Katarzyna KuźmaPartnerSzef zespołów doradztwa w zakresie gospodarki odpadami oraz zamówień publicznych. Posiada duże doświadczenie w doradztwie na rzecz podmiotów prywatnych i publicz-nych w zakresie projektów infrastrukturalnych realizowanych w sposób tradycyjny (za-mówienia publiczne) lub przy zastosowaniu struktur partnerskich.

Daniel ChojnackiCounselEkspert z zakresu polskiego i europejskiego prawa ochrony środowiska, w tym prawa od-padowego. Doradza przy projektach infrastrukturalnych, specjalizując się w transakcjach z zakresu fuzji i przejęć w sektorze ochrony środowiska.

Wojciech HartungCounsel Specjalista w zakresie projektów infrastrukturalnych realizowanych na podstawie ustawy – Prawo zamówień publicznych lub przy zastosowaniu struktur partnerskich – PPP, konce-sji, w tym w sektorze ochrony środowiska. Współautor projektu ustawy o koncesji na robo-ty budowlane lub usługi oraz uczestnik prac legislacyjnych nad ustawą koncesyjną i o PPP.

Katarzyna MaćkowskaTax ManagerSpecjalista w zakresie doradztwa podatkowego, w szczególności dotyczącego podatku od towarów i usług oraz podatków dochodowych. Jest pełnomocnikiem podatników w postępowaniach spornych przed organami podatkowymi oraz sądami administracyj-nymi. Doradza przy projektach podatkowych, m.in. w sektorze infrastruktury i energetyki.

Karolina SzymczakSenior AssociateSpecjalista w zakresie zagadnień związanych z prawem ochrony środowiska, w szcze-gólności w zakresie gospodarki odpadami dla podmiotów zagranicznych. Posiada duże doświadczenie w zakresie projektów infrastrukturalnych realizowanych w formule PPP oraz koncesji, a także zamówień publicznych. Ponadto doradza przedsiębiorcom na eta-pie wykonywania umów o zamówienie publiczne.

Przemysław ZdrajkowskiAssociateSpecjalista w prawie ochrony środowiska, prawie spółek handlowych ze szczególnym uwzględnieniem przekształcania i łączenia spółek. Doradza klientom działającym w sek-torze infrastruktury i energetyki.

Z uwzględnieniem zmian obowiązujących od 6 marca 2013 r.ISBN 978-83-64085-08-6

Utrzymanie czystości i porządku

w gminachKomentarz do ustawy

Autorzy: BiBlioteka

Utrzym

anie czysto

ści i po

rządku

w g

min

ach Kom

entarz do ustawy

Autorzy:Katarzyna KuźmaDaniel ChojnackiWojciech HartungKatarzyna MaćkowskaKarolina SzymczakPrzemysław Zdrajkowski

Redaktor prowadzącyRenata Krasowska-Kłos

KorektaMirosława Jasińska-Nowacka

Projekt okładkiJoanna Stosio

Skład i łamanieJoanna Archacka

© Copyright by INFOR Biznes Sp. z o.o.Wydanie I/2013, kwiecień 2013 r.

ISBN 978-83-64085-08-6

Adres redakcji: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72 www.dziennik.pl, www.gazetaprawna.pl, www.forsal.plBiuro Obsługi Klienta: 05-270 Marki, ul. Okólna 40tel. 22 761 30 30, 801 626 666, e-mail: bok@infor.pl

Druk: TED – Drukarnia

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie ................................................................................................................5

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach .................................................7Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1–2) ............................................................. 9Rozdział 2. Zadania gmin (art. 3–4) ............................................................... 29Rozdział 3. Obowiązki właścicieli nieruchomości (art. 5–6b) .............91Rozdział 3a. Gospodarowanie odpadami komunalnymi

przez gminę (art. 6c–6s) ............................................................. 121Rozdział 4. Warunki udzielania zezwoleń

na świadczenie usług (art. 7–9a) ............................................ 189Rozdział 4a. Warunki wykonywania działalności

w zakresie odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych (art. 9b–9m) ....................................217

Rozdział 4b. Sprawozdawczość (art. 9n–9t) ................................................ 253Rozdział 4c. Kontrola (art. 9u–9w) ................................................................. 279Rozdział 4d. Kary pieniężne (art. 9x–9zf) .................................................... 285Rozdział 5. Przepisy karne (art. 10) .............................................................309Rozdział 6. Przepisy o zmianie przepisów

obowiązujących oraz przepisy końcowe (art. 11–14) .......313

Indeks rzeczowy .........................................................................................................315

Wykaz aktów prawnych i pojęć powołanych w komentarzu ...................................................................................317

