vagrave tiếp tục đagraveo tạo theo hệ
thống tiacuten chỉ Trecircn cơ sở đoacute nhagrave trường tập trung latildenh đạo thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau
1 Tiếp tục thực hiện chiến lược phaacutet triển nguồn nhacircn lực tuyển dụng bổ sung đội ngũ nhằm
đảm bảo số lượng chất lượng giảng viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute đaacutep ứng nhu cầu trước mắt vagrave chiến
lược phaacutet triển trường
2 Xacircy dựng kế hoạch đagraveo tạo nacircng cao trigravenh độ thực hiện kế hoạch cử giảng viecircn vagrave caacuten bộ
quản lyacute đagraveo tạo sau đại học ưu tiecircn đagraveo tạo tiến sỹ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm tập huấn đagraveo
tạo trong vagrave ngoagravei nước theo từng chuyecircn đề đảm bảo đạt chuẩn vagrave trecircn chuẩn cho đội ngũ giảng
viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute giaacuteo dục
3 Tiếp tục thực hiện cuộc vận động ldquoMỗi thầy cocirc giaacuteo lagrave một tấm gương về đạo đức tự học vagrave
saacuteng tạordquo đẩy mạnh việc Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh xacircy dựng mocirci
trường giaacuteo dục lagravenh mạnh - thacircn thiện - học sinh sinh viecircn tiacutech cực
4 Tiếp tục triển khai sacircu rộng đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ ragrave soaacutet chương trigravenh giaacuteo dục xacircy
dựng vagrave chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục đaacutep ứng chiến lược phaacutet triển nhagrave trường mở rộng quy
mocirc đa dạng hoacutea ngagravenh nghề đagraveo tạo Đẩy mạnh hợp taacutec đagraveo tạo với nước ngoagravei liecircn thocircng liecircn
kết đạo tạo đaacutep ứng nhu cầu xatilde hội
5 Tập trung triacute lực để tiếp tục xacircy dựng vagrave triển khai thực hiện coacute hiệu quả hoạt động nghiecircn
cứu khoa học phục vụ cho cocircng taacutec đagraveo tạo vagrave quản lyacute nhagrave trường vagrave cocircng taacutec phaacutet triển kinh tế
xatilde hội của đất nước
6 Tổ chức quản lyacute chặt chẽ quaacute trigravenh đagraveo tạo đặc biệt tăng cường cocircng taacutec quản lyacute giảng dạy
quản lyacute học tập xacircy dựng ngacircn hagraveng đề thi bảo đảm thực hiện nghiecircm chỉnh quy chế thi kiểm tra
vagrave đaacutenh giaacute
7 Tăng cường ứng dụng tin học trong cocircng taacutec quản lyacute tiacutech cực tigravem giải phaacutep tăng nguồn thu
tăng cường mở rộng khocircng gian học tập vagrave lagravem việc đầu tư chiều sacircu cơ sở vật chất trang thiết bị
phục vụ giảng dạy học tập vagrave cocircng taacutec Duy trigrave vagrave nacircng cao đời sống vật chất vagrave tinh thần cho
CBVC vagrave HSSV
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Để hoagraven thagravenh caacutec nhiệm vụ trọng tacircm của năm học mỗi tập thể đơn vị caacute nhacircn caacuten bộ viecircn
chức vagrave HSSV trong toagraven trường cần chủ động tiacutech cực hơn nữa trong việc thực hiện chức traacutech
nhiệm vụ được giao
Trong khocircng khiacute tưng bừng vagrave trang trọng của buổi lễ khai giảng thay mặt Đảng ủy Ban
Giaacutem hiệu tocirci kecircu gọi toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường hatildey đoagraven kết một lograveng ra
sức thi đua hoagraven thagravenh xuất sắc nhiệm vụ năm học lập thagravenh tiacutech chagraveo mừng kỷ niệm 40 năm
thagravenh lập trường vagraveo năm 2013
Với yacute nghĩa đoacute tocirci xin tracircn trọng tuyecircn bố khai giảng caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động
thi đua năm học 2011-2012 trong toagraven trường
Xin kiacutenh chuacutec caacutec đồng chiacute latildenh đạo quyacute vị đại biểu quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức nhagrave
trường dồi dagraveo sức khỏe gặp nhiều niềm vui vagrave hạnh phuacutec trong cuộc sống vagrave cocircng taacutec Chuacutec caacutec
em sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 phaacutet huy tiacutenh chủ động tiacutech cực saacuteng tạo quyết tacircm regraven luyện tốt
học tập tốt vigrave ngagravey mai lập nghiệp goacutep phần tocirc thắm truyền thống nhagrave trường
Xin tracircn trọng cảm ơn
Hiệu trƣởng Nguyễn Baacute Hiền
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 5
BAgraveN VỀ PHẠM TRUgrave ldquoGIAacute TRỊ THẶNG DƯrdquo
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XAtilde HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Ths Nguyễn Thị Tacircm
Bộ mocircn Lyacute luận chiacutenh trị
ước ta đang trong thời kỳ
chuyển đổi sang nền kinh tế
thị trường theo định hướng xatilde hội chủ
nghĩa (KTTTĐHXHCN) dưới taacutec động của
cuộc caacutech mạng khoa học - cocircng nghệ vagrave
sự phaacutet triển của nền kinh tế thị trường hiện
đại đogravei hỏi chuacuteng ta phải bổ sung phaacutet triển
caacutec qui luật vagrave phạm trugrave kinh tế trong đoacute
coacute phạm trugrave ldquogiaacute trị thặng dưrdquo (GTTD)
Vậy GTTD lagrave gigrave Trong nền
KTTTĐHXHCN phạm trugrave nagravey tồn tại vagrave
biểu hiện như thế nagraveo
Lyacute luận Maacutec-xiacutet cho rằng ldquoGTTD lagrave
một phần giaacute trị mới do lao động của người
cocircng nhacircn tạo ra ngoagravei giaacute trị sức lao động
lagrave kết quả lao động khocircng cocircng của người
cocircng nhacircn cho nhagrave tư bảnrdquo 1 C Maacutec
người đatilde xacircy dựng học thuyết về GTTD
chứng minh rotilde chiacutenh lao động của cocircng
nhacircn lagravem thuecirc chứ khocircng phải tư liệu sản
xuất lagrave nguồn gốc tạo ra GTTD từ đoacute Maacutec
đatilde boacutec trần bản chất của sự boacutec lột GTTD
bị che đậy Sự chiếm đoạt GTTD magrave chủ tư
bản thường xuyecircn thực hiện đối với những
người cocircng nhacircn lao động lagravem thuecirc được
gọi lagrave sự ldquoboacutec lộtrdquo
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa ldquoboacutec
lộtrdquo GTTD được nhagrave tư bản thực hiện bằng
caacutech boacutec lột GTTD tuyệt đối vagrave GTTD
tương đối tức lagrave keacuteo dagravei tuyệt đối ngagravey lao
động ruacutet ngắn thời gian lao động cần thiết
để sản xuất từng sản phẩm vagrave tăng tương
ứng thời gian lao động thặng dư Một bộ
phận caacutec nhagrave tư bản đi đầu trong việc aacutep
dụng khoa học kỹ thuật vagraveo sản xuất để hạ
thấp giaacute trị của hagraveng hoacutea do xiacute nghiệp migravenh
sản xuất so với giaacute trị xatilde hội của hagraveng hoacutea
đoacute thu được GTTD siecircu ngạch
Boacutec lột GTTD lagrave hiện tượng phổ biến
trong xatilde hội tư bản chủ nghĩa lagrave ldquomục điacutech
vagrave động cơ thuacutec đẩy của mỗi nhagrave tư bản
cũng như của toagraven xatilde hộirdquo 2 Ở nước ta
trong điều kiện hiện nay phạm trugrave GTTD
cũng cograven tồn tại một caacutech tất yếu Tuy
nhiecircn lagrave một nước XHCN đang hướng đến
thực hiện mục tiecircu ldquodacircn giagraveu nước mạnh
xatilde hội cocircng bằng dacircn chủ văn minhrdquo
chuacuteng ta cần nhận thức rotilde caacutei được gọi lagrave
N
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 2
DIỄN VĂN KHAI GIẢNG CAO ĐẲNG KHOacuteA V
VAgrave PHAacuteT ĐỘNG THI ĐUA NĂM HỌC 2011-2012
Kiacutenh thƣa - Quyacute vị đại biểu
- Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức
- Caacutec em sinh viecircn thacircn mến
rong khocircng khiacute tưng bừng của cả nước chagraveo đoacuten năm học mới caacutec trường vui mừng
chagraveo đoacuten tacircn sinh viecircn tựu trường hocircm nay ngagravey 2492011 Trường Cao đẳng
Thương mại long trọng tổ chức lễ khai giảng cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động thi đua
năm học mới 2011-2012 thay mặt latildenh đạo nhagrave trường tocirci xin nhiệt liệt chagraveo mừng quyacute vị đại
biểu khaacutech mời quyacute thầy cocirc giaacuteo đại diện Đảng ủy Ban Giaacutem hiệu Cocircng đoagraven cơ sở caacutec phograveng
khoa bộ mocircn trung tacircm vagrave cố vấn học tập đatilde dagravenh thời gian về dự trong buổi lễ trang trọng nagravey
Đặc biệt tocirci nhiệt liệt chagraveo mừng đại diện caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 đại diện hơn 1700 (1754)
tacircn sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 vagrave đại diện caacutec lớp dự lễ khai giảng saacuteng hocircm nay
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Kế thừa vagrave phaacutet huy truyền thống của Trường Cao đẳng Thương mại gần 40 năm xacircy dựng vagrave
trưởng thagravenh năm học 2010-2011 caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV nhagrave trường đatilde vượt mọi khoacute khăn
thử thaacutech vagrave hoagraven thagravenh tốt nhiệm vụ năm học trong caacutec lĩnh vực chiacutenh trị tư tưởng đagraveo tạo
nghiecircn cứu khoa học quản lyacute học tập nacircng cao trigravenh độ thi đua khen thưởng
Trecircn lĩnh vực chiacutenh trị tư tưởng Triển khai tổ chức tốt Tuần giaacuteo dục cocircng dacircn đầu vagrave cuối
khoaacute học soạn thảo vagrave cung cấp cho HSSV cẩm nang học sinh sinh viecircn giuacutep người học nắm chắc
hơn về caacutec quy định quy chế nội quy từ đoacute coacute hướng phấn đấu tốt trong học tập vagrave regraven luyện Tổ
chức chuyecircn đề Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh gắn với nghe noacutei chuyện
thời sự trong nước vagrave thế giới triển khai học tập quaacuten triệt Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc
lần thứ XI xacircy dựng chương trigravenh hagravenh động thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng caacutec cấp nhiệm kỳ
2010-2015 Tổ chức giao lưu với doanh nghiệp huy động tagravei trợ hơn 110000000 đồng học bổng
khuyến khiacutech học tập từ caacutec doanh nghiệp Tổ chức caacutec hoạt động sinh hoạt ngoại khoacutea văn hoacutea
văn nghệ thể dục thể thao giao lưu kết nghĩa tham quan cắm trại chạy việt datildehellip đatilde thu huacutet
được đocircng đảo caacuten bộ giảng viecircn vagrave HSSV tham gia goacutep phần mang lại sacircn chơi bổ iacutech cho HSSV
vagrave đời sống tinh thần CBVC
Để đảm bảo vagrave nacircng cao chất lượng đagraveo tạo theo tinh thần Chỉ thị số 296CT-TTg của Thủ
tướng Chiacutenh phủ năm học qua nhagrave trường thường xuyecircn tổ chức tập huấn về đổi mới phương
phaacutep giảng dạy phương phaacutep giảng dạy trong đagraveo tạo tiacuten chỉ viết giaacuteo trigravenh mocircn học tập huấn
phương phaacutep nghiecircn cứu khoa học phương phaacutep ra đề thi vagrave đaacutenh giaacute cacircu hỏi trắc nghiệm nhằm
nacircng cao năng lực cho đội ngũ caacuten bộ giảng viecircn Tổ chức Hội thi giaacuteo viecircn dạy giỏi vagrave tuyển
chọn giaacuteo viecircn tham gia hội thi giaacuteo viecircn dạy giỏi cấp thagravenh phố
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 3
Nhagrave trường đatilde đaacutenh giaacute lại 3 chương trigravenh giaacuteo dục chuyecircn ngagravenh vagrave chuyển đổi bổ sung
chương trigravenh giaacuteo dục cho 10 chuyecircn ngagravenh đang đagraveo tạo trigravenh độ cao đẳng đatilde thẩm định 31 đề
cương học phần giảng dạy theo niecircn chế 32 đề cương học phần giảng dạy theo học chế tiacuten chỉ vagrave
7 đề cương học phần giảng dạy liecircn thocircng đatilde cơ bản hoagraven thagravenh caacutec giaacuteo trigravenh đatilde đăng kyacute biecircn
soạn đatilde sửa chữa tu chỉnh cung cấp bagravei giảng cho sinh viecircn kịp thời đầy đủ vagrave đảm bảo chất
lượng Khocircng chỉ hoagraven thagravenh việc chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục từ niecircn chế sang học chế tiacuten
chỉ xacircy dựng tất cả đề cương chi tiết học phần vagrave tổ chức đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ đối với bậc
cao đẳng trong năm học vừa qua nhagrave trường đatilde hoagraven thagravenh việc xacircy dựng vagrave cocircng bố chuẩn đầu
ra cho caacutec ngagravenh đagraveo tạo vagrave baacuteo caacuteo Bộ kịp thời Nhagrave trường cũng đatilde vagrave đang hoagraven thagravenh cocircng
trigravenh xacircy dựng 35 phograveng học thư viện điện tử phần mềm vagrave thiết bị phục vụ cho cocircng taacutec quản lyacute
vagrave điều hagravenh đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ
Về kết quả regraven luyện học tập của HSSV trong năm học qua Tỷ lệ regraven luyện từ khaacute trở lecircn đạt
885 vượt chỉ tiecircu đề ra từ đầu năm học 100 HSSV khocircng mắc phải caacutec tệ nạn xatilde hội khocircng
coacute HSSV nagraveo vi phạm bị xử lyacute kỷ luật Về học tập HSSV lecircn lớp đạt tỷ lệ 999 tỷ lệ thi đỗ tốt
nghiệp 979 Tỷ lệ HSSV coacute việc lagravem sau khi tốt nghiệp của trường 784
Về hoạt động nghiecircn cứu khoa học Đatilde coacute 910 đề tagravei đăng kyacute kyacute hợp đồng Nghiệm thu được 5
đề tagravei được đaacutenh giaacute chất lượng tốt Caacutec đề tagravei cograven lại tiếp tục hoagraven thagravenh trong năm học sau Đatilde
tổ chức hướng dẫn sinh viecircn vagrave tập huấn cho caacuten bộ giảng viecircn về cocircng taacutec NCKH Ban hagravenh bản
tin khoa học hằng quyacute đảm bảo tiến độ coacute nội dung ngagravey cagraveng phong phuacute vagrave đa dạng về thể loại
Trong cocircng taacutec caacuten bộ Thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015 vagrave tầm nhigraven
2020 nhagrave trường đatilde phaacutet triển hai khoa thagravenh 4 khoa với 10 bộ mocircn trực thuộc Bổ nhiệm caacuten bộ
latildenh đạo cấp phograveng cấp khoa vagrave cấp bộ mocircn Tuyển dụng bổ sung đội ngũ 15 giảng viecircn chuyecircn
viecircn cử 16 caacuten bộ giảng viecircn học cao học 7 caacuten bộ giảng viecircn học nghiecircn cứu sinh nacircng tổng số
nghiecircn cứu sinh cao học lecircn 55 người thạc sỹ lagrave 41 người Tổng số caacuten bộ giảng viecircn tốt nghiệp
vagrave đang học sau đại học 96 người chiếm tỷ lệ 658 trong tổng số CBVC Tổ chức tập huấn theo
sự điều động của caacutec bộ ngagravenh vagrave bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm chuyecircn mocircn nghiệp vụ hegrave cho
caacuten bộ giảng viecircn kịp thời Tổng kinh phiacute đagraveo tạo bồi dưỡng cho CBQL vagrave giảng viecircn năm 2011
dự kiến 210 triệu đồng
Với những cố gắng của caacuten bộ viecircn chức vagrave học sinh sinh viecircn nhiều tập thể caacute nhacircn được
nhagrave trường tặng thưởng danh hiệu tập thể lao động tiecircn tiến chiến sỹ thi đua cấp cơ sở vagrave đề nghị
Bộ Cocircng Thương cocircng nhận danh hiệu tập thể lao động xuất sắc chiến sỹ thi đua cấp Bộ vagrave bằng
khen cấp Bộ
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Coacute được những thagravenh tiacutech trecircn lagrave nhờ tinh thần đoagraven kết yacute thức traacutech nhiệm của toagraven thể caacuten
bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường cugraveng với sự giuacutep đỡ to lớn của caacutec cấp caacutec ngagravenh caacutec doanh
nghiệp caacutec nhagrave hảo tacircm ngoagravei trường Nhacircn dịp lễ khai giảng năm học mới thay mặt latildenh đạo
nhagrave trường tocirci xin nhiệt liệt biểu dương toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV nhagrave trường đatilde nổ lực
phacircn đấu hăng haacutei lagravem việc vagrave học tập nhiệt tigravenh đoacuteng goacutep triacute tuệ vagrave sức lực để hoagraven thagravenh xuất
sắc nhiệm vụ năm học Tocirci cũng xin tracircn trọng bagravey tỏ lời cảm ơn đến Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo Bộ
Cocircng Thương Đảng ủy Quận Thanh khecirc Liecircn Đoagraven LĐTP Đagrave Nẵng Thagravenh đoagraven Đagrave Nẵng đatilde
latildenh đạo chỉ đạo sacircu saacutet phối hợp kịp thời goacutep phần to lớn tạo necircn thagravenh tiacutech của nhagrave trường
trong năm học qua cảm ơn caacutec nhagrave tagravei trợ caacutec nhagrave hảo tacircm đatilde kịp thời động viecircn đoacuteng goacutep ủng
hộ nhagrave trường vagrave trao caacutec suất học bổng cho HSSV trong năm học vừa qua
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Phaacutet huy thagravenh tiacutech đatilde đạt được trong năm học vừa qua năm học 2011-2012 năm học đầu tiecircn
thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc lần thứ XI về cocircng taacutec phaacutet triển nacircng cao chất
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 4
lượng giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo chất lượng nguồn nhacircn lực phaacutet triển khoa học cocircng nghệ vagrave kinh tế
tri thức Đối với nhagrave trường lagrave năm tiếp tục thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015
vagrave tầm nhigraven 2020 lagravem cơ sở nacircng cấp lecircn trường đại học vagraveo năm 2015 vagrave tiếp tục đagraveo tạo theo hệ
thống tiacuten chỉ Trecircn cơ sở đoacute nhagrave trường tập trung latildenh đạo thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau
1 Tiếp tục thực hiện chiến lược phaacutet triển nguồn nhacircn lực tuyển dụng bổ sung đội ngũ nhằm
đảm bảo số lượng chất lượng giảng viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute đaacutep ứng nhu cầu trước mắt vagrave chiến
lược phaacutet triển trường
2 Xacircy dựng kế hoạch đagraveo tạo nacircng cao trigravenh độ thực hiện kế hoạch cử giảng viecircn vagrave caacuten bộ
quản lyacute đagraveo tạo sau đại học ưu tiecircn đagraveo tạo tiến sỹ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm tập huấn đagraveo
tạo trong vagrave ngoagravei nước theo từng chuyecircn đề đảm bảo đạt chuẩn vagrave trecircn chuẩn cho đội ngũ giảng
viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute giaacuteo dục
3 Tiếp tục thực hiện cuộc vận động ldquoMỗi thầy cocirc giaacuteo lagrave một tấm gương về đạo đức tự học vagrave
saacuteng tạordquo đẩy mạnh việc Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh xacircy dựng mocirci
trường giaacuteo dục lagravenh mạnh - thacircn thiện - học sinh sinh viecircn tiacutech cực
4 Tiếp tục triển khai sacircu rộng đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ ragrave soaacutet chương trigravenh giaacuteo dục xacircy
dựng vagrave chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục đaacutep ứng chiến lược phaacutet triển nhagrave trường mở rộng quy
mocirc đa dạng hoacutea ngagravenh nghề đagraveo tạo Đẩy mạnh hợp taacutec đagraveo tạo với nước ngoagravei liecircn thocircng liecircn
kết đạo tạo đaacutep ứng nhu cầu xatilde hội
5 Tập trung triacute lực để tiếp tục xacircy dựng vagrave triển khai thực hiện coacute hiệu quả hoạt động nghiecircn
cứu khoa học phục vụ cho cocircng taacutec đagraveo tạo vagrave quản lyacute nhagrave trường vagrave cocircng taacutec phaacutet triển kinh tế
xatilde hội của đất nước
6 Tổ chức quản lyacute chặt chẽ quaacute trigravenh đagraveo tạo đặc biệt tăng cường cocircng taacutec quản lyacute giảng dạy
quản lyacute học tập xacircy dựng ngacircn hagraveng đề thi bảo đảm thực hiện nghiecircm chỉnh quy chế thi kiểm tra
vagrave đaacutenh giaacute
7 Tăng cường ứng dụng tin học trong cocircng taacutec quản lyacute tiacutech cực tigravem giải phaacutep tăng nguồn thu
tăng cường mở rộng khocircng gian học tập vagrave lagravem việc đầu tư chiều sacircu cơ sở vật chất trang thiết bị
phục vụ giảng dạy học tập vagrave cocircng taacutec Duy trigrave vagrave nacircng cao đời sống vật chất vagrave tinh thần cho
CBVC vagrave HSSV
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Để hoagraven thagravenh caacutec nhiệm vụ trọng tacircm của năm học mỗi tập thể đơn vị caacute nhacircn caacuten bộ viecircn
chức vagrave HSSV trong toagraven trường cần chủ động tiacutech cực hơn nữa trong việc thực hiện chức traacutech
nhiệm vụ được giao
Trong khocircng khiacute tưng bừng vagrave trang trọng của buổi lễ khai giảng thay mặt Đảng ủy Ban
Giaacutem hiệu tocirci kecircu gọi toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường hatildey đoagraven kết một lograveng ra
sức thi đua hoagraven thagravenh xuất sắc nhiệm vụ năm học lập thagravenh tiacutech chagraveo mừng kỷ niệm 40 năm
thagravenh lập trường vagraveo năm 2013
Với yacute nghĩa đoacute tocirci xin tracircn trọng tuyecircn bố khai giảng caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động
thi đua năm học 2011-2012 trong toagraven trường
Xin kiacutenh chuacutec caacutec đồng chiacute latildenh đạo quyacute vị đại biểu quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức nhagrave
trường dồi dagraveo sức khỏe gặp nhiều niềm vui vagrave hạnh phuacutec trong cuộc sống vagrave cocircng taacutec Chuacutec caacutec
em sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 phaacutet huy tiacutenh chủ động tiacutech cực saacuteng tạo quyết tacircm regraven luyện tốt
học tập tốt vigrave ngagravey mai lập nghiệp goacutep phần tocirc thắm truyền thống nhagrave trường
Xin tracircn trọng cảm ơn
Hiệu trƣởng Nguyễn Baacute Hiền
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 5
BAgraveN VỀ PHẠM TRUgrave ldquoGIAacute TRỊ THẶNG DƯrdquo
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XAtilde HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Ths Nguyễn Thị Tacircm
Bộ mocircn Lyacute luận chiacutenh trị
ước ta đang trong thời kỳ
chuyển đổi sang nền kinh tế
thị trường theo định hướng xatilde hội chủ
nghĩa (KTTTĐHXHCN) dưới taacutec động của
cuộc caacutech mạng khoa học - cocircng nghệ vagrave
sự phaacutet triển của nền kinh tế thị trường hiện
đại đogravei hỏi chuacuteng ta phải bổ sung phaacutet triển
caacutec qui luật vagrave phạm trugrave kinh tế trong đoacute
coacute phạm trugrave ldquogiaacute trị thặng dưrdquo (GTTD)
Vậy GTTD lagrave gigrave Trong nền
KTTTĐHXHCN phạm trugrave nagravey tồn tại vagrave
biểu hiện như thế nagraveo
Lyacute luận Maacutec-xiacutet cho rằng ldquoGTTD lagrave
một phần giaacute trị mới do lao động của người
cocircng nhacircn tạo ra ngoagravei giaacute trị sức lao động
lagrave kết quả lao động khocircng cocircng của người
cocircng nhacircn cho nhagrave tư bảnrdquo 1 C Maacutec
người đatilde xacircy dựng học thuyết về GTTD
chứng minh rotilde chiacutenh lao động của cocircng
nhacircn lagravem thuecirc chứ khocircng phải tư liệu sản
xuất lagrave nguồn gốc tạo ra GTTD từ đoacute Maacutec
đatilde boacutec trần bản chất của sự boacutec lột GTTD
bị che đậy Sự chiếm đoạt GTTD magrave chủ tư
bản thường xuyecircn thực hiện đối với những
người cocircng nhacircn lao động lagravem thuecirc được
gọi lagrave sự ldquoboacutec lộtrdquo
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa ldquoboacutec
lộtrdquo GTTD được nhagrave tư bản thực hiện bằng
caacutech boacutec lột GTTD tuyệt đối vagrave GTTD
tương đối tức lagrave keacuteo dagravei tuyệt đối ngagravey lao
động ruacutet ngắn thời gian lao động cần thiết
để sản xuất từng sản phẩm vagrave tăng tương
ứng thời gian lao động thặng dư Một bộ
phận caacutec nhagrave tư bản đi đầu trong việc aacutep
dụng khoa học kỹ thuật vagraveo sản xuất để hạ
thấp giaacute trị của hagraveng hoacutea do xiacute nghiệp migravenh
sản xuất so với giaacute trị xatilde hội của hagraveng hoacutea
đoacute thu được GTTD siecircu ngạch
Boacutec lột GTTD lagrave hiện tượng phổ biến
trong xatilde hội tư bản chủ nghĩa lagrave ldquomục điacutech
vagrave động cơ thuacutec đẩy của mỗi nhagrave tư bản
cũng như của toagraven xatilde hộirdquo 2 Ở nước ta
trong điều kiện hiện nay phạm trugrave GTTD
cũng cograven tồn tại một caacutech tất yếu Tuy
nhiecircn lagrave một nước XHCN đang hướng đến
thực hiện mục tiecircu ldquodacircn giagraveu nước mạnh
xatilde hội cocircng bằng dacircn chủ văn minhrdquo
chuacuteng ta cần nhận thức rotilde caacutei được gọi lagrave
N
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 3
Nhagrave trường đatilde đaacutenh giaacute lại 3 chương trigravenh giaacuteo dục chuyecircn ngagravenh vagrave chuyển đổi bổ sung
chương trigravenh giaacuteo dục cho 10 chuyecircn ngagravenh đang đagraveo tạo trigravenh độ cao đẳng đatilde thẩm định 31 đề
cương học phần giảng dạy theo niecircn chế 32 đề cương học phần giảng dạy theo học chế tiacuten chỉ vagrave
7 đề cương học phần giảng dạy liecircn thocircng đatilde cơ bản hoagraven thagravenh caacutec giaacuteo trigravenh đatilde đăng kyacute biecircn
soạn đatilde sửa chữa tu chỉnh cung cấp bagravei giảng cho sinh viecircn kịp thời đầy đủ vagrave đảm bảo chất
