13
EDITORYAL TUMAGAL NANG LIMANG minuto lamang ang walang-putok na ar- madong aksyon ng isang yunit ng Bagong Hukbong Bayan (BHB) la- ban sa isang mapanirang planta ng enerhiya sa Misamis Oriental noong Agosto 19 ng umaga. Nakumpiska sa reyd ang apat na ripleng AK47 at 200 bala mula sa mga gwardya ng AY 76 Secu- rity Agency na nakatalagang mga bantay ng Minergy Power Corpo- ration (MPC) sa Barangay Quezon Heights sa bayan ng Balingasag. Nasamsam din ng mga Pulang mandirigma ang ilang radyo mula sa mga gwardya. Pinatatakbo ng MPC ang isang 165-MW coal power plant sa tabi ng Macajalar Bay. Tinatapon ng planta sa baybay na ito at sa kalapit na lugar ang basurang na- kalalasong kemikal. Bunga nito, inireklamo ng mga residente sa "AK47...," sundan sa pahina 3 M aitim ang balak ng pasistang rehimeng Duterte. Sa lalim ng galit ni Rodrigo Duterte at ng kanyang mga alipures sa mga estudyante at guro na malayang nagpapahayag ng pagtutol sa kanyang pasistang rehimen, nais niyang ipailalim ang mga paman- tasan sa kanyang tiranikong paghahari. Sa nagdaang ilang linggo, gina- mit ni Bato dela Rosa, sunud-sunu- rang tuta ni Duterte, ang kanyang pwesto sa Senado, upang kahulan ang mga aktibistang kabataan at ang mga guro. Kung anu-anong ba- surang palabas ang ginawa ni dela Rosa sa hangaring ipitin ang mga samahang kabataan at mga guro. Desperadong argumento naman ang pananakot ng AFP na dahil bawal silang pumasok sa kampus, hindi ni- la mapipigilan sakaling magkaroon ng pamamaril sa loob ng mga eskwelahan. Iginigiit ng mga pasistang ahente ang pagbabasura sa kasun- duang Soto-Enrile na pinirmahan noong 1982. Ang kasunduang ito ay isa sa pinakamahalagang pamana ng mga mag-aaral sa kanilang pag- laban sa diktadura ni Ferdinand Marcos para itaguyod ang demok- rasya at mapayabong ang kalayaang akademiko sa mga kampus. Naka- dugtong dito ang kasunduang University of the Philippines-De- partment of National Defense (UP- DND) noong 1989 na nagtatakda ng katulad na pagbabawal na pumasok sa kampus ang mga tauhan ng AFP at PNP. Pinakapakay ni dela Rosa at ng mga upisyal ng AFP at PNP na alisin "Hadlangan...," sundan sa pahina 2

cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

  • Upload
    others

  • View
    39

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo L Bl g. 1 6

Agosto 2 1 , 2 01 9

www. cpp. ph

EDITORYAL

Hadlangan ang bantang batas militar sa kampus

4 AK47, nasamsam

ng BHB-MisOr

TUMAGAL NANG LIMANG minutolamang ang walang-putok na ar-madong aksyon ng isang yunit ngBagong Hukbong Bayan (BHB) la-ban sa isang mapanirang plantang enerhiya sa Misamis Orientalnoong Agosto 19 ng umaga.

Nakumpiska sa reyd ang apatna ripleng AK47 at 200 bala mulasa mga gwardya ng AY 76 Secu-rity Agency na nakatalagang mgabantay ng Minergy Power Corpo-ration (MPC) sa Barangay QuezonHeights sa bayan ng Balingasag.Nasamsam din ng mga Pulangmandirigma ang ilang radyo mulasa mga gwardya.

Pinatatakbo ng MPC ang isang165-MW coal power plant sa tabing Macajalar Bay. Tinatapon ngplanta sa baybay na ito at sakalapit na lugar ang basurang na-kalalasong kemikal. Bunga nito,inireklamo ng mga residente sa

"AK47...," sundan sa pahina 3

Maitim ang balak ng pasistang rehimeng Duterte. Sa lalim nggalit ni Rodrigo Duterte at ng kanyang mga alipures sa mgaestudyante at guro na malayang nagpapahayag ng pagtutol

sa kanyang pasistang rehimen, nais niyang ipailalim ang mga paman-tasan sa kanyang tiranikong paghahari.

Sa nagdaang ilang linggo, gina-mit ni Bato dela Rosa, sunud-sunu-rang tuta ni Duterte, ang kanyangpwesto sa Senado, upang kahulanang mga aktibistang kabataan atang mga guro. Kung anu-anong ba-surang palabas ang ginawa ni delaRosa sa hangaring ipitin ang mgasamahang kabataan at mga guro.Desperadong argumento naman angpananakot ng AFP na dahil bawalsilang pumasok sa kampus, hindi ni-la mapipigilan sakaling magkaroonng pamamaril sa loob ng mgaeskwelahan.

Iginigiit ng mga pasistangahente ang pagbabasura sa kasun-

duang Soto-Enrile na pinirmahannoong 1982. Ang kasunduang ito ayisa sa pinakamahalagang pamanang mga mag-aaral sa kanilang pag-laban sa diktadura ni FerdinandMarcos para itaguyod ang demok-rasya at mapayabong ang kalayaangakademiko sa mga kampus. Naka-dugtong dito ang kasunduangUniversity of the Philippines-De-partment of National Defense (UP-DND) noong 1989 na nagtatakda ngkatulad na pagbabawal na pumasoksa kampus ang mga tauhan ng AFPat PNP.

Pinakapakay ni dela Rosa at ngmga upisyal ng AFP at PNP na alisin

"Hadlangan...," sundan sa pahina 2

Page 2: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN2

Tomo L Bl g. 16 | Agosto 2 1 , 2 01 9

NilalamanANG

instagram.com/progressiveviews

@prwc_info

[email protected]

Editoryal: Hadlangan ang banta ng batasmilitar sa kampus 14 na AK47, nasamsam ng BHB-MisOr 1Armadong paglaban sa todo-gera sa Bicol 4Desperadong pagsupil sa kabataan 4Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6Mga opensiba sa panahon ng FMO 8Pagyurak sa karapatang-tao 9200 pamilya, nagbakwit sa Caramoan 10Gina Lopez, pumanaw na 10Piket sa Pepmaco, marahas na binuwag 11FFM sa Isabela 11P113.7M-halaga ng librong nakatambak 113 patay sa "gera kontra -droga" 11Araw ng Pagluluksa para sa Negros 12Dengvaxia, pinaboran ni Duterte 12Bagong pasilidad para sa militar ng US 12Protesta sa Hongkong 13Sunog sa Amazon, nakaaalarma 13

ang mga balakid para palakasin angpresensya ng mga pulis at sundalo saloob ng mga kampus na anila’y may“karapatan” ding magsagawa ng “in-doktrinasyon” sa mga estudyante. Sadaan-daang mga paaralan, isinasa-gawa na ngayon ng AFP at PNP angganitong kampanyang indoktrina-syon sa anyo ng mga "youthleadership forum," "informationdrive," "training" o "immunization"(o “pagbabakuna”) laban sa “sakit nakomunismo” para labanan ang "ko-munistang impiltrasyon" sa mgapaaralan.

Binabansagan dito ang mga ak-tibistang organisasyon bilang “mgaprente” ng Partido Komunista. Iti-nuturo ng AFP at PNP na ang kriti-sismo at paglaban sa naghaharingrehimen at sistema ay pawang bu-nga ng "komunistang ahitasyon."Pilit na tinatabunan ng pasistangideolohiya ang pag-iral ng pang-aa-pi at pagsasamantala at kawalan ngpambansang kalayaan na siyang pi-nakaugat ng armado at di-arma-dong paglaban ng bayan.

Ang nais ngayon ng AFP ay pu-mailalim ang mga pamantasan sapasya ng militar at magsilbing tun-tungan para sa pagpapalaganap ngpasistang doktrina nito. Sa saligan,ang presensya ng mga armadongelemento ng estado ay taliwas sapag-iral ng kalayaang akademiko saloob ng mga pamantasan. Hatid ni-to’y banta o intimidasyon sa mgamag-aaral at guro, mga siyentista atmananaliksik. Hindi maaaring yu-mabong ang intelektwal na pag-iisipkung ang akademya ay nasa ilalimng armadong banta ng estado. Na-ngangarap si Duterte na maibalikang panahon ni Marcos kung saanang akademya ay nagsilbing taga-pagpalaganap ng upisyal na linya ng"bagong lipunan." Nais niya itongbantayan ng kanyang armadongmga ahente at pagharian ng mgamersenaryong intelektwal.

Taliwas sa pasismo ang liberalna tradisyon ng kalayaang akade-miko. Para sa mga pasista, hindidapat binibigyan ng puwang angmga kaisipan o pananaw na hindisumasalamin o nagtataguyod sa

dogma o doktrina ng naghaharingrehimen. Ang pagpapahayag atpagsuporta sa patriyotiko at de-mokratikong interes ng bayan opaglalahad ng kritisismo sa kasalu-kuyang sistema at pamamalakad ayitinuturing na subersyon o nagsisil-bi sa armadong rebolusyon.

