53
Torque celta Otro objeto sobresaliente es la fíbula, llevada tanto por hombres como por mujeres, sirve para sujetar la ropa, con elegancia, siendo a su vez considerados como talismanes mágicos. Dos ejemplos de fíbulas en las que se aprecian cabezas humanas colgando de las propias cabezas de los caballos. .

DICC GAELICO

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DICC GAELICO

Torque celta

Otro objeto sobresaliente es la fíbula, llevada tanto por hombres como por mujeres, sirve para sujetar la ropa, con elegancia, siendo a su vez considerados como talismanes mágicos.

Dos ejemplos de fíbulas en las que se aprecian cabezas humanas colgando de las propias cabezas de los caballos.

.

  

KELTOY

Page 2: DICC GAELICO

Aa, en aiga, con ria, hasta doa, hasta guabajo siosabierto fosgailteabrigo còta (m), pl. còtaicheanabrigo, refugio fasgadh (m), fasgaidhabrir fosgail, fosgladh

abuelaseanmhair (f), seanmhar, seanmhairean

abueloseanair (m), seanar, seanairean

aceite ola (f), olaichean

aceracabhsair (m), pl. cabhsairean

acordarse còrd, còrdadhacostarse laigh, laigheafilado, puntiagudo

geur, géire

agradable toigh, toigheagua uisge (m), pl. uisgeanáguila iolair (f), iolaire, iolairean

agujasnathad (f), snathaide, snathadan

agujero toll (m), tuill, tollanahora nis, a nisahora mismo an dràsdaala sgiath (f), sgéithe, sgiathanalabar mol, moladhalbañil, mampostero

clachair (m), pl clachairean

alcanzar ruigaldea, pueblo clachan (m), clachain

alfabetoaibidil (m), aibidile, aibidilean

algo rudeiginalgo ginalguien cuideigin

Page 3: DICC GAELICO

alguien fear-eiginalgunos feadhainnalimentar biadh, biadhadhallá, aquel/o/a/s siudallá (moción allá)

nall, a nall

allí, ese/a/o/s sinalondra uiseag (f), uiseige, uiseaganalrededor de mualto àrd, àirde

alumnosgoilear (m), sgoileir, sgoilearan

amabilidad, bondad

coibhneas (m), coibhneis

amor, amante gràdh (m), gràidhancho leathan, leatha

ancianacailleach (f), cailliche, cailleachan

anciano bodach (m), bodaiche ancora acair (f), acrach, acraicheanandar coisich, coiseachdanoche an raoirantes de roimhantiguo aosda

añobliadhna (f), pl. bliadhnachan

amigo caraid (m), pl. càirdeanaparecer, coimheadapostar, prometer

geall, gealladh

apuntar amais, amasaquí, este/a/o/s seo

árbolcraobh (f), craoibhe, craobhan

armario preasa (m), pl. preasan

arpaclàrsach (f), clàrsaiche, clàrsaichean

arrecife, roca de marea

sgeir (f), sgeire, sgeirean

arreglar càrach, càradh

Page 4: DICC GAELICO

arriba shuasmoción arriba suasarroyo allt (m), uilltasí mar sinasí, como cho

asientosuidheachan (m), suidheachain, suidheachanan

asiento, sillacathair (f), cathrach, cathraichean

asunto cùis (f), cùise, cùiseanatar ceangail, ceangalaunque gedaveces uaireannanayer an déayudar cuidich, cuideachadhazúcar siùcar (m), siùcairazul gorm, guirme

Bbahía bàgh (m), bàigh, bàigheanbajo de fo*a bajo (moción a bajo)

a nuas

banderabratach (f), brataiche, brataichean

banquete, fiesta

féis (f), féise, féisean

barca bàta (m), pl. bàtaicheanbarco long (f), luinge, longanbarrer sguab, sguabadhbastón bata (m), pl. bataicheanbatalla cath (m), catha, cathanbeber òlbebida deoch (f), dighe, deochanbelleza maise (f)

bendiciónbeannachd (f), pl. beannachdan

beso pòg (f), pòige, pòganblanco geal, gileblanco, claro bàn, bàine

Page 5: DICC GAELICO

boca beul (m), beòil

bocadogreim (f), greime, greimeannan

bodabanais (f), bainnse, bainnsean

boligrafo peann (m), pinnbolsa poca (m), pl. pocannan

bolso, maletamàileid (f), màileide, màileidean

bonito bòidheach, bòidhchebonito, agradable

snog, snoige

borde oir (f), oire, oireanbosque coille (m), coilichbote, barca geòla (f), pl. geòlachanbotella botul (m), botuilbotón putan (m), putain, putananbrevedad, lo corto

giorrad (m), giorraid

brezo fraoch (m), fraoichbrillar deàrrs, deàrrsadhbuena volundaddùrachd (f)bueno deagh*bueno math, feàrrbuscar rannsaich, rannsachadhbúsqueda tòir (f), tòire, tòirean

Ccaballero

duin' uasal (m), pl. daoine uasal

caballo each (m), eichcabeza ceann (m), cinncaérse tuit, tuiteamcaja bocsa (m), pl. bocsaicheancaja, cajón ciste (f), pl. cisteachancalor teas (m), teiscálido blàth, blàithecaliente teth, teothacalle sràid (f), sràide, sràideancamino, carretera

rathad (m), rathaid, rathaidean

Page 6: DICC GAELICO

campana, timbre

clag (m), cluig

campoachadh (m), achaidh, achaidhean

campo, llanuramachair (f), machrach, macharaichean

canción òran (m), òraincansado sgìth, sgìthecantar seinncantar (pájaros) ceileir, ceilearadhcanto ceilearadh (m), ceilearaidhcanto seinn (f), seinnecaña slat (f), slaite, slatan

