ti:Chnh sch t gi hi oi ca Vit Nam
MC LCLi m uNi dung chnhI. L lun chnh sch t giII. Chnh sch t gi
ca Vit Nam qua cc giai on trong cc giai on t nm 1955 n nay1. Thi k
2008- 2011 2. Thi k 2011- 2014 3. Nm 2015III. Mt s gii php nhm nng
cao hiu qu ca chnh sch t gi hi oi Vit Nam Kt lun
LI M UT gi hi oi c vai tr quan trng trong chnh sch tin t, va l
mc tiu va l cng c thc hin chnh sch tin t ca mi quc gia. Chnh sch iu
hnh t gi hi oi hp l s to iu kin cho vic duy tr, m rng v pht trin cc
mi quan h kinh t trong nc v quc t, gip cho nn kinh t trong nc c iu
kin hi nhp khu vc v th gii ngy cng mnh m hn.Nghin cu ti: Chnh sch t
gi hi oi Vit Nam hin nay, bi tho lun bt u t vic phn tch c s l lun
ca t gi. ng thi a ra thc trng iu hnh t gi Vit Nam qua cc giai on t
nm 2008 n nay.Vi mc tiu thy c thnh tu cng nh hn ch khi NHNN p dng
nhng chnh sch t gi khc nhau cho mi thi k khc nhau, cch thc m NHNN
iu chnh t gi VND trc nhng bin ng ca nn kinh t trong nc v quc t . T
c nhng gii php ci thin c ch iu hnh t gi linh hot thc y qu trnh tng
trng v hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam.Vi kin thc cn nhiu thiu st ,
c s s liu thng k khng y v tnh phc tp ca ti nn trong bi vit khng
trnh khi khim khuyt rt mong c s gp ca cc thy gio c gio v cc bn.
NI DUNG CHNHI. L lun chnh sch t gi.1.1. Khi nim chnh sch t
gi.Theo ngha rng: Chnh sch t gi l nhng hot ng ca chnh ph ( m i din
thng l NHTW) thng qua 1 ch t gi nht nh v h thng cc cng c can thip
nhm duy tr mt mc t gi c nh hay tc ng t gi bin ng n mt mc cn thit ph
hp vi mc tiu chnh sch tin t quc gia. Ch t gi l cc loi hnh t gi c cc
quc gia la chn p dng, bao gm cc quy tc, c ch xc nh, phng thc mua
bn, trao i gia cc th nhn v php nhn trn th trng ngoi hi Cc quc gia
khc nhau c th p dng cc ch t gi khc nhau v trong mt quc gia mi thi k
c th p dng cc ch t gi khc nhau nhm t c cc mc tiu pht trin ca tng
thi k. Cn c vo vai tr ca chnh ph v vai tr ca th trng trong vic hnh
thnh t gi c 3 ch t gi c trng sau: Ch t gi c nh, ch t gi th ni hon
ton, ch t gi th ni c s qun l ca nh nc. 1.2. Cn c la chn chnh sch t
gi.Vic la chn ch t gi xoay quanh hai vn chnh: mi quan h gia cc nn
kinh t quc gia vi c h thng ton cu v mc hot tnh ca cc chnh sch kinh
t trong nc.Vn th nht, thc cht l la chn h thng m ca hay ng ca. cc
phng n t ra cho vic la chn h thng t gi thin v hoc t gi c nh hoc t
gi linh hot hoc kt hp c hai. nu quc gia la chn h thng t gi c nh, l
tng ng vi vic chn h thng m ca, trong lun c s tng tc gia cc nhn t
quc gia v c h thng cn li. bi v vic hoch nh chnh sch i ni tr thnh
ngoi sinh v tun th theo tho c t gi khi quc gia la chn ch ny.Ngc li,
phng n t gi linh hot, v nguyn tc, khng chp nhn mt rng buc no vo cc
chnh sch kinh t i ni. cc chnh sch c tc ng g i na th s giao ng t gi
s gia chng ch gy nh hng trong phm vi quc gia v tng ng vi iu , kt qu
ca cc chnh sch kinh t nc ngoi d th no i chng th iu chnh t gi s gi
nh hng ca chng nm ngoi phm vi quc gia. vy vic la chn c ch hi oi
linh hot ng nht vi la chn h thng ng ca, trong t gi linh hot s tch
ri nn kinh t quc gia khi mi trng quc t.Vn mc hot tnh ca cc chnh sch
kinh t i ni, r rng c cc mc khc nhau. v t gi c nh th hin s cam kt p
t cc rng buc i vi chnh sch kinh t quc gia, khng th theo ui chnh sch
i ni mt cch c lp. Ngoi ra cn c cc tiu chun khc xem xt la chn chnh
sch t gi nh cc hnh thc ri lon kinh t, c th c cu kinh t v tnh cht ri
ro v cc mc tiu theo ui..1.3. Cc cng c ca chnh sch t gi hi oi.Phng
php li sut chit khu : y l phng php thng s dng iu chnh t gi hi oi
trn th trng.Vi phng php ny, khi t gi hi oi t n mc bo ng cn phi can
thip th NHT nng cao li sut chit khu . Do li sut chit khu tng nn li
sut trn th trng cng tng ln . Kt qu l vn vay ngn hn trn th trng th
gii s dn vo thu li sut cao hn . Nh th m s cng thng v nhu cu v ngoi
t s bt i , lm cho t gi khng c c hi tng na. Li sut do quan h cung cu
ca vn vay quyt nh . Cn t gi th do quan h cung cu v ngoi t quyt nh .
iu ny c ngha l nhng yu t hnh thnh t gi v li sut l khng ging nhau ,
do vy m bin ng ca li sut khng nht thit ko theo s bin ng ca t gi.Cc
nghip v ca th trng hi oi : Thng qua cc nghip v mua bn ngoi t iu
chnh t gi hi oi l mt trong nhng bin php quan trng nht ca nh nc gi
vng n nh sc mua ca ng tin quc gia . y l bin php trc tip tc ng vo t
gi hi oi .Vic mua bn ngoi t c thc hin trn nguyn tc din bin gi c
ngoi t trn th trng v can thip mang tnh cht ch quan ca nh nc.Vic can
thip ny phi l hnh ng c cn nhc, tnh ton nhng nhn t thc ti cng nh
chiu hng pht trin trong tng lai ca kinh t, th trng tin t v gi c.Qu
d tr bnh n hi oi : Ngun vn hnh thnh qu d tr bnh n hi oi thng l :
pht hnh tri khon kho bc bng tin quc gia . Khi ngoi t vo nhiu,th s
dng qu ny mua nhm hn ch mc mt gi ca ng ngoi t . Ngc li , trong trng
hp vn vay chy ra nc ngoi qu bnh n hi oi tung ngoi t ra bn v tip tc
mua cc tri khon pht hnh ngn chn gi ngoi t tng .Theo phng php ny ,
khi cn cn thanh ton quc t b thm ht , qu bnh n hi oi s a vng ra bn
thu ngoi t v cn bng cn cn thanh ton , khi ngoi t v nhiu , qu s tung
vng ra bn thu v ng tin quc gia thu ngoi t nhm duy tr s n nh t gi hi
oi.II. Chnh sch t gi ca Vit Nam qua cc giai on trong cc giai on t
nm 2008 n nay.2.1. Thi k 2008-2011Tnh hnh nn kinh t trong giai on
2008-2011:
Biu : Din bin t gi VND/USD t thng 1/2008 thng 6/2011
Ngun: NHNN, Vietcombank (2011)2.1.1. Nm 2008: Bi cnh nn kinh t
nm 2008Kinh t th gii c nhiu din bin phc tp. Tng trng kinh t ton cu
st gim ng k do tc ng lan truyn ca khng hong cho vay bt ng sn di
chun ca M. Cc nn kinh t pht trin u ri vo suy thoi. Din bin phc tp
ca kinh t th gii khin cho kinh t Vit Nam gp nhiu thch thc. C th ni
cha bao gi tnh hnh t gi Vit Nam li bin ng nng lnh vi cng mnh m nh
trong nm 2008. Chnh sch v tc ng:i ph vi nhng din bin kh lng , NHNN
VN iu hnh t gi linh hot, thc hin c cc mc tiu ca chnh sch t gi, m bo
thc hin c cc mc tiu ca chnh sch t gi, m bo thanh khon ngoi t, gp
phn kim ch lm php v n nh kinh t v m, c th l:
Biu : Din bin t gi VND/USD trong nm 2008
Giai on 1 (1/1/2008 25/3/2008):T gi VND/USD gim, u nm 2008, t gi
