81
DICCIONARIO DE LATÍN LITÚRGICO Preparado por José L. López Lubián (Fuente: Antonio Díaz Redondo) INDICE A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V - partículas A a (o ab o abs) + abl: de / desde / por abdo (3ª): cubrir / ocultar abeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.intr): irse abluo (3ª): lavar / limpiar abnego (1ªtr): negarse / negar abscedo (3ª): retirarse / marcharse abscessus-us: retirada abscondo-didi (o di)-ditum (3ªtr): esconder (se) absolvo-solvi-solutum (3ªtr): absolver / soltar absque + abl: sin abstergeo abstersi abstersum (2ªtr): limpiar abstinentia-ae: abstinencia absum abesse afui (irr.intr) + abl: estar ausente ac: y accedo accedi accessum (3ª): acceder

Dicc Liturgico LATIN

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dicc Liturgico LATIN

DICCIONARIO DE LATÍN LITÚRGICOPreparado por José L. López Lubián(Fuente: Antonio Díaz Redondo) INDICEA – B – C – D – E – F – G – H – I – L – M – N – O – P – Q – R – S – T – U – V - partículas   Aa (o ab o abs) + abl: de / desde / porabdo (3ª): cubrir / ocultarabeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.intr): irseabluo (3ª): lavar / limpiarabnego (1ªtr): negarse / negarabscedo (3ª): retirarse / marcharseabscessus-us: retiradaabscondo-didi (o di)-ditum (3ªtr): esconder (se)absolvo-solvi-solutum (3ªtr): absolver / soltarabsque + abl: sinabstergeo abstersi abstersum (2ªtr): limpiarabstinentia-ae: abstinenciaabsum abesse afui (irr.intr) + abl: estar ausenteac: yaccedo accedi accessum (3ª): accederaccendo accendi accensum (3ªtr): encenderacceptabilis-is-e: aceptable / dignoaccido accidi (3ªintr): caer en / sobre / sucederaccipio accepi acceptum (3ªtr): recibiracer acris acre: agudoacies-ei: ejercitoacquiro-quisivi-quisitum (3ªtr): adquirir / compraracquisitio-onis: compra / adquisicionacriter (adv): con fuerza

Page 2: Dicc Liturgico LATIN

actus-us: actoad + ac: hacia / hastaadaugeo (3ª): aumentaraddo addidi additum (3ªtr): añadir / poner junto aadduco adduxi adductum (3ªtr): conducir / llevaradeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.intr): ir hacia / atacaradeptus-a-um: alcanzado (pp.de adipiscor)adhibeo adhibui adhibitum (2ªtr): usar / emplearadhuc (adv): todaviaadicio-ieci-iectum (3ªtr): echar hacia / añadiradimpleo-plevi-pletum (2ªtr): cumpliradiutorium-ii (n): ayuda / socorroadiuvo adiuvi adiutum (1ªtr): ayudaradmiro (1ª): admirar / comtemplaradmitto admissi admissum (3ªtr): admitir / aceptaradmoneo-monui-monitum (2ªtr):  (hacer) recordaradmoveo-movi-motum (2ªtr): mover / llevaradnuo (3ª): asentir / afirmaradorno (1ª): adornaradoro (1ªtr): adoraradscribo-scripsi-scriptum (3ªtr): adscribir / añadiradsum adesse adfui (irr.intr): estar presente / asistir (+dat)adultero (1ªtr): adulterar / falsificaraduno (1ªtr): unir / reuniraduro (3ª): quemaradvenio adveni adventum (4ªintr): llegar / veniradventus-us (m): llegadaadversus + ac: contraadvocatus-i (m): abogado / defensoradvoco (1ª): llamaradvolo (1ª): volar / huir junto aaedifico (1ªtr): edificaraegyptus-i: Egiptoaemulator-ris: imitadoraeque (adv): justamente / igualmente

Page 3: Dicc Liturgico LATIN

aequor-is: llanura / maraequus-a-um: justo / igualaer-is: aireaes-ris: bronceaestimator-ris: juez / espectadoraestimo (1ªtr): estimaraetas-tis: edadaeternitas-tis: eternidadaeternus-a-um: eternoaether-is: eter / aire / cieloaevus-i: tiempoaffectus-us (m): afectoaffero attuli allatum (irr.3ªtr): traer / llevarafficio-feci-fectum (3ªtr): disponer / afectar / hacerafflatus-us: soplo (del Espiritu)ager agri (m): campoaggrego (1ª): añadiragito (1ªtr): mover / agitaragmen-inis: ejercito en batallaagnosco-novi-nitum (3ªtr): reconoceragnus-i (m): corderoago egi actum (3ªtr): hacer / actuaragricola-ae (m): agricultoraio-ais-ait (def.tr): hablar / deciralienus-a-um: extranjero / ajenoaliquando (adv): alguna vez / a vecesaliquis-a-um: algunoaliter (adv): de otro modoalius-a-ud: otroallevo (1ª): restaurar / levantar de nuevoalma-ae: almaalmus-a-um: santoaltar (e)-is (n): altaralter-era-erum: otroaltissimus-a-um: altisimo / el Señor

