1

Chương 8

CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔCHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ TRONG NỀN KINH TẾ MỞ

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách trong nền kinh tế mởChính sách kinh tế của chính phủ trong nền kinh tế mở có ảnh hưởng đến quan hệ kinh tế quốc tế của quốc giaKhông có quốc gia nào tránh khỏi bị ảnh hưởng

ế

2

bởi sự lựa chọn chính sách kinh tế của chính phủ quốc gia khác trong môi trường hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay trên khắp thế giớiDo đó các chính phủ cần tăng cường phối hợp chính sách kinh tế quốc tế

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Mục tiêu của chính sách kinh tếCân bằng đối nội

Nền kinh tế toàn dụng, tối đa hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực tài nguyên kinh tế quốc giaTăng trưởng (sản lượng), bình ổn giá cả (lạm

3

Tăng trưởng (sản lượng), bình ổn giá cả (lạm phát), và an sinh xã hội (việc làm)

Cân bằng đối ngoạiCurrent account is close enough to balance that foreign debts can be repaid (deficit) or that other nations can repay their debts (surplus)

2

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Phân loại Công cụ chính sáchChính sách làm thay đổi chi tiêu: làm thay đổitổng cầu hàng hóa

Chính sách tài chính (thuế, chi tiêu ngân sách)Chính sách tiền tệ (cung tiền)

Chính sách chuyển đổi chi tiêu: chuyển đổi từ

4

Chính sách chuyển đổi chi tiêu: chuyển đổi từ Cầu hàng nhập sang hàng nội hay ngược lại

Nâng giá / Phá giá nội tệ (chế độ tỷ giá cố định)Can thiệp thị trường hối đoái (chế độ tỷ giá trung gian)

Kiểm soát trực tiếpThuế quan thương mại, Hạn ngạch, Trợ cấp xuất khẩu, Kiểm soát lưu chuyển vốn

Các mục tiêu kinh tế & Chính sáchChính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

5

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tỷ giá và Cân bằng BOPKhi quốc gia đang suy thoái và bị thâm hụt BOP : Phá giá nội tệ có thể khuyến khích xuất khẩu và kích thích tăng trưởng kinh tếKhi quốc gia đang bị lạm phát và thặng dư

6

Khi quốc gia đang bị lạm phát và thặng dư BOP : Nâng giá nội tệ có thể cắt giảm xuất khẩu và điều hòa chi tiêu nội địa

3

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tỷ giá và Cân bằng BOPCác chính sách tỷ giá không nên thực hiện thiếu cân nhắc, vì hành động phá giá nội tệ của quốc gia này sẽ khiến đồng tiền của cá quốc gia đối tác thương mại chủ yếu bị

7

quốc gia đối tác thương mại chủ yếu bị nâng giáĐiều đó dễ dẫn đến hành động trả đũa hoặc tẩy chay của các quốc gia đối tác

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tài chính & Chính sách tiền tệ đối với Mục tiêu Cân bằng Đối nội

Chính sách tài chính & tiền tệ chủ yếu dùng vào mục tiêu cân bằng đối nội, nhưng hiệu lực chính sách lại tùy thuộc vào khu vực kinh tế đối ngoại

8

Xét theo mức độ hiệu quả chính sách đối với các mục tiêu kinh tế cân bằng Đối nội :

Trong chế độ tỷ giá cố định, hiệu quả chính sách tài chính cao hơn chính sách tiền tệ Trong chế độ tỷ giá thả nổi, chính sách tiền tệ có hiệu lực hơn chính sách tài chính

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tài chính : hiệu quả trong ngắn hạn

Tăng

Tổng cầutăng

Tăng trưởng sản lượng & việc làm

Chế độ tỷ giá CỐ ĐỊNH

9

chi tiêu ngân sách Mức cầu

tiền tăng &

Lãi suất tăng

Luồng vốn ngoại nhập

NHTW dùng nội tệ mua vào ngoại tệ để ổn định tỷ giá

Cung tiền tăng

Sản lượng và Việc làm trong nước gia tăng thêm nữa

Giả định quốc gia hội nhập tài chính quốc tếTrường hợp chính sách tài chính thắt chặt, lập luận ngược lại

4

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tài chính : hiệu quả trong ngắn hạn

Tăng

Tổng cầu tăng

Suy giảm Tổng Cầu, Sản lượng, Việc làm … của nền kinh tế

Chế độ tỷ giá THẢ NỔISản lượng & Việc làm tăng

Nhập khẩu tăng Thâm hụt thương mại

10

chi tiêu ngân sách Cầu tiền &

Lãi suất cùng tăng lên

Luồng vốn ngoại nhập

Nội tệ lên giá

Giả định quốc gia hội nhập tài chính quốc tếTrường hợp chính sách tài chính thắt chặt, lập luận ngược lại

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tiền tệ: hiệu quả trong ngắn hạn

