140
Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที ่ 5 ฉบับที ่ 2 ประจำ�เดือน กรกฏ�คม-ธันว�คม 2554 Vol. 5 No. 2 July-December 2011 ISSN 2286-6175 บทความพิเศษ u Health Diplomacy-A Historical Perspective and a Challenge for the Future Jerrold M. Michael บทความวิชาการ u อายตนะกับการวิจัยและการทดสอบทางวิศวกรรมไฟฟ้าแรงสูง Ayatana with Research and Testing in High Voltage Engineering ธนากร น้ำาหอมจันทร์ u การแทรกลายน้ำาในภาพดิจิทัลสำาหรับการป้องกันลิขสิทธิ์ของภาพ Image Watermarking for Image Copyright Protection สมหญิง โภคอุดม u RFID เทคโนโลยีที่ยังเติบโต RFID: A Non-stop technology สราวุธ นนทะสุด บทความวิจัย u ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH ของผลิตภัณฑ์น้ำามันรำาข้าว Free Radical Scavenging Activity to DPPH of Rice Bran and Germ Oil รองศาสตราจารย์ปภาวดี คล่องพิทยาพงษ์, บุญดิศย์ วงศ์ศักดิ สกุลทิพย์ พนาภักดี และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. รุ้งตะวัน สุภาพผล u ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านคุณสมบัติของผู้เรียน ความคิดเห็น เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอน ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กับความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักศึกษา พยาบาล หลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ประจำาปีการศึกษา 2553 An Analysis of Learning Factors for Bachelor of Nursing Science Students at the School of Nursing, Eastern Asia University in Academic Year 2010 พลตรีหญิง ดร .อรนันท์ หาญยุทธ* u กระบวนการจัดการเรียนการสอนวิชาการควบคุมยาสูบ ในหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย Teaching and Learning Processes on Smoking Cessation in the Bachelor of Nursing Science Curriculum at Eastern Asia University อุทัยวรรณ พงษ์บริบูรณ์, สุลี ทองวิเชียร, สุพัตรา มะปรางหวาน, นุชนาท ประมาคะเต, พ.ต. หญิง รัชยา รัตนะถาวร u โครงการเรียนการสอน/วิธีการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เรื่องการพยาบาลผู้ป่วยเด็กที ่มีความผิดปกติของระบบทางเดิน อาหารและแนวคิดที่เกี่ยวข้องรายวิชาการพยาบาลเด็กและ วัยรุ่น (0720315) สำาหรับนักศึกษาชั้นปีที่ 3 Problem-based Teaching Method on Medical Care for Children with Abnormal Digestion ชญานิกา ศรีวิชัย และคณะฯ u ความพึงพอใจในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า Nurses’ Job Satisfaction in Phramongkutklao Hospital ศิริวรรณ เผ่าจินดา u การติดตามสมรรถนะพยาบาลวิชาชีพของผู้สำาเร็จการศึกษา หลักสูตรพยาบาลศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ปีการศึกษา 2552 A Competency Follow-Up of Professional Nurses Study for Bachelor of Nursing Science Program Graduates, Eastern Asia University during the Year 2009 พ.ต. หญิง รัชยา รัตนะถาวร, พิพัฒน์ พันเลียว และ อนัน แซแกะ u การพยาบาลผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจ Nursing Care in Heart Disease Pediatric ชญานิกา ศรีวิชัย u เตาเผาถ่านผลไม้ดูดกลิ ่น Odors Absorbed Fruit Charcoal Furnace ธีรพงศ์ บริรักษ์ และ พงษ์สวัสดิ ์ คชภูมิ u การทดสอบการเปรียบเทียบค่าแรงดันไฟฟ้าเบรกดาว์น ในฉนวนอากาศโดยใช้อิเล็กโตรดแบบระนาบ-ระนาบ และ แกปทรงกลมขนาด 5 และ 25 เซนติเมตร Comparative Experiment of Breakdown Voltage in Air Insulation of Plane-Plane Electrode and Sphere Gap Diameter Size of 5 and 25 Centimeters ธนากร น้ำาหอมจันทร์ u การออกแบบวงจรอิเล็กทรอนิกส์กำาลังสำาหรับรถไฟฟ้าที่ใชระบบพลังงานแสงอาทิตย์ A Design of Power Electronics Circuit for a Solar- Electric Car ปฏิภาณ เกิดลาภ, ชุติพนธ์ อู่ยายโสม, สุพิศ บุญรัตน์ แนะนำาหนังสือ u ปาฏิหาริย์แห่งการสำานึกรู้คุณ สุภกัญญา ชวนิชย์ u สามเหลี่ยมเบอร์มิวดา ดินแดนอาถรรพณ์ ธนากร น้ำาหอมจันทร์

Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

Contents

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

ปท 5 ฉบบท 2 ประจำเดอน กรกฏคม-ธนวคม 2554 Vol. 5 No. 2 July-December 2011 ISSN 2286-6175

บทความพเศษu Health Diplomacy-A Historical Perspective and a Challenge for the Future Jerrold M. Michael

บทความวชาการu อายตนะกบการวจยและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง Ayatana with Research and Testing in High Voltage Engineering ธนากร นำาหอมจนทรu การแทรกลายนำาในภาพดจทลสำาหรบการปองกนลขสทธของภาพ Image Watermarking for Image Copyright Protection สมหญง โภคอดมu RFID เทคโนโลยทยงเตบโต RFID: A Non-stop technology สราวธ นนทะสด

บทความวจยu ฤทธตานอนมลอสระ DPPH ของผลตภณฑนำามนรำาขาว Free Radical Scavenging Activity to DPPH of Rice Bran and Germ Oil รองศาสตราจารยปภาวด คลองพทยาพงษ , บญดศย วงศศกด สกลทพย พนาภกด และ ผชวยศาสตราจารย ดร. รงตะวน สภาพผล u ความสมพนธระหวางปจจยดานคณสมบตของผเรยน ความคดเหน เกยวกบการจดการเรยนการสอน ผลสมฤทธทางการเรยน กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา พยาบาล หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ประจำาปการศกษา 2553 An Analysis of Learning Factors for Bachelor of Nursing Science Students at the School of Nursing, Eastern Asia University in Academic Year 2010 พลตรหญง ดร .อรนนท หาญยทธ*u กระบวนการจดการเรยนการสอนวชาการควบคมยาสบ ในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย Teaching and Learning Processes on Smoking Cessation in the Bachelor of Nursing Science Curriculum at Eastern Asia University อทยวรรณ พงษบรบรณ, สล ทองวเชยร, สพตรา มะปรางหวาน, นชนาท ประมาคะเต, พ.ต. หญง รชยา รตนะถาวรu โครงการเรยนการสอน/วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรองการพยาบาลผปวยเดกทมความผดปกตของระบบทางเดน

อาหารและแนวคดทเกยวของรายวชาการพยาบาลเดกและ วยรน (0720315) สำาหรบนกศกษาชนปท 3 Problem-based Teaching Method on Medical Care for Children with Abnormal Digestion ชญานกา ศรวชย และคณะฯu ความพงพอใจในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา Nurses’ Job Satisfaction in Phramongkutklao Hospital ศรวรรณ เผาจนดาu การตดตามสมรรถนะพยาบาลวชาชพของผสำาเรจการศกษา หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ปการศกษา 2552 A Competency Follow-Up of Professional Nurses Study for Bachelor of Nursing Science Program Graduates, Eastern Asia University during the Year 2009 พ.ต. หญง รชยา รตนะถาวร, พพฒน พนเลยว และ อนน แซแกะu การพยาบาลผปวยเดกโรคหวใจ Nursing Care in Heart Disease Pediatric ชญานกา ศรวชยu เตาเผาถานผลไมดดกลน Odors Absorbed Fruit Charcoal Furnace ธรพงศ บรรกษ และ พงษสวสด คชภมu การทดสอบการเปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวน ในฉนวนอากาศโดยใชอเลกโตรดแบบระนาบ-ระนาบ และ แกปทรงกลมขนาด 5 และ 25 เซนตเมตร Comparative Experiment of Breakdown Voltage in Air Insulation of Plane-Plane Electrode and Sphere Gap Diameter Size of 5 and 25 Centimeters ธนากร นำาหอมจนทรu การออกแบบวงจรอเลกทรอนกสกำาลงสำาหรบรถไฟฟาทใช ระบบพลงงานแสงอาทตย A Design of Power Electronics Circuit for a Solar- Electric Car ปฏภาณ เกดลาภ, ชตพนธ อยายโสม, สพศ บญรตน

แนะนำาหนงสอu ปาฏหารยแหงการสำานกรคณ สภกญญา ชวนชยu สามเหลยมเบอรมวดา ดนแดนอาถรรพณ ธนากร นำาหอมจนทร

Page 2: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

อาศรวาทสดด

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชในวาระวนเฉลมพระชนมพรรษา 5 ธนวาคม 2554

ทรงเปนศร เปนศกด จกรวงศทรงธำรง สนตธรรม นำสสมยทรงทศพธรชธรรมบำรงไผททรงพระเกยรตแผไกลในสกล

พระทรงเปนกำลงของแผนดนพระทรงศลป ทรงศสตรพพฒนผล

พระทรงยง สขแทแกปวงชนพระภวดล ทรงพระ เจรญเทอญ

*เนาวรตน พงษไพบลย

Page 3: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ปท 5 ฉบบท 2 ประจำเดอน กรกฏคม-ธนวคม 2554 Vol. 5 No. 2 July-December 2011 ISSN 2286-6175

วตถประสงค 1.เพอสงเสรมสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยและทรรศนะทางวชาการทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2.เพอเปนเวทเผยแพรผลงานทางวชาการและผลงานวจยของอาจารยนกศกษาทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย

3.เพอเปนแหลงศกษาคนควาทางวชาการและการวจยเพอนำาไปใชประโยชนตอไป

เจาของ มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ทปรกษา อธการบดดร.โชตรสชวนชย

รองอธการบดฝายนโยบายและแผนอาจารยสภกญญาชวนชย

รองอธการบดฝายวจยผชวยศาสตราจารยบษยมาสสนธประมา

คณะทปรกษากองบรรณาธการ (Editorial advisory board)

ศาสตราจารยดร.อดมวโรตมสกขดตถราชบณฑต

ศาสตราจารยจงจตรหรญลาภ

ศาสตราจารยพเศษประสทธโฆวไลกล

รองศาสตราจารยดร.ครรชตมาลยวงศราชบณฑต

รองศาสตราจารยดร.บญมเณรยอด

รองศาสตราจารยดร.สมพรกนทรดษฎเตรยมชยศร

รองศาสตราจารยเพลนทพยโกเมศโสภา

บรรณาธการ รองศาสตราจารยดร.พมลพรรณเรพเพอร

กองบรรณาธการ รองศาสตราจารยดร.พมลพรรณประเสรฐวงษเรพเพอร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.อมพรศรเสรมโภค มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.ทววฒนปตยานนท มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.สมบตทฆทรพย มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.ทองหลอเดชไทย มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.ประกอบคณารกษ มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.ปภาวดคลองพทยาพงษ มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยประณตนนทยะกล มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ดร.กฤตมาเหมวภาค มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ดร.ดเรกพรสมา มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยดร.ธนาคมสนทรชยนาคแสง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

ผชวยศาสตราจารยดร.พรฤดเนตโสภากล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

Page 4: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ผชวยศาสตราจารยดร.รงตะวนสภาพผล มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

รจเรขาวทยาวฑฒกล มหาวทยาลยมหดล

รศ.ดร.สมใจพทธาพทกษผล มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

เลขานการ นางสาวอรพนทลกอนทร

ออกแบบปก/ จดรปเลม อาจารยวลาวรรณสขมาก

นางสาวอรพนทลกอนทร

พสจนอกษรประจำาฉบบ รองศาสตราจารยดร.สมบตทฆทรพย

รองศาสตราจารยดร.ทองหลอเดชไทย

รองศาสตราจารยดร.ปภาวดคลองพทยาพงษ

รองศาสตราจารยดร.อมพรศรเสรมโภค

อาจารยสภชฌานศรเอยม

นางสาวทพยรตนพานะจตต

อาจารยมาลนจนทรโชต

AssociateProfessorDr.SushamaKasbekar มหาวทยาลยอสสมชญ

Page 5: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

รองศาสตราจารย ดร. รจร ภสาระ มหาวทยาลยศรปทม

รองศาสตราจารย ดร. ลดดาวลย เพชรโรจน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศาสตราจารย จงจตร หรญลาภ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

ผชวยศาสตราจารย ดร. สรรพชย หวะนนทน โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา

ศาสตราจารย สทศน ยกสาน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ(ประสานมตร)

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)

กระทรวงศกษาธการ

สำานกวทยาศาสตรราชบณฑตยสถาน[3]

รองศาสตราจารย ดร. พงศ หรดาล มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

ดร.วรรณภา ประไพพานช มหาวทยาลยมหดล

รองศาสตราจารย ดร. บญใจ ศรสถตยนรากร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย วระเชษฐ ขนเงน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง

รองศาสตราจารย ดร. กญญดา ประจศลป จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย ดร. ครรชต มาลยวงศ ราชบณฑต

รองศาสตราจารย ดร. ธนาคม สนทรชยนาคแสง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

นางรจเรขา วทยาวฑฒกล มหาวทยาลยมหดล

Associate Professor Dr. Sushama Kasbekar มหาวทยาลยอสสมชญ

ผทรงคณวฒกลนกรองบทความ

Page 6: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

วกฤตการณนำาทวมกรงเทพฯและปทมธานระหวางเดอนตลาคมถงชวงกลางเดอนธนวาคมของป2554นน

มผลกระทบอยางยงตอกระบวนการจดทำาตนฉบบของวารสารEAUHeritageแมวาเราไดใชเทคโนโลยสอสารกนระหวาง

ผทรงคณวฒผใหความอนเคราะหอานตนฉบบและผเขยนพรอมทงกองบรรณาธการกยงมปญหาทตองใชเวลามากและ

ตองยดเวลาใหเนนนานออกไปทงนเนองจากความกงวลใจทตองเกบสงของเครองใชใหพนนำาและการเคลอนยาย

ครอบครวหนนำาดงนนจงทำาใหวารสารฉบบท2ป2554ตองยดเวลาในการตพมพมาออกในตนเดอนมกราคมของป

2555บรรณาธการจงขออภยตอผอานเปนอยางยง

วารสารEAUHeritage ฉบบนประกอบดวยบทความพเศษทไดรบความกรณาจากProfessorJerrold

M.Michaelจากประเทศสหรฐอเมรกาเปนผมชอเสยงทไดผลตผลงานดานสาธารณสขสำาคญๆมาตลอดนอกจากน

ทานยงเคยเปน ศาสตราจารยและคณบดคณะสาธารณสขทTheUniversityofHawaii เปนเวลา25 ปและ

เปนศาสตราจารยดานGlobalHealthทGeorgeWashingtonUniversityอก14ป

วารสารEAUHeritageฉบบท2นยงมบทความวชาการเขยนโดยอาจารยจากมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

3เรองมบทความวจยอก9เรองในดานวศวกรรมศาสตรเภสชศาสตรและพยาบาลศาสตรสำาหรบหนงสอดทนำามา

แนะนำาในฉบบคอปาฏหารญแหงการสำานกรคณแนะนำาโดยอาจารยสภกญญาชวนชยและสามเหลยมเบอรมวดา

ดนแดนอาถรรพณแนะนำาโดยอาจารยธนากรนำาหอมจนทร

ขอขอบพระคณทานผทรงคณวฒทกทานทไดชวยวจารณและแนะนำาการแกไขบทความทกเรองทตพมพ

ในฉบบนและขอเชญชวนนกวชาการทสนใจสงบทความวชาการหรอบทความวจยมาตพมพเผยแพรในวารสารวชาการ

ของมหาวทยาลยอสเทรนเอเชยในฉบบตอไปทางกองบรรณาธการขอถอโอกาสนอญเชญคณพระศรรตนตรยอำานวยพร

ใหทานผอานทกทานมความสขสวสดทกประการ

บรรณาธการ

บทบรรณาธการ

Page 7: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

JERROLD M. MICHAEL

ScD,DrPH,FAPHAisEmeritusDeanandProfessorofPublicHealthoftheSchoolofPublic

HealthoftheUniversityofHawaiiandfoundingDean,Asia-PacificAcademicConsortiumfor

PublicHealth

ธนากร นำาหอมจนทร

อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สมหญง โภคอดม

อาจารยประจำาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สราวธ นนทะสด

อาจารยประจำาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

รองศาสตราจารยปภาวด คลองพทยาพงษ

คณบดคณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

บญดศย วงศศกด

อาจารยประจำาคณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สกลทพย พนาภกด

อาจารยประจำาคณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ผชวยศาสตราจารย ดร. รงตะวน สภาพผล

คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

พลตรหญง ดร .อรนนท หาญยทธ

คณบดคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

พนเอกหญง อทยวรรณ พงษบรบรณ

อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สล ทองวเชยร

อาจารยประจำาหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑตบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สพตรา มะปรางหวาน

อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

แนะนำาผเขยน

Page 8: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

นชนาท ประมาคะเต

อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

พ.ต. หญง รชยา รตนะถาวร

อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ชญานกา ศรวชย

อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ศรวรรณ เผาจนดา

นกศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

พพฒน พนเลยว

บณฑตพยาบาลมหาวทยาลยอสเทรนเอเชยรนท2ปการศกษา2553

อนน แซแกะ

บณฑตพยาบาลมหาวทยาลยอสเทรนเอเชยรนท2ปการศกษา2553

ธรพงศ บรรกษ

อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมเครองกลคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

พงษสวสด คชภม

อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมเครองกลคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ปฏภาณ เกดลาภ

อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ชตพนธ อยายโสม

อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สพศ บญรตน

เจาหนาทประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟาคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สภกญญา ชวนชย

รองอธการบดฝายนโยบายและแผนและรกษาการผอำานวยการสำานกการคลงและทรพยสน

แนะนำาผเขยน

Page 9: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

บทความพเศษu HealthDiplomacy-AHistoricalPerspectiveandaChallengefortheFuture 1

Jerrold M. Michael

บทความวชาการu อายตนะกบการวจยและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง 9

AyatanawithResearchandTestinginHighVoltageEngineering

ธนากร นำาหอมจนทร

u การแทรกลายนำาในภาพดจทลสำาหรบการปองกนลขสทธของภาพ 17

ImageWatermarkingforImageCopyrightProtection

สมหญง โภคอดม

u RFIDเทคโนโลยทยงเตบโต 28

RFID:ANon-stopTechnology

สราวธ นนทะสด

บทความวจยu ฤทธตานอนมลอสระDPPHของผลตภณฑนำามนรำาขาว 37

FreeRadicalScavengingActivitytoDPPHofRiceBranandGermOil

รองศาสตราจารยปภาวด คลองพทยาพงษ, บญดศย วงศศกด, สกลทพย พนาภกด และ

ผชวยศาสตราจารย ดร. รงตะวน สภาพผล

u ความสมพนธระหวางปจจยดานคณสมบตของผเรยนความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน 43

ผลสมฤทธทางการเรยนกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลหลกสตร

พยาบาลศาสตรบณฑตคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชยประจำาปการศกษา2553

AnAnalysisofLearningFactorsforBachelorofNursingScienceStudentsattheSchool

ofNursing,EasternAsiaUniversityinAcademicYear2010

พลตรหญง ดร .อรนนท หาญยทธ

สารบญ

Page 10: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

สารบญ

u กระบวนการจดการเรยนการสอนวชาการควบคมยาสบในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต 53

คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

TeachingandLearningProcessesonSmokingCessationintheBachelorof

NursingScienceCurriculumatEasternAsiaUniversity

อทยวรรณ พงษบรบรณ, สล ทองวเชยร, สพตรา มะปรางหวาน, นชนาท ประมาคะเต, รชยา รตนะถาวร

uโครงการเรยนการสอน/วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐานเรองการพยาบาลผปวยเดกทมความผดปกต 60

ของระบบทางเดนอาหารและแนวคดทเกยวของรายวชาการพยาบาลเดกและวยรน(0720315)

สำาหรบนกศกษาชนปท3

Problem-basedTeachingMethodonMedicalCareforChildrenwithAbnormalDigestion

ชญานกา ศรวชย และคณะฯ

u ความพงพอใจในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา 66

Nurses’JobSatisfactioninPhramongkutklaoHospital

ศรวรรณ เผาจนดา

u การตดตามสมรรถนะพยาบาลวชาชพของผสำาเรจการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต 74

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชยปการศกษา2552

ACompetencyFollow-UpofProfessionalNursesStudyforBachelorofNursingScience

ProgramGraduates,EasternAsiaUniversityduringtheYear2009

พ.ต. หญง รชยา รตนะถาวร, พพฒน พนเลยว, อนน แซแกะ

u การพยาบาลผปวยเดกโรคหวใจ 84

NursingCareinHeartDiseasePediatric

ชญานกา ศรวชย

u เตาเผาถานผลไมดดกลน 95

OdorsAbsorbedFruitCharcoalFurnace

ธรพงศ บรรกษ และ พงษสวสด คชภม

Page 11: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

u การทดสอบการเปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนในฉนวนอากาศโดยใชอเลกโตรด 103

แบบระนาบ-ระนาบและแกปทรงกลมขนาด5และ25เซนตเมตร

ComparativeExperimentofBreakdownVoltageinAirInsulationof

Plane-PlaneElectrodeandSphereGapDiameterSizeof5and25Centimeters

ธนากร นำาหอมจนทร

u การออกแบบวงจรอเลกทรอนกสกำาลงสำาหรบรถไฟฟาทใชระบบพลงงานแสงอาทตย 110

ADesignofPowerElectronicsCircuitforaSolar-ElectricCar

ปฏภาณ เกดลาภ, ชตพนธ อยายโสม, สพศ บญรตน

แนะนำาหนงสอu ปาฏหารยแหงการสำานกรคณ 119

สภกญญา ชวนชย

u สามเหลยมเบอรมวดาดนแดนอาถรรพณ 122

ธนากร นำาหอมจนทร

สารบญ

Page 12: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน
Page 13: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

1

บทคดยอ

ปจจบนเปนยคเศรษฐกจโลกทกประเทศมการตดตอสอสารกนขามชาตเปนสาเหตใหโรคระบาดจากประเทศหนง

สามารถแพรกระจายไปไดทวโลกอยางรวดเรวผานทางการคมนาคมทางอากาศเชนการเดนทางขามประเทศและทวป

ตางๆของประชากรโลกซงมมากกวาสองลานคนตอวนทำาใหอาจมโรคตดตอผานมาจากนกเดนทางไดรวมถงความเจรญ

ทางดานการคาระหวางประเทศทในปจจบนมการนำาเขาสงออกอาหารและสนคาตางๆมลคามากกวาลานลานดอลลาหสหรฐ

ทำาใหเกดความเสยงดานสขภาพเนองจากผลตภณฑดงกลาวอาจมสารพษปนเปอนทเปนอนตรายตอสขภาพไดดงนน

ทกประเทศควรมการสงเสรมนโยบายการฑตดานสขภาพโดยใหความสำาคญกบประเทศทมความขดแยงกนและประเทศ

ทกำาลงพฒนาทงนเพอปองกนไมใหโรคภยทเกดขนจากทหนงสามารถแพรกระจายไปไดซงสงผลตอสขภาพโดยรวม

ของประชากรโลก

คำสำคญ:การทตดานสขภาพ,ความเสยงดานสขภาพ

Abstract

Intoday’sglobaleconomy,nonationlivesaloneinavacuum.Diseasesonceendemiconlyto

certainregionsoftheworldcanbespreadthousandsofmileawayinonlyafewhoursviaairtransport.

Themovementofmorethantwomillionpeopleeachdayacrossnationalbordersandthegrowthof

internationalcommerceareresponsibleforhealthrisksrangingfrominfectiousdiseaseintravelersto

contaminatedfoods.Nationstradebillionsdollarsworthoffoodandotherproductsthatmaypresent

healthriskstoimportingcountries,andmarket/economicriskstoexportingcountries,ifthesehealth

issuesonaglobalbasisthroughintegratedforeignpolicy.HealthDiplomacy,thelinkageofhealth

Health Diplomacy-A Historical Perspective and a Challenge

for the Future

JerroldM.Michael1

1ScD,DrPH,FAPHAisEmeritusDeanandProfessorofPublicHealthoftheSchoolofPublic

HealthoftheUniversityofHawaiiandfoundingDean,Asia-PacificAcademicConsortium

forPublicHealth

Page 14: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

2

Ifthereisone “Given”inthefieldof

humandynamicsitisthatallsocieties,cultures,

andreligionsplaceavalueonhumanlife,dating

backtoancienttimes.Implicitinthisvaluehas

beenasharedmoralperceptionthatitis“right”

totakecareofthebasichealthandwell-being

ofourfellowmenandwomen.Itisourshared

responsibilityascitizensoftheworld-neighbors

toall.

That“Given”hasbeensubstantiatedtime

andtimeagain,particularlyduringtimesofcrisis,

suchasthe2004TsunamithathitSoutheastAsia,

orthefloodingthatravagedtheGulfCoastof

theUnitedStatesin2005.Peopleeverywhere

continuetoreachouttohelpinwhateverway

possibletoalleviatehumansufferingbecause-it

isthe“right”thingtodo.

Ifthereisasecond“Given”itisthatthe

healthofallpeopleshasalsobeeninterdependent

sincetimebegan.Itwastrueinthepastand

currentlyinthisageofrapidtravel,international

commerce,andglobalcommunication-artificial

bordersandgeographicdistancescannotisolate

thehealthandsafetyproblemsandconcernsof

peopleinonecommunityfromthoseinanother.

Thus,healthisGlobalinnature(Michael,

2000).

Whileithasrecentlybecomeaverymuch

voguephrase,HealthDiplomacyor--thelinkage

ofhealthwithdiplomacyasafactorofenhancing

positiveinteractionsbetweennationsandserving

asabaselineforpeacefulrelationships--isnota

newconcept.

Inhiswidelyacceptedversionofthetrue

genesisofinternationalhealth,authorand

ProfessorofLawatIndianaUniversityDavid

Fidlernotedin2001thattheglobalization

ofpublichealthledtothedevelopmentof

internationalhealthdiplomacyandinternational

(regimes) collaboration forpublichealth

beginninginthemid19thcentury.(Fidler,2001)

Itoccurred-henoted-becauseoftheemergence

ofacollectiveconcernforinfectiousdiseases.

Byhiscalculationthateraofsignificant

“Internationalhealthdiplomacybeganin1851,

whenEuropeanstatesgatheredforthefirst

InternationalSanitaryConferencetodiscuss

cooperationoncholera,plague,andyellow

fever.Thesestateshadpreviouslydealtwith

(transboundary)diseasetransmissionthrough

nationalquarantinepolicies.Thedevelopmentof

railwaysandtheconstructionoffastershipswere

amongthetechnologicaladvancesthatincreased

pressureonthevalueofnationalquarantine

systems.

withdiplomacy,meetsthedualgoalsofimprovingglobalhealthwhilemaintainingandimproving

internationalrelations,particularlyinconflictareasandresourcepoorenvironment.

Keywords:healthdiplomacy,healthrisks

Page 15: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

3

Diseasecontrolbecameasubjectof

diplomaticdiscussionasaresultofthecholera

epidemicsthatsweptthroughEuropeinthefirst

halfofthe19thcentury.Nationalpoliciesnotonly

failedtopreventthespreadofthediseasebutalso

createddiscontentamongmerchants,whobore

thebruntofquarantinemeasuresandurgedtheir

governmentstotakeinternationalaction.

Intoday’sparlance,cholerawasan

emerginginfectiousdiseasethatcaughtEuropeans

unprepared.

Thenext100yearsafter1851witnessed

anevolutionininternationalcooperationon

infectiousdiseases.Statesconvenedconferences,

adoptedtreaties,andcreatedseveralinternational

healthorganizationstofacilitatecooperationon

thecontrolofinfectiousdiseases.Theworkof

KochandPasteurencouragedinternational

cooperationasgermtheoryalloweddiplomatsto

shapemoreinformedpoliciesandrules.

Bytheendof1951thisscientificand

diplomaticprocesshadproducedtheWorldHealth

Organizationandasinglesetofinternational

legalrulesoninfectiousdiseasecontrol,the

InternationalSanitaryRegulations.Overthe

courseofacentury,theglobalthreatofinfectious

diseaseshadproducedprocesses,rules,and

institutionsforglobalhealthgovernance(Fidler,

2001).

Thereisnosingleagreedupondefinition

todescribetheconceptofHealth Diplomacy

althoughweratherliketheonesuggestedby

ourhighlyrespectedcolleague,retiredAssistant

SurgeonGeneralThomasNovotny.Henotesthat

“HealthDiplomacymaybedefinedasa political

change activity that meets the dual goals of

improving global health while maintaining and

improving international relations abroad

particularly in conflict areas and resource poor

environments.(Novotny,2006).

Anothertermoftenusedsynonymously

withHealthDiplomacyisHealth as a Bridge

for Peace.Itisatermcoinedtosuggestahealth

diplomacyapproachoriginallyundertakenin

CentralAmericainthe1980’sandconceivedof

byourownPanAmericanHealthOrganization.

Thatnotioncarriedtheideathatsharedconcerns

aroundfundamentalhealthissuescanprovidean

entrypointintheprocessofnegotiationbecause

healthissuestranscendpolitical,economic,social,

andethnicdivisionsamongpeoplesandprovide

anexusfordialogueatmultiplelevels(Guerra

deMacedo,1994).

Butoneofthemosthistoricallyappropriate

descriptionsforthisconceptoftheknittingtogether

offoreignpolicyandhealthpolicyisonecoined

byPeterJHotez,chairoftheDepartmentof

MicrobiologyandTropicalMedicine,George

WashingtonUniversity,whousestheterm--

Vaccine Diplomacy.

Indeed,Hotez’snotionthat“vaccinesmay

functionasagentsofconflictresolutionisone

thathasdeephistoricalroots.EdwardJenner,the

Britishinventorofthefirstsmallpoxvaccine,was

consideredaheroinFranceaswellasinEngland

andwascalledupontomediateprisonerexchanges.

Jennerwaselectedasaforeignmemberofthe

InstituteofFranceatatimeofalmostcontinuous

warfarebetweenthetwonationsduringtheearly

1800s(Hotez,2001).

Page 16: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

4

DrHoteznotesthat”Themoderneraof

Americanvaccinediplomacyfollowedonthe

heelsoftheMarshallPlanwhenUStechnicaland

scientificresourceswerefirstengagedinforeign

policy.

“Inthe1950s,whenpolioepidemics

occurredeverysummerinNorthAmerica,Europe

andtheUSSR,AlbertSabinbegantoworkclosely

withSovietvirologistsinordertodevelop,test

andlicensethelivepoliovaccine.Itisnotwidely

knownthattheattenuatedpoliostrainsdeveloped

inSabin’slaboratory--weretransformedinto

aclinicallyusefuloralvaccinewiththehelpof

SovietVirologists.Presumablyitwastheterror

thatpolioinflictedintoparentsonbothsidesof

theAtlanticthatpromptedboththeAmericans

andSoviets tosetaside their ideological

differencesin1956.

AttheheightoftheColdWar,leading

SovietvirologiststraveledtoCincinnatiwhere

theyobtainedacommitmentfromSabinto

providethemwithhisvaccinestrains.Inalandmark

reciprocalvisitafewmonthslater,Sabinreceived

permissiontovisitthelaboratoriesofSoviet

scientists.Bothexchangesproceededwiththe

tacitapprovalofastridentlyanti-communist

Eisenhoweradministration.

What fol lowed was a remarkable

exampleofColdWardiplomacy,inwhichSoviet

childrenwereamongthefirsttoreceivetestdoses

oftheoralpoliovaccine.By1960,millionsof

Sovietchildrenwerevaccinated.Onlyafterits

safetyhadbeenestablishedintheUSSRand

validatedbyDorothyHorstmannfromYale,wasthe

SabinvaccineapprovedandlicensedintheUSA.

Inasimilarcaseofvaccinediplomacy

“(Similar)co-operationchanneledthroughthe

WHOledtotheintroductionofessentialsmallpox

freeze-dryingtechnology.Likepolio,thecontrol

andultimatelytheeradicationofsmallpoxwasthe

productofColdWarvaccinediplomacy.

ThecreationoftheUSAgencyfor

InternationalDevelopmentandthePeaceCorps

duringtheKennedyadministrationpossiblyhad

itsrootsintheColdWarsuccessesattributedto

vaccinediplomacy.In1966,USPresidentJohnson

undertookanambitious,albeitultimatelyfutile,

efforttoinstitutionalizevaccinediplomacy.The

InternationalHealthEducationActcalledforan

expenditureof$10millionforoverseashealthand

healtheducationbecauseasthethenSecretary

ofHealth,Education,andWelfareJohnGardner

putit,‘There are no better grounds on which

we can meet other nations and demonstrate

our own concern for peace and the betterment

of mankind than in a common battle against

disease’(Hotez,2001).

Regardlessoftheoriginoftheseterms

onethingisclear.Thedesireforgoodhealthis

amotivatingfactorandleadingpoliticalissue

forallpeople.Citizensofonenationcanhelp

breakdownbarriersofethnic,religious,and

politicaldifferenceswhentheyassistthecitizens

ofanothercountryinimprovingtheirhealth.

Integratingnationalhealthpolicywithsecurity

andbroadernationalforeignpolicycanfurthera

nation’sglobalcontributionandthusserve-asa

Bridge To Peacearoundtheworld.

Diseaseknowsnoborders.Infections

knownoboundaries.Whataffectsapersonin

Page 17: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

5

onecountrytodaywillaffectsomeoneinanother

tomorrow.Inthesubtitleofanarticleonthe

globalizationofdiseasepublishedinThe

BrookingsReviewEricaBarks-Rugglesemphasizes

thispointbyasking:“WhenCongosneezes,will

Californiagetacold?”(Barks-Ruggles,2001)

Intoday’sglobaleconomy,nonationlives

aloneinavacuum.Diseasesonceendemiconlyto

certainregionsoftheworldcanbespread

thousandsofmilesawayinonlyafewhoursvia

airtransport.Themovementofmorethantwo

millionpeopleeachdayacrossnationalborders

andthegrowthofinternationalcommerceare

responsible forhealth risks rangingfrom

infectiousdiseaseintravelerstocontaminated

foods.

Nationstradebillionsofdollars’worthof

foodandotherproductsthatmaypresenthealth

riskstoimportingcountries,andmarket/economic

riskstoexportingcountriesiftheseproductsare

taintedandmakepeoplesick.Evidencetherecent

concernabouttaintedpetfood--andyesfood

providedaspoultryfeed.

Healthproblemsthataffecttheeconomy

ofonenationhaverepercussionsinother

countriesinaneraofglobalization.Weareclearly

interdependentinmanyimportantways.Itis

thereforeessentialthatcountriesworktogether

todealwithhealthissuesonaglobalbasis

(Michael,2004).

AlthoughtheUnitedStateshashadan

activepresenceinhealthontheglobalscenefor

decades,thereismorethatitcanandshoulddoto

makehealthamoreexplicitandmoreinfluential

partofforeignpolicy.

Itcanbestipulatedthat the health sector

should be a more significant participant in the

development of foreign policy.Citizensofmost

countriesaregenerous--andcaringpeople,and

havealwayswantedtohelpimprovethehealth

statusofthoseinothercountriesaswellastheir

own.Inadditiontoaltruisticmotives,however,

itisinthebestinterestofthemanynationsto

increasetheirroleinglobalhealthandtouse

healthasadiplomaticinitiative.

Thatverythesiswaswellarticulatedby

theformerUSStateDepartment’sUndersecretary

forPublicDiplomacyandPublicAffairs,Karen

Hughes,inNovemberof2006ataconference

recognizingtheUSNavyhospitalshipUSS

Mercy’svisittoSouthAsia--shenotedthat“this

typeofhealthdiplomacy,healthoutreachisoneof

themosteffectivewaysthatwecanreachpeople

topeopleacrossourworld.Americansreachout

tohelppeopleinneedbecauseofwhoweare

andbecauseofwhatwebelieve.Wesharewith

othersbecauseofourconvictionthatallpeople

areequalandeachpersonisuniquelyvaluableSo

thoseconvictionspromptustoaction(Hughes,

2007).

Perhapsoneofthemosttellingfactors

insupportofthenotionsofHealthDiplomacy

isaperceivedimpartialityofhealthprofessionals.

Theyhaveapersonalandwholesomestatuswith

individualsandtheircommunities--andasa

result--canhaveopportunitiesthatmayopen

doorsforothersectorsincludingthatofthe

diplomatandpolicymaker.Otherstrengthsof

healthprofessionalsincludethepersonalattributes

ofthesehealthadvocates,aswellastheir

Page 18: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

6

professionalskillsandknow-howinenhancing

healthstatus,andtheirpotentialabilitytoactas

brokersforpeace.(Rodriguez-Garcia,2001)

Healthprofessionals--andparticularly

thosewhosemainfocusispublichealth--and

particularlythosewhohavebroadratherthan

atotallyclinicallyorientedfocussuchasmany

physicians-areintheuniquepositiontobeable

toleveragesomethinguniversallyandglobally

important,irrespectiveofthedetailsofanygiven

conflictofideologyorculturalpersuasionandthat

colleagues--isthepromiseofgoodhealth.This

makestheglobalhealthcommunityapotentially

powerfulforceinhealthdiplomacyandrelated

peaceeffortsthroughouttheworld.

Inthepasttheuniformedserviceshas

beenoneofthemosteffectivehumanresources

tofacilitatethatworthyaccomplishment.Itcan

andshould--beavitalresourceforsuchefforts

inthefuture.

Whilehealthdiplomacyhasbeenaround

formanyyears,itisclearthatitisnowamuch

morevisibleinstrumentforaddressinghealth

problemsthroughdiplomacyandinconsortwith

thepoliticalprocess.

Nowthereislittlequestionthat“Global

healthdiplomacyisgaininginimportance.Ina

worldwheretheartofdiplomacyjuggleswith

thescienceofpublichealth.Proofofthefactthat

globalhealthdiplomacyisgaininginimportance

isseenbythefactthatsomecountrieshaveadded

afull-timehealthattachétotheirdiplomaticstaffs

inrecognitionoftheimportanceandcomplexity

ofglobalhealthdeliberations.Otherhaveadded

diplomatstothestaffsoftheirinternationalheath

departments(Kickbusch,2007).

Morecurrentevidenceofthatmovement

canbeseenintheremarksbytheDirector--

GeneraloftheWorldHealthOrganization,

MargaretChan--atthatpointinofficeonlysix

weeks--InappearingbeforetheDirectoratefor

HealthandSocialAffairsinNorwayinFebruary

ofthisyear.InthatpresentationtitledHealth

Diplomacy in the 21st Century,shelaudedher

predecessor,Brundland,for “recognizingthat

healthissuesareinherentlypoliticalandmustbe

tackledatthepoliticallevel(Chan,2007).

Inspiteofoptimismregardingthesubject

matterofhealthdiplomacy,ProfessorDavid

Fidler,hasnotedthat“despitetheharshnessof

theforeignpolicyprocess,healthadvocates

havefoundwaystoinfluencethat(permanent)

dialogue….Theevolutionofthishealthcrafthas

notvaultedpublichealthtopoliticalprimacyin

theworldofforeignpolicy,butithascontributed

tohealthgainingpolitical,asopposedtojust

rhetoricaltractioninglobalpolitics(Fidler,

2007).

InanotherpresentationmadeonWorld

HealthDayinAprilof2007beforethePan

AmericanHealthOrganization,ProfessorFidler

opinedthatexcitementabouthealthdiplomacyis

encouragingabeliefthatitcanradicallytransform

foreignpolicyandinternationalrelationsbeyond

thehealthsector.However,hecautioned--a

realitycheckisneededbecausehealth’srisein

foreignpolicyanddiplomacyisnotevidenceof

significantimprovementsinhealthbutratherof

mountingdangers.

Page 19: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

7

Further,henotedthathealthsecurityis

notthesameasinternationalorglobalhealth.Itis

amuchnarroweridea.Increasedlevelsofhealth

diplomacyisnotthesameaseffectivegovernance

ofhealthchallengesand--emergenceofhealth

diplomacyhasnotrevolutionizedthenatureof

foreignpolicyordiplomacygenerally.

Heconcludedwiththehopethatthe

currentinterestinhealthdiplomacyisnotjust

anotherpolicyfad--anissuewithitsmoment

inthesun--burratheranexcitingpotential.It

isthusbothaburdenaswellasanopportunity

(Fidler,2007).

ArewereadyfortheBurdenandthe

Opportunity?

Page 20: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

8

References

Barks-ruggles,E.(2001).Theglobalizationofdisease.The Brookings Review,Fall.

Chan,M.(2007).Healthdiplomacyinthe21stCentury,Directorate for health and social affairs,

February13.

Deleon,P.(2004).Theclosinghoursofthe108thcongressaglimpseintothefuture,APANewsletter,

American Psychological Association,29.

Fidler,D.P.(2001).Theglobalizationofpublichealth:thefirst100yearsofinternationalhealth

diplomacy.Bulletin of the world health organization,79(9),842-849.

Fidler,D.P.(2007).Health, foreign policy, and diplomacy: Conceptual overview and cautionary words,

worldhealthdaypowerpointpresentation,PAHO,April2.

Fidler,D.P.(2007).Reflectionsontherevolutioninhealthandforeignpolicy.Bulletin of the world

health organization,March,243-244.

GuerradeMacedo,C.(2001).Health, development and peacemaking; Health as a bridge for peace,

InternationalSymposiumonhealthdevelopment,conflictresolutionandpeacemaking,June

3,1994,Worldheathorganization,Copenhagen,Denmark.

Hotez,P.J.(2001).Vaccines as instruments of Foreign Policy, EMBO Reports,October.

Hughes,K.(2006).News release-US department of state, medical diplomacy,November16.

Kickbusch,Ilona,etal.(2007).Globalhealthdiplomacy:theneedfornewperspectives,strategic

approachesandskillsinglobalhealth,Bulletin of the world health organization,March.

Michael,J.M.(2000).Personalinsightsonpolicy,diplomacyandhealth,forumonglobalization,

equityandhealthdiplomacy,World bank,September22.

Michael,J.M.(2004).Health diplomacy,draftdocumentforpotentialuseinconnectionwiththe

calltoactionreportrelatedtothesurgeongeneral’sreportonglobalhealth,September24.

Novotny,T.E.(2006).Global health diplomacy-A joint project of the university of california,

San Francisco and the institute on global conflict and cooperation.

Rodriguez-Garcia,R.(2001).How can health serve as a bridge for peace,GeorgeWashington

UniversityCenterforinternationalhealth,Washington,DC.

Sabin,A.B.(1961).PolioResearch.Perspectives in public health, 82,51-59.

Page 21: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ธนากร นำาหอมจนทร1

อายตนะกบการวจยและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงAyatana with Research and Testing in High Voltage Engineering

9

บทคดยอ

บทความนนำาเสนอการพจารณาอายตนะกบการวจยและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง ซงเปนการวจย

ทใชเวลายาวนานในการออกแบบสรางอปกรณเครองมอตางๆ รวมไปถงจะตองอาศยประสาทสมผสทง ตา ห จมก ลน

และกาย เขารวมในการสงเกตปรากฏการณทางไฟฟาตางๆ ทเกดขนในการทดสอบและวเคราะหผล ซงจะชวยใหสามารถ

เขาใจคณสมบตของวสด อปกรณททำาการทดสอบในงานวจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงไดมากขน

คำสำคญ: อายตนะ การวจยและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง

Abstract

This paper considers the effect on the human senses during high voltage engineering research

and testing. This kind of study takes a long time to design and construct tools to measure the effect

of high voltage on the senses. Observing the effect on physical senses in high voltage testing and

analysis provides better understanding of the properties of the material and equipment in high voltage

engineering research.

Keywords: āyatana (sense), research and test in high voltage engineering

1อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 22: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

10

ควมนำ

ระบบไฟฟาแรงสง คอ ระบบไฟฟาทมแรงดน

ไฟฟาระหวางสายไฟฟาสงกวา 1,000 โวลต ระบบไฟฟา

แรงสงสามารถสงจายกระแสไฟฟาไปไดในระยะทาง

ทไกล มการสญเสยทางไฟฟาตำากวาระบบไฟฟาแรงตำา

การสงจายพลงงานไฟฟาทมประสทธภาพ จงสงดวยระบบ

ไฟฟาแรงสงแทบทงสน โดยจะสงจายดวยไฟฟาแรงสง

กระแสสลบ และมการสงจายดวยแรงดนสงกระแสตรง

เชอมโยงระหวางระบบไฟฟาของประเทศไทยกบประเทศ

มาเลเซย

เพอเพมเสถยรภาพการสงจายพลงงานไฟฟา

ในภมภาคอาเซยน ประเทศสมาชกอาเซยนมนโยบาย

รวมกนทจะ พฒนาและเชอมโยงโครงขายระบบสายสง

ไฟฟาอาเซยน (ASEAN Power Grid) เพอสงเสรม

ความมนคงของการจายไฟฟาของภมภาคและสงเสรมใหม

การซอ ขายพลงงานไฟฟาระหวางประเทศ เพอลดตนทน

การผลตไฟฟาโดยรวม ในการดำาเนนการตามนโยบาย

ใหเกดผลเปนรปธรรม อาเซยนไดมอบหมายใหผบรหาร

สงสดการไฟฟาของกลมประเทศอาเซยน (Head of

ASEAN Power Utilities/Authorities : HAPUA)

มหนาทรบผดชอบในการผลกดนใหเกดโครงขายระบบ

สงไฟฟาอาเซยน

ทประชมรฐมนตรดานพลงงานอาเซยน ครงท 21

ณ เมองลงกาว ประเทศมาเลเซย ไดใหความเหนชอบ

แผนแมบทการเชอมโยงระบบสายสงไฟฟาอาเซยน

(ASEAN Interconnection Master Plan Study: AIMS)

เมอวนท 3 กรกฎาคม 2546 สถานะการดำาเนนโครงการ

ASEAN Power Grid แสดงดงตาราง 1

การวจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงเปนการวจย

ทเกยวกบคณสมบตทางไฟฟาของอปกรณ เครองมอ

และวสดฉนวนทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง ซงจะตองบนทก

สภาวะแวดลอมและสงเกตปรากฏการณตางๆ ขณะทำาการ

ทดสอบ รวมถงจะตองใชความเพยรพยายามทใชเวลา

ยาวนานในการออกแบบสรางเครองมออปกรณตางๆ

ตรง 1

สถานะการดำาเนนโครงการ ASEAN Power Gridโครงการเชอมโยงระบบสงไฟฟา สถานะ

1. Peninsular Malaysia – Singapore กอสรางเสรจและดำาเนนการสงกระแสไฟฟาแลวตงแตป 2528

2. Thailand – Peninsular Malaysia กอสรางเสรจและดำาเนนการสงกระแสไฟฟาแลวตงแตป 2544

3. Thailand – Cambodia กอสรางเสรจและดำาเนนการสงกระแสไฟฟาแลวตงแตป 2550

4. Thailand – Lao PDR กำาลงดำาเนนการกอสรางคาดวาจะแลวเสรจป 2552/ 2553

5. Vietnam – Cambodia กำาลงดำาเนนการกอสรางคาดวาจะแลวเสรจป 2553

6. Lao PDR – Cambodia ลงนามสญญากอสรางแลว

7. Sumatra – Peninsular Malaysia อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

8. Batam – Bintan – Singapore อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

9. Sarawak – West Kalimantan อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

10. Philippines – Sabah อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

11. Sarawak – Sabah – Brunei อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

12. Sarawak – Peninsular Malaysia อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

13. Thailand – Myanmar อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

14. Lao PDR – Vietnam อยในขนตอนการเจรจาหรอศกษาความเปนไปได

15. Sabah – East Kalimantan เปนโครงการเพมเตม และอยในขนตอนการศกษาความเปนไปได

Page 23: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

11

โดยสอดคลองกบประสาทสมผสทง 5 ของมนษย คอ

ตา ห จมก ลน และผวสมผส รวมถงจตใจ หมายถง

ความคด อารมณ สนดาน เมอรวมประสาทสมผสทง 5

และจตใจเขาดวยกน จะเรยกวา อายตนะภายใน 6 ซงเปน

สวนหนงของอายตนะ 12 โดยอายตนะ 12 แบงออกเปน

2 ประเภท คอ อายตนะภายนอก 6 ประกอบดวย ภาพ เสยง

กลน รส สงตองกาย และอารมณทเกดในใจ และอายตนะ

ภายใน 6 ประกอบดวย ตา ห จมก ลน กาย ใจ

บทความนนำาเสนอการพจารณาอายตนะกบการ

วจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง ซงเปนการวจยทใชเวลา

ยาวนานในการออกแบบสรางอปกรณเครองมอตางๆ

รวมไปถงจะตองอาศยประสาทสมผสทง ตา ห จมก ลน

และกาย เขารวมในการสงเกตปรากฏการณทางไฟฟาตางๆ

ทเกดขนในการทดสอบและวเคราะหผล ซงจะชวยให

สามารถเขาใจคณสมบตของวสด อปกรณททำาการทดสอบ

ในงานวจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงไดมากขน

อยตนะ

อายตนะ เปนคำาบาลและสนสกฤต อานวา อา-

ยะ-ตะ-นะ แปลวา เครองรและสงทร (ราชบณฑตยสถาน,

2546) อายตนะจงเปนสอหรอสงทเชอมตอกนระหวาง

ภายในและภายนอกใหเกดความร เปนแดนตอหรอแดนเกด

แหงความร ทหมายถง สงทเปนสอสำาหรบตดตอกน ทำาให

เกดความรสกขน แบงเปน 2 ประเภท คอ

1. อายตนะภายใน หมายถง สอเชอมตอทอย

ในตวคน บางเรยกวา อนทรย 6 แยกเปน (1) จกข (จกษ,

ตา (2) โศตะ (ห) (3) มานะ (จมก) (4) ชวหา (ลน)

(5) กาย (กาย) (6) มโน (ใจ) (ศกษาศพทพทธศาสตร

อายตนะ 12, 2547)

สอทงหมดนเปนทเชอมตอกบอายตนะภายนอก

2. อายตนะภายนอก หมายถง สอเชอมตอทอย

นอกตวคนเปนทง ทเชอมตอใหเกดความร และแดนตอ

ความร ฝายภายนอก เรยกวา อารมณ 6 แยกเปน

(1) ภาพะ (ภาพ สงทเหน หรอ วณณะ คอ ส) (2) สททะ

(เสยง) (3) ศนธะ (กลน) (4) รส (รส) (5) โผฏฐพพะ

(สมผสทางกาย สงตองกาย) (6) ธรรม หรอ ธรรมารมณ

(อารมณทเกดกบใจ สงทใจนกคด) (ศกษาศพทพทธศาสตร

อายตนะ 12, 2547)

ภพ 1 อายตนะ 6

ทมา. จาก “เหตทมนษยเรา ควรจะตองดจต...แกรางกาย

มนษย” (2552). คนจาก http://www.oknation.net/

blog/lawyee/2009/09/14/entry-2.

อายตนะภายนอกทงหมดนเปนคกบอายตนะ

ภายใน เชน ตาเหนภาพ หไดยนเสยง จมกไดกลน

ลนรบรส กายสมผสรอนหรอหนาว ออนหรอแขง สวนจต

เปนธรรมชาตไมมตวตนคลำาไม ได (คณหลวงเวชการ,

2553; พระธรรมสงหบราจารย, 2550; อายตนะ, 2553;

ศกษาศพทพทธศาสตร อายตนะ 12, 2547) แสดงดงภาพ 1

และตาราง 2

Page 24: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

12

ตรง 2

ความสมพนธของอายตนะภายในและอายตนะภายนอกอายตนะภายใน อายตนะภายนอก

1. จกข (จกษ, ตา) 1. ภาพะ (ภาพ สงทเหน หรอ

วณณะ คอ ส)

2. โศตะ (ห) 2. สททะ (เสยง)

3. มานะ (จมก) 3. ศนธะ (กลน)

4. ชวหา (ลน) 4. รส (รส)

5. กาย (กาย) 5. โผฏฐพพะ (สมผสทางกาย

สงตองกาย )

6. มโน (ใจ) 6. ธรรมารมณ (อารมณทเกดกบใจ

สงทใจนกคด)

กรวจยทงวศวกรรมไฟฟแรงสง

การวจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง มระเบยบ

วธเชนเดยวกบการวจยในศาสตรอน ๆ คอ การกำาหนด

กรอบแนวคดการวจย การกำาหนดวตถประสงคของ

การวจย การออกแบบและการทดลอง รวมไปถง

การวเคราะหและสรปผล โดยมากเปนการวจยเกยวกบ

การออกแบบสรางอปกรณ เครองมอทางวศวกรรมไฟฟา

แรงสง รวมไปถงการวจยคณสมบตทางไฟฟาของวสด

ฉนวนทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง โดยใหความสนใจ

เกยวกบผลทางไฟฟาจากปรากฏการณทางธรรมชาต

ภาพคลนของแรงดน สภาวะแวดลอม ผลของภาพลกษณะ

ตวนำาและวสดฉนวน เปนตน (ธนากร นำาหอมจนทร,

อตกร เสรพฒนานนท และพงษสวสด คชภม, 2553,

รายงานการวจยฉบบสมบรณ ประจำาปการศกษา 2552;

ธนากร นำาหอมจนทร, อตกร เสรพฒนานนท และ

พงษสวสด คชภม, 2553, หนา 9 – 16; ฤทธเดช เกาะหวาย,

เสาวลกษ จนทาว, ธนากร นำ าหอมจนทร , อตกร

เสรพฒนานนท และ พงษสวสด คชภม, 2552, หนา

96-102; สำารวย สงขสะอาด, 2549; Kanchana, S.

Chotigo S & Pungsiri, B., 2008; Phontusa, S &

Chotigo, S., 2008) การทดสอบอปกรณ เครองมอแตละ

ประเภทจะมมาตรฐานกำาหนดอยเสมอทงมาตรฐานสากล

และมาตรฐานประจำาชาต ซงในการทดสอบจะทำาการ

ทดสอบดวยแรงดนหรอกระแสไฟฟาแรงสงในระดบ

แรงดนและภาพลกษณะตาง ๆ ดงจะกลาวในหวขอถดไป

กรทดสอบทงวศวกรรมไฟฟแรงสง

การทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง เปนการ

ทดสอบเพอพจารณาถงคณสมบตทางไฟฟาของวสด

ฉนวนของเครองมอ อปกรณไฟฟาแรงสงทไดออกแบบ

สรางขนเปน วาเปนไปตามมาตรฐานหรอไม การทดสอบ

จะแบงเปน การทดสอบแบบทำาลาย และการทดสอบแบบ

ไมทำาลาย แรงดนและกระแส ไฟฟาแรงสงทใชในการ

ทดสอบจะจำาแนกออกตามลกษณะของภาพคลน (สำารวย

สงขสะอาด, 2549; IEEE Std. 4, 1995; IEC std.

