Jednolity Plik Kontrolny:

co już wiemy,

a czego jeszcze nie poznaliśmy

2

JEDNOLITY PLIK KONTROLNY: CO JUŻ WIEMY, A

CZEGO JESZCZE NIE POZNALIŚMY

Rewolucja jaka nadciąga w formie przekazu danych w kontaktach z

administracją skarbową wciąż budzi wiele wątpliwości. Na część z nich, w toku

wyjaśnień i publikacji kolejnych dokumentów przez MF, można już próbować

odpowiedzieć. Jedno w każdym razie wydaje się pewne: wcześniej czy później

JPK stanie się obowiązującym standardem dla firm.

Kto powinien już martwić się o JPK

Od 1 lipca 2016 r., przepis dotyczący JPK ma

obowiązywać duże firmy. To właśnie te podmioty

powinny jak najszybciej przystąpić do analiz

systemów informatycznych i wdrożenia rozwiązań,

umożliwiających generowanie JPK na żądanie

organów skarbowych. Małe i średnie podmioty mają

ten obowiązek odroczony formalnie do lipca 2018,

lecz wcześniejsza implementacja i prezentacja ksiąg

w formie JPK będzie akceptowana i z pewnością mile

widziana przez organy skarbowe.

Które firmy są duże

Sporo wątpliwości budzi wśród firm budzi kryterium dużego przedsiębiorcy. Istotna jest w tym

przypadku klasyfikacja wynikająca z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Brak jest w

tej ustawie definicji dużego przedsiębiorcy, jednak na podstawie kryteriów średniego

przedsiębiorcy można wysnuć wniosek, iż duży przedsiębiorca to taki, który w obu ostatnich

latach obrotowych:

zatrudniał średniorocznie co najmniej 250 pracowników lub

osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji

finansowych o co najmniej równowartości w złotych 50 milionów euro i sumy aktywów

jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat wyniosły co najmniej

równowartości w złotych 43 milionów euro.

W praktyce więc, jeżeli firma zatrudniała w ubiegłym roku ponad 250 pracowników, ale w 2014

jeszcze nie osiągnęła takiego średniorocznego zatrudnienia, bądź też na odwrót: w 2015 r.

3

średnioroczne zatrudnienie spadło poniżej 250 osób, nie będzie spełniać pierwszego kryterium

dla obowiązku JPK już od lipca 2016.

Jeżeli nasza firma nie spełnia pierwszego kryterium czyli zarówno w 2014 jak i w 2015

średnioroczne zatrudnienie nie przekraczało 250 osób, wówczas, należy sprawdzić jeszcze

spełnianie drugiego kryterium.

W ramach drugiego kryterium należy sprawdzić: roczny obrót netto za lata 2014 i 2015 oraz

sumę bilansową. Jeżeli wartość przychodów wynosi co najmniej 50 milionów euro w każdym

roku, przy jednoczesnym spełnieniu kryterium wartości aktywów wynikających z bilansu za rok

2014 i 2015, wówczas spełniony jest warunek dla uznania firmy za dużego przedsiębiorcę.

Wartość aktywów bilansu w każdym roku dla celów uznania przedsiębiorstwa za duży podmiot

wynosi co najmniej 43 miliony euro. Tak więc wystarczy osiągnąć w obu latach: 2014 i 2015 -

jeden z wyznaczonych wskaźników: wartość zatrudnienia lub wskaźnik finansowy (wartość

przychodów i sumy aktywów bilansu) aby obowiązek JPK dotyczył nas już od lipca 2016.

Za jaki okres generować JPK

Okres, za jaki będzie należało przedstawić organom podatkowym JPK, będzie każdorazowo

wynikał z wezwania organów podatkowych, w zależności od przeprowadzonej czynności. Jak

już bowiem wiadomo, JPK będzie mógł być wymagany przy praktycznie każdym kontakcie z

administracją podatkową – czy to przy okazji kontroli podatkowej czy UKS, czynności

sprawdzających czy też kontroli krzyżowej dotyczącej kontrahenta.

Wątpliwości budzi natomiast możliwość żądania przez organy skarbowe JPK za okresy sprzed

1 lipca 2016 r. MF z jednej strony przyznało bowiem, że co do zasady JPK będzie żądany w

odniesieniu do okresów, które zostały już rozliczone i pierwsze prośby o udostępnienie JPK

powinny pojawić się we wrześniu bieżącego roku. Pierwszym rozliczonym okresem będzie lipiec

2016, a więc dane za ten okres będą rozliczane, co do zasady, pod koniec sierpnia (20 sierpnia

4

przypadnie termin na zapłatę zaliczki na podatek dochodowy a 25 sierpnia upłynie termin na

złożenie deklaracji i zapłatę VAT).

Jednakże należy mieć na uwadze, stwierdzenie MF, w którym to określono, iż możliwe będzie

również żądanie dostarczenia danych dotyczących dowodów (faktur), co do których zaistniał już

obowiązek ich wystawienia. To oznacza, że wystarczy, aby powstał obowiązek wystawienia

faktury po 1 lipca 2016, aby administracja skarbowa miała możliwość żądania danych

dotyczących takiej faktury, mimo że dany okres nie został jeszcze zamknięty i rozliczony.

