39
DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm. Dr. Nesrin TÜRKER İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

DELTA HEPATİTİNDE

SEROLOJİK VE

MOLEKUumlLER TANI

YOumlNTEMLERİ VE KLİNİK

ANLAMLARI

Uzm Dr Nesrin TUumlRKER

İzmir Katip Ccedilelebi Uumlniversitesi Atatuumlrk Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

Hepatit Delta viruumlsuuml defektif bir RNA viruumlsuumlduumlr

Zarf proteini olmadığı iccedilin hastalık yapabilmesi iccedilin

konakta hepatit B yuumlzey antijenine ihtiyaccedil duyar

Hepatit delta superinfeksiyonunun tanınabilmesi iccedilin

klinik şuumlphe gereklidir

Kimlerde HDV infeksiyonu aranmalı

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranması oumlnerilmekte

HBsAg pozitif bir kimsede bozulmuş KCFT

Akut hepatit B infeksiyonu geccediliren hastada tablonun uzaması yada ikinci kez aktivasyonu

Hızlı seyreden kısa suumlrede siroz gelişen KHB

Yuumlksek risk gruplarında

IV ilaccedil kullanıcılar

Homoseksuumlel ilişki

Hemodiyaliz hastaları

Sağlık ccedilalışanları

Konfirme HDV infeksiyonu olan bireyle cinsel ilişki

HDVrsquonin varlığı genellikle HBV replikasyonunu

baskılamaktadır

Bu nedenle genellikle hastalarda HBsAg pozitif iken

HBeAg negatiftir

Ancak HBeAg negatifliği şart değildir HBeAg pozitif delta

suumlperinfeksiyonu olgularda mevcuttur

Delta Hepatitinde Tanı

Serumda hepatit Delta antijenine karşı antikorların saptanması (anti-Delta IgG IgM)

Serumda HDVRNArsquonın PCR youmlntemiyle goumlsterilmesi

Fikse karaciğer dokusunda direkt in situ-hibridizasyon youmlntemiyle HDVRNArsquonın saptanması

Biyopsi ile alınan karaciğer dokusunda immunohistokimyasal teknikler kullanılarak hepatit delta antijeninin goumlsterilmesi

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 2: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Hepatit Delta viruumlsuuml defektif bir RNA viruumlsuumlduumlr

Zarf proteini olmadığı iccedilin hastalık yapabilmesi iccedilin

konakta hepatit B yuumlzey antijenine ihtiyaccedil duyar

Hepatit delta superinfeksiyonunun tanınabilmesi iccedilin

klinik şuumlphe gereklidir

Kimlerde HDV infeksiyonu aranmalı

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranması oumlnerilmekte

HBsAg pozitif bir kimsede bozulmuş KCFT

Akut hepatit B infeksiyonu geccediliren hastada tablonun uzaması yada ikinci kez aktivasyonu

Hızlı seyreden kısa suumlrede siroz gelişen KHB

Yuumlksek risk gruplarında

IV ilaccedil kullanıcılar

Homoseksuumlel ilişki

Hemodiyaliz hastaları

Sağlık ccedilalışanları

Konfirme HDV infeksiyonu olan bireyle cinsel ilişki

HDVrsquonin varlığı genellikle HBV replikasyonunu

baskılamaktadır

Bu nedenle genellikle hastalarda HBsAg pozitif iken

HBeAg negatiftir

Ancak HBeAg negatifliği şart değildir HBeAg pozitif delta

suumlperinfeksiyonu olgularda mevcuttur

Delta Hepatitinde Tanı

Serumda hepatit Delta antijenine karşı antikorların saptanması (anti-Delta IgG IgM)

Serumda HDVRNArsquonın PCR youmlntemiyle goumlsterilmesi

Fikse karaciğer dokusunda direkt in situ-hibridizasyon youmlntemiyle HDVRNArsquonın saptanması

Biyopsi ile alınan karaciğer dokusunda immunohistokimyasal teknikler kullanılarak hepatit delta antijeninin goumlsterilmesi

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 3: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Kimlerde HDV infeksiyonu aranmalı

