Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
รายงานวจย
เรอง
แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชง
นเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
CREATIVE TOURIST APPROACHES FOR ECOTOURISM BUSINESS
SUSTAINABLE DEVELOPMENT IN THAILAND
โดย
ผศ.ดร. ลกษณาวด บญยะศรนนท
การวจยครงนไดรบเงนทนการวจยจากมหาวทยาลยราชพฤกษ
ปการศกษา 2557
2
ชอโครงการวจย: แนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
ชอผท าวจย: ผศ.ดร.ลกษณาวด บญยะศรนนท
ปทท าการวจย: 2557
บทคดยอ
การศกษาวจยในครงน มวตถประสงคเพอ (1) การจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรหลกการทองเทยว
อยางยงยน (2) ศกษาความสมพนธปจจยการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในประเทศไทยตอหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน (3) ศกษาความสมพนธปจจยแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรคตอหลกการทองเทยว
อยางยงยน มการสมภาษณเชงลก และใชกลมตวอยาง 400 คน สถตทใชวเคราะหขอมล ไดแก สถตเชง
พรรณาและสถตเชงอนมาน เชน การจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data Reduction
ผลการวจยพบวาอทธพลขององคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
และปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน สามารถลดจ านวนปจจยทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษจาก 20
ปจจยเหลอเพยง 9 ปจจย ไดแก การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม ความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรม
นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ การเขาใจ
อยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถนมประสบการณจรง การจดจ าและประทบใจ การ
อนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การลดการใชทเกนจ าเปนและการลดของเสย การมสวนรวมของชมชน
ทองถน และการประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ ปจจยการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยวในประเทศไทยโดยสวนใหญไมมความสมพนธตอหลกการทองเทยวอยางยงยน ปจจยแนวทางการ
ทองเทยวอยางสรางสรรคไมมความสมพนธตอหลกการทองเทยวอยางยงยน นกทองเทยวเชงนเวศนใหความ
ชนชอบในสถานททองเทยวทางธรรมชาตทางทะเลเปนอนดบท 1 รองลงมาคอ ภเขา การใหความส าคญกบ
แนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรคเพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวานกทองเทยวให
ความส าคญมากทสด ในประเดนการจดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ หลกการทองเทยวอยางยงยนเพอพฒนาธรกจ
การทองเทยวเชงนเวศน คอการอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวใน
ดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวา คอการชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว
ซงปจจยดงกลาวมเกณฑอยในระดบมาก
ค าส าคญ การทองเทยวอยางสรางสรรค, การทองเทยวเชงนเวศน, การทองเทยวอยางยงยน
3
Research Title: CREATIVE TOURIST APPROACHES FOR ECOTOURISM BUSINESS
SUSTAINABLE DEVELOPMENT IN THAILAND
Researcher: Asst. Prof. Dr. Luxanawadee Boonyasirinun
Year: 2014
ABSTRACT
The objectives of this research are to do confirmatory variables using data reduction factor Sustainable tourism, to study the relationship between the practice of local people in Thailand and the principles of sustainable tourism, and to study the relationship between the factors related to creative tourism and the principles of sustainable tourism. Four hundred tourists have been sampling, including a deep interview from experts. The frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation, factor analysis, t-test, ANOVA, and correlation have been used for statistics analysis.
The results have been shown that the principle of sustainable tourism factors and creative tourism can be reduced from 20 to 9 such as culture sharing, culture understanding, the ability to create their own journey, community products and process understanding, impression, resource sustainability, reducing over-consumption and waste, involving local communities, and consulting stakeholders and the public. The practice of local people in Thailand and the factors related to creative tourism have no relationship with principles of sustainable tourism. The ecological tourism prefers marine traveling and mountain visiting, respectively. In the factor of creative tourism order to sustainable development, some factors are considered important such as impression and understanding. For the important principle of sustainable tourism, conservation and use of resource wisely. For the practice of local people, cleanliness is considered important.
For the depth interviews, the experts suggest to promote the tourists to aware of the important of resources and creative tourist for sustainable development.
Key Words Creative Tourist, ECO-Tourism, Sustainable Tourism
4
กตกรรมประกาศ
งานวจยเรองแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยาง
ยงยน ในประเทศไทยในครงน ส าเรจลลวงไปไดอยางด ดวยการสนบสนนทนการวจยจากมหาวทยาลยราช
พฤกษ จงขอขอบพระคณทานผบรหารเปนอยางยง ขอขอบคณคณะกรรมการวจยของมหาวทยาลย ทให
ค าแนะน า ในการปรบขอเสนอโครงสรางการวจย ขอขอบคณผทรงคณวฒทกทานทใหขอเสนอแนะ ค าปรกษา
เพอปรบปรงแกไขงานวจย ขอขอบคณผประสานงานในการเกบขอมล ผทรงคณวฒทไดใหท าการสมภาษณ
พอ.ดร. นาฬกอตภค แสงสนท และดร. ประเสรฐ สอนสถาพรกล และผตอบแบบสอบถามทกทานทใหขอมล
ทเปนประโยชน ตลอดจนขอขอบคณผเกยวของทมสวนท าใหงานวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด ผวจยหวง
วางานวจยครงนจะเปนประโยชนในการพฒนาและน าไปประยกตใชดานการมสวนรวมในความรบผดชอบตอ
สงคมของธรกจและการศกษาวจยตอไป
ผศ.ดร.ลกษณาวด บญยะศรนนท
25 พฤษภาคม 2559
5
สารบญ
หนา
บทคดยอภาษาไทย
บทคคดยอภาษาองกฤษ
กตตกรรมประกาศ
สารบญ
สารบญตาราง
สารบญภาพ
บทท 1 บทน า
1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1
1.2 วตถประสงคของการวจย 4
1.3 สมมตฐานการวจย 4
1.4 ประโยชนของงานวจย 4
1.5 นยามศพทเฉพาะ 5
1.6 ขอบเขตของการวจย 6
1.7 ระเบยบวธวจย 6
1.8 กรอบแนวคดของการวจย 8
1.9 ระยะเวลาและแผนในการท าวจย 9
สารบญ (ตอ)
6
หนา
บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการทองเทยว 10
2.2 แนวคดและทฤษฎการทองเทยวอยางยงยน 23
2.3 แนวคดและทฤษฎการทองเทยวเชงสรางสรรค 33
2.4 แนวคดและทฤษฎการมสวนรวมของชมชน 38
2.5 แนวคดและทฤษฎการทองเทยวเชงนเวศ 42
2.6 แนวคดและทฤษฎการตลาดสเขยว 52
2.7 งานวจยทเกยวทของ 59
บทท 3 ระเบยบวธวจย
3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 65
3.2 ตวแปรทใชในการวจย 66
3.3 เครองมอทใชในการวจย 67
3.4 การสรางและตรวจสอบเครองมอ 68
3.5 การเกบรวบรวมขอมล 68
3.6 การวเคราะหขอมล 68
3.7 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 69
บทท 4 ผลการวจย
4.1 สวนท 1 ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ 71
สารบญ (ตอ)
7
หนา
4.2 สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลผตอบแบบสอบถาม 81
4.3 สวนท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน 88
4.4 สวนท 4 ขอเสนอแนะจากผตอบแบบสอบถาม 141
บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ
5.1 สรปผลการวจย 145
5.2 อภปรายผลการวจย 154
5.3 ขอเสนอแนะการวจยครงน 163
5.4 ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป 164
บรรณานกรม 167
ประวตผวจย 176
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก แบบสอบถาม
ภาคผนวก ข คาความเทยง
ภาคผนวก ค คาความเชอมน
สารบญตาราง
8
ตารางท หนา
2.1 หลกการทองเทยวอยางยงยน 29
4.1 ความถและรอยละจ าแนกตามการท างาน 81
4.11 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบแนวทาง
การทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน 86
4.14 ผลการวเคราะหตวแปรองคประกอบเชงยนของปจจยแนวทางการทองเทยว
อยางสรางสรรคและตวแปรองคประกอบเชงยนของปจจยหลกการทองเทยว
อยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน 88
4.17 การท างาน* แนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค 94
4.28 การท างาน* หลกการทองเทยวอยางยงยน 105
4.39 การท างาน* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว 116
4.50 หลกการทองเทยวอยางยงยน* แนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค 130
9
สารบญภาพ
ภาพท หนา
1.1 กรอบแนวคดในการวจย 8
4.2 ตวแปรองคประกอบเชงยนของปจจยแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรคและ
ตวแปรองคประกอบเชงยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการ
พฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ 91
1
บทท 1
บทน า
1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา การทองเทยวเปนเรองทมประวตความเปนมาทยาวนาน และไดมการพฒนาการออกเปนหลากหลาย
รปแบบเรอยมาตามการเปลยนแปลงของสงคมโลก อาทเชน การทองเทยวเชงนเวศน การทองเทยวเชงวฒนธรรม การทองเทยวแบบวถชมชน การทองเทยวเชงเกษตร การทองเทยวเพอการพาณชย ซงคงเปนเรองทปฎเสธไมไดวาการทองเทยวเปนปจจยทมอทธพลประการหนงทเสรมสรางคณภาพชวตของมนษยใหดขน สรางดลยภาพของการด าเนนชวตใหเกดความสข ความผอนคลาย และกอเกดก าลงกาย ก าลงใจ และก าลงความคดไดเปนอยางด อยางไรกตามรปแบบการทองเทยวในแบบตางๆ กอใหเกดผลดทางเศรษฐกจ สงคม ไดเปนอยางมาก แตในขณะเดยวกนกอาจกอใหเกดผลกระทบตอเรองตางๆ ไดเชนเดยวกน ดงนนการรปแบบการพฒนาการทองเทยวทจะกอใหเกดความยงยนในการพฒนาการดานตางๆ ซงควรทจะตองไดรบการมสวนรวมทงดานความคดเหน และความรวมมอ ในการพฒนาการในดานตางๆ จากหลายภาคสวนจงจะท าใหเกดความราบรนในทศทางเดยวกนของการพฒนาทยงยนได
การทองเทยวเชงสรางสรรคเปนรปแบบการเดนทางทองเทยวแนวใหม ทใหความส าคญกบ
ความสมพนธ กบความผกพนธของนกทองเทยว และแหลงทองเทยว ชมชน ใหสนใจเขาไปเรยนร และมสวน
รวมในพนททองเทยว ตามแหลงทองเทยวตามธรรมชาต ซงผทอยในทองถนการทองเทยวจ าเปนตองมการ
บรหารจดการ น าเสนอ และเผยแพรกจกรรมตางๆ ในรปแบบการทองเทยวเชงสรางสรรค ใหแกผทมา
ทองเทยว
การอนรกษสงแวดลอมในระดบสากล เรมตนตวตงแตกอตง UNEP ในพ.ศ. 2516 และเพมขนมากหลงการประชม Earth Summit ทเมอง Rio de Janeiro พ.ศ. 2535 ผลกดนประเทศในการพฒนาทยงยน (Sustainable Development) โดยม 2 หวขอส าคญ คอ เผยแพรสงเสรมธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Business) และ การพฒนาอยางตอเนอง ซงการด าเนนการดงกลาวจะยงประโยชนอยางเอกอนนตตอธรกจ สงคม และสงแวดลอม ในปจจบนจงเหนไดจากหลายๆ ประเทศไดตระหนกถงความส าคญดงกลาว จงกอเกดนโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ และแนวทางปฎบตตางๆ อกมากมาย เพอเปนแรงผลกดน และสงเสรมองคกรทงภาครฐและเอกชน ใหเขาสการเปนองคกรทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงองคกรธรกจทมการด าเนนการทสงผลกระทบในดานลบตอสงคมและสงแวดลอมอยางมาก ดงนนแนวทางการพฒนาธรกจเพอเขาสธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอมอยางยงยน จงแนวคดทมมมมองทหลากหลาย อาทเชน ดร.พพฒน ยอดพฤตการ ไดมมมมองทสามารถสรปไดวา ในเรองธรกจทเปน
2
มตรตอสงแวดลอมดวยการพฒนาทยงยน เปนการมองอยางองครวม คอ การพฒนาในเรองของผลตภณฑ กระบวนการทสอดรบกบสงแวดลอม และการสรางแรงจงใจการด าเนนธรกจอยางยงยนในปจจบน จะตองประกอบดวยการค านงถงการเจรญเตบโตทางธรกจและการด าเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอมไปพรอมๆ กน (Growth & Green) และรศ.ดร.อดศร อศรางกร ณ อยธยา (2550) ไดกลาวถงการบรหารจดการอยางยงยน (Sustainability from work) หมายถงการพฒนาทตอบสนองความตองการของปจจบน โดยไมท าใหเกดปญหาในอนาคต เปนการพฒนาทตองเชอมโยงและสมพนธโดยค านงถงองคประกอบ 3 ดาน คอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ซงมปจจยทจะท าใหองคกรเขาส “ธรกจสเขยว” ไดดงนคอ กระแสของโลกาภวฒนนวตกรรม เทคโนโลยททนสมย ขอตกลงทางการคาใหม วงจรชวตผลตภณฑ การผลตตามมาตราฐานสากล ภาวะการแขงขนทรนแรง การหาแหลงผลตสนคาทคมคากบการลงทน อกทง จากแนวคดในหนงสอ Green Ocean สรปไดวาผทจะด าเนนพฒนาใหเปนไปไดตามแนวทางดงกลาวไดในเบองตน คอ คนและการจดการระบบ การด าเนนตามแนวทางการธรกจสแนวคดการด าเนนธรกจเพอสงแวดลอมอยางยงยนจะกอใหเกดประโยชนในหลายดาน อาทเชน ผบรโภคไดรบสนคาและบรการคณภาพสงทเปนมตรตอสงแวดลอม และประหยดคาใชจายในระยะยาว สงคมและสงแวดลอมไดรบการใสใจ ควบคม ดแล ฟนฟ และลดผลกระทบทอาจเกดขนในอนาคต เกดแนวทางการพฒนาปรบปรง นวตกรรมกระบวนการผลต เครองจกร เทคโนโลย ผลตภณฑทไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม มความปลอดภยทงตอผใชและสงแวดลอม และท าใหธรกจและสงคมด ารงอย และเตบโตไปดวยกนอยางยงยน เปนตน
ดงนนในงานวจยในครงนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาใน 3 ประเดนตอไปน คอ 1. เ พอจดกล ม
หรอลดจ านวนตวแปรหลกการทองเทยวอยางยงยน 2. เพอศกษาความสมพนธปจจยการปฎบตของผอย
ในทองถนทองเทยวในประเทศไทย ตอหลกการทองเทยวอยางยงยน 3.เพอศกษาความสมพนธปจจยแนว
ทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ตอหลกการทองเทยว อยางยงยน เพอเปนแนวทางใหบคคล ชมชน ธรกจ
ตระหนกรถงความส าคญของแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
อยางยงยนในประเทศไทย และไดใชเปนแนวทางการพฒนาธรกจของตนเอง ใหเขาสการปฏบตทเหมาะสม
ตอไป ซงผวจยไดน าแนวคดการท าการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพมาใชในการวจย เพอลดจดบกพรองของ
การวจยแตละประเภทลง และใหไดผลงานวจยทมรปแบบสมบรณ และสามารถตอบปญหาของการวจยในครง
นใหไดละเอยดทดยงขน อกทงจะมการศกษา แนวคด ทฤษฎ และงานวจยตางๆ ทเกยวของเพอใชประกอบ
เปนพนฐานการศกษาวจยเรอง แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
อยางยงยนในประเทศไทย โดยเปนสวนประกอบของ การมสวนรวมในความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ
(Corporate Social Responsibility (CSR)) ซงเปนสงททกองคกรควรใหความส าคญ ซงมหลกการและ
เหตผลทด จงไดถกบรรจเปนแนวปฏบตทผนวกเขากบการด าเนนธรกจใหมความเจรญเตบโตทางผลก าไร
3
และค านงถงการด าเนนการทเปนมตรตอสงแวดลอมไปพรอมๆ กน เพอมงไปทการสรางใหองคกรใหเกดความ
ยงยนของการด าเนนธรกจตอไป
1.2 วตถประสงคของการวจย 1. เพอจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรหลกการทองเทยวอยางยงยน 2. เพอศกษาความสมพนธปจจยการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในประเทศไทย ตอ
หลกการทองเทยวอยางยงยน
3. เพอศกษาความสมพนธปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ตอหลกการทองเทยว อยางยงยน
1.3 สมมตฐานการวจย สมมตฐานท 1 คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรคและหลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจด
กลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data Reduction
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
สมมตฐานท 5หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 6 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถน
1.4 ประโยชนของงานวจย 1. เปนขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคลของนกทองเทยวชาวไทยทไปทองเทยวในแหลงทองเทยว
ตามธรรมชาตในประเทศไทย หลกการทองเทยวอยางยงยน การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การทองเทยวเชงสรางสรรค เพอน าไปพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
4
2. การศกษาความสมพนธของปจจยตางๆ การจดกลมหรอลดจ านวนตวแปร เพอพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย แลวน าขอมลทไดมาใชเปนแนวทางการประยกตพฒนาเปน
นโยบายปฎบตการตอไป
3. น ามาประยกตใชในการประชาสมพนธเผยแพรขอมลขาวสาร และสรางแรงจงใจในการสงเสรมผลกดน แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
4. เปนแนวทางการประเมน ตรวจสอบ และควบคมการปฎบตการแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตอไปใหมนโยบาย แนวทาง การปฏบตการทมรปแบบชดเจนตอแนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยนในประเทศไทย ใหมรปแบบทเปนทตองการของสงคม เกดประโยชนอยางแทจรงตามหลกการ
5. การน าขอมลทไดมาเผยแพรเพอเปนแนวทางการวางแผนพฒนา และปรบปรงมาตรฐานดานการวจย และงานสรางสรรคโครงการวชาการหรอการปฎบตการ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยนในประเทศไทย ทจะกอเกดอรรถประโยชนทแทจรงตอธรกจ สงคม และสงแวดลอมตอไป
1.5 นยามศพทเฉพาะ การทองเทยวเชงสรางสรรค (CreativeTourism) หมายถง เปนรปแบบการเดนทางทองเทยวแนวใหม ทมความ
ลกซง ใหความส าคญกบความสมพนธ กบความผกพนของนกทองเทยว กบแหลงทองเทยว ชมชน ใหสนใจเขาไป
เรยนร และมสวนรวม ในพนททองเทยวนนๆ ของแหลงทองเทยวตามธรรมชาต
การทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน (Sustainable Ecotourism) หมายถง การพฒนาการทองเทยวทสนองตอบ
ตอความตองการของคนในรนปจจบน โดยไมกระทบกระเทอนความสามารถของคนรนใหมตอไป ในการทจะ
สนองตอบความตองการของตนเอง โดยยดหลกการความยตธรรมในสงคมระหวางชนรนปจจบนกบชนรนตอไป
และความยตธรรมระหวางชนรนเดยวกน ดวยการค านงถงประโยชนของประชาชนเปนใหญ เพอเนนการ
พฒนาการทองเทยวทสมดลและผสมผสานทงการพฒนาดานจตใจ ดานสงคม และดานเศรษฐกจ
1.6 ขอบเขตการวจย
1. ขอบเขตดานเนอหา ไดแก ศกษาเฉพาะปจจยสวนบคคลของนกทองเทยว ปจจยทเปน
แนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรคในแหลงทองเทยวตามธรรมชาต และการปฏบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
5
2. ขอบเขตดานประชากร ไดแก นกทองเทยวชาวไทยทไปทองเทยวในแหลงทองเทยวตาม
ธรรมชาตในประเทศไทย จากสถตนกทองเทยวทเขาไปในเขตอทยานแหงชาต ปงบประมาณ 2556 อทยาน
แหงชาตทงหมด 147 อทยานแหงชาต ป 2556 นกทองเทยวทงหมด 11,275,874 คน แยกเปนคนไทย
9,832,956 คน ชาวตางประเทศ 1,442,918 คน เลอกกลมตวอยางคอ นกทองเทยวทไปเทยวอทยานแหงชาต
2 แหง จากอทยานแหงชาตทางบก 1 แหง และอทยานแหงชาตทางทะเล 1 แหง จากอทยานแหงชาตทเปนท
นยมจาก 10 อนดบ คอ อทยานฯ เขาใหญ จ.นครราชสมา และอทยานฯ เขาแหลมหญา-หมเกาะเสมด แหงละ
200 คน (ส านกอทยานแหงชาต, 2556, ออนไลน)
3. ขอบเขตดานระยะเวลา ตงแต วนท 31 พฤษภาคม 2558 ถง 31 พฤษภาคม 2559
4. ขอบเขตดานพนท อทยานแหงชาต 2 แหง จากอทยานแหงชาตทางบก 1 แหง และ
อทยานแหงชาตทางทะเล 1 แหง จากอทยานแหงชาตทเปนทนยมจาก 10 อนดบ คอ อทยานฯ เขาใหญ จ.
นครราชสมา และอทยานฯ หาดนพรตนธารา หมเกาะพพ
1.7 ระเบยบวธวจย ประชากรและกลมตวอยาง
การวจยเชงคณภาพ การสมภาษณเชงลกผทรงคณวฒเกยวกบการทองเทยว 2 ทาน
ไดแก ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน และผอ านวยการส านก
อทยานแหงชาต หรอผแทน
การวจยเชงปรมาณ นกทองเทยวชาวไทยทไปทองเทยวในแหลงทองเทยวในอทยาน
แหงชาตในประเทศไทย จากสถตนกทองเทยวทเขาไปในเขตอทยานแหงชาต ปงบประมาณ 2556 อทยาน
แหงชาตทงหมด 147 อทยานแหงชาต ป 2556 นกทองเทยวทงหมด 11,275,874 คน แยกเปนคนไทย
9,832,956 คน ชาวตางประเทศ 1,442,918 คน ซงใชวธการสมตวอยางแบบหลายขน โดยใชกลมตวอยาง คอ
นกทองเทยวทไปเทยวในอทยานแหงชาตทไดรบความนยมสงสด คอ อทยานแหงชาตทางบก คอ อทยานแหงชาต
เขาใหญ และอทยานแหงชาตทางทะเล คออทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา หมเกาะพพ จาก 10 อนดบยอด
นยม โดยท าการแจกแบบสอบถาม ก าหนดขนาดตวอยางตามสตรของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมนรอยละ
95 โดยประมาณประชากรเปนจ านวนอนนตซงจะไดกลมตวอยางทประมาณ 400 ราย แยกเปนแหงละ 200 คน
(ฝายนวตกรรมสารสนเทศอทยานแหงชาตและพนทคมครอง. (2556). สถตนกทองเทยวทเขาไปใน
เขตอทยานแหงชาต. คนเมอ วนท 10 ตลาคม 2557, จาก [email protected])
6
เครองมอในการวจย
การวจยในครงนใชการวจยเชงคณภาพ และการวจยเชงปรมาณ
การวจยเชงคณภาพ ใชการสมภาษณเชงลกกบผทรงคณวฒ โดยผวจยจะท าการสมภาษณดวย
ตนเอง คอ ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน(องคการมหาชน)และ
ผอ านวยการสวนอทยานแหงชาต หรอผแทน
การวจยเชงปรมาณ เครองมอทใชในการเกบขอมล คอ
แบบสอบถามส าหรบนกทองเทยวในอทยานแหงชาต โดยท าการสมภาษณขนตนแบบมโครงสรางกบ
ผทรงคณวฒ แลวน าความรทไดมาพฒนาแบบสอบถาม กลมตวอยาง คอ นกทองเทยวจ านวนประมาณ
400 ราย ซงผวจยไดจากการทบทวนวรรณกรรม และการสมภาษณขนตน จากนนน าไปใหผทรงคณวฒ
ตรวจสอบ และวดคาความเชอมน โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 5 สวน ดงน
สวนท 1 ค าถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม
สวนท 2 ค าถามเกยวกบหลกการทองเทยวอยางยงยน
สวนท 3 ค าถามเกยวกบคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
สวนท 4 ค าถามเกยวกบการปฏบตของผอยในทองถนทองเทยว
สวนท 5 ขอเสนอแนะ 1.8 กรอบแนวคดในการวจย
7
ภาพท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย
1.9 ระยะเวลาและแผนในการวจย
ขอมลทวไป
- ประเภทของอทยาน - ระยะเวลาการทองเทยว - คาใชจายในการทองเทยว - รปแบบการทองเทยว - จ านวนผรวมทองเทยว
การปฏบตของผอยในทองถนทองเทยว
- แสดงความเปนมตร - เออเฟอเผอแผตามสมควร - ชวยเหลอเทาทจะชวยได - ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว - สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน - งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร - ซอตรงตอนกทองเทยว - ไมเซาซ รบกวนกอความร าคาญเพอขายของ - ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว - ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
- ผทองเทยวและเจาของบานมความผกพนระหวางกน
- การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม - มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของ
พนททองเทยว - ประสบการณจากการมสวนรวม - มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน –
สงตอประสบการณ - เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม - นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการ
สรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ
- ความจรงแททงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง
- จดจ าประทบใจ/ เขาใจ - การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
หลกการทองเทยวอยางยงยน
- การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด - การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการ
ลดของเสย - การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของ
ทรพยากรธรรมชาต - การประสานการพฒนาการทองเทยว - การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน - การมสวนรวมของชมชนทองถน - การประสานความรวมมอะหวางสวนงานท
เกยวของ - การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคด
และวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน - การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบ
นกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต
- การวจยและตดตามผล
8
กจกรรม
ม.ค.
58
เม.ย.
58
พ.ค.
58
ม.ย.
58
ก.ค.
58
ส.ค.
58
ก.ย.
58
ต.ค.
58
พ.ย.-
ธ.ค.58
ม.
ค.-ม
.ค 5
9
เม.ย.
59
พ.ค.
59
1.ก าหนดปญหาและจดท าแบบเสนอโครงการวจย
2.ขออนมตแบบเสนอโครงการวจย ทบทวนวรรณกรรม
3. สรางเครองมอในการวจย
4. เกบขอมลภาคสนาม
5. ลงรหสขอมล
6. วเคราะหและประมวลผลขอมล
7.จดพมพรายงานวจยฉบบสมบรณ
8. น าเสนอผลการวจย
9.สงรปเลมรายงานวจยฉบบสมบรณ
9
บทท 2
แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
ในการศกษาครงน ผวจยจะไดศกษา คนควาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ ซงไดเสนอแนวคด
และทฤษฎ ดงน
2.1 แนวคดเกยวกบการทองเทยว
การเดนทางทองเทยวนน นบเปนกจกรรมตามธรรมชาตของมนษยทมมาแตโบราณ แตเดมจะเปน
เพยงผลพลอยไดจากการแสวงบญ หรอเพอตดตอคาขาย เยยมญาต การศกษา สขภาพอนามย เหตผลทาง
การเมอง และแสวงหาแหลงเกษตรกรมทอดมสมบรณ โดยมหลกฐานปรากฎทางประวตศาสตรในครงแรก
เกดขนเมอประมาณ 4,000 ป มาแลว โดยมจารกขอความไวทผนงวหาร Del el Bahari ทเมอง Luxor ไดเลา
เรองการประพาสเมอง Punt (สนนษฐานวาเปนประเทศโรมาเนยในปจจบน) โดย Hatshepsut แหงอยปต
Anderson (อางถงใน รตนภม ศรวชยมล, 2539) กลาววา รางการของมนษยทกคนมพลงความอยาก
ผจญภยทเรยกวา พลงยลซส ซงจะเปนการกระตนใหมนษยทกคนตองออกเดนทางกตาม แตนนไมอาจท าให
มนษยเกดความยอทอในการเดนทางเพอการทองเทยวได ซงการเดนทางทองเทยวนนนบเปนสงส าคญส าหรบ
มนษย เพราะการทองเทยวเปนประสบการณของชวต ทจะชวยใหมนษยทแตกตางกนทางดานเชอชาต ศาสนา
ขนบธรรมเนยม ประเพณ และวฒนธรรม ไดมโอกาสรจกสรางความเขาใจซงกนและกน นอกจากนนยงเปน
การเดนทางเพอหลกเลยงจากสงทเคยปฏบตในชวตประจ าวนอนท าใหมนษยรสกเบอหนาย และเกด
ความเครยดได จงเปนเรองทชวยใหมนษยสามารถด ารงชวตอยไดโดยปราศจากความเครยด มนษยจง
ปรารถนาทจะออกเดนทางไปทองเทยวในสถานทแปลกใหมอยเสมอ
10
2.1.1 ความหมายของการทองเทยว
Harris and Joy (1996: 154) ไดใหความหมายของการทองเทยววามาจากหลายจดมงหมาย คอ
1. เปนการทองเทยวระยะสนทมหลายจดมงหมาย ซงเปนการทประชาชนไดเดนทางเคลอนยายจากทอยอาศย
ประจ าเพอธรกจเพอการพกผอนหยอนใจชวงวนหยดงานเยยมเพอนและญาต
2. เปนการทองเทยวระยะสนในชวงทมเวลาวางเปนการพกคางแรมเพยงหนงคน เพอพกผอนหยอนใจเปนหลก
3. เปนกจกรรมทางดานอตสาหกรรม เปนการเดนทางไปรวมกนเพอธรกจ และมการเตรยมสนคาและบรการ
ส าหรบธรกจ ความเพลดเพลน และเปนกจกรรมยามวางทไดหางไกลจากสงแวดลอมทบาน
4. เปนปรากฏการณทรวมเขาดวยกน โดยเปนความสมพนธทเกดขนระหวางนกทองเทยว นกธรกจ คณะผ
ตอนรบระดบรฐบาล ผตอนรบในชมชน เพอการตอนรบและรบรองส าหรบผมาเยอน
5. เปนการศกษาในพนท เปนทไดหางไกลจากทอยประจ า เพอแสวงหาสงทตอบสนองความตองการและจะ
สงผลถงคณลกษณะทางกายภาพ เศรษฐกจ และสงแวดลอม
2.1.2 การทองเทยวของประเทศไทย
มงสรรพ ขาวสะอาด (2540) ไดการวเคราะหสถานการณ และแนวโนมการทองเทยววา การทองเทยว
เปนอตสาหกรรมทส าคญของหลายๆ ประเทส และมการเตบโตขนอยางสม าเสมอ และตอเนอง โดยระยะหลง
มการจดการทเปนระบบมากขน และพฒนาเปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ซงเปนผลจากความกาวหนาทาง
เทคโนโลย และการคมนาคม ซงรวมถงการเผยแพรขอมลทางสถานททองเทยวตางๆ นอกจากนขอจ ากดซง
เปนอปสรรคส าคญตอการทองเทยว เชน ความตงเครยดทางการเมองไดผอนคลายลง มผลใหการทองเทยว
ขยายตวมากขน
รปแบบการทองเทยวของมอรเร (Morley ‘s Model of Tourism); (Ross, F.G., 1998; p.6)แสดง
ใหเหนสวนประกอบทส าคญ 2 สวนของการทองเทยว ทมความสมพนธซงกนและกน คอ นกทองเทยว และ
การทองเทยว ซงการทจะเลอกเดนทางทองเทยว หรอ พกอาศย เลอกทจะไปสถานทหนงทใด ภมประเทศ ท
พก และสงอ านวยความสะดวกตางๆ นนเปนปจจยทส าคญตอการตดสนใจในการทองเทยว และ
11
นอกเหนอจากนนยงมสวนประกอบอนๆ อกทเขามามผลกระทบ หรอมบทบาทตอการตดสนใจในการ
ทองเทยว เชน รฐบาล สงคม เศรษฐกจ และลกษณะของประชาชนในทองถน
ความรบผดชอบตอสงแวดลอมของตลาดการทองเทยวของวกท (Environmentally Responsible
Marketing of Tourism) Wight, P. (1994) p.46 ; เสนอมมมองในการใหความส าคญในการใหความรวมมอ
ในพนท และผลกระทบทจะตามมา โดยกลมผคาก าไรจะเปนกลมองคกรทใหความรวมมอคอนขางนอย และม
ผลกระทบตามมาทคอนขางมากกวา กลมทไมคาก าไร โดยไดน าเสนอการจดแบงกลมของรปแบบการ
ทองเทยวเชงอนรกษของผเสนอขาย แรงจงใจ และผลกระทบ ดงน
2.1.3 ธรกจทองเทยวในปจจบน โดย สวรณสญ โสภณศร (2554) มแนวคดวา
การทองเทยว ถอไดวาเปนยทธศาสตรทส าคญในการสรางความเจรญทางเศรษฐกจและสงคมใหแก
ประเทศ ไมวาจะเปนประเทศทพฒนาแลว หรอก าลงพฒนา ตางกใหความสนใจกบการสงเสรมและพฒนาการ
ทองเทยวธรกจทองเทยวเปนธรกจทใหบรการในดานตางๆ แกนกทองเทยว ตงแตนกทองเทยวตดสนใจ
เดนทางออกจากภมล าเนา และมธรกจทเกยวของหลายดาน ดงน คอ
ธรกจขนสง ไดแก การขนสงทางอากาศ การขนสงทางบก การขนสงทางน า
ธรกจทพก ไดแก รสอรท สปาเพอสขภาพ โรงแรมออลสวท โรงแรมส าหรบพกระยะยาว เบดแอนดเบรกฟาสท
โรงแรมบตค โรงแรมจว
ธรกจอาหาร ไดแก รานอาหารฟาสทฟด รานอาหารเฉพาะทาง รานอาหารชนด รานอาหารแบบธม
ธรกจน าเทยว ไดแก ทวรแบบอสระ ทวรแบบไมมผน าเทยว ทวรแบบมผน าเทยว ทวรแบบมผน าเทยวสวนตว
ธรกจขายสนคาทระลก ไดแก สนคาอปโภคบรโภคทมในทองถนนนๆ
2.1.4 การทองเทยวของประเทศไทย
12
มงสรรพ ขาวสะอาด (2540) ไดการวเคราะหสถานการณ และแนวโนมการทองเทยววา การทองเทยว
เปนอตสาหกรรมทส าคญของหลายๆ ประเทศ และมการเตบโตขนอยางสม าเสมอ และตอเนอง โดยระยะหลง
มการจดการทเปนระบบมากขน และพฒนาเปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ซงเปนผลจากความกาวหนาทาง
เทคโนโลย และการคมนาคม ซงรวมถงการเผยแพรขอมลทางสถานททองเทยวตางๆ นอกจากนขอจ ากดซง
เปนอปสรรคส าคญตอการทองเทยว เชน ความตงเครยดทางการเมองไดผอนคลายลง มผลใหการทองเทยว
ขยายตวมากขน
รปแบบการทองเทยวของมอรเร (Morley ‘s Model of Tourism); (Ross, F.G., 1998; p.6) แสดง
ใหเหนสวนประกอบทส าคญ 2 สวนของการทองเทยว ทมความสมพนธซงกนและกน คอ นกทองเทยว และ
การทองเทยว ซงการทจะเลอกเดนทางทองเทยว หรอ พกอาศย เลอกทจะไปสถานทหนงทใด ภมประเทศ ท
พก และสงอ านวยความสะดวกตางๆ นนเปนปจจยทส าคญตอการตดสนใจในการทองเทยว และ
นอกเหนอจากนนยงมสวนประกอบอนๆ อกทเขามามผลกระทบ หรอมบทบาทตอการตดสนใจในการ
ทองเทยว เชน รฐบาล สงคม เศรษฐกจ และลกษณะของประชาชนในทองถน
ความรบผดชอบตอสงแวดลอมของตลาดการทองเทยว ของวกท (Environmentally Responsible
Marketing of Tourism) Wight, P. (1994) p.46; เสนอมมมองในการใหความส าคญในการใหความรวมมอ
ในพนท และผลกระทบทจะตามมา โดยกลมผคาก าไรจะเปนกลมองคกรทใหความรวมมอคอนขางนอย และม
ผลกระทบตามมาทคอนขางมากกวา กลมทไมคาก าไร โดยไดน าเสนอการจดแบงกลมของรปแบบการ
ทองเทยวเชงอนรกษของผเสนอขาย แรงจงใจ และผลกระทบ ซงแรงจงใจเพอหวงผลก าไรมความเกยวของกบ
พนท ซงจะกอใหเกดผลกระทบเชงลบ ดงน
1. การขายการทองเทยวเชงนเวศน (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ไมตระหนกถงหรอไมใสใจ
ในผลกระทบ)
2. การรบผดชอบตอการทองเทยวและการตลาด (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ตระหนกถง
ผลกระทบ และพยายามใสใจทจะดแลในคงเดม)
3. การชวยเหลอในพนทและจดตงกลมอนรกษ (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ดแลในคงเดม
บรจาค ประกอบกจกรรมรวมกนโดยไมหวงผลก าไร)
13
4. การบรการการทองเทยว (การบรการสมาชก แหลงของเงนทน)
5. การอนรกษและรกษา (การอนรกษ การศกษา มลนธ)
6. การใชวทยาศาสตรและการวจย (การศกษาและการวจย)
2.1.5 ปจจยของการทองเทยว (วรรณา วงษวานช, 2539) แบงไดเปน 3 ประเภท ดงน
1) สงดงดดใจทางการทองเทยว (Attraction) หมายถง สงทสามารถดงดดหรอโนมนาวใจใหเกดความสนใจ
ปรารถนาทจะไปทองเทยวยงแหลงทองเทยว พนททนกทองเทยวไปเยอนจะตองเปนพนททมสงดงดดใจ
ทางการทองเทยวเปนส าคญ ในแหลงทองเทยวจะมจดทเปนสงดงดดใจทางการทองเทยว
จดหนงหรอหลายจดกได ถามสงดงดดใจทางการทองเทยวหลายจด แหลงทองเทยวนนจะมนกทองเทยวและ
สนใจนยมเดนทางมาทองเทยวกนมาก
2) สงอ านวยความสะดวก (Facility) หมายถง สงตางๆทรองรบการเดนทางทองเทยวเพอท าใหการเดนทาง
ทองเทยวเปนไปไดดวยความสะดวกสบายทส าคญมากทสดคอ เรองทพกแรมไมวาจะเปนทพกในรปแบบ
โรงแรม รสอรท บงกะโล เกสทเฮาส สงส าคญอนดบรองลงมา คอ การบรโภคจงตองมรานอาหารบรการ
ส าหรบนกทองเทยว ตลอดจนขาวสารขอมลเพอการเดนทางไวบรการนกทองเทยว
3) การเขาถงได (Accessibility) หมายถง การไปถงแหลงทองเทยวนนได คอ ตองมการคมนาคมขนสง
นกทองเทยวไปยงแหลงทองเทยวนนอยางสะดวก
2.1.6 สงดงดดใจทางการทองเทยว (อรนช ศลปมณพนธ,2547) แบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ
1) สงดงดดใจทางการทองเทยวทธรรมชาตใหมา (Natural Attraction Factors) คอ ความงามตามธรรมชาต
ทสามารถดงดดใหคนไปเยอนหรอไปเทยวในพนทนน เชน หาดทรายทสวยงาม สภาพปา และชวตสตวปา เปน
ตน
2) สงดงดดใจทางการทองเทยวทมนษยสรางขน (Historical and Cultural Attraction Factors) เปนสงท
มนษยสรางขนแลวสามารถดงดดใจใหมนษยไปเยอนหรอไปทองเทยวยงพนทนน เชน สงกอสรางทเปน
14
สถาปตยกรรม ไดแก วด วง เมองโบราณ เปนตน วถชวตจากการกระท าของคน เชน ตลาดน า กเปนสงดงดด
ใจทางการทองเทยวทมนษยท าใหเกดขนมา รวมทงกจกรรมตางๆ ทคนเราสรางขนมา เชน การแขงกฬา การ
แสดง การจดเทศกาล เชน งานเทศกาลอาหาร งานเทศกาลผลไม เปนตน
ปจจยในการเลอกสถานททองเทยวของแตละบคคลยอมมความแตกตางกนไปตามความพง
พอใจหรอความตองการทจะไดรบจาการไปทองเทยว โดยทบางคนตองการไปทองเทยวธรรมชาตอยางเดยวแต
บางคนอาจจะตองการความสะดวกสบายในเรองของทพกหรออาหาร เปนตน
การทองเทยวจงเปนกระบวนการทางสงคมและเศรษฐกจทมองคประกอบหลก 3 ดาน คอ ทรพยากรแหลง
ทองเทยว (Tourism Resource) บรการทองเทยว (Tourism Service) และการตลาด
การทองเทยว (Tourism Market of Tourist) แตองคประกอบยอยๆทมความสมพนธกน เปนเหตและผลซง
กนและกน ความแตกตางของแตละรปแบบการทองเทยวจงอยทความแตกตางในองคประกอบยอยและ
ความสมพนธทเกดขนนนเอง ทงน การทองเทยวจงเปนปรากฏการณของมนษยทสรางปฏสมพนธเชงบวกกบ
สภาพแวดลอมทงทเปนธรรมชาตและวฒนธรรมในการเดนทาง
ไปทองเทยวแตละสถานทยอมมจดหมายของการเดนทางไปทองเทยวทตางกน
(http://masterplan.andamanecotourism.com/)
2.1.7 แนวคดเกยวกบการศกษาพฤตกรรมการทองเทยว
นกทองเทยว มค าจ ากดความหลากหลาย แตลวนมรากฐานมาจากแนวคดเรองมตของ
บทบาทนกทองเทยว (The dimension of the tourist role; Cohen (1974)) วาจะตองเปนบคคลทมการ
เดนทางในลกษระเฉพาะในดานตางๆ เชน ระยะเวลา ระยะทาง ความสมครใจ และวตถประสงคในการ
เดนทาง โดยแนวโนมของพฤตกรรมทเปลยนไปนจะน าไปสการปรบตวของธรกจเพอตอบสนองความตองการ
ของนกทองเทยวใหดขนได พฤตกรรมในปจจบน สรปได ดงน
1. แสวงหาการบรการทสะดวกรวดเรว คอ ชวตทเรงรบมากขนจงท าใหนกทองเทยวมแนวโนมทจะมองหา
ธรกจทองเทยวทสามารถใหบรการทสะดวกรวดเรวไดมากขน (Hudson , 2008)
15
2. เทยวบอยขนดวยระยะเวลาทสนลง คอ ปจจบนความเครยดของคนมมากขน ท าใหความตองการพกผอน
เพมขนดวย เพอหลกหนความเครยดในชวตประจ าวน ดงนนการปรบมาเทยวระยะสนในชวงวนหยด แทนการ
ทจะรอไปเทยวระยะยาวเพยงปละครงเหมอนในอดต (Raza, 2004)
3. มความหวงใยสขภาพมากขน คอ การหวงใยสขภาพมากขนท าใหเกดการเลอกใชบรการในธรกจทสามารถ
ตอบสนองความตองการดานสขภาพไดดวย (Hudson, 2008)
4. มความรบผดชอบตอสงแวดลอมมากขน คอ การตระหนกถงความจ าเปนในทตองชวยกนรกษาสงแวดลอม
จงท าใหแสวงหาสนคาและบรการทธรกจค านงถงการประกอบการทสงผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคมนอย
ทสด (Hudson, 2008)
5. ความตองการบรการทมรปแบบเฉพาะบคคล คอ นกทองเทยวแตละคนมความตองการทไมเหมอนกน จง
มองหาธรกจทองเทยวทสามารถปรบเปลยนการบรการใหเขากบความตองการของพวกเขาใหมากทสด
(Hudson, 2008)
2.1.8 การจดแบงกลมของนกทองเทยว แบงได ดงน
1. นกทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวอยางมความรบผดชอบในแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณ
เฉพาะถน และแหลงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศ โดยมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของ
ภายใตการจดการสงแวดลอมและการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงเนนใหเกดจตส านกตอการ
รกษาระบบนเวศอยางยงยน (การทองเทยวแหงประเทศไทย. 2554) แรงจงใจหลกของนกทองเทยว คอ การ
ไดมโอกาสไปชมความงามตามธรรมชาตของพช สตว และชมชนทองถน (Swarbrooke & Horner 1999)
2. นกทองเทยวเชงผจญภย ก าลงเปนทไดรบความนยม โดยเฉพาะอยางยงนกทองเทยวทแสวงหา
ประสบการณทแปลกใหมและทาทาย (Bentley, Cater & Page 2009)
3. นกทองเทยวกลมครก คอนกทองเทยวทอาจเปนกลมครก มาแสวงหาความโรแมนตกเปนส าคญ และม
ความเงยบสงบปราศจากการรบกวนจากบคคลอน มแนวโนมทจะทองเทยวนาน และพรอมจายระหวางการ
ทองเทยวมากกวาแบบอนถง 3 เทา (Swarbrooke & Horner 1999)
16
4. นกทองเทยวกลมครอบครว คอนกทองเทยวทเดนทางมาทงครอบครว สวนใหญจะใหความส าคญกบความ
ตองการของลกๆ ในการตดสนใจทองเทยวในทหนงทใด (Thornton, Shaw & Williams 1997)
5. นกทองเทยวแบบสะพายเป คอ การสงเกตทสมภาระของนกทองเทยวในการเลอกใชเป แทนทจะเปน
กระเปาลาก จะมความพรอมในทกสถานะการณ มการวางแผนการทองเทยวดวยตวเอง สวนใหญเปนการ
ทองเทยวระยะยาว มการเดนทางไปหลายแหง โดยไมไดก าหนดอยางเครงครดวาจะท ากจกรรมอะไร เมอไร
อยางไร (Maoz, 2006)
6. นกทองเทยวเพอดมกน การทองเทยวแบบนเพงเกดขนในชวงศตวรรษท 19 เปนการนยมจากผหลงไหล
เรองอาหารการกนตางๆ (Hall & Sharples, 2008)
7. นกทองเทยวเพอถายภาพ คอ เลอกเดนทางโดยค านงถงการถายภาพเปนส าคญเพอเกบภาพความ
ประทบใจ หรอเรองราวทสนใจเปนพเศษ ซงสงเกตไดวาจะพบกลองทมคณภาพสง (Palmer & Lester,
2005)
8. นกทองเทยวเพอตามรอยภาพยนตร การชมละครหรอภาพยนตรมอทธพลตอนกทองเทยว สงผลตอสงผล
ตอการเดนทางไปยงสถานทตางๆ ตามทปรากฎ (Iwashita, 2008)
9. นกทองเทยวบนเรอส าราญ เนองจากมสงอ านวยความสะดวกครบครนเหมอนอยในโรงแรม นกทองเทยวท
อายมากจะใชระยะเวลายาวนานบนเรอ นกทองเทยวอายนอยจะใชระยะเวลาสนเปนสวนใหญ (Mancini,
2000)
10. นกทองเทยวเชงโศกนาฎกรรม อาจมาเยยมเยอนในททตนเองหรอคนใกลชดประสบกบโศกนาฎกรรม
หรอมาในททเคยรบทราบเรองราวทสะเทอนใจ (Weaver & Lawton, 2006)
2.1.9 ความเสยงทอาจเกดกบนกทองเทยว (Reisinger and Mavodo, 2005) ใหความเหนเรอง
(อางถงในสวณส โสภณศร (2554) น.73) เชน
- ความเสยงดานอาชญากรรม เชน อาจถกปลน ขมขน หรอถกฆา
- ความเสยงดานวฒนธรรม เชน ความเขาใจผดในภาษาทสอสาร และการปรบตว
- ความเสยงดานการเงน เชน อาจรสกวาการบรการไมคมคาเงนทเสยไป
17
- ความเสยงดานสขภาพ เชนอาจเจบปวยในระหวางเดนทาง
- ความเสยงดานการเมอง เชน เขาไปอยในสถานการณความขดแยงทางการเมอง
- ความเสยงดานสงคม เชน การทองเทยวทเลอกอาจไมยอมรบจากผทมาดวย
- ความเสยงดานการกอการราย เชน อาจตกอยในสถานะการณการกอการราย
- ความเสยงดานกายภาพ เชน อาจเกดการบาดเจบในขณะทองเทยว
2.1.10 ล าดบประเทศและจ านวนนกทองเทยวทนกทองเทยวนยมเดนทางไปเทยวมากทสด
ล าดบท 1 ประเทศฝรงเศส 75,100,000 คน
ล าดบท 2 ประเทศสเปน 53,600,000 คน
ล าดบท 3 ประเทศสหรฐอเมรกา 46,100,000 คน
ล าดบท 4 ประเทศจน 41,800,000 คน
ล าดบท 5 ประเทศอตาล 37,100,000 คน
ล าดบท 6 ประเทศองกฤษ 27,800,000 คน
ล าดบท 7 ประเทศฮองกง 21,800,000 คน
ล าดบท 8 ประเทศเมกซโก 20,600,000 คน
ล าดบท 9 ประเทศเยอรมน 20,100,000 คน
ล าดบท 10 ประเทศออสเตรย 19,400,000 คน
ล าดบท 28 ประเทศไทย 11,650,000 คน
ทมา: องคกรการทองเทยวโลก (WTO) (สนต เออจงประสทธ,2549)
18
เมองทมนกทองเทยวมากทสดในป 2015 ตามการคาดการณของมาสเตอรการด 10 อนดบแรก
อโคโนมกไทมส/ซเอนเอน - เมองตางๆ ของเอเชยยงคงครองความโดดเดนในดชนสดยอดเมองจดหมาย
ปลายทางของโลกจากการจดของมาสเตอรการด ดวยตด 1 ใน 10 อนดบทไดรบความนยม ถง 5 เมอง โดย
“กรงเทพฯมหานคร” ยงไดเปนอนดบท 2 ของโลก และอนดบ 1 ของเอเชยไวไดอกครง
ผลการส ารวจสดยอดจดหมายปลายทางของโลกประจ าป 2015 ของมาสเตอรการด (MasterCard
Global Destination Cities Index) ซงจดอนดบตามจ านวนนกทองเทยวตางชาตทเดนทางมาเยอนและพก
คางคน รวมถงใชจายขามพรมแดนตามเมองตางๆ 132 แหงทวโลก เพอคาดการณจ านวนและการเตบโตของ
นกทองเทยวในเมองนนๆ พบวา กรงเทพมหานคร ตดอนดบ 2 ของโลก และอนดบ 1 ของเอเชย ตามจ านวน
นกทองเทยวทเดนทางมาเยอนและพกคางคน ดวยจ านวน 18.24 ลานคน เพมขนรอยละ 8 จากปกอนหนา
1. ลอนดอน นกทองเทยว 18.82 ลานคน
2. กรงเทพมหานคร นกทองเทยว 18.24 ลานคน
3. ปารส นกทองเทยว 16.06 ลานคน
4. ดไบ นกทองเทยว 14.26 ลานคน
5. อสตนบล นกทองเทยว 12.56 ลานคน
6. นวยอรก นกทองเทยว 12.27 ลานคน
7. สงคโปร นกทองเทยว 11.88 ลานคน
8. กวลาลมเปอร นกทองเทยว 11.12 ลานคน
9. โซล นกทองเทยว 10.35 ลานคน
10. ฮองกง นกทองเทยว 8.66 ลานคน
ทมา: ASTV ผจดการออนไลน ไทยรงอนดบ 2 ของโลก เมองนกทองเทยวมากสดป 2015 (4 มถนายน 2558)
ซงจะเหนไดวาการทองเทยวในประเทศไทยยงคงไดรบความนยมสงอยมาก ดงนนในการด าเนน
กจกรรมตางๆ ของแตละประเภทของการทองเทยวควรทจะตระหนกถงความส าคญ สงเสรม สนนสนน
19
รวมมอ ในทกภาคสวนและธรกจควรน าองคความรในเรองตางๆ มาพฒนาปรบปรงธรกจใหมศกยภาพในการ
แขงขนใหดขน
2.1.11 แหลงทองเทยวประเภทกจกรรมทองเทยว
เปนกจกรรมทมนษยสรางขนเพอจงใจใหนกทองเทยวเกดความตองการในการเดนทางเขารวม
กจกรรมนน และอยยาวนานขน จงท าใหกจกรรมทองเทยวมมากมายหลากหลายประเภท ดงตอไปน คอ
1. ใหความรและประสบการณ เชน พกผอนชมธรรมชาต ศกษาธรรมชาต ถายภาพธรรมชาต ดนก ชมปะการง
2. ใหความบนเทง เชน สวนสนก อทยานแนวคด สวนหยอม สวนสตว
3. การกฬา เชน เขามาเลนกฬา ฝกซอมกฬา เขามาชมกฬา การฟนฟสขภาพ
2.1.12 แนวคดการพฒนาแหลงทองเทยว
ศนยวจยปาไม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. (2538) เสนอแนวคดการพฒนาแหลงทองเทยวควร
มงเนนงานอยางตอเนองในการปรบปรงและเสรมแตงแหลงทองเทยวจากสภาพเดมไปสสภาพใหมทดขน
เหมาะสมกบความตองการของนกทองเทยว ในขณะเดยวกนกตองอนรกษแหลงทองเทยวควบคกนไปดวย ซง
สามารถสรปได 8 ขนตอนดงน คอ
ขนตอนท 1 ส ารวจแหลงทองเทยว วามแหลงทองเทยวประเภทใดอยบาง มากนอยเพยงใด โดย
ส ารวจตรวจสอบ ศกษา คนควา จดท ารายชอแยกตามประเภท
ขนตอนท 2 จดแบงเขตพนทในแหลงทองเทยว (Zoning) จดแบงตามความส าคญของระบบนเวศและ
กจกรรมทยอมรบได เพอควบคมกจกรรมของแตละพนทใหเหมาะสมสอดคลองกบแหลงทองเทยวและการใช
ประโยชน ซงสามารถจดแบงเปน 8 เขตพนท คอ
1. เขตพนทบรการขอมลการทองเทยว
2. เขตพนทบรการธรกจทองเทยว
20
3. เขตพนทนนทนาการเพอการทองเทยว
4. เขตพนทสงแวดลอมธรรมชาต
5. เขตพนทประวตศาสตร
6. เขตพนทหวงหาม
7. เขตพนทกจกรรมพเศษ
8. เขตพนทกนชนหรอปองกน
ขนตอนท 3 การก าหนดสงอ านวยความสะดวกทางการทองเทยวในแตละเขตพนท เปนการสรางเสรม
สงอ านวยความสะดวกในการทองเทยวใหเหมาะสม มการปรบปรงพนทใหใชประโยชนมากขน และรกษา
สภาพแวดลอมใหดมากขน
ขนตอนท 4 การจดกจกรรมทองเทยวแบบยงยนเสรมในแหลงทองเทยวทงธรรมชาตและ
วฒนธรรม เพอใหนกทองเทยวรบความรและความเพลดเพลนเพมมากขน โดยจ ากดจ านวนนกทองเทยวตอ
กจกรรมไมใหกระทบตอแหลงทองเทยว
ขนตอนท 5 การประเมนขดความสามารถรองรบนกทองเทยวของแตละเขตพนทในแหลง
ทองเทยว เปนการประเมนขดความสามารถรองรบ (Carrying Capacity) ในแตละเขตพนท เพอน ามาก าหนด
จ ากด ควบคมสงตางๆ ปองกนปญหาความแออด และการท าลายแหลงทองเทยว
ขนตอนท 6 การใหการศกษาถงผลกระทบของการพฒนาแหลงทองเทยวตอสงแวดลอมใหแก
เจาหนาท เจาของแหลงทองเทยว ชมชน ผประกอบธรกจ ในการศกษาท าความเขาใจในการพฒนา เพอใหเกด
จตส านกในการอนรกษสงแวดลอมในแหลงทองเทยว
ขนตอนท 7 จดใหมขอมลเกยวกบแหลงทองเทยวทนกทองเทยวควรร เชน ประวตของแหลง
ทองเทยว จดทองเทยวทนาสนใจ กจกรรม บรการทมให และการปฏบตตนในแหลงทองเทยว ซงอาจจดตง
เปนศนยขอมลนกทองเทยว (Tourist Information Center)
21
ขนตอนท 8 จดหางบประมาณในแหลงทองเทยวใหเพยงพอ ทง คน เงน วสด มาพฒนา
แหลงทองเทยวใหยงยน ซงตองใชงบประมาณเปนจ านวนมาก ซงอาจเกบคาเขาชมเพอน ามาเปนรายได
พฒนาแหลงทองเทยวได (เอกสารการสอนชดวชาการจดการทรพยากรการทองเทยว. 32464 หนวยท 9- 15.
