Chương 10 MRP và ERP - Class of Business Management · PDF fileCác thành phần của mô hình MRP Có số lượng của sản phẩm sẽ xác định được nhu cầu phụ

Chương 10: MRP & ERP 10 – 1

Chương 10

MRP và ERP

Biên soạn: TS. Đinh Bá Hùng AnhTel: 01647.077.055/090.9192.766Mail: [email protected]


Nội dung

10.1 • MRP là gì?

10.2 • Cấu trúc MRP

10.3 • Xác định cỡ lô

10.4 • MRP II

10.5 • Kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp ERP


1. Lệnh sản xuất MPS2. Kế hoạch nguyên liệu BOM3. Lượng tồn kho4. Đặt hàng5. Thời gian sản xuất

Các thành phần của mô hình MRP

Có số lượng của sản phẩm sẽ xác định được nhu cầu phụ thuộc;MRP được dùng khi lập được kế hoạch sản xuất cho sản phẩm cuối.

Nhu cầu phụ thuộc

MRP là gì?

Chương 10: MRP & ERP 10 – 4Hình 10.1

Thay đổi kế hoạch tổng thể?

Lệnh sản xuất

Quản trị đầu tư Thiết kế kỹ thuật (hoàn chỉnh)

Kế hoạch sản xuất tổng thể

Năng lực nhà thầu phụ

Kế hoạch nhân lực

Mức tồn khoNhu cầu

khách hàng (Tiếp thị)

Tài chính, tiền tệ

Lập kế hoạch sản xuất


Hình 10.1

Thực hiện đúng kế hoạch?

Thay đổi lệnh sản xuất?

Thay đổi nguồn lực?

Thay đổi nhu cầu?

No

Thực hiện kế hoạch nguyên liệu

Thực hiện kế hoạch nguồn lực

Yes

Khả thi?

Kế hoạch nguồn lực

Kế hoạch nguyên liệu

Lệnh sản xuất

Lập kế hoạch sản xuất


Tháng Giêng Hai

Kế hoạch sản xuất tổng thể 1.500 1.200(Tổng Loa)

Tuần 1 2 3 4 5 6 7 8Lệnh sản xuất(Chủng loại và số lượng mỗi loại)Loa 240-watt 100 100 100 100Lao 150-watt 500 500 450 450Loa 75-watt 300 100

Hình 10.2

Lập kế hoạch sản xuấtKế hoạch sản xuất tổng thể


Chỉ ra số lượng và thời điểm sản xuất;MPS là yêu cầu, mệnh lệnh đọc ra từ kế hoạch tổng thể, không phải dự báo.Khi chuyển từ lệnh sang thực hiện, mỗi bước phải được kiểm tra tính khả thi;

Thiết lập cho các chi tiết, sản phẩm cụ thể, có thời gian hợp lý.

Lệnh sản xuất MPS


B(2) Loa không kích C(3)Loa có kích1

E(2)E(2) F(2)

Vành loa

Lắp mạch kích cho loa2

D(2)

Loa 3 tấc

D(2)

Loa 3 tấc

G(1)

Mạch kích

3

Cấu trúc sản phẩm AA

Mức0

Kế hoạch nguyên liệu BOM

Hình 10.3: Vật tư để lắp loa A (240 Watt)


Chi tiết B: 2 × số lượng A = (2)(50) = 100Chi tiết C: 3 × Số lượng A = (3)(50) = 150Chi tiết D: 2 × Số lượng B