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranması oumlnerilmekte

HBsAg pozitif bir kimsede bozulmuş KCFT

Akut hepatit B infeksiyonu geccediliren hastada tablonun uzaması yada ikinci kez aktivasyonu

Hızlı seyreden kısa suumlrede siroz gelişen KHB

Yuumlksek risk gruplarında

IV ilaccedil kullanıcılar

Homoseksuumlel ilişki

Hemodiyaliz hastaları

Sağlık ccedilalışanları

Konfirme HDV infeksiyonu olan bireyle cinsel ilişki

HDVrsquonin varlığı genellikle HBV replikasyonunu

baskılamaktadır

Bu nedenle genellikle hastalarda HBsAg pozitif iken

HBeAg negatiftir

Ancak HBeAg negatifliği şart değildir HBeAg pozitif delta

suumlperinfeksiyonu olgularda mevcuttur

Delta Hepatitinde Tanı

Serumda hepatit Delta antijenine karşı antikorların saptanması (anti-Delta IgG IgM)

Serumda HDVRNArsquonın PCR youmlntemiyle goumlsterilmesi

Fikse karaciğer dokusunda direkt in situ-hibridizasyon youmlntemiyle HDVRNArsquonın saptanması

Biyopsi ile alınan karaciğer dokusunda immunohistokimyasal teknikler kullanılarak hepatit delta antijeninin goumlsterilmesi

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 4: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HDVrsquonin varlığı genellikle HBV replikasyonunu

baskılamaktadır

Bu nedenle genellikle hastalarda HBsAg pozitif iken

HBeAg negatiftir

Ancak HBeAg negatifliği şart değildir HBeAg pozitif delta

suumlperinfeksiyonu olgularda mevcuttur

Delta Hepatitinde Tanı

Serumda hepatit Delta antijenine karşı antikorların saptanması (anti-Delta IgG IgM)

Serumda HDVRNArsquonın PCR youmlntemiyle goumlsterilmesi

Fikse karaciğer dokusunda direkt in situ-hibridizasyon youmlntemiyle HDVRNArsquonın saptanması

Biyopsi ile alınan karaciğer dokusunda immunohistokimyasal teknikler kullanılarak hepatit delta antijeninin goumlsterilmesi

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 5: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Delta Hepatitinde Tanı

Serumda hepatit Delta antijenine karşı antikorların saptanması (anti-Delta IgG IgM)

Serumda HDVRNArsquonın PCR youmlntemiyle goumlsterilmesi

Fikse karaciğer dokusunda direkt in situ-hibridizasyon youmlntemiyle HDVRNArsquonın saptanması

Biyopsi ile alınan karaciğer dokusunda immunohistokimyasal teknikler kullanılarak hepatit delta antijeninin goumlsterilmesi

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 6: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

İndirekt tanı youmlntemidir

Anti-Delta IgMHDVrsquoye bağlı karaciğer hasarının goumlstergesidir

Hastalığın doğal seyrinde klinik oumlneme sahiptir

Akut infeksiyonu takiben 1 ay iccedilersinde

serumda ELİSA ile saptanabilir

Daha sonra Anti-Delta IgG ortaya ccedilıkar ve en az 6 ay (+)

kalır

Standart testlerde anti-Delta IgG ve IgM birlikte oumllccediluumlluumlr

Total anti-HDV titresinin gt 1100 + olmasıKronik HDV

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 7: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Serumda anti-Delta antikorlar (IgG ve IgM)

Kronikleşme durumunda yuumlksek titrede total anti-HDV mevcut

Anti-Delta IgM duumlzeyinde progresif azalma genellikle HDVRNA kaybı ile beraberdir

Anti Delta IgM antikorlarının

kaybolmasırezoluumlsyonu

persistansı kronikleşmeye gidişin goumlstergesidir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 8: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Serum HDV RNA