Kung pahihintulutang malayangmakapasok ang AFP at PNP sa mgakampus, mas hayagan at malala angisasagawang pagmamanman atpanggigipit ng mga pasistang ahenteng rehimeng Duterte laban sa mgamag-aaral at guro. Ang presensyanila ay intimidasyon para pigilan angmga kabataan na sumali sa mga or-ganisasyon, pagtitipon o pagpapa-hayag laban kay Duterte. Ibayongpagsupil sa demokratikong karapa-tan ng mga estudyante at guro angibubunga ng ganitong hakbangin. Samadaling salita, pagpapataw ng ba-tas militar sa kampus ang katapu-sang kahulugan nito.

Ang lahat ng mga hakbangingito ng AFP at PNP ay isinasagawaalinsunod sa doktrinang counterin-surgency na siya na ngayong nana-naig na patakaran ng rehimeng Du-terte. Pagsasakatuparan ito ng"whole-of-nation approach" o "sapamamagitan ng buong bansa" nawalang ibang pakay kundi ang ipai-lalim sa militar ang buong bansa.Nais nitong kontrolin maging angmga ahensyang pang-ideolohiya,pangkultura, pangkabuhayan atpanserbisyo upang magsilbi angmga ito sa "counterinsurgency" sakapinsalaan ng interes at panga-ngailangan ng mamamayan. Angtumangging sumuporta sa AFP aynasa peligrong maakusahang “sim-patisador ng komunista.” Lagpas sa"pambansang depensa" at "kapa-yapaan at kaayusan," pinakikiala-man ng AFP at PNP ang lahat ngibang aspeto ng lipunang sibil.

Dapat lubos na makita ng lahatna ang bantang batas militar samga pamantasan ay mahigpit nanakaugnay sa pag-iral ng batas mi-litar sa Mindanao at sa di deklara-dong batas militar sa Negros, Sa-mar, Bicol at buong bansa. Itinutu-

Ang Ang Bayan ay i ni l a l athal a dal awang beses bawat buwan

ng Komi te Sentral ng Parti do Komuni sta ng Pi l i pi nas

Ang Ang Bayan ay i ni l a l abas sa

wi kang Pi l i pi no, Bi saya, I l oco,

H i l i gaynon, Waray at I ngl es.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontri busyon sa anyo ng mga

arti kul o at bal i ta. H i ni hi kayat di n ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

i kauunl ad ng ati ng pahayagan.

"Hadlangan...," mula sa pahina 1

Page 3: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 3

lak ito ng mga pasistang nasa likodng malawakang abusong militar atpaglabag sa mga karapatang-tao,panggigipit sa mga pwersang oposi-syon, pagsupil sa mga welga, pag-supil sa mga pakikibakang magsasa-ka at iba pang anyo ng paniniil. Ka-rugtong din ito ng panukalang ibalikang Batas Kontra-Subersyon (kungsaan krimen ang maging kasapi ngPartido) at amyendahan ang HumanSecurity Act upang lalong gawingmatalim na sandata para supilin angdemokratikong pamamahayag atpagkilos.

Nais ng rehimeng Duterte na pa-tahimikin ang mga estudyante at mgaguro na kabilang sa pinakamasigasigsa pagpapahayag ng kritisismo atpagtutol sa pasismo. Pakay ng rehi-meng Duterte na busalan ang bibig atlupigin ang mga aktibista upang wa-lang hadlang ang pagpapataw nito ngmga pabigat na mga patakaran kabi-lang ang bagong mga buwis, porkbarrel at dayong pangungutang, angpagtatraydor ni Duterte sa interes ngbansa, sa pagluhod nito sa China at saUS, ang planong "charter change" atiba pang anti-mamamayang hakbang.

Subalit tiyak na mabibigo angtangka ni Duterte at ng AFP at PNPna sikilin ang karapatang akademikoat paghariin ang batas militar sakampus. Sinalubong ito ng mahigpitna pagtutol at malawak na protestang mga estudyante at guro ng mala-laking pamantasan sa mga nagdaangaraw. Kung ipipilit ito ni Duterte, ti-yak na mas malaki at malawak pangpaglaban, diskurso at debateng aka-demiko at protesta sa lansangan angisasalubong dito ng mga estudyanteat guro at ng buong bayan.

Lalong higit na mabibigo angpaniniil na ito sa mga estudyante atguro na pigilan silang sumuporta atlumahok sa armadong pakikibaka.Dahil sa pakanang pasista ni Duter-te, lalong mas marami pa ang nahi-hikayat na tumulong o sumapi saBagong Hukbong Bayan na siyangtunay na kumakatawan sa patriyo-tiko at demokratikong interes ngbayan.

BHB na nagkaroon sila ng iba’tibang sakit kabilang ang hika, pag-kahilo at sore eyes makaraang na-ging lubusan ang operasyon ngplanta noong Setyembre 2017.

Nagsagawa rin ng pagsisiyasatang sangguniang panlalawigan ngMisamis Oriental pero walang nang-yari, ayon kay Ka Nicolas Marino, ta-gapagsalita ng BHB-Misamis Orien-tal. Ang MPC ay pagmamay-ari ngpamilyang Nepomuceno, mgaburukrata-kapitalistang nakabase saPampanga. Nabigyan ito ng lisen-syang magtayo at mag-opereyt ngplantang pang-enerhiya noong pana-hon ng rehimeng Ramos. Solo itongtagasuplay ng kuryente sa buongsyudad ng Cagayan de Oro at Phivi-dec Industrial Estate sa Tagoloan,Misamis Oriental.

Samantala, pinabulaanan ni KaMalem Mabini, tagapagsalita ngBHB-North Central Mindanao Regi-on (NCMR), ang walang batayangpagmamayabang ng pasistang pa-ngulo na si Rodrigo Duterte na na-paralisa na ang mga operasyon ngBHB sa rehiyon.

Katunayan, aniya, 13 taktikalna opensiba na ang inilunsad ngBHB-NCMR laban sa mga tropa ngArmed Forces of the Philippines(AFP) mula Hulyo 28 hanggangAgosto 9. Mahigit 30 sundalo angnapatay at di bababa sa 20 ang na-sugatan sa hanay ng AFP.

Noong Agosto 9, inatake ng BHB-NCMR ang mga tropa ng 65th IB saSityo Kibulag, Barangay Bagoaingod,Tagoloan 2, sa hangganan ngBukidnon at Lanao del Sur. Napatayang isang sundalo habang nasugatanang apat na iba pa. Bago nito,tinambangan ang mga tropa ng8th IB sa Sityo Mahan-ao, Ba-rangay Bulonay, Impasug-ong,Bukidnon. Tatlong sundalo angnapatay.

Isang sundalo ng 26th IBang napatay at isa ang nasu-gatan nang tambangan sila ngBHB-Agusan del Sur saKilometro 30, Barangay Maha-yahay, San Luis, Agusan del Sur

noong Agosto 5.Sa Cagayan de Oro City, apat

na sundalo ng 65th IB ang napatayat walo ang nasugatan sa taktikalna opensibang inilunsad ng BHB-Misamis Oriental noong Hulyo 30 saBarangay Pigsag-an.

Binigwasan ng BHB-Agusan delNorte noong Hulyo 28 ang mgatropa ng 23rd IB sa Sityo Hinan-dayan, Barangay Camagong sa Na-sipit. Limang sundalo ang napatayat lima ang nasugatan.

Sa kabilang banda, binigyan ngpinakamataas na parangal ng re-bolusyonaryong kilusan ang dala-wang Pulang mandirigma na sinaJenos Bade (Ka Bebs) at EdmarLaruya (Ka Lenon), na magiting nanagbuwis sa kanilang buhay para saikatatagumpay ng nasabing arma-dong aksyon.

Sa Northern Samar, matagum-pay na nakapaglunsad ng mga ope-rasyon ang mga yunit ng BHB labansa mga tropang militar na respon-sable sa pagpatay, pag-istraping samga sibilyan, at pagharas sa isangbarangay kapitan.

Ayon sa ulat ng BHB-NorthernSamar, hindi bababa sa apat nasundalo ng 20th IB ang napatay sainilunsad na mga aksyong militar ngBHB.

Noong Agosto 11, hinaras ngmga Pulang mandirigma ang mgatropa ng 20th IB sa Gook, Catubig.Sa araw ding iyon, isang kasapi ngCAFGU ang nasugatan saoperasyong haras na inilunsad ngisang yunit ng BHB sa kanilang de-tatsment sa Barangay Poponton,Las Navas.

"AK47...," mula sa pahina 1"Hadlangan...," mula sa pahina 2

Page 4: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN4

Desperadong pagsupil sa kabataan

Bagong desperadong tangka ng rehimeng Duterte, sa pamamagitan ngpayaso nitong si Sen. Ronald “Bato” dela Rosa, na busalan ang mga

estudyante nang magsagawa ito ng pagdinig sa Senado kaugnay sa diuma-no’y nawawalang menor-de-edad na mga aktibista.

Armadong paglaban

sa todo-gera sa Bicol

MAHIGIT 20 KOORDINADONGaksyong militar ang inilunsad ngBagong Hukbong Bayan (BHB)-Bicol sa iba't ibang panig ng rehi-yon noong Agosto 19-21. Tampokdito ang ambus sa mga myembrong Philippine National Police saBarangay Alegria, Pio V. Corpuz,Masbate kung saan pitong pulisang sugatan. Naglunsad din ngoperasyong haras sa mga kampong kaaway sa Sorsogon at LegazpiCity.