60060-1, 1989; IEC std. 60060-2, 1994; Kuffel,

E., Zaengl, W. S. & Kuffel, J., 2000; Naidu, M.

S. and Kamaraju, V., 1996) ดงน

1. แรงดนไฟฟากระแสตรง

2. แรงดนไฟฟากระแสสลบความถกำาลง

3. แรงดนไฟฟากระแสสลบความถสง

4. แรงดนอมพลสฟาผา

5. แรงดนอมพลสสวตชง

6. กระแสอมพลส

จากการทดสอบทกลาวไปแลวขางตน ผทดสอบ

สามารถสงเกตปรากฏการณทเกดขนเบองตนขณะทดสอบ

ไดหลายวธ (สำารวย สงขสะอาด, 2549; Kuffel, E.,

Zaengl, W. S. & Kuffel, J., 2000; Naidu, M. S.

and Kamaraju, V., 1996) ดงน

1. เกดแสงเรอง เนองจากเกดไอออไนเซชนเปน

โคโรนา (corona)

2. เกดโคโรนาในอากาศ จะมกลนโอโซน (O3)

และเกดเสยงฮสซง (hissing)

3. เกดการเบรกดาวน (breakdown) หรอเกด

การวาบไฟตามผวฉนวน (flashover)

Page 25: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

13

ภาพตวอยางปรากฏการณทางวศวกรรมไฟฟา

แรงสงแสดงดงภาพ 2 - 5

ภพ 2 การเกดโคโรนาดสชารจรอบขดลวดไฟฟาแรงสง

Note. from “Corona discharge”. (n.d.). Retrieved

from http://wapedia.mobi/en/Corona_discharge.

ภพ 3 ดสชารจทางไฟฟาจากหมอแปลงเทสลา

Note. from “Voltage sparks and danger”. (n.d.).

Retrieved from http://www.thefullwiki.org

/Voltage_sparks_and_danger.

ภพ 4 ภาพถายการเบรกดาวนของฉนวนอากาศระหวาง

อ เลกโตรดทรงกลมขนาด 25 เซนตเมตร ภายใน

หองปฏบตการวศวกรรมไฟฟาแรงสง มหาวทยาลย

อสเทรนเอเชย

ภพ 5 ภาพถายการวาบไฟตามผวของฉนวนแกว เสนผาน

ศนยกลาง 4.5 เซนตเมตร หนา 0.5 เซนตเมตร ภายใน

หองปฏบตการวศวกรรมไฟฟาแรงสง มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สภาวะแวดลอมสำาหรบการทดสอบทางวศวกรรม

ไฟฟาแรงสงตามทมาตรฐานกำาหนด (IEC std. 60060-1,

1989) มดงน

- อณหภม 20 องศาเซลเซยส

- ความดนบรรยากาศ 101.3 กโลปาสคาล

- ความชนสมบรณ 11 กรมตอลกบาศกเมตร

Page 26: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

14

บทสรป

จากทไดนำาเสนอ อายตนะ การวจยทางวศวกรรม

ไฟฟาแรงสงและการทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง

ดงขอมลขนตน สามารถพจารณาอายตนะรวมกบการวจย

และทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงไดดงน

อายตนะ หรอ อายตนะ 12 แบงออกเปน

อายตนะภายใน 6 และอายตนะภายนอก 6 ซงทงอายตนะ

ภายนอกและภายในจะคกน ดงน ตาเหนภาพ หไดยนเสยง

จมกไดกลน ลนรบรส กายสมผสรอนหรอหนาว ออน

หรอแขง ใจเปนธรรมชาต ไมมตวตนคลำาไม ไดแตจะ

สามารถบงบอกถงความพยายาม ตงใจ มงมน ยนด

เมอประสบความสำาเรจ หรอเสยใจเมอเกดความผดหวง

การวจยทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง มระเบยบวธ

เชนเดยวกบการวจยในศาสตรอนๆ คอ การกำาหนดกรอบ

แนวคดการวจย การกำาหนดวตถประสงคของการวจย

การออกแบบและการทดลอง รวมไปถงการวเคราะห

และสรปผล ซงทงโครงการวจยผรบผดชอบโครงการ

ควรจะตองทมเทแรงกายแรงใจเพอใหโครงการวจยสำาเรจ

ลลวงไปไดดวยด และตามกำาหนดเวลาของผใหการ

สนบสนนการวจยกำาหนด

การทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง เปนการ

ทดสอบเพอพจารณาคณสมบตทางไฟฟาของอปกรณ

เครองมอทางวศวกรรมไฟฟาแรงสง วาเปนไปตามท

มาตรฐานกำาหนดหรอไม ในการทดสอบจะตองทำาการ

ทดสอบตามระเบยบวธทมาตรฐานกำาหนด ซงจะกลาวถง

สภาวะแวดลอม อณหภม ความชน ความดนบรรยากาศ

ในการทดสอบ ระดบแรงดนและภาพคลนแรงดนท ใช

ในการทดสอบ ระหวางการทดสอบสามารถสงเกต

ปรากฏการณทเกดขนขณะทดสอบได ดงน (1) เกด

แสงเรอง (2) เกดโคโรนาในอากาศ (3) มกลนโอโซน

(4) เกดเสยงฮสซง (5) เกดการเบรกดาวนหรอเกดการ

วาบไฟตามผวฉนวน เปนตน

เมอพจารณาอายตนะกบการวจยและการทดสอบ

ทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงเขาดวยกนจะพบวา ผรบผดชอบ

โครงการวจยจะตองอาศย

ตา เพอสงเกตปรากฏการณการณทางไฟฟา

ทเกดขนขณะทำาการทดสอบ เชน การเกดแสงเรอง

การเกดการเบรกดาวนหรอการเกดการวาบไฟตามผวฉนวน

ห เพอฟงเสยงฮสซง ซงเปนปรากฏการณทเกดขน

เมอเกดโคโรนา จะเกดหลงจากการเกดความเครยดสนาม

ไฟฟาสงบรเวณปลายแหลมหรอขอบคมของตวนำาไฟฟา

โดยเสยงนจะเกดขนกอนการเกดการ เบรกดาวน

จมก เพอดมกลนโอโซน ซงจะเกดขนเมอเกด

ความเครยดสนามไฟฟาสง สงผลใหอากาศเกดการแตกตว

แยกออกซเจนโมเลกล (O2) ออกเปน 2 อะตอม (2O)

จากนนจะเกดความเสถยรตำา สงผลใหอะตอมออกซเจน

ทแตกตว รวมตวเขากบโมเลกลออกซเจนอนจนเกดเปน

โอโซนโมเลกล (O3) ขน

ลน เมอไดกลนหรอสดดมโอโซนเขาสรางกาย

จะเกดอาการระคายเคองระบบหายใจ ทำาใหเกดอาการ

เจบคอ รวมไปถงรสกมอาการขมในคอเกดขน

กาย จะใชพจารณาถงอณหภมของสภาวะ

แวดลอมเบองตนท ใชสำาหรบการทดสอบ เชน วนท

ทำาการทดสอบแลวรสกคลายฝนจะตก มกจะพบวาสภาวะ

แวดลอมภายในหองปฏบตการวศวกรรมไฟฟาแรงสง

จะมคาความชนสงเกนกวาคามาตรฐานกำาหนด ซงไมควร

ทำาการทดสอบเกบผล เนองจากจะทำาใหคาความเปน

ฉนวนของอากาศตำา ความปลอดภยในการทดสอบนอย

อาจเกดอนตรายจากการทดสอบได รวมไปถงขณะทำาการ

ทดสอบเมอเขาใกลบรเวณทมสนามไฟฟาขนของอวยวะ

ทอย ใกลจะลกชนขน

ใจ ผรบผดชอบโครงการวจย จะตองทมเท

แรงกาย แรงใจ มงมน ทำางานวจยใหโครงการวจยนน

สำาเรจลลวงตามวตถประสงคของโครงการวจยและระยะ

เวลาทกำาหนด บอยครงจะพบวาจะใชเวลาในการออกแบบ

สรางอปกรณ เครองมอทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงเปน

ระยะเวลานาน แตทำาการทดสอบในระยะเวลาอนสนแลว

พบวา อปกรณ เครองมอทสรางขนยงไมสามารถทำางานได

ตามวตถประสงคทกำาหนดไว จงจะตองอาศยกำาลงใจเพอ

ทจะทำางานวจยชนนนตอไปใหประสบความสำาเรจในทสด

Page 27: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

15

จากการพจารณาอายตนะรวมกบการวจยและ

ทดสอบทางวศวกรรมไฟฟาแรงสงขางตน ตามทผเขยน

ไดมความเกยวของกบงานวจยดานดงกลาวพบวา สามารถ

ประยกตใชกบการวจยทจะตองอาศยประสาทรบรทง 5

และจตใจ ทมงมนในการทำางานวจยใหสำาเรจลลวง

ซงจะกลาวไดวาผทำาวจยทางดานวศวกรรมไฟฟาแรงสง

ควรตนรตลอดเวลา เพอเปดโสตประสาทรบสญญาณตางๆ

จากภายนอกรางกาย ขณะทำาการวจย รวมถงการนำา

อายตนะไปวเคราะหดานอนๆ ในชวตประจำาวนไดอยาง

เหมาะสม

Page 28: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

16

เอกสารอางอง

คณหลวงเวชการ. (2553). กายหายไข..ใจหายทกข. คนจาก http://gotoknow.org/blog/thaimedical/366689.

ธนากร นำาหอมจนทร, อตกร เสรพฒนานนท และพงษสวสด คชภม. (2553). การศกษาผลของคาความตานทานดน

ตอประสทธภาพตวนำาลอฟา. รายงานการวจยฉบบสมบรณ, ทนสนบสนนการวจยมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ประจำาปการศกษา 2552.

ธนากร นำาหอมจนทร, อตกร เสรพฒนานนท และพงษสวสด คชภม. (2553). แฟคเตอรสนามไฟฟาของอเลกโตรดชนด

ปลายแหลม-ระนาบในฉนวนนำามนหมอแปลง. วารสารวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสยาม, 11 (2), 9-16.

ฤทธเดช เกาะหวาย, เสาวลกษ จนทาว, ธนากร นำาหอมจนทร, อตกร เสรพฒนานนท และพงษสวสด คชภม.

(2552). แฟคเตอรสนามไฟฟาของอเลกโตรดชนดปลายแหลม-ระนาบในฉนวนอากาศ. การประชมวชาการ

และแสดงผลงานทางวชาการพระจอมเกลาลาดกระบง ประจำาป 2552, หนา 96-102.

พระธรรมสงหบราจารย. (2550). การปฏบตวปสสนากรรมฐาน สตปฏฐาน 4 ตอนท 5. คนจาก http://club.truelife.

com/club/club_home.php?.

อายตนะ. (2553). คนจาก http://th.wikipedia.org/wiki/อายตนะ.

ศกษาศพทพทธศาสตร อายตนะ 12. (2547). วารสารศกษาศาสตรปรทศน, 19 (3).

สำารวย สงขสะอาด. (2549). วศวกรรมไฟฟาแรงสง. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เหตทมนษยเรา ควรจะตองดจต...แกรางกายมนษย. (2552). คนจาก http://www.oknation.net/blog/lawyee/

2009/09/14/entry-2.

Corona discharge. (n.d.). Retrieved from http://wapedia.mobi/en/Corona_discharge.

Institute of Electrical and Electronics Engineers. (1995). IEEE Standard Techniques for High-Voltage

Testing. IEEE Std. 4-1995.

International Electrotechnical Commission. (1989). High-voltage test techniques Part 1: General

definitions and test requirements. IEC std. 60060-1, Second edition 1989-11.

International Electrotechnical Commission. (1994). High-voltage test techniques Part 2: Measuring

System. IEC std. 60060-2, Second edition 1994-11.

Kanchana, S. Chotigo S & Pungsiri, B. (2008). Atmospheric factor under the negative impulse

voltages on various test gaps. Proceedings of ECTI-CON 2008, pp. 917-920.

Kuffel, E., Zaengl, W. S. & Kuffel, J. (2000). High voltage engineering: Fundamentals (2nd. ed.).

Great Britain: Newnes.

Naidu, M. S. & Kamaraju, V. (1996). High voltage engineering (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.

Phontusa, S & Chotigo, S. (2008). Comparison of DC breakdown voltage between multiple level

test and Successive discharge test methods. Proceedings of ECTI-CON 2008, 913-916.

Voltage sparks & danger. (n.d.). Retrieved from http://www.thefullwiki.org/Voltage_sparks_and_

danger.

Page 29: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

การแทรกลายนำาในภาพดจทลสำาหรบการปองกนลขสทธของภาพDigital Image Watermarking for Image Copyright Protection

สมหญง โภคอดม1

17

บทคดยอ

การพฒนาอยางรวดเรวของคอมพวเตอรและเครอขายในการตดตอสอสาร ทำาใหการรบสงขอมลดจทล

ผานเครอขายอนเทอรเนตสามารถกระทำาไดอยางงายดาย แตดวยธรรมชาตของอนเทอรเนตทเปนระบบเปด ขอมล

ขาวสารทสงผานอนเทอรเนตจงมโอกาสทจะถกคดลอก ดดแปลงแกไข หรอโจรกรรมไดโดยงาย เมอปญหานทว

ความรนแรงมากขน จงเปนเรองสำาคญทจะตองปกปองทรพยสนทางปญญาของสอดจทล เพอรบมอกบปญหาดงกลาว

การแทรกลายนำาในภาพดจทลจงไดถกนำาเสนอเพอใชในการระบผทเปนเจาของภาพดจทล หลกการของการแทรกลายนำา

จะทำาการฝงขอมลจากเจาของภาพลงไปในภาพดจทลตนฉบบโดยมกลไกในการตรวจสอบความเปนเจาของภาพท

สอดคลองกนกบวธการฝง ซงจะตองดำาเนนการในลกษณะทขอมลทใสเพมเขาไปนนจะตองไมไปลดคณภาพดาน

การมองเหนของภาพดจทลและตองไมสามารถถกกำาจดออกไปได

คำสำคญ : การแทรกลายนำาในภาพดจทล, การปองกนลขสทธ

Abstract

With the fast development of computer and communication networks, it has become increasingly

easy to distribute and get digital data via internet. Because of its nature, the internet is an open system.

Transmitted digital data is easily duplicated, altered, or even stolen. Since this problem has become

more serious than before, it is importance to protect the intellectual property of digital media. To tackle

the problem, digital image watermarking has been proposed as a means to identify the owner of digital

image. The watermarking technique embeds authors’ information into the original digital image and

provides the corresponding authentication mechanism. This must be performed in such a way that the

added information does not cause degradation of the perceptual quality and cannot be removed.

Keywords : digital image watermarking, copyright protection

1อาจารยประจำา สาขาวชาวศวกรรมคอมพวเตอร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 30: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

18

ควมนำ

มนษยเราสามารถสงขาวสารขอมลลบถงกน

โดยทบคคลอนไมสามารถลวงรไดวามสารลบซอนอย

ในสอทถกนำาสงมาไดตงแตสมยกรกโบราณ ศาสตรของ

การซอนขอมลเชนนมชอเรยกวา Steganography โดย

ในสมยกรกโบราณมบนทกทแสดงใหเหนถงวธการสงสาร

เตอนภยถงการบกรกของศตร โดยชาวกรกจะเขยน

ขอความลบเพอเตอนภยบนแผนไมแลวนำาเทยนมาเคลอบ

ขอความไวอกชนหนง ซงเมอศตรมองเหนแผนไมกไม

สามารถลวงรถงขอความลบนนได นอกเสยจากจะมการ

ลอกเทยนทเคลอบขอความนนออกไป อกหนงวธทปรากฏ

เปนหลกฐานคอการใชหนงศรษะของคนเปนทเขยน

ขอความลบ โดยกอนเขยนขอความจะทำาการโกนผม

บนศรษะออก เมอเขยนเสรจจะปลอยใหผมขนเพอบดบง

ขอความบนหนงศรษะ จากนนจงจะเดนทางไปหาผรบ

โดยผรบกจะทำาการโกนผมบนหนงศรษะของผนำามา

สงออกเพออานขอความลบ

อกชวงหนงทมการใช Steganography ในการ

ตดตอสอสารมากทสด คอ ชวงสงครามโลกครงทสอง

วธการทนำามาใชไดแก การนำาหนงสอพมพรายวนมาใช

เปนสอในการสงผานขอมลขาวสารความลบ โดยผรบสาร

จะตองทราบวธในการแกะขอความลบจากขาวในหนงสอพมพ

ทไดมการตกลงกนไวกอนแลว นอกจากนยงมการใชนำา

มะนาวหรอนำ านม เขยนขอความลบลงบนกระดาษ

ซงขอความนไมสามารถมองเหนได จนกวาจะนำากระดาษ

นนไปองไฟ เพอใหความรอนทำาใหขอความทเขยนมส

เขมขน จนสามารถอานได

มาถงยคปจจบนทเทคโนโลยและชองทางในการ

ตดตอสอสารไดพฒนามาอยางตอเนอง ขอมลขาวสารไดรบ

การพฒนาใหอย ในรปแบบดจทลเพอใหสนองตอบตอ

การใชงานผานเครองคอมพวเตอรและอปกรณสอสาร

สมยใหม ชองทางหนงทคนทวโลกนยมใชเปนชองทาง

ในการสงขอมลขาวสารถงกน คอ อนเทอรเนต ปจจบน

เราสามารถใชอนเทอรเนตสงขอมลขาวสารถงกนไดอยาง

งายดายและรวดเรวแมจะอยคนละซกโลก นอกเหนอจาก

ความรวดเรว สะดวกสบาย ในการสงขอมลขาวสารผาน

อนเทอรเนต ในทางกลบกนการทอนเทอรเนตเปนระบบเปด

ทมผใชงานเปนจำานวนมาก ขอมลขาวสารทสงและเผยแพร

ผานอนเทอรเนตจงมโอกาสในการเขาถงโดยบคคลทวไป

และถกคดลอก ดดแปลงแกไข หรอถกนำาไปใชโดยไมไดรบ

อนญาตจากผเปนเจาของไดโดยงาย หลายๆ หนวยงาน

ทเกยวของจงไดพยายามคดคนวธปองกนไมใหเกดปญหา

ดงกลาวขน วธการหนงกคอการใชตวบทกฎหมาย แตก

สามารถแกปญหาไดในระดบหนงเทานน เนองจากยงม

ชองโหวสำาคญหลายประการทเออตอการกระทำาผดกฎหมาย

อยางมาก จงมความจำาเปนอยางยงทจะตองพฒนาวธการ

อนๆ เพอใชในการปองกนและแกไขปญหาน

Digital Image watermarking หรอ การแทรก

ลายนำาในภาพดจทล จดเปนรปแบบหนงของ Steganography

เพอใชในการพสจนหรอแสดงความเปนเจาของภาพถาย

โดยการซอนขอมลลบทเรยกวาสญญาณลายนำาเขาไป

ในตวภาพถายดจทลกอนทจะทำาการเผยแพรภาพถาย

ดงกลาวออกไป ลายนำานสามารถทำาการเปลยนแปลง

แกไขหรอกคนไดโดยผทเปนเจาของหรอผทไดรบอนญาต

เทานน ภาพ 1 แสดงภาพตนไมทมการอำาพรางภาพแมว

ไวในภาพ ภาพแมวปรากฏโดยการนำาบตอนๆ ของ RGB

ออกไปยกเวน 2 บตสดทายของแตละส ภาพทไดจะเปน

โทนสเกอบดำา แลวเพมความสวาง 85 เทา จงจะปรากฏ

เปนภาพแมวดงภาพ 2 (เฉลมศกด เลศวงศเสถยร,

2547)

Page 31: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

19

ภพ 1 ภาพตนไมทมการอำาพรางขอมล

ทมา. จาก “Steganography ศาสตรแหงการซอนขอมล,”

2547 โดย เฉลมศกด เลศวงศเสถยร, คนจาก http://

th.wikipedia.org.

ภพ 2 ภาพแมวทถกอำาพรางขอมล

ทมา. จาก “Steganography ศาสตรแหงการซอนขอมล,”

2547 โดย เฉลมศกด เลศวงศเสถยร, คนจาก http://

th.wikipedia.org.

ประเภทของลยนำดจทล

โดยทวไปเราสามารถแบงประเภทของลายนำา

ดจตลตามการปรากฏของลายนำาออกเปน 2 ประเภท คอ

1. ลยนำทเปดเผย

ลายนำาทเปดเผย (visible watermark) ทำาโดย

การเขยน เตม หรอแทรกตวขอมลลายนำาทตองการลงไป

ในตวภาพถายโดยตรง ประโยชนทเหนไดชดของวธนกคอ

บคคลทวไปทพบเหนภาพลายนำาชนดน จะรไดทนทวา

ภาพดงกลาวมเจาของ

ภพ 3 การแทรกลายนำาทเปดเผยบรเวณมมบนซาย

ของภาพ

ทมา. จาก “เทคนคการทำาภาพลายนำา (Watermark)

แบบงายๆ,” 2009 โดย Jaratsri Chansirimas, คนจาก

www.ReadyPlanet.com.

การสรางภาพลายนำาชนดนสามารถดำาเนนการได

โดยงาย ในปจจบนมโปรแกรมหลายโปรแกรมทมความ

สามารถในการทำาภาพลายนำาทเปดเผย อาท โปรแกรม

ACDsee โปรแกรม Adobe Photoshop ลายนำาชนดน

มขอเสยอยตรงทลายนำาทใสเขาไปจะไปบดบงภาพ ทำาให

รายละเอยดบนภาพขาดหายไป โดยเฉพาะเมอแทรกลายนำา

ลงไปในตำาแหนงทสำาคญของภาพ แตการแทรกลายนำา

ลงไปในสวนสำาคญของภาพมขอดตรงททำาใหไมสามารถ

เคลอนยายหรอกำาจดลายนำาออกไดโดยงาย ในทางกลบกน

ถาเจาของภาพแทรกลายนำาในสวนทไมสำาคญ เนองจาก

ไมอยากใหลายนำาไปบดบงสวนสำาคญของภาพ เชน ใสใน

ตำาแหนงมมภาพบรเวณฉากหลงของภาพ กจะทำาให

การกำาจดลายนำาออกไปจากภาพสามารถกระทำาไดงาย

ภาพ 3 แสดงการแทรกลายนำาทเปดเผยบรเวณมมบนซาย

ของภาพ (Chansirimas, 2009)

Page 32: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

20

2. ลยนำท ไมเปดเผย

ลายนำาทไมเปดเผย (invisible watermark)

สรางขนโดยการแทรกลายนำาดจตลลงไปในภาพตนฉบบ

ภายใตคณสมบตทตองคำานงถง 2 ประการ คอ

1) ควมคงทน

ความคงทน (robustness) หมายถง

ลายนำาทใสเขาไปตองยากตอการถกกำาจดหรอทำาลาย และ

ตองมความคงทนตอการถกโจมตหรอถกดดแปลงแกไข

ทงนรวมไปถงการบบอดขอมลเพอใหไฟลภาพมขนาด

เลกลง และถงแมวาจะถกกระทำาจนสงผลใหลายนำาบางสวน

สญหายไปแตลายนำาสวนทคงอยจะตองมมากและชดเจน

พอทจะยนยนถงความเปนเจาของทแนนอนได

2) ควมสมรถดนกรมองเหน

ค ว า ม ส า ม า ร ถด า น ก า ร ม อ ง เ ห น

(imperceptibility) หมายถง ลายนำาทใสเขาไปตองไม

ไปลดคณภาพของภาพทถกแทรกลายนำา กลาวคอ เมอ

นำาภาพภายหลงการแทรกลายนำามาเปรยบเทยบกบภาพ

กอนแทรกลายนำา ตองไมสามารถสงเกตเหนความแตกตาง

ระหวางกนได

คณสมบตทง 2 ประการตางมความสมพนธผกผน

ระหวางกน กลาวคอ ยงตองการแทรกลายนำาใหมความ

คงทนและมความปลอดภยมาก กจะสงผลใหคณภาพดาน

การมองเหนของภาพทแทรกลายนำาลดลง ดวยเหตนจงม

นกวจยจำานวนมากทพยายามคดคนเทคนคและวธการ

ใหมๆ ในการแทรกลายนำาชนดทไมเปดเผยจนปรากฏเปน

ผลงานวจยในทประชมวชาการและวารสารวชาการอยาง

ตอเนอง ภาพ 4 แสดงภาพตนฉบบกอนการแทรกลายนำา

ภาพ 5 แสดงภาพลายนำา และภาพ 6 แสดงภาพทผาน

การแทรกลายนำาท ไมเปดเผย (Promcharoen and

Rangsanseri, 2010, pp. 1189-1194)

ประเภทของกรแทรกลยนำท ไมเปดเผย

เทคนคและวธการแทรกลายนำาทไมเปดเผยมอย

ดวยกนหลากหลายวธ แตเราสามารถจำาแนกออกไดเปน

2 ประเภทใหญๆ คอ

1. กรแทรกลยนำในโดเมนสปเชยล

การแทรกลายนำาในโดเมนสปาเชยล (spatial

domain) เปนการแทรกลายนำาทคาพกเซลของภาพถาย

จะถกดดแปลงแกไขโดยตรงตามขอมลลายนำาทใสเขาไป

ขอมลลายนำาท ใสดวยวธนจะคงทนตอการโจมตเชง

เรขาคณต เชน การหมนภาพ การตดภาพแตจะไมคงทน

ตอการโจมตเชงสญญาณ เชน การกรองสญญาณความถสง

การกรองสญญาณความถตำา และไมคงทนตอการบบอด

ขอมลภาพ ซงถอเปนจดบอดทสำาคญ เนองจากเปน ททราบ

กนดวาการบบอดขอมลภาพเปนกระบวนการท ไดรบ

ความนยมมากทสดในการนำามาใชเพอลดขนาดของ

ขอมลภาพทตองการเผยแพรบนอนเทอรเนต

ภพ 4 ภาพตนฉบบกอนการแทรกลายนำา

ภพ 5 ภาพลายนำา

Page 33: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

21

ภพ 6 ภาพทผานการแทรกลายนำาทไมเปดเผย

2. กรแทรกลยนำในโดเมนควมถ

การแทรกลายนำาในโดเมนความถ (frequency

domain) เปนวธการทคาพกเซลของภาพจะตองถกแปลง

ดวยสมการการแปลงทางคณตศาสตร เชน DCT (Discrete

Cosine Transform) DWT (Discrete Wavelet

Transform) DMT (Discrete Multi-wavelet

Transform) ใหเปนคาสมประสทธตางๆ กอนทจะทำาการ

แทรกลายนำาลงไป โดยภายหลงการแทรกลายนำาจะตอง

ทำาการแปลงกลบจงจะไดภาพทผานการแทรกลายนำา

ออกมา วธการนผานการพสจนในงานวจยหลายชนวา

ใหลายนำาทมความคงทนตอการโจมตเชงสญญาณ เชน

การกรองสญญาณความถสง การกรองสญญาณความถตำา

และคงทนตอการบบอดขอมลภาพมากกวาวธการแทรก

ลายนำาบนโดเมนสปาเชยล (Hartung,1999, pp. 1079-

1107), (Petitcolas, 1999, pp. 1062-1078), (Song

and Tan, 2000, pp. 946-950)

ขนตอนกรทำภพลยนำท ไมเปดเผย

การทำาภาพลายนำาทเปดเผยไมวาจะเปนวธททำา

บนโดเมนสปาเชยลหรอบนโดเมนความถลวนประกอบ

ไปดวยขนตอนทวๆ ไป ทเหมอนกน 2 ขนตอน คอ

การแทรกลายนำา (watermark embedding) และการกคน

ลายนำา (watermark detection)

1. กรแทรกลยนำ

การแทรกลายนำา (watermark embedding)

ขอมลภาพจะผานกระบวนการใสสญญาณลายนำา โดยอาจ

มการเขารหสสญญาณลายนำาทใสเขาไปซงจะมกญแจลบ

(secret key) ท ใชในการเขารหส โดยมเพยงผทถอ

กญแจลบนเทานนทสามารถเปลยนแปลงแกไขสญญาณ

ลายนำาดงกลาวได (Cox, Kilian, Leighton, and

Shamoon, 1997, pp. 1673-1687)

ขอมลเขาของขนตอนการแทรกลายนำาดจตล

ประกอบไปดวย ขอมลหรอภาพตนฉบบ (original data)

สญญาณลายนำา (watermark signal) และรหสลบ (secret

Key) สวนขอมลออกทได คอ ขอมลหรอภาพดจตลทผาน

การแทรกลายนำา (watermarked data) กระบวนการแทรก

ลายนำา แสดงดงภาพ 7

ภพ 7 กระบวนการแทรกลายนำา

2. กรกคนลยนำ

การกคนลายนำา (watermark extraction)

สามารถจำาแนกออกเปน 2 วธ คอ วธทตองใชภาพ

ตนฉบบในการกคนลายนำา (blind method) และวธทไมตอง

ใชขอมลภาพตนฉบบในการกคนลายนำา (non-blind

method) (Lee, and Jung, 2001, pp. 272-277)

Page 34: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

22

ภพ 8 กระบวนการกคนลายนำาทใชภาพตนฉบบในการ

กคน

ขอมลเขาของขนตอนการกคนลายนำาประกอบ

ไปดวย ภาพดจตลทผานการแทรกลายนำา (watermarked

data) ขอมลหรอภาพตนฉบบ (original data) และรหสลบ

(secret key) สวนขอมลออกทได คอ สญญาณลายนำา

(watermark signal) ภาพ 8 แสดงกระบวนการกคน

ลายนำาทตองใชภาพตนฉบบในการกคนลายนำา

กรวดคณภพดนกรมองเหน

การวดคณภาพดานการมองเหนของภาพทผาน

การแทรกลายนำา เปนการตรวจสอบความเหมอนกน

ระหวางภาพดจตลตนฉบบและภาพทถกแทรกลายนำา

โดยมวธการวดหรอดชนทนยมใชวดคณภาพดานการ

มองเหนของภาพทผานการแทรกลายนำา ดงน

1. กรวดดวยสยต

การวดคณภาพดานการมองเหนของภาพทผาน

การแทรกลายนำา โดยใชสายตาของผท ไมเกยวของมา

ทำาการตดสนคณภาพของภาพภายหลงจากการแทรก

ลายนำาจดเปนวธการพนฐานแตใหผลทนาเชอถอ นอกจาก

การใชสายตาของผใชธรรมดาเปนผวดแลวยงอาจใช

สายตาของผเชยวชาญทมความสามารถในการสงเกต

ขอบกพรองเลกๆ นอยๆ ทบคคลทวไปอาจมองขาม

วธการวดอาจใชกฎเกณฑตางๆ เชน ใหผทดสอบมองภาพ

แลวระบระดบคณภาพ โดยอาจมชดภาพมาตรฐานทม

ระดบคะแนนระบไวเพออางอง ระดบคณภาพสามารถ

แสดงไดทงระดบความเหมอนและระดบความแตกตาง

อกวธหนงคอการใหผทดสอบเรยงลำาดบคณภาพของภาพ

โดยใหเรยงลำาดบภาพทดสอบตามคณภาพของภาพทเหน

ผทดสอบจะตดสนใจในลกษณะเปรยบเทยบวาดกวาหรอ

แยกวา

2. กรวดดวยค PSNR

คา PSNR (Peak Signal-to-Noise Ratio)

เปนคามาตรฐานทนกวจยนยมนำามาใชวดคณภาพดาน

การมองเหนของภาพมากทสด คา PSNR ทมคามาก

จะแสดงถงคณภาพของภาพทแทรกลายนำาวามความเหมอน

กบภาพตนฉบบมาก โดยทวไปแลวคา PSNR ทยอมรบได

สำาหรบการนำาภาพไปใชอยท 30 dB ขนไป (Chen, Chang,

and Hwang, 1998, p. 1485-1488) ซงคา PSNR

สามารถคำานวณไดดงน

2

10log peakPSNRMSE

= ( )dB (1)

( ) ( )2

1 1

1 , ,M N

x yMSE f x y f x y

M N = =

= − × ∑∑ (2)

โดยท

M คอ จำานวนพกเซลตามความกวางของภาพ

N คอ จำานวนพกเซลตามความสงของภาพ

( ),f x y คอ คาพกเซลทตำาแหนง ijW ′ ของภาพ

ตนฉบบ

( ),f x y คอ คาพกเซลทตำาแหนง ijW ′ ของภาพทผาน

การแทรกลายนำา

Peak คอ คาสงสดของขอบเขตคาพกเซลของภาพ

สำาหรบภาพทมขนาด n บต ทมจำานวนระดบสเทา

(Gray Scale) เทากบ 2n ระดบ จะไดวา

( )22 1

10logn

PSNRMSE−

= ( )dB (3)

ดงนนภาพขนาด 8 บต จะไดวา

225510logPSNR

MSE= ( )dB (4)

Page 35: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

23

3. กรวดดวยค UQI

UQI (Universal Quality Index) เปนดชน

ทใชวดคณภาพการมองเหนของภาพทนำาเสนอในป 2002

(Wang and Bovik, 2002, pp. 81-84) โดย Wang

และ Bovik ไดแสดงใหเหนวามหลายกรณท PSNR

ไมสามารถแยกแยะความแตกตางระหวาง 2 ภาพได

แต UQI สามารถทำาได

สมการของ UQI เปนดงสมการท (5) และ (6)

สมการท (6) จะประกอบไปดวย 3 เทอม โดยเทอมแรก

แสดงการสญเสยความสมพนธระหวางคาพกเซลของภาพ

ทง 2 ภาพ (loss of correlation) เทอมทสองแสดง

การบดเบอนของแสงเงา (luminance distortion) และ

เทอมสดทายแสดงการบดเบอนความแตกตางระหวาง

ความสวางและความมด (contrast distortion) ทงน

คา UQI ทคำานวณไดจะมคาอยในชวง [1, -1] โดยคาทด

ทสดคอ 1

∑=

=M

jjQ

MUQI

1

1 (5)

2222

2

)()(2

yx

yx

yx

xy

yxyxQ

σσ

σσσσ

σ

+⋅

+⋅= (6)

เมอ

64...,,2,1== iyy i เปนคาพกเซลในกรอบ

ขนาด 8×8 ของภาพตนฉบบ

64...,,2,1== iyy i เปนค าพกเซลในกรอบ

ขนาด 8×8 ของภาพทแทรกลายนำา

M คอ จำานวนครงของการเลอนกรอบขนาด 8×8

โดยเลอนครงละ 1 พกเซล จากดานขวาไปซายและ

จากบนลงลางจนครบทงภาพ

xy

64

64

กรโจมตลยนำ

การโจมตลายนำา คอ การทำาใหขอมลลายนำาซงถกฝง

ในภาพเกดความเสยหาย โดยอาจเปนการกระทำาโดยตงใจ

หรอไมไดตงใจ รวมไปถงการประมวลผลสญญาณภาพ

ซงทำาใหขอมลลายนำาสญหายไปในบางสวน การโจมต

ลายนำาทพบเหนไดบอย มอยดวยกน 3 รปแบบใหญๆ

ดงน

1. กรบบอดแบบ JPEG

อลกอรทม JPEG จะทำาการกำาจดสวนทมองเหนได

ทไมสมพนธในภาพเพอลดขนาดของไฟลภาพใหเลกลง

จดเปนอลกอรทมการบบอดทนยมใชกบภาพมากทสด

นยมนำามาใชในการสงขอมลภาพบนอนเตอรเนต การโจมตน

จงเปนตวทดสอบทดในการทดสอบความคงทนของลายนำา

ลายนำาควรจะยดหยนกบระดบการบบอดซงระดบการบบอด

จะถกควบคมโดยแฟกเตอรคณภาพ เชน 100, 90, 80,

70, …, 10% ยงแฟกเตอรคณภาพนอยขนาดของไฟลภาพ

กจะนอยลงตามไป สงผลใหลายนำามโอกาสถกทำาลาย

มากขน ภาพ 9 แสดงภาพทไดจากการโจมตภาพทผานการ

แทรกลายนำาลงในภาพ 6 ดวยการบบอดขอมลตามมาตรฐาน

JPEG ทแฟกเตอรคณภาพ 50% และภาพ 10 แสดง

ลายนำาทกคนจากภาพดงกลาว (Promcharoen, and

Rangsanseri, 2010, p. 1189-1194)

2. กรโจมตเชงเรขคณต

การโจมตเชงเรขาคณต เปนการโจมตภาพทมงไป

ทการเปลยนลกษณะของภาพ ไดแก

1) การลด/เพมขนาดของภาพ (resizing)

การลด/เพมขนาดภาพ เปนการลดหรอเพม

จำานวนพกเซลพ ซงสงผลกระทบตออลกอรทมการแทรก

ลายนำาในตำาแหนงทตายตว ทำาใหตำาแหนงท เคยระบไว

คลาดเคลอนจนไมสามารถตรวจหาลายนำาได

Page 36: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

24

ภพ 9 ภาพทผานการแทรกลายนำาลงในภาพ 6 ทถก

โจมตดวยการบบอดขอมลตามมาตรฐาน JPEG ทแฟกเตอร

คณภาพ 50%

ภพ 10 ลายนำาทกคนจากภาพ 9

2) การตดบางสวนของภาพ (cropping)

การตดบางสวนของภาพ จะสงผลโดยตรงกบ

อลกอรทมการแทรกลายนำาทมการกระจายลายนำาใสลงไป

ทวทงภาพ การตดบางสวนของภาพออกไปจะทำาใหลายนำา

บางสวนขาดหายไปดวย

3) การเคลอนยายภาพ (translation)

ถาหากมการเคลอนยายบางสวนของภาพไปไว

ยงตำาแหนงอน การใชอลกอรทมการแทรกลายนำาลง

ในตำาแหนงทตายตวเมอถกโจมตจะสงผลใหลายนำาท

ตรวจหามาไดวางสลบตำาแหนง

4) การหมนภาพ (rotation)

การหมนภาพสงผลกระทบตอการแทรกลายนำา

คลายกบกรณของการลด/เพมขนาดของภาพ

5) การกลบดานของภาพ (flipping)

การสลบดานซายขวาของภาพ จะมผลกระทบกบ

อลกอรทมทแทรกลายนำาลงในตำาแหนงทตายตว เชนเดยว

กบการเคลอนยายภาพ

3. กรโจมตเชงสญญณ

การโจมตเชงสญญาณมหลายประเภท ไดแก

1) การปรบความสวางและความแตกตางระหวาง

ความสวางและความมดของภาพ (brightness and

contrast enhancement)

โดยทวไปแลวการประมวลผลสญญาณประเภทน

ไมสงผลกระทบมากนกตอการตรวจหาลายนำา ในทางตรง

กลบกนมกนยมนำามาใชกอนการตรวจหาลายนำาเพอทำาให

ภาพทตองการตรวจหาลายนำามความสวางและความ

แตกตางระหวางความสวางและความมดของภาพใกลเคยง

กบภาพตนฉบบ เพอใหไดผลลพธในการตรวจหาลายนำา

ทดกวา

2) การปรบความคมชด การทำาใหเลอน การกรอง

แบบเชงเสนและแบบไมเปนเชงเสน (sharpening,

blurring, linear and non linear filtering)

การประมวลผลประเภทน เมอกระทำาแลวจะไป

ลดคณภาพดานการมองเหนของภาพไปอยางมาก และเมอ

กระทำาซำาๆ อาจสงผลใหลายนำาทใสมคาเปลยนแปลงไป

ทำาใหลายนำาทกคนมามความผดพลาด

3) การเพมสญญาณรบกวนแบบคอรเลทและ

แบบไมเปนคอรเลท (addition of correlated or

uncorrelated noise)

เปนการเพมสญญาณรบกวนเขาไปในภาพซง

สงผลตอลายนำาและภาพคลายคลงกบทสงผลตอการ

ปรบความคมชด การทำาใหเลอน การกรองแบบเชงเสน

และแบบไมเปนเชงเสน

4) การแปลงสญญาณจากอนาลอกเปนดจทลและ

จากดจทลเปนอนาลอก เชน การพมพภาพ การสแกนภาพ

เปนการแปลงสญญาณระหวางดจทลและอนาลอก ซงแม

จะทำาการแปลงกลบคาพกเซลของภาพกจะตองผดเพยนไป

และสงผลกระทบไปถงลายนำาทซอนอยในภาพ

Page 37: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

25

กรวดคณภพดนควมคงทนของลยนำ

การวดคณภาพดานความคงทนของลายนำาทกคน

มาภายหลงจากการถกโจมตดวยรปแบบตางๆ จะวดจากคา

Normalized Cross Correlation: NC โดยคา NC

ทคำานวณไดจะมคาอย ในชวง [0, 1] และคาทแสดงถง

คณภาพความคงทนของลายนำามากทสดคอ 1 การคำานวณ

หาคา NC แสดงดงสมการท (7)

2( , ) ( , ) ( , )

1 1 1 1

W W W WM N M N

i j i j i ji j i i

NC W W W= = = =

′= ⋅

∑∑ ∑∑ (7)

เมอ

ijW คอ คาพกเซลทตำาแหนง (i, j) ของลายนำาตนฉบบ

ijW ′ คอ คาพกเซลทตำาแหนง (i, j) ของลายนำาทกคนมาได

WN คอ จำานวนพกเซลตามความกวางของลายนำา

WN คอ จำานวนพกเซลตามความสงของลายนำา

กรใชงนลยนำดจทล

ตวอยางของการใชงานลายนำาดจทล

1. การแทรกลายนำาทเปดเผยเพอแสดงความ

เปนเจาของผลงาน

2. การแทรกลายนำาท ไมเปดเผยเพอใชเปน

หลกฐานในการพสจนความเปนเจาของผลงาน

3. การใชลายนำาในการระบบคคลทไดรบสทธ

ถกตอง เพอใชตรวจหาผทเผยแพรงานโดยไมไดรบอนญาต

4. การตดตามการใชผลงาน การปรบปรงผลงาน

หรอการคดลอกผลงาน

5. การแทรกลายนำาในลายมอชอ เพอใชตรวจสอบ

ลายมอชอปลอม

6. การใชลายนำาเพอบอกใหอปกรณบนทก

สญญาณทราบวาไมสามารถบนทกหรอทำาการคดลอกได

งนวจยดนกรแทรกลยนำดจทล

ปจจบนมนกวจยทวโลกใหความสนใจในการ

พฒนาวธการเทคโนโลยทางดานการทำาภาพพมพลายนำา

ดจทล ปรากฏเปนผลงานวจยจำานวนมากทตพมพเผยแพร

ในวารสารวชาการและการประชมวชาการ ในทนขอยก

ตวอยางมาพอสงเขป

1. Cox และคณะ (Cox, Kilian, Leighton

and Shamoon, 1997, p. 1673-1687) ไดนำาเสนอเทคนค

ของการแทรกลายนำาดจทลแบบการกระจายแถบความถ

(Spread Spectrum Communication) ลงในคาสมประสทธ

ของโดเมนความถทไดจากการแปลงแบบดสครต (Discrete

Cosine Transform : DCT) จากการวจยพวกเขาพบวา

ลายนำาจะมความคงทนถาทำาการแทรกลายนำาลงในคา

สมประสทธสวนทเปนความถตำา

2. Dugad และคณะ (Dugad, Ratakonda, ,

and Ahuja, 1998, p. 419-423) นำาเสนอเทคนคการทำา

ลายนำาแบบกระจายแถบความถโดยอาศยการแปลงเวฟเลต

(Discrete Wavelet Transform : DWT) ทแทรกลายนำา

เขากบคาสมประสทธทมคาสงในสบแบนดความถสงเพอ

รกษาคณภาพดานการมองเหนของภาพทผานการแทรก

ลายนำา แตเทคนคดงกลาวกไมคงทนตอการทภาพจะถก

ดดแปลงแกไข

3. Huang และ Wu (Huang, and Wu, 2000,

p. 516-523) ไดนำาเสนอวธการแทรกลายนำาในภาพดจทล

ทอาศยหลกการแปลงแบบดสครตโคไซน (Discrete

Cosine Transform--DCT) รวมกบกระบวนการ

ทางพนธศาสตร (genetic algorithm-- GA) พวกเขา

ทำาการแทรกลายนำาเขากบคาสมประสทธ DCT สวนทเปน

ความถกลาง และนำา GA มาคนหาตำาแหนงทเหมาะสม

ในการแทรกลายนำาจนไดภาพภายหลงการแทรกลายนำา

ทมคณภาพ

4. Shieh และคณะ (Shieh, Huang, Wang,

and Pan, 2004, pp. 555-565) ไดนำาเสนอเทคนค

ในการแทรกลายนำาทใช GA มาชวยในการคนหาตำาแหนง

Page 38: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

26

ทเหมาะสมทสดในการแทรกลายนำาเขากบคาสมประสทธ

ของบลอค DCT ขนาด 8x8 พกเซล ซงชวยเพม

ประสทธภาพทงในดานความคงทนของลายนำาและดาน

คณภาพการมองเหนของภาพภายหลงการแทรกลายนำา

ไดในคราวเดยวกน

5. Areef และ Heniedy (Areef, and Heniedy,

2005, p. 607-617) ไดนำาเทคนคของ Shieh และคณะ

มาใชรวมกบการแปลงแบบเวฟเลท (Discrete Wavelet

Transform : DWT) โดยการนำา GA มาชวยในการคนหา

ตำาแหนงทเหมาะสมทสดในการแทรกลายนำาเขากบคา

สมประสทธเวฟเลท โดยทดสอบความคงทนของลายนำา

ดวยการบบอดภาพตามมาตรฐาน JPEG

6. Wei และคณะ (Wei, Dai, and Li, 2006,

p. 2365-2368) ไดปรบปรงสมการในการใสและกคน

ลายนำาของ Shieh และคณะ ใหสนกระชบขน และนำาเสนอ

สมการในการกำาหนดพารามเตอรของ GA อนไดแกคา

ความนาจะเปนในการครอสโอเวอรและคาความนาจะเปน

ในการมวเตชนใหสามารถเปลยนแปลงคาไปตามจำานวน

รอบในการประมวลผลของ GA และสรปใหเหนวาวธการ

ทปรบปรงขนนใหผลลพธทดกวาทงในดานความคงทน

ของลายนำาและดานคณภาพการมองเหนของภาพภายหลง

การแทรกลายนำา

7. Xiang และ Jianjun (Xiang, and Jianjun,

2009, pp. 2221-2224) นำาเสนอวธการแทรกลายนำา โดยใช

การแปลงแบบเวฟเลทในการฝงลายนำาลงบนภาพถายทาง

ภมศาสตร (DEM Images) ทไมตองใชภาพตนฉบบ

ในการกคนลายนำา โดยใชอลกอรทมของอาณานคมมด

(Ant Colony Algorithm--ACA) ในการหาคาพลงงาน

ในการฝงลายนำา

บทสรป

การแทรกลายนำาในภาพดจทล (digital image

watermarking) ถอเปนเทคนคหนงของ วทยาการ

อำาพรางขอมล (steganography) ซงนบวาเปนเทคนคทม

ความสำาคญตอการนำาไปใชในการปองกนการละเมดลขสทธ

ของภาพดจทล ซงถอเปนปญหาใหญทเกดขนในสงคม

ออนไลนปจจบน กอนหนานการทำาภาพพมพลายนำาดจทล

ไมคอยไดรบความสนใจจากนกวจยมากนก จนกระทงมการ

ใหความสำาคญกบเรองของลขสทธ ในสอดจทลมากขน

เทคนคนจงไดรบความนยมเพมขนอยางรวดเรว แตถงแมวา

จะมงานวจยเพอปองกนการละเมดลขสทธดานมลตมเดย

ออกมามากเพยงไร นกวจยกยงคงตองพฒนาเทคนค

วธการใหมๆ เพอใหทนตอผทจองทำาลายวธการท ได

คดคนขน แตปญหาเหลานจะไมเกดขนเลยถาทกคน

ในสงคมมจตสำานกทดและเคารพตอสทธ ในความเปน

เจาของผลงาน

เอกสารอางอง

เฉลมศกด เลศวงศเสถยร. (2547). Steganography ศาสตรแหงการซอนขอมล. คนจาก http://th.wikipedia.org

Areef, T. E., & Heniedy, H. S. (2005). Optimal transform domain watermarking embedding via genetic

algorithms. IEEE, 607-617.

Chansirimas, J. (2009). เทคนคการทำาภาพลายนำา (Watermark) แบบงายๆ. Retrieved from http:// www.

ReadyPlanet.com

Chen, T. S., Chang, C.C., & Hwang, M. S. (1998). A Virtual Image Cryptosystem Based upon Vector

Quantization. IEEE Transactions on Image Processing, 7(10), 1485-1488.

Page 39: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

27

Cox, I. J., Kilian, Leighton, J. F. T., & Shamoon, T. (1997). Secure Spread Spectrum Watermarking

for Multimedia. IEEE Transactions on Image Processing, 6(12), 1673-1687.

Dugad, R., Ratakonda, K., & Ahuja, N. (1998). A new wavelet-based scheme for watermarking images.

Proceeding of the IEEE International Conference on Image Processing (ICIP 1998), 2,

419-423.

Hartung, F., & Kutter, M. (1999). Multimedia Watermarking Techniques. Proceeding of the IEEE,

87(7), 1079-1107.

Huang, C. H., & Wu, J. L. (2000). A watermark optimization technique based on genetic algorithms.

Proceeding of SPIE-Visual Communications Image Processing, 3971, 516-523.

Lee, S. J., & Jung, S. H. (2001). A survey of watermarking techniques applied to multimedia. The

International Symposium on Industrial Electronics (ISIE2001), 1, 272-277.

Petitcolas, F. A. P., Anderson, R. J., & Kuhn, M. G. (1999). Information hiding-A survey. Proceeding

of the IEEE, 87(7), 1062-1078.

Promcharoen, S., & Rangsanseri, Y. (2010). Ant Colony System Watermarking Based on DCT Domain

Technique. Proceeding of the 3rd Technology and Innovation for Sustainable Development

International Conference (TISD2010), 1189-1194.

Shieh, C.-S., Huang, H. C., Wang, F. H., & Pan, J. S. (2004). Genetic watermarking based on transform

domain techniques. Pattern Recognition, 37(3), 555-565.

Song, Y. J., & Tan, T. N. (2000). Comparison of Four Different Digital Watermarking Techniques.

Proceeding of the 5th International Conference on Signal Processing (ICSP2000), 2,

946-950.

Wang, Z., & Bovik, A. C. (2002). A universal image quality index. The IEEE Signal Processing Letters,

9(3), 81-84.

Wei, Z., Dai, J., & Li, J. (2006). Genetic watermarking based on DCT domain techniques. Proceeding

of IEEE CCECE/CCGEI, 2365-2368.

Xiang, H. & Jianjun, L. (2009). A digital watermarking algorithm for DEM image based on stationary

wavelet transform. Proceeding of the International Conference on Information Assurance and

Security, 2221-2224.

Page 40: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

RFID เทคโนโลยทยงเตบโตRFID: A Non-stop Technology

สราวธ นนทะสด1

28

บทคดยอ

เทคโนโลย RFID มจดเรมตนมาตงแตสมยสงครามโลกครงท 2 ในราวตนศตวรรษท 20 โดยใชเครองรบสง

คลนวทยออกไปยงเครองบนทกำาลงบนผานนานฟาของประเทศเพอระบตำาแหนงและความเรวของการเคลอนทของ

เครองบน แลวทำาการวเคราะหวาเครองบนนนเปนของฝายเดยวกนหรอฝายศตร ซงการใชเทคโนโลยนสรางความ

ไดเปรยบในการสงครามใหแกพนธมตรฝายตะวนตก จากจดเรมตนจนมาถงปจจบนนกวา 80 ป ทเทคโนโลย RFID

มการพฒนาและประยกตใชในกจการหลายดานอยางตอเนอง และแนวโนมในอนาคตเทคโนโลยนจะเขามามบทบาท

ตอการดำาเนนชวตของมนษยมาก บทความนมวตถประสงคเพอนำาเสนอเกยวกบววฒนาการของเทคโนโลย องคประกอบ

และหลกการทำางานเบองตน และการประยกตใชงานระบบ RFID ในดานตางๆ

คำสำคญ: เทคโนโลย RFID, ววฒนาการของ RFID, สวนประกอบของระบบ RFID, การประยกตใช RFID

Abstract

RFID technology has been in use since the beginning of World War 2 in the early 20th century,

using the aircraft radio transceiver of the flying plane through territory airspace to identify the location

and speed of the aircraft, then analyze the plane to belongs to identify which side it. The use of this

technology to build the Western alliances competitive advantage at war. Over 80 years from the beginning

until now, RFID technology has continuously improved applied to various type of works. Future

prospects of this technology will play an important role to human life. This article aims to present the

evolution of technology, components, operating principles, and applications in various fields.

Keywords: RFID Technology, RFID evolution, RFID system component, RFID applications.

