23
____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE WSTĘP Zdania warunkowe to chyba najczęsciej spotykany punkt wszelkich sprawdzianów i testów gramatycznych z języka angielskiego. Dzieje się tak ze wzlędu na powszechnie przyjęte „stałe” reguły, które rządzą składnia tych zdań. No i jeśli uczeń lub student reguł tych nie wkuje na pamięć, jego szanse na uzyskanie pozytywnej oceny są bardzo zagrożone. Ze względu na powtórkowy charakter poniżej zawartego materiału, musimy podać te reguły, tak aby uczeń mógł odpowiednio reagowac na szkolne hasła, takie jak „typ pierwszy zdania warunkowego”, albo „przeszłość nierealna”, czy nawet „tryb łączący” i na sam widok słowa „if” łączącego dwie części wypowiedzi. Po prostu, większość nauczycieli tak podchodzi do nauczania zdań warunkowych, jak... wcześniej uczono ich samych w szkołach i na uniwersytetach, czyli dalej przekazuje... reguły. Tyle tylko, że skutki tego bywaja często fatalne – uczniowie i studenci nienawidzą zdań warunkowych i niezbyt chętnie ich uzywają, zarówno w mowie, jak i piśmie, kiedy przychodzi do wykazania się praktyczną znajomoscią języka angielskiego w realnym otoczeniu zawodowym A szkoda, bo „gdybanie”, czyli właśnie „stawianie warunków”, jest naturalną skłonnościa każdego myślącego człowieka! Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji? Czy można „oddać” polskim miłośnikom języka angielskiego tak pozyteczne narzędzie komunikacji i wyrażania swoich myśli, jakim są zdania warunkowe? Uważamy, że tak. Ale zróbmy to w pewnej kolejności. I tak, w pierwszej części – zgodnie z przeznaczeniem „repetytorium” powtórzyny obowiązujace tradycyjne reguły budowania zdań warunkowych, a dopiero potem spróbujemy podać sposób na ich lepsze zrozumienie i... „bezbolesne” używanie. Mamy nadzieję, że nie spowodujemy powstania kolejnego zbioru nudnych reguł, a jedynie ułatwimy Wam stosowanie zdań warunkowych w języku angielskim! If I can, you can! ______________________________________________________________________________ 1

CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE

WSTĘP Zdania warunkowe to chyba najczęsciej spotykany punkt wszelkich sprawdzianów i testów

gramatycznych z języka angielskiego. Dzieje się tak ze wzlędu na powszechnie przyjęte

„stałe” reguły, które rządzą składnia tych zdań. No i jeśli uczeń lub student reguł tych nie

wkuje na pamięć, jego szanse na uzyskanie pozytywnej oceny są bardzo zagrożone.

Ze względu na powtórkowy charakter poniżej zawartego materiału, musimy podać te reguły, tak

aby uczeń mógł odpowiednio reagowac na szkolne hasła, takie jak „typ pierwszy zdania

warunkowego”, albo „przeszłość nierealna”, czy nawet „tryb łączący” i na sam widok słowa „if”

łączącego dwie części wypowiedzi. Po prostu, większość nauczycieli tak podchodzi do nauczania

zdań warunkowych, jak... wcześniej uczono ich samych w szkołach i na uniwersytetach, czyli

dalej przekazuje... reguły. Tyle tylko, że skutki tego bywaja często fatalne – uczniowie i studenci

nienawidzą zdań warunkowych i niezbyt chętnie ich uzywają, zarówno w mowie, jak i piśmie,

kiedy przychodzi do wykazania się praktyczną znajomoscią języka angielskiego w realnym

otoczeniu zawodowym A szkoda, bo „gdybanie”, czyli właśnie „stawianie warunków”, jest

naturalną skłonnościa każdego myślącego człowieka!

Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji? Czy można „oddać” polskim miłośnikom języka

angielskiego tak pozyteczne narzędzie komunikacji i wyrażania swoich myśli, jakim są zdania

warunkowe? Uważamy, że tak. Ale zróbmy to w pewnej kolejności. I tak, w pierwszej części –

zgodnie z przeznaczeniem „repetytorium” powtórzyny obowiązujace tradycyjne reguły

budowania zdań warunkowych, a dopiero potem spróbujemy podać sposób na ich lepsze

zrozumienie i... „bezbolesne” używanie. Mamy nadzieję, że nie spowodujemy powstania

kolejnego zbioru nudnych reguł, a jedynie ułatwimy Wam stosowanie zdań warunkowych w

języku angielskim!