İlk olarak pozitifleşen testtir

HDVRNA serumda molekuumller hibridizasyon veya RT-PCR ile goumlsterilebilir

Aktif infeksiyonun en iyi goumlstergesi HDV RNArsquonın PCR ile tespitidir

Devam eden HDV infeksiyonunun en iyi goumlstergesi

En guumlvenilir youmlntem olma oumlzelliğine sahip

Ancak farklı laboratuvarlar arasında standardizasyonu tam sağlanamamıştır

KC oumlrneklerinde HDVRNA in situ hibridizasyon youmlntemi ile tespit edilebilir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 9: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Serumda veya dokuda HDAg

HDAg geccedil inkuumlbasyon ve erken prodromal doumlnemde

serumda kısa bir suumlre saptanabilir

HDAg serumda ELISA veya RIA youmlntemleri ile

incelenebilir

Serumda HDVrsquoye karşı gelişen yuumlksek antikor titresine

bağlı olarak immuumln kompleks halinde antijen

sekestrasyonu nedeni ile sağlıklı sonuccedil alınmamakta

Serum oumlrneğindeki antikordan etkilenmeyen

immuumlnoblot youmlntemiyle HDAg direkt tespit edilebilir

HDAg dokuda immuumlnfloresan veya immuumlnperoksidaz

boyama youmlntemleri ile bakılabilir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 10: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HDV İnfeksiyonunda Serolojik Tanı

Klinik HBsAg Anti-HBc

IgM

HDAg HDVRNA Anti-HDV

IgM

Total

anti-HDV

Yorum

AKUT

HEPATİT

+-

+-

+

+

+

-

-

+

+

-

+

+

-

+

+

-

+

+

Akut HBV

Koinfeksiyn

Suumlper

infeksiyon

KRONİK

HEPATİT

+

+

+-

-

-

+-

-

+

-

+-

-

+-

Kronik HBV

Kronik HBV-

HDV

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 11: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Tanıda ek bir yenilik var mı

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 12: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with

disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes

HP Manns MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

Anti-HDV IgM testinin hastalığın aktivitesi ve tedavi cevabı ile olan ilişkisinin tekrar goumlzden geccedilirildiği bir ccedilalışma

Ccedilalışmaya uluslararası HIDIT-1 ccedilalışmasına katılmış olan 33 hasta

Tedavi oumlncesi HDVRNA pozitif grubun ccediloğunluğunda anti-HDV IgM pozitif

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik olarak hepatik aktivite indeksleri ile uyumlu

Antiviral tedaviye cevap veren hastalarda anti-HDV IgM duumlzeyleri duumlşuumlk

Ancak tedavi sonunda virolojik cevap alınan hastaların ccediloğunda anti-HDV IgM testinin pozitif kaldığı

Bu durumda virolojik temizlenmeden sonra anti-HDV IgM kaybının ertelendiğini duumlşuumlnduumlrmuumlş

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 13: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Anti-HDV immunoglobulin M testing in hepatitis delta revisited correlations with disease activity and response to pegylated interferon-α2a treatment Mederacke I1 Yurdaydin C Dalekos GN Bremer B Erhardt A Cakaloglu Y Yalcin K Gurel S Zeuzem S Zachou K Bozkaya H Dienes HP Manns

MPWedemeyer H Hep-NetInternational Delta Hepatitis Study Group

Antivir Ther 201217(2)305-12

SONUCcedil

Anti-HDV IgM testi delta hepatitinde hastalığın aktivitesi

hakkında ek yararlı bilgi sağlayabilir

Interferon tedavisine cevabı tahmin etmeyi sağlayabilir

Ancak tedavı cevabını değerlendirmede primer virolojik

goumlsterge olan HDVRNArsquonın yerini alamaz

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 14: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Delta hepatitinde hastalığın aktivitesinin goumlstergesi olarak anti-HDVIgM kullanılabilir mi

HIDIT-2 ccedilalışmasına alınmış olan 120 HDV ile infekte serum

78 hasta KC ilişkili uzun doumlnem klinik sonuccedilların izlemi accedilısından ortalama 3 yıl izlenmiş

Birincil amaccedil Delta hepatitinde KCrsquoin histolojik aktivitesi ve fibrozis ile anti-HDV IgM arasında olası bir ilişki var mı