1อาจารยประจำา สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 41: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

29

ควมนำ

เทคโนโลยการบงชเฉพาะดวยคลนความถวทย

(Radio Frequency Identification--RFID) เปน

เทคโนโลยทไดรบความนยมในการใชงานอยางแพรหลาย

ทวโลกและมบทบาทตอการดำาเนนธรกจหลายอยางดวยกน

เชน ขนสง คลงสนคา หางสรรพสนคา การคาปลก

เกษตรกรรมและปศสตว การแพทย และระบบความ

ปลอดภย เปนตน นอกจากนเทคโนโลย RFID ยงสามารถ

อำานวยความสะดวกตอการดำาเนนชวตไดเปนอยางมาก

ซงเหนไดจากการประยกตใชเทคโนโลยน ในระบบบตร

อเลกทรอนกส (e-ticket) เชน บตรผานทางดวนและบตร

รถไฟฟาใตดน เปนตน และยงประยกตใชกบระบบอนๆ อก

เชน ระบบยมหรอคนหนงสอในหองสมด ระบบบตรผาน

เขาออกสำานกงานหรอลานจอดรถ และอนๆ อกมากมาย

จากจดเรมตนจนมาถงปจจบนนกวา 80 ป

ทเทคโนโลย RFID ถกนำามาประยกตใชอยางตอเนอง

และแนวโนมในอนาคตเทคโนโลยนจะเขามามบทบาทตอ

การดำาเนนชวตของมนษยมากกวาปจจบน ดงนนในฐานะ

ทเราเปนผใชเทคโนโลยจงจำาเปนจะตองเรยนรเกยวกบ

เทคโนโลยนใหมากยงขน เพอใหตามทน เขาใจและสามารถ

ประยกต ใชเทคโนโลยน ในการดำาเนนธรกจหรอสราง

ความสะดวกสบายในการดำาเนนชวตตอไปในอนาคต

เทคโนโลย RFID คออะไร

RFID เปนเทคโนโลยการระบขอมลทแสดง

เอกลกษณเฉพาะของวตถหรอบคคลดวยคลนความถวทย

ทไดถกพฒนามาในปพทธศกราช 2513 (ศนยพฒนาธรกจ

ออกแบบวงจรรวม, 2549) เพอวตถประสงคในการบงช

วตถในระยะไกล แบบไรการสมผส สามารถทำางานไดแม

ในสภาพทศนวสยไมด ทนตอความเปยกชน แรงสนสะเทอน

การกระทบกระแทก และสามารถอานขอมลไดรวดเรว

โดยขอมลจะถกเกบไวในไมโครชปทอย ในปาย (tag)

เทคโนโลย RFID เปนเทคโนโลยหนงทจดอยในกลมของ

เทคโนโลยบงชอตโนมต หรอ Automatic Identification

(Auto-ID) ซงมหลายๆ เทคโนโลยรวมอยดวยกน ไดแก

เทคโนโลยรหสแทง (Barcode) เทคโนโลยบตรอเนกประสงค

(Smart card) เทคโนโลยชวมาตร (Biometric) และ

เทคโนโลยรจำาตวอกษร (Optical character recognition :

OCR) ดงแสดงในภาพ 1

ภพ 1 เทคโนโลย Auto ID ในปจจบน

แมเทคโนโลย Auto ID จะมหลายประเภท

บางประเภทตองใชการสมผสกบเครองอานโดยตรง

ในขณะทอกหลายๆ ประเภทเปนแบบไมตองสมผสกบ

เครองอาน ซงจะทำาใหมขอดขอเสยทแตกตางกน ในปจจบน

ไดมการพฒนาเทคโนโลย Auto ID รปแบบใหมๆ ขนมา

เพอตอบสนองตอความตองการการใชงานรวมถงศกยภาพ

ในการรองรบขอมลตางๆ สามารถประยกต ใชงานได

หลากหลายรปแบบ อกทงยงมมลคาตนทนทไมสงมาก

เทคโนโลย Auto ID ทมใชงานในปจจบนมคณสมบต

การใชงานทแตกตางกนออกไป ดงตาราง 1

Page 42: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

30

ตรง 1

การเปรยบเทยบคณสมบตการใชงานของเทคโนโลย Auto ID ตางๆรยกร Barcode OCR Biometric Smart card RFID

ความจขอมล (Byte) 1-100 1-100 - 2-8 K 2-8 K

การอานขอมลโดยมนษย ได(จำากด) งาย ยาก ไมได ไมได

ปญหาจากการเปยกนำา

หรอความชน

มผลกระทบสง มผลกระทบสง - มผลตอจดสมผส มผลสำาหรบ

ความถสงยง

ปญหาจากสงกดขวาง ไมสามารถอานได ไมสามารถอานได ยงคงทำางานได - ไมมผล

ทศทางการอาน มผลกระทบนอย มผลกระทบนอย - อานไดแนวเดยว ไมมผล

การสกหลอ ชำารด ควบคมได ควบคมได - สวนขวสมผส ไมมผล

ราคาอปกรณและระบบ ตำามาก ปานกลาง แพงมาก ตำาถงปานกลาง ปานกลาง

การแกไขหรอปลอมแปลง ทำาไดงาย ทำาไดงาย ทำาไดยาก ทำาไดยากมาก ทำาไดยากมาก

อตราเรวในการอานขอมล ชา (4 วนาท) ชา (3 วนาท) ชามาก

(มากวา 5 วนาท)

ชา (4 วนาท) เรวมาก

(0.5 วนาท)

ระยะในการอานขอมล 0-50 เซนตเมตร นอยกวา

1 เซนตเมตร

สมผสโดยตรง

หรอใกลมาก

สมผสโดยตรง 0-5 เมตร

หรอมากกวา

ววฒนกรเทคโนโลย RFID

การเรมตนของเทคโนโลย RFID นน(ศนยพฒนา

ธรกจออกแบบวงจรรวม, 2549) ยอนกลบไปสมย

สงครามโลกครงท 2 ในราวตนศตวรรษท 20 ซงประเทศ

ในกลมพนธมตร และกลมอกษะไดมการใชเรดาร ซงถก

คนพบโดย เซอรโรเบรต อเลกซานเดอร วตสน-วตต

ในปพทธศกราช 2478 โดยใชเครองรบ-สงคลนวทย

สงคลนวทยออกไปตรวจจบและเตอนเครองบนทกำาลง

เขามาในเขตนานฟาของประเทศ แตปญหาของการใช

เรดารในยคนนคอไมสามารถแยกแยะระหวางเครองบนรบ

วาเปนของฝายไหน ทางฝายประเทศเยอรมนไดคนพบวา

เมอนกบนบนหมนตวแลว จะทำาใหมการสะทอนสญญาณ

เรดารทเปลยนไป ทำาใหทราบวาเครองบนทบนเขามา

ในนานฟาเปนของฝายเยอรมน ซงเปนจดกำาเนดของ

RFID แบบทขนอยกบคณสมบตการสะทอนคลนวทย

โดยไมตองมเครองสงวทย หรอแบบ passive กวาได

เมอเทคโนโลยเรดารมการพฒนาขน นกบน

สามารถทจะสอสารระหวางเครองบนกบสถานภาคพนดน

หรอระหวางนกบนดวยกนเอง เปนระบบแยกแยะระหวาง

มตรกบศตร หรอ IFF (Aircraft Identification Friend

or Foe systems) โดยทเมอเครองบนไดรบสญญาณเรดาร

จากภาคพนดนหรอระหวางเครองบน ตวเครองบนจะสง

สญญาณตอบกลบไป ทำาใหทราบวาเปนเครองบนของ

ฝายไหน ซงถอวาเปนการสอสารของระบบ RFID แบบท

วตถสงคลนวทยจากตวเองไปยงผถาม หรอแบบ Active

ยกแรกของการใช RFID ในเชงพาณชยไดแก

ระบบกนขโมย (Electric Article Surveillance-- EAS)

ในหางสรรพสนคา โดยทตวสนคาจะมการตด RFID แบบ

1 บต ซงจะมคาลอจกเปน “0” หรอ “1” เชน เมอสนคา

มการชำาระเงนตวลอจกจะถกตงคาเปน “0” ทำาใหสามารถ

นำาสนคาออกจากรานได ในกรณทไมมการชำาระสนคา

เมอนำาสนคาผานประตเครองตรวจปายกนขโมยจะอานคา

ลอจกจากสนคาในถงของลกคาเปน “1” กจะมสญญาณ

เตอนขนมา

ทางดานการพฒนาไดมการใหสทธบตรของ

อเมรกาเกยวกบ RFID อนแรกใหกบ Mario W. Cardullo

Page 43: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

31

เปนสทธบตรเกยวกบปายแบบ Active เมอ พทธศกราช

2516 และในปเดยวกนไดมการมอบสทธบตรเกยวกบ

ปายแบบ Passive แก Charles Walton โดยประยกต

ใชงานสำาหรบการเปดและลอคประตและ Charles Walton

ไดอนญาตสทธใหบรษท Schlage เปนผผลต หลงจากนน

ไดมการพฒนาศกยภาพในการทำางานใหมประสทธภาพ

เพมขนจนเปนทยอมรบอยางแพรหลาย โดยมการนำา

เทคโนโลย RFID มาประยกต ใชในภาคเอกชน เชน

การควบคมการเขาออกสถานทของหนวยงาน องคกร

เพอรกษาความปลอดภย การปองกนการโจรกรรม

ทรพยสน เปนตน

ปพทธศกราช 2513 รฐบาลสหรฐอเมรกา

ไดมการพฒนา RFID ทศนยวจยแหงชาต ลอส อลามอส

(Los Alamos National Laboratory) มลรฐนวเมกซโก

ใชสำาหรบการตดตามวตถนวเคลยร ใหกบกระทรวง

พลงงาน โดยใช RFID ตดกบรถบรรทก หลงจากนน

ทมนกวจยกลมนจงไดออกจากศนยวจยมาตงบรษทและ

พฒนาเปนระบบเกบคาทางดวนอตโนมต และตอมาไดเรม

มการนำาเทคโนโลย RFID มาใชในการเกบขอมลเบองตน

สำาหรบการตดตามและตรวจสอบสตวโดยใชปายอเลก-

ทรอนกสฝงไมโครชปเกบขอมลโดยตดไวกบตวสตวและ

ใชเครองอานแบบไรสายทสอสารกนดวยคลนความถวทย

ยาน 125 กโลเฮรตซ ในการอานและเขยนขอมล และตอมา

ไดมการพฒนาไปใชความถ 13.56 เมกะเฮรตซ

ในปพทธศกราช 2523 (ศนยเทคโนโลยอเลก-

ทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต,2549) เทคโนโลย

RFID ไดรบการพฒนาศกยภาพในการทำางานเพอใหสามารถ

รองรบการทำางานทมลกษณะแตกตางและหลากหลาย

รปแบบมากขนจนเกดการพฒนาและนำาไปประยกตใช

อยางกวางขวางในสวนตางๆของโลกเพมขน เชน ประเทศ

สหรฐอเมรกาและกลมประเทศในทวปยโรปนยมใช

RRFID ในดานการขนสงโดยเฉพาะอยางยงทางรถไฟและ

ระบบขนถายสนคา การเกบเงนคาผานทางตามทองถนน

การเขาออกสถานทของพนกงานหรอลกคา และการ

ควบคมจำานวนของสตว

ในชวงตนปพทธศกราช 2533(ศนยพฒนาธรกจ

ออกแบบวงจรรวม,2549) บรษท IBM ไดพฒนาและ

จดสทธบตร RFID ในยานความถสงยง UHF (Ultra

High Frequency) คอ ยานความถตงแต 300 เมกะเฮรตซ

ถง 3 กกะเฮรตซ แตบรษท IBM มปญหาดานการเงน

จงไดขายสทธบตรเกยวกบ RFID ใหกบบรษท Intermec

ในชวงกลางปพทธศกราช 2533 แตในชวงการใชงาน

RFID ยานความถสงยงยงไมแพรหลายเนองจากอปกรณ

มราคาแพงมาก

RFID ในยานความถสงยง UHF กลบมาแจงเกด

อกครงในปพทธศกราช 2542 เมอหนวยงาน UCC

(Uniform Code Council) หนวยงาน EAN International

บรษท Procter&Gamble และบรษท Gillette ไดรวมกอ

ตงศนย Auto ID ขนทสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตส

(MIT) ประเทศสหรฐอเมรกา เพอพฒนาแนวทางการใช

RFID ในหวงโซอปทาน (supply chain) ในชวงป

พทธศกราช 2542 - 2546 เทคโนโลย Auto ID ไดรบ

การสนบสนนจากบรษทเอกชนจำานวนมาก และไดมการ

ขยายศนย Auto ID ไปยงประเทศออสเตรเลย องกฤษ

สวตเซอรแลนด ญปน และจน ไดมการพฒนามาตรฐานใหม

ทเรยกวา EPC (Electronic Product Code) และในป

พทธศกราช 2546 เทคโนโลยน ไดขายใหกบ UCC

ซงไดรวมกบ EAN ตงบรษท EPC global เพอพฒนา

EPC ในเชงพาณชย สวนศนย Auto ID ไดปดตวลง

อยางเปนทางการ ยงคงเหลอเฉพาะสวนปฏบตการวจย

และพฒนา (Auto ID Laboratory) ในเดอนธนวาคม

พทธศกราช 2547 ทาง EPC global ไดรบรองมาตรฐาน

EPC Gen2

Page 44: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

32

สวนประกอบของ RFID

ระบบ RFID มองคประกอบหลกๆ 3 สวน

ดวยกน ดงภาพ 2 ประกอบดวย

ภพ 2 องคประกอบของระบบ RFID

1. ทรานสปอนเดอร หรอ ปาย (Transponder/

Tag) ทใชตดกบวตถตางๆ ทเราตองการ โดยปายนน

จะประกอบดวยสายอากาศและไมโครชปทมการบนทก

หมายเลข (ID) หรอขอมลเกยวกบวตถชนนนๆ

2. เครองสำาหรบอานและเขยนขอมลภายในปาย

(interrogator/reader) ดวยคลนความถวทย ถาเปรยบเทยบ

กบระบบรหสแทง ปายในระบบ RFID เปรยบไดกบ

ตวรหสแทงทตดกบฉลากของสนคา และเครองอานในระบบ

RFID คอเครองอานรหสแทง (scanner) โดยขอแตกตาง

ทงสองระบบคอ ระบบ RFID จะใชคลนความถวทย

ในการอานและเขยนขอมล สวนระบบรหสแทงจะใช

แสงเลเซอร ในการอาน โดยขอเสยของระบบรหสแทง

คอการอาน เปนการใชแสงในการอานรหสแทง ซงจะตอง

ไมมสงกดขวางหรอตองอยในแนวเสนตรงเดยวกบลำาแสง

ทยงจากเครองสแกน และสามารถอานไดทละรหสในระยะ

ใกลๆ แตระบบ RFID มความแตก ตางโดยสามารถ

อานรหสจากปายไดโดยไมตองเหนปาย หรอปายนน

ซอนอยภายในวตถและไมจำา เปนตองอยในแนวเสนตรง

กบคลน เพยงอย ในบรเวณทสามารถรบคลนวทยไดก

สามารถอานขอมลได และการอานปายในระบบ RFID

ยงสามารถอานไดทละหลายๆ ปายในเวลาเดยวกน โดยระยะ

ในการอาน ขอมลไดไกลกวารหสแทงอกดวย

3. ระบบประยกตใชงาน ทงนรวมถงระบบฮารดแวร

และซอฟตแวรประยกตใชงาน หรอระบบฐานขอมล ทงน

ขนอยกบระบบการใชงานทเกยวของ เชน ระบบขอมล

สนคา ระบบบรหารงานบคคล เปนตน

กรประยกตใชงน RFID

การประยกต ใชเทคโนโลย RFID สามารถ

แบงการใชงานไดเปน 2 รปแบบ คอ รปแบบของ Smart

card และ รปแบบของการตดหรอฝงอปกรณ (ประสทธ

ทฆพฒ, 2549) ดงแสดงในภาพ 3

ภพ 3 การประยกตใชงานเทคโนโลย RFID

ตวอยางการประยกต ใชงาน RFID เพอเพม

ประสทธภาพในงานตางๆ เชน

1. ระบบขนสงมวลชน

ประเทศเกาหล ใต มการประยกต ใช RFID

ในโครงการระบบผานทางแบบอเลกทรอนกส (electronic

travel pass system) ซงมการนำาบตร Smart card แบบไร

การสมผสมาใชเปนครงแรกในกรงโซล ตงแตพทธศกราช

2539 ซงบตรนนเรยกวา Bus Card ระบบขนสงมวลชน

ของเกาหลใตแสดงดงภาพ 4

Page 45: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

33

ภพ 4 ระบบขนสงมวลชนประเทศเกาหลใต

ประเทศเยอรมน มการนำาบตรพลาสตก Smart

card แบบไรการสมผสมาใชในชอโครงการ Fahrsmart

ซงจะคำานวณคาโดยสารทถกทสดใหกบผโดยสาร ไมวา

การเดนทางในระบบขนสงจะมการเปลยนยานพาหนะ

หลายทอดหรอซบซอนเพยงใดกตาม

2. สถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเทคโนโลย

อารเอฟไอดแหงประเทศไทย (2552) ประเทศสหรฐอเมรกา

ใชระบบ Transportation Security System (TSS) สำาหรบ

การขนสงสนคา เพอให Supplier มการตรวจสอบสนคา

วาทจดสงนนมความปลอดภยสำาหรบการขนสงหรอไม

จะไมถกเปดระหวางทาง ไมมการสญหายหรอสบเปลยน

Supplier จงไดนำาระบบ TSS หรอเรยกอกอยางวา

E-Seal เขามาใชในการขนสง E-Seal ยอมาจาก Electronic

Seal คอ เทคโนโลยการใชระบบปดตสนคาแบบอเลก-

ทรอนกส เพอชวยในการขนสงสนคาอยางปลอดภย

โดยการนำา E-Seal ไปลอคไวทประตตสนคาเพอปกปอง

การขนถายตสนคา ไมใหมการเปลยนแปลงสงของทบรรจ

ภายในตขนสง สามารถจรวจสอบตงแตจดเรมตนไปจนถง

ปลายทาง และยงสามารถเชคสถานะของการขนสงตสนคา

ไดวาอยทใด และหากมการเปดตกอนถงจดหมายปลายทาง

E-Seal กจะสงสญญาณวทยแจงเตอนไปยงระบบตดตาม

ตสนคาไดทนทอยางรวดเรว

3. ในประเทศไทย RFID มการใชอยางแพรหลาย

ในดานอตสาหกรรมการผลต โลจสตกสและซพลายเชนจ

โดยมวตถประสงคดงน (1) เพอใหการไหลของวสดและ

โลจสตกสมประสทธภาพสงสด (2) เพอการผลตทเกยวของ

กบอตสาหกรรมหนกทมสภาพแวดลอมเลวรายและอากาศ

ปนเปอน เชน การทำาตวถงรถยนต การพนส และการ

ประกอบขนสดทายในสายการผลตรถยนต สายการผลต

เครองยนต ชดเกยร ชดพวงมาลย ระบบเบรก ประต

ถงลมนรภย และแผงหนาปดสำาหรบคนขบ และอตสาหกรรม

อนๆ มอตสาหกรรมเครองใชไฟฟา อตสาหกรรมแกวและ

เซรามก เปนตน (3) เพอการจำาหนายสนคา การขนสง

และโลจสตกสสำาหรบคลงสนคา เชนในงานสงเอกสาร

คลงสนคารวมถงการรบใบสงของ การชตวตคอนเทนเนอร

หรอเรอทขนสง การชตวรถขนสง เพลเลต หบหอ หรอ

ตคอนเทนเนอรบรรจนอย การควบคมการบรรจและ

การจดจายจำาหนายดวยบนทกนำาสงทางอเลกทรอนกส

การชตวชนสวนสำาหรบสงทอ และเครองนงหม และอนๆ

รวมถงการสงหบหอและการตดตาม เปนตน

4. ประเทศไทยยงนำาระบบ RFID มาประยกต

ใชงานในระบบบตรผานทางดวนหรอทเรยกวา Easy Pass

(การทางพเศษแหงประเทศไทย) มวตถประสงคเพอชวย

แกไขปญหาจราจรตดขดบรเวณหนาดาน ซงสามารถ

ระบายปรมาณจราจรผานชองเกบคาผานทางอตโนมต

ไดสงสดถง 1,200 คน/ชวโมง ขณะทการใหบรการโดยใช

พนกงานเกบเงน ระบายปรมาณจราจรไดเพยง 450 คน/

ชวโมง นอกจากนยงเปนการอำานวยความสะดวก รวดเรว

ในการผานทางไดงาย ไมตองรอใบรบคาผานทาง ไมตอง

รอควยาว ไมตองเตรยมเงนใหยงยาก เพยงแควงผาน

เขาชองเทานน

5. ในงานดานปศสตวประเทศไทยไดสรางระบบ

ตดตามและตรวจสอบยอนกลบสตว โดยเปนความรวมมอ

ระหวางศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร

แหงชาต (NECTEC) กบ กรมปศสตว เพอวจยและพฒนา

การนำาเทคโนโลย RFID มาประยกตใช เพอชวยในการเกบ

ขอมลในระบบตงแตระดบสตวเปน จะชวยลดความผดพลาด

และ ความซำาซอนของขอมล ทำาใหขอมลมความถกตอง

แมนยำา รวมทงเพมประสทธภาพในการทำางานของระบบ

ทำาใหการสบคน และ ตดตามขอมล เปนไปอยางรวดเรว

Page 46: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

34

และทนตอเหตการณ และ ไดมาตรฐาน เปนทเชอถอและ

ยอมรบสำาหรบทกหนวยงานทเกยวของได ระบบนมความ

จำาเปนอยางยงในกรณทมการแพรระบาดของโรคสตว

และ ตองการทราบทมาของแหลงกำาเนดของโรคอยาง

รวดเรวภายใน 48 ชวโมง เพอปองกนการแพรของโรคสตว

ไปสคน ทำาใหรฐบาลตองเรงกำาหนดมาตรการในการ

ควบคมโรค

นอกจากนมการนำาเทคโนโลย RFID มาทำาระบบ

ตดตาม (asset tracking) เครองมอแพทยทมราคาแพง

ทำาใหสามารถตรวจสอบการเกบรกษาเครองมอแพทยได

สะดวกรวดเรว นอกจากนนำ ามาใชในการตรวจสอบ

ยาปลอม และการตดตามขอมลการรกษายอนหลงของ

ผปวย ในกรณทตองเปลยนแพทยในการรกษา ทำาให

แพทยทราบขอมลของผปวยและสามารถรกษาไดอยาง

ถกตอง และสามารถใชในการตดตามตวผปวยในกรณ

ของผปวยทเปนอลไซเมอร

แนวโนมกรใชงน RFID ของประเทศไทย

สำาหรบภาคเศรษฐกจของไทยทคาดวาจะมการนำา

RFID ใชงานในอนาคตนน ผลการศกษาพบวา การนำา

RFID ไปประยกตใชงานในชวงเวลาทผานมาของไทย

(สถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเทคโนโลยอารเอฟไอด

แหงประเทศไทย, 2552) มการนำาไปใชกนแพรหลาย

ในดานของการควบคมการเขาออก (access control)

ด านปศสตว และการจดการภายในฟารม (farm

management) ในชวงปพทธศกราช 2550 -2551 การใชงาน

RFID มการขยายตวเขาไปใชในดานการคา (trade)

การจดการหวงโซอปทานและโลจสตกส (supply chain

management and logistics) และระบบการผลต

อตโนมตในอตสาหกรรม(industrial & manufacturing

automation) ในอนาคตคาดวา RFID จะถกนำาไป

ประยกต ใชงานแพรหลายในดานการคมนาคมขนสง

(transportation) ดานการเงน (Finance) มากขน

แสดงดงภาพ 5

ภพ 5 แนวโนมการใชงาน RFID ของประเทศไทย

บทสรป

จากอดตจนถงปจจบนเปนเวลากวา 80 ป

เทคโนโลย RFID ไมเคยหยดนง มการพฒนาอยางตอเนอง

เพอตอบสนองและรองรบกบสภาพสงคมและเศรษฐกจ

ทเปลยนแปลงไป มการแขงขนกนสง ดงนนเทคโนโลย

RFID จงเปนเทคโนโลยหนงทจำาเปนตอการดำาเนนชวต

และการดำาเนนธรกจเพอใหมประสทธภาพ มศกยภาพ

ในการแขงขนมากทสดดงนนในฐานะท เราเปนผ ใช

เทคโนโลยจงจำาเปนจะตองเรยนรเกยวกบเทคโนโลยน

ใหมากยงขน เพอใหตดตามความกาวหนา และสามารถ

ประยกต ใชเทคโนโลยน ไดอยางมประสทธภาพตอไป

ในอนาคต

Page 47: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

35

เอกสารอางอง

ศนยพฒนาธรกจออกแบบวงจรรวม. (2549). รจกกบเทคโนโลยอารเอฟไอด. ปทมธาน: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส

และคอมพวเตอรแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต. (2549).แนวทางการพฒนา RF-ID สำาหรบภาคอตสาหกรรม

และบรการ. ปทมธาน : สำานกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตและสำานกงานพฒนาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยแหงชาต.

ประสทธ ทฆพฒ. (2549). เทคโนโลย RFID. กรงเทพฯ: ดอกหญาวชาการ.

สถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเทคโนโลยอารเอฟไอดแหงประเทศไทย. (2552).ระบบ E-Seal เทคโนโลยความ

ปลอดภยสำาหรบตสนคา. คนจาก http://www.rfid.or.th.

สถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเทคโนโลยอารเอฟไอดแหงประเทศไทย. (2552). แนวโนมเทคโนโลย. คนจาก http://

www.rfid.or.th.

การทางพเศษแหงประเทศไทย. (2554). คนจาก http:// www.thaieasypass.com.

Laplante, P. A. (2011). Exciting Real-Time Location Applications. IT Professional,13,4-5.

Tian, G.D., Shang, Y.Q. (2011). The Research of Railway Container Logistics Management System

Based on Internet of Things. International Conference on Internet Technology and Applications

(iTAP),1-4.

Lv, A. T., Li, Y. S., Sun, Y. F., Guo, L., Xu, J. and Cao, C. (2011). Research on the Integrated Management

of Container Terminal Based on Radio Frequency Identification Technology. Third International

Conference on Measuring Technology and Mechatronics Automation (ICMTMA), 3, 111-115.

Tu, Y. J., Piramuthu, S. (2011). A Decision-Support Model for Filtering RFID Read Data in Supply

Chains. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part C: Applications and

Reviews, 41, 268-273.

Lu, C. H., W, C. L. and Li, C. F. (2011). A Reciprocal and Extensible Architecture for Multiple-Target

Tracking in a Smart Home. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part C:

Applications and Reviews, 41, 120-129.

Gao, Y. C., Yang, D. C. and Ning, W. W. (2010). RFID application in tire manufacturing logistics .

IEEE International Conference on Advanced Management Science (ICAMS), 3, 109-112.

Liu, W. N., Zheng, L. J. and Sun, D. H. (2010). A data processing model for improving RFID application

reliability in logistics tracking system. IEEE International Conference on Logistics Systems

and Intelligent Management, 3, 1643-1647.

Gnoni, M. G., Rollo, A., Tundo, P. (2009). A smart model for urban ticketing based on RFID applications.

IEEE International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management ,

2353-2357.

Page 48: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

36

Wang, W. and Fan, S. D. (2009). RFID technology application in container transportation. Joint

Conferences on Pervasive Computing (JCPC), 639-642.

Floerkemeier, C., Roduner, C. and Lampe, M. (2007). RFID Application Development With the

Accada Middleware Platform. IEEE Systems Journal,1,82-94.

Page 49: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ฤทธตานอนมลอสระ DPPH ของผลตภณฑนำามนรำาขาวFree Radical Scavenging Activity to DPPH of Rice Bran and

Germ Oil

รศ.ปภาวด คลองพทยาพงษ1, บญดศย วงศศกด1, สกลทพย พนาภกด1 และ ผศ.ดร.รงตะวน สภาพผล2

37

บทคดยอ

ฤทธตานอนมลอสระ DPPH ของผลตภณฑนำามนรำาขาว 4 ชนด มคาประมาณ 0.9- 1.1 มลลกรม/มลลลตร

ซงไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญ ในขณะทฤทธตานอนมลอสระของสารตานอนมลอสระมาตรฐานวตามน อ และ บเฮชท

มคาประมาณ 2 – 11 ไมโครกรม/มลลลตร (p < 0.05) ซงแตกตางกนอยางมนยสำาคญ โดยมฤทธตานอนมลอสระมากกวา

100 เทาของผลตภณฑนำามนรำาขาวเปนไปไดวาสารสกดนำามนรำาขาวอาจจะไมไดทำาปฏกรยาโดยตรงกบอนมลอสระ

แตอาจจะกระตนสารตานอนมลอสระภายในเซลลโดยผานกลไกอยางใดอยางหนงซงจะตองศกษาตอไป

คำสำคญ : นำามนรำาขาว วตามนอ แกมมาออไรซานอล ดพพเฮช

Abstract

The DPPH (1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl) free radical scavenging activity of rice bran and

germ oil for four different products tested is in the range of 0.9-1.1 mg/ml. This is not a significant

antioxidant activity, whereas the EC50 of the standard antioxidant substances vitamin E and BHT

(butylated hydroxytoluene) are considered significant in the range of 2-11 µg/ml (p < 0.05). This

antioxidant activity is more than 100 times that of rice bran and germ oil products. It is possible that

rice bran oil extracts may not act directly with free radicals but may stimulate an antioxidant substance

within the cell through some other mechanism which requires further investigation.

Keywords : Rice bran oil, vitamin E, gamma oryzanol, DPPH

1คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 2คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Page 50: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

38

INTRODUCTION

In recent years, there has been increasing

evidence that free radicals are associated with

pathological conditions such as atherosclerosis,

carcinogenesis, hemorrhoids and aging (Ames et

al., 1993 & Vertuani et al., 2004).

Free radicals are normal biochemical

intermediates of any metabolic reactions. They

consist of any chemical species (atom, ions or

molecules) that contain one or more unpaired

electrons in their atomic or molecular orbital. This

makes them highly unstable and violently reactive

(Benedetto, 1998 & Wickens, 2001).

Generally the defense mechanisms of

this reaction need antioxidant compound such as

tocopherols, retinol, β-carotene and antioxidant

enzymes such as glutathione peroxidase (Benedotte,

1998).

In addition, synthetic phenolic components,

such as butylated hydroxytoluene (BHT) and

butylated hydroxyanisole (BHA) and natural

substance present in fruits, vegetables, oilseeds,

and herbs are used as antioxidant (Ito et al., 1986;

Whysner et al., 1994; Farr, 1997; Wang et al.,

1997; Son et al., 2003).

Several of these substances are belived to

play a potential role interfering with the oxidation

process by reacting with free radicals, chelating

catalytic metals and scavenging oxygen in food

and biological systems (Shahidi & Wanasundary,

1992; Sanchez-Moreno et al., 1999).

Rice bran oil contains high levels of

components with antioxidant properties such as

tocopherols/ tocotrienols, and gamma-oryzanol

(Shin et al,. 1997; Xu and Godber, 1999, Juhano

et al., 2005). These components posess health

benefits due to their antioxidant characteristics

in improving the storage stability of foods and

biological systems.

DPPH r a d i c a l ( 1 , 1 - d i p h eny l - 2 -

picrylhydrazyl, a free radical) is scavenged by

such compounds and can be used to determine

anti-oxidation efficacy.

This study aimed to clarify and compare

anti-oxidant activity of rice bran oil products

generally found in drug store.

RESEARCH METHODOLOGY

Materials

4 rice bran oil products generally found

in drug store

Assay for antioxidant activity

The antioxidant activity of rice bran oil

was evaluated by DPPH radical scavenging assay

which was originally described by Blois (1958).

The solvent used to dissolve the oil was ethanol:

heptanes (1:1) . DPPH solut ion having a

concentration of 3 x 10-5 M was used in the present

study.

A test sample was dissolved in an organic

solvent (ethanol: heptanes, 1:1) and diluted for

at least five dilution (1.25, 1.00, 0.75, 0.50, 0.25

mg/ml). Each concentration was tested repeatedly

four times.

A portion of sample solution (2.0 ml) was

mixed to an equal volume of 3x10-5 M DPPH

solution. After 30 minutes at room temperature,

the mixture was measured with an absorbance (A)

at 520 nm using spectrophotometer.

Page 51: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

39

Vitamin E and BHT were used as a

standard compound or positive control for this

assay.

The result was expressed as the percentage

inhibition calculated as the following equation:

% inhibition = (A control – A sample) x 100

A control

A control : absorbance of DPPH solution

without sample solution

A sample : absorbance of DPPH solution

with sample solution

The results were calculated in terms of

radical scavenging activity (EC50) which reflects

antioxidant activity of the sample.

The value of EC50 was obtained by linear

regression analysis of dose-response curve

plotting between % inhibition and concentrations

of samples.

RESULTS AND DISCUSSION

Results

Free radical scavenging activity of

antioxidant was studied using DPPH. The

reduction capability of DPPH radicals was

determined by the decreasing to its absorbance

at 520 nm which is suitable range for determining

anti-oxidative activities.

Using four brands of 500 mg. rice brand

oil, which contain gamma oryzanol, vitamin E,

and fatty acid as anti-oxidative substances. The

plot of concentration (mg) comparison of gamma

oryzanol, vitamin E and fatty acid of four brand

products are shown in figure 1, 2, and 3,

respectively.

Figure 1 The concentration (mg) comparison of

gamma oryzanol in four-brand products

Figure 2 The concentration (mg) comparison of

vitamin E in four-brand products

Figure 3 The concentration (mg) comparison of

fatty acid in four-brand products

Due to the limited solubility of the oil, an

organic solvent, ethanol : heptane (1:1), was used

as its solvents for DPPH assay.

The result was illustrated in Figure 4

Page 52: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

40

Figure 4 Comparision of antioxidant activities

using EC50 (mg/ml) between four rice bran oil

products, vitamin E and butylated hydroxytoluene

(BHT).

As shown in Figure 4, four rice bran oil

products exhibited antioxidant effects with DPPH

assay. The results from this assay indicated that

all these products achieve its antioxidant activity

by acting as a free radical scavenger.

In addition, the antioxidant activities of

al l products compared with commercia l

antioxidant, α-tocopherol or vitamin E and

butylated hydroxytoluene (BHT) were also

summarized in Figure 4.

The % inhibition curve plotting between

% inhibition of product and concentrations (mg/ml)

of the four rice bran oil product A, B, C, and D are

shown in Figure 5 to Figure 8 and % inhibition

curve of vitamin E and BHT are showed in Figure

9 and 10, respectively.

Figure 5 Correlation between % inhibition and

concentrations (mg/ml) of rice bran oil product A

determined by DPPH radical scavenging assay.

Figure 6 Correlation between % inhibition and

concentrations (mg/ml) of rice bran oil product B

determined by DPPH radical scavenging assay.

Figure 7 Correlation between % inhibition and

concentrations (mg/ml) of rice bran oil product C

determined by DPPH radical scavenging assay.

Figure 8 Correlation between % inhibition and

concentrations (mg/ml) of rice bran oil product D

determined by DPPH radical scavenging assay.

Page 53: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

41

Figure 9 Correlation between % inhibition and

concentrations (µg/ml) of vitamin E determined

by DPPH radical scavenging assay.

Figure 10 Correlation between % inhibition and

concentrations (µg/ml) of BHT determined by

DPPH radical scavenging assay.

Although, four rice bran oil products

showed radical scavenging activity in DPPH

assay, it displayed remarkably low activity when

compare to vitamin E and BHT. Its antioxidant

activity was about 100 fold less than that of

vitamin E and BHT.

DISCUSSION

Considering antioxidant activities using

DPPH assay, it was found that EC50 of different

rice bran oil products are in the range of 0.9 – 1.1

mg/ml which are not significantly different,

whereas EC 50 of standard antioxidant substance

vitamin E and BHT are considered significant in

the range of 2 – 11 µg/ml (p < 0.05). Due to rice

bran oil products being crude extract not pure

substance therefore pharmacological efficacy is

lower than the pure substance which in turn EC 50

of rice bran oil products are higher than standard

antioxidant substances.

There are many substances found in rice

bran oil extracts which have antioxidant activities

example, tocopherol, tocotrienol, gamma oryzanol

(Juliano et al., 2005) especially gamma oryzanol

which can lower blood cholesterol (Miura et al.,

2006). It is possible that rice bran oil extracts

do not act directly with free radical but it may

stimulate an antioxidant substance within the

cell. Therefore, rice bran oil extracts may act as

antioxidant through some other mechanism which

requires further investigation.

Page 54: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

42

References

Ames, B. N., Shigenaga, M. K. & Hagen, T. M. (1993). Oxidants, antioxidant and degenerative diseases

of aging. Proceeding of Natural Academy of Sciences. 90, 7915-7922.

Benedetto, A. V. (1998). The Environment and sking Aging. Clinics in permatology. 16, 129-139.

Farr, D. R. 1997. Functional foods. Cancer Letters. 114, 59-63.

Ito, N., Hirose, M., Fukushima, S., Tsuda, R., Shirai, T. & Tatematsu, M. (1986). Studies on

antioxidants: their carcinogenic and modifying effects on chemical carcinogenesis. Food and

chemical Toxicology. 24, 1071-1082.

Juliano, C., Cossu, M l, Alamanni, M. C. & Piu, L. (2005). Antioxidant activity of gammaoryzanol:

Mechanism of action and its effect on oxidation stability of pharmaceutical oils. International

Journal of Pharmaceutics. 299, 146-154.

Miura, D., Y. Ito, M. Aya, M. Kise, H. Ato & K. Yagaski, (2006). Hypocholesterolemic action of

pregerminated brown rice in hepatoma-bearing rats. Life Science, 79, 259-264.

Sanchez-Moreno, C., Larrauri, J. A. & Saura-Calixto, E. (1999). Free radical scavenging capacity

and inhibition of lipid oxidation of wines, grape juices and related polyphenolic constituents.

Food Research International. 32(2), 407-412.

Shahids, F. & Wanasundara, P. K. J. (1992). Phenolic antioxidants. Critical Reviews in Food

Science. 32, 67-103.

Shin, T., Godber, J.S., Martin, D. E. & Wells, J. H. (1997). Hydrolitic stability and changes in E vitamers

and cryzanol of extruded rice brand during storage. Journal of Food Science. 62, 704-708.

Son, Y. O., Kim, J., Lim, L. C., Chung, G. H. & Lee, J. C. (2003), Ripe fruits of Solanum nigrun

L. inhibits cell growth and induces apoptosis in MCF-7 cells. Food and Chemical Toxicology.

41, 1421-1428.

Vertuani, S., Bosco, E., Testoni, M., Ascanelli, S., Azzena, G. & Manfredini S. (2004). Antioxidant

herbal supplements for hemorrhoids developing a new formula. NUTRA foods, 3, 19-26

Wang, H., Cao, G.& Prior, R. L. (1997). Oxygen radical absorbing capacity of anthrocyanins. Journal

of Agricultural and food Chemistry. 45, 307-309.

Wickens, P. A. (2001). Ageing and the free radical theory. Respiration Physiology. 128, 379-391.

Whysner, L., Wang, C. X., Zang, E., Iatropoulos, M. J. & Williams, G. M. (1994). Dose response of

promotion by butylated hydroxyanisole in chemically initiated tumours of the rat forestmoach.

Food and Chemical Toxicology. 32, 215-222.

Xu, Z., & Godber, J. S. (1999). Purification and identification of components of gamma-oryzanol in

rice brand oil. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 47, 2724-2728.

Page 55: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ความสมพนธระหวางปจจยดานคณสมบตของผเรยน ความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน ผลสมฤทธทางการเรยนกบความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณของนกศกษาพยาบาล หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ประจำาปการศกษา 2553

An Analysis of Learning Factors for Bachelor of Nursing Science Students at

the School of Nursing, Eastern Asia University in Academic Year 2010

พลตรหญง ดร .อรนนท หาญยทธ1

43

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล

และความสมพนธระหวางปจจยดานผเรยน ความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน ผลสมฤทธทางการเรยน

กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต กลมตวอยาง

เปนนกศกษาพยาบาล ชนปท 1 ถงชนปท 4 ของคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ภาคการศกษาท 2

ปการศกษา 2553 จำานวน 176 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย (1) แบบสอบถามปจจยดานผเรยน ไดแก

อาย เพศ ชนปทเรยน ประสบการณเดม และผลสมฤทธทางการเรยน (2)แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการจด

การเรยนการสอนทพฒนาโดยผวจยประกอบดวย 3 ดานไดแก 1) ดานบทบาทผสอน 2) ดานความพรอมของผเรยน

และ 3) ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนและ(3)แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณทผวจย

สรางขนตามแนวคดของเดรสเซล และเมฮว (Dressel, and Mayhew, 1957) วเคราะหโดยใชโปรแกรมสำาเรจรป SPSS

หาคาสถตพนฐาน และวเคราะหหาความสมพนธของตวแปรโดยใชสถตสหสมพนธแบบเพยรสน การวเคราะห t-test

และการวเคราะหความ แปรปรวน (Analysis of Variance)

ผลการศกษาพบวานกศกษาพยาบาล 4 ชนปมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณอยในระดบปานกลาง

มคะแนนเฉลย 17.73 คะแนน (คดเปนรอยละ44.33) นกศกษาพยาบาลชนปท 4 มคะแนนเฉลยมากทสด 18.20 คะแนน

(คดเปนรอยละ45.5) ในขณะทนกศกษาพยาบาลชนปท 2 มคะแนนเฉลยนอยทสด 16.64 คะแนน (คดเปนรอยละ41.6)

สำาหรบตวแปรทศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณของนกศกษาพยาบาลอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนปจจยดานอายและการจดการเรยนการสอน

ไมมความสมพนธกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาและเมอเปรยบเทยบความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลระหวางชนปทเรยนและระหวางกลมนกศกษาทมประสบการณและไมม

ประสบการณเดมมากอนเขาศกษาและขณะศกษาในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตพบวาไมมความแตกตางกน

คำสำคญ : การคดอยางมวจารณญาณ การจดการเรยนการสอน นกศกษาพยาบาล หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

1หวหนาสาขาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 56: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

44

Abstract

The purpose of this research was to study the critical thinking ability of nursing students and

the relationships between student factors, teaching-learning perception, learning achievement and critical

thinking ability of nursing students in the Bachelor of Nursing Science Program. The sample size was

176 nursing students, composed of 21 ,22, 63 and 70 nursing students of first-year, second-year, third-

year and fourth-year, respectively, in the Bachelor of Nursing Science Program at the School of Nursing,

Eastern Asia University in the second semester of the academic year 2010. The instruments used in this

study were: (1) A student factors questionnaire, such as age, sex, class level, critical thinking experiences

before and during study in the Bachelor of Nursing Science Program and grade point average (GPA);

(2) The perception of nursing students on a teaching and learning management questionnaire developed

by the researcher which focused on: 1. The instructor’s roles 2. Student readiness and 3. Teaching

and learning activities.; (3) The Critical Thinking Ability test developed by the researcher based on

the concepts of Dressel and Mayhew. Data was analyzed to find frequency, percentage, mean score,

standard deviation, correlation, t-test and F-test.

The findings show that the nursing students had a critical thinking ability at medium level

(44.33%). The fourth-year nursing students had the highest average scores of critical thinking ability

at 18.20 (45.5%) while the second-year nursing students had the lowest average scores of critical

thinking ability at 16.64 (41.6%). It was found that grade point average (GPA) was related to the critical

thinking ability of nursing studentswhile the factors of age and teaching-learning management were

not related to critical thinking ability. No difference was found between mean comparison factors

related to class level and critical thinking experience before and during study in the Bachelor of Nursing

Science Program.

Keywords: critical thinking, teaching and learning management, nursing students and bachelor of

nursing science program

ควมนำ

คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ไดจดการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตตงแต

ปการศกษา 2549 เปนตนมา การจดการศกษาไดดำาเนนการ

ตามปรชญาและปณธานของมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ทม งการผลตบณฑตให เปนผมความรและสามารถ

นำาความร ไปสการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

มความสามารถในการคดวเคราะหและการแกปญหา

อยางสรางสรรคมคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบ

อาชพและการดำารงชวต ตลอดจนเปนผมทกษะทางภาษา

ในการตดตอสอสารและทกษะในดานตางๆ อยางครบถวน

สมบรณ ซงสอดคลองกบลกษณะของสงคมไทยในปจจบน

ซงเปนสงคมแหงการเรยนรทผเรยนตองไดรบการพฒนา

ทงทางดานรางกาย จตใจและสตปญญา รจกคดวเคราะห

อยางมเหตผล ตดสนใจแกปญหาไดอยางเหมาะสม

Page 57: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

45

การพฒนาทกษะทางความคดอยางมวจารณญาณ

มความสำาคญมากในกระบวนการเรยนการสอนเพราะ

จะชวยใหผ เรยนสามารถคดและแกปญหาไดอยางม

ประสทธภาพ และเปนเครองมอสำาหรบการเรยนรอยาง

ตอเนองดวยตนเอง (ดรณ พงษเดชา, 2542, หนา 1)

การคดชวยใหผเรยนไดมองเหนสภาพปญหาตางๆ ได

อยางชดเจนและชวยใหเขาใจปญหาและแนวทางการแกไข

ในปญหานนอยางมสต มการไตรตรองอยางรอบคอบ กอน

การตดสนใจ การคดอยางมวจารณญาณเปนรปแบบหนง

ของการคดในระดบสงทอยบนพนฐานของหลกการและ

เหตผล เปนการคดทมการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ

ชวยใหผเรยนสามารถแยกแยะและเลอกใชขอมลใหเกด

ประโยชนมากทสด (Byer, 1987)

การคดอยางมวจารณญาณมความสำาคญอยางยง

สำาหรบวชาชพพยาบาล เพราะเปนวชาชพทตองมความ

รบผดชอบตอชวตมนษย ทกขนตอนของการปฏบตการ

พยาบาลตองใชความร ทกษะการปฏบตการพยาบาล ทกษะ

การคด การตดสนใจและการแกปญหา การคดอยางม

วจารณญาณจะเปนการคดทจะชวยใหพยาบาลคดวเคราะห

ไตรตรองสมเหตสมผลกอนมการตดสนใจ และนำาไปส

การแกปญหาทถกตองตามหลกวชาการ เพราะการตดสนใจ

ทถกตองมความหมายตอชวตของผรบบรการ แตถา

เมอใดพยาบาลมการตดสนใจทผดพลาดนนหมายถงชวต

ของผรบบรการ

การคดเปนลกษณะกระบวนการ (process) การท

จะใหผเรยนเกดทกษะการคดอยางมวจารณญาณ ไดนน

ผเรยนตองเขาใจกระบวนการคด เดรสเซลและเมยฮว

(Dressel and Mayhew, 1957) ไดเสนอกระบวนการคด

อยางมวจารณญาณซงประกอบดวยความสามารถ 5 ดาน

ไดแก ความสามารถในการนยามปญหา การเลอกขอมล

สำาหรบการแกปญหา การตระหนกในขอตกลงเบองตน

การกำาหนดและเลอกสมมตฐาน และการลงสรปอยาง

สมเหตสมผล ดงนนหากตองการใหผเรยนสามารถคด

อยางมวจารณญาณไดนน จะตองสงเสรมการเรยนรวธ

การคดและกระบวนการของการคดไปพรอมๆ กน ซง

ควรไดรบการพฒนาอยางตอเนองจากครอบครวและ

สถาบนการศกษา

คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ไดใหความสำาคญตอการจดการศกษาทมงพฒนานกศกษา

ใหมคณลกษณะทสำาคญในกระบวนการคด ทกษะการคด

การตดสนใจและการแกปญหา โดยผานกระบวนการเรยน

การสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญ และการเรยนการสอน

ดวยประสบการณจรงตลอดหลกสตร แตในระยะเวลาท

ผานมาคณะพยาบาลศาสตรฯ ยงไมไดมการวดหรอประเมน

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาลตามวตถประสงคของหลกสตรพยาบาลศาสตร-

บณฑตทกำาหนดไวและยงไมมการพฒนาเครองมอเพอ

วดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณสำาหรบ

นกศกษาพยาบาล จงเปนเหตจงใจใหผวจยในฐานะ

ผบรหารหลกสตรและอาจารยผสอนสนใจทำาการศกษา

วจยในเรองนเพอนำาผลการศกษาทไดไปเปนขอมลในการ

พฒนาทกษะการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาลโดยผานกระบวนการเรยนการสอนตลอด 4 ปตาม

วตถประสงคของหลกสตรและปรชญาและปณธานของ

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

วตถประสงคกรวจย

1. เพอศกษาความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณของนกศกษาพยาบาลในหลกสตรพยาบาล

ศาสตรบณฑตของคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลย

อสเทรนเอเชย

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยดาน

นกศกษา ความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน

ผลสมฤทธทางการเรยนกบความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณของนกศกษาในหลกสตรพยาบาลศาสตร

บณฑต

สมมตฐนกรวจย

1. นกศกษาพยาบาลทมระดบชนป และม

ประสบการณเดมทตางกน มความสามารถในการคดอยาง

Page 58: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

46

มวจารณญาณแตกตางกน

2. อาย ผลสมฤทธทางการเรยน และความคดเหน

เกยวกบการจดการเรยนการสอน มความสมพนธทางบวก

กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของ

นกศกษาพยาบาล

ขอบเขตกรวจย

การวจยครงนเปนการศกษาโดยตรงกบนกศกษา

พยาบาลในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต คณะพยาบาล-

ศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ในภาคการศกษาท 2

ของปการศกษา 2553

กรอบแนวคดในกรวจย

ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ตลอดจนการสงเคราะหกรอบแนวคดการวจยจากแนวคด

ทฤษฏ การคดอยางมวจารณญาณของ เดรสเซล และ เมย

ฮวส (Dresel & Mayhew, 1957) นำามาบรณาการได

เปนกรอบแนวคดการวจยดงน

ภพ 1 กรอบแนวคดการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตม

1. ปจจยดนผเรยน

- เพศ

- อาย

- ระดบชนป

- ประสบการณเดม

ควมสมรถในกรคด

อยงมวจรณญณ

- ความสามารถในการ

นยามปญหา

- ความสามารถในการ

เลอกขอมลทเกยวของ

กบปญหา

- ความสามารถในการ

ตระหนกในขอตกลง

เบองตน

- ความสามารถในการ

กำาหนดและเลอก

สมมตฐาน

- ความสามารถในการลง

สรปอยางสมเหตสมผล

2. ควมคดเหนเกยวกบ

กรจดกรเรยนกรสอน

- บทบาทผสอน

- ความพรอมของผเรยน

- กจกรรมการจด

การเรยนการสอน

3. ผลสมฤทธทงกรเรยน

(GPA)

วธดำเนนกรวจย

การวจ ย ในคร งน เปนการวจ ย เช งปรมาณ

(quantitative research) ประชากรเปนนกศกษาชนปท 1

ถงชนปท 4 ของคณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยอสเทรน

เอเชย ภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2553 จำานวน 312 คน

การกำาหนดกลมตวอยางโดยใชสตรการคำานวณของครอครน

(Cochran)ไดนกศกษาพยาบาลชนปท 1 จำานวน 21 คน

ป 2 จำานวน 22 คน ป 3 จำานวน 63 คนและป 4 จำานวน

70 คน รวม 176 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย

1. แบบสอบถามปจจยดานผเรยน ประกอบดวย

อาย เพศ ชนปทเรยน ประสบการณเดม และผลสมฤทธ

ทางการเรยน

2. แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการจด

การเรยนการสอนทพฒนาโดยผวจยเองประกอบดวย

3 ดานไดแก 1) บทบาทผสอน 2) ความพรอมของผเรยน

และ 3) การจดกจกรรมการเรยนการสอน จำานวน 25 ขอ

3. แบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณทผวจยสรางขนตามแนวคดของเดรสเซล

และเมฮว (Dressel, and Mayhew, 1957) จำานวน 40 ขอ

ทดสอบความสามารถ 5 ดาน ดานละ 8 ขอ ไดแก

ดานการนยามปญหา ดานการเลอกขอมลทเกยวของกบ

การหาคำาตอบของปญหา ดานการระบขอตกลงเบองตน

ดานการกำาหนดและเลอกสมมตฐาน และดานการสรป

อยางสมเหตสมผล

กรวเคระหขอมล

ใชสถตพนฐาน ไดแก จำานวน รอยละ คาเฉลย

คาความเบยงเบนมาตรฐาน ในการวเคราะหขอมลปจจย

ดานนกศกษา ไดแก เพศ อาย ระดบชนป ประสบการณเดม

ความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน ผลสมฤทธ

ทางการเรยน และความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ของนกศกษา

ใชสถตสหสมพนธแบบเพยรสน ในการวเคราะห

ความสมพนธระหวางปจจยดานอาย ความคดเหนเกยวกบ

การจดการเรยนการสอน ผลสมฤทธทางการเรยน กบ

Page 59: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

47

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาล

ใชสถต t-test และ F-test (one way ANOVA)

ในการวเคราะหหาความแตกตางของคาเฉลยของความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษา

พยาบาลทมประสบการณเดมกอนและขณะศกษาใน

หลกสตรและระหวางระดบชนปทเรยน

ผลกรวจย

ผลการวจยพบวา กลมตวอยางเปนเพศหญง

(รอยละ 95.45) มอายเฉลย 21.96 ป มผลสมฤทธ

ทางการเรยน(GPA) อยในชวง 2.51 -3.00 มากทสด

(รอยละ 45.5) มประสบการณและไมเคยมประสบการณ

ในการเขารวมกจกรรมทชวยสงเสรมกระบวนการหรอ

ทกษะการคด กอนเขาศกษาในหลกสตรรอยละ65.3 และ

34.7 และขณะเขาศกษาในหลกสตรรอยละ 79.5 และ

19.9 สวนความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน

ในภาพรวมมความเหมาะสมในระดบมาก (คาเฉลย = 3.85)

และเมอจำาแนกรายดานพบวาดานบทบาทผสอนเปนดาน

ทมความเหมาะสมมากทสด (คาเฉลย=4.04) สวนดาน

ความพรอมของผเรยนเปนดานทมความเหมาะสมนอย

ทสด (คาเฉลย=3.17)

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของ

นกศกษาพยาบาล 4 ชนป พบวามความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณอยในระดบปานกลาง มคะแนนเฉลย

17.73 คะแนน(รอยละ 44.33) เมอจำาแนกตามระดบ

ชนปพบวานกศกษาชนปท 4 มคะแนนเฉลยมากทสด

18.20 คะแนน (รอยละ45.5) สวนชนปท 2 มคะแนนเฉลย

นอยทสด 16.64 คะแนน (รอยละ41.6) ตามตาราง 1

ตรง 1

คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสงสด และคา

ตำาสดของคะแนนการทดสอบความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณจำาแนกตามระดบชนป

ชนป คตำสด คสงสด SD

1 11 23 17.76 3.60

2 9 22 16.64 2.94

3 11 23 17.57 2.75

4 12 23 18.20 2.48

รวม 9 23 17.73 2.80

ปจจยทมความสมพนธกบความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลพบวาปจจยดาน

ผลสมฤทธทางการเรยนมความสมพนธทางบวกกบความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณอยางมนยสำาคญทาง

สถตทระดบ 0.05 สวนปจจยดานอายและการจดการเรยน

การสอนไมมความสมพนธกบความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลตามตาราง 2

ตรง 2

คาสหสมพนธระหวางปจจยดาน อาย ผลสมฤทธทาง

การเรยนและการจดการเรยนการสอนกบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณ

ปจจยทศกษควมสมรถในกรคด

อยงมวจรณญณ

1. อาย .082

2. ผลสมฤทธทางการเรยน .184*

3. การจดการเรยนการสอน

3.1 บทบาทผสอน .025

3.2 ความพรอมของผเรยน .048

3.3 กจกรรมการเรยนการสอน .095

*มความสมพนธกน อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

เมอเปรยบเทยบคาเฉลยของความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณกบปจจยดานชนปทเรยน

พบวา ไมมความแตกตางกน (ตาราง 3)

Page 60: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

48

ตรง 3

เปรยบเทยบคาเฉลย ของคะแนนการทดสอบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณระหวางระดบชนชนปทเรยน Sum of

Squaresdf

Mean

SquaresF-test P-value

ระหวางกลม .749 3 .250 1.584 .195

ภายในกลม 26.179 166 .158

รวม 26.928 169

กลมนกศกษาพยาบาลทมประสบการณและไมม

ประสบการณเดมมากอนเขาเรยนในหลกสตรพยาบาล-

ศาสตรบณฑตมคะแนนการทดสอบความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณเฉลย 17.73 และ 17.74 เมอเปรยบเทยบ

ความแตกตางของความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ระหวางกลมนกศกษาทมประสบการณและไมมประสบการณ

เดมมากอนพบวาไมมความแตกตางกน (ตาราง 4)

ตรง 4

เปรยบเทยบคาเฉลย ของคะแนนการทดสอบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษาทม

ประสบการณและไมมประสบการณกอนเขาเรยนในหลกสตรฯ

กลม n SD คสถต t P-value

มประสบการณ 113 17.73 2.879 .027 .979

ไมมประสบการณ 61 17.74 2.683

และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษา

ทมประสบการณและไมมประสบการณเดมขณะเรยน

ในหลกสตรฯพบวาไมมความแตกตางกน เชนเดยวกน

(ตาราง 5)

ตรง 5

เปรยบเทยบคาเฉลย ของคะแนนการทดสอบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษาทม

ประสบการณและไมมประสบการณขณะเรยนในหลกสตรฯ

กลม n SD คสถต t P-value

มประสบการณ 139 17.70 2.739 -.565 .573

ไมมประสบการณ 34 18.00 3.015

กรอภปรยผล

1. ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ของนกศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

ผลการวจยพบวานกศกษาพยาบาลทง 4 ชนป

มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณโดยรวม

อย ในระดบปานกลาง (รอยละ 44.33) อาจเนองจาก

ลกษณะการเรยนการสอนสาขาพยาบาลศาสตร มวชา

ทกำาหนดสอนในหลกสตร 4 ปมจำานวนมากโดยมหนวยกต

อยระหวาง 140-150 และมการเรยนการสอนทงภาคทฤษฎ

และภาคปฏบต เนอหาสาระในรายวชามมาก การสอน

จะเนนทเนอหาและหลกการทนกศกษาตองจำาใหไดมาก

ทสดเพอทจะสามารถทำาขอสอบได วธการสอนของอาจารย

อาจเปนอกปจจยหนงของการพฒนาทกษะกระบวนการคด

วธการสอนแบบบรรยายอยางเดยวทำาใหนกศกษาขาด

การกระตนทด นกศกษาจะใชการจำามากกวาการคด

ซงสอดคลองกบ ยาฮโรและเซเลอร (Yahiro and Salor,

1994 : 355 อางถงในเสาวภา เดดขาด, 2539) ทกลาววา

การเรยนการสอนเนนใหนกศกษาทองจำา ซงเปนอปสรรค

ตอการพฒนาความสามารถในการคดแบบมวจารณญาณ

ถงแมวาการจดการเรยนการสอนมหลายรปแบบทเออตอ

การพฒนากระบวนการคดแบบมวจารณญาณ แตผสอน

บางคนอาจยงขาดความเขาใจอยางแทจรงในการนำามา

ใชสอน (พรอมจต ทอนบญเหม, 2538: ทศนา แขมณ,

2540 อางถงใน เพญศร พงษประภาพนธ, 2546) ถงแมวา

ผสอนสามารถกระตนใหผเรยนไดใชความคดอยเสมอ

โดยใชคำาถามใหผเรยนไดคดแตเปนการใชคำาถามในระดบ

Page 61: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

49

รจำามากกวา สอดคลองกบการศกษาของ รจรา สบสขและ

จนตนา ยนพนธ (2538) อางถงใน ดวงใจ พรหมพยคฆ,

2551) พบวารอยละ 61 อาจารยพยาบาลมทกษะในการใช

คำาถามในระดบรจำามากทสด มเพยงรอยละ 25 ทมการใช

คำาถามในระดบการนำาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห

และการประเมนผล ซงอาจมผลตอการพฒนาการคด

อยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล นอกจากน

ลกษณะของขอสอบในรายวชาทใชสอบสวนใหญจะเปน

ขอสอบวดระดบความรความจำามากกวาระดบการนำาไปใช

การวเคราะห การสงเคราะหและการแกปญหา จงทำาให

นกศกษาขาดการกระตนใหมการคดอยตลอดเวลา เปนผล

ใหนกศกษาพยาบาลมความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณคอนขางตำา (ทศนา แขมมณ, 2540 อางใน

เพญศร พงษประภาพนธ, 2546) กลาววาการทนกศกษา

มการคดแบบมวจารณญาณในระดบทไมสงนก ทงทไดรบ

การฝกในกระบวนการเรยนการสอนทางการพยาบาลทม

ทงภาคทฤษฎและการปฏบตการพยาบาลมาอยางดแลว

แตการคดอยางมวจารณญาณเปนการคดขนสงทตองอาศย

ทศนคต ความร ทกษะในการเรยนร และการฝกฝน รวมทง

ตองมพนฐานของทกษะการคดขนตนมาเปนอยางด

การฝกการคดแบบมวจารณญาณ ตองไดรบการพฒนา

อยางตอเนองตงแตครอบครวซงเกดจากการเลยงด และ

ตอมาเมอเขาศกษาในโรงเรยนและมหาวทยาลย

และเม อ เปรยบเทยบระหว างชนปท เ ร ยน

พบวานกศกษาชนปท 4 มความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณสงมากทสด (รอยละ 45.5) ในขณะทนกศกษา

ชนปท 2 มความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

นอยทสด (รอยละ 41.6) สอดคลองกบการศกษาของ

สมสข โถวเจรญ (2541) ทพบวา นกศกษาชนปท 3 และ

4 มความสามารถในการคดแบบมวจารณญาณสงกวา

นกศกษาปท 1 และ 2 เชนเดยวกบการศกษาของ สดารตน

ไชยประสทธ (2542) พบวา ความสามารถในการคดแบบ

มวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลจะคอยๆ พฒนาขน

ตามระดบชนปทสงขน สอดคลองกบการศกษาของ

Kokinda (1989 อางถงใน ดวงใจ พรหมพยคฆ และนโรม

จยพวง, 2551) ทพบวา นกศกษาปท 1 มคะแนนการคด

แบบมวจารณญาณนอยทสด คะแนนจะสงขนในปท 3

และปท4 ตามลำาดบ ผลการวจยครงนชใหเหนวากระบวน

การคดและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ของนกศกษาพยาบาลสามารถพฒนาไดดวยกระบวนการ

จดการเรยนการสอนทสงเสรมกระบวนการคดของนกศกษา

ในแตละชนป ซงคณะพยาบาลศาสตรตองมการทบทวน

การออกแบบการจดการเรยนการสอนในรายวชาของ

แตละปใหสอดคลองกบการพฒนานกศกษาดานกระบวน

การคดและความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

ตลอด 4 ป

2. ปจจยทเกยวของกบความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล

ผลการวจยพบวา ปจจยดานผลสมฤทธทาง

การเรยน (GPA) มความสมพนธทางบวกกบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลอยาง

มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบการศกษา

ของ Kokinda (1989) ทพบวาการคดอยางมวจารณญาณ

มความสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน สวนปจจย

ดานอาย ระดบชนเรยน ประสบการณในการเขารวมกจกรรม

ทสงเสรมทกษะการคดกอนเขาเรยน และขณะเรยน

การจดการเรยนการสอนไมมความสมพนธกบความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล

สอดคลองกบการศกษาของ ดวงใจ พรหมพยคฆ และนโรม

จยพวง (2551) เพญศร พงษประภาพนธและคณะ (2546)

ทพบวา อาย จำานวนปทศกษา การจดการเรยนการสอน

ไมมความสมพนธกบความสามารถในการคดอยางม

วจารณญาณของนกศกษา เชนเดยวกนกบการศกษาของ

ชยมน บญลกษณ และ ธตมา ขายมณ (2552) พบวา

ความคดเหนเกยวกบการเรยนการสอนไมมความสมพนธ

กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

สรปไดวาปจจยดานผเรยนบางปจจยไมมความสมพนธ

กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

นอกจากปจจยดานผลสมฤทธทางการเรยน (GPA) ซง

สามารถอภปรายไดดงน

Page 62: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

50

จากผลการวจยทพบวาอายของนกศกษาไมม

ความสมพนธกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ

อาจเนองจากนกศกษาพยาบาลสวนใหญอยในวยเดยวกน

คอมอายระหวาง 18-24ป อายเฉลย 4 ป เทากบ 21.96 ป

ทำาใหการกระจายของขอมลตำา ความสามารถทางสตปญญา

และความเขาใจในความเปนนามธรรมจงใกลเคยงกน

(กฤษณา ศรสวสด, 2540 อางใน เพญศร พงษประภาพนธ,

2546)

การจดการเรยนการสอนไมมความสมพนธกบ

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาลคณะพยาบาลศาสตรซงสอดคลองกบการศกษา

ของ ชยมน บญลกษณ และธตมา ขายมณ (2552)

ดวงใจ พรหมพยคฆ และ นโรม จยพวง (2551) และ

เพญศร พงษประภาพนธ และคณะ (2546) เมอพจารณา

เปนรายดานพบวาความคดเหนเกยวกบการจดการเรยน

การสอนดานผสอนเปนดานทมความเหมาะสมมากทสด

(คาเฉลย =4.04) และดานความพรอมของนกศกษา

เปนดานทเหมาะสมนอยทสด (คาเฉลย =3.17) การจด

การเรยนการสอนเพอพฒนาความสามารถในการคดอยาง

มวจารณญาณตองพฒนามาจากกระบวนการคดในระดบ

พนฐานและตองอาศยทศนคต ความร ทกษะการเรยนร

ความสนใจของผเรยนและไดรบการฝกฝนทดมาอยาง

ตอเนอง ซงผเรยนยงขาดความพรอมในกระบวนการ

เรยนรและกระบวนการคดซงอาจทำาใหความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลอยใน

ระดบปานกลางและคอนขางตำา คณะพยาบาลศาสตร

จงตองพจารณากระบวนการจดการเรยนการสอนทสงเสรม

กระบวนการเรยนรและกระบวนการคดไปพรอมๆ กน

ผลสมฤทธทางการเรยน (GPA) เปนปจจยทมความสมพนธ

กบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาลคณะพยาบาลศาสตร อาจกลาวไดวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนเปนความสามารถในการพยายามเขาถงความร

เปนความสำาเรจทไดจากการเรยนโดยอาศยความสามารถ

เฉพาะบคคล ผทมผลสมฤทธทางการเรยนสงจะมความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณสงเชนเดยวกน และ

จะคดแบบมเหตมผลมากกวาผทมผลสมฤทธทางการเรยน

ตำา (สมสข โถวเจรญ, 2541; นรมล พงศเศรษฐสนต,

2543)

3. การเปรยบเทยบความแตกตางของความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษา

ทมประสบการณและไมมประสบการณเดมกอนเขาเรยน

และขณะเรยน ผลการวจยพบวาความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณระหวางกลมนกศกษาทมประสบการณ

และไมมประสบการณเดมกอนเขาเรยนและขณะเรยน

ไมมความแตกต างกน จ งไมสนบสนนสมมตฐาน

ของการวจยทวา นกศกษาทมประสบการณและไมม

ประสบการณเดมกอนเขาเรยนและขณะเรยนมความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณทแตกตางกน

อาจเนองจากการพฒนาดานการคดอยางมวจารณญาณ

เปนการคดในระดบสงทตองใชเวลาในการพฒนาอยาง

เปนรปธรรม ชดเจนและตอเนอง นอกจากนการคดอยาง

มวจารณญาณตองอาศยทกษะการคดพนฐานทดมากอน

ดงนนประสบการณเดมของนกศกษาทมมากอนเขาศกษา

และขณะเรยนในหลกสตรจงไมมความแตกตางกนใน

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณได การศกษา

ครงนทำาใหไดขอคดจากผลการศกษาของ อจฉราพร

ศรบรณาพรรณ และ ณฐวรรณ สวรรณ (2550) ทพบวา

นกศกษาพยาบาลชนปท 1 รอยละ 95.8 ไมเคยไดรบ

การอบรมเกยวกบการพฒนาการคดเชงวพากษ แตเมอ

อยปท 4 มคะแนนสงกวาชนปท 1 แสดงวานกศกษาทม

ประสบการณในกระบวนการคดหรอไมม สามารถพฒนา

ไดดวยกระบวนการจดการเรยนการสอนและการใช

เทคนคการสอนทหลากหลายเปนตวกระตนนกศกษาใหม

การพฒนากระบวนการคด

4. การเปรยบเทยบความแตกตางของความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณระหวางชนปทเรยน

ผลการวจยพบวาไมมความแตกตางกน ซงสอดคลองกบ

การศกษาของ ศศธร จตตพทธ (2539) ทพบวา ความ

สามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล

ไมแตกตางกนในแตละชนปการศกษา และการศกษาของ

Page 63: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

51

นรมล พงศเศรษฐสนต (2543) ทพบวานกเรยนชน

มธยมศกษาตอนปลายทอย ในชนปทสงมการคดอยางม

วจารณญาณโดยรวม ไมแตกตางจากนกเรยนทอยในชนป

ทตำากวา

ขอเสนอแนะเพอกรนำผลวจยไปใช

1. ผลการวจยครงนทำาใหเหนความสำาคญของ

วธการสอนและการใชคำาถามในการสอนทอาจารยตองใช

คำาถามทครอบคลมทกระดบของความร โดยใหเปนคำาถาม

ทฝกใหนกศกษาสามารถคดวเคราะหและเชอมโยงเนอหา

ของความรกบประสบการณไปสการปฏบตจรงได เพอพฒนา

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษา

พยาบาล

2. ในรายวชาควรมการประเมนความสามารถ

ในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาโดยการตงโจทย

สถานการณ กรณศกษาและการแกปญหา แลวนำาผลการ

ประเมนมาเปนขอมลในการปรบเปลยนวธการสอนและ

การประเมนผล

3. ควรมการประเมนความสามารถในการคด

อยางมวจารณญาณของนกศกษาคณะพยาบาลศาสตร

ทก 2 ป เพอประเมนความกาวหนาและนำาไปเปนขอมล

ในการปรบการเรยนการสอนในรายวชาและการจดการ

ศกษาในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

Page 64: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

52

เอกสารอางอง

ชยมน บญลกษณ และ ธตมา ขายมณ. (2552). ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลชนปท 4

หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต มหาวทยาลยราชธาน จงหวดอบลราชธาน. อบลราชธาน: มหาวทยาลยราชธาน.

ดรณ พงษเดชา. (2542). ความสมพนธระหวางแบบการคดกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยทกษณ.

ดวงใจ พรหมพยคฆ และ นโรม จยพวง. (2551). ศกษาความสมพนธระหวางปจจยทเกยวของกบความสามารถในการคด

แบบมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล วทยาลยบรมราชชนน พทธชนราช. พษณโลก: วทยาลยบรมราชชนน.

นรมล พงเศรษฐสนต. (2542). การศกษาเปรยบเทยบการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยนในระดบชนมธยมศกษา

ตอนปลายในเขตเทศบาลนครขอนแกน. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.

เพญศร พงษประภาพนธ และคณะ. (2546). การคดแบบมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

นครพนม. นครพนม: วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนนครพนม.

สดารตน ไชยประสทธ. (2542). การคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน อตรดตถ.

วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

สมสข โถวเจรญ. (2541). ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาลบรมราชชนนภาคใต.

ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาจตวทยาพฒนาการ, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

เสาวภา เดดขาด (2539). ความสมพนธระหวางลกษณะการเรยนรและระบบการเรยนและการจดการเรยนการสอนกบ

ความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาพยาบาล ชนปท 4 วทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวง

สาธารณสข. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

สจรา สบสข และจนตนา ยนพนธ. (2542). วเคราะหการใชคำาถามของอาจารยพยาบาล. วารสารพยาบาลศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 7(3), 53-62.

ศศธร จตตพทธ. (2539). ปจจยทสมพนธกบความสามารถในการคดวจารณญาณของนกศกษา พยาบาลสถาบนการศกษา

เอกชนในเขตกรงเทพมหานคร. ปรญญาวทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการพยาบาลผใหญ,

มหาวทยาลยมหดล.

Beyer, B. K. (1987). Practical strategies for the teaching of thinking. Boston, MA: Allyn and Bacon.

Dressel, P. L., & Mayhew, L. B. (1957). General Education: explorations in evaluation (2nd ed.).

Washington, D.C.: American Council on Education.

Page 65: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

กระบวนการจดการเรยนการสอนวชาการควบคมยาสบในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชยTeaching and Learning Processes on Smoking Cessation

in the Bachelor of Nursing Science Curriculum at

Eastern Asia University

อทยวรรณ พงษบรบรณ1, สล ทองวเชยร2, สพตรา มะปรางหวาน1, นชนาท ประมาคะเต1, รชยา รตนะถาวร1

53

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความร เรองการสบบหรของนกศกษาพยาบาลกอนและหลงเขารวม

โครงการทดลองจดการเรยนการสอนวชาบหรและสขภาพ และ ศกษาความพงพอใจตอสอประกอบการเรยนการสอน

จำานวน 9 โมดล ประชาการ คอ นกศกษาพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ชนปท 1-4

จำานวน 340 คน กลมตวอยาง คอ นกศกษาคณะพยาบาลศาสตรทสมครใจเขารวมโครงการจำานวน 40 คน วธวจยเปน

การวจยกงทดลองแบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลง (one group design pre-post test) เครองมอสำาหรบการทดลอง

ไดแก วดทศนชด “บหรกบสขภาพ” พฒนาโดยเครอขายพยาบาลเพอการควบคมยาสบแหงประเทศไทย สมาคม

พยาบาลแหงประเทศไทยฯ เครองมอรวบรวมขอมล ประกอบดวยแบบทดสอบความรเกยวกบการควบคมยาสบและ

แบบประเมนความพงพอใจตอสอการสอนชด “บหรกบสขภาพ” ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยผทรงคณวฒ และ

วเคราะหความเทยงโดยใช KR20 และ Cronbach Alpha Coefficient ไดคา r = 0.62 และ 0.97 ตามลำาดบ ประมวลผล

ขอมลโดยใชโปรแกรมสำาเรจรป สถตทใชไดแก คารอยละการทดสอบคาท (t-test)

ผลการวจยพบวาผเขารวมโครงการวจยสวนใหญเปนนกศกษาชนปท 2 เปนเพศหญง อายอยระหวาง 18-23 ป

คาใชจายทไดรบแตละเดอนสวนใหญอยระหวาง 5,001-8,000 บาทตอเดอน มากกวาครงหนง (63.2%) มประสบการณ

ในการเขารบการอบรมเกยวกบการปองกนการสบบหร และมสมาชกในครอบครว (53.3) สบบหร ผเขารวมโครงการ

วจยเกอบทงหมด (97.4%)มทศนคตตอการเลกสบบหรในทศทางบวกและไมเคยใหคำาปรกษาเรองบหร(60.5) คาเฉลย

ของคะแนนสอบหลงเขารวมโครงการสงกวากอนเขารวมโครงการอยางมนยสำาคญทระดบ0.05 กลมตวอยางมความ

พงพอใจตอสอการสอนทกโมดลในระดบมาก ผวจยใหขอเสนอแนะในการนำาผลวจยไปใชในการปรบวธการสอนในการ

จดกระบวนการกลมใหครบถวนตามแผนการสอน และการพฒนาสอการสอนโดยใชโปรแกรมเดยวเพอลดปญหาการสอน

คำสำคญ: ยาสบ การจดการเรยนการสอนคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

1อาจารยประจำาคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 2อาจารยประจำาหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 66: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

54

Abstract

This research compares student knowledge of smoking cessation before and after participating

in a smoking and health course and examining participant satisfaction with the 9 smoking and health

study modules. The sample is comprised of 40 nursing students from freshman to senior level who

participated in the research program. The research design is a semi-experimental design (one-group

design, pre-post test). The experimental method included the study modules on smoking and health

and the 40-item test results for the 9 study modules. The method was improved for content validity by

3 experts and tested with 30 students who were not part of the sample. The reliability of the 40-item

test was 0.62 and the reliability of the satisfaction questionnaire was 0.97 by Kuder & Richardson

Formula-20 and Cronbach Alpha Coefficient, respectively.

The results revealed that most students who participated in the research program were female

at the sophomore year and female, aged between 18-23 years old. The average monthly stipend was

between 5,000–8,000 baht. More than half of the participants (63.2%) had experience with a smoking

cessation program. Most participants (53.3%) had at least one smoker in their family. Ninety-seven

point four percent of the sample had a positive attitude towards smoking cessation and 60.5% of those

had not had prior experience with smoking cessation counseling. The mean score of the post-test was

higher than the pre-test with a statistical significance at the 0.05 level. The participants were satisfied

with the teaching and learning modules at a high level (mean score = 4.08-4.39) for every module.

The research suggests that to improve the teaching and learning process for smoking cessation,

especially with a group, only one software program should be used in order to minimize problems

teaching the material.

Keywords: smoking cessation, learning and teaching at theschool of nursing, Eastern Asia University

ควมนำ

เปนทตระหนกชดวาบหรเปนปจจยเสยงทสำาคญ

ทกอใหเกดโรคเรอรงททกขทรมาน และนำา ไปสความพการ

ความเสอมสมรรถภาพของรางกายอยางเหลอคณานบ

องคการอนามยไดรวมมอกบนานาประเทศคดคนมาตรการ

และกลยทธตางๆ เพอควบคมการสบบหร ทงมาตรการ

ทางสขภาพ มาตรการทางสงคม มาตรการทางดานกฎหมาย

หรอมาตรการทางเศรษฐกจ อยางไรกตามการควบคม

การสบบหรมอาจดำาเนนการโดยอาศยมาตรการใด

มาตรการหนงเพยงลำาพง จำาเปนททกภาคสวนจะตอง

เขามามสวนรวม ทงแรงกาย กำาลงใจ ผนกกำาลงกน

ใหเขมแขง จงจะสามารถตานทานเลหกลการตลาด

ของบรษทบหรและปกปองประชาชนผรเทาไมถงการณ

ใหปลอดพนจากพษภยบหรทงในฐานะผบรโภคยาสบเอง

หรอเปนผสบบหรมอสอง ในป พ.ศ. 2552 นองคการ

อนามยโลกไดประกาศคำาขวญวนงดบหรโลกวา “Tobacco

Health Warning” (WHO, 2009) ซงหมายถง “บหรมพษ

รวมคดเตอนภย” ดงนนสถาบนการศกษาพยาบาลใน

Page 67: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

55

ประเทศไทย จงไดรวมมอกนในการเตอนพษภยยาสบ

ดวยการพฒนาศกยภาพนกศกษาพยาบาลทกำาลงศกษาอย

ในหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตและกำาลงจะสำาเรจ

การศกษาไปเปนกำาลงสำาคญในการดแลสขภาพอนามย

ของประชาชนคนไทยในอนาคตอนใกล ใหมความร

ทศนคต และทกษะในการควบคมยาสบ และสามารถแสดง

ศกยภาพและสมรรถนะในการปองกนผสบบหรรายใหม

การชวยเหลอผสบบหรใหสามารถเลกบหรได และการ

พฒนาพนทปลอดบหรไดอยางมประสทธภาพตามกรอบ

เนอหาสาระ 9 บท ทเครอขายพยาบาลเพอการควบคม

ยาสบแหงประเทศไทยไดรวมมอกบคณาจารยพยาบาล

พฒนาขน และทดลองนำาสอการเรยนการสอน 9 โมดล

ท ไดรบการพฒนาไวแลวโดยคณาจารยพยาบาลของ

เครอขายฯ เพอใชประกอบการเรยนการสอนในระยะ

ทดลองสอนนำารองดงกลาว เพอประเมนประสทธภาพ

และประสทธผลของสอดงกลาว ตอการพฒนานกศกษา

พยาบาลในการควบคมยาสบ ทงดานความร ทศนคต

และทกษะทจำาเปน เพอเปนขอมลหลกฐานเชงประจกษ

และเปนตนแบบ กอนนำาไปขยายผลสสถาบนการศกษา

พยาบาลอนๆ ในประเทศไทย

วตถประสงคกรวจย

1. เปรยบเทยบความร เรองการสบบหรของ

นกศกษาพยาบาลกอนและหลงเขารวมโครงการทดลอง

จดการเรยนการสอนวชาบหรและสขภาพ

2. ศกษาความพงพอใจตอสอประกอบการเรยน

การสอนจำานวน 9 โมดล ของนกศกษาพยาบาลศาสตร-

บณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ทเขารวมโครงการวจย

สมมตฐนกรวจย

1. นกศกษาทเขารวมโครงการทดลองจดการเรยน

การสอนวชา การควบคมยาสบในหลกสตรพยาบาลศาสตร-

บณฑต จะมคะแนนเฉลยความรและเจตคตตอการสบบหร

หลงเขารวม โครงการสงกวากอนเขารวมโครงการ

2. นกศกษาทเขารวมโครงการทดลองจดการเรยน

การสอนวชาการควบคมยาสบในหลกสตรพยาบาลบณฑต

มความพงพอใจตอสอประกอบการเรยนการสอนทง 9

โมดลในระดบด

ตวแปรทศกษ

1. ตวแปรตน ไดแก สอการสอนชดบหรกบ

สขภาพ

2. ตวแปรตาม ไดแก ความร และเจตคตตอ

การสบบหร ความพงพอใจตอสอการสอนชดบหรกบ

สขภาพ

กรอบแนวคดในกรวจย

- โครงการนำารองการจดเรยน การสอนวชาการควบคมยาสบฯ- สอประกอบการเรยนการสอน วชาการควบคมยาสบทง 9 โมดล

• คะแนนเฉลยความร และ เจตคตตอ การควบคม บหร • ความพงพอใจตอสอ การสอน 9 โมดล

คณลกษณะสวนบคคลของนกศกษ• เพศ • อาย• ระดบชนป• รายไดตอเดอน• ประสบการณการรวมกจกรรม การควบคมยาสบ นอกหลกสตรฯลฯ• สมาชกในครอบครวสบบหร

ภพ 1 กรอบแนวคดการวจยนำารองเพอการจดการเรยน

การสอนวชาการควบคมยาสบในหลกสตรพยาบาลศาสตร-

บณฑต คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

วธดำเนนกรวจย

รปแบบการวจย การวจยนเปนการวจยกงทดลอง

ชนดกลมเดยววดสองครง (quasi-experimental

design: one group pretest- posttest design) ประชากร

ทศกษาครงน คอ นกศกษาพยาบาล ทงเพศชาย และหญง

ชนปท 1-4 จำานวน 340 คน

Page 68: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

56

กลมตวอยง นกศกษาพยาบาล ชนปท 1-4

ทสมครใจเขารวมโครงการ จำานวน 40 คน เกณฑการ

คดเลอกผยนยอมตนใหทำาการวจย เปนนกศกษาทงเพศชาย

และหญงทมอาย 18 ปขนไปใน คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย สมครใจเขารวมโครงการ

โดยลงนามในเอกสารยนยอมโดยไดรบการบอกกลาวและ

เตมใจ (informed consent form) นกศกษาสามารถ

ถอนตวจากการวจยได โดยไมจำาเปนตองบอกกลาว หรอ

ชแจงเหตผลแตอยางใดและจะไมมผลตอการศกษา

ในหลกสตร

เครองมอทใชในกรวจย ประกอบดวย เครองมอ

2 ชด ชดท 1 เครองมอในการทดลอง ไดแกสอการสอน

ชดบหรกบสขภาพซงประกอบดวยวดทศน จำานวน 9 โมดล

ซงพฒนาโดยเครอขายพยาบาลเพอการควบคมยาสบ

แหงประเทศไทย สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ ชดท 2

เครองมอในการรวบรวมขอมล ประกอบดวยเครองมอ

2 ชด ไดแก (1) แบบทดสอบความรเกยวกบบหรและ

สขภาพ เปนแบบทดสอบแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก

ครอบคลมเนอหา ตามสอการสอน 9 โมดล จำานวน 40 ขอ

(2) แบบประเมนความพงพอใจตอสอการสอนทง 9 โมดล

ซงเปนแบบสอบถามชนดมาตรประมาณคา 5 ระดบ

ครอบคลมเนอหา และสอดคลองตามวตถประสงค

ความทนสมยของเนอหา เขาใจงาย ความตอเนอง ภาพสอ

ความหมายไดชดเจน การใชส คำาอธบาย ชดเจน ความ

สะดวกในการใช การตอบสนอง การประเมนผลสอดคลอง

กบวตถประสงค นำาไปใชประโยชนไดจรง เครองมอ ทง 2 ชด

ไดรบการตรวจสอบความตรงตามเนอหาโดยผทรงคณวฒ

ดานการควบคมยาสบ 3 ทาน วเคราะหคาความเทยง

(Reliability) แบบทดสอบความรโดยใช การคำานวณ

Kruder Richardson 20 ไดคาความเทยง = 0. 62 สวน

สวนแบบประเมนความพงพอใจวเคราะหความเทยง

โดยใชการคำานวณ Cronbach Alpha Coefficient ไดคา

r= 0.97

กรดำเนนกรวจย แบงเปน 3 ระยะ ระยะท 1

ขนเตรยมการ จดทำาโครงรางการวจยเพอเสนอขอรบทน

อดหนนการวจย จดตงคณะกรรมการดำาเนนโครงการวจย

วางแผนดำาเนนการวจย ศกษาสอการสอนเรองบหรและ

สขภาพทง 9 โมดล รบสมครนกศกษาทเขารวมโครงการ

ขออนญาตดำาเนนโครงการทดลองสอนนำารองตอคณบด

เพอขออนมตดำาเนนโครงการ และวางแผนพฒนารปแบบ

การเรยนการสอน และเครองมอท ใชในการประเมน

ตดตามผลการทดลองนำารองสอนทงดานความร ทศนคต

และทกษะ และการประเมนประสทธภาพผลการใชสอ

ประกอบการเรยนการสอนทง 9 โมดล พรอมทงตรวจสอบ

ความตรงตามเนอหา โดยผเชยวชาญ และความเชอมนของ

เครองมอประเมนทกชดใหสามารถนำาไปใชกบการเรยน

การสอนไดจรง ระยะท 2 ขนดำาเนนการทดลอง ในขนน

ไดดำาเนนโดยการประชมกลมนกศกษาเพอชแจงทำาความ

เขาใจเกยวกบเหตผลการวจย ขนตอนการดำาเนนการวจย

และทำาการทดสอบความรกอนการสอน หลงจากนนจงเรม

จดกจกรรมการเรยนการสอนตามแผนการสอนท ได

กำาหนดไว โดยแยกการสอนเปน 9 ครง ครงละ 1 โมดล

และมอบหมายใหนกศกษาศกษาจากวดทศนประกอบ

การสอนเพมเตมดวยตนเอง โดยมอบวดทศนใหคนละ

1 ชด นดหมายสรปบทเรยนและทำาการประเมนผลสมฤทธ

ของการเรยนดานความร และประเมนความพงพอใจตอสอ

การสอนทง 9 โมดล

รปแบบการวจยเปนการวจยกงทดลอง ทสอนแยก

เปนรายวชาเฉพาะ จดการเรยนการสอนเฉพาะ 11 ครง

โดยมกำาหนดการเรยนการสอน ดงรายละเอยดตามตาราง 1

ตรง 1

เปรยบเทยบคะแนนเฉลยการทดสอบกอนและหลง

เขารวมโครงการวจยนำารองเพอการทดลองจดการเรยน

การสอนวชาควบคมยาสบฯ

กลม n SDMean-

differencet-test p-value

กอนทดลอง 38 15.16 3.08 2.84 3.93 <.001

หลงทดลอง 32 18.00 2.94

Page 69: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

57

ผลกรวจย

1. ผลสมฤทธทางการเรยนในวชาบหรกบสขภาพ

พบวานกศกษากลมตวอยางมคาเฉลยคะแนนหลงการ

เขารวมโครงการเพมมากขนกวากอนการเขารวมโครงการ

อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05 (ตาราง1) เมอ

วเคราะหแยกตามลกษณะสวนบคคล ไดแก ระดบชนป

กลมอาย เพศ คาใชจายทไดรบ/เดอน ทศนคตตอการสบ

บหรและประสบการณ เขารบการอบรมเกยวกบการปองกน

ยาสบ พบวากลมตวอยางทมลกษณะสวนบคคลแตกตางกน

คาเฉลยคะแนนทดสอบความรกอนและหลงการเขารวม

โครงการฯ ไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตท

ระดบ 0.5

2. ความพงพอใจตอสอการเรยนการสอน จาก

ตาราง 2 จะพบวานกศกษาทเขารวมโครงการมความ

พงพอใจตอสอการเรยนการสอนทง 9 โมดล ในภาพรวม

ในระดบมาก คาเฉลย = 4.28 ± 0.38 เมอแยกพจารณา

ในแตละโมดล พบวาโมดลท 4 และโมดลท 8 เปนโมดล

ทมคาเฉลยความพงพอใจสงสด คาเฉลย = 4.39±0.39

และ 4.39±0.46 ตามลำาดบ โมดลทไดคะแนนเฉลยตำาสด

คอ โมดลท 9 การใหคำาปรกษาเพอเลกสบบหร 4.08±0.38

ตรง 2

คะแนนความพงพอใจตอสอการเรยนการสอนวชาบหร

กบสขภาพจำาแนกรายโมดล (n=32)

โมดล Mean SDกร

แปลผล

1. การชวยใหบคคลวยรนและสตร

เลกยาสบ4.39 0.39 มาก

2. กลยทธการประสานความรวมมอ

เพอสงคมไทยปลอดบหร4.39 0.46 มาก

3. การรเทาทนอตสาหกรรมยาสบ 4.35 0.43 มาก

4. กฎหมายควบคมยาสบ 4.33 0.42 มาก

5. การชวยใหบคคลผใหญและผสงอาย

เลกยาสบ4.29 0.51 มาก

6. แนวทางปองกนการบรโภคยาสบ 4.28 0.49 มาก

7.ระบาดวทยาของการบรโภคยาสบ 4.22 0.45 มาก

8. พษภยยาสบตอสขภาพ 4.14 0.49 มาก

9. การใหคำาปรกษาเพอการเลกสบบหร 4.08 0.35 มาก

รวม 4.28 0.38 มาก

หมยเหต ระดบความพงพอใจมากทสด คาเฉลย 4.51-

5.00 ระดบมาก คาเฉลย 3.51-4.50 ระดบปานกลาง

คาเฉลย 2.51-3.50 ระดบนอย คาเฉลย 1.51-2.50 ระดบ

นอยทสด 1.00-1.50

ตรง 3

ระดบความพงพอใจตอสอการสอนในแตละโมดล

โมดล

ความพงพอใจสอการสอน

มากทสด

จำานวน/

รอยละ

มาก

จำานวน/

รอยละ

ปานกลาง

จำานวน/

รอยละ

1. ระบาดวทยาของการบรโภค

ยาสบ

11

32.4

19

55.9

4

11.8

2. พษภยยาสบตอสขภาพ 11

32.4

19

55.9

4

11.8

3. แนวทางปองกนการบรโภค

ยาสบ

11

32.4

20

58.8

3

8.8

4. การชวยใหบคคลวยรนและ

สตรเลกยาสบ

12

35.3

21

61.8

1

2.9

5. การชวยใหบคคลผใหญและ

ผสงอาย เลกยาสบ

9

26.5

23

67.6

2

5.9

6. กฎหมายควบคมยาสบ 11

32.4

21

61.8

2

5.9

7. การรเทาทนอตสาหกรรม

ยาสบ

16

47.1

17

50.0

1

2.9

8. กลยทธการประสานความ

รวมมอเพอสงคมไทย

ปลอดบหร

17

50.0

15

44.1

2

5.9

9. การใหคำาปรกษาเพอการเลก

สบบหร

10

29.4

22

64.7

2

5.9

รวม 10

29.4

22

64.7

2

5.9

กรอภปรยผล

สมฤทธผลทงกรเรยนวชบหรกบสขภพ

ผลการศกษาพบวานกศกษามคะแนนผลการ

ทดสอบความร เกยวกบบหร พบวาคาเฉลยคะแนน

การทดสอบเพมขนหลงเขารวมโครงการ แมผลการทดสอบ

จะมความแตกตางอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

สงทตองพจารณาสำาหรบการจดระบบการเรยนการสอน

Page 70: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

58

กคอ การเขากลมเพอเรยนรรวมกนของนกศกษา และสอ

การเรยนการสอน รวมทงเครองมอในการวดและประเมนผล

ซงตองพจารณาในรายละเอยด ทงนเพราะเปนปจจยท

สงผลตอสมฤทธผลทางการเรยนทงสน สรนธร กลมพากร

ผองศร ศรมรกต และสวฒนา เกดมวง (2552)การสอน

วชาการควบคมยาสบในหลกสตรการศกษาพยาบาลระดบ

ปรญญาตร ตองพจารณาการจดการเรยนการสอน คอ

สอประกอบการเรยนการสอน สอสงพมพ สออเลกทรอนกส

หรอสอเสยง ภาพนงหรอภาพเคลอนไหวตางๆ และวธ

ประเมนผลทงการสอนภาคทฤษฎและการสอนภาคปฏบต

ในคลนกหรอในชมชน เพอกระตนความสนใจและกอใหเกด

การเรยนรสงสด

ควมสมพนธระหวงตวแปรอสระกบกรสมฤทธผล

ของกรเรยน

ปจจยดนตวผเรยน

เพศ การวเคราะหคาเฉลยคะแนนทดสอบโดย

วเคราะหแยกเพศจะพบวาคาเฉลยคะแนนทดสอบหลง

เขารวมโครงการของเพศชายจะมคาเฉลยสงกวาหญง

อยางมนยสำาคญทางสถต อยางไรกตามสงทนาสงเกตกคอ

การศกษาครงนมนกศกษากลมตวอยางทเปนเพศชาย

จำานวนนอย เพยง 3 คนในระยะเรมเขารวมโครงการ

และไดออกไปจากโครงการระหวางดำาเนนการ ในชวง

สดทายจงเหลอเพยง 1 คน ขณะทนกศกษาเกอบทงหมด

เปนเพศหญง ผลการศกษาจงควรมการศกษาเพมเตม

ทงนเพราะขนาดของกลมนกศกษาเพศชายในการวจยน

มจำานวนนอย

อาย พบวานกศกษากลมทมอายตางกนมคา

เฉลยคะแนนทดสอบความรหลงการเขารวมโครงการ

แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05

โดยกลมทมอาย 20-23 ป มคะแนนเฉลยสงกวากลม

นกศกษากลมทมอาย 18-19 ปอยางมนยสำาคญทางสถต

ทระดบ 0.05 ซงแสดงใหเหนวาบคคลทมอายมากขน จะม

วฒภาวะเพมขน โดยเฉพาะกลมทมอาย 20 -23 ป จะเรม

มความสนใจเรองการประกอบอาชพ มความรบผดชอบ

มากขน ขณะทกลมอาย 18-19 ป ยงเปนกลมวยรนท

ชอบสนกสนาน ยงรสกวาเปนเดก ในขณะเดยวกนกลมท

อายมากกวาจะเปนกลมนกศกษาพยาบาลชนสงกวา

ดงนนจงมความรบผดชอบในการดำาเนนงานตางๆ รวมถง

รบผดชอบในเรองการเรยนรเพอพฒนาตนเองใหพรอม

ทจะออกไปประกอบวชาชพ

ควมพงพอใจตอสอกรเรยนกรสอน

นกศกษากลมตวอยางมความพงพอใจตอสอ

การสอนโดยรวม และแยกแตละโมดลในระดบมาก

ดงจะเหนวาคาเฉลยความพงพอใจตอสอการสอนมคา

ระหวาง 4.08-4.39 จากคะแนน เตม 5 คะแนน ทงน

เนองจากมรายละเอยดของเนอหาทนกศกษาสามารถ

ศกษาไดดวยตนเอง ประเดนทนาสนใจกคอคาเฉลยคะแนน

ความพงพอใจในโมดลท 4 “การชวยใหวยรนและสตรเลก

ยาสบ” มคาเฉลยสงสด ทงนมผลสบเนองจากเปนเรอง

ใกลตวนกศกษา เปนกลมวยเดยวกน เปาหมายของ

ประชากรกลมนคอกลมอาย 18-23 ป ซงเปนกลมเดยว

กบกลมนกศกษาตวอยาง สงทนาสงเกตกคอในโมดลท 8

“กลยทธการประสานความรวมมอเพอสงคมไทยปลอด

บหร” เปนอกโมดลหนงทมคะแนนสงเทากบโมดลท 4

แสดงวานกศกษาเหนวาเนอหาและการนำาเสนอในหนวย

การสอนนเปนสงทนกศกษาพอใจ และเหนวาเกดประโยชน

ตอสงคมและประเทศชาต ขณะทโมดลท 9 “การใหคำาปรกษา

เพอการเลกสบบหร” มคาเฉลยตำาสด ทงนมเหตผลเนองจาก

กลมตวอยางยงมประสบการณในดานการใหคำาปรกษาแก

ผตองการเลกบหรนอย ทำาใหมองบทบาทการใหคำาปรกษา

เปนเรองยาก ประกอบกบเนอหามรายละเอยดทตองทำา

ความเขาใจและฝกฝน ซงในขนนนกศกษายงไมสามารถ

ปฏบตไดจรง จงทำาใหนกศกษาประเมนความพงพอใจ

ในโมดลนตำากวาโมดลอนๆ

ขอเสนอแนะในกรนำผลกรวจยไปใช

1. รปแบบการสอนนเปนรปแบบการสอนทเนน

ผเรยนเปนสำาคญ ตามนโยบายของสถาบนการศกษา

ระดบอดมศกษา ทสามารถนำาไปประยกตกบวชาอนๆ ได

Page 71: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

59

เอกสารอางอง

สรนธร กลมพากร, ผองศร ศรมรกต และสวฒนา เกดมวง (2552). การจดการเรยนการสอนวชาการควบคมยาสบ

ในสถาบนการศกษาพยาบาล. วารสารพยาบาล, 52(58), 3-4.

เตอนทพย เขศมโอภาส และพรทพย ชวะพฒน. (2553). การศกษาประสทธพลของโปรแกรมประในการใหคำาปรกษา

เพอครอบครวปลอดควนบหร. เอกสารอดสำาเนา. สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย.

WHO. (2009).WHO FCTC Health Warnings Database. Retrieved from http://www.who.int/tobacco/

health warningsdartabase/en/index.html

ทงนเพราะสอการสอนทพฒนาขนโดยกลมผทรงคณวฒ

ทมาจากเครอขายพยาบาลจากสถาบนการศกษาพยาบาล

ตางๆ นบเปนความรวมมอในสาขาวชาชพ ทชวยใหเกด

มาตรฐานทางการศกษา และเปนการใชทรพยากรรวมกน

ทเกดประโยชนสงสด ทงตอผเรยนและสถาบนการศกษา

2. เปนตนแบบของการพฒนารปแบบการเรยน

การสอนในรายวชาทใชสอการสอนผานวดทศนและการใช

กระบวนการกลม

ขอเสนอแนะสำหรบกรทำวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาซำา โดยปรบปรงวธการและ

รปแบบทเปนจดออนในการศกษาครงน ซงไดแก จำานวน

นกศกษาในรายกลมยอย ความตอเนองในการสอนกลมยอย

ควรดำาเนนการใหเปนไปตามแผนทวางไว และเลอก

ชวงเวลาทไมคาบเกยวกบการปดภาคเรยน

2. ควรมการศกษาเพมเตมเกยวกบตวแปร

บางตวทมความสมพนธกบสมฤทธผลทางการเรยน อาท

แรงจงใจใฝสมฤทธ การรบรความสามารถตนเอง

3. ควรพฒนาแบบสอบถามเพมเตมในดาน

ทศนคตตอการสบบหร และจดกจกรรมใหมการฝกทกษะ

การใหคำาปรกษาในการเลกสบบหร

4. ควรพฒนาสอใหเปนโปรแกรมเดยวกน

ทกโมดลเพอให เพอใหงายตอการนำาไปใช และลดปญหา

ทเกยวกบตวสอ

5. ควรเปดการสอนวชานสำาหรบนกศกษาในคณะ

อนๆ สามารถเลอกเรยนได ซงจะชวยใหกลมผเรยนมความ

หลากหลาย อนเปนสวนหนงทชวยใหความรเกยวกบบหร

และสขภาพไดเผยแพร ไปสเยาวชนกลมอนทอยนอก

สาขาวชาชพการพยาบาลเพมมากขน

Page 72: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

โครงการเรยนการสอน/วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน เรองการพยาบาลผปวยเดกทมความผดปกตของระบบทางเดนอาหารและแนวคดทเกยวของรายวชาการพยาบาลเดกและวยรน(0720315)

สำาหรบนกศกษาชนปท 3Problem-based Teaching Method on Medical Care for

Children with Abnormal Digestion

ชญานกา ศรวชย และคณะฯ1

60

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลการเรยนรโดยใชวธการสอนแบบการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน

(Problem-based Learning) เรองการพยาบาลผปวยเดกทมปญหาระบบทางเดนอาหารและแนวคดทเกยวของ

รายวชาการพยาบาลเดกและวยรน สำาหรบนกศกษาชนปท 3 และเพอศกษาผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒ

อดมศกษา (TQF) โดยใชวธการสอนแบบการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning) ประชากร

ทศกษา คอ นกศกษาชนปท 3 ภาคการศกษาท 1/2553 คณะพยาบาลศาสตร ทลงทะเบยนเรยนรายวชาการพยาบาล

เดกและวยรน จำานวน 121 คน ผลการวจยพบวา การประเมนกระบวนการกลมโดยนกศกษาประเมนตนเองสวนมาก

คดวาตนเองมสวนรวมในกระบวนการกลมในระดบดมาก การประเมนกระบวนการกลมโดยอาจารยและนกศกษา

อยในระดบปานกลาง ผลการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนตามกรอบมาตรฐานอดมศกษา (ภาพรวม) ทกษะในดาน

คณธรรมจรยธรรม นกศกษาสวนใหญอยในระดบดมาก ทกษะในดานความรและการประยกตใชความรสวนใหญนกศกษา

จะอยในระดบด ทกษะในดานปญญา คะแนนจะใกลเคยงกนคอระดบดมากและระดบด ทกษะความสมพนธระหวางบคคล

และความรบผดชอบ สวนใหญจะอยในระดบดมาก ทกษะการวเคราะหตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ

และทกษะดานการปฏบตทางวชาชพคะแนนจะใกลเคยงกนคอระดบดมากและระดบด

คำสำคญ: ระบบทางเดนอาหาร, การเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒอดมศกษา

Abstract

This research aimed to determine the effect of using the Problem-based Learning method in

comprehending the medical treatment for problems related to the digestive system and related

concepts as well as to study the effect of learning by the Problem-based Learning method in line with

the Qualifications Framework for Higher Education (TQF). The population used in the research consisted

1อาจารยประจำา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 73: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

61

of 121 third year students enrolled in the nursing course for children and adolescents during the first

semester of the academic year 2553. Results revealed that (1) student self-assessment of the Problem-

based learning was at very high level while evaluation by teachers and students in a group was at the

middle level. (2) Assessment of achievement by the standards of higher education are shown at the

very high level relating to the aspect of ethics; skills, knowledge and knowledge application rated at

high level; cognitive skills aspect standards rated at very high and high levels.

Keywords: problem-based learning, the qualifications framework for higher education (TQF).

