น.ส.ณฐพร แตงมา , 521910208

สทธมนษยชนและงานดานมนษยธรรมในความสมพนธระหวางประเทศ/ 126324

ทะไลลามะองคท 14

“เคารพตวเอง เคารพผอน และรบผดชอบในทกการกระทาของตน” หลายคนคงเคยไดยนวาทะน

มานานจากสอหลายชองทาง ซงเปนหนงในวาทะของ ทะไลลามะองคท 14 ทรบรกนในระดบนานาชาต

วาทะนไดสะทอนถงหลกการความคดของเขาอยางเดนชด ถงการใหความสาคญและการไดมาในสทธและ

การกระทาของบคคล ซงทานผนเปนผนาทางศาสนาของชาวทเบตซงไดรบการยอมรบนบถอวาเปนผนา

สงสดของประเทศทเบตดวย นนเปนสงททาใหประหลาดใจและนายกยองวาผนาในทางศาสนาและทาง

การเมองเปนบคคลคนเดยวกน และคงมประเทศเดยวในโลกทพระสงฆเปนทงผเผยแผศาสนา ผปกครอง

ประเทศ นกการทต นกตอส และนกกจกรรมในเวลาเดยวกน เพราะสวนใหญแลวพระสงฆจะไมคอยเขามา

ยงเกยวกบการเมองเทาใดนก ถอวาเปนเรองทดงดดใจอยางมากในการเลอกมาเปนบคคลตวอยางใน

การศกษาในดานสทธมนษยชน ซงผลงานของเขาเปนทประจกษแกนานาประเทศอยางมากในการตอสดาน

สทธมนษยชนขนพนฐาน เพอเรยกรองสทธและเสรภาพใหกบชาวทเบตอยางเปนธรรมในหลายดานไมวา

จะเปน สทธทางการแสดงออกทางความคดและทางการเมอง สทธในการนบถอศาสนา รวมไปถงการม

วฒนธรรมเปนของตนเอง และสทธในการปกครองตนเองในระบอบประชาธปไตย สทธเหลานเปนสงชาว

ทเบตไมเคยไดและยงคงเรยกรองอยเปนนจจากการรกรานของจนแผนดนใหญ ซงตอสดวยแนวทางสนตวธ

หรออหงสา ถอไดวาเปนแนวทางหลกททาใหประเทศทวโลกยอมรบและเหนใจเขาอยางมาก รวมทง

พยายามทจะนามาซงความสขและเสรภาพมาสประชาชนชาวทเบต ดวยการตอสไปพรอมกบประชาชน

ทเบตดวยทงรางกายและจตใจอยางแขงแกรงไมวาจะอยในประเทศหรอนอกประเทศกตาม เขายงยดมนใน

หลกการของตนและเผยแพรแนวคดทางศาสนาไปทกททเขาไดไปเยอน โดยการไปพดสนทรพจน ให

สมภาษณผานสอในหลายรปแบบทงนตยสาร หนงสอพมพ และโลกไซเบอร ใหเปนทประจกษถงการ

เรยกรองของตนและเปนไปเพอสนบสนนการตอสของทเบต รวมทงเพอใหทเบตมปฏสมพนธอนดกบผนา

ทางการเมองหลายประเทศและผนาทางศาสนาสากลของโลกอกดวย การกระทาสงเหลานกเพอเสยง

สนบสนนในการปลดปลอยทเบตอยางตอเนองจนปจจบน รวมทงยงมผสานตอหลกการอนแนวแนอยาง

เปนรปธรรมของเขาจนถงปจจบน กอนทเขาใจการกระทาและแนวคดของเขากตองทาความเขาใจถงประวต

ทะไลลามะองคท 14 พอสงเขป

กอนทจะมาเปนทะไลลามะองคท 14 นนเขากเปนแคเดกธรรมดาคนหนงในหมบานตกสเลออยทาง

ตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศทเบต มนามเดมวา ลาโม เขาเกดในสงคมชนชนตาสวนใหญนนประกอบ

อาชพเปนชาวนา เลยงมา โคกระบอในทเบต เขาจงเขาใจถงความรสกและชวตของคนเหลานเปนอยางดและ

หวงจะพฒนาใหดขน ซงกอนหนานนม ทะไลลามะองคท 13 เปนผนาอยกอนแลวตาแหนงนเปนตาแหนง

สงสดของประเทศ ตองเขาใจกอนวาทะไลลามะเปนผทชาวทเบตนบถอกนอยางมากเปนผนามาซงความ

เจรญและความสขตามความหมายของชอนนวา มหาสมทรแหงปญญา ซงมมากอนหนานหลายองค ทเบต

ถอวาเปนดวงวญญาณดวงเดยวแตมาอวตารในรางทตางกนเพอดแลประชาชนชาวทเบต แตตอมากได

สนชวต จงทาใหลามะอาวโสนนไดออกตามหาทะไลลามะองคตอไปซงกใชวธการพสจนตามแบบดงเดม

ของทเบตและกคนพบเดกชายลาโมเมอตอนอายได 3 ขวบ และไดรบการรบรองวาเปนทะไลลามะองคท 14

ตอนอาย 4 ขวบครง และไดศกษาพระศาสนาประกอบกบการศกษาดานการปกครองกจวตรประจาวนกตอง

วนเวยนไปอยางนทกวน ไมคอยไดตดตอโลกภายนอกและรบรเหตการณโลกเทาใดนก เพราะประเทศทเบต

แทบไมไดตดตอกบประเทศอนเลยยดหลกแนวทางปกครองในหลกศาสนาแตกไมคอยดเพราะยงทาใหเกด

การเฉลยสมบตไมเทาเทยมกน รวมทงชอบความสนโดษอกดวย

เมออายได 16 ปนนกทาใหทะไลลามะรไดวาตนคอทพงของประเทศและการตดสนใจของ

ทะไลลามะมผลตอชวตของประชาชน ซงเปนชวงเวลาทจนไดพยายามรกรานทเบตโดยตองการจะมา

เปลยนแปลงทเบตใหเปนคอมมวนสตในป ค.ศ.1950 (พ.ศ. 2493) ทเบตมกองกาลงไมเพยงพอทจะสกบจน

จงพยายามรองขอความชวยเหลอจากประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา อนเดย และ เนปาล แตไมเปนผลจงได