Bago nito, 33 sundalo angnapatay at 21 iba pa ang nasuga-tan sa mga opensiba ng BHB-Bicolmula Marso-Hunyo ngayong taon.Sa bilang na ito, 15 ang napatayhabang 12 ang nasugatan sapwersa ng 2nd IB sa mga serye ngoperasyong demolis na isinagawang BHB-Masbate noong Abril 29,Hunyo 2 at Hunyo 9 sa mga bara-ngay ng Progreso at Cawayan,San Fernando, at sa BarangayMalinta, Masbate City.

Sa parehong prubinsya, dala-wang operasyong haras ang isi-nagawa noong Mayo 22 sa Bara-ngay Banahao, Dimasalang at saBarangay Casabangan, Pio V.Corpuz. Hinaras din anghedkwarters ng 2nd IB sa Bara-ngay Bacolod, Milagros noongHunyo 10 at sa Barangay Arme-nia, Uson noong Hunyo 12. SaBarangay Daraga sa Placer, Mas-bate, sinunog ng BHB ang itina-tayong detatsment ng PNP SpecialAction Force sa parehong araw.

Sa Camarines Sur, siyam natropa ng 22nd IB ang nasugatansa magkasabay na ambus at ope-rasyong haras ng mga yunit ngBHB-West Camarines Sur (NorbenGruta Command) sa detatsmentng militar sa Sityo Dinumpilan,Barangay Malinao, Libmanan.Isang sundalo at tatlong elementong CAFGU ang nasugatan. Nila-patan ng paunang lunas ng mgamedik ng BHB ang mga sumukongsugatan.

Ginamit ni dela Rosa angproblemang pampamilya sa pagitanng mga magulang at anak nilangaktibista para siraan ang progresiboat kritikal na tindig ng mga estud-yante at kanilang mga organisasyon.

Nagmukhang tanga si dela Rosanang humarap ang sinasabing “na-wawalang” mga aktibista na sinaAlicia Lucena ng Anakbayan at LoryCaalaman ng Kabataan Partylist, atpinasubalian ang kanyang mga paha-yag. Anang mga aktibista, hindi silanawawala, at hindi rin sila menor-de-edad. Nanindigan sila na huwaggamitin ng pulis at militar ang kani-lang mga pamilya para siraan angkanilang organisasyon at magsulongng mga dagdag na anti-kabataangpatakaran.

Tulad ng inaasahan, ginatunganang palabas ng mga militaristang ga-lamay ng rehimen at ginamit na sang-kalan para bigyan-katwiran ang pla-nong pag-amyenda sa Human Secu-rity Act, at bantang pagpapanumbalikng batas sa anti-subersyon.

Ibinukas din ng Philippine Na-tional Police ang posibleng pagsa-sawalang-bisa o pagrepaso sa ka-sunduan sa pagitan ng mga paman-tasan at Department of NationalDefense na nagbabawal sa presen-syang militar o pulis sa loob ng mgaunibersidad. Sa patuloy na panana-kot, ipinatatawag ng Department ofJustice ang mga lider ng progresi-

bong organisasyon sa bisa ng isangsubpoena.

Ikalawa na ang tangkang ito sadesperadong pagpapatahimik sa mgakabataan. Noong Oktubre 2018,naglubid ang rehimen ng kwentong“Red October” o pag-uugnay ngprogresibong kilusan ng kabataan saarmadong kilusan ng Bagong Huk-bong Bayan. Layon nitong takutin atgawing iligal ang mga lehitimo at kri-tikal na paninindigan ng mga kaba-taan. Niyuyurakan nito ang kalayaansa pagpapahayag at pag-oorganisang mga kabataan.

Kabataan bilang pwersang pagbabago

Ang aktibismo at radikal na kai-sipan ng mga kabataan ay pwersapara sa pagbabago, pagsulong,hustisyang panlipunan at demokra-sya. Takot ang rehimeng Duterte sanagkakaisang hanay ng mga kaba-taang kritikal sa kanyang rehimen.

Sa kasaysayan, ang mga kabata-ang aktibista ang pinakamatatag nalumaban sa diktadurang Marcos sapanahon ng batas militar. Nasa una-han sila ng makasaysayang Sigwa ngUnang Kwarto (1970), Diliman Com-mune (1971), mga aklasang mag-aaral noong katapusan ng dekada1970 hanggang unang bahagi ngdekada 1980 laban sa pagtaas ngmatrikula at pagbabalik ng mgakarapatan sa kampus, at mga

"Desperado...," sundan sa pahina 5

Page 5: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 5

Tangkang militarisasyon sa mga kampus, nilabanan

Kailanman, hindi mapatatahimik ang mga kabataan. Patuloy nilangitataguyod ang bandila ng kalayaan sa pagpapahayag at pag-oorgani-

sa. Sa harap ng sistematiko at patuloy na panggigipit ng rehimeng Dutertesa sektor, muli nilang ipinamalas ang pagkakaisa at paninindigan noongAgosto 20.

Libu-libong estudyante at kani-lang mga guro ang nagprotesta saloob at labas ng mga unibersidadpara tutulan ang banta ng militari-sasyon sa mga kampus. Ito ay mata-pos ipahayag ng Philippine NationalPolice ang panukala nitong ipawa-lambisa ang mga kasunduang nagba-bawal sa presensya ng militar at pu-lis sa loob ng mga kampus. Batid ngmga akademikong komunidad namagreresulta ang presensya ng mgapwersang panseguridad ng estado samalawakang paniniktik at panunupilsa mga mag-aaral, guro at kawanilalo na ang mga kritikal sa rehimen.

Ang totoo, matagal nang nagla-labas-masok ang pulis at militar samga kampus sa iba't ibang bahaging bansa. Ginagamit nilang tabingang mga pagsasanay at kumperen-syang pang-estudyante para librengmagsagawa ng mga operasyongsaywar (na tinatawag na nito nga-

yong mga “operasyong pang-im-pormasyon”) sa loob ng mga kam-pus. Labas pa ito sa ipinagpipilitangReserve Officers' Training Corps,kung saan pana-panahon silangnag-aalok ng mga talakayan atpagsasanay. Maging ang mga paa-ralang sekundarya ay hindi ligtas sakanilang panghihimasok.

Bilang pagkundena, umabot sa7,000 ang kumilos sa “UP Day ofWalkout and Action” sa lahat ng yunitng Unibersidad ng Pilipinas sa buongbansa. Sa pangunguna ng Upisina ngRehente ng mga Mag-aaral at UP Riseagainst Tyranny and Dictatorship(UPRise), nagkaisa ang mga kabataanpara ipagtanggol ang kalayaangpang-akademiko at karapatang mag-organisa. Nagkaisa ang mga upisyal,mga guro, kawani at mga organisa-syon sa loob ng pamantasan.

Katulad na protesta rin ang ini-lunsad ng mga mag-aaral ng

"Desperado...," mula sa pahina 4dambuhalang pagkilos noong 1983-1986 para sa pagpapatalsik sa dikta-durang US-Marcos.

Kabilang ang mga kabataan samga unibersidad sa pinakamasigasigna lumaban para lansagin ang mgabase militar ng US at wakasan angMilitary Bases Agreement noong1991. Kabilang din sila sa pinaka-malakas na tumutol sa pagsapi ngPilipinas sa GATT noong 1994 atpatakaran ng todong liberalisasyon atpribatisasyon ng ekonomya sa ilalimng rehimeng Ramos. Mahigpit silangnakipagkaisa sa masang anakpawis sapagtutol sa GATT-WTO nang mag-pulong ang mga lider ng mga bansang Asia-Pacific Economic Cooperationsa Pilipinas noong 1996.

Hindi maitatatwa ang kanilangmalawakang paglahok sa pag-aalsaat pagpapatalsik sa rehimeng Es-

trada. Gayundin, malaking bilang ngkabataan ang lumahok at nangunasa mga protestang kontra pork bar-rel na nagtapos sa Million People'sMarch sa ilalim ng rehimeng Aquinonoong 2013. Nagmarka rin ang kilu-sang protesta ng mga kabataan-es-tudyante laban sa mga kaltas sapondo sa edukasyon.

Noong 2017, naitulak ang pag-sasabatas sa libreng matrikula parasa mga pampublikong unibersidad atkolehiyo. Patuloy nilang iginigiit angkalayaan sa akademya, kabilang angkarapatan sa pagkakaroon ng kon-seho at pahayagang pangkampus,karapatang mag-organisa at sumalisa mga organisasyon at karapatansa malayang pagpapahayag atpamamahayag.

Nakikipagkaisa sila sa mangga-gawa at magsasaka sa mga welga,piket at mga komunidad. Patuloy si-

lang lumalaban para sa interes ngmamamayang Pilipino sa kabila ngmga pananakot at panggigipit ng re-himeng Duterte. Ilang kabataan naang tinakot at ginipit. Ilang beses naring sinampahan ng gawa-gawangkaso ang kanilang mga lider.

Hindi maikakaila ang paglahokng mga estudyante at kabataan saarmadong rebolusyon. Mula saKatipunan hanggang sa BagongHukbong Bayan, karamihan ng mgarebolusyonaryong kawal ng mama-mayan ay mga kabataan. Marami samga rebolusyonaryong bayani aynag-alay ng kanilang buhay sa edadng kasigasigan ng kabataan. Ma-ningning silang mga halimbawa ngwalang pag-iimbot na pagsisilbi samamamayan. Binibigyan sila ng pi-nakamataas na pagpupugay ngbuong rebolusyonaryong kilusan atmamamayan.

