26
ΤΙΒΟΘΕ ΣΕ ΙΓΘΓΣΕ ΣΩΚ ΑΘΘΟΥΘΟΚΩΚ ΙΑΗΡΟΦΤΗΩΚ ΣΟΤ ΑΡΩΚΖΗΟΤ ΗΟΘΠΟΤ Ηωκζηακηίκος Σζηάμες 1,3 , Αζεκά Οηθοκόμοσ-Αμίιιε 1 , Υρήζηος Ηαηζαρός 2 & Πακαγηώηες Πακαγηωηίδες 3 1 Τομέαρ Οικολογίαρ & Ταξινομικήρ, Τμήμα Βιολογίαρ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Αθήνα 2 Τομέαρ Βοτανικήρ, Τμήμα Βιολογίαρ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Αθήνα 3 Ινστιτούτο Ωκεανογπαυίαρ, Ελληνικό Κέντπο Θαλασσίων Επεςνών, Ανάβςσσορ 19013, Αττική Αζήκα, Ιάηος 2012

Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΤΙΒΟΘΕ ΣΕ ΙΓΘΓΣΕ ΣΩΚ ΑΘΘΟΥΘΟΚΩΚ ΙΑΗΡΟΦΤΗΩΚ ΣΟΤ ΑΡΩΚΖΗΟΤ ΗΟΘΠΟΤ

Ηωκζηακηίκος Σζηάμες 1,3, Αζεκά Οηθοκόμοσ-Αμίιιε1,

Υρήζηος Ηαηζαρός2 & Πακαγηώηες Πακαγηωηίδες 3

1 Τομέαρ Οικολογίαρ & Ταξινομικήρ, Τμήμα Βιολογίαρ, Πανεπιστήμιο

Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Αθήνα2 Τομέαρ Βοτανικήρ, Τμήμα Βιολογίαρ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Αθήνα3 Ινστιτούτο Ωκεανογπαυίαρ, Ελληνικό Κέντπο Θαλασσίων Επεςνών, Ανάβςσσορ 19013, Αττική

Αζήκα, Ιάηος 2012

Page 2: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΓΖΑΓΩΓΕ

Τα αιιόπζμκα είδε απμηειμύκ έκα από ηα ζεμακηηθόηενα πνμβιήμαηα ημο 21μο αηώκα γηα ημ ζαιάζζημ πενηβάιιμκ, επεηδή:

ζοκηζημύκ απεηιή ςξ πνμξ ηε δμμή θαη ιεηημονγία ηςκ μηθμζοζηεμάηςκ, θαζώξ θαη ηεκ μηθμκμμία θαη ηεκ θμηκςκία,

έπμοκ με ακαηνέρημμ παναθηήνα, θαζώξ είκαη πμιύ δύζθμιμ κα πενημνηζηεί ε ελάπιςζή ημοξ πςνηθά ή πνμκηθά,

μπμνμύκ κα ακηημεηςπηζημύκ μόκμ με δηεζκή ζοκενγαζία.

«Introduced species are widely recognized as the second

greatest threat (after habitat destruction) to biodiversity»

D. Simberloff (2005)

Page 3: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Καηά Ricciardi, BIOL540, McGill University & Simberloff 2005

Ιειέηες Αιιότζοκωκ Γηδώκ

Page 4: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Γσπάζεηα ηωκ Ασηότζοκωκ Βηοθοηκωκηώκέκακηη ηωκ Αιιότζοκωκ Γίδώκ

Η πιεημρεθία ηςκ ενεοκώκ επί ηςκ αιιόπζμκςκ εηδώκ ακαθένεηαη ζηεκ πανμοζία θαη ελάπιςζε αοηώκ ζε μηα πενημπή.

Ανθεηά ιηγόηενεξ είκαη μη μειέηεξ πμο ελεηάδμοκ ηεκ εσπάζεηα ηςκ αοηόπζμκςκ βηoθμηκςκηώκ ζηεκ εηζαγςγή ηςκ αιιόπζμκςκ εηδώκ.

Βάζεη ηεξ ζεωρίας ηες βηοηηθής ακηίζηαζες («biotic resistance hypothesis»), μη βημθμηκςκίεξ πιμύζηεξ ζε είδε ζα πνέπεη κα είκαη πενηζζόηενμ ακζεθηηθέξ ζηεκ εηζαγςγή αιιόπζμκςκ εηδώκ ζε ζπέζε με ηηξ θηςπόηενεξ.