+ 2 × Số lượng F = (2)(100) + (2)(300) = 800Chi tiết E: 2 × Số lượng B

+ 2 × Số lượng C = (2)(100) + (2)(150) = 500Chi tiết F: 2 × Số lượng C = (2)(150) = 300Chi tiết G: 1 × Số lượng F = (1)(300) = 300



| | | | | | | |

1 2 3 4 5 6 7 8Thời gian: Tuần

F

2 tuần

3 tuần

1 tuần

A

2 tuần

1 tuầnD

E

2 Tuần

D

G

1 tuần

1 tuần

2 tuần để sản xuất

B

C

E

Bắt đầu sản xuất D Phải có D và E tại đây để bắt đầu B

Hình 10.4:Cấu trúc pha thời gian sản xuất



Bắt đầu với kế hoạch sản xuất cho hạng mục cuối, 50 sản phẩm A vào tuần thứ 8;A cần một tuần để hoàn thành, tức là B và C phải có ở tuần thứ 7. Bước này thường được gọi là dịch thời gian sản xuất hay pha thời gian;Từ kế hoạch vật tư BOM, mỗi A yêu cầu 2 B do vậy cần 2*50 = 100 hạng mục B;B cần 2 tuần để sản xuất, do vậy phải đặt hàng B vào tuần 5;Quá trình cứ tiếp diễn cho toàn bộ bảng kế hoạch vật tư;Xử lý BOM theo mức bằng cách nhân hạng mục con với số lượng hạng mục mẹ;Mỗi hạng mục chỉ xuất hiện ở một mức trong kế hoạch vật tư BOM.

Yêu cầu vật tư


Tuần1 2 3 4 5 6 7 8 T.gian SX

A. Ngày yêu cầu 50Ngày đặt hàng 50 1 tuần

B. Ngày yêu cầu 100Ngày đặt hàng 100 2 tuần

C. Ngày yêu cầu 150Ngày đặt hàng 150 1 tuần

E. Ngày yêu cầu 200 300Ngày đặt hàng 200 300 2 tuần

F. Ngày yêu cầu 300Ngày đặt hàng 300 3 tuần

D. Ngày yêu cầu 600 200Ngày đặt hàng 600 200 1 tuần

G. Ngày yêu cầu 300Ngày đặt hàng 300 2 tuần



Cỡlô

Thờigian sx

Tồnkho

Tồn kho an toàn

Phânbổ

Mức Hạng mục

Tuần

1 2 3 4 5 6 7 8


1 10 - - 0 A Lệnh sản xuất 50

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 10 10 10 10 10 10 10 10

Yêu cầu thực 40

Nhận 40

Đặt hàng 40

2 15 - - 1 B Lệnh sản xuất 80A

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 15 15 15 15 15 15 15


Nhận 65

Đặt hàng 65


1 20 - - 1 C Lệnh sản xuất 120A

Hàng sẽ nhận

Hiện có 20 20 20 20 20 20 20


Nhận 100

Đặt hàng 100


2 10 - - 2 E Lệnh sản xuất 130B 200C

Hàng sẽ nhận

Hiện có 10 10 10 10 10

Yêu cầu thực 120 200

Nhận 120 200

Đặt hàng 120 200


3 5 - - 2 F Lệnh sản xuất 200C

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 5 5 5 5 5 5


Nhận 195

Đặt hàng 195


1 10 - - 3 D Lệnh sản xuất 390F 130B

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 10 10 10 10

Yêu cầu thực 380 130

Nhận 380 130

Đặt hàng 380 130

2 0 - - 3 G Lệnh sản xuất 195F

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 0


Nhận 195

Đặt hàng 195


Bắt đầu từ lệnh sản xuất 50 hạng mục A vào tuần thứ 8Trong kho còn tồn 10 A nên chỉ cần sản xuất 40 A. Yêu cầu sản xuất thực tế = Lệnh sản xuất – Tồn khoDựa vào thời gian sản xuất, sẽ phải nhận 40 A vào tuần 7Lệnh sản xuất cho B sẽ là 80 vào tuần 7Kho tồn 15 B nên chỉ yêu cầu 65B vào tuần thứ 7;Với thời gian sản xuất 2 tuần, đặt hàng 65 B vào tuần 5.