ยนเรองไปทสหประชาชาตแตถกปฏเสธ ทาใหในปตอมากไดสงผแทนไปเจรจากบจนทกรงปกกงผลท

ไดรบคอ จนไดบงคบใหทเบตลงนามในสญญา 17 ขอ ในขอเหลานนบอกถงการมอานาจดานการทหารและ

ตางประเทศของจนในทเบต ทาใหทเบตไมพอใจเพราะกอนหนานทเบตเปนเอกราชและปกครองตวเองมา

กอนในป ค.ศ.1910 (2453) ในตอนเกดสงครามการปกหลกพรมแดนของสองประเทศ ซงผนาของทงสอง

ฝายเคยใหหลกตอกนวาจะไมรกรานและเปนอสระตอกนแตนนมา แตการรกรานครงนเกดขนหลงทจนได

รวมชาตหลงจากนนจนกไดสงทหารพรอมทงผลกดนเดกชาวทเบตอกคนเปนผนาทางศาสนาทสาคญอก

องคดวย ตอมาในปค.ศ. 1954 (2497) จนไดเสนอใหตง “คณะกรรมการเตรยมการเพอการปกครองตนเอง

ของทเบต” แตกไมเปนผลเพราะชาวทเบตเรมเกลยดทหารจนหนกขนเพราะทหารกดข ขดรดประชาชนใน

ดานอาหาร และไมสามารถพดถงเรองการเมองไดจะถกฆาตายไปมาก ยงทาใหทเบตเกดความแคนสะสม

เพมขนกทาใหชาวทเบตลกฮอขนมาสกบทหารจนเพราะทนการทารณทโหดรายไมไหว จงเปนเหตให

ทะไลลามะตองเนรเทศตนเองออกนอกประเทศพรอมทงประชาชนชาวทเบตมากกวาหาสบลานคนในปค.ศ.

1959 (2502) ไปอยทประเทศอนเดยทกรงธรรมศาลาเพราะเคยมความสนพนธอนดกนมากอนหนานและยง

เปนมตรมากกวาองกฤษ ในขณะนนทเบตพยายามทจะขอความชวยเหลอจากสหประชาชาตซงกมมต

สนบสนนการรองทกขของทเบตออกมาถงสามครงคอเมอ ค.ศ. 1959 (2502),1961 (2504),1965 (2508)

หลงจากไดเนรเทศตนออกมากแลวกไดบอกยกเลกสญญา 17 ขออยางเปนทางการ ซงทเบตกไมไดยอมทา

ตามมาตงแตตนแตอยางใดจงถอวาไมมพนธะ

ในปค.ศ. 1963 (2506) ในขณะทอยในประเทศอนเดยทะไลลามะกพยายามผลกดนการราง

รฐธรรมนญในแบบประชาธปไตย โดยพยายามปฏรปใหจดตงการบรการแบบประชาธปไตยขน โดยมชอวา

“The Charter of Tibetans in Exile” ซงเคารพในความมอสรภาพในการพด ความเชอ และการชมนม ปตอมา

กเรมทจะไปเยอนตางประเทศเพอไปพดสนทรพจนหรอไปเวทปราศรยทวโลกเพอขอแรงสนบสนนในการ

ตอสในครงนและกระชบความสมพนธทางการทตตอกนดวยการใหสนทรพจนครงแรกคอ อนเดยและ

ประเทศไทย ตอมากเรมไปกระชบความสมพนธกบชาตตะวนอยาง อตาล เยอรมน เบลเยยม องกฤษ เปนตน

แมวาจะถกกดกนจากรฐบาลจนกตามแตเขากยงใชสออนๆผานชองทางอนเตอรเนตไปทางผนาของประเทศ

อน ในปค.ศ. 1979 (2522) ตดตอกบรฐบาลจนครงแรกหลงจากการเนรเทศเพอการกลบไปในทเบต เมอค.ศ.

1988 (2531) เขาพดถงขอเสนอทเบตในการเรมตนถงสนตภาพมเปาหมายอยหาขอเสนอยนตอสมาชกสภาท

กรงวชงตนดซ นนกคอ ขอแรกตองการปฏรปทเบตทงหมดเปนพนทสงบและสนต ขอตอมาคอใหความ

สนใจทจะแกไขถงการถกคกคามของทเบตทมนโยบายใหคนของตนเขามาอยในทเบตจานวนมาก ตอมาคอ

จนตองเคารพตอสทธมนษยชนและอสรภาพทางประชาธปไตยพนฐานของขาวทเบต ขอตอมาคอการฟนฟ

และปองกนสงแวดลอมตามธรรมชาตของทเบตและแกไขปรบปรงการทจนใชทเบตเปนทผลตอาวธ

นวเคลยรและนาขยะนวเคลยรมาทงไว และสดทายจองการใหจนเรมมการเจรจากนอยางจรงจงในสถานะ

ของทเบตในอนาคตและความสนพนธของประชาชนของสองชาต รวมทงยงไปเยอนและปราศรยกบทวป

ยโรปอกดวย จากการกระทาของเขาในปค.ศ. 1989 (2532 ) เขาไดรบรางวลโนเบลสาขาสนตภาพในการ

ตอสเพอปลดปลอยทเบตโดยไมใชความรนแรง แมวาจะตองเผชญหนากบความกาวราวของทหารอยางหนก

และไดรางวลโนเบลเปนเกยรตยศในการปกปองปญหาสงแวดลอมระดบโลก ในปค.ศ. 1992 (2535)

