Standard Eurobarometer

EUROBAROMETER 72 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU

GÜZ 2009

ULUSAL RAPOR

KIBRIS

KIBRIS TÜRK TOPLUMU

June 17, 2003

Stan

dard

Eur

obar

omet

er 7

2 /G

üz 2

009

– TN

S O

pini

on &

Soc

ial

Bu araştırma İletiş im Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmış ve koordine edilmiştir. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır. Bu belge Avrupa Komisyonunun görüş lerini yansıtmaz. İçerisindeki yorumlar ve görüşler yazara aittir.

European Commission

2

İÇİNDEKİLER GİRİŞ Bölüm 1: Kıbrıs Türk Toplumunda Genel Durum

1. Hayattan Memnuniyet 2. KTT’da En Önemli İki Konu 3. Kurumlara Güven 4. Kıbrıs Türk Toplumunda Genel Durum 5. Gelecekten Beklentiler 6. Değerler

Bölüm 2: AB ve Kıbrıs Türk Toplumu 1. AB Müktesebatının Uygulanması 2. AB’ye duyulan Güven 3. AB Kurumlarına Güven 4. AB İmajı 5. AB’nin Anlamı 6. AB Politikaları ile İlgili Görüşler 7. AB Hakkında Farkındalık 8. AB Hakkında Bilgi Seviyesi 9. AB’nin Gücü Hakkında Algı

Bölüm 3: Küreselleşme 1. Küreselleşme ile İlgili Görüşler 2. Küresel Zorluklar

Bölüm 4: Ekonomik Kriz ve Gelecekten Beklentiler 1. KTT’da Ekonomik Durum 2. AB Ekonomisi 3. Ekonomik Kriz

Ek 1: Technical Details

3

GİRİŞ Bu çalışma (Standard Eurobarometer, Eurobarometer 72) 2 - 14 Kasım 2009 tarihleri arasında toplam 31 ülke veya bölge genelinde gerçekleştirilmiştir. Bu, 27 üye devlet yanında 3 aday devlet ile Kıbrıs Türk Toplumunu (KTT) kapsamaktadır. Bu çalışma Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yapılmış 11. Standard Eurobarometer araştırmasıdır. Saha çalışması toplam 500 kişilik bir örneklem seçilerek yüz yüze mülakatlar şeklinde Taylor Nelson Sofres ve EOS Gallup Europe arasında oluşturulan bir konsorsiyum olan TNS Opinion & Social himayesinde KADEM tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın raporu Prologue Consulting Ltd tarafından hazırlanmıştır. Bahar 2008’den itibaren AB genelinde yapılan Eurobarometer çalışmaları küresel ekonomik krizin etkilerinin AB kamuoyuna yansımalarını gözler önüne sermektedir. Bu tarihten itibaren ayni paralelde Kıbrıs Türk Toplumu genelinde de Eurobarometer çalışmalarında özellikle ekonomik konular ön plana çıkmakta ve daha kötümser bir bakış açısı sergilenmekte idi. EB 71 çalışması özellikle Avrupa Birliği ve kurumlarına yönelik güven oranlarında önemli düşüşlerin yaşandığı bir çalışma olarak dikkat çekmişti. EB 72 çalışması Kıbrıs Türk Toplumunda ekonomik krizin geleceği ile ilgili beklentilerin daha karamsar olduğu ve hala daha krizin etkilerinin hissedilmekte olduğunu ortaya koymuştur. Buna karşılık bu çalışmada, Avrupa Birliğine güven oranlarında olumlu anlamda artış gözlemlenmiştir. Ekonomik krizin etkileri yanında Kıbrıs Türk Toplumu genelinde ekonomi ve suç ile ilgili konuların önemi giderek artmaktadır. Bu çalışmanın kapsadığı dönem içerisinde Kıbrıs Türk Toplumu’nda meydana gelen siyasi ve ekonomik gelişmelerin bazıları aşağıda sıralanmıştır. Bu raporda ortaya konan sonuç ve değerlendirmeler bu gelişmeler ışığında değerlendirilebilir: 23 Kasım –Ban ki Moon yeşil ışıkla adaya geleceğini belirtti 20 Kasım –Taye Brook Zerihoun, iki liderle görüştü 18 Kasım - 8 pilot dava duruşması Strasbourgda yapıldı 19 Kasım -72 km su hattı Gönyelide finanse edildi 14 Kasım –AB kayıplar komitesine 2 milyon Euro verdi 6 Kasım –Sn Talat Brükselde Oli Rehn’le görüştü 19 Ekim – ‘259 milyon Euroluk Ab yardımının sadece 41.5’i harcandı’ açıklaması 16 Ekim -118 bin Euro AB yardımı ile yapılan okul yolu açıldı 14 Ekim –AB-TR strateji belgesi açıklandı 11 Ekim –TR –Ermenistan protokol imzaladı 10 Ekim –9 sendika Türkiye’yi AB’ye şikayet etti 24 Eylül –AIHM 18 K. Rumun davalarında Türkiye’yi suçlu buldu (kayıp yakınları) 15 Eylül –Ertuğruloğlu ve Mehmet Çağlar AKPA (Parlementer Assembly) ye katıldı 6 Eylül –Lokmacıda 1 milyon Euroluk AB yardımı ile tamirat 30 Temmuz – AB Hibe Programı çerçevesinde Kırsal Kalkınma Programı açıklandı 29 Temmuz –Girne, Lefke, Gönyeli su borularını 2 milyon 665 Euroluk AB yardımı ile yenileme prokolü imzalandı 28 Temmuz –Rum Ortodoks Kilisesi Türkiyeyi AIHMe şikayet etti 27-28 Temmuz –AB Genel işler ve Dış işler konsey toplantısı