lượng Khocircng chỉ hoagraven thagravenh việc chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục từ niecircn chế sang học chế tiacuten
chỉ xacircy dựng tất cả đề cương chi tiết học phần vagrave tổ chức đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ đối với bậc
cao đẳng trong năm học vừa qua nhagrave trường đatilde hoagraven thagravenh việc xacircy dựng vagrave cocircng bố chuẩn đầu
ra cho caacutec ngagravenh đagraveo tạo vagrave baacuteo caacuteo Bộ kịp thời Nhagrave trường cũng đatilde vagrave đang hoagraven thagravenh cocircng
trigravenh xacircy dựng 35 phograveng học thư viện điện tử phần mềm vagrave thiết bị phục vụ cho cocircng taacutec quản lyacute
vagrave điều hagravenh đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ
Về kết quả regraven luyện học tập của HSSV trong năm học qua Tỷ lệ regraven luyện từ khaacute trở lecircn đạt
885 vượt chỉ tiecircu đề ra từ đầu năm học 100 HSSV khocircng mắc phải caacutec tệ nạn xatilde hội khocircng
coacute HSSV nagraveo vi phạm bị xử lyacute kỷ luật Về học tập HSSV lecircn lớp đạt tỷ lệ 999 tỷ lệ thi đỗ tốt
nghiệp 979 Tỷ lệ HSSV coacute việc lagravem sau khi tốt nghiệp của trường 784
Về hoạt động nghiecircn cứu khoa học Đatilde coacute 910 đề tagravei đăng kyacute kyacute hợp đồng Nghiệm thu được 5
đề tagravei được đaacutenh giaacute chất lượng tốt Caacutec đề tagravei cograven lại tiếp tục hoagraven thagravenh trong năm học sau Đatilde
tổ chức hướng dẫn sinh viecircn vagrave tập huấn cho caacuten bộ giảng viecircn về cocircng taacutec NCKH Ban hagravenh bản
tin khoa học hằng quyacute đảm bảo tiến độ coacute nội dung ngagravey cagraveng phong phuacute vagrave đa dạng về thể loại
Trong cocircng taacutec caacuten bộ Thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015 vagrave tầm nhigraven
2020 nhagrave trường đatilde phaacutet triển hai khoa thagravenh 4 khoa với 10 bộ mocircn trực thuộc Bổ nhiệm caacuten bộ
latildenh đạo cấp phograveng cấp khoa vagrave cấp bộ mocircn Tuyển dụng bổ sung đội ngũ 15 giảng viecircn chuyecircn
viecircn cử 16 caacuten bộ giảng viecircn học cao học 7 caacuten bộ giảng viecircn học nghiecircn cứu sinh nacircng tổng số
nghiecircn cứu sinh cao học lecircn 55 người thạc sỹ lagrave 41 người Tổng số caacuten bộ giảng viecircn tốt nghiệp
vagrave đang học sau đại học 96 người chiếm tỷ lệ 658 trong tổng số CBVC Tổ chức tập huấn theo
sự điều động của caacutec bộ ngagravenh vagrave bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm chuyecircn mocircn nghiệp vụ hegrave cho
caacuten bộ giảng viecircn kịp thời Tổng kinh phiacute đagraveo tạo bồi dưỡng cho CBQL vagrave giảng viecircn năm 2011
dự kiến 210 triệu đồng
Với những cố gắng của caacuten bộ viecircn chức vagrave học sinh sinh viecircn nhiều tập thể caacute nhacircn được
nhagrave trường tặng thưởng danh hiệu tập thể lao động tiecircn tiến chiến sỹ thi đua cấp cơ sở vagrave đề nghị
Bộ Cocircng Thương cocircng nhận danh hiệu tập thể lao động xuất sắc chiến sỹ thi đua cấp Bộ vagrave bằng
khen cấp Bộ
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Coacute được những thagravenh tiacutech trecircn lagrave nhờ tinh thần đoagraven kết yacute thức traacutech nhiệm của toagraven thể caacuten
bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường cugraveng với sự giuacutep đỡ to lớn của caacutec cấp caacutec ngagravenh caacutec doanh
nghiệp caacutec nhagrave hảo tacircm ngoagravei trường Nhacircn dịp lễ khai giảng năm học mới thay mặt latildenh đạo
nhagrave trường tocirci xin nhiệt liệt biểu dương toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV nhagrave trường đatilde nổ lực
phacircn đấu hăng haacutei lagravem việc vagrave học tập nhiệt tigravenh đoacuteng goacutep triacute tuệ vagrave sức lực để hoagraven thagravenh xuất
sắc nhiệm vụ năm học Tocirci cũng xin tracircn trọng bagravey tỏ lời cảm ơn đến Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo Bộ
Cocircng Thương Đảng ủy Quận Thanh khecirc Liecircn Đoagraven LĐTP Đagrave Nẵng Thagravenh đoagraven Đagrave Nẵng đatilde
latildenh đạo chỉ đạo sacircu saacutet phối hợp kịp thời goacutep phần to lớn tạo necircn thagravenh tiacutech của nhagrave trường
trong năm học qua cảm ơn caacutec nhagrave tagravei trợ caacutec nhagrave hảo tacircm đatilde kịp thời động viecircn đoacuteng goacutep ủng
hộ nhagrave trường vagrave trao caacutec suất học bổng cho HSSV trong năm học vừa qua
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Phaacutet huy thagravenh tiacutech đatilde đạt được trong năm học vừa qua năm học 2011-2012 năm học đầu tiecircn
thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toagraven quốc lần thứ XI về cocircng taacutec phaacutet triển nacircng cao chất
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 4
lượng giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo chất lượng nguồn nhacircn lực phaacutet triển khoa học cocircng nghệ vagrave kinh tế
tri thức Đối với nhagrave trường lagrave năm tiếp tục thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015
vagrave tầm nhigraven 2020 lagravem cơ sở nacircng cấp lecircn trường đại học vagraveo năm 2015 vagrave tiếp tục đagraveo tạo theo hệ
thống tiacuten chỉ Trecircn cơ sở đoacute nhagrave trường tập trung latildenh đạo thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau
1 Tiếp tục thực hiện chiến lược phaacutet triển nguồn nhacircn lực tuyển dụng bổ sung đội ngũ nhằm
đảm bảo số lượng chất lượng giảng viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute đaacutep ứng nhu cầu trước mắt vagrave chiến
lược phaacutet triển trường
2 Xacircy dựng kế hoạch đagraveo tạo nacircng cao trigravenh độ thực hiện kế hoạch cử giảng viecircn vagrave caacuten bộ
quản lyacute đagraveo tạo sau đại học ưu tiecircn đagraveo tạo tiến sỹ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm tập huấn đagraveo
tạo trong vagrave ngoagravei nước theo từng chuyecircn đề đảm bảo đạt chuẩn vagrave trecircn chuẩn cho đội ngũ giảng
viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute giaacuteo dục
3 Tiếp tục thực hiện cuộc vận động ldquoMỗi thầy cocirc giaacuteo lagrave một tấm gương về đạo đức tự học vagrave
saacuteng tạordquo đẩy mạnh việc Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh xacircy dựng mocirci
trường giaacuteo dục lagravenh mạnh - thacircn thiện - học sinh sinh viecircn tiacutech cực
4 Tiếp tục triển khai sacircu rộng đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ ragrave soaacutet chương trigravenh giaacuteo dục xacircy
dựng vagrave chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục đaacutep ứng chiến lược phaacutet triển nhagrave trường mở rộng quy
mocirc đa dạng hoacutea ngagravenh nghề đagraveo tạo Đẩy mạnh hợp taacutec đagraveo tạo với nước ngoagravei liecircn thocircng liecircn
kết đạo tạo đaacutep ứng nhu cầu xatilde hội
5 Tập trung triacute lực để tiếp tục xacircy dựng vagrave triển khai thực hiện coacute hiệu quả hoạt động nghiecircn
cứu khoa học phục vụ cho cocircng taacutec đagraveo tạo vagrave quản lyacute nhagrave trường vagrave cocircng taacutec phaacutet triển kinh tế
xatilde hội của đất nước
6 Tổ chức quản lyacute chặt chẽ quaacute trigravenh đagraveo tạo đặc biệt tăng cường cocircng taacutec quản lyacute giảng dạy
quản lyacute học tập xacircy dựng ngacircn hagraveng đề thi bảo đảm thực hiện nghiecircm chỉnh quy chế thi kiểm tra
vagrave đaacutenh giaacute
7 Tăng cường ứng dụng tin học trong cocircng taacutec quản lyacute tiacutech cực tigravem giải phaacutep tăng nguồn thu
tăng cường mở rộng khocircng gian học tập vagrave lagravem việc đầu tư chiều sacircu cơ sở vật chất trang thiết bị
phục vụ giảng dạy học tập vagrave cocircng taacutec Duy trigrave vagrave nacircng cao đời sống vật chất vagrave tinh thần cho
CBVC vagrave HSSV
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Để hoagraven thagravenh caacutec nhiệm vụ trọng tacircm của năm học mỗi tập thể đơn vị caacute nhacircn caacuten bộ viecircn
chức vagrave HSSV trong toagraven trường cần chủ động tiacutech cực hơn nữa trong việc thực hiện chức traacutech
nhiệm vụ được giao
Trong khocircng khiacute tưng bừng vagrave trang trọng của buổi lễ khai giảng thay mặt Đảng ủy Ban
Giaacutem hiệu tocirci kecircu gọi toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường hatildey đoagraven kết một lograveng ra
sức thi đua hoagraven thagravenh xuất sắc nhiệm vụ năm học lập thagravenh tiacutech chagraveo mừng kỷ niệm 40 năm
thagravenh lập trường vagraveo năm 2013
Với yacute nghĩa đoacute tocirci xin tracircn trọng tuyecircn bố khai giảng caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động
thi đua năm học 2011-2012 trong toagraven trường
Xin kiacutenh chuacutec caacutec đồng chiacute latildenh đạo quyacute vị đại biểu quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức nhagrave
trường dồi dagraveo sức khỏe gặp nhiều niềm vui vagrave hạnh phuacutec trong cuộc sống vagrave cocircng taacutec Chuacutec caacutec
em sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 phaacutet huy tiacutenh chủ động tiacutech cực saacuteng tạo quyết tacircm regraven luyện tốt
học tập tốt vigrave ngagravey mai lập nghiệp goacutep phần tocirc thắm truyền thống nhagrave trường
Xin tracircn trọng cảm ơn
Hiệu trƣởng Nguyễn Baacute Hiền
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 5
BAgraveN VỀ PHẠM TRUgrave ldquoGIAacute TRỊ THẶNG DƯrdquo
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XAtilde HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Ths Nguyễn Thị Tacircm
Bộ mocircn Lyacute luận chiacutenh trị
ước ta đang trong thời kỳ
chuyển đổi sang nền kinh tế
thị trường theo định hướng xatilde hội chủ
nghĩa (KTTTĐHXHCN) dưới taacutec động của
cuộc caacutech mạng khoa học - cocircng nghệ vagrave
sự phaacutet triển của nền kinh tế thị trường hiện
đại đogravei hỏi chuacuteng ta phải bổ sung phaacutet triển
caacutec qui luật vagrave phạm trugrave kinh tế trong đoacute
coacute phạm trugrave ldquogiaacute trị thặng dưrdquo (GTTD)
Vậy GTTD lagrave gigrave Trong nền
KTTTĐHXHCN phạm trugrave nagravey tồn tại vagrave
biểu hiện như thế nagraveo
Lyacute luận Maacutec-xiacutet cho rằng ldquoGTTD lagrave
một phần giaacute trị mới do lao động của người
cocircng nhacircn tạo ra ngoagravei giaacute trị sức lao động
lagrave kết quả lao động khocircng cocircng của người
cocircng nhacircn cho nhagrave tư bảnrdquo 1 C Maacutec
người đatilde xacircy dựng học thuyết về GTTD
chứng minh rotilde chiacutenh lao động của cocircng
nhacircn lagravem thuecirc chứ khocircng phải tư liệu sản
xuất lagrave nguồn gốc tạo ra GTTD từ đoacute Maacutec
đatilde boacutec trần bản chất của sự boacutec lột GTTD
bị che đậy Sự chiếm đoạt GTTD magrave chủ tư
bản thường xuyecircn thực hiện đối với những
người cocircng nhacircn lao động lagravem thuecirc được
gọi lagrave sự ldquoboacutec lộtrdquo
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa ldquoboacutec
lộtrdquo GTTD được nhagrave tư bản thực hiện bằng
caacutech boacutec lột GTTD tuyệt đối vagrave GTTD
tương đối tức lagrave keacuteo dagravei tuyệt đối ngagravey lao
động ruacutet ngắn thời gian lao động cần thiết
để sản xuất từng sản phẩm vagrave tăng tương
ứng thời gian lao động thặng dư Một bộ
phận caacutec nhagrave tư bản đi đầu trong việc aacutep
dụng khoa học kỹ thuật vagraveo sản xuất để hạ
thấp giaacute trị của hagraveng hoacutea do xiacute nghiệp migravenh
sản xuất so với giaacute trị xatilde hội của hagraveng hoacutea
đoacute thu được GTTD siecircu ngạch
Boacutec lột GTTD lagrave hiện tượng phổ biến
trong xatilde hội tư bản chủ nghĩa lagrave ldquomục điacutech
vagrave động cơ thuacutec đẩy của mỗi nhagrave tư bản
cũng như của toagraven xatilde hộirdquo 2 Ở nước ta
trong điều kiện hiện nay phạm trugrave GTTD
cũng cograven tồn tại một caacutech tất yếu Tuy
nhiecircn lagrave một nước XHCN đang hướng đến
thực hiện mục tiecircu ldquodacircn giagraveu nước mạnh
xatilde hội cocircng bằng dacircn chủ văn minhrdquo
chuacuteng ta cần nhận thức rotilde caacutei được gọi lagrave
N
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 4
lượng giaacuteo dục vagrave đagraveo tạo chất lượng nguồn nhacircn lực phaacutet triển khoa học cocircng nghệ vagrave kinh tế
tri thức Đối với nhagrave trường lagrave năm tiếp tục thực hiện Chiến lược phaacutet triển trường đến năm 2015
vagrave tầm nhigraven 2020 lagravem cơ sở nacircng cấp lecircn trường đại học vagraveo năm 2015 vagrave tiếp tục đagraveo tạo theo hệ
thống tiacuten chỉ Trecircn cơ sở đoacute nhagrave trường tập trung latildenh đạo thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu sau
1 Tiếp tục thực hiện chiến lược phaacutet triển nguồn nhacircn lực tuyển dụng bổ sung đội ngũ nhằm
đảm bảo số lượng chất lượng giảng viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute đaacutep ứng nhu cầu trước mắt vagrave chiến
lược phaacutet triển trường
2 Xacircy dựng kế hoạch đagraveo tạo nacircng cao trigravenh độ thực hiện kế hoạch cử giảng viecircn vagrave caacuten bộ
quản lyacute đagraveo tạo sau đại học ưu tiecircn đagraveo tạo tiến sỹ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm tập huấn đagraveo
tạo trong vagrave ngoagravei nước theo từng chuyecircn đề đảm bảo đạt chuẩn vagrave trecircn chuẩn cho đội ngũ giảng
viecircn vagrave caacuten bộ quản lyacute giaacuteo dục
3 Tiếp tục thực hiện cuộc vận động ldquoMỗi thầy cocirc giaacuteo lagrave một tấm gương về đạo đức tự học vagrave
saacuteng tạordquo đẩy mạnh việc Học tập vagrave lagravem theo tấm gương đạo đức Hồ Chiacute Minh xacircy dựng mocirci
trường giaacuteo dục lagravenh mạnh - thacircn thiện - học sinh sinh viecircn tiacutech cực
4 Tiếp tục triển khai sacircu rộng đagraveo tạo theo học chế tiacuten chỉ ragrave soaacutet chương trigravenh giaacuteo dục xacircy
dựng vagrave chuyển đổi chương trigravenh giaacuteo dục đaacutep ứng chiến lược phaacutet triển nhagrave trường mở rộng quy
mocirc đa dạng hoacutea ngagravenh nghề đagraveo tạo Đẩy mạnh hợp taacutec đagraveo tạo với nước ngoagravei liecircn thocircng liecircn
kết đạo tạo đaacutep ứng nhu cầu xatilde hội
5 Tập trung triacute lực để tiếp tục xacircy dựng vagrave triển khai thực hiện coacute hiệu quả hoạt động nghiecircn
cứu khoa học phục vụ cho cocircng taacutec đagraveo tạo vagrave quản lyacute nhagrave trường vagrave cocircng taacutec phaacutet triển kinh tế
xatilde hội của đất nước
6 Tổ chức quản lyacute chặt chẽ quaacute trigravenh đagraveo tạo đặc biệt tăng cường cocircng taacutec quản lyacute giảng dạy
quản lyacute học tập xacircy dựng ngacircn hagraveng đề thi bảo đảm thực hiện nghiecircm chỉnh quy chế thi kiểm tra
vagrave đaacutenh giaacute
7 Tăng cường ứng dụng tin học trong cocircng taacutec quản lyacute tiacutech cực tigravem giải phaacutep tăng nguồn thu
tăng cường mở rộng khocircng gian học tập vagrave lagravem việc đầu tư chiều sacircu cơ sở vật chất trang thiết bị
phục vụ giảng dạy học tập vagrave cocircng taacutec Duy trigrave vagrave nacircng cao đời sống vật chất vagrave tinh thần cho
CBVC vagrave HSSV
Kiacutenh thưa quyacute vị đại biểu Quyacute thầy cocirc giaacuteo caacutec em sinh viecircn thacircn mến
Để hoagraven thagravenh caacutec nhiệm vụ trọng tacircm của năm học mỗi tập thể đơn vị caacute nhacircn caacuten bộ viecircn
chức vagrave HSSV trong toagraven trường cần chủ động tiacutech cực hơn nữa trong việc thực hiện chức traacutech
nhiệm vụ được giao
Trong khocircng khiacute tưng bừng vagrave trang trọng của buổi lễ khai giảng thay mặt Đảng ủy Ban
Giaacutem hiệu tocirci kecircu gọi toagraven thể caacuten bộ viecircn chức vagrave HSSV toagraven trường hatildey đoagraven kết một lograveng ra
sức thi đua hoagraven thagravenh xuất sắc nhiệm vụ năm học lập thagravenh tiacutech chagraveo mừng kỷ niệm 40 năm
thagravenh lập trường vagraveo năm 2013
Với yacute nghĩa đoacute tocirci xin tracircn trọng tuyecircn bố khai giảng caacutec lớp cao đẳng khoacutea 5 vagrave phaacutet động
thi đua năm học 2011-2012 trong toagraven trường
Xin kiacutenh chuacutec caacutec đồng chiacute latildenh đạo quyacute vị đại biểu quyacute thầy cocirc giaacuteo caacuten bộ viecircn chức nhagrave
trường dồi dagraveo sức khỏe gặp nhiều niềm vui vagrave hạnh phuacutec trong cuộc sống vagrave cocircng taacutec Chuacutec caacutec
em sinh viecircn cao đẳng khoacutea 5 phaacutet huy tiacutenh chủ động tiacutech cực saacuteng tạo quyết tacircm regraven luyện tốt
học tập tốt vigrave ngagravey mai lập nghiệp goacutep phần tocirc thắm truyền thống nhagrave trường
Xin tracircn trọng cảm ơn
Hiệu trƣởng Nguyễn Baacute Hiền
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 5
BAgraveN VỀ PHẠM TRUgrave ldquoGIAacute TRỊ THẶNG DƯrdquo
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XAtilde HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Ths Nguyễn Thị Tacircm
Bộ mocircn Lyacute luận chiacutenh trị
ước ta đang trong thời kỳ
chuyển đổi sang nền kinh tế
thị trường theo định hướng xatilde hội chủ
nghĩa (KTTTĐHXHCN) dưới taacutec động của
cuộc caacutech mạng khoa học - cocircng nghệ vagrave
sự phaacutet triển của nền kinh tế thị trường hiện
đại đogravei hỏi chuacuteng ta phải bổ sung phaacutet triển
caacutec qui luật vagrave phạm trugrave kinh tế trong đoacute
coacute phạm trugrave ldquogiaacute trị thặng dưrdquo (GTTD)
Vậy GTTD lagrave gigrave Trong nền
KTTTĐHXHCN phạm trugrave nagravey tồn tại vagrave
biểu hiện như thế nagraveo
Lyacute luận Maacutec-xiacutet cho rằng ldquoGTTD lagrave
một phần giaacute trị mới do lao động của người
cocircng nhacircn tạo ra ngoagravei giaacute trị sức lao động
lagrave kết quả lao động khocircng cocircng của người
cocircng nhacircn cho nhagrave tư bảnrdquo 1 C Maacutec
người đatilde xacircy dựng học thuyết về GTTD
chứng minh rotilde chiacutenh lao động của cocircng
nhacircn lagravem thuecirc chứ khocircng phải tư liệu sản
xuất lagrave nguồn gốc tạo ra GTTD từ đoacute Maacutec
đatilde boacutec trần bản chất của sự boacutec lột GTTD
bị che đậy Sự chiếm đoạt GTTD magrave chủ tư
bản thường xuyecircn thực hiện đối với những
người cocircng nhacircn lao động lagravem thuecirc được
gọi lagrave sự ldquoboacutec lộtrdquo
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa ldquoboacutec
lộtrdquo GTTD được nhagrave tư bản thực hiện bằng
caacutech boacutec lột GTTD tuyệt đối vagrave GTTD
tương đối tức lagrave keacuteo dagravei tuyệt đối ngagravey lao
động ruacutet ngắn thời gian lao động cần thiết
để sản xuất từng sản phẩm vagrave tăng tương
ứng thời gian lao động thặng dư Một bộ
phận caacutec nhagrave tư bản đi đầu trong việc aacutep
dụng khoa học kỹ thuật vagraveo sản xuất để hạ
thấp giaacute trị của hagraveng hoacutea do xiacute nghiệp migravenh
sản xuất so với giaacute trị xatilde hội của hagraveng hoacutea
đoacute thu được GTTD siecircu ngạch
Boacutec lột GTTD lagrave hiện tượng phổ biến
trong xatilde hội tư bản chủ nghĩa lagrave ldquomục điacutech
vagrave động cơ thuacutec đẩy của mỗi nhagrave tư bản
cũng như của toagraven xatilde hộirdquo 2 Ở nước ta
trong điều kiện hiện nay phạm trugrave GTTD
cũng cograven tồn tại một caacutech tất yếu Tuy
nhiecircn lagrave một nước XHCN đang hướng đến
thực hiện mục tiecircu ldquodacircn giagraveu nước mạnh
xatilde hội cocircng bằng dacircn chủ văn minhrdquo
chuacuteng ta cần nhận thức rotilde caacutei được gọi lagrave
N
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 5
BAgraveN VỀ PHẠM TRUgrave ldquoGIAacute TRỊ THẶNG DƯrdquo
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
ĐỊNH HƯỚNG XAtilde HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
Ths Nguyễn Thị Tacircm
Bộ mocircn Lyacute luận chiacutenh trị
ước ta đang trong thời kỳ
chuyển đổi sang nền kinh tế
thị trường theo định hướng xatilde hội chủ
nghĩa (KTTTĐHXHCN) dưới taacutec động của
cuộc caacutech mạng khoa học - cocircng nghệ vagrave
sự phaacutet triển của nền kinh tế thị trường hiện
đại đogravei hỏi chuacuteng ta phải bổ sung phaacutet triển
caacutec qui luật vagrave phạm trugrave kinh tế trong đoacute
coacute phạm trugrave ldquogiaacute trị thặng dưrdquo (GTTD)
Vậy GTTD lagrave gigrave Trong nền
KTTTĐHXHCN phạm trugrave nagravey tồn tại vagrave
biểu hiện như thế nagraveo
Lyacute luận Maacutec-xiacutet cho rằng ldquoGTTD lagrave
một phần giaacute trị mới do lao động của người
cocircng nhacircn tạo ra ngoagravei giaacute trị sức lao động
lagrave kết quả lao động khocircng cocircng của người
cocircng nhacircn cho nhagrave tư bảnrdquo 1 C Maacutec
người đatilde xacircy dựng học thuyết về GTTD
chứng minh rotilde chiacutenh lao động của cocircng
nhacircn lagravem thuecirc chứ khocircng phải tư liệu sản
xuất lagrave nguồn gốc tạo ra GTTD từ đoacute Maacutec
đatilde boacutec trần bản chất của sự boacutec lột GTTD
bị che đậy Sự chiếm đoạt GTTD magrave chủ tư
bản thường xuyecircn thực hiện đối với những
người cocircng nhacircn lao động lagravem thuecirc được
gọi lagrave sự ldquoboacutec lộtrdquo
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa ldquoboacutec
lộtrdquo GTTD được nhagrave tư bản thực hiện bằng
caacutech boacutec lột GTTD tuyệt đối vagrave GTTD
tương đối tức lagrave keacuteo dagravei tuyệt đối ngagravey lao
động ruacutet ngắn thời gian lao động cần thiết
để sản xuất từng sản phẩm vagrave tăng tương
ứng thời gian lao động thặng dư Một bộ
phận caacutec nhagrave tư bản đi đầu trong việc aacutep
dụng khoa học kỹ thuật vagraveo sản xuất để hạ
thấp giaacute trị của hagraveng hoacutea do xiacute nghiệp migravenh
sản xuất so với giaacute trị xatilde hội của hagraveng hoacutea
đoacute thu được GTTD siecircu ngạch
Boacutec lột GTTD lagrave hiện tượng phổ biến
trong xatilde hội tư bản chủ nghĩa lagrave ldquomục điacutech
vagrave động cơ thuacutec đẩy của mỗi nhagrave tư bản
cũng như của toagraven xatilde hộirdquo 2 Ở nước ta
trong điều kiện hiện nay phạm trugrave GTTD
cũng cograven tồn tại một caacutech tất yếu Tuy
nhiecircn lagrave một nước XHCN đang hướng đến
thực hiện mục tiecircu ldquodacircn giagraveu nước mạnh
xatilde hội cocircng bằng dacircn chủ văn minhrdquo
chuacuteng ta cần nhận thức rotilde caacutei được gọi lagrave
N
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | Số 15Quyacute IIINăm 2011 6
ldquoGTTDrdquo trong nền KTTTĐHXHCN ở Việt
Nam thuộc về ai Việc sở hữu ldquoGTTDrdquo coacute
phải lagrave hagravenh động ldquoboacutec lộtrdquo hay khocircng
Để lagravem rotilde điều nagravey xin đi sacircu phacircn tiacutech
cả guồng maacutey hoạt động kinh doanh Số
tiền docirci ngoagravei của cả hoạt động sản xuất
kinh doanh gọi lagrave GTTD được chia lagravem hai
phần một phần chia cho người chủ sở hữu
vốn phần cograven lại chia cho người lao động
tương xứng với giaacute trị sức lao động của họ
Phần chia cho người sở hữu vốn lại được
chia thagravenh nhiều khoản nhỏ
Thứ nhất chia cho người bỏ vốn mua
sức lao động vagrave tư liệu sản xuất Ocircng cha ta
coacute cacircu ldquocoacute chiacute thigrave lagravem quan coacute gan thigrave lagravem
giagraveurdquo Caacutei ldquoganrdquo được hiểu đoacute lagrave sự taacuteo
bạo saacuteng tạo trong kinh doanh giải phaacutep
kỹ thuật tối ưu quyết định khocircn ngoan
trong việc lựa chọn chi phiacute vagrave sản lượng
cung ứng tagravei triacute thocircng minh trong quản trị
rủi ro Vậy phải ldquothưởngrdquo cho họ Phần
nagravey được xem lagrave phần thưởng cho sự mạo
hiểm đatilde đầu tư vốn
Thứ hai quy luật của phaacutet triển đogravei hỏi
phải đầu tư cho taacutei sản xuất mở rộng Vậy
phải triacutech một khoản để đầu tư rograveng nghĩa
lagrave mua sắm thecircm yếu tố sản xuất thuecirc thecircm
cocircng nhacircn
Thứ ba chi tiecircu cho quản lyacute vagrave vận
hagravenh bộ maacutey Chủ doanh nghiệp lagrave người
bỏ vốn ra đầu tư necircn họ thường đảm nhiệm
việc quản lyacute điều hagravenh doanh nghiệp Do
vậy cần phải coacute khoản thứ ba để trả cocircng
cho cocircng việc quản lyacute
