14 /y

Q. F: F, £X &disssertatio jüridica >

De

t

jj

JURE PATRIOCUJUS

PARTEM PRIOREM,SUFFRAGANTE CÖNSÜLT. FAC. JURID.

IN 1LLUSTRI ACADCMIA UPSALfiENSI,PRiESIDE,

CONSUL TISSIMOV1R0,

DMASOLANDRO,

J.U.Doct. ac Jur. Patr. & Rom. Prof. Reg. & Ord,S. R. S. M.

publica erüditorum censur® committft

ANDREAS SCHÖNBERG,IN AUDIT. CAROL. MAJ. D. XXII. JUNII,

ANNI JMDCCLIV._ B. A. m. a.UPSALLF, Exc. L. M. HÖJER s Reg. Acad. Typogr.

I -

-.g*'i\ >— V . ? 1

! *• • • - .

i:' .-.>--Ä '■«• »i

fö.;*■;■'---I

•i , ; I

'tir

s ; vfr-v

- fö. ^0"*-'&■, "ijs

■

'

iß»*»^:;i''- V • . ••' ,- * • f-T- , - -. .. . ■ - - .-v .v,".

>Äfc'

V ' .i: 1'•„. ■ i. - ■- -•

. ■ r CS •• - ; J ■ X* "i 'i« ■>. %9- v- W--.y .T

i :v": V •. ' T i -i."■ - <> i * . *•-- :fö§* '\'vÖK -:' £?«g&3 .V^r' JSSÖSL? NSSiraG^:* ; ixäCJv ÄbäS^iv.—-?'-v^K£> ' '■

• ffgglp fö\ ■ - f£?f; •&*-

T*-' V* - —

. '. • ' ■- • '

I '

■" ' -;V-

•

v:-wi;.v>^ - - \* • -

'

■

.:; ■ * . *:"Vfö." 'föfövfö"

.

I N. J.CAPUT PRIUS.

5-1-omlnes,reli£ta illa, qua per na»turam gaudebant, iibercate, ne¬minem quippe, praeter DEUJMO. M. agnofcentes fuperiorem,in civitates convenifle, utiun-£tis viribus, unitaque opera,

lilllf contra ifnprobos quosque , fefuaque defendere poflent,

fub eorum eura, quibus fuam commifTam voJuerefalutern, a metu externo & interno Über i, tutam& tranquillam transigerent vitam, verkas eft, aPhilo fophis dudom demonflrata. Verum enirn ve-ro, ek ea fimiil proh dolor! morcalium indoles»-ut Legibus licet, non folum Naturalibus , fed■etjam Civilibus, morali hominis naturs & Reipu-blies adcemperatis, ad julla atque utilia manu quafi

A 2 du

} 4 C

ducanfur, ihclinatibne ramen valuntatis. in mala po-tius propendeant,. adecque in vecitum nitamur, ne-ga ta q ne eupiant. Hinc varia vitiorum gene ra, quinerimina etiam graviffima hand raro perperrare fö-lent. Quod vero hsc pnreipue rn un im en ta publi¬ca fecuritatis infringant, tam evidens eft, quamquod evidentiffimum. Qtiis igicur non videt * quamMc e re civitatis,, ut ejusmodi felicitatis publica» ob-Macula , quantum qöidemliceat , removeantnr. Hocautern ut Mät r malö quodam paffionis afiicianturmale agentes, orjinipo erit neceffe, Malum vero

fajffioTiis, quod cum malö aBionis, a cive commiffb, con»nectit Imperansy pxna dkitur. Quorfum & Juris-confultorum cadit rice explicata dt finitio, cum di-cunt:: pxnam éffe ncxx vindicfrani, L. 131.ff.de V. S.Åtque hasceft,. cujus prcecipuas affecfiones, relpe.£tu ad L. L. Patrias habito, oculis Ttiis B. L, fubji;<sere confticui. Tuas autem Ikimanitatis erit, inno*xio hvere conatuL

De vocis pcence flerivatlone , cfr. in ter allo? Capr. Th. i. Difpi Jur. JOB. LUTH, Pt&f. Jur Prof. CAKÉUNDIO de Irrog, Pcen. Et quum obligatio etjam e*celiéiis oriatur, dum quispiam idfecerit,. quod fieri nonGportuit, bincvocabuluni Q3;ki;tin JnrePatrio tam veteriquam recenbori,. pro j ce.11a quoque fiimitur , qua vox,ut fimuldoeetLO€CENIüS, v. Syn Jur. p. mjap. alias'eVli^ationem flinaty.qiioå po delicto* quis ad tocnean , utdidtum eft\ ohligavar, fe"' ciäbuc $iJ.tajd r tgro n 1 e&i. 7/,Xnrpare hlemusi