caraaghaidh (f), aghaidhe, aghaidhean

cara gnùis (f), gnùise, gnùiseancarbón gual (m), guail

cargaeallach (m), eallaich, eallachan

cariño (m) cagar (m), cagair, cagairean

cariño (f)eudail (f), eudaile, eudailean

carne feòil (f), feòlacarpintero saor (m), saoircarta, letra litir (f), litreach, litricheancasa taigh (m), taighe, taigheana casa dhachaidhcasarse pòs, pòsadhcasí (con verbos negativos)

cha mhór

castillocaisteal (m), caisteil, caistealan

cazador sealgair (m), sealgaireanceja mala (f), malachan

cenadinneir (f), dinnearach, dinneirean

cerca de faisg aircercano faisg, faisgecerdo muc (m), muic, mucan

Page 7: DICC GAELICO

cerilla lasadan (m), lasadaincerrado dùintecerradura glas (f), glaise, glasancerrar dùin, dùnadhcesped lianag (f), lianaige, lianagan

cestabascaid (f), bascaide, bascaidean

charca, estanque

glumag (f), glumaige, glumagan

charco, lagunalinne (f), pl. linneachan o linntean

chica òigh (f), òighe, òighean

chica, niñacaileag (f), caileige, caileagan

chico, niño balach (m), balaichchico, joven gille (m), pl. gillean

chispasradag (f), sradaige, sradagan

chubasco fras (f), froise, frasancielo, aire adhar (m), adhaircielo, firmamento

iarmailt (f), iarmailte

ciento ceud o ciadciervo fiadh (m), féidhcima bàrr (m), barra, barrancinco cóigcinco personas cóignearciudad baile (m), pl. bailteanciudad grande baile mórclara de huevo gealagan (m), gealagainclaro, por supuesto

gu dearbh

clase clas (m), pl. clasaicheanclavo tarag (f), taraige, taragancocer (al horno) fuin, fuinecoche càr (m), càir, càireacheancoger glac, glacadhcoger,llevar beircola, rabo earball (m), earbaillcolina cnoc (m), cnuic, cnocan

Page 8: DICC GAELICO

color dath (m), datha, dathancomer ith, ithe

comercianteceannaiche (m), pl. ceanaichean

comida biadh (m), bìdhcomo marcómo?, como ciamarcomprar ceannaich, ceannachcon lecon el/la/los/las, con él

leis

concha slige (f), pl. sligeanconducir stiùir, stiùradh

conejocoineanach (m), coineanaich

congregarse, juntarse

cruinnich, cruinneachadh

conocido eòlach, eòlaicheconocimiento eòlas (m), eòlaisconsejo comhairle (f), comhairlean

consonanteconnrag (f), connraige, connragan

contento toilichteconstruir, llevar tog, togailcontar (números)

cunnt, cunntach

contar, decir innis, innseadh

contestaciónfreagairt (f), freagairte, freagairtean

contra an aghaidh

conversacióncòmhradh (m), còmhraidh, còmhraidhean

corazón cridhe (m), pl. cridheachancordero uan (m), uaincorecto, derecha

ceart, ceirte

cormorán sgarbh (m), sgairbhcorrer, perseguir

ruith

cortar geàrr, geàrradh

Page 9: DICC GAELICO

(el) cortegeàrradh (m), geàrraidh, geàrraidhean

corto goirid, giorracorto geàrr, giorracosa rud (m), ruid, rudancosta, playa, orilla

cladach (m), clachaich, cladaichean

crecer fàscreer creid, creidsinn

criada/osearbhanta (f), pl. searbhantan

cristal (de una ventana)

lòsan (m), lòsain

cruzar siubhail, siubhalcuál? cialo/a/s que, lo/a/s cual

na

cualquier cosa dadcualquier cosa rud sam bithcualquier persona

fear sam bith

cuando nuaircuándo? cuinecuánto? cia mheudcuarto, habitación

cairteal (m), cairteil, cairtealan

cuartoceathramh (m), ceathraimh, ceathreamhan

cuatro ceithircuatro personasceathrarcubierta, sobre, tapa

céis (f), céise, céisean

cubo peile (m), pl. peilicheancubo, balde cuman (m), cumaincuchara spàin (f), spàine, spàineancuchillo sgian (f), sgeine, sgianancuenta, artitmética

cunntas (m), cunntais

cuento sgeul (f), sgeòil, sgeulan

cuentosgeulachd (f), pl. sgeulachdan

Page 10: DICC GAELICO

cuerdosreang (f), sreinge, sreangan

cuernoadharc (f), adhairce, adhaircean

cuervo fitheach (m), fithichcueva uamh (f), uaimhe, uamhan

cumbremullach (m), mullaich, mullaichean

cura católicosagart (m), sagairt, sagairtean

cura protestante

ministear (m), ministeir, ministearan

Ddarse prisa greas, greasadde dede los, de las nan, namde, desde ade, desde asde, desde odebil, flojo fann, fainnedesde bhodécimo deicheamhdecir abairdijé, dijiste etc thuibhairtdecir, hablar can, cantainndedo meur (f), meòirdejar, permitir leig, leigeildejarse fàg, fàgaildelgado, fino, estrecho

caol, caoile

demasiado (con adj.)

ro*

demasiado cus (m), cuisdentro a staighmoción dentro a steachdentro de am measgderramar, mudar

sil, sileadh

derramar, verter

dòirt, dòrtadh

Page 11: DICC GAELICO

desayunobracaist (f), bracaiste, bracaistean

descanso, respiración

anail (f), analach, anailean

descender tearnaich, tearnadhdesde que air aisdespertar dùisg, dùsgadhdespues de an déidhdestino ceann-uidhedetrás, culo, parte trasera

cùl (m), cùil, cùiltean

por detrás de air cùlaibhpor detrás de air dheireadhdia latha (m), làitheandibujo, imagén, cuadro

dealbh (f), dealbha, dealbhan

diente fiacaill (f), fiacla, fiaclandiez deichdiez personas deichneardificil doirbh, doirbhedijo arsadinero airgead (m), airgid

discusión, riñaargumaid (f), argumaide, argumaidean

distancia, velocidad

astar (m), astair, astaran

doblear, plegar paisg, pasgadhdocena dusan (m), dusain, dusanandoloroso goirt, goirte

domingoDi-dòmhnaich o Latha na Sàbaid

donde fardónde? càite, càitdormir, soñar caidal, cadaldos dàdos personas dithisdulce milis, mìlsedurante réduro cruaich, cruaidhe