İkincil amaccedil Delta hepatitinde uzun doumlnem klinik sonuccedilları tahmin etmekte anti-HDV IgM kullanılabilir mi

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 15: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth

S10 Papatheodoridis GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns

MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

Kronik delta hepatitinde anti-HDV IgM duumlzeyleri hastalığın aktivitesi ile ilişkili olduğu

Anti-HDV IgM pozitif olan gruptaALT ve bilirubin duumlzeyleri yuumlksek Albumin seviyeleri duumlşuumlk

Anti-HDV IgM duumlzeyleri histolojik aktivite indeksi yuumlksek olan grupta yuumlksek

Fibrozis

HDVRNA

Kantitatif HBsAg

Ancak anti-HDV IgM (-) grupta HBVDNA duumlzeyleri anlamlı yuumlksek

Klinik uzun doumlnem sonuccedilların izlendiği 78 hastada anti-HDV IgM (-) grupta HDV infeksiyonunun klinik seyri daha iyi

Anti-HDV IgM

duumlzeyleri arasında

ilişki yok

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 16: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Anti-HDV IgM as a marker of disease activity in hepatitis delta Wranke A1 Heidrich B2 Ernst S3 Calle Serrano B1 Caruntu FA4 Curescu MG5 Yalcin K6 Guumlrel S7 Zeuzem S8 Erhardt A9 Luumlth S10 Papatheodoridis

GV11Bremer B1 Stift J12 Grabowski J1 Kirschner J1 Port K1 Cornberg M1 Falk CS13 Dienes HP14 Hardtke S14 Manns MP15 Yurdaydin C16 Wedemeyer

H17HIDIT-2 Study Group

PLoS One 2014 Jul 299(7)e101002 doi 101371

SONUCcedil

Yuumlksek anti-HDV IgM duumlzeyleri KC hastalığının

histolojik ve biyokimyasal aktivitesi ve duumlşuumlk HBVDNA

duumlzeyleri ile ilişkili iken HDVRNA replikasyonundan

bağımsız

Anti-HDV IgM testi uygulanımı kolay ve guumlvenilir olması

ve hastalığın uzun doumlnem klinik gidişatı hakkında klinik

bilgi vermesi nedeni ile delta hepatitinde rutin klinik

izlemlerde kullanılabilir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 17: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim Gurel8 Stefan

Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

Kronik HDV infeksiyonu olan hastalarda kantitatif HDV-RNA HBsAg

ve HBVDNA duumlzeylerinin histolojik ve biyokimyasal parametrelerle

karşılaştırıldığı ccedilalışma

Almanya Yunanistan ve Tuumlrkiyersquoden 80 HDV hastası

Tuumlm hastalar genotip 1

Hastaların 48rsquode anlamlı fibroz (İshak 3-4) 205rsquode siroz

Hastaların 60rsquoında HDVRNA ge105 kopyamLrsquonin ve HBVDNA

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında ters korelasyon yok

HDVRNA ile HBsAg duumlzeyleri arasında korelasyon var

HBsAg duumlzeyleri ile fibrozis arasında korelasyon var

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 18: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Quantitative HBsAg and HDV-RNA levels in chronic delta hepatitis Kalliopi Zachou12 Cihan Yurdaydin3 Uta Drebber4 George N Dalekos2 Andreas Erhardt5 Yilmaz Cakaloglu6 Halil Degertekin7 Selim

Gurel8 Stefan Zeuzem9 Hakan Bozkaya3 Verena Schlaphoff1 Hans P Dienes4 Thomas C Bock10 Michael P Manns1 Heiner

Wedemeyer1 and for HIDT-1 Study Group

Liver International

Volume 30 Issue 3 pages 430ndash437 March 2010

SONUCcedil

Kronik HDV infeksiyonunda HBsAg duumlzeyleri HDV

viremisi ile korelasyon goumlstermektedir

Biyokimyasal parametreler kronik HDVrsquode hastalığın

evresi ve hepatik aktivite indeksi hakkında tam doğru

bilgi vermez

Delta hepatiti hastalarını değerlendirmede KC biyopsisi

en iyi youmlntem olmaya devam etmektedir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 19: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