ประกาศวาในการใชรฐธรรมนญทเปนประชาธปไตยโดยใชระบบประชามตและการเลอกตงและไดตง

รฐบาลชวคราวเพอรบผดชอบในการเลอกตงรางและรบเอารฐธรรมนญทเปนประชาธปไตย

ทะไลลามะไดออกเดนทางไปเยอนแตละประเทศเพอจะไปพดปราศรยใหความกระจางแกโลกถง

การตอสของเขาอยางตอเนอง โดยพยายามจะไปพบผดารงตาแหนงสาคญทางการเมอง และไดสนทนากบ

ผนาทางศาสนาสากลของโลก รวมทงนกวทยาศาสตรทโดงดง เพอตองการบอกวาทเบตพรอมทจะมตร

ความเขาใจและการยอมรบแนวทางของผอน แมจะไมไดรบการอนญาตไดเขาประเทศนนเพราะแรงกดดน

จากจนทพยายามจะกดกนทเบตไมใหไดพบกบโลกและเรยกรองความเปนธรรม แตเขากไมยอทอโดยเรม

ไปปฏสมพนธตงแตค.ศ.1959 – ปจจบน (2502-2554) ถง 6 ทวป มากกวา 62 ประเทศ นอกจากนยงไดเขยน

หนงสอและตพมพไปทวโลกตงแตปค.ศ. 1962 -2011 (2505-2554) มากกวา 100 เลม รวมไปถงรางวลทเขา

ไดรบมากกวา 84 รางวล ไมวาจะเปนรางวลระดบปรญญาเอกกตตมศกด ในการแสดงถงคณคาในคาพดเพอ

สนตภาพ ไมใชความรนแรง ความเขาใจระหวางศาสนาอน งานเขยนในทางปรชญาศาสนา และความ

รบผดชอบและความเหนใจตระหนกตอโลก ซงไดรบความตระหนกจากโลกตะวนตกและโลกตะวนออก

ถงอยางไรทะไลลามะกยงคงยดมนในหลกสามประการของตนนนกคอ ประการแรก ความเสมอ

ภาคในความเปนมนษย ทะไลลามะกลาววาการยดมนขอแรกเปนการสนบสนนถงคณนยมในการเปนมนษย

เชน ความเหนอกเหนใจผอน การใหอภย ความอดทนอดกน ความพงพอใจและความมวนยในตนเอง มนษย

กเหมอนกนทกคนทตองการความสขและไมตองการประสบกบทกข แมวาคนทไมเชอในศาสนากยอมรบ

ในความสาคญในคานยมเหลานของความเปนมนษยเพอจะทาใหชวตไดพบกบความสขยงขน เขากลาววา

คานยมเหลานของมนษยเปนพนฐานจรยธรรมในทางโลก และกยงคงเนนในการพดถงความสาคญของ

คานยมเหลาน รวมทงไดแบงปนใหกบทกคนทเขาไดพบเสมอ ประการตอมา ความเสมอภาพของนกปฏบต

ในทางศาสนา ซงใหเปนคามนรองมาเปนไปเพอการสนบสนนความเขาใจและการปรองดองทางศาสนา

ทามกลางศาสนาหลกดงเดมของโลก ทงทมปรชญาทแตกตางกน แตศาสนาหลกมประสทธภาพทจะสราง

มนษยใหเปนคนด และควรจะใหความเคารพตอศาสนาดงเดมอนๆ ยอมรบในคานยมของความเคารพใน

ศาสนาดงเดมซงกนและกน นนคอหนงความจรงทเปนความสมพนธในระดบทองถน แตอยางไรกตาม

ประชาคมขนาดใหญ ความจรงทหลากลาย ศาสนาทหลากหลายกจาเปนเชนเดยวกน ประการสดทาย

ทะไลลามะเปนคนทเบตทจะตองแบกรบหนาทตามชอของเขาเพอประชาชน ซงเขากไดรบการยกยองและ

เปนทไววางใจของประชาชนของเขา ซงนนกคอการตอสเพอทเบต เขากรบชอบในการกระทาเปนคลายกบ

เปนคนสงออกถงความตองการเปนอสระของชาวทเบตอยางยตธรรมแตขอนจะหมดไปเมอไดรบการแกไข

ในโยชนรวมกนของทงสองประเทศ

ในเมอไดรถงความเปนมาและเหตผลในการตอสของทะไลลามะท 14 (องคปจจบน) คดวาเหน

ดวยกนในการไดรบแกไขปญหาเหลานใหเรวทสดเพราะปญหาทยดเยอมานานนนจะบนทอนความมนคง

ของชาตและความมนคงของชาวทเบตในหลายรปแบบอยางไมรตวเลย จากขอมลพนฐานเบองตนนนพอ

สามารถจะบอกไดวาเหตผลทจนตองยดทเบตมาอยภายใตการปกครองของคนนนกมเหตผลอยสามประการ

หลกคอ ทเบตมพนทกวางแตคนนอย ในขณะทประชาชนจนมจานวนมากขนเรอยๆทกปจงตองการถายเท

ประชากรมาสทเบต รวมทงประเทศทเบตไมคอยประสบปญหาการขาดแคลนทางอาหารดวย ประการตอมา

คอจนตองการทรพยากรทเบตทมมากมายและไมไดคอยนามาใชจนจงเขามาในฐานะการพฒนาใหทเบต แต

ทเบตกรวาจนทาเพอประชาชนจนทอยในทเบตตางหาก และประการสดทายคอ ทเบตมความสาคญทาง

ยทธศาสตรดวยภมประเทศทเปนภเขาสงเหมาะแกการเปนฐานในการผลตอาวธเพอสามารถทจะโจมต

ประเทศอยางอนเดย ปากสถาน พมาและประเทศอนในเอเชยตะวนออกเฉยงใตได เพราะจนกตองการจะ

เปนพใหญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและมหาอานาจในระดบโลกดวย เมอไดรถงการกระทาของ