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช)
2.1.13 การสรางภาพลกษณของแหลงทองเทยว (มงสรรพ ขาวสอาด (2553))
1. ภาพลกษณเกยวของกบกายภาพ
2. ภาพลกษณเกยวของกบวฒนธรรมและประวตศาสตร
3. ภาพลกษณเกยวของกบเศรษฐกจ
4. ภาพลกษณเกยวของกบสงกอสราง
5. ภาพลกษณเกยวของกบพชพนธและสตว
2.1.14 ขอพงระวงในการสรางภาพลกษณของแหลงทองเทยว
1. จะตองท าใหนกทองเทยวรจกแหลงทองเทยวและรสกประทบใจในแหลงทองเทยว
2. จะตองสรางใหกบจตใจนกทองเทยวเปนส าคญ โดยใหนกทองเทยวประทบใจในภาพลกษณของแหลง
ทองเทยว
3. การสรางภาพลกษณของแหลงทองเทยวนนไมใชอยทจะสรางแหลงทองเทยวใหแตกตางจากทมอย แตตอง
เปนการเปลยนแปลงความนกคดในจตใจของนกทองเทยวใหสอดคลองกบแหลงทองเทยวทมอย
4. จะตองพยายามเปลยนสวนลกของหวใจนกทองเทยวใหตรงกบภาพลกษณทตองการสรางขน
5. จะตองใกลเคยงกบความเปนจรง และความเปนจรงนควรอยในจตใจทนกทองเทยวคาดหวงเอาไวกอน
22
2.1.15 สาเหตแหงความเสอมโทรมของแหลงทองเทยว มสาเหตทส าคญ 6 ดาน คอ
1. ดานจ านวนนกทองเทยว หากมมากเกนขดความสามารถในการรองรบของพนท จะเกดปญหาตามมาอก
หลายประการ
2. ดานสาธารณปโภค มการขยายตวของแหลงทองเทยวไมทนกบความตองการของชมชนและนกทองเทยว
3. ดานกายภาพ หากมการจดผงทไมเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของแหลงทองเทยว มการบกรก ท าลาย
สภาพภมทศน มทศนอจาดทางสถาปตยกรรมทแปลกปลอม สภาพการเขาถงพนท และความทรดโทรมของ
อาคารสถานท
4. ดานสงแวดลอม ขาดระบบการจดการและการควบคมสงทกอใหเกดมลภาวะของแหลงทองเทยว
5. ดานการบรหารจดการ ยงไมมระบบบรหารจดการแหลงทองเทยวอยางมคณภาพขาดแผนงานและ
งบประมาณ ในการพฒนา จดการ และบ ารงรกษา
6. ดานธรกจเอกชน การขยายตวของธรกจเออกชนทใหบรการนกทองเทยวกอใหเกดผลกระทบตอสภาพและ
ทศนยภาพของแหลงทองเทยว
2.1.16 วธอนรกษแหลงทองเทยว มวธทส าคญ 4 วธ คอ
1. การสงวน (Preservation) เปนการเกบรกษาไวไมใหมการใชประโยชนทางตรงทท าใหตองสญเสยแหลง
ทองเทยว แตอาจอนโลมใหใชประโยชนทางออมโดยไมสรางความเสยหายใหแกแหลงทองเทยว เชน การเขา
ไปศกษาวจย
2. การปองกน (Prevention) ปองกนไมใหแหลงทองเทยวถกบกรก ท าลาย หรอรบกวนสรางความเสยหาย
ท าไดทงเชงกายภาพ เชนลอมรว ตดปายเตอน หรอเชงนามธรรมเชน การประชาสมพนธ การใหศกษาหา
ความรสรางความเขาใจ
23
3. การฟนฟ (Rehabilitation) เปนการสรางเสรมแหลงทองเทยวทเสอมสภาพ ใหกลบคนสภาพดงเดมหรอ
ใกลเคยง หากเปนวฒนธรรมกใหมการฟนฟเสรมสรางเอกลกษณใหมการสบทอดคงอยตอไป
4. การบรหารจดการ (Management) ด าเนนการภายใตการวางแผนตามนโยบายการบรหารจดการแหลง
ทองเทยวนนๆ ซงสามารถน ามาเปนเครองมอในการอนรกษและพฒนาแหลงทองเทยวไดในเวลาเดยวกน
2.1.17 การก าหนดต าแหนงทางการตลาดของแหลงทองเทยว มดงน
1. ก าหนดตามคณสมบต ตามลกษณะ หรอประโยชน
2. ก าหนดตามคณภาพ
3. ตามการใช
4. ตามผใช
5. ตามระดบขน
6. ตามคแขงขน
7. ตามสญลกษณ
2.1.18 ผลกระทบจากการทองเทยว
Moscardo (2008) ไดศกษากรณศกษาเกยวกบผลกระทบของการทองเทยว จากประเทศตางๆ 90
ประเทศ ซงระบถงผลกระทบในแงลบทเกดจากการพฒนาการทองเทยวในภาพรวมสามารถแยกได 5 หวขอ
คอ
1. การเกดการท าลายสงแวดลอม
2. เกดการขดแยง
3. ผลกระทบทางวฒนธรรม
24
4. ผลกระทบตอชวตประจ าวนของชมชน
5. ความคาดหวงทวาการทองเทยวจะน าผลประโยชนมาสชมชนนนไมเปนไปตามความคาดหวง
2.1.19 หลกจรยธรรมทพงปฎบตในการด าเนนธรกจโรงแรมและทองเทยว (ถตรตน พมพาภรณ,
2557) แยกเปน 2 ประเดน คอ ความรบผดชอบของนกธรกจตอสงคม และความรบผดชอบของนกธรกจตอ
ลกคา
1.ความรบผดชอบของนกธรกจตอสงคม
1.1 มการดแลธรกจทด โดยมระบบบรหารจดการทมประสทธภาพโปรงใสตรวจสอบได
1.2 การประกอบธรกจดวยความเปนธรรม เคารพสทธมนษยชน และปฎบตตอแรงงานอยางเปนธรรม
มความรบผดชอบตอผบรโภค
1.3 ควรมในการประกอบธรกจทดแลรกษาสงแวดลอม
1.4 ไมประกอบธรกจอนเปนการสรางความเสอมเสยใหกบสงคมและประเทศชาต
1.5 มกจกรรมทสะทอนตอความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม
1.6 ปฎบตหนาทดวยความซอสตยสจรต ตลอดจนด าเนนการใดๆ ดวยความบรสทธใจ
2. ความรบผดชอบของนกธรกจตอลกคา
2.1 รกษาขอมลของลกคาอยางเครงครด
2.2. มความซอสตยกบลกคาในการใหบรการ
2.3 มความเปนธรรมในนโยบายการขายสนคาหรอบรการ
2.4 สรางนโยบายทเปนธรรมในการปฏบตงาน
2.5 พยายามหาวธในการลดตนทนการผลตสนคาหรอบรการโดยรกษามาตราฐานคณภาพ
2.6 เปดเผยขอมลเกยวกบสนคาและบรการอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอน
25
สนตชย เออจงประสทธ (2549) ใหแนวคดเกยวกบ การบรหารการทองเทยวเชงกลยทธ วาการวางกล
ยทธการทองเทยวมอยางตอเนองหลงจากวกฤตเศรษฐกจป 2540 เนองจากเหนเปนนโยบายทส าคญในการ
กระตน และขบเคลอน ในการสรางรายได จงมการออกโครงการรณรงคตางๆ ขนมากมายไดแก Visit
Thailand Year, Thailand the Gateway to Indochina, Amazing Thailand, Unseen Thailand,
Thailand Unforgettable, and Thailand Grand Invitation จากทผานมาจะเหนไดวาพฤตกรรมการ
ทองเทยวเปลยนไป เทคโนโลยสารสนเทศมผลตออตสาหกรรมการทองเทยวมากขนและมสวนส าคญในการ
ชวยขยายตลาด เชน ระบบComputer Reservation System(CRS) on-line, E-Service: E- ticketing อก
ทงการเกดขนของสายการบนตนทนต า (Low Cost Airlines) ท าใหพฒนาการตลาดทองเทยวดขนมาก
โดยเฉพาะเปนรปแบบการขนสงทสะดวกรวดเรว ประหยด และมประสทธภาพ
2.2 แนวคดการทองเทยวอยางยงยน
การทองเทยวอยางยงยน หมายถง การทองเทยวกลมใหญหรอกลมเลกทมการจดการอยางดเยยม
เพราะสามารถด ารงไวซงทรพยากรทองเทยวใหมความดงดดใจอยางไมเสอมคลาย และธรกจทองเทยวมการ
ปรบปรงคณภาพใหไดผลก าไรอยางเปนธรรม โดยมนกทองเทยวเขามาเยยมเยอนสม าเสมออยางเพยงพอ แตม
ผลกระทบตอสงแวดลอมมากทสดและยนยาว มลกษณะส าคญ
6 ประการ คอ (บญเลศ จตตงวฒนา, 2542)
1. เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทกประเภท ทกแหง
2. เปนการทองเทยวทเนนคณคา และเอกลกษณของแตละแหลงทองเทยว
3. เปนการทองเทยวทรบผดชอบตอทรพยากรการทองเทยวและสงแวดลอม
4. เปนการทองเทยวทใหนกทองเทยวไดรบความรและประสบการณเกยวของกบธรรมชาตและวฒนธรรม
5. เปนการทองเทยวทใหผลตอบแทนแกผประกอบธรกจทองเทยวอยางยนยาว
6.เปนการทองเทยวทใหผลประโยชนตอชมชนทองถน และคนผลประโยชนกลบสทรพยากรทองเทยว และ
สงแวดลอมของทองถน
26
การทองเทยวอยางยงยน UNWTO ไดก าหนดหลกจรรยาบรรณการทองเทยวโลก (The Global
Code of Ethics for Tourism) ม 10 หลกการ
1. การทองเทยวสรางความเขาใจและความนบถอรวมกนระหวางคนและสงคม
2. การทองเทยวเปนหนทางทจะบรรลความมงหมายเฉพาะบคคลและโดยรวม
3. การทองเทยวและปจจยของการพฒนาทยงยน
4. การทองเทยวในบทบาทของผใชและผสงเสรมมรดกทางวฒนธรรมของมนษยชาต
5. การทองเทยว คอ กจกรรมทมประโยชนตอประเทศ และชมชนเจาของบาน
6. ภาระหนาทของผมสวนไดสวนเสยในการพฒนาการทองเทยว
7. สทธการทองเทยว
8. เสรภาพการทองเทยว
9. สทธของคนงานและผประกอบการในอตสาหกรรมทองเทยว
10. การน าหลกจรรยาบรรณการทองเทยวโลกออกใชงาน
Chambers (1997) เสนอวาเพอพฒนาศกยภาพการทองเทยวของไทย จงมความจ าเปนทจะตอง
เตรยมบคลากร นอกจากนมหาวทยาลยในประเทศ ควรจะมบทบาทส าคญในการกระตนการพฒนายทธวธการ
ทองเทยวทเหมาะสม เพอความยงยนของการทองเทยว ควรสงเสรมใหชมชนในพนทเขาไปมสวนรวมในการ
ตดสนใจเกยวกบการพฒนาการทองเทยว และการน าไปประยกตใช ในขณะทหนวยงานหลกดานการทองเทยว
ควรมความคดรเรมในการพฒนาอยางตอเนอง โดยค านงถงผลกระทบของการทองเทยวทจะมตอทรพยากร
มนษยและสงแวดลอม สวนหนงของปญหา คอ รฐบาลในหลายๆ ยค มความสนใจเกยวกบการทองเทยวเพยง
ในระยะสน เพอแกปญหาทางเศรษฐกจเทานน ดงนนการทองเทยวจงอาจถกแทนทดวยการจดตงโรงงาน
อตสาหกรรมเหมอนในประเทศทก าลงพฒนา แตมสงทนาภมใจทมแนวโนมวาในอนาคตการทองเทยวจะน ามา
ซงการเพมผลก าไรในภายหลงตอจากอตสาหกรรม
27
นาฬกอตภค แสงสนท ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
(องคการมหาชน) หรอ อพท. ไดใหมมมองในการ เสวนาการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน ไดเสนอ
มมมองวา คนสวนใหญจะสนใจแตการทองเทยวเชงธรกจ แตละเลยการทองเทยวโดยค านงถงสงแวดลอม ซง
ควรทจะค านงถงรวมกน ทงเรองทางธรกจ สงคม และสงแวดลอม การจะด าเนนงานควรม ขอสรปการจดการ
(Management Solution) ใหชดเจนวาจะท าหรอไม อยางไรซงควรฟงเสยงจากประชาชนในทองถนดวย และ
ตองศกษาเรองผลกระทบตอสงแวดลอม (Environment Impact Assessment) จากทเคยท ามากอนแลวดวย
(รายการสยามสาระ. (2513). เสวนาการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน. 28/3/13)
นาฬกอตภค แสงสนท ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
(องคการมหาชน) หรอ อพท. ไดใหมมมองในการบรหารงานการทองเทยว ไดยดหลกอทธบาท 4 (ฉนทะ วรยะ
จตตะ วมงสา) ผปฎบตงานตองมาจากความชอบ หนวยงานควรมตวชวดทชดเจน เปนรปธรรม นกทองเทยวท
เขามาเพมขนแตการใชเงนนอยลง และแหลงทองเทยวเสอมโทรมลง ซงควรชกชวนเพอเพมนกทองเทยว
คณภาพใหมากขน อยนานขน ใชจายมากขน และค านงในการรกษาสงแวดลอมใหมากขน หลกการท างานท
ควรมคอ รเรม รวดเรว เรงรด เรยนร ดเปาหมายเปนหลก จะแสวงหาประสานความรวมมออยางไร การเลอก
คนท างานใหเหมาะกบงาน ใหคนท างานอยางมความสข แลวจะสงผลถงการสงมอบงานทมเนอหางานท
สมบรณใหกบองคกร การน าระบบสารสนเทศมาใช ใหความส าคญกบการบรการ การทองเทยวเชงสรางสรรค
(Creative Tourism) แหลงทองเทยวตองมเรองราว ท าใหเหนคณคาของคนทเดนในพนท ไมใชแคมาถายรป
แลวจบ การอนรกษและพฒนาไปดวยกนได อยามองวาเปนคนละดานกน
พระราชกฤษฎกาการจดตงองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
(องคการมหาชน) พ.ศ .2546 มาตราท 1-51 (http://www.kodmhai.com/m8/New/N4.html)
ภมพลอดลยเดช ป.ร. ใหไว ณ วนท 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 เปนปท 58 ในรชกาลปจจบน
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวาโดยทเปน
การสมควรจดตงองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยนขนเปนองคการมหาชนตาม
28
กฎหมายวาดวยองคการมหาชนอาศยอ านาจตามความใน มาตรา 221 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย
และ มาตรา 5 แหงพระราชบญญต องคการมหาชน พ.ศ.2542 จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯใหตราพระราช
กฤษฎกาขนไวดงตอไปนมาตรา1พระราชกฤษฎกานเรยกวา "พระราชกฤษฎกา จดตงองคการบรหารการ
พฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน(องคการมหาชน)พ.ศ.2546"
มาตรา 2 [1]พระราชกฤษฎกานใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป
มาตรา 3 ในพระราชกฤษฎกาน
"การทองเทยวอยางยงยน" หมายความวา การจดการรปแบบการทองเทยวเพอตอบสนองความจ าเปน
ทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสนทรยภาพ โดยค านงถงการใชทรพยากรทมคณคาอยางสมเหตสมผล
และสามารถรกษาเอกลกษณของธรรมชาต วฒนธรรม เพอการใชประโยชนอยางยงยน
"แหลงทองเทยว" หมายความวา แหลงทองเทยวทางธรรมชาต แหลงทองเทยวทางโบราณสถาน แหลง
ทองเทยวทางศลปวฒนธรรม และแหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
"ชมชนทองถน" หมายความวา กลมคนทอยรวมกนโดยไดตงถนฐานและสบทอดวฒนธรรมรวมกนมาอยาง
ตอเนอง เปนระบบ และมแบบแผนแนนอนในทองถนใดทองถนหนง
"การบรหารการพฒนา" หมายความวา การก าหนดนโยบายและแผนยทธศาสตร การด าเนนการ การ
ประสานงาน การก ากบดแล และการตดตามประเมนผลใหเปนไปตามวตถประสงคขององคการ
"พนทพเศษ" หมายความวา พนท เขต หรอแหลงทองเทยวทคณะกรรมการก าหนดและประกาศใหเปนพนท
พเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
"ส านกงานพนทพเศษ" หมายความวา ส านกงานบรหารการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในพนทพเศษ
"องคการ" หมายความวา องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
"คณะกรรมการ" หมายความวา คณะกรรมการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
"ผอ านวยการ" หมายความวา ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการ
ทองเทยวอยางยงยน
"เจาหนาท" หมายความวา เจาหนาทองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว
29
อยางยงยน
"ลกจาง" หมายความวา ลกจางองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว
อยางยงยน
"รฐมนตร"หมายความวารฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาน
มาตรา 4 ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชกฤษฎกาน
นาฬกอตภค แสงสนท (2556) กลาวถง พนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน ไดแก เกาะชาง
พทยาและพนทเชอมโยง สโขทย ศรสชชนารย ก าแพงเพชร เลย เมองเกานาน เมองโบราณอทอง โดย ไทยรฐ
ออนไลน 1 พ.ย. 2556 05:45 (http://www.thairath.co.th/content/379751)
เพอชวยกนยดอายแหลงทองเทยวและวถชวตชมชนใหยงยนมากขน พ.อ.ดร.นาฬกอตภค แสงสนท
ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท.
ไดจดเสวนาเผยแพรแนวความคดเรองการทองเทยวแบบยงยนใหแพรหลายมากขน ผอ.อพท.กลาววา แนวคด
ของการทองเทยวแบบยงยนจะเกดได ตองมความรวมมอกนของทกฝายทเกยวของกบการทองเทยว ทง
ผประกอบการ ชมชน และตวนกทองเทยวเอง ทตองมแนวคดและจตส านก ตลอดจนลงมอกระท าเพอให
เกดผล ดวยการสงเสรมสนบสนนใน 3 เรองทเกยวของกนคอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ภายใตการ
บรหารจดการใหทงสามสวนอยรวมกนอยางสมดล จงจะท าใหการทองเทยวไทยซงเปนรายไดหลกๆของ
ประเทศอยตอไปไดอยางยงยน ในสวนของ อพท.ไดรเรม “การทองเทยวเชงสรางสรรค” ทนกทองเทยวจะได
เรยนรท าความเขาใจถงจตวญญาณของพนท ผานประสบการณและไดสมผสวฒนธรรมการด ารงชวตของ
ชมชนอยางลกซง และมสวนเสรมสรางความเขมแขงใหกบชมชนไปพรอมๆกน (ทซดซฟนทองเทยวเมองนาน
โดยไทยรฐออนไลน 26 พ.ค. 2557 (06:45)
http://www.thairath.co.th/content/425173)
นาฬกอตภค แสงสนท (2555) ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว
อยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. เปดเผยวา อพท.โดยส านกงานพนทพเศษเมองเกานาน ไดลงนาม
30
ความรวมมอ (MOU) กบศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Thailand Creative & Design Center) หรอทซดซ
จดอบรมเจาหนาทพนทพเศษเมองเกานาน ชมชน สถานประกอบการและภาคทเกยวของมอบองคความรดาน
การวางแผน และการจดการอนจะกอใหเกดสนคาและบรการทางการทองเทยวในรปแบบใหมๆ ทตรงตอความ
ตองการของนกทองเทยว กอใหเกดการสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจทมาจากการพฒนาการทองเทยวของแต
ละชมชน โดยเนนความเปนอตลกษณของชมชนนนๆ “ภายใตความรวมมอกบทซดซน ผเขารวมรบการอบรม
จะไดรบองคความรดานวธการ เทคนค การรวมคดรวมวางแผน ในรปของการจดท าเวรกชอป ซงจะน ามาซง
การปรบปรงพฒนาประสทธภาพของสนคาและบรการทางการทองเทยวในพนทพเศษเมองเกานาน และการท
ทซดซเลอกด าเนนการรวมกบพนทพเศษเมองเกานานเปนโครงการน ารอง เพราะเหนถงความโดดเดนดาน
ศลปวฒนธรรมและธรรมชาตทชดเจนมขนาดพนทพอเหมาะ หากเหนผลดกจะน าโมเดลนไปปรบใชในพนท
พเศษอนๆ ของ อพท.ตอไป”.
รฐ-เอกชนหนนภาคกรนทวรซม อพท.สบชองอาสาเปนดานหนา โดย ไทยรฐออนไลน 7 ก.ย. 2555 05:30
(http://www.thairath.co.th/content/289239)
นาฬกอตภค แสงสนท (2557) ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว
อยางยงยน (องคการมหาชน) กลาวในการสมมนาเรอง “ความตระหนกและการมสวนรวมของผประกอบการ
และชมชนเปนปจจยส าคญของการทองเทยวสเขยว” ระหวางการสมมนาอนาคตประเทศไทยบนเสนทางส
เขยว ซงจดโดยส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต วา 3 ภาคทส าคญระดบ
ทองถนทจะน าไปสการทองเทยวสเขยวและสรางสรรค คอ ชมชน ผประกอบการ และองคกรปกครองสวน
ทองถน ทจะตองขบเคลอนไปดวยกน เชน ชมชนตองมบทบาทตระหนกในความส าคญของทองถนถอเปน
ฟนเฟองชนใน กอนทจะผลกดนออกมาสผประกอบการทเปนฟนเฟองชนนอก ขณะทองคกรปกครองสวน
ทองถนกควรจะเขาไปมบทบาทดวยเชนกน ส าหรบ อพท.เองจะเนนประสานภาคทกภาคสวนเพอใหเกดการ
ทองเทยวอยางยงยน ดวยแนวทาง “โค-ครเอชน” รวมคด วางแผน ปฏบต รบผดชอบ และรวมรบประโยชน
โดย อพท.จะเขาไปท างานเปนหนสวนการพฒนาในพนทตางๆ ในลกษณะ “คอนดกเตอร” สการทองเทยวส
เขยวหรอทองเทยวอยางยงยน เชน แกไขปญหาการใชทรพยากรฟมเฟอย ชวยวางแนวทางรกษา
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และชวยสรางแบรนดชมชนในพนทพเศษในความรบผดชอบ 7 แหง เชนท
สโขทย “ฮสตอรคอล ทาวน” หมเกาะชาง เปนโลวคารบอน เดสตเนชน เปนตน และ อกกพล พฤกษะวน ท
ปรกษาระดบ 11 การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) กลาววา ทผานมา ททท.มการมอบรางวลให 62
31
ชมชน ไดรบการคดเลอกเปนชมชนดเดนจาก ททท. และ ททท.เองมโครงการใหความรทงชมชนและ
ผประกอบการ หรอเทรนนง เดอะเทรนเนอร และมพนทน ารองการจดการดานสเขยวใน 4 พนท คอ เชยงคาน
นาน ปาย สมย เพอเปนตนแบบการทองเทยวสเขยวดวย ( http://www.dasta.or.th/)
32
ตารางท 2.1 หลกการการทองเทยวอยางยงยน
ทมา: หลกการทองเทยวอยางยงยน (http:kanchanapisek.or.th/kp6/book27/chapter3)
2.2.1 หลกการการทองเทยวแบบยงยน มหลกการดงน (อษาวด พลพพฒน, 2545)
1. การอนรกษและการใชทรพยากรอยางพอด (Using Resource Sustainable) ทงในสวนทเปน
ทรพยากรธรรมชาต สงคม และวฒนธรรมเปนสงส าคญและเนนการท าธรกจในระยะยาว
2. การลดการบรโภคทเกนความจ าเปนและการลดของเสย (Reducing Over-consumption and
Waste) จะชวยลดคาใชจายในการท านบ ารงสงแวดลอมทถกท าลายในระยะยาว และเปนการเพมคณภาพของ
การทองเทยวดวย
แรงจงใจ
ความเกยวของกบพนท
ผลกระทบเชงลบ
หวงผลก าไร การขายการทองเทยวเชงนเวศน (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ไมตระหนกถงหรอไมใสใจในผลกระทบ)
การรบผดชอบตอการทองเทยวและการตลาด (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ตระหนกถงผลกระทบ และพยายามใสใจทจะดแลในคงเดม)
การชวยเหลอในพนทและจดตงกลมอนรกษ (ผลก าไร ขายความความเปนธรรมชาต ดแลในคงเดม บรจาค ประกอบกจกรรมรวมกนโดยไมหวงผลก าไร)
ไมหวงผลก าไร การบรการการทองเทยว (การบรการสมาชก แหลงของเงนทน)
การอนรกษและรกษา (การอนรกษ การศกษา มลนธ)
การใชวทยาศาสตรและการวจย (การศกษาและการวจย)
นอย มาก
นอย
อย
มาก
33
3. การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต (Maintaining Diversity) สงคม
และวฒนธรรม จะชวยขยายฐานของอตสาหกรรมการทองเทยวในอนาคต
4. การประสานการพฒนาการทองเทยว (Integrating Tourism into Planning) เขากบกรอบแผน
กลยทธการพฒนาแหงชาต การพฒนาทองถน และการประเมนผลกระทบสงแวดลอม จะชวยขยายศกยภาพ
การทองเทยว
5. การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน (Supporting Local Economic) โดยค านงถงราคา
และพฒนาคณคาของสงแวดลอมไว ไมเพยงแตท าใหเกดการประหยด แตยงปองกนสงแวดลอมไมใหถกท าลาย
อกดวย
6. เนนการมสวนรวมของชมชนทองถน (Involving Local Communities) ในดานการจดการ
ผลตอบแทนของประชาชน และสงแวดลอมเพอชวยยกระดบคณภาพชวตและการจดการการทองเทยว
7. การประสานความรวมมอระหวางผประกอบการ ประชาชนทองถน องคกรและสถาบนทเกยวของ
(Consulting Stakeholders and the Public) เพอลดขอขดแยงและรวมแกปญหา
8. เปนการฝกอบรมบคลากร (Training Staff ) โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฏบตในการพฒนาแบบ
ยงยนแกบคลากรทองถนทกๆระดบ เพอยกระดบการบรการการทองเทยว
9. ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงสรางความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต สงคม
และวฒนธรรมทเปนแหลงทองเทยว (Marketing Tourism Responsibly) อกทงเปนการชวยยกระดบความ
พงพอใจของนกทองเทยวอกทางหนง
10. การวจยและตดตามผล (Undertaking Research) เพอตรวจสอบประสทธภาพในการ
ด าเนนงาน รวมทงปญหาและอปสรรคตางๆ เพอน าไปสแนวทางการแกไขทเปนประโยชนตอผเกยวของทก
ฝาย
2.2.2 การพฒนาแหลงทองเทยวอยางยงยน
Murphy (1985) ไดมการเขยนและตพมพหนงสอเรอง Tourism: A Community
34
Approach ซงถอเปนการเรมตนทส าคญของแนวคดเรองการมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว และเปน
แนวทางปฏบตทกลาวถงกนมากในการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนเรองของประโยชนทจะกระจายสชมชน
อยางแทจรง เนนในเรองการเขามามสวนรวมและมสวนในการตดสนใจ กระบวนการนมความส าคญทจะตองม
การขบเคลอนอยอยางสม าเสมอ และจะท าใหการเตบโตหรอการเปลยนแปลงทการทองเทยวจะน ามาสชมชน
ใหด าเนนไปในทศทางทดชมชนเองกพอใจ เรองนถอเปนเรองทมความส าคญของการพฒนาการทองเทยวไปส
ความยงยน เปนแนวคดของการจดการการทองเทยว ซงเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางในปจจบน
การสงเสรมการทองเทยวมใชแคมงเนนการโฆษณาประชาสมพนธ การขาย เพอเปาหมายการ
ขยายตลาดอยางรวดเรวเทานน แตหากการบ ารงรกษาแหลงทองเทยวใหมคณภาพและอยไดอยางยงยน จะ
กอใหเกดผลเสยตอสภาพแวดลอมของแหลงทองเทยวอยางยง ดงนนจงควรสนใจเรองการพฒนาอยางยงยน
เพอสรางสมดลใหเกดขนกบการทองเทยวดวย ซงจะตองมแนวคดการพฒนาอยางยงยนอยในทกระดบ ทงใน
สวนกายภาพและสวนทเปนนามธรรมดวย ซงอาจกลาวไดวา การพฒนาการทองเทยวอยางยงยน คอ การ
รกษาและเสรมสรางใหทรพยากรทองเทยวทางธรรมชาต และวฒนธรรมอยในสภาพทด คงความสวยงาม คง
คณคาแกทองถนตลอดไป อนจะกอประโยชนใหเกดประโยชนแกคนหมมากในระยะยาวทงนจ าเปนตองม
นโยบายก าหนดไว และน าสแนวทางการปฎบตอยางจรงจงและตอเนอง คอ
1. รกษาสภาพแวดลอมแหลงทองเทยวใหคงความสมบรณมากทสด
2. รกษาความสะอาดในแหลงทองเทยวและสถานทสาธารณะใหถกสขลกษณะ
3. ชวยกนสงเสรมรกษาและฟนฟศลปะวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณทเปนเอกลกษณ
4. ขโมย ไมท าลาย รอถอน บกรก เขตพนทโบราณสถานหรอพนทของราชการ
5. ปรบปรง สงเสรมสงสาธารณปโภคในบรเวณแหลงทองเทยวใหเหมาะสม
การบรหารจดการธรกจทพกแรมจะส าเรจไดจ าเปนตองค านงถงตวแปรส าคญ 3 ประการ คอ
1. ฤดกาล (Seasonality) บางชวงเวลามคนมาบรการมาก บางชวงเวลามาใชบรการนอย อทธพลจากตวแปร
นจะเหน
35
2. การวางแผนก าลงคน (Manpower Planning) ธรกจทพกแรมเปนธรกจทใชก าลงคนมาก ในแหลง
ทองเทยวทมผลกระทบจากตวแปรเรองฤดกาลทองเทยว ตองเตรยมแผนการจางงานชวคราวไมใชจางประจ า
ทงหมด
3. เสยหายไดงาย (Perishability) หองพกแรมทใหบรการจะมคาใชจายทกวนแมไมมผเขาพก ดงนนคา
สญเสยเกดขนเปนคาใชจายทเจาของธรกจตองรบภาระทกวน
มาตราฐานโรงแรมเปนระบบทประกนคณภาพเพอสรางความพงใจระหวางลกคากบโรงแรมท
พก ในระดบความทนกทองเทยวตองการตามราคาทเหมาะสมกบสภาพความเปนจรง การบรการจะเปนไป
ตามราคาทลกคาไดจายคาทพกตามระดบดาวของโรงแรมทปรากฏ และในขณะเดยวกนลกคาจะไมสามารถ
เรยกรองการบรการทเกนกวาระดบมาตราฐานโรงแรมทคนจายเงนซอ เพอใหการจดมาตราฐานโรงแรมมการ
น าไปใช ใหทวถง สามารถท าได 2 วธ คอ
1. ออกเปนกฏหมายบงคบ คอ เมอโรงแรมจะเปดกจการจะตองใหทางราชการตรวจรบมาตราฐานและขอขน
ทะเบยนด าเนนกจการ ซงจะท าใหการจดมาตราฐานเปนไปไดอยางทวถงและรวดเรว สวนมากประเทศทใช
วธการน คอ จน เวยดนาม ยโรป
2. ขอความรวมมอจากผประกอบกจการโรงแรม
ซงในแตละระดบมาตราฐานมเกณฑพจารณาอย 3 ดาน
1. มาตราฐานการกอสรางและสงอ านวยความสะดวก
2. มาตราฐานการบ ารงรกษา
3. มาตราฐานคณภาพการบรการ
2.2.3 การพฒนาธรกจทองเทยวอยางยงยน
บญเลศ ตงจตวฒนา และเพญศร ศรค าภา (2557) การขยายตวของการทองเทยวมผลท าใหเกดการ
ขยายตวในการลงทนธรกจทองเทยวในหลายๆ ดาน เชน การลงทนธรกจทพก ของทระลก น าเทยว มคคเทศน
36
โดยมแนวคดรวมของผประกอบธรกจการทองเทยวทกประเภทในการพฒนาธรกจทองเทยวอยางยงยน 16
ประการ คอ
ประการท 1 จะตองมจตส านก ศกษาใหเขาใจถงผลกระทบของธรกจตอสงแวดลอม พรอมทงให
ความรแกพนกงาน
ประการท 2 จะตองไมเปลยนแปลงภมทศนทจะท าใหเกดการพงทลายของดนและน าเปลยนทศทาง
ประการท 3 ตองไมปดกนหรอลกล าพนทสาธารณะ
ประการท 4 การออกแบบอาคารสถานทตองกลมกลนกบธรรมชาตและบรรยากาศโดยรอบ
ประการท 5 ตองไมประดบอาคารสถานทดวยชนสวนสตวปาหรอสตวทะเล
ประการท 6 ตองไมใชวตถโบราณหรอวตถมงคลมาตกแตงสถานท
ประการท 7 ไมน าสตวปาหรอสตวทะเลมาเลยงเพอดงดดการบรการ
ประการท 8 ตองลดขยะและลดมลพษลง
ประการท 9 ตองหารทางน าขยะมาใชใหม
ประการท 10 ตองไมใชสารทเปนตวท าลายชนบรรยากาศและน า
ประการท 11 ตองหาวธประหยดน าและไฟ
ประการท 12 ตองใหคนในทองถนมสวนรวม
ประการท 13 ตองใหความเคารพตอประชาชนและสภาพแวดลอม
ประการท 14 ตองจดโครงการสงเสรมสงแวดลอม
ประการท 15 ตองพยายามรณรงคใหหนกทองเทยวมสวนรวมชวยอนรกษสงแวดลอม
ประการท 16 ตองตดตามผลกระทบจากผลประกอบการธรกจของตนตอสงแวดลอมเสมอ
2.2.4 ปจจยในการพฒนาธรกจทองเทยวอยางยงยน ม 7 ปจจย คอ
37
1. นวตกรรม 2. เทคโนโลย 3. กฎ กฎหมาย 4. การเลอกคนดมความรความสามารถมารวมงาน 5. พฒนากระบวนการผลตและการท างานใหยงยน 6. วางแผนสบทอกดกจการ 7. ขยายกจการไปในตางประเทศ
2.3 การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism)
Crispin Raymond and Greg Richards, (2000) ใหความหมาย การทองเทยวเชงสรางสรรค
(Creative Tourism) วา เปนการทองเทยวซงมอบโอกาสใหกบผเดนทางในการพฒนาศกยภาพ การ
สรางสรรคของตน ผานการมสวนรวมในกจกรรม การเรยนร ดวยประสบการณจรง ทเปนไปตาม
ลกษณะเฉพาะของพนทเปาหมายทไดทองเทยว
Richards and Raymond (2000:18) ไดใหนยาม "การทองเทยวเชงสรางสรรค " (Definition of
'Creative Tourism') วา เปนการใหโอกาสนกทองเทยวผมาเยอนไดพฒนาการสรางสรรคศกยภาพ ได
ตระหนกรถงการปฏบตทมปฏสมพนธกนในทองถนนนๆ และไดเรยนรจากประสบการณซงเปนลกษณะของ
เปาหมายในวนหยดพกผอนในททเขาเขามา
การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) (Santa Fe International Conference on
Creative Tourism, 2008) เปนการทองเทยวทมงไปสความผกพนและประสบการณ อนแทจรง ซงไดมาจาก
การเขาไปมสวนรวมในการเรยนรดานศลปะ มรดกทางวฒนธรรม หรอคณลกษณะเฉพาะของพนท
การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) (นาฬกอตภค แสงสนท, 2556) ใหแนวคดไววา
เปนการทองเทยวทสมพนธกบประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชมชน และเอกลกษณสถานท โดย
นกทองเทยวไดเรยนรเพอสรางประสบการณตรงรวมกบเจาของวฒนธรรม และมโอกาสไดใชชวตรวมกนกบ
เจาของสถานท และเปนการสรางมลคาเพมใหกบประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชมชน และเอกลกษณของ
สถานท ไมใชกจกรรมทเนนรายไดของชมชน แตเปนกจกรรมทเนนคณคาของชมชนเทานน
38
David Weaver and Laura Lawton (2006) ไดใหแนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงสรางสรรควา
การทองเทยวคลายกบขบวนการ มการปฎบต ซงจะมผลตามมาเกดขนจาก การปฎสมพนธระหวาง
นกทองเทยว รฐบาล ชมชน สถานศกษา และองคกรตางๆ ของประเทศนนๆ ในกระบวนการของผลกระทบ
จากการเดนทาง ทพก การจดการ และผมาเยอน ผเกยวของในระบบการทองเทยว อาท ชมชนทองถน รฐบาล
องคกรการทองเทยว NGOs สถาบนทางการศกษา จะตองมสอสารกนเปนลกษณะการศกษาแบบเครอขาย ทง
เรองภมประเทศ ประวตศาสตร กฏหมาย นเวศนวทยา สงคมวทยา จตวทยา การจดการธรกจ มานษยวทยา
การตลาด เกษตรกรรม การเมอง และเศรษฐศาสตร การชวดของการพฒนา หลายสถาบนทางการทองเทยว
ยงคงยดพนฐานทคานยม คลายกบการดวา ภมประเทศและเศรษฐกจ แตการเพมขนของการจดแบงสรร
สงเสรมตามสดสวนของทองถน เชอมโยงและขนอยกบจ านวนนกทองเทยวในแตละพนท นคอผลสรปสดทาย
ของการพฒนาอยางมนยส าคญ ซงเปนผลกระทบบนพนททเหนไดอยางชดเจน และกอใหเกดผลของการ
เปลยนแปลงทางการทองเทยวซงเปนทยอมรบอยางเปนทางการ และสบเนองไปยงโครงสรางอนๆ คลายกบ
เปนการบนทกไดวานคอกระบวนการทส าคญของบทบาทในการสรางสรรค ซงถกวพากยวจารณอยาง
กวางขวางโดยผเชยวชาญทางการทองเทยวถงความจ าเปนทจะไปใหถงความกาวหนาโดยมการยดเปนระเบยบ
วนยพฒนาตอเรองดงกลาว
2.3.1 จดเรมตนของ “การทองเทยวเชงสรางสรรค” (The Origin of ‘Creative Tourism’)
(http://creativetourism.circlecamp.com/index.php?page=aboutus)
การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) ถอไดวาเปนกระบวนทศน (New Travel
Paradigm) และทศทางใหมของการทองเทยวในปจจบน จากการทองเทยวแบบเดมในยคแรก ๆ ทใหความ
สนใจกบการพกผอน หยอนใจ (Sun-Sea-Sex Tourism) มาสการเดนทางทองเทยวในยคทสอง ทใหความ
สนใจกบวฒนธรรม (Cultural Tourism) และใสใจกบผลกระทบดานสงแวดลอมและความยงยนของชมชนใน
พนททองเทยว (Sustainable Tourism) และยคทสาม ในกระแสการทองเทยวทเรยกวาการทองเทยวเชง
สรางสรรค (Creative Tourism) ซงกลาวไดวาเปนรปแบบหนงของการทองเทยวทางวฒนธรรมทค านงถง
ความยงยนเปนส าคญ โดยเนนย าถงความผกพน (Engaged) ของนกทองเทยว (ผมาเยอน-Visitor-Guest) กบ
ผถกทองเทยว (เจาบาน-Host) ประสบการณแท/ปฏบตการจรงทมาจากการเรยนรในพนททองเทยว (Active
Participation) และเปนผลใหเกดความจดจ า-ประทบใจอยางลกซง ในพนทของการทองเทยว
(Understanding Specific Cultural of the Place)
39
ตอมาในป พ.ศ.2544 (ค.ศ.2001) องคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต
(UNESCO) มความตกลงวาดวยความหลากหลายทางวฒนธรรม (The UNESCO Universal Declaration of
Cultural Diversity) เพอยอมรบใหมการก าหนดมาตรฐานนานาชาตเพอใชเปนเครองมอส าหรบการพทกษ
รกษาและสงเสรมความหลากหลายทางวฒนธรรมและการสนทนาระหวางวฒนธรรม โดยในปตอมา UNESCO
ไดรเรมโครงการพนธมตรระดบโลกเพอความหลากหลายทางวฒนธรรม (Global Alliance for Cultural
Diversity) เพอใหการแลกเปลยนเรยนรระหวางวฒนธรรมไดเกดขนจรงตามวตถประสงคทตงไว
ป พ.ศ.2547 (ค.ศ.2004) เพอด าเนนการสนบสนนนโยบายสงเสรมความหลากหลายทางวฒนธรรม
ของโลก UNESCO จงเสนอโครงการ “เครอขายเมองสรางสรรค” (The Creative Cities Network) เพอ
สงเสรมการพฒนาดานอตสาหกรรมสรางสรรค (Creative Industries) ทจะน าไปสรปแบบใหมของความ
รวมมอในระดบนานาชาต ในภาคประชาชน เอกชน สาธารณะและประชาคม
เครอขายเมองสรางสรรคของยเนสโก มทงหมด 7 กลม เมองหนงเมองใดทจะเขารวมเปนเมอง
สรางสรรค (Creative City) ภายใตการประกาศรบรองโดยยเนสโกจะตองเลอกเสนอตนเองไดเพยงประเภท
เดยวเทานนจากกลมตาง ๆ ไดแก 1) วรรณกรรม (Literature) 2) งานหตถกรรมและศลปะพนบาน (Crafts
and Folk art) 3) งานออกแบบ (Design) 4) ดนตร (Music) 5) อาหาร (Gastronomy) 6) ภาพยนตร
(Cinema) 7) สอศลปะ (Media Arts)
ในโครงการเครอขายเมองสรางสรรคของ UNESCO นอกจากจะมเปาหมายทจะสนบสนนความ
รวมมอระหวางทองถนเพอการพฒนาในระดบนานาชาตและเพอตงหลกตอบรบกบผลกระทบในระดบโลกโดย
ความพยายามทจะเชอมโยงเมองตาง ๆ เขาดวยกนแลว ยงไดกลาวถงความเปนไปไดในการสรางการทองเทยว
รปแบบใหม (Creating New Tourism Opportunities) ทนกทองเทยวจะสามารถรบและเขาเปนสวนหนง
ของวฒนธรรมเมองนน ๆ ทงวฒนธรรมในลกษณะทจบตองไดและทเปนนามธรรม (Tangible and
Intangible Cultural) โดยผานประสบการณของนกทองเทยวเอง โครงการเครอขายเมองสรางสรรคและการ
ทองเทยวแนวใหมของ UNESCO จงเนนถงความผกพน (Engaged) ความจรงแทผานประสบการณ
(Authentic Experience) ซงเปนการสงเสรมกจกรรมทจะท าใหนกทองเทยวมความเขาใจอยางลกซงใน
ลกษณะทางวฒนธรรมของเมองทไปเยอน (active understanding of the specific cultural features of
a place)
40
2.3.2 คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค (Properties of Creative Tourism)
นาฬกอตภค แสงสนท (2556) ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยว
อยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. ไดก าหนดนโยบายและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบ "การ
ทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism)" วาหมายถง "การทองเทยวทสมพนธกบประวตศาสตร
ศลปวฒนธรรม วถชมชนและเอกลกษณสถานท โดยนกทองเทยวไดเรยนรเพอสรางประสบการณตรงรวมกบ
เจาของวฒนธรรม และมโอกาสไดใชชวตรวมกนกบเจาของสถานท และเปนการสรางมลคาเพมใหกบ
ประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชมชนและเอกลกษณของสถานทไมใชกจกรรมทเนนรายไดของชมชน แต
เปนกจกรรมทเนนคณคาของชมชนเทานน" โดยใหหลการของคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ดงน
คอ
1. ผทองเทยวและเจาของบานมความผกพนระหวางกน (Each engaging the other)
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (Cross - cultural engagement/ Cultural experience)
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว (Spirit of place/ deep meaning/
understanding of the specific cultural of the place)
4. ประสบการณจากการมสวนรวม (Hands - on experience)
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน - สงตอประสบการณ (Exchange information/
transformation and transformative experiences)
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม (More participate than observe)
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (Co -
creating tourism experience)
8. ความจรงแททงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง (Authentic both process and
product/ genuine experience)
9. จดจ าประทบใจ, เขาใจ (Memorable/ I hear and I forget, I see and I remember, I do and I
understand)
10. การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง (Traitor - made approach)
41
2.3.3 หลกการทองเทยวเชงสรางสรรค (Principle of Creative Tourism)
1. เปนความคดสรางสรรคทไมไดเลยนแบบใคร เปนตนแบบอยางแทจรง (Originality) มความแทดงเดม
(Authenticity)
2. มจนตนการ (Imagination) จรรโลงใจ (Inspiration)
3. มองคความร (Knowledge) มศลปะ (Art) และมกลนไอทองถน
4. เกดจากการฉลาดคด (Ingenuity) กลายเปนประดษฐกรรม (Inventiveness)
5. เปนทรพยสนทางปญญา (Intellectual Assets)
2.3.4 ประเภทการทองเทยวเชงสรางสรรค
1. มรดกทางวฒนธรรม (Cultural Heritage)
2. ศลปะ (Arts)
3. วถชวต (Lifestyles)
4. สอ (Media)
5. การตอบสนองความตองการของลกคา (Functional Creation)
2.3.5 ปจจยทสงเสรมใหเกดการทองเทยว ม 2 ประการ คอ
1. สภาพเออตอการทองเทยว เปนเงอนไขทจะท าใหผคนสามารถเดนทางทองเทยวได ไดแก เวลา และรายได
2. แรงจงใจเพอการทองเทยว เปนแรงกระตนทท าใหเกดการทองเทยว ทส าคญ คอการจดใหมสงอ านวยความ
สะดวกทเหมาะสมตางๆ
42
ภรวจน เดชอม (2556) ไดใหมมมองเรอง การพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรค: กรอบแนวคดส
แนวทางปฏบตส าหรบประเทศไทย จาก วารสารม.ศลปากร ปท 33 ฉบบท 2 ก.ค.- ธ.ค. 2556
ในสงคมโลกปจจบน การทองเทยวเชงสรางสรรคถอเปนกระบวนทศนใหมทางการทองเทยวทหลาย
ประเทศทวโลกใหการยอมรบและก าหนดใหเปนแนวทางในการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวของตน การ
ทองเทยวเชงสรางสรรคเปนผลลพธของการเปลยนแปลงลกษณะการทองเทยวทมเงอนไขผลกดนจากสอง
ปจจยพนฐานส าคญ ไดแก 1) กระแสโลกาภวฒน ผนวกกบพลงความคดสรางสรรคในการสรางมตความแปลก
ใหมทสามารถดงดดนกทองเทยว และ 2) การเปลยนแปลงดานโครงสรางและพฤตกรรมนกทองเทยวในเชง
สงคมวทยา บทความนจงมวตถประสงคหลกเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบแนวคดการทองเทยวเชง
สรางสรรค โดยมใจความส าคญอยทการอธบายนยามความหมาย ขอบเขต คณลกษณะของนกทองเทยว แกน
แท และองคประกอบทจ าเปนส าหรบการพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรค ทงน บทความนไดเนนการ
วเคราะหเชงลกของสถานการณการทองเทยวในปจจบนและความเปนไปไดในการปรบเปลยนกระบวนทศน
การทองเทยวใหมเปนการทองเทยวเชงสรางสรรค โดยผเขยนไดเสนอแนวทางการพฒนาการทองเทยวเชง
สรางสรรคทสอดคลองกบบรบท
การทองเทยวไทยอยางเปนรปธรรม ประกอบดวยกระบวนการพฒนา 5 ขนตอน ไดแก 1) การคนหาอตลกษณ
และท าความเขาใจคณคาของวฒนธรรม 2) การสรางความโดดเดนและความแตกตาง
3) การหยงรความตองการของตลาดในเชงลก 4) การเสรมสรางคณคาใหกบผลตภณฑการทองเทยว และ 5)
การปรบเปลยนกลวธในการพฒนาตลาด
(http://www.tci-thaijo.org/index.php/sujthai/issue/view/1979)
2.4 แนวคดการมสวนรวมของชมชน
Oakley (1984) ไดกลาววา แนวทางจากระดบลางเกยวของอยางยงกบแนวคดการมสวนรวมของ
ประชาชนซงเปนสงทขาดหาย (Missing ingredient) กระบวนการพฒนาการมสวนรวมของชมชน
Cohen and Uphoff (1981) ไดใหความหมายการมสวนรวมของชมชนวาสมาชกของชมชนตองเขา
มามสวนเกยวของใน 4 มต ไดแก
43
(1) การมสวนรวมการตดสนใจวาควรท า อะไรและท าอยางไร
(2) การมสวนรวมเสยสละในการพฒนารวมทงลงมอปฏบตตามทไดตดสนใจ
(3) การมสวนรวมในการแบงปนผลประโยชนทเกดขนนจากการด าเนนงาน
(4) การมสวนรวมในการประเมนผลโครงการ
โดยสรางโอกาสใหสมาชกทกคนของชมชน ไดเขามามสวนรวมชวยเหลอและเขามาม
อทธพลตอกระบวนการดา เนนกจกรรมในการพฒนารวมถงไดรบผลประโยชนจากการพฒนนนอยางเสมอภาค
Tosun & Timothy (2003) ไดเสนอเหตผล 7 ประการ ทควรใหชมชนมามสวนรวมในการ
จดการการทองเทยว คอ
1. เปนองคประกอบทส าคญในการด าเนนการวางแผน และตงกลยทธทางการทองเทยว
2. น าสการพฒนาการทองเทยวอยางยงยนในหลายๆ ทาง
3. ท าใหเพมพนความพงพอใจของนกทองเทยว
4. ชวยใหนกวางแผนทางการทองเทยวตดสนใจหรอวางแผนทางการทองเทยวไดงายขน
5. ท าใหเกดการกระจายผลประโยชนทางการทองเทยวไดงายขน
6. ชวยใหความตองการของชมชนส าเรจได
7. ท าใหเกดกระบวนการทางประชาธปไตยอยางแทจรงในแหลงทองเทยวนนๆ
องคการการทองเทยวโลก (UNWTO) ไดมการออกหนงสอเกยวกบสทธทชมชนพงมตอ
การมสวนรวมหรอมสวนไดสวนเสยจากการทองเทยวทเกดในชมชน (Host communities ; Global code of
ethics for tourism) อยางเปนลายลกษณอกษรและเปนทยอมรบกนในระดบนานาชาต โดยสรปไดวา
44
- ชมชนตองมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยว และรบผลประโยชนอยางเทาเทยมทงดานเศรษฐกจ สงคม
วฒนธรรม
- การทองเทยวตองชวยยกระดบของมาตราชวตชมชน และสนองตอความตองการในการวางแผนดานการ
ทองเทยว
- หากเกดปญหาขนชมชนตองไดรบความเอาใจใส และยตธรรม
- ผเชยวชาญดานการทองเทยว นกลงทน และรฐบาลควรใสใจผลกระทบ ตอชมชนในการวางแผนพฒนาการ
ทองเทยว (WTO, http:// www.world-tourism.org/)
ไพบลย วฒศรธรรม (2550) ไดกลาวไวในการสมมนาระดบชาตเรอง ปาชมชน: กระบวนการเรยนรใน
การจดการทรพยากรอยางมสวนรวมของสงคม ในวนท 9-10 สงหาคม พ.ศ. 2550 ณ
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วา ปจจยและเงอนไขทส าคญทจะเปดโอกาสใหคนในสงคมมาเกยวพนกน มปฎ
สมพนธตอกน ซงถอไดวาเปนการเรยนรประชาธปไตยในภาคปฏบตรวมกน โดยจะตองมการพจารณา
ความสมพนธนนอยางตอเนอง และเมอเกดการมสวนรวมแลว จะตองมการขยายการมสวนรวมนนสกลมคน
ตางๆ ในสงคมทกวางขน ซงปจจบนสงคมเปนสงคมทซบซอนมากขน การขยายการมสวนนรวมนจงตองท า
อยางตอเนอง ในปจจบนทเปนยคโลกไรพรมแดน การเขามาของคานยมและวฒนธรรมจากภายนอกเปนปจจย
ส าคญทจะท าใหการจดการทรพยากรรวมกนยากขน การทจะสามารถด าเนนชวต และรวมกนจดการ
ทรพยากรไดอยางมนคงในสถานการณเชนน แนวคด “เศรษฐกจพอเพยง” จะเปนทางออกหนงในการจดการ
ทรพยากรรวมกนโดยมแนวทางหลก 3 แนวทาง คอ
1. พฒนาการเรยนรและการจดการความรรวมกนและขยายวงกวางสสงคมกลมตางๆ
2. พฒนาเครอขายโดยเปนการขบเคลอนเครอขายอยางเปนกระบวนการ เปนระบบกวางขวางมากขนและม
คณภาพสงขน
3. การพฒนานโยบายสนบสนนทเหมาะสม สอดคลองในระดบตางๆ ทงในทองถน จงหวด ภมภาค และ
ระดบชาต
45
สมศกด สขวงศ และสมหญง สนทรวงษ (2551). ไดกลาวเกยวกบปาชมชน: กระบวนการเรยนรใน
การจดการทรพยากรอยางมสวนรวมของสงคมไทย ทกรงเทพฯ ณ ศนยฝกอบรมวนศาสตรชมชนแหงภมภาค
เอเชยแปซฟก มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วา ภาคธรกจตองมการด าเนนธรกจในกรอบความรบผดชอบตอ
สงคมและสงแวดลอม มเปาหมายเพอใหคนอยรวมกนอยางมความสข โดยใชหลกการ CSR เปนแนวทางของ
องคกรและขยายเครอขาย สงเสรมใหชมชนเรยนรทจะพงตนเองและท าใหสงแวดลอมยงยนดวยหลกการใช
ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยตองมการพฒนากลไกเชอมโยงระบบ การสนบสนนจากภาคเอกชนใหสามารถ
สนบสนนชมชนทองถน และองคกรเครอขายตางๆ ทท างานดานการจดการทรพยากรไดอยางเปนรปธรรมและ
ขยายวงกวางขน ซงจะท าใหเกดการจดการทรพยากรรวมกนขยายวงกวางในระดบประเทศตอไป
(การทองเทยวแหงประเทศไทย (2544). ค าศพทในอตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพฯ: การทองเทยวแหง
ประเทศไทย.)