Thứ tư ở bất cứ doanh nghiệp nagraveo ở
quốc gia nagraveo cũng phải thực hiện nghĩa vụ
nộp thuế cho Nhagrave nước Thuế lagrave một phần
từ GTTD ndash Đacircy lagrave khoản thứ tư
Thứ năm trả cocircng cho người chủ doanh
nghiệp vigrave đatilde tạo cocircng ăn việc lagravem cho
người lao động giảm caacutec caacutec tệ nạn xatilde hội
đoacuteng goacutep vagraveo sự phaacutet triển
Ngoagravei ra cograven nhiều khoản khaacutec phải chi
trả như tiền để nhagrave đầu tư học tập nghiecircn
cứu bugrave đắp cho tỉ lệ lạm phaacutet trả cho lao
động đặc biệt của nhagrave đầu tư magrave người
cocircng nhận khocircng thể lagravem thay đượchellip
Từ sự phacircn tiacutech trecircn ta thấy nếu phần
magrave nhagrave đầu tư coacute được lagrave từ việc buocircn baacuten
gian lận trốn thuế bớt xeacuten tiền cocircng keacuteo
dagravei ngagravey lao động khocircng đoacuteng bảo hiểm
cho người lao động thigrave đacircy chiacutenh lagrave ldquoboacutec
lộtrdquo Thực tế GTTD được tạo ra khocircng
phải hoagraven toagraven thuộc về người chủ sở hữu
magrave được chia ra nhiều phần nhỏ chủ doanh
nghiệp chỉ được hưởng những phần đaacuteng
được hưởng vagrave người lao động lagravem thuecirc
cũng được trả lương tương xứng với cocircng
sức của migravenh
Mặt khaacutec xatilde hội muốn tồn tại vagrave phaacutet
triển cần phải sản xuất ra nhiều sản phẩm
thặng dư Trong nền kinh tế hagraveng hoaacute giaacute
trị của những sản phẩm thặng dư được biểu
hiện ra lagrave GTTD nhưng GTTD nagravey khocircng
rơi vagraveo tuacutei một nhoacutem nhỏ những người chủ
doanh nghiệp magrave được sử dụng vigrave phuacutec lợi
chung của chiacutenh những người lao động đatilde
tạo ra GTTD ấy
Tagravei liệu tham khảo [1] Giaacuteo trigravenh Kinh tế học chiacutenh trị Maacutec -
Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 1999
tr162
[2] Giaacuteo trigravenh Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ
nghĩa Maacutec-Lecircnin Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave
Nội 2009 tr 252
[3] CMaacutec vagrave PhĂng-ghen Tuyển tập tập 2
Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
[4] Caacutec Maacutec Tư bản tập thứ nhất phần 2 Nxb
Sự thật Hagrave Nội 1988
[5] Vững bước trecircn con đường đatilde chọn Nxb
Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội 2004
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 7
TƢ DUY SAacuteNG TẠO VAgrave TIacuteCH CỰC HOAacute TƢ DUY BẰNG PHƢƠNG PHAacuteP ĐỐI TƢỢNG TIEcircU ĐIỂM
Ths Hoagraveng Cocircng Tuấn Phoacute Trưởng khoa Quản trị kinh doanh
heo Ủy ban Đagraveo tạo vagrave Phaacutet
triển Hoa Kỳ tư duy saacuteng tạo
(TDST) lagrave một trong 13 kỹ
năng quan trọng magrave con người cần phải coacute
nếu muốn thagravenh cocircng trong thế kỷ 21 Tại
Trường Cao đẳng Thương mại TDST lagrave một
kỹ năng bắt buộc sinh viecircn phải coacute khi tốt
nghiệp (theo chuẩn đầu ra) Bagravei viết nagravey giới
thiệu một phương phaacutep nhằm tiacutech cực hoacutea tư
duy được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực
kinh tế - kỹ thuật (nhất lagrave để phaacutet triển sản
phẩm mới)
TDST lagrave gigrave
TDSTcoacute thể hiểu một caacutech đơn giản lagrave
những hoạt động tư duy của con người tạo ra
bất kỳ caacutei gigrave coacute đồng thời tiacutenh mới vagrave tiacutenh lợi
iacutech
Đặc điểm của TDST
- Đặc điểm quan trọng nhất của TDST lagrave
tiacutenh mới tiacutenh khaacutec lạ Mục điacutech của TDST
nhằm tigravem ra những điều magrave con người chưa
biết hoặc khaacutec với caacutech hiểu thocircng thường về
một sự vật hiện tượng nagraveo đoacute
- TDST coacute tiacutenh khuyếch taacuten thể hiện khả
năng liecircn tưởng khocircng giới hạn của con
người
- TDST phải mang tiacutenh độc đaacuteo khocircng
rập khuocircn theo những quy tắc hoặc tri thức
thocircng thường
Tiacutech cực hoacutea tƣ duy bằng phƣơng
phaacutep đối tƣợng tiecircu điểm
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave một
phương phaacutep tiacutech cực hoacutea tư duy trong khoa
học saacuteng tạo được giaacuteo sư Trường Đại học
Tổng hợp Berlin F Kunze phaacutet triển từ
những năm 1926 với tecircn gọi ban đầu lagrave
phương phaacutep danh mục (catalogue) Về sau
phương phaacutep nagravey được nhagrave baacutec học người
Mỹ CWhiting hoagraven thiện thecircm vagrave trở thagravenh
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm được sử
dụng rộng ratildei như hiện nay Ở Việt Nam
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lần đầu tiecircn
được giaacuteo sư Phan Dũng phổ biến trong caacutec
lớp học về phương phaacutep luận saacuteng tạo
Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm lagrave
phương phaacutep phaacutet triển yacute tưởng nhờ việc
chuyển giao những dấu hiệu tiacutenh chất chức
nănghellip(gọi chung lagrave caacutec dấu hiệu) của những
đối tượng được thu thập một caacutech ngẫu nhiecircn
cho đối tượng cần cải tiến (gọi lagrave đối tượng
tiecircu điểm) Việc regraven luyện phương phaacutep nagravey
coacute thể thực hiện tuần tự theo caacutec bước sau
Bước 1 Chọn đối tượng tiecircu điểm
Đối tượng tiecircu điểm lagrave những sản phẩm
vật thể magrave chuacuteng ta thấy cần phải cải tiến
sửa đổi Noacute coacute thể lagrave những sản phẩm magrave
doanh nghiệp đang kinh doanh khocircng được
thuận lợi cần phải coacute sự cải tiến về higravenh thức
mẫu matilde cocircng dụnghellipViacute dụ một doanh
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 8
nghiệp sản xuất mũ bảo hiểm mong muốn cải
tiến sản phẩm sao cho người tiecircu dugraveng cảm
thấy dễ chịu vagrave thacircn thiện hơn khi sử dụnghellip
Bước 2 Chọn ngẫu nhiecircn caacutec đối tượng
chứa caacutec dấu hiệu chung
Đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave những vật thể
mang những đặc tiacutenh magrave đối tượng tiecircu điểm
muốn hướng đến Coacute nghĩa lagrave sau khi cải
tiến đối tượng tiecircu điểm sẽ coacute những đặc
điểm nổi trội nagraveo đoacute của đối tượng ngẫu
nhiecircn Việc chọn đối tượng ngẫu nhiecircn lagrave
hoagraven toagraven tigravenh cờ khocircng coacute chủ định trước
Theo kinh nghiệm khocircng necircn chọn quaacute
nhiều đối tượng ngẫu nhiecircn magrave necircn giới hạn
từ 2 đến 4 đối tượng Viacute dụ đối tượng ngẫu
nhiecircn của mũ bảo hiểm được chọn một caacutech
tigravenh cờ từ việc quan saacutet xung quanh như saacutech
hoa hồng điện thoại di độnghellip
Bước 3 Lập danh saacutech caacutec dấu hiệu
của caacutec đối tượng được chọn ở bước 2
Sau khi đatilde chọn được caacutec đối tượng
ngẫu nhiecircn cocircng việc tiếp theo lagrave cần xaacutec
định caacutec dấu hiệu đặc trưng của noacute Viacute dụ
hoa hồng coacute mugravei thơm coacute nhiều magraveu sắc
saacutech coacute nhiều trang coacute thể gấp lại điện
thoại di động coacute thể nghe nhạc coacute hệ thống
định vịhellip Việc liệt kecirc cagraveng nhiều dấu hiệu
chung của đối tượng ngẫu nhiecircn sẽ giuacutep cho
bướcc 4 thuận lợi hơn
Bước 4 Kết hợp những dấu hiệu chung
ở bước 3 với đối tượng tiecircu điểm cần cải tiến
Trong bước nagravey chuacuteng ta cần kết hợp
đối tượng tiecircu điểm với những dấu hiệu đatilde
liệt kecirc của caacutec đối tượng ngẫu nhiecircn Việc
kết hợp nagravey giuacutep cho đối tượng tiecircu điểm
mang những đặc tiacutenh hoagraven toagraven mới magrave
trước đacircy chuacuteng ta coacute thể chưa nghĩ đến Viacute
dụ mũ bảo hiểm gấp mũ bảo hiểm nghe
nhạc mũ bảo hiểm thơmhellip
Bước 5 Phaacutet caacutec yacute tưởng dựa trecircn sự kết
hợp ở bước 4
Một yecircu cầu cơ bản của bước nagravey lagrave việc
phaacutet caacutec yacute tưởng phải thật sự tự do vagrave khocircng
necircn coacute sự hạn chế nagraveo Đocirci khi những yacute
tưởng tưởng chừng kỳ quặc nhất lại lagrave những
yacute tưởng độc đaacuteo vagrave thagravenh cocircng nhất Viacute dụ
mũ bảo hiểm gấp lagrave mũ bảo hiểm được cấu
tạo coacute thể xếp gọn lại khi khocircng đội giuacutep cho
người dugraveng coacute thể thuận lợi hơn trong việc
bảo quản Hoặc mũ bảo hiểm nghe nhạc lagrave
loại mũ bảo hiểm coacute gắn thecircm tai nghe nhạc
giuacutep cho con người coacute thể thư giatilden trong khi
sử dụnghellip
Bước 6 Đaacutenh giaacute những yacute tưởng vagrave lựa
chọn yacute tưởng khả thi nhất
Việc phaacutet yacute tưởng như ở bước thứ 5 sẽ
cho chuacuteng ta rất nhiều yacute tưởng khaacutec nhau
Tất nhiecircn lagrave chuacuteng ta khocircng thể sử dụng cugraveng
một luacutec tất cả caacutec yacute tưởng đoacute Chiacutenh vigrave vậy
cần phải đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn ra yacute tưởng khả
thi nhất vagrave độc đaacuteo nhất Thocircng thường cocircng
việc nagravey do caacutec chuyecircn gia coacute nhiều kinh
nghiệm đảm nhiệm
Lợi iacutech của phƣơng phaacutep đối tƣợng
tiecircu điểm
- Lagrave một phương phaacutep khaacute đơn giản vagrave
coacute thể thực hiện chỉ sau vagravei lần luyện tập
phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cho kết quả
khaacute tốt giuacutep nhanh choacuteng tigravem ra những yacute
tưởng mới với caacutec đồ dugraveng caacutec mẫu matilde hagraveng
hoacutea caacutec mốt quần aacuteohellip vagrave dugraveng trong quảng
caacuteo kiến truacutec
- Phương phaacutep đối tượng tiecircu điểm cograven
được dugraveng để luyện tập phaacutet triển triacute tưởng
tượng đối với mọi lứa tuổi khắc phục được
tiacutenh ỳ tacircm lyacute trong tư duy saacuteng tạo
Tagravei liệu tham khảo [1] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh sơ cấp
[2] Phan Dũng Phương phaacutep luận saacuteng tạo khoa học - kỹ thuật giaacuteo trigravenh toacutem tắt
[3] httpwwwtailieuvn - Đặc điểm của tư duy saacuteng tạo thư viện Ebook
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 9
Một số vấn đề lyacute luận cơ bản về
PHAacuteT TRIỂN NGUỒN NHAcircN LỰC
TRONG CAacuteC TỔ CHỨC
Ths Tống Phước Phong Khoa Quản trị kinh doanh
ỗi tổ chức muốn tồn tại vagrave phaacutet triển đogravei hỏi phải coacute caacutec nguồn lực nhất định trong đoacute
nguồn nhacircn lực lagrave quan trọng nhất Phaacutet triển nguồn nhacircn lực (PTNNL) coacute vai trograve vị
triacute hết sức quan trọng đối với sự phaacutet triển bền vững của caacutec tổ chức Tuy nhiecircn hiện
nay coacute nhiều caacutech hiểu caacutech tiếp cận khaacutec nhau về PTNNL Bagravei viết nagravey nhằm giới thiệu một số
quan điểm về PTNNL trecircn thế giới vagrave Việt Nam để caacutec nhagrave quản trị tham khảo định hướng cho
cocircng taacutec PTNNL một caacutech phugrave hợp
1 Nhacircn lực
Nhacircn lực lagrave sức lực con người nằm trong mỗi con người vagrave lagravem cho con người coacute thể hoạt
động Sức lực đoacute ngagravey cagraveng phaacutet triển cugraveng với sự phaacutet triển của cơ thể con người vagrave đến một mức
độ nagraveo đoacute con người coacute đủ điều kiện để tham gia vagraveo quaacute trigravenh lao động Nhacircn lực được hiểu lagrave
nguồn lực của mỗi con người bao gồm thể lực triacute lực vagrave nhacircn caacutech
Nhacircn lực theo nghĩa đen chỉ lagrave sức người bao hagravem cả sức mạnh vật chất vagrave sức mạnh tinh
thần Sức người khocircng chỉ lagrave tagravei magrave cograven bao hagravem cả đức - caacutei gốc của con người
2 Nguồn nhacircn lực (NNL)
NNL lagrave nguồn lực con người Nguồn lực đoacute được xem xeacutet ở hai khiacutea cạnh Trước hết với yacute
nghĩa lagrave nguồn gốc lagrave nơi phaacutet sinh ra nguồn lực NNL nằm ngay trong bản thacircn con người Đoacute lagrave
sự khaacutec nhau cơ bản giữa nguồn lực con người vagrave caacutec nguồn lực khaacutec Thứ hai NNL lagrave tổng thể
nguồn lực từng caacute nhacircn con người Với tư caacutech lagrave nguồn lực của quaacute trigravenh phaacutet triển NNL lagrave
nguồn lực con người coacute khả năng saacuteng tạo ra của cải vật chất vagrave tinh thần cho xatilde hội được biểu
hiện ra số lượng vagrave chất lượng nhất định tại một thời điểm nhất định
Theo caacutech tiếp cận của Liecircn hợp quốc NNL lagrave tất cả kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của con
người coacute quan hệ tới sự phaacutet triển kinh tế xatilde hội (KT-XH) của đất nước
NNL lagrave nguồn lực cơ bản của mỗi quốc gia lagrave tổng thể tiềm năng lao động của con người
Theo Begg Fircher vagrave Dornbush khaacutec với nguồn lực vật chất khaacutec NNL được hiểu lagrave toagraven bộ
trigravenh độ chuyecircn mocircn magrave con người tiacutech lũy được noacute được đaacutenh giaacute cao vigrave tiềm năng đem lại thu
nhập trong tương lai NNL lagrave con người lao động coacute nhacircn caacutech (coacute tri thức kỹ năng nghề nghiệp
M
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 10
vagrave hoạt động xatilde hội coacute phẩm chất tacircm lyacute như động cơ thaacutei độ ứng xử với caacutec tigravenh huống trong
cuộc sống) coacute khả năng tiacutech lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vagrave vốn sống
Ở nước ta khaacutei niệm NNL được sử dụng rộng ratildei từ những năm bắt đầu cocircng cuộc đổi mới vagrave
được thể hiện rotilde trong caacutec cocircng trigravenh nghiecircn cứu về NNL
NNL lagrave tổng thể caacutec yếu tố về thể chất vagrave tinh thần (phẩm chất đạo đức trigravenh độ tri thức học
vấn nghề nghiệp ) tạo thagravenh năng lực của con người (caacute nhacircn vagrave cộng đồng) với tư caacutech lagrave chủ thể
hoạt động coacute thể huy động khai thaacutec để thuacutec đẩy sự phaacutet triển của xatilde hội
Theo PGS TS Nguyễn Ngọc Quacircn NNL của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động
lagravem việc trong tổ chức đoacute cograven nhacircn lực được hiểu lagrave nguồn lực của mỗi con người magrave nguồn lực
nagravey gồm coacute thể lực vagrave triacute lực
Xeacutet về tổng thể NNL lagrave tiềm năng lao động của con người trecircn caacutec mặt số lượng (quy mocirc dacircn
số số người lao động) cơ cấu (độ tuổi giới tiacutenh phacircn bố) vagrave chất lượng (phẩm chất vagrave năng
lực thể lực triacute lực tacircm lực kỹ năng nghề nghiệp phẩm chất chiacutenh trị tư tưởng đạo đức) đaacutep
ứng nhu cầu phaacutet triển KT-XH của đất nước tạo necircn năng lực cạnh tranh trong phạm vi quốc gia
cũng như trecircn thị trường quốc tế
Trong tổ chức NNL biểu hiện tập trung ở chất lượng của nhacircn viecircn với ba tiecircu thức đaacutenh giaacute
triacute lực thể lực vagrave đạo đức Triacute lực coacute vai trograve đặc biệt quan trọng lagrave nền tảng sức mạnh của mỗi tổ
chức Tuy nhiecircn triacute lực vagrave thể lực chỉ coacute thể tạo ra sức mạnh thuacutec đẩy sự phaacutet triển của tổ chức khi
chủ nhacircn của noacute lagrave những con người coacute phẩm chất đạo đức tốt hay thaacutei độ tốt Đạo đức lagrave yếu tố
quan trọng của mỗi con người coacute vai trograve lớn đối với sự phaacutet triển của tổ chức Sự suy thoaacutei về đạo
đức sẽ dẫn đến sự suy thoaacutei về chất lượng NNL trong tổ chức dẫn đến sự suy thoaacutei vagrave cuối cugraveng
coacute thể lagrave sự sụp đổ của tổ chức Vigrave vậy khi xem xeacutet sức mạnh NNL của tổ chức phải xem xeacutet một
caacutech toagraven diện cả ba mặt triacute lực thể lực vagrave đạo đức của NNL trong tổ chức đoacute
Xeacutet về goacutec độ khaacutec NNL bao gồm kinh nghiệm kỹ năng trigravenh độ đagraveo tạo vagrave sự tận tacircm nỗ
lực hay bất cứ đặc điểm nagraveo khaacutec của người lao động Như vậy để xaacutec định NNL phải xaacutec định
caacutec thocircng tin về định lượng vagrave định tiacutenh dưới nhiều khiacutea cạnh khaacutec nhau Cụ thể phải xaacutec định
quy mocirc của lực lượng nagravey vagrave cơ cấu theo caacutec đặc điểm như trigravenh độ chuyecircn mocircn nghiệp vụ ngagravenh
nghề kinh nghiệm kỹ năng vagrave mocirc tả về sự tận tacircm nhiệt tigravenh hay thaacutei độ vagrave những tiềm năng
khaacutec của người lao động trong tổ chức
Quản trị NNL về phương diện định lượng caacutec tổ chức phải cố gắng giảm thiểu tigravenh trạng thừa
hoặc thiếu biecircn chế về định tiacutenh phải giải quyết vấn đề năng lực vagrave động cơ thuacutec đẩy lao động
3 Phaacutet triển nguồn nhacircn lực
Theo caacutec caacutech tiếp cận trecircn vagrave nếu chỉ dừng lại ở việc xem xeacutet NNL dưới dạng tiềm năng thigrave
chưa đủ Caacutec tổ chức muốn thực hiện thagravenh cocircng mục tiecircu chiến lược của migravenh đogravei hỏi phải biết
xử lyacute tốt vagrave giải quyết đuacuteng đắn vấn đề về PTNNL
Hiện nay caacutec tổ chức quốc tế vagrave caacutec nhagrave khoa học đatilde đưa ra nhiều khaacutei niệm khaacutec nhau về
PTNNL Theo UNESCO (Tổ chức Giaacuteo dục Khoa học vagrave Văn hoacutea Liecircn hợp quốc) vagrave một số nhagrave
kinh tế khaacutei niệm PTNNL (theo nghĩa hẹp) lagrave sự phaacutet triển kỹ năng lao động vagrave sự đaacutep ứng yecircu
cầu của việc lagravem Theo ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) PTNNL (theo nghĩa rộng hơn) khocircng
chỉ lagrave sự lagravenh nghề của dacircn cư hoặc bao gồm cả vấn đề đagraveo tạo noacutei chung magrave cograven lagrave phaacutet triển
năng lực đoacute của con người để tiến tới coacute việc lagravem hiệu quả cũng như thỏa matilden nghề nghiệp vagrave
cuộc sống caacute nhacircn Theo Liecircn hợp quốc PTNNL bao gồm giaacuteo dục đagraveo tạo nghề nghiệp vagrave sử
dụng tiềm năng con người nhằm thuacutec đẩy phaacutet triển KT-XH vagrave nacircng cao chất lượng cuộc sống
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 11
Theo Christian Batal PTNNL lagrave phaacutet triển về năng lực vagrave động cơ Năng lực (lagravem việc) tương
ứng với kiến thức kỹ năng vagrave hagravenh vi thaacutei độ cần huy động để coacute thể thực hiện đuacuteng đắn caacutec hoạt
động riecircng của từng vị triacute lagravem việc
Theo Harbison vagrave Myer PTNNL lagrave quaacute trigravenh nacircng cao kiến thức kỹ năng vagrave năng lực của tất
cả mọi người trong xatilde hội
Ở nước ta cũng coacute nhiều quan niệm khaacutec nhau về PTNNL
Theo GSVS Phạm Minh Hạc ldquoPTNNL được hiểu về cơ bản lagrave tăng giaacute trị cho con người trecircn
caacutec mặt đạo đức triacute tuệ kỹ năng tacircm hồn thể lực lagravem cho con người trở thagravenh những người lao
động coacute năng lực vagrave phẩm chất mới vagrave cả đaacutep ứng được yecircu cầu to lớn của sự phaacutet triển kinh tế xatilde
hội của sự nghiệp cocircng nghiệp hoacutea hiện đại hoacutea đất nướcrdquo
Theo PGS TS Trần Xuacircn Cầu vagrave PGS TS Mai Quốc Chaacutenh PTNNL lagrave quaacute trigravenh tăng lecircn về
số lượng (quy mocirc) vagrave nacircng cao về mặt chất lượng NNL tạo ra cơ cấu NNL ngagravey cagraveng hợp lyacute Cả
ba mặt số lượng chất lượng cơ cấu trong PTNNL gắn chặt với nhau trong đoacute yếu tố quan trọng
nhất cho sự phaacutet triển lagrave chất lượng NNL phải được nacircng cao
PTNNL trecircn bigravenh diện xatilde hội lagrave quaacute trigravenh phaacutet triển nguồn lực con người từ dạng tiềm năng
thagravenh vốn con người - vốn nhacircn lực vagrave chuyển vốn nagravey vagraveo hoạt động KT-XH Xeacutet về caacute nhacircn
PTNNL lagrave việc nacircng cao sức khỏe triacute tuệ đạo đức năng lực chuyecircn mocircn sự lagravenh nghề kỹ năng
thực hagravenh để tăng năng suất lao động tăng thu nhập vagrave cải thiện chất lượng cuộc sống
PTNNL về thực chất lagrave nacircng cao giaacute trị NNL chủ yếu trecircn caacutec phương diện thể lực triacute tuệ
năng lực đạo đức kỹ năngvagrave phaacutet huy tối đa hiệu quả sử dụng chuacuteng trong thực tiễn phaacutet triển
KT- XH của đất nước Điều đoacute coacute nghĩa PTNNL lagrave phaacutet triển về số lượng chất lượng NNL vagrave
nacircng cao hiệu quả sử dụng noacute trong thực tiễn
Như vậy PTNNL lagrave tổng thể caacutec higravenh thức phương phaacutep chiacutenh saacutech vagrave biện phaacutep nhằm hoagraven
thiện vagrave nacircng cao chất lượng của NNL (triacute tuệ thể chất vagrave phẩm chất tacircm lyacute xatilde hội) nhằm đaacutep
ứng đogravei hỏi về NNL cho sự phaacutet triển KT- XH trong từng giai đoạn phaacutet triển
Từ những quan điểm trecircn PTNNL thực chất lagrave tạo ra sự thay đổi gia tăng về chất lượng của
NNL gồm năng lực (kiến thức kỹ năng hagravenh vi vagrave thaacutei độ) vagrave động lực thuacutec đẩy người lao động
để đaacutep ứng yecircu cầu ngagravey cagraveng cao của tổ chức Đoacute cũng chiacutenh lagrave nội dung của PTNNL
Tagravei liệu tham khảo [1] Christian Batal (2002) Quản lyacute nguồn nhacircn lực trong khu vực nhagrave nước - Tập 1 Phạm Quỳnh
Hoa dịch Nxb Chiacutenh trị quốc gia Hagrave Nội
[2] Lecirc Baacutech (2009) ldquoLạm bagraven về phaacutet triển nhacircn lựcrdquo Tuyển tập tạp chiacute phaacutet triển nhacircn lực Nxb
TPHCM [3] Trần Xuacircn Cầu Mai Quốc Chaacutenh (2008) Giaacuteo trigravenh kinh tế nguồn nhacircn lực Nxb Đại học
kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[4] Phạm Minh Hạc (1996) ldquoVấn đề con người trong cocircng cuộc đổi mớirdquo Chương trigravenh khoa học -
cocircng nghệ cấp nhagrave nước KX 07
[5] Phan Văn Kha (2007) Đagraveo tạo vagrave sử dụng nhacircn lực trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
Nxb Giaacuteo dục Hagrave Nội
[6] Bugravei Văn Nhơn (2006) Quản lyacute vagrave phaacutet triển nguồn nhacircn lực xatilde hội Nxb Tư phaacutep Hagrave Nội
[7] Nguyễn Ngọc Quacircn (2007) Giaacuteo trigravenh quản trị nhacircn lực Nxb Đại học Kinh tế quốc dacircn Hagrave Nội
[8] Nguyễn Tiệp (2008) Giaacuteo trigravenh Nguồn nhacircn lực Nxb Lao động - Xatilde hội Hagrave Nội
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 12
Nhận dạng rủi ro trecircn thị trƣờng
CHỨNG KHOAacuteN VIỆT NAM
TS Votilde Thị Thuacutey Anh1 Ths Bugravei Thị Lệ2
I Đặt vấn đề
Thị trường chứng khoaacuten (TTCK) Việt Nam noacutei chung vagrave TTCK thagravenh phố Hồ Chiacute Minh
(TPHCM) noacutei riecircng cograven rất non trẻ Nền kinh tế Việt Nam đang trong quaacute trigravenh chuyển đổi vagrave
hội nhập kinh tế quốc tế Do đoacute rủi ro (RR) trecircn TTCK Việt Nam rất lớn vagrave đa dạng Thocircng
thường coacute rất nhiều caacutec taacutec nhacircn gacircy ra RR rất khoacute xaacutec định được hết caacutec taacutec nhacircn nagravey Vigrave vậy
cần thiết phải coacute phương phaacutep nhận dạng RR chặt chẽ vagrave khoa học Bagravei viết phối hợp caacutec
phương phaacutep nhận diện RR để xaacutec định caacutec nguồn RR tiềm ẩn cũng như đatilde bộc lộ của TTCK
Việt Nam
II Phƣơng phaacutep nhận dạng RR
RR trong đầu tư chứng khoaacuten được định nghĩa lagrave sự khocircng chắc chắn của thu nhập lagrave sự
biến động thất thường về mức sinh lợi của nhagrave đầu tư Nhận dạng RR lagrave việc nhận ra caacutec nguồn
caacutec yếu tố hay caacutec điều kiện tạo necircn hay lagravem gia tăng RR Ngoagravei ra cần tigravem hiểu được bản chất
của chuacuteng chuacuteng xuất hiện như thế nagraveo vagrave chuacuteng taacutec động ra sao để dẫn đến RR Coacute nhiều
phương phaacutep (PP) nhận dạng RR khaacutec nhau tugravey theo hiện tượng nghiecircn cứu Tuy nhiecircn ba PP
sau tỏ ra hữu iacutech trong nhận dạng RR trecircn TTCK
PP lưu đồ Dựa vagraveo việc khảo saacutet qui trigravenh của hoạt động đầu tư chứng khoaacuten xacircy dựng một
lưu đồ mocirc tả caacutec bộ phận caacutec khacircu coacute liecircn quan đến đối tượng gaacutenh chịu RR Qua lưu đồ chuacuteng
ta coacute thể nhận diện suy đoaacuten caacutec nguồn RR nghi vấn coacute thể phaacutet sinh ở mỗi bộ phận mỗi khacircu
một caacutech toagraven diện độc lập vagrave rotilde ragraveng
PP phacircn tiacutech định tiacutenh Phacircn tiacutech định tiacutenh được tiến hagravenh cho từng nguồn RR bao gồm caacutec
yếu tố nghi vấn RR tiềm ẩn cho từng nguồn Một phacircn tiacutech định tiacutenh được higravenh thagravenh từ việc đặt
ra một loạt caacutec nghi vấn cho tất cả caacutec khả năng coacute thể gacircy ra RR trong từng nguồn RR Trecircn cơ
sở đoacute tigravem caacutech giải thiacutech cơ chế gacircy RR trong từng yếu tố nghi vấn RR loại bỏ caacutec yếu tố nghi