.) 5 (

i II.Facile ig itur patet, penes Summum fmpe«

fantem effe profpicere, ut fubditorüm (ecuritas, &publica (alus, per acqui ac boni åcfminiftrationem &temperamentum, hoc e/t,pef id, quod Juri Natura-li conveniat, & ad Reiptiblicae faluteni faciat, con-fervetnr promoveamrque. Etenim,qui jus habet adfinem> habet etiam ad' media. Unde lucernam in lu-ce meridiana accenderem, 'fl quid praeceptis Polici-corum adjicere conarer, quapropter ad cetera fum-mi 1'mperantis fura fimul pertineret jus poenas irro-gandit utpote, quod' indivulfo riexu cum potefiate „

Legislatoria conjuri&urn ed, qnas quidem jubendoSt vetando fe exferit. ÄOOgl. 931aj:t ftlf)6ter 2(1$ [Vått od) Enning at fn)rcfia dl (ta ocf) gt&mma/men mränswtfa ocfj orätt fortnuDar af$affa oeftneOetlnxfta / & poft pauca: forfroarar frtfca oeftfralfa Den/ forn tneo fptfcft oct) tneo gögotn milItfroa i men ndpfa/ aga od; ftraffa fcenoftotiga oc&mrängioifa. v. 2.{. 9iegcr. Form. oen 2. Maij> 1720.Profe&o , cum faftis improborum jura afteriusconnata vel acquiflta vioientur, naturali ratione le-quirnr, ut non modo- damnum datum,, quoadejus ficri po flit,. reflicuatur, injuriaque illata repa-retur, föd effom malitia lsedentrs, ne väga pröflliatfrenis natura remotis, cohibeatur, tantumdem ma¬lt, vel' in corpore vel aere, vel juris cüjusdam a-rniflione, pro re nata, patiendo. Sa.nef verbafurltL. B. de COCCEjiin Diflert ad GROT. duodec. CiVI. DXLI. p. 407, tmklMir non fiffkit reßituif-

f*

) 6 (fe damnum; fimim praeter damni reparatienem, nihilxnetumdum ej]et d<lir,qucntibns.y nemo- hominum tutus'jampims föret, u<°/ «7//# dam crimen perpetraturi effentfacinorofi, lucrabuntur ex juo dolo ; velfi pa-lam .dekBitm commitmnt, Uherarentur damni reflitutio-ne: utfoqne autem modo ad delinquendum invitarmturÖ allicerentur% Quo pafto, cum (beträte fa&a nul-la re magis, quamprsfenti metu pcenarum in ordi-nem atq.ue rationem dirjgi & induei queant, nihil jam£pus eft, ut ve! ex CICERONE multis repetamrqnodaliter leges, alirer phiiofophi aflutias tollant, vel adprsm i a me diffundam , in locum fucceÖura fan-Bionis pcenaiis, ita fentience RICHAROO CLM-BERLAND, quippe quem merito refelüc PU-FENDORFFIUS, v. GUNDUNG. Difawt fr.ber $aé ^aiut-unb-QSolcfet 9?a$£ Cap. XXXV.§. 16. 17. p. 424, etianifi legibus , kd alio refpe-&u, non minus prsmia virtutibus, quam fuppliciaflagitiis propofita cernantur, perinde ac SOLON,Athenienfium Legislator, Rempublicam duabus re¬bus eontineri, veriflkne dixeric, prsmio, & pcena.

f HLA feena autem diftinguenda efl: cafligatio, %

fiflf v. XXXI. Cap. i. §. 5^. &c. .fSu^a^a/ v.XIV. Cap. 5 $. £.25 férmwb. gcgobj. ©taDg t>en21. Ang. 1739. 7. Are. i. $ v. XXXVI. Cap.a.SJ? XIII. Cap. 2. «$. 3. «8. jjU!$ difciplin,v. ©iitoé Siiltt. t. 4. Ap. 1671. £uéiuctt<in/ v.

Äongl.