2.4.1 การพฒนาสการทองเทยวชมชนอยางยงยน (สดารตน แสงจ านงค. (2558))
โดยมพนฐานการพฒนาการทองเทยวใหส าเรจกคอ ตองม 5 A’s กอนในเบองตน คอ
1. Attitude คอ ทศนคตของคนในชมชน
2. Access คอ การเขาถง
3. Accommodation คอ สถานทพก
4. Attractions คอ สงดงดดทนาสนใจส าหรบการทองเทยว
5. Advertising คอ การโฆษณาประชาสมพนธ
2.4.2 การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว (วมล จโรจพนธ, 2548) มหลกการหลายประการ
ดงน
1. แสดงความเปนมตร 2. เออเฟอเผอแผตามสมควร
46
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได 4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว 5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน 6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร 7. ซอตรงตอนกทองเทยว 8. ไมเซาซ รบกวนกอความร าคาญเพอขายของ 9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว 10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
ซงหลกการตางๆ ดงกลาวนจะสงเสรมการทองเทยวไดเชงสรางสรรค และสงผลถงการทองเทยวท
ยงยนไดตอไป
2.4.3 ผทอยในชมชนทองเทยวหรอการทองเทยวชมชน พมพระว โรจนรงสตย (2553) มแนวคดวา
การมสวนรวมของชมชนและผทเกยวของ ในการทจะด าเนนการพฒนา หรอจดการการทองเทยว
การมสวนรวมของคนในชมชนนนเปนสงส าคญ ในการเขามามสวนรวมในรปแบบใดรปแบบหนง ดวยการท า
ใหการทองเทยวนนเขมแขงเนองจากเกดเครอขาย และรวมคด ไมวาจะเกดผลกระทบในลกษณะใดในระหวาง
ด าเนนงาน คนในชมชนกจะรวมกนคด และแกไขปญหา รวมกบภาคสวนอนๆ ในแนวคดการพฒนาการ
ทองเทยวแบบยงยน ดงนนการทองเทยวชมชนถอเปนเครองมอในการจดการการทองเทยวทส าคญ ซงการ
พฒนาการทองเทยวจะส าเรจไมไดหากขาดการรวมพฒนาจากชมชน อยางจรงจงของผซงสามารถสอสาร
วฒนธรรมของตนใหแกนกทองเทยวไดอยางจรงจง และสม าเสมอ ซงจะท าใหการเตบโตหรอการเปลยนแปลง
ทการทองเทยวจะน ามาสชมชนด าเนนไปในทศทางทด ทชมชนเองกพอใจ
47
2.5 แนวคดของการทองเทยวเชงนเวศ
สมศกด สขวงศ (2540) ในคณะนนด ารงต าแหนงคณบดคณะวนศาสตร ไดกลาวในหวขอสมมนา
“สองทศวรรษแหงการพฒนาองคความรในการจดการปาอยางมสวนรวมในสงคมไทย”
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รวมกบผเชยวชาญมหาวทยาลยเยล ซงเปนมหาวทยาลยแหงแรกในอเมรกาทท า
เรองการปาไมเพอสงคม (Social Forest) มารวมรางหลกสตรวนศาสตรชมชนเปนทแรกแหงเอเชย ในป พ.ศ.
2529 โดยมแนวคดดงน คอ ปจจบน ไดมความพยายามสรางการดแลจดการปาแบบ Active ไมใชแบบ
Passive อยางทเคยเปน โดยมตนแบบทไมเนนปาชมชนรปแบบเดยว แตจะขยายผลสระดบ Landscape
และค านงถงสงมชวตอนๆ มากขน เชน ปลา สตวตางๆ และค านงถงสภาพแวดลอมในระดบโลกมากขน ภาค
ธรกจกบความรบผดชอบตอสงคมในการสนบสนนการจดการและตดตามทรพยากรอยางมสวนรวมหลกการ
ด าเนนธรกจทค านงถงผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม (CSR)
วเชยร เจษฏากานต (2556) ไดใหแนวคดเกยวกบ Corporate Social Responsibility (CSR)
หมายถง การด าเนนกจกรรมภายในและภายนอกองคกรทค านงถงผลกระทบตอสงคมทงในระดบใกลและ
ระดบไกล ดวยการใชทรพยากรทมอยในองคกรหรอทรพยากรจากภายนอกองคกรในอนทจะท าใหอยรวมกน
ในสงคมไดอยางเปนปกตสข ค าวากจกรรมในทนหมายถง การคด การพด และการกระท าทควบคมตงแตการ
วางแผน การตดสนใจ การสอสาร ประชาสมพนธ การบรหารจดการ และการด าเนนงานขององคกร ไดแก
องคประกอบภายในองคกร : ผถอหน ผบรหาร และพนกงาน
สงคมในระดบใกล : ลกคาคคา ครอบครวพนกงาน ชมชนทองคกรตงอยสงแวดลอมรอบขาง
สงคมในระดบไกล : ประชาชนทวไป คแขงทางธรกจ
แนวคดและทฤษฎทางธรกจในอดตทไดรบการปลกฝงและถายทอดสองคกรใหญ โดยมงหวงการ
พฒนาใหเปนองคกรท “เกง” เพยงอยางเดยว ไดแก การใชทฤษฏ SWOT, Boston Matrix, Five Forces
และ Diamond Model ส าหรบสรางความไดเปรยบในการแขงขน แตแนวคด CSR จะมงเนนทการพฒนา
องคกรใหเปนองคกรท “ด” คอ ด าเนนกจกรรมโดยค านงถงผลกระทบตอสงคม ดวยถอเปนการพฒนาท
ยงยน ไมเกดผลกระทบทางลบกบภาคสวนใด และไดรบผลประโยชนรวมกนในทกภาคสวนของสงคม
48
ความแตกตางของ CSR เทยม และ CSR แท สามารถพจารณาไดจาก
1. ประโยชนของกจกรรมทไดรบวาตกกบสงคมหรอองคกรมากกวากน
2. CSR แท ตองเกดจากการอสสาหรอสมครใจยนด
3. CSR แท ตองน าไปสการอยรวมกนในสงคมไดอยางปกตสข
การประยกตใช CSR ในบคคลและองคกร
คน: ตองมคณภาพ จรยธรรม เพอเปนคนดของสงคม
องคกร: ตองด าเนนงานอยางมความรบผดชอบตอสงคม
รฐบาล: ตองบรหารประเทศบนพนฐานเพอความเจรญรงเรองและสงบสขของประเทศโดยยดประโยชนของสว
รวมเปนหลก
ประโยชนของ CSR ม 2 รปแบบ คอ
1. ประโยชนเชงรปธรรม: สรางรายไดและสวนแบงตลาดเพมขน ลดรายจายของกจกรรม
สามารถสรางวฒนธรรมทดใหกบองคกร
2. ประโยชนเชงนามธรรม: เสรมภาพลกษณองคกรใหดขน ดงกองทนตางๆ เขามารวม
ลงทนมากขน การวางต าแหนงตราผลตภณฑ
บญเลศ จตตงวฒนา. (2549). ใหแนวคดการพฒนาและการอนรกษแหลงทองเทยว ดงน คอ
การวางแผนพฒนาแหลงทองเทยวจะตองมรการปลกฝงจตส านกใหผเกยวของทกฝาย
ชวยกนอนรกษแหลงทองเทยวใหคงความสวยงาม และมคณคาแกทองถน และคงไวซงเอกลกษณดงเดม
พรอมทงปรบปรงเสรมสราง พฒนาพนทใหเกดประโยชนสงสด เกดผลกระทบนอยทสด ซงจะสงผลถง
ประเทศ เพอใหเกดความยงยนตอไป
49
การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดน าการทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) มาใชอยางเปน
ทางการ ใน พ.ศ. 2541 ซงเปนค าทเกดขนใหมในอตสาหกรรมการทองเทยว หมายถงการทองเทยวทเนนใน
ดานสงแวดลอมอนเปนทอยอาศยของสงมชวตตางๆ ทงพช สตว และมนษย นอกจากนยงมค าอนเชน การ
ทองเทยวสเขยว (Green tourism)
50
2.5.1 ความหมายของการทองเทยวเชงนเวศ ไดมผใหความหมายของการทองเทยวเชงนเวศ ดงน
องคการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (United Nations Environment Programme - UNEP)
สมาคมการทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism Society) และองคการ การทองเทยวโลก (World Tourism
Organi- zation) ใหค านยามวา "การทองเทยวทไมเปนการรบกวนลกษณะทางธรรมชาต มงหวงในดาน
การศกษา มความพอใจตอทศนยภาพ พชพรรณ และสตวตามธรรมชาต มความเขาใจตอวฒนธรรม ประวต
ความเปนมาของสงแวดลอมทางธรรมชาต โดยไมเปนการรบกวนตอระบบนเวศ ในขณะเดยวกนกสรางโอกาส
ทางเศรษฐกจ ทจะท า ใหเกดการอนรกษตอทรพยากรของประชากร ในทองถน" (สมาล เทพสวรรณ, 2544:
39)
ดร. ราลฟ บกลย (Dr. Ralph Buckley) ศาสตราจารยผอ านวยการศนยวจย การทองเทยวเชงนเวศ
มหาวทยาลยกรฟฟท ประเทศออสเตรเลย ใหค านยามสนๆ วา "การทองเทยวทอาศยผลตผลทางธรรมชาต
การจดการทยงยน และองคประกอบทาง การศกษา ซงมสวนกอใหเกดการอนรกษ" (Buckley, Ralph 1995:
3)
การทองเทยวแหงประเทศไทย ใหค านยามวา"การเดนทางไปยงสถานททองเทยวแหงใดแหงหนง โดย
มวตถประสงค เพอการศกษา ชนชม และเพลดเพลนไปกบทศนยภาพธรรมชาต สภาพสงคม วฒนธรรม และ
ชวตของคนในทองถน บนพนฐานความรและความรบผดชอบตอระบบนเวศ" (การทองเทยวแหงประเทศไทย
2539: 10)
บญเลศ จตตงวฒนา (2542) ใหความหมายการทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวในแหลง
ทองเทยวธรรมชาต โดยมการใหความรแกผเกยวของ และใหชมชนทองถน และสรางจตส านกใหทกฝาย
รวมกนรบผดชอบตอระบบนเวศอยางยงยน
ราฟ บคเลย (Raff Buckley, 1992) อางใน สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย,
2542) นยามการทองเทยวเชงนเวศวา คอการทองเทยวทถกจดการดแลอยางยงยน อยบนพนฐานของ
ธรรมชาต มการศกษาดานการเรยนรวฒนธรรม และ/หรอ สงแวดลอมเออประโยชนตอการอนรกษ และสราง
ความพงพอใจแกนกทองเทยว
สาระดด.คอม (2557) การทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) เปนรปแบบหนงของการทองเทยวใน
ปจจบนทนานาประเทศ ใหการส าคญ เพอการมงไปสการพฒนาทยงยนของประเทศและนานาชาต ตามหลก
ปฏญญาสากลวาดวยการพฒนาสงแวดลอมทยงยน (Environmentally Sustainable Development) โดย
51
ใหความส าคญแกการใหการศกษาหรอการเรยนร หรอมงเนนใหเกดการอนรกษมากกวาการจดการลดหรอ
ปราศจากผลกระทบและนกทองเทยวพงพอใจเทานน แตการทองเทยวเชงนเวศจะตองเปนการทองเทยวทม
ความรบผดชอบในแหลงทองเทยวธรรมชาต มการจดการรกษาสงแวดลอม และใหการศกษาแกนกทองเทยว
(บทความโดย: สาระดด.คอม /WWW.SARA-DD.COM)
การทองเทยวเชงนเวศ (บญเลศ จตตงวฒนา และเพญศร ศรค าภา, 2557: 188-192) คอ
เปนรปแบบหนงของการทองเทยวแบบยงยนทมงเนนการจดการรกษาสงแวดลอมเปนส าคญ และเปนทนยม
กนอยางแพรหลายในปจจบน เพราะเปนการทองเทยวทางเลอกใหม (Alternative Tourism) ทกอใหเกด
ความสมดลแหงกระแสการพฒนาการทองเทยวและกระแสการอนรกษสงแวดลอมในแหลงทองเทยวควบคกน
ไป จงสมควรอยางยงทจะตองชวยกนสนบสนนสงเสรมใหการทองเทยวเชงนเวศนกอประโยชนสงสดแกทกฝาย
ทเกยวของทงในปจจบนและอนาคต
2.5.2 สาระส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ
ศนยวจยปาไม (2538) ไดสรปสาระส าคญของการทองเทยวเชงนเวศไว ดงน
1. แหลงทองเทยวทจะสงเสรมควรเปนพนทธรรมชาต ทมการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและ
สภาพแวดลอมเปนหลก และอาจรวมถงแหลงประวตศาสตร โบราณคด และวฒนธรรมทปรากฏในพนทดวย
2. ควรเปนการทองเทยวททกฝายมความรบผดชอบตอสภาพแวดลอมธรรมชาตและระบบนเวศ เปน
การทองเทยวทไมท าใหทรพยากรธรรมชาต สภาพแวดลอมเสอมโทรม
3. เนนใหนกทองเทยวไดสมผส ไดรบประสบการณ และการเรยนรจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาต
โดยตรง อกทงเสรมสรางจตส านกดานสงแวดลอมอกดวย
4. เปนการทองเทยวทใหประโยชนกลบคนสธรรมชาต เออประโยชนตอชมชนทองถนทงทางตรงและ
ทางออม
5. มงเนนคณคาลกษณะเดนทเปนเอกลกษณของธรรมชาตทเปนแหลงทองเทยวในการดงดดใจ
นกทองเทยว แตไมเนนทการเสรมแตง พฒนาสงอ านวยความสะดวก
52
จากทกลาวมาขางตน ไดสะทอนภาพของการทองเทยวเชงนเวศไวอยางชดเจน วาเปนการทองเทยว
และการพฒนาไปพรอมๆกน โดยเฉพาะการพฒนาจตส านกของนกทองเทยวใหมความตระหนกในการรกษา
สงแวดลอม
2.5.3 องคประกอบหลกของการทองเทยวเชงนเวศ
การทองเทยวแหงประเทศไทย (2544) ไดกลาวถงองคประกอบหลกทส าคญของการทองเทยวเชง
นเวศ ม 4 ประการคอ
1. องคประกอบดานพนท เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาตทมเอกลกษณ
เฉพาะถน รวมทงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบนเวศ (Eco-system) ในพนทนนๆ
2. องคประกอบดานการจดการ เปนการทองเทยวทมความรบผดชอบ (Responsible Travel)
โดยไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคม มการจดการทยงยนครอบคลมไปถงการอนรกษทรพยากร
การจดการสงแวดลอม การปองกนและจ ากดมลพษ ภาวะ และควบคมอยางมขอบเขต จงเปนการทองเทยวท
มการจดการยงยน
3. องคประกอบดานกจกรรมและกระบวนการ เปนการทองเทยวทมกระบวน การเรยนร โดยม
การใหศกษาเกยวกบสภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยว เปนการเพมพนความร
ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองตอนกทองเทยว ประชาชน
ทองถน และผประกอบการทเกยวของ
4. องคประกอบดานการมสวนรวม เปนการทองเทยวทมการค านงถงการมสวนรวมของชมชนและ
ประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ ทมสวนรวมในการคด วางแผน ปฏบตตามแผน ไดรบ
ประโยชนตดตามตรวจสอบ ตลอดจนรวมบ ารงรกษาทรพยากรการทองเทยว อนจะกอใหเกดผลประโยชนใน
ทองถน ทงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทนเพอกลบมาบ ารงรกษา
และจดการแหลงทองเทยวดวย
จากองคประกอบหลกทส าคญของการทองเทยวเชงนเวศดงกลาว จะเหนวาองคประกอบดานการม
สวนรวมนนจะกอใหเกดผลประโยชนในทองถน ทงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการ
ไดรบผลตอบแทนเพอกลบมาบ ารงรกษา และจดการแหลงทองเทยวดวย
53
ในพจนานกรม Webster’s Third New International Dictionary ไดใหความหมายของค าวา
Tourism หรอ การทองเทยว หมายถง การเดนทางเพอสราญใจ การบรหารงานธรกจเกยวกบการทองเทยว
สวน Tourist หมายถง นกทองเทยว ผทเดนทางจากอกจดหนงไปยงอกจดหนง เพอใฝหาสขารมณหรอเพอ
ความรทางวฒนธรรมแลวกลบมา ณ จดเรมตน ค าวา “การทองเทยว” จงเปนค าทมความหมายกวาง มไดม
ความหมายเพยงการเดนทางเพอการพกผอนหยอนใจหรอเพอความสนกสนานเทานน แตยงหมายถงการ
เคลอนยายประชากรจากแหงหนงไปยงอกแหงหนง รวมทงการเดนทางภายในประเทศและเดนทางระหวาง
ประเทศ การทองเทยวจงเปนกระบวนการทมความสมพนธตอกน มกจกรรมรวมกน มความสมพนธอนดตอกน
ไดรบความร ความสนกสนานเพลดเพลน ในปจจบนการทองเทยวจงเปนธรกจทกวางขวาง ความหมายของ
การทองเทยวนนอาจสรปไดในเงอนไข 3 ประการ คอ
ประการแรก ตองเดนทางจากถนทอยอาศยไปยงทอนชวคราว
ประการทสอง ตองเดนทางไปดวยความสมครใจ
ประการสดทายเดนทางดวยจดมงหมายใดๆ กได ทมใชเพอการประกอบอาชพ หรอหารายได
2.5.4 แนวทางปฎบตของการทองเทยวเชงนเวศ มหลกการ 10 ประการ ดงน
1. อาศยความรวมมอจากอตสาหกรรมทองเทยว และอตสาหกรรมอนๆ อยางมเอกภาพและประสทธภาพ
2. มมาตราการคดเลอกนกทองเทยว โดยสนบสนนนกทองเทยวทสนใจธรรมชาต และศลปวฒนธรรม
3. ผประกอบธรกจทองเทยวตองมบทบาท โดยเปนผก าหนดวธการปฎบตและตรวจสอบดแลการประกอบ
กจกรรมการทองเทยวของตนทไมเกดผลกระทบตอสงแวดลอม และไมใชทรพยากรฟมเฟอยเกนไป
4. ภาครฐและเอกชนรวมกนจดตงสภาอตสาหกรรมทองเทยว และตรวจสอบการด าเนนกจกรรมของ
ผประกอบการทงหมดใหมมาตราฐานเดยวกน
5. ตองสงเสรมกจกรรมพทกษสงแวดลอมใหเปนจดขายส าหรบการทองเทยว
6. มการเผยแพรขาวสารใหนกทองเทยวทงในและตางประเทศทราบถงสถานททองเทยวเชงนเวศ พรอมทงวธ
ปฎบตทถกตองเหมาะสมกบแตละพนท
54
7. มการพฒนาบคลากรรวมกบสถาบนศกษา
8. ภาครฐมบทบาทในการจดการก าหนดกลยทธและแผนในการพฒนาการทองเทยว โดยใหเปนหนวยหลกใน
การพทกษธรรมชาต ปกปอง รกษาระบบนเวศ ศกษา และก าหนดขดจ ากดความสามารถรองรบการพฒนา
ระบบสาธารณปโภค
9. มการพฒนาโครงการขนาดใหญโดยภาครฐ และตองท ารายงานผลกระทบสงแวดลอมสงแวดลอม พรอมทง
ก าหนดขดความสามารถรองรบของพนท
10. ภาครฐและเอกชนรวมก าหนดมาตราฐานตางๆ เพอผลประโยชนของการทองเทยวเชงนเวศ
(Ecotourism) (บญเลศ จตตงวฒนา และเพญศร ศรค าภา, 2557: 188-192)
55
2.5.5 หลกการพนฐานของการทองเทยวเชงอนรกษ
กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช (2557) ไดเสนอมมมองในเรอง การทองเทยวเชงอนรกษ คอ
กจกรรมการทองเทยวรปแบบใดกตามทเรมไดรบความนยมจากคนหมมาก (Mass Tourism) และเรมน ามาซง
ความเสยงรปแบบตาง ๆ ปรากฏการณการทองเทยวลกษระนก าลงใหลบาเขาไปในพนททวโลกในชวงทศวรรษ
ทผานมา กจกรรมการทองเทยวรปแบบขางตนกอใหเกดผลกระทบเชงลบกลาวคอสงผลใหเกดการเสอมโทรม
หรอเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงทางดานคณคาของวฒนธรรมประเพณอนดงามของผคนในพนทหรอการ
เสอมโทรมทางสงแวดลอมของพนททถกทองเทยว
การทองเทยวเชงอนรกษเปนหนงในทางออกใหกบการทองเทยวรปแบบดงเดมขางตนซงขาดการพจารณาถง
บรบทเชงวฒนธรรมและธรรมชาต หลกการส าคญของการทองเทยวเชงอนรกษน คอ การลดผลกระทบเชงลบ
ทเกดจากทางการทองเทยวทมตอสงแวดลอมและประเพณวฒนธรรมของชมชนแหลงทองเทยว โดยให
ความส าคญกบการรกษาทรพยากรธรรมชาต และการเขามามสวนรวมของชมชนทองถนในพนทการทองเทยว
เชงอนรกษ โดยมหลกการพนฐานของการทองเทยวเชงอนรกษ ไดแก
1. เรยนรเพมเตม – หามคคเทศกผมความรเกยวกบธรรมชาต 2. จบจายใชสอยกบชมชนทองถน 3. เรยนรและสมผสกบวฒนธรรมทองถนอยางแทจรง 4. เดนตามเสนทางเดนศกษาธรรมชาต(เทานน) – เพอปองกนไมใหนกทองเทยวไมเดนหลดออกไป
เหยยบย าท าลายพนธพชหายากและรบกวนสตวปา 5. ประหยดพลงงาน – ปดไฟ แอรปรบอากาศเมอไมจ าเปนหรอเมอออกจากหองพก อาบน านอยลง
และปดน าทกครงขณะแปรงฟน 6. เกบไวเพยงแคความทรงจ าและทงไวเพยงแครอยเทา – หากเอาธรรมชาตกลบไปเปนของฝาก แลวทง
ขยะไว กจะยงเลวรายยงกวา หากเอาสงทมนเปนของธรรมชาตแตกลบหยบยนสงทธรรมชาตไมตองการและไมสามารถรองรบได
7. ประยกตความเปนธรรมชาตมาใชกบบานของเรา – ประยกตเอากฏเกณฑทเหมาะสมมาใชกบทบานเรยนรเกยวกบธรรมชาตใหมาก และชวยเหลอในกจกรรมทเปนการอนรกษธรรมชาต การทองเทยวเชงอนรกษในผนปาตะวนตก (http://www.westernforest.org/)
การทองเทยวเชงนเวศ (2556) เปนแนวคดใหมในการพฒนาและการจดการการทองเทยว เพอให
เกดผลกระทบในทางลบนอยทสด แนวคดนไดรบความสนใจจากประเทศตางๆนบตงแต พ.ศ. ๒๕๓๐ เปนตน
56
มา โดยไดรบความสนบสนนจากองคการสหประชาชาต และองคการการทองเทยวโลก ประเทศไทยกไดรบเอา
แนวคดนมาศกษา และด าเนนการจนปรากฏผลเปนรปธรรมมากพอสมควร
จากการศกษาถงผลกระทบของอตสาหกรรมการทองเทยวทมตอประเทศไทยในระยะเวลาทผานมา จะเหนได
วา มทงผลกระทบในทางบวก และผลกระทบในทางลบ
ผลกระทบในทางบวก คอ ท าใหเกดรายไดจากการจบจายใชสอยของนกทองเทยว โดยเฉพาะอยางยง
ถาเปนนกทองเทยวชาวตางประเทศ จะท าใหประเทศไทยมรายไดเปนเงนตราตางประเทศเพมขนอกทางหนง
นอกเหนอไปจากการสงสนคาออก นอกจากน เงนทนกทองเทยวน าไปจบจายใชสอยยอมกระจายไปสทองถนท
มแหลงทองเทยวตงอย ท าใหเศรษฐกจของทองถนดขน นอก จากผลดทางดานเศรษฐกจแลว ยงกอใหเกดผลด
ทางดานสงคมและวฒนธรรม โดยมการ แลกเปลยนและเรยนรวฒนธรรมซงกนและกนระหวางนกทองเทยวกบ
คนในทองถน
ผลกระทบในทางลบ คอ อาจท าใหสงแวดลอมในแหลงทองเทยวเกดความเสอมโทรม
จากการไมระมดระวงของนกทองเทยว หรอจากการขาดการวางแผนทด ของหนวยงานในทองถนในดานการ
พฒนา แหลงทองเทยว ท าใหมการใชทรพยากรการ ทองเทยวอยางสนเปลองในระยะเวลาสนๆ นอกจากน
ชมชนในทองถนทมแหลงทองเทยว ตงอย อาจไมไดรบผลประโยชนตอบแทนเทาทควร เนองจากไมไดรบ
โอกาสเขารวมในการจดการและการใหบรการ ผลประโยชน สวนใหญไปตกอยแกผประกอบธรกจการ
ทองเทยวทมเงนทนมากและอยนอกแหลงชมชนนนๆ สวนชมชนในทองถนกลบ ตองประสบกบปญหาตางๆท
นกทองเทยว น าเขามา เชน ปญหาการสงเสยงดงรบกวนของนกทองเทยว ปญหาการจราจรตดขด และ
ปญหาคาครองชพในทองถนสงขน
เพอลดผลกระทบในทางลบใหนอยลง ไดเสนอใหมทางเลอกใหมในการพฒนาการ
ทองเทยว โดยอาศยหลกการทส าคญ ๒ ประการ คอ ประการแรก ตองเปนการ ทองเทยวอยางยงยน และ
ประการท ๒ ตองเปนการทองเทยวเชงอนรกษ จากหลกการ ทง ๒ ประการนจงเปนทมาของการทองเทยว ใน
รปแบบใหม นนคอ การทองเทยวเชงนเวศ (http://guru.sanook.com/1202/)
2.5.6 กลยทธในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ
57
สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย(2557) ไดเสนอกลยทธในการพฒนาการ
ทองเทยวเชงนเวศ ควบคไปกบนโยบายดานการทองเทยวเชงนเวศ เพอใหเปนแนวทาง ทการทองเทยวแหง
ประเทศไทย น าไปพจารณาด าเนนการดวยเชนกน โดยแบง กลยทธออกเปน 6 ดาน ดงน
1. กลยทธดานการจดการทรพยากรการทองเทยวและสงแวดลอม ประกอบดวยวธการทส าคญ คอ การสงวน
รกษา ฟนฟ ควบคมดแลทรพยากรในระบบนเวศใหคงสภาพไว เพอสามารถน ามาเปนทรพยากรการทองเทยว
ไดนานทสด หรอตลอดไป ทรพยากรการทองเทยว จ าเปนตองไดรบการจดการดานสงแวดลอมควบคไปดวย
โดยปองกน และลดสาเหต ทอาจท าใหเกดปญหามลพษ
เจาของพนท และผทเกยวของทงหมด ไดแก ผประกอบการ นกทองเทยว สถาบนตางๆ ในสงคม องคกร
ประชาชน และประชาชนในทองถน ตองรวมมอกนในการอนรกษ รกษาสภาพ ไมท าลาย หรอสรางความ
เสยหายแกทรพยากรและสงแวดลอม
2. กลยทธดานการจดการโครงสรางพนฐานและบรการการทองเทยว มวธการทส าคญ คอ มความเขมงวดใน
การรกษาสงแวดลอม ทงทางธรรมชาต และทางสงคม โดยการพฒนาโครงสรางพนฐาน และการบรการการ
ทองเทยวนน จะตองไมสงผลกระทบตอทรพยากรการทองเทยว และสงแวดลอม และมความกลมกลนกบ
สงแวดลอม ไดแก เสนทางคมนาคมเขาสแหลงทองเทยว เสนทางศกษาธรรมชาต การบรการทพก การบรการ
อาหาร และเครองดม
3. กลยทธดานการศกษาและสอความหมายธรรมชาต ประกอบดวยวธการทส าคญ คอ เปนสอกลางทาง
การศกษา และการเรยนรดานระบบนเวศของนกทองเทยว เพอทจะสรางจตส านกทดตอการอนรกษ
สงแวดลอมมการใหขอมลกอนการทองเทยว การศกษาระหวางการทองเทยว รวมทงการใหการศกษาเพมเตม
ในภายหลงดวยใหเกดการเรยนรจากประสบการณตรงดวยตนเอง และไดมสวนรวมในกระบวนการเรยนรนนๆ
เชน การสอความหมายธรรมชาต การฝกอบรม การเรยนรจากการปฏบตงานจรง กรณศกษา การเลนเกม
บทบาทสมมต การอภปราย
4. กลยทธดานการมสวนรวมของประชาชนในทองถน ประกอบดวยวธการทส าคญ คอ ใหความส าคญแก
ประชาชนในทองถน ในดานทจะมบทบาทในการก ากบดแล และควบคมการทองเทยวไดมากขน และสามารถ
ด ารงชวตอยไดอยางมศกดศร สงเสรมใหชมชนพฒนาตนเองเปนศนยกลางเชอมโยงระหวางหนวยงานของรฐ
กบชมชน และระหวางชมชนกบเอกชนทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศ เชน รวมพฒนาจดขายตางๆ
ไดแก ทพกอาศย ภตตาคาร การน าเสนอลกคาดานวฒนธรรม ศลปะและประเพณตางๆ ทดงดดนกทองเทยว
58
5. กลยทธดานการสงเสรมการตลาดและบรการน าเทยว ดวยวธการทส าคญ คอ จดใหเกดความสมดลระหวาง
ความสามารถในการรองรบของพนทกบปรมาณนกทองเทยว เนองจากแหลงทองเทยวเชงนเวศเปนทรพยากร
ทมความออนไหว อาจไดรบผลกระทบไดงาย หากมนกทองเทยวมากเกนไป มงสงเสรมใหพฒนาเปนตลาดทม
คณภาพ ไมใชพยายามเพมปรมาณของนกทองเทยวแตเพยงอยางเดยวใหมการจดบรการน าเทยว และ
มคคเทศก โดยใหความรแกนกทองเทยว และควบคมพฤตกรรมของนกทองเทยวใหอยในกรอบของการ
ทองเทยวเชงนเวศ
6. กลยทธดานการสงเสรมการลงทน มวธการทส าคญ คอ รฐบาลกลาง และหนวยงานของรฐ จะตองมสวน
สนบสนนอยางแขงขน ในการพฒนาโครงสรางพนฐาน และการบรการ โดยค านงถงการอนรกษ
ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม เพอใหการทองเทยวเชงนเวศเกดการกระจายรายไดสทองถนมากขน
โครงการสารานกรมไทยส าหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
โครงการสารานกรมไทยฯ (http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=
27&chap=3&page=t27-3-infodetail05.html)
2.5.7 พนทอนรกษทางธรรมชาตหรอพนทคมครองในประเทศไทย จดแบงลกษณะพนทออกเปน
12 ประเภท
ส านกความหลากหลายทางชวภาพ (2009). ไดน าแนวคดจากทประชม The World Congress on
National Parks and protected Areas ในป ค.ศ.1992 ไดมการจดแบงออกเปน 10 ประเภท แตในประเทศ
ไทย ไดจดแบงเปนพนทจดใหพกผอนหรอคมครองในรปแบบอนๆ เพอรกษาระบบนเวศน ดงน
1. อทยานแหงชาต เปนพนททก าหนดขนเพอสงวนคมครองรกษาทรพยากรธรรมชาตทง
ทางบกและทางทะเล ตลอดจนทวทศนธรรมชาตทสวยงามใหเปนทตดตาตดใจแกผพบเหนและใหคงอยใน
สภาพธรรมชาตเดมไมเปลยนแปลงหรอไมถกใชในทางทผด โดยรกษาสมบตธรรมชาตไวใหอนชนรนหลงไดชม
และศกษาคนควาธรรมชาตตอไป
2. วนอทยาน พนทก าหนดขนเพอสงวนคมครองทรพยากรธรรมชาตมความสวยงาม เชน ถ า น าตกหาดทราย
โดยท าการปรบปรงตบแตงสถานทเหลาน ใหเหมาะสมทจะเปนสถานทพกผอนหยอนใจของประชาชน มสง
อ านวยความสะดวกใหพอสมควร
59
3. เขตรกษาพนธสตวปา เปนพนททก าหนดขนเพอใหเปนทอยอาศยของสตวปาอยางปลอดภย อนจะชวยให
สตวปาในพนทดงกลาวมโอกาส สบพนธและขยายพนธตามธรรมชาตไดมากขน
4. เขตหามลาสตวปา เปนพนททก าหนดขนเพอใหเปนทอยอาศยของสตวปาบางชนดหรอหลายชนด
5. สถานสงเสรมและอนรกษพนธสตวปา เปนสถานทจดตงขนเพอคนควาวจยทางวชาการเกยวกบสตวปา
โดยเฉพาะ เพอหาทางพฒนาและสงเสรมการอนรกษสตวปาทหายาก และมคณคาทางเศรษฐกจ ท าให
สามารถเพมจ านวนสตวปามากขนและรวดเรว
6. สถานเพาะเลยงสตวปา เปนสถานทจดตงขนเพอด าเนนการเพาะเลยงและขยายพนธสตวปาทหายาก และ
สตวปาทมคณคาทางเศรษฐกจ ใหมความถกตองตามหลกวชาการ โดยมการควบคมทดและสามารถเพม
จ านวนสตวปาใหมากขนอยางรวดเรว
7. สวนพฤกษศาสตร เปนสวนทสรางขนเพอรวบรวมพนธไมนานาชนดทงในและนอกประเทศทมคณคาทาง
เศรฐกจ
8. สวนรกชาต เปนสวนทด าเนนงานคลายสวนพฤกษศาสตร แตสวนมากจะนยมรวบรวมเฉพาะไมยนตน
9. พนทแหลงทองเทยวอนรกษธรรมชาต เปนแหลงทองเทยวทประกาศใหเปนมรดกทางธรรมชาตของทองถน
อนควรการอนรกษของส านกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตเพอการอนรกษและใชประโยชนทรพยากร
ใหนาน และมคณภาพทสด
10. พนทชมน าทมความส าคญระหวางประเทศ เปนแหลงน า แหลงเกบกกน าฝนทงทมน าขงหรอทวมถงอย
อยางถาวรและชวคราว ทงทเปนแหลงน านงและน าไหล โดยเฉพาะเปนแหลงทอยอาศยของนกน าหรอตาม
เกณฑของอนสญญาแรมซาร (Ramsar Site)
11.ปาชายเลนอนรกษ คอ การจดการทรพยากรปาชายเลนเพอใหสามารถน ามาใชประโยชนไดยงยนตอไป
การอนรกษปาชายเลน
12. พนทชมน าขน 1 คอ พนทชมน าทควรตองสงวนรกษาไวเปนตนน าล าธาร
ส านกความหลากหลายทางชวภาพ (2009). (www.chm-thai.onep.go.th>protect>type)
60
2.6 แนวคดการตลาดสเขยว (Green marketing concept)
พพฒน ยอดพฤตการ (2012) สามารถสรปไดวา ในเรองธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอมดวยการพฒนา
ทยงยน เปนการมองอยางองครวม คอ การพฒนาในเรองของผลตภณฑ กระบวนการทสอดรบกบสงแวดลอม
และการสรางแรงจงใจการด าเนนธรกจอยางยงยนในปจจบน จะตองประกอบดวยการค านงถงการเจรญเตบโต
ทางธรกจและการด าเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอมไปพรอมๆ กน (Growth & Green)
อดศร อศรางกร ณ อยธยา (2555) ไดกลาวถงการบรหารจดการอยางยงยน (Sustainability from
work) หมายถงการพฒนาทตอบสนองความตองการของปจจบน โดยไมท าใหเกดปญหาในอนาคต เปนการ
พฒนาทตองเชอมโยงและสมพนธโดยค านงถงองคประกอบ 3 ดาน คอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ซงม
ปจจยทจะท าใหองคกรเขาส “ธรกจสเขยว” ไดดงนคอ กระแสของโลกาภวฒนนวตกรรม เทคโนโลยททนสมย
ขอตกลงทางการคาใหม วงจรชวตผลตภณฑ การผลตตามมาตราฐานสากล ภาวะการแขงขนทรนแรง การหา
แหลงผลตสนคาทคมคากบการลงทน อกทง
ไมเคล อ พอรทเตอร (2011) ไดใหแนวคดเกยวกบเรอง Green Ocean สรปไดวาผทจะด าเนน
พฒนาใหเปนไปไดตามแนวทางดงกลาวไดในเบองตน คอ คนและการจดการระบบ การด าเนนตามแนว
ทางการธรกจสแนวคดการด าเนนธรกจเพอสงแวดลอมอยางยงยนจะกอใหเกดประโยชนในหลายดาน อาทเชน
ผบรโภคไดรบสนคาและบรการคณภาพสงทเปนมตรตอสงแวดลอม และประหยดคาใชจายในระยะยาว สงคม
และสงแวดลอมไดรบการใสใจ ควบคม ดแล ฟนฟ และลดผลกระทบทอาจเกดขนในอนาคต เกดแนวทางการ
พฒนาปรบปรง นวตกรรมกระบวนการผลต เครองจกร เทคโนโลย ผลตภณฑทไมสงผลกระทบตอสงแวดลอม
มความปลอดภยทงตอผใชและสงแวดลอม และท าใหธรกจและสงคมด ารงอย และเตบโตไปดวยกนอยางยงยน
เปนตน
พส เดชะรนทร (2553) ผเชยวชาญดานกลยทธองคกร คณะพาณชยศาสตร และการบญช
จฬาลงกรณมหาวทยาลย มองแนวทางของธรกจสเขยววา จดเรมตนของธรกจทใสใจกบสงแวดลอม หรอ
61
Green Business ทเรมววฒนาการมาตงแตป ค.ศ. 1970 โดยมการเรยกรองตอตานเรองมลพษตางๆ ทเกดขน
จากภาคอตสาหกรรม ดวยการประทวงของกลมเอนจโอใหเหนเปนระยะๆ เชน กลมกรนพซ (Green Peace)
จากนน จงเกดความคดวาท าอยางไรทจะลดการปลอยของเสยตางๆ ออกมาสสงแวดลอม จนกระทงเกดเปน
กระบวนการควบคมและลดมลพษ โดยมกระแสการรไซเคลออกมาใหคนทวไปไดรบร ตอจากนน ไดมองวาท
ผานมาเปนการคดแกปญหาทเกดขนแลว แตทดกวา คอจะท าอยางไรไมใหปญหาเกดขนไดหรอไม จงพบวา
กระบวนการของธรกจทใสใจกบสงแวดลอมซงนอกจากจะท าใหเกดการลดมลพษ ยงเกดประโยชนกบ
bottom line หรอ ก าไรของธรกจ จากการประหยดตนทนอกดวย นอกจากน ยงมเรองของเกณฑมาตรฐาน
ตางๆ ท าใหองคกรธรกจเรมรจกเรองการยอมท าตาม (compliance) กบขอก าหนด (regulation) จนเมอเขาส
ยคทธรกจน าประเดนเรองสงแวดลอมมาเปนเครองมอทางการตลาด และกลายเปนเรองของกลยทธองคกร
62
พพฒน ยอดพฤตการ (2012) เสนอแนวคดเรองการพฒนาอยางยงยนของธรกจวา
“ในธรกจเอกชนหรอในทางอตสาหกรรม หรออตสาหกรรม การมองแบบองครวม คอ การพฒนาใน
เรองของผลตภณฑ และเรองของกระบวนการใหสอดคลองกบสงแวดลอม และการสรางแรงจงใจในการด าเนน
ธรกจ ยอมตองอาศยการเจรญเตบโตของกจการดวย ซงการพฒนาอยางยงยนในปจจบน จะกลาวถงเรอง การ
เจรญเตบโตทางธรกจและการค านงถงสงแวดลอมควบคกนไป” การสรางบรรทดฐานใหมในการด าเนนธรกจท
ตอบสนองความตองการทางการตลาดทใสใจเรองสงแวดลอม โดยแนวคดGreen Ocean Strategy เนนการ
พฒนาสงแวดลอม 2 เรอง คอ คน และการจดการระบบ หรอธรรมมาภบาลสเขยว (Green Governance)
ไดแก ประสทธภาพในการใชทรพยากร (Resource Efficiency) ภาระรบผดชอบในกระบวนการ (Process
Accountability) และประสทธผลในตวผลตภณฑ (Product Effectiveness)
วรณฐ เพยรธรรม (2556) ไดเสนอแนวคด การสราง 7 อปนสยสเขยว (Green Habits) ตามแนวคด
Green Ocean ประกอบดวย Rethink, Reduce, Reuse, Recycle, Recondition , Refuse, Return
กจกรรมทมผลตอการตลาดสเขยว ไดถกน ามาตความหมายไวหลายประเดน ซงจากการทบทวน
งานวจยทผานมา มนกวจยหลายคนพยายามจะสรปแนวคด หรอ ภาพรวมใหเหนและเขาใจถงความหมายของ
การตลาดสเขยว โดย Pride และ Ferrel (1993: 20) ไดอธบายไววา การตลาดสเขยวเปนความพยายามของ
องคกรในการออกแบบ ก าหนดราคา การท าโปรโมชน และการจดจ าหนายสนคาทไมเปนอนตรายตอ
สงแวดลอมสวน Mintu และ Hector (1993:17-25) ระบวา การตลาดสเขยวเปนเรองของการใชเครองมอทาง
การตลาดเพอท าใหเกดความสะดวกในการแลกเปลยนระหวางเปาหมายขององคกรและบคคลในการสนบสนน
ดานการปองกนการสญเสยจากธรรมชาต การปกปอง และการรกษาสงแวดลอมทางกายภาพใหดขน
นอกจากน ผเชยวชาญ เชน Polonsky (1994:14-18) ไดท าการสรปความหมายไววา การตลาดส
เขยว คอ กจกรรมตางๆ ทถกออกแบบขนเพอสรางและอ านวยความสะดวกการเลอกเปลยนความตงใจทจะ
ตอบสนองความตองการของมนษย ซงการตอบสนองนนจะเกดขนโดยกอใหเกดความเสยหายตอสงแวดลอม
ทางธรรมชาตนอยทสด Peattie (1995:260-268) ระบวาการตลาดสเขยวเปนกระบวนการจดการแบบองค
รวมทรบผดชอบตอการแสดงการมสวนรวม และ การตอบสนองความตองการของลกคาและสงคม ดวยวธท
กอใหเกดประโยชน และความยงยน จากความหมายทกลาวมาขางตน ถงแมจะไมมนยามหรอค าจ ากดความท
แนนอน แตค านยามโดยรวม
63
แลวมการก าหนดลกษณะและวตถประสงคทใกลเคยงกนและยงมการก าหนดขอบขายของการตลาดสเขยวไว
นาสนใจ โดย John Grant (1999: 111-114) ไดกลาวไววา การตลาดสเขยว ไมไดจ ากดอยแคการตลาดเพอ
อนรกษสงแวดลอม แตยงรวมถงการตลาดทมสวนสรางสรรคสงคมในดานอนๆดวย เพราะการสรรคสรางสงคม
ยอมสงผลดทางออมตอสงแวดลอมเชนกนดวยเหตน ส าหรบผวจยเอง ไดสรปค านยามจากขอมลตางๆ ขางตน
ของการตลาดสเขยวดงน
“การตลาดสเขยวหรอการตลาดเพอสงแวดลอมเปนการด าเนนกจกรรมทางการตลาดทมผลตอการรกษา
สงแวดลอมไมวาจะเปนการลดดานลบของสงทท าลายสงแวดลอม หรอ การเพมดานบวกของสนคาหรอ
กจกรรมทชวยรกษาสงแวดลอมใหดขน”
2.6.1 การพฒนาทางดานการตลาดสเขยว (Green marketing Development)
Peattie (2001:129-146) ไดระบวา การพฒนาของกลยทธการตลาดสเขยวไดถกพฒนาขนมา ใน 3
ระดบดวยกน คอ ระดบแรก เปนระดบทเรยกวา การตลาดเชงนเวศวทยา (Ecological Green Marketing)
ซงใหความส าคญในดานการลดการใชหรอการพงพาผลตภณฑทไมเปนมตรตอสงแวดลอม และลดการ
แกปญหาทเกดจากสงแวดลอมตางๆ ระดบทสอง คอ การตลาดเพอสงแวดลอม (Environmental
Marketing) ซงใหความส าคญกวางขน โดยยกระดบไปในการลดการท าลายสงแวดลอมดวยการน านวตกรรม
หรอเทคโนโลยมาใชโดยมงไปยงความตองการของลกคาประเภททใสใจตอสงแวดลอมและเพอสรางโอกาส
ทางการแขงขน ระดบทสาม คอ การตลาดแบบยงยน (Sustainable Marketing) หมายถง การตลาดท
เกยวของกบตนทนทางสงแวดลอมของการผลตและการบรโภคอนจะน าไปสสภาพทางเศรษฐกจทยงยน
อยางไรกตามขอจ ากด ในการท าการตลาดสเขยวคอ ยงไมมมการศกษาทางวชาการทท าการศกษาดาน
สงแวดลอมกบกลยทธทางธรกจอยาง
เตมรปแบบ และนอกจากน ยงพบวาการท ากลยทธการตลาดดานสงแวดลอมนยงมอปสรรคหลายอยาง เชน
สนคาทถกผลตเพอสงแวดลอม ยงไมใชสนคาทใหประโยชนตอสงแวดลอมตรงตามทบรษทไดระบไว และสนคา
เพอสงแวดลอมบางสวนออกมาอยในตลาดเพยงไมนาน มวงจรชวตเพยงระยะสน ซงสงทตองระวงในการท า
ตลาดแบบนคอ สนคาหรอบรการของบรษทเปนมตรตอสงแวดลอมมากกวาคแขงกตองท าใหเปนจรงตามการ
โฆษณานนๆ
64
2.6.2 สนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Product)
สนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมสามารถจ าแนกออกไดตามระดบการใหความส าคญหรอการ
เปลยนแปลงในดานการผลตของสนคา ทไดลดมลภาวะ หรอทรพยากรตางๆ ทกระทบตอสงแวดลอมส าหรบ
ในประเทศไทย การใช ฉลากสเขยว (green label หรอ eco-label) สามารถเปนสงทชวยยนยนในคณภาพ
ของผลตภณฑใหผบรโภคไดมนใจวาสามารถซอสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมไดจรง ซงฉลากสเขยว คอ
ฉลากทมอบใหแกผลตภณฑทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยกวา เมอน ามาเปรยบเทยบกบผลตภณฑทท า
หนาทอยางเดยวกน โดยทคณภาพยงอยในระดบมาตรฐานทก าหนด ในการก าหนดเงอนไขของผลตภณฑท
ไดรบฉลากเขยวจะแตกตางไปกนไปตามประเภทของผลตภณฑและผลกระทบตอสงแวดลอม ซงโดยทวไปจะ
ค านงถง การจดการทรพยากร ทงทสามารถน ากลบมาใชไดใหม (Renewable resources) และทไมสามารถ
น ากลบมาใชใหม (Non-renewable resources) อยางมประสทธภาพสงสด เชน
- การลดมลภาวะทางสงแวดลอมทเปนปญหาทส าคญของประเทศ โดยสงเสรมใหมการผลต การขนสง การ
บรโภค และการก าจดทงหลงใชแลวอยางมประสทธภาพ
- การน าขยะมลฝอยและขยะอนตรายกลบมาใชประโยชนอยางอน (Reuse) หรอหมนเวยนกลบมาใชใหม
(Recycle)
2.6.3 แนวคดการท าการตลาดสเขยวอยางยงยน
Robert Dahlstrom (2011) ไดน าเสนอแนวคดการจดการการตลาดทเปนมตรตอสงแวดลอม ดงน
“Green Marketing Management”; U. of Kentucky. USA.