Polytechnic University of the Philip-pines. Bilang pagsuporta, sama-samang humarap sa masmidya noongAgosto 21 ang Alliance of ConcernedTeachers at mga kilalang propesormula sa Ateneo de Manila University,University of Santo Tomas, Far Eas-tern University, UP Diliman at UPManila.

Para kontrahin ang banta, ini-hain ng blokeng Makabayan angHouse Resolution 223 sa MababangKapulungan noong Agosto 12 parakilalanin at suportahan ng reak-syunaryong estado ang Safe SchoolsDeclaration. Ito ay deklarasyongbinalangkas ng mga gubyerno saiba't ibang dako ng mundo para sapagbibigay ng proteksyon sa mgapaaralan mula sa mga atake sa pa-nahon ng armadong tunggalian.

Nilalaman din nito ang kahalaga-han ng pagpapatuloy ng edukasyon sapanahon ng digmaan at implementa-syon ng kongkretong hakbang paratutulan ang paggamit ng militar samga paaralan. Sa tala nitong Agosto2019, mayroong 95 bansa na sumu-suporta rito. Nabuo ang deklarasyonnoong Mayo 2015 sa Oslo, Norway.

Page 6: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN6

Katangian at layuninng mga FMO ng AFPsa Bukidnon

Hindi bababa sa 13 serye o isa kada buwan, anginilunsad ng Armed Forces of the Philippines

(AFP) na mga “focused military operation” (FMO onakapokus na operasyong militar) sa prubin-sya ng Bukidnon mula Marso 2018hanggang Enero 2019.

Ito ang naging hugis ng pagsisi-kap ng AFP na kubkubin o palibutanat “gapiin” ang mga yunit ng Ba-gong Hukbong Bayan (BHB) saprubinsya bago magtapos ang 2018.Kalagitnaan ng taon, noong Agosto7, 2018, idineklara na nitong“conflict manageable” ang prubin-sya at handa na para "tayuan ngmga proyekto."

Mga batalyon ng 403rd IBde, isasa mga brigadang nakapailalim sa4th ID, ang humahalihaw sa kabun-dukan ng prubinsya. Erya ng opera-syon ng limang batalyon (8th IB,88th IB, 1st Special Forces Battalion,65th IB at 58th IB) ang gitna, kanlu-rang bahagi at ang mga hanggananng prubinsya sa Misamis Oriental atAgusan del Sur, gayundin ang hang-ganan nito sa Lanao del Sur. Ang ka-nilang mga operasyon ay sinusuha-yan ng 43rd Division ReconnaissanceCompany ng 4th ID. Sa simula ng2019, inianunsyo ng 1003rd IBde ng10th ID na muli nilang isasailalim sakanilang mga operasyon ang mgabaryo at komunidad ng Bukidnon sahangganan ng Davao, bagaman noonpang 2017 ay may naiulat nang mgaoperasyong kombat ang 89th IB at16th IB sa naturang lugar.

Gayundin, ginawang lugar-pagsasanay ng mga bagong grad-weyt na Scout Ranger, SpecialForces at mga elemento ng CAFGUang prubinsya, partikular ang ka-bundukan ng Pantaron na tumata-wid sa anim na prubinsya (MisamisOriental, Bukidnon, Agusan del Sur,Agusan del Norte, Davao del Norteat Davao del Sur) at nagsisilbing

gulugod ng Mindanao.

Katangian ng mga operasyonTumatagal ang isang FMO nang

anim na araw hanggang dalawanglinggo. Inilulunsad ito matapos angmahaba-habang panahon ng mgaoperasyong paniktik, saywar at mgaCommunity Operations for Peaceand Development (COPD) sa mgabarangay. Ang pangunahing opera-syong pangkombat na kinasasang-kutan ng 150-400 tropang militar ayikinukumpas sa antas-brigadahanggang antas-dibisyon.

Sa mga maniobrang kombat,estilo ng mga tropa ang pagsasanibng mga kolum mula sa iba't ibangerya upang magtimbangan sa isa’tisa. Sa isang FMO noong Disyembre2018, di bababa sa 20 kolum angpinakilos. Nanggagaling sa di inaa-sahang lugar ang staging point ngmayor na pwersa (may layong ilangaraw na lakaran sa mahirap na te-reyn). Tinatahak nila ang tinatayangmga lugar na paborable sa BHB.Maaaring umabot sa isa hanggangdalawang linggo ang “pagtatago” ngmga kolum ng AFP habang kinukub-kob nito ang target na erya.

Isang halimbawa ang kampan-yang kubkob ng AFP sa mgahangganan ng Bukidnon, Misamis

Oriental at Agusan del Sur. Umaa-bot sa 400 tropa ang humalihaw sakagubatan sa pagitan ng dalawangbarangay (Barangay Minalwang ngClaveria, Misamis Oriental atBarangay Hagpa ng Impasug-ong,Bukidnon) sa loob ng dalawanglinggo. Bago ito, ilang linggo nangnaglalakad ang malaking bahagi ngtropang panagupa na nanggaling saBarangay Salog sa Esperanza, Agu-san del Sur.

Sa antas-brigadang operasyon,tatlo hanggang apat na kolum nalaking-seksyon (150 tropa) ang iti-natambak sa target na erya. Sa an-tas-dibisyon, kung saan maaaringnagsisimula sa labas ng prubinsyaang operasyon, limang kolum namay dalawa hanggang tatlong sek-syon ang itinatambak ng militar.Bawat kolum ay pinamumunuan ngisang tinyente.

Bago ang aktwal na pagdumog,pinakikilos ng AFP ang kanilang mgaespiya para pasukin ang target namga baryo. Madalas silang mag-panggap na naglalako ng kung anu-anong produkto. Pinakikilos din ngAFP ang mga paramilitar nito paramaghanap ng mga bakas at iba pangpalatandaan sa gubat. Ginagamitnilang batayan ang mga datos nanakukuha nila mula sa mga nahuli

Page 7: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 7

na Pulang mandirigma para makuhaang lokasyon ng mga taktikal na ba-se o kampuhan ng mga yunit ngBHB.

Bahagi ng operasyon ang ilangulit na pagpapalipad ng mga eropla-nong pangsarbeylans at drone ilanglinggo bago at sa kasagsagan ngaktwal na operasyong kombat.Naiulat ang paggamit ng isang mali-it na eroplanong may piloto(Cessna), dalawang klase ng medi-um-altitude (katamtaman o 9-10 ki-lometrong taas ang lipad) na dronena kulay puti (kahugis ng Reaper atPredator ng US) at mas maliliit pangdrone (kahugis ng ScanEagle). Pina-niniwalaang ang tipong-Reaper nadrone ay pagmamay-ari at direktangpinalilipad ng militar ng US na nasabansa.

Sa mga lugar na mahirap abutinng mga sundalong pangkati, supor-tado ang mga operasyon ng mgabomba at bala mula sa ere ng dala-wang klase ng pang-atakeng heli-kopter (MG-520 at Augus-taWestland 109E) mula sa TacticalOperations Wing (Group 10) ngEastern Mindanao Command na na-kabase sa Cagayan de Oro. Ginaga-mit din ang mga helikopter na UH-1H (Huey) para sa suplay ng pagka-in, gamot at dagdag na tropa. Sapanahon ng mga sagupaan, sinusu-portahan ang mga tropang pangkating artileri mula sa mga kanyon at105mm howitser.

Sa mga operasyong ito, ginaga-mit ng mga tropang militar ang rad-yong Harris para sa komunikasyongencrypted. Mahigpit ang koordina-syon ng mga sundalo sa antas ngplatun hanggang sa seksyon. Angkanilang mga taktikal na sentrongpang-operasyon (na inilalatag sakapatagan ng mga baryo pero min-sa'y inilalatag din sa matataas natereyn para magsilbing postengpang-obserba) ay nagsisilbing mgaistasyong medikal kung saan nilala-patan ng paunang lunas ang kani-lang mga sugatan. Sa kampanya ni-to noong Disyembre, halimbawa,naghawan ng lapagan ng helikopterang sentro ng operasyon na naka-

patong sa pinakamataas na tereynsa kinubkob na lugar.

Milyun-milyong gastosKung kukwentahin, hindi bababa

sa P10 milyon kada dalawang linggoang ginagastos ng AFP para sa tropaat mga bala ng baril at kanyon pa la-mang sa kada FMO na inilunsad nitosa prubinsya. Hindi kabilang rito anggamit ng mga sundalo, tulad ng ripleat masinggan, teleskopyo, radyo,bakpak, kasuotan at bota. Hindi rinkasali ang gamit pang-operasyontulad ng radyong pangbase, genera-tor, tool kit at iba pa. Wala rin ditoang mga gamit-medikal, gamot atambulansya at gastos sa transpor-tasyon gamit ang mga siksbay (hindibababa sa 20 kada FMO).

Hindi bababa sa P3 milyon angnagagastos ng AFP sa bala pa la-mang sa isang operasyon. Ang ba-wat bala ng ripleng M16 at M14 aynagkakahalaga ng P25, habang P35naman ang bawat bala ng SquadAutomatic Weapon. Sa isang kam-panyang kubkob noong 2018, uma-bot sa 13 ang serye ng mga eng-kwentro (sa parehong opensiba atdepensiba) sa pagitan ng BHB at ngAFP. Ang bawat bala ng mortar na-man ay nagkakahalaga ng P10,000.