E

Page 12: DICC GAELICO

edad aois (f), aoise, aoiseanEdimburgo Dùn Eideann

eglesiaeaglais (f), eaglaise, eaglaisean

ejercito arm (m), airmeel, la an / amél, ello eella iellas, ellos iadempezar toisich, toiseachadhempinado cas, caiseen annsen, dentro a stighen, dentro (moción dentro)

a steach

en, sobre aircontr. de "ann an", en el, en la

an

en él, en ello annen mi, sobre mi ormen tí, sobre tí ortencender, alumbrar

las, lasadh

encima de air uachdarenfermo tinn, tinneentender tuig, tuigsinnentre eadarentregar liubhair, liubhairtenviar por correos

post, postadh

equivocado, izquierda

ceàrr, ceàrra

escalera staidhre (f), staidhricheanescocés Albannach (m), AlbannaichEscocia Albaescribir sgrìobh, sgrìobhadhescuchar éisd, éisdeachdescuela, colegiosgoil (f), sgoile, sgoilean

espalda, crestadruim (m), droma, dromannan

Page 13: DICC GAELICO

especial, particular

àraidh, àraidhe

esperanzadòchas (m), dòchais, dòchasan

esperar feith, feitheamhespesura preas (f), preasa, preasan

estaciónstèsean (m), stèsein, stèseanan

estación (del año)

ràidh (f), ràidhe, ràidhean

estar bi, bithestoy, estas, etc

tha

estaba, estabas, etc.estuve, estuviste etc, había

bha

estaba?, estabas?, etc. estuve?, estuviste?, etc, habia?

robh

¿estoy?, ¿estas? etc

bheil

estirarse sìn, sìneadhestrecho cumhang, cuingeexigir agair, agairt

Ffácil furasda, fasafácil soirbh, soirbhe

faldaiochdar (m), iochdair, iochdaran

falta feum (m), feuma

familiateaghlach (m), teaghlaich, teaghlaichean

fatiga sgìos (f)favor, obligación

comain (f), comaine, comainean

fe, creencia creidheamh (m), creidheimh

Page 14: DICC GAELICO

feliz sona

fiestacéilidh (f), céilidhe, céilidhean

fila sreath (f), sreatha, sreathanflujo, arroyo sruth (m), srutha, sruthanfoca ròn (m), ròinfondeadero, puerto

acarsaid (f), acarsaide, acarsaidean

frío fuar, fuairel frío fuachd (m)fuego teine (m), pl. teinteanfuera (adv) air falbhfuera (al exterior)

a muigh

moción fuera a machfuerte làidir, làidre

Gun gaél Gaidheal (m), Gaidheilun escocés que no habla gaélico

Gall (m), Gaill

gaélico Gàidhliggaélico (idioma)Gàidhlig (f), Gàidhligelas regiones gaélicas de Escocia

Gaidhealtachd (f)

las regiones no gaélicas de Escocia

Galltachd

gaitaspìob-mhór (f), píoba-móire, pìoban-móra

galletabriosgaid (f), briosgaide, briosgaidean

gallo coileach (m), coilichganar coisinn, cosnadhgas gas (m), gaisgastar cosggatito piseag (f), piseige, piseagangato cat (m), caitgaviota faoileag (f), faoileige,

Page 15: DICC GAELICO

faoileagangente tuath (f), gen. tuathaGlasgow Glaschugobernar (un barco)

seòl, seòladh

golpebeum (m), beuma, beumannan

gordo reamhar, reamhair

gorrabonaid (f), bonaide, bonaidean

gracias (a una persona)

tapadh leat

gracias a más que una persona

tapadh leibh

grande mór, mó o mótha

granerosabhal (m), sabhail, sabhalan

gris glas, glaiseguadaña speal (f), speala, spealanguardar, seguir cum, cumail

Hhabitación

seòmar (m), seòmair, seòmairean

hablar con labhair, labhairthablar, decir bruidhinnhacer dèan, deanamhhacía, hacías etc. hicé, hiciste, etc

rinn

haré, harás etc. nìhacha tuagh (f), tuaighe, tuaghanharina min (f), minehasta gushasta chonhasta, rumbo a a dh'ionnsaidhhambre acras (m), acraishay tha ... annherido leòntehermana piuthar (f), peathar,

Page 16: DICC GAELICO

peathraichean

hermanobràthair (m), bràthar, bràithrean

hermoso, bello, fino

briagha

hervidora coire (m), pl. coireachanhervir bruichhierba feur (m), feòir

hierroiarann (m), iarainn, iarannan

hijanighean (f), nighinne, nigheanan

hijo mac (m), michijos/as, niños/as

clann (f), cloinne

hilo snàth (m), snàtha, snàthanhincharse at

historiaeachdraidh (f), eachdraidhe, eachdraidhean

hojaduilleag (f), duilleige, duilleigean

hombre fear (m), firhora uair (f), uarach, uaireanhorrible uamhasach, uamhasaiche

horroruamhas (m), uamhais, uamhasan

hoy an diughhoyo, foso sloc (m), sluic, slocanhuella lorg (f), luirge, lorganhuevo ugh (m), uighe, uighean

Iinglés (el idioma)