1. นยามความหมายการตลาดทเปนมตรตอสงแวดลอมเปนการพยายามศกษาในภาพรวมดานผบรโภค
ผลตภณฑ ชองทางการจ าหนาย การสงเสรม บรรจภณฑ และการน าผลตภณฑกลบมาใชการไดใหม ในการ
ปฎบตการตองมหรอความละเอยดออน หรอตระหนกถงการตอบรบดานนเวศวทยาดวย
2. การจดการการตลาดทเปนมตรตอสงแวดลอม คลายกบวาเปนกระบวนการในการวางแผน และการปฎบต
ดานสวนประสมทางการตลาดใหมความสะดวกส าหรบผบรโภค การผลต การจดจ าหนาย การสงเสรม บรรจ
ภณฑ
65
3. ความยงยนมความตองการทจะน าเสนออยางชดเจน อยางมศกยภาพในอนาคตซงจะเปนทตองการตอไป
2.6.4 แนวคดของธรกจเชงยทธศาสตร
Kotler and Team (2003) คอ แนวคดของธรกจเชงยทธศาสตร ทมงไปยงการบรรลถงซงความพง
พอใจอยางยงกบผมสวนรวมทส าคญ ทงลกคา พนกงาน ผถอหน ซงมองคประกอบ 3 หลกการ คอ
Sustainable, Marketing, Enterprise
Sustainable: ความยงยน คอ หลกการของการด าเนนธรกจในปจจบนทใหความส าคญกบองคประกอบทจะ
สรางธรกจใหมความเจรญเตบโตอยางยงยน มศกยภาพในการด าเนนงานใหเกดประสทธผลตามเปาหมายของ
องคกร ซงตองค านงถง องคประกอบตางๆ ดงน
1. การเปลยนแปลงทางการเมอง (Political Changes): แนวนโยบายทใหความส าคญตามความเปลยนแปลง
ของสงคมในแตละชวงเวลาทแตกตางกน และมผลกระทบตอนโยบายการด าเนนงานขององคกร การทจะ
ปรบเปลยนแนวทางการด าเนนงานใหสอดคลอง และมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบนโยบายทางการ
เมองจงมความส าคญ และจ าเปนอยางยงทจะตองปฎบตตาม เพอความราบรนในการบรหารจดการองคกร
ตอไป เชน นโยบายทางการเมองทใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพการศกษา หรอใหความส าคญกบ
สภาวะโลกรอน เปนตน
2. การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย (Technical Changes): การสอสาร และระบบสารสนเทศทเกดขน ท าให
องคกรจ าเปนจะตองพฒนาขดความสามารถในการตอบรบกบความกาวหนาทเกดขน เพอพฒนาศกยภาพของ
องคกรใหดยงขน
3. การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม (Cultural Changes): การเพมขนของจ านวนประชากรสงผลถงปรมาณ
การเพมขนของลกคาหรอผใหการสนบสนนองคกร การเปดรบ และผสมผสานทางวฒนธรรมมมากขน ดงนน
การตระหนกถงระดบความเหมาะสม ความเขาใจ และการน าการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมมาใชใหเกด
อรรถประโยชนกบองคกรจงเปนเรองทจ าเปนจะตองด าเนนการ
66
การตลาด (Marketing) คอ แนวทางการน าเสนอสนคาหรอบรการไปสผบรโภค ซงผบรหารหรอ
ผประกอบการธรกจจะมองภาพของการท าการตลาดเพยงเพอใหผลตภณฑขายไดเทานน คงจะไมเพยงพอแลว
ในปจจบน ทมการแขงขนทางการตลาดทรนแรงขน ดงนน การสรางมมมองทกวางขน และละเอยดขน จงจะ
เปนสงทพงปฎบตดงประเดนดงตอไปน
1. สงทจะเกดขนในอนาคต (Outlooks): การด าเนนกจกรรมเพอสงคมขององคกร สามารถสรางการท า
การตลาดอยางยงยนได เมอกจกรรมหรอการด าเนนงานตางๆ อยในความสนใจและไดรบการสนบสนน จาก
สงคม
2. โครงสรางการด าเนนกจกรรมขององคกร (Architecture of Organization Activities): ภารกจ ขอบเขต
และขดความสามารถในการสรางกจกรรมขององคกร กอใหเกดการสนบสนน การเขารวมกจกรรม และมปฎ
สมพนธอยางจรงจงกบลกคาหรอสงคม โครงสรางตางๆ ควรมศกยภาพทสามารถสรางสรรคกจกรรมทด เพอ
รองรบ และตรงกบความตองการในการเขารวมและใหการสนบสนน เพอพฒนาสงคมอยางเปนรปธรรม
3. การประเมนผล (Score Cards): เปนเครองมอส าหรบประเมนศกยภาพ ควบคม และตดตามผลการ
ด าเนนงานอยางตอเนอง เพอปรบเปลยนกจกรรมทไดวางแผนหรอด าเนนการ ใหการบรหารจดการสามารถ
สรางโอกาสการสมฤทธผลตามจดประสงคของกจกรรม และสรางความสมดลของการเกดประโยชนรวมกนได
อยางเหมาะสม
Enterprise: โครงการทส าคญ คอ การใหความส าคญเปนพเศษในการเลอกด าเนนโครงการทส าคญซงจะตอง
ลดความผดพลาดทอาจเกดขน หรอเคยเกดขนใหเหลอนอยทสด โดยมขอควรตระหนกถงทเพมเตมขนมาใน
การด าเนนโครงการทมความส าคญๆ ดงประเดนตอไปน
1. แรงดลใจ (Inspirations): เพอทจะบรรลความส าเรจในระยะยาวองคกรตองมอดมการณ ซงสะทอนถง
ปรชญาพนฐานและการปฎบตการจรง ซงตองด าเนนการควบคไปดวยกน ประกอบดวยวสยทศน และภารกจ
ซงวสยทศนทดตองมภาพทชดเจนวาองคกรจะท าอะไร และสามารถกระตนใหเกดความกระตอรอรนในการ
ท างานใหส าเรจตามภารกจได
67
2. วฒนธรรมขององคกร (Organization Cultures): เปนสวนหนงทส าคญของความส าเรจทยาวนานได
นอกจากตองมวฒนธรรมทเขมแขงแลว ควรตองสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงตางๆ ไดดวย การมสวน
รวมของบคคลากรในองคกร มความส าคญตอการสรางวฒนธรรมองคกรทดมเสถยรภาพไดตอไป
3. สถาบน (Institutions): ทกษะในการพฒนาความเปนสถาบน นอกจากประสทธภาพและประสทธผลในการ
ด าเนนงานแลว องคกรตองมความสามารถในการตอบสนองการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทางธรกจได
อยางรวดเรวดวย สงผลใหมความสามารถสงในการจดสรรทรพยากรขององคกร และความสามารถในการได
ผลตอบแทนสงสด
68
งานวจยทเกยวของ
เกสร ลดเลย (2552) การพฒนาเสนทางการทองเทยวทางทะเลเพอสงเสรมตลาดการทองเทยวภาคใต
มวตถประสงคเพอ 1. เพอศกษาศกยภาพของชมชนในการพฒนาเสนทางการทองเทยวทางทะเลสตล- ตรง 2.
ศกษาระบบการบรหารจดการแหลงทองเทยวในเสนทางการทองเทยวทางทะเล 3. เพอสงเสรมตลาดการ
ทองเทยวทางทะเล ใชรปแบบการวจยเชงปฎบตการแบบมสวนรวม โดยผลการศกษาอธบายได 8 ประเดน คอ
1. แหลงทองเทยวทะเลสตล- ตรง คอ แบงได 4 ประเภท แหลงทองเทยวหาดทรายชายทะเล แหลงทองเทยว
ทางวฒนธรรมและวถชวต แหลงทองเทยวทเชอมกบประเทศเพอนบาน และการทองเทยวเชงนเวศน 2.
ปญหาแหลงทองเทยว คอขอจ ากดดานระยะทางทหางไกลจากทาเทยบเรอไปแหลงทองเทยว ขาดการส ารวจ
แหลงทองเทยวใหม การทหนวยงานหลกไมสามารถควบคมการท าลายทรพยากร และการบรหารจดการและ
พฒนายงไมด 3. ศกยภาพของชมชนในการพฒนาเสนทางการทองเทยวทางทะเล คอ พบวาแหลงทองเทยวม
คณคาทางวฒนธรรม การท าความเขาใจในความเชอและวถชวตความผกพนทางธรรมชาตเปนผก าหนดการ
ด าเนนชวตของชาวเลจงเปนเรองส าคญและละเอยดออนทจะตองตระหนกถง 4. ระบบการบรหารจดการการ
ทองเทยว คอชาวบานมการปลกสรางรสอรทงายๆ และนายทนจะมการกอสรางขนาดใหญรปแบบการด านเนน
งานกจะมความแตกตางกนออกไป 5. สวนประสมทางการตลาดการทองเทยว คอ มการจดแบงไวชดเจน 6.
เสนทางการทองเทยว คอ ม 2 เสนทางการทองเทยวทะเลใตส าหรบนกทองเทยวมาเลย และเสนทางส าหรบ
นกทองเทยวชาวไทยและตางชาต 7. การเปลยนแปลงทเกดขน คอ การวจยนกอใหเกดการมสวนรวมของทก
ฝายทเกยวของในการพฒนาทางการทองเทยว 8. การมสวนรวมกบผทเกยวของ คอ มคคเทศกเปนกลมท
ประสานความรวมมอใหเกดขนโดยการประสานงาน
สยามล ชยรตนอดมกล. (2550) การพฒนาศกยภาพของคนในทองถนในการบรหารจดการการ
ทองเทยว ตามล าน าปาสกของอ าเภอเสาไห อยางเปนระบบและยงยน โดยมรายละเอยด ดงน
มวตถประสงคเพอ 1. เพอศกษาประวตชมชน 2. เพอพฒนาศกยภาพของคนในทองถน
ในการบรหารจดการการทองเทยว 3. เพอสงเสรมใหเกดการฟนฟวฒนธรรม ประเพณ และวถชวตคนทองถน
พบวา แหลงมรดกทางวฒนธรรมของอ าเภอมศกยภาพทางการทองเทยวสง และรกษาอตลกษณทางวฒนธรรม
ประเพณ และวถชมชนไดด ในเบองตนชมชนยงขาดความรและความเขาใจในการจดการการทองเทยว ตอมาม
69
การแลกเปลยนเรยนร เกดการคดวเคราะหปญหารวมกน ปจจบนสามารถจดการการทองเทยวไดดวยตวเองม
การประสานงาน จดแบงหนาทอยางชดเจน และแบงรายไดอยางเปนธรรมมการจดการดานการตลาด และ
การประชาสมพนธอยางเปนระบบ มการก าหนดเสนทางการทองเทยว มการจดการการทองเทยวเชง
วฒนธรรมทหลากหลาย คนในชมชนยงมความรสกทดจะตองมการพฒนาศกยภาพในการบรหารจดการการ
ทองเทยวอยางเปนระบบ และอยางยงยน ตลอดจนการเสรมสรางคณภาพชวต และสงแวดลอมของคนใน
ทองถน ยทธศาสตรดานการตลาดของชมชน เนนการสรางเครอขายการทองเทยวอยางยงยน และการจดการ
อยางมสวนรวมของทกคนในชมชนอยางเทาเทยมกน ดงนนชมชนควรจะตองเรยนรตนเองจนถองแท การ
จดการการทองเทยวในชมชนไมควรมองขามรายได ควรพฒนาแบบคอยเปนคอยไปดกวามงเนนผลตอบแทน
และชมชนไมควรพงพาการทองเทยวเพยงอยางเดยว ควรมการพฒนาคนในชมชนในหมศกยภาพในการสราง
ความเขาใจ ใหความรบรหารจดการการทองเทยวในรปแบบตางๆ เชน การไปศกษาดงานในพนททประสบ
ความส าเรจ การจดอบรม สมมนา อกทงการพฒนาสาธารณปโภคของชมชนกมความส าคญตอการเสรม
ศกยภาพการทองเทยวใหดขน
ชกลน อนวจตร และคณะ .(2548) ศกยภาพและความตองการในการวางแผนและการจดการ
ทองเทยวขององคกรปกครองสวนทองถน. มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย เพอศกษาศกยภาพ บทบาท และ
ความตองการขององคกรปกครองทองถนในการวางแผนและจดการการทองเทยว สรปไดวา สวนใหญม
ศกยภาพในการวางแผน การบรหารงบประมาณ ความเปนผน า รองลงมาคอ การสรางเครอขาย สวนศกยภาพ
ในการบรหารจดการการทองเทยวอยในระดบนอย ความพรอมของบคคลากรและการรวมมอพฒนาอยใน
ระดบนอยและนอยทสด ความตองการในการพฒนาการทองเทยว ยงมปญหาดานประสทธภาพเกยวกบวฒ
ภาวะและวสยทศนของผน า การพฒนาดานกายภาพบางครงกขดแยงกบแนวคดการพฒนาอยางยงยน ความ
ตองการทเกยวของสวนใหญ ตองอาศยผทมความรเฉพาะ เชน การอบรม การท าเวบไซด การปลกจตส านก
ทางการทองเทยว การศกษาตลาดนกทองเทยว ยงขาดบคคลากรผมความรดานการทองเทยว เมอน าผล
การศกษามาเปรยบเทยบผลการศกษาเรองบทบาทหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนยงมจดออนในเรอง
การวางแผนพฒนาการทองเทยว
งานวจยตางประเทศ
70
Christian Stipanović & Elena Rudan (2014) ไดวจยเรอง แนวคดการพฒนาและกลยทธเพอการ
ทองเทยวเชงสรางสรรคของการมายงโครเอเชย พบวา งานวจยนเปนการวเคราะหขอมลจากการส ารวจ ท า
การวพากษแบบกลม การยนยนในทศนคตของสมาชก มการสรางขอค าถามใหมๆ การเชอมโยงความแตกตาง
ในค าตอบ เพอมงหาค าตอบใหไปยงเปาหมายใหชดเจนขน มการวเคราะหสถานการณ มความคาดหวงใน
อนาคต เพอใชในการวางแผนพฒนากลยทธดานการทองเทยวเชงวฒนธรรมของการทองเทยวโครเอเชย พบวา
ยงขาดการตระหนกถงการทองเทยวเชงสรางสรรค การพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรคสวนใหญมการ
ยอมรบในความหลากหลาย และสงใหมๆ ทเกดขนดวยความยนด ของการทองเทยวโครเอเชยมากขน คลาย
กบวาเปน เรองใหมมความนาสนใจ มการสรางความแตกตางทโดนเดนทางการตลาดมากขน บนพนฐานของ
สนทรยภาพทนกทองเทยวจะไดรบ มความตองการเพมจ านวนนกทองเทยวแบบระยะสน และมแนวโนมการ
สรางตลาดการทองเทยวใหมๆ ขน ซงตองมการพฒนาอยางตอเนองในแตละประเภทของการทองเทยวเชง
สรางสรรค การใหความตระหนกถงหลกการอยางมเหตผล นกทองเทยวมความตองการใหเกดการพฒนา
ศกยภาพการทองเทยวเชงสรางสรรค ใหใสใจในสงทเรยกรองทางความรทจะไดรบ ประสบการณใหมๆ ใน
วนหยด และหาแนวโนมการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอวางกลยทธใหเหมาะสม
Lan-Lan Chang , Kenneth F. Backman and Yu Chih Huang (2014) ไดวจยเรอง การ
ทองเทยวเชงสรางสรรค พบวา การเจรญเตบโตในจ านวนและคณภาพของวฒนธรรมการทองเทยวเกดขน
อยางรวดเรว ในการวจยเพอศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจ ประสบการณ การยอมรบในคณคา และ
ความสนใจทจะกลบมาอกครง เพอการทองเทยวเชงสรางสรรค แนวคดการทองเทยวเชงสรางสรรค เหมอนม
กลยทธทเกยวเนองกบเรองทางกายภาพ วฒนธรรม สงคม เพอพฒนาการทองเทยวและจดเตรยมการบรการ
ดวยการบรณาการแนวคดเชงสรางสรรค ในการสรางความพงพอใจใหนกทองเทยว โดยมงเนนการพฒนาการ
ปฎบต และการบอกตอของนกทองเทยวจากประสบการณทไดรบ เกบขอมลจากนกทองเทยวตอนเหนอ กลาง
และใตของไตหวน ทสนใจ 3 กลม เกยวกบการกฬา สนทรยภาพทไดรบจากสถาปตยกรรม ศลปะ วฒนธรรม
และผทสนใจหาประสบการณชวต จ านวน 417 คน พบวา ปจจยดานแรงจงใจและยอมรบในคณคามไมมาก
นก มความเหนวาควรพฒนาดานสนคาทางการทองเทยวใหมากขน และใหความส าคญดานการบรการดวย
ตลอดจนเนนการสงเสรมดานวฒนธรรมและศลปะ ใหนกทองเทยวไดรบประสบการณเพมขน ส าหรบนกธรก
กจทจะท าใหนกทองเทยวมาเทยวซ าไดจากการน าประสบการณของนกทองเทยวมาวเคราะหศกษา เพอทจะ
71
เขาใจความตองการของนกทองเทยวอยางแทจรง ในการใชปรบปรงคณภาพดานตางๆ และพฒนาการวาง
แผนการบรการ ซงจะท าใหลกคายนดจายเงนมากขน และท าความเขาใจวาอะไรคอประสบการณชวตของ
นกทองเทยวซงมผลตอการสรางแรงดงดดในการทองเทยวเชงสรางสรรคได
Gunvor Riber Larsen & Jo W. Guiver (2012) ไดวจยเรอง ความเขาใจนกทองเทยวในการ
ยอมรบการเดนทางเขามาทองเทยว : หลกการเพอลดผลกระทบตอสงแวดลอมจากการทเขามาทองเทยวอยาง
รวดเรว พบวา งานวจยนศกษาความพยายามในลดจ านวนนกทองเทยวทจะเขามาเทยว การท าความเขาใจให
ดขนตอการยอมรบและการปฎบตของนกทองเทยว โดยนกทองเทยวสวนใหญนบไดวามถงรอยละ 75 ทจะท า
ใหเกดการเพมขนของกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gas) จากการเดนทางเขามาทองเทยวทางการบน การ
เดนทางของนกทองเทยวทเพมมากขนอยางรวดเรว จากการลดลงของขนตอนตางๆ ในการเขามาเทยว การ
วจยไดใชการสมภาษณเชงลกกบนกทองเทยวชาวเดนมารก เกยวกบความชนชอบ ความสนใจในดานตางๆ
เชน ลกษณะทางกายภาพ ราคา เวลา และความแตกตางดานวฒนธรรม ทเกยวของตอการตดสนใจมา
ทองเทยว บางทการขามเขตมาอกภมภาคหนงทไกลบานออกมา เพอมาทะเล มาอาบแดด เพอมาเลนกฬาหนา
หนาว หรอท ากจกรรมอนๆ กมระดบการตดสนใจทแตกตางกนตาม เวลา ราคาคาใชจาย ซงมผลตอขอสรปใน
การตดสนใจชองการมาเทยว ซงการใหความส าคญในตดสนใจทมผลมากทสดคอ คณลกษณะทางกายภาพ
และวฒนธรรมทแตกตางกน บางทการทองเทยวยงเปนเรองทแบงแยกออกจากกนไมไดกบประสบการณชวง
วนหยด ซงการจะประหยดคาใชจายและเวลากเปนสงส าคญตอการคดในภาพรวมของคาใชจายในวนหยด
และส าคญมากกวาการใชจายในการเดนทางมาทองเทยวแตละครง ซงสามารถลดคาใชจายอนๆ เกยวกบการ
ทองเทยวได และอาจเปลยนรปแบบทใชได และอาจลดผลกระทบตอสงแวดลอมได รวมถงการเปลยนแปลง
เรองการอนญาตในการใหพกคางคนในแหลงทองเทยวบางแหง มการท าการตลาดดานการทองเทยวทดขน
เพอท าใหนกทองเทยวรสกใกลชดกบวฒนธรรมทแตกตาง และสงเสรมใหมการทองเทยวอยางละเอยดมความ
ปราณตในการเรยนรศกษาในการทองเทยว (Slow Travel) มากขน
J. Li, (2013) ไดวจยเรอง การทองเทยวเชงนเวศนในทองถนและการใชระบบการประเมนใน Costa
Rica พบวางานวจยระดบดษฎนพนธนมความยาก และมการใชหลกการของการทองเทยวเชงนเวศนอยาง
ยงยน บนพนฐานของผอยในทองถน โดยมงเนนทการใชเทคนคการจดการอยางยงยนใน Costa Rica ซงเปน
ประเทศทมชอเสยง ในการมงเนนการจดการการทองเทยวเชงนเวศน ซงเหนถงประสทธผลในการจดการได
อยางชดเจน และมการจดตงการใหใบรบรองโครงการสเขยว (Green Certification Program ) ซงจะสามารถ
72
สงผลในการพฒนาประสทธภาพดานตางๆ ไดตอไป สงทส าคญในการจดการการทองเทยวเชงนเวศน ดวยการ
สงเสรมเรองการด าเนนการอยางยงยน การรกษาวฒนธรรม การอนรกษในความหลากหลายทางชวภาพใน
พนท อยางไรกตามการจดการเปนเครองมอกวางๆ ทใชไดอยางมศกยภาพ และเปนเกณฑทพฒนาขนาดของ
การทองเทยวเชงนเวศน ทปรากฏใหเหน ซงรายละเอยดของการปฎบตขนอยกบแตละพนทในการน าไปใช สง
ทเพมขนมากจากทฤษฏ การทองเทยวเชงนเวศน คอการน าทฤษฏไปสการปฎบต ซงจะมความซบซอน
มากกวา คลายกบวาจะตองตระหนกในหลกการปฎบตทเชอมโยงกน ใชการบรณาการอยางเหมาะสม กจะ
น ามาซงผลประโยชนทางการทองเทยวเชงนเวศน และพนททองถน การจดการทเหมาะสมสามารถชวยให
บรรลผลส าเรจอยางสมดล ทงการอนรกษและการพฒนา ซงการใหความยอมรบในการน ากรณศกษาวจยใน
Costa Rica มาใช มหลกการทส าคญ และไดเหนประสบการณทโดดเดนนาสนใจ และไดมการตรวจสอบเชง
ลกแลว ซงสามารถน ามาหาแนวโนมการลดชองวางระหวางทฤษฏ และการปฎบต ในการทองเทยวเชงนเวศน
กอใหเกดการพฒนาโดยสงเสรมทงดาน ความยงยนบนพนฐานของชมชนในทองถน การอนรกษทรพยากร
และเศรฐกจได เกณฑการวดประเมนเปรยบเทยบสมรรถนะส าหรบการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน
จะตองมการตรวจสอบอยางกวางขวางในกลยทธการอนรกษ และมขอเสนอแนะวาควรมการพฒนาตอไป ใน
อนาคต เพอพฒนาศกยภาพของการทองเทยวเชงนเวศน
Xavier Font, Ronald Sanabria and Elizabeth Skinner (2003) ไดวจยเรอง การทองเทยว
อยางความยงยนและใบรบรองการทองเทยวเชงนเวศน : การขนสมาตราฐาน และผลประโยชน พบวา การ
เพมขนของจ านวนใบรบรองโครงการตางๆ ทไดรบอนญาตเกยวของกบการทองเทยวมเพมขนมากจากฐานราก
เพอเปนการรเรมสรางสรรคใหคนในถองถนเขามามสวนรวม ซงจะสงผลถงการผลกดนใหเกดความยงยนใน
การทองเทยว การด าเนนการดวย แตกมผลตอการชกจงใหเกดความสบสนในการตลาดได และกมราคาเรมตน
ทสงขน ในทน คอจะท าอยางไรใหเกดความเขาใจทจะหาชองทางทดทสด ในการจดตงมาตราฐานทสงขนใน
เรองการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน และใบรบรองโครงการทองเทยวเชงนเวศนตางๆ ใหมใชทวโลก และ
ท าโครงการใหไดประโยชนอยางกวางขวาง ทวถงในหลายๆ ดาน โดยเฉพาะการสรางพนธมตรในกลมพนทเขต
ปาฝน (Rainforest Alliance) ซงมการท าเปนตนแบบทจะท าการศกษาได และเพอการรบรองวทยฐานะการ
ทองเทยวทวโลกจากการประชมของสมาชกในการใหสทธบตรการทองเทยวเชงนเวศน
Laurie Kroshus Medina (2005) ไดวจยเรอง การทองเทยวเชงนเวศนและใบรบรอง :การยนยน
จากหลกการและการปฎบตของการทองเทยวอยางมความรบผดชอบตอสงคม พบวาการทองเทยวเชงนเวศน
หลายๆ โครงการทมการแสดงวามใบรบรอง สามารถสงเกตไดวามความหลากหลายแตกตางกนออกไป อยาง
73
ถกตองตามการบญญตไว แตกยงมการปลอมแปลงการรบรองดานผลตภณฑทไมท าลายสงแวดลอม
(Greenwashed) ใหเหนอยบาง งานวจยนพยายามชใหเหนถงการยอมรบการรบรองเพอสรางความแนใจใน
เวทโลก ถงการวพากวจารณการจดมาตราฐานการทองเทยวเชงนเวศนเรองหนงๆ กอนกระจายออกไป การ
ก าหนดเงอนไขจะตองค านงถงผลประโยชนตอชมชนในพนท กรณศกษาในงานวจยนจากประเทศบราซล เผย
ใหเหนความไมเหนดวยระหวางสมาชกการทองเทยวเชงนเวศนของบราซล และผเชยวชาญจากนานาชาต
เกยวกบการใหความหมาย เกณฑ เงอนไข ทไมชดเจน มความหลากหลาย เชน ใครถอไดวาเปนผอยในทองถน
อะไรจะนบไดวาเปนการแลกเปลยนเรยนร (Paticipatation) โดยชมชนแลว อะไรถอเปนผลประโยชนทเกด
ตอชมชนในพนท นนคอหวขอของวสยทศนทมอยางหลากหลาย ซงกตองใหความเคารพ และท าใหเหมาะสม
ในกระบวนการทปรองดอง ท าใหเกดความราบรน หรอเปนไปตามบรรทดฐานตามมาตราฐานในรบรอง การ
ทองเทยวเชงนเวศนอาจเกดความลมเหลวไดจากการเพกเฉยละเลยทงจากการน าหลกการมาใช และจากความ
ยงยากในการปฎบตอยางมเหตผล อยางไรกตามไมควรลมการใหความส าคญตอขอเรยกรองทจะขยาย
ประโยชนการทองเทยวเชงนเวศน ตอคนในชมชนทองถนดวย
74
บทท 3
ระเบยบวธวจย
การวจยเรอง แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชง
นเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย เปนการวจยเชงคณภาพ และการวจยเชงปรมาณในรปแบบการวจยเชง
ส ารวจ โดยมรายละเอยดดงตอไปน
3.1 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย
การวจยเชงคณภาพ การสมภาษณเชงลกผทรงคณวฒเกยวกบการทองเทยว 2 ทาน
ไดแก ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน ผอ านวยการส านก
อทยานแหงชาต ผวาการการทองเทยวแหงประเทศไทย หรอผแทน
การวจยเชงปรมาณ นกทองเทยวชาวไทยทไปทองเทยวในแหลงทองเทยวในอทยาน
แหงชาตในประเทศไทย จากสถตนกทองเทยวทเขาไปในเขตอทยานแหงชาต ปงบประมาณ 2556 อทยาน
แหงชาตทงหมด 147 อทยานแหงชาต ป 2556 นกทองเทยวทงหมด 11,275,874 คน แยกเปนคนไทย
9,832,956 คน ชาวตางประเทศ 1,442,918 คน ซงใชวธการสมตวอยางแบบหลายขน โดยใชกลมตวอยาง คอ
นกทองเทยวทไปเทยวในอทยานแหงชาตทไดรบความนยมสงสด แบงออกเปน 2 ประเภท คอ อทยานแหงชาต
ทางบก คอ อทยานแหงชาตเขาใหญ และอทยานแหงชาตทางทะเล คอ อทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา หม
เกาะพพ จาก 10 อนดบ ยอดนยม โดยท าการแจกแบบสอบถาม ก าหนดขนาดตวอยางตามสตรของทาโร ยา
มาเน ทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยประมาณประชากรเปนจ านวนอนนตซงจะไดกลมตวอยางทประมาณ
400 ราย แยกเปนแหงละ 200 คน
(ฝายนวตกรรมสารสนเทศอทยานแหงชาตและพนทคมครอง. (2556). สถตนกทองเทยวทเขาไปใน
75
เขตอทยานแหงชาต. คนเมอ วนท 10 ตลาคม 2557, จาก [email protected])
76
3.2 ตวแปรทใชในการวจย
3.2.1 ตวแปรตน
ขอมลทวไป ไดแก
ประเภทของอทยาน
ระยะเวลาการทองเทยว
คาใชจายในการทองเทยว
รปแบบการทองเทยว
จ านวนผรวมทองเทยว
3.2.2 ตวแปรตาม
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ไดแก
- ผทองเทยวและเจาของบานมความผกพนระหวางกน - การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม - มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว - ประสบการณจากการมสวนรวม - มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ - เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม - นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ - ความจรงแททงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง - จดจ าประทบใจ/ เขาใจ - การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
หลกการทองเทยวอยางยงยน ไดแก
- การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด - การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย - การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต - การประสานการพฒนาการทองเทยว
77
- การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน - การมสวนรวมของชมชนทองถน - การประสานความรวมมอะหวางสวนงานทเกยวของ - การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน - การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต - การวจยและตดตามผล
การปฏบตของผอยในทองถนทองเทยว ไดแก
- แสดงความเปนมตร - เออเฟอเผอแผตามสมควร - ชวยเหลอเทาทจะชวยได - ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว - สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน - งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร - ซอตรงตอนกทองเทยว - ไมเซาซ รบกวนกอความร าคาญเพอขายของ - ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว - ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
3.3 เครองมอทใชในการวจย
การวจยเชงคณภาพใชการสมภาษณเชงลกกบผทรงคณวฒ โดยผวจยจะท าการสมภาษณดวยตนเอง
คอ ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) และ
ผอ านวยการสวนอทยานแหงชาต หรอผแทน
การวจยเชงปรมาณ เครองมอทใชในการเกบขอมล คอ แบบสอบถามส าหรบนกทองเทยวในอทยาน
แหงชาต 2 แหง แหงละ 200 ชด คออทยานแหงชาตทางบก และอทยานแหงชาตทางทะเล โดยท าการ
สมภาษณขนตนแบบมโครงสรางกบผทรงคณวฒ แลวน าความรทไดมาพฒนาแบบสอบถาม กลมตวอยาง คอ
นกทองเทยวจ านวนประมาณ 400 ราย ซงผวจยไดจากการทบทวนวรรณกรรม และการสมภาษณขนตน
จากนนน าไปใหผทรงคณวฒตรวจสอบ และวดคาความเชอมน โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 5 สวน ดงน
สวนท 1 ค าถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม
78
สวนท 2 ค าถามเกยวกบหลกการทองเทยวอยางยงยน
สวนท 3 ค าถามเกยวกบคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
สวนท 4 ค าถามเกยวกบการปฏบตของผอยในทองถนทองเทยว
สวนท 5 ขอเสนอแนะ
3.4 การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ
1. สรางแบบสอบถามโดยอาศยกรอบแนวคดของงานวจยครงน 2. น าแบบสอบถามทผวจยสรางขนไปตรวจสอบความเทยงตรง (Validity) หาคา IOC (Index of Item-
Objective Congruence) และน ามาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญกอนน าไปทดลองใช
3. น าแบบสอบถาม ไปทดสอบ (Tryout) กบกลมทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 40 ชด เพอน ากลบมาทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยใชสมประสทธ Cronbach’s Alpha Coefficient โดยใชวธสมประสทธแอลฟา (Coefficient) สตรของครอนบราค (Cronbach) เพอหาคาความเชอมนของชดค าถาม และท าการปรบปรงแกไขขอบกพรองเพอใหไดขอค าถามทสมบรณและมคาความเชอมนตามเกณฑ
4. ท าการแจกแบบสอบถามตามจ านวนกลมตวอยางทค านวณได
3.5 การเกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวมขอมลด าเนนการโดยการศกษาขอมลปฐมภม ดวยการสมภาษณผทรงคณวฒ และ
ขอมลทตยภม จากต ารา เอกสาร บทความ และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม
3.6 การวเคราะหขอมล
1. หลงจากเกบขอมลแลวน า แบบสอบถามมาตรวจสอบความถกตองสมบรณของแบบ สอบถาม และ
คดแบบสอบถามทไมสมบรณออก
79
2. น าแบบสอบถามทสมบรณแลวมาลงรหส (Coding) ในแบบลงรหส ส าหรบประมวลขอมลดวย
คอมพวเตอร
3. น าขอมลมาบนทกลงคอมพวเตอร เพอประมวลผล (Processing) ดวยโปรแกรมการประมวลขอมล
โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป เพอวเคราะหขอมลเชงพรรณนาและเชงอนมาน
3.7 สถตทใชในการวเคาระหขอมล
สถตวเคราะหเชงพรรณนา คอ คาความถ คารอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐานเพอ
อธบายลกษณะของตวแปรตางๆ
สถตทดสอบสมมตฐาน คอ Confirmatory Facter Analysis , T-test, และ ANOVA
ซงลกษณะค าถามแบบ Likert Scale แบงระดบความคดเหนของผบรโภคเปน 5 ระดบ จดเปนการวด
ขอมลประเภท อนตรภาคชน (Interval Scale) ซงมเกณฑการใหคะแนน คอ การ ค านวณหาอนตรภาคชน
เพอแปรผลคะแนนในแตละชวงประกอบดวย
มากทสด เกณฑการใหคะแนน 5 คะแนน
มาก เกณฑการใหคะแนน 4 คะแนน
ปานกลาง เกณฑการใหคะแนน 3 คะแนน
นอย เกณฑการใหคะแนน 2 คะแนน
นอยทสด เกณฑการใหคะแนน 1 คะแนน
ผวจยใชวธการแสดงระดบของคะแนนเฉลย (Mean) พจารณาจากคะแนนของค าตอบแลว น ามา
แบงเปนอนตรภาคชนของคะแนน ก าหนดเปน 5 อนตรภาคชน (กลยา วานชยบญชา. 2545:27) โดยมเกณฑ
การแปลความหมายของระดบการรบรของกลมตวอยางตอความรบผดชอบตอสงคม
คะแนนเฉลย ระดบความคดเหน
4.21 – 5.00 มากทสด
80
3.41 – 4.20 มาก
2.61 – 3.40 ปานกลาง
1.81 – 2.60 นอย
1.00 – 1.80 นอยทสด
81
บทท 4
ผลการวจย
การศกษาในครงน เรอง แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยว
เชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
วตถประสงคของการวจย
1. เพอจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรหลกการทองเทยวอยางยงยน
2. เพอศกษาความสมพนธปจจยการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในประเทศไทย ตอ
หลกการทองเทยวอยางยงยน
3. เพอศกษาความสมพนธปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ตอหลกการทองเทยว
อยางยงยน
ผวจยไดน าเสนอผลการวจย โดยน าเสนอผลการวเคราะหขอมล เปน 4 สวน ตามล าดบ ดงน
สวนท 1 ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ สมภาษณ แนวคดแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนา
ธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม
หลกการทองเทยวอยางยงยน คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค และการปฏบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
สวนท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน ประกอบดวย
สมมตฐานท 1 หลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data
82
Reduction
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
สมมตฐานท 5 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 6 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถน
สวนท 4 ขอเสนอแนะจากผตอบแบบสอบถาม เกยวกบแนวคดและแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอ
พฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
สวนท 1 ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ เกยวกบแนวคดแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนา
ธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
พอ.ดร. นาฬกอตภค แสงสนท
ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ
อพท. (12/3/2559)
นยามดานการทองเทยวเชงสรางสรรค ในมมของอพท.
เปนแนวคด (Concept) ทางสงคมวทยา เนนชมชน ใหชมชนในแหลงทองเทยวมความภมใจทจะ
น าเสนอแหลงทองเทยว ซงชมชนเปนเจาของบาน เจาของแหลงทองเทยว มความภมใจทจะน าเสนอแหลง
ทองเทยวในชมชน และเปนคนน านกทองเทยวเขามาแลกเปลยนเรยนรในแหลงทองเทยวนนๆ ซง
ความสมพนธระหวางนกทองเทยวกบคนในชมชนใหเหมอน เพอนมาเยยมบานเพอน มประสบการณตรงทได
จากการลงมอท า ซงสรางสรรคตวของนกทองเทยวเอง
การด าเนนงานของอพท.