ควมนำ

การศกษาเปนเครองมอสำาคญในการผลตและ

พฒนาทรพยากรมนษยซงเปนกำาลงหลกในการพฒนา

ประเทศ การจดการศกษาของไทยในปจจบนนนพบวา

ยงประสบปญหาอยมาก พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 ไดเรงรด ปรบปรงการจดการเรยนการสอน

โดยเนนผเรยนเปนสำาคญ ยงไดมการกำาหนดไวในระบบ

การประกนคณภาพการศกษาภายใน และระบบการประเมน

คณภาพการศกษาภายนอก (สำานกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา, 2550) การจดการเรยนการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐาน (Problem-Based Learning__PBL)

เปนวธการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญ

ผเรยนตองมทกษะการคนควาแสวงหาความรจากแหลง

ขอมลตางๆ ฝกทกษะการวเคราะห สงเคราะห และประเมน

แนวทางแกไขปญหาดวยตนเอง รวมทงการแกไขปญหา

เปนกลมผานชดการสอน หรอรปแบบการสอน และจาก

ผลงานวจยทผานมาทเกยวกบการนำาวธการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐานพบวา ผลสมฤทธทางการเรยน และคาเฉลย

ของคะแนนความสามารถในการแกปญหาของนกเรยน

หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสำาคญ

ทางสถต (อาภรณ แสงรศม, 2543; ยรวฒน คลายมงคล,

2545; บษกร เชยวจนดากานต, 2548) อกทงกรอบ

มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต(TQF) ไดเนน

ใหนกศกษามผลลพธการเรยนรตามวตถประสงคเชง

พฤตกรรม ดงนนผวจยจงสนใจศกษาวาการจดกจกรรม

การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนหลกจะสามารถพฒนา

ผเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงคตามกรอบมาตรฐาน

คณวฒอดมศกษา (TQF) มากนอยอยางไร ทงนเพอพฒนา

ใหนกศกษามคณภาพและสงเสรมคณภาพของประชากร

ในการพฒนาประเทศตอไป

วตถประสงคของกรวจย

1. เพอศกษาผลการเรยนรโดยใชวธการสอนแบบ

การเรยนร โดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based

Learning)

2. เพอศกษาผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐาน

คณวฒอดมศกษา (TQF) โดยใชวธการสอนแบบการเรยนร

โดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning)

เรองการพยาบาลผปวยเดกทมปญหาระบบทางเดนอาหาร

และแนวคดทเกยวของ รายวชาการพยาบาลเดกและวยรน

สำาหรบนกศกษา ชนปท 3

สมมตฐนกรวจย

นกศกษาชนปท 3 ทเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน

เรองการพยาบาลผปวยเดกทมปญหาระบบทางเดนอาหาร

และแนวคดทเกยวของ มผลการเรยนรผานเกณฑมากกวา

รอยละ 60 ขนไปของจำานวนนกเรยนทงหมด

Page 74: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

62

ขอบเขตของกรวจย

ประชกรและกลมตวอยง

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ นกศกษา

ชนปท 3 จำานวน 212 คน ภาคการศกษาท 1/2553

คณะพยาบาลศาสตร ทลงทะเบยนเรยนรายวชาการพยาบาล

เดกและวยรน

ตวแปรท ใชการวจยคร งน ตวแปรเหตคอ

นกศกษาพยาบาล ชนปท 3 จำานวน 212 คน ภาคการศกษา

ท 1/2553 คณะพยาบาลศาสตร ทลงทะเบยนเรยน

รายวชาการพยาบาลเดกและวยรน

นยมศพทเฉพะ

1. การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน หมายถง

กระบวนการจดการเรยนการสอน ทผสอนใชสถานการณ

ปญหา เปนจดเรมตนของกระบวนการเรยนร โดยกระตน

ใหนกศกษาพฒนาทกษะการแกปญหาดวยเหตผล สบคน

จากแหลงขอมลทตองการ ประกอบดวยขนตอนของ

การกำาหนดกรอบการเรยนร การกำาหนดปญหา การกำาหนด

แผนการอภปรายหรอกจกรรมการเรยนร การจดเตรยม

แหลงขอมล แหลงการเรยนรทใหนกศกษาทำาการคนควา

สบคน และการกำาหนดแผนการประเมนผล

2. ชดการสอน หมายถง ชดการเรยนการสอน

โดยใชปญหาเปนฐาน เรองการพยาบาลผปวยเดกทมปญหา

ระบบทางเดนอาหารและแนวคดทเกยวของ รายวชา

การพยาบาลเดกและวยรน สำาหรบนกศกษาชนปท 3

ทคณะผวจยสรางขน ซงประกอบดวย บทเรยนเรอง

การพยาบาลผปวยเดกทมปญหาระบบทางเดนอาหารและ

แนวคดทเกยวของ ประกอบดวยตวอยางและแบบฝกหด

สถานการณปญหา ใบกจกรรม ใบงาน คมอผสอน

3. รปแบบการสอน รปแบบการเรยนการสอน

(teaching learning model) หรอ ระบบการสอน คอ

โครงสรางองคประกอบการดำาเนนการสอนทไดรบการจด

เปนระบบสมพนธสอดคลองกบทฤษฏ หลกการเรยนร

หรอการสอนทรปแบบนนยดถอและไดรบการพสจน

ทำาสอบวามประสทธภาพ สามารถชวยใหผเรยนเกดการ

เรยนรตามจดมงหมายเฉพาะของรปแบบนนๆ โดยทวไป

แบบแผน การดำาเนนการสอนดงกลาวมกประกอบดวย

ทฤษฏหลกการทรปแบบนนยดถอ และกระบวนการสอน

ทมลกษณะเฉพาะอนจะนำาผเรยนไปสจดมงหมายเฉพาะ

รปแบบนนกำาหนด ซงผสอนสามารถนำาไปใชเปนแบบแผน

หรอแบบอยางในการจด และดำาเนนการสอนอนๆ ทม

จดมงหมายเฉพาะเชนเดยวกนได

4. การประเมนผลการเรยนรทยดผลลพธ

(outcome-based learning evaluation) หมายถง

เปนการประเมนทยดความตองการของผใชบรการ/ของ

ผมสวนไดสวนเสย (stakeholder) เปนหลก โดยใหความ

สำาคญกบผลลพธ (outcome) ทสงผลโดยตรงตอ

กลมเปาหมาย มากกวาการประเมนทปจจยนำาเขา

(output) โดยมหลกเกณฑในการประเมนคอ ยดความ

สอดคลองกบความตองการของกลมเปาหมาย วดจาก

ผลงานทเปนรปธรรมซงสงผลโดยตรงตอกลมเปาหมาย

และตดสนเปรยบเทยบผลงานท เกดจากโครงการวา

ตรงกบความตองการของกลมเปาหมายหรอไม

5. กรอบมาตรฐานคณวฒ (TQF) หมายถง

กรอบทแสดงระบบคณวฒการศกษา ซงประกอบดวย

ระดบคณวฒ ความเชอมโยงตอเนองจากคณวฒระดบหนง

ไปสระดบทสงขน การแบงสายวชามาตรฐานผลการเรยนร

ของแตละระดบคณวฒซงเพมสงขนตามระดบของคณวฒ

6. ผลลพธการเรยนร (learning outcomes)

หมายถง คำาอธบายสงทคาดหวงวาผเรยนควรรเขาใจ และ

สามารถนำาไปประยกตใชไดโดยผานกระบวนการเรยนร

ภายในกรอบระยะเวลาตามทกำาหนดไวโดยผสอนหรอตาม

เปาหมายของหลกสตร โดยมงเนนทผลลพธของการเรยนร

ของผเรยนจากการประสบความสำาเรจในการเรยนในระดบ

การศกษา/หลกสตรนนๆ ไดแก ความร สมรรถนะ ทกษะ

การปฏบต ทกษะเชาวนปญญา ทกษะการคด ทกษะในการ

ตดตอสอสาร การจดการสารสนเทศ ทกษะการเรยนร

ลกษณะสวนบคคล ลกษณะทางวชาชพ และความรบผดชอบ

ตอสงคม

Page 75: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

63

7. ผลการเรยนรจากการเรยนการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐาน หมายถง คะแนนของนกศกษาในกลม

ตวอยางทไดจาก 4 สวน ซงคดเปน 100 %

8. เกณฑ หมายถง คะแนนทไดจากขอ 2.1-2.4

รวมกนซงคดเปนรอยละ 60 ของคะแนนเตม กลาวคอ

ถานกศกษาไดคะแนนจากขอ 2.1-2.4 รวมกนซงคดเปน

รอยละ 60 ของคะแนนเตม ถอวานกศกษาสอบผานเกณฑ

เครองมอทใชในกรวจย

เค ร อ งม อ ว ดและประ เม นผลกา ร เ ร ยนร

ประกอบดวย แบบทดสอบการประเมนตนเองของ

นกศกษา แบบทดสอบการประเมนกระบวนการกลมโดย

อาจารยและนกศกษา แบบทดสอบการประเมนผลประจำา

หนวยเรยน แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนตาม

กรอบมาตรฐานอดมศกษา และ ชดการเรยนการสอนโดย

ใชปญหาเปนฐาน เรองการพยาบาลผปวยเดกทมความ

ผดปกตของระบบทางเดนอาหารและแนวคดทเกยวของ

วชาการพยาบาลเดกและวยรน สำาหรบนกศกษา ชนปท 3

กรเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงนมขนตอนดำาเนนการทดลองและ

เกบรวบรวมขอมลโดย แบงกลมนกศกษาออกเปน 4 กลม

นกศกษาเรยนรโดยใชชดการเรยนการสอนโดยใชปญหา

เปนฐาน ผวจยรวบรวมคะแนนทไดจากการทดสอบ และ

วเคราะหขอมล

กรวเคระหขอมล

หาคาสถตพนฐานของคะแนนทไดจากคะแนน

เฉลยจากเครองมอ ไดแก คารอยละ และความถ

ผลกรวจย

การประเมนผลกระบวนการกลมโดยนกศกษา

ประเมนตนเอง พบวาการรบฟงความคดเหนของสมาชก

กลม การเสนอขอคดเหนหรอโตแยงอยางมเหตผลและ

เปนประโยชนตอกลม สามารถชวยใหกลมไปสเปาหมาย

มความรบผดชอบในการทำางานเปนกลม แสวงหาความร

ไดดวยตนเองครบถวนตามวตถประสงคการเรยนร นำาเสนอ

ขอมลทศกษามาอยางกระชบ ชดเจน เขาใจงาย นำาเสนอ

ขอมลถกตอง และบอกแหลงขอมลทนำาเสนอ อยในระดบ

ดมาก สวนการตรงตอเวลาและใชเวลาเหมาะสม คำาถาม

นำาไปสการเรยนร การนำาเสนอขอคดเหนอยางมเหตผล

เพอนำาไปสการกำาหนดสมมตฐาน การถายทอดความคด

ใหผอนเขาใจไดงายและชดเจน ความกระตอรอรนในการ

เรยนร การมความคดในเชงวเคราะห/สงเคราะห อยใน

ระดบด การประเมนกระบวนการกลมโดยอาจารยและโดย

นกศกษา มความสอดคลองกนคอทกหวขอของการประเมน

อยในระดบปานกลาง ไมมระดบดมาก วเคราะหคะแนน

จากการประเมนผลประจำาหนวยเรยน พบวาโจทย

สถานการณนำาไปสมโนทศนการเรยนร กระตนใหเกด

การเรยนรและชดเจน เขาใจงาย ในระดบด อาจารย

ประจำากลมรบฟงความคดเหนของนกศกษา สงเสรม

การเรยนร สนใจและเอาใจใสนกศกษา ตรงตอเวลา

ในระดบดมาก วธการจดเรยนการสอน สามารถสงเสรม

การทำางานของกลม พฒนาทกษะในการคดวเคราะหปญหา

และแกปญหา พฒนาทกษะในการพด การคดอยาง

มเหตผล สงเสรมความรบผดชอบตอตนเองในระดบดมาก

สวนอปกรณและสถานท ชวยใหเกดการเรยนร หองเรยน

เหมาะสมอย ในระดบปานกลาง การประเมนผลลพธ

ตามกรอบมาตรฐานคณวฒ (TQF) ดานคณธรรมจรยธรรม

ทกรายการอยในระดบดมาก ดานความรและการประยกต

ใชความรทกรายการอยในระดบด ดานทกษะทางปญญา

ทกรายการอยในระดบดมากและระดบดเทาๆ กน ดานทกษะ

ความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ มเพยง

สองรายการคอความสามารถในการปรบตวเขากบการเรยน

การสอนของรายวชาและเพอนรวมชนเรยน และสามารถ

ทำางานเปนทมอยในระดบดมาก ดานทกษะการวเคราะห

ตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศและ

ดานทกษะการปฏบตทางวชาชพทกรายการอย ในระดบ

ดมากและระดบดเทาๆ กน

Page 76: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

64

กรอภปรยผล

จากผลการวเคราะหขอมลและสรปผลการวจย

สามารถอภปรายผล ไดดงน

ผลการประเมนกระบวนการกลมโดยนกศกษา

ประเมนตนเอง โดยนกศกษาสวนมากคดวาตนเองมสวนรวม

ในกระบวนการกลมในระดบดมาก เกดกระบวนการคด

อยางมระบบ สามารถถายทอดความรจากการทตวเอง

ไปศกษาคนความาถายทอดใหเพอนในกลม ไดความร

จากการลงมอปฏบตจรง รจกคนควาดวยตนเอง (มณฑรา

ธรรมบศย, 2549)

สำาหรบผลการประเมนกระบวนการกลมโดย

อาจารยและนกศกษานน ทงอาจารยและนกศกษาตาง

กมองไปในทศทางเดยวกนวากระบวนการกลมสวนใหญ

จะอย ในระดบปานกลาง ทงนเนองมาจากอาจารยและ

นกศกษาตางกมประสบการณในการเรยนการสอนโดยใช

ปญหาเปนฐานอยางเตมรปแบบนอย ทงอาจารยและ

นกศกษาเคยจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย คอผสอน

จะนำาเสนอเนอหากอนแลวจงฝกผเรยนใหแกปญหา

ในโจทยกรณตวอยาง หรอตอบคำาถามทายบท (มณฑรา

ธรรมบศย, 2549) ทำาใหนกศกษาทงชนเรยนมสวนรวม

ในการแสดงความคดเหนไมทวถง ไมไดแสดงศกยภาพ

ของตนเองอยางเตมท นกศกษาบางคนกลาแสดง

ความคดเหน บางคนไมกลาแสดงความคดเหน บคลกภาพ

เปนคนพดนอย และเมอตองเรยนโดยใชปญหาเปนฐาน

กลมยอยแบบน ทำาใหนกศกษาและอาจารยมองวา

กระบวนการกลมจะอยในระดบปานกลาง

การประเมนผลประจำาหนวยเรยน นกศกษา

สวนใหญคดวาเปนวธการจดการเรยนการสอนระดบดมาก

อาจารยประจำากลมกดแล กระตนสงเสรมการเรยนรของ

นกศกษาด โจทยสถานการณกอยในระดบด เปนกระบวนการ

ในการคนหาคำาตอบ (มณฑรา ธรรมบศย, 2549) และปจจย

เกอหนนตองเหมาะสมและเพยงพอ

ผลการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนตามกรอบ

มาตรฐานอดมศกษา (ภาพรวม) ทกษะในดานคณธรรม

จรยธรรม นกศกษาสวนใหญอย ในระดบดมาก ทกษะ

ในดานความรและการประยกตใชความรสวนใหญนกศกษา

จะอยในระดบด ทกษะในดานปญญา คะแนนจะใกลเคยงกน

คอระดบดมากและระดบด ทกษะความสมพนธระหวาง

บคคลและความรบผดชอบ สวนใหญจะอยในระดบดมาก

ทกษะการวเคราะหตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลย

สารสนเทศและทกษะดานการปฏบตทางวชาชพคะแนน

จะใกลเคยงกนคอระดบดมากและระดบด ทงนเนองจาก

ผเรยนเปนนกศกษาพยาบาล ไดรบการปลกฝงดานทศนคต

ตอการเปนพยาบาลวชาชพ บรรยากาศของการเรยนร

ทางดานวชาชพ การสนใจใฝรของการเปนนกศกษา

พยาบาล (ยคลธร แจมฤทธ, 2544) การทำางานเปนทม

การพฒนาทกษะดานตางๆ ในการดแลสขภาพของผปวย

การมความฉลาดทางอารมณ เปนตน(วรณธ ธรรมนารถสกล,

2547) ปจจยทงหลายดงทไดกลาวมายอมสงผลทำาให

ผเรยนคอนกศกษาพยาบาลมมาตรฐานผลสมฤทธทาง

การเรยนตามกรอบมาตรฐานอดมศกษา (ภาพรวม)

ใกลเคยงกน

Page 77: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

65

เอกสารอางอง

คณะกรรมการการอดมศกษา,สำานกงาน. (2553). ขอมลสารสนเทศอดมศกษาเชงสถต. คนเมอ 16 มกราคม 2552,

จาก http://www.mua.go.th/student.php

มณฑรา ธรรมบศย. (2549) การสงเสรมกระบวนการคดโดยใชยทธศาสตร PBL. วทยาจารย, 105(3), 42-45.

ยคลธร แจมฤทธ. (2544). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ทศนคตตอวชาชพ รปแบบการใชชวตของนกศกษา

การดแลนกศกษาของอาจารย และบรรยากาศการเรยนร กบการใฝรของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล

สงกดกระทรวงสาธารณสข. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ยรวฒน คลายมงคล. (2545). การพฒนากระบวนการเรยนการสอนโดยการประยกตแนวคดการใชปญหาเปนหลกในการ

เรยนรเพอสรางเสรมสมรรถภาพทางคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทมความสามารถพเศษ

ทางคณตศาสตร. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วรณธ ธรรมนารถสกล. (2547). ปจจยเชงสาเหตพหระดบของผลการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพ: ศกษาปจจย

สภาพแวดลอมในการทำางานและปจจยระดบบคคล. วทยานพนธวทยาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวจย

พฤตกรรมศาสตรประยกต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมบต เผาพงศคลาย. (2546). การสงเสรมความรและความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

เรองเศรษฐกจชมชนพงตนเอง โดยการเรยนแบบใชปญหาเปนฐาน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อาภรณ แสงรศม.(2543). ศกษาผลของการเรยนแบบใชปญหาเปนหลกตอลกษณะการเรยนรดวยตนเอง ผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสงแวดลอมและความพงพอใจตอการเรยนการสอนของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 78: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ความพงพอใจในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา*

Nurses’ Job Satisfaction in Phramongkutklao Hospital

ศรวรรณ เผาจนดา1

66

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความพงพอใจในงานวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปนองคการ

แหงการเรยนรและสภาพแวดลอมในการทำางานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาและหาความสมพนธระหวาง

วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปนองคการแหงการเรยนร สภาพแวดลอมในการทำางาน กบความพงพอใจในงาน

ของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

กลมตวอยางจำานวน 212 คน ไดจากการสมตวอยางแบบงาย จากพยาบาลทปฏบตงานในหอผปวยในโรงพยาบาล

พระมงกฎเกลา ใช แบบสอบถามความพงพอใจในงาน แบบสอบถามวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค แบบสอบถาม

การเปนองคการแหงการเรยนรและแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการทำางาน เกบขอมลการตรวจหาคณภาพเครองมอ

วจยในเรองความตรงตามเนอหาโดยผทรงคณวฒไดคา CVI. เทากบ.98, .97, .98, .97 ตามลำาดบและหาคาความเทยง

โดยใชคาสมประสทธอลฟาของคอนบราค (Cronbach’s alpha) ไดเทากบ .86, .87, .80, .82 ตามลำาดบ สถตทใชในการ

วเคราะหขอมลไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน

ผลการวจยพบวา (1) ความพงพอใจในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฏเกลาอยในระดบปานกลาง วฒนธรรม

องคการเชงสรางสรรคและการเปนองคการแหงการเรยนรอยในระดบสง สภาพแวดลอมในการทำางานอยในระดบเหมาะสม

มาก (2) ผลการหาความสมพนธระหวาง วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปนองคการแหงการเรยนร สภาพแวดลอม

ในการทำางานกบความพงพอใจในงานของพยาบาลพบวา มความสมพนธทางบวก อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05

(r = .591, .505, .517ตามลำาดบ)

คำสำคญ: ความพงพอใจในงาน, วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค, การเปนองคการแหงการเรยนร สภาพแวดลอม

ในการทำางาน

1นกศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย*เปนสวนหนงของวทยานพนธระดบมหาบณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ปการศกษา 2552

อาจารยทปรกษา: ดร. กรรณการ สวรรณโคต

Page 79: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

67

Abstract

The objective of the study is to determine how the job satisfaction of nurses, at Phramonkutklao

hospital relates to the hospital being a learning organization, promotes a constructive culture and working

environment resulting to the creativity of its worker. Furthermore, it aims to explorer the relationship

of these factors among them. The population consisted 500 ward nurses and the sample of 212 nurses

was selected by the simple random sampling method. A set of questionnaires 5 was constructed by the

researcher asking for information on personal data, constructive culture, learning organization, and

working environment. A group of experts examined the content validity were examined by a group

of experts. The result of content validity Index were .98, .97, .98, .97 respectively. Their reliability

coefficient were .86, .87, .80, .82 respectively. Frequency, percentage, mean, standard deviation, and

Pearson’s Product-Moment Correlation Coefficient were used in data analysis. The result revealed

that (1) job satisfaction among nurses were at the middle level, with constructive culture as well as

the learning organization were found at the high level. The working environment was at the high

appropriated level. (2) nurses’ job satisfaction were positively related to the organizational culture,

with learning organization and working environment positively related as well.

Keywords: job satisfaction, constructive culture, learning organization, working environment

ควมนำ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท

10 ฉบบสรปสาระสำาคญ พ.ศ. 2550-2554 (กระทรวง

พาณชย, 2553) มนโยบายในการสงเสรม ปองกน รกษา

สขภาพของประชาชน โดยมแผนหลกประกนสขภาพ

แหงชาตขน กำาหนดใหประชาชนมสทธ ในการรกษา

เทาเทยมกน โดยโรงพยาบาลจะใหการบรการแกประชาชน

ทไมมหลกประกนสขภาพอนใด ไดรบบรการทางการแพทย

และสาธารณสขทไดมาตรฐานและมประสทธภาพอยาง

ทวถง โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา ในสงกดกระทรวง

กลาโหมเปนหนวยงานหนงของรฐบาล มหนาทตอง

สนบสนนนโยบายของรฐบาล และเขารวมโครงการนดวย

โดยเฉพาะอยางยงโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาเปน

โรงพยาบาลขนาดใหญระดบตตยภม ทอยในใจกลางของ

กรงเทพฯ ทำาใหมผเขารบบรการจำานวนเพมมากขน

ในขณะทพยาบาลมจำานวนคงท ซงพยาบาลเปนบคลากร

ทมสาธารณสข ทมบทบาทสำาคญในการดแลรกษาและให

การพยาบาลผปวย ตองเกยวของกบผปวยและญาต

ในฐานะผใหการดแล ใหความรหรอคำาแนะนำาในการดแล

ผปวยทงในดานการสงเสรมสขภาพ การฟนฟสขภาพ

การปองกนโรค และบรรเทาการเจบปวดทรมานจากโรค

ตางๆ (Ellis, 1998) ตลอดจนเปนผประสานงานในทม

บคลากรสาธารณสข ใหสามารถปฏบตในการใหบรการทม

คณภาพ จะเหนวาพยาบาลตองมความสมพนธเกยวของกบ

บคคลหลายฝาย หลากหลายอารมณทแตกตางกน ศลปะ

ในการเขาใจมนษยและธรรมชาตของมนษยจงเปนหลก

สำาคญทพยาบาลตองคำานงถง นอกจากมหนาทในการดแล

รกษาทางดานรางกาย และจตใจของผใชบรการตลอด 24

ชวโมงตอเนองกน ทำาใหเวลาการปฏบตงานของพยาบาล

แตกตางจากวชาชพอนๆ ทงยงตองดแลในการใหบรการ

Page 80: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

68

ลกคาภายในพรอมๆ กนดวย ภาระงานทหนกและความ

รบผดชอบทมาก ทำาใหเกดความเครยดไดงาย ความตงใจ

ในการใหการดแลผปวยลดลง และทำาใหไมพงพอใจในงาน

และยงมผลใหมการลาออก หรอโอนยายจากองคการมากขน

Evans and Irvine (1995) ความพงพอใจในงานเปนสงสำาคญ

ทจะทำาใหพยาบาลสามารถปฏบตงานไดอยางมความสข

มคณภาพและสามารถเผชญกบความเครยดตางๆ ทเกดขน

มกำาลงใจทจะอยในวชาชพตอไป (Tzeng, 2002) ความ

พงพอใจในงานเปนหวใจ หรอกญแจสำาคญของการ

บรหารงานของผบรหารทกระดบ ทจะตองเสรมสรางให

เกดขนในหนวยงาน คนทกคนจะมพฤตกรรมสบเนองจาก

ความพงพอใจ หรอเปนอารมณทสามารถลดผลงาน หรอ

เรงผลงานใหสงหรอตำากวามาตรฐาน ทงนยอมขนอยกบ

ตวผทำางาน และสงผลโดยตรงตอองคการทจะสามารถ

ดำาเนนการใหบรรลวตถประสงค ดงนนความพงพอใจในงาน

เปนสงจำาเปนทผบรหารพงสรางและปลกฝงใหเกดขน

ในหนวยงาน และพยายามลดความไมพงพอใจในงานของ

บคลากร จากการศกษาผลงานในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

ใน พ.ศ. 2543 (โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา, 2543) ทศกษา

เกยวกบความพงพอใจในงานพบวาพยาบาลมความพงพอใจ

ในงานโดยรวมอยในระดบสงเทานน ซงความพงพอใจในงาน

ทมากขนจะทำาใหประสทธภาพของงานเพมขนดวย

สรอยตระกล (ตวยานนท) อรรถมานะ(2545)

กลาววา พยาบาลเปนวชาชพทมความรบผดชอบสงและภาระ

งานหนก การทพยาบาลมความพงพอ ใจในงานสงมาก

จะทำาใหพยาบาลมความตงใจในการปฏบตงานอยางเตมท

และผลของงานกจะมประสทธภาพสงสด ดงนนควรม

การศกษาเกยวกบความพงพอใจในงานของพยาบาลใน

โรงพยาบาลพระมงกฏเกลา และนำาผลการศกษามาเพอ

สงเสรมใหพยาบาลมความพงพอใจในงานมากขนเรอยๆ

วตถประสงคของกรวจย

1. เพอศกษาความพงพอใจในงาน วฒนธรรม

องคการเชงสรางสรรค การเปนองคการแหงการเรยนร

และสภาพแวดลอมในการทำางานของพยาบาลในโรงพยาบาล

พระมงกฎเกลา

2. เพอหาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ

เชงสรางสรรค การเปนองคการแหงการเรยนร สภาพ

แวดลอมในการทำางานกบความพงพอใจในงานของพยาบาล

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

แนวคดเกยวกบควมพงพอใจ

ความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกชอบ

หรอไมชอบของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฏเกลา

เกยวกบงานพยาบาลทปฏบต

วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค หมายถง

ความเชอ คานยมและแบบแผนพฤตกรรมของกลมบคคล

ในสงคมใดสงคมหนงทยดเปนแนวปฏบตสบตอกนมาส

ชนรนหลง เปนทยอมรบของบคลากรในองคการนน

การเปนองคการแหงการเรยนร หมายถง ลกษณะ

ขององคการทมอำานาจแหงการเรยนร การแสวงหาความร

การจดการเกยวกบความร และมการกระจายความร

ในองคการ

สภาพแวดลอมในการทำางาน หมายถง สงตางๆ

ทอยรอบตวพยาบาลทปฏบตงาน มทงสงมชวต และ

ไมมชวต

วธดำเนนกรวจย

รปแบบการวจย เปนการวจย เช งพรรณนา

ประชากรทศกษาไดแกพยาบาลทปฏบตงานในหอผปวย

ในโรงพยาบาลพระมงกฏเกลา 500 คน และสมตวอยาง

แบบงายไดกลมตวอยาง จำานวน 222 คนทปฏบตงาน

ในปงบประมาณ 2552 เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม

ประกอบดวย 5 สวนคอสวนท 1 ขอมลสวนบคคล สวนท 2

ความพงพอใจในงาน สวนท 3 วฒนธรรมองคการเชง

สรางสรรค สวนท 4 การเปนองคการแหงการเรยนร และ

สวนท 5 สภาพแวดลอมในการทำางาน เครองมอผานการ

ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยผทรงคณวฒจำานวน 5 คน

ไดแก ผเชยวชาญดานการบรหารการพยาบาล และ

ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล ตรวจสอบความ

Page 81: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

69

เชอมน (Reliability) ของเครองมอ โดยทดลองใช

กบกลมผตรวจการพยาบาลโรงพยาบาลพระนงเกลา

จำานวน 30 คน วเคราะหคาสมประสทธแอลฟาครอนบาค

(Cronbach’salpha coefficient) ในแบบสอบถามสวนท

2, 3 ,4 และ5 เทากบ .86, .87, .80 และ.82 ตามลำาดบ

วเคราะหขอมลโดยการแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธ

ผลกรวจย

ตรง 1

ขอมลสวนบคคล (N=212)ขอมลสวนบคคล จำนวน รอยละ

อย

ตำากวา 30 ป

31 -40 ป

41-50 ป

50 ปขนไป

วฒกรศกษ

ปรญญาตร

ปรญญาโท

สถนภพสมรส

โสด

สมรส

หมาย หยาหรอแยกกนอย

ประสบกรณทำงน

นอยกวา 2 ป

3 - 4 ป

5 - 7 ป

8 - 10 ป

10 ปขนไป

แผนกททำงน

อายรกรรม

หออาการหนก (ICU/CCU)

ศลยกรรม

ฉกเฉน/อบตเหต

หองผาตด/วสญญ

กมารเวชกรรม

จตเวช

สต-นรเวชกรรม

เวชศาสตรฟนฟ

153

59

7

3

207

15

156

63

3

40

32

69

24

57

68

40

30

22

20

17

11

8

6

68.9

26.6

3.2

1.3

93.2

6.8

70.3

28.3

1.4

18.0

14.4

31.1

10.8

25.7

30.6

18.5

13.5

9.9

8.6

7.7

5.0

3.6

2.6

1.1 ขอมลสวนบคคลของพยบลในโรงพยบล

พระมงกฎเกล

จากการศกษาขอมลสวนบคคลของพยาบาล

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาจำานวน 212 คน พบวา

สวนใหญรอยละ 68.9 มอายตำากวา 30 ป, พยาบาล

สวนใหญ รอยละ 70.3 มสถานภาพสมรส เปนโสด

รอยละ 93.2 มวฒการศกษาอยในระดบปรญญาตร ผทม

ประสบการณทำางานระหวาง 5-7 ป มรอยละ31.1 จำานวน

สงสด รอยละ 30.6 ทำางานในแผนกอายรกรรม ดงตาราง 1

ตรง 2

คาเฉลย( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบ

ความพงพอใจในงานโดยรวมและรายดานของพยาบาล

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา (n = 212)

ควมพงพอใจในงน X S.D.

ระดบ

ควมพงพอใจ

ในงน

ปจจยจงใจ

1.ดานความสำาเรจของงาน

2.ดานลกษณะงาน

3.ดานการยอมรบนบถอ

4.ดานความรบผดชอบ

5.ดานความกาวหนาในงาน

ปจจยอนมย

1.ดานนโยบายและการบรหาร

2.ดานการกำากบดแล

3.ดานสมพนธภาพในการทำางาน

4.ดานสภาพการทำางาน

5.ดานความมนคงปลอดภย

6.ดานเงนเดอนและสวสดการ

7.ดานสภาพความเปนอย

8.ดานโอกาสเจรญเตบโต

9.ดานสถานภาพทางอาชพ

3.91

3.53

2.82

3.63

3.28

3.42

3.30

3.56

3.52

3.34

2.92

2.90

2.67

3.23

.557

.450

.393

.568

1.09

.466

.410

.494

.567

.524

.586

1.07

.501

.572

มาก

มาก

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

มาก

มาก

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

รวม 3.31 .252 ปนกลง

1.2 ผลกรศกษควมพงพอใจในงน

วฒนธรรมองคกรเชงสรงสรรค กรเปนองคกร

แหงกรเรยนรและสภพแวดลอมในกรทำงนของ

พยบลในโรงพยบลพระมงกฎเกล

Page 82: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

70

ผลการศกษา ความพงพอใจในงานของพยาบาล

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา พบวามความพงพอใจในงาน

โดยรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.31, S.D. = .252)

ความพงพอใจในงานรายดาน จำาแนกเปน 14 ดาน ในกลม

ปจจยจงใจ ม 5 ดาน และปจจยอนามย ม 9 ดาน

ผลการวจยพบวา ในกลมของปจจยจงใจ พยาบาลมความ

พงพอใจในงานอยในระดบมาก ใน 3 ดาน ไดแก ดาน

ความสำาเรจของงาน ลกษณะงาน และความรบผดชอบ

สวนอก 2 ดาน อยในระดบปานกลาง ไดแก การยอมรบ

นบถอ และความกาวหนาในงาน ในกลมของปจจยอนามย

พบวา พยาบาลมความพงพอใจในงานอย ในระดบมาก

เพยง 3 ดาน ไดแก ดานนโยบายการบรหาร ดาน

สมพนธภาพในการทำางานและดานสภาพการทำางาน

สวนอก 6 ดาน อยในระดบปานกลาง ไดแก ดานการปกครอง

บงคบบญชา ดานความมนคงปลอดภย ดานเงนเดอนและ

สวสดการ ดานสภาพความเปนอย ดานโอกาสเจรญเตบโต

และดานสถานภาพทางอาชพ ดงตาราง 2

ตรง 3

คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ ระดบ

ของวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรคโดยรวมและรายดาน

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา (n = 212)

วฒนธรรมองคกรเชงสรงสรรค X S.D. ระดบ

มตมงไมตรสมพนธ

มตมงสจการแหงตน

มตมงความสำาเรจ

มตมงบคคลและการสนบสนน

รวม

3.65

3.55

3.49

3.23

3.47

.787

.655

.635

.415

.528

สง

สง

สง

ปานกลาง

สง

ผลการศกษา วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา พบวาเปนวฒนธรรมองคการ

เชงสรางสรรคโดยรวม อยในระดบสง ( X = 3.47,S.D.

= .528) และในรายมต 3 มต จาก 4 มต อยในระดบสง

ไดแก มตมงความสำาเรจ มตมงสจการแหงตนและมต

มงไมตรสมพนธ สวนมตมงเนนบคคลและการสนบสนน

อยในระดบปานกลาง ดงตาราง 3

ตรง 4

คาเฉลย( X )สวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.) และระดบ

ของการเปนองคการแหงการเรยนรโดยรวมและ รายดาน

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา จำาแนกตามรายดาน

และโดยรวม (n = 212)

กรเปนองคกรแหงกรเรยนร X S.D. ระดบ

ดานพลวตแหงการเรยนร

ดานการเสรมความร

ดานการจดการความร

ดานการปรบเปลยนองคการ

ดานการใชเทคโนโลย

รวม

3.66

3.53

3.39

3.38

3.32

3.44

.782

.672

.746

.680

.882

.644

สง

สง

ปานกลาง

ปานกลาง

ปานกลาง

สง

ผลการศกษา ความเปนองคการแหงการเรยนร

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา พบวาการเปนองคการ

แหงการเรยนรในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา โดยรวมอย

ในระดบสง ( X = 3.44, S.D. = .644) และเมอจำาแนก

เปนรายดาน พบวา ดานพลวตแหงการเรยนร และดาน

การเสรมความร อยระดบสง สวนอก 3 ดานไดแก

ดานการจดการความร ดานการปรบเปลยนองคการ

ดานการใชเทคโนโลย อยระดบปานกลาง ดงตาราง 4

ตรง 5

คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.) และระดบ

ความเหมาะสมของสภาพแวดลอมในการทำางานโดยรวม

และรายดานในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา (n = 212)สภพแวดลอม

ในกรทำงน X S.D.ระดบ

ควมเหมะสม

ดานสภาพแวดลอมทางสงคม

ดานสภาพแวดลอมทางจตใจ

ดานสภาพแวดลอมทางกายภาพ

รวม

3.71

3.69

3.53

3.64

.610

.637

.571

.534

เหมาะสมมาก

เหมาะสมมาก

เหมาะสมมาก

เหมะสมมก

ผลการศกษา สภาพแวดลอมในการทำางานของ

พยาบาลโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา พบวา สภาพแวดลอม

ในการทำางานของพยาบาลโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

โดยรวมอย ในระดบเหมาะสมมาก ( X = 3.64, S.D.

Page 83: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

71

= .534) และในรายดานพบวา สภาพแวดลอมในการ

ทำางานทง 3 ดาน ไดแก ดานสภาพแวดลอมทางสงคม

ดานสภาพแวดลอมทางจตใจ และดานสภาพแวดลอม

ทางกายภาพ อยในระดบเหมาะสมมากเชนกน ดงตาราง 5

1.3 ผลกรศกษหควมสมพนธระหวง

วฒนธรรมองคกรเชงสรงสรรค กรเปนองคกร

แหงกรเรยนร สภพแวดลอมในกรทำงน กบ

ควมพงพอใจในงนของพยบลในโรงพยบล

พระมงกฎเกล

ตรง 6

คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (r) ระหวาง

วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค ความเปนองคการแหง

การเรยนร สภาพแวดลอมในการทำางานกบความพงพอใจ

ในงานโดยรวมของพยาบาลโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

(n = 212)ควมพงพอใจในงนโดยรวม

วฒนธรรมองคกรเชงสรงสรรคโดยรวม

1. มตมงไมตรสมพนธ

.592*

.513*

2. มตมงสจการแหงตน .522*

3. มตมงความสำาเรจ .440*

4. มตมงบคคลและการสนบสนน .530*

กรเปนองคกรแหงกรเรยนรโดยรวม

1. ดานพลวตแหงการเรยนร

.505*

.356*

2. ดานการเสรมความร .495*

3. ดานการจดการความร .474*

4. ดานการปรบเปลยนองคการ .370*

5. ดานการใชเทคโนโลย .460*

สงแวดลอมในกรทำงนโดยรวม

1. ดานสภาพแวดลอมทางสงคม

.517*

.505*

2. ดานสภาพแวดลอมทางจตใจ .473*

3. ดานสภาพแวดลอมทางกายภาพ .382*

*p < .05

ผลการศกษาหาความสมพนธระหวาง วฒนธรรม

องคการเชงสรางสรรค การเปนองคการแหงการเรยนร

สภาพแวดลอมในการทำางาน กบความพงพอใจในงาน

ของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฏเกลาโดยรวม พบวา

วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปนองคการแหง

การเรยนร และสภาพแวดลอมในการทำางาน มความ

สมพนธในทางบวกกบความพงพอใจในงานของพยาบาล

ในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา ในระดบปานกลาง ( r =

.592, .505, .517 ตามลำาดบ) ดงตาราง 6 อยาง

มนยสำาคญทางสถตทระดบ .05

วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค ในรายดาน

การเปนองคการแหงการเรยนรในรายดาน และสภาพ

แวดลอมในการทำางานในรายดาน กบความพงพอใจในงาน

โดยรวมของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฏเกลาพบวา

ในทกดานมความสมพนธ ในทางบวกอยางมนยสำาคญ

ทางสถตท .05

กรอภปรยผล

ผลการศกษาครงนพบวา ความพงพอใจในงาน

ของพยาบาลโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาโดยรวมอย ใน

ระดบปานกลาง ( X = 3.31, S.D. = .252) เมอพจารณา

รายดานพบวา พยาบาลโรงพยาบาลพระมงกฏเกลามความ

พงพอใจในงานดานโอกาสเจรญเตบโตในระดบปานกลาง

( X = 2.67, S.D. = .501) (ตาราง 2) เปนดานทมคาเฉลย

ตำาสดในทกดาน เนองจากนโยบายเรองการลาศกษาตอ

ของโรงพยาบาลไมเอออำานวยใหพยาบาลมสวนรวมในการ

กำาหนดแนวทางและเวลา และจำานวนทนในแตละปม

จำานวนจำากด ทำาใหเปนอปสรรคในการเจรญเตบโต

สวนผลการวจยวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรคของ

โรงพยาบาลพระมงกฎเกลาพบวา วฒนธรรมองคการเชง

สรางสรรคโดยรวมอยระดบสง ( X = 3.47, S.D. = .528)

(ตาราง 3) อธบายไดวา เนองจากพยาบาลไดรบการปลกฝง

ใหมลกษณะเปนผทสขภาพแขงแรงทงรางกายและจตใจ

เปนตวอยางทดตอประชาชน มภาวะผนำาสามารถปฏบตงาน

กบวชาชพอน มความกระตอรอรนสรางสรรคความกาวหนา

พฒนาความสามารถใหอยระดบสากล มมนษยสมพนธทด

สวนการเปนองคการแหงการเรยนรของโรงพยาบาล

พระมงกฏเกลาโดยรวมอย ในระดบสง ( X = 3.44,

Page 84: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

72

S.D. = .644) (ตาราง 3) อธบายไดวา ในสภาวะปจจบน

การเปลยนแปลงของสงคมโลกอยางรวดเรว ผลกดนให

องคการมการปรบตว เปลยนแปลงเพอตอบสนอง

ความตองการของประชาชนทมารบบรการทมคณภาพ

โรงพยาบาลพระมงกฎเกลาเปนโรงพยาบาลทรบนโยบาย

มงเนนคณภาพ ไดรบการรบรองคณภาพโรงพยาบาล

ทำาใหบคลากรทกคนมความกระตอรอรนทจะใฝหาความร

อยตลอดเวลา เพอการพฒนาองคการใหมองคความรท

เพมขน และสภาพแวดลอมในการทำางานของพยาบาล

โรงพยาบาลพระมงกฏเกลาโดยรวมอยในระดบเหมาะสม

มาก ( X = 3.64, S.D. = .534) (ตาราง 5) อธบายไดวา

เนองจากสภาพแวดลอมในการทำางานทเหมาะสมจะมผล

ตอการปฏบตงาน และทำาใหผปฏบตงานมความพงพอใจ

ทำางานอยางมประสทธภาพตามวตถประสงคขององคการ

ในดานความสมพนธของตวแปรกบความพงพอใจในงาน

พบวา วฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปนองคการ

แหงการเรยนร และสภาพแวดลอมในการทำางาน มความ

สมพนธในทางบวก ระดบปานกลาง กบความพงพอใจ

ในงานของพยาบาลในโรงพยาบาลพระมงกฎเกลาโดยรวม

( r = .592, .505, .517 ตามลำาดบ) (ตาราง 6) อยาง

มนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐาน

การวจยทกำาหนดไว อธบายไดวา การทองคการใหการ

สนบสนนเกยวกบวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรค การเปน

องคการแหงการเรยนร สภาพแวดลอมในการทำางานนน

จะทำาใหความพงพอใจในงานของพยาบาลเพมขนไปดวย

ดวยเหตผลดงกลาวผบรหารการพยาบาลควรใหความ

สำาคญเกยวกบปจจยทจะเพมความพงพอใจในงาน เพอ

ประสทธภาพในการปฏบตงานทเปนเลศขององคการตอไป

ขอเสนอแนะ

1. ผบรหารของโรงพยาบาลพระมงกฏเกลาควร

สงเสรมและพฒนาวฒนธรรมองคการเชงสรางสรรคให

มากขน โดยเฉพาะมตมงบคคลและการสนบสนน เพราะ

วฒนธรรมองคการมตนมคาเฉลยตำาสด ซงวฒนธรรม

องคการเชงสรางสรรคมตมงเนนบคคลและการสนบสนน

จะเนนการมคานยมและการแสดงออกในการทำางาน

บรหารจดการแบบมสวนรวม เนนบคคลเปนศนยกลาง

เหนวาบคลากรเปนทรพยากรทมคาทสดในองคการมการ

ตดตอทมประสทธภาพ มการนเทศงาน และผบรหาร

ควรสนบสนนความกาวหนาของบคคลในองคการจะทำาให

บคลากรมขวญ กำาลงใจในการทำางานเพอใหการทำางาน

เปนไปอยางมประสทธภาพทดขน

2. ผบรหารของโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

ควรสงเสรมและพฒนาการเปนองคการแหงการเรยนร

ใหมากขน โดยเฉพาะดานพลวตรแหงการเรยนร เพราะ

ดานนมคาเฉลยตำาสด ซงจะเนนเกยวกบการฝกให

บคลากรในองคการเปนผใฝร แสวงหาความรอยตลอดเวลา

สามารถเรยนรไดจากตนเองและเพอนรวมงาน การม

ปฏสมพนธระหวางกนในหนวยงาน และการมความคด

สรางสรรคมแผนความคดไปในทางเดยวกน ผบรหาร

ควรสนบสนนใหองคการมการเรยนรอยางสมำ าเสมอ

รวมทงหลงจากมการประชมอบรมทางวชาการแลว

ควรจดใหมการประชมแสดงความคดเหนแลกเปลยน

ความรทไดมา เปนการเรยนรรวมกน

3. ผบรหารของโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา ควร

สงเสรมและพฒนาสภาพแวดลอมในการทำางานใหมากขน

โดยเฉพาะดานสภาพแวดลอมทางกายภาพ เพราะดานน

มคาเฉลยตำาสด ซงไดแก อปกรณ เครองมอตางๆ ควรม

พอเพยงตอความตองการ แสง เสยง สภาพอากาศ

ความรอน ความเยน ควรสนบสนนนวตกรรมใหมๆ

ของบคลากรในองคการ ซงจะเปนการทำาใหเกดทศนคตด

ในองคการมความคดรเรมและทำางานไดอยางมประสทธภาพ

Page 85: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

73

เอกสารอางอง

กระทรวงพาณชย. (2553). แผนพฒนาสงคม เศรษฐกจแหงชาต ฉบบท 10 (2550 –2554). กรงเทพมหานคร:

ไทยวฒนาพานช.

โรงพยาบาลพระมงกฏเกลา. (2543). ความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบความพงพอใจในงานของพยาบาล

วชาชพโรงพยาบาลระยอง. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา.

สรอยตระกล (ตวยานนท) อรรถมานะ. (2545). พฤตกรรมองคการ: ทฤษฎและการประยกต. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Ellis, J. R. (1998). Nursing today’s world: Challenges, issue, and trends (6 th ed.). Philadelphia:

Lippineclt-Ravan.

Evans, M. G. & Irvine, D. M. (1995). Job satisfaction and turnover among nurses: Integrating research

findings across studies. Nunsing Research, 44(4), 246-253.

Tzeng, H. M. (2002). The influence of nurses’ working motivation and job satisfaction to quit: an

empirical investigation in Taiwan. International Journal of Nursing Studies, 39, 867-878.

Page 86: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

การตดตามสมรรถนะพยาบาลวชาชพของผสำาเรจการศกษา หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ปการศกษา 2552

A Competency Follow-Up of Professional Nurses Study for

Bachelor of Nursing Science Program Graduates,

Eastern Asia University during the Year 2009

พ.ต.หญง รชยา รตนะถาวร1, พพฒน พนเลยว2 และ อนน แซแกะ2

74

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงค (1) เพอศกษาสมรรถนะของผสำาเรจการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต (2)

เปรยบเทยบความคดเหนดานสมรรถนะพยาบาลวชาชพของผใชบณฑตกบบณฑต (3) เพอศกษาความพงพอใจในการ

ปฏบตงานของบณฑต ประชากรและกลมตวอยางเปนบณฑตพยาบาล รนท 1 จำานวน 59 คน และผใชบณฑต ประกอบดวย

หวหนาหอผปวย รองหวหนาหอผปวย และ ผรวมงาน จำานวน 118 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม ทผวจย

สรางขนและผานการตรวจสอบความตรงตามเนอหาไดคา 0.83 และวเคราะหคาความเชอมนไดคา 0.91 สถตทใชในการ

วเคราะหขอมลไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงแบนมาตรฐาน และ t-test ผลการวจยพบวา ผใชบณฑตและบณฑต

มความคดเหนตรงกนวาสมรรถนะพยาบาลวชาชพ 8 ดานอยในระดบด เมอเปรยบเทยบความคดเหนของผใชบณฑต

และบณฑตมความคดเหนตอสมรรถนะพยาบาลวชาชพแตกตางกน รายดานทมความคดเหนตางกน คอ ดานจรยธรรม

จรรยาบรรณและกฎหมาย ดานการปฏบตการพยาบาล ดานภาวะผนำา การจดการและการพฒนาคณภาพ และดานวชาการ

และการวจย ผใชบณฑตมความพงพอใจมากตอการปฏบตงานของบณฑต

คำสำคญ: สมรรถนะพยาบาลวชาชพ, บณฑตพยาบาล

Abstract

The purpose of this research is to study (1) the competencies of professional nurses who

graduated, (2) comparing the performance of the user and graduate, (3) the satisfaction of the

performance of graduates. The subjects used in this study were 177, which included 59 graduate nurses

from Eastern Asia University in 2009 and 118 head nurse deputy head nurse and colleagues. The

instruments consisted of the demographic data based on competencies and satisfaction questionnaires.

The content validity was 0.85 and reliability tested by Cronbach’s alpha coefficient was 0.91. Data were

1 อาจารยประจำา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย2 บณฑตพยาบาล มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย รนท 2 จบปการศกษา 2553

Page 87: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

75

analyzed by using descriptive statistics. Hypotheses were tested by independent t-test. The results of

the study revealed that the graduates have similar opinions with employers in 8 areas at high level. The

graduate nurses and employees indicated statically significant difference in opinion toward the graduate

nurses’ competencies.The different areas included the ethical codes of conduct and law, performance

of nursing, leadership management and quality improvement, and academic and research performance.

The overall performance of graduate nurses as perceived by employees was very satisfactory.

Keywords: nursing’s competency, graduate nurses

ควมนำ

การจดการศกษาสาขาวชาพยาบาลศาสตร

มเปาหมายผลตบณฑตพยาบาลใหสามารถดแลผปวย

ไดอยางมประสทธภาพ มความร มทกษะในการปฏบต

การพยาบาล และสามารถดำารงชวตอย ในสงคมไดอยาง

มความสข และสอดคลองกบความคาดหวงของสงคม

โดยสภาการพยาบาลแหงประเทศไทยไดเหนถงความสำาคญ

ของการกำาหนดสมรรถนะหลกทจำาเปนของผประกอบ

วชาชพการพยาบาลและผดงครรภ สำาหรบพยาบาลวชาชพ

ทวไปทสำาเรจการศกษาในหลกสตรระดบปรญญาตร

ประกอบดวย 8 สมรรถนะ ดงนคอ (1) สมรรถนะดาน

จรยธรรม จรรยาบรรณและกฎหมาย (2) สมรรถนะดาน

การปฏบตการพยาบาล (3) สมรรถนะดานคณลกษณะ

เชงวชาชพ (4) สมรรถนะดานภาวะผนำา การจดการ และ

การพฒนาคณภาพ (5) สมรรถนะดานวชาการ และการวจย

(6) สมรรถนะดานการสอสารและสมพนธภาพ (7) สมรรถนะ

ดานเทคโนโลยและสารสนเทศและ (8) สมรรถนะดาน

สงคม (สภาการพยาบาล, 2552) โดยมวตถประสงคให

สถาบนการศกษาพยาบาลไดยดเปนแนวทางในการจดการ

ศกษา เพอใหบณฑตมสมรรถนะหลกของวชาชพพยาบาล

พ.ศ. 2549 ปจจบนมผสำาเรจการศกษาจำานวน

1 รน ในปการศกษา 2552 รวมทงสน 59 คน ดวยเหตผล

ดงกลาว คณะพยาบาลศาสตร ไดมอบหมายใหผวจย

ตดตามสมรรถนะพยาบาลวชาชพของบณฑต เพอตดตาม

ศลยภาพในการปฏบตงานตลอดจนความพงพอใจในการ

ปฏบตงานในวชาชพการพยาบาลของบณฑต เพอนำาผล

การศกษามาเปนแนวทางในการพฒนาการจดการศกษา

ใหไดบณฑตทมศกยภาพในการบรการการพยาบาลทม

คณภาพตอไป

วตถประสงคของกรวจย

1. เพอศกษาสมรรถนะพยาบาลวชาชพตามความ

คดเหนของบณฑตและผใชบณฑต

2. เพอเปรยบเทยบสมรรถนะพยาบาลวชาชพ

ตามความคดเหนของบณฑตและผใชบณฑต

3. เพอศกษาความพงพอใจของผใชบณฑต

ในการปฏบตงานของบณฑต

ขอบเขตกรวจย

การวจยครงนเปนการศกษาสมรรถนะพยาบาล

วชาชพของผสำาเรจการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตร-

บณฑต มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ปการศกษา 2552

ทปฏบตงานดานการพยาบาล ในโรงพยาบาลรฐบาล

โรงพยาบาลเอกชน และหนวยงานอนๆ จำานวนทงสน

59 คน ซงปฏบตงานไมนอยกวา 6 เดอน

Page 88: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

76

กรอบแนวคดกรวจย

สมรรถนะพยบลวชชพ

1. สมรรถนะดาน จรยธรรม

จรรยาบรรณ และกฎหมาย

2. สมรรถนะดานการปฏบต

การพยาบาล

3. สมรรถนะดาน คณลกษณะ

เชงวชาชพ

4. สมรรถนะดานภาวะผนำา การจดการ

และการพฒนาคณภาพ

5. สมรรถนะดานวชาการและ

การวจย

6. สมรรถนะดานการสอสารและ

สมพนธภาพ

7. สมรรถนะดานเทคโนโลย

และสารสนเทศ

8. สมรรถนะดานสงคม

ควมพงพอใจ

1. ความสามารถทางวชาการ

2. การปฏบตการพยาบาล

3. การมมษยสมพนธ

บณฑตพยาบาล

ผใชบณฑต

ภพ 1 กรอบแนวคดการวจย

วธดำเนนกรวจย

การศกษาคร งน เปนการว จ ย เช งบรรยาย

(descriptive research) ซงรายละเอยดของวธการวจย

ไดดำาเนนการตามขนตอนตางๆ ดงตอไปน

ประชกรและกลมตวอยง

คอ บณฑตทสำาเรจการศกษาหลกสตรพยาบาล-

ศาสตรบณฑต จากมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ปการศกษา

2542 ปฏบตงานดานการพยาบาลไมนอยกวา 6 เดอน

จำานวน 59 คน และผใชบณฑต คอ หวหนาหอผปวย

รองหวหนาหอผปวย และ พยาบาลทปฏบตงานรวมกบ

บณฑตจำานวน 118 คน

เครองมอทใชในกรวจย

แบบสอบถามสมรรถนะ 8 ดาน จำานวน 85 ขอ

และแบบสอบถามความพงพอใจในการปฎบตงานของ

บณฑต จำานวน 10 ขอ

กรตรวจสอบคณภพเครองมอ

1. การหาความเทยงตรง โดยนำาแบบสอบถาม

ใหผเชยวชาญ จำานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความถกตอง

และความสมบรณของเนอหา ไดคาความตรงเทากบ 0.83

นำามาปรบแกไขตามขอเสนอแนะ

2. การหาความเชอมน โดยนำาไปทดลองใช (try

out) กบกลมทไมใชกลมตวอยางจำานวน 30 ราย คำานวณ

หาความเชอมนของแบบสอบถามดวยวธของครอนบาค

ไดคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s

alpha coefficient) เทากบ 0.91

กรเกบรวบรวมขอมล

สงแบบสอบถามทางไปรษณยไปถงบณฑตคนละ

3 ชด ประกอบดวยผใชบณฑต 2 ชด และบณฑต 1 ชด

ไดกลบคนครบ คดเปนรอยละ 100

กรวเคระหขอมล

1. ขอมลสวนบคคลทำาการวเคราะหโดยคาเฉลย

รอยละ

2. สมรรถนะพยาบาลวชาชพ ประกอบดวย 8

สมรรถนะ ประเมนโดยใช Rubric Scale และวเคราะห

ขอมลโดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

3. ความพงพอใจในการปฏบตงานของบณฑต

ประเมนโดยใช Rating Scale วเคราะหขอมลโดยใช

คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

4. เปรยบเทยบสมรรถนะพยาบาลวชาชพตาม

ความคดเหนของบณฑตและผใชบณฑต ทดสอบคา

โดยใช Independent t-test

Page 89: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

77

ผลกรวจย

1. บณฑตมความเหนวาตนเองมสมรรถนะ

พยาบาลวชาชพโดยรวมทกดาน อย ในระดบด ขอทม

คาเฉลยสงสด คอ สมรรถนะดานคณลกษณะเชงวชาชพ

และผใชบณฑตมความเหนวาบณฑตมสมรรถนะพยาบาล

วชาชพโดยรวมทกดาน อยในระดบด ขอทมคาเฉลยสงสด

อยในระดบดมาก คอ สมรรถนะดานการปฏบตการพยาบาล

(ตารางท 1)

2. การเปรยบเทยบความคดเหนตอสมรรถนะ

พยาบาลวชาชพ โดยรวมทง 8 ดานของบณฑตและผใช

บณฑต มความเหนแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตท

0.05 เมอพจารณารายดานพบวา สมรรถนะดานจรยธรรม

จรรยาบรรณและกฎหมาย ดานการปฏบตการพยาบาล

ดานภาวะผนำา การจดการและการพฒนาคณภาพ ดาน

วชาการและการวจย มความคดเหนแตกตางกน อยาง

มนยสำาคญทางสถตท 0.05 สวนในดานสมรรถนะดาน

คณลกษณะเชงวชาชพ ดานการสอสารและสมพนธภาพ

และดานสงคม มความคดเหนไมแตกตางกน อยางม

นยสำาคญทางสถตท 0.05 (ตาราง 2)

3. ผใชบณฑตมความพงพอใจในการปฏบตงาน

ของบณฑต อย ในระดบพงพอใจมาก ขอทมคาเฉลย

สงทสด คอ มความอดทน กระตอรอรน ในการปฏบตงาน

ขอทมคะแนนเฉลยนอยทสด คอ การใชภาษาองกฤษ

(ตาราง 3)

4. ความพงพอใจของผสำาเรจการศกษาในการ

ปฏบตงาน อยในระดบพงพอใจมาก ขอทมคาเฉลยสงทสด

คอ การปฏบตงานรวมกบผรวมงาน รองลงมาคอ โอกาส

กาวหนาในหนาทการงาน (ตาราง 4)

ตรง 1

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานโดยรวมตามความคดเหน

ของผสำาเรจการศกษาและผใชบณฑต ตอสมรรถนะ ทง

8 ดาน

สมรรถนะ

ผสำเรจกรศกษ ผใชบณฑต

x SD

กร

แปล

ผลx SD

กร

แปล

ผล

1. สมรรถนะดาน

จรยธรรม

จรรยาบรรณ

และกฎหมาย

3.10 0.37 ด 3.26 0.28 ด

2. สมรรถนะดาน

การปฏบต

การพยาบาล

2.92 0.38 ด 3.52 0.34 ดมาก

3. สมรรถนะดาน

คณลกษณะ

เชงวชาชพ

3.16 0.49 ด 3.26 0.38 ด

4. สมรรถนะดาน

ภาวะผนำา

การจดการ

และการพฒนา

คณภาพ

3.00 0.44 ด 3.26 0.38 ด

5. สมรรถนะดาน

วชาการและ

การวจย

2.75 0.35 ด 3.00 0.40 ด

6. สมรรถนะดาน

การสอสารและ

สมพนธภาพ

2.93 0.46 ด 2.87 0.40 ด

7. สมรรถนะดาน

เทคโนโลยและ

สารสนเทศ

2.94 0.37 ด 3.22 0.41 ด

8. สมรรถนะดาน

สงคม

2.95 0.32 ด 2.98 0.36 ด

รวม 2.97 0.33 ด 3.17 0.26 ด

Page 90: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

78

ตรง 2

การเปรยบเทยบคาเฉลยของสรรถนะ ทง 8 ดาน ของ

ผสำาเรจการศกษาและผใชบณฑต โดยใช t -testระดบสมรรถนะ

สมรรถนะผสำเรจ

กรศกษผใชบณฑต t

Sig.