Beurla (f)

inglés Sasunnach (m), Sasunnaichinundación tuil (f), tuile, tuilteanir rach, dolfui, fuiste etc. chaidhira, enojo fearg (f), feirgeirse, marcharse imich, imeachdirse, marcharse falbh

Page 17: DICC GAELICO

isla eilean (m), eilein, eileanan

Jjardín

gàradh (m), gàraidh, gàraidhean

joven òg, òigeel joven òganach (m), òganaichjueves Di-ardaoinjugar cluichjunco luachair (f), luachrachjunto còmhlajusticia ceartas (m), ceartais

Llado, hoja taobh (m), taoibh, taobhanladrar cobhartaich, cobhartachadhlago, fiordo loch (m), locha, lochanlágrima deur (m), deòirlangosta giomach (m), giomaich

lápizpeansail (m), pl. peansailean

largo fada, faidelargo, longitud fad (m), faidlavar nigh, nighelas nalección leasan (m), leasainleche bainne (m)lectura leughadh (m), leughaidhleer leugh, leughadhley lagh (m), lagha, laghannanlibertad saorsa (f)libre, gratuita saor

libroleabhar (m), leabhair, leabhraichean

lievremaigheach (f), maighiche, maighichean

limite, frontera crìoch (f), crìoche, crìochanlimpiar glan, glanadhlisto, sabio glic, glicelisto, preparado deiseil, deiseilellamar, gritar gairm

Page 18: DICC GAELICO

llaveiuchair (f), iuchrach, iuchraichean

llegada teachdllenar lìon, lìonadhllenar, rellenar làn, làinlleno làin, làinellevar àrdaich, àrdachadhlos nalo que, la que, etc

a

luego, despues de (con sustantivo verbal)

air

lugar àite (m), àiteanluna gealach (f), gealaichelunes Di-luainluz solus (m), soluis, solusan

Mmadera fiodh (m), fiodha

madremàthair (f), màthar, màthraichean

maduro abaich, abaichemal olc, miosamal droch*, miosamal dona*, miosalo malo olc (m), uilcmanera, método

dòigh (f), dòighe, dòighean

mano làmh (f), làimhe, làmhanmantequilla ìm (m), ìme

manzanaubhal (m), ubhla o ubhail, ùbhlan

la mañanamadainn (f), maidne, maideachan

el mañana am màireachmar muir (f), mara, marannanmar, oceano fairge (f), fairgeannanmarinero seòladair (m), seòladaireanmarrón donn, duinne

Page 19: DICC GAELICO

martes Di-màirtmartillo òrd (m), ùirdlo más barrachd (m)media hora leth-uairmedio leth

mejillagruaidh (f), gruaidhe, gruaidhean

mejor feàrrmelodía fonn (m), fuinnmentira breug (f), breige, breugana menudo tric, gu tric

méritotoillteanas (m), toillteanais, toillteanasan

mes mìos (f), mìosa, mìosanmesa bòrd, bùirdmi mo*miedo eagal (m), eagailmiel mil (f), mealamiercoles Di-ciadainmil mìlemilla mìle (f), pl. mìltean

minutomionaid (f), mionaide, mionaidean

mirada, aparencia, vista

coltas (m), coltais

mirar amhairc, amharcmirar seall, sealltainnmirar coimhead airmojado fliuch, flichemolestia dragh (m), draghamoneda bonn (m), buinn, bonnan

monderosporan (m), sporain, sporanan

montaña beinn (f), beinne, beanntanmontón tom (m), tuim, toman

moscacuileag (f), cuileige, cuileagan

mostrar, enseñar, intentar

feuch, feuchainn

Page 20: DICC GAELICO

mover gluais, gluasadmucho móranmuerto marbh, mairbhe

mujerboireannach (m), boireannaich

mujer, esposa bean (f), mnatha, mnathan

mundosaoghal (m), saoghail, saoghalan

murmullotorman (m), tormain, tormanan

música ceòl (m), ciùilmuy glé*

Nnada idir con verbo negativonadar snàmh

naranajaorainsear (m), orainseir, orainsearan

narizsròn (f), sròine, srònan o sròintean

natauachdar (m), uachdair, uachdaran

negro dubh, duibhenido nead (m), nidnieve sneachda (m)no (con verbos) cha / chan

nocheoidhche (f), pl. oidhcheannan

esta noche an nochdnombre ainm (m), ainme, ainmeannorte tuathnosotros/as sinnnotar, observar mothaich, mothachadh

noticianaidheachd (f), pl. naidheachdan

noveno naoidheamhnoviembre Samhainn (f), Samhnnanube neul (m), neòilnuestro, nuestra

ar

nueve naoi

Page 21: DICC GAELICO

nueve personas naoinearnuevo ùr, ùirenuez cnò (f), cnotha, cnothan

Oobtener, encontrar

faigh, faighinn

oceano cuan (m), cuain, cuantanocho ochdocho personas ochnarocio socair (f), socaireoctavo ochdamhocupado trang, traingeoír cluinnoí, oiste etc. chualaojo sùil (f), sùla, sùileanola tonn (m), tuinn, tonnanolla poit (f), poite, poitean

opiniónbarail (f), baralach, baralaichean

opinión beachd (m), beachdanoreja cluas (f), cluaise, cluasan

orilla, cuestabruach (f), bruaiche, bruachan

oro òr (m), òiroscuro dorchaotro eileotra vez, de nuevo

a rithist

oveja caora (f), caorach, caoraich

Ppacer ionaltair, ionaltradh

padreathair (m), athar, athraichean

paísdùthaich (f), dùthcha, dùthchannan

pájaro eun (m), eòinpalabra facal (m), facail, faclanpalo maide (f), maideanpaloma calman (m), calmain