Wprowadzenie

Zadaniem niniejszego, pierwszego wydania komentarza do usta-wy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gmi-nach jest przede wszystkim omówienie radykalnych zmian, ja-kie zaszły w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi w związku z wejściem w życie ustawy z 1 lipca 2011 r. o zmianie usta-wy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw, czyli w związku z rewolucją odpadową. Komentarz uwzględnia stan prawny na 31 marca 2013 r., czyli wszystkie zmiany legislacyjne dotyczące gospodarki odpadami komunalnymi, które miały miejsce po 1 lipca 2011 r., a w szczególności ustawę z 25 stycz- nia 2013 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Autorzy komentarza, prawnicy kancelarii Domański Zakrzew-ski Palinka, członkowie multidyscyplinarnego zespołu doradz-twa w zakresie gospodarki odpadami, są praktykami posiadający-mi unikalne w skali kraju doświadczenie związane z wdrażaniem i stosowaniem komentowanej ustawy. W komentarzu zwraca się zatem uwagę na wiele problemów, które pojawiły się w prakty-ce w związku ze stosowaniem zmienionej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zarówno w kontekście inwesty-cji infrastrukturalnych w instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych, jak również w kontekście organizowanych właśnie przetargów na odbieranie lub odbieranie i zagospodarowanie tychże odpadów. Autorzy komentarza starali się również zajmo-wać jednoznaczne stanowisko i proponować konkretne rozwią-zania zidentyfikowanych problemów. Wyrażamy zatem nadzieję,

iż niniejsza publikacja będzie dla Państwa pomocnym narzę-dziem w interpretowaniu, a przede wszystkim w stosowaniu przepisów komentowanej ustawy.

Autorzy:Katarzyna Kuźma, Partner; Daniel Chojnacki, Counsel;

Wojciech Hartung, Counsel; Katarzyna Maćkowska, Tax Manager; Karolina Szymczak, Senior Associate;

Przemysław Zdrajkowski, Associate

Domański Zakrzewski Palinka to największa, niezależna polska kance-laria. Od 20 lat świadczy kompleksowe doradztwo prawne, które zapew-nia 140-osobowy zespół prawników i doradców podatkowych pracują-cych w 4 biurach w Polsce. W ramach kancelarii działa Zespół Doradztwa w Zakresie Gospodarki Odpadami, który stanowi grupa wyspecjalizowa-nych doradców kompleksowo wspierająca przedsiębiorców oraz podmioty publiczne w projektach z zakresu gospodarki odpadami. Prawnicy kance-larii realizują pionierskie na rynku polskim transakcje i kluczowe dla sek-tora inwestycje infrastrukturalne. DZP jest doradcą prawnym m.in. przy budowie Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Poznaniu realizowanej w formule PPP, która jest jedną z największych inwestycji tego typu w Polsce, a pierwszą hybrydową. Członkami zespo-łu są również eksperci z zakresu zamówień publicznych, co ma kluczowe znaczenie w procesie wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porząd-ku w gminach, w szczególności w związku z koniecznością organizacji przetargów na odbieranie lub odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Prawnicy kancelarii mają zarówno bogatą wiedzę prak-tyczną, jak i ekspercką – członkowie zespołu czynnie uczestniczą w two-rzeniu prawa w Polsce.

Zespół Doradztwa w Zakresie Gospodarki Odpadami prowadzi również blog „DZP dla środowiska” – srodowisko.dzp.pl, gdzie dzieli się swoimi do-świadczeniami i refleksjami dotyczącymi lepszego przygotowania i efek-tywnej realizacji inwestycji infrastrukturalnych w sektorze ochrony środo-wiska.

Utrzymanie czystości i porządku w gminach6

USTAWAz dnia 13 września 1996 r.

o utrzymaniu czystości i porządku w gminach*

1)

Tekst ujednolicony przez redakcję

(t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 391, zm.: Dz.U. z 2011 r. nr 152, poz. 897; Dz.U. z 2012 r. poz. 951; Dz.U. z 2013 r. poz. 21)

* W ustawie zostały wyróżnione wszystkie nowelizacje wchodzące w życie w 2013 i 2016 r. Nowe-lizacje, które weszły w życie w 2013 r. przed datą wydania książki, są wyboldowane i oznaczone przypisami. I tak odpowiednio są to zmiany z:

– art. 1 ustawy z 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 152, poz. 897). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2013 r. – art. 11 ustawy z 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 951). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2013 r.– art. 206 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. poz. 21). Zmiana weszła w życie 23 stycznia 2013 r.– art. 1 ustawy z 25 stycznia 2013 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. poz. 228). Zmiana weszła w życie 6 marca 2013 r.