dao dng quanh mc 16.000 16.200 VND/USD, n gia thng 3/2008, t gi gim
xung cn 15.400 VND/USD. T cui nm 2007, lm pht mc 12,63%, ch s gi
tiu dng thng 1/2008 tng 2,38% so vi thng 12/2007 v tng 14,11% so vi
thng 1/2007. NHNN phi gp rt thc hin mt lot cc bin php nhm kim ch lm
pht.+Ngy 30/1/2008, NHNN thng bo iu chnh cc li sut: li sut c bn t
8,25%/nm ln 8,75%/nm, li sut ti chit khu t 4,5%/nm tng ln 6%/nm+
Ngy 13/2/2008, NHNN thng bo pht hnh tn phiu bng VND v ngy 17/3/2008
thc hin di hnh thc bt buc i vi cc NHTM vi tng gi tr tn phiu pht hnh
l 20.300 t ng, k hn 364 ngy, li sut 7,8%/nm.ng thi, NHNN cng khng
thc hin vic mua USD vo nhm hn ch bm tin ra lu thng. Hu qu ca cc bin
php trn l dng VND b chn li, gy ra hin tng khan him tin mt, tha USD
gia cc ngn hng, gi USD gim lin tc, mc gim ti 1,8%. Mc d gim gi USD
l ph hp trong iu kin lm pht trong nc v th gii tng cao, th nhng trc
tnh hnh ny, h thng ngn hng khng ri vo tnh trng mt thanh khon, nhng
vn theo ch trng tng gi VND v kim ch lm pht, ngy 10/3/2008, NHNN
quyt nh ni rng bin t gi ln.Bn cnh , NHNN cng tung ra th trng 33.000
t ng vay ngn hn, gp 1,5 ln s lng tin nh rt v qua tn phiu bt buc, lm
cho lm pht tng nhanh hn nhng thng sau nh hng ti t gi. Giai on 2
(26/3/2008 16/7/2008):T gi tng vi tc chng mt to cn st USD trn c th
trng lin ngn hng ln th trng t do.Trong giai on ny t gi tng dn u: Gi
USD/VND tng kch trn cui thng 3, tnh n cui thng 5 gi USD/VND tng
1,02% so vi thng trc ; v c bit trung tun gia thng 6, cn st USD bng
n ln 19.400VND/USD, trn th trng ch en ln ti 19.800VND/USD. Lm pht
tng cao c th coi l nguyn nhn khi u cho s o chiu t ngt ca t gi giai
on ny. Ch s CPI thng 3 ln ti 9,16%, lm pht thng 5 tip tc tng 3,91%,
cao nht k t u nm, y ch s gi tiu dng CPI ln ti 15,96%. Tm l lo s VND
mt gi bt u xut hin. Mc d NHNN nng li sut c bn ln 12%/nm vo thng 5
nhng vic p dng trn li sut li lm cho cc NHTM khng th y li sut ln. Ch
s gi tiu dng 15,96% gp gn 2,5 ln li sut tit kim (1,2%/thng) lm cho
li sut thc m. Do khng th thu ht tin t trong lu thng v trong bi cnh
lm pht cao, ngi dn mun nm gi tin mua hng ha hn l gi tit kim ngn
hng. Bn cnh , nh u t nc ngoi bt u rt vn khi Vit Nam khi lo ngi v
tnh hnh kinh t Vit Nam v do tnh hnh thanh khon yu trn th trng th
gii y nhu cu USD chuyn vn v nc ln cao. Cung ngoi t thp do NHNN khng
cho php vay ngoi t i vi doanh nghip xut khu, di p lc thm ht cn cn
thng mi (7,2 t USD trong 3 thng t thng 4 n thng 6), nhu cu mua ngoi
t tr n ca doanh nghip tng cao li cng y t gi tng vt. c bit trong thi
gian ny t gi chnh lch gia th trng chnh thc v th trng t do tng rt
cao, c lc ln n 2.500VND/USD chng r s qun l vic thu i ngoi t v s phi
hp gia NHNN vi cc ngnh cha c tt, iu ny li cng lm cho vic iu hnh
chnh sch t gi ca NHNN phc tp thm gp bi. Ngy 27/6, NHNN tip tc ni
rng bin dao ng t gi ln 2%. Giai on 3 (17/7/2008 15/10/2008):T gi
USD/VND gim mnh t 19.400VND/USD cn 16.400VND/USD.Trong thng 7, chnh
lch li sut gia th trng ngoi t lin ngn hng v th trng t do khng qu
cch bit, gi USD trn th trng t do li xung di 17.000 ng. T gi bnh qun
lin ngn hng thng 8 n nh quanh mc 16.490VND/USD, t gi th trng t do
cng n nh quanh mc 16.580 16.610VND/USD.Nguyn nhn l do nhn thy tnh
trng st USD ang mc bo ng, ln u tin trong lch s NHNN cng b d tr ngoi
hi quc gia 20,7 t USD khi cc thng tin trn th trng cho rng USD ang
tr nn khan him.ng thi giai on ny NHNN thc hin kim sot cht cc i l
thu i ngoi t (cm mua bn ngoi t trn th trng t do khng ng k vi cc
NHTM), cm mua bn USD thng qua ngoi t khc lch bin , cm nhp khu vng v
cho php xut khu vng, bn ngoi t can thip th trng thng qua cc NHTM
ln.T gi VND/USD trong thng 9/2008 khng c s bin ng nhiu, ch c gia
tng mnh t 16.620 ln 16.740 (ngy 15/9 n ngy 19/9), sau gim xung ch
cn 16.630 VND/USD trong ngy 24/9. Giai on 4 (16/10/2008
30/12/2008):T gi USD/VDN tng t ngt tr li t mc 16.600 ln mc cao nht
l 16.998 sau gim nh. Giao dch nm trong bin t gi. Sau khi NHNN tng
bin t gi t ln vo ngy 7/11/2008 th t gi tng ln mc 17.440VNDUSD. S
tng t gi giai on ny do nh hng ca nhiu yu t: Cuc khng hong ti chnh v
suy thoi kinh t ton cu tc ng i vi nc ta lm cho xut khu gim, nhp khu
tng, nh hng ti vic tiu th sn phm trong nc lm cho kinh t suy gim.
Ngoi ra, dng tin ra ca khi ngoi t tng ln do cc nh u t y mnh bn rng
chng khon vo khong gia T10 T11, trong bn tri phiu 700 triu USD, c
phiu 100 triu USD. Trong khi , cu USD trn th trng t do tng cao bi
khi NHNN khng cho php nhp khu vng th hin tng nhp lu vng tng, lm tng
cu USD. Hn na, trn th gii lc ny USD ln gi sau khi CP M can thip vo
th trng TC ngn chn khng hong, do VND cng phi c iu chnh cho ph hp.
Vo cui nm, NHNN bn hn 1 t USD cho cc NHTM nhm p ng nhu cu nhp khu
mt s mt hng thit yu.Nhn chung chnh sch t gi ca Vit Nam trong nm
2008 kh hp l v kp thi. Trong nm 2008 c nhiu kin cho rng Vit Nam s
ph gi ni t v kch bn khng hong kinh t 1997 1998 Thi Lan s lp li Vit
Nam. Tuy nhin kt thc nm 2008 Vit Nam vn kim sot c t gi VND/USD khng
qu cao v khng bin ng nhiu. NHNN iu chnh t gi bnh qun trn th trng
ngoi t lin ngn hng ngy 25/12/2008 l 16.989VND/USD, khng cao nh d bo
trc .Nguyn nhn: Trong khong thi gian t thng 10 - thng 11, nh u t nc
ngoi y mnh vic bn ra chng khon trong bn tri phiu (700 triu USD), c
phiu (100 triu USD). Nhu cu mua ngoi t ca khi nh u t nc ngoi tng
cao khi mun m bo thanh khon ca t chc ti chnh quc. Nhu cu mua USD ca
cc ngn hng nc ngoi cng tng mnh (khong 40 triu USD/ngy).Cu USD trn
th trng t do tng cao bi khi NHNN khng cho php nhp vng th hin tng
nhp lu vng gia tng, lm tng cu USD nhp khu (do USD l ng tin thanh
ton chnh).NHNN bn hn 1 t USD cho cc NHTM p ng nhu cu nhp khu mt s
mt hng thit yu.2.1.2. Nm 2009: Bi cnh:Nm 2009, kinh t nc ta pht
trin trong bi cnh gp nhiu kh khn hn cc nm trc. trong nc, thin tai
xy ra trn din rng vi mc rt nng n. ngoi nc, th trng gi c th gii bin
ng phc tp. Cuc khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu tc ng trc
tip n nhiu ngnh kinh t nc ta nh cng nghip, xut khu, thu ht vn u t,
du lch. Thun li tuy c nhng khng nhiu.Trc nhng tnh hnh trn, NHNN c
nhng bin php can thip vo chnh sch t gi.