Milyun-milyon din ang gastoskada pagpapalipad ng helikopter atpagpapakawala ng mga rocket atbala mula dito, na karaniwang tu-matama sa mga sakahan ng maliliitna magsasaka at kagubatang naka-paligid dito. Batay sa mga ulat ngUS Air Force noong 2013, umaabotsa $13,634 (P681,700 sa palitangP50=$1) ang gastos sa kada oras napagpapalipad ng isang Huey. Anggastos naman sa isang oras na pag-lipad ng medium-altitude drone(lumilipad na may taas na 9-10kilometro) ay tinatayang $3,624-$4,762 (o P181,200 hanggangP238,100). Hindi bababa sa 82katao ang kinakailangan para sapagpapalipad at pagsusuri ng mgadatos na nakakalap ng naturangmga drone. Ang rocket naman napinapuputok ng mga pang-atakenghelikopter ay nagkakahalaga nang

mula P1,500 (Warhead M151) tu-ngong P3,500 (Warhead M282) ka-da isa. (Nota: Ang MG-520 aymaaaring magpakawala ng pitongrocket sa isang serye ng pambo-bomba.)

Dagdag pa rito ang gastos parasa paghahatid ng suplay na pagkain,suportang medikal at ebakwasyonng mga patay at sugatang sundalo,pagtatayo ng sentrong pangkumandat marami pang iba.

Dumog para sa mga “proyektongpangkaunlaran”

Isinasagawa ang kampanyangkukbob sa mga kabundukan ng Bu-kidnon na may nakatakdang pro-yektong imprastruktura tulad ngmalalaking dam, plantang pang-e-nerhiya at sa lugar na planong la-tagan ng komersyal na mga planta-syon. Layunin nitong “linisin” anglugar ng presensya ng BHB paramadaling pasukin ang erya at pala-yasin ang mga nakatira rito. Angmga erya na ito ay mga lupangagrikultural at lupang ninuno na ki-natitirikan ng mga komunidad ngmga Lumad.

Noong Marso 2019, pinasina-yaan ng AFP, katuwang ang CabinetOfficer for Regional Developmentand Security para sa Region 10 na siMartin Andanar, ang ConvergenceAreas for Peace and Development(CAPDev) sa Iba, Cabanglasan.Alinsunod ang programang ito sa“whole-of-nation approach” na ipi-namamarali ng National Task Foceto End Local Communist ArmedConflict. Pamamahalaan ng Minda-nao PeaceDev Coordinating Groupang CAPDev, isang grupong pinag-haharian ng mga upisyal ng 1st, 4that 10th ID at ng 403rd Brigade at2nd Mechanized Infantry Brigade,kasama ang mga rehiyunal na upi-sina ng Philippine National Police,Department of Interior and LocalGovernment, at National Economicand Development Authority.

Saklaw ng CAPDev ang sumu-sunod na kabundukan sa prubinsya:Mt. Saldab at kapatagan ng Kala-bugao sa Impasug-ong, Pantaron

Page 8: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN8

Mga opensiba laban sa FMO sa BukidnonSA NAIULAT SA Ang Bayan, 30 armadong aksyon ang nailunsad ng Ba-gong Hukbong Bayan-North Central Mindanao Region (BHB-NCMR) saBukidnon sa panahon ng mga nakapokus na operasyong militar ng AFP(Marso 2018-Enero 2019). Dalawampu sa mga ito ay direktang patamaat bigwas sa mga tropa ng FMO.

Pinakamasinsin dito ang 14 na armadong aksyon (13 opensiba, isangdepensiba) na inilunsad ng BHB noong Disyembre 2018 laban sa FMO sahangganan ng Bukidnon, Agusan del Sur at Misamis Oriental. Inulat ngmga yunit ng BHB ang 17 patay at dalawang sugatan sa mga sundalo.

Apat na armadong aksyon naman ang inilunsad ng BHB bilang pa-tama sa higit 300 nag-ooperasyong sundalo sa magkakalapit na lugarsa Malaybalay City, Impasug-ong at bahagi ng Manolo Fortich noongAgosto 2018. Isang sundalo ang napatay habang isa ang nasugatan.Tumagal ang operasyon ng 1st Special Forces Battalion, 8th IB at 43rdDivision Reconnaissance Company mula Agosto 8-20 sa tangkang gapi-in ang isang yunit ng BHB.

Sa unang araw ng operasyong dumog ng 8th IB noong Hulyo 19,2018, inambus ng mga Pulang mandirigma ang mga sundalo sa Bara-ngay Busdi, Malaybalay City. Samantala, sa huling araw ng FMO ng12th Scout Ranger Company sa Barangay Lumintao, Quezon noongHulyo 2018, pinaputukan ng BHB ang mga sundalo. Pito sa mga tropanito ang napatay at anim ang nasugatan.

Sa kabuuan, mahigit dalawang platun ang naidulot ng BHB na kas-walti sa hanay ng AFP. Umabot sa 40 ang patay sa mga sundalo at 16ang nasugatan. Nakapagsagawa rin ang BHB ng isang aksyong pama-rusa sa Dole Philippines noong Enero 2019.

Hindi sagka ang mga nakapokus at dumog na operasyon ng mgasundalo para malimita ang mga armadong aksyon ng BHB. Kinakaila-ngan ang mahusay na paniktik at pagpaplano para bigwasan ang mgapwersa ng kaaway sa isang takdang panahon.

Range at Umayam Complex sa Ca-banglasan at San Fernando, Ki-tanglad sa Sumilao at Baungon,Kalatungan sa pagitan ng Talakagat Pangantucan at kapatagan ngWest Bukidnon. Ang mga lugar naito ay matagal nang target na pag-tayuan ng mga proyektong pang-enerhiya at komersyal na plan-tasyon ng malalaking burgesya-kumprador at kanilang mga kaso-syong dayuhan.

Noong 2018, hindi bababa sa 41plantang pang-enerhiya, karami-han sa malalaking ilog (hydro) angnaiulat na pinaplano, pinauunlad odi kaya'y aktwal nang gumagana saprubinsya. Pinakamalaki rito angplanong itayo na Pulangi Dam V(250MW) sa Kitaotao. Tinatayangilulubog nito ang 40,000 ektaryana mga lupang ninuno, agrikulturalat kagubatan sa hangganan ngBukidnon at North Cotabato. Ka-bilang din sa mga proyektong itoang dalawang plantang hydropo-wer sa ilog ng Tagaloan sa Santia-go, Manolo Fortich na pinagaganang Hedcor Bukidnon ng burgesya-kumprador na pamilyang Aboitiz.

Ang kapatagan ng Kalabugao,sa partikular, ay matagal nang ini-lalako ng reaksyunaryong estado sadayuhang mga debeloper para saekspansyon ng kanilang mga ko-mersyal na plantasyon. Nasa Bu-kidnon ang malalaking plantasyonng pinya at saging ng Del Monte,Davco at Dole. Saklaw ng mgaplantasyong ito ang mga komunidadsa Manolo Fortich, Sumilao, Impa-sug-ong, Libona, Lantapan, Mara-mag at Quezon. Target ng kumpan-yang Del Monte na palawakin paang plantasyon nito sa Talakag.

Gayundin, sinaklaw ng mapan-linlang na programang NationalGreening Program ang kabundukanng Pantaron, Kitanglad at Kalatu-ngan. Matagal nang ibinukas ng es-tado ang mga kagubatan dito samga korporasyong mina at troso.

Nakatakda ring buhusan angprubinsya ng milyun-milyong pisongpondo para sa mga proyektongimprastruktura. Kabilang dito ang

paliparan sa Don Carlos na wawa-sak sa daan-daang ektaryang pala-yan. Tatawid din sa prubinsya angMindanao Road Sector Project natumama na sa mga sakahan atnagpalayas sa daan-daang mgamagsasaka sa kanilang lupa. Nag-kakahalaga ang proyektong ito ngP25.3 bilyon, na kalakhan ay uuta-ngin sa Asian Development Bank.

Ang mga daan at tulay na ita-tayo ay hindi para paunlarin angbuhay at kabuhayan ng ordinar-yong mamamayan kundi para pabi-lisin ang transportasyon ng mgaprodukto mula sa prubinsya tungosa mga daungan at pabrika. Halim-bawa nito ang bagong daan saAlae, Manolo Fortich na maylayuning pabilisin ang trans-portasyon ng mga produkto ng mgakomersyal na plantasyon mula

Bukidnon patungong MindanaoContainer Terminal (MCT) sa Ta-goloan, Misamis Oriental. Saman-tala, dalawang proyektong da-an—ang Laak-San Fernando atMactan-Miaray—ang aktibong ni-lalabanan ng mga Lumad dahil si-nasagasaan nito ang kanilang mgakomunidad.

Ang mga kabundukan ng Bu-kidnon ay hindi lamang lupang ni-nuno ng mga tribu nito at pinag-kukunan ng kanilang kabuhayan.Dito nagmumula ang dalawangmalalaking ilog (Pulangi at Tagolo-an) na nagsusuplay ng tubig at iri-gasyon sa buong prubinsya. Nag-sisilbi ring watershed ang mga itong buong Mindanao at nagsusuplayng 25% sa pangangailangangenerhiya sa buong isla.

Page 9: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 9

Pagyurak sa mga karapatang-taosa Bukidnon

Habang nasa sentro ang Bukidnon ng mga operasyong pagdumog ngmilitar, pahaba nang pahaba ang listahan ng mga krimen ng AFP laban

sa mamamayan dito. Noong 2018, hindi bababa sa lima ang pinaslang atmarami pa ang iligal na inaresto na mga sibilyan. Nitong taon, 13 na ang pi-naslang habang daan-daang baryo ang hinahalihaw ng mga sundalo.