Czego skarbówka dowie się z JPK

Prawie wszystkiego. Należy zwrócić uwagę, że pomimo iż w publikacjach prasowych podkreśla

się przede wszystkim wpływ wprowadzenia JPK na uszczelnienie systemu VAT, to jednak

szczegółowość danych wymaganych dla poszczególnych struktur JPK powoduje, że

administracja skarbowa uzyska narzędzie do kontrolowania poprawności rozliczeń również

innych podatków – przede wszystkim podatku dochodowego - oraz możliwość analizy transakcji

pomiędzy podmiotami powiązanymi z punktu widzenia wymogów cen transferowych.

Struktury JPK obejmują bowiem:

1 – księgi rachunkowe – dzięki czemu urząd będzie miał wgląd w pełną ewidencję wszystkich

transakcji,

2 – wyciągi bankowe – a więc urząd będzie wiedział o kwotach otrzymanych na rachunek

bankowy jak i o wszelkich wypływach,

3 – magazyn – a więc nie tylko informacje o tym co wyszło z magazynu, ale także o wszystkich

wejściach,

5

4 – ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – które powinny uzgadniać się do ostatecznej wersji

deklaracji VAT, a więc wszystkie kolejne korekty deklaracji VAT powinny znajdować swoje

odzwierciedlenie w aktualizacji danych będących podstawą do generowania JPK,

5 – faktury VAT – struktura ta dostarczy wiadomości nie tylko o wszystkich wystawionych

fakturach sprzedaży, ale również o fakturach zakupu jak i fakturach korygujących i

zaliczkowych,

6 – podatkowa księga przychodów i rozchodów,

7 – ewidencja przychodów.

Co więcej, planowane jest rozszerzenie powyższych struktur o strukturę obejmującą paragony

oraz dane dotyczące podatku akcyzowego dla podatników akcyzy.

W jaki sposób będzie należało przekazać JPK

Przedsiębiorstwa mogą pomyśleć o wykorzystaniu JPK dla wewnętrznych potrzeb –

dostarczania i analizy danych dla potrzeb wewnętrznych kontroli podatkowych i audytów

Został opublikowany projekt Rozporządzenia z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie sposobu

przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg oraz wymagań technicznych

dla informatycznych nośników danych, na których księgi mogą być zapisane i przekazywane.

Z regulacji projektu wynika, że JPK będzie mógł być przesyłany:

za pomocą oprogramowania interfejsowego MF, po opatrzeniu ich podpisem

elektronicznym, lub

6

za pomocą informatycznych nośników danych, na których księgi mogą być zapisane i

przekazywane.

Projekt rozporządzenia nie precyzuje jakie nośniki są dopuszczalne, precyzuje wyłącznie, iż

takie nośniki powinny być:

oznakowane w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację;

przystosowane do przenoszenia pomiędzy powszechnie dostępnymi urządzeniami

odczytującymi;

dostosowane do przechowywania w temperaturze 18-22oC przy wilgotności względnej

40-50%.

Oraz zapewniać możliwość wiernego odczytywania danych w urządzeniach produkowanych

przez różnych producentów, właściwych dla danego typu nośnika.

Pomocną informacją jest natomiast wyjaśnienie MF, że nie ma obowiązku generowania jednego

pliku zbiorczego, ponieważ dopuszczalna jest możliwość utworzenia i przekazania wielu plików

– np. w sytuacji wykorzystania różnych systemów informatycznych do ewidencji zdarzeń

podlegających raportowaniu.

Ponadto, Ministerstwo wyjaśniło, że dane na potrzeby JPK mogą pochodzić z aplikacji

źródłowych, jak i mogą być generowane z Hurtowni Danych.

Pytania otwarte

Wciąż niektóre kwestie dotyczące stosowania JPK pozostają niewyjaśnione.

Mikroprzedsiębiorcy

Przepisy dotyczące JPK nie odnoszą się wprost do mikroprzedsiębiorców, należy założyć

jednak, że najprawdopodobniej podmioty te zostaną objęte obowiązkiem od 1 lipca 2018.

7

Firmy zagraniczne

Sporo kontrowersji wzbudza również objęcie obowiązkiem generowania JPK podmiotów

zagranicznych, nie posiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia

działalności. Nie jest bowiem pewne, jakie struktury będą obowiązkowe w przypadku takich

podmiotów, oraz jak klasyfikować dane przedsiębiorstwo pod względem osiąganych obrotów

(czy mają być to tylko obroty zrealizowane w Polsce czy też na całym obszarze działalności).

Indywidualne aspekty działalności danej firmy

Sporo wątpliwości technicznych może powstać po szczegółowej analizie poszczególnych

struktur zaprezentowanych na stronach MF, w zakresie chociażby pól obowiązkowych

i opcjonalnych dotyczących danego przedsiębiorstwa, czy też w kontekście różnych

indywidualnych aspektów działalności danej firmy. Dlatego też tak ważne jest aby do

odpowiednich analiz i przygotowania się do generowania JPK przystąpić już teraz.

Autor artykułu:

Ewelina Nowakowska

Partner oraz Doradca Podatkowy

w firmie HLB M2 Audyt

Ewelina Nowakowska należy do grona najlepszych

polskich doradców podatkowych w kategorii podatku od

towarów i usług (VAT) według Dziennika Gazety Prawnej.

8

Więcej informacji na temat Jednolitego Pliku Kontrolnego.

9

www.assecobs.pl

www.hlbm2.pl