vấn khocircng coacute cơ sở rotilde ragraveng Việc lagravem nagravey giuacutep ta nhận dạng được caacutec yếu tố RR cụ thể của từng
nguồn caacutech thức gacircy RR vagrave tiacutenh chất nghiecircm trọng của noacute
PP phacircn tiacutech caacutec hồ sơ số liệu quaacute khứ Dựa vagraveo caacutec hồ sơ lưu trữ caacutec RR đatilde xảy ra trong
quaacute khứ chuacuteng ta coacute thể phaacutet hiện được những yếu tố RR magrave caacutec PP khaacutec khocircng phaacutet hiện thấy
hoặc khocircng hề ngờ tới Caacutec số liệu thống kecirc cũng cho pheacutep xếp loại so saacutenh caacutec yếu tố RR Từ
đoacute đaacutenh giaacute đuacuteng caacutec yếu tố RR magrave trước đacircy xem nhẹ hoặc khocircng chuacute yacute đến Ngoagravei ra qua việc
xem xeacutet xu hướng diễn biến của RR magrave tăng cường chuacute yacute caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mạnh lecircn
loại bỏ bớt caacutec yếu tố RR ngagravey cagraveng mờ nhạt
III Nhận dạng RR trecircn TTCK TPHCM
1 Khoa Tagravei chiacutenh Ngacircn hagraveng Trường Đại học Kinh tế Đagrave Nẵng
2 Khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn hagraveng Trường Cao đẳng Thương mại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 13
Dựa vagraveo qui trigravenh đầu tư chứng khoaacuten trecircn TTCK TPHCM coacute thể xacircy dựng lưu đồ thể hiện
mối quan hệ giữa caacutec taacutec nhacircn coacute khả năng gacircy RR trong quaacute trigravenh đầu tư như trong biểu đồ 1
Mocirci trường
Mocirci
trường
chiacutenh
trị
Mocirci trường
kinh tế vĩ
mocirc
Mocirci
trường
cocircng
nghệ
Mocirci trường Sở giao dịch
Doanh
nghiệp
niecircm yết
Tổ
chức
lưu
kyacute
Nhagrave
đầu
tư
Tổ chức
đaacutenh giaacute
tiacuten
nhiệm
cận cảnh
Cocircng ty
chứng khoaacuten
Mocirci trường
tự nhiecircn
quốc tế
Biểu đồ 1 Lưu đồ hoạt động đầu tư chứng khoaacuten
Trecircn lưu đồ nhagrave đầu tư lagrave đối tượng gaacutenh chịu RR Caacutec nguồn RR tiềm ẩn đaacuteng kể bao gồm
1 RR từ bản thacircn nhagrave đầu tư
- RR do thiếu kiến thức phacircn tiacutech đầu tư theo cảm tiacutenh
Rất nhiều nhagrave đầu tư cograven hạn chế về kiến thức phacircn tiacutech mocirci trường vĩ mocirc phacircn tiacutech ngagravenh
phacircn tiacutech tagravei chiacutenh cocircng ty phacircn tiacutech kỹ thuậthellip dễ dẫn đến đầu tư theo cảm tiacutenh Thiếu kiến
thức vagrave kỹ năng xacircy dựng danh mục đầu tư thiếu kinh nghiệm đầu tư dễ dẫn đến việc vagraveo ra thị
trường (TT) khocircng đuacuteng luacutec chậm trễ trong đối phoacute với những bất ổn của TT khocircng biết được
những cổ phiếu coacute tiacutenh đặc thugrave để đầu tư cho phugrave hợp Đacircy lagrave caacutec yếu tố RR phổ biến đối với
caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn chiếm tỉ lệ trecircn 90 trecircn TTCK Việt Nam
Khocircng hiếm trường hợp caacutec loại chứng khoaacuten đều đồng loạt giảm giaacute mạnh trong khi chỉ
mấy ngagravey trước cũng caacutec loại chứng khoaacuten đoacute giaacute cao hơn 10 đến 15 nhưng nhagrave đầu tư vẫn
tranh nhau đặt mua Những tiacutenh toaacuten dựa trecircn cơ sở phacircn tiacutech thocircng tin phacircn tiacutech kỹ thuật đều
khocircng thể giải thiacutech được diễn biến của TT trong những trường hợp nagravey
- RR do đầu tư theo đaacutem đocircng
Tacircm lyacute khocircng vững vagraveng caacutec nhagrave đầu tư caacute nhacircn dễ chạy theo đaacutem đocircng dễ hoảng sợ khi coacute
những tin đồn xấu baacuten thaacuteo cổ phiếu với mọi giaacute hoặc hưng phấn quaacute mức tranh mua vagraveo bằng
được khi TT đatilde tăng noacuteng gacircy nguy cơ RR cao
Trecircn TTCK Việt Nam RR do đầu tư theo đaacutem đocircng lagrave rất rotilde rệt Điển higravenh như từ ngagravey
10062008 đến ngagravey 20062008 sau hơn 20 phiecircn liecircn tục giảm giaacute ngagravey 106 khối lượng vagrave
giaacute trị giao dịch đột ngột tăng vọt đặc biệt lagrave vagraveo cuối phiecircn Saacuteng hocircm sau (116) việc tranh
mua lagravem hagraveng loạt cổ phiếu tăng giaacute trần Gần 10 phiecircn sau đoacute TT khocircng ngừng tăng do khối
lượng đặt mua tăng mạnh
- RR do đầu tư theo tin đồn
Năm 2009 được coi lagrave năm TTCK bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tin đồn magrave hầu hết lagrave mang
dấu hiệu trục lợi coacute chủ yacute vagrave chủ yếu nhắm vagraveo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ lẻ thiếu bản lĩnh
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 14
Caacutec tin đồn về chia thưởng như tin đồn Cocircng ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) chia thưởng tỷ
lệ 11 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute trần 4 phiecircn liền Tin đồn Cocircng ty Cổ phần Chứng khoaacuten SSI
sẽ chia thưởng tỷ lệ 21 khiến cổ phiếu nagravey tăng giaacute mạnh 3 phiecircn liền
Trong phiecircn giao dịch 23102009 nhiều người nhận được tin nhắn điện thoại cho biết goacutei
kiacutech cầu thứ hai sẽ khocircng được thực hiện Ngay sau tin nhắn nagravey nhiều người tỏ ra hoang mang
agraveo ạt baacuten cổ phiếu khiến cho TT sụt giảm mạnh
Ngagravey 2122009 sau ba phiecircn tăng điểm với sự dẫn dắt của caacutec cổ phiếu ngacircn hagraveng nhagrave đầu
tư kỳ vọng TT sẽ tiacutech cực trong thaacuteng cuối cugraveng của năm 2009 Thế nhưng do tin đồn Ngacircn
hagraveng Nhagrave nước sẽ siết chặt tiacuten dụng TT đatilde quay đầu giảm điểm khaacute mạnh
- RR do sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh lớn
Khi TT khởi sắc rất nhiều nhagrave đầu tư trong nước đatilde mạnh dạn vay tiền để đầu tư chứng
khoaacuten nhằm tăng nhanh thu nhập goacutep phần đẩy giaacute chứng khoaacuten lecircn rất cao Tuy nhiecircn với độ
RR cao của TTCK Việt Nam đograven bẩy tagravei chiacutenh lagravem cho sự thua lỗ khi TT suy sụp vượt quaacute sức
chịu đựng của họ sự sợ hatildei nợ nần buộc họ baacuten ra vagraveo giai đoạn đaacutey cagraveng đẩy giaacute chứng khoaacuten
xuống thấp hơn
Mặt khaacutec đacircy lagrave những khoản vay ngắn hạn vagrave coacute điều kiện giải chấp khi chứng khoaacuten
xuống thấp quaacute một mức độ nagraveo đoacute để bảo đảm an toagraven vốn cho vay Trong điều kiện RR rất cao
của TTCK Việt Nam việc baacuten giải chấp khi giaacute chứng khoaacuten xuống thấp lagravem cho mức độ suy
sụp của TT cagraveng thecircm nghiecircm trọng
2 RR từ những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm
Caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech TT caacutec tổ chức phacircn tiacutech đaacutenh giaacute tiacuten nhiệm lagrave một cocircng cụ hỗ trợ
thocircng tin cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey tiếp cận caacutec thocircng tin khocircng đầy đủ khocircng chiacutenh
xaacutec hoặc khả năng phacircn tiacutech cograven hạn chế dễ dẫn đến caacutec baacuteo caacuteo phacircn tiacutech keacutem chất lượng
khocircng đaacuteng tin cậy gacircy RR cho nhagrave đầu tư Nếu caacutec tổ chức nagravey thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ
dẫn đến những hagravenh vi trục lợi như phacircn tiacutech thiecircn lệch cocircng bố thocircng tin thiếu chiacutenh xaacutec để
lagravem giaacute lũng đoạn TThellip gacircy RR cho nhagrave đầu tư
Những baacuteo caacuteo TT của caacutec tổ chức đầy danh tiếng trong vagrave ngoagravei nước như HSBC hay SSI
TSC coacute những taacutec động nhất định đến tacircm lyacute TT TT đatilde khocircng iacutet lần nghiecircng ngả theo caacutec đaacutenh
giaacute nhận định của họ Tuy nhiecircn trecircn thực tế chất lượng mục tiecircu của những baacuteo caacuteo nagravey cograven
rất nhiều vấn đề
Điển higravenh như phiecircn giao dịch ngagravey 2532010 VN-Index bất ngờ giảm sacircu 17 từ mức
51212 điểm của ngagravey hocircm trước xuống cograven 50339 điểm Nguyecircn nhacircn của sự giảm điểm nagravey lagrave
từ nhận định của HSBC ldquoNgacircn hagraveng Nhagrave nước Việt Nam sẽ nacircng latildei suất cơ bản VND thecircm 1
trong một vagravei tuần sắp tới từ mức 8 hiện nayrdquo Tuy nhiecircn sau đoacute Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Việt
Nam vẫn giữ nguyecircn latildei suất cơ bản
3 RR từ chất lượng dịch vụ của caacutec cocircng ty chứng khoaacuten
Tại Việt Nam chất lượng nguồn nhacircn lực của nhiều cocircng ty chứng khoaacuten cograven rất hạn chế
khiến sự tư vấn hay cung cấp thocircng tin từ nhacircn viecircn cho khaacutech hagraveng nhiều khi rất hời hợt vagrave
thiếu chiacutenh xaacutec Nhiều nhagrave đầu tư caacute nhacircn hầu như khocircng được tiếp cận với mảng tư vấn của caacutec
cocircng ty chứng khoaacuten
Becircn cạnh những nỗ lực cải tiến cocircng nghệ nhiều cocircng ty chứng khoaacuten vẫn cograven tồn tại những
sai soacutet khi chạy phần mềm trong thời gian giao dịch Cocircng nghệ ở một số cocircng ty chứng khoaacuten
khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc chậm trễ trong đặt lệnh vagrave hủy lệnh nghẽn mạng trong
quaacute trigravenh giao dịch lagravem mất cơ hội vagrave gacircy RR cho nhagrave đầu tư
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 15
Lạm dụng nghiệp vụ tự doanh vagrave kẽ hở luật phaacutep cũng như thiếu đạo đức nghề nghiệp một
số cocircng ty chứng khoaacuten đatilde lợi dụng vị thế của migravenh đặt lệnh trước hủy lệnh trong cugraveng đợt
khớp lệnh nhập lệnh ATO với cổ phiếu mới niecircm yết tư vấn theo đặt hagraveng của caacutec nhagrave đầu cơ
lớnhellip nhằm thu lợi bất chiacutenh gacircy RR cho nhagrave đầu tư
4 RR từ Sở giao dịch chứng khoaacuten
Do cograven thiếu kinh nghiệm Trung tacircm giao dịch chứng khoaacuten trước đacircy vagrave Sở giao dịch
chứng khoaacuten hiện nay thiết lập caacutec chiacutenh saacutech quản lyacute TT chưa đầy đủ chưa chiacutenh xaacutec chưa đủ
tiacutenh răn đe đatilde tạo ra một TT thiếu minh bạch Việc giaacutem saacutet TT của cơ quan nagravey cograven thiếu chặt
chẽ đatilde dẫn đến caacutec hoạt động lagravem giaacute gacircy lũng đoạn TThellipgacircy RR cho nhagrave đầu tư
Điển higravenh như trong khoảng thời gian từ 01102009 - 21012010 caacutec cổ đocircng của Cocircng ty
Cổ phần Vật tư vagrave Vận tải Xi măng (matilde cổ phiếu VTV) lagrave Ocircng Nguyễn Quang Hưng đatilde coacute hagravenh vi
thocircng đồng với bagrave Nguyễn Kim Phượng ocircng Ngocirc Quốc Đạt vagrave ocircng Ngocirc Quang Tagravei để thực hiện
mua baacuten cổ phiếu VTV nhằm tạo ra cung cầu giả tạo đối với cổ phiếu nagravey giao dịch chứng khoaacuten
bằng higravenh thức cấu kết với người khaacutec liecircn tục mua baacuten cổ phiếu VTV để thao tuacuteng giaacute cổ phiếu
nagravey Cũng với lỗi như trecircn vagraveo ngagravey 14012010 bagrave Nguyễn Kim Phượng nộp Ủy ban Chứng
khoaacuten Nhagrave nước Bản đăng kyacute chagraveo mua cocircng khai 13 triệu cổ phiếu VTV nhưng ngagravey 2432010
bagrave Nguyễn Kim Phượng đatilde thực hiện baacuten 557800 cổ phiếu VTV
Việc thiết lập caacutec mức trần vagrave sagraven quaacute hẹp tại một số thời điểm nhạy cảm lagravem giảm tiacutenh
thanh khoản của TT chậm taacutech chức năng quản lyacute tagravei khoản của caacutec nhagrave đầu tư ra khỏi caacutec cocircng
ty chứng khoaacuten đatilde gacircy nguy cơ RR cho nhagrave đầu tư
5 RR từ tổ chức lưu kyacute
Cocircng nghệ của tổ chức lưu kyacute chậm được nacircng cấp khocircng đaacutep ứng yecircu cầu dễ dẫn đến việc
nhận kyacute gửi bảo quản chuyển giao chứng khoaacuten cho khaacutech hagraveng cograven chậm trễ Cho đến nay
việc chuyển giao chứng khoaacuten vẫn cograven chờ T+3 gacircy thiệt hại về thanh khoản cho nhagrave đầu tư
Với khả năng nắm được số dư tiền vagrave chứng khoaacuten của từng tagravei khoản Trung tacircm lưu kyacute
chứng khoaacuten VSD đang coacute trong tay những thocircng tin quan trọng bậc nhất trecircn TTCK Nếu những
thocircng tin như vậy rograve rỉ sẽ gacircy RR cho nhagrave đầu tư
6 RR từ caacutec cocircng ty niecircm yết
- RR do đầu tư tagravei chiacutenh đầu tư cheacuteo lớn
Sử dụng đograven bẩy tagravei chiacutenh cao vay mượn quaacute đagrave nhằm mở rộng caacutec hoạt động kinh doanh
khocircng hiệu quả coacute thể đặt doanh nghiệp vagraveo nguy cơ mất khả năng kiểm soaacutet Rất nhiều cocircng ty
niecircm yết trecircn sagraven Hose đatilde đầu tư cheacuteo một tỉ lệ vốn rất lớn vagraveo caacutec cocircng ty niecircm yết khaacutec Điều
nagravey lagravem tăng đograven bẩy tagravei chiacutenh kiacutech giaacute trecircn TT bẩy độ RR tăng lecircn rất cao khi TT suy thoaacutei
Điển higravenh lagrave hai cocircng ty REE vagrave SAM Cocircng ty cổ phần Cơ điện lạnh (REE) dugrave latildei 9 tỉ đồng
trong quyacute 4 năm 2008 vagrave đạt tổng doanh thu hơn 1100 tỉ đồng nhưng lại lỗ 13934 tỉ đồng trong
năm 2008 sau khi triacutech lập dự phograveng 467 tỉ đồng cho đầu tư tagravei chiacutenh Baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh quyacute
42008 của cổ phiếu SAM của Cocircng ty cổ phần Caacutep vagrave vật liệu viễn thocircng cho thấy lợi nhuận
quyacute 42008 lagrave 57895 tỉ đồng nhưng do triacutech lập caacutec khoản dự phograveng 212744 tỉ đồng trong đoacute
triacutech dự phograveng tổn thất đầu tư tagravei chiacutenh lagrave 205087 tỉ đồng necircn khoản lợi nhuận quyacute 4 lagrave acircm
154848 tỉ đồng
- RR triacutech lập dự phograveng tỷ giaacute
Caacutec doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyecircn liệu hay vay vốn nước ngoagravei lớn coacute RR triacutech lập
dự phograveng tỉ giaacute lagrave rất đaacuteng lưu yacute
Điển higravenh như ngagravey 31122008 Cocircng ty Nhiệt điện Phả Lại (PPC) coacute dư nợ vay vốn nước
ngoagravei lagrave 362 tỉ yecircn Tỷ giaacute cuối năm 2008 tăng khoảng 30 so với cuối năm 2007 Điều
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 16
nagravey lagravem cho PPC phải ghi nhận khoản lỗ checircnh lệch tỉ giaacute chưa thực hiện gần 1600 tỉ đồng cho
khoản vay nợ ngoại tệ noacutei trecircn vagrave khoản lỗ 10 tỉ đồng checircnh lệch tỉ giaacute đatilde thực hiện do thanh
toaacuten 18 tỉ yecircn tiền gốc vay trong năm 2008 Cocircng ty Vận tải Xăng dầu VIPCO (VIP) coacute khoản
nợ vay khoảng 60 triệu đocirc la Mỹ Thaacuteng 12-2009 cocircng ty đatilde cocircng bố điều chỉnh lợi nhuận từ
mức 885 tỉ đồng xuống cograven 55 tỉ đồng do cocircng ty phải triacutech lập dự phograveng RR tỷ giaacute 30 tỉ đồng
- RR từ tigravenh higravenh cocircng bố thocircng tin của caacutec cocircng ty niecircm yết
Việc cocircng bố thocircng tin khocircng kịp thời khocircng đầy đủ khocircng đủ độ tin cậy dễ dẫn đến những
quyết định sai lầm cho nhagrave đầu tư Một số cocircng ty niecircm yết đatilde khocircng coi việc cocircng bố thocircng tin
lagrave nghĩa vụ Nhiều cocircng ty cocircng bố thocircng tin sai lệch lớn giữa trước vagrave sau kiểm toaacuten Coacute cocircng ty
baacuteo caacuteo latildei lớn nhưng khi kiểm toaacuten thigrave latildei khocircng đaacuteng kể hoặc lỗ nhiều hơn con số đatilde baacuteo caacuteo
trước đoacute Coacute cocircng ty từ lỗ chuyển thagravenh latildei
Điển higravenh như năm 2008 kết quả kinh doanh trước vagrave sau kiểm toaacuten của matilde KDC từ latildei
142376 tỉ đồng về lỗ 60602 tỉ đồng NKD từ mức latildei hơn 39 tỉ đồng cograven chưa đầy 1 tỉ đồng
Cocircng ty Cổ phần Gemadept (matilde GMD) năm 2009 đatilde điều chỉnh số liệu kết quả kinh doanh cuối
năm 2008 với lyacute do chưa hợp nhất đầy đủ kết quả kinh doanh của caacutec cocircng ty con Lợi nhuận sau
thuế của GMD năm 2008 đatilde được điều chỉnh thay đổi từ lỗ 166984 tỉ đồng sang latildei 31807 tỉ
đồng Do baacuteo caacuteo kết quả kinh doanh năm 2008 bị lỗ cổ phiếu GMD bị đưa vagraveo diện cảnh baacuteo
giaacute cổ phiếu đatilde giảm mạnh Khi đoacute nhiều cổ đocircng của cocircng ty nagravey baacuten thaacuteo cổ phiếu GMD
thiệt hại rất nặng
Nhiều baacuteo caacuteo tagravei chiacutenh cograven sơ sagravei như thiếu triacutech lập dự phograveng tagravei chiacutenh thiếu baacuteo caacuteo lưu
chuyển tiền tệ cacircn đối thu chi khocircng rotilde ragraveng Coacute baacuteo caacuteo thiếu kiểm soaacutet của kiểm toaacuten bỏ quecircn
việc cocircng bố thocircng tin về tiến độ sử dụng vốn sau phaacutet hagravenh Ngoagravei ra khocircng iacutet sự vi phạm của
những thagravenh viecircn hội đồng quản trị khi baacuten một lượng lớn cổ phiếu magrave khocircng thocircng baacuteo trước
như luật định
7 RR từ mocirci trường kinh tế vĩ mocirc trong nước
Nền kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế TT hội nhập kinh tế
quốc tế Caacutec hagraveng ragraveo thuế quan phi thuế quan phải được bỏ dần dần phải mở cửa nhiều TT cho
đầu tư nước ngoagravei Caacutec cơ hội vagrave thaacutech thức lagrave rất nhiều đan xen lẫn nhau ảnh hưởng rất mạnh
đến lợi nhuận của caacutec ngagravenh vagrave caacutec doanh nghiệp
Từ gần chục năm nay Việt Nam kiecircn trigrave nỗ lực tăng trưởng cao chủ yếu theo chiều rộng lagravem
cho nền kinh tế tăng noacuteng Thacircm hụt thương mại khocircng ngừng gia tăng lạm phaacutet luocircn luocircn lagrave
mối đe dọa Lạm phaacutet cao lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo lagravem giảm sức mua trecircn vốn của nhagrave đầu tư
Thacircm hụt ngacircn saacutech cao Thacircm hụt caacuten cacircn thương mại quốc tế lớn gacircy ra nguy cơ mất giaacute phaacute
giaacute đồng nội tệ gia tăng caacutec hagraveng ragraveo thương mại Dự trữ ngoại tệ thấp dễ coacute nguy cơ gacircy bất ổn
TT vagrave hệ số tiacuten nhiệm quốc gia bị đaacutenh giaacute thấp
Bảng 1 Lạm phaacutet vagrave thacircm hụt thƣơng mại qua caacutec năm
Chỉ tiecircu Đơn vị tiacutenh 2007 2008 2009 Ước tiacutenh 2010
CPI (cuối kỳ) 1260 1989 652 1175
CPI (trung bigravenh) 830 2297 688 919
Thacircm hụt thương mại tỉ USD 1410 1797 1308 1240
ldquoNguồn Tổng cục Thống kecircrdquo
Đoacute lagrave những biểu hiện rotilde neacutet nhất về tiacutenh bất ổn của kinh tế vĩ mocirc Điều nagravey tiềm ẩn những
RR lớn vagrave thường xuyecircn cho TTCK
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 17
8 RR chiacutenh saacutech (mocirci trường chiacutenh trị)
Sự thay đổi thường xuyecircn caacutec luật thuế như thuế thu nhập thuế tagravei nguyecircn thuế nhập khẩu
thuế mocirci trườnghellip gacircy khoacute khăn cho việc xacircy dựng caacutec chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp lagravem tăng chi phiacute đầu vagraveo của caacutec doanh nghiệp lagravem giảm thu nhập của nhagrave đầu tư
Chiacutenh saacutech ngoại hối chưa ổn định gacircy nguy cơ RR về tỷ giaacute Chiacutenh saacutech latildei suất cao lagravem gia
tăng chi phiacute của doanh nghiệp lagravem giảm giaacute caacutec loại chứng khoaacuten Chiacutenh saacutech về tiền lương tối
thiểu lagravem tăng chi phiacute lao động Chiacutenh saacutech hội nhập kinh tế quốc tế lagravem tăng mức độ cạnh tranh
trecircn TT Chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường lagravem tăng caacutec chi phiacute xử lyacute chất thải
Do caacutec đặc thugrave của nền kinh tế Việt Nam (như trecircn) những thay đổi chiacutenh saacutech vĩ mocirc lagrave rất
nhiều vagrave thường xuyecircn đatilde tạo ra những ảnh hưởng mạnh đến TTCK Đacircy lagrave yếu tố RR rất lớn vagrave
thường trực trecircn TTCK Việt Nam
Điển higravenh đầu năm 2008 với caacutec biện phaacutep mạnh nhằm kiềm chế lạm phaacutet Ngacircn hagraveng Nhagrave
nước Việt Nam đatilde tăng latildei suất cơ bản từ 825 lecircn 14 Chiacutenh điều nagravey đatilde lagravem cho VN-Index
sụt giảm liecircn tục từ 1100 điểm xuống cograven 496 điểm Đầu năm 2009 trước nguy cơ suy thoaacutei do
ảnh hưởng của suy thoaacutei kinh tế toagraven cầu Ngacircn hagraveng Nhagrave nước đatilde liecircn tục 5 lần cắt giảm latildei suất
cơ bản từ 14 cograven 7 Ngoagravei ra Chiacutenh phủ cograven tung ra goacutei kiacutech cầu trị giaacute 1 tỉ USD vagraveo giữa
thaacuteng 12 vagrave liền sau đoacute khoảng 1 tuần goacutei kiacutech cầu nagravey tăng lecircn 6 tỉ USD Chiacutenh điều nagravey đatilde
giuacutep TTCK hồi phục mạnh đạt đỉnh 633 điểm vagraveo ngagravey 2310
Tuy nhiecircn chiacutenh saacutech kiacutech thiacutech kinh tế đatilde tạo ra taacutec dụng phụ vagrave tiềm ẩn nhiều nguy cơ Cơ
chế hỗ trợ latildei suất lagravem cho tăng trưởng tiacuten dụng diễn ra khaacute nhanh gacircy sức eacutep tăng latildei suất trở
lại Vagraveo cuối thaacuteng 11-2009 Ngacircn hagraveng Nhagrave nước nacircng latildei suất cơ bản từ 7 lecircn 8 đồng thời
chấp nhận phaacute giaacute VND ở mức thấp Sự đảo chiều của chiacutenh saacutech đatilde tạo ra những taacutec động xấu
vagraveo TTCK cugraveng với những taacutec động tacircm lyacute thaacutei quaacute khiến cho VN-Index giảm liecircn tục vagraveo 2
thaacuteng cuối năm 2009
9 RR từ mocirci trường tự nhiecircn
Việt Nam nằm trong vugraveng coacute nhiều hạn haacuten batildeo lũ Caacutec cocircng ty nằm ở caacutec tỉnh miền Trung
vagrave caacutec tỉnh miền nuacutei phiacutea Bắc coacute nguy cơ RR khaacute cao do batildeo vagrave lũ queacutet Caacutec cocircng ty hoạt động
trong ngagravenh khai thaacutec vagrave nuocirci trồng thủy sản trecircn biển cũng coacute nguy cơ RR lớn từ caacutec trận batildeo
biển Caacutec cocircng ty hoạt động trong lĩnh vực chăn nuocirci cũng thường xuyecircn đối mặt với caacutec RR về
dịch bệnh
10 RR từ mocirci trường kinh tế quốc tế Caacutec nền kinh tế trecircn thế giới coacute liecircn hệ mật thiết với nhau Đặc biệt nền kinh tế Việt Nam coacute
độ mở rất lớn necircn phụ thuộc rất nhiều vagraveo caacutec TT xuất khẩu Vigrave vậy những bất ổn từ mocirci trường
kinh tế quốc tế chắc chắn lagrave coacute ảnh hưởng đến RR trecircn TTCK Việt Nam
Đơn cử từ khoảng đầu thaacuteng 52010 khi caacutec thocircng tin về khủng hoảng nợ tại caacutec nước Chacircu
Acircu đặc biệt lagrave từ Hy lạp loang ra TT liecircn tục điều chỉnh giảm từ khoảng 530 điểm xuống cograven
khoảng 470 điểm vagraveo đầu thaacuteng 82010 mặc dugrave luacutec nagravey caacutec chỉ số kinh tế vĩ mocirc trong nước lagrave khaacute
tiacutech cực
11 Nhận dạng RR từ kinh nghiệm một số TTCK quốc tế
Phacircn tiacutech những kinh nghiệm RR từ caacutec TTCK quốc tế sẽ giuacutep chuacuteng ta phaacutet hiện những
nguy cơ RR magrave TTCK trong nước chưa bộc lộ Nhờ đoacute coacute những biện phaacutep kiểm soaacutet dự phograveng
RR từ sớm traacutenh tổn thất cho caacutec nhagrave đầu tư cũng như cho quốc gia Sau đacircy lagrave một số nguồn
RR điển higravenh
- RR chiacutenh saacutech kiểm soaacutet đầu tư giaacuten tiếp của nước ngoagravei Ngacircn hagraveng Trung ương Thaacutei Lan
(BOT) cocircng bố những biện phaacutep mạnh nhằm chặn đagrave tăng giaacute của đồng Baht lecircn mức quaacute noacuteng
(tăng 14 so với USD trong năm 2006) Theo quyết định của BOT tất cả caacutec khoản đầu tư giaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 18
tiếp nước ngoagravei vượt ngưỡng 20000 USD sẽ phải được giữ ở Thaacutei Lan iacutet nhất lagrave 1 năm mới
được chuyển ra nước ngoagravei vagrave 30 trong số đoacute phải gửi vagraveo Ngacircn hagraveng Nhagrave nước Thaacutei Lan với
latildei suất 0 Sau quyết định nagravey caacutec nhagrave đầu tư nước ngoagravei hoảng loạn ồ ạt baacuten thaacuteo cổ phiếu trị
giaacute khoảng 600 triệu USD Cơn lốc baacuten thaacuteo cổ phiếu đatilde buộc sagraven giao dịch phải đigravenh chỉ ngay
khi giaacute tất cả caacutec cổ phiếu giảm trung bigravenh gần 15
- RR từ hệ thống giaacutem saacutet caacutec chuẩn mực kế toaacuten Livedoor một cocircng ty của Nhật đatilde nhiều
lần chia nhỏ cổ phiếu để thu huacutet sự ưa thiacutech của đocircng đảo caacutec nhagrave đầu tư nhỏ Livedoor mua cổ
phiếu của chiacutenh migravenh thocircng qua caacutec cocircng ty thagravenh viecircn trước mỗi đợt chia nhỏ cổ phiếu hoặc caacutec
thương vụ thacircu toacutem vagrave saacutep nhập (MampA) Sau khi kết thuacutec thương vụ MampA hoặc sau khi Cocircng ty
coacute thocircng baacuteo chia nhỏ cổ phiếu caacutec cổ phiếu nagravey đatilde được baacuten ra thu về những khoản lợi nhuận