(2-

tailed)

x SD x SD

1. สมรรถนะดาน

จรยธรรม

จรรยาบรรณ

และกฎหมาย

3.10 0.377 3.26 0.28 -3.02 0.00

2. สมรรถนะดาน

การปฏบต

การพยาบาล

2.92 0.38 3.52 0.34 -10.89 0.00

3. สมรรถนะดาน

คณลกษณะ

เชงวชาชพ

3.16 0.49 3.26 0.38 -1.43 0.15

4. สมรรถนะดาน

ภาวะผนำา

การจดการ

และการพฒนา

คณภาพ

3.00 0.44 3.26 0.38 -4.20 0.00

5. สมรรถนะดาน

วชาการ

และการวจย

2.75 0.35 3.00 0.40 -4.06 0.00

6. สมรรถนะดาน

การสอสารและ

สมพนธภาพ

2.93 0.46 2.87 0.40 0.86 0.39

7. สมรรถนะดาน

เทคโนโลยและ

สารสนเทศ

2.94 0.37 3.22 0.41 -0.42 0.67

8. สมรรถนะดาน

สงคม

2.95 0.32 2.98 0.36 -0.54 0.58

รวม 2.97 0.33 3.17 0.26 -3.76 0.00

P < 0.5

ตรง 3

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความพงพอใจของผใช

บณฑต ทมตอผสำาเรจการศกษา หลกสตรพยาบาลศาสตร-

บณฑต

ขอควม

ระดบควม

พงพอใจ กร

แปลผลx SD

1. ความรความสามารถทาง

การพยาบาล

3.44 0.47 มาก

2. ความสามารถในการคดวเคราะห

และแกไขปญหา

3.34 0.34 ปานกลาง

3. การมมนษยสมพนธกบเพอนรวมงาน 3.61 0.58 มาก

4. ความสามารถในการเสนอแนะหรอ

รเรมงานใหม

3.52 0.53 มาก

5. การใชภาษาองกฤษ 3.00 0.44 ปานกลาง

6. ความสามารถเปนผนำาทมการพยาบาล 3.53 0.62 มาก

7. การสนบสนนและเขารวมกจกรรม

ขององคกรวชาชพ

3.42 0.51 ปานกลาง

8. ความใฝรพฒนาตนเองอยางตอเนอง 3.58 0.55 มาก

9. มความอดทน กระตอรอรน ในการ

ปฏบตงาน

4.12 0.51 มาก

10. ยอมรบความเปนบคคลและเคารพ

การตดสนใจของผรบบรการ

3.62 0.53 มาก

รวม 3.51 0.28 มาก

Page 91: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

79

ตรง 4

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความพงพอใจของบณฑต

ในการปฏบตงาน

ขอควม

ระดบควม

พงพอใจ กร

แปลผลx SD

1. ลกษณะงานตรงกบความรความ

สามารถของทาน

2. สภาพแวดลอมในสถานททำางาน

เอออำานวยตอการปฏบต

3.30

3.59

0.46

0.56

ปานกลาง

มาก

3. โอกาสกาวหนาในหนาทการงาน

4. ความเหมาะสมของคาตอบแทนกบ

งานทไดรบมอบหมาย

3.62

3.52

0.52

0.56

มาก

มาก

6. ความมนคงในงาน

7. การปฏบตงานรวมกบผบงคบบญชา

8. การปฏบตงานรวมกบผรวมงาน

9. โอกาสในการพฒนาตนเอง

10. ความพงพอใจตอการปฏบตงาน

3.40

3.42

3.94

3.33

3.52

0.49

0.53

0.53

0.48

0.56

ปานกลาง

ปานกลาง

มาก

ปานกลาง

มาก

รวม 3.54 0.29 มาก

กรอภปรยผล

1. บณฑตและผ ใชบณฑตมความคดเหน

สอดคลองกน คอสมรรถนะพยาบาลวชาชพอยในระดบด

ทง 8 ดาน สอดคลองกบการศกษาของ เสมอจนทร

ธระวฒนสกล ปรยาวรรณ วบลยวงศ และศรสนทรา

เจมวรพพฒน (2551) ทพบวา ผลการประเมนผล

สมรรถนะของผอบรมหลกสตรการพยาบาลเฉพาะทาง

ระยะสนนานาชาต ปการศกษา 2547-2548 (รนท 5-6)

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพ โดยรวมอย ใน

ระดบด พจารณารายละเอยดเปนรายขอดงน

1.1 ดาน จรยธรรม จรรยาบรรณและ

กฎหมาย คอ ใหการชวยเหลอดแลผรบบรการอยางเตมใจ

โดยไมหวงผลตอบแทน ใหบรการพยาบาลแก ผรบ บรการ

ทกรายดวยความยตธรรมและเทาเทยมกน ทงนผสำาเรจ

การศกษาไดรบการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม และ

จรรยาบรรณวชาชพอยางตอเนองตลอดหลกสตร เพราะงาน

พยาบาลเปนงานทตองปฏบตกบมนษย งานพยาบาลจง

ตองยดมนในหลกคณธรรม จรยธรรมและจรรยาบรรณ

วชาชพ นอกจากมการปลกฝงในรายวชาทฤษฎและรายวชา

ปฏบตยงมกจกรรมเสรมหลกสตร เชน การรบเขมชนป

พธรบหมวก โครงการคายพทธบตรและคายคณธรรม

เปนตน ซงสอดคลองกบการศกษาของ เกศน วฒวงศ

และคณะ (2552) ทพบวาผบงคบบญชามระดบความ

พงพอใจรายขอในสมรรถนะของบณฑตดานคณธรรม

จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพ ทกรายขออยในระดบมาก

1.2 ดานการปฏบตการพยาบาล คอ

ประเมนผลการปฏบตการพยาบาลและสามารถปรบเปลยน

แผนการพยาบาล การดแลใหเหมาะสมกบสภาพผรบ

บรการได สอนและใหคำาปรกษาผรบบรการและครอบครว

ในเรองการดแลสขภาพตนเองได การบณฑตสามารถ

ปฏบตตามสมรรถนะดานนไดดมากเนองมาจากการฝก

ปฏบตในรายวชาปฏบตการพยาบาลทกวชาไดใหนกศกษา

วางแผนการพยาบาลในรปของ Nursing care plan หรอ

case study อาจารยนเทศไดชแนะใหนกศกษาไดเรยนร

และปรบปรงการเขยนบนทกการพยาบาล ตลอดจนให

ตระหนกถงความสำาคญของการบนทกรวมทงนกศกษา

ไดผานการฝกปฏบตในโรงพยาบาลรฐบาลและเอกชน

จงทำาใหนกศกษามประสบการณทางการพยาบาลท

หลากหลาย ซงสอดคลองกบ เตอนใจ วฒนาวนากล (2553)

พบวาการประเมนสมรรถนะตนเองดานความรความ

สามารถทางวชาการ/การปฏบตงาน อยในระดบมาก

1.3 ดานคณลกษณะเชงวชาชพ คอ

รกษาเกยรตของวชาชพพยาบาลไมดถกดหมนวชาชพ

พยาบาล แตงกายเครองแบบพยาบาล สะอาดเรยบรอย

เปนทนาเชอถอ ทงนผสำาเรจไดรบการอบรมเรองของ

ระเบยบวนยอยตลอดหลกสตรฯ ในรายวชา พฒนา

บคลกภาพและวฒภาวะทางอารมณ ตงแตชนปท 1 และ

รายวชาทกษะการจดการความรเพอวางแผน ชวตและ

อาชพ และกจกรรมเสรมหลกสตร เชน EAU Nurse

Goodlook ชมรมรกษสขภาพ

1.4 ดานภาวะผนำา การจดการ และ

การพฒนา คณภาพ คอการวเคราะหปญหา และแกไข

Page 92: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

80

อปสรรคในการปฏบตงานทเกดจากระบบงาน บคลากร

และสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม ซงมคาเฉลยตำ า

เนองจากบณฑตมประสบการณในการทำางานไมมาก และ

อย ในชวงของการปรบตวและตองสามารถทำางานประจำา

ใหได บณฑตอาจไมคนเคยกบระบบงานจงไมสามารถ

มองงานทงระบบได บณฑตจงยงไมสามารถวเคราะห

ปญหาทแทจรงหรอวเคราะหจดออนและจดแขงของ

หนวยงานไดซงสอดคลองกบ เกศน วฒวงศ และคณะ

(2552) พบวาความพงพอใจของผบงคบบญชาตอ

สมรรถนะดาน ความสามารถพนฐานทมผลตอการทำางาน

ในทกษะการมภาวะผนำา ในขอสามารถวางแผนแกไข

ปญหาและตดสนใจ อยในระดบปานกลาง

1.5 ดานวชาการและการวจย คอ

กระตอรอรนและสนใจทจะศกษาหาความรใหมๆ และ

ใฝหาความร เพอนำามาพฒนาในการปฏบตงานดเนองจาก

การจดการไดแบงเปนภาคทฤษฎและภาคปฏบต ไดจด

การเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนศนยกลาง มการจด

เนอหาตรงกบความตองการของรายวชาและนกศกษา

อกทงกจกรรมการเรยนมความหลากหลาย เพอพฒนา

กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ สรางสรรคและ

คดอยางเปนระบบ เชน การสอนโดยใชปญหาเปนหลก

(problem based learning) สอนแบบโครงการ (project

method) การเรยนโดยใชกรณศกษา (case study)

การอภปราย (discussion) และการสมมนา (seminar)

สงผลใหผสำาเรจการศกษามความรในทางกวางและลก

มความลกซงในเนอวชาและเกดทศนคตทดตอการ

ปฏบตงาน สามารถนำาความรทไดรบจากทฤษฎมาประยกต

ใชในการปฏบตงานไดเปนอยางด จากการความคดเหน

ของผสำาเรจการศกษาและผใชบณฑต ทเปนไปในทศทาง

เดยวกน คอ ความสามารถทำาวจยหรอมสวนรวมในการ

แสดงความคดเหนในงานวจย และสามารถนำาผลงานวจย

มาใชในการปฏบตการพยาบาลได อย ในระดบพอใช

ทงนเนองจากในรายวชาวจยทางการพยาบาล สำาหรบ

นกศกษาชนปท 4 ซงมเพยง 3 หนวยกต ไดมอบหมาย

ใหนกศกษาอานงานวจยและการทำาวจยเปนรายกลม

ซงทำาใหมประสบการณในการวจยนอย ดงนนเมอผสำาเรจ

การศกษาไปทำางานจงขาดความมนใจในการทำาวจย ในปแรก

ของการทำางานเปนระยะทเรมทำางานพยาบาล ผสำาเรจ

จงสนใจในการปฏบตการพยาบาลมากกวาการวจย และ

การมประสบการณนอยอาจทำาใหการวเคราะหปญหาอยาง

เปนระบบตลอดจนการนำาวจยมาใชปรบปรงงานมนอย

ซงสอดคลองกบ เกศน วฒวงศ และคณะ (2552) พบวา

ผบงคบบญชามระดบความพงใจตอสมรรถนะของบณฑต

ดานการวจยรายขอในระดบปานกลาง

1.6 ดานการสอสารและสมพนธภาพ

ผลการวจยพบวาบณฑตและผใชบณฑตมความคดเหน

สอดคลองกนอย ในระดบด คอ สอสารดวยวาจาสภาพ

ชดเจน ถกตอง สงตอขอมลผรบบรการหรอการพยาบาล

ใหกบผรบเวรตอไปไดอยางมประสทธภาพ เนองจาก

นกศกษาไดปฏบตการพยาบาลตงแตชนปท 3 และ 4 และ

ในการจดการเรยนการสอนผสำาเรจการศกษาไดมโอกาส

แสดงความคดเหน การนำาเสนองานกบอาจารยนเทศ

อาจารยสอนภาคปฏบตและบคลากรทางการแพทย การฝก

สงเวรผรบบรการทนกศกษาดแล ตลอดระยะเวลาการฝก

ทำาใหผสำาเรจการศกษาไดรบประสบการณและสามารถ

นำาไปใชในการปฏบตงานได และในการฝกปฏบตการ

พยาบาลนกศกษาตองมการประชมกลมยอยกอนและหลง

ฝกปฏบต (pre-post conference) สงผลใหผสำาเรจ

การศกษามความมนใจมากขนในการปฏบตงาน และพบวา

ขอทมคาเฉลยตำาสด คอ แกปญหาความขดแยงระหวาง

ผรวมงานไดอยางมประสทธผล

1.7 ดานเทคโนโลยและสารสนเทศ

พบวาบณฑตมระดบการรบรตอความสามารถดานทกษะ

การสบคนขอมลจากเอกสารสงพมพ ในระดบมาก ซงในการ

จดการเรยนการสอนดานสารสนเทศสำาหรบนกศกษาใน

รายวชาการนำาเสนอและคนควาสารสนเทศและสารสนเทศ

ทางการพยาบาล ประกอบกบการฝกงานในโรงพยาบาล

ทงเอกชนและรฐบาล มการใชระบบฐานขอมล การบนทก

ขอมลผปวยทำาใหผสำาเรจมความมนใจในการปฏบตงาน

สอดคลองกบการศกษาของ อจฉรา สทธพรมณวฒน

Page 93: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

81

(2545) พบวาพยาบาลจบใหมมสมรรถนะดานการใช

เทคโนโลยสารสนเทศเพอสนบสนนการปฏบตการพยาบาล

ในระดบสง

1.8 ดานสงคม พบวามความเขาใจและ

สามารถคนหาขอมลเกยวกบวฒนธรรมทพยาบาลจะตอง

ใหบรการและมความเขาใจขนบธรรมเนยมประเพณและ

วฒนธรรมความเชอของผใช บรการทมความแตกตาง

ดานวฒนธรรม เนองจากในการจดการเรยนการสอน

ทงในภาคทฤษฎและภาคปฏบตจะมการสอดแทรกความ

แตกตางดานวฒนธรรมใหนกศกษามความเขาใจ และม

ทศนคตอนดและยอมรบความแตกตาง และในการฝก

ปฏบตนกศกษามโอกาสไดฝกทงโรงพยาบาลรฐบาลและ

เอกชน ชมชน ทำาใหมประสบการณและมความมนใจ

ในการปฏบตงาน

2. การเปรยบเทยบความคดเหนของบณฑตและ

ผใชบณฑต ตามสมรรถนะพยาบาลวชาชพ ทง 8 ดาน

โดยรวมมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยสำาคญทาง

สถต 0.05 แสดงวาบณฑตและผใชบณฑต มความคดเหน

สอดคลองกนไปในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบ

เสมอจนทร ธรวฒนสกล ปรยาวรรณ วบลยวงศ และ

ศรสนทรา เจมวรพพฒน (2550) การเปรยบเทยบ

สมรรถนะของผสำาเรจการอบรมและผบงคบบญชา

ความคดเหนแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต 0.05

3. ผใชบณฑตมความพงพอใจมาก ในการ

ปฏบตงานของบณฑต และมความเหนวาบณฑต มความ

อดทน กระตอรอรน ในการปฏบตงาน สบเนองมาจาก

อาจารยผสอนไดปลกฝงทศนคตตอวชาชพทงในรายวชา

ทฤษฎและการฝกปฏบต โดยการสอดแทรกเนอหาการ

บรการดวยความเตมใจ การทำางานรวมกบผอน ความ

อดทนและกระตอรอรนในการปฏบตงาน ในรายวชาตางๆ

ตลอดจนอาจารยผสอนไดเปนแบบอยางทด ท ใหการ

พยาบาลดแลผรบบรการดวยความรก เอาใจใส สวน

กจกรรมสงเสรมหลกสตรในการปลกฝงการบรการ เชน

การบรการวชาการสสงคม การออกหนวยเพอนพง (ภา)

ยามยาก เปนตน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ

เกศน วฒวงศ และคณะ (2552) พบวา ผบงคบบญชา

มระดบความพงพอใจบณฑตดานการบรการดวยความ

เตมใจและการทำางานรวมกบผอนในระดบมาก และผลการ

วจยของ วฒนา ตรพจนารถ และ คณะ (2549) พบวา

ความพงพอใจของผบงคบบญชาอย ในระดบสง สวน

รายขอทมระดบปานกลาง คอ การใชภาษาองกฤษ เนองจาก

บณฑตเรยนภาษาองกฤษในชนปท 1 และชนปท 2 เทานน

นกศกษาไมไดเรยนตอเนองถงชนปท 4 และแมจะม

โครงการภาษาองกฤษเสรมนอกเวลาแตมนกศกษาเพยง

จำานวนหนงเทานนทสนใจเรยน และมนกศกษาบางสวน

ไมเขารวมโครงการเพราะสนใจในการเรยนเพราะในชนปน

เปนชวงทนกศกษาตองฝกปฏบตงานบนหอผปวยทำาให

ขาดความตอเนองในการฝกทกษะการใชภาษาองกฤษ

ซงสอดคลองกบการศกษาของ เบญจพร จงเกรยงไกร

เพญนภา อนสนท และรจเรศ ธนรกษ (2551) ทพบวา

การใชภาษาองกฤษในการทำางานอยในระดบปานกลาง

4. ความพงพอใจของบณฑตในการปฏบตงาน

มความพงพอใจมาก และในการปฏบตงานรวมกบผรวมงาน

มคาเฉลยสงสด เนองมาจากทบณฑตไดฝกปฏบตงาน

ทงในโรงพยาบาลของรฐบาลและเอกชน ตลอดจนปฏบตงาน

ในชมชน นอกจากนบณฑตไดทำากจกรรมเสรมหลกสตรฯ

ทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ทำาใหนกศกษาตอง

ปรบตวกบบคลากรกบวธการทำางานใหมๆ จงนบไดวา

เปนการพฒนาศลยภาพในการทำางานรวมกบอน ซง

สอดคลองกบการศกษาของ กนกพร หมพยคฆ และคณะ

(2549) ทพบวา บณฑตประเมนตนเองดานมนษยสมพนธ

ความเปนผนำาและการทำางานรวมกบผอนในระดบมาก

และสนบสนนผลงานวจยของ เกศน วฒวงศ และคณะ

(2552) พบวาบณฑตมระดบความพงพอใจสมรรถนะ

ดานการทำางานรวมกบผอนระดบมาก

ขอเสนอแนะ

จากผลการการตดตามสมรรถนะพยาบาวชาชพ

ของผสำาเรจการศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตบณฑต

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ปการศกษา 2552 พบวา

Page 94: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

82

มประเดนทคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ควรนำามาปรบปรง เพอใหผสำาเรจการศกษามสมรรถนะ

ของพยาบาลวชพทงโดยสวนรายดานและรายขอใหอยใน

ระดบดมากยงขน ทงนเพอใหผสำาเรจการศกษาสามารถ

ใหบรการทางดานการพยาบาลไดอยางมคณภาพ โดย

สามารถสรปเปนขอเสนอแนะ ดงน

1. การจดการเรยนการสอนในรายวชาทางการ

พยาบาลควรสงเสรมความสามารถในการวเคราะหและ

แกไขปญหา และแกไขอปสรรคในการปฏบตงานทเกดขน

อยางเปนระบบ โดยบรณาการความรจากศาสตรสาขาตางๆ

และพฒนาความเปนผนำาทมการพยาบาลอยางชดเจน

ควรสงเสรมใหเกดความสามารถในการคด เสนอแนะและ

รเรมงานใหม

2. การจดการเรยนการสอนในรายวชาภาษา

องกฤษ ควรเนนการสงเสรมทกษะและความ สามารถ

ในการใชภาษาองกฤษทวไปและเชงวชาชพอยางเหมาะสม

ตลอดหลกสตร

3. ควรสงเสรมทกษะดานการใชเทคโนโลยและ

สารสนเทศ ตลอดจนการนำาผลการวจยมาประยกต ใช

ในการปฏบตงาน โดยในกระบวนการจดการเรยนการสอน

ใหมการแลกเปลยนความรกนทางดานวชาการ บนพนฐาน

ของการนำาผลการวจยมาใช

4. การจดการเรยนการสอนทกรายวชาควรปลกฝง

สงเสรมคณลกษณะของวชาชพใหเดนชดยงขน โดยเฉพาะ

ดานความซอสตย ประพฤตตนอยในหลกศลธรรม เปนผ

มคณธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ

5. พฒนากลวธการจดการเรยนการสอนใหผเรยน

ไดมความรอบรเกยวกบ นโยบายและแนวปฏบตในระบบ

บรการสขภาพระดบกวาง ตลอดจนทศทางการเปลยนแปลง

ของระบบบรการสขภาพทงในระดบประเทศและประเทศ

เพอนบาน

6. ควรมการตดตามผลการปฏบตงานของผสำาเรจ

การศกษาอยางตอเนองทกรน เพอนำาผลมาพจารณาปรบปรง

การเรยนการสอนอยางสมำาเสมอและตอเนอง

ขอเสนอแนะในกรทำวจยครงตอไป

1. ศกษารปแบบการจดการเรยนการสอนใน

หลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต เพอพฒนาสมรรถนะ

ผเรยนใหมประสทธภาพมากยงขน

2. ศกษาถงปจจยอนๆ ทมอทธพลทางบวก

ในการสนบสนน ความคงอยของความร และทกษะในการ

ปฏบตงานของผสำาเรจการศกษา

3. มการศกษาวจยเชงคณภาพ เพอใหไดขอมล

ในเชงลก เพอการพฒนาสมรรถนะพยาบาลวชาชพ

4. ศกษาเปรยบเทยบการปฏบตงานและความ

พงพอใจในการปฏบตงานระหวางผสำาเรจการศกษา

ปการศกษา 2552 และปการศกษา 2553

Page 95: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

83

เอกสารอางอง

กนกพร หมพยคฆ และคณะ. (2549). ความพงพอใจของบณฑตทมตอสมรรถนะของบณฑตทสำาเรจการศกษา

หลกสตรพยาบาลสาสตรบณฑต คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยมหดล ปการศกษา 2544 และ 2545.

พยาบาลศาสตร, 24(3), 56-67

เกศน วฒวงศ และคณะ. (2552). ความพงพอใจของบณฑตและผบงคบบญชาทมตอสมรรถนะของบณฑตคณะ

พยาบาลศาสตรแมคคอรมค มหาวทยาลยพายพ ทสำาเรจการศกษาในปการศกษา 2549. รายงานวจยฉบบท

299, มหาวทยาลยพายพ.

เตอนใจ วฒนาวนากล. (2551). การตดตามบณฑตวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน นพรตนววชระ ปการศกษา 2551.

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนนพรตนวชระ.

สภาการพยาบาล. (2540). พระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ฉบบท 2. กรงเทพฯ: ผแตง.

สภาการพยาบาล. (2545). ประกาศสภาการพยาบาล เรอง สมรรถนะของพยาบาลวชาชพ. กรงเทพฯ: ผแตง.

สภาการพยาบาล. (2552). ประกาศสภาการพยาบาล เรอง สมรรถนะของพยาบาลวชาชพ. กรงเทพฯ: ผแตง.

เสมอจนทร ธระวฒนสกล, ปรยาวรรณ วบลยวงศ และศรสนทรา เจมวรพพฒน. (2550). การตดตามและประเมนผล

สมรรถนะของผสำาเรจการอบรมหลกสตรการพยาบาลเฉพาะทางระยะสนนานาชาต ปการศกษา 2547-2548

(รนท 5-6) วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพ. วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพสถาบนพระบรมราชชนก

สำานกปลดกระทรวง กระทรวงสาธารณสข.

อจฉรา สทธพรมณวฒน. (2545). สมรรถนะในการปฎบตงานของพยาบาลวชาชพจบใหมในโรงพยาบาลชมชน เขต 10.

วทยานพนธ (พยาบาลศาสตรมหาบณฑต (สาขาวชาการบรหารการพยาบาล), มหาวทยาลยเชยงใหม.

Page 96: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

การพยาบาลผปวยเดกโรคหวใจNursing Care in Heart Disease Pediatric

ชญานกา ศรวชย1

84

บทคดยอ

พยาบาลเปนบคคลทมความสำาคญในการใหการพยาบาลแบบองครวมแกผปวย พยาบาลจงตองเปนบคคลทม

ความรความสามารถทงศาสตรและศลป มความลกซงเกยวกบการตดสนใจทเหมาะสม มความคดอยางมวจารณญาณ

โดยตงอยบนพนฐานบรบทของผปวย เปนผมปรชญาในการตดสนใจซงตงอยบนพนฐานของทฤษฎทางการพยาบาล

คำสำคญ: การพยาบาลผปวยเดกโรคหวใจ

Abstract

A nurse is an important person in providing holistic care to patients. Nurses must be

knowledgeable in both science and arts, able to make the right decision, and have critical thinking

based on the theory of nursing.

Keywords: nursing care, heart disease

1อาจารยประจำา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

ควมนำ

Bacterial Endocarditis เปนการอกเสบของ

เยอบผนงดานในของหวใจ (endocardium) ซงเกดจาก

การตดเชอแบคทเรย ผปวยมกจะมความพการของ

ลนหวใจอยกอน เมอรางกายตดเชอ เชอโรคกจะผาน

เขากระแสเลอด ทำาใหเกดการอกเสบของเยอบหวใจและ

ลนหวใจ และเชอโรคจะแพรกระจายไปทวรางกาย โรคน

เปนโรครายแรง ถาไมไดรบการรกษา อาจตายไดรวดเรว

(สรเกยรต อาชานภาพ, 2543) และอาจตองทำาการรกษา

ภาวะแทรกซอนทพบรวมดวย เชน ภาวะหวใจวาย ภาวะ

ไตวาย เปนตน

Page 97: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

85

พยาบาลเปนบคคลทมความสำาคญในการใหการ

พยาบาลแบบองครวมแกผปวย พยาบาลจงตองเปนบคคล

ทมความรความสามารถทงศาสตรและศลป มความลกซง

เกยวกบการตดสนใจท เหมาะสม มความคดอยางม

วจารณญาณ โดยตงอยบนพนฐานบรบทของผปวย

สถานการณนนๆ มปรชญาในการตดสนใจซงตงอยบน

พนฐานของทฤษฎทางการพยาบาล ดงนนผเขยนจง

ถายทอดประสบการณทเคยนำาทฤษฎทางการพยาบาล

มาใชในการพยาบาลเดกปวย โดยองกรอบแนวคดและ

ทฤษฎการบรรลเปาหมายของคง (King’s conceptual

framework and King’s theory of Goal attainment)

ซงประกอบดวยระบบทมปฏสมพนธกน 3 ระบบ คอ

ระบบบคคล (personal system)ระบบระหวางบคคล

(interpersonal system) และระบบสงคม โดยกลาวถง

การปฏสมพนธระหวางพยาบาลกบผรบบรการทจะนำาไป

สเปาหมายทวางไว โดยจะขนอยกบการประเมนปญหา

ความกงวลใจ ความเบยงเบนทางสขภาพ การรบรปญหา

และมการแลกเปลยนขอมลกนทงสองฝาย เพอนำามาใช

ในการดำาเนนการสเปาหมายทวางไว

กรอบแนวคดและทฤษฎกรบรรลเปหมยของคง

(King’s conceptual framework and King’s theory

of Goal attainment)

กรอบแนวคดของคง

กรอบแนวคดของคง (King’s conceptual

framework) ประกอบดวยระบบทมปฏสมพนธกน

3 ระบบ คอ ระบบบคคล (personal system), ระบบ

ระหวางบคคล (interpersonal systems), และระบบสงคม

ดงรปภาพแสดงกรอบแนวคดทางการพยาบาลของคง

ดงตอไปน (King, 1971 อางถงใน ฟารดา อบราฮม,

2546)

ภพ 1 กรอบแนวคดการพยาบาล: ระบบการปฏสมพนธ

ท เปนพลวตร (King’s conceptual framework:

dynamic interaction systems) (ดดแปลงจาก King,

1981, p. 11)

1. ระบบบคคล (personal systems) หมายถง

ความเปนสวนตวของแตละบคคล ประกอบดวย 6 มโนทศน

คอ การรบร (perception) อตตาหรอตวตน (self) การเจรญ

เตบโตและพฒนาการ (growth and development)

ภาพลกษณ (body image) อาณาเขต (space) และ เวลา

(time)

2 . ร ะบบระหว า งบ คคลหร อ ร ะบบกล ม

(Interpersonal Systems) คอ การปฏสมพนธระหวาง

บคคลกบบคคล และ/หรอ สงแวดลอม ประกอบดวย 5

มโนทศน คอ การปฏสมพนธ (interaction) การตดตอ

สอสาร (communication) การบรรลเปาหมายของ

การมปฏสมพนธ (transaction) บทบาท (role) และ

ความเครยด (stress) ดงภาพตอไปน

Page 98: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

86

ภพ 2 กรอบแนวคดการพยาบาล: ระบบการปฏสมพนธ

ท เปนพลวตร (King’s conceptual framework:

dynamic interaction systems) (ดดแปลงจาก King,

1981, p. 11)

จากรปแบบในภาพ 2 อธบายไดวา เมอพยาบาล

และผปวยมปฏสมพนธกน กจะมการแลกเปลยนขอมล

ขาวสารระหวางกน สรางเปาหมายรวมกน และใหมการ

ปฏบตเพอใหบรรลเปาหมาย ในขณะทมปฏสมพนธ

ทงพยาบาลและผปวยตางกมลกษณะเฉพาะตว ทงดาน

การรบร การตดสนใจ การกระทำา ซงจะนำาไปสการม

ปฏสมพนธกนเพอใหมการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมาย

ตอไป

3. ระบบสงคม (Social System) คอการกำาหนด

ขอบเขตของระบบเกยวกบบทบาททางสงคม พฤตกรรม

และหลกปฏบตเพอรกษาคานยมและกลไกการควบคม

การปฏบตตามกฎระเบยบของสงคมนน ประกอบดวย

4 มโนทศน คอ (1) องคกร (organization) เปนทรวมของ

กลมคนทมความสนใจคลายคลงกน มบทบาท มตำาแหนง

และมทรพยากรเพยงพอใหบรรลเปาหมายสวนบคคลและ

ขององคกร (2) อำานาจหนาท (power) หมายถง พฤตกรรม

ทสงเกตไดในการแนะนำา สงการ และรบผดชอบใหม

การปฏบตในทนทและตอเนอง อำานาจตองกระทำาตาม

สถานการณ มเปาหมายชดเจน และไมหยดนง (3)

สถานภาพ (status) เปนตำาแหนงทคนหนงๆ มอยในกลม

ของตนเอง หรอกลมอนภายในองคกร ทงนยอมกำาหนด

ดวยหนาท ความผกพน และเอกสทธ และ (4) การตดสนใจ

(decision making) เปนการปฏบตภายหลงมการเลอก

สงทรบรวาจะบรรลเปาหมาย

ทฤษฎกรบรรลเปหมยของคง (King’s theory of

Goal attainment)

ทฤษฎการบรรลเปาหมายของคง (King’s theory

of Goal attainment) ทฤษฎนกลาวถงการปฏสมพนธ

ระหวางพยาบาลกบผรบบรการทจะนำาไปสเปาหมายท

วางไว ความสำาเรจของเปาหมายจะเกดขนไดเมอพยาบาล

ประเมนปญหา ความกงวลใจ ความเบยงเบนทางสขภาพ

การรบรปญหาและมการแลกเปลยนขอมลกนทงสองฝาย

เพอนำามาใชในการดำาเนนการสเปาหมายทวางไว

ขอตกลงเบองตน (Assumtion) ของทฤษฎคง

ไดกำาหนดไวสองสวนคอ (1) ขอตกลงเบองตนเกยวกบ

บคคล (2) ขอตกลงเบองตนเกยวกบการปฏสมพนธ

ระหวางพยาบาลกบผรบบรการ

1. ขอตกลงเบองตนเกยวกบบคคล ประกอบดวย

1) บคคลแตละคนเปนสวนของสงคม

(social being)

2) บคคลแตละคนเปนผมความนกคด

(setient being)

3) บคคลแตละคนเปนผม เหตผล

(rational being)

4) บคคลแตละคนเปนผมการรบร

(perceiving)

5) บคคลแตละคนเปนผมการแสดงออก

(reacting)

6) บคคลแตละคนเปนผสามารถควบคม

ตนได (controlling being)

7) บคคลแตละคนเปนผมจดมงหมาย

ในตนเอง (purposeful being)

8) บคคลแตละคนมการกระทำาเปนของ

ตนเอง (action-oriented being)

9) บคคลแตละคนเปนผอยในกาลเวลา

Page 99: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

87

(time-oriented being)

2. ขอตกลงเบองตนเกยวกบการปฏสมพนธ

ระหวางพยาบาลกบผรบบรการ ประกอบดวย

1) การรบรของพยาบาลและผรบบรการ

มอทธพลตอกระบวนการปฏสมพนธ

2) จดมงหมาย ความตองการ และคานยม

ของพยาบาลและผรบบรการ มอทธพลตอกระบวนการ

ปฏสมพนธ

3) บคคลแตละคนมสทธทจะรบรขอมล

หรอเรองราวเกยวกบตวเอง

4) บคคลแตละคนมสทธทจะเขามา

มสวนรวมในการตดสนใจทมผลตอชวตและสขภาพ และ

การบรการทางสขภาพ

5) บคลากรทางสขภาพมหนาททจะตอง

ใหขอมลแกผรบบรการ เพอชวยในการตดสนใจเกยวกบ

การดแลสขภาพ

6) บคคลแตละคนมสทธทจะรบหรอ

ปฏเสธการบรการทางสขภาพ

7) จดมงหมายของบคลากรทางสขภาพ

และจดมงหมายของผรบบรการอาจไมตรงกนกได

จากกรอบแนวคดและทฤษฎการบรรลเปาหมาย

ของคง (King’s conceptual framework and King’

theory of goal attainment) กลาวเบองตน ผเขยนได

นำามาเปนกรอบในการประเมนผรบบรการและการพยาบาล

ดงกรณศกษาตอไปน

สวนท 1: ขอมลพนฐน

ด.ช.ไทย สถนภพ โสด อย 14 ป นำหนก 51 กก.

สวนสง 158 ซม.

อกรสำคญ หอบเหนอย 3 วนกอนมาโรงพยาบาล

ประวตกรเจบปวยปจจบน

5 เดอนกอน มไขขนกลางคน ไอ ไมมเสมหะ ปวด

บรเวณกระเบนเหนบ เปนอย 4 วน มารดาพามาตรวจท

โรงพยาบาลประจำาอำาเภอ แพทยรบรกษาตวไวในโรงพยาบาล

และไดตรวจเลอดเพอเพาะเชอ (Hemoculture) ผลพบวา

มเชอแบคทเรยชนด Streptococcus เกรดD วนจฉยโรค

เปน Subacutebacterial Endocarditis and Moderate

Aortic Regurgitation ไดรบยาเพนนซลน (Penicillin)

นาน 3 สปดาห แพทยจงอนญาตใหกลบบานได และ

นดมาดอาการอก 1 เดอน

4 เดอนตอมา อาการไมดขน ยงคงมอาการ

เหนอยงายมากขน มารดาจงพาไปตรวจท โรงพยาบาล

ประจำาอำาเภอ (กอนนด) และถกสงตอมาทโรงพยาบาล

ประจำาจงหวด

เมอมาถงโรงพยาบาลประจำาจงหวด แพทยรบ

รกษาตวไวในโรงพยาบาลแผนกผปวยหนกโรคหวใจ

(CCU) ตรวจ Echocardiogram ผล Infective

Endocarditis c- vegetation of right coronary cosp

of Aortic Valve Severe Aortic Regurgitation,

Moderate gr. 2 Mitral Ejection fraction 66 % no

regional wall motion abnormality ผปวยมปญหา

CHF Acute Pulmonary Edema และ Origuria

ปสสาวะออก 70 ซซ/วน ไดรบ Furosemide Dopamine,

NTG รกษาตว จนอาการดขน แพทยอนญาตใหกลบบานได

3 วนกอนมาโรงพยาบาลมอาการเหนอยหอบ

มารดาจงพามาโรงพยาบาลประจำาจงหวด

ประวตกรเจบปวยในอดต: รงกยแขงแรงไมเคย

เจบปวยใดๆ

กรตรวจรงกย

ด.ช.ไทย รปรางสมสวน ผวขาว มซดเลกนอย ไมม

อาการตวเหลอง ไมมอาการหอบเหนอย นอนทาศรษะสง

ไมมบวมตามสวนตางๆ ของรางกาย อณหภมรางกาย

37o C, ชพจร 90 ครง/นาท หายใจ 24 ครง/นาท

ความดนโลหต 100/80 mm.Hg นำาหนก 51 กก. สวนสง

158 ซม. ผวหนงมสขาว มความตงตวด ไมมผน ไมม

จำาเลอด ไมมแผล ไมบวม เลบสนสชมพ ทำามมกบ

โคนนอยกวา 160o ของรอยตอระหวางโคนเลบ ผวหนง

ไมนม ไมอกเสบ ศรษะมความสมมาตร ขนาดปกต ผมสน

สดำา หนงศรษะสะอาด ไมมแผล ไมมรงแค ตาขนาดเทากน

Page 100: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

88

ทงสองขาง สมมาตรกน ตามองเหนชด pupil ขนาด 2.5

ซม. การเคลอนไหวของลกตาปกต เยอบตาซดเลกนอย

ไมม imbolic sport หสมมาตรกนทงสองขาง ไมมการ

อกเสบของเยอเมอก รมฝปากสชมพ ไมมรอยโรค ชมชนด

ฟนกรามผ 2 ซ

ระบบทงเดนหยใจและทรวงอก: ทรวงอก

สมมาตรกนทงสองขาง ไมมอกบม อกถง อกไก หายใจ

สมำาเสมอ ฟงเสยงปอดไดยนเสยง Crepitation เคาะปอด

ไดยนเสยง Dullness บรเวณ Both lung lower lobe

ระบบหวใจและหลอดเลอด: ชพจรทขาและ

ทแขนแรงเทากน จงหวะสมำาเสมอ PMI at 6th Intercostal

space anterior axillaly line, ม thrill บรเวณ RUSE

ระบบตอมนำเหลอง: ตอมนำาเหลองบรเวณ

ตางๆ ของรางกายไมโต คลำาไมพบ กดไมเจบ

กลมเนอและกระดก : กลามเนอแขนและขา

สมมาตรกน ไมลบ ไมบวม ไมมการสนของกลามเนอ

ความแขงแรงของกลามเนอแขนขาอยในระดบ 5 มการ

ทรงตวทด

ระบบทงเดนอหร: ไมมอาการปวดทอง

กดไมเจบ bowel sound positive คลำาตบได 3 FB

เคาะไดยนเสยง dullness บรเวณ ICS ท 9-11 มามไมโต

กดไมเจบ

ระบบทงเดนปสสวะและอวยวะสบพนธ:

ปสสาวะสเหลองใส ไมมตะกอน ไมมอาการปสสาวะลำาบาก

ไมแสบขด อวยวะสบพนธปกต

ระบบประสท: รสกตวด การเคลอนไหวแขน

และขาปกต reflex อนๆ ปกต

สวนท 2: กรประเมน 10 Major concepts: theory

Goal Attainment

1. กรรบร (perception) รบรวน เวลา สถานท

บคคลรอบขางไดถกตอง คดวาการเจบปวยครงนเกดจาก

การซอมฟตบอลมากเกนไป เวลาพกผอนมนอย หวใจ

จงทำางานหนก เลยเกดอาการเหนอยหอบ เมอไดรบ

คำาแนะนำาจากบคลากรทางการแพทยจงมความเขาใจวา

โรคทเปนนนเกดจากการตดเชอ แลวเขาไปสทหวใจ ทำาให

เกดโรคหวใจขนมา ทราบวาตองไดรบการผาตดเปลยนลน

หวใจแลวอาการจะดขน มนใจ วาจะไดรบการดแลเอาใจใส

จากแพทยและพยาบาล คดวาจะหายจากโรคนเพราะ

แพทยเกง ทราบวาตองปฏบตตวโดยการไมรบประทาน

อาหารรสเคม ไมดมนำามาก และรกษาความสะอาด

ของปากและฟน สวนการปฏบตกอนและหลงผาตด

เปลยนหวใจไมทราบวาตองทำาอยางไรบาง การเจบปวย

ครงนมผลกระทบตอการเรยน ทำาใหขาดเรยนไปเทอมกวาๆ

และ อาจตองเรยนซำาชน มผลกระทบตอทมฟตบอลท

โรงเรยน เพราะตองฝกตวสำารองขนมาแทนตนเอง

มผลกระทบตอการชวยบดายกเขงผลไมขนรถเพอเตรยม

นำาไปขายทตลาด เมอมาอย โรงพยาบาล บคลากรทาง

การแพทยเกอบทกคนดแลเอาใจใสด

สรป ผปวยสามารถรบรวน เวลา สถานท และ

บคคลไดถกตอง รบรวาตนปวยเปนโรคหวใจ สาเหตจาก

การตดเชอแลวเขาสหวใจจนเปนโรคหวใจ รบรวาจะตอง

ไดรบการผาตดเพอรกษาโรคท เปน การรกษาครงน

จะทำาใหเขาหายจากโรคได และเขาพรอมทจะปฏบต

ตามแผนการรกษาพยาบาล เพอทจะไดมรางกายแขงแรง

สามารถกลบไปเรยน เลนฟตบอล และชวยงานบดามารดา

ไดตามปกต

2. อตต (self) คดวาตนเองเปนคนมนำาใจ

รกเพอน รกบดามารดา ตนเองมความสำาคญตอโรงเรยน

เพราะเปนนกฟตบอลของโรงเรยน เคยสรางชอเสยง

ใหกบโรงเรยนมาแลว มความสำาคญตอครอบครว เพราะ

ชวยบดายกเขงผลไมขนรถทกวน คดวารปรางลกษณะ

ไมเปลยนแปลง แตสภาพรางกายไมคอยแขงแรง เมอ

เจบปวยตอนแรกยอมรบสภาพการเจบปวยไม ได แต

ตอนนยอมรบสภาพการเจบปวยไดแลว รสกวาตอนน

ตนเองยงไมสามารถชวยเหลอตวเองได คดถงเพอน

ทโรงเรยน คดถงบาน บคลากรทางการพยาบาลเอาใจใสด

คอยดแลแนะนำากลววาตวเองจะมอาการมากกวาเดม

สรป ผปวยคดวาตนเองเปนคนมนำาใจ รกเพอน

รกบดามารดา ตนเองมคณคาในความคดของครอบครว

Page 101: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

89

และเพอนๆ แตขณะนคดวาตนเองมคณคาลดลงจาก

การเจบปวย

3. กรเจรญเตบโตและพฒนกร (growth &

development) คดวารางกายของตนเองมการเจรญเตบโต

และพฒนาการเหมอนเพอนๆ แตขณะเจบปวยกทำาให

รสกไมสบายใจเรองการเรยน แตกไดคยกบครทมาเยยม

และไดรบคำาแนะนำาทด ทำาใหสบายใจเรองการเรยนขน

รสกสงสารบดามารดาทไมคอยมเงนเปนคารกษาพยาบาล

ตนเอง แตกทราบจากบดาวาไมมปญหาแลวเพราะบดา

ดำาเนนการขอใชสทธบตรทองผาน

สรป ผปวยมการเจรญเตบโตและพฒนาการสมวย

แกไขปญหาไดเหมาะสม มเหตผล

4. อณเขต (space) การจดเตยง สงแวดลอม

บนหอผปวยด ไมแคบมากไป แพทยและพยาบาลให

การรกษาพยาบาลด เพอนผปวยกสามารถพดคยและ

แลกเปลยนขอมลตางๆ ไดด และตนเองเปนคนชอบคย

สรป ผปวยรสกพงพอใจกบการใหบรการของ

เจาหนาท ไมปดกนตนเองจากบคคลรอบขาง

5. เวล (time) คดวาเวลาผานไปชา รสกวา

การรอคอยการผาตดนานมาก เจาหนาทมาใหคำาแนะนำา

เกยวกบการผาตดแลวแตตนเองยงไมคอยจะเขาใจมากนก

สรป ผปวยรสกวาเวลาคอนขางชา อยากเขารบ

การผาตดเรวๆ อยากทราบรายละเอยดเกยวกบการผาตดอก

6. กรปฏสมพนธ (interaction) ผปวย

มสมพนธภาพทดกบครอบครว บดามารดารกและหวงใจ

มาเยยมทกวน ใหกำาลงใจด เพอนๆ จะผลดกนมาเยยม

ทโรงพยาบาล และสวนมากจะโทรศพทมาคยกบผปวย

ทโรงพยาบาลเกอบทกวน และหากมขอสงสยผปวยกจะ

ถามแพทยและพยาบาลทนท ไมอยากจะเกบความสงสย

เอาไว

สรป ผปวยมปฏสมพนธทดกบเพอนๆ และ

ครอบครว มปฏสมพนธกบเจาหนาทเมอมความสงสย

7. กรตดตอสอสร (communication) ปกต

เวลามปญหากบเพอนจะคยเพอทำาความเขาใจในตอนนน

ปญหาจะไดหมดไป ตนเองไมคอยเกบความในใจไว เวล

ามปญหาดานสขภาพกจะสอบถามจากพยาบาล เพอให

หายสงสย

สรป ผปวยมความสามารถในการตดตอสอสาร

เพอขอขอมลตางๆ กรณทสงสย

8. กรบรรลเปหมยของกรมปฏสมพนธ

(transaction) ตองการมสมพนธภาพและมสวนรวม

อยากทราบวาลนหวใจทจะนำามาเปลยนมรปรางอยางไร

เปลยนแลวจะดหรอไม ตองการทราบแนวทางการปฏบตตว

ทงกอนและหลงการผาตด เพอจะไดหายจากโรคนเสยท

สรป ผปวยมความตองการทจะมปฏสมพนธ

กบบคลากรทางการแพทยเพอใหทราบวธการปฏบตตว

และจะไดหายจากโรคหวใจ

9. บทบท (role) ปกตผปวยเปนนกฟตบอล

ของโรงเรยน มสวนชวยเผยแพรชอเสยงใหกบโรงเรยน

ขณะเจบปวยกไม ไดลงเลนฟตบอลเลย เคยชวยบดา

ยกเขงผลไมกไมไดชวย แตกไมไดคดมาก ยอมรบกบ

สภาพการเจบปวยได เพราะคดวาภายหลงจากการผาตด

กจะหายจากโรคนแลวเตมใจทจะปฏบตตามแผนการ

รกษา เพอทจะไดหายจากโรคนไวๆ แตตอนนยงไมทราบวา

จะตองปฏบตตวกอน-หลงผาตด และเมอกลบไปอย

ทบานอยางไร

สรป ผปวยรสกวาบทบาทตนเองในโรงเรยน

และทบานลดลง และเมออยโรงพยาบาลกยอมรบสภาพ

ผปวยได

10. ควมเครยด (stress) เคยมเรองไมสบายใจ

เกยวกบการเรยน แตตอนนกยอมรบไดแลว ไมสบายใจ

เรองคารกษาพยาบาลของตนเอง บดากดำาเนนการแกไข

ปญหาแลว ไมสบายใจเรองรอการผาตด อยากรบการผาตด

เรวๆ จะไดกลบสสภาพปกต และจะไดไปเรยนและชวย

บดาเสยท

สรป ผปวยไมสบายใจเรองรอการผาตด อยากรบ

การผาตดเรวๆ จะไดกลบไปเรยนหนงสอและชวยงานบดา

Page 102: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

90

กรวงแผนกรพยบล

ปญหท 1

Nurse Perception

- ผปวยเปนโรคลนหวใจรว แพทยวางแผนการ

รกษาโดยการผาตดเปลยนลนหวใจเอออรตก

- ผลการตรวจ Echocardiogram พบ Infective

endocarditis -c regurgitation of right coronary

cosp of aortic valve, severe AR, Moderate gr. II MR

- ผลการตรวจรางกายพบ Crepitation at both

lower lung, V/S RR = 24 ครง/นาท, BP = 100/70

mm.Hg

Action Reaction Disturbance

N: ทาทางคณดเหนอยๆ นะคะ

Pt: ครบ ผมไปซอขนมมา

N: คณมอาการเหนอยตงแตเมอไหรคะ

Pt: ตงแตกอนลงไปซอขนมกเหนอยแลว แตไมมาก

พอกลบมายงเหนอยมากขน

N: ทราบไหมคะ วาถาเหนอยมากๆ จะเปนอยางไร

Pt: ก ไมรสครบ รแตวามนเหนอยมากๆ แลว

มนเหมอนจะขาดใจ

N: คะ นนแหละ ถาคณเหนอยมากๆ มนจะทำาให

รางกายขาดอากาศ อาการของโรคหวใจกจะ

รนแรงมากขน

Pt: อนตรายขนาดนนเชยวหรอ

N: ใชคะ เพราะหวใจและปอดของคณทำางานไมด

คณควรหลกเลยงกจกรรมทตองใชแรงนะคะ

ออ … คณทราบไหมคะ วาคณเหนอยแลวจะทำา

อยางไร

Pt: กไมรเหมอนกน แตถากำาลงทำาอะไรอย แลว

ถาเหนอยกจะหยดทำากอน

Patient Perception ผปวยรบรวาตนเองมอาการ

เหนอย แตไมทราบวธการปฏบตตนเมอมอาการเหนอย

สรป พยาบาลและผปวยรบรรวมกนวาผปวย

ไมทราบวธการปฏบตตนเพอลดอาการหอบเหนอย

Nursing Diagnosis: เสยงตอการไดรบอากาศ

ไมเพยงพอ เนองจากขาดความรในการปฏบตตน

Nurse goal: ผปวยไดรบอากาศเพยงพอ

Patient goal: มความรและปฏบตตนเพอลด

อาการหอบเหนอยไดถกตอง

Mutal goal setting

N: จากทเราคยกนมา คณทราบไหมคะ มอะไรบาง

ททำาใหคณเหนอย

Pt: ครบเวลาผมกำาลงจะเดนลงไปซอขนมเหนอย

ไมมาก แตพอกลบมากจะเหนอยมาก

N: แลวยงไงอกคะ

Pt: นงกนขาวไมเหนอย แตนอนราบไมได ตองนอน

หวสงหนนหมอน 2 ใบ

N: แลวคณทราบไหมคะวา ตองทำาอยางไรเมอคณ

เหนอย

Pt: กไมทราบเหมอนกน ถาเหนอยกจะหยดพก

หรอนอน

N: คะ การหยดพกขณะทำากจกรรม และการนอน

หวสงหนนหมอน 2 ใบ กเปนวธหนงทจะชวยลด

อาการเหนอย แตกยงมวธอนอก เรามาหาวธท

จะลดอาการเหนอยรวมกนดไหมคะ

Pt: ดครบ ผมกอยากร

Mutal goal: พยาบาลและผปวยตงเปาหมาย

รวมกนเพอใหผปวยมความรและปฏบตตนเพอลดอาการ

หอบเหนอยไดถกตอง

Explored mean & Agreed mean

N: ตอนนคณไมทราบการปฏบตตนเพอลดอาการ

เหนอยใชไหมคะ

Pt: ครบ

N: คณคดวาคณจะทำาอยางไร ทจะทำาใหคณมความร

และปฏบตตนไดอยางถกตองเพอลดอาการเหนอย

Pt: ผมคดวาจะสอบถามจากหมอและพยาบาล

N: แลวคณคดวา นอกจากวธดงกลาวยงมวธอน

ไหมคะ

Pt: ไมทราบครบ

Page 103: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

91

N: งนวนนดฉนจะใหคำาแนะนำาเกยวกบการปฏบตตน

เพอลดอาการเหนอยแกคณดไหมคะ

Pt: กดครบ ผมจะไดไมตองไปถามคณหมออก

สรป พยาบาลกบผปวยสนทนากนเพอหาวธให

ผปวยมความรและวธการปฏบตตนไดอยางถกตอง

Nurse Action

1. เปดโอกาสใหผปวยซกถามขอสงสยเกยวกบ

การปฏบตตนเพอลดอาการหอบเหนอย

2. วางแผนรวมกบผปวยถงการเพมระดบกจกรรม

และระยะเวลาในการทำากจกรรม โดยเรมจากกจกรรมท

ใชเวลาสนๆ กอน ถาไมมอาการเหนอยจงเพมกจกรรม

และเวลาใหมากขน

3. ใหความรเกยวกบการสงเกตอาการเหนอย

ภายหลงทำากจกรรม เชน การนบการหายใจ ชพจร อาการ

ใจสนและเหนอยมากขน ใหผปวยหยดทำากจกรรมชวขณะ

4. วางแผนรวมกบผปวยถงการปฏบตตนท

เหมาะสมเมอมอาการเหนอย เชน การเดนไปหองนำา

ใหหยดพกเปนระยะๆ เพอไม ใหเกดอาการเหนอย

การเปลยนอรยาบถตางๆ ควรกระทำาอยางชาๆ ใหผปวย

ฝกการหายใจแบบมประสทธภาพ (Breathing Exercise)

5. จดใหผปวยนอนในทา Fowler’s position

6. กระตนใหผปวยปฏบตตนตามคำาแนะนำา

ชมเชย และใหกำาลงใจเมอผปวยปฏบตไดถกตอง

Patient Action

1. ซกถามขอสงสย

2. รวมวางแผนกบพยาบาลเกยวกบกจกรรม

ทตองปฏบตเมอมอาการเหนอย

3. บอกถงการปฏบตตนเพอลดอาการเหนอย

4. ปฏบตตนในการลดอาการเหนอย คอ เปลยนทา

และทำากจกรรมอยางชาๆ ฝกการหายใจแบบมประสทธภาพ

Transaction ผปวยบอกวา ภายหลงทไดรบ

คำาแนะนำาและปฏบตตามคำาแนะนำาแลว ทำาใหมความร

และสามารถปฏบตตนเพอลดอาการเหนอยได มผลทำาให

อาการเหนอยเกดขนนอยลง

ปญหท 2

Nurse Perception

- ผปวยเปน Subacutebacterial Endocarditis

and Moderate Aortic Regurgitation แพทยวางแผน

ทำาผาตด Aortic valve replacement แตผปวยมความ

วตกกงวลเกยวกบการปฏบตตนกอน-หลงผาตด

- วางแผนการผาตดเพอเปลยนลนหวใจเอออตาร

( Aortic valve replacement)

- มสหนาวตกกงวลเมอพดถงการผาตด และ

ถามถงการปฏบตตนกอน-หลงผาตด

Action Reaction Disturbance

N: คณหมอบอกคณไหมคะวาคณปวยเปนโรคอะไร

Pt: หมอบอกวาเปนโรคลนหวใจรว

N: แลวหมอบอกวาตองรกษาอยางไรบางไหมคะ

Pt: หมอบอกวาตองไดรบการผาตดลนหวใจแลว

อาการจะดขน

N: แลวคณรสกอยางไรตอการผาตด

Pt: คดวาการผาตดจะทำาใหหายจากโรคน ผมอยาก

หายไวๆ

N: คณคดวาจะตองปฏบตตวตามแผนการรกษา

พยาบาล และปองกนภาวะแทรกซอนอยางไร

ขณะทอยโรงพยาบาล

Pt: ตองปฏบตตวโดยไมรบประทานอาหารเคม

ไมดมนำามากจนเกนไป และรกษาความสะอาด

ของชองปาก สวนการปฏบตตวกอน-หลงผาตด

เปลยนลนหวใจ ไมทราบวาตองทำาอยางไรบาง

อยากทราบตรงจดนเหมอนกน

Patient perception ผปวยรบรวาเปนโรคลน

หวใจรว และตองรบการผาตดเปลยนลนหวใจ แตมความ

วตกกงวลเนองจากไมทราบการปฏบตตนกอน-หลงผาตด

สรป พยาบาลและผปวยรบรรวมกนวาผปวย

มความวตกกงวลเกยวกบการผาตด การปฏบตตวกอน

และหลงผาตด

Nursing diagnosis: ผปวยมความวตกกงวล

เกยวกบการผาตดและการปฏบตตวกอน-หลงผาตด

Page 104: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

92

Nurse goal: วตกกงวลลดลง มความรเกยวกบ

การผาตดและการปฏบตตวกอน-หลงผาตด

Mutual goal setting:

N: ดสหนาคณไมสบายใจ มอะไรกงวลอยหรอเปลาคะ

Pt: คดมากเรองผาตด

N: คณคดมากเรองผาตดหรอคะ

Pt: ไมรวาจะไดผาเมอไหร และกอน-หลงผาตดก

ไมรวาตองทำาอยางไรบางผมอยากรจงเลย

N: ถาอยางนนเรามาชวยกนหาวธทจะทำาใหคณ

กงวลนอยลงดไหมคะ

Pt: กด ผมกจะไดมความรเรองนเสยท จะไดไมตอง

คดมากอก

Mutual goal: พยาบาลและผปวยรวมกนตง

เปาหมายเพอใหผปวยลดความวตกกงวลเกยวกบการเขารบ

การผาตดหวใจ เพออาการเหนอยจะไดดขน

Explored mean & Agreed mean

N: ตอนนคณมความวตกกงวลเกยวกบการปฏบตตน

กอน-หลงผาตด คณคดวาจะทำาอยางไรเพอจะลด

ความวตกกงวลนได

Pt: ถาผมไดรวาจะไดผาตดเมอไหร แลวจะตองทำาตว

อยางไรทงกอนและหลงผาตดกจะด

N: ตอนทหมอมาตรวจชวงเชา คณไดคยเรองน

กบหมอบางหรอเปลาคะ

Pt: หมอเจาของไข เขาบอกผมวาจะผาตดอาทตยหนา

แตตองรอหมออกคนทจะชวย ผาตด ตองรอให

เขามาดกอน ถงจะรวาจะไดผาตดวนไหน

N: คณไดสอบถามเรองนกบพยาบาลประจำาตกบาง

หรอยง

Pt: ยงเลย ผมจะลองถามเขาดกอน

N: คะ ถาเขายงไมทราบ เราคอยมาคดกนวาจะ

พบหมอไดดวยวธไหนดไหมคะ

Pt: ครบ แลวตอนนผมจะทำาตวอยางไรด มใคร

เขาตองทำาอยางผมบางไหม

N: ในตกนแหละคะ หลงผาตดแลวประมาณ 1

สปดาห คณอยากคยกบเขาไหม

Pt: อยากคย อยเตยงไหน ผมจะไดไปคยกบเขา

(สหนาแสดงความสนใจ)

N: ถาอยางนนจะจดใหคณไดคยกบคนไขททำา

ผาตดมาแลว คณจะไดถามเขาวาเปนยงไงบาง

แลวคณอยากรอะไรเกยวกบการผาตดจะได

ถามเขา และถาผาตดแลวจะตองทำาตวอยางไรบาง

เปนการเตรยมตวไวกอน ดไหมคะ

Pt: ดครบ (ทาทางกระตอรอรน)

N: แตตอนน ดฉนนำาเอกสารมาใหคณอานกอน

ถาอานแลวคณยงมคำาถามหรอขอสงสยอะไร

สามารถซกถามดฉนเพมเตมไดนะคะ

Pt: ครบ ถาผมไดทำาตามทเราคยกนมา ผมกคง

สบายใจขน

Nurse Action

1. เปดโอกาสใหผปวยไดพดถงและบรรยาย

ความรสกเกยวกบความวตกกงวลในเรองการปฏบตตน

กอน-หลงผาตด

2. พยาบาลและผปวยรวมกนคนหาแนวทาง

ในการทจะชวยใหผปวยคลายความวตกกงวลเกยวกบ

เรองการปฏบตตนกอน-หลงผาตด

- แนะนำาใหผปวยพบแพทยผทจะทำาผาตด

เพอขอทราบขอมลเกยวกบการรกษา

- แนะนำาใหผปวยพดคยกบผปวยอนทไดรบการ

ผาตดเปลยนลนหวใจ และไดพดคยถงการปฏบตตน

กอน-หลงผาตด

- นำาเอกสารคมอการปฏบตตวกอน-หลงผาตด

เปลยนลนหวใจใหผปวยไดอาน

- เปดโอกาสใหผปวยไดซกถามขอมลทสงสย

เกยวกบเรองการปฏบตตวกอน-หลงผาตดเปลยนลนหวใจ

- ใหขอมลเพมเตมและตอบขอซกถามของ

ผปวยเกยวกบการปฏบตตนกอน-หลงผาตด

Page 105: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

93

กรตดตมและประเมนผล

การตดตามและการประเมนผล กระทำาเพอให

ทราบถงผลของการปฏสมพนธวามการปฏบตและบรรล

เปาหมายหรอไม ถาไมบรรลเปาหมาย พยาบาลและผปวย

จะมาแลกเปลยนขาวสารกนใหม โดยทบทวนปญหา

ตงเปาหมายรวมกน และหาแนวทางในการปฏบตรวมกน

ในบางปญหาอาจยงไมบรรลเปาหมาย เนองจากตองใช

เวลาในการปฏบตงาน ดงนน พยาบาลและผปวยควรตกลง

รวมกนเพอหาแนวทางในการปฏบตตอไป

กรเยยมครงท 1

ปญหท 1 ผปวยปฏบตตามทไดตกลงกนไว

ถาใหอาการเหนอยของผปวยดขน แตเมอทำากจกรรม

เปนเวลานานกยงมอาการเหนอยบาง ผลของพยาธสภาพ

ยงไมไดรบการแกไข (คอการผาตดเปลยนลนหวใจ) พยาบาล

ไดใหกำาลงใจผปวยในการปฏบตตนทถกตองตอไป

ปญหท 2 ผปวยปฏบตตามทตกลงกนไว เกด

Transaction แตยงไมบรรล Goal Achieve ดงน ผปวย

มสหนาสดชนขน พดคยมากขน แตผปวยบอกวายงม

ความรสกกงวลเกยวกบการผาตดและการปฏบตตว

หลงผาตดอย ทงๆ ทสามารถสาธตการปฏบตตวหลง

ผาตดไดถกตอง แตไมแนใจวาตนเองจะปฏบตไดจรงไหม

หลงผาตด แตผปวยบอกวาความรสกเกยวกบความวตก

กงวลนลดลงกวาในครงแรก ผปวยบอกวาอยากรวนผาตด

ทแนนอน พยาบาลใหผปวยระบายความรสกและให

กำาลงใจแกผปวย

กรเยยมครงท 2

ปญหท 1 อาการเหนอยของผปวยดขนมาก

จะมบางกนานๆ ครง พยาบาลใหกำาลงใจแกผปวยในการ

ปฏบตตวทถกตองตอไป

ปญหท 2 ปญหาไดรบการแกไขบางสวน แต

เนองจากสาเหตของปญหาในสวนทเหลอยงไมไดรบการ

แกไข คอ ยงไมไดรบการผาตดทำาใหผปวยยงกงวลอยวา

เมอไรจะไดรบการผาตด แตผปวยบอกวาเกยวกบเรอง

การปฏบตตวหลงผาตดไมมความกงวลแลว พยาบาลให

ผปวยระบายความรสก และใหกำาลงใจ

กรเยยมครงท 3

ปญหท 1 ผปวยไมมอาการเหนอยอก ปญหาน

ไดรบการแกไขหมดไป

ปญหท 2 ปญหายงคงเดม เนองจากยงไมได

นดวนผาตด พยาบาลใหผปวยระบายความรสกและ

ใหกำาลงใจ

สรปกรณศกษ

ผปวย เดกชายไทย มาโรงพยาบาลประจำา

จงหวดเพอมาตรวจ Echocardiogram หลงจากทำา

Echocardiogram มภาวะ shock จงไดรบการดแล

ในหนวยผปวยหนกโรคหวใจ เปนเวลา 3 วน อาการดขน

จงไดยายมาตกเดกปวยสามญ และไดรบการรกษาแบบ

ประคบประคอง ในระยะแรกยงมอาการเหนอยหอบ และม

Pulmonary edema รวมดวย แพทยจำากดนำาดม และใหยา

ขบปสสาวะ ผปวยอาการดขน แพทยวางแผนทจะผาตด

เปลยนลนหวใจ Aorta ขณะรบผปวยไวในความดแล

ผปวยมอาการเหนอยหอบเวลาปฏบตกจกรรม เชน การไป

อาบนำาทหองนำา หรอการทำากจกรรมทตองใชเวลาในการทำา

ทตอเนอง เมอพกอาการดขน เมอใหการดแล พยาบาลและ

ผปวยมปฏสมพนธตอกน เพอหาแนวทางในการแกไข

ปญหา โดยผปวยใหความรวมมอเปนอยางด หลงใหการ

ดแลพบวาผปวยไมเกดภาวะไดรบอากาศไมเพยงพอ

ผปวยสามารถสงเกตอาการเหนอยของตนเองได สามารถ

ปฏบตกจกรรมตางๆ ไดเหมาะสมกบอาการของตนเอง

และความถของอาการเหนอยนอยลง ยงกงวลวาเมอไร

จะไดผาตด สภาพผปวยกอนพนความดแล อาการ

เหนอยหอบดขน จะเหนอยเฉพาะเวลาทำากจกรรมตดตอกน

เปนเวลานาน แพทยยงไมกำาหนดวนผาตด สญญาณชพ

T 37. 2o C, R 22 ครง/นาท, P 90 ครง/นาท, BP

100/70 mm.Hg.