High Serum Levels of HDV RNA Are Predictors of

Cirrhosis and Liver Cancer in Patients with Chronic

Hepatitis Delta Raffaella Romeo1 Barbara Foglieni2 Giovanni Casazza3 Marta Spreafico2 Massimo Colombo1

Daniele Prati2PLOS ONE | wwwplosoneorg 1 March 2014 | Volume 9 | Issue 3 | e92062

Kronik HDV infeksiyonu olan 193 hasta ortalama 95 yıl izlem

Vireminin (serum HBsAg HBVDNA ve HDVRNA duumlzeyleri)

kronik HDV infeksiyonun klinik sonuccedilları (siroza progresyonu HCC

dekompenzasyon) uumlzerine etkisi incelenmiş

Sirozu olmayan hastalarda sadece HDVRNA duumlzeyi hastalığın

siroza ve son doumlnem KC hastalığına ilerlemesi ile ilişkili

HDV viremi duumlzeyinin (600 000 kopyamL) hastalığın progresyonu

hakkında en oumlnemli yol goumlsterici olduğunu bildiren ilk ccedilalışma

Siroz gelişmiş ise HDVRNA ile hastalığın progresyonu arasındaki

ilişki kaybolmakta

HDVRNA ve HBVDNA duumlzeyleri arasında direkt ve indirekt

korelasyon yok

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 20: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

BEA skorlama sistemi kronik delta hepatiti hastalarında KC ilişkili

komplikasyonların( dekompanzasyon HCC KC transplantasyonu)

gelişme riskini tahmin etmek iccedilin oluşturulmuş

Oumlzellikle sirotik hastalar iccedilin

Yaş

Cinsiyet

Trombosit sayısı

Bilirubin duumlzeyi

INR

Hastanın koumlkenine

Karar verilmeli

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 21: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

AMACcedilDelta hepatitinde interferon alan hastalarda prospektif

olarak HBsAg duumlzeyleri incelenerek tedavi suumlresi bu duumlzeylere goumlre

ayarlanabilir mi

4 hastada tedavi suumlresince 3 ay ara ile HBsAg duumlzeyleri incelenmiş

HBsAg duumlzeyleri negatifleşince(lt05 IUml) tedavi kesilmiş

Tedavi sonrası 12ayda HBsAg duumlzeyleri negatif

SONUCcedilHasta sayısı sınırlı olsa da ilk kez interferon tedavi suumlresi

HBsAg titrasyonuna goumlre ayarlanarak kronik HDV tedavisinde kuumlr

sağlandığı belirtilmiş

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 22: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Optimized HBsAg titer monitoring improves interferon therapy in patients with

chronic hepatitis delta Ouzan D Peacutenaranda G Joly H Halfon P

J Hepatol 2013 Jun58(6)1258-9 doi 101016jjhep201212019 Epub 2013 Jan 11

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 23: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Serological and Molecular Diagnosis of Hepatitis Delta Virus

Infection Results of a French National Quality Control Study Journal of Clinical Microbiology p 1694 ndash1697 May 2014 Volume 53

2012 yılında Fransarsquoda Ulusal Fransız Referans Merkezi tarafında delta infeksiyonunun serolojik ve molekuumller tanısı iccedilin ilk kez ulusal kalite kontrol ccedilalışması oluşturulmuş

28 laboratuvar ccedilalışmaya katılmış (22 uumlniversite 2 oumlzel ve 4 yabancı)

Total anti-HDV 24 anti-HDV IgM14 HDV RNA11 lab

Total anti-HDV test sonuccedillarında ccedilelişkili sonuccedil yok

Anti-HDV IgM duumlşuumlk titrelerde pozitif serum oumlrneklerinde laboratuvarlar arası uyumsuzluk mevcut

Hastaların youmlnetiminde en geccedilerli youmlntemin halen HDVRNArsquonın tespiti ve kantitasyonu olduğu

SONUCcedil

HDVRNArsquonın referans viroloji merkezlerinde değerlendirilmesi

HDVRNA testlerinin standardizasyonu iccedilin duumlnya genelinde tuumlm genotip ve subgenotipleri iccedileren uluslararası karşılaştırmalı ccedilalışmalara ihtiyaccedil vardır