จนตอทเบตนนกพอจะนาวาวเคราะหไดออกเปนหลายประเดนในการกระทาของทะไลลามะวาสงททาน

ตองการเรยกรองนนคอ

ประเดนดานสทธในการปกครองตนเอง

วเคราะหจากเรองราวในประวตศาสตรนน ทเบตถอวาเปนอาณาจกรทเคยเปนเอกราชมากอนหนาน

เปนเวลานานและถกรกรานจากจนมาโดยตลอด เพราะจนตองการทจะขยายพนทเขาไปในทเบตเพอยดเอา

ทเบตมาเปนสวนหนงของจน แตเมอจนไดสถาปนาระบบการปกครองเปนคอมมวนสตเมอปค.ศ. 1949

(2492) และพฒนาระบบเศรษฐกจของตนมากขนตองการทรพยากร จงใหมนโยบายใหประชาชนชาวจนเขา

มาในประเทศทเบตและพยายามทจะมาปกครองทเบตหลงจากตงประเทศไดหนงป ซงไดสงทหารเขามายด

ครองในพนทแลวอางวาจะมาชวยใหระบบการปกครองทเบตเขมแขงขนหลง แตเมอเราพจารณาถงสถานะ

ทเบตในทางกฎหมายระหวางประเทศ เปนรฐอสระกอนหนานแลวดวยองคประกอบประชากรมมากพอ ม

หลากหลายเชอชาต มวฒนธรรมประเพณและมประวตศาสตรอนยาวนาน, มอาณาเขตทแนนอน, มรฐบาลท

บรหารจดการและเปนทยอมรบชองประชาชนชาวทเบต มกฎหมายเปนของตนเอง รวมทงมการตดตอทาง

ความสมพนธทางการคาและการทตกบประเทศอนอกดวยถอวาเปนองคประกอบทสามารถมสทธในการ

ปกครองตนเองได จนไดอางวาจะมาชวยจดตงคณะกรรมการเพอชวยเหลอทเบตในการปกครองตนเอง เปน

ความจรงแตในนามเทานน แตในทางพฤตนยชาวทเบตไมมสทธทจะแสดงความเหนในเวทการเมองเลย ถา

มกลมใดขนมาตอตานการกระทาของจนนกจะถกฆาหรอขงตามสญญาทกดขบงคบชาวทเบต แลวทเบตก

ถกประชาชนจนทอยในทเบตกวาครงประเทศกลนไปดวย ทงดานการทหารและการตดตอกบตางประเทศ

ใหอยในอานาจของจน ซงทงสองดานนถอไดวาเปนดานทสาคญของความเปนชาต โดยพยายามทจะให

ทหารทเบตไปรวมกบทหารจนทงหมด นนกสามารถเหนไดวาทเบตไมมอานาจในการปกครองตนเองได

อยางแทจรง แตเมอพยายามเรยกรองเดนขบวนตอตานจนแตกถกทหารจนปราบปรามอยางรนแรงมาตลอด

ไมสามารถมสทธในการแสดงออก การพด การชมนม จนเลยไปถงประเดนดานสทธมนษยชนจากการ

กระทาจากรฐบาลจนตอชาวทเบตซงละเมดในหลายเรองซงจะกลาวตอในหวขอถดไป แตกยงมการประทวง

จนในมณฑลอนของจนทมชาวทเบตไปอพยพอาศยอยบอยครง ในความเปนจรงแลวทเบตสามารถเปน

ประเทศไดแตกไมมประเทศใดใหการรบรองเพราะเกรงวาจะเกดผลกระทบทางความสมพนธกบจน การท

จนไมยอมใหทเบตแยกประเทศออกไปกเพราะเนองจากปจจยพนฐานภายในของจนเองในเรองของลทธ

ขงจอในสวนทสาคญถงบรณภาพแหงดนแดนตองมากอน ทางผนาทเบตกคอทะไลลามะกยงคงเดนหนาไป

ขอความชวยเหลอจากสหประชาชาตในความรนแรง และตแพรการตอสเพอปลดปลอยทเบตใหปกครอง

ตนเองในหลายชองทางไมวาจะเปนการใหคาปราศรย สนทรพจน แถลงการณตามประเทศตางๆผาน

ชองทางสอทหลากหลาย และกยงยนยนถงความตองการปกครองตนเองและหวงวาจะไดมการเจรจากบจน

ถงสถานะทเบตในอนาคตตอไป ซงกสามารถอางไดจากสทธขนพนฐานในขอ 21 โดยตรงทวา “ทกคนม

สวนรวมในการปกครองตน”

ชาวทเบตถกละเมดสทธในหลายดานไมวาจะเปน การแสดงความเหน สทธในรางกาย การนบถอ

ศาสนา วฒนธรรม ภาษาและการศกษา และสงแวดลอมถกบนทอนลง ประชาชนทเบตจะตองประสบและ

เรยกรองอยเสมอ

ประการแรกคอ การแสดงความคดเหน ซงชาวทเบตไมสามารถทาไดแมกระทงบอกถงความทกข

ทรมานของคนเองกตาม ในการททหารจนเขามาอยทเบตนนกบงคบใหทเบตจดหาอาหารมาใหทหารและยง

สงเสรมอตสาหกรรมในทเบตมากกวาเกษตรกรรมทเปนอาชพดงเดมของทเบต และเมอทหารไดเรยกรอง

มากยงขนกทาใหชาวทเบตไมพอใจจงลกขนตอตานแสดงออกโดยการพดและการชมนม แตกโดน

ปราบปรามอยางรนแรงและโหดรายมากยงขน รวมไปถงการแสดงความคดเหนทางการเมองกยงเลวราย

หนกกวา เพราะเมอชาวทเบตเรยกรองการออกไปของทหารและตองการปกครองตนเองแลว ทหารก

พยายามอางเหตผลวารอใหทเบตเขมแขงกอน แตกไดปราบปรามใหเปนนกโทษทางการเมองหรอขงคกดวย

ทาใหเกดความรนแรงมากยงขนแตทะไลลามะและประชาชนยงคงใชวธตอตานโดยไมใชความรนแรงหรอ

อหงสา ทาใหประเดนในดานความอสรภาพในการพด การชมนมกอยในหลกสาคญในการรางในกฎบตร

ทเบตในการสรางประชาธปไตยดวย รวมทงยงยนเรองตอเลขาสหประชาชาต เพราะการทาดงกลาวถอวา

เปนการละเมดสทธขนพนฐานขดกบปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนในขอ 19,20,21 ทวา “ทกคนม

อสรภาพแหงความเหนและการแสดงออก การชมนมและสมาคมโดยสนตวธ และมสทธในการมสวนรวม

ในการปกครองตนเองโดยตรง” จงเปนสงทควรถกพจารณาในระดบนานาชาตตามทะไลลามะยนคารองไป

ประการทสองคอ สทธในรางกายตนเองกเปนปญหาทคอนขางรายแรงเพราะรฐบาลจนพยายามใช

นโยบายตนเองมาผลกดนใชกบทเบตคอ “one child policy” เพราะประชาเทศจนมคนมากมายเกนกวาเลยง