Page 22: DICC GAELICO

pan aran (m), arain

pantalonesbriogais (f), briogaise, briogaisean

pantorilla calpa (m), pl. calpannan

papel, periódicopaipear (m), paipeir, paipeirean

paquetepasgan (m), pasgain, pasganan

para gupara que oir

páramomonadh (m), monaidh, monaidhean

parar stadpared, muro balla (m), pl. ballachanparque pàirc (f), pàirce, pàirceanpartir, dividir roinnpasado seach

pasoceum (m), ceuma, ceumannan

pastor ciobair (m), pl. ciobaireanpata, garra spòg (f), spòige, spòigeanpato lach (f), lacha, lachanpaz sìth (f), sìthepegar buail, bualadhpeinar cìr, cìreadhpeine cìr (f), cìre, cìrean

peligrocunnart (m), cunnairt, cunnartan

peligroso cunnartach, cunnartaichepelo falt (m), fuiltpelirrojo ruadh, ruaidh

peniquesgillin (f), sgillinne, sgillinnean

pequeño beag, bige o lughapena pian (m), péin, piantanperder caill, callpero achperro cù (m), coinpersona duine (m), pl. daoinepesado trom, truime

Page 23: DICC GAELICO

pescador iasgair (m), pl. iasgaireanpescar iasgaich, iasgachpestaña rosg (m), ruisg, rosgan

petaca, frascosearrag (f), searraige, searragan

pez, pescado iasg (m), éisgpico gob (m), guibpico, caño srùb (m), srùib, srùbanpiedra clach (f), cloiche, clachanpierna, pie cas (f), coise, casanpieza pìos (m), pìosa, pìosanpipa pìob (f), pìoba, pìobanpiso, suelo làr (m), làirpistola gunna (m), pl. gunnachan

platotruinnsear (m), truinnseir, truinnsearan

platosoitheach (m), soithich, soithichean

playa tràigh (f), tràgha, tràigheanpluma ite (f), pl. iteanpobre bochd, bochdapoco beagan (m), beagain

poder, potenciacumhachd (m), pl. cumhachdan

poder urrainnpuedo is urrainn dhomhpuedes is urrainn dhuit(él) puede is urrainn dha(ella) puede is urrainn dhipodemos is urrainn dhuinnpodeís is urrainn dhuibhpueden is urrainn dhaibhpodía, podí bu urrainn dhomhpoder (tener permiso)

faodaidh

poeta bàrd (m), bàirdpoesia bàrdachd (f)pollo isean (m), isein, iseananpollo cearc (f), circe, cearcanponer, enviar cuir, cur

Page 24: DICC GAELICO

ponerse, encender

cuir air

ponerse en pie seas, seasamhpor lepor airson, air sgathpor fin mu dheireadhpor qué? carsonporción, parte cuid (f), codach, codaicheanprado innis (f), ìnnse, ìnnseachanprecio prìs (f), prìse, prìseanpregunta ceist (f), ceiste, ceisteanpremio duais (f), duaise, duaiseanpreparado, terminado

ullamh, ullaimhe

presidentefear-na-cathrach (m), pl fir-na-cathrach

primavera earrach (m), earraichprimero ceudprisa cabhag (f), cabhaige

profundidaddoimhneachd (f), pl. doimhneachdan

profundo domhain, doimhnepronto a dh'aithghearr

puentedrochaid (f), drochaide, drochaidean

puerta dorus (m), doruis, dorsanpuerta (de un campo, jardín)

geata (m), pl. geatachan

puerto port (m), puirt, portanpuerto cala (m), pl. calachanpulgar òrdag (f), òrdaige, òrdaganpuño dòrn (m), dùirn

Qque, quién aque na, guqué? déqué? ciodque (en comparación de adjectivos)

nas

Page 25: DICC GAELICO

que no nachquedar fan, fantainnquedarse fuirich, fuireachquejarse gearain, gearanquemar loisg, losgadhquerer, preguntar, pedir, buscar

iarr, iarraidh

querido ionmhuinn, annsaqueso càise (m)quién/es? cóquinto cóigeamh

Rráfaga oiteag (f), oiteige, oiteagan

ramameanglan (m), meanglain, meanglanan

rama, ramita geug (f), geige, geuganrápido bras, braiserápido, deprisa luath, luaitherato greis (f), greise, greiseanratón luch (f), lucha, luchanred lìon (f), lìnredondo cruinn, cruinne

reinorìoghachd (f), pl. rìoghachdan

remo ràmh (m), ràimh, ràmhanresolver, decidirfuasgail, fuasgladhretraso dàil (f), dàlach, dàlaichean

reunióncoinneamh (f), coinneimhe, coinneamhan

rey righ (m), righe, righreanrico beartach, beartaicherincón cùil (f), pl. cùiltean

rioabhainn (f), aibhne, aibhnichean

riqueza beartas (m), beartaisrobar goidroca creag (f), creige, creaganrodear cuartaich, cuartachadhrodilla glùn (f), glùine, glùinean

Page 26: DICC GAELICO

rojo dearg, deirgeromper bris, briseadhroto bristeruido, sonido farum (m), faruim