Yêu cầu sản xuất thực tế

Tồn kho

Yêu cầu thực

Tồn kho

Hàng sẽ nhận+– =

Tổng yêu cầu

Lệnh sản xuất Phân bổ+


Hình 10.5

Mẫu tờ lập kế hoạch vật tư MRPCỡlô

Thờigian sx

Tồnkho

Tồn kho an toàn

Phânbổ

Mức thấp

Hạng mục

Thời điểm

1 2 3 4 5 6 7 8

1 0 0 10 0 Z Lệnh sản xuất 90

Hàng sẽ nhận 0

Tồn kho 0 0 0 0 0 0 0 0 0


Nhận 90

Đặt hàng 90



Quản lý MRP

Các hạng mục được dùng bởi nhiều sản phẩm đặt ở khu vực dùng chung thì được gọi là siêu thị;Các hạng mục được lấy ra tự do khi cần;Tồn kho để bảo đảm sử dụng hệ thống JIT và sản xuất theo quá trình;Các hạng mục dùng chung thì không cần lập kế hoạch bởi hệ thống MRP.

Siêu thị

Kế hoạch vật tư BOM, bảng kiểm kê kho, lượng đặt hàng và sản xuất có thể không hoàn hảo, tồn kho để giảm rủi ro;Trị tồn kho an toàn: min.

Tồn kho an toàn


1. Kỹ thuật đặt hàng “Lô theo yêu cầu”: Đặt hàng dựa vào yêu cầu thực

• Có thể không khả dĩ• Nếu phí chuẩn bị sản xuất cao, đặt hàng kiểu này có thể

đắt;2. Đặt hàng kinh tế EOQ

Để áp dụng EOQ phải biết nhu cầu nhưng hệ thống MRP thường dùng cho hệ thống chưa biết nhu cầu hay nhu cầu biến động.

3. Cân đối thời kỳ (Part Period Balancing PPB) dựa vào đặt hàng của tương lai để xác định cỡ lô kinh tế.

Xác định cỡ lô


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lệnh sản xuất 35 30 40 0 10 40 30 0 30 55

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 35 35 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Yêu cầu thực 0 30 40 0 10 40 30 0 30 55

Nhận 30 40 10 40 30 30 55

Đặt hàng 30 40 10 40 30 30 55

Phí lưu kho = 1$/tuần; chuẩn bị SX = 100$; Thời gian SX = 1 tuần

Không có tồn kho. Phí lưu kho = 0Cần 7 lần chuẩn bị sản xuất, chi phí = 7 ×100$ = 700$

Lô theo yêu cầu


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lệnh sản xuất 35 30 40 0 10 40 30 0 30 55

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 35 35 0 43 3 3 66 26 69 69 39

Yêu cầu thực 0 30 0 0 7 0 4 0 0 16

Nhận 73 73 73 73

Đặt hàng 73 73 73 73

Phí lưu kho = 1 $/tuần; Chuẩn bị sản xuất = 100 $; Thời gian sản xuất = 1 tuần; Lượng sản xuất trung bình theo lệnh/tuần = 27; EOQ = 73

Cỡ lô kinh tế EOQ

Q* = = (2×1404×100)/52 = 73Nhu cầu hàng năm = 1.404 (27/tuần × 52 tuần)Tổng chi phí = Chuẩn bị sản xuất + Lưu kho

= (4 × 100$) + (353 × 1$)= 753 $

2DS/H


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lệnh sản xuất 35 30 40 0 10 40 30 0 30 55

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 35

Yêu cầu thực

Nhận

Đặt hàng

Phí lưu kho = 1$ /tuần; Chuẩn bị sản xuất = 100$; Thời gian sản xuất = 1 tuần, EPP (economic part period) = 100 đơn vị

Cân đối thời kỳ PPB

Chương 10: MRP & ERP 10 – 23Phí lưu kho = 1 $ /tuần; chuẩn bị sản xuất = 100 $; EPP = 100 đơn vị

2 30 02, 3 70 40 = 40 × 12, 3, 4 70 402, 3, 4, 5 80 70 = 40 × 1 + 10 × 3 100 70 1702, 3, 4, 5, 6 120 230 = 40 × 1 + 10 × 3