)r c

ÄOtlgf. JSVöffctT. Ö. 17. 0££. 16-87. memb. 1 f. 2.Quod ut rite inreJligatur, quid inter crimina & vi-tia interfuturum fit, attendatur oportet. CriminaSB COtt'/ SDVc^\]jf tnilTQOr/ 8zc. funt aCliönes legi Contra-rite fecuritatem -publicum turbantes, dolo vei culpa a ci-nibus commifftcl Vit la ve ro dkitritur aBrönet a mem-bris pjcietatum minorum fifceptx, fini harum focieta-tum contraria. Illa poena , hec caftigatione ccer*Centur. Hirie parcemia Jiirisconfultorum: criminapuniuntuv, vitia mfligantuK Eft igitur cafligatio ,maltim pnfflmis , quod. cum mala aBione a membro Jo-Cietatum minorum commiffa , conneBit Caput focie-tatum minorum. Horum au rem föcietatum partes,membra eciam elfe focietatis civilis, conftat. Quan-do vero a&iones illorum ita funt comparata?, utlocum habear cafbgatio, non ut membra focietatiscivilis, led föcietatum* minorum confideranttir;Qdamprimum vero eorundem aSiones,- fini fo-ciecatnm minorum contraria?, ejnsmodi indolis lunr,ut fcindalum publico-juxta praebeant, vel fi a£tio-rrem qtiandam, extra> locietatem Hane minorem »,

legi adverfam, committerenc, adéoque jura focieta¬tis civilis violaren t, noncerte ut membra lolum ha-rem minorem, fed ut focietatis civilis paritercenferimerentur. Hinc ob ejusmodi a£tiories , pcena illisfrrogatur. Etenim non omnia deliffa moralia,funt Itätim deli&a civilia. Ünde etiam TREUE-RUS ad PUFEND. de O H. & C p.m. pyy: de¬generare tanten pojfunt quavis vitia-, in detrimentumveipublias y £$ princrpn intereß*T ea jfénis civihbus

ex-

) % ( gg»

minde fulpceve. In ter illas au tern , quarum me-mini, focietates, Conjugalis principio occurric, utcmninm ceter.arum (acietatum fnndamencnm, Vi-ri autem officium ed, uxo-rem diiigere, alere acluffinere, pTO illa agere, atque ex lege defende-xe, Sveth. f&fa c$ fmara fér fymei v. IX. Capjt, §. (*) i uxoiis v ero, maritum viciffimamare, adjutorio ei effe , & pramogativam ad Le¬gis tenorem concedere. Requirit prseterea tamar£be locietatis neceffitndo, tit fi qua alceri obve-Diat calamieas, alter eandem fublevet, minua-t, re-pell-at, atque feeundnm prudentiam, qux in i nrei¬le61u rerura bonarum & malarurn cernitur, quam»que a£lio eonfiderata (equi fölet, mores utrimquead congordiam, & quidern prout honefti prseceptain c u Iean t, tempere t. Ete n im ga t tt qtHai* Icfeéåt t tfyet ton tcfc ftraffac. v. u>2)em. Regi. Ce-dnit MARTIALIS Epigram. L. VIII. XII.

Inferior matröna fuo fit, Vrifce, marito.Non diter fuerint, fosmina, virque -paret.

Viro quidem fua eonfler dignitas, neque tamen n-xoris excludatur arbitrium, v. I. Cap. 2. §. (&.%.maxime 111 iis, qux ad res domefticas & familiä¬res pertineant. Quod utrumque conjugem tan-git, ab utroque etiam approbari debet, "prafer*tim quum in eum tantummodo finem, vir 11x0*ris dicatur curator Eve WlMmml v. IX Cap.i. <5. ib. ut omnia in ejns, familtaeque bonuni«tingat, Cfr. PUFEND. de O. H. (g C. Lik IL

Cap,

) p < «I?