lớn Khi ocircng Chủ tịch hội đồng quản trị bị bắt vigrave caacutec tội danh giao dịch nội giaacuten vagrave cocircng bố sai
thocircng tin tagravei chiacutenh vagraveo đầu năm 2006 nhiều nhagrave đầu tư hoảng loạn tigravem caacutech baacuten thaacuteo cổ phiếu
Livedoor Tổng giaacute trị cổ phiếu Livedoor đatilde sụt giảm nghiecircm trọng từ 7 tỷ đocirc la xuống chỉ cograven
dưới 1 tỷ đocirc la
- RR do đầu cơ tiền tệ Thaacuteng 101997 đocirc la Hồng Kocircng bị tấn cocircng đầu cơ Đồng tiền nagravey
vốn được neo vagraveo đocirc la Mỹ với tỷ giaacute 78 HKDUSD Tuy nhiecircn tỷ lệ lạm phaacutet ở Hồng Kocircng lại
cao hơn ở Mỹ Đacircy lagrave cơ sở để cho giới đầu cơ tấn cocircng baacuten mạnh đocirc la Hồng Kocircng Từ ngagravey
20 đến 2310 Chỉ số Hang Seng đatilde giảm 23
- RR do latildenh đạo doanh nghiệp giảm lượng nắm giữ cổ phần Baacuteo caacuteo về TTCK Đagravei Loan
cho thấy khi qui mocirc kinh doanh trở necircn lớn hơn thocircng qua phaacutet hagravenh tăng vốn tỉ lệ nắm giữ cổ
phần của caacutec latildenh đạo doanh nghiệp sẽ bị giảm mạnh Điều nagravey sẽ gacircy necircn caacutec nguy cơ theo
đuổi những phương aacuten kinh doanh nhiều RR
- RR từ khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn Cuối năm 2007 TTCK Mỹ phải đối mặt với
những rắc rối loang nhanh khocircng thể kiểm soaacutet do khủng hoảng tiacuten dụng dưới chuẩn lagravem cho
một số ngacircn hagraveng lớn bị phaacute sản Giới đầu tư hoang mang lo sợ baacuten thaacuteo cổ phiếu lagravem cho
TTCK sụt giảm rất mạnh
Ngoagravei caacutec PP nhận dạng trecircn coacute thể vận dụng PP tiacutenh hệ số tương quan hay phacircn tiacutech hồi qui
từ caacutec dữ liệu định lượng của caacutec nguồn RR để lượng hoacutea caacutec mối quan hệ vagrave ảnh hưởng của
chuacuteng lecircn RR trecircn TTCK Việt nam
IV Kết luận
RR trecircn TTCK Việt Nam coacute rất nhiều nguồn Caacutec nhagrave đầu tư cần nhận dạng đầy đủ caacutec
nguồn RR nagravey để coacute biện phaacutep phograveng ngừa thỏa đaacuteng nhằm traacutenh những RR khocircng đaacuteng coacute Caacutec
cơ quan quản lyacute nhagrave nước về chứng khoaacuten cũng cần biết rotilde caacutec nguồn RR nagravey để coacute chiacutenh saacutech
quản lyacute phugrave hợp nhằm bảo vệ sự cocircng bằng cho caacutec nhagrave đầu tư vagrave sự phaacutet triển lagravenh mạnh của
TTCK Việt Nam một kecircnh huy động vốn tối quan trọng cho nền kinh tế
Tagravei liệu tham khảo [1] Ngocirc Quang Huacircn Quản trị rủi ro Nxb Giaacuteo dục 1998
[2] Ngocirc Thị Ngọc Huyền Rủi ro trong kinh doanh Nxb Thống kecirc 2001
[3] Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ kinh doanh vagrave đầu tư chứng khoaacuten Nxb Thống kecirc 2009
[4] Ủy ban chứng khoaacuten Nhagrave nước httpwwwsscgovvn
[5] Tổng cục thống kecirc httpwwwgsogovvn
[6] Sở giao dịch chứng khoaacuten TP Hồ Chiacute Minh httpwwwhsxvn
[7] Thocircng tin tagravei chiacutenh chứng khoaacuten httpwwwvinabullcom
[8] Thocircng tin tagravei chiacutenh của yahoo httpwwwfinanceyahoocom
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 19
LỰA CHỌN PHƯƠNG PHAacuteP HẠCH TOAacuteN
HAgraveNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHAacuteP KEcirc KHAI
THƯỜNG XUYEcircN HAY KIỂM KEcirc ĐỊNH KỲ
Ths Ngocirc Thị Hoagravei Nam amp CN Bồ Xuacircn Trang Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
Đặt vấn đề Trong quaacute trigravenh hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp (DN) lựa chọn vagrave aacutep dụng 1
trong 2 phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho (theo nguyecircn tắc năm tagravei chiacutenh) lagrave phương phaacutep kecirc
khai thường xuyecircn (KKTX) vagrave phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (KKĐK) Việc lựa chọn phương phaacutep
phải thiacutech hợp vagrave được thực hiện nhất quaacuten trong niecircn độ kế toaacuten Bagravei viết nagravey đề cập đến việc lựa
chọn phương phaacutep hạch toaacuten hagraveng tồn kho nhằm giuacutep người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten biết caacutech vận
dụng trong từng trường hợp cụ thể
Khaacutei niệm
- Phương phaacutep kecirc khai thường xuyecircn (PPKKTX) Lagrave phương phaacutep phản aacutenh thường xuyecircn
liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất tồn kho vật tư hagraveng hoacutea trecircn sổ kế toaacuten Khi aacutep dụng phương phaacutep
nagravey thigrave tagravei khoản hagraveng tồn kho được dugraveng để phản aacutenh số dư hiện coacute tigravenh higravenh tăng giảm của từng
loại hagraveng tồn kho ở DN Số lượng vagrave giaacute trị của mỗi loại hagraveng tồn kho trecircn sổ kế toaacuten coacute thể xaacutec
định được ở bất kỳ thời điểm nagraveo trong kỳ kế toaacuten
- Phương phaacutep kiểm kecirc định kỳ (PPKKĐK) Lagrave phương phaacutep khocircng theo dotildei một caacutech
thường xuyecircn liecircn tục trecircn sổ kế toaacuten tigravenh higravenh biến động của từng loại hagraveng của DN Khi aacutep dụng
phương phaacutep nagravey thigrave toagraven bộ caacutec loại vật tư hagraveng hoacuteahellip mua vagraveo đều được theo dotildei qua tagravei khoản
mua hagraveng
Sự khaacutec biệt giữa hai phương phaacutep
PP hạch toaacuten
HTK
Tiecircu thức PPKKTX PPKKĐK
Nội dung
của phương
phaacutep
- Theo dotildei thường xuyecircn liecircn tục coacute hệ
thống tigravenh higravenh nhập xuất tồn của hagraveng
tồn kho
- Trị giaacute (TG) hagraveng xuất kho được theo
dotildei liecircn tục trong kỳ
- Giaacute trị hagraveng tồn kho coacute thể được xaacutec
định bất kỳ thời điểm nagraveo
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định trị giaacute hagraveng tồn
kho bằng cocircng thức Trị giaacute hagraveng tồn kho
cuối kỳ = trị giaacute hagraveng tồn kho đầu kỳ + trị
- Khocircng theo dotildei phản aacutenh thường
xuyecircn liecircn tục tigravenh higravenh nhập xuất
tồn của hagraveng tồn kho
- TG hagraveng tồn kho khocircng được theo
dotildei trong kỳ
- TG hagraveng tồn kho chỉ được xaacutec
định khi coacute tiến hagravenh kiểm kecirc hagraveng
tồn kho
- Cuối kỳ kế toaacuten xaacutec định TG hagraveng
xuất kho bằng cocircng thức TG hagraveng
xuất kho trong kỳ = TG hagraveng tồn
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 20
giaacute hagraveng nhập kho trong kỳ - trị giaacute hagraveng
xuất kho trong kỳ
- Coacute thể thực hiện điều chỉnh trong thẻ
kho vagrave sổ chi tiết hagraveng tồn kho ở caacutec chỉ
tiecircu tồn đầu kỳ nhập trong kỳ vagrave tồn cuối
kỳ
kho đầu kỳ + TG hagraveng nhập kho
trong kỳ - TG hagraveng tồn kho cuối
kỳ
Chứng từ sử
dụng vagrave trigravenh
tự luacircn
chuyển
chứng từ
- Chứng từ phaacutet sinh (phiếu nhập kho
phiếu xuất kho biecircn bản kiểm kecirc vật tư
hagraveng hoacutea) được chuyển về phograveng kế toaacuten
hagraveng ngagravey để kế toaacuten theo dotildei trecircn sổ chi
tiết
- Cuối kỳ kế toaacuten nhận chứng từ
nhập xuất hagraveng hoacutea từ thủ kho
kiểm tra vagrave phacircn loại chứng từ theo
từng chủng loại từng nhoacutem hagraveng
hoacutea ghi giaacute hạch toaacuten vagrave tiacutenh tiền
cho từng chứng từ
Số hiệu TK Becircn Nợ Becircn Coacute Becircn Nợ Becircn Coacute
151
- Hagraveng mua đang
đi đường cuối kỳ
chưa về nhập kho
- TG hagraveng mua
đang đi đường về
nhập kho hoặc
chuyển thẳng giao
cho khaacutech hagraveng
- TG hagraveng mua
đang đi đường kỳ
trước phaacutet hiện
thiếu hụt ở kỳ nagravey
- Kết chuyển
TG hagraveng mua
đang đi đường
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng mua đang
đi đường đầu kỳ
sang TK611
152 153
- TG thực tế nguyecircn
vật liệu cocircng cụ
dụng cụ (NVL
CCDC) nhập kho
- TG thừa phaacutet hiện
khi kiểm kecirc
- TG thực tế xuất
kho
- Thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Chiết khấu TM
giảm giaacute trị NVL
CCDC hoặc TG
NVL CCDC bị trả
lại
- Kết
chuyển TG
NVL
CCDC cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
NVL CCDC đầu
kỳ sang TK611
154
- Chi phiacute trong kỳ
liecircn quan đến sản
xuất sản phẩm (đối
với DN SX)
- Giaacute thagravenh thực tế
sản phẩm nhập kho
hoặc chuyển baacuten
- TG NVL hagraveng
hoaacute gia cocircng xong
nhập lại kho
- Kết
chuyển chi
phiacute sản xuất
kinh doanh
dở dang
cuối kỳ
- Kết chuyển chi
phiacute sản xuất kinh
doanh dở dang
đầu kỳ sang
TK631
155
- TG thagravenh phẩm
nhập kho
- TG thagravenh phẩm
phaacutet hiện thừa khi
kiểm kecirc
- TG thực tế thagravenh
phẩm nhập kho
- TG thagravenh phẩm
thiếu hụt khi kiểm
kecirc
- Kết
chuyển TG
thagravenh phẩm
tồn kho cuối
kỳ
- Kết chuyển TG
thagravenh phẩm tồn
kho đầu kỳ sang
TK632
156
- TG hagraveng hoaacute
(TGHH) mua
vagraveo(1561)
- Chi phiacute mua hagraveng
- Xuất kho giao đại
lyacute hoặc baacuten cho
khaacutech hagraveng
- TG hagraveng hoaacute phaacutet
- Kết
chuyển TG
hagraveng tồn
kho cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng tồn kho đầu
kỳ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 21
hoaacute (1562)
- TGHH phaacutet hiện
thừa khi kiểm kecirc
- TGHH bị người
mua trả lại nhập kho
hiện thiếu hụt khi
kiểm kecirc
- Caacutec khoản chiết
khấu TM giảm giaacute
hagraveng mua (HM)
HM bị trả lại
157
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten cho
khaacutech hagraveng hoặc
gửi đại lyacute
- Hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi baacuten vagrave
được xaacutec định lagrave đatilde
baacuten
- Kết
chuyển TG
hagraveng hoaacute
thagravenh phẩm
gửi đi baacuten
cuối kỳ
- Kết chuyển TG
hagraveng hoaacute thagravenh
phẩm gửi đi baacuten
đầu kỳ sang
TK611 hoặc
TK632
611
- Kết chuyển
giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL
CCDC tồn
kho đầu kỳ
(theo kết quả
kiểm kecirc)
- Giaacute gốc
hagraveng hoacutea
NVL CCDC
mua vagraveo trong
kỳ hagraveng hoacutea
đatilde baacuten bị trả
lại
- Kết chuyển giaacute
gốc hagraveng hoacutea
NVL CCDC tồn
kho cuối kỳ (theo
kết quả kiểm kecirc)
- Giaacute gốc hagraveng
hoacutea NVL CCDC
xuất sử dụng trong
kỳ hoặc giaacute gốc
hagraveng hoacutea xuất baacuten
-Giaacute gốc NVL
CCDC hagraveng hoacutea
mua vagraveo trả lại cho
người baacuten hoặc
được giảm giaacute
Điều kiện aacutep dụng DN coacute thể phacircn tiacutech ảnh hưởng của mỗi phương phaacutep đến tổ chức
cocircng taacutec kế toaacuten của DN từ đoacute đưa ra quyết định lựa chọn phương phaacutep hạch toaacuten thiacutech hợp
mang lại hiệu quả trong cocircng việc
- Phương phaacutep KKTX thường aacutep dụng cho caacutec đơn vị sản xuất (cocircng nghiệp xacircy lắphellip) vagrave caacutec
DN thương mại kinh doanh caacutec mặt hagraveng coacute giaacute trị lớn như xe hơi maacutey moacutechellip Theo phương phaacutep
nagravey người lagravem cocircng taacutec kế toaacuten coacute thể giuacutep chủ DN biết được tigravenh higravenh kinh doanh của DN (mặt
hagraveng nagraveo đang được tiecircu thụ nhanh để kịp thời mua thecircm hagraveng nhập kho dự trữ vagrave baacuten ra) vagrave tigravenh
trạng hagraveng tồn kho (mặt hagraveng nagraveo bị ứ đọng khoacute tiecircu thụ để nhanh choacuteng tigravem giải phaacutep tiecircu thụ
hagraveng thu hồi vốn) Phương phaacutep KKTX coacute ưu điểm lagrave traacutenh được tigravenh trạng thất thoaacutet hagraveng tồn
kho trong DN vagrave hạn chế việc ứ đọng vốn tuy nhiecircn mất nhiều thời gian theo dotildei
- Phương phaacutep KKĐK thường aacutep dụng ở caacutec DN kinh doanh mặt hagraveng coacute giaacute trị thấp số lượng
lớn nhiều chủng loại quy caacutechhellipnhư caacutec nguyecircn phụ liệu để may mặc (kim chỉ khuy aacuteohellip) vagrave
caacutec đơn vị sản xuất ra 1 loại sản phẩm hagraveng hoaacute nagraveo đoacute vigrave trong trường hợp nagravey mới tiacutenh được
tương đối chiacutenh xaacutec giaacute thagravenh Phương phaacutep KKĐK coacute ưu điểm tiết kiệm thời gian của cocircng taacutec kế
toaacuten nhưng DN coacute thể mất hagraveng hoacutea magrave khocircng biết lyacute do
Kết luận Lựa chon phương phaacutep thiacutech hợp giuacutep cocircng taacutec kế toaacuten được hoạt động thuận lợi
hơn mang tiacutenh chiacutenh xaacutec cao hơn vagrave một phần giuacutep DN kinh doanh đạt hiệu quả dựa trecircn caacutec baacuteo
caacuteo của kế toaacuten
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 22
THANH TOAacuteN NHỜ THU
VAgrave BIỆN PHAacuteP HẠN CHẾ RỦI RO CHO
NHAgrave XUẤT KHẨU
Ths Nguyễn Thị Hoagraveng Oanh Trưởng khoa Thương mại vagrave Du lịch
ội nhập kinh tế toagraven cầu mang lại
sự phaacutet triển mạnh mẽ của hoạt
động giao dịch thương mại quốc
tế Liecircn quan đến hoạt động giao dịch thương
mại quốc tế khacircu thanh toaacuten (TT) luocircn giữ một
vai trograve quan trọng Để tiến hagravenh TT người xuất
khẩu (NXK) vagrave người nhập khẩu (NNK) khi
tiến hagravenh kyacute kết hợp đồng sẽ lựa chọn một
phương thức TT cụ thể nagraveo đoacute coacute thể kể đến
lagrave tiền mặt chuyển tiền ghi sổ nhờ thu tiacuten
dụng chứng từ Trong caacutec phương thức trecircn
mỗi phương thức coacute những ưu vagrave nhược điểm
riecircng Hiện nay trong giao dịch thương mại
quốc tế caacutec becircn thường vận dụng ba phương
thức TT chủ yếu sau chuyển tiền nhờ thu vagrave
tiacuten dụng chứng từ Trong khuocircn khổ bagravei viết
nagravey chuacuteng tocirci trigravenh bagravey vagravei neacutet về TT theo
phương thức nhờ thu (PTNT) những rủi ro đối
với NXK vagrave caacutech hạn chế rủi ro
TT nhờ thu (Collection of payment) lagrave
phương thức TT magrave NXK sau khi hoagraven thagravenh
việc giao hagraveng sẽ kyacute phaacutet hối phiếu đogravei tiền
người mua vagrave nhờ ngacircn hagraveng (NH) thu hộ số
tiền ghi trecircn hối phiếu Khi aacutep dụng phương
thức TT nagravey caacutec becircn liecircn quan sẽ tuacircn theo qui
tắc thống nhất về nhờ thu URC (Uniform Rule
for Collection) Theo URC 522 để tiến hagravenh
phương thức thanh toaacuten nhờ thu becircn baacuten phải
lập chỉ thị nhờ thu (Collection Instruction) gửi
cho NH uỷ thaacutec Caacutec NH tham gia nghiệp vụ
nhờ thu chỉ được thực hiện theo đuacuteng chỉ thị
với nội dung phugrave hợp qui định URC được dẫn
chiếu
Liecircn quan đến PTNT coacute 2 loại Nhờ thu
hối phiếu trơn (Clean Collection) vagrave nhờ thu
kegravem chứng từ (Documentary Collection)
PTNT hối phiếu trơn (Clean Collection) lagrave
PTNT trong đoacute NXK uỷ thaacutec cho NH thu hộ
tiền từ NNK căn cứ vagraveo hối phiếu do migravenh lập
ra cograven bộ chứng từ hagraveng hoaacute thigrave gửi thẳng cho
NNK khocircng gửi cho NH Hiện nay caacutec NH
thương mại khocircng tiến hagravenh dịch vụ thu hộ tiền
theo phương thức nagravey nữa vigrave khả năng thu
được tiền lagrave rất thấp tốn keacutem thời gian
PTNT hối phiếu trơn khocircng đảm bảo quyền
lợi của becircn baacuten vigrave việc nhận hagraveng vagrave việc TT
khocircng ragraveng buộc nhau Người mua coacute thể nhận
hagraveng rồi magrave khocircng chịu trả tiền hoặc chậm trễ
trong thanh toaacuten NH chỉ lagravem trung gian đơn
thuần thu được tiền hay khocircng NH cũng thu
phiacute NH khocircng chịu traacutech nhiệm nếu becircn nhập
khẩu khocircng thanh toaacuten Vigrave vậy nếu lagrave NXK
chuacuteng ta chỉ necircn sử dụng phương thức nagravey
trong những trường hợp tiacuten nhiệm hoagraven toagraven
becircn nhập khẩu giaacute trị hagraveng hoacutea nhỏ hagraveng hoacutea
ứ đọng khoacute tiecircu thụhellip
Nhờ thu hối phiếu kegravem chứng từ
(Documentary Collection) lagrave PTNT trong đoacute
NXK sau khi đatilde hoagraven thagravenh nghĩa vụ giao hagraveng
hay cung ứng dịch vụ tiến hagravenh uỷ thaacutec cho
H
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 23
NH phục vụ migravenh thu hộ tiền ở NNK khocircng
chỉ căn cứ vagraveo hối phiếu magrave cograven căn cứ vagraveo bộ
chứng từ hagraveng hoaacute gửi kegravem theo với điều kiện
nếu NNK TT hoặc chấp nhận TT thigrave NH mới
trao bộ chứng từ cho NNK để nhận hagraveng hoaacute
NNK phải cầm bộ chứng từ thanh toaacuten đặc
biệt phải cầm được vận đơn đường biển (Bill of
Lading) mới lagravem được thủ tục nhận hagraveng Bởi
vigrave vận đơn lagrave chứng từ chứng minh quyền sở
hữu hagraveng hoaacute chứng từ nhận hagraveng tại cảng
đến
Trong PTNT hối phiếu kegravem chứng từ
NXK ngoagravei việc uỷ thaacutec cho NH thu tiền cograven
nhờ NH thocircng qua việc khống chế bộ chứng từ
hagraveng hoaacute buộc NNK phải trả tiền hoặc chấp
nhận trả tiền Nhờ vậy phương thức nagravey đảm
bảo khả năng thu tiền hơn PTNT hối phiếu
trơn Vigrave đatilde coacute sự ragraveng buộc chặt chẽ giữa việc
TT tiền vagrave việc nhận hagraveng của becircn mua Tuy
nhiecircn việc becircn mua coacute nhận hagraveng vagrave TT hay
khocircng vẫn tuỳ thuộc vagraveo thiện chiacute của người
mua Nếu vagraveo thời điểm hagraveng về đến nước
NNK magrave giaacute cả của hagraveng hoaacute đoacute coacute xu hướng
giảm xuống hoặc tỷ giaacute giữa đồng tiền TT với
đồng nội tệ tăng lecircn thigrave người mua coacute thể
khocircng muốn nhận hagraveng vagrave khocircng TT tiền hagraveng
Tất nhiecircn hợp đồng coacute điều khoản về tranh
chấp khi một trong hai becircn khocircng thực hiện
đuacuteng nội dung caacutec điều khoản trong hợp đồng
Tuy nhiecircn đứng về phiacutea người baacuten trong
trường hợp nagravey quyền lợi vẫn chưa được bảo
đảm
Như đatilde phacircn tiacutech trecircn Vận đơn đường biển
chứng minh quyền sở hữu đối với locirc hagraveng
Trecircn vận đơn đường biển coacute một mục thể hiện
người được quyền nhận hagraveng tại cảng đến
(consignee người nhận hagraveng) Thocircng thường
với phương thức TT bằng nhờ thu ở mục nagravey
tecircn người nhận hagraveng lagrave NNK Nếu lagrave phương
thức tiacuten dụng chứng từ mục nagravey ghi theo lệnh
của NH mở tiacuten dụng ndash to order of issusing
bank Chiacutenh vigrave thế nếu trecircn vận đơn ghi người
nhận hagraveng lagrave NNK thigrave đại lyacute tagraveu của hatildeng
chuyecircn chở tại nước nhập khẩu chỉ giao hagraveng
cho đuacuteng NNK đoacute Điều nagravey đồng nghĩa với
việc khi NNK khocircng TT khocircng muốn nhận
hagraveng thigrave khocircng ai coacute thể nhận hagraveng NXK sẽ
chịu thiệt hại rất nhiều phiacute lưu tagraveu chi phiacute với
cảng chất lượng hagraveng hoaacute bị ảnh hưởng đặc
biệt đối với những sản phẩm tươi sống hagraveng dễ
hư hỏng trong quaacute trigravenh chuyecircn chở Nếu
NXK muốn baacuten locirc hagraveng đoacute cho đối taacutec khaacutec ở
nước NNK thigrave phải nhờ NNK kyacute hậu vagraveo mặt
sau của Vận đơn đường biển giao lại locirc hagraveng
cho một đơn vị nhập khẩu khaacutec Nếu người
mua khocircng thiện chiacute thigrave NXK sẽ gặp khoacute khăn
để baacuten được locirc hagraveng cho đối taacutec khaacutec
Do đoacute để hạn chế những rủi ro trong quaacute
trigravenh TT NXK cần lưu yacute
+ Nếu hợp đồng quy định TT bằng PTNT
khi lập bộ chứng từ TT tại mục consignee necircn
ghi theo lệnh của NH nhờ thu (to order of
Bank Collection) Trong trường hợp NNK từ
chối nhận hagraveng NXK coacute thể nhờ NH nhờ thu
kyacute hậu vagraveo Vận đơn đường biển để NXK coacute
thể nhanh choacuteng giải phoacuteng locirc hagraveng hạn chế
thiệt hại
Viacute dụ Một doanh nghiệp xuất khẩu Việt
Nam nhờ NH Kỹ thương Việt Nam thu hộ số
tiền cho locirc hagraveng xuất khẩu được TT bằng
PTNT kegravem chứng từ tại mục consignee trecircn
vận đơn ghi To order of Techcombank Việt
Nam
+ Tốt nhất necircn sử dụng phương thức TT
bằng tiacuten dụng chứng từ Vigrave phương thức TT tiacuten
dụng chứng từ đảm bảo quyền lợi hạn chế rủi
ro cho NXK khi được NH phaacutet hagravenh thư tiacuten
dụng cam kết trả tiền cho NXK khi NXK xuất
trigravenh bộ chứng từ đuacuteng yecircu cầu của thư tiacuten
dụng
Tagravei liệu tham khảo
[1] PGSTS Đinh Xuacircn Trigravenh Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Trường Đại học Ngoại thương Hagrave
Nội Nxb Lao động - Xatilde hội 2006
[2] PGSTS Lecirc Văn Tề Giaacuteo trigravenh Thanh toaacuten quốc tế Nxb Thống kecirc 2003
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 24
THỰC TRẠNG ĐAacuteNH GIAacute VAgrave GIẢI PHAacuteP
COcircNG TAacuteC KẾ TOAacuteN QUẢN TRỊ CHI PHIacute TẠI
COcircNG TY CỔ PHẦN XAcircY DỰNG COcircNG TRIgraveNH 545
Ths Trần Thị Kim Phuacute
Khoa Kế toaacuten - Kiểm toaacuten
1 Đặt vấn đề
Cocircng ty Cổ phần Xacircy dựng Cocircng trigravenh 545 (gọi tắt lagrave Cocircng ty 545) với lĩnh vực kinh
doanh chiacutenh lagrave đấu thầu tigravem cocircng trigravenh Giữa caacutec đơn vị tham gia đấu thầu luocircn coacute sự cạnh
tranh Yếu tố quyết định lớn nhất để đơn vị truacuteng thầu caacutec cocircng trigravenh lagrave giaacute dự thầu (GDT)
Yếu tố giaacute được higravenh thagravenh từ caacutec loại chi phiacute (CP) do đoacute thocircng tin về CP đoacuteng vai trograve
quan trọng giuacutep nhagrave quản trị kiểm soaacutet CP nhằm đưa ra mức giaacute hợp lyacute trong cocircng taacutec đấu
thầu cũng như việc kiểm soaacutet được CP trong thời gian thi cocircng vagrave sau khi cocircng trigravenh đatilde
hoagraven thagravenh Tuy nhiecircn trong phạm vi bagravei baacuteo nagravey taacutec giả chỉ nghiecircn cứu thực trạng đaacutenh
giaacute vagrave đề xuất giải phaacutep về kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Mục tiecircu của bagravei baacuteo Thứ nhất nghiecircn cứu thực trạng kế toaacuten quản trị CP sản xuất tại
Cocircng ty 545 Thứ hai từ thực trạng đoacute tiến hagravenh đaacutenh giaacute những ưu nhược điểm vagrave đưa ra
giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất ở giai đoạn xacircy dựng GDT
2 Thực trạng vagrave đaacutenh giaacute kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT
Phograveng Kế hoạch chịu traacutech nhiệm lập dự toaacuten về CP theo từng nội dung cocircng việc của
hạng mục cocircng trigravenh cho toagraven bộ cocircng trigravenh bao gồm caacutec CP CP vật liệu trực tiếp CP
nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng CP sản xuất chung CP trực tiếp khaacutec Sau
khi cocircng ty truacuteng thầu dự toaacuten nagravey được xem lagrave bảng dự toaacuten chiacutenh thức lagravem căn cứ để lập
kế hoạch thi cocircng ngắn hạn
Việc lập dự toaacuten CP sản xuất tại Cocircng ty 545 được thực hiện dựa vagraveo định mức về
lượng theo Thocircng tư 042010TT-BXD (ngagravey 1572010) của Bộ Xacircy dựng vagrave đơn giaacute của
Sở Xacircy dựng theo thocircng baacuteo giaacute hagraveng thaacuteng Phương phaacutep lập dự toaacuten tại Cocircng ty được
toacutem lược theo sơ đồ 1
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 25
Sơ đồ 1 Quy trigravenh lập kế hoạch tại Cocircng ty cổ phần xacircy dựng cocircng trigravenh 545
Trực tiếp phiacute khaacutec được tiacutenh theo tỷ lệ phần trăm trecircn tổng CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
CP nhacircn cocircng trực tiếp CP sử dụng maacutey thi cocircng Cocircng ty 545 chủ yếu thi cocircng caacutec cocircng
trigravenh giao thocircng necircn tỷ lệ nagravey được lấy lagrave 15 (theo Thocircng tư 042010TT-BXD) Minh
họa lập dự toaacuten cho hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện theo phương phaacutep trigravenh bagravey trecircn như
sau
- Dự toaacuten CP nguyecircn vật liệu trực tiếp
Bảng 1 Dự toaacuten CPNVLTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
vật liệu
Thagravenh phần hao
phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng Đơn giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm
40Mpa đaacute 1x2
M3
24824 69658035
VL5 Xi măng PC40 kg 4722947 945 44631849
VL18 Caacutet vagraveng m3 04815 68182 3282963
Tổng 795008595244
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
- Dự toaacuten CP nhacircn cocircng trực tiếp
Bảng 2 Dự toaacuten CPNCTT hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde hiệu
NC Thagravenh phần hao phiacute
Đơn vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110 Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute 1x2 M3 28969366
NC7 Nhacircn cocircng bậc 407 cocircng 34900 83007 28969366
Tổng 176938095379
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Lượng cho một đơn vị
của cocircng việc
Đơn giaacute
Định mức CP
