CoP Beheer & Onderhoud, Klimaatverandering - KNMI · 2019. 5. 12. · • Neerslag • Droogte • Wind ... Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 6. Temperatuur stijgt 12-5-2019

Yorick de Wijs (KNMI)

Veenendaal - 09 05 2019

12-5-2019

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

KlimaatveranderingWat kunnen we verwachten?

1

• Oorzaken en risico’s wereldwijd

• Trends en toekomst in Nederland

Klimaatverandering

12-5-2019

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 2

• KNMI klimaatscenario’s

• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel

Trends en toekomst in Nederland

12-5-2019


• in opdracht van ministerie• vertaling van IPCC

projecties naar Nederland• scenarios; hulpmiddel

omgaan met onzekerheden• generieke set voor brede

groep gebruikers• specials o.a. stad, extreme

neerslag en zeespiegelstijging

12-5-2019


KNMI’14 → ’21

Klimaatscenario’s

Temperatuur en luchtstromen

12-5-2019


Temperatuur G versus W

2050 2085Gemiddeld +1 +1,5 °CWarm +2 +3,5 °C

t.o.v. 1981-2010

Luchtstromen L versus H

H: wind vaker uit het westen in winter → zachter en natter Meer hogedrukgebieden en wind uit oosten in zomer→warmer en droger


• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


Temperatuur stijgt

12-5-2019


Sinds 1901 is de jaargemiddelde temperatuur in Nederland toegenomen met circa 2 °C

Temperatuur Nederland in 2050 en 2085

12-5-2019



• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


1951-1980: 777 MM/JAAR 1981-2010: 847 MM/JAAR

Neerslag neemt toe

12-5-2019


+ 9%

Neerslag Nederland in 2050 en 2085

12-5-2019


Neerslag in zomer

12-5-2019


Lichte toename of Sterke afname1981-2010

224 cm

WL

2050WH

2050

+ 1,4% - 13%

Meer extreme neerslag

Zware buien komen vaker voor en worden heviger.

Voorbeeld: 33 mm neerslag in een uur

Vroeger: 1 keer in 25 jaar

Nu: 1 keer in 15 jaar

12-5-2019


33 mm per uur

Herhalingstijdnu 1 keer in 15 jaar

Wat is 33 mm per uur?

12-5-2019


23 juni 2016

Intensiteit extreme buien neemt toe gedurende het hele jaar

12-5-2019


Meer extreme regen

Kockengen: 28 juli 2014:meer dan 100 mm in 1 dag

Maximum neerslag per uur in zomer(herhalingstijd 1 jaar)

Nu 2050 WH

15 mm/uur 19 mm/uur

+ 25%


• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


Geen trend in droogte

12-5-2019


Trend 1950 - 2012

→ Zuid-Europa droger

→ Noord-Europa natter

→ Nederland op

grensgebied meer/minder droogte

Twee scenario’s geven meer droogte, in twee verandert er weinig

Toekomst: kans op meer droogte?

Droogte 2018

Neerslagtekort 309 mm

Huidig klimaat: eens in de 30 jaar

Hoog scenario in 2050: eens in de 15 jaar

Laag scenario in 2050: de kans neemt nauwelijks toe

12-5-2019



• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


Wind

12-5-2019


Jaarlijkse maximale windsnelheid in m/s boven zeeberekend met klimaatmodel

• Grote variatie van jaar tot jaar

• Boven Noordzee: geen trend

• Boven land: afname van windsnelheid en aantal stormen sinds jaren 60. Niet door klimaatverandering, maar door toenemende bebouwing. Langs kust daalt windsnelheid niet.

Wind

12-5-2019


• Geen systematische verandering in windsnelheid

• Wel onderzoek naar mogelijk nieuwe bronnen van stormen: orkanen van tropische origine

Opheliatrof kust van Ierland (okt 2017)

Wat als..


• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


Laag en hoog water

12-5-2019


24

Rivierafvoeren

Afvoer van de Rijn bij Lobith in 2050

• extreem scenario: in de winter + 20%; in de zomer -20%

• alle scenario’s: extremen nemen toe en komen vaker voor

12-5-2019



• Temperatuur

• Neerslag

• Droogte

• Wind

• Rivieren

• Zeespiegel


12-5-2019


Stijgende zeespiegel voor Nederlandse kust

12-5-2019


• Mondiaal versnelling gemeten: vorige eeuw circa 2 mm/jaar, gemiddeld over 1992-2018 circa 3 mm/jaar, nu circa 4 mm/jaar

• Versnelling in de Noordzee kan nog niet worden vastgesteld vanwege de fluctuaties (ruis) in de metingen

Zeespiegel voor Nederlandse kust Zeespiegel Mondiaal

Zeespiegel Noordzee en mondiaal

Zeespiegel Nederland, 2050 en 2085

12-5-2019


12-5-2019


Zeespiegelstijging, laatste inzichten

• KNMI’14 tot 1 meter in 2100

• Met 4 °C opwarming (RPC8.5)

mogelijk zelfs tot 3 meter in 2100

Zeespiegelstijging in meters ten opzichte van 1995

Landijs smelt steeds sneller

Smelten en afkalven van landijs op de polen versterkt zichzelf →wereldwijde zeespiegel stijgt steeds sneller

12-5-2019


12-5-2019


Samengevat: duidelijke ontwikkelingen

12-5-2019


Samengevat: onzeker of nauwelijks wijziging

Vragen?

12-5-2019


12-5-2019


• Oorzaken en risico’s wereldwijd

• Trends en toekomst in Nederland

Klimaatverandering

12-5-2019


IJstijden en interglacialen

12-5-2019


Toename van broeikasgassen

12-5-2019


• Concentraties overtreffen in hoge mate de pre-industriële waarden • Toename van concentraties is hoofdzakelijk het gevolg van menselijke invloed

Methaan LachgasCO2

Broeikaseffect

12-5-2019


Temperatuur aan aardoppervlak

12-5-2019


• Wereldwijd gemiddeld

• Waargenomen en gemodelleerdmet en zondermenselijke factoren

Menselijke factoren

12-5-2019


Natuurlijke factoren

12-5-2019


Natuurlijke factoren

12-5-2019


+

-

Opwarming aarde

12-5-2019


Hitte Neerslag extremen Droogte

Bedreiging flora & fauna Overstromingen Voedselzekerheid

12-5-2019

44Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Documents

CoP Beheer & Onderhoud, Klimaatverandering - KNMI · 2019. 5. 12. · • Neerslag • Droogte • Wind ... Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 6. Temperatuur stijgt 12-5-2019