4

17 Temmuz -Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Kıbrıslı Türk avukatın başvurusunu işleme koydu 14 Temmuz –Nabucco projesi imzalandı 24 Haziran -Avrupa Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso, Kuzey ve Güney Kıbrıs’ta temaslarda bulunmak amacıyla Kıbrıs’a geldi. Çalışma ile ilgili detaylı teknik bilgi ekte sunulmaktadır.

5

Bölüm 1: Kıbrıs Türk Toplumunda Genel Durum 1. Hayattan Memnuniyet EB 72 çalışmasında Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranı (%50) AB 27 ortalamasının (%78) altında kalmıştır.

Hayattan Memnuniyet

78%

50%

22%

49%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

AB 27 KTT

Memnun

Memnun De_il

Bu çalışmada %50 ile Kıbrıslı Türkler Standard Eurobarometer çalışmasının Kıbrıs Türk Toplumunda yapılmaya başladığı 2002 yılından itibaren en düşük hayattan memnuniyet oranını sergilemişlerdir. Bu oranın Kıbrıs Sorununa çözüm ile ilgili beklentilerle doğru orantılı olduğunu söylemek mümkündür.

KTT- Hayattan Memnuniyet

66% 67%

79%74% 75%

70% 68% 65%

33% 32%

20%25% 24%

29% 31% 35%

51% 53% 50%

48% 46% 49%

0%10%

20%30%

40%50%

60%70%

80%90%

EB

62

EB

63

EB

64

EB

65

EB

66

EB

67

EB

68

EB

69

EB

70

EB

71

EB

72

Memnun Memnun De_il

6

2. KTT’da En Önemli 2 Konu: Yaptıkları durum değerlendirmesinde Kıbrıslı Türkler ekonomik durum ve işsizliğin Kıbrıs Türk Toplumu önündeki en önemli 2 sorun olduğunu ortaya koymaktadırlar. Geçmiş çalışmalara kıyasla Kıbrıs Sorununun önem oranı da giderek azalmaya devam etmektedir. KTT genelinde ekonomik krizin derinleşmekte olması ve bunun etkilerinin de Kıbrıslı Türkler arasında daha fazla hisedilmeye başlanması ile birlikte bu çalışmada Kıbrıslı Türkler açısından ekonomik konuların önemi de artmıştır. Her ne kadar AB 27 genelinde ‘ekonomik krizin etkileri azalmaktadır’ yönünde yorumlar ortaya çıkmışsa da, Kıbrıs Türk Toplumunda kriz sonrası bu rahatlama henüz hissedilmemektedir. Kıbrıslı Türkler için ekonomik konuların önemi bu çalışmada da artış göstermiştir.

EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 EB 72 Kıbrıs Konusu 44% 37% 27% 27% 22% Ekonomik Durum 32% 30% 35% 43% 51% İşsizlik 32% 30% 25% 37% 46% Enflasyon 14% 28% 24% 18% 16% Suç 21% 19% 18% 17%

21% Vergilendirme 10% 10% 14% 12% 6% Eğitim Sistemi 8% 8% 9% 5% 7% Göç 7% 7% 6% 6% 4% Sağlık Sistemi 6% 6% 12% 5% 11% Terörizm 3% 4% 3% 7% 2% Emekli Maaşları 2% 3% 4% 1% 2% Konut Sorunu 2% 3% 5% 9% 1% Çevrenin Korunması 3% 2% 6% 2% 2% Enerji Konuları 4% 1% 6% 2% 2%

Katılımcılara ayrıca bireysel olarak kendileri için en önemli iki konunun ne olduğu sorulmuştur. Bu sıralamada Kıbrıs Sorunu önem açısından 1 sıra daha gerilemiş ve ekonomik durum, işsizlik ve enflasyonun ardından ancak 4. sırada yer bulabilmiştir.

KTT KTT-bireysel Ekonomik Durum 51% 51% İşsizlik 46% 37% Kıbrıs Konusu 22% 19% Suç 21% 11% Enflasyon 16% 24% Sağlık Sistemi 11% 14% Eğitim Sistemi 7% 11% Vergiler 6% 7% Göç 4% 2%