Biu : Din bin t gi VND/USD trong nm 2009
Chnh sch v tc ng:- Giai on 1(t 01/01 24/11/2009)T gi bin ng mnh
trn c th trng lin ngn hng v th trng t do. C th:- T thng 1 n thng 3:
t gi LNH dao ng trong khong 17.450 17.700 ng/USD, cch gi trn khong
cch t 0-200 ng, cn TTTD cao hn t gi LNH khong 100 ng- T thng 4 n
thng 9: t gi trn 2 th trng dao ng trong khong 18.180 18.500 ng/USD
- T thng 10 n 25/11/2009: Bin ng t gi rt d di t 18.545 19.300
ng/USD, c lc t nh 20.000 ng/USD trn TTTD v 19.7500 ng/USD trn th
trng lin ngn hng.Din bin t gi trong giai on ny c gii thch bi mt s
nguyn nhn sau:- Nguyn nhn chnh vn l hin tng gm gi ngoi t ch gi ln
ca ngi dn.- C hin tng DN vay USD tuy cha n k hn tr nhng mua sn USD
gi v s t gi s tng. Chnh lng t mua nhiu ca DN khin cu ngoi t tng.
Ngoi ra do tm l bt n ca c DN v ngi dn khi t gi tng nhanh dn ti hin
tng gm gi ngoi t.- Do tc ng ca chnh sch h tr li sut cho cc DN bng
tin ng, do li sut vay tin ng thp, phm vi v thi gian vay c m rng
theo ch trng ca chnh ph nn mt s DN c ngoi t c xu hng khng mun bn
ngoi t v ch mun vay tin ng. y l 1 tc ng thiu tch cc khng mong mun
khi trin khai gi kch cu.- Ngoi ra cn mt s nguyn nhn khc nh: thm ht
cn cn thng mi ln cc thng cui nm 2008, yu t tin n Trc thc trng p lc
tng t gi ko di trong sut giai on (thng 1 n thng 11/2009), ngy
25/11/ 2009 NHNN chnh thc ph gi VND 5,44% t 17.034 VND/USD ln
17.961 VND/USD, y l t l ph gi ln nht trong vng 1 ngy k t nm 1998.ng
thi NHNN ra quyt nh 2666/Q-NHNN, thu hp bin dao ng t gi t 5% xung
3%. Vic iu chnh t gi ny ca NHNN nhm a t gi chnh thc tin st t gi trn
th trng ngn nga u c tin t, h nhit trn th trng ngoi hi, trnh nguy c
dn n khng hong ti chnh nh Thi Lan nm 1997. Nhng quyt nh trn ca ngn
hng nh nc l cn thit, tc ng kh tch cc n nn kinh t, iu chnh t gi n nh
tm l v k vng ca ngi dn. Trc , t gi trn cao hn kh nhiu so vi t gi
ang giao dch trn th trng phi chnh thc. Bng vic iu chnh ny t gi s c
giao dch da trn cung cu th trng v ngi dn s khng cn tm l u c, tch tr
USD. Do cu o v ngoi t s gim xung. hng v doanh nghip tr nn minh bch
hn. Giai on 2(T ngy 25/11 n ht nm 2009)Sau khi NHNN thc hin cc bin
php bnh n t gi, c bit l c s chung gp sc ca cc NHTM lm gim t gi sau
mt giai on y bin ng.2.1.3.Nm 2010: Bi cnh:T gi USD/VND nm 2010 tip
tc l mt vn gy s ch c bit ca cc nh hoch nh chnh sch, cc nh nghin cu
cng nh gii u t khi n lin tc c nhng bin ng bt thng, gy nn nhng bt n
v kinh t v m. Thm ch ngay c khi t gi USD t do n nh thp hn t gi NHTM
(vo thi im gia nm 2010) th n cng cha ng nhng nguy c trong ngn hn.
Chnh v nim tin b gim st nn khi gi vng tng y gi USD tng th tm l x i
mua cc ti sn ny khin choVND ngy cng tr nn mt gi.Biu : D tr ngoi hi
ca Vit Nam t thng 1/2010 n thng 3/2011
Biu : Cn cn thng mi Vit Nam t thng 1/2010 n thng 3/2011
Chnh sch v tc ng: Giai on 1: Qu I nm 2010(1-3/2010)Sau khi tng
kh mnh trong sut 11 thng nm 2009, sang n thng 1/2010 gi USD gim nh
v dao ng quanh mc 18.479 ng/USD cho n gia thng 2/2010. S gim nh ca
gi USD trong giai on ny c th do:- Ngun cung USD c th s tng kh t cc
ngun: T nc ngoi, lng USD vo nc ta s tng kh so vi nm trc, k c ngun
vn u t trc tip (thc hin thng 1 tng 33,3%); Vn h tr pht trin chnh
thc do nm trc cam kt, k kt t mc k lc; Vn u t gin tip khi cc nh u t
nc ngoi lin tc mua rng trn th trng chng khon; Ngun kiu hi t Vit kiu
v t lao ng lm vic nc ngoi gia tng; Ngun thu t khch quc t n Vit Nam
gia tng tr li (thng 1 tng 20,4%); Kim ngch xut khu chuyn t tng trng
m sang tng trng dngBn cnh , cc tp on, tng cng ty ln ca Nh nc bn
ngoi t cho ngn hng, sc p tm l gm gi USD do lo s ri ro t gi gim,
chnh lch gia gi th trng t do vi gi nim yt trn th trng chnh thc gim
ng k.- Ngoi ra, t cui nm 2009 n nay, Ngn hng Nh nc c nhng gii phpvt
trc ngn chn vi nhiu ng thi gim sc p tng t gi, nh: Tng t gi lin ngn
hng ng thi vi vic gim bin giao dch t 5% xung cn3%; Yu cu cc tp on v
tng cng ty ln ca nh nc bn li ngoi t cho ngn hng; Bn ngoi t cho cc
ngn hng thng mi c trng thi di 5%; H 3% t l d tr bt buc i vi tin gi
USD T gia thng 2/2010 n ht qu I nm 2010: t gi dao ng quanh mc
18.900 ng v gim dn do nhng chnh sch tch cc t pha Ngn hng Nh nc. Ngy
11/02 Ngn hng Nh nc iu chnh t gi bnh qun lin ngn hng t mc 17.942
VN/USD ln mc 18.544 VN/USDQuyt nh iu chnh t gi ny ca NHNN c gii
thch bi mt s nguyn nhn v c nhng tc ng tch cc n nn kinh t: Th nht,
ngy 30/12/2009, vi ch o ca Th tng Chnh ph, Ngn hng Nh nc chnh thc
ban hnh thng t hng dn vic cc tp on, tng cng ty lnca Nh nc bn li
ngoi t cho cc ngn hng. Vic bn li c thc hin kh nhanh sau v to mt
ngun cung ng k, h tr cc ngn hng ci thin trngthi ngoi t vn cng thng
trc . Th hai, ch hn na thng sau , ngy 18/1/2010, Ngn hng Nh nc c
Quyt nh s 74/Q-NHNN gim mnh t l d tr bt buc bng ngoi t i vi cc t
chc tn dng. Vic gim t l d tr bt buc bng ngoi t t 7% xung 4% i vi k
hn di 12 thng, t 3% xung 2% i vi k hn trn 12 thng lm tng ngun vn
khong 500 triu USD (9.000 t ng) cho cc ngn hng thng mi cho vay trn
th trng. Th ba, ngay sau , NHNN tip tc ban hnh Thng t s
03/2010/TT-NHNN, quy nh mc li sut tin gi ti a bng USD ca t chc kinh
t ti t chc tn dng l 1%/nm. y c xem l mt c hch mnh khi nh hng trc
tip n li ch ca cc t chc kinh t c tin gi bng USD, khi li sut trc c
