15
Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri Tel: 232-483 00 50 0533-4260545 | [email protected] DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 Ders sonunda yapabilecekleriniz. -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın yaşamımıza hızla girdiğini burada bir kere daha ifade etmeye gerek yok sanırım. Dünyada ve ülkemizde her geçen gün yeni uygulamalar ve alanların bilgisayarla yönetildiğini gözlüyoruz. Ancak ülkemiz teknolojiyi çok yakın izlemekle beraber kullanıcılar ve uzmanlar olarak Amerika ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerin biraz daha gerisindeyiz sanırım. Bu çalışmayı düşünürken amacım özellikle bilgisayar kurslarına giden ve üniversitelerin değişik bölümlerinde okuyan öğrencilerin bilgisayar alanında karşılaştıkları yabancı dil sorunun çözülmesine yardımcı olmaktı. Ancak çalışma tam bir İngilizce eğitimini içermez, yalnızca bilgisayar alanında kullanılanİngilizce temel metinleri okuyup anlamakta okuyucuya yardımcıolmaktır. Bu nedenle bilgisayar, bilgi işlem, programlama, elektronik alanındaki temel konuları içeren seçme yazılar ele alınmış ve Türkçe'ye çevirileri yapılmıştır. Ardından yeni sözcükler ve gramer olarak metin genişletilerek okuyucuya özellikte bu alandaki terminoloji öğretilmeye çalışılmıştır. A. ÇEVİRİ ÜZERİNE

DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

  • Upload
    others

  • View
    22

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1

Ders sonunda yapabilecekleriniz.

-İngilizce metin okumak.

-Terimleri açıklamak.

-Çevirisini yapabilmek.

-Soruları yanıtlamak.

-Yapıları görmek

I. GİRİŞ

Bilgisayarın yaşamımıza hızla girdiğini burada bir kere daha ifade etmeye gerek yok sanırım.

Dünyada ve ülkemizde her geçen gün yeni uygulamalar ve alanların bilgisayarla yönetildiğini

gözlüyoruz. Ancak ülkemiz teknolojiyi çok yakın izlemekle beraber kullanıcılar ve uzmanlar

olarak Amerika ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerin biraz daha gerisindeyiz sanırım.

Bu çalışmayı düşünürken amacım özellikle bilgisayar kurslarına giden ve üniversitelerin

değişik bölümlerinde okuyan öğrencilerin bilgisayar alanında karşılaştıkları yabancı dil

sorunun çözülmesine yardımcı olmaktı. Ancak çalışma tam bir İngilizce eğitimini içermez,

yalnızca bilgisayar alanında kullanılanİngilizce temel metinleri okuyup anlamakta okuyucuya

yardımcıolmaktır. Bu nedenle bilgisayar, bilgi işlem, programlama, elektronik alanındaki

temel konuları içeren seçme yazılar ele alınmış ve Türkçe'ye çevirileri yapılmıştır. Ardından

yeni sözcükler ve gramer olarak metin genişletilerek okuyucuya özellikte bu alandaki

terminoloji öğretilmeye çalışılmıştır.

A. ÇEVİRİ ÜZERİNE

Page 2: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

Çevirmek, bir dildeki metni başka bir dile aktarmaktır. Diğer bir değişle tercüme etmektir.

Çeviri çeviriyi yapanlar açısından yeni bilgi alanlarına açılmanın bir yoludur. Ancak

ülkemizde bilgisayar alanında yerleşmiş bir terminoloji olmadığından zaman zaman farklı

terimlerle karşılaşmaktayız. Ancak inanıyorum ki kısa bir zaman içinde çeşitli medya ve

eğitim kurumlarımız katkısıyla ortak bir bilgisayar terminolojiye sahip olacağız ve bilgisayar

alanında diğer dillere karşılık terimleri üretebileceğiz.

Normal olarak çeviriyi yapan çevirmen, iki dili de bilir ve metni çevirir. Ancak önemli olan

bir nokra metnin niteliğine göre okuyucuya hitap edebilmesidir. Özellikle bilimsel yazıların

çevrilmesinde sözcüklere bağlı bir çeviri yapmak yerleşmemiş bir terminoloji ile zor olabilir.

Diğer bir konuda çeviri yaparken tercih edeceğimiz yaklaşımladır: Burada çevirilerinizi

yaparken göz önünde bulundurabileceğiniz iki kavramdan söz etmek istiyorum. Bunlar

eşdeğerlilik ve öz yeterliliktir. Bu iki kavram özgün metin ile çevrilen metin arasındaki

ilişkiyi belirler. İki metin anlamsal olarak eşdeğerli olabileceği gibi metin türü olarak da bir

eşdeğerlilik söz konusu olabilir. Bu ifadeyi açacak olursak çeviri özgün metnin sözcüklerinin

birebir karşılığından oluşmaz ama anlam olarak aynısını verir.