If I can, you can! ______________________________________________________________________________

1

Page 2: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 1. ZDANIA WARUNKOWE – PODZIAŁ TRADYCYJNY

W języku angielskim tradycyjnie wyróżnia się trzy typy zdań warunkowych różniących

się stosunkiem mówiącego do opisywanych faktów. W tym celu używane są różne formy

gramatyczne. I tak:

Typ 1: Mówca chce przekazać, że coś się zdarzy, jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Przy

tym, szanse na realizacje tego warunku odnioszącego się do przyszłości są najczęściej dość

duże. Na przykład:

She will come, if you ask her. Ona przyjdzie, jeśli ją poprosisz. Widzimy, że w języku polskim, tłumacząc to zdanie, dwa razy użyliśmy form czasu przyszłego –

przyjdzie, poprosisz. Natomiast w języku angielskim wystarczyło odnieść się do przyszłości

tylko raz will come, w głównej części zdania, a i tak automatycznie cała wypowiedź będzie

dotyczyła przyszłości – „Zadzwoń do niej – dzisiaj, jutro, za tydzień, i ona wtedy przyjdzie”.

Warto pamiętać, że will (lub shall) pozostanie w głównej części zdania, nawet jeśli zmienimy

kolejność na: If you ask her, she will come. Inne przykłady zdań warunkowych Typu 1, w różnych konfiguracjach: If it rains, I shall get wet. You will have an accident, if you aren’t careful. If they stay, I’ll leave! He’ll help you, if you pay him. What will you do, if she doesn’t want to come? If he doesn’t do it, she won’t pay him. ______________________________________________________________________________

2

Page 3: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Typ 2: Mówca także chce przekazać, że coś się może wydarzyć, jeśli zostanie spełniony

jakiś warunek, ale szanse na realizację tego warunku są o wiele mniejsze, niż w „Typie 1”.

Pewnie dlatego, przez to „mniejsze prawdopodobieństwo”, tego typu zdania warunkowe są

często używane przez marzycieli śniących na jawie:

If I had a lot of money, I would buy a beautiful house. Gdybym miał dużo pieniedzy, kupiłbym piękny dom. W tego typu konstrukcjach w zdaniu podrzędnym z if używana jest forma czasownika podobna

do formy czasu przeszłego – w tym przypadku had, a w zdaniu głównym would (lub should)

wraz z bezokolicznikiem – w tym przypadku „would buy”. Oczywiście, nie zawsze musi to być wypowiedź aż tak „marzycielska”. Po prostu – drugi typ

wyraża mniejsze prawdopodobieństwo realizacji warunku – ale ocena szans na realizację tego

warunku najczęściej wychodzi z punktu widzenia mówcy. A oto kilka innych przykładów:

If I met her tonight, I would dance with her all night. The economy would improve, if people worked harder. He would be stupid, if he didn’t come. If it rained, we would stay inside. Warto przy tym pamietać, że w zdaniu podrzędnym z if, czasownik be przybiera w języku

formalnym postać were, niezależnie od osoby. A zatem: If I were you, I would be very happy. If he were there, they wouldn’t complain. She would help, if she were better paid. If I were a rich ma, I wouldn’t have to sell milk. ______________________________________________________________________________

3

Page 4: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Jednak w języku, mniej oficjalnym, mówionym, coraz częściej usłyszymy formy typu: If I

was you... Ale do problemu were, czyli formy subjunctive, jeszcze powrócimy. Typ 3: Tym razem mówca chce przekazać informacje o warunku, który już nie może zostać

spełniony, ponieważ jego realizacja musiałaby nastąpić w przeszłosci, a... po prostu nigdy nie

nastapiła. Tym razem mamy więc okazję pożalić się, lub pożałować straconych szans, tak jak na

przykład w wypowiedzi:

Gdybym złapał poranny pociag, to byłbym na czas... (ale niestety zaspałem i się spóźniłem.) If I had caught the morning train, I would have been on time… A zatem w „Typie 3” możemy sobie tylko wyobrazic, „co by było, gdyby...” i do tego celu używamy znowu innych środków gramatycznych. A mianowicie, w zdaniu podrzędnym z if (subrdinate if-clause) obowiązuje forma past perfect – had caught, a w zdaniu głównym future- perfect-in-the-past – would have been. Także i tutaj oczywiście kolejność zdania głównego i podrzędnego może być odwrócona: I would have been on time, if I had caught the morning train. Inne przykłady: He would have come to our meeting, if she had called him before. If you had waited, we would have seen you. But you didn’t! If they had won, I wouldn’t have had the money. ______________________________________________________________________________

4

Page 5: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Podsumowanie: Typ 1 (future possible): zdanie główne (main clause): FUTURE zdanie podrzędne if (if-clause): PRESENT (Duża szansa na realizacje stawianego warunku) Typ 2 (present unreal): zdanie główne (main clause): FUTURE-IN-THE-PAST (would) zdanie podrzędne if (if-clause): PAST (Mniejsza szansa na realizację stawianego warunku; rozmarzone „gdybanie”) Typ 3 (past unreal): zdanie główne (main clause): FUTURE-PERFECT-IN-THE-PAST (would have) zdanie podrzędne if (if-clause): PAST PERFECT (Nierealna szansa na realizacje warunku, ponieważ jest już na to za późno.) ______________________________________________________________________________

5

Page 6: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 2. INNE ZDANIA WARUNKOWE W podziale tradycyjnym, przy którym jeszcze zostajemy, trochę na siłę upycha się w

podkategoriach zdania warunkowe, które jak gdyby nie do końca odpowiadają powyższym trzem

typom. Paradoksalnie – często tworzone są w tym celu reguły dla „podtypów”, których nagle

mnoży się tak dużo, że w pewnej chwili uczeń czy student, ma wszystkiego dość. No bo jak

sklasyfikować zdania warunkowe takie jak:

I shan’t be happy if he won’t come. If you ask him, he would come. If you have seen him today, he will have told you the news. W tych przypadkach, nawet wielu nauczycieli języka angielskiego automatycznie stawia

czerwoną kreskę oznaczając takie konstrukcje jako błędne, a tymczasem z punktu widzenia

gramatyki angielskiej, są one zupełnie poprawne. Po prostu, mówca – native-speaker - powiedział

to co chciał powiedzieć nie przejmując się żadnymi „regułami”. Bo w jego angielskiej lub, na

przykład, amerykańskiej głowie matka natura wytworzyła takie mechanizmy, które pozwalają mu

się w pełni porozumiewać z rodakami. A inni po prostu, muszą się tego uczyć! Co zatem z tymi „podtypami” w tradycyjnym rozumieniu reguł przekazywanym osobom

uczącym się języka angielskiego? Oto krótkie przypomnienie, (kolejność „podtypów” nie ma

większego znaczenia gramatycznego):

Podtyp 1: przyczyna i skutek (zgodność czasów) Dla wyrażenia relacji pomiedzy przyczyną i skutkiem można użyć dwóch takich samych

form czasowych zarówno w zdaniu głównym, jak i podrzędnym: If I made a promise, I kept it. Oil floats, if you put it on water ______________________________________________________________________________

6

Page 7: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES (Warto zauważyć, że w tego typu zdaniach relację pomiędzy przyczyną i skutkiem równie

dobrze można wyrazić za pomocą WHEN: Oil floats when you put it on water.) Podtyp 2: prośby (formy grzecznościowe) Kiedy prosimy kogoś o wyrażenie zgody, w zdaniu podrzędnym (if-clause) możemy użyć will lub

would: If you will wait a moment, I’ll get you a cup of coffee. If you would love me, we would be happy. Podtyp 3: rozterki i wątpliwości Tutaj prawdopodobieństwo zwykle obecne w Typie 1, zostaje trochę „rozmyte” poprzez

użycie should w zdaniu podrzędnym: If I should be late, they don’t have to wait for me – co jest odpowiednikiem czegoś w rodzaju: Na wypadek, gdybym się spóźnił, oni nie muszą na mnie czekać. Przy tym wszystkim, istnieje dużo kombinacji warunkowych zawierających czasowniki modalne -tak

jak na przykład can i must, ale nie tylko. W połączeniu z rónymi formami czasowymi oraz aspektami

ciągłym i prostym (continuous & simple), tworzą one wiele konstrukcji, układanie których w podtypy

i podkategorie – ze względu na ich mnogość – po prostu mija się z celem. Dlatego w dalszej części

zaproponujemy zupełnie inne podejście do problemu zdań warunkowych – i nie tylko – pokazać je w prostym ujęciu nowego trybu gramatycznego. Co więcej – tryb ten

jest „nowy” tylko w gramatyce angielskiej, bo w języku polskim istnieje od bardzo dawna. Mowa

tutaj o trybie przypuszczającym – the hypothetical mood!