83
การท างานของบคคลากรเพอชมชนอยในการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม (DNA) ของคนอพท.ทก
คนอยบนหลกการคด วางแผน ปฏบต รบผดชอบ และเปนประโยชน ซงการมพนฐานองหลกการของการ
ทองเทยวอยางยงยน ใน 3 มต คอ สงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม โดยท าการสงเสรมใหคนในชมชน
ตระหนกถงความส าคญดงกลาวดวย ซง Government Securities Clearing Corporation (GSCC) ใหเปน
ตวแทนการฝกอบรมหลกสตรการทองเทยวอยางยงยน มการประสานความคดอยางสรางสรรค (Co-creation)
เปนการด าเนนงานแบบประชารฐ แตละแหลงกปรบรปแบบตางกนไปตามแตละพนทพเศษในการก ากบดแล
เชน เกาะชาง มกจกรรมปลกปาชายเลน (GIZ ของเยอรมนใหการสนบสนน) การใหความส าคญเรองการ
ทองเทยวเชงนเวศน มกจกรรมเกยวกบการทองเทยวทลดการปลอยกาซคารบอน (Low carbon Tourism)
กจกรรมเรองสงแวดลอม ขจกรยานชมเมองทพทยา กจกรรมทศรสชนาลยและก าแพงเพชรชวงบาย 2-3 อยา
อยในโรงแรมมาชมเมองดกวา การกนอาหารพนเมองลดการขนสงอาหารจากทอน
การสงเสรมดานเศรษฐกจ การทองเทยวโดยชมชน (Community-Based Tourism: CBTT) ใหแนวการ
สนบสนน เกยวกบการจะประกอบอาชพอะไรควรไดรวมรบผลประโยชนจากการทองเทยว นกทองเทยวและ
ชมชนมความสขรวมกน จงจะเปนการทองเทยวอยางยงยน ซง GSCC ใหมการด าเนนงานทกระทบตอ
สงแวดลอมนอยทสด และมประโยชนตอชมชนและวฒนธรรม
การทองเทยวเชงนเวศนในชมชน
อพท. ชวยเปนตวกลางวาชมชนอยากไดอะไร มการทองเทยวโดยค านงถงความรบผดชอบตอสงคม
(CSR Package) เชน นกทองเทยวสนใจบ าเพญประโยชนกมาชวยกนสรางฝาย มจดอบรมการท าบญช
ครวเรอน การอบรมดานการตลาด การท ากจกรรมเชงนเวศนทนาสนใจอกอยางทนาสนใจ เชน การยงลกไมท
เขาชจน วดปาสรวฒนวสทธ การลองแกงเกบขยะ ปนเขาเกบขยะทภกระดง ซงมการประสาน สงเสรม และ
สนบสนน การน าชวตปกตของชมชนทดเหมอนแบบไมมอะไร แตมเอกลกษณในชมชนมาน าเสนอให
นกทองเทยวมาเรยนร การปลกตนไมในโรงแรม ทพก การสงเสรมการลดใชพลงงานเชนถอดปลกตเยนใน
หองพกทยงไมมนกทองเทยวเขาพกออกกอน การปลกปาชายเลน บางทขอมการเลอกปลกในททถายรป
ออกมาสวย แตเปนพนทปลกซงไมเหนผลเทาทควร ซงควรปลกในททเหมาะสมนาจะดกวา การไดรบการ
รบรองจากองคกร (Thailand International Certified Assesment Co. Ltd.: TICA) คอ มการบรหาร
จดการสงแวดลอม เปนการจดการกจกรรมทกอยางในองคกร เพอไมใหเกดผลกระทบดานสงแวดลอมทงดาน
84
การใชทรพยากร และการเกดมลภาวะจงเปนสงทด ชมรมการทองเทยวและผจญภยจะพฒนาเสนทาง
ทองเทยว 6+2 (นกทองเทยวไทย+นกทองเทยวตางประเทศ) โดยมหลกการของผประกอบการสเขยว ทวรส
เขยวการทองเทยวสเขยว เชน เสนทางการทองเทยวชะลอวย อพท.จะตองการนตวาชมชนจะไดประโยชนจาก
เสนทางใหมๆ น สามารถเกบเกยวรายไดได ซงอพท. จะตองท าชมชนสเขยวเพอรอรบผลประโยชนจาก
เสนทางสเขยวน ในสวนของส านกพฒนาธรกจชมชน เชน ชมชนเชยงคานท าแตผาหมนวม มการสาธตให
นกทองเทยวดวย กเขาไปชวยแปลงผาหมนวมเปนอาสนะพระ การประสานการชวยเหลอจาก Thai Smile
ฟรเรองการขนสงเมดแมคคาเดเมยมาใสหบหอเพอขาย ให อพท.ท ากจการเพอสงคม (Social Enterprize)
ซงตองมการท าตอในรปแบบแผนการท าธรกจ (Business Model) ซงตองท าใหได ยนอยได
เรองการสรางกระเชาทภกระดงอพท. ท าอะไรถงไหนแลว
ตอนนก าลงเขาครม.อย ใหกระทรวงทรพยน าไปพจารณาอพท.ศกษาจดท าขอมลวจยใหไปหมดแลว
ท าแผนโครงการให ท าอตราผลตอบแทนภายใน (Internal Rate of Return : IRR) คอ การประเมนวา “การ
ลงทนใหอตราผลตอบแทนเทาใด” ท าการประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Impact
Assessment; EIA) หมายถง การประเมนผลกระทบจากโครงการพฒนาทจะมตอสขภาพหรอความสมบรณ
ของสงแวดลอมทงทางบวกและทางลบ EIA ใหแลว ผลออกมาเปนบวก แตกมขอหามหลายอยางเชน หาม
ขยายเสนทางเพม หามเอารถขนไป ลดนกทองเทยวพกคางคน ซงเปนททราบกนดวาประเทศมปญหาเรอง
การบงคบใชกฏหมาย ถงแมมแผนทดแตไมท าตามกไมด
ปญหาและอปสรรคของการท างานดานการทองเทยวเชงสรางสรรค
อพท.เปนหนวยงานการบรหารจดการเชงพนท (Area Base) ดแลพนทแค 6 แหง 7 จงหวด
ประชาชนทวไปจะไมคอยรจก แตคนคาดหวงและเขาใจวาท าทวพนทประเทศไทย ซงอปสรรคมาจากภายนอก
ทคนไมเขาใจเพราะคดวาไปท างานซ าซอนกบททท. อพท.เปนอปทาน (Supply) ท างานแบบนโยบาย
สาธารณะ (Public policy) อพท. เปนหนวยเคลอนทเรว พฒนาเปนตนแบบ มาศกษาดงานแลวน าไป
ประยกตใชกบพนทตนเอง ไมใชใหอพท.ไปท าทวประเทศ เพราะเปนหนาทของกระทรวงการทองเทยวและ
กฬา และตอนนคดวาคงจะไมขยายพนททตองดแลหรอขยายงานเพมไปกวาน แตกคงตองขนอยกบความ
เหนชอบคณะรฐมนตร แตกมแผนเสนอเปน 7-8 พนท เพอจะไดบรณาการใหสอดคลองกบกระทรวงฯ เพราะ
85
ประกาศเปนโครงการ (Cluster) ไปแลว เชน อารยธรรมลานนาทอพท. ยงไมมพนทพเศษท เชยงแสน
เพชรบร ประจวบฯ ชมพร ระนอง อพท. อยากประกาศพนทหวหน ชะอ า เพอตอบโจทยการเปนตวแทนในแต
ละโครงการ (Cluster) ของแตละพนท ถากระทรวงประกาศอสานใตเพม เชน สรนทร บรรมย ศรสะเกษ
อพท.คงตองไปหาเพมมาอกแหง ซงชมชนขอบๆ ของพนทพเศษกอยากใหรวมพนทของเขาเขาเปนพนทพเศษ
ดวย เพราะเหนซงผลงานและประโยชนทเกดขน อพท.อยในสวนดานอปทาน (Supply Side) สวนททท.อยใน
สวนดานอปสงค (Demand Side) ซงท าแคการตลาดและประชาสมพนธ อพท.มงบประมาณรอยกวาลาน แต
กพร.มการวดผลงานอยางหนงจาก KPI ได 5 เตม 2 ปซอน ซงผลงานกบงบประมาณยงไมสมดลกน ซงปญหา
(ภายใน) ยงม มแตอปสรรค (ภายนอก) อยางเดยว การจดสรรคงบประมาณไมสอดคลองกบความเปนจรง
เรองสดทายคอ นโยบาย เมอมการปรบเปลยนรฐบาลมแนวทางตางกน บางครงวางแผน เตรยมบคคลากร ไว
แลว เมอมการเปลยนแปลงการปกครอง นโยบายกเปลยนท าใหเจาหนาทท างานล าบาก ซงอพท. ตองท าตาม
นโยบายของส านกนายกรฐมนตร อยางไรกตามตองเรยนรทจะอยใหได
แนวโนมตอไปของธรกจทองเทยว
อพท.เขาไปชวยภาคธรกจในหลายๆ เรอง เชน การจดการน าเสย การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ
การก าจดขยะในโรงแรม เพอลดคาใชจาย สวนททท. ท าเรองการเพมรายได ท าการตลาด ใหในรปแบบตางๆ
อพท. เพมศกยภาพของชมชนและพนทใหเขาเกบเกยวรายไดทางการทองเทยวใหมากขน เชน รร. Six Sense
มนโยบายรบคนในชมชนเขาท างาน 30 % เปนพนกงาน แตความเปนจรงรบได 3 % เพราะความรของ
บคคลากรในพนทไมสอดคลองกบธรกจ อพท.จงตองจดการฝกอบรมใหจนสามารถเขาท างานได เชน เปน
แมบานของโรงแรม และต าแหนงงานงายๆ ตวชวดคอคณภาพ ความอยดมสขของคนในชมชน ตวชวด คอ
อตราการจางงาน คณภาพชวต ความเปนอยของคนในพนทดขน เกณฑความอยดมสขอยทรอยละ 60-70 ซง
การด าเนนการบางอยางใหคนในชมชนมคณภาพชวตดขน บงคบคนในชมชนไมได เพราะบางเรองขดกบความ
คนชนของเขา ถงแมเราจะมแนวทางทจะพฒนาขนเปนรอยละ 80 เพราะบางทเขาไมอยากท ากคอไมท า บางท
การท าผดบางอยางในพนทกพอมเกดขนบางเพราะเพอชวตอยรอด เหมอนกบวาถาเขามปจจย 4 ครบถวน
แลวเขาจงจะไปใสใจสงแวดลอม ขนบธรรมเนยม ประเพณ ประชาธปไตย ความยงยนจะเกดขนเมอเขาไมเอา
ทรพยากรธรรมชาตไป อางเหตผลสนนสนนในการใช (Justifly) การดความคดสรางสรรค (Creativetivity)
จากญปนคนไทยสได แตยงคงตองผานความจ าเปนขนพนฐาน หาคาครองชพใหไดกอน ดานการทองเทยว
อพท.ท าโครงการมรดกโลกกนได โดยเซนตบนทกความเขาใจ (Memorandum of Understanding : MOU)
86
กบ UNESSCO เพอฝกอบรม (Train) มคคเทศน ทไดการรบรอง (BATCH) จาก UNESSCO เพอการนตวา
รายไดจะเพมขน 3 เทา ใน 1 ป ม 20 คนแลว ซงจะไดใบมคคเทศนสน าตาล จากกรมการทองเทยว คอมองค
ความรเรองการบรหารจดการมรดกโลก การบรหารจดการการทองเทยว ใชภาษาไดด เดกดเหมอนเปน
ผเชยวชาญ (Specialize) ในพนทจะเหนไดวาอาชพนมรายไดทด ไดอยกบครอบครว ท าอยกบสงทพวกเขา
ภาคภมใจ
การประสานความรวมมอกบหนวยงานอนๆ
อพท.มนยามขอหนงคอ ประสานทกภาคเพอจดการการทองเทยวอยางยงยน และมการรวมงานกบ
Earth Check (Australia) มการเซนต MOU กบใบไมเขยว โดยมโรงแรม SMEs ทอพท.อยากสงเขาประกวด
มากกวาเพอใหไดการรบรองจากใบไมเขยว ซงในโรงแรมใหญเขากไดมาตราฐานอนๆ กนไปแลวซงใบไมเขยว
ชวยมารบรองเปนหลกฐาน (Certify) ใหดวย ซงใบไมเขยวเขากจะมผลงานทมคนสนใจเขารวมโครงการ เชน
โรงแรมทเกาะลาน นาน เกยวกบการทองเทยวแบบลดการปลอยคารบอน (Low carbon tourism) การ
สงเสรมสนบสนนกบองคตางๆ ในการใหคาใชจายการท าวจยในพนทพเศษ แตกตองเปนหวขอทอพท. ตองการ
และในเงอนไขอนๆ ดวย การเผยแพร การสงเสรม สนบสนน การไดแลกเปลยนเรยนรกบนกวจย การวจย
และงานเชงวชาการถอเปนสงทมคณคามาก ตอไปคอจะท าอยางไรใหคนคดวาเมอนกถงการทองเทยวอยาง
ยงยนใหนกถงอพท. อยากใหนกวจยสนใจท าเรองการพฒนาธรกจ (Business development) มากขน หรอ
ในพนทพเศษจะพฒนาเปนธรกจไดอยางไร ซงผลการท าทออกมาอาจไมไดกอใหเกดร ารวยมาก แตสามารถท
จะเลยงลกนองได เพราะไดท าในสงดๆ การรวมงานกบปตท. กยงมอยตอเนองสม าเสมอทพนทสโขทย
ก าแพงเพชร
แนวโนมและการวางแผนงานการทองเทยวในอนาคต
การหาคนทเปนกจการเพอสงคม (Social Enterprise (SE)) มาเตมเตมให ไดท าสงดๆ คนส
สงแวดลอมและสงคม การรวมมอกบองคกรธรกจขนาดใหญบางครงเขาไมมองวาชมชนเปนคคา เขามองวา
87
เปนการท า CSR ของเขา มองวาเปนการอนเคราะหสงเคราะห เหมอนการท าเพยงครงเดยว (One time
event) แคชวงเดยว อยากใหมองในฐานะทเทาเทยมกน ตองดความตองการของคนในชมชนจงจะเกดความ
ยงยนได การไดรบการชวยเหลอจากภาคธรกจกมหลายอยาง เชน การขนสงเมดแมคคาเดเมยโดยสายการบน
การใชผาฝายทอมอในโรงแรม และรานอาหาร การใชน าออยเปนเครองดมตอนรบ (welcome drink) คนใน
ชมชนยงไมเขาใจกจการเพอสงคม (Social Enterprise) เชน ชาวบานมการทอผาไหมจะขาย 4,000 บ. อพท.
แนะน าวาถาเกบไวขายในอก 3-4 เดอนขางหนาในงาน OTOP จะขายไดราคาดกวานมาก แตชาวบานอยาก
ขายตอนนอยากไดเงนตอนน ซงกไปบงคบเขาไมได อยางไรกตามอพท. กไดประสานกบหนวยงานอนๆ เพอ
ชวยพฒนาผลตภณฑใหดขนดวย เพราะทผานมาผลตภณฑของชมชนยงไมสอดคลองกบความตองการของผซอ
เชน การพฒนาไมใหผาไหมสตก สสนและลายผาของผาไหมทเปนทตองการของผใชในปจจบน อพท. ไดเชญ
ผทรงคณวฒนกวชาการจากกระทรวงและสวนงานตางๆ ไปใหความร ในดานตางๆ เชน การออกแบบ การ
ปรบเปลยนรปแบบผลตภณฑใหใชงานไดหลายอยาง แตบางครงเงนกไปตกอยทผประกอบการทน าผลตภณฑ
ไปประยกตเปนรปแบบอน อพท.ไดมการประสานความรวมมอในการกระจายสนคา เชน การตงขายในโรงแรม
สายการบนบางกอกแอร ซงกยงเปนเรองทท าไดไมยาก อยางไรกตามการทองเทยวเชงเกษตรยงเปนเรองทท า
ไดยาก อพท. ยงคงพยายามหาความรวมมอตอกจการเพอสงคม (SE) เพอเตมเตม แนวโนมความสนใจขอ
งอพท.ตอไปขางหนา นาจะใหความส าคญกบการพฒนาธรกจบรการดานการทองเทยว (การทองเทยวไมตอง
ใชความช านาญ งานเกยวกบการทองเทยวใชแคความรสกด กท าได) การทองเทยวเชงพทธศาสนา คนท
ด าเนนการสถานปฎบตธรรม ธรกจบรการ การทองเทยวเชงบ าเพญประโยชน การท างานวจยในเรองตางๆ ลง
ลกในแงคด เกรดความร (How to) กระบวนการมสวนรวม
ดร. ประเสรฐ สอนสถาพรกล ผอ านวยการส านกงานมรดกโลกทางธรรมชาต กรมอทยานแหงชาต สตวปา
และพนธพช
การประสานความรวมมอกบททท.
ททท.จะมองภาพรวมของประเทศ การด าเนนงานแผนตางๆ กตองไปสอดรบกบแผนยทธศาสตรการ
ทองเทยว 2558-2560 เกยวกบเรองการทองเทยวสเขยวกบการพฒนาสงแวดลอมตางๆ ซงการจดการวางแผน
ยทธศาสตรดกตองเชญหนวยงานทเกยวของมารวมประชมเสวนา เพราะการจดยทธศาสตรการทองเทยวท า
88
องคกรเดยวไมไดจะตองบรณาการรวมกน เชน กรมปาไม กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช กระทรวง
วฒนธรรม สวนงานตางๆ องคกรทเกยวของ มารบทราบแผนรวมกน หนวยงานอนจะตองออกแบบแผนยทธ
ศาสตรรองรบแผนหลกตอไป ผดแลพนอทยานฯ ตองมบรบทอะไรบาง มการประสานงาน ประชมรวม สงการ
เพอจะบรณาการทองเทยวสเขยวไปพรอมๆ กน ซงตองมแผนหลกการจดการ มจดประสงคหลกของหนวยคอ
ในการปกปองคมครองพนทเพอเปนแหลงเรยนรศกษาวจย และทองเทยวพกผอนหยอนใจ การบรณาการ พ.ศ.
2559-2563 ม 4 ยทธศาสาตร คอ
1. การคมครองดแลรกษาทรพยากร 2. การคมครองดแลอยางยงยน 3. การวจยพฒนา 4. การบรหารจดการ
ภายใตการพฒนาแหลงทองเทยว และมกลยทธยอย เชน การปองกน การอนรกษสงแวดลอม การสอความเหมาะ การพฒนาแหลงทองเทยว เอกชนชมชนทองถนเขามารวมพฒนาแหลงทองเทยว ภายใตการพฒนาดแลการทองเทยว
มการศกษาวจย
ควรมการศกษาวจยยอย เชน ส ารวจความพงพอใจ ดานทพกการใหบรการ แหลงเรยนรการทองเทยว
เนนการฝกอบรม เจาหนาท เรองการทองเทยว ในดานบรการ การใหความร
มการเชญชมชนผประกอบการมาอบรม
มควมจ าเปนอยางยงทจะเรยกประชมมาบรณาการรวมโดยเฉพาะอทยานฯ ทางทะเล มารบทราบ
ขอจ ากดการทองเทยว มการก ากบดแลอยางไร การสรางการตระหนกในการมาทองเทยวใหทงนกทองเทยว
และผประกอบการ ชมชนรบทราบ
การตอบรบและการยอมรบของชมชน
89
การตอบรบ ยอมรบชมชนในพนท เพราะถอวาเปนกตกาสงคม บรบททเขมงวดคอใหดแลระมดระวง
แหลงทองเทยว พนททไมควรไป การไมท าลายทรพยากร เชน เกบปลาดาว ปะการง พช
เพราะผประกอบการท าธรกจจากอทยานฯ ตองคอยสอดสองดแลตกเตอนนกทองเทยวมประชมทกฤดการ
ทองเทยว ใหผประกอบการมาพดคยกนในระเบยบ ขอจ ากด อาจมการเพกถอนใบอนญาต ถาไมปฏบตตาม
เชน อทยานฯ สมลน สรนทร แตเนองจากก าลงเจาหนาทมไมมากกจะเปนแบบสมตรวจ ดงนน จงตองสราง
เครอขายชวยกนสอดสองดแล เพราะถาทรพยากรหมดไปกตองกระทบตอธรกจของเขาดวย ถารกษา
ทรพยากรไวไดดการทองเทยวกจะมความยงยน
อทยานฯ ทางบกไดรบความนยมท ารายไดนอยกวา ท าอยางไรจะพฒนาใหไดรบความนยมมากขน
กตองยอมรบความจรงทวาอทยานฯ ทางทะเลมมต ความโดดเดน ความสวยงามมากกวา สรางความ
ตนตาตน ใจ ความสนใจของนกทองเทยวจงมมากกวา ทมาทองเทยวทางบกกมาดความสมบรณของ
ทรพยากรธรรมชาต มาผจญภยกน ซงในแตละอทยานฯกมการจดเกบคาบตร มการจดสงใหสวนกลางและม
สงคนเพอบรณะฟนฟพนท ซงหวหนาอทยานฯ สามารถน าไปใชปรบปรง ดแล พฒนาพนทได และกยงมการ
ใหเขยนโครงการของบประมาณเพมเตมไดจากแตละจงหวด และอบต. ซงจะมการพจารณาเปนกรณไปตาม
ความจ าเปน ขนอยกบความรบผดชอบและความใสใจสนใจของหวหนาอทยานฯ แตละแหงเปนส าคญ
การใหรบรรบทราบนโยบาย
มการเชญหวหนาอทยานฯ ทง 150 แหง ใหมาประชมรบทราบกรอบนโยบาย สวนการผลตสอตางๆ
เพอเผยแพรใชงบประมาณสงไมสามารถท าไดอยางเอกชน แตกจะมบางในงบประมาณดานการนนทนาการ
และสอความหมาย มการสงการในพนท ใหแตละอทยานฯ ไดรบรรบทราบ วาเปนเรองการทองเทยว ซงการ
ผลตสอตางๆ กจะไดจากททท. เขามาชวย ทกยงคงสอดวยการใชธรรมชาตสวยงาม
การพฒนาบคคลากรดานการสงเสรมการทองเทยว
90
บคคลากรจะไมคอยไดไปดงานตางประเทศ แตจะมการจดอบรมใหจากองคกรตางๆ ชวยกนในสวน
อทยานฯ เปนงานเฉพาะกจเกยวกบอบรมเฉพาะสวนงาน เชน การกภย การชวยเหลอ การใชภาษา การ
บรการ ซงท าไดปละไมกครง ซงภาระกจหลกคอ ปกปองคมครองทรพยากรธรรมชาตจะไดงบฯ มาก แตการ
ประชมสมนา อบรมเกยวกบดานการทองเทยวจะเปนภาระกจรอง ซงสวนใหญททท. จะเปนผจดและเชญเขา
รวม กจะไดทกมตมากกวา ซงเปนการสรางบรบทการท างานรวมกนอยางลงตว นโยบายลาสดทนาสนใจจาก
กระทรวงฯ มเรองอทยานฯ สเขยว (Green Nationnal Park) มเกณฑการวด 3 ขอ คอ 1. การจดการดาน
สงแวดลอม 2. การมสวนรวมของชมชน 3. การสงเสรมการเรยนรทางธรรมชาต ดวาอทยานฯ ไหนมความโดด
เดน และจะมคณะกรรมการประชมวาอทยานฯ ไหนเขาเกณฑ กจะมการประกาศตอไป ซงกจะเปนการ
ยกระดบใหมความโดดเดนขนได
การจดท าของทระลกในอทยานฯ ตางๆ
เปนมเฉพาะอทยานฯ ขนาดใหญ และทมนกทองเทยวจ านวนมาก เชน ทเขาใหญ ซงกตองเปนการ
ลงทนทมาก และกไมใชภาระกจหลก ซงกมกฏระเบยบ ขอจ ากด ขอบงคบมาก นกทองเทยวสวนใหญมาแคชม
ธรรมชาตสวยงาม จะเนนทการคมครองดแลทรพยากรธรรมชาต สถานททองเทยวมากกวาการทองเทยว อาจ
มการสรางเสนทางศกษาทางธรรมชาตมากขนได ในตางประเทศอาจจะใหมการจดซอจดจางท าของทระลก
หรอการสมปทานทพกได เชน ประเทศมาเลเซย กจะใหมการสมปทานกอสรางทพกในอทยานฯ ได แตของ
ไทยยงไมมการใหเอกชนมาด าเนนการ ซงปจจบนความสะดวกสบายของทพกยงไมดเทาทควร แตกจะมความ
ใกลชดธรรมชาตมากกวา อทยานฯ บางแหงจะเกาและทรดโทรม จากการปลอยปะละเลย ซงเปนขอเสย
หวหนาอทยานฯ จงตองมความกระตอรอรน ทจะปรบปรงดแล ซงจะตองน าเงนรายไดไปปรบปรงดแลใหด ซง
จะตองมการก าชบใหตดตาม แตในทางทะเลบางแหงถงแมไมพกทอทยานฯ แตรายไดกมมาก เพราะกมการ
จดเกบคาเขาจากบตรผาน ซงกใหนกทองเทยวเขามาใชประโยชนในบางพนทไดในระดบหนง แตในพนทท
เปราะบาง (Core Area) กยงพอเขามาไดแตตองมเจาหนาทน าไป บางชวงเวลา เชน ฤดมรสม กจะมการปด
เกาะ เพอใหปะการงฟนฟ บางพนทมปะการงฟอกขาว ซงตองใชระยะเวลาดแลรกษานานอาจ 2-3 ป ซง
อทยานฯ ทางบก จะเปดใหทองเทยวไดนานหนอย
การประสานความรวมมอกบองคกรตางประเทศ
91
มการเซนตบนทกขอตกลง MOU ในภาพรวมไมไดเนนเพอการทองเทยว เชน Great Smokey
Mountain National Park (USA.) กบ อทยานฯ เขาใหญ ทมลกษณะทางกายภาพ และภมทศนคลายกน
แตทนนมนกทองเทยวปละประมาณ 10 ลานคน แตไทยมประมาณ 2 ลานคน ซงรฐมนตรไปดงานมาแลวได
ประสานความรวมมอใหเขาสงเจาหนาทมาชวยวเคราะหท าแนวทางพฒนา วาไทยควรจะท าอยางไรใหเขาใหญ
มการพฒนาไปสระดบสากล (World Class) และมการดงานทประเทศเกาหล ในดานการจดการโดยภาพรวม
เชน การอนรกษ การบรหารจดการ การบรการดานการทองเทยว การศกษาวจย การมสวนรวมของชมชนใน
ทองถน
องคกรเอกชนและภาคธรกจ
องคกรมาชวยดานการอนรกษดานตางๆ เชน NGO WWF และWCM มาชวยอบรมเจาหนาทให
ภาคธรกจมาท า CSR แตกจะเปนแคชวงๆ ระยะสน ยงไมมแผนโครงการทยงยน อยากใหมการจดท าโครงการ
ระยะยาวทยงยน ความเปนขาราชการจงมขอจ ากดในการประสานขอความชวยเหลอไปยงภาคเอกชนกอน จะ
เปนในรปแบบการตงรบ ชวยเหลอ สนบสนน ใหความรวมมอ อ านวยความสะดวกแกองคกรภาคธรกจ
มากกวา มมมองของขาราชการบางคนเหมอนเปนการไปเพมงาน และกยงขาดการเชอมตอ ประสานงาน
การจะท าใหนกทองเทยวมาทองเทยวเชงสรางสรรค
กรมอทยานฯ คงจะบอกไดแตจดมงหมาย (Destination) ในการศกษาธรรมชาตในเสนทางตางๆ แต
การสรางความตระหนกยงไมคอยม คงจะตองเพมในจดน ซงกเปนปญหามาจากการขาดแคลนในเรองของ
บคคลากร เพราะเปนเจาหนาทพทกษปาโดยเฉพาะพนทเปราะบาง พนทอนตราย ทเนนภาระกจหลกของการ
ปกปองดแลพนทอทยานฯ ยงไปไมถงการเสรมสรางความรความเขาใจในการทองเทยวเชงสรางสรรคแก
นกทองเทยวหรอแมกบเจาหนาทเอง การขาดบคคลากรทมความรความสามารถ การขาดอาสาสมครเพราะ
อปนสยคนไทยตางจากชาวตางประเทศในการท าดวยใจ ท าดวยความทมเท เราไมมเงนคาจางให ไมม
ผลประโยชนให เชน ทเขาใหญมเจาหนาท 400 คน กไดไดแบงมาดแลนกทองเทยวสวนหนงแลว กท าใหงาน
ลาดตะเวนดแลปกปองพนทซงเปนภาระกจหลก มเจาหนาทไมเพยงพอ เชน แกงกระจานมพนท 2 ลานไร แต
มคนดแลแค 4 คน ภายใตงบประมาณทจ ากด คงตองจดสรรคจดการตรงนใหคมคาทสด เกดประโยชนสงสด
ในการเปนแหลงเรยนรทางธรรมชาต และแหลงพกผอนหยอนใจ ทเขาใหญในชวงฤดการทองเทยว (High
Season) มนกทองเทยวไมต ากวา 30,000 คน ซงกมเจาหนาทไมพอเพยงในการดแลนกทองเทยว
92
การท ากระเชาขนภกระดง
อตลกษณของภกระดงคอการเดนขน 10 กโลเมตร เพอชนชมธรรมชาตอยางใกลชดและสรางความ
ภาคภมใจ บางคนคดวาท าไมไมเปดโอกาสใหคนทกเพศทกวยเขาถง แตในมมของนกอนรกษ ในฤดการ
ทองเทยวปกตทผานๆ มา เคยมนกทองเทยวมากถง 1 หมนคน : วน ซงการรองรบและการบรหารจดการก
ยากมากแลว แตหากมกระเชาขน ความสามารถในการรองรบของพนท (Capacity) จะท าไดยากล าบากมาก
พนททางธรรมชาตทเขาถงไดยากกจะถกท าลาย ซงการฟนฟทางธรรมชาตท าไดยากและใชเวลานานสรางแลว
คมคาไหม จะจ ากดปรมาณคนเขามาไดไหม กฏ ระเบยบขอบงคบ จะควบคมไดแคไหนเพราะจ านวนเจาหนาท
มจ ากด การบรหารจดการเรองตางๆ ความงดงามตามธรรมชาตทนกทองเทยวจะไดเหนกหมดไปเพราะเหนแต
คน ควรใหนกทองเทยวสมผสกบความสวยงามตามธรรมชาตอยางใกลชดแลวน าไปบอกตอถงความสวยงาม
ความประทบใจดกวา
อยากฝากอะไรถงผเกยวของ
เจาหนาทเมอไดมการคดกรองเขามาแลวจะมการอบรมเพมเตมในเรองตางๆ อยากใหบคคลากร
เรยนรเรองตางๆ และน าไปใชใหมประสทธภาพ
ส าหรบนกทองเทยวควรตระหนกรถงความส าคญของทรพยากรทางธรรมชาต ปฎบตตนใหอยในกฏ
ระเบยบตางๆ ชวยกนอนรกษ รกษาไวใหเหลอถงคนรนหลงตอๆ ได ชนชมบาง อยาท าลาย และเมอมาเหนซง
ความสวยงามแลวควรจะพดตอ
การปฎบตของผทอยในชมชนควรมมาตราฐานเพอรองรบนกทองเทยว ทงการซอ-ขาย และรวมมอกน
พฒนาในการทองเทยวดานตางๆ ซงคนในชมชนกจะไดประโยชนจากการทองเทยวดวย
แมวานโยบายและงบประมาณจะใหความส าคญกบการปองกน ดแล รกษาทรพยากรธรรมชาต แตก
เหนวาทางอทยานฯ ควรจะมการเพมศกยภาพทางการทองเทยวในดานตางๆ ใหเปนรปแบบการทองเทยวเชง
สรางสรรค เชน การเพมเสนทางศกษาธรรมชาต การพฒนาบางพนทเสนทางประวตศาสตรทมในอทยานฯ
ดวย ซงทงนกตองขนอยกบหวหนาอทยานฯ ทตองมความใสใจและกระตอรอรน เพอพฒนาในงบประมาณท
93
จะใชใหเกดประโยชนและมประสทธภาพสงใหได อยางไรกตามเรองการประชาสมพนธผานสอตางๆ ยงไมด จง
ควรจะปรบปรงแกไขใหดขน
สวนท 2 ผลการวเคราะหขอมลผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย
ตารางท 4.1 ความถและรอยละจ าแนกตามการท างาน
ปจจย ความถ รอยละ
ภาครฐ 136 34.0
ภาคเอกชน 104 26.0
ธรกจสวนตว 102 25.5
อนๆ 58 14.5
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามการท างาน แบงเปน 4 กลม ซงการท างานในภาครฐมมากทสด คอ ภาครฐ รอยละ 34 และนอยทสดคอ อนๆ มรายละเอยดดงตาราง
94
ตารางท 4.2 ความถและรอยละจ าแนกตามเพศ
ปจจย ความถ รอยละ
ชาย 189 47.3
หญง 211 52.8
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามเพศ แบงเปน 2 กลม ซงเพศทมมากทสด คอ เพศหญง รอยละ 52.8 และนอยทสดคอ เพศชาย มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.3 ความถและรอยละจ าแนกตามอาย
ปจจย ความถ รอยละ
นอยกวา 30 ป 143 35.8
31-40 ป 147 36.8
41-50 ป 75 18.8
มากกวา 50 ป 35 8.8
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามอาย แบงเปน 4 กลม ซง อาย 31-40 ป มมากทสด
คอ รอยละ 36.8 นอยทสดคอมากกวา 50 ป มรายละเอยดดงตาราง
95
ตารางท 4.4 ความถและรอยละจ าแนกตามการศกษา
ปจจย ความถ รอยละ
ต ากวาปรญญาตร 116 29.0
ปรญญาตร 247 61.8
ปรญญาโท 36 9.0
ปรญญาเอก 1 .3
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามระดบการศกษา แบงเปน 4 กลม มมากทสด คอ
ระดบการศกษาปรญญาตร รอยละ 61.8 นอยทสดคอ ปรญญาเอก มซงรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.5 ความถและรอยละจ าแนกตามรายไดตอเดอน
ปจจย ความถ รอยละ
ต ากวา 15000 บาท 120 36.5
15000-25000 บาท 146 30.0
25001-35000 บาท 83 20.8
35001-45000 บาท 28 7.0
45001 บาทขนไป 23 5.8
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามรายไดตอเดอน แบงเปน 5 กลม ซงมมากทสดคอ ม
รายได 15,000-25,000 บาท รอยละ 51.2 นอยทสดคอ มรายไดต ากวา 45,001 บาท มรายละเอยดดงตาราง
96
ตารางท 4.6 ความถและรอยละจ าแนกตามสถานภาพ
ปจจย ความถ รอยละ
โสด 215 53.8
สมรส 179 44.8
อนๆ 6 1.5
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามสถานะภาพ แบงเปน 3 กลม มมากทสดคอโสด รอย
ละ 53.8 นอยทสดคออนๆ มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.7 ความถและรอยละจ าแนกตามผรวมเดนทางมาทองเทยว
ปจจย ความถ รอยละ
มาคนเดยว 23 5.8
มากบคนรก 67 16.8
มากบครอบครว 133 33.3
มากบเพอน 177 44.3
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามผรวมเดนทางมาทองเทยว แบงเปน 4 กลม มมาก
ทสดคอ มากบเพอน รอยละ 44.3 นอยทสดคอ มาคนเดยว มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.8 ความถและรอยละจ าแนกตามระยะเวลาทมาทองเทยว
97
ปจจย ความถ รอยละ
1-2 วน 315 78.8
3-4 วน 72 18.0
5 วนขนไป 7 1.8
อนๆ 6 1.5
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางจ าแนกตามระยะเวลาทมาทองเทยว แบงเปน 4 กลม มมากทสดคอ 1-2 วน รอยละ 78.8 นอยทสดคอ อนๆ มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.9 ความถและรอยละจ าแนกตามประสบการณการทองเทยวเชงนเวศนกอนครงน
ปจจย ความถ รอยละ
เคย 341 85.3
ไมเคย 59 14.8
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางจ าแนกตามตามประสบการณการทองเทยวเชงนเวศนกอนครงน แบงเปน 2 กลม มมากทสดคอเคย รอยละ 85.3 นอยทสดคอ ไมเคย มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.10 ความถและรอยละจ าแนกตามเรยงล าดบตามความชนชอบในสถานททางธรรมชาต
ปจจย ความถ รอยละ
ทะเล 191 47.8
ภเขา 121 30.3
98
น าตก 56 14.0
ถ า 4 1.0
ทงดอกไม 11 2.8
ทะเลสาบ 7 1.8
สงมหศจรรยทางธรรมชาต 10 2.5
รวม 400 100.0
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางสรปไดวาล าดบตามความชนชอบในสถานททางธรรมชาตแบงเปน 7 กลม มความชนชอบในการทองเทยวทะเลเปนอนดบท 1 รอยละ 47.8 นอยทสดคอ ถ า มรายละเอยดดงตาราง
99
ตารางท 4.11 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
การทองเทยวเชงสรางสรรค N Mean Std. Deviation
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค 400 3.32 .794
การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม 400 3.09 .748
มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว 400 3.15 .794
ประสบการณจากการมสวนรวม 400 3.15 .822
มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ 400 3.14 .804
เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม 400 2.99 .883
มโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ 400 3.13 .789
ความเขาใจอยางแทจรงทงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง 400 3.07 .853
จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ 400 3.70 .826
การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง 400 3.57 .788
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางจ าแนกตามความคดเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญมากทสด ใน
ประเดนการจดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ มเกณฑอยในระดบมาก มรายละเอยดดงตาราง
100
ตารางท 4.12 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบการใหความส าคญกบหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
หลกการทองเทยวอยางยงยน N Mean Std. Deviation
การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด 400 3.88 .835
การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย 400 3.79 .834
การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต 400 3.86 .851
การประสานการพฒนาการทองเทยว 400 3.55 .790
การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน 400 3.53 .852
การมสวนรวมของชมชนทองถน 400 3.30 .830
การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ 400 3.31 .788
การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน 400 3.22 .889
การใหเผยแพรขอมลขาวสารใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต 400 3.47 .890
การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรค 400 3.35 .793
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางจ าแนกตามความคดเหนเกยวกบการใหความส าคญกบหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญมาก
ทสด ในประเดนการอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด มเกณฑอยในระดบมาก มรายละเอยดดงตาราง
ตารางท 4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยวในดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
การปฎบตของผอยในทองถน N Mean Std. Deviation
แสดงความเปนมตร 400 3.82 .710
เออเฟอเผอแผตามสมควร 400 3.72 .675
ชวยเหลอเทาทจะชวยได 400 3.74 .750
ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว 400 3.94 .855
101
สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน 400 3.60 .829
งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร 400 4.01 .926
ซอตรงตอนกทองเทยว 400 3.79 .847
ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ 400 3.46 .728
ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว 400 4.02 .881
ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว 400 3.82 .906
ผลการวเคราะหจากกลมตวอยางจ าแนกตามความคดเหนเกยวกบการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยวในดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญมาก
ทสด ในประเดนการชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว มเกณฑอยในระดบมาก มรายละเอยดดง
ตาราง
สวนท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน ประกอบดวย
สมมตฐานท 1 หลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data
Reduction
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
สมมตฐานท 5 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 6 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถน
สมมตฐานท 1 ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรคและตวแปร
องคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ม
รปแบบความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
102
ตารางท 4.14 ผลการวเคราะหตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
และตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยนเพอการพฒนาธรกจการทองเทยว
เชงนเวศน
Variable Estimate Standard Error Critical Ratio R2 P
V25 1.00 - 0.401 ***
V26 1.17 0.089 13.165 0.488 ***
V30 1.37 0.111 12.360 0.675 ***
V31 1.45 0.119 12.266 0.651 ***
V32 1.05 0.105 10.045 0.368 ***
V34 1.00 - 0.235 ***
V35 0.91 0.079 11.710 0.199 ***
V39 1.83 0.204 9.010 0.799 ***
V40 1.57 0.170 9.277 0.655 ***
*** p<0.05
การวเคราะหตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรคและตวแปร
องคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ม
ขนตอนเรมจากการน าตวแปรน าเขาของ ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรคทไดจากกรอบแนวคด จ านวน 10 ตว ซงประกอบดวย ความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยว
เชงสรางสรรค (v24) การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (v25) ความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของ
พนททองเทยว (v26) ประสบการณจากการมสวนรวม (v27) การแลกเปลยนขอมลระหวางกน สงผาน สงตอ
ประสบการณ (v28) การเปนผเขารวมกจกรรมมากกวาผชม (v29) การทนกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพ
ในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (v30) การเขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลต
และผลคภณฑทองถนมประสบการณจรง (v31) การจดจ า/ประทบใจ/เขาใจ (v32) การทองเทยวแบบจ าเพาะ
เจาะจง (v33) และตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจ
การทองเทยวเชงนเวศน จ านวน 10 ตว ซงประกอบดวย การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด (v34) การลด
การใชทเกนจ าเปนและการลดของเสย (v35) การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต
103
(v36) การประสานการพฒนาการทองเทยว (v37) การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน (v38) การมสวน
รวมของชมชนทองถน (v39) การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ (v40) การฝกอบรม
บคคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฏบตแบบยงยน (v41) การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบ
นกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต (v42) การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบ
ประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรคตางๆ (v43) รวมทงสนเปนจ านวน จ านวน 20 ตว มาท า
การวเคราะหตวแปรองคประกอบเชงยนยน ภายใตขอตกลงเบองตนคอ ตวแปรทกตวมความสมพนธกน ตว
แปรทสงเกตไดทงหมดเปนผลทางตรงจาก common factors ทกตว จากนนท าการตรวจสอบความเหมาะสม
ของตววดทวดได โดยดจากคา factor loading ทสงกวา 0.7 และปรบเปลยนความสมพนธของตวแปรน าเขา
เพอให model fit โดยวเคราะหจากคาดชน คาน าหนกองคประกอบ (estimate) ความคลาดเคลอน
มาตราฐาน (S.E.) สมประสทธการท านาย (R2) อตราสวนวกฤต (critical ratio or z-statistics) CMIN Chi-
square/df GFI AGFI RMR CFI Pclose และ RMSEA ตวแปรน าเขาทไมเขาเกณฑจะถกตดออกจากโมเดล
เมอพจารณาอทธพลขององคประกอบตวแปรทสงเกตได ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนว
ทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ซงประกอบดวย ความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
(v24) การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (v25) ความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว
(v26) ประสบการณจากการมสวนรวม (v27) การแลกเปลยนขอมลระหวางกน สงผาน สงตอประสบการณ
(v28) การเปนผเขารวมกจกรรมมากกวาผชม (v29) การทนกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการ
สรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (v30) การเขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลค
ภณฑทองถนมประสบการณจรง (v31) การจดจ า/ประทบใจ/เขาใจ (v32) การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
(v33) พบวาปจจยทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ไดแก การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (v25) ความ
เขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว (v26) การทนกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการ
สรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (v30) การเขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลค
ภณฑทองถนมประสบการณจรง (v31) การจดจ า/ประทบใจ/เขาขาง (v32) ซงมระดบนยส าคญทางสถต
(p<0.05) มคาน าหนกองคประกอบอยท 1.0-1.454 และสมประสทธการท านาย (R2) อยระหวางรอยละ 36.8
ถงรอยละ 67.5 โดยมคา factor loading ของตวแปรทเหลออย เทากบ 1.0 1.17 1.37 1.45 1.06 ตามล าดบ
เมอพจารณาอทธพลขององคประกอบตวแปรทสงเกตได ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจย
หลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ซงประกอบดวย การอนรกษและ
ใชทรพยากรอยางพอด (v34) การลดการใชทเกนจ าเปนและการลดของเสย (v35) การรกษาและสงเสรมความ
104
หลากหลายของทรพยากรธรรมชาต (v36) การประสานการพฒนาการทองเทยว (v37) การทองเทยวทรองรบ
กจกรรมในทองถน (v38) การมสวนรวมของชมชนทองถน (v39) การประสานความรวมมอระหวางสวนงานท
เกยวของ (v40) การฝกอบรมบคคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฏบตแบบยงยน (v41) การใหเผยแพร
ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต (v42) การวจยและตดตาม
ผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรคตางๆ (v43) พบวาปจจยทสอดคลองกบ
ขอมลเชงประจกษ ไดแก การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด (v34) การลดการใชทเกนจ าเปนและการลด
ของเสย (v35) การมสวนรวมของชมชนทองถน (v39) การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ
(v40) ซงมระดบมนยส าคญทางสถต (p<0.05) คาน าหนกองคประกอบอยท 0.91-1.83 สมประสทธการ
ท านาย (R2) อยระหวางรอยละ 19.9 ถงรอยละ 79.9 โดยมคา factor loading ของตวแปรทเหลออย เทากบ
1.0 0.92 1.83 1.57 ตามล าดบ
ภาพท 4.2 ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรคและตวแปร
องคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ท
สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
105
หากพจารณาความกลมกลนของรปแบบองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรคและตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศน ตามทปรากฏ พบวาคาดชน CMIN Chi-square/df GFI AGFI RMR CFI Pclose และ
RMSEA ผานขอก าหนดทกดชน แสดงถงรปแบบทน าเสนอมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยม
factor loading และ error ตามภาพดานบน
106
ตารางท 4.15 ผลการวเคราะหความกลมกลนของรปแบบองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการ
ทองเทยวเชงสรางสรรค และปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยนเพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
Index Threshold Statistic results Conclusion
CMIN <5 1.526 Pass
Chi-square/df <2 1.52 Pass
GFI ≤1 0.981 Pass
AGFI >0.9 0.964 Pass
RMR <0.05 0.03 Pass
CFI >0.95 0.992 Pass
Pclose >0.05 0.827 Pass
RMSEA <0.05 0.036 Pass
ในการพจารณาความกลมกลนของรปแบบองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรคและตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศน ใชทมาตามเกณฑในตารางดานลาง
ตารางท 4.16 เกณฑการพจารณาความกลมกลนของรปแบบองคประกอบเชงยนยนของปจจย
Index Meaning Threshold Reference
CMIN Minimum value of discrepancy <5 Wheaton et. al. (1977)
Chi-square/df Minimum value of discrepancy/degree
of freedom
<2 Byrne (1989)
GFI Goodness of fit index ≤1 Joreskog and Sorbom (1984)
AGFI Adjust goodness of fit index >0.9 AMOS reference
RMR Root mean square residual <0.05 AMOS reference
CFI Comparative fix index >0.95 Bentler (1990)
Pclose Probability of close fit <0.05 AMOS reference
107
RMSEA Root mean square error of
approximation
<0.05 Browne and Cudeck (1993)
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปของนกทองเทยวไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ขอมลทวไปของนกทองเทยว ไดแก การท างาน เพศ อาย การศกษา รายได สถานะภาพ ผรวมเดนทางมา
ทองเทยวระยะเวลาทมาทองเทยว การมาทองเทยวเชงนเวศน ความชนชอบในสถานททางธรรมชาต
แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ไดแก มความเขาใจใน
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ไดแก มความเขาใจในคณสมบตการทองเทยวเชงสรางสรรคการ
แลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว ประสบการณจาก
การมสวนรวม มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ เปนผเขารวมกจกรรม
มากกวาเปนผชม นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการ
ตดสนใจ เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง จดจ า/ประทบใจ/
เขาใจ ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
108
สมมตฐานท 2.1 ขอมลทวไปดานการท างานไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.17 การท างาน * แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
Between Groups .843 3 .281 .444 .722
Within Groups 250.555 396 .633
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม
Between Groups 1.473 3 .491 .877 .453
Within Groups 221.637 396 .560
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว
Between Groups .790 3 .263 .416 .742
Within Groups 250.907 396 .634
4. ประสบการณจากการมสวนรวม
Between Groups .822 3 .274 .404 .750
Within Groups 268.768 396 .679
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ
Between Groups .206 3 .069 .105 .957
Within Groups 257.954 396 .651
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม
Between Groups .316 3 .105 .134 .940
Within Groups 310.622 396 .784
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ
Between Groups .382 3 .127 .203 .894
Within Groups
248.116 396 .627
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง
Between Groups .758 3 .253 .346 .792
Within Groups 289.282 396 .731
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ
Between Groups 2.024 3 .675 .988 .398
Within Groups 270.373 396 .683
109
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
Between Groups 4.603 3 1.534 2.496 .059
Within Groups 243.437 396 .615
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานการท างาน ไมมผล
ตอ แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 2.2 ขอมลทวไปดานเพศไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.18 เพศ * แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Levene's Test for Equality
of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การทองเทยว Equal variances assumed 1.436 .231 1.269 398 .205
Equal variances not assumed 1.266 390.049 .206
รขามวฒนธรรม
Equal variances assumed .225 .635 .393 398 .695
Equal variances not assumed .391 385.583 .696
วฒนธรรมของพนท
Equal variances assumed .047 .828 -.734 398 .464
Equal variances not assumed -.735 394.786 .463
ประสบการณ Equal variances assumed .026 .872 -1.637 398 .102
Equal variances not assumed -1.632 388.236 .103
แลกเปลยนขอมล
Equal variances assumed .945 .332 -1.053 398 .293
Equal variances not assumed -1.054 394.047 .292
เขารวมกจกรรม
Equal variances assumed .008 .927 -.526 398 .599
Equal variances not assumed -.526 394.266 .599
พฒนา Equal variances assumed 4.197 .041 -2.309 398 .021*
110
ศกยภาพ Equal variances not assumed -2.311 394.520 .021
เขาใจอยางถองแท
Equal variances assumed .541 .462 -.731 398 .465
Equal variances not assumed -.731 392.001 .465
จดจ า Equal variances assumed .000 1.000 -1.314 398 .190
Equal variances not assumed -1.313 392.265 .190
จ าเพาะเจาะจง
Equal variances assumed .002 .960 -.727 398 .467
Equal variances not assumed -.727 393.243 .467
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานเพศ ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
ยกเวน การพฒนาศกยภาพ
111
สมมตฐานท 2.3 ขอมลทวไปดานอายไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.19 อาย*แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค
Between Groups 1.600 3 .533 .846 .470
Within Groups 249.797 396 .631
รขามวฒนธรรม Between Groups .476 3 .159 .282 .838
Within Groups 222.634 396 .562
วฒนธรรมของพนท Between Groups .251 3 .084 .132 .941
Within Groups 251.447 396 .635
ประสบการณ Between Groups .544 3 .181 .267 .849
Within Groups 269.046 396 .679
แลกเปลยนขอมล Between Groups .534 3 .178 .274 .844
Within Groups 257.626 396 .651
เขารวมกจกรรม Between Groups 1.221 3 .407 .520 .669
Within Groups 309.717 396 .782
พฒนาศกยภาพ Between Groups .581 3 .194 .309 .819
Within Groups 247.916 396 .626
เขาใจอยางถองแท Between Groups .938 3 .313 .428 .733
Within Groups 289.102 396 .730
จดจ า Between Groups 3.282 3 1.094 1.610 .187
Within Groups 269.116 396 .680
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 5.821 3 1.940 3.172 .024*
Within Groups 242.219 396 .612
112
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานอาย ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
ยกเวน การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
113
สมมตฐานท 2.4 ขอมลทวไปดานการศกษาไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.20 การศกษา* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การทองเทยว Between Groups 1.448 3 .483 .765 .514
Within Groups 249.949 396 .631
รขามวฒนธรรม Between Groups .722 3 .241 .428 .733
Within Groups 222.388 396 .562
วฒนธรรมของพนท Between Groups .731 3 .244 .385 .764
Within Groups 250.966 396 .634
ประสบการณ Between Groups 3.221 3 1.074 1.596 .190
Within Groups 266.369 396 .673
แลกเปลยนขอมล Between Groups 2.975 3 .992 1.539 .204
Within Groups 255.185 396 .644
เขารวมกจกรรม Between Groups 2.530 3 .843 1.083 .356
Within Groups 308.407 396 .779
พฒนาศกยภาพ Between Groups .246 3 .082 .131 .942
Within Groups 248.252 396 .627
เขาใจอยางถองแท Between Groups 2.314 3 .771 1.062 .365
Within Groups 287.726 396 .727
จดจ า Between Groups .671 3 .224 .326 .807
Within Groups 271.727 396 .686
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 1.778 3 .593 .953 .415
Within Groups 246.262 396 .622
114
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการศกษา ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
115
สมมตฐานท 2.5 ขอมลทวไปดานรายไดไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.21 รายได* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การทองเทยว Between Groups 5.370 4 1.342 2.155 .073
Within Groups 246.028 395 .623
รขามวฒนธรรม Between Groups 2.303 4 .576 1.030 .391
Within Groups 220.807 395 .559
วฒนธรรมของพนท Between Groups .775 4 .194 .305 .875
Within Groups 250.923 395 .635
ประสบการณ Between Groups 1.522 4 .380 .561 .691
Within Groups 268.068 395 .679
แลกเปลยนขอมล Between Groups 1.939 4 .485 .747 .560
Within Groups 256.221 395 .649
เขารวมกจกรรม Between Groups .562 4 .141 .179 .949
Within Groups 310.375 395 .786
พฒนาศกยภาพ Between Groups 1.593 4 .398 .637 .636
Within Groups 246.904 395 .625
เขาใจอยางถองแท Between Groups 1.867 4 .467 .640 .634
Within Groups 288.173 395 .730
จดจ า Between Groups 3.639 4 .910 1.337 .255
Within Groups 268.758 395 .680
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 3.033 4 .758 1.222 .301
Within Groups 245.007 395 .620
116
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานรายได ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
117
สมมตฐานท 2.6 ขอมลทวไปดานสถานะภาพไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.22 สถานะภาพ* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การทองเทยว Between Groups .982 4 .245 .387 .818
Within Groups 250.416 395 .634
รขามวฒนธรรม Between Groups 1.786 4 .446 .797 .528
Within Groups 221.324 395 .560
วฒนธรรมของพนท Between Groups 1.396 4 .349 .551 .698
Within Groups 250.301 395 .634
ประสบการณ Between Groups 1.410 4 .353 .519 .722
Within Groups 268.180 395 .679
แลกเปลยนขอมล Between Groups 4.240 4 1.060 1.649 .161
Within Groups 253.920 395 .643
เขารวมกจกรรม Between Groups 5.414 4 1.353 1.750 .138
Within Groups 305.524 395 .773
พฒนาศกยภาพ Between Groups 1.445 4 .361 .577 .679
Within Groups 247.053 395 .625
เขาใจอยางถองแท Between Groups 3.526 4 .881 1.215 .304
Within Groups 286.514 395 .725
จดจ า Between Groups 7.313 4 1.828 2.724 .029*
Within Groups 265.084 395 .671
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 2.894 4 .724 1.166 .325
Within Groups 245.146 395 .621
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานสถานะภาพ ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
118
ยกเวน การจดจ า
119
สมมตฐานท 2.7 ขอมลทวไปดานผรวมเดนทางไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.23 ผรวมเดนทาง* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การทองเทยว Between Groups 5.258 3 1.753 2.820 .039*
Within Groups 246.139 396 .622
รขามวฒนธรรม Between Groups 1.369 3 .456 .815 .486
Within Groups 221.741 396 .560
วฒนธรรมของพนท Between Groups 6.552 3 2.184 3.528 .015*
Within Groups 245.146 396 .619
ประสบการณ Between Groups 4.218 3 1.406 2.098 .100
Within Groups 265.372 396 .670
แลกเปลยนขอมล Between Groups 5.756 3 1.919 3.010 .030*
Within Groups 252.404 396 .637
เขารวมกจกรรม Between Groups .724 3 .241 .308 .820
Within Groups 310.214 396 .783
พฒนาศกยภาพ Between Groups 1.311 3 .437 .700 .553
Within Groups 247.187 396 .624
เขาใจอยางถองแท Between Groups 2.123 3 .708 .974 .405
Within Groups 287.917 396 .727
จดจ า Between Groups 4.217 3 1.406 2.076 .103
Within Groups 268.180 396 .677
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 3.075 3 1.025 1.657 .176
Within Groups 244.965 396 .619
120
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานผรวมเดนทาง ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
ยกเวน การทองเทยวเชงสรางสรรค วฒนธรรมของพนททองเทยว และมการแลกเปลยนขอมล
121
สมมตฐานท 2.8 ขอมลทวไปดานระยะเวลาไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.24 ระยะเวลา* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Sum of Squares df Mean Square F sig
การทองเทยว Between Groups 3.049 3 1.016 1.621 .184
Within Groups 248.348 396 .627
รขามวฒนธรรม Between Groups .081 3 .027 .048 .986
Within Groups 223.029 396 .563
วฒนธรรมของพนท Between Groups 2.262 3 .754 1.197 .311
Within Groups 249.435 396 .630
ประสบการณ Between Groups 2.212 3 .737 1.092 .352
Within Groups 267.378 396 .675
แลกเปลยนขอมล Between Groups 2.868 3 .956 1.483 .219
Within Groups 255.292 396 .645
เขารวมกจกรรม Between Groups .537 3 .179 .229 .876
Within Groups 310.400 396 .784
พฒนาศกยภาพ Between Groups .248 3 .083 .132 .941
Within Groups 248.249 396 .627
เขาใจอยางถองแท Between Groups 3.548 3 1.183 1.635 .181
Within Groups 286.492 396 .723
จดจ า Between Groups 1.507 3 .502 .734 .532
Within Groups 270.891 396 .684
จ าเพาะเจาะจง Between Groups 1.446 3 .482 .774 .509
Within Groups 246.594 396 .623
122
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานระยะเวลา ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชง
สรางสรรค
123
สมมตฐานท 2.9 ขอมลทวไปดานการทองเทยวเชงนเวศนไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.25 การทองเทยวเชงนเวศน* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การทองเทยว Equal variances assumed .112 .739 1.786 398 .075
Equal variances not assumed 1.723 77.218 .089
รขามวฒนธรรม
Equal variances assumed .906 .342 2.857 398 .005*
Equal variances not assumed 2.644 74.990 .010
วฒนธรรมของพนท
Equal variances assumed .203 .653 1.780 398 .076
Equal variances not assumed 1.628 74.400 .108
ประสบการณ Equal variances assumed .007 .933 1.297 398 .195
Equal variances not assumed 1.223 75.977 .225
แลกเปลยนขอมล
Equal variances assumed 1.815 .179 1.098 398 .273
Equal variances not assumed 1.117 80.565 .267
เขารวมกจกรรม
Equal variances assumed 4.698 .031 1.000 398 .318
Equal variances not assumed .886 72.910 .378
พฒนาศกยภาพ
Equal variances assumed 3.676 .056 2.431 398 .016*
Equal variances not assumed 2.014 70.181 .048
เขาใจอยางถองแท
Equal variances assumed 12.769 .000 2.350 398 .019
Equal variances not assumed 1.901 69.324 .061
จดจ า Equal variances assumed 2.037 .154 1.737 398 .083
Equal variances not assumed 1.617 75.293 .110
จ าเพาะเจาะจง
Equal variances assumed .525 .469 1.366 398 .173
Equal variances not assumed 1.299 76.440 .198
124
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการเคยมการทองเทยวเชงนเวศน ไมมผลตอ แนว
ทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การรขามวฒนธรรม การพฒนาศกยภาพ
125
สมมตฐานท 2.10 ขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)ไมมผลตอแนว
ทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.26 ความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การทองเทยว Equal variances assumed 1.896 .169 2.437 398 .015*
Equal variances not assumed 2.438 396.999 .015
รขามวฒนธรรม Equal variances assumed 6.022 .015 2.206 398 .028*
Equal variances not assumed 2.213 397.767 .027
วฒนธรรมของพนท
Equal variances assumed 7.466 .007 3.242 398 .001*
Equal variances not assumed 3.244 396.977 .001
ประสบการณ Equal variances assumed 3.205 .074 2.448 398 .015*
Equal variances not assumed 2.446 394.300 .015
แลกเปลยนขอมล Equal variances assumed 3.366 .067 2.000 398 .046*
Equal variances not assumed 2.005 398.000 .046
เขารวมกจกรรม Equal variances assumed .000 .998 .293 398 .770
Equal variances not assumed .293 397.446 .769
พฒนาศกยภาพ Equal variances assumed .332 .565 1.730 398 .084
Equal variances not assumed 1.728 394.239 .085
เขาใจอยางถองแท Equal variances assumed .134 .714 1.944 398 .053
Equal variances not assumed 1.942 394.023 .053
จดจ า Equal variances assumed 4.509 .034 2.886 398 .004*
Equal variances not assumed 2.877 387.703 .004
จ าเพาะเจาะจง Equal variances assumed .207 .649 .762 398 .446
126
Equal variances not assumed .761 393.554 .447
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไป ดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1
(ทะเล) มผลตอ แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน เขารวมกจกรรม พฒนาศกยภาพ เขาใจอยางถองแท และจ าเพาะเจาะจง
สมมตฐานท 2.11 ขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)ไมมผลตอแนว
ทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.27 ความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)* แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การทองเทยว Equal variances assumed 5.066 .025 -2.969 398 .003*
Equal variances not assumed -2.841 199.881 .005
รขามวฒนธรรม Equal variances assumed 4.957 .027 -.728 398 .467
Equal variances not assumed -.677 188.845 .499
วฒนธรรมของพนท Equal variances assumed 4.318 .038 -2.220 398 .027*
Equal variances not assumed -2.176 210.096 .031
ประสบการณ Equal variances assumed 1.950 .163 -2.400 398 .017*
Equal variances not assumed -2.396 218.510 .017
แลกเปลยนขอมล Equal variances assumed 9.146 .003 -2.536 398 .012*
Equal variances not assumed -2.392 194.102 .018
เขารวมกจกรรม Equal variances assumed .688 .407 -.804 398 .422
Equal variances not assumed -.776 203.363 .439
127
พฒนาศกยภาพ Equal variances assumed 4.500 .035 -1.385 398 .167
Equal variances not assumed -1.327 200.568 .186
เขาใจอยางถองแท Equal variances assumed 1.578 .210 -.480 398 .631
Equal variances not assumed -.463 202.300 .644
จดจ า Equal variances assumed .008 .927 -2.361 398 .019*
Equal variances not assumed -2.309 208.908 .022
จ าเพาะเจาะจง Equal variances assumed 1.996 .159 .453 398 .651
Equal variances not assumed .435 201.507 .664
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไป ดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2
(ภเขา) ไมมผลตอ แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การทองเทยว วฒนธรรมของพนท ประสบการณ แลกเปลยนขอมล และจดจ า
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
หลกการทองเทยวอยางยงยน ไดแก การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การลดทรพยากรทเกนความ
จ าเปนและการลดของเสย การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต การประสานการ
พฒนาการทองเทยว การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถน การประสาน
ความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการ
พฒนาแบบยงยน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอ
ธรรมชาต การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรคตางๆ
สมมตฐานท 3.1 ขอมลทวไปดานการท างานไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.28 การท างาน* หลกการทองเทยวอยางยงยน
128
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 1.007 3 .336 .479 .697
Within Groups 277.233 396 .700
ลดทรพยากร Between Groups .821 3 .274 .391 .759
Within Groups 276.956 396 .699
รกษาและสงเสรม Between Groups 2.260 3 .753 1.041 .374
Within Groups 286.618 396 .724
การประสาน Between Groups 2.307 3 .769 1.235 .297
Within Groups 246.591 396 .623
รองรบกจกรรม Between Groups 8.882 3 2.961 4.175 .006*
Within Groups 280.815 396 .709
การมสวนรวม Between Groups 6.837 3 2.279 3.363 .019*
Within Groups 268.353 396 .678
ความรวมมอ Between Groups 4.217 3 1.406 2.287 .078
Within Groups 243.343 396 .615
การฝกอบรม Between Groups 11.243 3 3.748 4.882 .002*
Within Groups 303.955 396 .768
การใหเผยแพร Between Groups 5.581 3 1.860 2.375 .070
Within Groups 310.169 396 .783
การวจยและตดตามผล
Between Groups 5.63 3 1.854 2.32
.080
Within Groups 310.169 396 .843
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการท างาน ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยาง
ยงยน
ยกเวน รองรบกจกรรมในทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถน และการฝกอบรมบคลากร
129
สมมตฐานท 3.2 ขอมลทวไปดานเพศไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.29 เพศ* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การอนรกษ Equal variances assumed .501 .479 -.518 398 .605
Equal variances not assumed -.516 387.289 .606
ลดทรพยากร Equal variances assumed .075 .785 .506 398 .613
Equal variances not assumed .505 392.306 .614
รกษาและสงเสรม
Equal variances assumed .768 .381 -.125 398 .900
Equal variances not assumed -.126 395.565 .900
การประสาน Equal variances assumed .192 .661 1.854 398 .064
Equal variances not assumed 1.856 394.788 .064
รองรบกจกรรม
Equal variances assumed .583 .446 .976 398 .330
Equal variances not assumed .979 396.883 .328
การมสวนรวม
Equal variances assumed 2.243 .135 .873 398 .383
Equal variances not assumed .870 384.877 .385
ความรวมมอ Equal variances assumed .322 .571 .942 398 .347
Equal variances not assumed .941 391.500 .347
การฝกอบรม Equal variances assumed .053 .818 .670 398 .503
Equal variances not assumed .670 394.667 .503
การใหเผยแพร
Equal variances assumed .025 .875 .813 398 .417
Equal variances not assumed .814 395.012 .416
130
การวจยและตดตามผล
Equal variances assumed .052 .775 .713 398
.453
Equal variances not assumed .715 395.012 .435
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานเพศ ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 3.3 ขอมลทวไปดานอายไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.30 อาย* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups .623 3 .208 .296 .828
Within Groups 277.617 396 .701