Yeterlilik kavramı ise, özgün metnin çevirisinde içeriğin amacı ve okuyucu kitlesinin

düzeyinin ön plana alınarak çevirinin yapılmasıdır. Yani çevirmen özgün metni içerik olarak

kavrar ve onu kendi okuyucuna uygun biçimde aktarır.

II. Lesson: COMPUTERS

A computer is any device that computes, calculates, or reckons. The definition of a computer

has become more limited in contemporary usage. A computer is now defined as an electronic

device that processes data, is capable of receiving input and output, and possesses such

characteristics as high speed, accuracy, and the ability to store a set of instructions for solving

a problem.

Computers are electronic devices composed of switches, wires, motors, transistors, and

integrated circuits, assembled on frames. The frames form components such as

microprocessor, harddisk, floppy disks, and main board. These components are wired together

into a network called a computer system or computer.

Page 3: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

Computers can perform a variety of mathematical calculations, ranging from simply adding

and subtracting to solving complicated math equations that involve thousands of steps. They

can repeat a complicated calculation millions of times without error.

Computers can print out whole paragraphs of text matter, write letters, draw pictures, or plot

curves and draw graphs. They can sort data, merge lists, search files, and make logical

decisions and comparisons.

A computer may range in size from rather small desk-top devices with limited capability to

huge machines occupying several large rooms. It may be constructed as a single, integral

device, or as a group of machines, remotely connected but functioning as a unit. The

individual parts may be located within the same building or scattered across the country,

connected by telephone lines.

Computers can be characterized by their function. Special-purpose computers are built to

solve one kind of problem, such as processing airline reservations or controlling a

metalworking machine. General-purpose computers can be used for many business, scientific,

educational, social, and other applications. These machines are not limited to one type of

problem, but lend themselves to the solution of many.

A. TERİMLER

computer = bilgisayar

device = aygıt, (cihaz)

compute = hesaplamak

Page 4: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

calculate = hesaplamak

reckon = saymak, hesaplamak

frame= gövde, iskelet

contemporary = çağdaş

possess = sahip olmak

receive = almak, kabul etmek

accuracy = doğruluk

store = saklamak

instruction = komut

switch = anahtar

wire = tel, kablo, (bağlamak)

Page 5: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

motor = motor

integrated circuit = tümleşik devre, (entegre devre )

microprocessor = mikroişlemci

harddisk = sabit disk

floppy disk = disket sürücü (disket)

main board = ana kart

network = ağ, (şebeke)

computer system = bilgisayar sistemi

adding = toplama

subtracting = çıkarma

equations = denklem

print = basmak, yazıcıdan çıktı almak

Page 6: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

draw = çizmek

plot = çizmek, (plan ya da harita gibi şeyler çizmek)

sort = sıralamak

data = veri

merge = birleştirmek

search = aramak

logicial = mantıklı

comparison = karşılaştırma

desk-top = masa-üstü

remotely = uzak olarak

scattered = ayrılmış,dağılmış

Page 7: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

line = hat

special-purpose = özel-amaçlı

airline reservation system = havayolları yer ayırtma sistemi

scientific = bilimsel

educational = eğitimsel, (eğitimle ilgili)

social = sosyal

application = uygulama

solution = çözüm

B. TERİMLER VE TÜRKÇE OKUNUŞU (İNGİLİZCE

BİLMEYENLER İÇİN).

computer (kompütür, kımpitür)

device (divays)

Page 8: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

compute (kompü:t)

calculate (kalküleyt)

reckon (rekın)

frame (freym)

contemporary (kontempıreri)

possess (pozes)

receive (risi:v)

accuracy (akküreysi)

store (sto:r)

instruction (istrakşın)

switch (sviç)

Page 9: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

wire (vayr)

motor (motor)

integrated circuit (integreytıd sörkıt)

microprocessor (mikroprocesesır)

harddisk (harddiks)

floppy disk (flopi disk)

main board (meyn bord)

network (network)

computer system (kompütır sistım)

adding (eding)

subtracting (sabtrakting)

equations (ekueyjıns)

Page 10: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

print (print)

draw (drow)

plot (plot)

sort (sort)

data (deyta)

merge (mörc)

search (sörç)

logicial (locikıl)

comparison (komperısın)

desk-top (dektop)

remotely (rimu:tli)

Page 11: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

scattered (sketırıd)

line (layn)

special-purpose (speşıl pörpıs)

airline reservation system (eirlayn rezırveyşın sistım)

scientific (sayntifik)

educational (ecükeyşınıl)

social (soşıl)

application (eplikeyşın)

solution (soluşın)

C. TÜRKÇE ÇEVİRİSİ

Bilgisayar, sayan ya da hesaplama yapan bir aygıttır. Bu tanım bugün için sınırlı kalmıştır.