______________________________________________________________________________

7

Page 8: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 3. WARUNKI I TRYBY W języku angielskim, wymienione wcześniej realne i nierealne konstrukcje warunkowe, a wśród

nich także i te zawierające czasowniki modalne - zwykle traktuje się jako, mniej lub bardziej,

oddzielne kategorie gramatyczne. Tymczasem o wiele łatwiej je zrozumieć, gdy umieścimy je w

jednym, doskonale znanym Polakom, trybie przypuszczającym – THE HYPOTHETICAL MOOD. Przyjmujemy, że składa się on z dziesięciu form subjunctive oraz dziesięciu form modalnych

(czasownik modalny + bezokolicznik). Typowym reprezentantem tego trybu jest zdanie

warunkowe z formą subjunctive w jednej części i słowem WOULD lub SHOULD w zdaniu

głównym - tak jak na przykład:

If the tree fell, it would block the road. Gdyby drzewo się zwaliło, zablokowałoby drogę. CZYM JEST TRYB W JĘZYKU? Gramatyczna kategoria TRYBU, to nic innego jak indywidualny STOSUNEK mówcy do

zawartości jego wypowiedzi. Największe różnice dostrzegamy tutaj pomiędzy użyciem trybów

orzekającego i rozkazującego. Tryb orzekający prezentuje FAKTY. Na przykład zdanie:

Our team won the race. Nasza drużyna wygrała ten wyścig. - oddaje rzeczywistość opartą na bezpośrednim pojmowaniu przez nasze zmysły na

zasadzie „wiem o tym, bo albo to widziałem, albo o tym słyszałem”.

______________________________________________________________________________

8

Page 9: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Natomiast tryb rozkazujący wyraża BRAK FAKTU. Na przykład, zdanie: Win the race! Wygraj ten wyścig! - mówca pragnie dopiero zamienić na FAKT poprzez wydanie polecenia lub rozkazu. Pomiędzy trybami orzekającym i rozkazującym jest właśnie tryb przypuszczający. Na przykład zdania: Our team may still win the race. Nasza drużyna może jeszcze wygrać ten wyścig. Our team might still win the race. Nasza drużyna mogłaby jeszcze wygrać ten wyścig. - nie wyrażją ani FAKTU, ani BRAKU FAKTU, a jedynie wątpliwość, założenie, warunek, prawdopodobieństwo, itp., co oznacza, że brak tutaj pewności co do „możliwości stania się

tego wydarzenia FAKTEM”. Innymi słowy, FAKT rozumiemy jako „prawdę”. A zatem z tego punktu widzenia, trzy tryby

oddają stosunek mówcy do prawdy: pozytywny (tryb orzekający), neutralny (tryb

przypuszczający), i negatywny (tryb rozkazujący). Do tego trybu przypuszczającego

wyrażającego neutralny stosunek mówcy do faktów, należą właśnie zdania warunkowe.

Jednym z podstawowych składników trybu przypuszczającego w języku angielskim - THE

HYPOTHETICAL MOOD - są konstrukcje zawierające czasowniki modalne (modal verbs).

Wraz z bezokolicznikiem tworzą one rozbudowane orzeczenie wypowiedzi. Same w sobie nie

wyrażają żadnej akcji lub stanu, a jedynie przypuszczalny stosunek wobec akcji lub stanu: ______________________________________________________________________________

9

Page 10: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Our team may still win the race. Albo nawet: Our team might still win the race. A zatem, z semantycznego punktu widzenia, czasowniki modalne mają tylko „część” znaczenia.

