Embed Size (px)
Citation preview
Diagnoza jakości i poziomu życia mieszkańców województwa lubuskiego
Dr Krzysztof Lisowski
Dr Dorota Szaban
Agenda
• Uzasadnienie prowadzenia badań
podłużnych
• Projekt „Lubuski Sondaż Społeczny”
• Metodologia badania LSS III „ Diagnoza
jakości i poziomu życia mieszkańców
województwa lubuskiego”
• Problematyka projektu – obszary badania
• Wymiary jakości życia – wybrane aspekty
Uzasadnienie prowadzenia
badań podłużnych
Inspiracją do projektu Lubuski Sondaż
Społeczny były duże międzynarodowe i
krajowe projekty badawcze:
• Europejski Sondaż Społeczny
• Polski Generalny Sondaż Społeczny
• Diagnoza Społeczna
Uzasadnienie prowadzenia
badań podłużnych
• Badania są realizowane regularnie co kilka lat (powtarzalność)
• Zespoły projektowe tworzą badacze z wielu dyscyplin naukowych (interdyscyplinarność)
• Narzędzia badawcze mają charakter wielomodułowy (wielomodułowość)
• Najczęściej projekty są otwarte na nowe wątki w kolejnych edycjach (otwartość)
• Wyniki badań są dostępne dla wszystkich zainteresowanych (dostępność danych)
• Możliwość wykorzystania wyników badań przez władze lokalne i współpraca środowisk samorządowych i naukowych
Cele badania „Diagnoza jakości i
poziomu życia mieszkańców
województwa lubuskiego”
• Cel diagnostyczny
• Cel naukowy
• Cel praktyczny
Metodologia badania LSS III
• Metoda ankiety standaryzowanej bezpośredniej
• Próba kwotowo-losowa: mieszkańcy woj. lubuskiego 18+,
N= 600 osób
• Próba reprezentatywna dla mieszkańców województwa
lubuskiego ze względu na płeć, wiek i kategorię wielkości
miejscowości.
• Warstwowanie próby uwzględniało powiat zamieszkania
oraz charakter miejscowości (obszar wiejski-obszar miejski);
uwzględniono wszystkie powiaty
Obszary problemowe LSS I (2005) LSS II (2009) LSS III
(2014)
Skład gospodarstwa domowego x x x
Biografia pokoleniowa x x
Opinie o województwie lubuskim x x
Opinie na temat podziału ról ze względu na płeć x x x
Stereotypy i uprzedzenia x x x
Praca zawodowa x x x
Edukacja x x x
Sytuacja materialna x x x
Standard życia x x x
Styl życia x x x
Zdrowie x x
Unia Europejska x x x
Kontakty z Niemcami x x x
Wyjazdy zagraniczne x x
Społeczeństwo obywatelskie x x
Zaufanie społeczne x x x
Patriotyzm x x x
Wyznaczniki sukcesu i powodzenia x x x
Autocharakterystyki i osobowość x x
Stosunek do tradycji x
Konflikty społeczne x x
Religijność x
Jakość i poziom życia
mieszkańców województwa
lubuskiego Wymiary jakości życia
Ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych
Deprywacja materialna
Zadowolenie z pracy zawodowej
Poczucie zadowolenia z życia
Ocena stanu zdrowia
Samoocena położenia w strukturze społecznej
Elementy stylu życia
Tożsamość regionalna
Inwestycje unijne w świadomości mieszkańców
Ocena sytuacji materialnej
gospodarstw domowych
Ocena sytuacji materialnej LSS I
(2005)
LSS II
(2009)
LSS III
(2014)
Zadowolenie z własnej sytuacji finansowej
(odp. zdecydowanie tak +raczej tak)
57,4 68,2 69,6
Dochody rodziny własnej na tle innych rodzin
(odp. mniej więcej podobne + wyższe) 57,5 30,6 69,1
Ocena dochodów rodziny w stosunku do potrzeb
(odp. na miarę potrzeb + powyżej potrzeb) 20,9 47,5 53,9
Deprywacja materialna i
kulturalna Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy w P. gospodarstwie domowym były takie problemy finansowe, że nie starczało na:
LSS I
(2005)
LSS II
(2009)
LSS III
(2014)
Żywność 28,9 19,4 10,3
Odzież - 19,6 14,9
Opłaty za mieszkanie prąd i inne 30,8 17,7 11,0
Zaspokojenie potrzeb kulturalnych (prasa,
książki, kino)
33,8 28,8 22,9
Wypoczynek, urlop 48,1 45,2 37,7
Leczenie, lekarstwa 10 28,1 13,3
Kształcenie, podręczniki szkolne 16,8 19,0 9,7
Ocena zadowolenia z pracy
(%) (LSS III)
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
Bardzozadowolony
Raczejzadowolony
Anizadowolony,
aniniezadowolony
Raczejniezadowolony
Bardzoniezadowolony
Trudnopowiedzieć
37,6 40,7
13,4
6,5
1,2 ,6
Samoocena stanu zdrowia
Ocena stanu zdrowia LSS II (2009)
Ogólna ocena zdrowia
LSS III (2014)*
Ocena zdrowia przez
pryzmat dolegliwości
Bardzo dobre 17,2 42,2
Dobre 37,1 31,1
Takie sobie 31,9 15,4
Złe 9,7 10,4
Bardzo złe 4,2 1,0
Samoocena położenia
społecznego
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
LSS I LSS II LSS III
14,1%
5,1% 5,9%
30,8%
25,3% 24,3%
42,7%
54,5%
48,6%
11,1% 13,6%
19,2%
1,4% 1,6% 2,1%
1 2 3 4 5
Formy aktywności obywatelskiej (LSS III)
Referenda, głosowania
Zebrania, dyskusje publiczne
Specjalne komitety do rozwiązywaniakonkretnych spraw
Organizacje społeczne, stowarzyszenia
Partie polityczne
Związki zawodowe
Osobisty kontakt z przedstawicielami władzlokalnych
Listy, petycje itd.