hng c t 4%-4,5%/nm. Quy nh c coi nh l t cc t chc vo th t x, phi tnh
ton li ch v xem xt bn li ngoi t, chuyn sang VND c li sut tin gi cao
hn. Khp vi chnh sch ny, cc ngn hng thng mi ng lot tng gi USD mua vo
thu ht ngun ngoi t tim nng ny. Giai on 2: T qu II n ht nm 2010Nu nh
trong 3 thng u nm 2010, t gi trn th trng t do b xa t gi chnh thc t
1000 1500 VND/USD th sang qu II tnh hnh tr nn ngc li. Tuy nhin, iu
ny c th l gii l do mc chnh lch qu cao gia li sut cho vay bng USD v
VND, khin nhiu t chc, doanh nghip chn phng n vay USD t ngn hng, sau
bn ra trn th trng ly VND, to ra mt lng cung o ngoi t rt ln ra th
trng t do.Nhn thy tnh hnh trn s gy bt li i vi vic iu hnh chnh sch t
gi ni ring v CSTT ni chung, ngy 15/6/2010, NHNN c cng vn s
4496/NHNN-CSTT gi cc t chc tn dng v vic yu cu kim sot quy m v tc
tng d n cho vay ngoi t. n thng 7/2010, vic hn ch cho vay bng ngoi t
ca NHNN vi cc TCTD bt u pht huy tc dng, lng cung o USD trn th trng
gim, t gi trn th trng t do bt u i ln, t 18.990 VND/USD ln 19.200
VND/USD. Ngy 18/8/2010, NHNN tip tc iu chnh t gi bnh qun lin ngn
hng, tng thm 2,1%, t gi USD/VND t 18.544 ln 18932. Nh vy, k t ngy
25/11/2009, trong vng cha y 1 nm, NHNN 3 ln tin hnh ph gi VND. Tnh
chung c 3 ln, VND mt gi 11,14%, t gi USD/VND t 17.034 trc
25/11/2009 ln 18932 ngy 18/8/2010. ng thi, bin vn gi nguyn mc 3%. K
t thng 10/2010 cho n cui nm, t gi bt u c nhng bin ng. Gi vng lin tc
thay i, ch s gi tiu dng tng cao trong nhng thng cui nm khin nhu cu
tch tr USD tip tc tng ln. Ngi dn v cc doanh nghip x i mua ngoi t u
c khin mc t gi trn th trng t do tng ln chng mt. C nhng thi im, t gi
USD/VND trn th trng t do t 22.000 VND/USD, cao hn 16,2% so vi t gi
chnh thc. iu ny nh hng rt ln ti vic thu mua ngoi t, phc v cho hot
ng kinh t ca cc NHTM, bi d t gi giao dch ca NHTM lun lun mc trn bin
, nhng cng ch l 19.500 VND/USD.2.1.4. Nm 2011 1.4.1. Bi cnh:Nn kinh
t trong nc vn gp nhiu kh khn t l tng trng thp, thm ht cn cn thng mi
mc cao, bn cnh t l lm pht mc rt cao, gi mt s hng ha tng t bin. ng
trc tnh trng ny ngn hng trung ng phi a ra mt lot cc chnh sch, trong
c chnh sch iu hnh t gi hi oi.Biu : Din bin t gi VND/USD t thng
10/2010 n thng 9/2011
1.4.2. Chnh sch v tc ng: Giai on 1: 2 qu u nm 2011Sau khi n nh v
t gi trong sut thi gian di ( t qu II n ht nm 2010) , p lc tng t gi
ln cao ko di sut n ti thi im hin nay, thc hin vi cc kh khn t ra
NHNN. Tnh n thi ngy 30/6 NHNN c 2 ln quyt nh iu chnh t gi chnh thc.
Ngy 11/2/2011.tuy khng bt ng v c d bo trc c thng v cng kh chm trc s
chnh lch cao ko di ca 2 loi t gi, nhng c s la chn kh ti u khi cng b
vo ng ngy cui tun lm vic, gip gim bt nhng phn ng bt pht ca th trng.
V mc iu chnh ln v gy sc nht trong sut hn mt nm qua, vi gi USD trong
giao dch lin ngn hng tng 1.700 ng, t mc 18.932 VND ln mc 20.693
VND/USD - tc tng hn 9,3 % so vi mc tng 2,1% trong t iu ch t gi ngy
18/8/2010, v tng 3,36% ngy 11/2/2010. Nh vy, trong vng ng 1 nm qua,
NHNN chnh thc 3 ln iu chnh t gi giao dch bnh qun lin ngn hng vi mc
tng tng cng 14,46%, tc xp x mc lm pht thng 2/2011 so vi thng 2/2010
(Tng cc Thng k cho bit, CPI thng 1/2011 ca c nc tng ti 1,74% so vi
thng 12/2010 v tng 12,17% so vi cng k nm 2010).V bin , tip tc xu
hng thu hp bin giao dch qua 3 ln iu chnh t gi trong vng 1 nm qua,
theo , bin giao dch lin tc thu hp dn t +- 5%, ri gim tip v gi nguyn
mc +- 3%, v ln ny xung gn nh mc ti thiu, ch cn +- 1%. Tuy vy ch 2
thng sau, ngy 22/4 ngn NHNN tip tc iu chnh t gi bnh qun lin ngn
hng, tng thm 2,1%, t gi USD/VND t 20693 ln 20728 , tnh n 30/5, tn
dng ngoi t tng 2,43% so vi thng trc v tng ti 23,47% so vi cui nm
2010. C th, tn dng ngoi t tng khong 85.000 t ng (quy i t USD ra
VND) v tng rt nhanh so vi tn dng VND. Chnh tn dng ngoi t tng nhanh
lm tng ngun cung ngoi t khi cc DN vay ngoi t bn li ly VND Nh vy,
nhn chung cc chnh sch t gi ca NHNN l ti u v la chn thi im, ti a v
mc gim gi ni t v ti thiu v thu hp bin giao dch, ng thi, vi vic NHNN
cng cam kt trong thi gian ti s iu hnh t gi bnh qun lin ngn hng tng
i linh hot, ch ng, ph hp vi tnh hnh cung cu ngoi t, bo m tng tnh
thanh khon ca th trng, gp phn kim ch nhp siu v h tr cho vic thc thi
chnh sch tin t ch ng, linh hot hnTt c nhng iu cho thy dng nh ang v
s c nhng chuyn ng kh su sc c v nhn thc, cng nh cch thc iu hnh t gi
ca NHNN. Giai on 2: T qu III n ht nm 2011Ngy 10/8/2011, NHNN c ng
thi iu chnh t gi bnh qun LNH tng 10VND/USD ln mc 20.618VND/USDn sng
24/8 ln th hai trong thng ny, NHNN li tip tc iu chnh t gi bnh qun
LNH ln 20.628VND/USD. Ngay lp tc, cc NHTM cng y gi bn ln kch trn
(20.834VND/USD).Ngy 5/10/2011 NHNN cng b t gi giao dch bnh qun trn
th trng ngoi t LNH ln 20.638VND/USD. Theo , t gi bnh qun LNH tng
thm 10VND. Bm st iu chnh trn, vi bin +/-1%, cc NHTM cng bn ra vn
tip tc mc rt hp.Ngy 28/10, NHNN cng b t gi giao dch bnh qun trn th
trng ngoi t LNH l 20.803VND/USD. T cui nm 2011 t gi bnh qun LNH duy
tr n nh mc 20.828VND/USDHin nay, do chnh lch qu ln gia li sut cho
vay VND t 19 25% so vi 6 8% ca ngoi t, nhiu doanh nghip chuyn sang
vay USD. Ngn hng c li v chnh lch huy ng v cho vay USD rt ln nn tch
cc cho vay ngoi t vt 140 150% lng huy ng c.