(NVLTT NCTT MTC)
Khối lượng cần thiết cho quaacute trigravenh thi
cocircng của từng nội dung cocircng việc
CP dự toaacuten trực tiếp cho từng nội dung cocircng
việc CPNVLTT (a) CPNCTT(b) CPMTC (c)
Tổng CP trực tiếp
e = a+b+c+d
Trực tiếp phiacute khaacutec
d = 15( a+b+c)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 26
- Dự toaacuten CP sử dụng maacutey thi cocircng
Bảng 3 Dự toaacuten CPSDMTC hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
Matilde hiệu
đơn giaacute
Matilde
hiệu
M
Thagravenh phần hao phiacute
Đơn
vị
tiacutenh
Khối
lƣợng
Đơn
giaacute Thagravenh tiền
1 2 3 4 5 6 7
AG12110
Becirc tocircng dầm 40Mpa đaacute
1x2 M3
24824 49786599
M34 Maacutey đầm dugravei 15KW ca 01800 82483 14847
Tổng 126350112323
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Bảng 4 Dự toaacuten tổng hợp CPSX hạng mục cocircng trigravenh Cầu Biện
STT Chỉ tiecircu Số tiền
1 CP nguyecircn vật liệu trực tiếp 795008595244
2 CP nhacircn cocircng trực tiếp 176938095379
3 CP sử dụng maacutey thi cocircng 126350112323
4 CP sản xuất chung 16474452044
5 Tổng 111477125499
Nguồn Phograveng Kế hoạch Cocircng ty 545
Cocircng ty 545 đatilde chuacute trọng đến cocircng taacutec lập dự toaacuten vagrave kế hoạch cho từng hạng mục
cocircng trigravenh cocircng trigravenh cụ thể do đoacute Cocircng ty coacute biện phaacutep chủ động hơn trong việc đaacutenh giaacute
hoạt động sản xuất cũng như biện phaacutep điều chỉnh Nhigraven chung Cocircng ty đatilde rất năng động
trong việc tigravem kiếm thị trường cũng như đảm bảo tiacutenh khoa học hợp lyacute khi nộp hồ sơ dự
thầu đưa ra một mức GDT thiacutech hợp sau khi nghiecircn cứu kỹ thị trường đối thủ cạnh tranh
vagrave tiacutenh chất kỹ thuật của từng cocircng trigravenh
Tuy nhiecircn tại Cocircng ty 545 lập dự toaacuten chỉ dựa trecircn đơn giaacute do Sở xacircy dựng cung cấp
vagrave định mức về lượng do nhagrave nước quy định magrave chưa tiến hagravenh xacircy dựng định mức nội bộ
riecircng cho đơn vị do đoacute hiệu quả cocircng taacutec lập dự toaacuten chưa cao Mặt khaacutec xacircy dựng dự
toaacuten tham gia đấu thầu Phograveng Kế hoạch chưa kết hợp với Phograveng Kế toaacuten để đưa ra mức
giaacute hợp lyacute khi tham gia đấu thầu dựa vagraveo caacutech phacircn loại CP theo caacutech ứng xử
3 Giải phaacutep hoagraven thiện kế toaacuten quản trị CP sản xuất giai đoạn xacircy dựng GDT tại
Cocircng ty 545
Để coacute được GDT cạnh tranh hợp lyacute nhất theo từng thời điểm hoạt động của Cocircng ty
CPXDCT 545 Cocircng ty xacircy dựng GDT theo định mức CP nội bộ vagrave theo định phiacute biến phiacute
coacute sự kết hợp với Phograveng Kế toaacuten Sau đacircy lagrave giải phaacutep phaacutep goacutep phần hoagraven thiện về
phương phaacutep xacircy dựng GDT tại Cocircng ty CPXDCT 545
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 27
31 Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ tại Cocircng ty 545
Xacircy dựng hệ thống định mức CP nội bộ để phục vụ cho cocircng taacutec quản quản trị CP đạt
hiệu quả cao trong việc xacircy dựng dự toaacuten tham gia dự thầu cũng như việc kiểm soaacutet tốt CP
sản xuất tại đơn vị Hệ thống địch mức chủ yếu được xacircy dựng Định mức CP nhacircn cocircng
trực tiếp định mức CP nguyecircn vật liệu trực tiếp định mức CP maacutey thi cocircng Sau đacircy lagrave
phương phaacutep xacircy dựng định mức
- Định mức CP nguyecircn vật liệu CP nguyecircn vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giaacute
thagravenh sản phẩm xacircy dựng do đoacute một hệ thống định mức tiecircn tiến sẽ tiết kiệm được nhiều
CP vagrave mang lại hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của Cocircng ty hiện tại Cocircng ty chưa coacute
định mức nguyecircn vật liệu do đoacute cần xacircy dựng định mức nguyecircn vật liệu riecircng cho Cocircng ty Để tiến
hagravenh cần thực hiện caacutec bước sau
+ Thống kecirc vagrave lecircn danh mục những nguyecircn vật liệu chiacutenh chiếm tỷ trọng lớn vagrave
thường xuyecircn được sử dụng trong xacircy dựng giao thocircng để tiến hagravenh xacircy dựng định mức ( Đất
đaacute caacutet xi măng nhựa đường )
+ Đối với từng nội dung cocircng việc trước tiecircn lấy mẫu nguyecircn vật liệu để thiacute nghiệm
vagrave thiết kế thagravenh phần đảm bảo caacutec yecircu cầu kỹ thuật đề ra Nội dung thiết kế từng phần sẽ
chỉ rotilde khối lượng từng loại nguyecircn vật liệu đầu vagraveo để cho ra một sản phẩm đầu ra
+ Tiến hagravenh lagravem thử lagravem thiacute điểm trecircn cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật Xaacutec định
nguyecircn vật liệu đầu vagraveo thực tế
+ Tiến hagravenh đo đạt kiacutech thước higravenh học của khối lượng cocircng việc để xaacutec định khối
lượng nguyecircn vật liệu sử dụng
+ Xaacutec định tỷ lệ nguyecircn vật liệu thi cocircng Tỷ lệ nagravey được tiacutenh bằng khối lượng thi
cocircng thực tế (thiacute nghiệm) chia cho khối lượng nguyecircn vật liệu theo thiết kế thagravenh phần (dự
toaacuten)
+ Lập định mức thực tế dựa vagraveo caacutec kết quả đatilde xaacutec định trecircn
Định mức khối
lƣợng NVL thi cocircng
(của DN)
=
Khối lƣợng NVL thiết
kế theo bản vẽ
thi cocircng
x
Tỷ lệ nguyecircn
vật liệu
thi cocircng
Bảng 5 Định mức nguyecircn vật liệu
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Khối lƣợng
thagravenh phẩm
Định
mức
theo DT
Định
mức DN
1 Gia cocircng theacutep bản mặt cầu CT5 tấn 1 1007 1007
2 Đaacute cốt liệu sản xuất 1 khối becirc tocircng
nhựa
tấn 1 242 234
- Định mức CP nhacircn cocircng trực tiếp Hiện nay Cocircng ty 545 đatilde coacute một số định mức về
lao động trực tiếp vagrave được xacircy dựng trecircn cơ sở tiacutech lũy kinh nghiệm Tuy nhiecircn số lượng
định mức cograven iacutet chưa đaacutep ứng được yecircu cầu quản lyacute của cocircng ty trong giai đoạn tới do đoacute
cần xacircy dựng caacutec định mức nhacircn cocircng trực tiếp cho nhiều cocircng việc khaacutec nhau để nacircng cao
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 28
hiệu quả cocircng taacutec quản lyacute Để xacircy dựng định mức nhacircn cocircng trực tiếp riecircng của Cocircng ty
cho từng cocircng việc cần tiến hagravenh caacutec nội dung sau
+ Căn cứ vagraveo định mức cơ bản của Nhagrave nước thực hiện phacircn tiacutech kỹ thuật để tiacutenh
định mức giờ cocircng cho từng thao taacutec kỹ thuật từ đoacute nhoacutem caacutec thao taacutec kỹ thuật tương ứng
với cocircng việc cụ thể theo phacircn cocircng của Cocircng ty cho từng đối tượng người lao động
+ Tổ chức việc theo dotildei thống kecirc theo phương phaacutep bấm giờ để xaacutec định số giờ
cocircng lao động thực tế magrave người lao động thực hiện caacutec thao taacutec kỹ thuật của cocircng việc
tương ứng (Lựa chọn đối tượng lao động coacute tay nghề ở mức trung bigravenh tại Cocircng ty)
+ Thực hiện so saacutenh kết quả của phương phaacutep phacircn tiacutech kỹ thuật vagrave phương phaacutep
bấm giờ trecircn sau đoacute phacircn tiacutech đaacutenh giaacute vagrave lựa chọn định mức giờ cocircng để aacutep dụng
+ Aacutep dụng định mức CP lao động của Cocircng ty thocircng qua higravenh thức khoaacuten lao động
khoaacuten ngagravey cocircng cho một nội dung cocircng việc cụ thể
+ Tổng kết đaacutenh giaacute khoaacuten sản phẩm hoặc khoaacuten ngagravey cocircng cho người lao động để
tiếp tục hoagraven thagravenh định mức lao động
Bảng 6 Định mức thợ vận hagravenh thiết bị thảm
Stt Hạng mục cocircng việc ĐVT Định mức theo
dự toaacuten
Định mức
DN
1 Thi cocircng thảm mặt đường cocircng tấn BTN Cocircng 01534 01268
2 Sản xuất becirc tocircng nhựa cocircngtấn BTN Cocircng 005 004
Bảng 7 Tiacutenh định mức đơn giaacute ca maacutey trạm trộn
STT Hạng mục CP Caacutech tiacutenh Đơn giaacute doanh
nghiecircp ( ca)
1 Giaacute tiacutenh khấu hao 160canăm 650000000
2 CP khấu hao cơ bản 15năm 609375
3 CP khấu hao sửa chữa lớn 6năm 243750
4 CP điện năng 384Kwh 384000
5 Lương thợ điều khiển 6 người 620000
6 CP khaacutec 2( 2+3+4+5) 37142
Tổng cộng đơn giaacute 2+3+4+5+6 1894268
- Định mức CP sử dụng maacutey thi cocircng Định mức về CP sử dụng maacutey thi cocircng thực
chất lagrave xaacutec định CP trong giaacute ca maacutey để lagravem cơ sở lập dự toaacuten Giaacute ca maacutey lagrave mức CP dự
tiacutenh cần thiết cho maacutey vagrave thiết bị thi cocircng lagravem việc trong một ca
Caacutec khoản mục CP được tiacutenh vagraveo giaacute ca maacutey bao gồm CP khấu hao CP sửa chữa CP
nhiecircn liệu năng lượng tiền lương thợ điều khiển maacutey vagrave CP khaacutec của maacutey Tiacutenh định mức
đơn giaacute ca maacutey trạm trộn minh họa ở bảng 7
32 Xacircy dựng GDT theo định phiacute vagrave biến phiacute
Quaacute trigravenh đấu thầu phản aacutenh năng lực của Cocircng ty khả năng của nhagrave quản trị trong việc
thực hiện mục tiecircu tigravem kiếm mở rộng thị trường lĩnh vực thi cocircng xacircy lắp cũng như quy
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 29
mocirc giaacute trị dự aacuten vagrave mục tiecircu lựa chọn cocircng trigravenh vagrave quyết định mức giaacute bỏ thầu sao cho
coacute lợi nhất qua đoacute xaacutec định được lợi nhuận mong muốn coacute thể thực hiện được cho từng
cocircng trigravenh
Giả sử như GDT của doanh nghiệp đối với một hợp đồng xacircy dựng lagrave GXL ta coacute
GXL= gXL + Thuế GTGT
GXL= gXL(1+TGTGT) Trong đoacute GXL lagrave GDT đatilde coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra gXL GDT
chưa coacute thuế giaacute trị gia tăng đầu ra TGTGT mức thuế suất thuế giaacute trị gia tăng
Ta coacute gXL= B + Kđ - Với B lagrave CP biến đổi (biến phiacute)
Kđ lagrave khả năng bugrave đắp định phiacute dự kiến khi tham gia đấu thầu (Số dư đảm phiacute của goacutei thầu)
Kđ = Đ + L - Trong đoacute Đ lagrave CP cố định (định phiacute) L lagrave lợi nhuận dự kiến Vậy
gXL = B + Đ + L Vigrave định phiacute lagrave phần CP cố định necircn lợi nhuận của một goacutei thầu xacircy
dựng coacute thể nhận caacutec giaacute trị sau
L = 0 nếu Kđ = Đ nghĩa lagrave goacutei thầu xacircy dựng chỉ hoagrave vốn đủ trang trải bugrave đắp cho caacutec
định phiacute magrave khocircng coacute latildei
L gt 0 nếu Kđ gt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu sẽ coacute latildei số dư đảm phiacute khocircng những đủ bugrave đắp
định phiacute magrave cograven mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
L lt 0 nếu Kđ lt Đ nghĩa lagrave goacutei thầu bị lỗ số dư đảm phiacute của goacutei thầu thậm chiacute khocircng
cograven đủ để bugrave đắp cho định phiacute
Để tăng khả năng truacuteng thầu khi dự thầu doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định
GDT một caacutech hợp lyacute theo caacutec mục tiecircu của migravenh đề ra Cụ thể như sau
- Nếu GDT gXL = B Đacircy lagrave mức giaacute thấp nhất coacute thể của cocircng trigravenh Vigrave như vậy thigrave
doanh nghiệp khocircng coacute latildei từ cocircng trigravenh nagravey thậm chiacute định phiacute của cocircng trigravenh cũng khocircng
phải bugrave đắp magrave do caacutec cocircng trigravenh khaacutec caacutec hợp đồng khaacutec bugrave đắp
- Nếu GDT gXL = B + Đ thigrave đacircy lagrave mức giaacute chỉ đảm bảo bugrave đắp caacutec chi phiacute biến đổi vagrave
phần định phiacute phacircn bổ cho cocircng trigravenh
Mức giaacute nagravey tuy khocircng mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp (L = 0) nhưng cũng đatilde
goacutep phần san sẻ bugrave đắp một phần định phiacute trong tổng số định phiacute chung của toagraven doanh
nghiệp
- Nếu GDT gXL = B + Đ + L (L lagrave mức lợi nhuận hợp lyacute) tức lagrave trong trường hợp nagravey
giaacute goacutei thầu vừa đảm bảo bugrave đắp caacutec CP biến đổi vagrave CP cố định vừa đảm bảo một mức latildei
dự kiến Vấn đề lagrave doanh nghiệp xacircy dựng cần phải xaacutec định một chiacutenh saacutech giaacute phugrave hợp
để từ đoacute coacute thể đảm bảo caacutec khả năng lợi nhuận dự kiến lagrave cao nhất thấp nhất hoặc trung
bigravenh nhưng vẫn coacute khả năng truacuteng thầu
Tagravei liệu tham khảo [1] PGSTS Trương Baacute Thanh (chủ biecircn) Kế toaacuten quản trị Nxb Giaacuteo dục 2008
[2] Ths Bugravei Văn Trường Kế toaacuten chi phiacute Nxb Lao Động - Xatilde Hội 2009
[3] Bugravei Ngọc Toagraven Tổ chức quản lyacute thực hiện dự aacuten xacircy dựng cocircng trigravenh Nxb Giao thocircng vận tải
2010
[4] Thocircng baacuteo giaacute của Sở Xacircy dựng TP Đagrave Nẵng năm 2009 2010
[5] Caacutec baacuteo caacuteo vagrave tagravei liệu của Cocircng ty 545 năm 2009 2010
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 30
ĐAacuteNH GIAacute QUAacute TRIgraveNH
TRONG DẠY HỌC
Ths Nguyễn Thị Đỗ Quyecircn Khoa Thương mại vagrave Du lịch
aacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập của Sinh viecircn (SV) hiện nay chưa giuacutep Giaacuteo viecircn
(GV) cũng như bản thacircn SV coacute những thocircng tin phản hồi nhanh choacuteng để điều
chỉnh việc dạy vagrave học của migravenh Qua nghiecircn cứu tagravei liệu trong vagrave ngoagravei nước bagravei
baacuteo chỉ ra tầm quan trọng của việc aacutep dụng đaacutenh giaacute quaacute trigravenh (ĐGQT) vagraveo dạy học những kỹ
thuật GV coacute thể thực hiện nhanh đan xen linh hoạt vagraveo bagravei giảng vagrave những thaacutech thức đặt ra
trong điều kiện aacutep dụng vagraveo thực tế tại Trường Cao đẳng Thương mại (TCĐTM)
Thực tiễn cocircng taacutec giảng dạy cũng như lyacute thuyết về lyacute luận dạy học cho thấy rotilde vai trograve của yếu
tố đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn Yếu tố nagravey được xem lagrave khacircu cuối cugraveng vừa lagrave động lực
vừa lagrave baacutenh laacutei cho quaacute trigravenh dạy học (QTDH) Chiacutenh vigrave thế noacute lagrave cơ sở cho cả ba chủ thể tiacutech cực
của QTDH lagrave GV SV vagrave cấp quản lyacute giaacuteo dục điều khiển điều chỉnh vagrave định hướng phaacutet triển cho
cocircng taacutec dạy - học vagrave quản lyacute giaacuteo dục
Như vậy với phong tragraveo đổi mới phương phaacutep dạy học tiacutech cực theo hướng ldquoLấy người học
lagravem trung tacircmrdquo của giaacuteo dục Việt nam hiện nay thigrave việc xem xeacutet lại vagrave coacute yacute hướng thay đổi caacutech
đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đồng bộ với phương phaacutep giảng dạy lagrave một cocircng việc hợp lyacute về
mặt khoa học giaacuteo dục
1Vigrave sao phải quan tacircm đến ĐGQT
Theo quaacute trigravenh phaacutet triển của giaacuteo dục bậc cao đẳng - đại học (CĐ - ĐH) tại Việt Nam thigrave caacutec
trường CĐ - ĐH đang chuyển đổi dần từ đagraveo tạo theo niecircn chế sang đagraveo tạo theo tiacuten chỉ Quy chế
252006 (niecircn chế) vagrave Quy chế 432007 (tiacuten chỉ) lagrave những quy định cụ thể về cocircng taacutec kiểm tra vagrave
thi học phần theo từng phương thức đagraveo tạo Theo đoacute kết quả học tập của SV cho mỗi học phần
được đaacutenh giaacute qua nhiều điểm bộ phận như điểm kiểm tra thường xuyecircn trong quaacute trigravenh học tập
điểm đaacutenh giaacute nhận thức vagrave thaacutei độ tham gia thảo luận điểm đaacutenh giaacute phần thực hagravenh điểm
chuyecircn cần điểm thi giữa học phần điểm tiểu luận vagrave điểm thi kết thuacutec học phần Trong đoacute điểm
thi kết thuacutec học phần lagrave bắt buộc cho mọi trường hợp vagrave phải coacute trọng số khocircng dưới 50 của
điểm học phần
Aacutep dụng hai quy chế trecircn kết quả học tập cho một học phần của SV hệ cao đẳng thuộc
TCĐTM cũng được đaacutenh giaacute qua caacutec bộ phận với trọng số cụ thể như sau
Quy chế 252006 (Niecircn chế) Quy chế 432007 (Tiacuten chỉ)
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 5
- Điểm thi giữa học phần 25
- Điểm thi kết thuacutec học phần 70
- Điểm kiểm tra thường xuyecircn 10
- Điểm thi giữa học phần 30
- Điểm thi kết thuacutec học phần 60
C
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 31
Nhận xeacutet về quy chế nagravey kết quả nghiecircn cứu ldquoThực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV CĐ
- ĐHrdquo [1] do Trung tacircm Đaacutenh giaacute vagrave Kiểm định chất lượng giaacuteo dục - Viện Ngiecircn cứu Giaacuteo dục -
Trường Đại học Sư Phạm TP Hồ Chiacute Minh tiến hagravenh cho rằng quy chế 252006 vagrave quy chế
432007 lagrave một bước tiến đaacuteng kể so với quy chế 041999 vagrave 312001 ở chỗ kết quả học tập của
SV khocircng tiacutenh chỉ dựa vagraveo điểm thi cuối học phần Như vậy caacutech đaacutenh giaacute nagravey đogravei hỏi SV phải nỗ
lực trong suốt quaacute trigravenh học thay vigrave chỉ chăm chuacute cho bagravei thi cuối cugraveng bằng caacutech học ngagravey học
đecircm trước buổi thi Luacutec đoacute vocirc higravenh chung SV học để thi bỏ qua mục điacutech cốt lotildei của việc học lagrave
tiacutech lũy kiến thức kỹ năng vagrave thaacutei độ cho nghề nghiệp tương lai
Tuy nhiecircn nếu xem xeacutet caacutec quy chế trecircn vagrave thực tế thực hiện quy chế một caacutech sacircu sắc hơn
chuacuteng ta nhận thấy rằng việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV hiện nay thường chỉ dừng lại ở việc
xếp loại SV Tiếp theo đoacute chuacuteng ta dugraveng kết quả nagravey để xeacutet tư caacutech tốt nghiệp để xeacutet học bổng
hay để cộng điểm regraven luyện của SV vagrave những cocircng việc khaacutec Dường như chuacuteng ta đatilde xa rời vai
trograve thiết yếu của đaacutenh giaacute kết quả học tập lagrave giuacutep cho GV nhigraven lại chiacutenh migravenh giuacutep cho SV nhigraven lại
migravenh caacuten bộ quản lyacute nhigraven lại GV SV của migravenh chương trigravenh nội dung phương phaacutep điều hagravenh
của migravenhhellip Dugrave GV nỗ lực thay đổi phương phaacutep dạy học theo hướng tiacutech cực hơn nhưng liệu rằng
caacutech đaacutenh giaacute kết quả học tập magrave chuacuteng ta đang lagravem đatilde thực sự ldquolấy người học lagravem trung tacircmrdquo đatilde
giuacutep SV biết caacutech tự học điều khiển điều chỉnh việc học của migravenh hay chưa Bởi chờ đến giữa
hay cuối học phần SV mới nhận điểm bagravei kiểm tra hay bagravei thi do đoacute SV coacute thể khocircng biết migravenh
đatilde lagravem được gigrave vagrave thiếu soacutet ở đacircu Tại thời điểm đoacute lagrave quaacute muộn để GV vagrave SV bắt tay vagraveo sửa
chữa caacutec bagravei kiểm tra bagravei thi
Vigrave thế cần coacute một khacircu đaacutenh giaacute khaacutec diễn ra trong suốt quaacute trigravenh học giuacutep GV vagrave SV coacute
thocircng tin phản hồi ngay về việc dạy vagrave học của migravenh Từ đoacute GV vagrave SV coacute caacutech phối hợp điều
chỉnh nhanh choacuteng giuacutep SV đạt mục tiecircu mocircn học đề ra Một số nhagrave nghiecircn cứu giaacuteo dục cho rằng
đacircy lagrave caacutech đaacutenh giaacute để học tập (assessment FOR learning) cần đi cugraveng với caacutech đaacutenh giaacute vagraveo cuối
QTDH magrave chuacuteng đatilde lagravem - đaacutenh giaacute việc học (assessment OF learning) Hay người ta cograven dugraveng một
thuật ngữ khaacutec để chỉ caacutech đaacutenh giaacute nagravey lagrave ldquoĐGQTrdquo (formative assessment)
2 ĐGQT lagrave gigrave vagrave những lợi iacutech khi aacutep dụng loại đaacutenh giaacute nagravey vagraveo QTDH
21 Định nghĩa ĐGQT
Những nghiecircn cứu đầu tiecircn về ĐGQT đatilde xuất hiện vagraveo những năm 1970 Tuy nhiecircn phải đến
năm 1998 khi Black vagrave William cho xuất bản tập saacutech ldquoInside the Black Boxrdquo khẳng định những
giaacute trị to lớn của ĐGQT với phong tragraveo ldquoNo child lelf behindrdquo (Khocircng coacute trẻ em bị bỏ lại phiacutea
sau) thigrave từ đoacute những nghiecircn cứu về đề tagravei nagravey mới thực sự được quan tacircm nhiều
Cũng vigrave vậy định nghĩa của Black vagrave William luocircn được nhắc đến đầu tiecircn trong caacutec nghiecircn
cứu sau đoacute ldquohellipĐGQT theo nghĩa rộng lagrave bao gồm tất cả caacutec hoạt động magrave G vagrave SV đatilde thực hiện
để thu thập thocircng tin Những thocircng tin nagravey coacute thể được sử dụng theo nghĩa chuẩn đoaacuten để điều
chỉnh quaacute trigravenh giảng dạy vagrave học tậprdquo [3]
Bởi lẽ ĐGQT lagrave vấn đề tương đối mới mẻ trong khoa học giaacuteo dục necircn chưa coacute một lyacute thuyết
chuẩn mực thuyết phục caacutec nhagrave khoa học Do đoacute mỗi nghiecircn cứu tiếp theo lại định nghĩa ĐGQT
theo một hướng khaacutec nhau Song một điểm chung xuyecircn suốt nổi bật nhất về định nghĩa nagravey lagrave
GV vagrave SV phải coacute taacutec động qua lại lẫn nhau để coacute thocircng tin phản hồi về việc dạy vagrave học của migravenh
qua đoacute coacute sự điều chỉnh phugrave hợp ngay trong thời gian học nhằm giuacutep cho SV đạt được kết quả học
tập tốt nhất
Trong quaacute trigravenh tigravem hiểu về vấn đề nagravey người viết thống nhất quan điểm của migravenh với định
nghĩa của ldquoHiệp hội caacuten bộ của caacutec trường chủ chốt cấp bangrdquo đưa ra trong tagravei liệu ldquoĐGQT dagravenh
cho GV vagrave SVrdquo [4]
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 32
ldquoĐGQT lagrave quaacute trigravenh do GV vagrave SV thực hiện trong suốt thời gian giảng dạy nhằm cung cấp
thocircng tin phản hồi giuacutep điều chỉnh việc dạy vagrave học đang diễn ra thocircng qua đoacute cải thiện kết quả
học tập của SV theo mục tiecircu giảng dạy định trướcrdquo
Phacircn tiacutech định nghĩa trecircn sẽ giuacutep chuacuteng ta hiểu rotilde hơn về vấn đề nagravey qua ba nội dung
- ĐGQT được xem lagrave hiệu quả phải thu thập được những bằng chứng về những tiến bộ của SV
trong quaacute trigravenh học Trong khi đoacute GV cần thiết phải điều chỉnh việc dạy của migravenh để giuacutep SV keacuteo
gần khoảng caacutech giữa mức độ hiểu biết hiện tại với mục tiecircu mong đợi
- ĐGQT lagrave một QUAacute TRIgraveNH (process) chứ khocircng phải lagrave một loại đaacutenh giaacute đặc biệt Tức lagrave
khocircng coacute những ldquoBagravei kiểm tra quaacute trigravenhrdquo thay vagraveo đoacute lagrave caacutec kỹ thuật đaacutenh giaacute được thực hiện
trong suốt quaacute trigravenh dạy vagrave học
- ĐGQT liecircn quan đến cả GV vagrave SV Coacute nghĩa lagrave quaacute trigravenh nagravey yecircu cầu GV chia sẻ mục tiecircu
học tập với SV vagrave tạo cơ hội để SV điều khiển sự tiến bộ của migravenh
Lagravem được những điều nagravey GV vagrave SV sẽ được lợi những gigrave
22 Lợi iacutech của việc aacutep dụng ĐGQT vagraveo dạy học
- Với GV
Lecircn kế hoạch vagrave điều chỉnh chương trigravenh dạy vagrave học cho caacute nhacircn SV nhoacutem SV hay toagraven
bộ lớp học
Xaacutec định những ưu điểm của SV giuacutep cả GV vagrave SV coacute cơ sở để phaacutet triển caacutec điểm
mạnh đoacute hơn nữa
Nhận diện vagrave đaacutep ứng những nhu cầu chiacutenh đaacuteng của SV
- Với SV ĐGQT cung cấp thocircng tin vagrave hướng dẫn SV coacute thể lecircn kế hoạch vagrave quản lyacute caacutec bước
tiếp theo trong việc học của migravenh Cụ thể
Giuacutep SV nhận biết mục tiecircu học tập một caacutech rotilde ragraveng (hiểu được migravenh cần đạt những
yecircu cầu gigrave)
Cung cấp cho SV thocircng tin về kết quả học tập đatilde đạt ở mức nagraveo so với mục tiecircu
Coacute phương phaacutep để tiến gần đến mục tiecircu học tập từ khả năng hiện tại
23Những lợi iacutech khaacutec
ĐGQT khocircng phải lagrave bagravei kiểm tra Do đoacute GV khocircng mất thời gian để soạn đề hay gacircy
tacircm lyacute căng thẳng cho SV khi thực hiện đaacutenh giaacute
Caacutec kỹ thuật ĐGQT được tiến hagravenh nhanh choacuteng trong thời gian lecircn lớp Caacutec hoạt động
coacute thể tiến hagravenh từ 3 phuacutet đến nhiều nhất lagrave 30 phuacutet
Khi thực hiện ĐGQT SV khocircng cần ghi tecircn tạo tacircm lyacute e ngại chia sẻ những nội dung
chưa hiểu của người học
ĐGQT cũng lagrave một hoạt động học tập giuacutep GV phaacutet huy tiacutenh tiacutech cực học tập tư duy