Pinakahuli sa naitala ang pag-paslang sa magsasakang Lumad nasi Jeffrey Bayot noong Agosto 11 saBarangay Bongbungon, Quezon ha-bang pauwi sa kanilang tahanan.

Dalawang araw bago ito, pinag-babaril ng dalawang nakasuot-sibil-yang tropa ng 88th IB sina AlexLacay at Renard Burgos sa SityoPag-asa, Barangay Salawagan,Quezon. Agad na napatay si Lacayhabang nakatakas si Burgos. Kasapiang dalawang magsasaka ng Kauga-lingaong Sistema Igpasindog to Lu-madnong Ogpaan (Kasilo), ang gru-pong Lumad na naninindigan parasa lupang ninuno.

Ilan pa sa mga pinaslang ay sinaGuillermo Casas, Liovogildo Palma atJoel Anino sa San Fernando. Napas-lang naman si Datu Kaylo Bontulansa pambobomba ng AFP sa Kitaotao.

Noong Hulyo, pinagbabaril siDatu Mario Agsab sa kanyang taha-nan sa Sityo Mainaga, BarangayIba, Cabanglasan. Kinilala ang mgasuspek na sina Sammy Diwangan,kasapi ng Alamara at Emboy Gayao,isang CAFGU na hawak ng 8th IB. SiAgsab ay kasapi ng Pigyayungaan,isang organisasyong Lumad.

Pandarahas at pamimilitTuluy-tuloy rin ang pandarahas

at pagpapakalat ng malisyosongpropaganda ng rehimeng Dutertelaban sa mamamayan at mga nag-tataguyod ng karapatang-tao.

Nitong Agosto 8 at 9 nagtungoang mga kasapi ng PNP sa paaralanng anak ni Kristin Lim sa ManoloFortich. Hinahanap nila si Lim samga magulang na nag-aantay sa ka-nilang mga anak sa labas ng paara-lan. Bago nito, sinalakay ng 1stSpecial Forces Battalion ang taha-

nan ni Lim sa Barangay Damilag,Manolo Fortich. Si Lim ay datingtagapamahala ng Radyo Lumad.

Naglunsad din ng anti-komunistang porum ang mga ele-mento ng 1st SFB sa barangay hallng Damilag noong Agosto 7. Bagoang aktibidad nag-ikot ang mgasundalo sa komunidad at nag-a-nunsyo na napasok na diumano ngkomunismo ang kanilang erya.

Noong Agosto 2-4 tinipon ng AFPang mga kabataan mula sa Quezon satabing ng Youth Leadership Summitupang siraan ang rebolusyonaryongkilusan. Naglunsad ito ng kaparehongaktibidad sa loob ng Bukidnon StateUniversity noong pasukan.

Persona-non-grataat militarisasyon

Iba't ibang barangay sa Quezonang sapilitang pinagdeklara ng "per-sona-non-grata" laban sa BHB. Maymahigit 300 sibilyan din na umano'ykasapi ng mga organisasyong rebo-lusyonaryo ang pinasurender bilangtagasuporta ng BHB.

Pinasumpa naman ng katapa-tan ang mga residente ng BarangayMerangeran sa Quezon, sa mgabarangay ng Lumbayao, Banlag, atDagat Kidavao sa Valencia Citynoong Hulyo 28.

Samantala, noong Hunyo 22, 30pamilya ng Barangay Tugaya, Va-

lencia City ang nagbakwit sa kani-lang barangay hall matapos mag-istraping ang tropa ng 403rd IBdesa kanilang komunidad. NoongMarso, dinumog ng 1,600 sundalomula sa 60th IB, 56th IB, 57th IB,58th IB, 88th IB, Scout Rangers at43rd Division ReconnaissanceCompany ang Cabanglasan at SanFernando. Bago nito, binomba, ki-nanyon at inistraping ng AFP angnasabing komunidad.

Noong Pebrero 2019, ipinagya-yabang ng AFP na mayroon naumanong 27 barangay sa prubinsyana nagdeklarang "persona-non-grata" ang BHB. Mula 2017 hang-gang 2018, umabot na sa 295 angmga sibilyang pinilit nilang “sumu-render” bilang tasuporta o kasaping BHB.

Tuluy-tuloy ang okupasyon ngmga sundalo sa mga sibilyangimprastruktura sa loob ng mga ko-munidad. Mula Marso hanggang sakasalukuyan, nakakampo ang mgaelemento ng 8th IB sa BarangayBontongon sa Impasug-ong at samga barangay ng Manalog at Kiba-labag sa Malaybalay City.

Nitong Agosto, sinalakay ng mgapwersa ng 8th IB ang Sityo Bendum,Brgy. Busdi ng parehong syudad.

Bukod dito, nakapagtala rin angmga grupo ng karapatang-tao ngpitong kaso ng iligal na pag-arestonitong taon. Tampok dito ang pag-dakip ng 88th IB sa dalawang me-nor-de-edad sa Sityo Sanggiapo,Barangay Sinuda, Kitaotao noongPebrero 18.

Page 10: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN10

200 pamilya, nagbakwit sa Caramoan

Mahigit 200 pamilya mula sa Barangay Lidong, Cara-moan, Camarines Sur ang nagbakwit matapos paula-

nan ng bala at bomba ng Philippine Air Force ang kanilangkomunidad noong Agosto 13.

Para bigyang-katwiran angpang-aatake, pinalabas ng mga pa-sista na may naganap na eng-kwentro sa pagitan ng 83rd IB atmga Pulang mandirigma sa lugar,bagay na pinasinungalingan ni KaMa. Roja Banua, tagapagsalita ngNational Democratic Front-Bicol.

Iniulat naman noong Agosto 14na umaabot na sa 18 magsasaka angnapalayas mula sa mga bayan ng Lo-pez, Macalelon, Catanauan at Agda-ngan sa prubinsya ng Quezon. Angmga magsasaka ay nananawagan ngpagtataas sa presyo ng kopra atbuong niyog na kanilang ibinebenta.Ipinatawag sila sa kampo ng militarat pwersahang “pinasusurender” bi-lang mga myembro ng BHB.

Mahigit 100 sundalo naman ng26th IB ang nagkampo sa mga ka-bahayan, klinika at gilingan ng maissa komunidad ng mga Lumad sa Si-tyo Simowao, Diatagon, Lianga, Su-rigao del Sur noong Agosto 16. Ti-nutulan ng mga residente ang pag-kakampo dahil sa ligalig na dala ngmga sundalo. Perwisyo rin ang mgaito sa kanilang anihan. Nag-ulatnaman ang mga Lumad mula sa Tu-bod, Bolhoon, San Miguel na inoo-kupa rin ng militar ang kanilang ko-munidad mula pa Agosto 17.

Muling pinasok ng mga elemen-

to ng 20th IB angBarangay Capoto-an sa bayan ng LasNavas, NorthernSamar noongAgosto 12. Inihi-walay ng mgasundalo ang 143kalalakihan at ka-babaihan sa kani-lang mga anak.Ininteroga ang mga residente atpinagbantaang papatayin. Pitongsibilyan ang iligal na idinetine nangilang oras at hiwalay na ininterogaat pinagbantaan. Hanggang sa ka-salukuyan ay nakakampo pa rin angmga sundalo sa mga sibilyangimprastruktura sa komunidad.

Pagdukot sa Samar. Dinukotng mga elemento ng 43rd IB siNario Lagrimas, magsasaka mulasa E. Duran, Bobon, Northern Sa-mar, kasama ng isa pa, noongAgosto 8. Matapos ang ilang oras,pinakawalan ang kasama ni Lag-rimas. Hanggang sa kasalukuyan,hindi pa siya inililitaw.

Pandarahas sa Mindanao.Hinanap ng mga lalaking armadong matataas na kalibreng riple siPedro Arnado, pambansang upisyalng Kilusang Magbubukid ng Pilipi-nas, sa kanyang bahay sa Davao

Gina Lopez, pumanaw na

“ISANG TUNAY NA kaibigan ng mamamayang Pilipino” ang turing ng PartidoKomunista ng Pilipinas (PKP) kay Regina “Gina” Lopez. Ito ang pahayag ngPKP sa sulat pakikidalamhati nito sa kanyang pamilya at mga kaibigan. Puma-naw si Lopez sa edad na 65 noong Agosto 19 sa sakit na kanser.

City noong Agosto 20.Pinuntahan naman ng dala-

wang nakasibilyang elemento ng1st SFB ang bahay ni Francisco"Iko" Pagayaman, 63, sa BarangayCarmen, Cagayan de Oro Citynoong Agosto 16. Si Pagayamanang tagapangulo ng Kadamay-North Mindanao.

Iligal na detensyon. Hindi parin pinalalaya ang mag-asawangistap ng NDFP negotiating panel nasina Alexander at Winona Birondokahit pa ibinasura na noong Hulyo30 ang gawa-gawang kasong illegalpossession of firearms and explo-sives na isinampa sa kanila. Ina-resto sila ng pulisya nang walangmandamyento noong Hulyo 23 saBarangay Maribio, San Franciscodel Monte, Quezon City at idinetinesa Camp Caringal. Parehong maydiabetes ang mag-asawa.