ไว แตในทเบตนนเปนประชากรสวนนอยในจนแตตองลดจานวนประชากรลงไปอก โดยการบงคบการ

คมกาเนดใหมลกคนเดยวและใหผหญงชาวทเบตทาหมน นนกเทากบวาเปนการทาลายความมนคงทางเชอ

ชาตของทเบต แลวยงประชากรจนทะลกเขามาในทเบตเปนจานวนมากกวาประชากรในประเทศทเบตเอง

ทาใหเกดความไมสมดลของประชากรตามดวยความไมสงบและปลอดภยตอประชาชนชาวทเบตอกดวย

นอกจากน ยงสามารถอธบายไปถงการฆาคนทเบตอยางทารณของทหารจน ซงชาวทเบตกมสทธในการ

รกษาหรอการมชวตอยดวยตนเองเปนผคดสนไมใชผอน ทะไลลามะเองกพยายามใชแนวทางสนตวธ

เพอทจะใหชาวโลกรถงการกระทาทคราชวตคนแบบไมตองคดของทหารจนและเพอเรยกรองแก

สหประชาชาตถงความเหนใจและการละเมดสทธในขอนไดอกดวย เพราะทะไลลามะยดถอในคานยมของ

การเปนมนษยทมจรยธรรม ไมใชปาเถอนแบบน นกเปนเรองทนานาชาตคอนขางจะจบตามองจนอยางมาก

เพราะการกระทาของจนทผานมานนไมไดใสใจถงความเปนมนษยเทาใด เนองดวยวาจนมประชากรมาก

ทสดในโลกกเปนได แตอยางไรกตามการกระทาดงกลาวของจนนนขดตอหลกสทธมนษยชนพนฐานในขอ

1,3,5 ทวา “ทกคนมสทธในการมชวต เสรภาพ และความมนคงในบคคล จะถกทรมานหรอปฏบตหรอ

ลงโทษทโหดรายไรมนษยธรรมหรอยาศกดศรไมได ควรปฏบตตอกนอยางมเหตผลและมโนธรรมดวยจต

วญญาณแหงภราดรภาพ”

ประการทสามคอ สทธในการนบถอศาสนา ซงพงมในทกคนสามารถมความเชอในสงทแตกตางกน

ศาสนาในทเบตนนม 4 นกายคอนกาย ญงมาปะ การยดปะ ศากยะ และเกลกปะ ซงนกายสดทายเปนทนยม

มากทสดคอนกายของทะไลลามะองคปจจบน ในครงแรกทจนระบไววาทเบตมอสระในทางศาสนาแตแลว

จนกผลกดนผนาทางศาสนาคนใหมใหเทยบเทากบทะไลลามะ นนกถอวาจนไมใหความเคารพและลด

ความสาคญของศาสนาทเบตลงพรอมทงทาลายวด รปปนและวตถศกดสทธทางศาสนาทงหมด หรอไมก

โดนขโมยไปขายซงเปนสงทจนวางแผนอยางแนบเนยนเพอทจะจดการใหสนซากไปทละขนตอนอยางชาๆ

โดยถาใครยงคงนบถอในศาสนาเดมของทเบตแลวกโดนฆาตายหรอทรมานอยางไรมนษยธรรม ซงถอวา

การกระทานเปนการทาอาชญากรรมอนรายแรงตอเชอชาตทเบตอกเกนกวานานาชาตจะนงเฉยดดาย ทะ

ไลลามะซงดารงตาแหนงผนาสงสดทางศาสนากพยายามยนคารองนยงเลขาธการสหประชาชาต โดยทะ

ไลลามะนนยงคงเขาใจและเชอมนวาทกศาสนาสอนใหคนเปนคนด ไมวาจะเปนดงเดมหรอศาสนาหลก ก

ควรใหความเคารพในตอศาสนานนดวย ไมมสทธทจะบงคบจตใจใครได ถอเปนการละเมดสทธพนฐาน

สากลในขอ18 ทวา “ทกคนมสทธในอสภาพแหงความคด มโนธรรมและศาสนา อสรภาพในการแสดงออก

ทางศาสนาหรอความเชอถอของคนในการสอน การปฏบต การสกการะ และประกอบพธกรรม” แลวตว

ทะไลลามะเองยงไดเผยแพรศาสนาในอนเดยดวย ซงเปนถนกาเนดของพทธศาสนาในทเบตหลงจากลภยเขา

ไปในอนเดย นกเปนหนงสาเหตททาใหอนเดยยอมใหประชาชนชาวทเบตลภยมาอยทกรงธรรมศาลา เพราะ

มความสมพนธอนแนบแนนมากกวาจนเสยอก รวมทงยงคงมความสมพนธในดานภาษา การคาและ

วฒนธรรมอนยาวนานอกดวย

ประการทสคอ ถกคกคามในดานวฒนธรรม ทเบตมวฒนธรรมประเพณดงเดมและภาษาทอทธพล

สวนหนงจากอนเดยนนเปนเวลายาวนานตงแตศตวรรษท 7 เลยกวาได แตการรกคบเขามาของประชาชนจน

อยางลนหลามในรากฐานของความเปนคอมมวนสตนน เรมมผลกระทบตอวฒนธรรมทเบตทงดาน

เศรษฐกจ การเมองการปกครองและระบบสงคมในทเบต เพราะจนเรมมาทาลายความเปนหนงเดยวของ

ทเบตทฝงรากลกมานานผนาทองถนทปกครองนนกถกฆาและทรมานจนตาย วฒนธรรมเรมซมเขาไปใน

ประชาชนทเบตเพอใหเอาเปนตวอยางซงสามารถเหนไดจากชาวทเบตปจจบนและดงเดมนนเรมมความ

แตกตางกนมากขน โดยทการเขามาของจนนนพยายามทาเหมอนการเขามาใหความชวยเหลอทเบตทาง

เศรษฐกจและสรางโครงสรางพนฐานในทเบต แตทเบตกลบมองวาการกระทาของจนนนเปนการชวยคนจน

ทอาศยอยในทเบตมากกวา ซงทะไลลามะเรยกลกษณะแบบนวา “การฆาลางเผาพนธทางวฒนธรรม”