phecirc bigravenh saacuteng tạo
3 Caacutec kỹ thuật ĐGQT
ĐGQT lagrave tập hợp caacutec kỹ thuật để G thu thập thocircng tin về việc học của SV coacute thể lagrave
Hoạt động hằng ngagravey (viacute dụ trao đổi giữa GV - SV về việc học)
Ghi chuacute của GV quan saacutet khi giảng dạy
H tự đaacutenh giaacute vagrave đaacutenh giaacute theo cặp
Phacircn tiacutech chi tiết bagravei lagravem của SV
Caacutec cocircng cụ đaacutenh giaacute
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 33
Cuốn saacutech ldquoClassroom assessment techniques A handbook for college teachersrdquo do Angelo
vagrave Cross biecircn soạn coacute đến 75 kỹ thuật khaacutec nhau Trong giới hạn của bagravei tham luận nagravey người viết
xin giới thiệu một vagravei kỹ thuật ĐGQT được sử dụng nhiều nhất
31 Bản phản hồi một phuacutet (One minute paper)
Bản phản hồi một phuacutet
1 Điều lagravem tocirci hứng thuacute nhất lagrave hellip
2 Những cacircu hỏi tocirci muốn đặt ra lagrave
3 Điều tocirci khocircng hiểu lagravehellip
Vagraveo cuối buổi học hay một vagravei phuacutet sau khi vagraveo bagravei GV hatildey yecircu cầu SV điều thocircng tin vagraveo
phiếu phản hồi một phuacutet Nếu muốn kiểm tra SV hiểu bagravei đến đacircu thigrave cuối buổi học lagrave thời gian
hợp lyacute vagraveo thời gian khaacutec nếu GV muốn yecircu cầu nagravey trở thagravenh bagravei tập về nhagrave GV khocircng nhất
thiết yecircu cầu SV lagravem sau mỗi buổi học vigrave như vậy coacute thể quaacute lạm dụng vagrave khocircng cograven sự hứng thuacute
Chuacuteng ta coacute thể tiến hagravenh sau mỗi chủ đề của mocircn học
Thocircng qua những phản hồi nhanh choacuteng nagravey của SV GV coacute thể đaacutenh giaacute mức độ phugrave hợp giữa
kết quả giảng dạy vagrave kết quả nhận thức của SV Đacircy lagrave cơ sở quan trọng để GV nhanh choacuteng điều
chỉnh những lỗ hổng kiến thức hay caacutec hiểu nhầm xảy ra trong quaacute trigravenh tiếp nhận thocircng tin bagravei
giảng vagrave phaacutet huy những điều lagravem SV hứng thuacute với bagravei giảng Đồng thời khi SV lagravem những phản
hồi nagravey cũng lagrave caacutech đogravei hỏi SV nhớ lại bagravei học vagrave đaacutenh giaacute những thocircng tin đatilde học được
32 Chuỗi caacutec bagravei viết ngắn
Nếu đợi đến giữa mocircn học hay giữa học kỳ mới lagravem một bagravei viết giữa kỳ thigrave GV khocircng đaacutenh
giaacute được SV đatilde học tập như thế nagraveo vagrave chiacutenh SV cũng khocircng rotilde bản thacircn đatilde tiến bộ đến đacircu Do
vậy G coacute thể khắc phục nhược điểm đoacute bằng caacutech sau
Trong tuần học thứ hai sau khi SV đatilde học một số nội dung cơ bản của mocircn học hatildey yecircu cầu
SV trả lời những cacircu hỏi ngắn để đaacutenh giaacute mức độ SV HIỂU caacutec thocircng tin (nội dung) cơ bản như
thế nagraveo Viacute dụ ldquoQuy trigravenh ABC gồm bao nhiecircu bước Tại sao bước 4 được đaacutenh giaacute lagrave quan trọng
nhấtrdquo
Đến tuần thứ ba GV hatildey đặt những cacircu hỏi coacute mức độ nhận thức cao hơn khocircng chỉ đơn giản
lagrave hiểu bagravei Hatildey yecircu cầu SV DIỄN GIẢI caacutec thocircng tin (phacircn tiacutech viacute dụ minh họa) đoacute trong một bagravei
luận ngắn (tối đa 250 từ) hoặc bagravei kiểm tra 15 phuacutet Viacute dụ ldquoVới hai viacute dụ thiacutech hợp hatildey giải thiacutech
tại saohellip hatildey necircu quan điểm của anh (chị) về helliprdquo Coacute như vậy đến bagravei kiểm tra giữa kỳ SV đatilde sẵn
sagraveng lagravem một bagravei dagravei hoagraven chỉnh vagrave đảm bảo hiểu đuacuteng nội dung mocircn học
Việc cho điểm caacutec bagravei viết ngắn nagravey hay khocircng thigrave tugravey thuộc vagraveo từng GV Coacute thể GV đaacutenh
dấu những cacircu trả lời sai để SV nhận ra những gigrave họ chưa hiểu vagrave yecircu cầu họ sửa lại cho đuacuteng cacircu
trả lời nagravey kegravem theo lời giải thiacutech ngắn gọn tại sao trả lời như vậy lagrave khocircng đuacuteng Hoặc GV coacute thể
lagravem theo caacutech khaacutec ngay sau khi SV viết bagravei xong hatildey thảo luận từng cacircu hỏi một SV nagraveo trả lời
sai thigrave tự đaacutenh dấu vagrave sửa lại cho đuacuteng hoặc yecircu cầu GV giuacutep đỡ để hiểu tại sao sai
Như vậy kỹ thuật nagravey giuacutep GV biết được nội dung vagrave mức độ hiểu bagravei của SV trong từng
khoảng thời gian học tập Từ đoacute nhận diện vagrave điều chỉnh sai lệch giữa việc dạy vagrave học một caacutech
nhanh choacuteng
33 SV nhận xeacutet bagravei lagravem của nhau (Peer assessment)
Mục điacutech của kỹ thuật nagravey lagrave giuacutep SV tự đaacutenh giaacute kết quả học tập của bản thacircn Quan trọng
hơn nữa SV nhận diện mục tiecircu học tập cần đạt được trong tương lai theo yecircu cầu mocircn học so
saacutenh với kết quả học tập tại vagrave coacute caacutech để keacuteo gần khoảng caacutech đoacute
GV coacute thể tiến hagravenh kỹ thuật nagravey như sau
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 34
Sau khi GV đaacutenh giaacute bagravei kiểm tra giữa kỳ hoặc một bagravei viết ngắn nagraveo đoacute của SV hatildey chọn ra
ba bagravei theo caacutec mức độ xuất sắc khaacute trung bigravenh vagrave in thagravenh nhiều bản (đatilde giấu tecircn)
Đến lớp GV cocircng bố caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute của migravenh vagrave đề nghị SV chia thagravenh nhoacutem nhỏ để
xếp hạng đaacutenh giaacute ba bagravei kiểm tra sử dụng caacutec tiecircu chiacute đaacutenh giaacute đoacute vagrave necircu rotilde lyacute do xếp hạng của
nhoacutem SV 30 phuacutet sau GV nhập caacutec nhoacutem lại để so saacutenh kết quả lyacute do xếp hạng của nhoacutem SV vagrave
của GV
Thocircng qua việc thảo luận nagravey GV giuacutep SV thấy rotilde một bagravei lagravem thực tế sẽ được đaacutenh giaacute như
thế nagraveo vigrave sao như vậy lagrave cơ sơ vững chắc để SV tự học vagrave tự điều chỉnh việc học trong tương lai
tốt hơn
34 Toacutem tắt trong một cacircu (The One Sentence Summary)
GV yecircu cầu SV trả lời caacutec cacircu hỏi về một chủ đề cho sẵn theo cấu truacutec 5W1H ai ở đacircu caacutei gigrave
khi nagraveo tại sao như thế nagraveo Sau đoacute yecircu cầu cầu SV toacutem tắt caacutec cacircu trả lời đoacute thagravenh một cả trả lời
duy nhất đuacuteng về mặt ngữ phaacutep
Kỹ thuật nagravey giuacutep SV luyện tập khả năng toacutem tắt một lượng lớn thocircng tin để dễ ghi nhớ vagrave aacutep
dụng phaacutet triển tư duy saacuteng tạo của SV
Kỹ thuật nagravey aacutep dụng tốt cho những thocircng tin mocirc tả rotilde ragraveng như sự kiện lịch sử quy trigravenh
chiacutenh trị bố cục của tiểu thuyết hoặc cacircu chuyện phản ứng hoacutea học hay một quy trigravenh kỹ thuật
Để thực hiện kỹ thuật đaacutenh giaacute nagravey tốt hơn GV necircn cho SV trả lời từng cacircu hỏi nhỏ trước
Đaacutenh giaacute vagrave sửa chữa caacutec cacircu hỏi nagravey theo 3 mức (chưa tốt tốt vagrave rất tốt) Cocircng việc nagravey một mặt
giuacutep SV thuận lợi hiệu chỉnh thocircng tin trước khi thực hiện toacutem tắt một cacircu mặc khaacutec giuacutep G nhận
biết SV thường gặp khoacute khăn trong những nội dung cụ thể nagraveo
35 Phiếu ứng dụng (Application Cards)
Sau khi GV trigravenh bagravey lyacute thuyết về caacutec nguyecircn tắc quy trigravenh hay phương phaacutep chung GV hatildey
yecircu cầu SV viết vagraveo một phiếu trắng (cỡ frac12 tờ giấy A4) iacutet nhất một ứng dụng lyacute thuyết vừa học coacute
thật trong thực tế
GV coacute thể đaacutenh giaacute cacircu trả lời của SV theo 4 mức (tốt chấp nhận tạm được vagrave khocircng chấp
nhận) Trecircn cơ sở đoacute vagraveo tiết học tiếp theo GV vagrave SV cugraveng thảo luận caacutec ứng dụng đoacute sacircu hơn
trong thực tế vagrave hướng dẫn SV điều chỉnh những ứng dụng chưa tốt hoặc do hiểu chưa đuacuteng lyacute
thuyết
Kỹ thuật nagravey giuacutep GV đaacutenh giaacute nhanh SV coacute hiểu những ứng dụng lyacute thuyết vừa học regraven
luyện khả năng liecircn hệ kiến thức mới với kiến thức cũ Đồng thời phaacutet triển lograveng ham thiacutech saacuteng
tạo thay đổi để ứng dụng kiến thức mới vagraveo thực tế
4 Khả năng thực hiện ĐGQT trong điều kiện dạy vagrave học hiện tại của TCĐTM
Với năm kỹ thuật được trigravenh bagravey ở trecircn thigrave ĐGQT coacute thể thực hiện dễ dagraveng trong hầu hết điều
kiện học tập Tuy nhiecircn mức độ hiệu quả sẽ giảm xuống với lớp học đocircng Trong caacutec nghiecircn cứu
về ĐGQT magrave người viết tham khảo thigrave số SV trong lớp học của họ khocircng quaacute 25 Bởi lớp đocircng G
khocircng đủ sức để giaacutem saacutet theo dotildei sự tiến bộ của từng SV Vagrave thử higravenh dung xem khối lượng
cocircng việc bigravenh thường của GV đatilde khaacute căng thẳng Nếu aacutep dụng caacutech đaacutenh giaacute nagravey với caacutec bản
phản hồi một phuacutet bagravei viết ngắn bagravei kiểm tra giữa kỳ vv tiecircu tốn khaacute nhiều thời gian của G để
đaacutenh giaacute vagrave cho thocircng tin phản hồi đến SV của migravenh
Trong khi đoacute sĩ số trung bigravenh của một lớp cao đẳng ở TCĐTM khocircng dưới 50 một lớp TCCN
khocircng dưới 40 chưa kể coacute những GV phải đảm nhiệm lớp gheacutep trecircn 100 SV Đồng thời TCĐTM
chưa coacute chiacutenh saacutech sử dụng ldquoTrợ giảngrdquo Cho necircn với tỉ lệ GVSV khaacute mỏng như vậy việc aacutep
dụng ĐGQT vagraveo QTDH ở trường cagraveng lagravem gaacutenh nặng của GV tăng thecircm Khi đoacute hiệu quả sẽ
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 35
khocircng cao vagrave GV khocircng đủ sức để duy trigrave caacutech đaacutenh giaacute nagravey lacircu dagravei lagravem tiền đề để nacircng cao kết
quả học tập cho SV
Mặc khaacutec một trong những yecircu cầu quan trọng để thực hiện ĐGQT lagrave GV phải lagrave người nắm
rotilde mục tiecircu của mocircn học Tuy nhiecircn đacircy cũng lagrave nội dung magrave GV chuacuteng ta thường xem nhẹ vagrave
vẫn cograven nhiều mơ hồ khi soạn chương trigravenh học tập vagrave ngay cả khi soạn giaacuteo aacuten Vagrave hiển nhiecircn
một khi GV chưa rotilde về mục tiecircu của mocircn học với caacutec mức độ nhận thức kỹ năng thaacutei độ khaacutec
nhau cũng như caacutech thức triển khai giuacutep SV đạt được mục tiecircu thigrave chưa thể tổ chức ĐGQT giuacutep
HSSV tự triển khai quản lyacute việc học của migravenh
Hai khoacute khăn trecircn đacircy khocircng chỉ tồn tại ở riecircng TCĐTM Coacute thể noacutei đacircy lagrave vấn đề chung của
caacutec trường CĐ - ĐH ở nước ta hiện nay Do vậy để cải thiện tigravenh trạng chung nagravey trong thời gian
ngắn lagrave khocircng khả thi Theo đoacute người viết xin đưa ra một số yacute kiến như sau
-Về sĩ số lớp học
Caacutec cấp quản lyacute trường học coacute thể xem xeacutet lại việc quy định sĩ số tối đa cho một lớp học
khocircng quaacute 50 SVlớp Becircn cạnh đoacute tugravey thuộc vagraveo cơ sở vật chất của trường quy định nagravey khocircng
thể thực hiện được thigrave với GV đảm nhiệm caacutec lớp nhiều hơn 50 SV necircn coacute ldquotrợ giảngrdquo hoặc coacute sự
hợp taacutec với GV khaacutec trong cugraveng bộ mocircn cugraveng tiến hagravenh giảng dạy lớp đoacute Nhagrave trường caacutec khoa
bộ mocircn coacute thể xem xeacutet giải phaacutep dugraveng ldquotrợ giảngrdquo lagrave cocircng việc baacuten thời gian cho SV năm cuối ở
caacutec trường Đại học coacute cugraveng chuyecircn ngagravenh đang giảng dạy
-Về xaacutec định mục tiecircu mocircn học
Đacircy lagrave cocircng việc tương đối khoacute khăn GV vagrave caacutec cấp quản lyacute cần nhiều thời gian để nghiecircn
cứu Bởi đacircy lagrave một hệ thống coacute mối quan hệ chặt chẽ giữa mục tiecircu đagraveo tạo của trường ngagravenh học
vagrave cụ thể ở từng mocircn học Vigrave thế những người xacircy dựng chương trigravenh học mocircn học vagrave kể cả GV
giảng dạy cần được tập huấn về kỹ năng xacircy dựng mục tiecircu một caacutech khoa học thực tiễn cugraveng với
phương phaacutep đaacutenh giaacute chương trigravenh mocircn học theo saacutet mục tiecircu đề ra
Kết luận lại ĐGQT lagrave cocircng việc rất hữu iacutech GV caacutec trường CĐ - ĐH cần tiến hagravenh aacutep dụng
cagraveng sớm cagraveng tốt vagraveo cocircng taacutec giảng dạy của migravenh Nhưng để lagravem được điều đoacute caacutec cấp quản lyacute
cũng như mỗi GV nhoacutem GV ở cấp bộ mocircn khoa cần hợp taacutec chặt chẽ tiến hagravenh nghiecircn cứu tigravem
kiếm caacutec giải phaacutep cụ thể hơn để aacutep dụng những kỹ thuật trecircn một caacutech phugrave hợp với điều kiện dạy
vagrave học hiện tại ở TCĐTM Cocircng việc nagravey khocircng nhằm một mục điacutech nagraveo khaacutec lagrave nacircng cao kết quả
dạy vagrave học ngagravey cagraveng tiến bộ hơn
Tagravei liệu tham khảo
[1] Lecirc Thu Liễu Huỳnh Xuacircn Nhựt Thực trạng đaacutenh giaacute kết quả học tập của SV đại học ndash cao đẳng
httpceeaiereduvnnghien-cuu-giao-ducbai-bao-khoa-hoc206-thc-trng-anh-gia-kt-qu-hc-tp-ca-sinh-
vien-i-hc-cao-ng-phn-2comments
[2] Nguyễn Kim Dung Đaacutenh giaacute vagrave kiểm tra thi cử trong giaacuteo dục Việt Nam
httpceeaiereduvndanh-gia-kiem-dinhdanh-gia127-anh-gia-va-kim-tra-thi-c-trong-giao-dc-vit-
nam
[3] Khaacutei niệm ĐGQT (Người dịch Lecirc Thu Liễu) httpwwwiereduvncontentview315162
[4] Attributes of effective formative assessment
httpwwwccssoorgpublicationsdetailscfmPublicationID=362
[5] What is assessment for learning httpassessmenttkiorgnz
[6] Peter Filene Niềm vui dạy học ndash Hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho caacutec tacircn giảng viecircn đại học Nxb
Văn hoacutea Sagravei Gograven 2008
[7] Five Classroom Assessment Techniques A Handy Handbook
wwwcnsmcsulbedudeptssciedsced4905_assess_techniquepdf
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 36
DỊCH VỤ NGAcircN HAgraveNG ĐIỆN TỬ
TẠI VIỆT NAM
GV Nguyễn Thị Ngọc Diễm Khoa Tagravei chiacutenh ndash Ngacircn hagraveng
ự kiện Việt Nam trở thagravenh thagravenh
viecircn chiacutenh thức của WTO vagraveo
ngagravey 11012007 đatilde mở ra một
trang mới cho ngagravenh ngacircn hagraveng (NH) Việt
Nam Caacutec NH thương mại (NHTM) Việt
Nam phải lagravem thế nagraveo để nacircng cao tiacutenh
cạnh tranh vagrave khai thaacutec tối đa caacutec cơ hội từ
thị trường mở mang lại Đứng trước thaacutech
thức đoacute caacutec NHTM Việt Nam buộc phải
ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại nhằm đaacutep
ứng nhu cầu ngagravey cagraveng đa dạng của khaacutech
hagraveng vagrave qua đoacute coacute thể hội nhập sacircu hơn vagraveo
hệ thống NH khu vực vagrave thế giới Một
trong caacutec ứng dụng cocircng nghệ NH hiện đại
được caacutec NHTM Việt Nam triển khai lagrave
cho ra đời một phương thức cung ứng sản
phẩm vagrave dịch vụ (DV) mới thocircng qua kecircnh
phacircn phối điện tử thường được gọi chung lagrave
NH điện tử
ldquoNH điện tử lagrave NH magrave tất cả caacutec giao
dịch giữa NH vagrave khaacutech hagraveng (caacute nhacircn vagrave tổ
chức) dựa trecircn quaacute trigravenh xử lyacute vagrave chuyển
giao dữ liệu số hoacutea nhằm cung cấp sản
phẩm DV NHrdquo
Sự phaacutet triển mạnh mẽ của cocircng nghệ
thocircng tin trong những năm gần đacircy đatilde ảnh
hưởng rotilde neacutet đến sự phaacutet triển của cocircng
nghệ NH bằng việc cho ra đời caacutec DV NH
điện tử vagrave caacutec phương tiện thanh toaacuten điện
tử Thực chất của DV NH điện tử lagrave việc
thiết lập một kecircnh trao đổi thocircng tin tagravei
chiacutenh giữa khaacutech hagraveng vagrave NH nhằm phục
vụ nhu cầu sử dụng DV của khaacutech hagraveng
một caacutech nhanh choacuteng an toagraven vagrave thuận
tiện Sau rất nhiều tigravem togravei thử nghiệm vagrave
ứng dụng hiện nay DV NH điện tử được
caacutec NHTM Việt Nam cung cấp qua caacutec
kecircnh chiacutenh như Internet-banking Home-
banking Phone-banking Mobile-banking
Call centrer Kiosk NHhellip
1 Internet banking (NH trecircn mạng
Internet)
Lagrave DV cung cấp tự động caacutec thocircng tin
sản phẩm vagrave DV NH thocircng qua Internet
Đacircy lagrave một kecircnh phacircn phối rộng caacutec sản
phẩm vagrave DV NH tới khaacutech hagraveng ở bất cứ
nơi đacircu vagrave bất cứ thời gian nagraveo Với maacutey
tiacutenh kết nối Internet khaacutech hagraveng coacute thể truy
cập vagraveo website của NH để được cung cấp
S
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 37
caacutec thocircng tin hướng dẫn đầy đủ caacutec DV
của NH Becircn cạnh đoacute với matilde số truy cập
vagrave mật khẩu được cấp khaacutech hagraveng cũng coacute
thể xem số dư tagravei khoản in sao kecirc DV nagravey
giuacutep khaacutech hagraveng chuyển tiền trecircn mạng
thocircng qua caacutec tagravei khoản cũng như kiểm soaacutet
hoạt động của caacutec tagravei khoản nagraveyhellip Khaacutech
hagraveng cũng coacute thể truy cập vagraveo caacutec website
khaacutec để mua hagraveng vagrave thực hiện thanh toaacuten
với NH Internet-banking cograven lagrave một kecircnh
phản hồi thocircng tin hiệu quả giữa khaacutech
hagraveng vagrave NH Tuy nhiecircn khi kết nối Internet
thigrave NH phải coacute hệ thống bảo mật đủ mạnh
để đối phoacute với rủi ro trecircn phạm vi toagraven cầu
Đacircy lagrave trở ngại lớn đối với caacutec NH Việt
Nam vigrave đầu tư vagraveo hệ thống bảo mật rất tốn
keacutem
2 Home banking (NH tại nhagrave)
Lagrave DV giuacutep khaacutech hagraveng giao dịch với
NH qua mạng nội bộ (Intranet) do NH xacircy
dựng riecircng Caacutec giao dịch được tiến hagravenh
tại nhagrave hoặc văn phograveng thocircng qua maacutey tiacutenh
kết nối với hệ thống maacutey tiacutenh của NH
thocircng qua modem ndash đường điện thoại quay
số Khaacutech hagraveng phải đăng kyacute số điện thoại
vagrave chỉ số điện thoại nagravey mới được kết nối
với hệ thống Home banking của NH Với
DV home banking khaacutech hagraveng coacute thể thực
hiện caacutec giao dịch về chuyển tiền liệt kecirc
giao dịch tỷ giaacute latildei suất giấy baacuteo nợ baacuteo
coacutehellip
Đứng về phiacutea khaacutech hagraveng Home-
banking đatilde mang lại những lợi iacutech thiết
thực như tiết kiệm chi phiacute vagrave thời gian
khaacutech hagraveng coacute thể giao dịch 24 giờ mỗi
ngagravey vagrave 7 ngagravey mỗi tuần Hiện nay DV
Home-banking tại Việt Nam đatilde được nhiều
NH ứng dụng vagrave triển khai rộng ratildei như
NH Aacute Chacircu NH Ngoại thương NH Kỹ
Thươnghellip DV nagravey được xacircy dựng trecircn
một trong hai nền tảng hệ thống caacutec phần
mềm ứng dụng (Software Base) vagrave nền tảng
cocircng nghệ Web (Web Base) thocircng qua hệ
thống maacutey chủ mạng Internet vagrave maacutey tiacutenh
con của khaacutech hagraveng thocircng tin tagravei chiacutenh sẽ
được thiết lập matilde hoacutea trao đổi vagrave xaacutec nhận
yecircu cầu sử dụng DV
3 Phone banking (NH qua điện thoại)
Cũng như Home-banking DV NH được
cung cấp qua một hệ thống maacutey chủ vagrave
phần mềm quản lyacute đặt tại NH liecircn kết với
khaacutech hagraveng thocircng qua tổng đagravei của DV
Thocircng qua caacutec phiacutem chức năng được khaacutei
niệm trước khaacutech hagraveng sẽ được phục vụ
một caacutech tự động hoặc thocircng qua nhacircn viecircn
tổng đagravei Khi đăng kyacute sử dụng DV Phone-
banking khaacutech hagraveng sẽ được cung cấp một
matilde khaacutech hagraveng hoặc matilde tagravei khoản tugravey theo
DV đăng kyacute khaacutech hagraveng coacute thể sử dụng
nhiều DV khaacutec nhau Đacircy lagrave sản phẩm cung
cấp thocircng tin NH qua điện thoại hoagraven toagraven
tự động do đoacute caacutec thocircng tin thường được
ấn định trước Caacutec DV được cung cấp qua
Phone-banking như hướng dẫn sử dụng
DV giới thiệu thocircng tin về DV NH cung
cấp thocircng tin tagravei khoản vagrave bảng kecirc caacutec giao
dịch baacuteo nợ baacuteo coacute cung cấp thocircng tin
NH như latildei suất tỷ giaacute hối đoaacutei chuyển
tiền thanh toaacuten hoacutea đơn vagrave DV hỗ trợ
khaacutech hagravenghellip Tuy nhiecircn tại Việt Nam caacutec
DV NH mới tạm thời cung cấp DV tra cứu
thocircng tin tagravei khoản vagrave cung cấp thocircng tin tagravei
chiacutenh NH
4 Mobile banking (NH qua mạng di
động)
Lagrave higravenh thức thanh toaacuten trực tuyến qua
mạng điện thoại di động Phương thức nagravey
được ra đời nhằm giải quyết nhu cầu thanh
toaacuten giao dịch coacute giaacute trị nhỏ (micro
payment) hoặc những DV tự động khocircng
coacute người phục vụ Muốn tham gia khaacutech
hagraveng phải đăng kyacute để trở thagravenh thagravenh viecircn
chiacutenh thức trong đoacute quan trọng lagrave cung cấp
những thocircng tin cơ bản như số điện thoại
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 38
di động số tagravei khoản caacute nhacircn dugraveng trong
thanh toaacuten Sau đoacute khaacutech hagraveng được nhagrave
cung ứng DV cung cấp một matilde số định
danh (ID) Matilde số nagravey khocircng phải số điện
thoại vagrave noacute sẽ được chuyển thagravenh matilde vạch
để daacuten lecircn điện thoại di động giuacutep cho việc
cung cấp thocircng tin khaacutech hagraveng khi thanh
toaacuten nhanh choacuteng chiacutenh xaacutec vagrave đơn giản
hơn caacutec thiết bị đầu cuối của điểm baacuten hagraveng
hay cung ứng DV Cugraveng với matilde số định
danh khaacutech hagraveng cograven được cấp một matilde số
caacute nhacircn (PIN) để khaacutech hagraveng xaacutec nhận giao
dịch thanh toaacuten khi nhagrave cung cấp DV thanh
toaacuten yecircu cầu Sau khi hoagraven tất caacutec thủ tục
cần thiết thigrave khaacutech hagraveng sẽ lagrave thagravenh viecircn
chiacutenh thức vagrave đủ điều kiện để thanh toaacuten
qua điện thoại di động
Cugraveng với sự phaacutet triển của mạng thocircng
tin di động caacutec NHTM Việt Nam cũng đatilde
nhanh choacuteng ứng dụng cocircng nghệ mới nagravey
vagraveo caacutec DV NH DV nagravey đatilde được NH Aacute
Chacircu NH Kỹ Thương vagrave một số NHTM
khaacutec triển khai do tiacutenh chất thuận tiện vagrave
nhanh choacuteng đặc trưng của noacute
5 Call center
Do quản lyacute dữ liệu tập trung necircn khaacutech
hagraveng coacute tagravei khoản tại bất kỳ chi nhaacutenh nagraveo
vẫn gọi về một số điện thoại cố định của
trung tacircm nagravey để được cung cấp thocircng tin
Khaacutec với phone banking chỉ cung cấp caacutec
loại thocircng tin được lập trigravenh sẵn call center
coacute thể linh hoạt cung cấp thocircng tin hoặc trả
lời caacutec thắc mắc của khaacutech hagraveng Nhược
điểm của call center lagrave phải coacute người trực
2424 giờ
Call center lagrave DV NH qua điện thoại với
nhiệm vụ cung cấp tất cả caacutec thocircng tin về
sản phẩm DV của NH bao gồm tiền gửi
thanh toaacuten tiết kiệm cho vay chuyển
tiềnhellip tư vấn sử dụng thẻ thocircng baacuteo vagrave
giải đaacutep số dư thẻ hướng dẫn đăng kyacute thẻ
thực hiện thanh toaacuten caacutec hoacutea đơn tiền điện
nước điện thoại Internet truyền higravenh caacutep
bảo hiểmhellip tiếp nhận qua điện thoại caacutec
khiếu nại thắc mắc từ khaacutech hagraveng khi sử
dụng sản phẩm DV của NHhellip
6 Kiosk NH
Lagrave sự phaacutet triển của DV NH hướng tới
việc phục vụ khaacutech hagraveng với chất lượng cao
nhất vagrave thuận tiện nhất Trecircn đường phố sẽ
đặt caacutec trạm lagravem việc với đường kết nối
Internet tốc độ cao Khi khaacutech hagraveng cần
thực hiện giao dịch hoặc yecircu cầu DV chỉ
cần truy cập cung cấp số chứng nhận caacute
nhacircn vagrave mật khẩu để sử dụng DV của hệ
thống NH
Coacute thể nhận thấy ưu điểm lớn nhất của
DV NH điện tử dagravenh cho khaacutech hagraveng chiacutenh
lagrave sự tiện nghi vagrave tiacutenh sẵn sagraveng Khaacutech hagraveng
coacute thể coacute thể tiếp cận với NH điện tử mọi
luacutec mọi nơi coacute thể gửi một tin nhắn luacutec nửa
đecircm để thực hiện giao dịch thay vigrave phải mất
thời gian đến NH trong giờ lagravem việc Với