Cung tiền tăng Tổng Cầu

tăngSản lượng & Việc làm tăng

Chế độ tỷ giá THẢ NỔI

Lãi ấ

11

Luồng vốn xuất ngoại

Nội tệ mất giá

Xuất khẩu tăng Thặng dư Thương mại

Sản lượng & Việc làm tăng thêm nữa

Giả định quốc gia hội nhập tài chính quốc tếTrường hợp chính sách tiền tệ thắt chặt, lập luận ngược lại

suất giảm

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tiền tệ: hiệu quả trong ngắn hạn

Cung tiền tăng Tổng cầu

tăngSản lượng & Việc làm tăng

Chế độ tỷ giá CỐ ĐỊNH

Interest

12

Luồng vốn xuất ngoại

NHTW tung dự trữ ngoại tệ

Cung tiền giảm

Sản lượng & Việc làm giảm

Giả định quốc gia hội nhập tài chính quốc tếTrường hợp chính sách tiền tệ thắt chặt, lập luận ngược lại

rate falls

5

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tài chính & Chính sách tiền tệ đối với Mục tiêu Cân bằng Đối ngoại

Chế độ tỷ giá thả nổi tạo điều kiện cân bằng tự động BOP, chỉ cần tập trung phân tích môi trường Chế độ tỷ giá Cố địnhT ắ h hí h á h tiề tệ ó hiệ l đối ới

13

Trong ngắn hạn, chính sách tiền tệ có hiệu lực đối vớiBOP

Tăng cung nội tệ làm xấu đi cân bằng BOPThắt chặt nội tệ cải thiện BOP

Hiệu quả chính sách tài chính trong ngắn hạn không rõ ràng, tùy thuộc mức độ tự do trong lưu chuyển vốn

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tiền tệ : hiệu quả ngắn hạn

Giảm lãi suất

Tổng cầu tăng

Cân bằng ổ

CA thâm hụt

Cung tiền tăng

Chế độ tỷ giá CỐ ĐỊNH

14

lãi suất

Dòng vốn xuất ngoại

KA thâm hụt

BOP tổng thể xấu đi

Giả định quốc gia hội nhập tài chính quốc tếTrường hợp chính sách tiền tệ thắt chặt, lập luận ngược lại

tăng

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Chính sách tài chính : hiệu quả ngắn hạn

Tổng cầu tăng

BOP tổng ể ể

Thâm hụt thương mạiTăng chi

tiêu ngân

Chế độ tỷ giá CỐ ĐỊNH

15

Cầu tiền tăng

Luồng vốn ngoại nhập

thể có thể cân bằng

Đối với trường hợp thắt chặt chính sách tài chính, lập luận ngược lại

tiêu ngân sách

Lãi suất tăng

6

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Xung đột chính sáchChính sách tiền tệ

Nếu quốc gia có thặng dư BOP và thất nghiệp cao, hoặc thâm hụt BOP kèm lạm phát, việc tăng/giảm cung tiền sẽ giúp hồi phục cả mục tiêu cân bằng đối nội lẫn đối ngoại

16

đối ngoạiNếu quốc gia có thất nghiệp kèm thâm hụt BOP, hoặc lạm phát kèm thặng dư BOP, một chính sách chỉ có thể xử lý được mục tiêu này và làm xấu đi mục tiêu kia

Chính sách tài chính – hiệu quả không rõ ràng trong các môi trường vừa nêu

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Xung đột chính sách (tt)Trong trường hợp có xung đột mục tiêu chính sách, cần phải có sự phối kết các giải pháp của chính sách tiền tệ với chính sách tài chínhĐôi khi trạng thái mất cân đối kinh tế còn nan giải

ẳ ố

17

hơn, chẳng hạn khi quốc gia vừa bị lạm phát nghiêm trọng, vừa có mức thất nghiệp cao kèm theo tình trạng mất cân bằng BOP, đặt ra sự cần thiết phối kết các giải pháp chính sách đa dạng và đồng bộ

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Phối hợp chính sách quốc tếTác động của chính sách kinh tế đối nội tại một quốc gia có thể lây lan ảnh hưởng đến các quốc gia khácCác quốc gia công nghiệp đã và đang có

18

Các quốc gia công nghiệp đã và đang có mức độ phối hợp chặt chẽ về chính sách kinh tế nhằm đạt được sự cân bằng trong quan hệ kinh tế đối ngoại mà không phải hy sinh các mục tiêu kinh tế đối nội

7

Chính sách kinh tế vĩ mô trong nền kinh tế mở

Phối hợp chính sách quốc tếHội nghị thượng đỉnh Nhóm G-8Các Hội nghị định kỳ của NHTW các quốc gia thành viên BIS (Bank for International Settlement)

19

Settlement)Các hiệp ước chính sách quốc tế chủ chốt, như Hiệp ước Smithsonian (1971); Hiệp ước Plaza (1985), Hiệp ước Louvre (1987)