Page 106: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

94

ขอเสนอแนะเกยวกบกรนำทฤษฎน ไปใช

1. การพยาบาลจะตองอาศยการมปฏสมพนธ

ระหวางพยาบาลกบผ รบบรการ (Nutse-patient

interaction) เปนหลกสำาคญ

2. ทฤษฎน ไมเหมาะสมสำาหรบการนำาไปใช

กบผรบบรการท ไมสามารถมสวนรวมในการตดสนใจ

มปญหาดานการพด เชน ผปวยหมดสต ผปวยไมรสกตว

ทารกแรกเกด ผปวยอมพาต ไมสามารถสอสารทางวาจาได

และผปวยจตเวชทอย ในภาวะวกฤต เปนตน

เอกสารอางอง

ฟารดา อบราฮม. (2546). ปฏบตการพยาบาลตามกรอบทฤษฏการพยาบาล.กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล.

สรเกยรต อาชานภาพ. (2543). ตำาราการตรวจรกษาทวไป. กรงเทพฯ: พมพด.

King, I.M. (1971). Toward a theory for nursing: General concepts of human behavior. New York:

Wiley.

King, I.M. (1981). A theory for nursing, System, Concepts, Process. New York: Delmer Publishers.

Page 107: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

เตาเผาถานผลไมดดกลนOdors Absorbed Fruit Charcoal Furnace

ธรพงศ บรรกษ1 และ พงษสวสด คชภม1

95

บทคดยอ

การสรางเตาเผาถานผลไมเพอใชในการดดกลนนมจดมงหมายเพอสรางเตาเผาถานผลไมใหมประสทธภาพ

สงกวาเตาแบบถงนำามน 200 ลตรทชาวบานนยมใชกนอยในปจจบนเนองจากเตาแบบถงนำามน 200 ลตรยงมขอจำากด

บางประการ ทงดานความทนทาน ขอจำากดของเชอเพลงและระยะเวลาในการเผาถาน โดยไดนำาเอาหลกการเกยวกบ

การถายเทความรอน และคณสมบตของวสดทนไฟและนำาความรอน มาใชในการสรางเตาเผาถานผลไมแบบใหมทสามารถ

ควบคมอณหภมระหวางการเผาและลดการสญเสยพลงงานความรอนออกจากเตาไดเพอลดระยะเลาในการเผาใหเหมาะสม

กบการผลตถานผลไมดดกลนของอตสาหกรรมในครวเรอน เชอเพลงทใชไดแก ฟนไม กะลาปาลม และแกลบ (เชอเพลง

ธรรมชาตทหางาย) ทเตาตดตงเครองมอวดอณหภมเพอควบคมอณหภม ในการเผาตองสงเกตควนทออกจากปลองระบาย

อากาศซงชวงแรกของการเผาอณหภมควรอยในชวง100-170 องศาเซลเซยส จะมควนออกจากปลองหองอบ คอชวงของ

การระเหยของนำาในผลไม ชวงกลางของการเผาอณหภมสามารถใชอณหภมสงได 200-400 องศาเซลเซยส ควนจะหายไป

คอชวงการเผาไหมของเนอผลไม ชวงทสามควนจะลอยออกมาจากปลองหองอบอกครง คอผลไมกลายเปนถานหมดแลว

สามารถนำาออกจากเตามาพกใหเยนได ถานทไดมลกษณะสดำาสนท ไมแตกหกเสยหาย

คำสำคญ: เตาเผาถานผลไม, ถานผลไม

Abstract

This paper describes the experiment in building a fruit charcoal absorbs odors furnace that is

more efficient than a 200 litre oil furnace which is use in widely today. Factors which must be considered

when choosing the materials to build the furnace are the principles of heat transfer and conduction. So

it can control temperature, reduce loosing heat energy and reduce the time. The principle of the furnace

is use to combustible material, there are wood fuel and paddy husk which are controlled by people.

1อาจารยประจำา สาขาวชาวศวกรรมเครองกล คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 108: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

96

ควมนำ

เนองจากสถานการณ ทางการเกษตรไทยมก

ประสบปญหาผลไมลนตลาด ผลผลตมจำานวนมาก และ

เกดการเนาเสยเนองจากการระบายสตลาดไมทน วธการหนง

ทสามารถชวยแกปญหา การเนาเสยของผลไมโดยการ

นำาผลไมทเหลอเกนความตองการมาเผาทำาเปนถานผลไม

โดยใชงานในลกษณะถานผลไมดดกลน ซงผลไมท ได

ยงคงรปผลไมไวดงเดม เหมาะสำาหรบนำาไปวางในตเยน

ตรองเทา ตเสอผา ตกบขาว หรอบรเวณทมกลนอบชน

ถานผลไมดดกลนจงเปนอกชองทางรายไดทเกษตรกร

ชาวสวนผลไมสามารถผลตและจำาหนายเปนผลตภณฑ

ดดกลนและของฝาก หรอของทระลกได

วธการในการเผาถานผลไมมความยงยากกวา

การเผาถานไมธรรมดาเนองจากตองควบคมเกยวกบ

อณหภม และตองเผาในเตาอบอากาศ เพอใหผลไมคงรปได

ไมเกดการเสยหาย เตาท ใชในการเผาใชการดดแปลง

จากถงนำามน 200 ลตร และ 50 ลตรมาทำาเตาซงวธการ

ดงกลาวยงมปญหาในการควบคมอณหภมไดดเทาทควร

จงไดคดหาวธการออกแบบเตาเผาถานผลไมทมประสทธภาพ

ในการควบคมอณหภมและคงรปผลไมใหเกดการเสยหาย

นอยทสด เพอเปนการพฒนาเตาเผาถานผลไมในเชง

อตสาหกรรม

The beginning of burning is about the evaporation water from the fruit, which we have to observe the

smoke leak, the temperature is controlled about 100-170 oC. When the smoke leak declines, that

is the process of the fruit burning, the temperature is controlled about 200-400 oC, until there is a

smoke leak again and then we can bring fruit coal out of the furnace.

Keywords: fruit charcoal absorbs odors furnace, fruit charcoal absorbs odors

กรออกแบบและกรหสมรรถนะของเตเผ

กรคำนวณสมรรถนะของเตเผ

ประสทธภาพของเตาเผาจะเพมขนเมอมปรมาณ

เปอรเซนตของความรอนทถกถายเทไปยงกองวสดหรอ

ชนงานทอยภายในเตาเผาเพมขน และสามารถคำานวณ

ประสทธภาพของเตาเผาไดโดย 2 วธ คอวธการทางตรง

และวธการทางออม มรายละเอยด ดงน

1.วธกรทงตรง

คำานวณประสทธภาพของเตาเผาโดยการวด

ปรมาณความรอนทถกดดกลนโดยกองวสด และแบง

ปรมาณน ออกโดยใชปรมาณเชอเพลงทใชไปทงหมด

ประสทธภาพความรอนของเตา = ความรอน

ทไดจากกองวสด / ความรอนในเชอเพลงทถกใชไปในการ

ทำากองวสดใหรอน

การคำานวณปรมาณความรอน (Q) ทจะถกถายเท

ไปใหกองวสด โดยใชสมการตอไปน

Q = m x Cp (t1-t2) ( 1 )

โดยท

Q หมายถง ปรมาณความรอนของกองวสด

ในหนวย กโลแคลอร (kCal)

m หมายถง นำาหนกของกองวสด ในหนวย

กโลกรม (kg)

Cp หมายถง คาความจความรอนจำาเพาะเฉลย

ในหนวย กโลแคลอร / กโลกรม องศาเซลเซยส

t1 หมายถง อณหภมสดทายของกองวสด ใน

หนวยองศาเซลเซยส (oC)

Page 109: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

97

t2 หมายถง อณหภมสดทายกอนทจะเขาเตาเผา

ในหนวยองศาเซลเซยส (oC)

2.วธกรทงออม

คำานวณประสทธภาพของเตาเผาโดยวธการ

ทางออม เหมอนกบการประเมนประสทธภาพของหมอ

ไอนำา และมหลกการทงาย คอ ปรมาณการสญเสย

ความรอนจะถกหกออกจากความรอนทปอนใหกบเตาเผา

การสญเสยความรอนชนดตางๆ สวนคาประสทธภาพ

ความรอนสำาหรบเตาเผาทวไปในภาคอตสาหกรรมแสดง

ไวในตาราง 1

ตรง1

ประสทธ ภ าพความร อนของ เตา เผาท ว ไป ในภาค

อตสาหกรรม (BEE 2005)

ชนดของเตาเผา

คาประสทธภาพ

ความรอนปกต

(%)

1. เตาเผาอณหภมตำา

a. 540-980 oC (แบบเปนชดๆ) 20-30

b. 540-980 oC (แบบตอเนอง) 15-25

c. มขดลวดหลอม (Bell) แบบแผรงส 5-7

d. มแถบหลอมหม 7-12

2. เตาเผาอณหภมสง

a. แบบผลกดน แบบหมน 7-15

b. แบบหลอมเปนชด ๆ 5-10

3. เตาเผาตอเนอง

a. แบบ Hoffman 25-90

b. แบบทอ 20-80

4. เตาอบ

a. เตาอบแบบพนไฟทางออม (20-370 oC) 35-40

b. เตาอบแบบพนไฟทางตรง (20-370 oC) 35-40

กรออกแบบเตเผ

1.หลกกรทำงนของเตเผถนผลไมดดกลน

หลกการทำางานของเตาเผาถานผลไมดดกลน

เรมตงแตการนำาผลไมทตองการเผาใสตะแกรงบรรจเขาไป

ในกลองผลตภณฑ แลวใสเชอเพลงชวมวลในชองใส

เชอเพลงและจดไฟเมอเกดปฏกรยาการเผาไหมของ

เชอเพลง ปรมาณความรอนทไดจากปฏกรยาดงกลาว

จะถกถายเทใหแกผลไมทอย ในกลองผลตภณฑ โดย

ควบคมการเผาไหมใหเปนแบบไพโรไลซส (pyrolysis)

เนองจากกระบวนการไพโรไลซสแบบชา (slow pyrolysis)

ผลตถานไดถงประมาณ 30 % หรอ 40 % ของนำาหนก

ชวมวลทใชหลกการทำางานของเตาเผาถานผลไมดดกลน

สามารถแสดงในภาพ 1

ภพ1 แผนภาพหลกการทำางานของเตาเผาถานผลไม

ดดกลน

2.คณสมบตผลไมทเหมะสม

ผลไมท เหมาะแกการนำามาเผาทำาถานผลไม

ดดกลน ควรเปนผลไมเปลอกแขง และมนำานอย และ

ขนาดไมใหญนก เนองจากจะทำาใหถานผลไมคงรปไดด

และใชเวลาในการเผาไหมนอย ไมสนเปลองเชอเพลง

เชน ทเรยนลกเลก สบปะรด กลวย มงคด เปนตน

Page 110: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

98

3.กระบวนกรไพโรไลซส

กระบวนการไพโรไลซสคอ กระบวนการเปลยนแปลง

องคประกอบทางเคมของชวมวล โดยใชความรอนสง

ในสภาวะไรอากาศ เมอชวมวลโดนความรอนมากๆ โดยขาด

ออกซเจนจะเกดการแตกของพนธะโมเลกลในองคประกอบ

จากสายโซพนธะเคมยาวๆ กลายเปนสายโซสนๆ สวนทเปน

องคประกอบคารบอนระเหยได จะกลายเปนกาซเชอเพลง

บางสวนทถกควบแนนจะกลายเปนของเหลว ซงเรยกวา

นำามนชวภาพ สวนทเปนองคประกอบคารบอนระเหยไมได

กกลายเปนถานชาร กระบวนการไพโรไรซสแบบชาจะผลต

ถานไดประมาณ 30 % หรอ 40 % ของนำาหนกชวมวลทใช

ขณะท ในกระบวนการไฟโรไรซสแบบรวดเรว(fast or

flash pyrolysis) ผลผลตถานมปรมาณตำามากหรออาจ

ไมไดถานเลย

4.กรตรวจสอบคณภพถนผลไม

ผลผลตจากการเผาไหม คอถานผลไมซง หาก

ถานผลไมนนยงคงรปรางเดมไดมสดำา มคาไอโอดน

(สมบตการดดซบ) ไมนอยกวา 150 มลลกรม/กรมและ

คณสมบตอนๆ ตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนถานดดกลน

(มผช. 180/2546) แสดงวาถานผลไมทไดเปนผลตภณฑ

ถานผลไมดดกลน

5.วสดทใชในกรสรงเตเผถนผลไม

การสรางเตาเผาถานผลไมดดกลนการเลอกวสด

ท ใชสรางเตาไดเนนหลกการออกแบบเตาเผาถานท

สามารถใหปรมาณความรอนแกมวลชวภาพไดมากทสด

และมการสญเสยความรอนออกจากผนงเตานอยทสด

จงไดทำาการออกแบบเปนเตา 2 ชน ชนนอกทำาดวยวสด

กนความรอนและชนในทำาดวยวสดทมคณสมบตการนำา

ความรอนทด ซงวสดทใชแสดงในตารางท 2

ตรง2

วสดทใชสรางเตาลำาดบ วสด ปรมาณทใช โครงสรางของเตา

1 เหลกแผนหนา

3 มลลเมตร.

7.2 ตรม. ผนงเตาดานนอกสด

ฝาเปด-ปด ดานนอกสด

2 เหลกแผนหนา

1 มลลเมตร.

8.2 ตรม. ผนงเตาดานใน

ฝาเปด-ปด ดานใน

กลองใสผลตภณฑ

3 อฐทนไฟ 4

x 9

x 2.87 นว

250 กอน ชองวางระหวางผนงเตา

ดานนอกและดานใน

ชองวางระหวางฝาเปด -

ปดดานนอกและดานใน

โดยมรายละเอยดดงน

1. เหลกกลาคารบอนตำา

เหลกแผนขนาดความหนา 3 มลลเมตร และ

1 มลลเมตรเปน เหลกกลาคารบอนตำา (low carbon

steel) มคณสมบตคอมปรมาณคารบอนไมเกน 0.25%

มความแขงแรงตำา ขนรปงาย เชอมงาย และราคาไมแพง

และมคณสมบตการนำาความรอนทด

2. อฐทนไฟ

อฐทนไฟ มคณสมบตดงนคาความหนาแนน

1.96-2.03 g/cc ความพรน 21-23 % คาแรงกด

200-350 kg/cm2 คาความเคน 40-75 kg/cm2

การหดตวหลงการเผา -0.2 ถง -0.6 % อณหภมสงสด

1300 oC

3. เครองมอวดอณหภม ใชเทอรโมคปเปล ชนด

K มคณสมบตดงน

3.1 ใชสำาหรบการวดอณหภมในชวงสนๆ จะวด

ไดจาก -180 oC ถงประมาณ 1350 oC

3.2 สามารถใชวดในงานทมปฏกรยาออกซไดซ

หรอสภาวะแบบเฉอยไดดกวาแบบอนๆ

3.3 สามารถใชกบสภาพงานทมการแผรงส

ความรอนไดด

3.4 ใหอตราการเปลยนแรงเคลอนไฟฟาตอ

อณหภม ไดดกวาแบบอนๆ และมความเปนเชงเสน

มากทสด

Page 111: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

99

3.5 สามารถใชกบสภาพงานทมการนำาความรอน

ไดด

ตรง3

ตารางขนาดของเตาและเครองมอทใชอปกรณและสวนประกอบ ขนาด

1. ขนาดเตาชนนอกของหองเชอเพลง 120 x 120 x 117 cm

2. ขนาดเตาชนในของหองเชอเพลง 105 x 105 x 105 cm

3. ขนาดของหองอบผลไม 40 x 60 x 40 cm

4 ขนาดฝาของหองอบผลไม 40 x 40 cm

5 ขนาดฝาหองเชอเพลง 40 x 20 cm

6 ขนาดความหนาของฉนวน 10.16 x 22.86x 7.28 cm

7 เทอรโมคปเปล ชนด K

8 สายเทอรโมคปเปล ยาว 1 เมตร

9 หนาจออานคาอณหภม 10 digit

ภพ2 เตาเผาถานผลไมดดกลน

6.วธกรดแลรกษถนผลไมดดกลน

เนองจากผลไมเผาดดกลนมอายการใชงานได

เพยง 5-6 เดอนจงมขอแนะนำาการใชงาน หากใชครบ

15-20 วนแลวควรนำาถานไปตากแดด 1 วน แลวจง

นำาถาน กลบมาใชตอไดอก

ขอแนะนำาสำาหรบขนาดพนทการใชงาน หากเปน

พนทแคบเชน รถยนต ตเยน ตรองเทา 1ชนกเพยงพอ

หากเปนหองขนาด 3 x 4 ควรใชจำานวน 3 ชน แลวเพม

จำานวนตามอตราสวนของพนท

กรทดลองและผลกรทดลอง

กรวดผลกรเผถนผลไมดดกลน

การวดผลการเผาถานผลไมดดกลนแบงการ

ทดลองเปน 3 สวนไดแก

1. การทดลองหาอณหภมทเหมาะสมในการ

เผาถานผลไมชนดตางๆ

2. การทดลองเพอหาเวลาเหมาะสมทใชในการ

เผาผลไมชนดตางๆ ใหกลายเปนถานผลไมดดกลนได

อยางพอด

3. การทดสอบคณสมบตภายในของถานให

เปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑชมชนถานดดกลน (มผช.

180/2546)

3.1 ทดสอบหาคาการดดซบไอโอดนของถาน

ผลไม

3.2 ทดสอบหาคาความชนในถานผลไม

สำาหรบการวดผลขางตนผลไมทใชเปนตวอยาง

ในการเผาเปนถานผลไมดดกลนใชผลไม 3 ชนดไดแก

มงคด นอยหนา และสบปะรด ทมในฤดกาลทงนวธการ

เลอกผลไมจะตองเปนผลไมทเนอแขง เชอเพลงท ใช

สำาหรบเผาถานผลไมเนนเชอเพลงวสดธรรมชาตทมอย

ไดแก ฟนไม แกลบ และกะลาปาลม อปกรณทใชในการ

ทดสอบไดแก ตาชงสำาหรบชงมวลผลไมและเชอเพลง

เทอร โมคปเปลพรอมหนาจอดจตลเพอวดคาอณหภม

ภายในเตาเผาทงนในการทดสอบจดทวดอณหภมโดยใช

เทอร โมคปเปลมทงหมด 6 จดไดแก ชองเชอเพลง

ปลองเชอเพลง หองอบผลไม ปลองหองอบผลไม ผนงเตา

ดานนอก ฝาหองอบผลไมดานนอก ปมลมสำาหรบเปาลม

สชองเชอเพลงเพอใหฟนไมลกตดไฟ สวนการควบคม

อณหภมภายในเตาเผาใชวธปอนเชอเพลงดวยตวเองและ

ปดฝาเตาดานหลงเมออณหภมสงเกนเพอลดอณหภมลง

ในการวดผลนตองจดคาอณหภมจดตางๆ ทก 15 นาท

Page 112: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

100

ขนตอนกรทดลอง

1. ชงฟนไมและแกลบใสลงในชองเชอเพลงแลว

จดไฟโดยใชพดลม (blower) ชวยเปาลมเขาไปในชอง

เชอเพลงความรอนจะเรมกระจายเกดการพาความรอน

และนำาความรอนผานผนงกลองผลตภณฑอณหภม

ในกลองผลตภณฑจะคอยๆ สงขนเรอยๆ

2. ชงผลไมตามปรมาณทตองการแลวจดวาง

บนถาดนำาเขาสกลองผลตภณฑโดยตองจดเรยงใหเปน

ระเบยบและเวนระยะหางพอควรเพอใหความรอนกระจาย

ไดอยางทวถง

3. ดานนอกเตาตดตงเทอรโมคปเปลประจำาจด

และเรมวดคาอณหภมโดยวดอณหภมผลไมกอนเขาเตาเผา

และอณหภมเรมตนการเผากอน หลงจากนนจบเวลา

วดอณหภมทก 15 นาท เพอควบคมอณหภมในเตาเผา

ใหเปนไปตามทตองการตลอดการทดลองตองหมนเตม

เชอเพลงไม เปาลมเขาชองเชอเพลง และปด-เปดฝาเตา

ดานหลง

4. สงเกตปลองควนจากกลองผลตภณฑเมอ

เผาไดสกพกจะเรมมควนสขาวลอยออกมาทางปลองน นน

คอความชนหรอนำาทอย ในผลไมคอยระเหยและถก

ไลออกมาทางปลองระบายอากาศของกลองผลตภณฑ

เมอเผาตอไปเรอยๆ ควนจะเรมจางหายไปใหเผาตอไปอก

ระยะหนงจะมควนสขาวออกมาอกครง แลวจงเปดฝา

กลองผลตภณฑเพอนำาผลไมออกมาจากเตาเผา

5. นำาถานผลไมทไดมาชงมวลเพอคำานวณหา

ปรมาณนำาทม ในผลไมและตรวจสอบคณสมบตถาน

ผลไมวาเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑถานผลไมดดกลน

หรอไม

ผลกรทดลองเผถนผลไมดดกลน

1. การทดลองเพอหาชวงอณหภมทเหมาะสม

ในการเผาถานผลไมพบวาชวงอณหภมทเหมาะสมคอ

อณหภม 100-170 องศาเซลเซยสเปนชวงอณหภม

ทใชไลความชนออกจากผลไม ซงควรเปนอณหภมตำาๆ

กอนเพอปองกนการระเบดของผลไม เมอควนออกจาก

ปลองหองอบผลไมหมดสามารถใชอณหภมสงขนไดถง

300 - 400 องศาเซลเซยสระยะหนงแลวคอยลดอณหภม

ลงมาตำาอกเพออบผลไมใหสกกลายเปนถานทงขางนอก

และขางใน

ภพ3 ผลการเผาผลไมโดยใชความรอน 100-170

องศาเซลเซยส

2. การทดลองหาเวลาทเหมาะสมในการเผาผลไม

3 ชนดไดแก มงคด นอยหนา สบปะรดโดยการควบคม

อณหภมภายในกลองผลตภณฑใหอย ในชวง 100-170

องศาเซลเซยส พบวาเวลาทเหมาะสมในการเผามงคด

ใหกลายเปนถานคอ 4 ชวโมง นอยหนาใชเวลาในการเผา

ใหกลายเปนถาน 5 ชวโมง และสบปะรดใชเวลาในการเผา

ใหกลายเปนถาน 5 ชวโมง

ภพ5 ผลการเผามงคดทเวลาผานไป 4 ชวโมง

Page 113: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

101

ภพ6 ผลการเผานอยหนาทเวลาผานไป 5 ชวโมง

ภพ7 ผลการเผาสบปะรดทเวลาผานไป 5 ชวโมง

สรปผลและขอเสนอแนะ

สรปผลกรทดสอบ

จากการทดลองเผาถานผลไมตวอยาง 3 ชนด

ไดแก มงคด นอยหนา สบปะรดพบวาอตราการผลตท

เหมาะสมทของเตาเผาถานผลไมแบบอบอากาศนคอ 3

กโลกรมของผลไมเนองจากการทดลองจะเหนวาปรมาณ

เชอเพลงทใชในการเผาผลไมขนาด 1 กโลกรม 2 กโลกรม

และ 3 กโลกรมไมมความแตกตางกนมากนก ทงนยง

ขนอยกบชนดผลไมถาผลไมมขนาดเลกสามารถใสลง

ในหองอบผลไมไดเพมขน รายละเอยดผลการทดสอบ

ดงตาราง 4, 5 และ 6

ตรง4

ผลการศกษาการเผาถานมงคดขอกำาหนด ปรมาณ หนวยวด

ปรมาณเชอเพลงทใชตอการเผา

1 ครง

14-16 กโลกรม

เวลาทใชเผาถานผลไมตลอดการเผา 3-4 ชวโมง

อณหภมโดยเฉลยในหองเชอเพลง 215 องศาเซลเซยส

อณหภมโดยเฉลยในหองอบผลไม 162 องศาเซลเซยส

นำาหนกผลไมกอนการเผา 3.00 กโลกรม

นำาหนกผลตภณฑถานผลไมทได

หลงการเผา

0.2 กโลกรม

การดดซบคาไอโอดนของถานผลไม 125 มลลกรมตอกรม

คาความชนของถานผลไม 2.28 % รอยละโดยนำาหนก

ตรง5

ผลการศกษาการเผาถานนอยหนาขอกำาหนด ปรมาณ หนวยวด

ปรมาณเชอเพลงทใชตอการเผา

1 ครง

23-25 กโลกรม

เวลาทใชเผาถานผลไมตลอดการเผา 5-6 ชวโมง

อณหภมโดยเฉลยในหองเชอเพลง 200 องศาเซลเซยส

อณหภมโดยเฉลยในหองอบผลไม 127 องศาเซลเซยส

นำาหนกผลไมกอนการเผา 3 กโลกรม

นำาหนกผลตภณฑถานผลไมทได

หลงการเผา

0.3 กโลกรม

การดดซบคาไอโอดนของถานผลไม 105 มลลกรมตอกรม

คาความชนของถานผลไม 2.63 % รอยละโดยนำาหนก

Page 114: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

102

ตรง6

ผลการศกษาการเผาถานสบปะรดภแลขอกำาหนด ปรมาณ หนวยวด

ปรมาณเชอเพลงทใชตอการเผา

1 ครง

23-25 กโลกรม

เวลาทใชเผาถานผลไมตลอดการเผา 5-6 ชวโมง

อณหภมโดยเฉลยในหองเชอเพลง 217 องศาเซลเซยส

อณหภมโดยเฉลยในหองอบผลไม 137 องศาเซลเซยส

นำาหนกผลไมกอนการเผา 3 กโลกรม

นำาหนกผลตภณฑถานผลไมทได

หลงการเผา

0.31 กโลกรม

การดดซบคาไอโอดนของถานผลไม 150 มลลกรมตอกรม

คาความชนของถานผลไม 2.81 % รอยละโดยนำาหนก

กรวเคระหจดคมทน

ในการลงทนขนตน 10,447 บาท ทำาการผลต

โดยอตราการผลต 2-3 กโลกรม/ครง และในระดบราคา

การจำาหนาย 10-15 บาทตอลกแลวแตชนดและขนาด

ของผลไมหรออาจจำาหนายเปนชดทงนขนอยกบการ

ออกแบบบรรจภณฑ 20-50 บาท/ชด จะมระยะเวลา

คนทนประมาณ 2 เดอน

เอกสารอางอง

นกสทธ ควฒนาชย. (2540). การถายเทความรอน (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Designation: D 2867-04 Standard Test Methods for Moisture in Activated Carbon1. ASTM International,

100 Barr Harbor Drive, Po Box c700 West Conshohocken, PA 19428-2959, United States.

Designation: D 4607-94 (Reapproved) Standard Test Methods for Determination of lodine Number of

Activated Carbon1. ASTM International, 100 Barr Harbor Drive, Po Box c700 West Conshohocken,

PA 19428-2959, United States.

สาระความรกฎระเบยบมาตรฐานผลตภณฑชมชนถานดดกลน. คนจาก http://charcoal.snmcenter.com/

charcoalthai/ standard1 .php

Page 115: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

การทดสอบเปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนในฉนวนอากาศโดยใชอเลกโตรดแบบระนาบ-ระนาบ

และแกปทรงกลมขนาด 5 และ 25 เซนตเมตรComparative Experiment of Breakdown Voltage in Air Insulation

of Plane-Plane Electrode

and Sphere Gap Diameter Size of 5 and 25 Centimeters

ธนากร นำาหอมจนทร 1

103

บทคดยอ

งานวจยนนำาเสนอผลการทดสอบเปรยบเทยบแรงดนไฟฟาเบรกดาวนในฉนวนอากาศ โดยใชอเลกโตรดระนาบ-

ระนาบ ขนาดเสนผานศนยกลาง 9 เซนตเมตร หนา 0.5 เซนตเมตร และแกปทรงกลมตามมาตรฐาน IEC 60052

ขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25 เซนตเมตร ในระยะแกป 1 ถง 5 มลลเมตร ทำาการทดสอบและวดดวยแรงดนสง

กระแสตรงขวบวก ตามมาตรฐาน IEC 60060-1 และ IEC 60060-2 โดยผลการทดสอบมดงน คาแรงดนไฟฟาเบรกดาวน

เฉลย มคา 3.21 ถง 16.01, 4.70 ถง 17.56 และ 4.25 ถง 16.86 กโลโวลต ตามลำาดบ คาความคงทนตอความเครยด

สนามไฟฟา เบรกดาวน 3.21, 3.86 และ 3.58 กโลโวลตตอมลลเมตร ตามลำาดบ ผลจากการทดสอบและวเคราะห

สามารถนำาไปใชในการออกแบบวสดฉนวนสำาหรบอปกรณไฟฟาแรงสงกระแสตรงไดอยางเหมาะสมตอไปในอนาคต

คำสำคญ: ฉนวนอากาศ, แรงดนไฟฟาเบรกดาวน, อเลกโตรดระนาบ-ระนาบ, แกปทรงกลม

Abstract

This paper presents the comparative experiment of breakdown voltage in air insulation of

plane-plane electrodes with a diameter of 9 centimeters, a thickness of 0.5 centimeters and sphere gap

diameters of 5 and 25 centimeters, according to IEC 60052 standard at 1 to 5 millimeter gap distance.

The experiments use DC high-voltage, positive-polarity testing, according to IEC 60060-1 and IEC

60060-2 standards. The tests results show: average breakdown voltages are between 3.21 to 16.01, 4.70

to 17.56 and 4.25 to 16.86 kilovolt respectively; electric field stresses are 3.21, 3.86 and 3.58 kilovolt

per millimeter respectively. These test results and analyses can be utilized to design the insulator

material of DC high-voltage electric equipment more adequately in the future.

Keywords: air insulation, breakdown voltage, plane-plane electrode, sphere gap

1อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 116: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

104

ควมนำ

ฉนวนกาซทมความสำาคญในระบบสงจายกำาลง

ไฟฟาแรงสง คอ ฉนวนอากาศ ซงเปนฉนวนทมราคาถก

ขอดของฉนวนกาซ คอ เมอเสยสภาพความเปนฉนวน

หรอเกดการเบรกดาวนแลว จะสามารถกลบคนสภาพ

ความเปนฉนวนไดหลงจากการเบรกดาวนผานพนไปแลว

เชนเดยวกบฉนวนเหลว ในขณะทฉนวนแขงจะเสยสภาพ

การเปนฉนวนอยางถาวรเมอเกดการเบรกดาวน (ศรวฒน

โพธเวชกล, 2546; สำารวย สงขสะอาด, 2549; Kuffel,

Zaengl, & Kuffel, 2000; Naidu, & Kamaraju, 1996)

ในปจจบนประเทศไทยมการสงจายพลงงาน

ไฟฟาดวยระบบไฟฟาแรงสงกระแสตรง เชอมโยงระหวาง

ระบบไฟฟาของประเทศไทยกบประเทศมาเลเซย เพอ

ทำาการซอ - ขายพลงงานไฟฟา ตงแตป 2545 (ยทธชย

ศลปวจารณ, 2554)

จากขอมลขางตน จงมแนวคดทจะทำาการทดสอบ

เปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนในฉนวนอากาศ

ซงใชอเลกโตรดระนาบ-ระนาบ และอเลกโตรดทรงกลม

ขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25 เซนตเมตร ตามมาตรฐาน

IEC 60052 (IEC std. 60052, 2002) กำาหนด เพอ

เปรยบเทยบผลอนเนองมาจากรปลกษณะของอเลกโตรด

โดยทดสอบดวยไฟฟาแรงดนสงกระแสตรงขวบวก เพอ

ใหทราบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนของฉนวนอากาศใน

ไฟฟาแรงดนสงกระแสตรงจากรปลกษณะของอเลกโตรด

และระยะแกปททำาการทดสอบ ซงจะนำาไปใชออกแบบ

ฉนวนอากาศสำาหรบอปกรณไฟฟาแรงสงกระแสตรงได

อยางเหมาะสมตอไปในอนาคต

คณสมบตทงไฟฟของฉนวนอกศ

อากาศ เปนฉนวนกาซทเปนทงฉนวนหลกและเปน

ตวกลางในการถายเทความรอนในดานวศวกรรมไฟฟา

แรงสง รวมถงใชในดานการเรยนการสอนและการวจย

คณสมบตทางไฟฟาของฉนวนอากาศทสำาคญมดงน มคา

ความคงทนตอความเครยดสนามไฟฟา เบรกดาวนประมาณ

25 กโลโวลตตอเซนตเมตร สามารถแทรกซมในชองวาง

ตางๆ ของอปกรณ เพอระบายความรอนไดด ไมตดไฟงาย

ดบอารคทางไฟฟาได และสามารถคนตวเปนฉนวนไดอกครง

หลงจากเกดการเบรกดาวน อกทงใชในการออกแบบสราง

อปกรณการทดสอบและงานวจยทางดานวศวกรรมไฟฟา

แรงสงอยางแพรหลาย (ศรวฒน โพธเวชกล, 2546; สำารวย

สงขสะอาด, 2549; Kuffel, Zaengl, & Kuffel, 2000;

Naidu, & Kamaraju, 1996)

ลกษณะรปแบบสนามไฟฟาโดยทวไป แบงออก

ได 2 ชนด คอ สนามไฟฟาสมำาเสมอ (I) และสนามไฟฟา

ไมสมำาเสมอ ชนดไมสมำาเสมอแบงเปน 2 แบบ คอ

แบบไมสมำาเสมอเลกนอย (II) และแบบไมสมำาเสมอสง

(III) สนามไฟฟาจะขนอยกบรปลกษณะของอเลกโตรด

(ศรวฒน โพธเวชกล, 2546; สำารวย สงขสะอาด, 2549)

แสดงดงภาพ 1

ภพ 1 อเลกโตรดทมลกษณะสนามไฟฟาแบบตางๆ

โดยท I : uniform field

II : slightly nonuniform field

III : highly nonuniform field

คาความคงทนตอแรงดนไฟฟาของวสดฉนวน

สวนใหญจะเปนคาทางสถตหรอเปนคาโดยประมาณ มกจะ

กำาหนดดวยคาความเครยดสนามไฟฟาแรงสงสด (Emax

)

ทเกดขน ณ จดใดจดหนงระหวางอเลกโตรดในขณะท

เบรกดาวนเรมเกดขน

ในกรณสนามไฟฟาไมสมำาเสมอ ความเครยด

สนามไฟฟาสงสดจะอยบรเวณจดปลายของอเลกโตรด

เมอระยะหางออกไปจากผวอเลกโตรด คาความเครยด

สนามไฟฟาจะลดลงอยางรวดเรว แสดงดงภาพ 2

Page 117: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

105

ภพ 2 การกระจายสนามไฟฟาของอเลกโตรดรปลกษณะ

ตางๆ

ผลของลกษณะสนมไฟฟตอกรเกด เบรกดวน

ในกรณสนามไฟฟาของอเลกโตรดเปนแบบ

สมำาเสมอ หรอไมสมำาเสมอเลกนอย (แฟคเตอรสนามไฟฟา * มคาสง) แรงดนเรมตนทเกดการเปลยนแปลงในชวง

แกประหวางอเลกโตรด จะเปน เบรกดาวนโดยตรง โดยไมม

โคโรนาเกดขนกอน เบรกดาวน แตในกรณทอเลกโตรด

เปนแบบสนามไฟฟาไมสมำาเสมอสง (คาแฟคเตอร * มคา

ตำา) คาแรงดนเบรกดาวน (Ub) มคาสงกวาแรงดนเรมตน

(Ui) คอ เมอไดเงอนไขของแรงดนเรมตนเปลยนแปลง

จะไมเกดเบรกดาวนแตจะเรมเกดโคโรนา ถาจะให

เบรกดาวนจะตองเพมแรงดนใหสงขนอก คาแรงดน

เรมตนอาจเขยนไดดงสมการ (1)

Ui = E

i x d x * (1)

โดยท Ui คอ แรงดนเรมตน หนวย kV

Ei คอ E

max จากแรงดนเรมตน U

i หนวย kV/

mm

ในกรณทอเลกโตรดสนามไฟฟาสมำาเสมอ หรอ

ไมสมำาเสมอเลกนอย คา Ui กคอ U

b และ E

i กคอ E

b ถาเปน

อเลกโตรดสนามไฟฟาไมสมำาเสมอสง Ub > U

i (ศรวฒน

โพธเวชกล, 2546; สำารวย สงขสะอาด, 2549; Kuffel,

Zaengl, & Kuffel, 2000; Naidu, & Kamaraju, 1996)

คาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนของแกปทรงกลม

ตามมาตรฐาน IEC 60052 (IEC std. 60052, 2002)

ทระยะแกป 1.0 ถง 5.0 มลลเมตร แสดงดงตาราง 1

ตรง 1

แรงดนไฟฟาเบรกดาวนตามมาตรฐาน IEC 60052

ทระยะแกป 1-5 มลลเมตร (หนวย: กโลโวลต)

Gap spacing

(mm)

Sphere diameter (cm)

2 5 6.25 10 12.5 15

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

4.7

8.0

11.2

14.4

17.4

8.0

11.2

14.3

17.4

14.2

17.2 16.8 16.8 16.8

อเลกโตรดทใชในกรทดสอบ

การทดสอบจะใชอเลกโตรดแบบระนาบ-ระนาบ

ในฉนวนอากาศ ทระยะแกป 1-5 มลลเมตร อเลกโตรด

ทใชกลงขนรปจากอลมเนยม ขนาดของอเลกโตรดทใช

ในการทดสอบ แสดงดงภาพ 3

แกปทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25

เซนตเมตรอางองขนาดตามมาตรฐาน IEC 60052 (IEC

std. 60052, 2002) การจดวางแกปทรงกลมจะขนอยกบ

ขนาดของอเลกโตรด โดยอเลกโตรดทมขนาดเสนผาน

ศนยกลางไมเกน 25 เซนตเมตร จะจดวางในลกษณะ

แกปแนวนอน แสดงดงภาพ 4 อเลกโตรดทมขนาดเสนผาน

ศนยกลาง 25 เซนตเมตรขนไป จะจดวางในลกษณะแกป

แนวดง แสดงดงภาพ 5

ภพ 3 ขนาดของอเลกโตรดทใชในการทดสอบ

Page 118: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

106

ภพ 4 การจดวางแกปทรงกลมแนวนอน

Note . from “High Voltage Engineering:

Fundamentals”, by Kuffel, Zaengl, & Kuffel,

(2000), Newnes: Great Britain. p.81.

ภพ 5 การจดวางแกปทรงกลมแนวดง

Note . from “High Voltage Engineering :

Fundamentals”, by Kuffel, Zaengl, & Kuffel,

(2000), Newnes: Great Britain. p. 80.

วงจรกรทดสอบและระบบวดแรงดนสง

ระบบวดแรงดนสงเบองตน ประกอบดวย 2 ระบบ

คอ ระบบสรางแรงดนสง และระบบวดแรงดนสง ซงทง 2

ระบบท ใชในการทดสอบจะเปนไปตามมาตรฐาน IEC

60060-1 (IEC std. 60060-1, 1989) และ IEC 60060-2

(IEC std. 60060-2, 1994) กำาหนดดงน แรงดนไฟฟา

กระแสสลบทใชในการทดสอบแสดงในคารากกำาลงสอง

เฉลย (RMS value) มความถอยในชวง 45 - 65 เฮรตซ

รปคลนของแรงดนเปนไซนซอยดทงครงคาบบวกและลบ

มคาความคลาดเคลอนไมเกนรอยละ +- 1 ตลอดการทดสอบ

แรงดนสงกระแสตรงท ใชในการทดสอบ มแฟคเตอร

ระลอกไมเกนรอยละ 3 คาความคลาดเคลอนไมเกนรอยละ

+- 1 เมอชวงเวลาการทดสอบตำากวา 60 วนาท และคาความ

คลาดเคลอนไมเกนรอยละ +- 3 เมอชวงเวลาการทดสอบ

เกนกวา 60 วนาท ระบบวดแรงดนสงมความคลาดเคลอน

ไมเกนรอยละ +- 3 และสเกลแฟคเตอรของอปกรณวด

แรงดนสงมคาความคลาดเคลอนไมเกนรอยละ +- 1 โดยม

อตราการเพมแรงดน 1 กโลโวลตตอวนาท (successive

discharge tests) กระบวนการทดสอบฉนวนอากาศเปนไป

ตามมาตรฐาน IEC 60052 (IEC std. 60052, 2002)

กำาหนด ในการทดสอบจะทำาการทดสอบหาคาแรงดนไฟฟา

เบรกดาวนดวยแรงดนสงกระแสตรงขวบวกและลบ เพอ

หาคาเฉลย Ub จากการทดสอบจำานวน 10 ครง วงจรและ

อปกรณทใชในการทดสอบหาคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวน

ในฉนวนอากาศ โดยใชแรงดนสงกระแสตรงขวบวก

แสดงดงภาพ 6

ภพ 6 วงจรการทดสอบ

Page 119: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

107

จากภาพ 6 โดยท

VR คอ แหลงจายแรงดนไฟฟากระแสสลบ

ปรบคาไดควบคมดวย PLC (ธนากร นำาหอมจนทร,

อตกร เสรพฒนานนท และ พงษสวสด คชภม, 2550)

TT คอ หมอแปลงทดสอบแรงสง 220V/

20kV

UL คอ แรงดนดานแรงตำากระแสสลบ

UH(ac)

คอ แรงดนดานแรงสงกระแสสลบ

UH(dc)

คอ แรงดนดานแรงสงกระแสตรง

Rd คอ ความตานจำากดกระแส

D คอ เสนผานศนยกลางอเลกโตรดทรงกลม

S คอ ระยะชองวางระหวางอเลกโตรด

CM คอ โวเตจด ไวเดอรแบบตวเกบปะจ

พกดแรงดน 150 kV (อตกร เสรพฒนานนท, ธนากร

นำาหอมจนทร, พงษสวสด คชภม และ สพศ บญรตน, 2551)

RM คอ โวเตจดไวเดอรแบบตวตนทาน พกด

แรงดน 100 kV

V คอ ดจทลมลตมเตอร (True RMS

digital multimeter)

ผลกรทดสอบและวจรณ

ภาพถายเบรกดาวนระหวางอเลกโตรด แบบ

ระนาบ-ระนาบ แกปทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5

และ 25 เซนตเมตร ขณะทดสอบ แสดงดง ภาพ 7 - 9

ตามลำาดบ

ภพ 7 ภาพถายการเกดเบรกดาวนภายในอเลกโตรด

ระนาบ-ระนาบ

ภพ 8 ภาพถายการเกดเบรกดาวนภายในแกปทรงกลม

ขนาดอเลกโตรดทรงกลม 5 เซนตเมตร

ภพ 9 ภาพถายการเกดเบรกดาวนภายในแกปทรงกลม

ขนาดอเลกโตรดทรงกลม 25 เซนตเมตร

คาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนเฉลย Ub (AVG)

จาก

การทดสอบ 10 ครง ของอเลกโตรดระนาบ-ระนาบ

แกปทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25 เซนตเมตร

ในฉนวนอากาศ ทระยะแกป 1 ถง 5 มลลเมตร โดยใช

แรงดนสงกระแสตรงขวบวก แสดงดงตาราง 2

ตรง 2

คาเฉลยแรงดนเบรกดาวนในฉนวนอากาศGap spacing;

d (mm)

Breakdown voltage; Ub(AVG)

(kV)

plane-plane Sphere 5 cm Sphere 25 cm

1 3.21 4.70 4.25

2 6.42 7.53 7.05

3 9.61 11.02 10.14

4 12.84 14.59 13.50

5 16.01 17.56 16.86

Page 120: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

108

จากตาราง 2 สามารถแสดงการเปรยบเทยบ

คาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนเฉลย Ub (AVG)

ของอเลกโตรด

ระนาบ-ระนาบ แกปทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5

และ 25 เซนตเมตร ในฉนวนอากาศ ทระยะแกป 1 ถง

5 มลลเมตร ดงภาพ 10

ภพ 10 การเปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวน

จากการทดสอบ โดยใชอเลกโตรดระนาบ-ระนาบ แกป

ทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25 เซนตเมตร

จากคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนเฉลย Ub (AVG)

ดงตาราง 2 และสมการ (1) จะสามารถวเคราะหหาคา

ความคงทนตอความเครยดสนามไฟฟาเบรกดาวน (Eb) ได

ดงตาราง 3

ตรง 3

คาความคงทนตอความเครยดสนามไฟฟาเบรกดาวนplane-plane Sphere

5 cm

Sphere

25 cm

Eb (kV/mm) 3.21 3.86 3.58

สรป

ผลจากการทดสอบเปรยบเทยบคาแรงดนไฟฟา

เบรกดาวนจากการทดสอบ โดยใชอเลกโตรดระนาบ-

ระนาบ แกปทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25

เซนตเมตร ในฉนวนอากาศ ทระยะแกป 1 ถง 5 มลลเมตร

โดยใชแรงดนสงกระแสตรงขวบวก กระบวนการทดสอบ

และระบบวดแรงดนสงอางองตามมาตรฐาน IEC 60060-1

และ IEC 60060-2 กำาหนด สภาวะแวดลอมขณะทดสอบ

ดงน อณหภม 22 องศาเซลเซยส ความดนบรรยากาศ

748 มลลเมตรปรอท ความชนสมพทธ 73 เปอรเซนต

พบวา คาแรงดนไฟฟาเบรกดาวนเฉลย Ub (AVG)

มคา 3.21

ถง 16.01, 4.70 ถง 17.56 และ 4.25 ถง 16.86 กโลโวลต

ตามลำาดบโดยมคาความคงทนตอความเครยดสนามไฟฟา

เบรกดาวน 3.21, 3.86 และ 3.58 กโลโวลตตอมลลเมตร

ตามลำาดบ

จากการทดสอบหาคาแรงดนไฟฟาเบรกดาวน

โดยใชอเลกโตรดระนาบ-ระนาบ แกปกลมตามมาตรฐาน

IEC 60052 ขนาดเสนผานศนยกลาง 5 และ 25 เซนตเมตร

ในระยะแกป 1 ถง 5 มลลเมตร ซงอเลกโตรดมรปลกษณะ

แตกตางกนพบวา ทระยะแกปเทากนแรงดนไฟฟา

เบรกดาวนจะมคาไมเทากน ทงนเปนผลจากรปลกษณะ

ของอเลกโตรดไมเทากน ซงจะสงผลตอคาแฟคเตอร

สนามไฟฟา (field utilization factor; *) ของอเลกโตรด

และคาแรงดนไฟฟา เบรกดาวนอกดวย โดยอเลกโตรด

แบบระนาบจะมคาแฟคเตอรสนามไฟฟาสงกวาอเลกโตรด

แบบทรงกลม และอเลกโตรดแบบทรงกลมจะมคาแฟคเตอร

สนามไฟฟาแปรผนตามขนาดเสนผานศนยกลาง แรงดน

ไฟฟาเบรกดาวนจะแปรผกผนกบแฟคเตอรสนามไฟฟา

ของอเลกโตรดแตละรปลกษณะ ดงแสดงในสมการท (1)

จากความแตกตางของรปลกษณะอเลกโตรดทใชในการ

ทดสอบและผลการวเคราะหจะสามารถนำาไปใชในการ

ออกแบบวสดฉนวนสำาหรบอปกรณไฟฟาแรงสงกระแสตรง

ไดอยางเหมาะสมตอไปในอนาคต

Page 121: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

109

เอกสารอางอง

ธนากร นำาหอมจนทร, อตกร เสรพฒนานนท, พงษสวสด คชภม. (2550). แหลงจายแรงดนไฟฟากระแสสลบปรบคาได

ควบคมดวยโปรแกรมเมเบลลอจกคอนโทรล. วารสารวศวกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยรงสต, 10(1), 32-37.