Cap. TL jf. JT. Hane excipit Patcrnas in quamembra cenfentur, quotquot patriae poteftati fub^fnnt, Quod vero hic iocom habeat cadigafio,res hand dubia eft, v. XIII. Cap. 2, §. 3. 33 kernXXXI. Cap. I. §. & XXXVII. Cap.. j. $. ®|. B.Q ;id? quod poena etiam parentibus, & iflis, quiiijoruni funguntur nuinere, addicatur, nid jiberos,pupillos, ceteros. officiorum prasceptå, quas adinflirutionem vitas fpeclent, cfr. XXII Cap. 2. jTf3. 33- caftigando, ubi opusfuerir, doceant, v. III.Cap. 2 §. £0] <53. Hase minorennium caftigatio inter-dum publica eft, & pcenasquafi vieemfubit,quandoimpuberes feptennio majores^ quindeeim annis mi¬nores, grave committunt crimen, ut homicidium*atque peragi fölet, aut ad föres Judicii, vel Curias,aut dorr.i, in prasferitia Officialis alicujus Regii, pro-vincias, aut civitatis, v. Xfl I. Cap. 2. jf. % it.XXXI. Cap. I. /. & XXXVII. Cap; I. JT. 931 35,Ultima foeietatum minorum eft Herilis. Hujusmembra funt, qui operas fuas hero loearunt, utfamulitia, ruftici& cafarii Nobilium. Quo ad hos,jus etiam caftigandi obtinet, ubi debicis officiisDominis fuis defuerint, v. ante aSieg. firgol). flßOcp7. art. i. §. XIV. Cap, 5. J> 33. i tern Pri-vil.ft. 16.O&. 1723. 31. §. Tantum vero abed, ut ca-ftigatio, liquidem corre&ionem cafHgati , & difchplinam, lini confentaneam, prsfertim"refpicic, Re,öorque foeietatum minorum jus vits & neeis nonhabet , ad necem usque extendi poiTit, ut potiusfollicite cavendum, necafligati fanitas & membraita laedantur. Proinde asqua eric& moderata, UUltfcHcj

B ' oé

) 10 (

ed) ffiUa' v. XiV. Cap, 5. §. item XXXVI.Ca ;. 2. C SM- iß. Quin plane puniuntur, qui lupramoclum caftigant, v. XXX. Cap. 3. $ & XXXVI.Cap. 2.§ 9)1. 93. item VI. C. 5.$. $93.

(•) AmpÜfTimus LOCCEN-IUS, in Verfiöne Cod.CHRISTOPH. Latina, Cap. IX. Tit- de Conjug. vo-cabulum CÖfia Latinum faelt, per verbum acqmreré>quum tarnen, tefte Celeberrimo CaROLO LUNDIO,id vöcabuli, coliatis C. C, XXIX ^ong. 03. i i. XI.$' §- $iu^ti. 95. Up&2. & XXXVI. ^jufwmal. £5.

eo in loco idem fit j ac litern ttxoris nomine in¬terniere> ut 0n?ara litern excipere.

j. IV.Van'cß autem Jurisconfaltorum exftant difHri-

£Hones pcenarum, ita tarnen, ut in JurisprudentiaPatria minus fe tueantur omnes. Primnm »gi-tur mihi diipelcendae veniunt in. Criminelles (S tuviles. liliC dicuntur, quae in caufla quacunque cri-minali irrogantur, h. e. quöties ex delicto agiturad id, quod Reipublicse debetur; hxc vero in caus-fa civili obfinent, ubi quadtiö eil de eo , quodlaefo debetur, cfr. HOPP. Comment. ad Inftic.JUST. p. m. 19. Reg. Jod. Rev. Secret. Nobüifl. D.NHHRM, Proe Civ. p. m. 13. §. 7. Jud. Terr.vicar.Confult. Doft, RAßENII Diffi Jur. de Com-pet.. For. part. Iii. $.$. 1. & tu

§• V.Hanc fubfequaiur pcena corporis afflitfiva, feu

cor-

) II (

iorporalis , ve? von ajjlicliva, Jeu non corporalts. Efl-que illa , quae, cum hominis noxii cruciatu, cor-pori rrerobrisque ejus infiigitur; to, qua corpuscriminofi haud cruciatur. Priori loco collocata velcapitalis, vel nen caj i.talis audi t. ///# caput naturale,leu vitam,mortis reo adimic; to non ultimum in-fert fupplicium. Interim tamen, non fum nefcius,Jurisconfulrorum quosdam, pcenam, quam loquor,capitalem , in pcenam capitis naturalis & civilis fub»divibfle, quod peena capitis naturalis, caput natu¬rale feu vitam rolleret, peena autem capitis civilis,caput facinorofi civile, leu ftatum ejus mutaret,quo amiflo , pro civiliter mortuo haberetur, etiarn"ü vitam vixerit naturalem, e. g. cum peena irro-gatur infamiae , relegationis , incarcerationis per-petu?e, cet. Enimvero, quoties in Jure Patriolancitum vides, capite luat, nuftt liftVCt/ fem-per inteiligitur caput naturale, non item civile,Quando viciüim L. L. v,g. infamiae pcenam, mor¬tis fupplicio nexam voltiere, diftinfre ac fepara-tim id fignificanr. ex. g. in VII. Cap. i. 25,Itstfte dca Cd) Itf. Adhasc quamquam mors non ni-fi una luerit, nihilominus plures funt peenae capita¬lis lpecies, qnarum fmjplex dicitur, quae fola vitaeprivatione conflat, nuiloque alio peenarum genereexafperatur , ex.g. lufpendium; qualificata autem,cui alia peena additur, quo peenae lenfus angeatur,& alii ab ejusmodi criminibus eo magis deterrean-tur, e, g, peena duioHadonis cum amputationemanus, leenam non corporalm iterum in fa-