+ 40 × 4

+ =

Kết hợp 2 - 5 có trị thời điểm gần với EPP nhất

Kết hợp 6 - 9 có trị thời điểm gần với EPP nhất

6 40 06, 7 70 30 = 30 × 16, 7, 8 70 30 = 30 × 1 + 0 × 26, 7, 8, 9 100 120 = 30 × 1 + 30 × 3 100 120 220+ =

10 55 0 100 0 100Tổng chi phí 300 190 490

+ =+ =

Thời điểm Cỡ lô kết hợp Chi phíKết hợp (Tổng nhu cầu thực) Thời điểm Chuẩn bị Lưu kho Tổng

Thời điểm cân bằng PPB


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Lệnh sản xuất 35 30 40 0 10 40 30 0 30 55

Hàng sẽ nhận

Tồn kho 35 35 0 50 10 10 0 60 30 30 0

Yêu cầu thực 0 30 0 0 0 40 0 0 0 55

Nhận 80 100 55

Đặt hàng 80 100 55

Thời điểm cân bằng PPB

Phí lưu kho = 1 $ /tuần; chuẩn bị sản xuất = 100 $; Thời gian sản xuất: 1 tuần; EPP = 100 đơn vị.


Xác định cỡ lô

Dùng Lô theo yêu cầu khi đạt được hệ thống JIT;Với chi phí chuẩn bị sản xuất lớn và nhu cầu ổn đinh, PPB, Wagner-Whitin, hay EOQ sẽ cho kết quả tốt.

Ba cỡ lô ở ví dụ trên

Lô theo yêu cầu 700 $EOQ 753 $PPB 490 $


MRP vòng lặp: Đầu vào là nguồn lực, MPS và kế hoạch sản xuất.MRP kế hoạch nguồn lực• Hình thành báo cáo các nguồn lực cụ thể• Lập kế hoạch nguồn lực• Thay đổi MRP hiện tại bằng cách kế hoạch lạiKhi áp dụng hệ thống MRP, dữ liệu về kho được hỗ trợ bởi những thông tin sau:

• Giờ lao động• Chi phí nguyên vật liệu• Đầu tư• Nguồn lực khác

Hệ thống này được gọi là MRP II hay Kế hoạch nguồn lực

MRP II


Hình 10.6

Đầu ra báo cáoMRP báo cáo

thời điểm

MRP báo cáo ngày

Kế hoạch đặt hàng

Lời khuyên đặt hàng

Báo cáo bổ sung

Đặt hàng sớm, muộn hay không

cần thiết

Qui mô đặt hàng quá bé hay lớn

Dữ liệu

Đặt hàng

BOM

Sản xuất

Tồn kho

Lệnh sản xuất

Chương trình MRP

Cấu trúc MRP


Tuần5 6 7 8

A. Đơn vị (Thời gian sản xuất 1 tuần) 100Lao động: 10 giờ/1 đơn vị 1,000Máy: 2 giờ/đơn vị 200Chi trả: 0$/đơn vị 0

B. Đơn vị (Thời gian sản xuất 2 tuần, 2 cho 1 đơn vị yêu cầu) 200

Lao động: 10 giờ/đơn vị 2,000Máy: 2 giờ/đơn vị 400Chi trả: Nguyên liệu 5$/đơn vị 1,000

C. Đơn vị (Thời gian sản xuất/4 tuần, 3 Cho 1 đơn vị yêu cầu) 300

Lao động: 2 giờ/đơn vị 600Máy: 1 giờ/đơn vị 300Chi trả: Nguyên liệu 10$/đơn vị 3,000

MRP kế hoạch nguồn lực


MRP vòng lặp

Kế hoạch sản xuất

Kế hoạch sản xuất

Lệnh sản xuất

Khả thi?

Yêu cầu vật tư chi tiết

Điều khiển SX(Điều độ chi tiết)

Danh sách nhiệm vụ

Đạt năng suất c.tiết?