2.2. Nhng thnh tu t c v hn ch trong chnh sch iu chnh t gi hi oi
ca Vit Nam trong giai on 2008-2011:2.2.1 Nhng thnh tu T gi c iu
chnh linh hot hnTrong tng giai on khc nhau, NHNN c iu chnh bin xc
nh t gi kinh doanh sao cho t gi nim yt ca cc NHTM phn nh ng gi tr
ngoi t trong nn kinh t. Ngoi ra, linh hot trong kinh doanh ngoi hi,
NHNN ch kim sot t gi c bn gia VND v USD. T gi VND vi cc ngoi t khc
c xc nh hon ton da trn cung cu trn th trng ngoi hi Th trng ngoi t
lin ngn hng nng ng v a dng hn- Chnh thc cho php cc TCTD c thc hin
giao dch hi oi trong c quyn chn. - Ngoi cc t chc kinh t, t chc tn
dng, tn dng khc, NHNN cho php c nhn thc hin cc giao dch phi sinh
tin t ny. y l bc i mi, cho php hot ng u t trong th trng ngoi hi.- K
hn giao dch do TCTD v khch hng t tha thun.- TCTD c php duy tr tng
gi tr quyn chn khng c giao dch i ng ti a 10% vn t c. Tnh n 6/2005
NHNN tip tc cho php 7NHTM gm 2 NHTM nc ngoi v 5 NHTM trong nc thc
hin nghip v ny NHNN s dng nhiu cng c trong iu hnh t gi: iu hnh t
gi, trong thi gian qua, NHNN s dng kh hi ha cc cng c d tr bt buc,
li sut, kim sot ngoi hi. Minh chng r nt cho nhn nh ny l trong nm
2009, khi ngun cung ngoi t trong nn kinh t khng p ng nhu cu ngoi t
thm ch vi nhu cu nhp khu nhng mt hng chin lc, ngy 23/12/2009 chnh
ph ban hnh vn bn 2578/TTg-KTTH buc 7 tp on l tp on du kh VN, tp on
cng nghip than khong sn VN, tng cng ty (TCT) lng thc min Nam, TCT
lng thc min Bc, TCT lp my VN, TCT cng hng khng min nam, TCT ha cht
- bn ngoi t. Khi cc tp on kt hi, tnh trng gm gi ch ngoi t ln gi ca
cc t chc trong nn kinh t gim ng k. theo v qun l ngoi hi, t 11 n
17/11/2009 trc khi chnh ph ban hnh vn bn 2578 doanh s giao dch lin
ngn hng t mc 2,03 t USD tng ng 406 triu USD/ ngy, tng trung bnh 580
triu USD so vi tun trc . Vic lm ny gp phn hn ch cng thng ngoi t v
kim ch s bin ng ca t gi. Trn th trng ngoi t ch en, kim sot bin ng t
gi. NHNN tng cng kim sot hot ng mua bn ngoi t ca cc bn thu i ngoi t
v tnh trang nim yt, thanh ton bng ngoi t ca cc ca hng, doanh nghip
trong nn kinh t. trt t lu thng ngoi t trn th trng t do phn no c chn
chnh.2.2.2. Hn ch: T gi cha phn nh ng thc trng cung cu ngoi t trong
nn kinh t:Trong thi gian qua cho thy lm pht Vit Nam cao hn rt nhiu
so vi lm pht nc ngoi, c bit l lm pht ca M. Tuy nhin mc gim gi ca
VND li khng m mc tng ng. VND theo c nh gi kh cao so vi sc mua ca
n.Vic nh gi VND cao so vi USD trong mt thi gian di gp phn lm gim
nng lc cnh tranh ca hng xut khu, ng thi khuyn khch nhp khu, gim d
tr ngoi hi. iu ny c chng minh bng mt thc t l: nhp siu ca Vit Nam
tng nhanh lin tc trong my nm tr li y, t 2,8 t USD trong nm 2006 ln
8,2 t USD nm 2007 v 17,5 t USD trong nm 2008; Thm ht thng mi ca Vit
Nam trong nm 2009 vo khong 12 USD; v cng vi vic doanh nghip v ngi
dn chuyn sang nm USD v vng lm cho cn cn thanh ton ca Vit Nam thm ht
nng. Bn cnh , tnh trng nh gi qu cao VND cng khin VND lun chu sc p
gim gi lm t gi nim yt ti cc NHTM thng xuyn trong tnh trng trn bin .
Nghim trng hn, ti cc thi im cng thng do thiu ht ngoi t, t gi nim yt
kch trn ti cc NHTM thp hn nhiu s vi t gi th trng t do. Cc NHTM thc
hin nhiu th thut nhm lch trn giao dch vi khch hng ti mc t gi tng ng
vi t gi th trng t do nh phn a chnh lch vo ph thanh ton quc t, ph ti
tr ngoi thng, hoc giao dch thng qua ng tin th ba. Cung cu ngoi t b
bin dng, khng phn nh thc t khch quan ca th trng. hin tng u c tch tr
la , y gi la ln cao lin tc trong thi gian gn y, gy kh khn cho vic
thc thi t gi chnh thc ca nh nc cng nh kh khn cho cc doanh nghip s
dng ng USD trong sn xut kinh doanh. S kt hp gia chnh sch t gi vi cc
chnh sch qun l v m khc c nhng cha hi ha:Mc d chnh ph quan tm n tnh
ng b trong vic ban hnh cc chnh sch qun l v m.tuy nhin trong mt s
thi k nht nh, cc chnh sch ny cn th hin nhiu iu bt cp. Chng hn trong
giai on cui 1999-2000, t gi VND/USD lun c xu hng tng u nhng cc NHTM
li duy tr mc chnh lch li gia USD v VND nh. iu ny lm gia tng hin tng
la ha nn kinh t v lng ph ngun ngoi t. Cc nh nhp khu thay v vay USD
th chuyn sang vay VND sau mua USD thanh ton vi i tc nc ngoi. Cc
NHTM thiu vn VND, tha vn USD, USD trn th trng khan him to p lc tng
t gi VND/USD. Th trng lin ngn hng hot ng cha hiu quTh trng ngoi t
lin ngn hng l ni cung cu ngoi t gp nhau, tuy nhin, hot ng ca th
trng ny trong thi gian qua cha phn nh ng thc trng kinh doanh ngoi
hi ca nn kinh t. . Xy ra hin tng cc ngn hng ch c mua m khng c bn
USD ( do gi la thc t cao hn t gi chnh thc),gy nn tm l sng bi la.Th
trng tin t lin ngn hng cn km pht trin, cha hon ho, d tr ngoi t hn
hp nn can thip ca NHNN vo th trng ngoi t ch trong mt gii hn nht nh
m thi.
2.2. Thi k 2011-2014Khi qut nn kinh t giai on 2011-2014Theo nh
gi ca y ban Kinh t ca Quc hi, t nm 2011 n 2014, c bn t c cc ch tiu
t ra v n nh kinh t v m. Cung cu hng ha bo m, cn i tit kim - u t c
chuyn bin r rt, theo hng tng tit kim lun bng hoc cao hn tng u t. Cn
i in nhu cu sn xut - tiu dng v c d phng. Tng trng thng mi, cng
nghip v nng nghip, cng nh cn cn thng mi c s ci thin ng k, xut khu
gi nhp tng trng cao, c bit khu vc doanh Thc trng t gi hi oi v chnh
sch iu chnh t gi giai on 2011-20142.2.1. Nm 2012
T gi trn th trng chnh thc n nh quanh mc 20.850 VND/USD, mc d mt
s thi im trong nm xut hin vi t sng ngn ngi, a t gi ln mc 20.820 VND
- 21.295 VND/USD cho hai chiu mua v bn. T gi trong nm 2012 c th hin
thnh 2 giai on: t thng 1/2012: st v mc 20.820 VND/USD nhng t thng
2/2012 ko di n ht nm li n nh trong bin cho php ca Ngn hng Nh nc
(20.825 VND - 21.036 VND/USD).Thi im cui thng 5, u thng 6 v cui
thng 8 u thng 9 ca 2012, t gi xut hin vi t sng nhng l do mt s ngn
hng thng mi ln, nht l cc anh c nh nc c tnh to sng kim cht li khi c
Ngn hng Nh nc ng l nhng mc mua bn nhanh chng li dn v mc 20.840 VND
- 20.845 VND/USD vo cui nm. Song song, t gi trn th trng t do cng
khng to ra s bin ng no ng k. Cui thng 8, u thng 9/2012, t gi nhch
ln v b xa th trng chnh thc mt khong kh ln nhng nhanh chng tr li bm
st t gi chnh thc. y chnh l mt im sng ca th trng ngoi hi trong nm
.Nm 2012 ghi nhn mt s khc bit trong iu hnh chnh sch tin t, trong c
t gi chnh l s nht qun trong cc thng ip t Chnh ph v Ngn hng Nh nc. D
c mt vi thi im, Ngn hng Nh nc iu chnh tng, gim nhng tu trung l bm
st tn hiu th trng v kin nh vi mc tiu n nh kinh t v m v kim ch lm
pht. t c iu Ngn hng Nh nc c nhiu iu i mi:- Th nht, nu nh cc nm trc,
mi khi sng t gi gn ln, Ngn hng Nh nc thng ban hnh dn dp cc vn bn un
nn theo mong mun ca mnh th nm 2012, nh iu hnh thng quan st th trng
rt k v s dng cc cng c iu tit mang tnh k thut nhiu hn.Chng hn, Ngn
hng Nh nc va thu hp cc i tng c vay ngoi t cng nh trng thi ngoi t c
php nm gi ca cc t chc tn dng, va gi vai tr ngi mua bn cui cng trn
th trng mt cch rt linh hot. C bit, c nhng thi im t gi gim su, Ngn
hng Nh nc cn ch ng nng gi mua ln mc 20.850 VND/USD ngn tng gi ca
VND.- Th hai l duy tr li ch cho ngi nm gi VND vt tri hn so vi nm gi
USD t gc tin gi. Li sut VND mc 14% - 13% - 12%, thm ch ko xung 8%
cc thi im trong nm so vi li sut tin gi USD ch vi ba phn trm, khin
cho bn nm gi ngun cung tip tc bn ra.Lng bn ra ln n ni, theo tit l
ca mt quan chc Ngn hng Nh nc, trong nm 2012, Ngn hng Nh nc mua thm
15 t USD vo d tr ngoi hi. - Th ba, Ngn hng Nh nc kin tr vi mc tiu
qun l th trng vng. Khi tham mu cho Chnh ph ban hnh hai Ngh nh 95 v
Ngh nh 24, Ngn hng Nh nc bit tha s vp phi s chng i quyt lit t nhng