B 2 mo-

) is f

imfänii qtiä* exiftimationem fngillat deliriquentis, utpcena infamias, ad palum alligationis, cet. 8z li-bertaii noxiam, qua libertatevel jure civitatis priva-tur malefieus, Ut relegatio^ nec non vecuniaridm, quaebonorum ademtione eonfiftit* diftribuere Juris*confukk

.$• vtDeinde pöéna eft Vel ceria Sz definita , five öt

dinar ia, vel incerta & imiefinitai feu arbitraria, quamquoque etitraoråinariani VoCant* Ptena certa efi*cujus qualiratem <k quantkatem Lex determinat*qiiarrtqüe delicto cuivis impöfitärri vides, Poe*iia vero incerta dicitur* quae > quia innume-i*ae flint Cauflarum figuras* & difpar5 valde cit*cuniftatidarurri conditio, qüarufn vel minima jusjpiurrt variät; non defignata* fed iecundum judicisarbitrium, Legis analogiam inhixum* malcficiis fta-tuenda eft* tjuörfum verbä ducuntj Rtoffeé fotltfafeti cd) cmfldnbfßWtctna drö/ v, IV, Gap* 4 <j.

Äccedit, quod plura fint Crimiiia, quo-riim nbnlina inaudita haud attioifie confultum du-xit Legislator. Pradereä , 0Ü mfé&anDd fßll tC?eliprdfiiaé t Sas&ofcnne/ v. n. SXunRegl., quin*fnultum interefi, ut habet SENECA, an peccarétolttyiU nolit, tinnefciat: tfrfc'ÄoiiatSBla|:ti» ©labffr

pd L 23. Jan* 1736*

$ mSunt pörfö* ut nihjj jarn dicätli de pMd

fütihili & noncmpatibilif propria t vd mnmurii> qulpC£-

> 13 c <£*§*

pcennm tmventionalem, legalt, quam pföprie pce-iiam dixeris , cujusque Ipecies ad fummam comme^rnoravi, contradidinguendam arbicrantur; iUam di*cenclo incommodum , ex injufta contra&uum mil-tuo initorurn violatione, proveniens , hatte quamftatuit Legislator. Verum enim vero, quoniamjus pcenas irrogandi, vi ante di&orum (§. II.),ioli imperanti competit, de incommodo autemvel darnno, maximam partem pecunia redimendo,pares quandoqué inter fe transigefe folent, ut ne^quaquam cx lege , neque invito , quod pcens prag-cipiium eft, moleftia inferatur, patet ornnino, pce-tiarrq fic di&am conventionalem, in condicionempotius abire, pa£lo adje&am, nid vero lex fortepermilcrit) haud valituram. Certemala, ftnede*lieto antegrefio cuidam infli&a, pcenae rationesttion habent*

§. VlILJan! verOj titi objeäum pwM eft reparatiö im

iuris: üt nimirum, verba funt Illuftris COCCEJI,I.e. p. 414. DLVRI. jitf tuique a natura qu<eß-tum tribuatur, per ju(iam <eflimationem, infiigendo he¬ileuti tantündem tnali , quantum fecit \ i ta & ejasdemeßeclus raiione left, eft jus perlequendi ex dcli£todebitum, panter äc intuitu Udehtis malum paftionis,ob malam aflionem audit* Quod ad fubjeäum pwnäattinet, in aclivum & pnffivum difpefcitun Eofpeäat Ufus, hue, qui injuriam alteri dolöfe,Ieiianimo deliberato intulic, vel injuria cäuftam de*