Innymi słowy zawsze potrzebują one semantycznego uzupełnienia ze strony bezokolicznika, który

posiada pełne znaczenie. Czasowników modalnych jest w języku angielskim 13: osiem realnych (prawdopodobnych) (factual) i pięć nierealnych (nieprawdopodobnych) (nonfactual):

FACTUAL: WILL SHALL CAN MAY MUST OUGHT TO (NEED DARE) MODALS

NONFACTUAL: WOULD SHOULD COULD MIGHT (USED TO) Trzy z nich - NEED, DARE, USED TO - ujęte zostały w nawiasach, ponieważ wykazują one

właściwości charakterystyczne zarówno dla czasowników modalnych jak i pełnych

czasowników leksykalnych. Wynika z tego, że mamy do czynienia z 10 „czystymi”

czasownikami modalnymi, które wraz z ośmioma formami bezokolicznika tworzą 80 kombinacji

konstrukcji modalnych możliwych w języku angielskim. Szczegółowo czasowniki modalne, ich użycie i znaczenia omawiamy w osobnym zeszycie z tej

serii, zatytułowanym właśnie „Czasowniki modalne” („Modal Verbs”). Teraz tylko przypomnimy

ich najważniejsze cechy i funkcje związane z występowaniem w konstrukcjach warunkowych i

warunkowo-podobnych.

______________________________________________________________________________

10

Page 11: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 10. NIEPRAWDOPODOBNE ZDANIA WARUNKOWE Wiemy już, że „typowa” wypowiedź warunkowa zawiera w zdaniu podrzędnym (subordinate

clause) z IF formę subjunctive, a w zdaniu głównym (main clause) czasownik pomocniczy, (a

nie modalny!), WOULD lub SHOULD. Pierwsza seria przykładów tego typu konstrukcji odnosi się do teraźniejszości lub przyszłości: I shouldn’t worry if I were you. Nie martwiłbym się, gdybym był na twoim miejscu. If you were a woman, you would understand. Gdybyś był kobietą, zrozumiałbyś. If you came tomorrow, you’d probably find him in. Gdybyś przyszedł jutro, to byś prawdopodobnie go zastał. What would you do if war were to break out? Co byś zrobił, jeśli miałaby wybuchnąć wojna? Would you mind if I opened the window/my opening the window? Czy miałbyś coś przeciwko temu, żebym otworzył okno? A także: If I had a free choice, I’d be lying on the beach now. Even if he went down on bended knees, I wouldn’t forgive him. You would be taking a great risk, if you invested in that concern.

______________________________________________________________________________

11

Page 12: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Porównajmy również: If you ASKED me tomorrow, I would/should be able to give you the answer. Gdybyś zapytał mnie jutro, byłbym w stanie udzielić ci odpowiedzi. If you ASK me tomorrow, I would/should be able to give you the answer. Jeśli zapytasz mnie jutro, będę prawdopodobnie w stanie udzielić ci odpowiedzi. A oto dwa przykłady wypowiedzi odnoszących się do przeszłości i zawierających przeszłą

formę subjunctive wraz z czasownikiem pomocniczym poprzedzającym bezokolicznik w postaci

perfektywnej:

If I had known, I would have told you. Gdybym był wiedział, to bym ci powiedział. If I had been working at that time, I would have not let him in. Gdybym był pracował o tej porze, to bym go nie wpuścił do środka. Mówiąc „po staremu”, powyższe dwa rodzaje zdań warunkowych mieszczą się w „typowej”

klasyfikacji. Trudności natomiast mogą sprawić wypowiedzi, w których poszczególne

części odnoszą się do różnych czasów - mixed times:

I should be happy if I had not taken your advise last year. Byłbym teraz szczęśliwy, gdybym nie posłuchał twojej rady w ubiegłym roku. If only he had helped us, we wouldn’t be in difficulties now. Gdyby tylko on nam pomógł wtedy, nie bylibyśmy w kłopotach teraz. ______________________________________________________________________________