(cultural genocide) การทจนพยายามทจะกลนเขาดวยกนทางวฒนธรรมเพอจะกลายเปนประเทศเดยวกนไม

มความแตกตางไปในทสด และกทาใหยากขนทจะแบงแยกประเทศทเบตออกจากจนซงเปนผลกระทบใน

ภายภาคหนาตอไป ปจจบนนประเทศทเบตกแทบจะมประชากรเหลออยนอยเตมทเมอเทยบกบจน จนจะ

กลายเปนพนทของคนจน ในดานการคาขาย รานอาหารตางๆ กมคนจนไปประกอบอาชพมากกวาชาวทเบต

อยางมาก สทธสากลทชาวทเบตควรพงมพงไดตามขอ22 กลาววา “ทกคนในฐานะสมาชกในสงคม มสทธ

ในหลกประกนทางสงคม และยอมมสทธในการบรรลสทธทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม อนจาเปนยง

สาหรบศกดศรของตน” ฉะนนประชาชนมสทธในการรกษาวฒนธรรมอนดงามของชาตไว

ประการทหาคอ การศกษาทซาซอนจากจน (re-education) ของประชากรทยงอาศยอยในทเบต

สามารถมองไดทงสองแงมม ถาพดถงแงบวกกอนนนคนทเบตกมระบบการศกษาทดขนกวาเดม จากเดมก

ไดรบการศกษาขนพนฐานอยบาง กเปนสทธของคนทเบตทจะหาความรใหมในการเรยนตามการศกษาทจน

บงคบและยงไดภาษาจน เพราะจะเหนไดวาสถตการรหนงสอของชาวทเบตและระดบการศกษานนมอตรา

ตาทสดในบรรดา 31 มณฑลในจนเปนขอมลจาก The United Nations Development Program (UNDP) ซง

ปจจบนภาษาจนกเปนทนยมเรยนกนอยางมากเพราะการลงทนจากจนนนแทบจะทกทวปทวโลกเลยกวาได

ยงคงเปนประโยชนสาหรบเดกทเบตรนใหมทจะมอนาคตกาวไกลไปศกษาตอในระดบอดมศกษาและการ

ประกอบอาชพในอนาคต แตในแงลบนนเหมอนเปนการทาใหภาษาทเบตและความรดงเดมจะอนตรธาน

หายไปอยางรวดเรว รวมทงแนวคดของเดกรนใหมนนกอาจจะเปลยนไปจนลมภาษาแมและความคดแบบ

ดงเดมไป ยงไปกวานนจนยงปลกฝงใหเดกไดเรยนกฎหมายจนและความคดแบบคอมมวนสต รวมทงยง

เขยนบทเรยนประณามทะไลลามะวาเปนกบฏแลวยงหนไปอยในอนเดย และไมใหเคารพทะไลลามะแมจะ

เปนรปภาพกตาม เปนการปลกฝงไวกอนลวงหนาถงการจะรวมชาตเพอใหคนเคยและซมซบจนมากขน ใน

อนาคตขางหนานนจะเปนอนตรายตอชาตทเบตเชนกน เพราะจะไมไดรบการสนบสนนจากคนรนหลง

เพราะคนเหลานไมคนเคยกบประเทศแมอกตอไป กยงขนอยกบพอแมของเดกเหลานวาตองการปลกฝงลก

ในแบบไหน ซงถอวากเปนสวนหนงในการทาลายความมนคงของชาตทเบต ชาวทเบตทลภยกดหรอ

ความเหนจากภายในประเทศทเบตกดกลาววา ควรจะมขดจากดเพอทจะรกษาถงวฒนธรรมดงเดม ภาษา

และประเทศทเปนถนกาเนดไวดวยเพอชวยธารงชาตทเบตไว อาจจะยงคงเรยนภาษาทเบตคไปกบภาษาจนก

เหนจะเหมาะสมมากกวาตอเชอสายของชาวทเบต การกระทาของจนนนยงคงละเมดสทธในดานการศกษา

เพราะตามหลกสทธสากลนนตามขอ 26 สวนท 2 ทวา “การศกษาจะตองมงไปสการพฒนา ซงตองสงเสรม

ความเขาใจ ขนตธรรม และมตรภาพระหวางประชาชาต กลมเชอชาต หรอสาสนาทงมวล สงเสรมสนตภาพ

เพอธารงไวซงสนตภาพ” เดกทเบตสามารถมสทธในการศกษาแบบเรยนจนเพอพฒนาศกยภาพของตนอง

แตการสอของจนนนการบงคบหรอเปลยนมมมองอยางละเมดการมอสรภาพในการคดดวยตนเองตามทจน

ไดกระทาไวขางตน

ประการทหกคอ การทาลายสงแวดลอมและระบบนเวศในทเบตทยงคงเปนปญหาสาคญตอ

ประชาชนทเบต ซงเปนหนงในปญหาททะไลลามะไดใหความสาคญอยในขอเสนอหาประการอกดวย โดย

ทจนไดเขามาทาลายสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาตอยางปาไม สตว และแรธาตตางๆ โดยเฉพาะปญหาการ