) *4 (

dit, add, Laud. Au et. ib, p, 412, atque adhoc poftremum, pcenis generatirn di(tin£tis, in prse-fenti propius confiderandum devolvor. L<edeii(\g\-tur, pc pcenam fubeat, moralitads C3pax, feu icapompararus erif, ut pralucente intelle&u,ac decer-jience voluotate polleat, unde, quid Leges tumprsecipiendo , tum prohibendo, indicaverint, nontantum fcire ac intelligere , (ed etiam effe£tui da-Fe poffir. Hinc non puniuntur furibundi, demen¬tes, v.XXXH. Cap. i. §. 501. *23. Quo pa&o nequebruta animantia , utpote dolo vacua, pcenas pen-dunr,cum pauperiem, cfr. V Cap.6 §, &lX.Cap.8- i- 53'& Pr* Infi, fi quadr. pauper. ftcer. velaliam noxam , phyfice Jieec concurrentia dederinr,y. XXXIil. Cap. 1. & 3. 931. 93. verum ideo necitraduntur, yei ne ampüus noceant, aliisque nocendjmodum fubjiciant, vel ut hominum faluti conlula-tur, efr, XXII. Cap. 5.5, $3- 93. Et quamvis ea-dem, crimine beÜialjtatis commifTb , v, X, Cap. 1,§. 5S5I. 53. una cum homine maleferiato occilacom-burentur, non tarnen in pcenam, led foeditflrnicri,minis deteftadonem id fieri putes, quo vifui fub-tra&a, tam indignam faCti memoriam hand retri-cent, cfr, CARPZOV", Praft, Nov. Rer, Crirn.parc,II. quaeft. LXXVI- $• 33» 8z Diflert. Dn. ER,BLANCH Prad, AmpJ. & Celeb. Dn. Prof.JOH.IHRE, de Pcen. Brutor. Quodfi vero quispiampropria culpa in illum ftatum devenerit, ut aftio-lium iuarum ignarus crimen interea patret, v. g.cbrius, pcena omnino afficietur, leeundum iJlud:

qui

; u ( <ss®

ijui cauffa efl cauflx, efl ctimn CM[fa tanjjati, fieqtie vé-ro inde, ob regularn genefalem, IV. Cap. 7. §. ©.contra, quem qiiis temulefltus iniit, quia

res jam agitur civilis, flare obftfingitur, ptaefer*tim, quum nemini fua fraus f quas tum apua alte-rum pacifcentium fnpponitur , prodefje debeat\ ubicaufla vero criminalis, pcena jure meritoque fuostenet auflores. Praeterea , ut quis lupplictö cort-ftringatur, malum actiönis adfic oportet, quod ncrttafitum legis transgrefftonem refpicit, & formaledelifli conftituit, Sverh* fjfödtföre cnottt ttttégltt*fitng tifrdfnad ocß Dctfotc ftraffad; uti criminismäteriate, etfet Dcé t)ttta nnfcenfce bcfnlt Detutt /ätten föröKltnpar en annan oeft fceé rätt/v.Jud*Prov, Nobiiilf Dom. KöNiG. gdtfcoirré 6fntn$*Hb Tom. p. 14S. 3. & 2. §, $. fed omifåoneniquoque lub le comprehettdit, quoniam.non j-adumhabetur pro faBo, (Juoties quis allquid faCere dehuit*Sic, .Ii legem baud migraveris, nec ejus animad-verlio te manebit, tattto minus alienum del i flum,ceflante lubjeßto reacus, inte redundare poterit fni aliquo fabem modo abs te dependerif. (Jrijägfkrman cutnaté mané 33tiU& gälDa / tbn bau engtetipbar / efler mulfe. v. XXili. Cap. 2>råpm. §3 nu

Cod. CHRISTOPH, hoc efl: pmar dgerfutfat enfam bota i ocp cf annarö (att fårmdtcfa v.XI C. 4. 5. © <23. Qinc habent XXViL Cap-i. $• 3)1. SB. de homicidio öccultö, & ColleffroMODEANA Aflor. publ. Tom.Ifl. p. 2212.de eo,qui jufto iongiorem moram publico tabellario ad-

ferc

QK? ) lä (

fert, molefbx flint, occafione, non cauffa dehcli oriun-das, quare eEjam, tantum abefl, ut pcena; natu-ram induant, ut pottas, ftimulorum ad infhreonfiderari mereantur, quibus ad indagandumeum,cujus interefl, eo fortius, Reipublicas cauffa, con-citentnr. Pcena quidem, ob a&iones, quarum altereft caufla phyfica , quasque ipfa per fe quidquaméfHcit, åkeri, Ted ea lege , infligitur, ut hic caus-fa fimul moralis evadat, quae illum expreßo tacito-ve confenfu , ad efficiendum inducit, impellitque,quem in modum a&iones alterius moraliter (ibiproprias facit, ut verfus fert memoriaiis;

fufllo, confilium, confenfus, palpo, recurjus,Par t icivan i, mutus, non obfians, nan manifeßans,