12

Page 13: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Również: If it were not so, I should have told you. If they had left at ten, they would certainly be home by midnight. Nobody would be paying attention if you had not made such a fuss about it. If I’d gone on one of those cheap package-tours, I’d be lying on a lovely beach now. Pamiętajmy także o tym, że konstrukcja warunkowa może zawierać dodatkowe zdanie podrzędne NIE wyrażające warunku, w czasie wynikającym z kontekstu wypowiedzi: If I had a lot of money, I would do WHAT I LIKED. If I know THAT HE WILL BEHAVE DECENTLY, I should not worry. If you saw the garden now THAT ALL THE FLOWERS ARE BLOOMING, you would

understand their admiration. If I had the certainty THAT THE PARCEL HAS BEEN DELIVERED, my mind would be at

ease. If he asked me for a loan BECAUSE HE HAD LOST HIS MONEY, I shouldn’t give him a cent. If you really loved me, you’d buy me everything I WANT. I WONDER, what would happen if you told him WHAT YOU THINK OF HIM. If after several lessons he still thought YOU HAD NO TALENT, he would tell you frankly. Nieprawdopodobne (nonfactual) konstrukcje warunkowe zawierające bezokolicznik w postaci

perfektywnej mogą również wyrażać „przyszłą negację”: It’s a pity you came today. If you had come tomorrow, we would have more time together. Szkoda, że przyszedłeś dzisiaj. Gdybyś był przyszedł jutro, mielibyśmy więcej czasu dla siebie. Had he started yesterday, he would have arrived tomorrow. Gdyby on wyruszył wczoraj, przybyłby jutro. Czyli: He will not arrive tomorrow after all. ______________________________________________________________________________

13

Page 14: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Porównajmy : If my son had been alive, today would have been his birthday. If my son were/was alive, today would be his birthday. - w drugiej wypowiedzi także zostaje zachowany sens negacji, ale brakuje znaczenia „skutku” obecnego w konstrukcji pierwszej. W przeszłej mowie zależnej, zdania warunkowe, takie jak: He said he would do the same if he were in her place. I told you that I would give mine if I hadn’t lost them. mogą zostać uznane za wynik zamiany zarówno „prawdopodobnych” jak

i „nieprawdopodobnych” konstrukcji: I’ll/I’d do the same if I am/were in her place. I’ll/I would give him mine if I haven’t/hadn’t lost them. Ale wypowiedź zależna typu: He said he would have done the same if he had been in her place. zazwyczaj zostanie potraktowana jako zmiana z: I would do the same if I were in her place. Podobne zasady stosują się do zmiany na przeszłą mowę zależną wszystkich innych

konstrukcji warunkowych. ______________________________________________________________________________

14

Page 15: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 11. ZDANIA WARUNKOWE Z CZASOWNIKAMI MODALNYMI Przejdźmy teraz do „nieprawdopodobnych” zdań warunkowych zawierających czasowniki

modalne - WOULD, SHOULD, COULD i MIGHT. Mogą się one pojawiać w zdaniu pod-

rzędnym z IF, a także w zdaniu głównym, lub w obydwu z nich.

a) czasownik modalny (modal) WOULD lub SHOULD w zdaniu podrzędnym z IF; czasownik pomocniczy (auxiliary) WOULD lub SHOULD w zdaniu głównym (nadrzędnym): If you would love me, we would/should be happy. Jeśli zechciałbyś mnie pokochać, bylibyśmy szczęśliwi. If he would only apply for the job, he would certainly get it. Jeśliby on tylko zechciał poprosić o tę pracę, z pewnoścą by ją dostał. A także: It would be much better if you would be not so hypocritical. I should be grateful if you would reply as soon as possible. (=...if you are willing to

reply...) If I should meet her, I should speak to her. Should they start the next day, we would intercept them. Porównajmy : I should be glad if she would return. She would die if he returned. ______________________________________________________________________________

15

Page 16: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Przyjrzyjmy się również użyciu modalnego SHOULD w wypowiedziach, gdzie tryb

przypuszczający (hypothetical) łączy się z trybem orzekającym (indicative), lub rozkazującym

(imperative): Should I be free tomorrow, I will come. Jeśli tak się zdarzy, że będę wolny jutro, przyjdę. Should he refuse, arrest him at once. Na wypadek gdyby odmówił, aresztujcie go od razu. If you should change your mind, please let us know. Jeśliby się tak zdarzyło, że zmienisz zdanie, powiadom nas. Porównajmy również: Should you/If you should see John, give him my regards. (... ale jest mało prawdopodobne, że go spotkasz.) If you see John, give him my regards. (...prawdopodobnie go spotkasz.)

b) czasownik modalny WOULD lub SHOULD w zdaniu głównym (main clause): I wouldn’t be Lady Spencer’s butler, even if you made me a duke. Nie zechciałbym być lokajem Lady Spencer, nawet gdyby zrobiłbyś mnie księciem. Were it possible, it should be done this night. Gdyby było to możliwe, to powinno być to zrobione dzisiaj w nocy.