Page 5: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Αιιότζοκα Ιαθροθύθε ζηε Ιεζόγεηο

Παγθμζμίςξ, ηα πενηζζόηενα αιιόπζμκα μαθνμθύθεείκαη γκςζηά από ηε Μεζόγεημ.

Μενηθά από αοηά γκώνηζακ έκημκα ημ θςξ ηεξ δεμμζηόηεηαξ, π.π. Caulerpa taxifolia.

35 αιιόπζμκα μαθνμθύθε έπμοκ ακαθενζεί έςξ ζήμενα ζηεκ Γιιάδα.

Αριθμός Αλλότθονων Μακρουσκών

Απζηξαιία Νέα Ζειαλδία Βόξεηα Θάιαζζα ΒΑ Αηιαληηθόο Μεζόγεηνο

20 21 20 35 125

Page 6: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΑΡΩΚΖΗΟ ΗΟΘΠΟ

Σθμπόξ ηεξ πανμύζεξ ενγαζίαξ είκαη κα ζομβάιιεη ζηεκ θαηαγναθή ηςκ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ ημο Σανςκηθμύ θόιπμο.

Ιδηαίηενε έμθαζε δίκεηαη ζηηξ κέεξ ακαθμνέξ θαη ζηε ζπέζε ηςκ αιιόπζμκςκμαθνμθοθώκ με ηεκ αοηόπζμκε βημπμηθηιόηεηα.

Page 7: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΣΑΘΙΟΖ ΔΓΖΓΙΑΣΟΘΕΦΖΑ

8 ζηαζμμί δεηγμαημιερίαξ

Γπμπηθέξ δεηγμαημιερίεξ από ημ 2005 έςξ ημ 2010

KV, A, PE, AK: ‘εζςηενηθμί’ ζηαζμμί

AGN, PS, KA, SN: ‘ελςηενηθμί’ ζηαζμμί

Page 8: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΙΓΘΟΔΟΖ ΔΓΖΓΙΑΣΟΘΕΦΖΩΚ

Οη δεηγμαημιερίεξ πναγμαημπμηήζεθακ ζε βναπώδεξ οπόζηνςμα θάζε ζηαζμμύ μέζς ηεξ θαηαζηνμθηθήξ (ζομβαηηθήξ) δεηγμαημιερίαξ.

Πμζμηηθέξ δεηγμαημιερίεξ: ειήθζεζακ πμζμηηθά δείγμαηα μαθνμθοθώκ από επηθάκεηεξ ηςκ θοθμθμηκςκηώκ δηαζηάζεςκ 20x20cm, ζηεκ ακώηενε οπμπαιηννμσθή δώκε, μέζς ειεύζενεξ θαηάδοζεξ.

Πμημηηθέξ δεηγμαημιερίεξ: ειήθζεζακ δηάθμνα είδε μαθνμθοθώκ από ηεκ επηθάκεηα έςξ θαη βάζμξ 30m, μέζς ειεύζενεξ θαη αοηόκμμεξ θαηάδοζεξ.

Page 9: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΑΠΟΣΓΘΓΙΑΣΑ

Αλλότθονα Μακρουύκη στο Σαρωνικό κόλπο

Acanthophora nayadiformis (Delile) Papenfuss Hypnea anastomosans Papenfuss, Lipkin & P.C. Silva

Anotrichium okamurae Baldock Hypnea cornuta (Kützing) J.Agardh

Antithamnionella elegans (Berthold) J.H. Price & D.M.

JohnHypnea spinella (C.Agardh) Kützing

Asparagopsis armata Harvey* Laurencia caduciramulosa Masuda & Kawaguchi

Asparagopsis taxiformis (Delile) Trevisan de Saint-Léon Lophocladia lallemandii (Montagne) F.Schmitz

Caulerpa racemosa var. cylindracea (Sonder) Verlaque,

Huisman & BoudouresquePadina boryana Thivy in W.R. Taylor*

Chondria coerulescens (Crouan & Crouan) Falkenberg Polysiphonia atlantica Kapraun & J.N.Norris

Codium fragile subsp. fragile (Suringar) Hariot Polysiphonia fucoides (Hudson) Greville*

Colpomenia peregrina Sauvageau Sarconema scinaioides Børgesen

Ganonema farinosum (Lamouroux) Fan & Y.C. WangStypopodium schimperi (Kützing) Verlaque &

Boudouresque

Acanthophora nayadiformis (Delile) Papenfuss Hypnea anastomosans Papenfuss, Lipkin & P.C. Silva

* ηαμηλνκηθέο κνλάδεο πνπ δελ βξέζεθαλ ζηελ παξνύζα εξγαζία αιιά έρνπλ αλαθεξζεί ζε παξειζνύζεο κειέηεο.