Şimdi bilgisayar, çok hızlı ve doğru işlem yapabilen, girdiyi alıp çıktıyıverebilen ve bir

problemi çözmek için bir dizi komutu saklayabilen elektronik bir aygıttır.

Bilgisayarlar bir gövde üzerine birleştirilmiş anahtar, kablo, motorlar, transistör ve tümleşik

devrelerden oluşan elektronik bir aygıttır. Gövdeyeşekil veren bileşenler mikroişlemci, sabit

Page 12: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

disk, disket sürücü ve ana karttır. Bu bileşenlerin bir ağolarak birleştirilmesi bilgisayar

sistemini ya da bilgisayarıoluşturur.

Bilgisayarlar basit toplama ve çıkarma işleminden başlayarak binlerce adımı olan karmaşık

denklemlere kadar birçok matematiksel işlemi gerçekleştirebilirler. Bilgisayarlar karmaşık bir

hesaplamayı hatasız olarak milyonlarca kez yineleyebilirler.

Bilgisayarlar bir metnin tamamını yazıcıdan listeleyebilir, mektup yazabilir, resim çizebilir ya

da daire yapabilir ve grafik çizebilirler. Bilgisayarlar verileri sıralayabilir, listeleri

birleştirebilir, dosyaları arayabilir, mantıksal karar verebilir ve karşılaştırma

yapabilirler.

Büyüklük olarak bir bilgisayar, sınırlıyeteneği olan oldukça küçük bir masa-üstü aygıttan,

birkaç odayıişgal edenbüyük bir bilgisayara kadar değişebilir. Tamamı tekbir parça

olabileceği gibi, tek bir birim olarak çalışacak uzak yerlerdeki bir grup makineden de

oluşabilir. Bilgisayarın önemli kısmı aynı binada olabileceği gibi telefon hatlarıyla bağlı

olarak ülkeye dağılmış da olabilir.

Bilgisayarlar fonksiyonlarına göre ayrılabilirler. Özel-amaçlı bilgisayarlar hava yollarıyer

ayırtma ya da bir metal işleme makinesinin kontrolü gibi bir çeşit sorunun çözümü için

geliştirilirler. Genel-amaçlı bilgisayarlar, bilimsel, eğitimsel, sosyal ve diğer uygulamalar

olmak üzere birçok işte kullanılırlar. Bu bilgisayarlar bir sorunun çözümü için geliştirilmezler.

Kendilerini birçok sorunun çözümü de adamışlardır.

D. SORULAR (QUESTIONS)

Aşağıdaki soruları metne dayanarak İngilizce olarak yanıtlayınız:

Page 13: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

1. What is a computer? (bilgisayar nedir?)

2. What does a computer do? (bilgisayar ne yapar?)

3. What are the characteristics of a computer? (bilgisayarın özellikleri nelerdir?)

4. What does the frame include? (gövde neyi içerir?)

5. What kind of arithmetic operation can a computer do? (bilgisayar ne tür aritmetik işlem

yapabilir?)

6. What can you say for the sizes of computers? (bilgisayarların boyutları için neler

söyleyebilirsiniz?).

7. What is a special-purpose computer? (özel amaçlıbilgisayar nedir?)

8. What is a general-purpose computer? (genel amaçlıbilgisayar nedir?)

9. How are the components connected to each other? (bileşenler bir birine nasıl bağlanır?)

10. What is the meaning of logical decisions and comparisons? (mantıksal kararlar ve

karşılaştırmaların anlamı nedir?)

Page 14: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

E. BAZI YAPILAR

Composed of ('den oluşmak)

Örnekler:

• Computers are electronic devices composed of switches, wires, motors, transistors, and

integrated circuits, assembled on frames.

• FC trainers’ team was composed of 10 programmers and 5 engineers.

Perform (yerine getirmek, yapmak, yürütmek gibi bilgisayar alanında yaygın kullanılan bir

fiildir.)

Örnekler:

• Computers can perform a variety of mathematical calculations, ranging from simply adding

and subtracting to solving complicated math equations that involve thousands of steps.

• You need to perform additional configuration steps. (ek yapılandırma adımlarını yerine

getirmeye gerek duyarsınız.)

• For Windows 2000, the DHCP Client service is used to perform dynamic registrations and

updates, regardless of whether the computer uses a DHCP server or static configuration to

obtain its IP address.

Page 15: DERS 2: METİN ÇEVİRİ-1 · 2016-10-24 · -İngilizce metin okumak. -Terimleri açıklamak. -Çevirisini yapabilmek. -Soruları yanıtlamak. -Yapıları görmek I. GİRİŞ Bilgisayarın

Faruk Çubukçu Bilgi Teknolojileri

Tel: 232-483 00 50 – 0533-4260545 | [email protected]

• It offers the ability to perform query testing of DNS servers and obtain detailed responses as

the command output. (DNS sunucularında sorgu testinin yapılmasını ve komut çıktısıyla

birlikte ayrıntılı yanıt sağlar. )