Ssábado Di-sathurna(el) saber fios (m), fiosasabiduría gliocas (m), gliocaissabor blas (m), blaissal salann (m), salainnsala talla (m), pl. tallachansalmón bradan (m), bradainsaltar leumsartén pana (m), pl. pannaicheansastre tàillear (m), tàilleir, tàilleransecar tiormaich, tiormachadhseco tioram, tiormaseguir lean, leantainnsegún a réirsegundo, segundario

dàrna o dara

seguro sàbhailteseis siaseis personas sianarsello stampa (f), stampaichean

semanaseachdain (f), seachdaine, seachdainean

semilla sìol (m), sìlsentar suidhich, suidheachadhsentarse suidh, suidheséptimo seachdamhser isera, eras etc. fui, fuiste, etc

bu

serpientenathair (f), nathrach, nathraichean

sexto siathamhsi ma, nan, namsiete seachd

Page 27: DICC GAELICO

siete personas seachdnarsiguiente ath*

silla (de jinete)diallaid (f), diallaide, diallaidean

sin as eugmhais

sitiolàrach (f), làraiche, làraichean

sobre os cionnsol grian (f), gréine

soldadosaighdear (m), saighdeir, saighdearan

sombrero ad (f), aide, aideachansonar seirmsonido, ruido fuaim (m), pl. fuaimeansopa, zumo sùgh (m), sùghasopa, cocido brot (m), brotasu/s (de él) a*su/s (de ella) asu/s (de ello/as) an / amsubir, levantar éirich, éirighsucio salach, salaichesuelo ùrlar (m), ùrlair, ùrlaransueño cadal (m), cadail

sueño, ilusiónaisling (f), aislinge, aislingean

suficiente gu leòrsustancia, esencia, significación

brìgh (f), brìghe

Ttalón sàil (f), sàile, sàilteantambién cuideachdtarde fadalach, fadalaiche

la tardefeasgar (m), feasgair, feasgraichean

por la tarde feasgar

tazacupa (m), pl. cuppannan o cupaichean

té tì (m), tìthicheantelevisión telebhisean (f)

Page 28: DICC GAELICO

tempestuoso stoirmeil, stoirmeiletemprano, pronto

tràth, tràithe

tener que feumaidhtercero trìtheamhtercero (una parte)

treas

tiempo aimsir (f), aimsiretiempo sìde (f)tiempo, hora am (m), ama, amannantienda bùth (m), bùtha, bùthan

tierratalamh (m), talaimh, talamhan

tierra, país tìr (f), tìre, tìrean

tintíngliogadaich (f), gliogadaiche, gliogadaichean

tipo seòrsa (m), pl. seòrsachantirar, echar tilg, tilgeiltiza, caliza cailc (f), cailcetrigo arbhar (m), arbhair

toallasearbhadair (m), pl. searbhadairean

todo uiletomar gabh, gabhailtonelada tunna (f), pl. tunnachantoro tarbh (m), tairbhtrabajo obair (f), obrach, obraicheantrabajador, albañil

oibriche (m), pl. oibrichean

trabajar oibrich, obaira través de thartrepar, subir dìrich, dìreadhtres trìtres personas triùirtrucha breac (m), brictu, te thu, tutu (pos.) do*

Uun, uno, una aon

Page 29: DICC GAELICO

un al otro càch-a-chéileuna persona aonaruna persona (f) téusted, ustedes sibh

Vvaca bó, bà

vallegleann (m), glinne, gleanntan

vaso gloine (f), pl. gloineachanvaya siuthadveinte ficheadvela (de barco) seòl (m), siùilvender reicvenir thig, tighinnven aquí trobhad

ventanauinneag (f), uinneige, uinneagan

ver faic, faicinnveré, verás etc. chìvi, viste, etc. chunnaic

veranosamhradh (m), samhraidh, samhraidhean

verdad fìrinn (f), fìrinneverde uaineverso rann (m), rainn, rannan

vestidoéideadh (m), éididh, éididhean

viajeturus (m), turuis, tursan o turuis

viaje slighe (f), pl. sligheanviejo sean*, sineviento gaoth (f), gaoithe, gaothanviernes Di-haoinevino fìon (m), fìonaviolín fidheall (f), fìdhle, fìdhlean

vistasealladh (m), seallaidh, seallaidhean

vivo beò, beòtha

vocalfuaimreag (f), fuaimreige, fuaimreagan

Page 30: DICC GAELICO

vosotra/os sibhvoz guth (m), gutha, guthanvuestra/o/s bhur o ur

Yy agus, isya, todavía fhathastyegua làir (f), làire, làraicheanyo, me mi

Zzapatero

grèasaiche (m), pl. grèasaichean

zapato bròg (f), bròige, bròganzorro sionnach (m), sionnaich

RUNASLas runas y su significado A continuación se muestran las 24 runas con una breve descripción de su significado. Existe una runa 25, en blanco, que simboliza lo desconocido.

Page 31: DICC GAELICO

 

En general, lo preceptos y axiomas druídicos se encuentran en las tríadas:

3 condiciones por las cuales un druida puede ser depuesto:

Por llevar a cabo un asesinato o una guerra.

Por mentir.

Por develar un secreto.

3 cosas que un bardo no debe de revelar:

Page 32: DICC GAELICO

Una verdad injuriosa.

La ignominia de un amigo.

Los secretos druídicos.

3 claves del saber druídico:

Saber.

Atreverse.

Guardar silencio.

3 virtudes del saber:

Estar consiente de todo.

Soportar todo.

Ser despojado de todo.

3 derechos de un druida:

Que no se desnudará un arma en su presencia.

Sostener donde quiera que vaya.

Que su consejo será preferido al de los demás.

3 lugares de donde a un druida se le puede extraer sangre:

De su frente.

De su pecho.

De su ingle.

3 cosas que un hombre es:

Page 33: DICC GAELICO

Lo que el piensa que es.

Lo que los demás piensan que es.

Lo que realmente es.

3 cosas que hacen necesario el renacimiento para el hombre:

Su fracaso en la obtención de la sabiduría.

Su fracaso en alcanzar la independencia.

Su apego a su ser superior.

3 cosas que deben se ser controladas:

La mente.

El deseo.

La mano.

3 personas que deben de ser respetadas y admiradas:

Los que aman a la naturaleza.

A los niños.

Y a los verdaderos artistas.

3 cosas que el sabio debe de evitar:

Esperar lo imposible.

Llorar por lo irrecuperable.

Temerle a lo inevitable.