t chc c nhn s dng vn vay ngn hng kinh doanh vng v lng on th trng ny
trong nhiu nm nhng nh iu hnh vn kin tr theo ui n cng.Vi Ngh nh 95,
Nh nc c php tch thu hon ton s vng bun lu, khin gii bun vng chn tay,
khin th trng t gi t do khng gy nhiu th trng chnh thc.2.2.2. Nm
2013
Ngun: vietcombankNm 2013, p lc t gi tng nh theo din bin trn th
trng ti chnh trong nc v quc t, phn nh ng qui lut vn ng ca t
gi.Trong , t tng gi di nht xut hin vo cui thng 4/2013, khi mt s ngn
hng thng mi (NHTM) nng gi USD ln kch trn cho php 21.036 VND/USD,
thm ch tng gi mua bng gi bn ln kch trn 21.036 VND, gi bn USD trn th
trng t do ln ti 21.320 VND.Vo thi im ny, gi vng th gii gim su vo
ngy 16/4/2013 v tip tc thit lp y mi vo ngy 21/6/2013 sau thi gian
ngn ngi khong hn 2 thng. Gi vng lao dc gy bt an cho cc NHTM Vit
Nam, khi phi tt ton trng thi vng theo hn cht vo ngy 30/6/2013, chm
dt nghip v huy ng v cho vay bng vng. Cng trong thi gian ny, li sut
tin gi VND tip tc gim, mt s ngi c xu hng gm gi USD hn l VND v nhng
ti sn khc.Tuy nhin, tc ng ca yu t ny l khng nhiu do gi VND vn c li
hn so vi USD, trong khi nng lc ti chnh ca s ng doanh nghip v c nhn
u thp do kh khn kinh t ko di. ph hp vi tn hiu th trng, ngy
27/6/2013, NHNN iu chnh tng t gi bnh qun lin ngn hng thm 1% ln mc
21.036 VND/USD, sau 1,5 nm n nh mc 20.828 VND/USD, ng thi tip tc
khng nh quyt tm n nh t gi nh nh hng ra t u nm.Sau t iu chnh , bt u
t u thng 7/2013, ti cc NHTM, t gi VND/USD c nim yt ph bin mc t
21.110-21.140 VND/USD (mua vo) v 21.220-21.230 VND/USD (bn ra), tng
t 5-20 VND/USD so vi ngy 28/6/2013 v tng bnh qun 1% so vi trc ngy
28/6/2013. Gi USD trn th trng t do nhng ngy cui thng 6 v u thng
7/2013 cng bin ng. C th, t gi VND/USD trn th trng t do ti H Ni sng
ngy 1/7/2013 nim yt mc 21.380 - 21.430 VND/USD (mua vo - bn ra),
tng 30 ng mua vo v gim 20 ng bn ra so vi chiu ngy 28/6/2013; tip n
ngy 8/7/2013 li tng ln 21.800 VND/USD... Th trng li ti din tnh trng
gm gi USD.Trc tnh hnh ny, NHNN t chc cuc hp hm 11/7 vi 14 NHTM pht
i thng ip chnh thc : NHNN khng iu chnh t gi v s p dng cc bin php
kin quyt n nh t gi, bao gm c vic bn ngoi t can thip mnh h tr thanh
khon cho th trng. Cng vi l s ng thun ca cc t chc tn dng ln trong n
nh t gi khin khi u c t gi phi vi bung tay. Trn th trng t do, gi USD
cng ngay lp tc tt xung. Ngy 12/7, t gi gim mnh t 100-500 ng/ USD
cho chiu mua vo ln lt ti cc ngn hng thng mi v th trng t do.Cng vi
vic theo di st din bin th trng v thc hin cc bin php iu hnh cn thit
khi th trng c bin ng bt thng, thng tin y trn Website NHNN v cc phng
tin thng tin i chng v cc gii php iu hnh ca NHNN cng l mt bin php n
nh tm l th trng, trnh xo trn bi cc thng tin gy nhiu.Vo cui thng 7 v
u thng 8/2013, khi t gi gim nhanh, NHNN cng thc hin nghip v mua vo
ngoi t. Ngy 7/8/2013, S Giao dch NHNN nng mnh gi mua vo USD t mc
20.826 ng ln 21.100 ng/USD v duy tr mc gi trong mt thi gian
di.Trong nhng ngy cui nm 2013, gi USD ti cc NHTM n nh quanh mc
21.140 VND. Trn th trng t do, gi USD ph bin mc 21.180-21.200
VND.Vic NHNN mnh tay mua vo hm 10/10 c nhn nh l kp thi chn gim t gi
trong 2 ngy trc : 8 v 9/10. Qua va gip NHNN tng d tr ngoi hi ng thi
khng cung ngoi t qu d tha trn th trng. y cng l mt trong nhng hin
tng kh l trn th trng ngoi t, i ngc li thng l nhng nm trc, khi hot
ng bn ra ca NHNN thng din ra trong nhng thng cui nm.Vi nhng ng bin
linh hot trong vic mua v bn ngoi t m NHNN mua c mt lng ln ngoi t
tng d tr ngoi hi nh nc, gp phn tng tim lc ti chnh v uy tn ca quc
gia, a d tr ngoi hi t ch ch t 6 tun nhp khu vo cui nm 2010, ln 6,5
tun nhp khu vo cui nm 2011, t c ranh gii an ton ti chnh theo thng l
quc t ( 12 tun nhp khu) vo cui nm 2012 v cui nm 2013.Do t gi n nh,
cc t chc kinh t v c nhn c xu hng y mnh bn ngoi t cho cc NHTM ly
VND, dng kiu hi chuyn v cng tng mnh. Theo d bo ca Ngn hng Th gii,
lng kiu hi v Vit Nam trong nm 2013 t khong 11 t USD, ng th 9 trong
danh sch cc nc nhn kiu hi hng u th gii.Sau thi gian , nhu cu USD ti
cc NHTM bt u h nhit dn, gy tc ng lan ta sang th trng t do vn ch
chim th phn rt nh trn th trng ngoi hi quc gia. Trong nhng ngy cui
nm 2013, gi USD ti cc NHTM n nh quanh mc 21.140 VND. Trn th trng t
do, gi USD ph bin mc 21.180-21.200 VND.Chnh sch t gi trong nm 2013
c NHNN iu hnh linh hot hn so vi nm 2012 nhng vn m bo c xu hng n nh
gp phn kim sot lm pht, khuyn khch xut khu, kim sot nhp khu, tng d
tr ngoi hi;Nh chnh sch n nh t gi v ch ng can thip trong trng hp cn
thit, th trng ngoi t nm 2013 gi c s n nh, t gi dao ng trong bin cho
php, khng c t bin v nhu cu ngoi t trn th trng. Chnh lch t gi chnh
thc v t gi trn th trng t do c thu hp, t l la ha gim mnh.2.2.3. Nm
2014
Nm 2014, Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNN) tip tc iu hnh t gi theo
hng linh hot, kt hp cht ch vi chnh sch li sut, gp phn nng cao v th
ca VND v gim dn tnh trng la ha trong nn kinh t. Ngay t u nm, NHNN
ra mc tiu l tip tc n nh t gi vi bin tng khng qu 2% trong nm nhm kim
sot k vng v s mt gi ca VND. thc hin cc phng n ra, NHNN theo di cht
ch nhng din bin trn th trng ngoi t v cn cn thanh ton quc t, tip tc
iu chnh gim li sut tin gi USD v t gi bnh qun lin ngn hng ph hp vi
din bin cung cu ngoi t trn th trng, m bo th trng ngoi hi hot ng hiu
qu, thng sut.Trong bi cnh tn dng VND tng chm, NHNN ni lng i tng c
vay ngoi t theo ch trng ca Chnh ph, tp trung vo cc lnh vc u tin v
kh nng cn i ngoi t ca ngn hng thng mi (NHTM). Vi li sut thp hn
4-5%/nm so vi vay vn VND, cc doanh nghip c th tip cn ngun tn dng gi
r, gp phn gim chi ph trong vic tm kim th trng mi thay th gim dn s
ph thuc vo th trng Trung Quc.Khi vay ngoi t, cc doanh nghip cng
khng phi lo ngi v bin ng t gi, v theo nh hng iu hnh ca NHNN, t gi
nm 2014 s khng tng qu 2%. Tn dng ngoi t trong su thng u nm tng
12,03% gp phn ci thin bc tranh tn dng chung ca ton h thng ngn
hng.Cng vi ng thi ni lng i tng c vay ngoi t, NHNN v cc b, ngnh lin
quan tip tc phi hp, tng cng cc bin php qun l ngoi hi v x l nghim
nhng trng hp vi phm, thc hin ch trng trn t Vit Nam ch s dng VND. Nh
cc bin php n nh kinh t v m v lm pht thp, nn v th ca VND tip tc c
cng c v lng kiu hi gi v ngy cng tng. y l nn tng quan trng tng ngun
cung ngoi t v n nh th trng ngoi hi, y li lo ngi v nguy c ti la ha
khi tn dng ngoi t tng cao. Ngoi ra, vic duy tr bin dao ng ca t gi
1% cng c tc dng hn ch hot ng u c v bnh n th trng.Nh cc gii php iu
hnh nht qun, kt hp ng b gia chnh sch t gi, li sut v cc cng c chnh
sch tin t, qun l ngoi hi v hot ng thng tin, tuyn truyn, t gi v th
trng ngoi t v c bn tip tc n nh. Sau quyt nh iu chnh t gi ca NHNN, t
gi giao dch trn th trng lin ngn hng v ti cc NHTM tuy nhch nh, nhng
vn thp hn mc trn quy nh v nhanh chng gim xung ngay sau , thanh khon
th trng tip tc c duy tr nh trong nhng thng u nm. T gi n nh cng gip
NHNN mua thm ngoi t tng d tr ngoi hi quc gia ln ti 35 t USD, mc cao
nht t trc n nay, tnh trng la ha tip tc gim. n cui thng 6/2014, t l
tin gi ngoi t/tng phng tin thanh ton khong 11,4%, gim so vi mc
khong 12,4% vo cui nm 2012-2013.Vi kt qu t c trong thi gian qua, t
gi s tip tc n nh trong thi gian ti nh mc tiu ra. NHNN s tip tc iu
hnh t gi theo hng linh hot, gp phn h tr xut khu, phi hp cht ch vi
iu hnh cc cng c chnh sch tin t iu tit tin t hp l, trnh gy p lc ln t
gi v lm pht, m bo thanh khon v an ton h thng ngn hng Vit Nam.2.3.