7

Terör 2% 2% Emekli Maaşları 2% 3% Çevre 2% 4% Enerji 2% 2% Konut Sorunu 1% 4%

3. Kurumlara Güven Yerel kurumlara güven seviyeleri ölçüldüğü zaman Kıbrıslı Türkler %81 ile en fazla orduya güvendiklerini ortaya koymuşlardır. ‘Siyasi partilere güvenmiyorum’ diyen Kıbrıslı Türklerin oranı %75’tir. Medya genelinde ise en fazla güvenilen kurum TV olarak ortaya çıkmaktadır. Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yerel yönetimler de genel güvensizlikten nasiplerini almışlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler %56 oranında yerel yönetimlere güvenmediklerini ortaya koymuşlardır. Güveniyorum Güvenmiyorum Basın 50% 47% Radyo 55% 42% TV 56% 41% Internet 47% 44% Ordu 81% 14% Siyasi Partiler 18% 75% Yerel Yönetimler 31% 56%

8

4. Kıbrıs Türk Toplumunda Genel Durum Benzer bir soruda ise, çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %59’u Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin yanlış yönde gittiğini belirtmiştir. Buna karşılık sadece %17 oranında bir kesim KTT’da işlerin doğru yönde gittiğini ortaya koymuştur.

KTT'da __ler...

17%

59%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Do_ru Yönde Gidiyor Yanlı_ Yönde Gidiyor

KTT

AB 27 genelinde ‘ülkemizde işler doğru yönde gidiyor’ diyenlerin oranı %30 iken, ‘ülkemizde işler yanlış yönde gidiyor’ diyenlerin oranı %47’dir. Buna karşılık ‘AB’de işler nasıl gidiyor’ sorusuna Kıbrıslı Türkler %36 oranında iyi gidiyor şeklinde cevap verirken, AB 27 genelinde bu oran %40 seviyesindedir.

AB'de __ler...

40%

36%

28%

32%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

AB 27 KTT

Do_ru Yönde Gidiyor

Yanlı_ Yönde Gidiyor

9

5. Gelecek 12 aydan beklentiler Kıbrıslı Türklerin gelecekle ilgili beklentilerinin de bu dönemde kötümser olduğu gözlemlenmektedir. Kıbrıs Türk Toplumunda genel olarak hayatın ve çevrenin durumunun önümüzdeki 12 ay içerisinde ayni kalmasını bekleyen Kıbrıslı Türkler buna karşılık ekonomik durumun ve istihdamın daha kötü bir hal alacağını beklemektedirler. Bunun yanında önümüzdeki 12 ay içerisinde kendi evlerinin mali durumu ile kişisel istihdam durumlarının da ayni kalacağını öngörmektedirler. Ülke dışında ise, Kıbrıslı Türkler AB’de ekonomik durumun daha iyiye gideceğini buna karşılık ise dünya genelinde ekonomik durumun daha kötü bir hal alacağını öngörmektedirler. Daha İyi Daha Kötü Ayni Genel Olarak Hayat 25% 28% 37% KTT’da Ekonomik Durum 15% 46% 32% Evin Mali Durumu 17% 31% 45% KTT’da İstihdam 12% 39% 35% Kişisel İstihdam 17% 30% 41% AB’de Ekonomik Durum 29% 27% 27% Dünyada Ekonomik Durum 20% 33% 31% KTT’da Çevrenin Durumu 14% 38% 37% Bu dönemdeki kötümser beklentiler ve bu beklentilerin oranları incelendiği zaman KTT’unda EB 71 çalışmasına kıyasla gelecekle ilgili daha karamsar beklentiler olduğu gözlemlenmektedir.

10

Gelecekle ilgili beklentiler konusunda, özellikle de ülkenin ekonomik durumu konusunda Kıbrıslı Türkler AB 27 genelinde en kötümser beklentilere sahip topluluk olarak dikkat çekmektedir.

11

Avrupa Birliği’nde ekonomik durum ile ilgili ise Kıbrıslı Türkler AB 27 ortalamasına paralel beklentiler içerisindedirler.

12

6. Değerler Aşağıdaki tabloda sıralanan kavramlara nasıl bir bakış açısı ile yaklaştıklarını ölçmek için sorulan sorulara verilen cevaplar sonucunda Kıbrıslı Türklerin sosyal devlete daha yakın oldukları buna karşılık ekonomik anlamda daha az liberal bir bakış açısına sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Pozitif Negatif Şirket 70% 19% Sosyal Devlet 77% 15% Rekabet Edebilirlik 61% 31% Serbest Ticaret 62% 30% Korumacılık 57% 33% Küreselleşme 49% 36% Liberalleşme 42% 40% Sendika 55% 36% Reformlar 60% 27% Esneklik 57% 29% Rekabet 59% 30% Güvenlik 70% 21% Dayanışma 68% 22% Kamu Yönetimi 60% 29% Buna karşılık %55 oranında Kıbrıslı Türk devletin hayatımıza çok fazla müdahale ettiğini ortaya koymuştur.

Devlet Hayatımıza Çok Fazla Müdahale Ediyor

55%

42%Katılıyorum

Katılmıyorum

13

500 kişilik örneklemin sadece yarısına sorulan soruda Kıbrıslı Türkler %69 oranında ekonomik gelişmenin çevreden daha önemli olduğunu ortaya koymuştur.

Çevreyi etkileyecek olsa bile, ekonomik geli_me

toplumumuzun önceli_i olmalıdır

69%

24%

Katılıyorum

Katılmıyorum

Örneklemin diğer yarısına sorulan soruda ise Kıbrıslı Türkler çevreyi korumanın ekonomik gelişmeden daha önemli olduğunu ortaya koymuştur.