Page 4: Dicc Liturgico LATIN

altitudo-inis: altitudaltus-a-um (adj): alto / profundoalumnus-i: alumno / discipuloamanter (adv): amablemente / con amorambo-ae-o: ambos / los dos juntosambulo (1ªintr): pasearse / andaramen: asi sea (palabra aramaica)amicitia-ae (f): amistadamicus-a-um: amigoamissus-a-um: perdido (pp.de amitto)amitto-misi-missum (3ªtr): perder / abandonaramnis-is: rioamo (1ªtr): amaramor amoris (m): amoramplior-ius: mas grandeamplius (adv): masan: oancilla-ae (f): siervaangelus-i (m): angelanima-ae (f): almaanimal animalis (n): ser vivo / animalanimus-i (m): animo / almaannuntio (1ªtr): anunciarannus-i (m): añoannuus-a-um: anualante + ac: delante de / anteantequam: antes de queantiquus-a-um: antiguoantistes-stitis: obispo / jefe / maestroanxius-a-um: ansioso / deseosoaperio aperui apertum (4ªtr): abrirapostolicus-a-um: apostolico / del o de los apostolesapostolus-i (m): apostolappareo apparui apparitum (2ªintr): aparecerappello (1ªtr): llamar

Page 5: Dicc Liturgico LATIN

apprehendo-hendi-hensum (3ªtr): tomar / captarappropinquo (1ªintr): acercarseapproximo (1ª): acercar (se) / aproximar (se)aptus-a-um: apto / validoapud + ac: junto aaqua-ae (f): aguaara-ae (f): altararbitror arbitratus sum (1ªtr): pensar / juzgararbos (o arbor)-oris (f): arbolarca-ae: arca / baularcanus-a-um: secreto / escondidoarcus-us (m): arcoardeo (2ª): arder / quemarseardor-is: ardorareo (2ª): secarsearma-orum (n.pl): armasarrideo (2ª): sonreir a alguien (+dat)ars artis (f): arte / talento / habilidadartus-us: articulacionarvum-i: campo de cultivoarx arcis (f): ciudadela / fortaleza / ciudadascendo ascendi ascensum (3ªintr): subirascensio-nis (f): subida / ascensionasper-era-erum: aspero / duroasperus-a-um: aspero /  (figur) rigurosoaspicio-spexi-spectum (3ªtr): mirarasto astiti (1ªintr): detenerse / estar junto a o presenteastringo (3ª): apretarastrum-i: astro / planetaastruo (3ª): construir /  (fig) firmarat: peroattero (3ª): triturar / destrozarattingo attigi attactum (3ªtr): alcanzar / tocarauctoritas-tis (f): autoridadauctor-ris: autor

Page 6: Dicc Liturgico LATIN

audeo ausus sum (semidep.2ªintr): atreverse aaudio (4ªtr): escucharaufero abstuli ablatum (3ªtr): llevarse / quitaraugeo auxi auctum (2ªtr.intr): acrecentaraura-ae (f): aura / brisaauricula-ae (f): orejaauris-is (f): oreja / oidoaurora-ae: auroraaurum-i (n): oroaut: oautem: pero / yauxilium-i (n): auxilio / ayudaave (interj): ¡Hola! / ¡adios!averto-verti-versum (3ªtr): alejar / desviaravis-is (f): aveazymus-i: acimo / sin levadura  Bbaptisma-atis (n): bautismobaptismus-i (m): bautismobaptista-ae: bautistabaptizo (1ªtr): bautizarbarathrum-i: abismobarbarus-i (m): barbaro.beatus-a-um: feliz / bienaventuradobellum-i (n): guerrabene / melius / optime (adv): bien / mejor / muy bienmelius / optime / bene (adv): mejor / muy bien / bienoptime / bene / meluis (adv): muy bien / bien / mejorbenedico-dixi-dictum (3ªtr.intr) + ac.o dat: bendecirbenedictio-onis (f): bendicionbenedictus-a-um (adj): benditobeneficium-ii (n): beneficio / favorbenignus-a-um: benigno / bueno