ยทธชย ศลปะวจารณ. (2554). การสงจายกำาลงไฟฟาแบบ HVDC. คนเมอ 12 สงหาคม 2554, จาก http://

thailandindustry.com/guru/view.php?id=12923&section=9. 2554.

ศรวฒน โพธเวชกล, (2546). เอกสารประกอบการสอนวศวกรรมไฟฟาแรงสงขนสง. กรงเทพมหานคร: ภาควชา

วศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

สำารวย สงขสะอาด. (2549). วศวกรรมไฟฟาแรงสง. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อตกร เสรพฒนานนท, ธนากร นำาหอมจนทร, พงษสวสด คชภม และ สพศ บญรตน. (2551). การออกแบบและสราง

โวลเตจดไวเดอร แบบตวเกบประจขนาด 150 กโลโวลตสำาหรบวดแรงดนสงกระแสสลบ. วารสารวชาการ

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย, 2(1). 19-25.

International Electrotechnical Commission, (1989). High-voltage test techniques Part 1: General

definitions and test requirements. IEC std. 60060-1, Second edition, 1989-11. Switzerland,

Geneva .

International Electrotechnical Commission, (1994). High-voltage test techniques Part 2: Measuring

System. IEC std. 60060-2, Second edition, 1994-11. Switzerland, Geneva .

International Electrotechnical Commission, (2002). Voltage measurement by means of standard air gaps.

IEC std. 60052, Switzerland, Geneva .

Kuffel, E., Zaengl, W. S. & Kuffel, J. (2000). High Voltage Engineering :Fundamentals (2 nd. ed.).

Great Britain: Butterworth-Heinemann.

Naidu, M. S. & Kamaraju, V. (1996). High Voltage Engineering (2 nd. ed.). New York: McGraw-Hill.

Page 122: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

การออกแบบวงจรอเลกทรอนกสกำาลงสำาหรบรถไฟฟาทใชระบบพลงงานแสงอาทตยA Design of a Power Electronics Circuit

for a Solar-Electric Car

ปฏภาณ เกดลาภ1, ชตพนธ อยายโสม1, สพศ บญรตน2

110

บทคดยอ

งานวจยนนำาเสนอการออกแบบและสรางรถไฟฟา ประกอบดวยลอทงหมด 3 ลอ คอ ลอหนา 2 ลอ ลอหลง

1 ลอ โดยขบเคลอนทลอหลง สวนลอหนาใชในการบงคบเลยว ใชมอเตอรกระแสตรง 24 โวลต 2500 รอบตอนาท

แหลงจายทใชคอแบตเตอรขนาดแรงดน 12 โวลต 35 แอมแปร-ชวโมง และใชวงจรบสตคอนเวอรเตอร เพอควบคม

การจายแรงดนจากแบตเตอรไปใหกบมอเตอร โดยสามารถปรบแรงดนจากแหลงจาย 12 โวลต ใหเพมขนจนถง 30 โวลตได

เพอเพมแรงดนอนพททปอนใหกบมอเตอรของรถ ผลทไดคอ รถไฟฟาสามารถเรงความเรวสงสดได 51.6 กโลเมตร

ตอชวโมงได รถไฟฟาทออกแบบสรางสามารถขบได 1ชวโมง 41 นาท หรอระยะทางประมาณ 32.5 กโลเมตร ดวยความเรว

เฉลย 18.12 กโลเมตรตอชวโมง ตอการอดประจแบตเตอร 1 ครง

คำสำคญ: รถไฟฟา, วงจรอเลกทรอนกสกำาลง, วงจรบสตคอนเวอรเตอร

Abstract

This research presents the design and construction of an electric car. The car has three wheels,

two front drive wheels and one rear wheel for steering. The drive wheels utilize a 24V, 2500 rpm

direct current motor. A voltage regulator with a rheostat converts the 12V, 35 Ah battery supply to 24V

for the drive motor. Adjusting the rheostat increases/decreases speed. The car can reach a masimum

speed of 51.6 kph and has a range of 1 hour 41 minutes, or 32.5 km at an average speed of 18.2 kph

on a single charge.

Keywords: electric car high speed, boost converter

1อาจารยประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย2เจาหนาทประจำาสาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 123: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

111

ควมนำ

ปจจบนพลงงานทางเลอกมความจำาเปนอยางยง

เพราะพลงงานทใชเปนพลงงานทใชแลวหมดไป ซงนบวน

จะหายากและมราคาแพงขน นำามนดบและกาซธรรมชาต

กมแนวโนมวาราคาไดเพมสงขนเรอยๆ ทำาใหมนษยหนมา

ใชทรพยากรอนๆ แทนนำามนเพอเปนเชอเพลงใหกบรถ

ทนยมและกำาลงไดรบความสนใจอยางมากในประเทศไทย

คอ กาซธรรมชาต แตเมอผานการเผาไหมแลว กยงม

การปลอยไอเสยออกมาดวย ดงนนจงมการคดคนนำา

พลงงานไฟฟามาใชกบรถ ซงไมตองใชนำามนเชอเพลง

ในการเผาไหม นนคอ รถไฟฟา ซงพลงงานไฟฟาไดจาก

แผงโซลารเซลลทรบพลงงานและอดประจเกบไวใน

แบตเตอร เพอใชเปนพลงงานในการขบเคลอนมอเตอร

ไฟฟาใหกบรถไฟฟา(วระเชษฐ ขนเงน และวฒพล

ธาราธรเศรษฐ, 2550)

จากเหตผลดงทกลาวมา ทำาใหผวจยเหนความ

สำาคญจงไดมการศกษาและออกแบบสรางรถไฟฟาขน

โดยใชวงจรอเลกทรอนกสกำาลงเปนตวสงจายพลงงาน

นนคอวงจรบสตคอนเวอรเตอร เนองจากมความเหมาะสม

มากทสดเมอนำามาใชกบรถไฟฟา หลงจากท ไดมการ

ทดลองใชวงจรคอนเวอรเตอรในแตละชนด

วตถประสงคของกรวจย

เพอศกษาการใชวงจรอเลกทรอนกสกำาลงในการ

สงผานพลงงานในการขบเคลอนรถไฟฟา โดยใชมอเตอร

ไฟฟากระแสตรง

ทฤษฎทเกยวของ

วงจรทบระดบแรงดน (Boots Converter)

ภพ 1 วงจรทบระดบแรงดน (boost converter)

หลกการทำางานของวงจรบสตคอนเวอรเตอร

วงจรวงจรบสตคอนเวอรเตอร คอวงจรททำาการ

เพมระดบแรงดนไฟฟาดานออกใหสงกวาแรงดนไฟฟา

ดานเขา โดยเมอสวตซนำากระแส แรงดนไฟฟาดานเขา

จะมคาเทากบแรงดนไฟฟาดานออกโดยทนท จากนน

สามรถปรบเพมระดบแรงดนไฟฟาโดยการปรบคา

อตราสวนของแรงดนไฟฟาดานออกตอแรงดนไฟฟา

ดานเขาไดจากการปรบคา ดวต ไซเคล ดงแสดงในตาราง 1

ตรง 1

อตราขยายแรงดนเมอมการปรบเปลยนคา ดวต ไซเคล

Duty ratioอตรกรขยย

แรงดนDuty ratio

อตรกรขยย

แรงดน

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

0.5

1.00

1.10

1.25

1.43

1.67

2.00

0.6

0.7

0.8

0.9

1.0

2.50

3.33

5

10

infinity

มอเตอรและการขบเคลอนมอเตอรไฟฟากระแสตรง

มอเตอรไฟฟากระแสตรงโดยพนฐานจะประกอบ

ดวยองคประกอบหลก 2 สวนดวยกนไดแก ชดขดลวด

สนามซงโดยทวไปจะพนอยบนโครงหรอสเตเตอรของ

มอเตอรไฟฟากระแสตรง และชดขดลวดอาเมเจอร ซง

โดยทวไป จะพนอยบนโรเตอร โดยทขดลวดทงสองชด

Page 124: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

112

จะถกปอนดวยไฟฟากระแสตรงชดขดลวดอาเมเจอรจะ

ตออยกบ คอมมวเตเตอร ซงตดอยทตวโรเตอรหนาทตว

คอมมวเตเตอรจะเหมอนกบวงจรเรยงกระแส เพอให

กระแสอาเมเจอรไหลผานแปลงถาน (brush) เพยงทศทาง

เดยวไมวาตวโรเตอรจะหมนทความเรวเทาใดกตาม

การขนานมอสเฟท

คาความตานทาน RDS(on)

จะสงขนเมออณหภม

ทตวมนมคาเพมขน ดงนน ปรมาณกระแสทไหลผาน

มอสเฟททตอขนานกนจงมปรมาณใกลเคยงกนทอณหภม

เดยวกน นนคอ ตองตดตงไวบนแผนระบายความรอน

เดยวกน

ภพ 2 การขนานมอสเฟท

กรออกแบบ

การออกแบบวงจรทบระดบแรงดน (Boost Converter)

แหลงจายเปนแบตเตอร VS = 12 V.

มอเตอรกระแสตรง 24 V. 500 W

ตองการแรงดนไฟฟาดานออก VO = 0 – 30 V.

กำาหนดความถในการสวตชง คอ 50 kHz

คาตวตานทานจากการวดอมพแดนซ คอ 1.8 Ωการหาคาความเหนยวนำา L

min ทใชในวงจร

( )f

RDDL2

1 2

min−

= (1)

Lmin

= 1.728µH

จงเลอกใชตวเหนยวนำาขนาด 2µH

การหาคาตวเกบประจ Cmain

ทใชในวงจร

Cmain

=

Rf

DrV

O

VO

(2)

Cmain

= 666.6µF

จงเลอกใชตวเกบประจขนาด 4,700µF

การออกแบบมอเตอร

จากคาสมประสทธแรงเสยดทานของรถยนต

แบบหมอดลมบนคอนกรต

- คาสมประสทธแรงเสยดทานสถต (µs) = 0.04

- คาสมประสทธแรงเสยดทานสถต (µk) = 0.02

เงอนไขในการออกแบบ

1). นำาหนกรถไฟฟาความเรวสงรวมอปกรณตดตงแลว

มดงน

- โครงรถ 23 กโลกรม

- มอเตอร 7 กโลกรม

- แบตเตอร 35 Ah 20 กโลกรม

รวมนำาหนกรถ 50 กโลกรม

2). นำาหนกผขบข 50 กโลกรม

นำาหนกรวม 100 กโลกรม

- รศมลอ 20 นว (0.580 m)

- รศมเฟอง 0.075 m

- วงดวยความเรวสงสดท 50 กโลเมตรตอชวโมง

พจารณาทางราบ

W คอแรงเนองจากนำาหนกรถมหนวยเปน

นวตน (N)

m คอนำาหนกรวมทงหมดมหนวยเปนกโลกรม

(kg)

g คอคาคงทแรงโนมถวงของโลก

W = mg (3)

W = 981 N

Page 125: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

113

แรงเสยดทานสถต (fs) มหนวยเปนนวตน

fs = µ

s x W (4)

fs = 39.24 N

แรงเสยดทานจลน (fk) มหนวยเปนนวตน

fk = µk x W (5)

fk = 19.62 N

กำาหนดให ความเรวตน U = 0 กโลเมตรตอชวโมง

ความเรวสดทาย V = 50 กโลเมตรตอชงโมง

rT คอ ชวงเวลาในการเรงความเรวมหนวยเปน

วนาท

a คอ ความเรงมหนวยเปนเมตรตอวนาท (s)

s คอ ระยะทางมหนวยเปนเมตร (m/s)

Fstart

คอ แรงใชเรมเคลอนทมหนวยเปนนวตน

(N)

Frun

คอ แรงใชเลอนทแลวมหนวยเปนนวตน

(N)

เรงความเรวจาก 0-50 กโลเมตรตอชวโมง ใชเวลา 10 วนาท

ความเรง (a)

( )

TUVa

∆−

=

(6)

389.1=a 2sm

ไดระยะทาง (s)

( ) ( )2

21 TaTUs ∆+∆= (7)

s = 69.45 m

แรงใชเรมเคลอนท

Fstart

= ma + fs

(8)

Fstart

= 178.14 N

แรงใชเรมเคลอนทแลว

Frun

= ma + fk

(9)

Frun

= 158.52 N

R คอรศมของลอมหนวยเปนเมตร (m)

r คอรศมของเฟองโซมหนวยเปนเมตร (m)

พจารณาทแรงบตทขอบลอกบยางถนน

Tstart

= Fstart

x R (10)

Tstart

= 103.321 N - m

Trun

= Frun

x R (11)

Trun

= 91.941 N - m

ทเฟองโซ

Tstart

= Fstart

x r (12)

Tstart

= 13.538 N - m

Trun

= Frun

x r (13)

Trun

= 12.047 N - m

ตองการไดระยะทาง 100 เมตรในเวลา 10 วนาท

T

SFP start ×= (14)

P = 494.83 W

ดงนนจงเลอกมอเตอร ไฟฟากระแสตรงทม

ขนาดทสงกวาและใกลเคยงกบการออกแบบคอ 500 วตต

24 โวลตดซ 26.7 แอมแปร 2500 รอบตอนาท

การออกแบบตวรถและอปกรณตางๆ ของรถ

เนองจากรถไฟฟามลกษณะทางกายภาพคลาย

กบรถ ทใชในการแขงขน Honda Econo Power ทได

มการออกแบบใหตวรถนนลลมทสด เพอชวยลดแรงตาน

ในการวง ดงนนการออกแบบรถไฟฟา จงมลกษณะ

คลายกบรถดงกลาว โดยจะประกอบดวยลอทงหมด 3 ลอ

โดยแบงเปน ลอหนา 2 ลอ และลอหลง 1 ลอ การขบเคลอน

และการเบรกจะอยดานลอหลง สวนลอหนาใชสำาหรบ

การบงคบเลยว โดยวงลอทใชเปนวงลอขนาด 20 นว

คนเรงของรถไฟฟา จะใชการบบเพอดงสายสลงทตออยก

บตวตานทานปรบคาแบบสไลด ใชในการปรบแรงดน

ดานออก เพอเรงหรอเบา ความเรวของรถ ระบบเบรกของ

Page 126: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

114

รถไฟฟา จะใชเบรกแบบกามป เพราะสามารถนำามาใชกบ

วงลอไดเลย โดยใชเบรกลอหลง (สพศ บญรตน, ศกดชย

วองไวการคา และสจรตน ปรเปรม, 2549)

กรทดลองวงจรและทดสอบสมรรถนะของรถ

การทดลองวงจรขบเกต (gate drive control)

การทดลอบวงจรขบเกตเพอใชในการปรบคา Duty Cycle

ภพ 4 วงจรขบเกต (Gate Drive Control)

อปกรณทใชในการทดสอบ

1. แผงวงจร Gate Drive Control

2. แบตเตอร 12 V., 1.3 Ah 2 กอน

3. FLUKE 43B

ขนตอนการทดสอบ

1. ตอ FLUKE 43B เขากบขาเกต (G) เทยบกบ

ขาซอส (S)

2. On Switch เรมปรบ Duty Cycle ทตว

ตานทานปรบคา โดยปรบไดตงแต 0-100%

3. บนทกผลการทดลอง

การทดลองวงจรบสตคอนเวอรเตอร

การทดสอบวงจร DC-DC บสตคอนเวอรเตอร

เปนการทดสอบเพอดพารามเตอรตางๆ โดยมแหลงจาย

เปนแบตเตอร 12โวลต และมโหลดเปนมอเตอรตอพวง

กบลอ

อปกรณทใชในการทดสอบ

1. ชดวงจรบสตคอนเวอรเตอร

2. วงจร Gate Drive Control

3. แบตเตอร 12 V., 1.3 Ah 2 กอน, 12 V.,

35 Ah 1 กอน

4. มอเตอรกระแสตรง 24 V., 26.7 A, 500 W,

2500 RPM ตอกบลอ โดยใชอตราการทดเฟองเปน 1:4

5. FLUKE 43B

ขนตอนการทดสอบ

1. On Switch วงจรบสตคอนเวอรเตอร และ

วงจรขบเกต

2. ปรบคา Duty Cycle จาก 0-90%

3. ใชเครองมอ FLUKE 43B วดคาพารามเตอร

ตางๆ

4. บนทกผลการทดลอง

การทดลองเปรยบเทยบสญญาณ VDS ทใส

สนบเบอรและไมใสสนบเบอร

อปกรณทใชในการทดสอบ

เชนเดยวกบการทดสอบวงจรบสตคอนเวอรเตอร

ขนตอนการทดสอบ

1. On Switch วงจรบสตคอนเวอรเตอร และ

วงจรขบเกต

2. ปรบคา Duty Cycle จาก 0-90%

3. ใชเครองมอ FLUKE 43B วดคาสญญาณ

4. บนทกผลการทดลอง

การทดสอบสมรรถนะของรถไฟฟาความเรวสง

แบงการทดสอบออกเปน 2 ประเภท คอ

1. เปนการทดสอบการขบข เพอหาความเรว

สงสด โดยใหนำาหนกรวมเปน 100 กโลกรม ขบจนได

ความเรวถง 50 กโลเมตร/ชวโมง จากนนจงวดความเรว

และระยะทาง

2. เปนการทดสอบการขบขจรง เพอหาระยะทาง

และเวลาทรถสามารถวงได จนแบตเตอรหมด

Page 127: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

115

ผลกรทดลองและทดสอบ

ผลการทดลองวงจรขบเกต (gate drive

control)

(ก) (ข)

(ค) (ง)

ภพ 5 สญญาณของวงจรขบเกตท Duty cycle (ก)

30%, (ก) 50%, (ค) 70% และ (ง) 90%

ผลการทดลองวงจรบสตคอนเวอรเตอร

จากการทดสอบวงจรบสตคอนเวอรเตอร โดยการ

ปรบคา Duty Cycle ผลการทดสอบแสดงในตารางท 2

ดงน

ตรง 2

ผลการทดสอบวงจรบสตคอนเวอรเตอรDuty

Cycle

Vi

(V)

Vo

(V)

Ii

(A)

Io

(A)

Pi

(W)

Po

(W)

%

ç0% 12.5 12.1 0.9 1.2 41.1 25 60.7

10% 11.8 15.5 2.8 3.3 42.2 28.2 66.7

20% 11.8 19.0 3 3.8 45.3 32.4 71.4

30% 11.7 23.3 4.4 4.9 52.8 38.5 72.9

40% 11.6 25.6 4.6 5. 58.5 43.6 74.5

50% 11.5 27.1 7 7.7 64.3 44 68.3

60% 11.5 32.5 12.6 13 67.2 52.6 78.2

70% 11.4 35.4 20.5 22.3 68.7 61.8 89.9

80% 11.6 38.4 21.3 23.5 72.8 65.3 86.1

90% 11.6 40.2 22.7 23.8 76.8 74 96.3

จากการทดสอบวงจรบสตคอนเวอรเตอร สามารถ

วดสญญาณทจดตางๆ ดวยเครองมอวด FLUKE 43B

ภพ 6 สญญาณ Vin ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 7 สญญาณ VGS ท Duty cycle 50% และ 80%

Page 128: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

116

ภพ 8 สญญาณ VDS ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 9 สญญาณ VL ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 10 สญญาณ VDiode ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 11 สญญาณ VCmain

,Vout

ทDuty cycle 50%

และ 80%

ภพ 12 สญญาณ IDS ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 13 สญญาณ IL ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 14 สญญาณ IDiode

ท Duty cycle 50% และ 80%

ภพ 15 สญญาณ ICmain

ท Duty cycle 50% และ 80%

Page 129: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

117

ผลการทดสอบสมรรถนะของรถไฟฟา

1. การทดสอบการอดประจของแผงโซลารเซลล

ในการอดประจใหกบแบตเตอร ขนาดพกด 35 Ah ตอง

คำานงถงพกดแรงดนไฟฟา และกระแสไฟฟา ซงงานวจยน

ไดเลอกขนาดของแผงโซลารเซลลแบบ Thin Film

Photovoltaic Module ของ Du Pont Apollo รน

DA100-B1 มาใชสำาหรบการอดประจ โดยทำาการเกบ

ผลการทดสอบทก 30 นาท จากการทดสอบประสทธภาพ

การอดประจของโซลาร เซลลขนาดพกด 100 วตต

วดแรงดนไฟฟาทางดานแผงโซลารเซลลโดยเฉลยอยท

75.30 โวลต กระแสไฟฟาเฉลย 0.53 แอมแปร และ

ทำาการวดคาทางดานแบตเตอร ซงเปนการอดประจผาน

ชดอดประจ แรงดนไฟฟาเฉลย 12.54 โวลต และกระแส

เฉลย 2.38 แอมแปร

2. จากการทดสอบการขบข ปรากฏวารถไฟฟา

ความเรวสง สามารถวงไดความเรวสงสด 51.6 กโลเมตร/

ชวโมง โดยใชระยะทางในการวงประมาณ 600 เมตร

3. จากการทดสอบการขบขจรง (แบบไมขยาย

แรงดนทวงจรบสต) ทแรงดนของแบตเตอร 12.65 โวลต

จนแบตเตอรหมดจนรถไมสามารถเคลอนทไปได ท 10.8

โวลต โดยความเรวสงสดในชวงตนของการวงทดสอบคอ

36.4 กโลเมตร/ชวโมง ความเรวเฉลยคอ 18.12 กโลเมตร/

ชวโมง จงสรปไดวา รถไฟฟาทออกแบบ สามารถวงได

ระยะทาง 32.5 กโลเมตร หรอ วงได 1 ชวโมง 41 นาท

ตอการชารจแบตเตอรจนเตม 1 ครง และในการชารจ

แบตเตอร 1 ครง จะใชเวลาประมาณ 8 ชวโมง โดยใช

พลงงาน 0.6 กโลวตตชวโมง หรอ 0.6 ยนต โดยถาคดคาไฟ

ยนตละ 3 บาท จะคดเปนคาใชจายในการอดประจ 1.8 บาท

ตอครง นนหมายความวา รถไฟฟาคนน มอตราคาใชจาย

ในการวงอยท (1.8/32.5) เทากบ 0.05 บาทตอกโลเมตร

สรป

จากการออกแบบรถไฟฟา มความเรวสงสด

ไมนอยกวา 50 กโลเมตร/ชวโมงทนำาหนกรถรวมกบคนขบ

เปน 100 กโลกรม โดยใชวงจรบสตคอนเวอรเตอรเปนตว

ควบคมความเรว โดยความเรวของรถไฟฟานนปรบความเรว

โดยการปรบคา Duty Cycle ในวงจรขบเกต โดยรถไฟฟา

สามารถวงไดดวยความเรวสงสด 51.6 กโลเมตร/ชวโมง

ซงเปนไปเปาหมายทวางไว

รถไฟฟา เมอนำามาทดสอบดวยการขบขจรง กระแสไฟฟา

ในวงจรเพมสงขน ดงนนจงทำาใหอปกรณในวงจรบสต-

คอนเวอรเตอร เกดความรอนและเสยหายในทสด ดงนน

จงตองเทคนคการแบงกระแสเขามาชวยในวงจร โดย

หลกการขนานมอสเฟทและไดโอด สามารถชวยแบง

กระแสไดด (Theodore, Jeffrey, and Guillermo, 2003)

แรงดนไฟฟาในชวงเวลาสนๆ สามารถสรางความ

เสยหายใหกบวงจรได ดงนนจงตองมการนำาเทคนค Soft

Switch เขามาใช โดยใชวงจรสนบเบอรแบบ RCD เพอ

ชวยลด dv/dt ชวง Turn off ปรากฏวาสามารถชวยลด

dv/dt ไดด

ขอเสนอแนะ

1. รถไฟฟาคนนไดถกออกแบบใหมนำาหนกเบา

แตเนองจากอปกรณหรอวสดทชวยใหรถมนำาหนกเบานน

มราคาทสงมากเกนไป จงจำาเปนตองใชอปกรณหรอวสด

ทมตามทองตลาดและราคาไมสงมากนก ดงนนหากมการ

พฒนาทางดานนำาหนกใหเบาได กเปนอกทางหนงททำาให

รถไฟฟาวงไดเรวขนและไกลมากกวาเดม

2. รถไฟฟาคนนออกแบบการขบเคลอนดวย

เฟองชดเดยว แตถาหากตองการความเรวชวงการออกตว

และไดความเรวมากขน แนวทางการพฒนาคอการนำา

ชดเกยรเขามาชวยในการออกตว ซงสามารถทำาใหได

ความเรวในระยะทางทสนลงกวาเดม

Page 130: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

118

เอกสารอางอง

วระเชษฐ ขนเงน และวฒพล ธาราธรเศรษฐ. (2550). อเลกทรอนกสกำาลง คณะวศวกรรมศาสตร. (พมพครงท 7).

สำานกพมพหางหนสวนจำากด ว.เจ.พรนตง: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

สพศ บญรตน, ศกดชย วองไวการคา และสจรตน ปรเปรม. (2549). รถไฟฟาพลงงานแสงอาทตย คณะวศวกรรมศาสตร

สาขาวศวกรรมไฟฟา. ปรญญานพนธ, มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

Theodore, F. B., Jeffrey, S. B. & Guillermo, R. (2003). Electronic Devices And Circuits (6th ed.).

New York: Prentice Hall.

Page 131: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

แนะนำหนงสอBook Reviews

119

ปาฏหารยแหงการสำานกรคณ

วฒพงษถายะพงคเขยน

จดพมพโดยสำานกพมพอมรนทรธรรมะ

1/2552,180หนา,ราคา159บาท

1รองอธการบดฝายนโยบายและแผน และ รกษาการ ผอำานวยการสำานกการคลงและทรพยสน

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

สภกญญา ชวนชย1

ปาฏหารยแหงการสำานกรคณ หนงสอเกยวกบ

สขภาพจต แนวพทธจตวทยาประยกต ผลงานของ

อาจารยวฒพงษ ถายะพงค

หนงสอเลมนผเขยนไดนำาเรอง พทธจตวทยา

และวชาการของตะวนตกมาอธบายใหเหนความเชอมโยง

โดยยกตวอยางประกอบใหมความเขาใจชดเจนและเปน

รปธรรม

ทามกลางการดำาเนนชวตทมปจจยแวดลอมทลวน

ทำาใหเราตองดนรน ไขวควาความสำาเรจมาเปนทรพยสน

เกยรตยศ และทรพยากรอนๆ มากมาย แตมใครสกกคน

ทจะหยดมองตวเองและทำาอะไรใหกบตวเองจรงๆ บาง

เราทงหลายจะวงตามสงนอกกายไปอกนานแค ไหน

เราเหนคณคาในตวเองถกหรอผดกนแน

หนงสอเลมน อาจจะเปนสงเลกๆ นอยๆ ทจะ

จดประกายใหกบเรา เพราะจะไดรซงถงความงดงาม

หลากแงมมของคำาวา “คณคา” ทมใชจะมอยในสงรอบๆ ตว

เทานน แตภายในจตใจของเราเองนแหละทซกซอนสงทด

ทสดนไว หากเราเขาใจปาฏหารย กจะบงเกดแกตวเราเอง

Page 132: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

120

โดยไมตองใชแรงกาย แรงใจเขาแลกอยางหนกหนาสากรรจ

เหมอนทผานมาอกกเปนได

ในหนงสอเลมน ทานผเขยนไดแสดงใหเหนวา

การสำานกรคณ มอานภาพทยงใหญทสามารถชกนำาสงดๆ

ใหเกดขนตามมาไดอก ทำาใหเรามแต ไดกบไดราวกบ

ปาฏหารย ซงดฉนจะไดไลเรยงเปนลำาดบดงน

ประการแรก คอ การชนชมใหชนใจ... คนท

ชนชมคนอนอยางเตมใจไดชอวาเปนผมจตใจสง การชมเชย

เปนการทำาบญอยางหนงในทางพระพทธศาสนา เรยกวา

ปตตานโมทนามย คอ การทำาบญดวยความชนชม อกทง

ยงจดวาเปนการแสดงกตเวทอกดวย เชนเดยวกบทเรา

ชาวพทธสวดมนตสรรเสรญบชาพระรตนตรย คอ

คณพระพทธ คณพระธรรม คณพระสงฆ การชนชม

สรรเสรญดงกลาวจะชวยสลายสงตางๆ ทเปนลบออกได

หมดสน

มตวอยางแนวความคดหนงจากนกเขยนชาว

ตะวนตก ชอ ลซา นโคลส ผเขยนหนงสอพลงแหงชวต

ฉบบ ชาวอเมรกนเชอสายแอฟรกา ในหนงสอเดอะซเครต

ของรอนดา เบรน วา จงมองเหนความดงามและความ

มหศจรรยของสงตางๆ ทอยรอบตวคณ จงสรรเสรญ

เจรญพรและสดดทกสงในชวต นคอวจนะทลำาคาดงทองคำา

เพราะเวลาทเราเอยคำาสรรเสรญเจรญพร เรากำาลงอยใน

คลนความถสงสดของความรก ชาวฮนดรจกการใชการ

ชนชมสรรเสรญ เพอใหตนมสขภาพดและมงมศรสข

เพราะพวกเขารดวาพลงแหงการสรรเสรญนน เปนพลง

อำานาจอนยงใหญทสดทมนษยทกคนม และสามารถหยบ

ออกมาใชได...

ดงนน เรามาปลกพลงแหงการสรรเสรญเจรญพร

ดวยการกลาวชนชมอยางจรงใจบคคลและสรรพสง

รอบขางกน เพราะขณะทเราเปลงคำาชนชม เราไดเปลง

ความรก ความเมตตา และการสำานกรคณออกไป เราจะรสก

ไดวาตวเราเองกำาลงยายไปอยคลนความถใหม ซงมพลง

ทงรบและสง และเปนความรสกทงดงามยง และในทสด

แลวคลนความถนนจะสะทอนกลบมาทตวเรารอยเทา

พนทว

นอกจากการชนชมแลว สงเลกๆ นอยๆ อยางหนง

ทเรยกไดวาเปนสญลกษณของความสขทเปนสากล กคอ

รอยยมคะ นำาใจจากรอยยมทจรงใจดวยความสำานกรคณ

อยางเตมหวใจนน จะกอใหเกดความปตยนด มความหมาย

และคณประโยชนทสามารถหยบยนใหแกกนไดอยาง

มากมาย โดยไมตองซอหาดวยเงนทองแตอยางใด

ทานลองนกยอนกนด เรมจากยอนเวลาเมอวานน

อาทตยกอน เดอนกอน ปกอน หรอหลายปกอนไปเรอยๆ

เรารจกคนมาแลวกคน มใครดแลเราบาง มใครใหอะไร

เราบาง มใครดกบเราบาง และเรามโอกาสจะแสดงความ

ปรารถนาด ความหวงใย และใสใจกบเขาเหลานนเปนการ

ตอบแทนมากนอยอยางไร... และขณะทเรารสกสำานกรคณ

และไดตอบแทนทานเหลานน เราสมผสไดถงพลงแหง

คณงามความดหรอไม

พลงนนเองจะเปนผลบญสงผลใหผทรคณและ

ตอบแทนคณพบแตความสขความเจรญ เปนพลงทพย

จากธรรมชาตทจะสงผลทงตอสขภาพ ความรก การงาน

การเงน ครอบครว ศรทธา บารม และความรงเรองตางๆ

ไดจรงๆ

นอกจากการชนชม และการสงความปรารถนาด

ตอกนแลว การทคนเรารจกรบผดชอบในอารมณความรสก

และการกระทำาของตน อกทงยงยอมรบและเขาใจกบ

สถานการณทเกดขน โดยหากมสงใดผดพลาดลวงเกน

ผใดไป การแสดงความกลาหาญทางจรยธรรมทยงใหญ

กวาพฤตกรรมใดๆ กคอ การกลาวคำาขอโทษ เพราะ

ทนททขอโทษ แสดงวาคนคนนนรสกผดในการกระทำา

ของตน ยอมลดคณคาของตวเองลง เพอเพมคณคาใหแก

ผอน เชดชผอนใหสงยงขน และเมอขอโทษเพราะ

สำานกผดแลว กจะนำามาสสงทสำาคญทสดอกประการหนง

คอ การใหอภยกน ซงในทางพทธศาสนาแลวการใหทาน

ทยงใหญทสดกคอ การใหอภยทาน ซงมาพรอมกบความ

รสกปตยนดและมเมตตาตอกน สงผลใหจตใจของผให

อภยเปนสข ไรความพยาบาท ตามทหลกการของการเจรญ

สมถะกรรมฐานไดกลาวไววา “ความรสกปตจะชวยดบ

ความอาฆาต พยาบาทได”

Page 133: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

121

ทานมหาตมะ คานธ มหาบรษของโลก ไดเคย

กลาววา คนออนแอไมอาจยกโทษใหใครได การยกโทษ

และใหอภยเปนคณสมบตของคนแกรงเทานน... เราจง

ควรมาสรางคานยมใหเยาวชนมการสำานกในคณคา เพอ

นำามาซงการรจกชนชม ขอบคณ สำานกผด ขอโทษ

และใหอภยตอกน เพราะไมวาจะเปนสถานการณ ไหน

การใหอภยกนยงสามารถปดประตขงเรองรายๆ ทกเรอง

ไมใหลกลามใหญโตเกนกวาจะควบคมไดอกดวย

ทานเคยมปญหาไหมวา...คนทเราตองตดตอ

สอสารหรอทำางานดวยมกจะพดวา “ผมไมมนใจตวเอง”

“ดฉนไมไวใจคนคนนนก” “ผมไมคอยเชอมนเขาเทาไร”

คำาพดเหลานสะทอนแงมมอกดาน คอ การขาดความสำานก

รคณคาในตวเองและผอน เพราะหากคนเราคนหาความด

หรอคณคาทตนเองและผอนมได กจะสงผลใหจตใจเกด

ความไวใจใครๆ มากขน แลวเมอนนคลนความถแหง

ความไวใจกนกจะเปนพลงฝายกศล สงผลใหเกดการ

คลคลายสารพดเรองไดอยางนาอศจรรยยง

มงานเขยนของนกเขยนชอดงของตะวนตก คอ

สตเฟน เอม อาร โควย ชอ “The SPEED of TRUST:

The One Thing That Changes Everything”

ซงมผนำามาแปลเปนภาษาไทยวา “พลานภาพแหงความ

ไววางใจ” โดยหนงสอเลมนไดนำาเสนอมมมองของความ

ไววางใจในเชงเศรษฐศาสตรวา เมอไรทความไววางใจสง

ความเรวสง ตนทนจะตำา แตเมอไรทความไววางใจตำา

ความเรวตำา ตนทนจะสง กลาวคอ เมอคนเรามความ

ไววางใจทงตอตนเองและตอผอนแลว จะชวยใหการ

ตดสนใจตางทมตอกนเปนไปอยางรวดเรว สงผลตอ

การลดตนทนทงเวลา งบประมาณ และทนทางสงคมอนๆ

อกมาก

ในหนงสอเลมนนอกจากจะทำาใหเราเขาใจวา

“สรรพสงทงหลายมคณตอกนและกน” และผลแหง

ความสำานกรคณมอานภาพทยงใหญดงไดกลาวมาแลว

อาจารยวฒพงษ ยงไดนำาเสนอเนอหาอกสองสวนคะ

คอตวเรามคา และคณคาของความทกข อาจารย ไดให

ขอคดวา มนษยทกคนควรดำารงชวตอยางรคณคา การท

คนเราไมตระหนกในคณคาของตนเองนน อาจนำามาซง

ผลรายและความเสยหายเกนกวาจะคาดคดได เพราะการท

คนเราขาดการสำานกในคณคาของตนเองอยางใหญหลวง

จนสงผลใหขาดความเขมแขงทางใจซงเปนหนงในสาเหต

หลกททำาใหเกดความรสกนอยใจ เศราใจ เสยใจ ทงทจรงแลว

ทกคนเกดมาลวนมความผดหวงดวยกนทงสน แตจะ

แตกตางกนไปตามสถานการณของแตละคน

ดงนน การชวยใหทกคนเหนคณคาของตนและ

มความเขมแขงทางใจ คอการสรางแรงจงใจจากการเหน

คณคาภายในตนเอง ซงเปนสงททกคนตองรวมกนปลกฝง

และดแลอยางตอเนอง

การสำานกรคณ...ยงทำามากเทาไร พลานภาพแหง

ความปรารถนาดตอผคนททานรจกมาตลอดทงชวตจะเปน

พระอนประเสรฐทหลอมรวมเปนพลงมหาศาลเสมอน

แสงทพยสงผลใหเกดความปตยนดขนในใจทนท และ

สงดๆ กจะเกดขนเสมอ จากศตรกจะกลายเปนมตร

จากมตรกจะกลายเปนปยมตร มคนรกศรทธามากขน

และจะนำามาซงการชวยเหลอเกอกลกนและแกไขปญหา

ทกอยางใหลลวงไปดวยด ทงเรองความรก การเงน การงาน

และอนๆ อกมากมาย...เรมตงแตวนน...แลวทานจะไดพบ

กบปาฏหารยจรงๆ

ทมา: หนงสอ “ปาฏหารยแหงการสำานกรคณ” โดย

อาจารยวฒพงษ ถายะพงค จดพมพและจำาหนายโดย

สำานกพมพอมรนทร

Page 134: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

122

สามเหลยมเบอรมวดาดนแดนอาถรรพณ

(THE BERMUDA TRIANGLE)

ภรมยพทธรตนเขยน

พมพทบรษทตถาตาพบลเคชนจำากด

พมพครงท41,กนยายน2554,240หนา,

ราคา120บาท

ธนากร นำาหอมจนทร1

หนงสอเลมน ไดนำาเสนอเกยวกบสามเหลยม

เบอรมวดา ในแงมมของความลลบ รายงานการสญหาย

ของเครองบนและเรอเดนสมทร คำาบอกเลาของผทม

ประสบการณเกยวกบความเรนลบของสามเหลยม

เบอรมวดา รวมถง การนำาทฤษฎทนาจะเปนไปไดมา

วเคราะหหาสาเหตการหายสาบสญของยานพาหนะท

เดนทางผานสามเหลยมเบอรมวดา การบดเบอนของหวง

เวลาอวกาศและอำานาจจากนอกโลก ความเปนมาในอดต

ของทองทะเลอาถรรพณ เรองลำายคในสมยกอนประวต-

ศาสตร โดยเนอหาแบงเปน 2 สวน คอ สวนนำา และ

สวนเนอเรอง ดงน

สวนนำา ประกอบดวย

1.คำาแนะนำาจากผเขยน

กลาวถง แนวคดในการเขยนหนงสอเลมน

แหลงทมาของขอมล รวมถงประสบการณในการเดนทาง

ไปยงดนแดนสามเหลยมเบอรมวดาอนลกลบของผเขยน

2.จดเชอมตอระหวางโลกกบหวงจกรวาล

กลาวถง จดทนกวทยาศาสตรเชอวาเปนจดท

เชอมตอระหวางโลกและจกรวาล ซงทำาใหสงทคนเรยกวา

มนษยตางดาว และจานบน (UFO) สามารถเดนทางระหวาง

โลกและจกรวาลได รวมไปถงขอมลจากรายงานเกยวกบ

การพบจานบนในสถานทตางๆ และมหานครแอตแลนตส

บรเวณทนกวทยาศาสตรเชอวาเปนจดเชอมตอนน

สวนเนอเรอง ประกอบดวย

1.ความลลบของสามเหลยมเบอรมวดา

กลาวถง ตำาแหนงของสามเหลยมเบอรมวดา

จดเรมตนของความลกลบ รายงานการหายสาบสญของ

เครองบนรบ เครองบนพานชย เรอเดนสมทรและมนษย

ทเดนทางไปกบยานพาหนะดงกลาว รวมถงบนทกของ

กองทพเรอสหรฐเกยวกบเหตการณการหายสาบสญของ

เครองบนแบบ TBM-3 อเวงเยอร จำานวน 5 ลำา และ

เครองบนยกษกภยทถกสงออกไปชวยเหลอนกบนและ

ลกเรอของเครองบนอเวงเยอร อกทงยงกลาวถง ทฤษฎ

แนวคด คำาบอกเลา และความเชอทนาจะเปนไปไดเกยวกบ

การหายสาบสญของยานพาหนะทเดนทางผานดนแดน

ลกลบนน

2. เครองบนทหายสาบสญเหนอดนแดน

อาถรรพณ

1อาจารยประจำา สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 135: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

123

กลาวถง เหตการณหายสาบสญของฝงบน ท 19

ซงเปนฝงบนเครองบนทงระเบดแบบ TBM-3 อเวงเยอร

จำานวน 5 ลำา ประกอบดวย นายทหารนกบน 5 นาย

พลประจำาเครอง 6 นาย ทหายสาบสญหลงการฝกบน

และเหตการตางๆ ทบนทกไดจากพนกงานวทยประจำา

หอคอยของฐานบน การหายสาบสญของเครองบนยกษ

กภยทถกสงออกไปคนหาเพอชวยนกบนและลกเรอ

และปฏบตการคนหาครงใหญในประวตศาสตร พรอมทง

คำาวพากษวจารณและคำากลาวขวญเกยวกบ UFO บรเวณ

สามเหลยมเบอรมวดา รวมถงเหตการณสำาคญตางๆ ของ

เครองบนและเรอเดนสมทรทหายสาบสญเหนอดนแดน

สามเหลยมเบอรมวดา

3.ทองทะเลแหงความพรนพรง

กลาวถง ทะเลซากาสโซ ซงเปนทะเลทอดม-

สมบรณไปดวยสาหรายซากาสซม และเปนบรเวณทเรอ

เดนสมทรหายสาบสญไปในสามเหลยมเบอรมวดามาก

ทสด

ทะเลซากาสโซ เปนทะเลทไดรบกตศพทในเรอง

ความนาสพงกลว บางกวาเปนทสงสถตของภตผปศาจ

ทะเล สตวรายดกดำาบรรพ เรองเลาตางๆ เรมตงแตสมย

เดนเรอของพวก ฟนเชยน ไวกง โรมน ซงกลาวถงเรอ

เดนทะเลจำานวนนบไมถวนทถกยดนงสงบอยกลางทะเล

การหายสาบสญของเรอเดนสมทรในยคปจจบน และ

ทฤษฎทคาดวานาจะเปนไป ได เกยวกบการอธบาย

เหตการณดงกลาว

4.คำาบอกเลาของผทหนรอดมาได

กลาวถง คำาบอกกลาวของผทหนรอดจาก

เหตการณตางๆ ทเกดขนเบรเวณสามเหลยมเบอรมวดา

ทงจากการโดยสารเครองบนและเรอ จากเหตการณทม

ลกษณะเปนปรากฏการณทางธรรมชาต และเหตการณท

คาดวานาจะเปนผลจาก UFO รวมถงบทสมภาษณของ

ผหนรอดมาไดอกดวย

5.กรณวเคราะหดวยหลกของสามญสำานก

กลาวถง การวเคราะหสาเหตการหายสาบสญ

ของเครองบนและเรอทเดนทางผานสามเหลยมเบอรมวดา

ทงปรากฏการณในทองฟาและในทะเล ททำาใหเกดอนตราย

แกยานพาหนะนนๆ และเหตทนาเชอวาเหตใดจงไม

สามารถคนหายานพาหนะทประสบเหตเหลานนไดพบ

6.การบดเบอนของหวงเวลาอวกาศและอำานาจ

จากนอกโลก

กลาวถง การบดเบอนของเวลา หรอมตทสของ

หวงอวกาศ ปรากฏการณทเปนผลใหหวงเวลาเกดการ

เปลยนแปลง ผลทเกดขน และคำาบอกเลาของผทผาน

เหตการณการบดเบอนของหวงเวลา รวมไปถงคำาบอกเลา

ของผทเคยพบกบ UFO แนวคดทเกยวกบการเคลอนท

ของ UFO ผลจากการเคลอนทของ UFO และการทดลอง

เกยวกบแนวคดดงกลาว

7.ความเปนมาในอดตของทองทะเลอาถรรพณ

กลาวถง เรองเลาปรมปราเกยวกบเหตการณ

นำาทวมโลกเมอกวา 12,000 ปกอน สงทนาเชอไดวา

เปนสงปลกสรางในสมยกอนนำาทวมโลก และเรองราว

เกยวกบอาณาจกรแอตแลนตสทรงเรอง

8.เรองลำายคสมยกอนประวตศาสตร

กลาวถง ขอสนนฐานเกยวกบความเจรญกาวหนา

ทางเทคโนโลยของชาวแอตแลนตส และความกาวหนา

ทางเทคนคและอารยธรรมของอารยธรรมตางๆ ซงบางสวน

ไดรวมเอาความเชอเกยวกบมนษยตางดาวและ UFO

เขามารวมวเคราะหความกาวหนาทางเทคโนโลยตางๆ

อกดวย

9.รวมความคดเหนทายเลม

กลาวถง ขอคดเหนตางๆ เกยวกบการไขขอ

ของใจในบรเวณสามเหลยมเบอรมวดา ประตอวกาศ และ

รายงานเกยวกบยานใตนำาลกลบทนาวกโยธนสหรฐพบ

ขณะฝกซอมรบ

10. บทเพมเตมเกยวกบการแกไขปญหา

ลกลบของสามเหลยมเบอรมวดา

กลาวถง บทสมภาษณของผรวบรวมเรองราว

มหศจรรยของสามเหลยมเบอรมวดา และประสบการณ

เกยวกบมนษยตางดาว UFO ความผดเพยนของหวงเวลา

หนงสอเลมนมเนอหาชวนตดตาม มภาพประกอบ

Page 136: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

124

เพอใหผอานไดตดตามเนอเรอง ตางๆ ไดอยางถกตอง

เนองจากรายงานการสญหายของเครองบน และเรอ บรเวณ

สามเหลยมเบอรมวดานน จะอยในชวงหลงสงครามโลก

ครงท 2 พรอมทงคำาอธบายศพทเฉพาะทางวทยาศาสตร

เพอใหผทไมมพนฐานทางดานวทยาศาสตร ไดมความร

ความเขาใจในเนอหามากยงขน รวมไปถงคำาบอกเลาจาก

ผผานประสบการณลลบของสามเหลยมเบอรมวดา ดงนน

หนงสอเลมนจะมสวนชวยใหผอานไดมความรความ

เขาใจเกยวกบเหตการณลลบตางๆ ทเกดขนในบรเวณ

สามเหลยมเบอรมวดามากยงขน และทราบถงทฤษฎตางๆ

ทจะใชสำาหรบหาคำาตอบเกยวกบปรากฏการณตางๆ ได

Page 137: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ชอ______________________________________นามสกล______________________________________

ในนาม_____________________________________________________________________(ระบชอองคกร)

เลขท___________หมท________ตรอก/ซอย__________________________ถนน_____________________

แขวง/ตำาบล________________________เขต/อำาเภอ_____________________จงหวด___________________

รหสไปรษณย_________โทรศพท______________________โทรสาร_______________อเมล_______________

การออกใบเสรจรบเงน pตองการ pไมตองการ

ออกใบเสรจในนาม________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

สำหรบสมชก

pสมาชกใหม pตออายสมาชก

ตงแตปท______ฉบบท______เดอน________________________พ.ศ.________ระยะเวลา_____ป

อตราคาสมาชก:1ป2ฉบบเปนเงน240บาท

กรชำระคสมชก

pธนาณต pตวแลกเงน pเงนสด

จำานวนเงน_____________บาท(_________________________________________)

ธนาณต/ตวแลกเงนจายปณ.ธญบร 12110 ในนม มหวทยลยอสเทรนเอเชย

สงท สำนกหอสมดกลง

มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

200ถนนรงสต-นครนายก(คลอง5)ตำาบลรงสตอำาเภอธญบรจงหวดปทมธาน12110

(วงเลบมมซองดานขวา“สมาชกวารสารEAU”)

ประสานการสมครสมาชก:อรพนทลกอนทร

สำานกหอสมดกลางโทร:0-2577-1028#377

ใบสมครสมาชกวารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย

Page 138: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน
Page 139: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

นโยบยกรจดพมพ วารสารEAUHeritageเปนวารสารราย6เดอนมหาวทยาลย

อสเทรนเอเชยจดพมพขนเพอเผยแพรความรในสาขาวชาตางๆดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอใหเกดประโยชนตอการศกษาคนควา

และเปดโอกาสใหนกศกษานกวจยคณาจารยตลอดจนนกวชาการ

ทวไปทงภายในและภายนอกมหาวทยาลยไดมโอกาสเผยแพรผลงาน

ใหเปนทรจกตอสาธารณชน และไดแลกเปลยนความรในวทยาการ

ดานตางๆ

บทควมทเสนอเพอตพมพ บทความทเสนอเพอพจารณาตองเปนบทความวชาการหรอ

รายงานการวจยทงภาษาไทยภาษาองกฤษหรอภาษาตางประเทศอน

เรองทจะไดรบการตพมพตองผานกระบวนการพจารณากลนกรองโดย

ผทรงคณวฒในสาขาวชาทเกยวของกอนลงตพมพ และตองเปน

บทความทยงไมเคยไดรบการตพมพเผยแพรหรออยระหวางการ

พจารณาในวารสารอนๆ(การละเมดลขสทธถอเปนความรบผดชอบ

ของผสงบทความโดยตรง)

กรเตรยมตนฉบบ ตนฉบบทเสนอเพอพจารณาลงตพมพตองมรปแบบดงตอไปน

1.พมพดวยกระดาษA4ความยาวประมาณ6-10หนา

2.รปแบบตวอกษรใหใชAngsananewทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

และขนาดของตวอกษรหากเปนชอเรองใชตวอกษรขนาด20หวขอ

ตางๆ ใชตวอกษรขนาด16และสวนเนอหาทวไปใชตวอกษรขนาด15

3.รปแบบการจดหนาและจดแนวขอความชดซาย(ไมตองปรบขวา)

4.เขยนชอตำาแหนงสถานททำางานและทอยของผเขยนอยางชดเจน

โดยแยกออกจากสวนตนฉบบและบทคดยอ

5.แนบบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษมาพรอมกบบทความ

โดยกำาหนดความยาวของบทคดยอไมเกนครงหนากระดาษA4

พรอมทงกำาหนดคำาสำาคญ(keywords)ไมเกน6คำา

6.แยกไฟลตาราง รปภาพทประกอบในเนอหาบทความและสงมา

พรอมกบไฟลบทความ

กรององและกรเขยนเอกสรององ ในกรณทผเขยนตองการระบแหลงทมาของขอมลในเนอเรอง

ใหใชวธการอางองแบบนามป(APA)โดยระบชอผแตงปพมพและ

เลขหนาทขอมลปรากฎอย(ชอนามสกล,ปพมพ,เลขหนา)ตวอยางเชน

(ธวชชยสนตวงษ,2540,หนา142)

(Fuchs,2004,p.21)

สวนการเขยนรายการอางองทายเลมใหใชระบบการอางอง

แบบAPAตวอยางการเขยนรายการอางองมดงน

1. หนงสอ

ชอผแตง.(ปพมพ).ชอหนงสอ(ครงทพมพ).เมองทพมพ:สำานกพมพ

หรอหนวยงานทพมพ.

ประคองกรรณสต.(2541).สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร.

กรงเทพฯ:บรรณกจ.

วทยานภารกลกจ.(2523).การเมองสวนทองถนในประเทศไทย

(พมพครงท2).กรงเทพฯ:โรงพมพมหาวทยาลยรามคำาแหง.

Sharp,W.F.(1985).Investment(3rded.).NewJersey:

Prentice-Hall.

2. ชอบทในหนงสอรยงนกรประชม

Hay,S.P.(1975).Politicalpartiesandthecommunity-society

continuum.InW.N.Chambers&W.D.Burnham

(Eds.).,The American party systems Stage of

political development(2nded.).NewYork:

Oxforduniversitypress.

สไรพงษทองเจรญ.(2539).สาระสำาคญเกยวกบการเรยนการสอน

ภาษาองกฤษระดบประถมศกษา.ในเอกสารการสอนชดวชา

การสอนภาษาองกฤษระดบประถมศกษา(พมพครงท2,

หนวยท9). นนทบร: สำานกพมพมหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช.

3. วรสร

ชอผแตง.(ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, ปท(ฉบบท),

เลขหนา.

สจนต สมารกษ.(2550) หลากหลายปญหาการเลยงโคนมใน

ประเทศไทย.วารสารเศรษฐกจการเกษตร,27(2),53-57.

4. หนงสอพมพ

ชอผแตง.(ป,เดอนวนท).ชอบทความ.ชอหนงสอพมพ,หนา.

ศรสกลลวาพระพนธ.(2545,กรกฎาคม11).จบทวใสกระเปา

เขาทำากนอยางไร?.มตชน,หนา19.

5. วทยนพนธ

กอบกลสรรพกจจำานง.(2541).การวจยเชงนโยบายเพอการพฒนา

นโยบายการใชอนเทอรเนตสำาหรบสถาบนอดมศกษาไทย.

ดษฎนพนธครศาสตรดษฎบณฑต,จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

6. สรสนเทศจกอนเทอรเนต

ชอผเขยน.(ปทเผยแพรเอกสาร).ชอเรอง.คนจาก(ระบURL

ทสบคนบนอนเทอรเนต).

มานพแกวผกา.(2549).เศรษฐกจพอเพยงกบการคาเสรไปดวยกน

ไดจรงหรอ.คนจากhttp://www.ftawatch.org

ชอผเขยน.(ปทเผยแพรเอกสาร).ชอเรอง.คนเมอ(ระบวนเดอน

ป),จาก(ระบURLทสบคนบนอนเทอรเนต).

Prizker,T.J.(1989).An early fragment from central Nepal.

Retrievedfromhttp://www.ingress.com/-astranart/

pritzker.html

กรบอกรบเปนสมชก ผสนใจสามารถตดตอบอกรบเปนสมาชกไดทกองบรรณาธการ

วารสารEAUHeritageอตราคาสมครเปนสมาชกปละ240บาท

สถนทตดตอ ผสนใจเสนอบทความหรอบอกรบเปนสมาชกสามารถตดตอไดท

กองบรรณธกรวรสร EAU Heritage (สำนกอธกรบด)

200ถ.รงสต-นครนายก(คลอง5)ต.รงสตอ.ธญบร

จ.ปทมธาน12110

โทรศพท:0-2577-1028

e-mailaddress:[email protected]

Page 140: Contents · 2015. 3. 31. · Contents วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำ เดือน

ปรชญา

“บอเกดแหงปญญา คอ การศกษาทกวางไกล”(Wisdom Through Global Education)

วสยทศน

มหาวทยาลยแหงการเรยนรเพอคณภาพและคณธรรมในเอเชย(Learning University for Quality and Morality in Asia)