Ekonomik geli_meyi etkileyecek olsa bile,

çevrenin korunması toplumumuzun önceli_i

olmalıdır

75%

21%

Katılıyorum

Katılmıyorum

Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67’si ekonomik refah için en iyi yolun serbest rekabet olduğu cümlesine katıldığını ortaya koymuştur.

Ekonomik refah için en iyi yol serbest rekabettir

67%

19%

Katılıyorum

Katılmıyorum

14

Bölüm 2: AB ve Kıbrıs Türk Toplumu 1. AB Müktesebatının KTT’da uygulanması Kıbrıslı Türklerin %62’si AB müktesebatının Kıbrıs Türk Toplumunda uygulanmasının yararlı olacağına inanmaktadır.

AB müktesebatının KTT'da uygulanması...

62%

23%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Yararlı olur Yararlı olmaz

KTT

AB geneli ile kıyaslandığında Kıbrıslı Türkler AB müktesebatının etkileri konusunda ortalamanın üzerinde bir iyimserlik sergilemektedirler.

15

AB Müktesebatının KTT’da uygulanması AB müktesebatının KTT’da uygulanması iyi birşeydir diyenlerin oranı %56’dır ki bu oran EB 71 çalışmasına kıyasla %11 oranında bir artış sergilemiştir.

AB müktesebatının KTT'da uygulanması...

56%

15%

22%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

iyi bir_ey kötü bir_ey ne iyi ne kötü bir_ey

KTT

AB üyeliğinin iyi birşey olacağına inanan Kıbrıslı Türklerin oranı AB 27 ortalamasına benzerdir.

16

2. AB’ye Güven Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %43’üi Avrupa Birliğine güvendiğini ortaya koymuştur. Bu oran EB 71 çalışmasına kıyasla %8’lik bir artış göstermiştir. Güveniyorum Güvenmiyorum AB 43% 47% BM 34% 54% NATO 36% 49% Standard Eurobarometer çalışmasının Kıbrıs Türk Toplumunda yapılmasından başlayarak Kıbrıslı Türkler arasında AB’ye ve BM’ye güven oranları inişli çıkışlı bir eğilim göstermekte idi ve bu çalışmada da bu trendin devam etmekte olduğu gözlemlenmektedir.

KTT'da...

30

3944

303432

49 47

35

43

0

10

20

30

40

50

60

EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 EB 72

BM'ye Güven

AB'ye güven

17

Kıbrıslı Türkler AB 27 genelinde Avrupa Birliğine en az güvenen topluluklardan birisi olarak dikkat çekmektedir. AB’ya güven konusunda AB 27 ortalaması %48 iken KTT’da bu oran %43’tür.

18

3. AB Kurumlarına Güven AB Kurumları Hakkında Haberdarlık Kıbrıslı Türklerin AB kurumları arasında en fazla haberdar olduğu kurum Avrupa Parlamentosu olurken (%78) en az haberdar oldukları kurum (%62 oranı ile) Avrupa Merkez Bankasıdır. Bu oranlar geçmiş EB çalışmaları ile de paraleldir. Haberim Var Haberim Yok Avrupa Parlamentosu 78% 14% Avrupa Komisyonu 70% 22% AB Konseyi 71% 21% Avrupa Merkez Bankası 62% 27% AB Kurumlarına Güven Farklı AB kurumları hakkında haberdarlık seviyeleri ile paralel olarak Kıbrıslı Türklerin en fazla güven duydukları kurum Avrupa Parlamentosudur. Fakat haberdarlıkla paralel olmayan bir şekilde Kıbrıslı Türkler Avrupa Birliği Konseyine Avrupa Komisyonuna güvendiklerinden daha fazla güvediklerini ortaya koymuşlardır. Güveniyorum Güvenmiyorum Avrupa Parlamentosu 45% 38% Avrupa Komisyonu 38% 42% AB Konseyi 40% 41% Avrupa Merkez Bankası 37% 38% Avrupa Parlamentosuna güven konusunda Kıbrıslı Türkler AB genelinde bu kuruma karşı sergilenen güven oranlarının çoğundan daha düşük bir oranda güven sergilemektedir.

19

Kıbrıslı Türkler AB 27 genelinde Avrupa Komisyonuna en az güvenen topluluklar arasındadır.

20

AB Konseyine güven konusunda Kıbrıslı Türkler AB ortalamasına paralel bir güven ortaya koymuştur.

21

Avrupa Merkez Bankasına güven konusunda da Kıbrıslı Türkler AB 27 ortalamasının altında kalmışlardır.

22

4. AB İmajı AB’nin olumlu bir imajı olduğuna inanan Kıbrıslı Türklerin oranı %49’dur. Bu oran EB 71 çalışmasına kıyasla %7’lik bir artış göstermiştir.

AB _majı

48% 49%

15% 16%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

AB 27 KTT

Pozitif

Negatif

AB 27 ortalaması ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türklerin AB geneli ile paralel bir görüş ortaya koyduğu gözlemlenmektedir.