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 24: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HDV KLİNİK

Hepatit D virusu genellikle ağır hepatit tablosuna neden olur

Klinik bulguların dağılımı ccedilok geniştir

Asemtomatik formdan fulminan hepatite kadar farklı klinik

tablolara neden olur

Kronik delta hepatiti tablosu diğer tip kronik hepatit tablolarına

goumlre daha ciddidir

5-10 yıl iccedilinde 70-80rsquoninde siroz gelişir

Siroz gelişimi accedilısından tek başına HBV infeksiyonu olan

hastalara goumlre risk 2 kat artmıştır

Ancak HBV pozitif hastalarda HDV infeksiyonunun HCC

gelişimini hızlandırıp hızlandırmadığı tartışmalı

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 25: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Klinik Formlar

Koinfeksiyon

Suumlperinfeksiyon

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

Kronik delta hepatiti

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 26: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Koinfeksiyon

İnkuumlbasyon suumlresi 2-7 hafta (ortalama 35 guumln)

İnkuumlbasyon periyodu genellikle HBV titresine bağlıdır ccediluumlnkuuml HBVrsquonin inkuumlbasyonu viruumls yuumlkuumlyle ters orantılıdır

HBV ve HDVrsquonin roumllatif titrelerine bağlı tek bir hepatit atağı veya ccedilift hepatit atağı goumlruumllebilir

İlk hepatit atağı HBV replikasyonuna İkinci atak HDV replikasyonuna bağlıdır

Transaminazlar 2-5 hafta ara ile iki defa yuumlkselme goumlsterir

Koinfeksiyonun en iyi goumlstergesi yuumlksek titredeki antiHBcIgMrsquodir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 27: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Suumlperinfeksiyon

HDV ile suumlperinfeksiyon genellikle persistan HDV infeksiyonu ile sonuccedillanır

Suumlperinfeksiyonda inkuumlbasyon suumlresi daha kısadır

Pre-akut faz boyunca serumda HDV viremisine ait bulgular ortaya ccedilıkmaya başlar

Takiben akut fazda AntiHDV IgM ve IgG oluşur

HBV replikasyonunun supresyonu genellikle akut faz boyunca olur

Kronikleşmeye doğru progresyonda AntiHDV IgM IgG titreleri artarak devam eder

Bu doumlnemde serum HDVRNA ve HDAg ile intrahepatik HDVRNA testleri pozitiftir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 28: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HDV suumlperinfeksiyon

HBsAg taşıyıcılarında goumlzlenen en oumlnemli serolojik olay

HBV replikasyonundaki azalmadır

Bunun sonucunda dolaşımdaki HBsAg titresindeki

azalma ve HBsAgrsquonin geccedilici kaybı goumlruumllebilir

Ancak sonrasında HDVrsquonin kronikleşmesiyle HBsAg

duumlzeyleri HDV infeksiyonu oumlncesi duumlzeylere doumlner

HDVrsquoye karşı oluşan yuumlksek titredeki AntiHDV IgM IgG

persistan HDV infeksiyonu suumlresince saptanmaya

devam eder

AntiHDV IgM duumlzeyindeki duumlşuumlş değişken bir seyir izler

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 29: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HDV suumlperinfeksiyon

Tanıda tek başına AntiHDV IgM IgG antikorları yeterli

değildir

AntiHDV IgM IgG HDVRNA ile birlikte

değerlendirildiğinde tanısal olarak yeterli olabilmektedir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 30: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Delta Koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu

Koinfeksiyon Suumlperinfeksiyon

Klinik Sonlanım Seroklirens ile akut

iyleşme ( 5 kronikleşme)

Genellikle persistan

infeksiyon (80

kronikleşme)