ลดทรพยากร Between Groups .351 3 .117 .167 .918
Within Groups 277.426 396 .701
รกษาและสงเสรม Between Groups .873 3 .291 .400 .753
Within Groups 288.004 396 .727
การประสาน Between Groups .698 3 .233 .371 .774
Within Groups 248.199 396 .627
รองรบกจกรรม Between Groups 1.720 3 .573 .789 .501
Within Groups 287.977 396 .727
การมสวนรวม Between Groups .464 3 .155 .223 .880
Within Groups 274.726 396 .694
ความรวมมอ Between Groups .464 3 .155 .248 .863
Within Groups 247.096 396 .624
การฝกอบรม Between Groups 1.064 3 .355 .447 .720
Within Groups 314.134 396 .793
การใหเผยแพร Between Groups 1.650 3 .550 .693 .556
131
Within Groups 314.100 396 .793
การวจยและตดตามผล
Between Groups 1.753 3 .650 .693 .556
Within Groups 256.160 396 .592
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานอาย ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
132
สมมตฐานท 3.4 ขอมลทวไปดานการศกษาไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.31 การศกษา* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 2.565 3 .855 1.228 .299
Within Groups 275.675 396 .696
ลดทรพยากร Between Groups 1.480 3 .493 .707 .548
Within Groups 276.298 396 .698
รกษาและสงเสรม Between Groups 1.447 3 .482 .665 .574
Within Groups 287.430 396 .726
การประสาน Between Groups 2.450 3 .817 1.312 .270
Within Groups 246.448 396 .622
รองรบกจกรรม Between Groups 1.099 3 .366 .503 .681
Within Groups 288.598 396 .729
การมสวนรวม Between Groups 4.932 3 1.644 2.409 .067
Within Groups 270.258 396 .682
ความรวมมอ Between Groups 5.033 3 1.678 2.739 .043*
Within Groups 242.527 396 .612
การฝกอบรม Between Groups 2.787 3 .929 1.177 .318
Within Groups 312.411 396 .789
การใหเผยแพร Between Groups 4.486 3 1.495 1.902 .129
Within Groups 311.264 396 .786
การวจยและตดตามผล Between Groups 4.486 3 .495 2.904 .429
Within Groups 311.264 396 .686
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการศกษา ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
133
ยกเวน ความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ
134
สมมตฐานท 3.5 ขอมลทวไปดานรายไดไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.32 รายได* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 4.980 4 1.245 1.800 .128
Within Groups 273.260 395 .692
ลดทรพยากร Between Groups 4.568 4 1.142 1.651 .161
Within Groups 273.209 395 .692
รกษาและสงเสรม Between Groups 3.893 4 .973 1.349 .251
Within Groups 284.985 395 .721
การประสาน Between Groups .855 4 .214 .340 .851
Within Groups 248.042 395 .628
รองรบกจกรรม Between Groups 2.116 4 .529 .727 .574
Within Groups 287.581 395 .728
การมสวนรวม Between Groups 6.459 4 1.615 2.373 .052
Within Groups 268.731 395 .680
ความรวมมอ Between Groups 2.554 4 .638 1.029 .392
Within Groups 245.006 395 .620
การฝกอบรม Between Groups 4.368 4 1.092 1.388 .237
Within Groups 310.830 395 .787
การใหเผยแพร Between Groups 6.733 4 1.683 2.152 .074
Within Groups 309.017 395 .782
การวจยและตดตามผล Between Groups 6.733 4 .683 1.155 .086
Within Groups 309.017 395 .761
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานรายได ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
135
136
สมมตฐานท 3.6 ขอมลทวไปดานสถานะภาพไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.33 สถานะภาพ* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 2.059 4 .515 .736 .568
Within Groups 276.181 395 .699
ลดทรพยากร Between Groups .768 4 .192 .274 .895
Within Groups 277.010 395 .701
รกษาและสงเสรม Between Groups 1.401 4 .350 .481 .749
Within Groups 287.476 395 .728
การประสาน Between Groups 5.147 4 1.287 2.085 .082
Within Groups 243.750 395 .617
รองรบกจกรรม Between Groups 8.318 4 2.080 2.919 .021*
Within Groups 281.379 395 .712
การมสวนรวม Between Groups 2.845 4 .711 1.032 .391
Within Groups 272.345 395 .689
ความรวมมอ Between Groups 3.766 4 .941 1.525 .194
Within Groups 243.794 395 .617
การฝกอบรม Between Groups 9.217 4 2.304 2.975 .019*
Within Groups 305.981 395 .775
การใหเผยแพร Between Groups 6.858 4 1.715 2.192 .069
Within Groups 308.892 395 .782
การวจยและตดตามผล Between Groups 6.858 4 1.213 2.995 .085
Within Groups 308.892 395 .687
137
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานสถานะภาพ ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยาง
ยงยน
ยกเวน รองรบกจกรรม และการฝกอบรมบคลากร
138
สมมตฐานท 3.7 ขอมลทวไปดานผรวมเดนทางไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.34 ผรวมเดนทาง* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 1.105 3 .368 .526 .664
Within Groups 277.135 396 .700
ลดทรพยากร Between Groups 3.247 3 1.082 1.561 .198
Within Groups 274.531 396 .693
รกษาและสงเสรม Between Groups 3.907 3 1.302 1.810 .145
Within Groups 284.970 396 .720
การประสาน Between Groups 1.700 3 .567 .908 .437
Within Groups 247.198 396 .624
รองรบกจกรรม Between Groups 3.894 3 1.298 1.799 .147
Within Groups 285.803 396 .722
การมสวนรวม Between Groups 2.586 3 .862 1.252 .290
Within Groups 272.604 396 .688
ความรวมมอ Between Groups 1.379 3 .460 .739 .529
Within Groups 246.181 396 .622
การฝกอบรม Between Groups 3.343 3 1.114 1.415 .238
Within Groups 311.855 396 .788
การใหเผยแพร Between Groups 3.602 3 1.201 1.523 .208
Within Groups 312.148 396 .788
การวจยและตดตามผล Between Groups 3.602 3 1.304 .726 .214
Within Groups 312.148 396 .684
139
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานผรวมเดนทาง ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยาง
ยงยน
140
สมมตฐานท 3.8 ขอมลทวไปดานระยะเวลาไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.35 ระยะเวลา* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
การอนรกษ Between Groups 1.142 3 .381 .544 .653
Within Groups 277.098 396 .700
ลดทรพยากร Between Groups 2.923 3 .974 1.404 .241
Within Groups 274.854 396 .694
รกษาและสงเสรม Between Groups 2.547 3 .849 1.174 .319
Within Groups 286.330 396 .723
การประสาน Between Groups 4.478 3 1.493 2.418 .066
Within Groups 244.419 396 .617
รองรบกจกรรม Between Groups 3.486 3 1.162 1.608 .187
Within Groups 286.211 396 .723
การมสวนรวม Between Groups .968 3 .323 .466 .706
Within Groups 274.222 396 .692
ความรวมมอ Between Groups 4.752 3 1.584 2.583 .053
Within Groups 242.808 396 .613
การฝกอบรม Between Groups 4.224 3 1.408 1.793 .148
Within Groups 310.973 396 .785
การใหเผยแพร Between Groups 8.658 3 2.886 3.721 .012*
Within Groups 307.092 396 .775
การวจยและตดตามผล Between Groups 8.658 3 1.884 2.326 .372
Within Groups 307.092 396 .873
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานระยะเวลา ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
141
ยกเวน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว
142
สมมตฐานท 3.9 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานการทองเทยวเชงนเวศนไมมผลตอหลกการทองเทยวอยาง
ยงยน
ตารางท 4.36 การทองเทยวเชงนเวศน* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Levene's Test for Equality
of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การอนรกษ Equal variances assumed 3.722 .054 2.364 398 .019*
Equal variances not assumed 2.199 75.240 .031
ลดทรพยากร Equal variances assumed 2.085 .150 1.823 398 .069
Equal variances not assumed 1.722 76.039 .089
รกษาและสงเสรม
Equal variances assumed 6.804 .009 3.459 398 .001*
Equal variances not assumed 3.106 73.518 .003
การประสาน Equal variances assumed 1.945 .164 1.538 398 .125
Equal variances not assumed 1.384 73.647 .170
รองรบกจกรรม Equal variances assumed 2.037 .154 2.014 398 .045*
Equal variances not assumed 1.767 72.487 .081
การมสวนรวม Equal variances assumed 2.418 .121 1.600 398 .110
Equal variances not assumed 1.375 71.602 .173
ความรวมมอ Equal variances assumed 4.455 .035 1.848 398 .065
Equal variances not assumed 1.514 69.782 .135
การฝกอบรม Equal variances assumed .464 .496 .972 398 .332
Equal variances not assumed .906 75.359 .368
การใหเผยแพร Equal variances assumed .071 .791 2.073 398 .039
Equal variances not assumed 1.942 75.618 .056
การวจยและตดตามผล
Equal variances assumed .371 .493 1.075 398
0.76
143
Equal variances not assumed 1.233 75.618 0.65
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการเคยทองเทยวเชงนเวศน ไมมผลตอ หลกการ
ทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การอนรกษ รกษาและสงเสรม และรองรบกจกรรม
สมมตฐานท 3.10 ขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)ไมมผลตอหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.37 ความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Levene's Test for Equality
of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
การอนรกษ Equal variances assumed 3.903 .049 1.541 398 .124
Equal variances not assumed 1.536 386.851 .125
ลดทรพยากร Equal variances assumed 2.792 .096 1.074 398 .284
Equal variances not assumed 1.070 385.859 .285
รกษาและสงเสรม
Equal variances assumed 1.573 .210 .646 398 .519
Equal variances not assumed .644 387.120 .520
การประสาน Equal variances assumed .037 .847 -.173 398 .863
Equal variances not assumed -.173 396.262 .863
รองรบกจกรรม Equal variances assumed .644 .423 .095 398 .925
Equal variances not assumed .094 388.623 .925
การมสวนรวม Equal variances assumed 1.613 .205 -1.577 398 .116
Equal variances not assumed -1.576 394.815 .116
144
ความรวมมอ Equal variances assumed .617 .433 -.783 398 .434
Equal variances not assumed -.783 394.948 .434
การฝกอบรม Equal variances assumed .125 .724 -.344 398 .731
Equal variances not assumed -.344 395.670 .731
การใหเผยแพร Equal variances assumed .028 .867 1.654 398 .099
Equal variances not assumed 1.653 394.849 .099
การวจยและตดตามผล
Equal variances assumed .128 .761 .654 398 0.78
Equal variances not assumed .653 394.849 0.75
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1
(ทะเล) ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 3.11 ขอมลทวไปดานความชนขอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)ไมมผลตอหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน
ตารางท 4.38 ความชนขอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)* หลกการทองเทยวอยางยงยน
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig’ (2-tailed)
การอนรกษ Equal variances assumed 3.214 .074 -1.203 398 .230
Equal variances not assumed -1.243 235.996 .215
ลดทรพยากร Equal variances assumed 2.177 .141 -.984 398 .326
Equal variances not assumed -1.024 240.723 .307
รกษาและสงเสรม
Equal variances assumed .003 .956 -.362 398 .717
Equal variances not assumed -.363 220.332 .717
145
การประสาน Equal variances assumed 1.504 .221 .027 398 .978
Equal variances not assumed .026 205.287 .979
รองรบกจกรรม Equal variances assumed 1.195 .275 .160 398 .873
Equal variances not assumed .156 206.723 .876
การมสวนรวม Equal variances assumed .231 .631 1.429 398 .154
Equal variances not assumed 1.406 211.670 .161
ความรวมมอ Equal variances assumed .206 .650 1.055 398 .292
Equal variances not assumed 1.033 209.718 .303
การฝกอบรม Equal variances assumed 1.891 .170 .401 398 .689
Equal variances not assumed .385 200.713 .701
การใหเผยแพร Equal variances assumed 2.807 .095 -1.724 398 .086
Equal variances not assumed -1.650 200.098 .100
การวจยและตดตามผล
Equal variances assumed 1.897 .192 1.324 398
0.781
Equal variances not assumed 1.051 200.098 0.764
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2
(ภเขา) ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
146
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปของนกทองเทยวไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวไดแก แสดงความเปนมตร เออเฟอเผอแผตามสมควร ชวยกนอนรกษ
หรอพฒนาแหลงทองเทยว สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน งดเวนการกระท าทจะ
ท าลายแหลงทรพยากร ซอตรงตอนกทองเทยว ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
สมมตฐานท 4.1 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานการท างานไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
ตารางท 4.39 การท างาน* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups 1.164 3 .388 .769 .512
Within Groups 199.876 396 .505
เออเฟอเผอแผ Between Groups 1.030 3 .343 .752 .522
Within Groups 180.720 396 .456
ชวยเหลอ Between Groups 2.800 3 .933 1.667 .173
Within Groups 221.677 396 .560
ชวยกนอนรกษ Between Groups 1.248 3 .416 .568 .637
Within Groups 290.190 396 .733
สงเสรมและฟนฟ Between Groups 2.037 3 .679 .989 .398
Within Groups 271.963 396 .687
งดเวนการกระท า Between Groups 2.247 3 .749 .873 .398
Within Groups 339.743 396 .858
ซอตรง Between Groups 7.048 3 2.349 3.331 .020*
Within Groups 279.312 396 .705
ไมเซาซ Between Groups .384 3 .128 .240 .868
147
Within Groups 210.893 396 .533
รกษาความสะอาด Between Groups 4.112 3 1.371 1.776 .151
Within Groups 305.638 396 .772
รกษาผลประโยชน Between Groups 5.444 3 1.815 2.230 .084
Within Groups 322.306 396 .814
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการท างาน ไมมผลตอ การปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ยกเวน ซอตรงตอนกทองเทยว
สมมตฐานท 4.2 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานเพศไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทย
ตารางท 4.40 เพศ* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig, (2-tailed)
แสดงความเปนมตร
Equal variances assumed 1.221 .270 -.561 398 .575
Equal variances not assumed -.560 389.812 .576
เออเฟอเผอแผ Equal variances assumed 2.274 .132 -.448 398 .654
Equal variances not assumed -.451 397.941 .652
ชวยเหลอ Equal variances assumed .741 .390 .089 398 .929
Equal variances not assumed .089 396.818 .929
ชวยกนอนรกษ Equal variances assumed 1.555 .213 .446 398 .656
Equal variances not assumed .448 397.312 .654
สงเสรมและฟนฟ
Equal variances assumed .886 .347 .918 398 .359
Equal variances not assumed .921 396.831 .358
148
งดเวนการกระท า
Equal variances assumed .515 .474 .546 398 .585
Equal variances not assumed .549 397.871 .583
ซอตรง Equal variances assumed 12.957 .000 1.980 398 .048*
Equal variances not assumed 2.005 392.397 .046
ไมเซาซ Equal variances assumed 1.105 .294 -.614 398 .539
Equal variances not assumed -.617 397.338 .538
รกษาความสะอาด
Equal variances assumed .650 .421 1.283 398 .200
Equal variances not assumed 1.295 396.125 .196
รกษาผลประโยชน
Equal variances assumed 4.904 .027 1.670 398 .096
Equal variances not assumed 1.684 397.048 .093
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานเพศ ไมมผลตอ ปจจยทท าใหองคกรเขาสองคกรท
เปนมตรตอสงแวดลอม
ยกเวน ซอตรง
สมมตฐานท 4.3 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานอายไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.41 อาย* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร
Between Groups 2.110 3 .703 1.400 .242
Within Groups 198.930 396 .502
เออเฟอเผอแผ Between Groups .375 3 .125 .273 .845
Within Groups 181.375 396 .458
ชวยเหลอ Between Groups .642 3 .214 .378 .769
149
Within Groups 223.836 396 .565
ชวยกนอนรกษ Between Groups .851 3 .284 .387 .763
Within Groups 290.587 396 .734
สงเสรมและฟนฟ Between Groups .321 3 .107 .155 .927
Within Groups 273.679 396 .691
งดเวนการกระท า Between Groups .757 3 .252 .293 .831
Within Groups 341.233 396 .862
ซอตรง Between Groups .286 3 .095 .132 .941
Within Groups 286.074 396 .722
ไมเซาซ Between Groups 7.367 3 2.456 4.769 .003*
Within Groups 203.910 396 .515
รกษาความสะอาด Between Groups .801 3 .267 .342 .795
Within Groups 308.949 396 .780
รกษาผลประโยชน Between Groups .448 3 .149 .181 .909
Within Groups 327.302 396 .827
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานอาย ไมมผลตอ การปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
150
สมมตฐานท 4.4 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานการศกษาไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.42 การศกษา* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups 3.413 3 1.138 2.279 .079
Within Groups 197.627 396 .499
เออเฟอเผอแผ Between Groups 2.203 3 .734 1.620 .184
Within Groups 179.547 396 .453
ชวยเหลอ Between Groups 3.825 3 1.275 2.288 .078
Within Groups 220.653 396 .557
ชวยกนอนรกษ Between Groups 4.313 3 1.438 1.983 .116
Within Groups 287.125 396 .725
สงเสรมและฟนฟ Between Groups .911 3 .304 .440 .724
Within Groups 273.089 396 .690
งดเวนการกระท า Between Groups 9.400 3 3.133 3.731 .011*
Within Groups 332.590 396 .840
ซอตรง Between Groups 2.097 3 .699 .974 .405
Within Groups 284.263 396 .718
ไมเซาซ Between Groups 2.776 3 .925 1.758 .155
Within Groups 208.501 396 .527
รกษาความสะอาด Between Groups 4.515 3 1.505 1.953 .121
Within Groups 305.235 396 .771
รกษาผลประโยชน Between Groups 2.141 3 .714 .868 .458
Within Groups 325.609 396 .822
151
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการศกษา ไมมผลตอ การปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
ยกเวน งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร
152
สมมตฐานท 4.5 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานรายไดตอเดอน ไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
ตารางท 4.43 รายไดตอเดอน* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups 4.679 4 1.170 2.353 .053
Within Groups 196.361 395 .497
เออเฟอเผอแผ Between Groups 3.172 4 .793 1.754 .137
Within Groups 178.578 395 .452
ชวยเหลอ Between Groups 2.604 4 .651 1.159 .328
Within Groups 221.873 395 .562
ชวยกนอนรกษ Between Groups 11.770 4 2.943 4.156 .003*
Within Groups 279.667 395 .708
สงเสรมและฟนฟ Between Groups 1.598 4 .400 .579 .678
Within Groups 272.402 395 .690
งดเวนการกระท า Between Groups 16.090 4 4.023 4.875 .001*
Within Groups 325.900 395 .825
ซอตรง Between Groups 1.681 4 .420 .583 .675
Within Groups 284.679 395 .721
ไมเซาซ Between Groups 1.675 4 .419 .789 .533
Within Groups 209.602 395 .531
รกษาความสะอาด Between Groups 4.257 4 1.064 1.376 .241
Within Groups 305.493 395 .773
รกษาผลประโยชน Between Groups 2.599 4 .650 .789 .533
Within Groups 325.151 395 .823
153
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานรายไดตอเดอน ไมมผลตอ การปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ยกเวน ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว และงดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร
154
สมมตฐานท 4.6 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานสถานะภาพ ไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
ตารางท 4.44 สถานะภาพ* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups 2.603 2 1.302 2.604 .075
Within Groups 198.437 397 .500
เออเฟอเผอแผ Between Groups .867 2 .434 .952 .387
Within Groups 180.883 397 .456
ชวยเหลอ Between Groups 2.327 2 1.163 2.079 .126
Within Groups 222.151 397 .560
ชวยกนอนรกษ Between Groups .332 2 .166 .226 .798
Within Groups 291.105 397 .733
สงเสรมและฟนฟ Between Groups 3.224 2 1.612 2.363 .095
Within Groups 270.776 397 .682
งดเวนการกระท า Between Groups 2.765 2 1.382 1.618 .200
Within Groups 339.225 397 .854
ซอตรง Between Groups 13.519 2 6.760 9.836 .000*
Within Groups 272.841 397 .687
ไมเซาซ Between Groups .654 2 .327 .617 .540
Within Groups 210.623 397 .531
รกษาความสะอาด Between Groups 11.865 2 5.933 7.907 .000*
Within Groups 297.885 397 .750
รกษาผลประโยชน Between Groups 14.093 2 7.047 8.919 .000*
Within Groups 313.657 397 .790
Total 327.750 399
155
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานสถานะภาพ ไมมผลตอ การปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ยกเวน ซอตรงตอนกทองเทยว ชวยรกษาความสะอาด และชวยดแลรกษาผลประโยชน
156
สมมตฐานท 4.7 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานผรวมเดนทางมาทองเทยว ไมมผลตอการปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ตารางท 4.45 ผรวมเดนทางมาทองเทยว* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups 1.107 3 .369 .731 .534
Within Groups 199.933 396 .505
เออเฟอเผอแผ Between Groups .534 3 .178 .389 .761
Within Groups 181.216 396 .458
ชวยเหลอ Between Groups .240 3 .080 .141 .935
Within Groups 224.238 396 .566
ชวยกนอนรกษ Between Groups .037 3 .012 .017 .997
Within Groups 291.401 396 .736
สงเสรมและฟนฟ Between Groups .593 3 .198 .286 .835
Within Groups 273.407 396 .690
งดเวนการกระท า Between Groups 2.891 3 .964 1.125 .339
Within Groups 339.099 396 .856
ซอตรง Between Groups 3.698 3 1.233 1.727 .161
Within Groups 282.662 396 .714
ไมเซาซ Between Groups .720 3 .240 .452 .716
Within Groups 210.557 396 .532
รกษาความสะอาด Between Groups 4.239 3 1.413 1.832 .141
Within Groups 305.511 396 .771
รกษาผลประโยชน Between Groups 8.415 3 2.805 3.478 .016*
Within Groups 319.335 396 .806
157
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานผรวมเดนทางมาทองเทยว ไมมผลตอ การปฎบต
ของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน การชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
158
สมมตฐานท 4.8 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานระยะเวลาทมาทองเทยวไมมผลตอการปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ตารางท 4.46 ระยะเวลาทมาทองเทยว* การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
แสดงความเปนมตร Between Groups .029 3 .010 .019 .996
Within Groups 201.011 396 .508
เออเฟอเผอแผ Between Groups .777 3 .259 .566 .637
Within Groups 180.973 396 .457
ชวยเหลอ Between Groups .774 3 .258 .457 .713
Within Groups 223.704 396 .565
ชวยกนอนรกษ Between Groups 1.704 3 .568 .776 .508
Within Groups 289.733 396 .732
สงเสรมและฟนฟ Between Groups 2.836 3 .945 1.381 .248
Within Groups 271.164 396 .685
งดเวนการกระท า Between Groups 4.393 3 1.464 1.718 .163
Within Groups 337.597 396 .853
ซอตรง Between Groups .566 3 .189 .262 .853
Within Groups 285.794 396 .722
ไมเซาซ Between Groups 5.191 3 1.730 3.325 .020*
Within Groups 206.086 396 .520
รกษาความสะอาด Between Groups .819 3 .273 .350 .789
Within Groups 308.931 396 .780
รกษาผลประโยชน Between Groups 1.443 3 .481 .584 .626
Within Groups 326.307 396 .824
159
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานระยะเวลาทมาทองเทยว ไมมผลตอ การปฎบตของ
ผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
160
สมมตฐานท 4.9 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานการทองเทยวเชงนเวศนไมมผลตอการปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
ตารางท 4.47 การทองเทยวเชงนเวศน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Levene's Test for
Equality of
Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
แสดงความเปนมตร
Equal variances assumed 6.950 .009 2.272 398 .024*
Equal variances not assumed 1.985 72.283 .051
เออเฟอเผอแผ Equal variances assumed 2.942 .087 1.207 398 .228
Equal variances not assumed 1.116 74.943 .268
ชวยเหลอ Equal variances assumed 4.732 .030 -.036 398 .971
Equal variances not assumed -.032 73.072 .974
ชวยกนอนรกษ Equal variances assumed 2.250 .134 .711 398 .477
Equal variances not assumed .670 75.911 .505
สงเสรมและฟนฟ
Equal variances assumed .537 .464 .578 398 .564
Equal variances not assumed .612 83.449 .542
งดเวนการกระท า
Equal variances assumed 2.970 .086 1.725 398 .085
Equal variances not assumed 1.558 73.802 .124
ซอตรง Equal variances assumed .478 .490 -.065 398 .948
Equal variances not assumed -.061 76.179 .951
ไมเซาซ Equal variances assumed .009 .925 -.389 398 .698
Equal variances not assumed -.389 79.429 .699
รกษาความสะอาด
Equal variances assumed .529 .467 1.842 398 .066
Equal variances not assumed 1.816 78.518 .073
รกษา Equal variances assumed .920 .338 .883 398 .378
161
ผลประโยชน Equal variances not assumed .868 78.342 .388
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานการทองเทยวเชงนเวศน ไมมผลตอ การปฎบตของ
ผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน แสดงความเปนมตรชวยเหลอ
สมมตฐานท 4.10 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานความชนขอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)
ไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.48 ความชนขอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1 (ทะเล)*การปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df
Sig. (2-tailed)
แสดงความเปนมตร
Equal variances assumed .232 .631 .600 398 .549
Equal variances not assumed .601 397.939 .548
เออเฟอเผอแผ Equal variances assumed .828 .364 .285 398 .776
Equal variances not assumed .285 393.201 .776
ชวยเหลอ Equal variances assumed .109 .742 .440 398 .660
Equal variances not assumed .440 394.810 .660
ชวยกนอนรกษ Equal variances assumed 3.971 .047 1.517 398 .130
Equal variances not assumed 1.514 390.478 .131
สงเสรมและฟนฟ
Equal variances assumed .272 .602 1.427 398 .154
Equal variances not assumed 1.424 392.588 .155
162
งดเวนการกระท า
Equal variances assumed .045 .833 2.058 398 .040*
Equal variances not assumed 2.056 394.045 .040
ซอตรง Equal variances assumed .211 .646 1.237 398 .217
Equal variances not assumed 1.238 396.776 .216
ไมเซาซ Equal variances assumed .026 .872 -1.890 398 .059
Equal variances not assumed -1.891 396.505 .059
รกษาความสะอาด
Equal variances assumed .310 .578 1.573 398 .117
Equal variances not assumed 1.569 389.435 .118
รกษาผลประโยชน
Equal variances assumed .122 .727 .135 398 .893
Equal variances not assumed .135 395.857 .893
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 1
(ทะเล) ไมมผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน งดเวนการกระท า
สมมตฐานท 4.11 ขอมลทวไปของนกทองเทยวดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)ไม
มผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.49 ความชนขอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2 (ภเขา)*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
Levene's Test for
Equality of Variances t-test for Equality of Means
F Sig. t df Sig. (2-tailed)
แสดงความเปนมตร
Equal variances assumed 5.482 .020 -.037 398 .970
Equal variances not assumed -.035 191.544 .972
เออเฟอเผอแผ Equal variances assumed .069 .794 -.073 398 .942
163
Equal variances not assumed -.072 214.553 .942
ชวยเหลอ Equal variances assumed .176 .675 -.494 398 .621
Equal variances not assumed -.497 221.853 .620
ชวยกนอนรกษ Equal variances assumed .252 .616 .080 398 .936
Equal variances not assumed .079 213.402 .937
สงเสรมและฟนฟ Equal variances assumed .128 .721 -1.351 398 .177
Equal variances not assumed -1.365 224.452 .174
งดเวนการกระท า Equal variances assumed 2.554 .111 -.285 398 .776
Equal variances not assumed -.280 210.882 .780
ซอตรง Equal variances assumed .466 .495 -.748 398 .455
Equal variances not assumed -.714 199.080 .476
ไมเซาซ Equal variances assumed 4.597 .033 1.659 398 .098
Equal variances not assumed 1.561 193.322 .120
รกษาความสะอาด Equal variances assumed 3.641 .057 -.255 398 .799
Equal variances not assumed -.246 203.059 .806
รกษาผลประโยชน Equal variances assumed 2.287 .131 .163 398 .871
Equal variances not assumed .156 199.469 .876
จากตารางสรปไดวา โดยสวนใหญขอมลทวไปดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตอนดบท 2
(ภเขา) ไมมผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
สมมตฐานท 5 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 5.1 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานงานในการพฒนาการทองเทยว ไมม
ความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.50 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
164
การประสานงานในการพฒนาการทองเทยว Pearson Correlations
1.มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .230**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .226**
3.มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .257**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .289**
5.มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .347**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .319**
7.นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ
.245**
8.เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .329**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .245**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .278**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานงาน
ในการพฒนาการทองเทยว มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
165
สมมตฐานท 5.2 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานงานในการพฒนาการทองเทยวไมม
ความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.51 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การประสานงานในการพฒนาการทองเทยว Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .397**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .389**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .414**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .378**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .434**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .325**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .436**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .174**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .380**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .409**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed)
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานงาน
ในการพฒนาการทองเทยว มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
สมมตฐานท 5.3 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการฝกอบรมบคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบต
ในการพฒนาแบบยงยนไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.52 หลกการทองเทยวอยางยงยน* การทองเทยวเชงสรางสรรค
การฝกอบรมบคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน Pearson Correlations
1.มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .144
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .246**
166
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .246**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .309**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .321**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .336**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ .302**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .304**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .198**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .226**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการฝกอบรม
บคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน มความสมพนธกบ การทองเทยวเชง
สรางสรรค
สมมตฐานท 5.4 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการฝกอบรมบคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบต
ในการพฒนาแบบยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.53 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การฝกอบรมบคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .389**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .428**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .417**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .355**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .468**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .376**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .448**
167
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .168**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .259**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .360**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการฝกอบรม
บคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยใน
ทองถนทองเทยว
168
สมมตฐานท 5.5 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการมสวนรวมของชมชนทองถนไมมความสมพนธกบการ
ทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.54 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การมสวนรวมของชมชนทองถน Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .165**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .218**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .194**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .235**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .249**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .316**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .203**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .250**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .222**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .290**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการมสวนรวมของ
ชมชนทองถน มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 5.6 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการมสวนรวมของชมชนทองถนไมมความสมพนธกบการ
ปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.55 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การมสวนรวมของชมชนทองถน Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .439**
169
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .431**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .404**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .376**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .427**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .278**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .341**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .166**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .274**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .312**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการมสวนรวมของ
ชมชนทองถน มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
สมมตฐานท 5.7 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ ไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.56 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .202**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .249**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .241**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .225**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .315*
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .362**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .243**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .218**
170
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .218**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .207**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานความ
รวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
171
สมมตฐานท 5.8 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ ไมม
ความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.57 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .423**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .429**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .407**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .342**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .390**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .269**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .387**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .163**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .245**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .343**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานความ
รวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
สมมตฐานท 5.9 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน ไมม
ความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.58 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .217**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .291**
172
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .240**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .263**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .334**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .319**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .224**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .339**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .217**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .260**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการทองเทยวท
รองรบกจกรรมในทองถน มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 5.10 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน ไมม
ความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.59 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .327**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .349**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .362**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .317**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .420**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .286**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .393**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .135**
173
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .330**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .347**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการทองเทยวท
รองรบกจกรรมในทองถน มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
174
สมมตฐานท 5.11 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต ไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.60 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .238**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .220**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .220**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .270**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .220**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .235**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ .229**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .256**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .220**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .267**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการรกษาและ
สงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
175
สมมตฐานท 5.12 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต ไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.61 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .368**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .416**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .382**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .412**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .370**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .380**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .344**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .110
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .372**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .322**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
176
สมมตฐานท 5.13 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย
ไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.62 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .169**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .201**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .161**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .205**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .200**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .184**
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .189**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .189**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .145**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .215**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 5.14 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย
ไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.63 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .368**
177
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .410**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .395**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .396**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .358**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .342**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .342**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .099
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .314**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .267**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
สมมตฐานท 5.15 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด ไมมความสมพนธ
กบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.64 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .225**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .193**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .193**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .237**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .241**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .216**
178
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ .240**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .227**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .260**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .287**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
179
สมมตฐานท 5.16 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด ไมมความสมพนธ
กบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.65 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .433**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .382**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .347**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .414**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .340**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .374**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .329**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .049
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .352**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .297**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการอนรกษและใช
ทรพยากรอยางพอด มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
สมมตฐานท 5.17 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดย
มงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต ไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.66 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต Pearson Correlations
180
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .240**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .286**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .245**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .334**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .383**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .314
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .288**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .313**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .302**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .274**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการใหเผยแพร
ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต มความสมพนธกบ การ
ทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม
สมมตฐานท 5.18 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดย
มงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต ไมมความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.67 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .425**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .444**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .432**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .451**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .462**
181
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .350**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .459**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .167**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .340**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .355**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
182
สมมตฐานท 5.18 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพใน
การด าเนนงานปญหาและอปสรรคตางๆไมมความสมพนธกบการทองเทยวเชงสรางสรรค
ตารางท 4.68 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การทองเทยวเชงสรางสรรค
การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงานปญหาและอปสรรคตางๆ Pearson Correlations
1. มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค .240**
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม .286**
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว .245**
4. ประสบการณจากการมสวนรวม .334**
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ .383**
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม .314
7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมตดสนใจ .288**
8. เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑทองถน, มประสบการณจรง .313**
9. จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ .302**
10. ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง .274**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการวจยและ
ตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงานปญหาและอปสรรคตางๆ มความสมพนธกบ การ
ทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม
183
สมมตฐานท 5.18 หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดย
มงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต ไมมความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ตารางท 4.69 หลกการทองเทยวอยางยงยน*การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงานปญหาและอปสรรคตางๆ Pearson Correlations
1. แสดงความเปนมตร .425**
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร .444**
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได .432**
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว .451**
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน .462**
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร .350**
7. ซอตรงตอนกทองเทยว .459**
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ .167**
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว .340**
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว .355**
**. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยนดานการวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงานปญหาและอปสรรคตางๆ มความสมพนธกบ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
สวนท4 ขอเสนอแนะจากผตอบแบบสอบถาม เกยวกบปจจยทมอทธพลตอแนวทางการพฒนาธรกจเพอเขาส
ธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอมอยางยงยนในประเทศไทย
- ตดปายการปฏบตอยางชดเจนมากกวาน
- สวนมากคนทไปเทยว ชอบทงขยะไมเปนท อยากใหมการจดการระบบความสะอาด และมถงขยะมากกวาน
- การสรางความยงยนคอการใหความรและความเขาใจตอการปฏบตงานของนกทองเทยวอยางถกตอง
184
- การมสวนรวมของคนในทองถน คอ สงส าคญในการพฒนาอยางยงยน
- การพฒนาเมอมากเกนความจ าเปนจะเปนการท าลยสภาพแวดลอม
- ควรจะปลกตนไมยนตนใหมากกวาน
- สรางหองน าเพมใหเพยงพอกบนกทองเทยว
- ใหเจาหนาทปฏบตตามกฏอยางเครงครด ในเรองกฏระเบยบตอนกทองเทยวทไมปฏบตตามกฏในแตละท
- เรองสงปลกสรางไมควรมในททองเทยวแบบธรรมชาต
- ควรมการประชาสมพนธอยางตอเนอง
- มเจาหนาทในการบรการใหมาก ทางภาครฐควรสนบสนนการทองเทยวในทองถนและประเทศใหมากขน
- จดหองน าและอปกรณเครองใชใหดขน
- มไฟฟาใหสวางเพยงพอกบนกทองเทยว
- ควรใหความรคนมากขน
- ตองไมม Corruption
- อยากใหความรแกนกทองเทยวเพอการพฒนา และความเขาใจในสถานททเขามาทองเทยว
- ชวยกนรกษากฏและระเบยบอยางเครงครด ในการทองเทยว และชวยกนรกษาความสะอาดและเปนระเบยบ
- ชวยกนรกษาปาไม และสตวปาใหอยอยางยงยน
- อยากใหสงเสรมนกทองเทยวใหไดสมผสกบประเพณทองถนมากขน
- มกจกรรมของการรวมกลมเปนจตอาสามากขน
- สงเสรมและรณรงคในกลมวยรน รวมถงเดกซงจะเปนเยาวชนตอไป โดยจดกจกรรมทท าใหกลมเหลานมสวนรวมใหมากทสด
- นกทองเทยวควรปฏบตกฏระเบยบของชมชนทไปทองเทยวดวย
- ควรเพมความสะดวกสบายในการเดนทาง
- ตองชวยกนอยางจรงจงและมแบบแผนทชดเจน
- สงเสรมกจกรรมการปนจกรยานใหมากขน
- ใหความส าคญกบการประชาสมพนธการทองเทยวเชงสรางสรรคทางสอตางๆเชงสรางสรรคและทวถง
- ชมชนตองเปนมตรตอนกทองเทยว และเปนตวอยางทดในการปฏบตตามวฒนธรรม ประเพณ ดงเดม
- มการตอนรบทดรองรบนกทองเทยวใหค าแนะน าตางๆ ทนกทองเทยวตองการร
- นาจะมของทระลกขายมากกวาน
- การรกษาธรรมชาตควรใหความส าคญมากทสด
185
- รกษารปแบบการใหความส าคญเรองการอ านวยความสะดวกแบบนตอไป
- ประชาสมพนธเรองการควบคมความสะอาดใหมากขน
- ชวยกนดแลสงแวดลอม ธรรมชาตใหคงอยไปนานๆ
- สงเสรมใหนกทองเทยว ทองเทยวแบบยงยน ไมน าของปาออกมาภายนอก ไมน าขยะเขาไปทงในปา และชมชนจะตองซอสตยตอธรรมชาต
- เปนสงทควรพฒนาคกบการอนรกษธรรมชาต
- เคารพกฏระเบยบของสถานทนนๆ อยางเครงครด
- ไมเขาในพนททไมไดรบอนญาตใหเขา และท าตามค าแนะน าของเจาหนาทอยางเครงครด
- มาเทยวแบบธรรมชาต ควรเคารพกฏระเบยบ และธรรมชาตทอยรอบตว สงทแตกตางไมเกดผลดกบสงแวดลอมทน ามาควรน ากลบไปอยาทงไว
- อยาทงขยะทยอยสลายยากในทสาธารณะและสถานททองเทยวในปาและทกท
- ควรปลกจตส านกใหนกทองเทยวรวมถงผอยในทองถนชวยรกษากฏระเบยบทดขน รวมถงรกษาความสะอาดเพอใหแหลงทองเทยวคงอยตอไป
- รกษาสภาพแวดลอมและธรรมชาตใหคงสภาพเดมไวใหมากทสด
- อนรกษรกษาปาอยางพอสมควร และดแลสตวปาใหอยกบมนษยไดอยางเหมาะสม
- จดใหมการฝกอบรม และเขารวมกจกรรมเพมมากขน
- ใหขอมลนกทองเทยวอยางครบถวน ท าแผนภาพประกอบ
- ใหมการพฒนาดานตางๆ มากขน
- การรกษาความปลอดภยควรดกวาน
- ฟนฟแนวปะการง ท าใหธรรมชาตสวยงามกวาน
- จดการฝกอบรมใหกบผประกอบการน าเทยวทกประเภท ทเกยวของกบการทองเทยว ใหไดรและมจตส านกในการรกษาระบบนเวศทางทะเล
- ไมทงขยะตามแหลงทองเทยว ชวยกนรกษาความสะอาด และท าตามกฏระเบยบทวางไว
บทท 5
สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ
186
การศกษาในครงน เรอง แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชง
นเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย
ในการวจยครงนมวถประสงคของการวจย ดงน
วตถประสงคของการวจย
1. เพอจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรหลกการทองเทยวอยางยงยน
2. เพอศกษาความสมพนธปจจยการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในประเทศไทย ตอ
หลกการทองเทยวอยางยงยน
3. เพอศกษาความสมพนธปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ตอหลกการทองเทยว
อยางยงยน
สมมตฐานการวจย มดงนคอ
สมมตฐานท 1 หลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data
Reduction
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถน
สมมตฐานท 5 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
สมมตฐานท 6 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถน
โดยมการเกบรวบรวมขอมลทตยภม ดวยการคนควาขอมลจาก เอกสาร งานวจย ทฤษฎ และรปแบบ
แนวความคดทเกยวของ และขอมลปฐมภม จากการสมภาษณผทรงคณวฒ 2 ทาน และใชแบบสอบถามเปน
เครองมอการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยกลมเปาหมาย นกทองเทยวไทยทอทยานแหงชาตทาง
187
บก คอ อทยานแหงชาตเขาใหญ และอทยานแหงชาตทางทะเล คอ อทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา-หมเกาะ
พพ แหงละ 200 คน รวมเปนจ านวน 400 คน จากอทยานแหงชาตทเปนทนยมจาก 10 อนดบ ซงเปนการ
วดผลครงเดยว ในป พ.ศ. 2554 ใชการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณา (Descriptive Statistics) และ
สถตทดสอบสมมตฐาน (Inferential Statistic) ดงรายละเอยดตอไปน
5.1 สรปผลการวจย
การสมภาษณเชงลก พอ.ดร. นาฬกอตภค แสงสนท
ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน)
หรอ อพท. (12/3/2559)
การทองเทยวเชงสรางสรรค ในมมของอพท.