Cfr.XXI.Cap. i.$. XXIV. Cap. 5. 8c 4. $.§. LXLCrp. £SJl. Unde fi mente ca'ptus quempiam in-terfecerit, is, cujus ejus cuftodias eura incumbit,mui&am certe praefhbit, v. XXXII. C. 1, §. QR. 3J,quia debitam non adhibuit diligentiam;

§ IX.Prorfus eleganter, 8c nervofe dixit Rex BIR-

GERUS, in prasf. ad L.L. Upll. gngl) jlufu n>arafatt allmdtini til ftorjl/ baD&e titiim ot

fatofum/ of jlftll nnldum rätt / ot orätt. gagb ifufügjomad/ ccb ftalöaé fatåftmtttl tvarndr / "fpafwiitil frtt>6ar: 3n plpnfam ttl näfft ot ögnar. £agO(|u(u tuata tärtnn um of fndüum ti! förnyar:teraugum ot ofnäljum til rättningar. Sai\b ffö^lu 2agt)um bpggfo*/ of di mdDö tMfWtvärfusn:

) v? (

at t&a flanfce lattD n>dl/ t&a gagtnutt ftl-$6t*. SBauuaätr rdtfroiftr' 2()atf)urfti dt la^atxnD. Incércft igkur Keipublicae, nc crimina ma-,neant impunita. Unde tacile liquet, quisnamprx-cipuus pcenarum fit fin is , videiicec fecuricatis pu-hlicx confervatio. Praeter hane vero fibern princi¬palen! , alios pariter Impcrans pcena intendit fi-ncs, qui ad inftar mediorum, fini prxdi&o obti-nendo iafervjant. Horum alter ert, ut, qui aiiis no-cuic, malura , ob malam tuam atlionem fentiac,quo non fölum legi, per transgrefilonem violacx,fed etjam parti laefx, damni dati reparatione &mul&a , ß pcena fi pecuniaria, facisfiat. Quo pari-ter, (i pcena non fitcapitalis, Ixdentisemendationemrefpicit impcrans, fin autern capitails fuerit, ur, Re-publica ejusmodi membro purgata, reliqua turior»v ivanc. Alter eo redic, ut metu poenae, mafi a crbminibus abducantur, ica ut , fi virtutis amore, adeandem fe&andam non commoveantur, formidincfal tem pcenae, a de liQ: is abfb i n eant. H in c c 1 aulu Ia,qux edi&is crioiinalibus a Judice Supetior! adjun-gi lolet : flg ftel-f til flrofv oc& an-fcrom til nwrnagel/ cfh Äcttq. *23ref. Ml 0wea #of*SRätf* D. 16. Jun. 1732. ubi men tio fit fin is pcena¬rum; fotti dr at ti)en fcrotJUqe ml af ftraflvt fiaf-n»a töm fdmiittq ocö fmårbet / fot» fan iäara fa-mmH vuawfng cd) rartelfe/ faatt mtf>ra tUmit-af iftän bvOtt cd) nUéqdrm«aar fclifma af-ffrdtfu. c

5. X.

f. X.Circa pcendrum irrogationem.obfervaripr^fertim

fitere ttit, ut judex, quam Leges fanxere pornam delinquen•itbus äddiHurus , ab expreßa Legis literd non recethtCfr. Äöttg- 93?ef til @U>. JPjöfSSdrt fc 4- Ap. i674'«Heinde, ut ad faäi crramftantias attendendo, pro tüa*tum varietate, feenam majorem vel minorein ftatttaf*Circnmfhiicias vero, quarum hlc confideratio ha*her i debet, praecipuse funt i intentio male agent isxgfton pal tcfc altffD t>6mä <mi®ewingCÄ/ täfom tfctgjcrDe dc& fleDDe dre/ man mcjie ttltee/i tjwüt $fd)t oxl) Mening tfce äro giorDe. SJta»Pal Dorna om gmitngenä eftcr franä Meiling/falltinline gforfct/ im t&et ftefcf dr äff beråot iucDö ei¬ler efj/ vi 35. ©om. Regi. cfr. XXV. Cap. 5. §.SK 93.: modus, quo commißum fu'tt crimen % prout ill©magisminusve tranq u il 1 i tatenrR e fpnblicx turhnverit.ifr- XX. C. 9 §. £0193. cum XL. C. r. & XLVILCap. 1. 5. ibid. r per(urta Uderts, ratione habita fla¬tus vel condixionrs illius in Repnblica diverficate y

éfr. V, Cap. 5.$.@IF.£3 2lDcl. Priv. i>. 16.OH. 172 3„§. five gradus fetätis, vel malithc , in aHione-

mala commixten da, fe exferentis, v. .göfVArt- 16.Dec.i6g7 ILC. 7. §. item XXXL C. x. pevfi*nahefaim objeLIuw, prout illad aut nobile & pre tio*tum, aut inferioris lortis fuerit, cujus fefio non tau-tum Publied damni adferat, cfr. V. Cap. £Dt '%$.cum LX, Cap. ib. r 11eratk deliLli, cum delinquenstjüsdem vel fimilrs deKHi poenam antea pafo, abeodern perpetrando fe band coLlbet, cfr. XL. Cap.