Nm 2015 Chnh sch t giChnh sch t gi ca Vit Nam trong qu I-2015 l
chnh sch t gi hi oi neo c nh so vi ng la M. NHNN n nh mt mc t gi no
ri s dng cc cng c hnh chnh (bin cho php) hay bng cng c th trng (mua
bn ngoi t) gi t gi quanh mc mc tiu.u nm 2015, Thng c NHNN tuyn b s
tng t gi lin ngn hng USD/VND thm 1% vo qu I, t gi bnh qun lin ngn
hng mc 21.458 VND/USD.n gia thng 3, sng t gi bt u ni ln ti mt vi
ngn hng, nh hng bi hin tng ng la M tng gi cao trn th trng th gii. T
ngy 14/03, sau nhng du hiu m thm tng nh t gi trong nhng ngy trc ,
ng la M bt ng bt tng gi ln 20-30 ng hu ht cc nh bng ln mt bng gi
mi, thm ch SCB iu chnh tng 60 ng chiu bn ra ln mc 21.490 ng i
1USD.Tnh n ngy 31/03, t gi c tng ln mc 21.510 ng (mua vo) 21.570 ng
(bn ra), mc gi ny ch cn cch trn a ra ca NHNN 100 ng.(Theo bo An
ninh tin t v truyn thng-antt.vn)
Sau qu I/2015, t gi la M tng thm 150- 170 ng mi chiu mua bn Cng
c p dng iu chnh t giiu chnh li sutMt bng li sut huy ng trong 3 thng
u nm c iu chnh gim nh. So vi thi im cui nm 2014, li sut huy ng gim
nh t 0,1% - 0,5% ty tng k hn. Cu th, li sut huy ng ca cac ngn hng i
vi tin gi k hn trn 12 thang nm mc 6,4 - 7,2%/nm; k hn t 6 thang n
di 12 thang mc 5,4-6,5%/nm; k hn 1 thang n di 6 thang mc
4,5-5,4%/nm; di 01 thang hoc khng k hn vn mc 0,8-1%/nm. Li sut huy
ng USD khng i vn mc 0,75%/nm i vi dn c v 0,25% i vi t chc.Mt bng li
sut cho vay gim rt t. Trong , li sut ngn hn hu nh gi nguyn trong
khi li sut trung v di hn ch gim nh khong 0,5% v ch yu ti cac ngn
hng thng mi nh nc. Mt bng li sut cho vay USD khng i, vn mc quanh 3
6% trong ngn hn v 5,5 7% trung v di hn.(Theo Bo co kinh t v m v th
trng chng khon 2015-BSC ) Vic tin hnh iu chnh li sut ng VND nhng gi
nguyn li sut USD gp phn gip cho t gi gia hai ng tin c nng cao.Tng d
tr ngoi hi bng thu ht ngun vn FDITrong Qu I nm 2014, c tnh cc d n u
t trc tip nc ngoi gii ngn c 3,05 t USD, tng 7% vi cng k nm
2014.Theo cc bo co nhn c, tnh n ngy 20 thng 3 nm 2015 c nc c 267 d
n mi c cp GCNT vi tng vn ng k l 1,21 t USD, bng 59,4% so vi cng k
nm 2014. n 20 thng 3 nm 2015, c 102 lt d n ng k tng vn u t vi tng
vn ng k tng thm l 621,12 triu USD, bng 48,2% so vi cng k nm
2014.Tnh chung trong Qu I nm 2015, tng vn ng k cp mi v tng thm l
1,837 t USD, bng 55,1% so vi cng k nm 2014. Trong Qu I nm 2015 s lt
d n cp mi v tng vn u tng hn so vi cng k nm 2014, tuy nhin trong qu
I nm 2015 khng c cc d n quy m ln nh cng k nm 2014 v vy s vn ng k cp
mi v tng thm gim so vi cng k.Tng d tr ngoi t bng thu ht kiu hiCc
chnh sch thu ht kiu hi nh: m rng mng li chuyn tin, chi tr kiu hi,
to thun li cho hot ng gi tin v nc ca ngi Vit Nam nc ngoi pht huy
hiu qu.Bn cnh , nhng quy nh v hot ng ngoi hi c nh nc n gin ha cng
gp phn thu ht kiu hi nh quy nh v thu c bi b, khng hn ch s lng tin,
ngi nhn kiu hi khng phi chu thu thu nhp, khng b bt buc phi bn ngoi
t cho ngn hng, ngi Vit Nam nc ngoi cn c to iu kin thun li mua nh v
u t trong nc... Pha cc ngn hng thng mi thi gian qua cng tng cng u t
cng ngh hin i x l giao dch thanh ton chuyn tin, p ng nhu cu ngi dn
giao dch ca mt cnh nhanh chng, thun tin, an ton vi nhng giao dch gi
tr ln.(Theo vietstock.vn)Vic thu ht kiu hi v nc gp phn lm d tr ngoi
t quc gia tng ,t gip cho chnh sch iu chnh t gi i ng hng.MBS d bo d
tr ngoi hi ca Vit Nam nm 2015 c th t 38 t USD tng 5,6% tng ng 2 t
USD so vi nm 2014.