ตดไมในทเบตจนกลายเปนพนทโลง และกไมสามารถฟนฟปาไดเพราะไมมคนใหความสนใจในเรอง

อนรกษสงแวดลอมในทเบต นอกจากทะไลลามะทพยายามจะผลกดนใหมการฟนฟอยางจรงจง ไมใชแค

ปญหาปาไมหมดไปแตยงสงผลกระทบในเรองนาทวมทงในทเบตและประเทศเพอนบานอยางอนเดยและ

จนอกดวยอาจจะทาไปสปญหาในดานเกษตรกรรมอกดวย เพราะแมนารบปรมาณนาหนาฝนไวไมไหวกอาจ

เกดปญหาขนไดอกตอมา แลวยงคงมปญหาในเครองอาวธนวเคลยรในทเบตนน จากการกระทาของจนท

พยายามจะเอาทเบตเปนพนทในการผลตและทดลองอาวธนวเคลยร และซอมเพอเตรยมตวในสงคราม

รวมทงไดทงกากนวเคลยรไวในทเบตอกดวย จะเหนวาทเบตสญเสยและโดนทาลายสงแวดลอมไปอยางมาก

รวมทงชวตของประชาชนชาวทเบตทตองเสยงกบปญหาอทกภยในบางพนท และการทดลองอาวธนวเคลยร

ของจนกเสยงตอความมนคงของมนษยจากขยะตางๆจากสารเคม นอกจากนการทจนพยายามมาสรางอาวธ

นวเคลยรในทเบตนนกเปนพวงของความไมพอใจและความไมมนคงของประเทศทอยรายรอบทเบตอยาง

อนเดยกเตรยมกองกาลงเพอปองกนตนเองในแถบชายแดนและเตรยมพรอมสสงครามทอาจจะเกดขนได

ทะไลลามะเปนหวงจงพยายามจะชวยเหลอโดยซงกอยในขอเสนอหาขอนนดวย เพอฟนฟและการปองกน

สงแวดลอมตามธรรมชาตของทเบตและความละทงถงความใสใจของจนในมนษยชาตจากการนาเอาอาวธ

นวเคลยรเขามาในทเบต นนกเปนสทธทประชาชนชาวทเบตจะไดดารงอยอยางมความสขกบธรรมชาตท

สมบรณ แทะไลลามะกยงไดรบรางวลเกยวกบผรกษาสงแวดลอมดวย เพราะปญหาสงแวดลอมในปจจบน

เปนปญหาหลกตอภยคกคามความมนคงของมนษยทกชาตในปจจบน

ประเดนในการใชสอของทะไลลามะ

สอเปนเครองมอทสาคญทสดในการตอสของทเบต ซงถอวาเปนอสรภาพอยางหนงในหลก

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนในขอ19 “ทกคนมอสรภาพแหงความเหนและการแสดงออก ทงน สทธ

นรวมถงอสรภาพทจะถอเอาความเหนโดยปราศจากการแทรกแซง และทจะแสวงหา รบและสงขอมล

ขาวสารและขอคดผานสอใดและโดยไมคานงถงพรมแดน” ฉะนนทะไลลามะจงใชเครองมอนเพอจะ

ผลกดนขอมลขอเทจจรง เรยกรองความเปนธรรม เปนหนาตางในการเขาถงทเบตทจะชวยใหการเรยกรอง

นนมเกดผลสมฤทธไดมประสทธภาพทสด แมวาบางประเทศทไมเคยรจกทเบตหรอประเทศทรจกแตเพยง

ในนามนนไดเขาใจความเปนชนชาต ความคด ความเปนอยและทศนะคตของทเบตไดงาย สะดวก และ

ชดเจนยงขนเพราะถาทเบตไมใชสอในการสอสารในกบประเทศทวโลกเลย กอาจจะถกบดเบอนหรอถกใส

รายจากประเทศทเปนศตรกนกเปนได ฉะนนเพอการไดมาเพอการปกครองตนเองและสทธอนอกมากมาย

ดงทกลาวมาแลวขางตนกตองเคลอนไหวในทกรปแบบ ทะไลลามะนนเรมจากการไปเยอนประเทศตางๆ

ดวยตนเอง โดยพยายามจะไปพดคยแลกเปลยนถงทศนะคตของผนาทงทางศาสนาและการเมองทแตกตาง

กนในหลายชนชาตและศาสนา โดยอาจจะไปปราศรย พดสนทรพจนในโอกาสตางๆและกถอโอกาสพดถง

สงททะไลลามะและชาวทเบตไดประสบเพอขอแรงสนบสนนและความเปนธรรมจากผคนทวโลกทเหนใจ

ชาวทเบต โดยพยายามไปเยอนแตกมอปสรรคจากจนทพยายามจะกดกนการกระทาน โดยการหามเขา

ประเทศอนดวยการบงคบหรอกดดนประเทศททะไลลามะไปนนไมใหวซาแกทะไลลามะ และถาไมทา

ตามทจนกลาวนนกอาจจะตดสมพนธหรออาจเปนประเทศปรปกษกบจนกเปนได แตความพยายามของ

ทะไลลามะนนเกนกวาทจนจะจะควบคมหรอปดกนอสรภาพนไวได ทะไลลามะกยงไดเรยกรองโดยการยน

เรองไปยงเลขาธการสหประชาชาตในหลายครงเพอประกาศใหโลกรโดยใชสหประชาชาตเปนเครองมอ

เพอใหพจารณาและใหองคการระหวางประเทศ ศาล มาตรวจสอบขอเทจจรงทเกดขนในทเบต กเพอสอ

ความจรงไปใหทวโลกรบรดวย เพอออกมาเปนมตสหประชาชาตในการหยดการกระทาของจน นอกจากน

ยงพยายามตแผทกเหตการณทจนทา โดยการเขยนหนงสอมากมาย รวมไปถงสงพมพอยางเปนทางการและ

สงพมพอสระมหลายหลายภาษาทง ภาษาทเบต ภาษาฮนด ภาษาองกฤษ ภาษาฝรงเศสและอาราบค เพอให

ไดรบขาวสารออยางทวถงในทกภมภาคของโลก ยงใหสมภาษณกบสอทวโลกและบนทกภาพลง

หนงสอพมพหลายฉบบ รวมทงนตยสารทวโลกกมาขอสมภาษณถงเรองราว และการตอสของชาวทเบต ซง

ถอไดวากลายเปนขาวในรอบปและไปสในระดบนานาชาตโดยผลพวงของโลกาภวตนมาใชใหเปน

ประโยชน ซงในทกทสามารถรบรถงกนไดเอยางรวดเรวในเวลาอนสน ดงเหตการณทพงเกดขนเมอปค.ศ.