23

5. AB’nin Anlamı AB Kıbrıslı Türkler için ekonomik refah ve sosyal koruma anlamına gelmektedir. Buna karşılık AB 27 genelinde AB’nin anlamı daha ağırlıklı olarak serbest dolaşım ve euro’dur. AB 27 KTT Barış 28% 26% Ekonomik Refah 18% 46% Demokrasi 26% 24% Sosyal Koruma 11% 36% AB içerisinde serbest seyahat 46% 29%

Kültürel çeşitlilik 22% 19% Dünyada daha güçlü söz sahibi olmak 25% 25% Euro 37% 10% İşsizlik 14% 10% Bürokrasi 20% 7% Para israfı 21% 5% Kültürel kimliğin kaybolması 11% 14% Artan suç 14% 7% Dış sınırlarda yetersiz koruma 14% 4%

24

6. AB Politikaları Hakkında Görüşler ‘Tek para birimi Euro ile Avrupa Para Birliği oluşması...’ Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %63’ü Euro ve Avrupa para birliğine taraf olduğunu ortaya koymuştur. Bu oran AB 27 ortalamasına (%60) yakındır. AB 27 KTT Tarafım 60% 63% Karşıyım 33% 28%

‘Avrupa Birliği'nin ileriki yıllarda başka ülkeleri de içine alarak daha da genişlemesi...’ Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %64ü AB 27 ortalamasının (%46) çok üzerinde bir oranla AB’nin genişlemesine taraf olduğunu ortaya koymuştur.

AB 27 KTT Tarafım 46% 64% Karşıyım 43% 25%

‘Avrupa’nın inşasının bazı ülkelerde diğer ülkelerinkinden daha hızlı olması...’ Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler %49 oranında farklı hızlarda AB fikrine onay vermiştir. Bu konuda cevap vermeyen Kıbrıslı Türklerin oranının yüksek olduğu göz önüne alındığı zaman farklı hızlarda AB fikrinin tam olarak algılanmadığı sonucu da çıkarılabilir. AB 27 KTT Tarafım 40% 49% Karşıyım 43% 34%

QA16- Avrupa kurumları Avrupa Birliği'ni güçlendirmek için gelecek yıllarda hangi konuları vurgulamalıdır? AB 27 genelinde AB’nin öncelikle sırasıyla ekonomik konular, sosyal ve sağlık konuları, suça karşı mücadele ve göçmenlik konularını vurgulaması istenilirken Kıbrıs Türk Toplumu genelinde AB’nin güçlenmek için odaklanması gereken konular sırasıyla dış politika, suça karşı mücadele, sosyal ve sağlık konuları ve ekonomik konular olarak ortaya çıkmıştır. AB 27 KTT İç Pazar 13% 20% Kültürel politikalar 6% 22% Dış Politika 12% 30% Güvenlik Politikası 8% 10% Göçmenlik Konuları 24% 7% Eğitim politikası 14% 13% Çevre konuları 21% 8% Enerji konuları 19% 9% Yoksul bölgelerle dayanışma 18% 16%

25

Bilimsel araştırma 11% 21% sosyal ve sağlık konuları 26% 28% suça karşı mücadele 24% 29% İklim değişikliği ile mücadele 17% 8% Ekonomik konular 33% 28% Ulaşım ve enerji altyapısı 8% 3%

Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler AB’nin gelecekte genişlemesine taraf olduklarını belirtmiş olmalarına rağmen %68 oranında AB’nin çok hızlı büyüdüğünü ifade etmişlerdir. Bu oran AB 27 genelinde %61’dir.

AB Çok Hızlı Büyüdü

61%

68%

29%

19%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

AB 27 KTT

Katılıyorum

Katılmıyorum

Kıbrıslı Türklerin %69’u farklı ülke vatandaşlarını bir araya getiren şeylerin onları ayıran şeylerden daha önemli olduğunu düşünmektedir. Bu oran AB 27 genelinde %75’tir.

Farklı ülkelerin vatanda_larını bir araya getiren

_eyler onları ayıran _eylerden daha önemlidir

75%69%

16% 17%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

AB 27 KTT

Katılıyorum

Katılmıyorum

26

Kıbrıslı Türklerin %46sı (AB 27 ortalaması ile paralel olarak) AB’de fikir ve proje eksikliği çekilmekte olduğunu ortaya koymuştur.

AB'de fikir ve proje yoksunlu_u çekilmektedir

46% 46%

36% 35%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

AB 27 KTT

Katılıyorum

Katılmıyorum

Kıbrıslı Türklerin %53ü AB’nin küresel zorlukları karşılamada vazgeçilmez olduğunu düşünmektedir. Bu oran AB 27 genelinde daha yüksektir (%75).

Küresel zorlukları (iklim de_i_ikli_i, terörizm, vs)

kar_ılamada AB vazgeçilmezdir

75%

53%

16%

29%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

AB 27 KTT

Katılıyorum

Katılmıyorum

27

7. AB Hakkında Farkındalık Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %48i AB’nin nasıl çalıştığını anladığını belirtmiştir. %35 oranında Kıbrıslı Türk AB’nin nasıl çalıştığını bilmediğini ortaya koymuş, %17 oranında bir kesim ise bu konuda fikir belirtmemiştir. Bu da AB’nin işleyişi ile ilgili Kıbrıs Türk Toplumu genelinde bilgi eksikliği olduğunu ortaya koymaktadır.