Tc ng ca chnh sch t gi n nn kinh t Qu I-2015(Theo Bo co kinh t v
m v th trng chng khon 2015-BSC ) Tng trng kinh t Tng sn phm trong
nc (GDP) qu I/2015 c tng 6,03% so vi cng k nm 2014 - mc tng cao nht
ca qu I trong 5 nm qua. Trong , khu vc nng - lm nghip v thy sn tng
2,14%; khu vc cng nghip v xy dng tng 8,35%; khu vc dich vu tng
5,82%.Mc tng trng t bin ca GDP n t khu vc Cng nghip v xy dng. ang
ch l ngnh cng nghip ch bin ch to, tng 9,5% v ngnh khai khoang, tng
6,7%. Ngnh xy dng cha c s ci thin khi ch tng 4,4% thp hn mc 5,93%
cng k.V c cu nn kinh t qu I nm nay, khu vc nng, lm nghip v thy sn
chim t trng 12,35%; khu vc cng nghip v xy dng chim 34,80%; khu vc
dich vu chim 42,23%; thu sn phm tr tr cp sn phm chim 10,62%.iu ny
mt ln na c phn nh kh r nt qua s liu tng trng tn dng qu I ci thin
tch cc (tng 1,25% so vi cui 2014)v xu th gia tng tr li ca nhp siu
trong nc (ch yu l nguyn vt liu, my mc, thit bi phuc vu sn xut).Lm
pht Lm pht trong qu I/2015 kh thp. Ch s gi tiu dng bnh (CPI) qun qu
I ch tng 0,74% so vi cng k 2014, anh du mc tng thp nht trong 10 nm
tr li y. Trong , CPI cc thng ln lt tng 0,94%; 0,34% v 0,93% so vi
cng k.Tnh hnh xut nhp khu - Cn cn thng mi qu I thm ht 1,8 t USD. Xu
hng nhp siu gia tng dn dn vo cc thng cui qu.- Kim ngch nhp khu tng
cao so vi cng k nm trc khi t 37,5 t USD, tng 16,3%.- Kim ngch xut
khu t 35,7 t USD, tng 6,9%. Mt d vn tng trng nhng vi tc yu i
nh gi v chnh sch t giChnh sch t gi m NHNN p dng trong qu I-2015
c tc ng tch cc n nn kinh t cng nh th trng ngoi hi ca Vit Nam tuy
nhin vic iu chnh t gi nh vy vn cn nhiu im bt hp l. Khi ng USD vn
ang trong xu hng ln gi mnh so vi hu ht cc ng tin ch cht khc, s khin
VND tng gi qu cao so vi USD v cc ng ngoi t khc. iu ny lm cho nng lc
cnh tranh ca hng ho xut khu ca DN Vit Nam gim, xut khu c th gim
trong khi nhp khu tng, do nhp siu c kh nng tng.c bit, vic ng VND
tng gi qu cao so vi USD cng khin cho tnh trng t gi chnh thc c thi
im chnh lch ln so vi t gi th trng t do. T dn n hot ng u t ngoi t vn
gim mnh trong thi gian gn y, c th s quay tr li, nu mnh ln s gy bt
li ln cho hot ca th trng ngoi hi.Khi t gi tng 1%, xut khu ch tng
thm 0,15%. c bit, khng phi lc no xut khu tng cng dn ti tng GDP, bi
s gia tng xut khu do t gi s phi "tr gi" bng s suy gim sn lng cc khu
vc sn xut khc, khi mi ngun lc u dn cho xut khu. Cha k, do tnh trng
la ho nn vic k vng t gi tng s khin cho ngi dn chuyn sang nm gi vng,
USD v khin li sut huy ng v cho vay gia tng theo. Ph gi s lm tng gnh
nng n nc ngoi ca Chnh ph v doanh nghip.(Theo Thi bo kinh doanh
finance.tvsi.com.vn/)III. Mt s gii php nhm nng cao hiu qu ca chnh
sch t gi hi oi Vit Nam Trong thi gian qua chnh sch t gi hi oi nc ta
ng gp nhng thnh tu ng k trong chnh sch ti chnh- tin t nh: hn ch lm
pht, thc hin mc tiu h tr xut khu, ci thin cn cn thanh ton, to iu
kin n nh ngn sch, n nh tin t. Tuy nhin trong vic iu hnh t gi, Nh nc
vn cn thiu nhng gii php hu hiu trong tng giai on s dng cng c t gi
mt cch ph hp. Nh vy phi c mc tiu v nh hng r rng c nhng gii php thch
hp.1.Mc tiu v nh hngMc tiu ca chnh sch t gi nc ta trong thi gian
ti: Chnh sch t gi phi gi vng th cn bng ni v cn bng ngoi n nh t gi
trong mi tng quan cung cu trn th trng xut khu kch thch xut khu, hn
ch nhp khu, ci thin cn cn thanh ton quc t v tng d tr ngoi t. Tng bc
nng cao uy tn VND, to iu kin cho VND c th tr thnh ng tin chuyn i.
Phi hp vi chnh sch ngoi hi chng hin tng la ha. t c mc tiu trn th cn
c cc nh hng hon thin chnh sch TGH nh sau: Th nht: Tip tuc duy tr c
ch t gi th ni c qun l ca Nh nc. Trong xu th ton cu ha Vit Nam cn la
chn mt chnh sch t gi th ni c qun l thch ng v to ra ng lc pht trin
nn kinh t nc ta trong tin trnh hi nhp v ch t gi th ni c u im l t gi
lun gn lin vi quan h cung cu v t gi ny thch ng vi iu kin ton cu ha
ca th trng ti chnh quc t. Bn cnh Nh nc vn c th qun l c mc bin ng ca
t gi. Th hai: Chnh sch t gi hi oi phi ng vai tr tch cc trong vic bo
h mt cch hp l cc doanh nghip trong nc. Th ba: Kt hp hi ha li ch gia
hot ng xut khu v nhp khu theo hng y mnh hot ng xut khu cc sn phm m
mnh c li th so snh, nhng mt khc cng cn gia tng nhp khu cc sn phm
khng c li th so snh tha mn tt hn nhu cu ngy cng tng v sn xut v tiu
dng ni a .
2. Gii php c th- Nng cao nng lc cc cng c can thip t gi - Hng ti
chnh sch t gi cn bng cung cu- Hon thin v pht trin th trng ngoi hi v
cng tc qun l ngoi hi Vit Nam.- Theo st nhng tn hiu trn th trng ngoi
t chnh thc- Theo di nhng xu hng vn ng trn th trng ch en.KT LUNNhn v
qu kh, k t u thp nin 1990, mc d chnh sch t gi ca Vit Nam dn thay i
theo hng linh ng hn v phn nh c phn no din bin cung cu th trng, nhng
v c bn, vn xoay quanh c ch neo t gi.Vic neo t gi c nh mt s thi im
gip n nh c th trng ngoi hi, lm gim hin tng u c v la ha, hn ch ri ro
thanh khon i vi n nc ngoi, n cng v c bit l neo c k vng lm pht v hn
ch c hin tng nhp khu lm pht. Tuy nhin, chiu ngc li, c ch neo t gi
li khin tin ng ln gi thc mnh, lm gim sc cnh tranh ca Vit Nam trong
hot ng thng mi quc t v gy thm ht thng mi ln. Vic neo t gi c nh khng
theo tn hiu th trng nhiu lc cn lm cho ngun lc ca nn kinh t khng c
phn b mt cch hiu qu, gy kh khn v bt n cho cc hot ng kinh t.Mc d Ngn
hng Nh nc c nhng bc iu chnh t gi v mt danh ngha ph hp vi din bin
thc t, nhng nhng iu chnh ny vn cn kh chm v cng nhc. Chnh sch neo t
gi cng khng gip ch g cho vic neo k vng lm pht hay gip gim lm pht
Vit Nam, bi vic cung tin ra nn kinh t khng c kim sot tt. Giai on
2008-2011 chng kin cung tin gia tng t bin khi Ngn hng Nh nc tht bi
trong vic thc hin chnh sch trung ha i ph vi dng u t nc ngoi t vo
Vit Nam trong nm 2007. Ngoi ra, n lc kch thch tng cu ca Chnh ph nhm
trnh suy gim kinh t cng khin cung tin tng khong 30-50%/nm trong
giai on 2009-2011.d hin nay tnh hnh v m n nh hn, nhng Vit Nam cng
rt kh p ng c cc iu kin p dng tt ch neo t gi. t l lm pht ca Vit Nam
hin vn cao hn nhiu so vi cc i tc thng mi ln nh M, Nht, EU v cc nc
trong khu vc ng . y l mt nguy c khin cho t gi hu hiu thc ca Vit Nam
gim, lm xi mn kh nng cnh tranh ca hng ha Vit Nam trn th trng quc t.
V vy Vit Nam cn ddieuf chnh ch t gi sao cho ph hp vi tnh hnh kinh
t.
TI LIU THAM KHO Gio trnh Ti chnh quc t- Trng i hc Thng mi
http://www.tapchitaichinh.vn/
http://quantri.vn/dict/details/8344-chinh-sach-ty-gia-hoi-doai
http://doc.edu.vn/tai-lieu/de-tai-chinh-sach-ty-gia-hoi-doai-o-viet-nam-nhung-danh-gia-va-kien-nghi-65392/
http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=1110335
BNG T NH GI
STTH v tnMSVim nhm nh gi
1H Th Dip( nhm trng)12D130172
2inh Th Dng12D130
3Nguyn Th Dung12D130
4Nguyn Mai Thy Dng12D130129
5ng Th Duyn12D130128
6Phm Th Duyn12D130067
7 Vn Hi12D130305
8Hong M H12D130304
Trn y l bn nh gi ca nhm 2 v tng thnh vin ca nhm trong qu trnh
hon thnh bi tho lun. Nhm 2 xin cam kt nhng nh gi trn l minh bch v
chnh xc!
34