(chi tiết)

Kế hoạch ng.lực

Nguồn lực

Đủ nguồn lực

Yêu cầu nguồn lực chi tiết

Điều khiển ng.lực(Năng suất các trạm)

Kế hoạch

Báo cáo vào-ra

Đạt năng suất t.bình?(tổng thể)

Thực hiện(H.thống lặp lại)Thường dùng

JIT

Thực hiện kế hoạch

Yes

NoNo

Yes

No

Hình 10.7


1. Nới rộng MRP đến khách hàng và nhà cung cấp• Tự động hóa và tích hợp nhiều tác vụ• Chia sẽ thông tin doanh nghiệp và tác vụ• Xử lý thông tin thời gian thực

2. Kết hợp doanh nghiệp từ nhà cung cấp đến khách hàng3. ERP bao gồm

• MRP căn bản• Tài chính• Nhân sự• Chuổi cung ứng• Hậu mãi

Kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp ERP (Enterprise Resource Planning ERP)


Hình 10.8

ERP và MRP

Tài chính/Kế toán

Nhận tài khoản

Bộ phận tiếp thị

Lệnh sản xuất

Quản lý tồn kho

Hóa đơn vật tư

Quản trị chuổi cung ứngBán hàng (Kế hoạch, EDL, quản lý

nhà cung cấp, ..)

MRP ERP

Đơn hàng

Chuyển vận/phân phối

Đặt hàng(cấu hình sản

phẩm, quản lý)

Đặt hàng & lead time

Trình tự công việc

Điều độ & lead time

Sinh lệnh

Chi trả sản xuất

Chi trả đặt hàng


1. ERP dễ tùy biến để đạt yêu cầu doanh nghiệp2. ERP tích hợp với hệ thống sản xuất tích hợp EAI

(Enterprise application integration software ), ERP phụ trách:

• Quản lý nhà xưởng• Logistics• Danh mục thiết bị điện• Quả trị chất lượng

3. ERP có tiềm năng:• Giảm chi phí giao dịch• Tăng tốc độ và độ chính xác thông tin

4. Là yếu tố chiến lược để áp dụng hệ thống JIT và sản xuất tích hợp.

Kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp ERP


1. Tích hợp chuỗi cung ứng, sản xuất và quản trị2. Xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung3. Gia tăng sự hợp tác

Kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp ERP

Ưu điểm của ERP

1. Đắt2. Để áp dụng, có thể phải thay đổi qui trình. 3. Phức tạp4. Chưa hoàn thiện5. Vấn đề nhân sự

Nhược điểm của ERP

Chương 10: MRP & ERP 10 – 34Hình 10.9

Tiền đến tiềnQuản lý tài chính::Chứng từ nhận Hoạt động sản xuất Quản lý tiènChứng từ chi trả Chi tiêu Quản lý tài sản

Kho đến phân phối – quản lý khoTồn Kho Dự báo Quản lý khoKế hoạch phân phối Cung cấp Gia công

Phân phối:Tiếp thịXử lý đơn đặt hàngChuyển vậnQuản lý hồ sơChăm sóc khách hàng After sales serviceBảo dưỡng

Nhập nguyên liệu:Nhà thầuYêu cầuĐặt hàngHợp đồngLogisticsCung cấp từ nhà thầuChi trả nhà thầu

Thiết kế để chế tạoGiải quyết các vấn đề về sản xuất:Thiết kế Báo cáo phân xưởngGia công Hợp đồng, quản trị dự ánBảo dưỡng Quản lý h.đồng con

Tuyển dụng - sa thảiGiải quyết các vẫn đề về nhân công, tiền lương và định hướng các hoạt động:- Thời gian và công việc - Tiền lương- Du lịch và chi tiêu

Phần mềm SAP với module ERP


Tài liệu tham khảo

[1] Heizer/Render, “Operations Management”, NXB Pearson 2008.[2] Đồng thị Thanh Phương, “Quản trị sản xuất”, NXB Thống kê 2008.

Documents

Chương 10 MRP và ERP - Class of Business Management · PDF fileCác thành phần của mô hình MRP Có số lượng của sản phẩm sẽ xác định được nhu cầu phụ