1$. XLVII. Cap. i. 5. LIII. Cap. 1. d®. ©t M/x,quo commiflum fuit delichim: v. XVIII. & XLVLC. C. ibid. parker-ac ;£offArt.'&. 16. Dcc. nSg/.Cap;V: tempus, quanåo crimen committitur, v. III. Cap.6, §. SJ|.©: aBionnm cmfequentias, cetera , järn noittango. Interim tarnen regufailla: 2>omaren d$CCfydre frta/ än fafla/ v. XVII. Cap. 20. $. 9?. ©.cfr. ©C. filN.N. $öf3WtI$. 11. Nov. 1695.tum prselertim obtinet, 11 bi obleuräj occurrant cir-cilmftaatke, ve I rationes allatse, accnfato legitime cri-minis convineendo noa fufficiant; efl enim meliusiontem pcena iiberare, quam punire innocentenj*Quod vero ad regulam attinet} tmjus d$itfum abfor*bet minns, barejbeurri habet in primis, quandoplu-ra commktens déii&a , pcena ple&itur eapitali. Sic,<qui furtum eapitale committit, conclave efFringen-gendo, non ob fra&uram, ad tenorem Cap. XL»f. 6. 931 © (Tgillatim , & propter furtum commisffem fimtil punitur, quippe cum hxc effraCtionispcenam eontrneat. Qucd b .au fem fur to ablatum'tan t i non fit, feparata, utriusque delieli, rens afti*c i tnr, pcena, v. j\ong[. ©r. tii famf. Jö&fvocö öftm*IKdlt. i?, i. Jul. 1746. item, XLVI. Cap.6. $.931.©.Pari modo, ü quis duo patraret crrmina, quoruröunum peenam capitälem fimplicem, alterum veroqualificatam fmeretur, delinquensem hano fubitu»rum före., conftau

$. XIExfecutio autem pcena? fit, quandomaluni pas*

fioais, quod judex irrogarit, delinquenti aftu 1«p; V , pfO p

$2® ) so (

p{6 applicattir. Sune verö quaedam pcenarum gefcliera ita comparata, ut fingula r i quadam baud opuaßc exfeentione, fed, prenu Igata judicis fen?tentia, pcena illius efFe&ui detur, e. g, pcena in-famise. Alia vero ejusfunt indolis, ut pofi: latanaiéntentiam criminalem, aliorum interveniat opc»ra, necefie fit, c. g. pcena corporis affii£livae. Prae-terea,quemadmodumetjam finis pcense in eoconfifiit,ut tnetu iftius amaleficiis alii deterreancur, ita pcenxcorporalis cxiecutio,in territorio, ubi crimen & (can-dalum funt commifla, regularitcr fit, fi excepcris ca*fus,quorum meminere Song. 95r. Utfc.25. Febr. I741. 0# &.13. Jul. 1748, fictamen, ut juxrta earundem tenorem, ftatirn poft exfecutionem,in territorio, ubi crimen patratum, denuncieturySeilten tia quoque judicis condemnatoria, in Ioco*ubi dclinquens punitur, recitari , &■ prasfentibuspraelegi debet, V.lILCap. $.$. @tr. SS. Quousqu©peenas die Sabbatbi infligere liccat, monftrat Äong.Kefi fc. ag. Maif x 688. Ut vcro exfecutio , quamloquor , to, quo decet rigore , fiat, obferventur«portet, quaé jubent Stötig. 35r. Ul fattlt. JanDé-Jfybfö- fc. 16« Nov. 1748. Iii. Cap. 2. & 4. §. {i. IV,Cap. 2. §.V. Cap. 3. & 6. §. $. ©fr. 35. item Äon<J*

35f. ti(©n>. £of9WU» to.16. jun. 173 2. Detxa&one mul£be pecuniariae, v. il.

Cap. 8 §• 35SOLI DEO GLORIA.

CAP, POST-