เนนชมชนความส าคญทชมชน ใหชมชนในแหลงทองเทยวมความภมใจทจะน าเสนอแหลงทองเทยว
ซงชมชนเปนเจาของบาน เจาของแหลงทองเทยว มความภมใจทจะน าเสนอแหลงทองเทยวในชมชน และเปน
คนน านกทองเทยวเขามาแลกเปลยนเรยนรในแหลงทองเทยวนนๆ ซงความสมพนธระหวางนกทองเทยวกบคน
ในชมชนใหเหมอน เพอนมาเยยมบานเพอน มประสบการณตรงทไดจากการลงมอท า ซงสรางสรรคตวของ
นกทองเทยวเอง สงเสรมใหทกคนอยบนหลกการคด วางแผน ปฏบต รบผดชอบ และเปนประโยชน ซงการม
พนฐานองหลกการของการทองเทยวอยางยงยน ใน 3 มต คอ สงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม โดยท าการ
สงเสรมใหคนในชมชนตระหนกถงความส าคญน มการใหเปนผแทนชมชนเขาฝกอบรมหลกสตรการทองเทยว
อยางยงยน มการด าเนนงานแบบประชารฐ แตละแหลงกปรบรปแบบตางกนไปตามแตละพนทพเศษในการ
ก ากบดแล การใหความส าคญเรองการทองเทยวเชงนเวศน มกจกรรมตางๆ ใหนกทองเทยวเกยวกบกบ
สงเสรมอนรกษรกษาสงแวดลอม ซงมการประสานทกภาคเพอจดการการทองเทยวอยางยงยน สงเสรม และ
สนบสนน การน าชวตปกตของคนในชมชนสรางกจกรรมใหนกทองเทยวเรยนรมประสบการณตรง มการ
สงเสรมสนบสนนดานเศรษฐกจดวย มแนวทางการสนบสนน เกยวกบการจะประกอบอาชพการไดรวมรบ
ผลประโยชนจากการทองเทยว ใหนกทองเทยวและชมชนมความสขรวมกน จงจะเปนการทองเทยวอยางยงยน
ซงใหมการด าเนนงานทกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด และมประโยชนตอชมชนและวฒนธรรม แนวโนม
ของธรกจทองเทยวอยางยงยน สงเสรมผลกดนใหคนในชมชนมปจจย 4 ครบถวน การใสใจสงแวดลอมกจะ
ไมใชเรองยากทจะท าใหคนในชมชนเหนความส าคญและรวมมอกนดแลรกษาไดเอง การเผยแพร การสงเสรม
188
สนบสนน การไดแลกเปลยนเรยนรกบนกวจย การวจย และงานเชงวชาการถอเปนสงทมคณคามาก เมอคนม
ความรมากขนจะท าใหคนคดไดถงการทองเทยวอยางยงยน การใหความส าคญกบการพฒนาธรกจบรการดาน
การทองเทยว เชน ผลตภณฑตอการทองเทยว
ดร. ประเสรฐ สอนสถาพรกล ผอ านวยการส านกงานมรดกโลกทางธรรมชาต กรมอทยานแหงชาต
สตวปาและพนธพช
การจดยทธศาสตรการทองเทยวท าองคกรเดยวไมไดจะตองบรณาการรวมกนกบสวนงานตางๆ
องคกรทเกยวของ มารบทราบแผนรวมกน หนวยงานจะตองออกแบบแผนยทธศาสตรรองรบแผนหลกตอไป
ผเกยวของตองเขาใจบรบท มการประสานงาน ประชมรวม สงการ เพอจะบรณาการทองเทยวสเขยวไป
พรอมๆ กน ซงตองมแผนหลกการจดการ มจดประสงคหลกของหนวย ไดแก การปกปองคมครองพนทเพอ
เปนแหลงเรยนรศกษาวจย และทองเทยวพกผอนหยอนใจ การบรณาการป 2559-2563 ม 4 ยทธศาสาตร คอ
1. การคมครองดแลรกษาทรพยากร 2. การคมครองดแลอยางยงยน 3. การวจยพฒนา 4. การบรหารจดการ
ซงภายใตการพฒนาแหลงทองเทยว และมกลยทธยอย เชน การปองกน การอนรกษสงแวดลอม การสอความ
เหมาะ การพฒนาแหลงทองเทยวควรม เอกชน ชมชนทองถนเขามารวมพฒนาแหลงทองเทยว ควรมกลยทธ
ยอย เชน การปองกน การอนรกษสงแวดลอม การสอความเหมาะ การพฒนาแหลงทองเทยว ควรมการ
ศกษาวจยยอย เชน ส ารวจความพงพอใจ ดานทพกการใหบรการ แหลงเรยนรการทองเทยว เนนการฝกอบรม
เจาหนาท เรองการทองเทยว ในดานบรการ การใหความร การตอบรบ ยอมรบชมชนในพนท เพราะถอวาเปน
กตกาสงคม ควรมบรบททเขมงวดคอใหดแลระมดระวงแหลงทองเทยว พนททไมควรไป การไมท าลาย
ทรพยากร เชน เกบปลาดาว ปะการง พช เพราะผประกอบการท าธรกจจากอทยานฯ ตองคอยสอดสองดแล
ตกเตอนนกทองเทยวมประชมทกฤดการทองเทยว ใหผประกอบการมาพดคยกนในระเบยบ ขอจ ากด อาจม
การเพกถอนใบอนญาต ถาไมปฏบตตาม เจาหนาทอทยานฯ มไมมาก ดงนน จงตองสรางเครอขายชวยกน
สอดสองดแล เพราะทรพยากรหมดไปกตองกระทบตอธรกจดวย ถารกษาทรพยากรไวไดดการทองเทยวกจะม
ความยงยน นกทองเทยวมความสนใจอทยานฯ ทางทะเลมากกวาทางบก เพราะมมต ความโดดเดน ความ
สวยงามมากกวา สรางความตนตาตน ใจ ความสนใจของนกทองเทยวจงมมากกวา ทมาทองเทยวทางบกกมาด
ความสมบรณของทรพยากรธรรมชาต มาผจญภยกน นโยบายทนาสนใจจากกระทรวงทรพยากรธรรมชาตม
189
เรอง Green Nationnal Park อทยานฯ สเขยว มเกณฑการวด 3 ขอ คอ 1. การจดการดานสงแวดลอม 2.
การมสวนรวมของชมชน 3. การสงเสรมการเรยนรทางธรรมชาต ซงมการสงเสรมผลกดนใหเอกชนและชมชน
พฒนาพนทใหเขาเกณฑมาตราฐานการไดรบรางวล แตทงนกตองตระหนกถงความสามารถในการรองรบของ
พนท (Capacity) ดวย การดแลจะท าไดยากล าบากมาก พนททางธรรมชาตทเขาถงไดยากกจะถกท าลาย ซง
การฟนฟทางธรรมชาตท าไดยากและใชเวลานาน การสรางสงอ านวยความสะดวกควรใหคมคา การจ ากด
ปรมาณคนเขามาไดใหเปนไปตาม กฏ ระเบยบขอบงคบ จะควบคมไดยากเพราะจ านวนเจาหนาทมจ ากดใน
การบรหารจดการเรองตางๆ ความงดงามตามธรรมชาตทนกทองเทยวจะไดเหนกหมดไป ควรใหนกทองเทยว
สมผสกบความสวยงามตามธรรมชาตอยางใกลชดแลวน าไปบอกตอถงความสวยงาม ความประทบใจ ส าหรบ
นกทองเทยวควรตระหนกรถงความส าคญของทรพยากรทางธรรมชาต ปฎบตตนใหอยในกฏระเบยบตางๆ
ชวยกนอนรกษ รกษาไวใหเหลอถงคนรนหลงตอๆ ได ชนชม อยาท าลาย และเมอมาเหนซงความสวยงามแลว
ควรจะพดตอ การปฎบตของผทอยในชมชนควรมมาตราฐานเพอรองรบนกทองเทยว ทงการซอ-ขาย และ
รวมมอกนพฒนาในการทองเทยวดานตางๆ ซงคนในชมชนกจะไดประโยชนจากการทองเทยวดวย ตอไปควร
จะมการเพมศกยภาพทางการทองเทยวในดานตางๆ ใหเปนรปแบบการทองเทยวเชงสรางสรรค เชน การเพม
เสนทางศกษาธรรมชาต การพฒนาบางพนทเสนทางประวตศาสตรทมในอทยานฯ ดวย ทตองมความใสใจและ
กระตอรอรน เพอพฒนา การใชงบประมาณตองทจะใชใหเกดประโยชนและมประสทธภาพสงใหได อยางไรก
ตามเรองการประชาสมพนธผานสอตางๆ ยงไมด จงควรจะปรบปรงแกไขใหดขน
ผลการทดสอบสมมตฐาน ประกอบดวย
สมมตฐานท 1 หลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data
Reduction
ผลการวเคราะหตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรคและตว
แปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชง
นเวศน ซงประกอบดวยคาน าหนกองคประกอบ (estimate) ความคลาดเคลอนมาตราฐาน (S.E.) สมประสทธ
การท านาย (R2) อตราสวนวกฤต (critical ratio or z-statistics) สามารถสรปไดตามตารางดานบน
190
เมอพจารณาอทธพลขององคประกอบตวแปรทสงเกตได ประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการ
ทองเทยวเชงสรางสรรค ซงประกอบดวย ความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค (v24) การ
แลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (v25) ความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว (v26)
ประสบการณจากการมสวนรวม (v27) การแลกเปลยนขอมลระหวางกน สงผาน สงตอประสบการณ (v28)
การเปนผเขารวมกจกรรมมากกวาผชม (v29) การทนกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของ
ตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (v30) การเขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลคภณฑทองถนม
ประสบการณจรง (v31) การจดจ า/ประทบใจ/เขาขาง (v32) การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง (v33) พบวา
ปจจยทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษไดแก การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม (v25) ความเขาใจอยาง
ลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว (v26) การทนกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของ
ตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ (v30) การเขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลคภณฑทองถนม
ประสบการณจรง (v31) การจดจ า/ประทบใจ/เขาขาง (v32) ซงมระดบนยส าคญทางสถต (p<0.05) มคา
น าหนกองคประกอบอยท 1.0-1.454 และสมประสทธการท านาย (R2) อยระหวางรอยละ 36.8 ถงรอยละ
67.5
เมอพจารณาอทธพลขององคประกอบตวแปรทสงเกตได ประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการ
ทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ซงประกอบดวย การอนรกษและใช
ทรพยากรอยางพอด (v34) การลดการใชทเกนจ าเปนและการลดของเสย (v35) การรกษาและสงเสรมความ
หลากหลายของทรพยากรธรรมชาต (v36) การประสานการพฒนาการทองเทยว (v37) การทองเทยวทรองรบ
กจกรรมในทองถน (v38) การมสวนรวมของชมชนทองถน (v39) การประสานความรวมมอระหวางสวนงานท
เกยวของ (v40) การฝกอบรมบคคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฏบตแบบยงยน (v41) การใหเผยแพร
ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต (v42) พบวาปจจยท
สอดคลองกบขอมลเชงประจกษไดแก การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด (v34) การลดการใชทเกนจ าเปน
และการลดของเสย (v35) การมสวนรวมของชมชนทองถน (v39) การประสานความรวมมอระหวางสวนงานท
เกยวของ (v40) ซงมระดบมนยส าคญทางสถต (p<0.05) คาน าหนกองคประกอบอยท 0.91-1.83 สมประสทธ
การท านาย (R2) อยระหวางรอยละ 19.9 ถงรอยละ 79.9
หากพจารณาความกลมกลนของรปแบบองคประกอบเชงยนยนของปจจยแนวทางการทองเทยว เชง
สรางสรรคและตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศน พบวาคาดชน CMIN Chi-square/df GFI AGFI RMR CFI Pclose และ RMSEA ผาน
191
ขอก าหนดทกดชน แสดงถงรปแบบทน าเสนอมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยม factor loading
และ error
สรปผลผลการวเคราะหขอมลผตอบแบบสอบถาม
จ านวนกลมตวอยางจ าแนกตามการท างาน แบงเปน 4 กลม ซงการท างานในภาครฐมมากทสด คอ
ภาครฐ รอยละ 34 และนอยทสดคอ อนๆ
เพศ แบงเปน 2 กลม ซงเพศทมมากทสด คอ เพศหญง รอยละ 52.8 และนอยทสดคอ เพศชาย
ระดบการศกษา แบงเปน 4 กลม มมากทสด คอ ระดบการศกษาปรญญาตร รอยละ 61.8 นอยทสด
คอ ปรญญาเอก
รายไดตอเดอน แบงเปน 5 กลม ซง มมากทสดคอ มรายได15,000-25,000 บาท รอยละ 51.2 นอย
ทสดคอ มรายไดต ากวา 45,001 บาท
สถานะภาพ แบงเปน 3 กลม มมากทสดคอโสด รอยละ 53.8 นอยทสดคออนๆ
ผรวมเดนทางมาทองเทยว แบงเปน 4 กลม มมากทสดคอ มากบเพอน รอยละ 44.3 นอยทสดคอ มา
คนเดยว
ระยะเวลาทมาทองเทยว แบงเปน 4 กลม มมากทสดคอ 1-2 วน รอยละ 78.8 นอยทสดคอ อนๆ
ประสบการณการทองเทยวเชงนเวศนกอนครงน แบงเปน 2 กลม มมากทสดคอเคย รอยละ 85.3
นอยทสดคอ ไมเคย
ล าดบตามความชนชอบในสถานททางธรรมชาตแบงเปน 7 กลม มความชนชอบในการทองเทยวทะเล
เปนอนดบท 1 รอยละ 47.8 นอยทสดคอ ถ า
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอ
พฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
192
ความคดเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญมากทสด ในประเดนการจดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ มเกณฑอยใน
ระดบมาก
193
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตราฐานตามความคดเหนเกยวกบการใหความส าคญกบหลกการทองเทยว
อยางยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
ความคดเหนเกยวกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหความส าคญมากทสด ในประเดนการชวยรกษาความ
สะอาดของแหลงทองเทยว มเกณฑอยในระดบมาก
สมมตฐานท 2 ขอมลทวไปของนกทองเทยวไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ขอมลทวไปของนกทองเทยว ไดแก การท างาน เพศ อาย การศกษา รายได สถานะภาพ ผรวมเดนทางมา
ทองเทยวระยะเวลาทมาทองเทยว การมาทองเทยวเชงนเวศน ความชนชอบในสถานททางธรรมชาต
แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ไดแก มความเขาใจใน
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ไดแก การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม มความเขาใจอยาง
ลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว ประสบการณจากการมสวนรวม มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/
สงผาน – สงตอประสบการณ เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพใน
การสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑ
ทองถน, มประสบการณจรง จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
ขอมลทวไปของนกทองเทยวไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ดานเพศไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การพฒนาศกยภาพ
ดานอายไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
194
ดานการศกษาไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ดานรายไดไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ดานสถานะภาพสมรสไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การจดจ า
ดานผรวมเดนทางไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน มความเขาใจในคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรม
ของพนททองเทยว มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/สงผาน – สงตอประสบการณ
ดานระยะเวลาไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ดานการทองเทยวเชงนเวศนไมมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การเขารวมกจกรรมและการเขาใจอยางถองแท
ดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตมผลตอแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
ยกเวน การรขามวฒนธรรม วฒนธรรมของพนท และการจดจ า
สมมตฐานท 3 ขอมลทวไปไมมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
หลกการทองเทยวอยางยงยน ไดแก การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การลดทรพยากรทเกนความ
จ าเปนและการลดของเสย การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต การประสานการ
พฒนาการทองเทยว การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถน การประสาน
ความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการ
พฒนาแบบยงยน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเข าใจในการเคารพตอ
ธรรมชาต
โดยสวนใหญขอมลทวไปมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
195
ดานการท างานมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถน การฝกอบรมบคลากร โดย
สอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน
ดานเพศมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ดานอายมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ดานการศกษา มผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ
ดานรายได มผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ดานสถานะภาพ ไมมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การฝกอบรมบคลากร
ดานผรวมเดนทางมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ดานระยะเวลามผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว
ดานการทองเทยวเชงนเวศนมผลตอ หลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การรกษาและสงเสรม ความรวมมอ
ดานความชนชอบในสถานททางธรรมชาตมผลตอหลกการทองเทยวอยางยงยน
ยกเวน การอนรกษ
สมมตฐานท 4 ขอมลทวไปของนกทองเทยวไมมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
196
การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวไดแก แสดงความเปนมตร เออเฟอเผอแผตามสมควร ชวยกนอนรกษ
หรอพฒนาแหลงทองเทยว สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน งดเวนการกระท าทจะ
ท าลายแหลงทรพยากร ซอตรงตอนกทองเทยว ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
ดานการท างานมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ซอตรงตอนกทองเทยว
ดานเพศมผลตอปจจยทท าใหองคกรเขาสองคกรทเปนมตรตอสงแวดลอม
ยกเวน ซอตรง รกษาผลประโยชน
ดานอาย มผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
ดานการศกษา มผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร
ดานรายไดตอเดอน มผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร
ดานสถานะภาพ มผลตอ การปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ซอตรงตอนกทองเทยว ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว ชวยดแลรกษาผลประโยชนของ
นกทองเทยว
ดานผรวมเดนทางมาทองเทยว มผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน การชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว
ดานระยะเวลาทมาทองเทยวมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
197
ยกเวน ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
ดานการทองเทยวเชงนเวศนมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน แสดงความเปนมตร ชวยเหลอ
ดานความชนขอบในสถานททางธรรมชาตมผลตอการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยว
ยกเวน ชวยกนอนรกษ แสดงความเปนมตร ไมเซาซ
สมมตฐานท 5 หลกการทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
หลกการทองเทยวอยางยงยน ไดแก การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การลดทรพยากรทเกนความ
จ าเปนและการลดของเสย การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต การประสานการ
พฒนาการทองเทยว การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การมสวนรวมของชมชนทองถ น การประสาน
ความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ การฝกอบรมบคลากรโดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการ
พฒนาแบบยงยน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยวโดยมงความเขาใจในการเคารพตอ
ธรรมชาต
คณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ไดแก การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม มความเขาใจอยาง
ลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว ประสบการณจากการมสวนรวม มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/
สงผาน – สงตอประสบการณ เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพใน
การสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ เขาใจอยางถองแทในกระบวนการผลตและผลตภณฑ
ทองถน, มประสบการณจรง จดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ ควรจะทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญ หลกการทองเทยวอยางยงยนดานการประสานงาน
ในการพฒนาการทองเทยว มความสมพนธกบ การทองเทยวเชงสรางสรรค
198
5.2 อภปรายผลการวจย
จากผลการศกษาวจยในครงน มประเดนทนาสนใจสามารถน ามาอภปรายผลไดดงประเดน
ตอไปน
หลกการทองเทยวอยางยงยนสามารถจดกลมหรอลดจ านวนตวแปรดวยการท า Data Reduction
จากผลการวจยสามารถอภปรายไดวา ตวแปรองคประกอบเชงยนยนของปจจยหลกการทองเทยว
อยางยงยน เพอการพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน ซงประกอบดวย การอนรกษและใชทรพยากรอยาง
พอด การลดการใชทเกนจ าเปนและการลดของเสย การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของ
ทรพยากรธรรมชาต การประสานการพฒนาการทองเทยว การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน การมสวน
รวมของชมชนทองถน การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ การฝกอบรมบคคลากร โดย
สอดแทรกแนวคดและวธปฏบตแบบยงยน การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความ
เขาใจในการเคารพตอธรรมชาต การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหา
และอปสรรคตางๆ พบวาปจจยทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ซงสามารถลดจ านวนตวแปรในปจจยปจจย
หลกการทองเทยวอยางยงยน คงเหลอ 4 ตวแปร คอ การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด การลดการใชท
เกนจ าเปนและการลดของเสย การมสวนรวมของชมชนทองถน การประสานความรวมมอระหวางสวนงานท
เกยวของ กสามารถถอเปนหลกการทองเทยวอยางยงยนไดแลว ซงแตกตางจาก หลกการทองเทยวอยางยงยน
ของ อษาวด พลพพฒน (2545) มหลกการ ดงน คอ การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด (Using
Resource Sustainable)การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย (Reducing Over
consumption and Wast) การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต (Maintaining
Diversity) การประสานการพฒนาการทองเทยว (Integrating Tourism into Planning) การทองเทยวท
รองรบกจกรรมในทองถน (Supporting Local Communities) เนนการมสวนรวมของชมชนทองถน
(Involving Local Communities) การประสานความรวมมอะหวางสวนงานทเกยวของ เพอลดขอขดแยง
และรวมแกปญหา (Consulting Stakeholders and the Public) เปนการฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรก
แนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน (Training Staff) ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมง
ความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต (Marketing Tourism Responsibly) การวจยและตดตามผล
(Undertaking Research)
199
แนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค
จากแนวคดของ นาฬกอตภค แสงสนท (2556) ผอ านวยการองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอ
การทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. ไดก าหนดนโยบายและแนวทางการปฏบตงานเกยวกบ
"การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism)" วาหมายถง "การทองเทยวทสมพนธกบประวตศาสตร
ศลปวฒนธรรม วถชมชนและเอกลกษณสถานท โดยนกทองเทยวไดเรยนรเพอสรางประสบการณตรงรวมกบ
เจาของวฒนธรรม และมโอกาสไดใชชวตรวมกนกบเจาของสถานท และเปนการสรางมลคาเพมใหกบ
ประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชมชนและเอกลกษณของสถานทไมใชกจกรรมทเนนรายไดของชมชน แต
เปนกจกรรมทเนนคณคาของชมชนเทานน" โดยใหหลการของคณสมบตของการทองเทยวเชงสรางสรรค ดงน
คอ 1. ผทองเทยวและเจาของบานมความผกพนระหวางกน 2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม 3. ม
ความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว 4. ประสบการณจากการมสวนรวม 5. มการ
แลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน - สงตอประสบการณ 6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม 7.
นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ 8. ความจรง
แททงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง 9. จดจ าประทบใจ, เขาใจ 10. การทองเทยว
แบบจ าเพาะเจาะจง ซงผลการวจยพบวาในบางปจจยของขอมลทวไปของนกทองเทยวมผลตอการทองเทยว
เชงสรางสรรค และนกทองเทยวใหความส าคญในประเดนการจดจ า/ประทบใจ/ เขาใจ มเกณฑอยในระดบ
มาก โดยมความสอดคลองกบ Crispin Raymond and Greg Richards, 2000 ใหความหมาย การทองเทยว
เชงสรางสรรค (Creative Tourism) วาเปนการทองเทยวซงมอบโอกาสใหกบผเดนทางในการพฒนาศกยภาพ
การสรางสรรคของตน ผานการมสวนรวมในกจกรรม การเรยนร ดวยประสบการณจรง ทเปนไปตาม
ลกษณะเฉพาะของพนทเปาหมายทไดทองเทยว และ จากสรปผลการประชม Santa Fe International
Conference on Creative Tourism, 2008) เรองการทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) วาเปน
การทองเทยวทมงไปสความผกพนและประสบการณ อนแทจรง ซงไดมาจากการเขาไปมสวนรวมในการเรยนร
ดานศลปะ มรดกทางวฒนธรรม หรอคณลกษณะเฉพาะของพนท
จากผลการวจยพบวา นกทองเทยวยงขาดการตระหนกถงการทองเทยวเชงสรางสรรคเพราะการให
ความส าคญตอปจจย การมความเขาใจในคณสมบตการทองเทยวเชงสรางสรรค ยงคงนอยกวาปจจยดานการ
จดจดเขาใจจากประสบการทไดรบจากการทองเทยว ซงสอดคลองกบ Christian Stipanović, Elena Rudan
(2015) ไดท าการวจยเรอง แนวคดการพฒนาและกลยทธเพอการทองเทยวเชงสรางสรรคของการมายง
โครเอเชย พบวา ยงขาดการตระหนกถงการทองเทยวเชงสรางสรรค การพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรค
200
สวนใหญมการยอมรบในความหลากหลาย และสงใหมๆ ทเกดขนดวยความยนด ของการทองเทยวโครเอเชย
มากขน คลายกบวาเปน เรองใหมมความนาสนใจ มการสรางความแตกตางทโดนเดนทางการตลาดมากขน บน
พนฐานของสนทรยภาพทนกทองเทยวจะไดรบ มความตองการเพมจ านวนนกทองเทยวแบบระยะสน และม
แนวโนมการสรางตลาดการทองเทยวใหมๆ ขน ซงตองมการพฒนาอยางตอเนองในแตละประเภทของการ
ทองเทยวเชงสรางสรรค การใหความตระหนกถงหลกการอยางมเหตผล นกทองเทยวมความตองการใหเกด
การพฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงสรางสรรค ใหใสใจในสงทเรยกรองทางความรทจะไดรบ ประสบการณ
ใหมๆ ในวนหยด และหาแนวโนมการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอวางกลยทธใหเหมาะสม
จากผลการวจยในครงนเกยวกบการทองเทยวเชงสรางสรรคพบวานกทองเทยวใหความส าค ญกบการ
ทองเทยวเชงสรางสรรค โดยใหความส าคญอยในระดบมากเกอบทกปจจยทเปนองคประกอบของการทองเทยว
เชงสรางสรรค ซงมความสอดคลองกบงานวจยของ Lan-Lan Chang , Kenneth F. Backman , Yu Chih
Huang , (2014) เรอง การทองเทยวเชงสรางสรรค วา การเจรญเตบโตในจ านวนและคณภาพของวฒนธรรม
การทองเทยวเกดขนอยางรวดเรว ในการวจยเพอศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจ ประสบการณ การ
ยอมรบในคณคา และความสนใจทจะกลบมาอกครง เพอการทองเทยวเชงสรางสรรค แนวคดการทองเทยวเชง
สรางสรรค เหมอนมกลยทธทเกยวเนองกบเรองทางกายภาพ วฒนธรรม สงคม เพอพฒนาการทองเทยวและ
จดเตรยมการบรการดวยการบรณาการแนวคดเชงสรางสรรค ในการสรางความพงพอใจใหนกทองเทยว โดย
มงเนนการพฒนาการปฎบต และการบอกตอของนกทองเทยวจากประสบการณทไดรบ เกบขอมลจาก
นกทองเทยวตอนเหนอ กลาง และใตของไตหวน ทสนใจ 3 กลม เกยวกบการกฬา สนทรยภาพทไดรบจาก
สถาปตยกรรม ศลปะ วฒนธรรม และผทสนใจหาประสบการณชวต จ านวน 417 คน พบวา ปจจยดาน
แรงจงใจและยอมรบในคณคามไมมากนก มความเหนวาควรพฒนาดานสนคาทางการทองเทยวใหมากขน และ
ใหความส าคญดานการบรการดวย ตลอดจนเนนการสงเสรมดานวฒนธรรมและศลปะ ใหนกทองเทยวไดรบ
ประสบการณเพมขน ส าหรบนกธรกจทจะท าใหนกทองเทยวมาเทยวซ าไดจากการน าประสบการณของ
นกทองเทยวมาวเคราะหศกษา เพอทจะเขาใจความตองการของนกทองเทยวอยางแทจรง ในการใชปรบปรง
คณภาพดานตางๆ และพฒนาการวางแผนการบรการ ซงจะท าใหลกคายนดจายเงนมากขน และท าความ
เขาใจวาอะไรคอประสบการณชวตของนกทองเทยวซงมผลตอการสรางแรงดงดดในการทองเทยวเชง
สรางสรรคได
201
หลกการทองเทยวอยางยงยน
จากหลกการทองเทยวอยางยงยน (อษาวด พลพพฒน, 2545) มหลกการ ดงน 1.การอนรกษและใช
ทรพยากรอยางพอด 2.การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย 3.การรกษาและสงเสรมความ
หลากหลายของทรพยากรธรรมชาต 4.การประสานการพฒนาการทองเทยว) 5.การทองเทยวทรองรบกจกรรม
ในทองถน 6.เนนการมสวนรวมของชมชนทองถน 7.การประสานความรวมมอะหวางสวนงานทเกยวของ เพอ
ลดขอขดแยงและรวมแกปญหา 8.เปนการฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนา
แบบยงยน 9.ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต 10.การวจย
และตดตามผล ซงผลการวจยพบวาขอมลทวไปของนกทองเทยวใหความส าคญกบหลกการทองเทยวอยาง
ยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน พบวานกทองเทยวใหความส าคญมากทสด ในประเดนการ
อนรกษและใชทรพยากรอยางพอด มเกณฑอยในระดบมาก สอดคลองกบแนวคดของ บญเลศ จตตงวฒนา
และเพญศร ศรค าภา (2557) วา การทองเทยวเชงนเวศเปนรปแบบหนงของการทองเทยวแบบยงยนทมงเนน
การจดการรกษาสงแวดลอมเปนส าคญ และเปนทนยมกนอยางแพรหลายในปจจบน เพราะเปนการทองเทยว
ทางเลอกใหม (Alternative Tourism) ทกอใหเกดความสมดลแหงกระแสการพฒนาการทองเทยวและกระแส
การอนรกษสงแวดลอมในแหลงทองเทยวควบคกนไป จงสมควรอยางยงทจะตองชวยกนสนบสนนสงเสรมให
การทองเทยวเชงนเวศนกอประโยชนสงสดแกทกฝายทเกยวของทงในปจจบนและอนาคต และจากบทความ
โดย : สาระดด.คอม/ WWW.SARA-DD.COM ทวาการทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) เปนรปแบบหนงของ
การทองเทยวในปจจบนทนานาประเทศใหการส าคญ เพอการมงไปสการพฒนาทยงยนของประเทศและ
นานาชาต ตามหลกปฏญญาสากลวาดวยการพฒนาสงแวดลอมทยงยน (Environmentally Sustainable
Development) โดยใหความส าคญแกการใหการศกษาหรอการเรยนร หรอมงเนนใหเกดการอนรกษมากกวา
การจดการลดหรอปราศจากผลกระทบและนกทองเทยวพงพอใจเทานน แตการทองเทยวเชงนเวศจะตองเปน
การทองเทยวทมความรบผดชอบในแหลงทองเทยวธรรมชาต มการจดการรกษาสงแวดลอม และใหการศกษา
แกนกทองเทยว
จากผลการทดสอบสมมตฐานพบวาโดยสวนใหญหลกการทองเทยวอยางยงยน ไมมความสมพนธกบ
การทองเทยวเชงสรางสรรค ซงแตกตางจากแนวคดของ นาฬกอตภค แสงสนท(2556) ทวาการทองเทยวแบบ
ยงยนจะเกดได ตองมความรวมมอกนของทกฝายทเกยวของกบการทองเทยว ทงผประกอบการ ชมชน และตว
นกทองเทยวเอง ทตองมแนวคดและจตส านก ตลอดจนลงมอกระท าเพอใหเกดผล ดวยการสงเสรมสนบสนน
ใน 3 เรองทเกยวของกนคอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ภายใตการบรหารจดการใหทงสามสวนอย
รวมกนอยางสมดล จงจะท าใหการทองเทยวไทยซงเปนรายไดหลกๆของประเทศอยตอไปไดอยางยงยน และ
202
การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) มแนวคดเกยวกบ การทองเทยวทสมพนธกบประวตศาสตร
ศลปวฒนธรรม วถชมชน และเอกลกษณสถานท โดยนกทองเทยวไดเรยนรเพอสรางประสบการณตรงรวมกบ
เจาของวฒนธรรม และมโอกาสไดใชชวตรวมกนกบเจาของสถานท และเปนการสรางมลคาเพมใหกบ
ประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชมชน และเอกลกษณของสถานท ไมใชกจกรรมทเนนรายไดของชมชน ซง
จะกอใหเกดความยงยนในการทองเทยวไดตอไป
จากผลการวจยในครงนพบวาหลกการการทองเทยวอยางยงยน นกทองเทยวใหความส าคญในการ
อนรกษและใชทรพยากรอยางพอดแหลงทองเทยวทางธรรมชาตอยในระดบมากทสดซงเปนหนงในปจจย
หลายๆ ปจจยของการทองเทยวอยางยงยน สอดคลองกบ J. Li (2013) ไดท าการวจยเรอง การทองเทยวเชง
นเวศนในทองถนและการใชระบบการประเมนใน Costa Rica โดยเปนงานวจยระดบดษฎนพนธนมความยาก
และมการใชหลกการของการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน บนพนฐานของผอยในทองถน โดยมงเนนทการ
ใชเทคนคการจดการอยางยงยนใน Costa Rica ซงเปนประเทศทมชอเสยง ในการมงเนนการจดการการ
ทองเทยวเชงนเวศน ซงเหนถงประสทธผลในการจดการไดอยางชดเจน และมการจดตงการใหใบรบรอง
โครงการสเขยว (Green Certification Program ) ซงจะสามารถสงผลในการพฒนาประสทธภาพดานตางๆ
ไดตอไป สงทส าคญในการจดการการทองเทยวเชงนเวศน ดวยการสงเสรมเรองการด าเนนการอยางยงยน
การรกษาวฒนธรรม การอนรกษในความหลากหลายทางชวภาพในพนท อยางไรกตามการจดการเปน
เครองมอกวางๆ ทใชไดอยางมศกยภาพ และเปนเกณฑทพฒนาขนาดของการทองเทยวเชงนเวศน ทปรากฏให
เหน ซงรายละเอยดของการปฎบตขนอยกบแตละพนทในการน าไปใช สงทเพมขนมากจากทฤษฏ การ
ทองเทยวเชงนเวศน คอการน าทฤษฏไปสการปฎบต ซงจะมความซบซอนมากกวา คลายกบวาจะตองตระหนก
ในหลกการปฎบตทเชอมโยงกน ใชการบรณาการอยางเหมาะสม กจะน ามาซงผลประโยชนทางการทองเทยว
เชงนเวศน และพนททองถน การจดการทเหมาะสมสามารถชวยใหบรรลผลส าเรจอยางสมดล ทงการอนรกษ
และการพฒนา ซงการใหความยอมรบในการน ากรณศกษาวจยใน Costa Rica มาใช มหลกการทส าคญ และ
ไดเหนประสบการณทโดดเดนนาสนใจ และไดมการตรวจสอบเชงลกแลว ซงสามารถน ามาหาแนวโนมการลด
ชองวางระหวางทฤษฏ และการปฎบต ในการทองเทยวเชงนเวศน กอใหเกดการพฒนาโดยสงเสรมทงดาน
ความยงยนบนพนฐานของชมชนในทองถน การอนรกษทรพยากร และเศรฐกจได เกณฑการวดประเมน
เปรยบเทยบสมรรถนะส าหรบการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน จะตองมการตรวจสอบอยางกวางขวางในกล
ยทธการอนรกษ และมขอเสนอแนะวาควรมการพฒนาตอไป ในอนาคต เพอพฒนาศกยภาพของการทองเทยว
เชงนเวศน
203
การสมภาษณเชงลกจากนาฬกอตภค แสงสนท เรองการประสานความรวมมอกบหนวยงานอนๆ เรอง
การทองเทยว ไดกลาววา อพท.มนยามขอหนงคอ ประสานทกภาคเพอจดการการทองเทยวอยางยงยน และม
การรวมงานกบ Earth Check (Australia) มการเซนต MOU กบใบไมเขยว โดยมโรงแรม SMEs ทอพท.อยาก
สงเขาประกวดมากกวาเพอใหไดการรบรองจากใบไมเขยว ซงในโรงแรมใหญเขากไดมาตราฐานอนๆ กนไปแลว
ซงใบไมเขยวชวยมา Sertify ใหดวย ซงใบไมเขยวเขากจะมผลงานทมคนสนใจเขารวมโครงการ เชน โรงแรมท
เกาะลาน นาน เกยวกบ Low carbon tourism การสงเสรมสนบสนนกบองคตางๆ ในการใหคาใชจายการท า
วจยในพนทพเศษ แตกตองเปนหวขอทอพท. ตองการและในเงอนไขอนๆ ดวย การเผยแพร การสงเสรม
สนบสนน การไดแลกเปลยนเรยนรกบนกวจย การวจย และงานเชงวชาการถอเปนสงทมคณคามาก ตอไปคอ
จะท าอยางไรใหคนคดวาเมอนกถงการทองเทยวอยางยงยนใหนกถงอพท. อยากใหนกวจยสนใจท าเรอง
Business development มากขน สอดคลองกบ Xavier Font , Ronald Sanabria & Elizabeth
Skinner (2003) ไดท าการวจยเรอง การทองเทยวอยางความยงยนและใบรบรองการทองเทยวเชงนเวศน :
การขนสมาตราฐาน และผลประโยชน การเพมขนของจ านวนใบรบรองโครงการตางๆ ทไดรบอนญาตเกยวของ
กบการทองเทยวมเพมขนมากจากฐานราก เพอเปนการรเรมสรางสรรคใหคนในถองถนเขามามสวนรวม ซงจะ
สงผลถงการผลกดนใหเกดความยงยนในการทองเทยว การด าเนนการดวย แตกมผลตอการชกจงใหเกดความ
สบสนในการตลาดได และกมราคาเรมตนทสงขน ในทน คอจะท าอยางไรใหเกดความเขาใจทจะหาชองทางทด
ทสด ในการจดตงมาตราฐานทสงขนในเรองการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน และใบรบรองโครงการ
ทองเทยวเชงนเวศนตางๆ ใหมใชทวโลก และท าโครงการใหไดประโยชนอยางกวางขวาง ทวถงในหลายๆ ดาน
โดยเฉพาะการสรางพนธมตรในกลมพนทเขตปาฝน (Rainforest Alliance) ซงมการท าเปนตนแบบทจะ
ท าการศกษาได และเพอการรบรองวทยฐานะการทองเทยวทวโลกจากการประชมของสมาชกในการให
สทธบตรการทองเทยวเชงนเวศน และสอดคลองกบ Laurie Kroshus Medina (2005) ไดวจยเรอง การ
ทองเทยวเชงนเวศนและใบรบรอง : การยนยนจากหลกการและการปฎบตของการทองเทยวอยางมความ
รบผดชอบตอสงคม พบวา การทองเทยวเชงนเวศนหลายๆ โครงการทมการแสดงวามใบรบรอง สามารถ
สงเกตไดวามความหลากหลายแตกตางกนออกไป อยางถกตองตามการบญญตไว แตกยงมการปลอมแปลงการ
รบรองดานผลตภณฑทไมท าลายสงแวดลอม (Greenwashed) ใหเหนอยบาง งานวจยนพยายามชใหเหนถง
การยอมรบการรบรองเพอสรางความแนใจในเวทโลก ถงการวพากวจารณการจดมาตราฐานการทองเทยวเชง
นเวศนเรองหนงๆ กอนกระจายออกไป การก าหนดเงอนไขจะตองค านงถงผลประโยชนตอชมชนในพนท
กรณศกษาในงานวจยนจากประเทศบราซล เผยใหเหนความไมเหนดวยระหวางสมาชกการทองเทยวเชงนเวศน
204
ของบราซล และผเชยวชาญจากนานาชาต เกยวกบการใหความหมาย เกณฑ เงอนไข ทไมชดเจน มความ
หลากหลาย เชน ใครถอไดวาเปนผอยในทองถน อะไรจะนบไดวาเปนการแลกเปลยนเรยนร (Paticipatation)
โดยชมชนแลว อะไรถอเปนผลประโยชนทเกดตอชมชนในพนท นนคอหวขอของวสยทศนทมอยาง
หลากหลาย ซงกตองใหความเคารพ และท าใหเหมาะสมในกระบวนการทปรองดอง ท าใหเกดความราบรน
หรอเปนไปตามบรรทดฐานตามมาตราฐานในรบรอง การทองเทยวเชงนเวศนาอาจเกดความลมเหลวไดจาก
การเพกเฉยละเลยทงจากการน าหลกการมาใช และจากความยงยากในการปฎบตอยางมเหตผล อยางไรกตาม
ไมควรลมการใหความส าคญตอขอเรยกรองทจะขยายประโยชนการทองเทยวเชงนเวศน ตอคนในชมชน
ทองถนดวย
จากการสมภาษณเชงลกของผทรงคณวฒทง 2 ทานเหนสอดคลองกนในประเดนดงน คอ การ
ประสานความรวมมอกนกบทกภาคสวนเพอการทองเทยวอยางยงยน และการจดสรรทรพยากร การสงเสรม
การทองเทยวในดานตางๆตามสดสวนในแตละพนท เปนไปตามจ านวนนกทองเทยวทเขาไปมากนอยดวย และ
ขณะเดยวกนจ านวนนกทองเทยวกมผลกระทบตอพนททองเทยวดวยซงกมความคดเหนสอดคลองกบ David
Weaver and Laura Lawton. (2006). ไดใหแนวคดเกยวกบการทองเทยววา การทองเทยวคลายกบ
ขบวนการ มการปฎบต ซงจะมผลตามมาเกดขนจาก การปฎสมพนธระหวางนกทองเทยว รฐบาล ชมชน
สถานศกษา และองคกรตางๆ ของประเทศนนๆ ในกระบวนการของผลกระทบจากการเดนทาง ทพก การ
จดการ และผมาเยอน ผเกยวของในระบบการทองเทยว อาท ชมชนทองถน รฐบาล องคกรการทองเทยว
NGOs สถาบนทางการศกษา จะตองมสอสารกนเปนลกษณะการศกษาแบบเครอขาย ทงเรองภมประเทศ
ประวตศาสตร กฏหมาย นเวศนวทยา สงคมวทยา จตวทยา การจดการธรกจ มานษยวทยา การตลาด
เกษตรกรรม การเมอง และเศรษฐศาสตร การชวดของการพฒนา หลายสถาบนทางการทองเทยวยงคงยด
พนฐานทคานยม คลายกบการดวา ภมประเทศและเศรษฐกจ แตการเพมขนของการจดแบงสรรสงเสรมตาม
สดสวนของทองถน เชอมโยงและขนอยกบจ านวนนกทองเทยวในแตละพนท นคอผลสรปสดทายของการ
พฒนาอยางมนยส าคญ ซงเปนผลกระทบบนพนททเหนไดอยางชดเจน และกอใหเกดผลของการเปลยนแปลง
ทางการทองเทยวซงเปนทยอมรบอยางเปนทางการ และสบเนองไปยงโครงสรางอนๆ คลายกบเปนการบนทก
ไดวานคอกระบวนการทส าคญของบทบาทในการสรางสรรค ซงถกวพากยวจารณอยางกวางขวางโดย
ผเชยวชาญทางการทองเทยวถงความจ าเปนทจะไปใหถงความกาวหนาโดยมการยดเปนระเบยบวนยพฒนาตอ
เรองดงกลาว
205
การปฎบตของผอยในทองถน
จากการวจยครงนท มแนวคดของ วมล จโรจพนธ (2548) เรองการปฎบตของผอยในทองถน
ทองเทยว มหลกการหลายประการ ดงนแสดงความเปนมตร เออเฟอเผอแผตามสมควร ชวยเหลอเทาทจะชวย
ได ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน งดเวน
การกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร ซอตรงตอนกทองเทยว ไมเซาซ รบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว มการใหความส าคญ
ครอบครบคลมในประเดนดงกลาวและในแตละประเดนมความสมพนธเกยวเนองกน ซงสอดคลองกบงานวจย
ของ Laurie Kroshus Medina (2005) วาการแลกเปลยนเรยนร (Paticipatation) โดยชมชนแลว หรอ
อะไรถอเปนผลประโยชนทเกดตอชมชนในพนทนน คอหวขอของวสยทศนทมอยางหลากหลาย ซงกตองให
ความเคารพ และท าใหเหมาะสมในกระบวนการทปรองดอง ท าใหเกดความราบรน หรอเปนไปตามบรรทด
ฐานตามมาตราฐานในรบรอง การทองเทยวเชงนเวศนอาจเกดความลมเหลวไดจากการเพกเฉยละเลยทงจาก
การน าหลกการมาใช และจากความยงยากในการปฎบตอยางมเหตผล อยางไรกตามไมควรลมการให
ความส าคญตอขอเรยกรองทจะขยายประโยชนการทองเทยวเชงนเวศนตอคนในชมชนทองถนดวย และ
สอดคลองกบมมมองของ พมพระว โรจนรงสตย (2553) วาผทอยในชมชนทองถนหรอการทองเทยวชมชน
การมสวนรวมของชมชนและผทเกยวของในการทจะด าเนนการพฒนา หรอจดการการทองเทยว การมสวน
รวมของคนในชมชนนนเปนสงส าคญ ในการเขามามสวนรวมในรปแบบใดรปแบบหนง ดวยการท าใหการ
ทองเทยวนนเขมแขงเนองจากเกดเครอขาย และรวมคด ไมวาจะเกดผลกระทบในลกษณะใดในระหวาง
ด าเนนงาน คนในชมชนกจะรวมกนคด และแกไขปญหา รวมกบภาคสวนอนๆ ในแนวคดการพฒนาการ
ทองเทยวแบบยงยน ดงนนการทองเทยวชมชนถอเปนเครองมอในการจดการการทองเทยวทส าคญ ซงการ
พฒนาการทองเทยวจะส าเรจไมไดหากขาดการรวมพฒนาจากชมชน อยางจรงจงของผซงสามารถสอสาร
วฒนธรรมของตนใหแกนกทองเทยวไดอยางจรงจง และสม าเสมอ ซงจะท าใหการเตบโตหรอการเปลยนแปลง
ทการทองเทยวจะน ามาสชมชนด าเนนไปในทศทางทด ทชมชนเองกพอใจ และจากผลการวจยพบวาหลกการ
ทองเทยวอยางยงยนไมมความสมพนธกบการปฎบตของผอยในทองถน ซงแตกตางจากแนวคดของ วมล จโรจ
พนธ (2548) ใหแนวคดเกยวกบผอยในทองถนทองเทยว ไดใหหลกการของ การปฎบตของ จะตองให
ความส าคญกบปจจยตางๆ ดงน คอ การแสดงความเปนมตร เออเฟอเผอแผตามสมควร ชวยเหลอเทาทจะชวย
ได ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน งดเวน
การกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร ซอตรงตอนกทองเทยว ไมเซาซ รบกวนกอความร าคาญเพอขายของ
206
ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว ซงสงตางๆ ดงกลาวน
จะสงเสรมการทองเทยวไดเชงสรางสรรค และสงผลถงการทองเทยวทยงยนไดตอไป สอดคลองกบ Crispin
Raymond and Greg Richards, 2000 ใหความหมาย การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) วา
เปนการทองเทยวซงมอบโอกาสใหกบผเดนทางในการพฒนาศกยภาพ การสรางสรรคของตน ผานการมสวน
รวมในกจกรรม การเรยนร ดวยประสบการณจรง ทเปนไปตามลกษณะเฉพาะของพนทเปาหมายทไดทองเทยว
และนาฬกอตภค แสงสนท (2556) ซงไดกลาววา เพอชวยกนยดอายแหลงทองเทยวและวถชวตชมชนให
ยงยนมากขน และแนวคดของการทองเทยวแบบยงยนจะเกดได ตองมความรวมมอกนของทกฝายทเกยวของ
กบการทองเทยว ทงผประกอบการ ชมชน และตวนกทองเทยวเอง ทตองมแนวคดและจตส านก ตลอดจนลง
มอกระท าเพอใหเกดผล ดวยการสงเสรมสนบสนนใน 3 เรองทเกยวของกนคอ เศรษฐกจ สงคม และ
สงแวดลอม ภายใตการบรหารจดการใหทงสามสวนอยรวมกนอยางสมดล จงจะท าใหการทองเทยวไทยซงเปน
รายไดหลกๆของประเทศอยตอไปไดอยางยงยน
จากขอมลทไดจากการวจยในครงนจะเหนไดวาปจจยสวนบคคลทมความแตกตางกนไป ทาง
คณลกษณะทางประชากรศาสตรของนกทองเทยว มผลท าใหมทศนคตและพฤตกรรมมทงความเหมอนและ
แตกตางกนออกไปในบางเรองไดดวยเชนกน ซงนกทองเทยวมทศนคต ความสนใจ การยอมรบและเขาใจใน
การมาทองเทยวในพนทตางๆ แตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Gunvor Riber Larsen & Jo W.