Naging kalihim si Lopez ng De-partment of Environment and NaturalResources (DENR) mula 2016hanggang 2017. Sa maiksing panahonniya sa DENR, ibinuhos niya ang lahatpara ipagtanggol ang kapaligiran at

mamamayang umaasa ng kabuhayandito. Kasama siya sa pakikibaka labansa operasyon ng malalaking kumpan-ya sa pagmimina at pagtotroso nadumadambong sa mga kabundukan,lumalason sa mga ilog at sumisira ng

kalupaan. Tahasan niyang ipinagba-wal ang open-pit mining at sinuspindeang lisensya para mag-opereyt ngmaraming kumpanya.

Matapos tanggalin si Lopez sapwesto, agad ding pinayagan niDuterte ang nabimbing operasyonsa pagmimina at pagtotroso, at ipi-nawalambisa ang mga kautusangnagtatanggol sa kalikasan at samamamayan.

Page 11: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 11

3 patay, daan-daan iligal na

idinetine ng PNP sa Baseco

SA UTOS NG meyor ng Maynila nasi Isko Moreno na linisin ang Ba-seco Compound na pugad umanong droga, sinalakay ng daan-daang pulis ang lugar noongAgosto 11.

Ang Baseco ay maralitangkomunidad na matatagpuan sakahabaan ng Manila Bay. NoongMarso pa target na palayasin anglibu-libong residente nito upangipatupad ang reklamasyon ngManila Bay na saklaw ang 200ektarya ng Baseco.

Gamit ang huwad na kampan-yang "kontra-droga," pwersahangtinipon ng PNP sa tabing-dagatang 700-1,000 residente ng Ba-seco. Di bababa sa 21 ang inarestohabang tatlo ang napataymatapos umanong "manlaban.”

Ito rin ang ginawa sa AntipoloCity noong madaling araw ngAgosto 11. Tinipon ng mga pulis atsundalo ng 2nd ID ang 80 indi-bidwal sa covered court ng SityoTanglaw, Barangay San Isidro nakabilang umano sa listahan ngkanilang minamanmanan. Pina-dapa sila, tinutukan ng baril atpinilit na magpa-drug test. Hina-lughog din ang kabahayan ng mgaresidente at kinumpiska ang kani-lang mga selpon nang walangmandamyento.

Umani ng pagbatikos ang labisna pag-abuso sa kapangyarihan ngPNP at AFP sa kanilang mga"kontra-drogang" operasyon.Ayon sa Karapatan, ang ganitongmga hakbangin ay dumudulo la-mang sa pagpapatuloy ng madu-gong "gera kontra-droga" ng re-himen at walang patumanggangpaglabag sa karapatang-tao.

Mula Hulyo 2016 hanggangMayo 2019, mahigit 6,600 na angnaitalang pinatay ng PNP habangmahigit 27,000 naman ang mgakaso ng pagpatay na pinani-niwalaang kagagawan ng mgadeath squad sa huwad na gerakontra-droga.

P113.7M-halaga ng mga libro, nakatambak sa DepEd

KINUNDENA NG ACT Teachers Partylist ang Department of Education mata-pos matuklasan na hindi pa nito naipamamahagi sa mga mag-aaral ang mahi-git P113.7-milyong halaga ng mga aklat pang-eskwela. Binatikos din ng grupoang maanomalyang P254-milyon halaga ng mga kontratang pinasok nito sapagbili ng mga aklat na mali-mali ang nilalaman.

"Paulit-ulit na sinasabihan ang mga guro na magtipid tuwing sila ay ma-nanawagan ng dagdag na sahod, subalit mismong ang ahensya sa edukasyonang naglulustay ng pondo," ani France Castro, kinatawan ng grupo. Iniulat ngmga guro na gumagastos sila mula sa kanilang mga bulsa para mabigyan ngkopya ng mga aralin ang kanilang mga mag-aaral.

Masahol pa, patuloy na binabawasan ng rehimeng Duterte ang pondopara sa mga aklat at iba pang gamit sa pagtuturo. Bumaba mula P3.04 bilyonnoong 2017, tungong P2.99 bilyon noong 2018 at P1.84 bilyon ngayong taonang badyet para rito.

Piketlayn sa Pepmaco, marahas na binuwagSA IKALAWANG PAGKAKATAON, marahas na binuwag ng mga pulis ang pi-ketlayn ng mga manggagawa ng Pepmaco sa Calamba, Laguna noong Agosto19, alas 11:30 ng umaga. Labing walong manggagawa ang arbitraryong ina-resto at ikinulong kabilang ang anim na babae.

Naganap ang dispersal habang nasa tanggapan ng National Concilia-tion and Mediation Board ang mga upisyal ng Pepmaco Workers' Unionupang igiit sa negosasyon ang kahilingang regularisasyon para sa mgamanggagawa.

Ang pag-aresto ay labag sa Department of Justice MemorandumCircular 016 na nagsasaad na hindi maaaring basta-bastang kasuhan angmga manggagawang nakawelga.

Una nang naganap ang marahas na dispersal noong Hunyo 28 kung saan12 manggagawa ang nasugatan. Inilunsad ng mga manggagawa ang kanilangwelga noon pang Hunyo 4.

Pinalaya rin noong Agosto 20 ang 18 manggagawa nang wala ni isang ka-song naisampa laban sa kanila. Sa kabila ng pandarahas ng Pepmaco, matibaypa rin ang loob ng mga manggagawa na muling itayo ang piketlayn. Nakatigilsa trabaho ang mga manggawa para igiit ang kanilang regularisasyon at kalig-tasan sa trabaho.

FFM sa Isabela

ISANG fact-finding mission (FFM) ang inilunsad noong Agosto 8-10 sa SanMariano, Isabela matapos maiulat ang pagtindi ng mga paglabag sa karapa-tang-tao sa prubinsya. Pinangunahan ng grupong Karapatan ang FFM.

Natuklasan sa imbestigasyon na aabot na sa limang kumpanya ng mgasundalo ang ipinakat ng 95th at 86th IB sa 15 barangay ng San Mariano, atapat sa Iligan City. Sa tabing ng paglulunsad ng mga "programang pangka-unlaran," pinatindi ng militar ang mga operasyon at paniniktik nito sa lugar.Nakapagtala rito ng mga kaso ng pambabastos, pagkakampo sa mga sibilyangimprastruktura, walang patumanggang pamamaril, iligal na pang-aresto atdetensyon.

Pinakamatindi sa mga ito ang pag-istraping ng 95th IB sa bahay ng isanglider magsasaka sa Sityo Disiguit, Gangalan, San Mariano noong Hulyo. Nasaloob ng bahay ang kanyang asawa, dalawang anak at dalawang-taong gulangna apo nang maganap ang insidente.

Page 12: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

Agosto 21 , 2019 ANG BAYAN12

Araw ng Pagluluksa para sa Negros

INILUNSAD NG Defend Negros #StopTheAttacks Network ang "PambansangAraw ng Pagluluksa at Protesta" noong Agosto 20 upang kundenahin ang mala-wakang pamamaslang at iba pang mga pang-aatake sa mga sibilyan sa Negros.

Pinangunahan nito ang mga pag-kilos ng daan-daang indibidwal saiba't ibang bahagi ng bansa kabilangang Metro Manila, Albay, CamarinesSur, Camarines Norte, Sorsogon,Masbate, Laguna, Iloilo, Dumaguete,Cebu, Bacolod at sa isla ng Negros.Naglunsad din ng katulad na mgaprotesta sa US, Australia atHongkong upang makiisa sa panawa-gang itigil na ang pamamaslang.

Umaabot na sa 226 magsasakaang pinaslang ng mga pwersa ng es-tado mula nang maupo si Duterte sapoder—90 sa kanila ay mula sa islang Negros. Pinakahuli sa mga bikti-ma si Joshua Philip Partosa, 20, es-tudyante ng Grade 11 sa Bolocboloc

High School na pinaslang ng apat nakalalakihan noong Agosto 15.

Papasok noon si Partosa kasamaang dalawa niyang kapatid saeskwelahan sa Purok 2, BarangayBolocboloc, Sibulan, Negros Orientalnang paulanan sila ng bala ng mgasalarin. Malapitan siyang binarilnang tatlong beses at sinaksak saleeg. Ayon sa mga pulis, sangkotumano si Partosa sa mga kaso ngpananaksak sa Dumaguete, bagayna mariing pinasinungalingan ngkanyang ama. Sa parehong araw,pinaslang din si Fernando Toreno,dating konsehal ng Barangay Ku-maliskis, Don Salvador Benedicto,Negros Occidental.

Dengvaxia, pinaburan ni DuterteMATAPOS MAGDEKLARA ANG Department of Health (DOH) noong Agosto 6na mayroong epidemya ng dengue, agad na itinulak ni Rodrigo Duterte angmuling pagpapabakuna ng kabataan ng Dengvaxia. Sa kabila ito ng maano-malyang programa sa pagbabakuna na pinaniniwalaang pumatay sa 'di baba-ba sa 26 Pilipinong bata mula Abril 2016-Pebrero 2018.

Bagong pasilidad para

sa militar ng US

PINAHIGPIT NG US ang kontrolnito sa militar at pulis ng Pilipinasmatapos pagkasunduan ang pag-tatayo sa bansa ng pasilidad parasa "gera kontra-terorismo."