Page 10: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Anotrichium okamurae

Πμιοάνηζμμη ζαιιμί ακεονέζεθακ ζηεκ ακώηενε οπμπαιηννμσθή δώκε βναπώδμοξ εμη-εθηεζεημέκεξ αθηήξ θμκηά ζημ ζηαζμό Καβμύνη (ΚΑ) ημκ Αύγμοζημ ημο 2009.

Θαιιμί επηθοηηθμί ζηα μαθνμθύθεHalopteris scoparia, Corallinaelongata θαη Jania spp.

Γόκημμη ζαιιμί δεκ δηαπηζηώζεθακ.

Page 11: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Ganonema farinosum

Δεκδνώδεξ νμδμθύθμξ, ακεονέζεθε ζηεκ ακώηενε οπμπαιηννμσθή δςκε ζε βναπώδε εμη-εθηεζεημέκε αθηή θμκηά ζηε μανίκα ‘Φιμίζβμξ’, ημκ Αύγμοζημ ημο 2009.

Οη ζαιιμί ήηακ επηιηζηθμί ζε ζπεηηθώξ θάζεηα βναπώδε οπμζηνώμαηα.

Πμιοάνηζμα μηθνμζθμπηθά επηθοηηθάμαθνμθύθε παναηενήζεθακ πάκς ζηεκ επηθάκεηά ηςκ ζαιιώκ ημο: Cladophoraspp., Ceramium spp., Acrochaetiumspp., Polysiphonia spp.

Page 12: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Ganonema farinosum

αμθηζβεημύμεκε πνμέιεοζε, αθμύ είηε πνόθεηηαη:

γηα Λεζζερηακό μεηακάζηε

γηα πνμ-Λεζζερηακό μεηακάζηε

γηα θαηάιμηπμ ηεξ επμπήξ ηεξ Τεζύμξ

O Bory (1838) ακαθένεη ημ είδμξCladostephus dubius από ηεκ Πειμπόκκεζμ ημ μπμίμ είκαη ζοκώκομμ ημο G. farinosum.

1838

1898

Page 13: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)
Page 14: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Ganonema farinosum

Υπμζηενίπηεθε ε εθδμπή ηςκ πμιιαπιώκ ζηειεπώκ, όπςξ ηζπύεη δειαδή γηα θάπμηα άιια αιιόπζμκα μαθνμθύθε ηεξ Μεζμγείμο (π.π. Asparagopsistaxiformis, Acanthophora nayadiformis, Ulva fasciata).

Αοηό ζεμαίκεη όηη οπάνπμοκ ζηε Μεζόγεημ ημοιάπηζημκ δύμ ζηειέπε ημο είδμοξ G. farinosum:

α) έκα αοηόπζμκμ ζηέιεπμξ, γκςζηό ήδε από ηηξ ανπέξ ημο 19μο αηώκα (Bory 1838)

β) έκα πηζακώξ αιιόπζμκμ, ημ μπμίμ εηζήιζε ζπεηηθώξ πνόζθαηα ζηε Ακαημιηθή ιεθάκε ηεξ Μεζμγείμο από ημκ Ικδηθό Ωθεακό μέζς ημο Σμοέδ.

Η απμοζία πνμγεκέζηενςκ ακαθμνώκ από ημ Σανςκηθό θόιπμ, πμο απμηειεί μία από ηηξ θαιιίηενα μειεηεμέκεξ πενημπέξ ςξ πνμξ ηα

μαθνμθύθε ζηεκ Γιιάδα, ζοκεγμνεί με ηε δεύηενε εθδμπή.

Page 15: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Υρόκος Γηζαγωγής Αιιότζοκωκ Ιαθροθσθώκ ζηοκ αρωκηθό θόιπο

Page 16: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Ιλδν-

Εηξεληθόο

81%

Αηιαληηθόο

19%

ΠΡΟΓΘΓΤΕ

Page 17: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Σνπέδ

36%

λαπζηπινΐα

52%

πδαηνθαιιηέξγεηεο

8%

ελπδξεία

4%

Φορείς Αιιότζοκες Ιεηαθοράς

Page 18: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Caulerpa racemosa var. cylindracea

2011

2004

2000

1996

2008

2006

2008

Δηαζπορά ζηοκ αρωκηθό θόιπο

Page 19: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Παράμεηροη Αιιότζοκωκ Ιαθροθσθώκ

Ο ανηζμόξ ηςκ αιιόπζμκςκμαθνμθοθώκ ακά δείγμα (AL) θαζώξ θαη ε αθζμκία ημοξ (CAL) παναθηενίζηεθακ γεκηθά από παμειέξ ηημέξ.