'AB'nin nasıl çalı_tı_ını anlıyorum'

48%

35%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Katılıyorum Katılmıyorum

KTT

28

8. AB Hakkında Bilgi Seviyesi Bu çalışmada Kıbrıs Türk Toplumu genelinde AB hakkında bilgi seviyesi %32 oranında doğru cevap şeklindedir ki bu AB 27 ortalamasının (%42) altındadır.

AB Hakkında Bilgi Seviyesi

42%

32%29%

26%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

AB 27 KTT

Do_ru cevap oranı

Yanlı_ cevap oranı

9. AB’nin Gücü Hakkında Algı Bir ülkenin dünyadaki gücünü belirleyen faktörlerin neler olduğu sorulduğu zaman Kıbrıslı Türkler sırasıyla ekonomik güç, siyasi etki, askeri güç ve kültürel etki cevaplarını vermişlerdir. AB 27 ortalamasına kıyasla Kıbrıslı Türkler askeri gücün öneminin daha fazla olduğunu düşünmektedirler.

Bir ülkenin veya bir ülkeler toplulu_unun

dünyadaki gücünü ve etkisini belirleyen en önemli

faktör

81%

63%

30%

15%

85%

48% 44%

20%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Ekonomik güç Siyasi etki Askeri güç Kültürel etki

AB 27

KTT

29

Bu oranlarla paralel olarak Kıbrıslı Türkler AB’nin bu başlıklarda etkili olduğunu düşünmektedirler.

'Hangisi Avrupa Birli_ini en iyi tanımlamaktadır?'

73%68%

17%21%

78%

61%

27% 27%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

Ekonomik güç Siyasi etki Askeri güç Kültürel etki

AB 27

KTT

30

Bölüm 3: Küreselleşme Kıbrıslı Türkler genellikle küreselleşmeye olumlu bir olay olarak bakmaktadırlar. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin çoğunlukla ortaya koyduğu görüş küreselleşmenin küresel ortak kurallar olmasını gerektirdiği (%68), ekonomik büyümeye katkı sağladığı (%64), kişilerin dış kültürlere daha kolay açılmasını sağladığı (%62) ve daha fazla yabancı yatırım anlamına (%58) geldiği yönündedir. Katılıyorum Katılmıyorum Küreselleşme ekonomik büyüme için iyi bir olanaktır

64% 24%

Küreselleşme sosyal eşitsizlikleri artırır 55% 33% Küreselleşme ortak küresel kurallar olmasını gerektirir

68% 18%

Küreselleşme konusunda AB ve ABD’nin ortak çıkarları vardır

60% 25%

Küreselleşme bizi artan fiyatlara karşı korur 42% 43% Küreselleşme dünya barışına katkı koyar 51% 36% Küreselleşme kültürümüz için bir tehdit oluşturur

49% 38%

Küreselleşme sadece büyük şirketler için karlıdır

48% 35%

Küreselleşme daha fazla yabancı kaynaklı yatırım anlamına gelir

58% 26%

Küreselleşme fakir ülkelerin kalkınmasına yardımcı olur

53% 31%

Küreselleşme kişilerin dış kültürlere daha açık olmasını sağlar

62% 24%

% 63 oranında Kıbrıslı Türk AB’nin küresel ekonomi içerisinde kendi çıkarlarını koruma gücüne ve olanaklarına sahip olduğunu düşünmektedir.

AB küresel ekonomi içerisinde kendi ekonomik çıkarlarını

korumak için gerekli güç ve araçlara sahiptir

63%

21%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Katılıyorum Katılmıyorum

31

Kıbrıslı Türklere göre AB, küreselleşmenin olumlu yanlarını çıkarma konusunda olumsuz yanlarına karşı korumaktan daha başarılıdır. %58 oranında Kıbrıslı Türk de AB’nin Avrupa vatandaşlarını küreselleşmenin olası kötü etkilerinden koruduğunu düşünmektedir.

AB Avrupa vatanda_larını küreselle_menin negatif

etkilerinden korur

56%

25%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Katılıyorum Katılmıyorum

Buna karşılık %65 oranında Kıbrıslı Türk ise AB’nin Avrupa vatandaşlarının küreselleşmenin olumlu yanlarından daha fazla yararlanmasını sağladığını düşünmektedir.