Nitong Agosto 15, pinirmahannina US Embassy Deputy Chief ofMission John Law at PhilippineNational Police (PNP) DirectorGeneral Oscar Albayalde ang ka-sunduan para sa pagtatayo ngsentro ng pagsasanay sa loob ngPhilippine National Police Aca-demy sa Silang, Cavite. Nagbigayang US ng P520 milyon para sakonstruksyon at operasyon nito.

Magsisilbing karagdagangbase para sa militar ng US angnaturang pasilidad. Dagdag pa itosa kanilang base sa Marawi Cityat iba pang kampo ng ArmedForces of the Philippines (AFP)alinsunod sa napagkasunduan sailalim ng Enhanced Defense Coo-peration Agreement.

Nakaayon din ang pagtatatagng pasilidad na ito sa disenyo ngUS na direktang hawakan atkontrolin ang mga operasyong"kontra-terorismo" sa Pilipinas atmga bansa sa Southeast Asia.Hindi lamang mga tauhan ng PNPat AFP ang sasanayin sa loob ngnaturang pasilidad. Dadalhin dinng US sa bansa ang mga papet atkaalyadong hukbo sa SoutheastAsia upang isailalim sa indoktri-nasyon at pagsasanay sa pagki-lala at paglaban sa itinuturingnitong "terorista." Kikilos angmga hukbong ito bilang mga tau-han ng militar ng US.

Ipinangako na ni Albayalde nauna niyang ipaiilalim sa pagsasa-nay ang limang bagong-buong ba-talyon ng PNP Special Action Force(SAF). Matatandaan na noong2014, ang militar ng US din angpalihim na nagsanay sa dalawangkumpanya ng SAF sa ZamboangaCity na isinabak sa operasyon saMamasapano, Maguindanao kungsaan 44 pulis ang namatay.

Tinutulan ng mga duktor atgrupo ng manggagawang pangka-lusugan ang panibagong tulak ngpagpapabakuna. Anila, dapatunahin ang mga hakbang na pam-pigil sa pagkalat ng dengue. Hindimasasawata ng pagbabakuna angkasalukuyang epidemya dahililang taon pa bago ito magkaka-bisa.

Dagdag pa nila, magiging epek-tibo lamang ang kampanya kontra-dengue kung bibigyang prayoridadng mga lokal na gubyerno ang pag-papatupad ng nailatag nang mgahakbang. Mahalaga rin ang badyetpara sa serbisyong pangkalusugantulad ng sahod ng mga mang-gagawang pangkalusugan sa antas-barangay at mga duktor sa komuni-dad na umaabot sa malalayo at ma-hihirap na komunidad.

Nitong ikalawang linggo ng

Agosto, nagtala ang Pilipinas bilangmay pinakamaraming kaso ng de-ngue sa Southeast Asia. May 620pasyente na ang namatay sa sakit,na maaari sanang napigilan dahilEnero pa lamang ay iniuulat na angpagdami ng mga nagkakasakit.Lubhang huli na nang mag-anunsyoang DOH ng mga hakbang sa pag-sawata dito.

Una nang tinutulan ng mgamanggagawa sa kalusugan at duktorang pagbakuna ng Dengvaxia dahilnasa yugto pa lamang ito ng pagsu-suri. Wala pang napapanagot saanomalyang ito. Mahigit 870,000kabataan ang pinag-eksperimentu-han ng kumpanyang Sanofi Pasteur,na may kriminal na rekord ng panu-nuhol sa mga duktor at gubyerno, atpaglabag sa mga makataong pa-mantayan para mailusot ang kani-lang pinauunlad na mga gamot.

Page 13: cpp.ph · Militarisasyon ng mga kampus, nilabanan 5 Katangian at layunin ng FMO sa Bukidnon 6 Mga opensiba sa panahon ng FMO 8 Pagyurak sa karapatang-tao 9 200 pamilya, nagbakwit

ANG BAYAN Agosto 21 , 2019 13

Mga protesta sa Hongkong laban sa ektradisyon

Patuloy na naglulunsad ng dambuhalang mga demonstrasyon ang mil-yun-milyong mamamayan ng Hongkong para ipakita ang kanilang pag-

laban sa iniraratsadang pag-amyenda ng administrasyong Lam sa batas ngekstradisyon. Layunin ng panukala na pahintulutan ang pagpasa ng mgaindibidwal na may kaso sa China sa bansa para doon litisin. Nagsimula angmalalaking protesta noong Hunyo.

Para sa mga residente ngHongkong, niyuyurakan ng panu-kalang ito ang awtonomiya ng lu-gar na itinuturing na “espesyal narehiyong administratibo.” Iginigiitnila ang paggalang sa umiiral na“one country, two systems” (isangbansa, dalawang sistema) na nag-bibigay sa Hongkong ng awto-nomiya at hiwalay na sistemangligal sa China.

Rumurok ang mga pagkilosnoong Agosto 11 kung saan mahigitdalawang milyon ang nagprotesta.Nagsimula ang protesta nang ma-payapa sa kabila ng panggigipit ngpulisya. Muling rumurok ang mgapagkilos noong Agosto 18, kungsaan umaabot sa 1.7 milyong resi-dente ang bumuhos sa mga lansa-

ngan.Nasa ika-11 linggo na ang mga

protesta. Sa panahong ito, mara-mihang inaaresto ang mga raliyistaat tinutugis maging ang mga suga-tan na nagpapagamot sa mga ospi-tal. Sinasampahan sila ng mga ka-song kriminal, at upang pahabainang kanilang pagkabilanggo ay bi-nansagang "kaguluhan" ang kani-lang mga pagkilos.

Galit na galit ang mga resi-dente ng Hongkong sa pagmama-tigas ng administrasyon at angpagtanggi nito na makipagdayalo-go o makipagkompromiso. Baga-mat idineklarang “patay na” angpanukala, walang ginawang hak-bang si Lam para tuluyan na itongiatras.

Sunog sa kagubatan ng Amazon, nakaaalarmaMAHIGIT DALAWANG LINGGO na ang walang tigil na sunog sa kagubatan ngAmazon sa Brazil nitong Agosto. Sa taong ito, umabot na sa 72, 843 ang naiu-lat na bilang ng sunog sa kagubatan ng bansa. Kalahati nito ay nasa Amazon.Ang bilang ng mga sunog ay dumami nang 84% kumpara sa nakaraang taonbatay sa mga ulat ng National Institute for Space Research ng Brazil.

Ayon sa International League ofPeoples' Struggle (ILPS), ang kilu-san laban sa ekstradisyon ay de-mokratiko at nilalahukan ng mala-wak na alyansa ng mga organisa-syong may iba't ibang antas ngpampulitikang kamulatan at ka-handaan.

Nakasentro ang mga protesta sapaglaban sa ekstradisyon at kara-hasan ng pulis sa mga raliyista. Perotinutumbok din nito ang ilang mgabatayang isyu na kinakaharap ngmga mamamayan gaya ng kawalanng disenteng trabaho at tirahan,mababang sahod, mahabang oras sapaggawa, mataas na presyo ng bili-hin at iba pa.

Hinimok ng ILPS ang mga resi-dente ng Hongkong na magpunyagisa kanilang paglaban habang nagi-ging mapagmatyag sa dayuhang mgakapangyarihan gaya ng US na naki-kisakay sa isyu para udyukan angpakikipaghiwalay ng Hongkong saChina.

Ang kagubatan ng Amazon aymay lawak na 550 milyong ektarya(20 beses na mas malaki sakalupaan ng buong Pilipinas). Itoang pinakamalawak na kagubatansa buong mundo at sumasaklaw sasiyam na bansa. Pinakamalakingbahagi nito ay nasa bansang Brazil.Tahanan ito ng 10% ng mga hala-man at hayop sa daigdig. Tinata-yang nagsusuplay ito ng 20% ngoxygen na ginagamit ng mga tao sabuong mundo. Dahil dito,nakatutulong ang Amazon sa pag-mamantine ng mabilis na nagbaba-gong temperatura ng planeta.Dagdag dito, nagsisilbing tirahan

ang Amazon ng 400 tribu.Liban sa mga sunog, pabilis nang

pabilis ang pagkasira ng Amazon dahilsa mga pagpasok ng mga proyektongmina, dam, daanan at iba pa.

Makailang beses nang hinikayatng presidente ng Brazil na si JairBolsonaro ang mga magtotroso,rantsero at mga magsasaka namagpalawak at kontrolin angAmazon. Gayundin, binawasan niyang $23 milyon ang badyet ng Brazilsa pangangalaga sa kalikasan. Bu-maba din nang 70% ang operasyonginspeksyon sa Amazon. Tinanggaldin niya sa mga katutubo ng Brazilang pangangalaga sa Amazon sa

bisa ng isang kautusang ehekutibo.Pinangunahan din ng kanyang

anak na si Flavio, na isang senadorsa Brazil, ang reporma sa batas sakagubatan na nagtatanggal ng obli-gasyon sa mga magsasaka saAmazon na panatilihin ang kaguba-tan sa 50-80% ng kanilang pinag-mamay-aring lupa.

Pinakamalaking rason ng pag-kasira ang ekspansyon ng mgaproyektong imprastruktura tuladng mga daanan at mga plantanghydroelectric. Isa sa pinakatina-maan nito ang lugar na Para na ti-pinagtayuan ng daanang BR163 nanagdudugtong sa Amazon at damng Belo Monte. Noong 2017, mayplano ang Brazil na magtayo ng hi-git 40 dam na hydroelectric bagomatapos ang 2022. Sa kabuuan,ang Amazon ay nakalbo na nang15% dahil dito.