Como se ha visto, las tríadas están formadas por tres pensamientos (es lógico si se llaman tríadas) y esto

Page 34: DICC GAELICO

es por que los druidas afirmaban que Toda enseñanza se lleva a cabo en tres, y que toda manifestación es llevada en tres. También era importante la dualidad de las cosas, ya que todo, estaba formado por "ese aquel" y por su contraparte. Por ejemplo: hombre - mujer, o druida - druidesa, Anglesey - Avalon, negro - blanco, bueno - malo, Dios - Diosa, tierra - cielo, día - noche........ etc. La dualidad estaba destinada a lo Masculino (elemental/concreto/visible) y lo triádico estaba destinado a lo Femenino (etéreo/intangible/escondido). El sistema religioso Celta, se le ha considerado quíntuple, por las tres diosas femeninas principales (Epona, Branwen, Kerridwen) y los dioses de la luz y la obscuridad, (Lugh, Cernunnos) que en total son 5. Fue por este razonamiento numérico por el cual la Manzana se convirtió en fruta de dioses, por que si se parte exactamente a la mitad se podrá ver 5 semillas. También por esta razón, el dualismo era tan importante para los Celtas, ya que todo era visto como Masculino (Sol) o Femenino (Luna) (incluyendo a la magia). Por esta razón el sistema Céltico era considerado dualista al 100%. Este concepto se ve reflejado en toda la cultura Céltica. La comunidad religiosa druídica estaba segregada por género sexual, el Patriarcado de Anglesey y el Matriarcado de Avalon. Los druidas sostenían que la naturaleza elemental era un simple binomio:

En el mundo físico: las fuerzas opuestas se atraen. En el espiritual: las semejantes se atraen.

Estas realidades hacen que los hombre y mujeres, casados, tengan una gran obligación al separar sus caminos espirituales de los terrenales. "El hombre y la mujer se convierten en demonios, el uno para el otro cuando no separan sus caminos espirituales, por que la naturaleza de las cosas creadas es siempre la naturaleza de la diferenciación".(C.G. Jung, Septem sermons ad mortuos.)

Page 35: DICC GAELICO

 "Los misterios Masculinos y femeninos se albergan en lugares separados, a fin de preservar la pureza de la engría y así lograr el máximo crecimiento espiritual, través de la inmersión en el sexo respectivo".(Precepto druídico, The Pheryllt). Este conjunto básico de verdades es reconocido hoy en día con refranes como: "cada oveja con su pareja" o como dijo el antiguo filósofo romano Marco Aurelio, "las cosas que tienen un factor en común, buscan siempre su igual". A esta doctrina se le llamaba: Doctrina de las Separaciones. Por este motivo los Celtas mandaban a sus hijos que tuvieran el deseo de ser druidas a Anglesey, si eran hombres, o a Avalon si eran mujeres. "Dos senderos, para llegar al mismo lugar. Solo la metodología cambiaba". Ya que la energía semejante, funciona mejor con la semejante, en un rito mágico, NUNCA HAY MEZCLA DE GÉNEROS. Los hombres, tienen un factor de energía expansivo, mientras que las mujeres, es absorbente. Al mezclarse en un rito mágico se da lo que se conoce como "interferencia destructiva" ya que la mujer absorbe las energía del hombre, y no la hace circular, por lo que el hombre agota sus energías y no obtendría resultados de su rito. Esto junto con la doctrina del Desequilibrio Constructivo, comprueba, que los ritos "mágicos" de la New Age, y principalmente los Orientales, no son más que burdas estupideces, quienes dicen que los ritos se llevan a cabo mejor en una comunión perfecta con el sexo opuesto, y también que, el equilibrio, es la llave de lo mágico. El Druismo, y en general el ocultismo

Page 36: DICC GAELICO

Europeo, se basa en principios lógicos y de leyes naturales observables. Los druidas eran científicos de ambos mundos, y sabían que, como eran diferentes, tenían diferentes leyes. El cerebro humano, esta dividido en dos hemisferios, los cuales no se tocan pero contribuyen a un todo, así mismo, son los mundos druídicos. El doctor Jason Golden, "descubrió" científicamente que, la fisiología de los hombres, es muy diferente al de las mujeres, ya que los hombres se rigen por las fases solares, y las mujeres por las lunares. Los druidas habían hecho este mismo descubrimiento hacia ya mas de cuatro mil años. Los druidas veneraban dos etapas de la vida del hombre por sobre otras: 

La niñez: "niño iluminado". Esta etapa es especial por que los niños están abiertos a cambios de forma de pensar, y sobre todo de forma de ver el espacio que les rodea. Como la falta de "apetito sexual" hace al niño mas vulnerable a la conciencia mágica de la vida, hace que sea un excelente aprendiz (por esta razón los druidas empezaban su carrera desde muy chicos). Actualmente, por falta de sabiduría, culpamos a los niños de "tener demasiada imaginación" y "de tener amigos imaginarios".

La extrema vejez: "el anciano sabio". A esta edad, al igual que la niñez, ya no se tiene "apetito sexual" lo que hace que el hombre se pueda concentrar mas en algo especifico. Con la diferencia de que los viejos, tienen mas sabiduría, y están mas experimentados que los niños.