______________________________________________________________________________

16

Page 17: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES

c) czasownik modalny COULD lub MIGHT w zdaniu

głównym; forma subjunctive w zdaniu podrzędnym z IF: If Bill were here now (but he isn’t), we could play tennis. Gdyby Bill był tutaj teraz (ale go nie ma), moglibyśmy zagrać w tenisa. If you were over 16, you could/might drive a car. Gdybyś miał ponad 16 lat, mógłbyś prowadzić samochód. – „Ale nie masz i nie możesz! If you asked me nicely, I might take you out to lunch. Gdybyś mnie ładnie poprosił, może bym cię zabrał na lunch. If the illness had been diagnosed a day earlier, it might have made all the difference. Jeśli choroba zostałaby zdiagnozowana dzień wcześniej, mogło to zrobić ogromną różnicę. Więcej przykładów: If I knew how it worked, I could (= would be able to) tell him what to do. („...ale nie wiem jak to działa, więc nie mogę mu pomóc.”) If I had known how it worked, I could have told him what to do. („...ale nie wiedziałem jak to działa, więc nie mogłem mu pomóc.”) If you parked your car there (now), we could keep an eye on it. If you had parked your car there (but you didn’t), we could have kept an eye on it. ______________________________________________________________________________

17

Page 18: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES Porównajmy również: If the others were starting now/tomorrow, he might intercept them. If they started tomorrow, he might still intercept them. Had the others started tomorrow/yesterday, he might have intercepted them. Had the others started no sooner than the day before, he might still intercept them. I jeszcze jeden przykład z czasownikiem w formie ciągłej: If he had left the day before, he might be arriving in another ten days or so. Jeśli wyjechał przedwczoraj, być może przyjedzie za 10 dni, lub coś koło tego. A zależnie od tego, co mamy na myśli, możemy powiedzieć: I think he could/might/would/should help you if you tell/told him your problem. If he stayed in the army, he could/might/would/must have been colonel.

d) różne czasowniki modalne zarówno w zdaniu głównym, jak i podrzędnym: If you would have loved me, I might have married you. wola i możliwość: Gdybyś zechciał mnie pokochać, mogłam bym była wyjść za ciebie. A także: If you would rather not, I could tell him you’re ill. If you should be passing my house, you might return the book. If I could go now, I might be able to catch the 8:30 train. ______________________________________________________________________________

18

Page 19: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES

e) ten sam czasownik modalny zarówno w zdaniu głównym, jak i podrzędnym: If I should be late, they shouldn’t wait for me. Co znaczy, w przybliżeniu: Gdyby się tak zdarzyło, że się spóźnię, oni nie powinni czekać

na mnie. Również i inne przykłady: Should it rain, we should take our umbrellas. If you could drive, you could teach me. A: Would you like some pears? B: No, I would rather have grapes, if you wouldn’t mind. ______________________________________________________________________________

19

Page 20: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 12. ZDANIA WARUNKOWE REALNE Do zdań warunkowych prawdopodobnych (realnych) - factual conditional sentences - zaliczamy

całą gamę konstrukcji zawierających formę subjunctive, prawdopodobne czasowniki modalne,

czasowniki pomocnicze, oraz kombinacje z trybami orzekającym i rozkazującym. Na przykład:

Everything will be all right if you will do as you’re told. Wszystko będzie w porządku, jeśli zechcesz tak zrobić, jak ci powiedziano. If people study, they will learn. Jeśli ludzie się będą uczyć, to się nauczą. Porównaj z: If people study, they learn. If a thing must be done, it shall be done. Jeśli coś musi być zrobionę, to (zostanie dopilnowane) żeby było to zrobione. A także: If you can do it, so can I. If you will have it that black is white, I cannot help you. (= If you insist on believing that...) I would like to come back again in the afternoon if I may. He must be lying if he told you that. If he started at seven, he ought to be there by now. If you happen to pass a baker’s, pick me up a loaf, will you? ______________________________________________________________________________