Guiver (2012) ความเขาใจนกทองเทยวในการยอมรบการเดนทางเขามาทองเทยว : หลกการเพอลด
ผลกระทบตอสงแวดลอมจากการทเขามาทองเทยวอยางรวดเรว งานวจยนศกษาความพยายามในลดจ านวน
นกทองเทยวทจะเขามาเทยว การท าความเขาใจใหดขนตอการยอมรบและการปฎบตของนกทองเทยว โดย
นกทองเทยวสวนใหญนบไดวามถงรอยละ 75 ทจะท าใหเกดการเพมขนของกาซเรอนกระจก (Greenhouse
Gas) จากการเดนทางเขามาทองเทยวทางการบน การเดนทางของนกทองเทยวทเพมมากขนอยางรวดเรว จาก
การลดลงของขนตอนตางๆ ในการเขามาเทยว การวจยไดใชการสมภาษณเชงลกกบนกทองเทยวชาวเดนมารก
เกยวกบความชนชอบ ความสนใจในดานตางๆ เชน ลกษณะทางกายภาพ ราคา เวลา และความแตกตางดาน
วฒนธรรม ทเกยวของตอการตดสนใจมาทองเทยว บางทการขามเขตมาอกภมภาคหนงทไกลบานออกมา เพอ
มาทะเล มาอาบแดด เพอมาเลนกฬาหนาหนาว หรอท ากจกรรมอนๆ กมระดบการตดสนใจทแตกตางกนตาม
เวลา ราคาคาใชจาย ซงมผลตอขอสรปในการตดสนใจชองการมาเทยว ซงการใหความส าคญในตดสนใจทมผล
มากทสดคอ คณลกษณะทางกายภาพ และวฒนธรรมทแตกตางกน บางทการทองเทยวยงเปนเรองทแบงแยก
ออกจากกนไมไดกบประสบการณชวงวนหยด ซงการจะประหยดคาใชจายและเวลากเปนสงส าคญตอการคด
207
ในภาพรวมของคาใชจายในวนหยด และส าคญมากกวาการใชจายในการเดนทางมาทองเทยวแตละครง ซง
สามารถลดคาใชจายอนๆ เกยวกบการทองเทยวได และอาจเปลยนรปแบบทใชได และอาจลดผลกระทบตอ
สงแวดลอมได รวมถงการเปลยนแปลงเรองการอนญาตในการใหพกคางคนในแหลงทองเทยวบางแหง มการ
ท าการตลาดดานการทองเทยวทดขน เพอท าใหนกทองเทยวรสกใกลชดกบวฒนธรรมทแตกตาง และสงเสรม
ใหมการทองเทยวอยางละเอยดมความปราณตในการเรยนรศกษาในการทองเทยว (Slow Travel) มากขน
5.3 ขอเสนอแนะการวจยครงน
1. การวจยในครงนควรมการจดท าการสมมนากลมกบผแทนองคกรอยางนอย 3 ฝาย คอ ผทรงคณวฒดานการทองเทยวจากภาครฐ ผทรงคณวฒดานการทองเทยวจากภาคธรกจ ผแทนชมชนทอยใน เพอจะไดมการระดมความคดในการหาขอสรปดานการวางแผนกลยทธหาแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย ซงจะไดขอมลเชงลกทดยงขน
2. ควรมการจดท าแบบสอบถามเปนภาษาองกฤษดวย เพอทจะไดกลมตวอยางทเปนนกทองเทยวชาวตางประเทศอกกลมเพอแสดงความคดเหนหนง ซงอาจจะไดทราบทศนคต มมมองและแนวทางการพฒนาการทองเทยวใหมความเปนสากลมากขน
3. จากการด าเนนการวจยยงพบวานกทองเทยวใหความส าคญกบการทองเทยวเชงนเวศนอยาง
ยงยนมาก ในหลายๆ ดาน แตความรความเขาใจดานการทองเทยวเชงสรางสรรคยงไมเปนทเขาใจมากนก ซงหนวยงานภาครฐและเอกชนควรใหการสงเสรมสนบสนนในดานตางๆ อยางตอเน อง สม าเสมอ ทงในการใหความรและใหตระหนกถงความส าคญ คณคา และคณประโยชนทจะเกดขนอยางอเนกอนนตตอไป
4. ควรมการใหความร สรางความรวมมอ และการสรางความสนใจในการใหขอมลเพอน าไปพฒนาการทองเทยวในหลายๆ ดานอยางครอบคลมใหมากขน เพอสรางสมดลในความเจรญของประเทศอยางมประสทธภาพ
5.4 ขอเสนอแนะการวจยครงตอไป
208
1. ควรท าการศกษากบนกทองเทยวในพนทอทยานแหงชาตอนๆ ทไมคอยไดรบความนยมไปพรอมๆ
กนดวย เพอทจะไดความคดเหนในประเดนตางๆ ใหมแนวทาง มมมอง ทความสอดคลองตรงกบความตองการ
ทแทจรงไดชดเจนมากขน
2. การศกษาจากนกทองเทยวชาวตางประเทศดวย และแบบสอบถามทใชควรท าเปนภาษาองกฤษหรอ
ภาษาอนๆ เพราะจะท าใหไดขอมลทมแงมมทกวางขวางลกซงมากขน
3. ควรมระยะเวลาในการท าวจยมากขน เพอทจะสามารถเขารวมสมมนาหรอเกบขอมลในหวขอท
เกยวของไดมากขน เพอน าขอมลมาประกอบการท าวจยใหดยงขน
4. การศกษาวจยในครงตอไปควรมการของบประมาณสนบสนนการวจยจากองคกรตาง ๆ ท
เกยวของดวย เพราะผลการวจยทไดมา สามารถใหองคกรทมความเกยวของหลายแหงน าผลไปใชใหเกด
ประโยชนไดมาก จงควรขอความชวยเหลอและประสานความรวมมอ เพอใหไดประสทธภาพและประสทธผล
ของการวจยทดขนตอไป
5.5 การน าผลวจยไปประยกตใช
1. ผทสนใจในการท าวจยทเกยวเนองกบการทองเทยวสามารถน าขอมลตางๆ ของงานวจยในครงน ไปเปนขอมลพนฐานของการสรางผลงานวจยในเรองอนๆ ตอไปได
2. นกวชาการสามารถน าขอมลจากงานวจยในครงนไปใชเผยแพร ใหความร อบรมผทอยากเพมพน ความร ประสบการณเกยวกบการทองเทยวได และน าไปใชพฒนาในดานตางๆ เชน ผทอยในทองถนทองเทยว
หรอผประกอบการทท าธรกจเกยวกบการทองเทยว
3. นกทองเทยวทเขามาทองเทยวเชงนเวศนจะไดทราบ การตระหนก การเขาใจ และการปฎบตเพอ การเขาถงแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค ในรปแบบการทองเทยวเชงอนรกษ เพอกอใหเกดความยงยน
ตอไป
4. ผบรหารในองคการ หรอสวนงานทเกยวของกบการทองเทยวสามารถน าขอมลจากงานวจยใน
209
ครงน ไปปรบปรงแกไขงานทเกยวของ ใชเปนขอมลพนฐานของการวางแผนงาน การพฒนาการทองเทยวเพอ
เพมศกยภาพในการแขงขนใหสงขน
5.6 สรป
การวจยเรองแนวทางการทองเทยวเชงสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน
ในประเทศไทย ซงในการวจยครงนไดด าเนนการวจยเปนไปตามจดประสงค ซงจากกรอบแนวคดจะเหนไดวาม
ความเกยวเนอง เชอมโยง และมความสมพนธกนในหลายสวน โดยนกทองเทยวทเขามาทองเทยวเชงอนรกษ
ในอทยานแหงชาตทงทางบกและทางทะเล ไดมมมมอง แนวคดในการใหความส าคญตอเรองตางๆ ท
หลากหลายกนไป ทงในเรองการทองเทยวเชงสรางสรรค การทองเทยวอยางยงยน และผการปฎบตของผอย
ในทองถนทองเทยว
ขอมลทไดจากการวจยในครงน ทงจากการเกบรวบรวมขอมลในรปแบบตางๆ เพอใหไดผลงานวจย
เชงคณภาพและเชงปรมาณ เชน สมภาษณเชงลก และการใชแบบสอบถาม เหลานทมผลสบเนองถงการน าไป
พฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน และ/หรอเปนแนวทางในการพฒนาธรกจการทองเทยวรปแบบอนไดอก
ดวย เชน แงคด มมมองทดจากการสมภาษณผทรงคณวฒหลายๆ เรอง อาทเชน การเนนความส าคญทชมชน
ในแหลงทองเทยวมความภมใจทจะน าเสนอแหลงทองเทยว ใหคนในชมชนมความภมใจทจะน าเสนอแหลง
ทองเทยว และเปนคนน านกทองเทยวเขามาแลกเปลยนเรยนรในแหลงทองเทยวนนๆ ซงความสมพนธระหวาง
นกทองเทยวกบคนในชมชนใหเปนเสมอนเหมอนเพอนมาเยยมบานเพอน มประสบการณตรงทไดจากการลง
มอท าซงสรางสรรค ตวของนกทองเทยวเอง สงเสรมใหทกคนอยบนหลกการคด วางแผน ปฏบต รบผดชอบ
และเปนประโยชน ซงควรองพนฐานหลกการของการทองเทยวอยางยงยน ใน 3 มต คอ สงคม เศรษฐกจ และ
สงแวดลอม โดยท าการสงเสรมใหคนในชมชนตระหนกถงความส าคญน การประสานความรวมมอทกภาคสวน
และควรมการเผยแพร การสงเสรม สนบสนน การไดแลกเปลยนเรยนรกบนกวจย การวจย และงานเชง
วชาการถอเปนสงทมคณคามาก และส าหรบนกทองเทยวควรตระหนกรถงความส าคญของทรพยากรทาง
ธรรมชาต ปฎบตตนใหอยในกฏระเบยบตางๆ ชวยกนอนรกษ รกษาไวใหเหลอถงคนรนหลงตอๆ ได ชนชมบาง
อยาท าลาย และเมอมาเหนซงความสวยงามแลวควรจะบอกตอ
210
ซงสงตางๆ ดงทไดกลาวมาน การตระหนกถงความเกยวเนองสมพนธกน และการน าไปใชอยางสมดล
จะกอเกดอรรถประโยชนเปนอยางยง และจะเปนปจจยส าคญตอการใชเปนแนวทางการพฒนาธรกจการ
ทองเทยวเชงนเวศนไดอยางยงยนไดตอไป
211
บรรณานกรม
ภาษาไทย
กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช (2557) .การทองเทยวเชงอนรกษ; หลกการพนฐานของการ
ทองเทยวเชงอนรกษ. http://www.westernforest.org/
กลยา วานชยบญชา. (2548). การวเคราะหขอมลหลายตวแปร. กรงเทพฯ : บรษทธรรมสารจ ากด.
การทองเทยวแหงประเทศไทย.. (2540). สรปนโยบายการทองเทยวเชงนเวศ. กรงเทพฯ : การทองเทยว
แหงประเทศไทย.
การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2544). ความรทวไปเกยวกบโฮมสเตย. กรงเทพฯ : การทองเทยวแหง
ประเทศ.
การทองเทยวเชงนเวศ (2556). แนวคดการทองเทยวเชงนเวศน. http://guru.sanook.com/1202/
การทองเทยวเชงสรางสรรค (2557). การทองเทยวเชงสรางสรรค.
http://creativetourism.circlecamp.com/index.php?page=aboutus
เกสร ลดเลย.(2552) การพฒนาเสนทางการทองเทยวทางทะเลเพอสงเสรมตลาดการทองเทยวภาคใต .
วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลยการกฬา ปท 11 ฉบบท 2, ธนวาคม 2554 . https://www.tci-
thaijo.org/index.php/JSSTMU/article/.../36390
ชกลน อนวจตร และคณะ .(2548) ศกยภาพและความตองการในการวางแผนและการจดการทองเทยว
ขององคกรปกครองสวนทองถน มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย. ส านกงานกองทนสนบสนนงานวจย
(สกว.)
http://elibrary.trf.or.th/project_content.asp?PJID=RDG48O0019
212
ถตรตย พมพาภรณ.(2557). การพฒนาบคลกภาพส าหรบผใหบรการในธรกจโรงแรมและ
ทองเทยว; กรงเทพฯ:ส านกพมพทอป.
นาฬกอตภค แสงสนท (2555). รฐ-เอกชนหนนภาคกรนทวรซม อพท.สบชองอาสาเปนดานหนา. ไทยรฐ
ออนไลน 7 ก.ย. 2555 05:30 http://www.thairath.co.th/content/289239
นาฬกอตภค แสงสนท (2557).การทองเทยวเชงสรางสรรค.องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการ
ทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน).http://www.dasta.or.th/
นาฬกอตภค แสงสนท (2556). เสวนาการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน. (รายการสยามสาระ.
28/3/2556) https://www.youtube.com/watch?v=KWisC_YDqtw
บญเลศ จตตงวฒนา. (2542) . การวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยน. พมพครงท 1.
คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.
บญเลศ จตตงวฒนา. (2542) การทองเทยวเชงนเวศ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ส านกพมพ
วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตไทย.
บญเลศ จตตงวฒนา. (2548). การพฒนาการทองเทยวแบบยงยน. พมพครงท 1 .กรงเทพฯ: เพรส แอนด
ดไซน จ ากด
บญเลศ จตตงวฒนา. (2549). การพฒนาและการอนรกษแหลงทองเทยว. กรงเทพฯ: บรษท
เพรส แอนด ดไซน จ ากด.
บญเลศ จตตงวฒนา และเพญศร ศรค าภา. (2557). การพฒนาการทองเทยวแบบยงยน.
นนทบร: ธรรมสาร จ ากด.
ผจดการออนไลน. (2558) .หนนทองเทยวเชงอนรกษ ดนธรกจกรนเตบโต. 6 สงหาคม 2558
http://www.manager.co.th/iBizChannel/ViewNews.aspx?NewsID=9580000088783
213
ฝายนวตกรรมสารสนเทศอทยานแหงชาตและพนทคมครอง. (2556). สถตนกทองเทยวทเขาไปใน
เขตอทยานแหงชาต. คนเมอ วนท 10 ตลาคม 2557, จาก [email protected]
พส เดชะรนทร. (2553). การวางแผนและการก าหนดยทศาสตร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
พพฒน ยอดพฤตการ.(2012). ความยงยนทตองรายงาน
http://pipatory.blogspot.com/2012/04/blog-post.html
พมพระว โรจนรงสตย.(2553). การทองเทยวชมชน. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : โอ เอส พรนตง เฮาส
ไพบลย วฒศรธรรม (2550).การสมมนาระดบชาตเรอง ปาชมชน: กระบวนการเรยนรในการจดการ
ทรพยากรอยางมสวนรวมของสงคม. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ภรวจน เดชอม. (2556). การพฒนาการทองเทยวเชงสรางสรรค: กรอบแนวคดสแนวทางปฏบต
ส าหรบประเทศไทย. จาก วารสารม.ศลปากร ปท 33 ฉบบท 2 ก.ค.- ธ.ค. 2556
http://www.tci-thaijo.org/index.php/sujthai/issue/view/1979
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.(2549).การจดการทรพยากรการทองเทยว. เอกสารการสอนชดวชาการ
จดการทรพยากรการทองเทยว. 32464 หนวยท 9- 15. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
มงสรรค ขาวสอาด (2540). โครงการศกษาเพอจดท าแผนแมบทพฒนาการทองเทยวของประเทศ.
กรงเทพฯ: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.
มงสรรค ขาวสอาด (2553) . ภาพลกษณการทองเทยวไทยจะอยอยางไร. (สบคนเมอ 29 ต.ค.2553)
http//www.tuhpp.net/?p.242
รตนภม ศรวชยมล (2539). ทศนคตของนกศกษาทมตออตสาหกรรมการทองเทยว.
214
www.thaithesis.org/detail
วมล จโรจพนธ ประชด สกณะพฒน และอดม เชยกวงศ. (2548). การทองเทยวเชงนเวศ.
กรงเทพฯ : ส านกพมพแสงดาว.
วรณฐ เพยรธรรม. (2556). 7 อปนสยสเขยว. กรงเทพฯ : สถาบนไทยพฒน มลนธบรณะชนบท
แหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ
วรรณา วงษวานช. (2539). ภมศาสตรการทองเทยว. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรรมศาสตร.
วเชยร เจษฏากานต (2556) . Corporate Social Responsibility (CSR).วารสารธรกจกบสงคม (CSR)
ฉบบท 31 มกราคม-มนาคม 2556
http://www.svnthailand.org/files/CSRJournal/pdf/CSR-31.pdf
สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตไทย. (2542). รายงานขนสดทายการด าเนนการเพอ
ก าหนดนโยบายการทองเทยวเชงนเวศน:กรงเทพฯ
http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=27&chap=3&page=t27-3-
infodetail05.html
สถาบนวจยวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงประเทศไทย.(2557). กลยทธในการพฒนาการทองเทยวเชง
นเวศ (http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=
27&chap=3&page=t27-3-infodetail05.html)
สนตชย เออจงประสทธ .(2549). การบรหารการทองเทยวเชงกลยทธ.กรงเทพฯ: สามเจรญพาณชย.
สมบต กาญจนกจ. (2557). นนทนาการ และอตสาหกรรมทองเทยว.
กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สมศกด สขวงศ (2540). ปาชมชน;“สองทศวรรษแหงการพฒนาองคความรในการจดการปาอยางมสวน
215
รวมในสงคมไทย”ชมชน.ศนยฝกอบรมวนศาสตรชมชนแหงภมภาคเอเชยแปซฟก.กรงเทพฯ :
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
สมศกด สขวงศ และสมหญง สนทรวงษ (2551). รายงานวจยระบบนเวศสงคมมนษยในชดโครงการทอง
ผาภมตะวนตก: กระบวนการเรยนรในการจดการทรพยากรอยางมสวนรวมของสงคมไทย .กรงเทพฯ:
ศนยฝกอบรมวนศาสตรชมชนแหงภมภาคเอเชยแปซฟก. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
สยามล ชยรตนอดมกล .(2550) การพฒนาศกยภาพของคนในทองถนในการบรหารจดการการ
ทองเทยว ตามล าน าปาสกของอ าเภอเสาไห อยางเปนระบบและยงยน. คณะวทยาการจดการ
มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.
สมาล เทพสวรรณ (2554). การทองเทยวเชงอนรกษเพอพฒนาคณภาพชวตของชาว กรงเทพมหานคร.
วารสาร
ภมศาสตร. 26(3), 36-48.
สวรณสญ โสภณศร (2554). การวเคราะหพฤตกรรมนกทองเทยว. กรงเทพฯ: ส านกพมพอนทนล.
http://kanchanapisek.or.th/kp6/BOOK27/chapter3/t27-3-l1.htm
สาระดด.คอม (2557). การทองเทยวเชงนเวศน . (http://www.sara
dd.com/index.php?option=com_content&view=article&id=220:ecotourism-.)
สารานกรมไทย .(2558). การทองเทยวเชงนเวศ. โครงการสารานกรมไทยฯ : กรงเทพฯ
(http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/serm-book/serm-)
ส านกความหลากหลายทางชวภาพ. (2552). ประเภทของพนทคมครอง. ส านกงานนโยบายและแผน
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. ([email protected])
ศภลกษณ อครางกล (2549). พฤตกรรมนกทองเทยว. พมพครงท3: ขอนแกน. คลงนานาวทยา.
ศนยวจยปาไม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. (2538). โครงการศกษาการทองเทยวเพอรกษาระบบ
216
นเวศ : กรณภาคใต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) (2014). การ
ทองเทยวเชงสรางสรรค ; คณสมบตการทองเทยวเชงสรางสรรค.
(http://creativetourism.circlecamp.com/index.php?page=aboutus)
อดศร อศรางกร ณ อยธยา (2550) การสมมนาประจ าป 2550 ;“ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงกบ
การบรหารการพฒนา”. คณะพฒนาการเศรษฐกจ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
http://cse.nida.ac.th/main/images/books/yellowbook.pdf
อดศร อศรางกร ณ อยธยา (2555). รายงานการประชมวชาการบรณาการองคความรงานวจยการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศดานวทยาศาสตร เศรษฐศาสตร และสงคมกบนโยบายการพฒนา
ประเทศอยางยงยน มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย. ฝายทรพยากรธรรมชาตและ
สงแวดลอม. ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
อรนช ศลปมณพนธ. (2547). ลกษณะชายฝงทะเลทพงประสงคของนกทองเทยว บรเวณชายฝงทะเล
ประเทศ ไทย. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสาน.
(http://masterplan.andamanecotourism.com/)
อษาวด พลพพฒน. 2545. การทองเทยวแบบยงยน: กรณศกษาการทองเทยวเชงนเวศโดย
ชมชนในปรไะเทศไทย. จลสารการทองเทยว 21,4 (ตลาคม- ธนวาคม): 38-48.
ภาษาองกฤษ
Bentler. P. M. (1990). Fit Indexes, Language Multipliers, Constraint Change and
217
Incomplete Data in Structural Models. Multivariate Behavioral Research, 25, 163-
172.
Bentley, T.A., Cater, C. & Page, S.J. (2009). Adventure and ecotourism safety in
Queensland: Operator experiences. :1-9
Brown, M.W., and R. Cudeck (1993). Alternative Ways of Assessing Model Fit, Sage Focus
Editions, 154, 136.
Buckley Relph (1994). Research Report of 1993 International Centre for Ecotourism
Research. Australia: Gold Coast.
Byrne, R. M. J. (1989). Phonemic Awareness and Letter Knowledge in the Child’s
Acquisitions of the Alphabetic Principle. Journal of Education Phychology, 80(1),
313-321.
Chambers, R., 1997. Responsible Well-being: A Personal Agenda for Development, World
Development, Vol. 25(11) pp.1743-1754
Christian Stipanović and Elena Rudan. (2014). Development Concept And Strategy
For Creative Tourism of the Kvarner Destination. 22 nd Biennial Interntional Congress
; Tourism & Hospitality Industry 2014. Journal of hospitality May 23, 2015. p.256-272
2014. https://bib.irb.hr/datoteka/712014.Stipanovic_Rudan.pdf
Cohen, Erik (1974). Who is a tourist ? A conceptual clarification. The Sociological Review,
Vol.22 (4): 527-555.
Cohen, John M. & Uphoff, Norman (1981). Participation’s Place in Rural Development;
Seeking Clarity through Specificity. Work Development: Vol. 8
218
Crispin Raymond & Greg Richards (2000). Creative Tourism: Sustainable Development.
Taylor Francise Group: New York.
David Weaver and Laura Lawton. (2006). Tourism Management. 3 edit. John Wiley & Sons
Australia, Ltd
Gunvor Riber Larsen & Jo W. Guiver. (2012). Understanding tourists’ perceptions
of distance: a key to reducing the environmental impacts of tourism mobility
Journal of sustainable tourism. Taylor& Francis online Volume 21 , 2013 issue 7 pp.
968-981. Published online: 30 Jul 2013. http://dx.doi.org/10.108
Hall, C.M. & Sharples, L. (2008). Food and wine festivals and events around the world:
Development, management and market. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Hudson, Simon (2008). Tourism and hospitality marketing: A global perspective. Los
Angles: Sage.
Iwashita, C. (2008). Roles of films and television dramas in international tourism. Journal
of travel & Tourism Marketing, Vol.24: 139-151.
John Grant. (1999). “The New Marketing Manifesto: The 12 Rules for Successful
Marketing in the 21st Century.” Publisher Orion Business. U.S.A.
Joreskog, K. G., & Sorbom, D. (1984). Advances in factor analysis and structural equation
models. Lanham: Psychology, Vol.4 No.11, November 27, 2013
http://www.scirp.org/(S(351jmbntvnsjt1aadkposzje))/reference/ReferencesPapers.aspx?
ReferenceID=1015698
J. Li. (2013). Sustainable Ecotourism Established on Local Communities and Its
219
Assessment System in Costa Rica. Journal of Environmental Protection, Vol. 4 No.
1, 2013, pp. 61-66.
http://www.scirp.org/journal/PaperInformation.aspx?PaperID=27181
Lan-Lan Chang, Kenneth F. Backman and Yu Chih Huang. (2014). Creative tourism: a
preliminary examination of creative tourists’ motivation, experience, perceived
value and revisit intention. International Journal of Culture, Tourism and
Hospitality Research, Taylor & Francis . Vol. 8 Iss: 4, pp.401 - 419
www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/IJCTHR-04-2014-0032
http://dx.doi.org/10.1108/IJCTHR-04-2014-0032
Laurie Kroshus Medina. (2005). Ecotourism and Certification: Confronting the Principles
and Pragmatics of Socially Responsible Tourism. Journal of sataainnable tourism.
Taylor & Francis Vol.13, 2005. issue3. Page 281-295. Published online: 22 Dec. 2008
http://dx.doi.org/10.1080/01434630508668557
Mancini, M. (2000). Cruising; A guide to the cruise line industry, Delmar Thomson
Learning, Australia.
Maoz, D. (2006). Backpackers motivations: The role of culture and nationality. Annals of
Tourism Research, Vol. 34, No.1, 122-140.
Micheal E. Porter,.., & Kramer, M. R. (2011). The big idea: Creating shared value-how to
reinvent capitalism-and unleash a wave of innovation and growth. Harvard Business
Review, 89(1), 1-17.
Mintu, Alma T. and Hector Lozada. (1993). "Green Marketing Education: A Call for
Action," Marketing Education Review, Fall, Vol. 3: U.S.A.p.17-25.
Moscardo, G. (2008). Community capacity building: an emerging challenge for tourism
development In G. Moscardo (Ed.), Building community capacity for tourism
220
development (p.1-15) UK: CAB International.
Murphy, P.E. (1985). Tourism: A community approach. New York: Methuen.
Oakley P. (1984). Approach to Paticipation in Rural Development. Geneva . ILO.
Palmer, C. & Lester, J.A. (2005). Photographic tourism: Shooting the innocuous, making
meaning of tourist photographic be havioir; in Nich Tourism: Contemporary issues,
trends and cases Edited by Novelli M..1-11.
Peattie K. (2001). Towards Sustainability: The Third Age of Green Marketing, The
Marketing Review, Vol 2, Number 2: U.S.A. p.129-146 (18)
Philip Kotler & Team. (2003). Rethinking Marketing. “Sustainable Marketing Enterprise in
Asia”. Pearson Education Indochina Ltd., Bangkok.
Polonsky, Michael Jay . (1994). “An Introduction to Green Marketing”, Electronic
Green Journal, UCLA Library, UC Los Angeles
Raza, Ivo (2004). Heads in beds: Hospitality and Tourism marketing. New Jersey: Upper
Saddle River.
Robert Dahlstrom. (2011). Green Marketing Management ; U. of Kentucky. USA.
Ross, F.G. (1998) The Psychology of Tourism. 2nd Edition. Hospitality Press, Melbourne.
Swarbrooke, J. & Horner, S. (1999). Consumer behavior in tourism. Butterworth
Heinemann. Oxford.
Santa Te International conference creative tourism (2008) Sustainable Strategies for
221
Creative Tourism Discussion Report of the Planning Meeting for 2008 .“Creativity and
Tourism”. International Conference on Creative Tourism Santa Fe, New Mexico, U.S.A.
(October 25-27, 2006)
Thornton, P.R., Shaw, G., & Williams, A.M. (1997). Tourist group holiday decision making
and behavior: The influence of children. Tourism Management, Vol. 18, No.5: 287-
297.
Weaver, D. & Lawton, L. (2006). Tourism Management, John Wiley & Sons Australia Ltd.,
Australia.
Wheaton et al. (1977). Assessing Reliability in Panel Models. Sociological Methodology.
San Francisco, Jossey Bass
Wight, P. (1994). Environmentally responsible marketing of tourism: In Ecotourism. John
Wiley New York.
Xavier Font, Ronald Sanabria and Elizabeth Skiner. (2003). Sustainable Tourism and
Ecotourism Certification: Raising Standards and Benefits. Journal of Eco-tourism .
Taylor & Francis Vol.2, 2003.Issue 3. Page 213-218. Published online; 29 Mar 2010.
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14724040308668145?src=recsys
222
ประวตผวจย
ผศ.ดร.ลกษณาวด บญยะศรนนท
การศกษา :
นเทศศาสตรบณฑต, 2538 สาขาวชาการประชาสมพนธ
คณะนเทศศาสตร มหาวทยาลยรงสต
ประกาศนยบตร : General English, Post Intermediate, 2540
Hawthorn Institute of Education, Australia
บรหารธรกจมหาบณฑต, 2545 สาขาวชาบรหารธรกจระหวางประเทศ
มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย
บรหารธรกจดษฎบณฑต, 2551 สาขาการตลาด, มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย
ต าแหนงปจจบน อาจารยประจ าหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยราชพฤกษ
ประสบการณการสอน: วชา การจดการธรกจระหวางประเทศ การตลาดระหวางประเทศ กลยทธการตลาด
การจดการการตลาด การจดการทรพยากรมนษย การจดการเชงกลยทธ การคาปลกและการคาสง ความร
พนฐานดานบรหารธรกจ การวจยทางการตลาด และเทคโนโลยสารสนเทศทางการตลาด
ต าแหนงทางวชาการ ผชวยศาสตราจารย ตงแตแตวนท 3 มนาคม 2558
รางวลเกยรตบตร
“คนดศรราชพฤกษ” ประเภทผลงานดานบทความวจย ดเดน ปการศกษา 2556
“คนดศรราชพฤกษ” ประเภทผลงานดานวจย ดเดน ปการศกษา 2558
223
ภาคผนวก
224
ภาคผนวก ก
แบบสอบถาม
225
แบบสอบถาม
แนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน อยางยงยน ในประเทศไทย (ข ความกรณาทา ผ ต บแบบส บถาม า ค าถามให ชดเจ พร มทงต บค าถามใ แบบส บถามทกข ซงค าต บข งทา จะเกบรกษาเป ความลบ และใช วเคราะหใ ภาพรวมเทา ) ตอนท 1 ขอมลทวไป 1. การท างา O งคกรภาครฐ O งคกรภาคเ กช O ธรกจสว ตว O ๆ โปรดระบ.................... 2. เพศ O ชา O หญง 3. า O กวา 30 ป O 31-40 ป O 41-50 ป O มากกวา 50 ป 4. การศกษา O ต ากวาปรญญาตร O ปรญญาตร O ปรญญาโท O ปรญญาเ ก 5. รา ได ต เด O ต ากวา 15,000 บาท O 15,000-25,000 บาท O 25,001-35,000 บาท O 35,001-45,000 บาทO ตงแต 45,001 บาทข ไป 6. สถา ะภาพ O โสด O สมรส O ๆโปรดระบ.................... 7. ผ รวมเด ทางมาท งเท ว O มาค เด ว O มากบค รก O มากบคร บครว O มากบเพ 8. ระ ะเวลาทมาท งเท ว O 1-2 ว O 3-4 วน O 5 ว ข ไป O ๆโปรดระบ.................... 9. การมาท งเท วเชง เวศ O เค O ไมเค 10. เร งล าดบตามความช ช บใ สถา ททางธรรมชาต ดงต ไป จากมากไปหา ตามล าดบ 1-7 ..............ทะเล ..............ภเขา .............. าตก ...............ถ า ..............ทงด กไม ............. ทะเลสาบ ...............สงมหศจรร ทางธรรมชาต
226
ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
ปจจย นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด
1. มความเข าใจใ คณสมบตข งการท งเท วเชงสร างสรรค
2. การแลกเปล เร ร ข ามวฒ ธรรม
3. มความเข าใจ างลกซงทางวฒ ธรรมข งพ ทท งเท ว
4. ประสบการณจากการมสว รวม
5. มการแลกเปล ข มลระหวางก / สงผา – สงต ประสบการณ
6. เป ผ เข ารวมกจกรรมมากกวาเป ผ ชม
7. กท งเท วมโ กาสพฒ าศก ภาพใ การสร างสรรคข งต เ งและมสว รวมใ การตดส ใจ
8. เข าใจ างถ งแท ใ กระบว การผลตและผลตภณฑท งถ , มประสบการณจรง
9. จดจ า/ประทบใจ/ เข าใจ
10. ควรจะท งเท วแบบจ าเพาะเจาะจง
ตอนท 3 การใหความส าคญกบหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
ปจจย นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด
1. การ รกษและใช ทรพ ากร างพ ด
2. การลดทรพ ากรทเก ความจ าเป และการลดข งเส
3. การรกษาและสงเสรมความหลากหลา ข งทรพ ากรธรรมชาต
4. การประสา การพฒ าการท งเท ว
5. การท งเท วทร งรบกจกรรมใ ท งถ
6. การมสว รวมข งชมช ท งถ
227
ปจจย นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด
7. การประสา ความรวมม ระหวางสว งา ทเก วข ง
8. การฝก บรมบคลากร โด ส ดแทรกแ วคดและวธปฎบตใ การพฒ าแบบ ง
9. การให เผ แพรข มลขาวสารทส ให กบ กท งเท ว โด มงความเข าใจใ การเคารพต ธรรมชาต
10. การวจ และตดตามผล เพ ตรวจส บประสทธภาพใ การด าเ งา ปญหาและ ปสรรคตางๆ
ตอนท 4 ความคดเหนเกยวกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
ปจจย นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด
1. แสดงความเป มตร
2. เ เฟ เผ แผตามสมควร
3. ชว เหล เทาทจะชว ได
4. ชว ก รกษหร พฒ าแหลงท งเท ว
5. สงเสรมและฟ ฟข บธรรมเ มประเพณข งท งถ
6. งดเว การกระท าทจะท าลา แหลงทรพ ากร
7. ซ ตรงต กท งเท ว
8. ไมเซ าซรบกว ก ความร าคาญเพ ขา ข ง
9. ชว รกษาความสะ าดข งแหลงท งเท ว
10. ชว ดแลรกษาผลประโ ช ข ง กท งเท ว
228
ตอนท 5 ขอเสนอแนะเกยวกบแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศนอยางยงยน ในประเทศไทย ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
“ขอขอบคณผตอบแบบสอบถามทไดใหขอมลทเปนประโยชนในการท าวจยครงน ”
229
ภาคผนวก ข
คาความเทยงตรง
ผตรวจสอบ ไดแก
1. ดร.ไกรชต สตะเมอง
2. รศ.ศร ภพงษวฒนา
3. ดร.ประภสสร กตตมโนรม
230
ตอนท 1 ขอมลทวไป
IOC
1. การท างาน 1 0 1 0.67
2. เพศ 1 0 1 0.67
3. อาย 1 0 1 0.67
4. การศกษา 1 0 1 0.67
5. รายไดตอเดอน 1 0 1 0.67
6. สถานะภาพ 1 0 1 0.67
7.ผรวมเดนทางมาทองเทยว 1 0 1 0.67
8. ระยะเวลาทมาทองเทยว 1 0 1 0.67
9. ประสบการณการทองเทยวเชงนเวศนกอนครงน 1 0 1 0.67
10. ความชนชอบในสถานททางธรรมชาต 1 0 1 0.67
ตอนท 2 ความเหนเกยวกบแนวทางการทองเทยวอยางสรางสรรค เพอพฒนาธรกจการทองเทยว
1. ความเขาใจเรองคณสมบตการทองเทยวเชงสรางสรรค 0 1 1 0.67
2. การแลกเปลยนเรยนรขามวฒนธรรม 1 0 1 0.67
3. มความเขาใจอยางลกซงทางวฒนธรรมของพนททองเทยว 1 0 1 0.67
4. ประสบการณจากการมสวนรวม 1 1 0 0.67
5. มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน/ สงผาน – สงตอประสบการณ 1 0 1 0.67
6. เปนผเขารวมกจกรรมมากกวาเปนผชม 1 1 0 0.67 7. นกทองเทยวมโอกาสพฒนาศกยภาพในการสรางสรรคของตนเองและมสวนรวมในการตดสนใจ 1 1 0 0.67
8. ความจรงแททงในกระบวนการการผลตและผลตภณฑ, ประสบการณจรง 1 0 1 0.67
9. จดจ าประทบใจ/ เขาใจ 1 0 1 0.67
10. การทองเทยวแบบจ าเพาะเจาะจง 1 1 0 0.67
ตอนท 3 การใหความส าคญกบหลกการทองเทยวอยางยงยน เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
1. การอนรกษและใชทรพยากรอยางพอด 1 0 1 0.67
2. การลดทรพยากรทเกนความจ าเปนและการลดของเสย 1 1 1 1.00
231
3. การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต 1 1 1 1.00
4. การประสานการพฒนาการทองเทยว 1 1 1 1.00
5. การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน 1 1 0 0.67
6. การมสวนรวมของชมชนทองถน 1 1 0 0.67
7. การประสานความรวมมอระหวางสวนงานทเกยวของ 1 0 1 0.67 8. การฝกอบรมบคลากร โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฎบตในการพฒนาแบบยงยน 1 1 0 0.67 9. การใหเผยแพรขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต 1 1 0 0.67 10. การวจยและตดตามผล เพอตรวจสอบประสทธภาพในการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรคตางๆ 1 1 1 1.00
ตอนท 4 ความคดเหนเกยวกบการปฎบตของผอยในทองถนทองเทยวในดานตางๆ เพอพฒนาธรกจการทองเทยวเชงนเวศน
1. แสดงความเปนมตร 1 1 1 1.00
2. เออเฟอเผอแผตามสมควร 1 0 1 0.67
3. ชวยเหลอเทาทจะชวยได 1 0 1 0.67
4. ชวยกนอนรกษหรอพฒนาแหลงทองเทยว 1 1 1 1.00
5. สงเสรมและฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน 1 1 1 1.00
6. งดเวนการกระท าทจะท าลายแหลงทรพยากร 1 1 0 0.67
7. ซอตรงตอนกทองเทยว 1 0 1 0.67
8. ไมเซาซรบกวนกอความร าคาญเพอขายของ 1 0 1 0.67
9. ชวยรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยว 1 0 1 0.67
10. ชวยดแลรกษาผลประโยชนของนกทองเทยว 1 1 1 1.00
232
ภาคผนวก ค
คาความเชอมน
233
Reliability Notes
Output Created 10-FEB-2016 19:52:15
Comments
Input Data C:\Documents and Settings\Windows_XP\Desktop\reliability.sav
Filter <none>
Weight <none>
Split File <none>
N of Rows in Working Data File 40
Matrix Input
Missing Value Handling
Definition of Missing User-defined missing values are treated as missing.
Cases Used Statistics are based on all cases with valid data for all variables in the procedure.
Syntax RELIABILITY /VARIABLES=¤Ø³ÊÁºÑµÔ¢Í§¡Ò÷èͧà·ÕèÂÇàªÔ§ÊÃéÒ§ÊÃÃ¤ì ¡ÒÃáÅ¡à»ÅÕè¹àÃÕ¹ÃÙé¢éÒÁÇѲ¹¸ÃÃÁ ÁÕ¤ÇÒÁà¢éÒã¨ÍÂèÒ§ÅÖ¡«Ö駷ҧÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§¾×é¹·Õè·èͧà·ÕèÂÇ »ÃÐʺ¡Òóì¨Ò¡¡ÒÃÁÕÊèǹÃèÇÁ ÁÕ¡ÒÃáÅ¡à»ÅÕè¹¢éÍÁÙÅÃÐËÇèÒ§¡Ñ¹ à»ç¹¼Ùéà¢éÒÃèÇÁ¡Ô¨¡ÃÃÁÁÒ¡¡ÇèÒà»ç¹¼ÙéªÁ ¹Ñ¡·èͧà·ÕèÂÇÁÕ¡ÒÃâÍ¡ÒʾѲ¹ÒÈÑ¡ÂÀÒ¾ /FORMAT=NOLABELS /SCALE(ALPHA)=ALL/MODEL=ALPHA /SUMMARY=MEANS .
Resources Elapsed Time 0:00:00.16
Memory Available 524288 bytes
Largest Contiguous Area 524288 bytes
Workspace Required 848 bytes
234
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 40 100.0
Excluded(a)
0 .0
Total 40 100.0
a Listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
Cronbach's Alpha Based
on Standardized
Items N of Items
.864 .863 10
Summary Item Statistics
Mean Minimum Maximum Range Maximum / Minimum Variance N of Items
Item Means 3.250 3.100 3.400 .300 1.097 .011 10
The covariance matrix is calculated and used in the analysis.
235
Notes
Output Created 10-FEB-2016 19:54:32
Comments
Input Data C:\Documents and Settings\Windows_XP\Desktop\reliability.sav
Filter <none>
Weight <none>
Split File <none>
N of Rows in Working Data File 40
Matrix Input
Missing Value Handling
Definition of Missing User-defined missing values are treated as missing.
Cases Used Statistics are based on all cases with valid data for all variables in the procedure.
Syntax RELIABILITY /VARIABLES=¡ÒÃ͹ØÃÑ¡ÉìáÅÐãªé·ÃѾÂÒ¡ÃÍÂèÒ§¾Í´Õ ¡ÒÃÅ´·ÃѾÂҡ÷Õèà¡Ô¹¤ÇÒÁ¨Óà»ç¹áÅСÒÃÅ´¢Í§àÊÕ ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒáÅÐÊè§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ¢ͧ·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔ ¡ÒûÃÐÊÒ¹¡ÒþѲ¹Ò¡Ò÷èͧà·ÕèÂÇ ¡Ò÷èͧà·ÕèÂÇ·ÕèÃͧÃѺ¡Ô¨¡ÃÃÁã¹·éͧ¶Ôè¹ ¡ÒÃÁÕÊèǹÃèÇÁ¢Í§ªØÁª¹·éͧ¶Ôè¹ /FORMAT=NOLABELS /SCALE(ALPHA)=ALL/MODEL=ALPHA /SUMMARY=MEANS .
Resources Elapsed Time 0:00:00.06
Memory Available 524288 bytes
Largest Contiguous Area 524288 bytes
Workspace Required 656 bytes
236
Reliability Notes
Output Created 10-FEB-2016 19:56:29
Comments
Input Data C:\Documents and Settings\Windows_XP\Desktop\reliability.sav
Filter <none>
Weight <none>
Split File <none>
N of Rows in Working Data File 40
Matrix Input
Missing Value Handling
Definition of Missing User-defined missing values are treated as missing.
Cases Used Statistics are based on all cases with valid data for all variables in the procedure.
Syntax RELIABILITY /VARIABLES=¡ÒÃ͹ØÃÑ¡ÉìáÅÐãªé·ÃѾÂÒ¡ÃÍÂèÒ§¾Í´Õ ¡ÒÃÅ´·ÃѾÂҡ÷Õèà¡Ô¹¤ÇÒÁ¨Óà»ç¹áÅСÒÃÅ´¢Í§àÊÕ ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒáÅÐÊè§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ¢ͧ·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔ ¡ÒûÃÐÊÒ¹¡ÒþѲ¹Ò¡Ò÷èͧà·ÕèÂÇ ¡Ò÷èͧà·ÕèÂÇ·ÕèÃͧÃѺ¡Ô¨¡ÃÃÁã¹·éͧ¶Ôè¹ ¡ÒÃÁÕÊèǹÃèÇÁ¢Í§ªØÁª¹·éͧ¶Ôè¹ ¡ÒûÃÐÊÒ¹¤ÇÒÁÃèÇÁÁ×ÍÃÐËÇèÒ§Êèǹ§Ò¹·Õèà¡ÕèÂÇ¢éͧ ¡Òý֡ͺÃÁá¹Ç¤Ô´áººÂÑè§Â×¹ ¡ÒÃãËéà¼Âá¾Ãè¢éÍÁÙÅ¢èÒÇÊÒ÷ÕèÊ×èÍãËé¡Ñº¹Ñ¡·èͧà·ÕèÂÇ /FORMAT=NOLABELS /SCALE(ALPHA)=ALL/MODEL=ALPHA /SUMMARY=MEANS .
Resources Elapsed Time 0:00:00.05
Memory Available 524288 bytes
Largest Contiguous Area 524288 bytes
Workspace Required 1304 bytes
237
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 40 100.0
Excluded(a)
0 .0
Total 40 100.0
a Listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
Cronbach's Alpha Based
on Standardized
Items N of Items
.939 .938 10
Summary Item Statistics
Mean Minimum Maximum Range Maximum / Minimum Variance N of Items
Item Means 3.425 3.250 3.750 .500 1.154 .028 10
The covariance matrix is calculated and used in the analysis.
238
Reliability Notes
Output Created 10-FEB-2016 19:57:29
Comments
Input Data C:\Documents and Settings\Windows_XP\Desktop\reliability.sav
Filter <none>
Weight <none>
Split File <none>
N of Rows in Working Data File 40
Matrix Input
Missing Value Handling
Definition of Missing User-defined missing values are treated as missing.
Cases Used Statistics are based on all cases with valid data for all variables in the procedure.
Syntax RELIABILITY /VARIABLES=áÊ´§¤ÇÒÁà»ç¹ÁԵà àÍ×éÍà¿×éÍà¼×èÍá¼èµÒÁÊÁ¤Çà ªèÇÂàËÅ×Íà·èÒ·Õè¨ÐªèÇÂä´é ªèÇ¡ѹ͹ØÃÑ¡ÉìËÃ×;Ѳ¹ÒáËÅ觷èͧà·ÕèÂÇ Êè§àÊÃÔÁáÅп×鹿٢¹º¸ÃÃÁà¹ÕÂÁ»ÃÐླբͧ·éͧ¶Ôè¹ §´àÇ鹡ÒáÃзӷÕè¨Ð·ÓÅÒÂáËÅ觷ÃѾÂÒ¡Ã «×è͵çµè͹ѡ·èͧà·ÕèÂÇ ªèÇÂÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´¢Í§áËÅ觷èͧà·ÕèÂÇ ªèÇ´ÙáÅÃÑ¡ÉҼŻÃÐ⪹ì¢Í§¹Ñ¡·èͧà·ÕèÂÇ /FORMAT=NOLABELS /SCALE(ALPHA)=ALL/MODEL=ALPHA /SUMMARY=MEANS .
Resources Elapsed Time 0:00:00.06
Memory Available 524288 bytes
Largest Contiguous Area 524288 bytes
Workspace Required 1304 bytes
239
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 40 100.0
Excluded(a)
0 .0
Total 40 100.0
a Listwise deletion based on all variables in the procedure. Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
Cronbach's Alpha Based
on Standardized
Items N of Items
.939 .942 10
Summary Item Statistics
Mean Minimum Maximum Range Maximum / Minimum Variance N of Items
Item Means 3.750 3.575 3.950 .375 1.105 .013 10
The covariance matrix is calculated and used in the analysis.