Zmiany, które wejdą w życie po dacie ukazania się książki, zostały oznaczone boldem oraz kursywą. I tak odpowiednio są to zmiany z:– art. 1 ustawy z 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 152, poz. 897). Zmiana wejdzie w życie 1 lipca 2013 r.– art. 206 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. poz. 21). Zmiana wejdzie w życie 24 stycznia 2016 r.

1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw: 1) dyrektywy 91/271/EWG z 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (Dz.Urz. WE L 135 z 30.05.1991, str. 40, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str. 26);

Utrzymanie czystości i porządku w gminach8

2) dyrektywy Rady 1999/31/WE z 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.Urz. WE L 182 z 16.07.1999, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 4, str. 228); 3) dyrektywy 2008/98/WE z 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz.Urz. L 312 z 22.11.2008, str. 3–30).

Rozdział 1 Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres regulacji] Ustawa określa:1) zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości, dotyczące utrzymania czystości i porządku;2) warunki wykonywania działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów;3) warunki udzielania zezwoleń podmiotom świadczącym usługi w zakre-sie uregulowanym w ustawie.

KOMENTARZ

w Komentowany przepis określa zakres przedmiotowy u.c.p.g. i ma przede wszystkim charakter systematyzujący, nie zaś merytoryczny. Aktualne brzmienie przepisu wynika z art. 1 pkt 2 ustawy nowelizującej.w Regulacja zawarta w u.c.p.g. stanowi rozwinięcie art. 7 ust. 1 pkt 3 usta-wy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym utrzymanie czystości i po-rządku jest zaliczone do zbiorowych potrzeb wspólnoty, których zaspoka-janie należy do zadań własnych gminy.w Szczegółowe zadania gmin dotyczące utrzymania czystości i porządku w gminach określa art. 3 ust. 2 pkt 1–16 u.c.p.g., zaś obowiązki właścicieli nieruchomości określają art. 5–6 u.c.p.g.w Zasadnicza zmiana, jaka dokonała się po wejściu w życie ustawy nowe-lizującej, dotyczy organizacji systemu gospodarowania odpadami. Przed nowelizacją podmiotami odpowiedzialnymi za zagospodarowanie odpa-dów komunalnych byli właściciele nieruchomości. Obowiązek ten miał być realizowany przez zawarcie umowy na odbiór odpadów z podmio-tem posiadającym zezwolenie na świadczenie tego typu usług na tere-nie danej gminy. Po nowelizacji za organizację systemu gospodarowania odpadami komunalnymi odpowiedzialność przejmuje gmina. Gmina jest zobowiązana do zorganizowania przetargu na odbieranie albo na odbie-ranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Systemem gospoda-rowania odpadów objęci będą obligatoryjnie właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, a fakultatywnie właściciele nieru-chomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy (tzw. nieruchomości

Utrzymanie czystości i porządku w gminach10 art. 1a

komercyjne). W zamian za odbiór odpadów mieszkańcy gminy będą zo-bowiązani uiszczać opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, która w założeniu ma pokryć koszty funkcjonowania systemu. Gmina bę-dzie także zobowiązana do zapewnienia, samodzielnie lub we współpracy z innymi gminami, budowy, utrzymania i eksploatacji regionalnej insta-lacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK).w Warunki wykonywania działalności w zakresie odbierania i zago-spodarowania odpadów komunalnych określają przepisy rozdziału 4a (art. 9b–9m u.c.p.g.), natomiast warunki udzielania zezwoleń na świad-czenie usług regulują przepisy rozdziału 4 (art. 7–9 u.c.p.g.).

Art. 1a. [Stosowanie ustawy o odpadach] W sprawach dotyczących postępowania z odpadami komunalnymi w za-kresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje się przepisy usta-wy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2010 r. nr 185, poz. 1243, z późn. zm.).

KOMENTARZ

w Komentowana ustawa w zdecydowanej części stanowi obecnie regulację z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi. Z tych też względów usta-wodawca uregulował w art. 1a u.c.p.g. relację pomiędzy tą ustawą a dotych-czas, tj. do 23 stycznia 2013 r., podstawową, z punktu widzenia prawnych zasad gospodarki odpadami, ustawą o odpadach z 2001 r. Komentowa-ny przepis art. 1a u.c.p.g. literalnie odwołuje się do ustawy o odpadach z 2001 r. Ustawa ta, z dniem 23 stycznia 2013 r., utraciła moc obowiązującą i została zastąpiona przez ustawę o odpadach. Zgodnie z art. 203 ustawy o odpadach, „ilekroć w obowiązujących przepisach jest mowa o ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach”. W związku z powyższym odwo-łanie zawarte w art. 1a u.c.p.g. należy, pomimo literalnego brzmienia tego przepisu, odczytywać jako odwołanie do ustawy o odpadach.

(...)