College Week 1 Grondprincipes van de

Wetenschap

Inleiding in de Methoden & Technieken

2013 2014

Hemmo Smit

Overzicht van dit college

Korte inleiding in het vakgebied

Praktische informatie over het vak

Wat is wetenschap?

De empirische cyclus

Variabiliteit verklaren: variantie

Hiervoor lezen:

Leary: Hoofdstuk 1 & 2

Psychologie = een wetenschappelijke discipline die

gedrag en mentale processen (emotie, denken)

bestudeert met wetenschappelijke methoden.

Geschiedenis methodologie

Buddha (563-483 v.Chr.) en Aristoteles (384- 322 v.Chr.) stelden al vragen over oorzaken van gedrag, denken en emotie.

Ca. 1875: geboorte van de wetenschappelijke

psychologie (Wundt, James, Watson)

James McKeen Cattell: methodologie in onderwijs.

Waarom M&T?

Universiteit = wetenschappelijk onderwijs

Wetenschap = gebaseerd op onderzoek

M&T = hoe je goed onderzoek doet

Voor Wie?

Voor iedereen: om onderzoek te kunnen begrijpen

Voor velen: om onderzoek te kunnen doen

Voor weinigen: om een masters M&T te behalen

M&T en Statistiek in de Bachelor

Eerste jaar

1. Inleiding in de Methoden en Technieken

2. Toetsende Statistiek

3. Experimenteel en Correlationeel Onderzoek (ECO)

Tweede jaar

4. Psychometrie

5. MultiVariate DataAnalyse (MVDA)

Derde jaar

Bachelorproject

Organisatie Eerstejaarscursussen

Colleges

Werkgroepen

Huiswerkopdrachten

BlackBoard

Extra werkgroepen

Studiestof

Collegesheets (via Blackboard)

Werkboek Inleiding Methoden & Technieken

Leary (2011) Introduction to Behavioral Research Methods, 6th edition.

Howell (2012/2013). Statistical Methods for Psychology, 8th edition.

SPSS 21 (software incl. digitale handleidingen)

Eindcijfer (voor 5 ECTS)

Tentamen (70%)

- week 10

- 40 MC-vragen met 4 alternatieven

- Zelfgemaakte spiekbrief

SPSS-vaardigheidstoets (30%)

Aanwezigheid + actieve deelname

Lees de inleiding van het werkboek!

Overzicht van deze Cursus

1. Grondprincipes van de Wetenschap

2. Observeren en Meten

3. Kwaliteit van Meetinstrumenten; Inleiding SPSS

4. Inspecteren van Data: Verdelingen

5. Oefentoets

6. Normaalverdeling en z-scores

7. Samenhang tussen Variabelen

8. Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle

9. (Quasi-)Experimentele Proefopzetten

10. Tentamen + SPSS-vaardigheidstoets

De wetenschappelijke benadering

1. Systematisch empirisme

2. Publieke verificatie

3. Oplosbare problemen

Wetenschappers doen feitelijk 2 dingen:

1. Ontdekken en beschrijven van verschijnselen,

patronen en relaties.

2. Verklaringen/theorien opstellen, toetsen en evalueren

Categorien van (gedrags)onderzoek

Descriptief: beschrijven, inventariseren

Correlationeel: relaties tussen verschijnselen

Experimenteel: oorzaak-gevolg (causale) relaties

aantonen. Kenmerken: manipulatie, random toewijzing

en experimentele controle

Quasi-experimenteel: als experimenteel, maar met

minder strenge controle en/of geen random toewijzing

De empirische cyclus (De Groot, 1961)

.

Observatie

Inductie

Deductie

Toetsing

Evaluatie

1. Observatiefase

Er ontstaat een idee voor een onderzoeksvraag

Kan overal vandaan komen = vrijheid van ontwerp (zie

Leary p. 15-16)

Specifieke observatie

2. Inductiefase

Idee uitwerken tot (zeer) algemene hypothese/theorie

leap of faith

Theorie = verzameling uitspraken (proposities) die de

relatie beschrijft tussen een aantal begrippen (concepten).

Algemene theorie Specifieke observatie

3. Deductiefase

Uit algemene hypothese/theorie wordt een toetsbare

werkhypothese (onderzoeksvraag) afgeleid.

Deductie = logica

Het is een voorspelling die uit de theorie volgt.

Werkhypothese Algemene theorie

2 soorten definities

1) Conceptuele definitie = wat wordt met een begrip

bedoeld (abstract)

2) Operationele definitie = hoe wordt het begrip

waargenomen, gemeten of gemanipuleerd (concreet).

4. Toetsingsfase

Werkhypothese toetsen door onderzoek daadwerkelijk uit

te voeren.