cocircng nghệ hiện đại NH điện tử đatilde tiết kiệm
được thời gian vagrave giảm chi phiacute DV cho
khaacutech hagraveng Ngoagravei ra khaacutech hagraveng được NH
phục vụ tận nơi với những thocircng tin noacuteng
hổi nhất như biến động tỷ giaacute tra cứu thocircng
tin tagravei chiacutenhhellip Vagrave hơn nữa với những tiecircu
chuẩn chuẩn hoaacute khaacutech hagraveng được phục vụ
tận tuỵ vagrave chiacutenh xaacutec khocircng bị ảnh hưởng
bởi thaacutei độ phục vụ của caacutec nhacircn viecircn NH
Caacutec giao dịch NH được tự động hoaacute
khocircng chỉ mang lại lợi iacutech cho khaacutech hagraveng
magrave cograven cho cả NH Thocircng qua những DV
mới những kecircnh phacircn phối mới NH coacute thể
mở rộng đối tượng khaacutech hagraveng phaacutet triển
thị phần giảm chi phiacute thu huacutet nguồn vốn
huy động từ tiền gởi thanh toaacuten của khaacutech
hagraveng tăng thecircm lợi nhuận hellip Ứng dụng vagrave
phaacutet triển cocircng nghệ NH hiện đại cũng giuacutep
cho caacutec NH luocircn tự đổi mới hoagrave nhập vagrave
phaacutet triển khocircng chỉ ở thị trường trong
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 39
nước magrave cograven hướng tới thị trường nước
ngoagravei
Kết quả cuộc khảo saacutet do comScore tiến
hagravenh được cocircng bố ngagravey 932011 cho thấy
số khaacutech truy cập caacutec trang web NH đatilde
tăng ở mức hai con số trong 12 thaacuteng qua
tiacutenh từ thaacuteng 12010 ở tất cả 6 quốc gia magrave
hatildeng nghiecircn cứu thị trường nagravey khảo saacutet
Trong đoacute số người sử dụng DV NH trực
tuyến ở Việt Nam đatilde tăng 35 từ 701000
lecircn 949000 trong năm qua vagrave coacute xu hướng
tăng vượt bậc trong thời gian tới vigrave caacutec
NHTM Việt Nam đatilde vagrave đang triển khai
ngagravey cagraveng nhiều caacutec sản phẩm DV thocircng
qua NH điện tử
Tại Việt Nam tiến trigravenh phaacutet triển NH
điện tử đatilde đạt được những thagravenh cocircng nhất
định tuy nhiecircn becircn cạnh đoacute cograven coacute những
hạn chế như
- Chất lượng DV NH điện tử cograven chưa
thoả matilden khaacutech hagraveng ở những cấp độ cao
hơn như việc gửi tiền mặt vagraveo tagravei khoản
đăng kyacute sử dụng DVhellip Caacutec DV NH điện tử
chất lượng cao như quản lyacute quỹ đầu tư DV
địa ốchellip cũng chưa được phaacutet triển
- Cơ sở hạ tầng cograven yếu keacutem như chất
lượng mạng tốc độ đường truyền lỗi kỹ
thuật hoặc thiết bị đầu cuốihellip dẫn tới chất
lượng DV chưa cao Caacutec hệ thống NH điện
tử của caacutec NH cograven phaacutet triển tương đối độc
lập chưa coacute sự phối hợp liecircn thocircng cần
thiết nhằm phaacutet huy cao nhất hiệu quả của
DV mới nagravey
- Giao dịch NH điện tử cograven phụ thuộc
nhiều vagraveo chứng từ lưu trữ truyền thống
chưa thể điện tử hoaacute mọi chứng từ giao
dịch Ngoagravei ra việc sử dụng chữ kyacute điện tử
chứng nhận điện tử chưa được phổ biến
rộng ratildei vagrave chưa thể hiện được ưu thế so
với chữ kyacute thocircng thường
- Becircn cạnh đoacute những rủi ro như
hacker (tin tặc) virus maacutey tiacutenh coacute thể coacute
những taacutec hại rất lớn khocircng chỉ đối với NH
magrave cograven đối với khaacutech hagraveng gacircy mất lograveng
tin của khaacutech hagraveng đối với DV NH
- Quy mocirc vagrave chất lượng của thương
mại điện tử cograven rất thấp vagrave phaacutet triển chậm
Khi coacute một hệ thống thương mại điện tử đủ
mạnh cung cấp tất cả hagraveng hoaacute DV trecircn
mạng thigrave sẽ tạo tiền đề cho DV NH điện tử
phaacutet triển
Toacutem lại trong xu thế hội nhập vagrave tự do
hoacutea tagravei chiacutenh DV NH điện tử mở ra nhiều
triển vọng nhưng cũng khocircng iacutet khoacute khăn
thaacutech thức Đacircy sẽ lagrave vũ khiacute cạnh tranh tốt
nhất của caacutec NHTM do những ưu thế vượt
trội của noacute so với những DV truyền thống
Để phaacutet triển DV NH điện tử khocircng chỉ
cần sự nổ lực của bản thacircn NH magrave cograven phải
coacute sự ủng hộ vagrave đầu tư của Chiacutenh phủ caacutec
tổ chức kinh tế vagrave quan trọng nhất lagrave của
khaacutech hagraveng Mỗi NHTM cần coacute chiến lược
saacutech lược đường đi nước bước thiacutech hợp
để đưa DV NH điện tử vagraveo cuộc sống một
caacutech an toagraven vagrave hiệu quả nhất
Tagravei liệu tham khảo
[1] TS Nguyễn Minh Kiều Nghiệp vụ ngacircn hagraveng hiện đại 2007
[2] httpphapluattpvn20110310051131994p1014c1070ty-le-su-dung-ngan-hang-dien-tu-o-vn-
tang-manhhtm
[3] httpwwwdiendantmdtcomforumarchiveindexphpt-5289html - PGS TS Trần Hoagraveng
Ngacircn vagrave Ngocirc Minh Hải Sự phaacutet triển ngacircn hagraveng điện tử (E-Banking) tại Việt Nam
[4] Lưu Thanh Thảo Luận văn thạc sĩ Phaacutet triển dịch vụ ngacircn hagraveng điện tử tại Ngacircn hagraveng Thương
mại Cổ phần Aacute Chacircu Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chiacute Minh 2008
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 40
ldquoDẤUrdquo CỦA BAgraveI TOAacuteN ĐỐI NGẪU
GV Huỳnh Ngọc Tuấn Bộ mocircn Cơ bản
Trong quaacute trigravenh giảng dạy mocircn Toaacuten kinh tế giảng viecircn thường gặp một số vấn đề trong việc
hướng dẫn sinh viecircn lập bagravei toaacuten đối ngẫu Trong bagravei viết nagravey taacutec giả muốn chia sẻ kinh nghiệm
của bản thacircn như sau
Cho bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh tổng quaacutet
Ixcyzn
j
jjmaxmin
1
)(
)()(0
)(0
)(
)()(
)(
3
2
1
13
12
11
JiRx
IIIJix
Jix
Iibxa
IIIibxa
Iibxa
j
j
j
n
jijij
n
jijij
n
jijij
Kiacute hiệu
aT
i lagrave dograveng thứ i (i = 1 2 m)
Aj lagrave cột thứ j (j = 1 2 n)
Khi đoacute quan hệ của hai bagravei toaacuten đối ngẫu được trigravenh bagravey như sau
f(x) = cTx min g(y) = y
Tb max
T
ia x = b T
ia x b T
ia x b
yi tự do
yi 0
yi 0
xj 0
xj 0
xj tự do
yTAj cj
yTAi cj
yTAj = cj
Việc vận dụng quy tắc trecircn khocircng quaacute khoacute đối với sinh viecircn học chuyecircn sacircu về toaacuten nhưng xeacutet
trong Trường Cao đẳng Thương mại thigrave sinh viecircn coacute thể gặp một số khoacute khăn Khi sinh viecircn ra
trường đi lagravem họ quan tacircm nhiều đến kết quả của bagravei toaacuten quy hoạch tuyến tiacutenh (QHTT) hơn lagrave
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 41
việc nhớ hết caacutec quy tắc toaacuten học Do đoacute giảng viecircn cần tigravem caacutech giuacutep cho sinh viecircn dễ nhớ dễ
vận dụng khi giải quyết bagravei toaacuten về QHTT
Việc tiacutenh toaacuten để đưa ra hagravem mục tiecircu vagrave caacutec ragraveng buộc thigrave đa phần sinh viecircn đều nắm được
Tuy nhiecircn sinh viecircn thường bị sai soacutet trong việc xaacutec định dấu của caacutec ragraveng buộc (II) vagrave (III) Để
khắc phục tigravenh trạng nagravey taacutec giả đưa ra phương phaacutep xaacutec định dấu như sau
Trường hợp bagravei toaacuten gốc lagrave bagravei toaacuten min (đối với bagravei toaacuten gốc max thigrave ngược lại) ta coacute quy tắc
dấu sau
minxf maxyg
(II) (II)rsquo
(III) (III)rsquo
Chuacute yacute
- Nghịch (thuận) ở đacircy lagrave nghịch (thuận) dấu Việc xacircy dựng hagravem ragraveng buộc (II)rsquo của bagravei
toaacuten đối ngẫu phụ thuộc hoagraven toagraven vagraveo dấu của ragraveng buộc (III)
- Dấu ldquo=rdquo chuyển từ bagravei toaacuten gốc sang đối ngẫu lagrave tugravey yacute vagrave ngược lại
Ta sẽ minh họa sơ đồ trecircn qua viacute dụ sau
Viết bagravei toaacuten đối ngẫu của bagravei toaacuten sau
Chuacute thiacutech
- Vế traacutei của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutech nhacircn ABT (B
T lagrave ma trận chuyển vị)
- Dấu của phương trigravenh (1) coacute được dựa vagraveo dấu của 1x trong ragraveng buộc III của bagravei toaacuten gốc
- Vế phải của phương trigravenh (1) coacute được bằng caacutec lấy hệ số của 1x trong hagravem mục tiecircu bagravei toaacuten gốc
- Tương tự như thế cho caacutec phương trigravenh cograven lại
- Dấu iy trong ragraveng buộc tự nhiecircn của bagravei toaacuten đối ngẫu phụ thuộc vagraveo dấu phương trigravenh i
của hagravem ragraveng buộc bagravei toaacuten gốc
Thuận
Nghịch
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 42
HỖ TRỢ SOẠN BAgraveI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BẰNG PHẦN MỀM VIOLET
Ths Đinh Phạm Thảo Bộ mocircn Cơ bản
1 Giới thiệu về phần mềm
11 Giới thiệu Soạn giaacuteo aacuten bagravei giảng điện tử lagrave khaacutei niệm khocircng mấy xa lạ đối với
giaacuteo viecircn của tất cả caacutec khối cấp thuộc lĩnh vực giaacuteo dục Tương tự như phần mềm
Microsoft PowerPoint phần mềm Violet cũng coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec
trang nội dung bagravei giảng
Violet lagrave tecircn viết tắt của cụm từ tiếng anh Visual amp online lesson editer for Teacher
(cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến dagravenh cho giaacuteo viecircn) Violet lagrave phần mềm cocircng cụ
giuacutep cho giaacuteo viecircn coacute thể tự xacircy dựng bagravei giảng điện tử theo yacute tưởng của migravenh một caacutech
nhanh choacuteng
12 Tiacutenh ưu việt Violet coacute những tiacutenh năng nổi trội như sau
- Thacircn thiện dễ sử dụng Giao diện tiếng Việt rất dễ sử dụng phugrave hợp với những
người khocircng chuyecircn tin học khocircng giỏi ngoại ngữ
- Chức năng soạn thảo phong phuacute Cho pheacutep nhập vagrave chỉnh sửa caacutec dữ liệu văn bản
cocircng thức toaacuten acircm thanh higravenh ảnh phim caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave tương taacutechellip
- Nhiều mẫu bagravei tập được lập trigravenh sẵn Bagravei tập trắc nghiệm gheacutep đocirci bagravei tập ocirc chữ
bagravei tập keacuteo thả chữ điền khuyết vẽ đồ thị hagravem số bất kigravehellip
- Nhiều giao diện khaacutec nhau Cho pheacutep giaacuteo viecircn chọn lựa giao diện phugrave hợp với bagravei
học vagrave yacute thiacutech của migravenh
- Tạo sản phẩm bagravei giảng trực tuyến Cho pheacutep xuất bagravei giảng ra thagravenh phần mềm
chạy độc lập hoặc thagravenh 1 trang web để chạy trực tuyến qua Internet
13 Địa chỉ file nguồn Coacute thể download vagrave cagravei đặt phần mềm từ đĩa CD hoặc từ địa
chỉ website của Cocircng ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
14 Cagravei đặt Tagravei liệu hướng dẫn cagravei đặt coacute thể download từ địa chỉ website của Cocircng
ty Bạch Kim httpwwwbachkimvn
15 Giao diện vagrave một số thao taacutec cơ bản
151 Giao diện chiacutenh khi khởi động phần mềm Violet
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 43
Chuacute yacute Khi gotilde tiếng Việt phải tắt bộ gotilde Vietkey Unikeyhellipđể sử dụng chế độ gotilde
tiếng việt của Violet
152 Một số chức năng cơ bản
1521 Tạo trang magraven higravenh cơ bản
- Vagraveo menu ldquoNội dung Thecircm đề mụcrdquo (hoặc nhấn F5)
1522 Đoacuteng goacutei bagravei giảng
Sau khi soạn xong bagravei giảng ta thực hiện đoacuteng goacutei bagravei giảng Tuỳ theo nhu cầu sử dụng
magrave ta chọn higravenh thức đoacuteng goacutei
Bước 1 Chọn ldquoBagravei giảng Đoacuteng goacuteirdquo (F4)
Thanh menu
Nuacutet lệnh
Giao diện bagravei giảng
Cấu truacutec bagravei giảng
Danh saacutech file dữ liệu
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 44
Bước 2 Chọn kiểu đoacuteng goacutei
- Xuất ra file chạy Xuất bagravei giảng đang soạn thảo thagravenh 1 file chạy độc lập magrave khocircng
cần cagravei đặt Violet
- Xuất ra dạng HTML (giao diện Web) Chạy dưới dạng giao diện web coacute thể đưa lecircn
website của trường hoặc hệ thống E-learninghellip
2 Một số chức năng xử lyacute coacute liecircn quan đến caacutec học phần trong nhagrave trƣờng
21 Chức năng vẽ đồ thị hagravem số
Chức năng nagravey cho pheacutep vẽ đồ thị hagravem số theo 2 dạng
- Đồ thị hagravem số y = f(x)
- Đồ thị hagravem phụ thuộc tham số x = X(t) vagrave y = Y(t)
Viacute dụ Vẽ đồ thị hagravem số y = 2x2 - 4x + 1
Giao diện kết quả
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 45
22 Chức năng soạn bagravei giảng điện tử
221 Chegraven ảnh phim Chọn chức năng nagravey nếu muốn đưa vagraveo file dữ liệu multimedia
(phim flash ảnh)
Chuacute yacute Violet chỉ hỗ trợ 4 định dạng multimedia JPEG SWF MP3 FLV
222 Nuacutet ldquoVăn bảnrdquo Chức năng nagravey dugraveng để soạn thảo văn bản
223 Chegraven văn bản nhiều định dạng Văn bản nhiều định dạng được sử dụng cho caacutec
trang magraven higravenh magrave nội dung của trang đoacute thể hiện văn bản lagrave chiacutenh Chọn nuacutet ldquoCocircng cụ
Soạn thảo văn bản
224 Caacutec chức năng soạn thảo trang magraven higravenh
2241 Tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi
- Chọn đối tượng chọn biểu tượng
2242 Thay đổi thứ tự căn chỉnh vagrave khoacutea đối tượng
- Chọn đối tượng chọn nuacutet ở becircn phải
2243 Tạo caacutec siecircu liecircn kết
- Chọn đối tượng cần liecircn kết chọn nuacutet
23 Chức năng tạo caacutec dạng bagravei tập hỗ trợ trong giảng day
Chọn caacutec chức năng tại nuacutet cocircng cụ sẽ cho pheacutep chọn lựa caacutec dạng bagravei tập mục điacutech để
sinh viecircn củng cố vagrave ghi nhớ kiến thức
231 Tạo bagravei tập trắc nghiecircm
- Giao diện minh họa
232 Bagravei tập ocirc chữ
- Giao diện minh họa
Chọn kiểu
hiệu ứng
Chọn kiểu
hiệu ứng
phụ thuộc
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 46
233 Tạo bagravei tập keacuteo thả chữ Trecircn một đoạn văn bản coacute caacutec chỗ trống () người
soạn coacute thể tạo ra 3 dạng bagravei tập như sau
1 Keacuteo thả chữ Nhiệm vụ của học sinh lagrave keacuteo caacutec từ tương ứng thả vagraveo những chỗ
trống Ngoagravei caacutec từ phương aacuten đuacuteng của đoạn văn bản cograven coacute thecircm những phương aacuten nhiễu
khaacutec
2 Điền khuyết Khocircng coacute sẵn caacutec từ phương aacuten học sinh phải click chuột vagraveo ocirc
trống để gotilde (nhập) phương aacuten của migravenh vagraveo
3 Ẩnhiện chữ Khi click chuột vagraveo chỗ trống thigrave đaacutep aacuten sẽ hiện lecircn (nếu đang ẩn)
hoặc ẩn đi (nếu đang hiện)
Giao diện minh họa
3 Kết luận
Violet coacute giao diện được thiết kế trực quan dễ dugraveng ngocircn ngữ giao tiếp vagrave phần trợ giuacutep
đều hoagraven toagraven bằng tiếng Việt necircn phugrave hợp với cả những giaacuteo viecircn khocircng giỏi tin học vagrave
ngoại ngữ Mặt khaacutec do sử dụng Unicode necircn font chữ trong Violet vagrave trong caacutec sản phẩm
bagravei giảng đều đẹp dễ nhigraven vagrave coacute thể thể hiện được mọi thứ tiếng trecircn thế giới Thecircm nữa
Unicode lagrave bảng matilde chuẩn quốc tế necircn font tiếng Việt luocircn đảm bảo tiacutenh ổn định trecircn mọi
maacutey tiacutenh mọi hệ điều hagravenh vagrave mọi trigravenh duyệt Internet
Tương tự phần mềm Powerpoint Violet coacute đầy đủ caacutec chức năng dugraveng để tạo caacutec trang
nội dung bagravei giảng như cho pheacutep nhập caacutec dữ liệu văn bản cocircng thức caacutec file dữ liệu
multimedia (higravenh ảnh acircm thanh phim hoạt higravenh Flash) sau đoacute lắp gheacutep caacutec dữ liệu sắp
xếp thứ tự căn chỉnh higravenh ảnh tạo caacutec hiệu ứng chuyển động vagrave biến đổi thực hiện caacutec
tương taacutec với người dugraveng Riecircng đối với việc xử lyacute những dữ liệu multimedia Violet tỏ ra
mạnh hơn so với Powerpoint viacute dụ như cho pheacutep thể hiện vagrave điều khiển caacutec file Flash hoặc
cho pheacutep thao taacutec quaacute trigravenh chạy của caacutec đoạn phim vv
Tagravei liệu tham khảo
[1] httpwwwbachkimvn
[2] Hướng dẫn sử dụng Violet cocircng cụ soạn thảo bagravei giảng trực tuyến - Cocircng ty Cổ phần Tin học
Bạch Kim
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 47
Toacutem tắt
kết quả hoạt động khoa học năm học 2010 -2011
rong năm học 2010-2011 vừa qua
hoạt động khoa học của caacuten bộ
giảng viecircn Trường Cao đẳng
Thương mại đatilde đạt được một số kết quả nhất
định cụ thể lagrave đatilde coacute 5 đề tagravei nghiecircn cứu khoa
học saacuteng kiến - kinh nghiệm (cấp trường) được
hoagraven thagravenh vagrave nghiệm thu đaacutenh giaacute chất lượng
3 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng chuyển
đổi 10 chương trigravenh giaacuteo dục bậc cao đẳng từ
học chế niecircn chế sang học chế tiacuten chỉ phaacutet
triển chương trigravenh đagraveo tạo ngắn hạn về nghiệp
vụ Hướng dẫn du lịch vagrave Quản trị khaacutech sạn
biecircn soạn khoảng 70 đề cương chi tiết học
phần đảm bảo cơ bản đủ bagravei giảng chung cho
học sinh sinh viecircn học tập viết nhiều bagravei baacuteo
gửi đăng caacutec tạp chiacute (becircn ngoagravei) vagrave bản tin
Khoa học (nội bộ trường) tham gia đề tagravei
nghiecircn cứu khoa học ngoagravei trường lagravem luận
văn thạc sĩhellip Nhigraven chung caacuten bộ vagrave giảng viecircn
nhagrave trường đatilde coacute nhiều nỗ lực vượt qua nhiều
khoacute khăn hoagraven thagravenh được khối lượng cocircng taacutec
khoa học đaacuteng kể chất lượng khaacute tốt
Để caacuten bộ giảng viecircn vagrave học sinh sinh
viecircn coacute thecircm thocircng tin về caacutec đề tagravei nghiecircn cứu
khoa học saacuteng kiến ndash kinh nghiệm đatilde được
nghiệm thu xin được toacutem tắt như sau
1 Biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten
dụng (bậc cao đẳng)
Đacircy lagrave đề tagravei dạng biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn
mocircn do ThS Trần Thị Hogravea lagravem chủ biecircn coacute sự
cộng taacutec biecircn soạn của CN Lưu Thị Mỹ Hạnh
vagrave CN Trần Thị Thục Quyecircn thuộc khoa Kế
toaacuten ndash Tagravei chiacutenh nay lagrave khoa Tagravei chiacutenh - Ngacircn
hagraveng
Năm học 2009 ndash 2010 ThS Trần Thị Hogravea
đatilde biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiền tệ vagrave
đatilde được nhagrave trường nghiệm thu Năm học 2010
ndash 2011 ThS Trần Thị Hogravea tiếp tục đăng kyacute
biecircn soạn giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash Tiacuten dụng
trong đoacute coacute kế thừa 4 chương đầu tiecircn của giaacuteo
trigravenh Tagravei chiacutenh - Tiền tệ vagrave biecircn soạn mới
chương 5 Tiacuten dụng
Kết quả biecircn soạn lagrave giaacuteo trigravenh Tagravei chiacutenh ndash
Tiacuten dụng với tổng cộng 117 trang A4 đatilde được
nhagrave trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave được
dugraveng để giảng dạy vagrave học tập ngagravenh Quản trị
kinh doanh bậc cao đẳng theo đề cương chi tiết
học phần đang aacutep dụng tại trường
2 Xacircy dựng cơ chế quản lyacute giaacuteo aacuten lịch
trigravenh sổ tay giảng viecircn bằng văn bản điện tử
tại Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Nguyễn Tiền Tiến (Phoacute
Hiệu trưởng) lagravem chủ nhiệm vagrave ThS Nguyễn
Hoagraveng Tứ (phograveng Đagraveo tạo) tham gia thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave baacuteo caacuteo về saacuteng kiến
tin học hoacutea cocircng taacutec quản lyacute biecircn soạn giaacuteo aacuten
lịch trigravenh vagrave sổ tay cocircng taacutec giảng viecircn trong
nhagrave trường nhằm tiết kiệm thời gian chi phiacute
văn phograveng phẩm vagrave giuacutep cho caacutec cấp quản lyacute
T
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)
BẢN TIN KHOA HỌC Số 15Quyacute IIINăm 2011
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THƯƠNG MẠI | 45 Dũng Sĩ Thanh Khecirc - TP Đagrave Nẵng 48
theo dotildei quản lyacute cocircng taacutec chuyecircn mocircn của
giảng viecircn được thuận lợi hơn
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave sẽ
được triển khai aacutep dụng rộng ratildei từ năm học
2011-2012
3 Ứng dụng multimedia trong giảng
dạy tiếng Anh cơ bản bậc cao đẳng tại
Trƣờng Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do ThS Lecirc Nguyễn Kim Oanh
(chủ nhiệm) vagrave ThS Nguyễn Huỳnh Ngọc
Thanh thuộc bộ mocircn Ngoại ngữ đăng kyacute vagrave
thực hiện
Đacircy lagrave saacuteng kiến của nhoacutem taacutec giả nhằm
biecircn soạn vagrave xacircy dựng bộ cocircng cụ giuacutep cho
việc giảng dạy vagrave học tập tiếng Anh cơ bản tại
trường đạt được hiệu quả cao hơn Sản phẩm
chiacutenh của đề tagravei lagrave một đĩa CD được thiết kế
dạng trang web bao gồm 12 chủ đề tương ứng
với 12 bagravei học trong đề cương chi tiết học phần
vagrave giaacuteo trigravenh tiếng Anh International Express
đang aacutep dụng tại trường Trong mỗi chủ đề (bagravei
học) taacutec giả tổ chức thagravenh 3 mục chiacutenh lagrave
Language Focus (gồm caacutec điểm ngữ phaacutep quan
trọng magrave sinh viecircn cần phải nắm) Wordpower
(gồm caacutec từ vựng liecircn quan) vagrave Skills Focus
(luyện tập cho sinh viecircn phaacutet triển kỹ năng
nghe noacutei đọc viết) Để tạo sự hứng thuacute cho
người học taacutec giả đatilde sưu tầm biecircn soạn đưa
vagraveo đĩa CD nhiều trograve chơi bagravei haacutet chuyện
vuihellip dạng videoclip vagrave slide với chất lượng
higravenh ảnh acircm thanh khaacute tốt dễ sử dụng
Đề tagravei đatilde được nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave
thống nhất đưa vagraveo sử dụng hỗ trợ giảng dạy vagrave
học tập cho sinh viecircn tại trường
4 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan nhiều lựa chọn phục vụ
cho việc đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh
viecircn trong học phần Những nguyecircn lyacute cơ
bản của chủ nghĩa Maacutec-Lecircnin (phần 2)
Đacircy lagrave đề tagravei biecircn soạn tagravei liệu chuyecircn mocircn
do CN Nguyễn Mạnh Cocircng (chủ nhiệm) vagrave
CN Hoagraveng Lecirc Thị Ngacircn Hagrave thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Kết quả của đề tagravei lagrave 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan 4 lựa chọn thuộc nội dung
Kinh tế chiacutenh trị vagrave Chủ nghĩa xatilde hội của học
phần Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa
Maacutec Lecirc-nin (phần 2) theo đề cương chi tiết do
Bộ Giaacuteo dục vagrave Đagraveo tạo ban hagravenh
Bộ cacircu hỏi nagravey đatilde được nhoacutem taacutec giả biecircn
soạn một caacutech cocircng phu theo đuacuteng quy trigravenh
khoa học đatilde thử nghiệm trecircn caacutec lớp sinh viecircn
cao đẳng khoacutea 4 tại trường vagrave đaacutenh giaacute bằng
cocircng cụ SPSS với caacutec chỉ tiecircu cơ bản lagrave độ
phacircn biệt vagrave độ khoacute của từng cacircu hỏi
Đề tagravei đatilde được nhagrave trường nghiệm thu vagrave
xếp loại khaacute Đacircy lagrave tagravei liệu goacutep phần higravenh
thagravenh ngacircn hagraveng cacircu hỏi để kiểm tra đaacutenh giaacute
kết quả học tập của sinh viecircn goacutep phần nacircng
cao chất lượng đagraveo tạo của nhagrave trường
5 Xacircy dựng ngacircn hagraveng cacircu hỏi trắc
nghiệm khaacutech quan (loại cacircu trắc nghiệm coacute
nhiều lựa chọn) phục vụ cho việc giảng dạy
đaacutenh giaacute kết quả học tập của sinh viecircn ở học
phần Tƣ tƣởng Hồ Chiacute Minh tại Trƣờng
Cao đẳng Thƣơng mại
Đề tagravei nagravey do CN Trần Thị Tuyết (chủ
nhiệm) ThS Nguyễn Baacute Hiền (Hiệu trưởng)
vagrave CN Nguyễn Văn Đức thuộc bộ mocircn Lyacute
luận chiacutenh trị thực hiện
Tương tự như đề tagravei về xacircy dựng ngacircn hagraveng
cacircu hỏi trắc nghiệm khaacutech quan của học phần
Những nguyecircn lyacute cơ bản của chủ nghĩa Maacutec
Lecirc-nin đề tagravei nagravey đatilde đoacuteng goacutep 280 cacircu hỏi trắc
nghiệm về nội dung học phần Tư tưởng Hồ Chiacute
Minh để phục vụ cho việc giảng dạy vagrave đaacutenh
giaacute kết quả học tập của sinh viecircn tại trường
Ngoagravei việc đaacutenh giaacute chất lượng caacutec cacircu hỏi
bằng chỉ tiecircu độ khoacute vagrave độ phacircn biệt caacutec taacutec
giả đatilde thực hiện được việc đaacutenh giaacute độ hấp dẫn
của caacutec mồi nhử trong từng cacircu hỏi Do vậy
chất lượng của bộ cacircu hỏi khaacute tốt được nhagrave
trường nghiệm thu xếp loại khaacute vagrave thống nhất
đưa vagraveo aacutep dụng
Caacutec baacuteo caacuteo vagrave sản phẩm của caacutec đề tagravei noacutei
trecircn được lưu tại Thư viện trường để phục vụ
bạn đọc vagrave những người coacute quan tacircm
Phograveng KH vagrave ĐN (tổng hợp)