20

Page 21: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES 13. ZDANIA WARUNKOWE W TRYBIE ORZEKAJĄCYM Równie dużą grupę zdań warunkowych tworzą konstrukcje, w których zarówno zdanie

podrzędne jak i nadrzędne należą do trybu orzekającego – indicative-mood conditionals. Jeśli w

obydwu częściach zdania warunkowego występuje ta sama forma czasowa, to całość wyraża

zazwyczaj jakąś uniwersalną prawdę, lub ogólną zasadę, którą można także wyrazić przy pomocy

WHEN (EVER):

Oil floats if/when you put it on water. Olej pływa, jeśli (kiedy) wyleje się go na wodę. If/When I made a promise, I kept it. Jeśli (zawsze kiedy) coś obiecałem, dotrzymywałem tego. Z drugiej strony, jeśli w obydwu częściach tego rodzaju konstrukcji warunkowej występują różne

formy czasowe, całość jest „neutralna” wobec rzeczywistości. I tak, na przykład w: If he proposes to me, I’ll marry him. nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy „oswiadczyny”, czy też samo „małżeństwo” nastąpią,

lub będą miały miejsce. Zdania warunkowe w trybie orzekającym nie podlegają ŻADNYM ograniczeniom wynikającym

z formy czasowej, aspektu, czy też zasady konsekwencji czasowej (tense sequence): If she went there last night, she saw what happened. Jeśli tam poszła wczoraj w nocy, widziała co się stało.

______________________________________________________________________________

21

Page 22: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES If she went there last night, she knows all about it. Jeśli poszła tam wczoraj w nocy, wie o tym wszystko. If she went there last night, she is going to be in trouble. Jeśli poszła tam wczoraj w nocy, będzie miała kłopoty. If she went there last night, she will certainly be home by 12. Jeśli poszła tam wczoraj w nocy, na pewno będzie w domu przed 12. Również i inne przykłady „dowolności” czasowej: If he has recommended it, the quality will be good. Jeśli on to poleca, jakość będzie dobra. If he recommended it, the quality will be good. Jeśli on to polecił, jakość będzie dobra. If he was recommending it, the quality will be good. Jeśli on to polecał, jakość będzie dobra. A także inne „swobodne” przykłady: If any man had ever reached that place, he had probably died in the jungle. Jeśli kiedykolwiek jakiś człowiek dotarł do tego miejsca, prawdopodobnie umarł on w dżungli. If he hadn’t left any message when you called, he probably intends to be back before you have.

Jeśli nie zostawił żadnej wiadomości, kiedy telefonowałeś, prawdopodobnie zamierza wrócić

przed tobą.

If my son has stolen the book, I’ve educated him badly. Jeśli to mój syn ukradł książkę, źle go wychowałem. ______________________________________________________________________________

22

Page 23: CONDITIONAL SENTENCES – ZDANIA WARUNKOWE 1. Przyimki - … · 2020-07-22 · 1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION przyimki miejsca 3U]\LPNyZ W\FK X *\ZDP\ GR RSLV\ZDQLD

1. Przyimki - PREPOSITIONS PREPOSITIONS OF POSITION

przyimki miejsca

Przyimków tych używamy do opisywania umiejscowienia ludzi, zwierząt, przedmiotów,

punktów itp. w przestrzeni.

Odpowiadają one na pytanie: gdzie?

ABOVE nad, powyżej, ponad

AMONG wśród, między

ACROSS przez, poprzez

AROUND dookoła

AT przy (stole), w (domu), na (uniwersytecie)

BEHIND za, z tyłu

BELOW poniżej

BESIDE obok

BETWEEN pomiędzy, między

BY przy, obok

IN w, na (ze stronami świata)

IN FRONT OF przed

INSIDE w środku, wewnątrz

ON na

OUTSIDE na zewnątrz

OVER ponad, nad

Przykłady

He bought the house in the country.

On kupił dom na wsi.

There is a police station at the end of this street.

____________________________________________________________ CONDITIONAL SENTENCES If John told you that last night, he was lying. Jeśli Jan ci to wczoraj powiedział, to kłamał. If he was only delivering letters, why was he trying to get in? Jeśli on tylko dostarczał listy, to dlaczego próbowal wejść do środka? Jak widać, przy tworzeniu tego typu konstrukcji warunkowych jeszcze raz doskonale sprawdza

się zasada, że „nie my jesteśmy dla języka, a język dla nas”. Ale to oczywiście jeszcze nie koniec

tego zagadnienia...

Twoje Notatki ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

______________________________________________________________________________

23