Data verzamelen

Analyseren van verzamelde data

Conclusies trekken

op basis van analyse

naar aanleiding van de onderzoeksvraag

over correctheid van hypothesen

5. Evaluatiefase

Wat zegt het resultaat over de algemene

hypothese/theorie?

Bevestigen of verwerpen?

Theorie aanpassen, uitbreiden of verbeteren?

Tekortkomingen aan ons onderzoek?

Kan een theorie worden bewezen?

Positief bewijs (waar): logisch onmogelijk

Negatief bewijs (niet waar): praktisch onmogelijk.

Waar zijn we dan mee bezig? Bewijs verzamelen om theorie te ondersteunen

Kwaliteit van bewijs hangt af van:

-Strengheid van de tests

-Aantal bevestigingen

-Methodologisch pluralisme = Gevarieerdheid methoden

Doel van onderzoek

Beschrijven, voorspellen en verklaren van verschillen in

gedrag en mentale processen tussen mensen

(= variabiliteit).

Variabele = iets dat kan variren.

- tussen personen (sekse, wel/niet depressief)

- tussen situaties (werk vs. priv)

- in de loop van de tijd (van kind naar volwassene)

Variantie als maat voor variabiliteit

1

)( Variantie

2

2

n

yys

ij

y

)( yy )( yy

Bekijkt scores t.o.v. een standaard (het gemiddelde).

Squares) of (Sum omkwadratens)(

(personen)gen waarneminaantalhet n

(optellen)ken sommatiete

(j) groep bepaaldeeen uit (i)individu bepaaldeen van score de

gemiddeldegroot het

2

yy

y

y

ij

ij

Opsplitsen van variantie

Total

Variance

Systematic

Variance

Error

Variance = +

Totale variantie = alle verschillen tussen individuen.

Systematische variantie = verschillen door (samenhang met)

bepaalde variabele.

Foutenvariantie = de onverklaarde verschillen.

Totale ~ = systematische ~ + fouten~

(te verklaren) (verklaarde) (onverklaarde)

(totaal) (tussengroeps) (binnengroeps)

Voorbeeld (gebasseerd op Tryon, 1942)

Group # Error i j

Bright 20 1 1

Bright 17 2 1

Bright 32 3 1

Dull 90 1 2

Dull 74 2 2

Dull 103 3 2

Is er een (systematisch) verschil tussen de twee groepen ratten wat betreft het aantal fouten dat ze maken in het doolhof?

Totale (te verklaren) variantie

)( yy )( yy

1

)( Variantie Totale

2

2

n

yys

ij

y

1. Bereken het groot gemiddelde

2. Bereken afwijkingen van het groot gemiddelde

3. Kwadrateer die afwijkingen

4. Tel de afwijkingen bij elkaar op SS(totaal)

5. Deel door n-1

Hoeveel variabiliteit in aantal fouten?

Totale Variantie in beeld

y

Stap 4: Tel de afwijkingen bij elkaar op

Group #Error

Bright 20 - 36 1296

Bright 17 - 39 1521

Bright 32 - 24 576

Dull 90 + 34 1159

Dull 74 + 18 324

Dull 103 + 47 2209

336 0 7082

Var

1

)( variantieTotale

2

2

n

yys

ij

y 566

336

n

yy

ij

)( yyij 2)( yyij jy )( jij yy

2)( jij yy )( yy j 2)( yy j

Stap 5: Deel door n-1

4.141616

7082

1

)( variantieTotale

2

2

n

yys

ij

y

Dit is een maat voor de totale mate van variabiliteit

in het aantal fouten van de 6 ratten.

566

336

n

yy

ij

Systematische variantie (verklaarde ~)

)( yy )( yy

1. Bereken de groepsgemiddelden (en het groot gemiddelde)

2. Bereken afwijkingen van het groot gemiddelde

3. Kwadrateer die afwijkingen

4. Vermenigvuldig met aantal observaties per groep

5. Tel de uitkomsten bij elkaar op SS(tussen)

6. Deel door n-1

1

)( variantiecheSystematis

2

n

yyn jj

Hoeveel variabiliteit is er TUSSEN de groepen?

Systematische variantie in beeld

y

jy

jy

Stap 1 = Bereken de groepsgemiddelden

893

1037490

233

321720

DULL

BRIGHT

y

y

1

)( variantiecheSystematis

2

n

yyn jj

Stap 2 = Bereken afwijkingen van groot gem.

3356 -98 )(

335623)(

yy

yy

DULL

BRIGHT

1

)( variantiecheSystematis

2

n

yyn jj

Stap 3 = Kwadrateer die afwijkingen

1089)33()(

1089)33()(

22

22

yy

yy

DULL

BRIGHT

1

)( variantiecheSystematis

2

n

yyn jj

Stap 4 = Vermenigvuldig met het aantal

observaties in die groep

326710893)(

326710893)(

2

2

yyn

yyn