Serum HDAg Erken ve kısa suumlreli

pozitif

Erken ve geccedilici pozitiftir

ileriki doumlnemde tespit

edilemez

KC HDAg Pozitiftir ve geccedilicidir Uzun doumlnem pozitiftir

Serum HDVRNA Erken doumlnemde pozitiftir

ve geccedilicidir

Erken doumlnemde pozitiftir

ve persistandır

Anti-HDV Geccedil akut fazda duumlşuumlk

titrede pozitiftir

Hızla yuumlkselir ve yuumlksek

titrelerde pozitiftir

Anti-HDV IgM Pozitiftir geccedilicidir

(pentamerik)

Hızla yuumlkselir yuumlksek

titrelerdedir (monomerik)

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 31: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HBVrsquoden bağımsız HDV infeksiyonu

KC transplantasyonu sonrası goumlruumlluumlr

Greft KCrsquoin HBV infeksiyonu genellikle HBV

immunglobulini verilmesi ile engellenir ve hepatositler

sadece HDV ile infekte kalabilir

HDV viremisi transplantasyondan ancak birkaccedil ay sonra

molekuumller hibridizasyon youmlntemleri ile goumlsterilebilir

Bu tip infeksiyon daha duyarlı RT- PCR tetkikleri ile

HDVRNA oumllccediluumlmlerinin yapılması ile guumlndeme gelmiştir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 32: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Kronik Delta Hepatiti

Kronik hepatit belirtileri ile beraber 6 aydan daha uzun delta virus infeksiyonunun devam etmesidir

Suumlperinfeksiyon sonrası hastalarda sıklıkla kronik aktif formda kronik delta hepatiti gelişir

Kronik viral hepatitlerin diğer formlarının aksine kronik delta hepatiti genellikle klinik olarak belirgin akut infeksiyon ile başlar

Kronik delta hepatitine oumlzguuml spesifik bulgu yoktur

Halsizlik yorgunluk eklem ağrısı sağ hipokondriumda ağrı goumlruumllebilir

Serum ALTAST değerlerinde ılımlı yuumlkseklik goumlzlenir

Siroz gelişmemiş olgularda serum bilirubin ve albumin duumlzeyleri ve protrombin zamanı normaldir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 33: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

HBV aşılaması tuumlm duumlnyada geniş kesimlere uygulanmasına

rağmen HDV infeksiyonu halen gelişmiş uumllkelerde ve endemik

uumllkelerde oumlnemini korumaya devam etmektedir

Yeni ccedilalışmalar HDV infeksiyonunun yayılmasında seksuumlel bulaşın

oumlnemli rol aldığını goumlstermektedir

HDV ile infekte hastalarda hastalığın progresyonu hızlı olması

nedeni ile tuumlm KHB hastaları HDV accedilısından taranmalıdır

Hastalar anti-HDV pozitif olsun yada olmasın tuumlm hastalarda HDV

viral yuumlkuuml bakılmalıdır

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 34: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

OumlZET

Tuumlm KHB hastalarında HDV infeksiyonu aranmalıdır

Oumlncelikle HDV varlığı accedilısından anti-HDV IgMIgG (total) testi

bakılmalı

Pozitif olan hastalarda HDVRNA ile hastalığın aktivitesi

araştırılmalı

Hastalığın aktivitesinin en iyi goumlstergesi HDVRNArsquodır

Anti-HDVIgM ve HBsAg titrasyonu oumllccediluumlmlerinin bu konuda

yardımcı olduğunu goumlsteren ccedilalışmalar mevcuttur ancak tam

net bir sonuccedil henuumlz yok

HDVRNA oumllccediluumlmuuml konusunda labratuvarlar arasında

standardizasyonun olmaması HDV infeksiyon tanısı ve

izleminde sorun olmaya devam etmektedir

HDV koinfeksiyonu ve suumlperinfeksiyonu ayırımında kullanılan

tek test anti-HBcIgMrsquodir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler

Page 35: Delta Hepatitinde Serolojik ve Moleküler Tanı Yöntemleri ... · DELTA HEPATİTİNDE SEROLOJİK VE MOLEKÜLER TANI YÖNTEMLERİ VE KLİNİK ANLAMLARI Uzm.Dr. Nesrin TÜRKER İzmir

Sabrınız iccedilin teşekkuumlrler