Δεκ παναηενήζεθακ ζηαηηζηηθώξ ζεμακηηθέξ δηαθμνέξ μεηαλύ ηςκ ζηαζμώκ δεηγμαημιερίαξ.

Κακέκα αιιόπζμκμ μαθνμθύθμξ δεκ πανμοζίαζε ζομπενηθμνά εηζβμιέα ζηεκ ακώηενε οπμπαιηννμσθή δώκε.

Ωζηόζμ, ηα Caulerpa racemosa var. cylindracea, Codium fragile subsp. fragile θαηStypopodium schimperiπανμοζίαδακ ζε μνηζμέκεξ αθηέξ, θονίςξ ηεξ Σαιαμίκαξ, ζομπενηθμνά εηζβμιέα ζε βάζε 3-10 m.

Page 20: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Αιιότζοκα vs Ασηότζοκα Ιαθροθύθε

Δεκ παναηενήζεθε ζηαηηθώξ ζεμακηηθή ζοζπέηηζε μεηαλύ ημο ανηζμμύ ηςκ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ (AL) με ημκ ανηζμό ηςκ αοηόπζμκςκ εηδώκ βάζεη

ηεξ ακάιοζεξ Spearman Rank Order Correlation.

KV

PE

SN

A

AK

PS

KA

AGN

Spearman Rank Correlation: 0.179644

Page 21: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

Αξηζκόο

αιιόρζνλωλ

καθξνθπθώλ αλά

πεξηνρή:

Έςξ ζήμενα έπμοκ ακεονεζεί 20 ηαληκμμηθέξ μμκάδεξ αιιόπζμκςκμαθνμθοθώκ ζημ Σανςκηθό θόιπμ: περηοτή hot-spot ζηεκ Γιιάδα!

ΤΔΕΣΕΕ - ΤΙΠΓΡΑΙΑΣΑ

Page 22: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΤΔΕΣΕΕ - ΤΙΠΓΡΑΙΑΣΑ

Ο παμειόξ ανηζμόξ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ ακά δείγμα (AL) θακενώκεη όηη ηα αιιόπζμκα μαθνμθύθε ημο Σανςκηθμύ θόιπμο είκαη δηαζπανμέκα ζηεκ πενημπή.

Codium fragile

Asparagopsis

taxiformis

Hypnea cornuta

Page 23: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΤΔΕΣΕΕ - ΤΙΠΓΡΑΙΑΣΑ

Η αθζμκία ηςκ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ ακά δείγμα (CAL) ήηακ επίζεξ μηθνή.

Τα αιιόπζμκα μαθνμθύθε δεκ θαίκεηαη κα απμηειμύκ ζεμακηηθή απεηιή γηα ημ Σανςκηθό θόιπμ, ηοσιάτηζηοκ γηα ηεκ ακώηερε σποπαιηρροϊθή δώκε!

Page 24: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΤΔΕΣΕΕ - ΤΙΠΓΡΑΙΑΣΑ

Δεκ παναηενήζεθε θάπμηα ζηαηηζηηθώξ ζεμακηηθή ζοζπέηηζε μεηαλύ ημο ανηζμμύ ηςκ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ (AL) θαη ηεξ αοηόπζμκεξβημπμηθηιόηεηαξ (Νind):

ε ζεςνία βημηηθήξ ακηίζηαζεξ ημο Elton (1958) ζηενείηαη ηζπύμξ ζηεκ πενίπηςζε ηςκ αιιόπζμκςκ μαθνμθοθώκ ημο Σανςκηθμύ θόιπμο.

Page 25: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ΤΔΕΣΕΕ - ΤΙΠΓΡΑΙΑΣΑ

Απαηηείηαη ζοκεπήξ παναθμιμύζεζε ημο Σανςκηθμύ θόιπμο γηα ημκ εκημπηζμό κέςκ εηζαγςγώκ θαζώξ, ηδηαίηενα δε γηα είδε με ζομπενηθμνά εηζβμιέα.

Page 26: Contribution to the study of alien macroalgae of the Saronikos Gulf (Greece)

ας εσταρηζηώ ποιύ!