AB Avrupa vatanda_larının küreselle_menin pozitif

etkilerinden daha fazla yararlanmalarını sa_lar

65%

19%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Katılıyorum Katılmıyorum

32

Bölüm 4: Ekonomik Kriz ve Gelecekten Beklentiler 1. Kıbrıs Türk Toplumunda Ekonomik Durum Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67’si Kıbrıs Türk Toplumunda ekonomik durumun kötü olduğunu ortaya koymuştur. Ayni şekilde %58 oranında Kıbrıslı Türk dünyada ekonomik durumun kötü olduğuna vurgu yapmıştır. Buna karşılık %57 oranında bir kesim Avrupa ekonomisinin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. Kıbrıs Türk Toplumunda istihdam durumunun kötü olduğuna inanan Kıbrıslı Türklerin oranı EB 71 çalışmasında %51 iken bu çalışmada %72’ye çıkmıştır. Yine ayni şekilde çevrenin durumu ile ilgili kötümserlik oranları da EB 71 çalışmasına kıyasla önemli bir artış göstermiş ve %58’den %74’e çıkmıştır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler kişisel istihdam durumları ile ilgili toplumsan durumla kıyasla daha iyimser bir duruş sergilemektedirler. %49 oranında Kıbrıslı Türk kişisel istihdam durumunun iyi olduğunu ortaya koymuştur. İyi Kötü KTT’da Ekonomik Durum 31% 67% Avrupa’da Ekonomik Durum 57% 35% Dünyada Ekonomik Durum 36% 58% Kişisel İstihdam Durumu 49% 46% Evin Mali Durumu 54% 43% KTT’da İstihdam 20% 72% KTT’da Çevrenin Durumu 24% 74% 2. AB’ye Kıyasla Durum Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin önemli bir çoğunluğu Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin Avrupa Birliğine kıyasla çok kötü durumda olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışmaya katılan yaklaşık her 4 Kıbrıslı Türk’ten üçü ekonomi, hayat pahalılığı, istihdam, çevre, enerji fiyatları ve hayat kalitesi konularında Avrupa Birliğinde durumun daha iyi olduğunu ortaya koymuştur. Daha İyi Daha Kötü KTT’da Ekonomi 19% 79% KTT’da İstihdam 16% 80% KTT’da Hayat Pahalılığı 18% 79% KTT’da Enerji Fiyatları 17% 76% KTT’da Hayat Kalitesi 23% 74% KTT’da Çevrenin Durumu 19% 77%

33

3. Küresel Ekonomik Kriz Ve Gelecekle İlgili Beklentiler Kıbrıslı Türkler AB 27 ortalaması ile paralel olarak küresel krizle ilgili en kötü günlerin henüz gelmediğini (%59) düşünmektedirler. Bu oran AB 27 ortalamasına (%54) yakındır.

Küresel Ekonomik Krizin Etkileri

38%

32%

54%59%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

AB 27 KTT

Krizin i_ piyasası

üzerindeki etkisi en üst

düzeye varmı_tır

En kötü günler henüz

gelmedi.

Kıbrıslı Türklerin %62’si gelecekle ilgili herhangi bir plan yapamadığını ortaya koymuştur. AB 27 genelinde belirsizlik bu derece yüksek bir oranda değildir ve %35 ile sınırlıdır.

Gelecekle ilgili beklentiler

35%32%

28%

62%

19%

13%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Gelecek içinherhangi bir plan

yapamıyorum

Önümüzdeki altı ayiçinde ne

yapaca_ımıbiliyorum

Önümüzdeki 1-2 yıliçerisinde

hanemizin neolaca_ı yönündeuzun vadeli birbakı_ açısına

sahibim

AB 27

KTT

34

Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %29u krize karşı en etkili önlemi AB’nin alabileceğini ortaya koymuştur. Daha sonra sırasıyla IMF (%18), ABD (%15), kendi hükümetim (%14) ve G20 (%17) cevapları verilmiştir. AB 27 genelinde ise vatandaşlar küresel krize karşı önlem alma konusunda AB’den sonra ilk olarak kendi hükümetlerine inanma eğilimindedirler.

Krize Kar_ı En Etkin Önlem

19%22%

12%

18%

11%14%

29%

15%

7%

18%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

Kendi

hükümetim

Avrupa

Birli_i

ABD G20 IMF

AB 27

KTT

Alım gücünüzü; yani hanenizin mali gücünün günlük yaşamınızda alabileceği şeyleri düşünüp kıyasladığınızda, şu andaki durumunuzun beş yıl öncesine göre iyileştiğini mi, hemen hemen aynı mı kaldığını yoksa kötüleştiğini mi söylersiniz?

5 yıl öncesine kıyasla hanehalkı mali gücü

17%

36%

45%

17%

38%

44%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

_yile_ti Ayni Kaldı Kötüle_ti

AB 27

KTT

AB 27 ortalamasına paralel olarak Kıbrıslı Türklerin %44ü 5 yıl öncesine kıyasla hanehalkının mali gücünün kötüleştiğini ortaya koymuştur.

35

Ek 1:

STANDARD EUROBAROMETER 72 TECHNICAL SPECIFICATIONS

Between the 23rd of October and the 18th of November 2009, TNS Opinion & Social, a consortium created between TNS plc and TNS opinion, carried out wave 72.4 of the EUROBAROMETER, on request of the EUROPEAN COMMISSION, Directorate-General for Communication, “Research and Political Analysis”. The EUROBAROMETER 72.4 is the “STANDARD EUROBAROMETER 72” and covers the population of the respective nationalities of the European Union Member States, resident in each of the Member States and aged 15 years and over. The STANDARD EUROBAROMETER 72 has also been conducted in the three candidate countries (Croatia, Turkey and the Former Yugoslav Republic of Macedonia) and in the Turkish Cypriot Community. In these countries, the survey covers the national population of citizens and the population of citizens of all the European Union Member States that are residents in these countries and have a sufficient command of the national languages to answer the questionnaire. The basic sample design applied in all states is a multi-stage, random (probability) one. In each country, a number of sampling points was drawn with probability proportional to population size (for a total coverage of the country) and to population density. In order to do so, the sampling points were drawn systematically from each of the "administrative regional units", after stratification by individual unit and type of area. They thus represent the whole territory of the countries surveyed according to the EUROSTAT NUTS II (or equivalent) and according to the distribution of the resident population of the respective nationalities in terms of metropolitan, urban and rural areas. In each of the selected sampling points, a starting address was drawn, at random. Further addresses (every Nth address) were selected by standard "random route" procedures, from the initial address. In each household, the respondent was drawn, at random (following the "closest birthday rule"). All interviews were conducted face-to-face in people's homes and in the appropriate national language. As far as the data capture is concerned, CAPI (Computer Assisted Personal Interview) was used in those countries where this technique was available.

36

ABBREVIATIONS

COUNTRIES INSTITUTES N°

INTERVIEWS FIELDWORK

DATES

POPULATION

15+

BE Belgium TNS Dimarso 1.006 30/10/2009 17/11/2009 8.866.411

BG Bulgaria TNS BBSS 1.008 29/10/2009 09/11/2009 6.584.957

CZ Czech Rep. TNS Aisa 1.056 30/10/2009 13/11/2009 8.987.535

DK Denmark TNS Gallup DK 1.006 24/10/2009 17/11/2009 4.503.365

DE Germany TNS Infratest 1.514 30/10/2009 15/11/2009 64.545.601

EE Estonia Emor 1.002 23/10/2009 16/11/2009 916.000

IE Ireland TNS MRBI 1.011 30/10/2009 15/11/2009 3.375.399

EL Greece TNS ICAP 1.000 28/10/2009 15/11/2009 8.693.566

ES Spain TNS Demoscopia 1.020 30/10/2009 17/11/2009 39.059.211

FR France TNS Sofres 1.005 28/10/2009 16/11/2009 47.620.942

IT Italy TNS Infratest 1.036 30/10/2009 14/11/2009 51.252.247

CY Rep. of Cyprus Synovate 506 26/10/2009 15/11/2009 651.400 LV Latvia TNS Latvia 1.006 30/10/2009 16/11/2009 1.448.719

LT Lithuania TNS Gallup Lithuania 1.023 27/10/2009 11/11/2009 2.849.359

LU Luxembourg TNS ILReS 502 27/10/2009 15/11/2009 404.907

HU Hungary TNS Hungary 1.023 29/10/2009 15/11/2009 8.320.614

MT Malta MISCO 500 28/10/2009 14/11/2009 335.476

NL Netherlands TNS NIPO 1.004 29/10/2009 18/11/2009 13.017.690

AT Austria Österreichisches Gallup-Institut 1.030 27/10/2009 13/11/2009 6.973.277

PL Poland TNS OBOP 1.000 30/10/2009 15/11/2009 32.306.436

PT Portugal TNS EUROTESTE 1.025 29/10/2009 15/11/2009 8.080.915

RO Romania TNS CSOP 1.021 30/10/2009 11/11/2009 18.246.731

SI Slovenia RM PLUS 1.015 24/10/2009 15/11/2009 1.748.308

SK Slovakia TNS AISA SK 1.040 30/10/2009 15/11/2009 4.549.954

FI Finland TNS Gallup Oy 1.018 29/10/2009 18/11/2009 4.412.321

SE Sweden TNS GALLUP 1.032 26/10/2009 15/11/2009 7.723.931

UK United Kingdom TNS UK 1.322 30/10/2009 17/11/2009 51.081.866

TOTAL EU27 26.731 23/10/2009 18/11/2009 406.557.138

CY(tcc) Turkish Cypriot Community Kadem 500 02/11/2009 14/11/2009 143.226

HR Croatia Puls 1.000 27/10/2009 12/11/2009 3.749.400

TR Turkey TNS PIAR 1.002 27/10/2009 15/11/2009 52.728.513

MK Former Yugoslav Rep. of Macedonia TNS Brima 1.005 27/10/2009 02/11/2009 1.678.404

TOTAL 30.238 23/10/2009 18/11/2009 464.856.681

37

For each country a comparison between the sample and the universe was carried out. The Universe description was derived from Eurostat population data or from national statistics offices. For all countries surveyed, a national weighting procedure, using marginal and intercellular weighting, was carried out based on this Universe description. In all countries, gender, age, region and size of locality were introduced in the iteration procedure. For international weighting (i.e. EU averages), TNS Opinion & Social applies the official population figures as provided by EUROSTAT or national statistic offices. The total population figures for input in this post-weighting procedure are listed above. Readers are reminded that survey results are estimations, the accuracy of which, everything being equal, rests upon the sample size and upon the observed percentage. With samples of about 1,000 interviews, the real percentages vary within the following confidence limits:

Observed percentages 10% or 90% 20% or 80% 30% or 70% 40% or 60% 50%

Confidence limits ± 1.9 points ± 2.5 points ± 2.7 points ± 3.0 points ± 3.1 points