 El celibato para los druidas era muy estricto, ya que sin el perdían su energía, en cosas mundanas, como lo era el sexo. Esto hacía que un anciano se convirtiera en anciano sabio, o viejo decrépito. Para

Page 37: DICC GAELICO

las druidesas era diferente, ya que ellas necesitaban irradiar energía, por lo cual, dos o tres veces en su vida podían tener relaciones sexuales con los mejores guerreros de las tribus célticas, así absorbería la mejor energía. A las relaciones sexuales de las druidesas eran muy bien planeadas, no tanto para impedir el embarazo (ya que para los celtas, el embarazo era lo máximo que había en la naturaleza) si no para poder absorber la mayor cantidad de energía posible. Muchos de estos principios fueron muy bien admirados y aceptado por la religión Cristiana, por eso se dice que la fé Católica no es de descendencia judía si no que pagana de Europa. Por ejemplo, la costumbre de dar la misa. Si la fé católica descendiera de la judía seria los sábados, pero dos costumbres hacen que sea en domingo, uno, la resurrección de Jesús, pero ¿Cómo podían saber los cristianos de los siglos II, Y III que Cristo resucito en domingo y no en otro día?, el principal motivo de que las misas católicas sean en domingo en por que es el día sagrado del Sol (sunday) en que los druidas daban sus Sacramentos De La Tierra con vino y con pan. En cambio Avalon y las druidesas, tenían un contacto menor con el pueblo, era consultadas, solo los Lunes primeros de Mes, para pronosticar el mes entrante. Al igual que los druidas y su relación con el Domingo (sunday) el día en que las druidesas daban permisos para ser consultadas, no era coincidencia, Lunes o día de la Luna, y primero de mes, se refiere a Luna nueva de cada mes, esto quiere decir que, se les podía pedir consejo, y magia, el Lunes mas cercano a la Luna Nueva. Llegado el cristianismo popular (la fé del pueblo) el ocultismo, y la poca facilidad para consultar a las druidesas, las transformo en la típica bruja del medievo. A parte del matriarcado y de su relación con las brujas, el cristianismo, recordó al Druismo por su frase: "Y GWYR ERYN BYD" (U GOOUR ERUN BUD) que significa, "LA VERDAD CONTRA EL MUNDO". La palabra "contra" intenta ilustrar la diferencia entre

Page 38: DICC GAELICO

verdad-mundo, o mas bien la verdad popular o de las masas de la verdad/realidad, o la única verdad. Los druidas sostenían que, la verdad variaba de individuo a individuo, y de cultura a cultura. Pero la Acción Correcta de la verdad, la cual ellos perseguían, solo se podía conseguir de siguiendo tres reglas, oyendo la conciencia racial humana de cada individuo (La conciencia en la voz de Dios en los hombres) observando la verdad de la naturaleza, o sus leyes (las cuales son amplias, tales como; no mataras, solo tendrás sexo para reproducir, etc.) y la tercera es, aceptar la verdad. Una vez que uno tiene y sigue estas normas, se llega a la verdad universal, o la Acción correcta de la verdad. ¡ Como uno se puede dar cuenta, de que la verdad natural, era tan importante para los druidas célticos !. Una prueba más de su superioridad étnica y racial.  Pero el mejor ejemplo de esta adoración es el "SEXTO DÍA DE LA LUNA NUEVA", que era un tiempo especial para la alta magia ritual. Hasta los días de celebración ritual, dentro del calendario eran los de mayor punto de desequilibrio. 

El día del solsticio Hiemal: El día de mayor desequilibrio solar/diurno (21 de junio) ALBAN HEFFYN.

El día del solsticio Estival: El día de mayor desequilibrio lunar/nocturno (21 de Diciembre) ALBAN ARTHAN.

Beltane: La noche entre cuartos que marca el inicio del Verano/La mitad clara del año.

Shamhain: la noche entre cuartos que marca el inicio del Invierno/La mitad obscura del año.

 Estos eran los tiempos festivos druídicos (era cuando se podía acceder al otro mundo directamente), durante las cuales se armaban grandes fogatas llamadas Fuegos de la Necesidad, sobre las colinas en el campo. Estas fogatas servían, en una parte, a la naturaleza dual de las cosas.

Page 39: DICC GAELICO

 El trisquel, que es visible a lo largo de esta página con diferentes representaciones, simbolizaba los tres mundos:

Awbredh.- Es el circulo (mundo) de las necesidades, en i es el centro del universo, es este mundo, en donde el alma, debe de empezar su aprendizaje y perfeccionamiento hasta llegar a la plenitud. Para alcanzar la perfección el alma debe de revivir varias veces. Una vez alcanzada esta perfección del alma se pasa la siguiente mundo. El otro Mundo.

  Gwynnedh.- Es el otro mundo, en donde el alma puede

descansar de las restricciones, ya que, ha alcanzado la perfección completa. A este mundo solo se llega al deshacerse del materialismo de Awbredh, el orgullos injustificado, la crueldad injusta, y la mentira. El objetivo de este ciclo, es la purificación.

  Kawgynt.- El cielo. Aquí las almas, una vez purificadas,

gozan de la plenitud total con la compañía de los dioses.

 El proceso para el paso de un mundo a otro era largo, y se llama transmutación. La transmutación mas larga era la de Awbredh para pasar a Gwynnedh. Uno pasaba por diferentes vidas, y aprendía mas cosas. Un alma siempre empezaba a ser, en un animal, después pasaba a un vegetal, pera convertirse, posteriormente, en una persona. Una vez siendo alma humana, se tenia que pasar por diferentes vidas, en diferentes épocas, para llegar a la perfección. El conocimiento de las vidas pasadas, por medio de varios ritos mágicos, era de suma importancia, ya que así, uno podía comprender los errores que había cometido en el pasado, y también, las Acciones Correctas, de esta forma, se les podía implantar (las cosas buenas), y evitar (las malas) en el presente. 

Page 40: DICC GAELICO

Ninguna enseñanza y/o axioma druídico era hecho por una simple ilusión humana (como eran, por lo general casi todas las religiones paganas), si no que era un estudio a fondo con una comprobación de los hechos de la naturaleza. Para los druidas, una piedra, una flor, un rayo del sol etc. eran cosas dignas de admirar. Los árboles son el mejor ejemplo. Eran considerados unos oráculos entre el cielo y la tierra. Definitivamente los druidas tenían una gran sabiduría (como se ha demostrado en este apartado), pero si uno analiza sus ritos y su magia, se dará cuenta de que no solo contaban con sabiduría si no que también, con algo más que es indescriptible.