Środki masowego przekazu
Inne
70,9
46,8
18,0
26,1
9,3
10,7
28,5
34,0
13,8
40,9
Opinie na temat zaangażowania
mieszkańców w problemy lokalne (LSS III)
w ogóle się nie angażują 1
2
3
4
angażują się w bardzo dużymstopniu 5
nie wiem
13,2
17,7
33,7
15,9
5,8
13,7
Tożsamość lubuska
Jak silnie czuje się P.
związany/a ? LSS II (2009) LSS III (2014)
Silnie
związany
Słabo
związany
Wcale
nie
związany
Silnie
związany
Słabo
związany
Wcale
nie
związany
Z Europą 45,3 40,1 10,4 64,5
30,5
2,8
Z Polską 89,1 9,2 1,2 85,7
13,2
0,5
Z województwem
lubuskim
79,4 17,0 3,1 81,8
16,9
0,7
Z miejscowością, w
której mieszka
83,2 13,2 2,8 84,6
14,0
0,7
Co znaczy „być Lubuszaninem?”
(LSS III)
Mieszkać, pracować, uczyć się, żyć w lubuskiem
Urodzić się tu, wychowywać się, pochodzić
Być członkiem swojej małej ojczyzny - identyfikować się zregionem, województwem, miejscowością, odczuwać
lokalny patriotyzm
Żyć bliżej Europy, Zachodu, Niemiec
Zupełnie nic nie znaczy
Trudno powiedzieć, nie wiem
Inne
38,6
7,7
18,2
2,3
7,7
13,1
7,5
Co wyróżnia województwo lubuskie?
(LSS III)
Walory przyrodnicze (lasy, jeziora, zieleń,krajobrazy, grzyby), winnice
Położenie blisko granicy
Bezrobocie, ubóstwo, brak perspektyw
Atrakcyjne miasta, zabytki, elementyarchitektury (zamki, rynki, pomniki)
Imprezy kulturalno – rozrywkowe (winobranie, Woodstock, festiwale)
Sukcesy sportowe
Trudno powiedzieć, nie wiem
Inne (spokój, cisza, ludność napływowa,czysty polski język, brak przemysłu, drogi)
40,9
6,9
7,2
3,0
2,3
2,5
0,2
10,2
Zadowolenie z życia (LSS III)
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0
1
2
3
4
5
3,2
7,6
23,9
40,7
24,6
Obszary, na których poprawę
wpłynęły środki unijne (LSS III)
możliwość znalezienia pracy przezmieszkańców
możliwość zmiany/podniesienie kwalifikacjizawodowych w miejscowości
poziom zamożności mieszkańców wmiejscowości
rozwój przedsiębiorczości w miejscowości
aktywność osób starszych w miejscowości
rozwój infrastruktury drogowej w miejscowości
rozwój infrastruktury (powstanie budynków,remont budynków) w miejscowości
rozwój infrastruktury komunalnej (wodociągi ikanalizacja) w miejscowości
rozwój infrastruktury sportowej w miejscowości
inne wymiary życia mieszkańców wmiejscowości
25,8
34,8
19,8
35,7
20,1
80,2
75,4
75,1
75,6
21,8
Obszary, w jakie inwestuje się
środki unijne (LSS III)
Poprawa lub budowa infrastruktury drogowej
Przestrzeń publiczna: renowacja budynków, chodników, zabytków (rynek, port, deptak…)
Poprawa lub budowa infrastruktury mediów(kanalizacja, gazyfikacja)
Inwestycje służące ochronie środowiska irolnictwu (oczyszczalnie ścieków, wodociągi,…
Inwestycje służące rekreacji -place zabaw,parki, siłownie na świeżym powietrzu, ścieki…
Kultura, oświata, nauka, szkolenia (biblioteki, świetlice, imprezy kulturalne, …
Inne (ogólnie infrastruktura, ośrodki zdrowia,przedsiębiorstwa, instytucje)
27,6
21,9
4,9
4,4
17,9
12,7
10,9
Wskaźniki patriotyzmu dla całej próby w
LSS/2005/2009/2014
LSS I
2005
LSS II
2009
LSS
III
2014
Rząd powinien pomagać mniejszościom
narodowym w zachowaniu ich
zwyczajów i tradycji
68,4 69,0 65,3
Lepiej jest dla kraju, gdy grupy dostosują
się i upodobnią do reszty społeczeństwa 36,4 35,4 54,9
Imigranci z innych krajów odbierają
pracę osobom urodzonym w Polsce 48,4 45,5 40,6
Imigranci z innych krajów ulepszają
polskie społeczeństwo przynosząc ze
sobą nowe idee i zwyczaje 28,6 33,6 39,7
Podsumowanie • Programowanie i monitorowanie polityki rozwoju powinno opierać się o
zagregowane dane pochodzące z wielu źródeł, w tym z badań
socjologicznych prowadzonych w taki sposób, by możliwe były ekwiwalentne
porównania do innych regionów;
• Badania standardu życia i jakości życia winny być prowadzone cyklicznie
oraz uwzględniać możliwie najwięcej wymiarów i obszarów funkcjonowania
gospodarstw domowych i jednostek;
• Znajomość specyfiki zasobów ludzkich (w wymiarze ekonomicznym,
kulturowym, tożsamościowym, zdrowotnym, osobowościowym) jest
najlepszym narzędziem do konstruowania spójnej strategii rozwoju
społecznego