2008 (2551) ทจนเปนเจาภาพโอลมปกเกม โดยชาวทเบตพยายามออกมาเรยกรองตอหนาสอมวลชนทวโลก

และหวงถงการแสดงออกของจนในทางลบแต แตจนกอดกลนและแกตางจากการกลาวอางและการ

ประณามความรนแรงของทเบต โดยไมใชความรนแรงเลย เหตการณนกอาจทาใหทเบตผดหวงเลกๆ

เหมอนกน แตกถอวาเปนการใชสอไดดแนวทางหนง นอกจากนสงคมโลกาภวตนทนยมโลกออนไลน กยง

เปนวธหนงททะไลลามะใช เพราะสะดวกและไมเสยคาใชจายมากไมวาจะเปนการสรางเวบไซด การใช

youtube ในการเผยแพรทงทางศาสนาและการเมอง facebook และ Google+hangout ในการประชมตดตอกบ

ผนาในตางประเทศทไมสามารถเขาประเทศนนได อยางเมอเดอนตลาคมปค.ศ. 2011 ทผานมา ทะไลลามะ

ไดนดพบกบอารคบชอบ เดสมอนด ตต เนองในวนเกดของทานทาง google+hangout ในการปราศรย

ออนไลนในแอฟรกาใตเพราะไมสามารถเขาประเทศได จะเหนวาการใชสอของทะไลลามะคอนขางประสบ

ความสาเรจกวาได แตยงคงดาเนนตอไปเพอการไดมาซงการปกครองคนเองของชาวทเบต

เมอกลาวถงอนาคตขางหนาของทเบตนนดเหมอนวายงคงดาเนนตอไปโดยไมไดใชความ

รนแรงเหมอนแตกอนอกแลว เพราะจนไดเขาสชมชนโลกเปลยนปรบเปลยนโนบายใหม ไดเขามาเปน

สมาชกในองคกรตางๆระดบโลก และองคระดบภมภาคมากขน และยงคงเปนทจบตามองของประชาคม

โลกโดยเฉพาะตะวนตกอยางสหรฐอเมรกาทพยายามผลกดนใหจนเคารพหลกปฏญญาสากลวาดวยสทธ

มนษยชนผานมต กลไกทหลากหลาย และใชถอยคาใหงายตอการบงคบจนใหกระทาตามในเรองของการ

ละเมดสทธของชาวทเบตทรนแรงและตอเนอง จนกไมตองการตกเปนทเพงเลงของนานาชาตและกลววา

สหรฐอเมรกาและประเทศอนจะหยบยกประเดนนในการโจมตจนได จนกไมไดขดขนแตกพยายามจะ

ผลกดนโดยใชแนวทาง soft powerในการเขาทางเศรษฐกจของทเบต เพอใหเปนทประจกษวาจนไมไดทา

รายทเบต ตามททเบตกลาวหา หากแตเขามาพฒนาใหทเบตเจรญยงขน อยางเขามาปรบปรงพนท สรางทาง

คมนาคม รถไฟ การศกษาตางๆ ใหกบทเบต โดยมนยยะทางการเมองแอบแฝงดวย ซงสงเหลานกไมมใคร

สามารถจะมาประณามจนไดอกตอไป และในอนาคตนนจนมทาทจะไมยอมใหทเบตปกครองตนเองแต

อยางใด แมจะถกกดดนจากทวทกโลกตาม ในสวนของผนาทเบต ทะไลลามะนนกยงคงรกหนาในการตอส

เพอใหไดมาเพอการปกครองตนเองในแบบประชาธปไตยในแบบประชามตและมการเลอกตง

ประธานาธบดขนในทเบต และทะไลลามะยงบอกอกวาจะถายโอนอานาจในการเปนผนาทางการเมอง

ใหกบผไดรบเลอกตง สวนตนจะใชชวตเปนพลเมองสามญทวไป แตกไดเหนการกระทาอนเปนทประจกษ

เมอเดอนมนาคมปค.ศ. 2011 (2554) ถงวนครบรอบ 52 ป ของการเนรเทศออกมาจากทเบตเขาประกาศวา

เขาจะถอนตวออกจากบทบาทผนาทางการเมอง เพราะตองการใหทเบตมผนาทมาจากการเลอกตงโดยอสระ

แตกโดนตอบโตดวยโฆษกรฐบาลกระทรวงตางประเทศของจนทวา การกระทาทบอกจะออกจากตาแหนง

นนเปนอบายของทะไลลามะ แตถงอยางไรกตองตดตามสถานการณถงสถานะในอนาคตของทเบตตอไป

อก แตกบอกไดวาทะไลลามะนนเปนทพงของชาวทเบตในทกบทบาทอยางแทจรง

บรรณานกรม

คณะอนกรรมการสทธมนษยชนดานชนชาต ผไรสญชาต แรงงานขามชาตและผพลดถน สภาทนายความ.

(ม.ป.ป.). ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน. คนเมอ 27 ธนวาคม 2554, จาก

http://www.statelessperson.com/www/?q=node/1365

คาสอนของทะไลลามะทไดกลาวไวสาหรบศตวรรษท 20. ( ม.ป.ป). คนเมอ 27 ธนวาคม 2554,

จากhttp://www.thaiseoboard.com/index.php?topic=44704.0&fb_source=message

ทะไลลามะแหงทเบต (สลกษณ ศวรกษ,ผแปล), (2507). กรงเทพฯ: ไทยมตรการพมพ.

ประภสสร เทพชาตร. (2551,19 มถนายน). วกฤตทเบต [ รปแบบอเลกทรอนกส]. สยามรฐสปดาหวจารณ,

แผนกขอมลขาวสารและความสมพนธระหวางประเทศ. (ม.ป.ป.). ทเบตในความจรง [ Fact about Tibet]

( นฤมล ธรรมพฤกษา,ผเรยบเรยง). คนเมอ 27 ธนวาคม 2554,จาก http://www.khonnaruk.com

/html/means/TB_fact.html

Free Tibet Campaign. (2008). Education in Tibet. Retrieved December 27, 2011, from

http://www.freetibet.org/about/education

A+E Television Networks, LLC. (1996). Dalai Lama biography. Retrieved December 27, 2011, from

http://www.biography.com/people/dalai-lama-9264833?page=3

Dalai lama. (2011). Retrieved December 27, 2011, from

https://plus.google.com/108551811075711499995/posts/JavTTDqMMUh

Jing Wei. (1989). 100 question about Tibet. Beijing : Beijing Review.

The office of his holiness the Dalai Lama. (n.d.). The Dalai Lama. Retrieved December 27, 2011, from

http://www.dalailama.com/biography