Page 7: Dicc Liturgico LATIN

beor (1ª): gozarbibo bibi bibitum (3ªtr): beberbis (adv): dos veces / por segunda vezblandimentum-i: halago / cariciablandus-a-um: blandoblasphemo (1ªtr): blasfemarbonum-i (n): bienbonus-a-um (adj): buenobracchium-ii (n): brazobrevis-is-e: breve  Ccado cecidi casum (3ªintr): caercaducus-a-um: caduco / pasajerocaecus-a-um: ciegocaedes-is (f): matanzacaedo cecidi caesum (3ªtr): cortar / rompercaeles-litis: celestialcaelestis-is-e: celestialcaelitus (adv): desde el cielocaelum-i (n): cielocaligo-inis: oscuridadcalix-icis (m): copacalor-ris: calorcampus-i (n): campocandidus-a-um: blanco / candidocandor-ris: candor / blancuracano cecini cantum (3ªtr.intr): cantarcanorus-a-um: canoro / cantarincanticum-i: cantocanto (1ªtr): cantarcapillus-i (m) pilus-i (m): cabellocapio cepi captum (3ªtr): coger / tomarcaptivus-a-um: cautivo / esclavo

Page 8: Dicc Liturgico LATIN

caput-itis (n): cabezacarcer-eris (m): carcelcareo (2ªintr) + abl: carecer decaritas-tis (f): caridadcarmen-inis (n): poemacaro carnis (f): carnecarus-a-um: caro / queridocastellum-i (n): pueblocastra-orum (n.pl): campamentocastus-a-um: castocasus-us (m): caida / casocatena-ae: cadenacatholicus-a-um: catolicocausa-ae (f): causacaveo cavi cautum (2ªtr): tener cuidadocedo cessi cessum (3ªintr.tr): irse / cedercelebris-e: celebre / famosocelebro (1ªtr): celebrar / festejarcelsus-a-um: celeste / excelsocena-ae (f): cenaceno (1ªintr): comer / cenarcentrum-i: centrocerno cernui cernitum (3ªtr): cribar / discernircernuus-a-um: inclinado hacia tierracertamen-inis (n): competicion / luchacerte (adv): ciertamentecertus-a-um: ciertocesso (1ªintr): cesarcetera (adv): por lo demasceteri-orum (m.pl): los otros / los demasceterum-i (n): el restoceterus-a-um: restantechaos-i: caos / desordencharta-ae: papel / papirochorea-ae: danza

Page 9: Dicc Liturgico LATIN

chorus-i: corochristianus-a-um: cristianochristias-dis: cristianochristus-i (m): Cristocibus-i (m): alimentocirca + ac: alrededor decirculus-i: circulocircumdo-dedi-datum (1ªtr): poner alrededorcircumsto-steti-statum (1ªintr): rodearcito / citius (adv): deprisa / mas deprisacivis-is (m): ciudadanocivitas-atis f: ciudadclam (adv): ocultamenteclamo (1ªtr): gritar / clamarclamor-ris (m): clamorclaritas-atis (f): claridad / iluminacionclarus-a-um: gloriosoclassis-is (f): flota / clase / division / categoriaclaudo clausi clausum (3ªtr): cerrarclaudus-a-um: cojoclausula-ae: lugar cerradoclausus-a-um: cerradoclavis-is: llaveclemens-ntis: clemente / buenoclerus-i (m): cleroclima-tis:  regioncoaduno (1ªtr): reunir / aunarcoelum-i (n): cielocoepi coepisse coeptus sum (irr): comenzarcogitatio-onis (f): pensamientocogito (1ªtr.intr): pensarcognitio-onis (f): conocimientocognosco cognovi cognitum (3ªtr): conocercogo coegi coactum (3ª): empujar / reclutar / reunircohors-ortis: cohorte / tropa

Page 10: Dicc Liturgico LATIN

collaetor (1ªintr): alegrarse juntoscolligo-collegi-collectum (3ªtr): juntar / recogercolloco (1ªtr): poner / colocarcolo colui cultum (3ªtr): dar culto / cultivarcolonus-i: colonocoma-ae (f): cabellera / melenacomedo (3ªtr): comercomes comitis (m / f): compañero (a)commemoratio-onis (f): conmemoracion / recuerdocommitto-misi-missum (3ªtr): cometercommixtio-onis (f): mezclacommunicatio-onis (f): comunicacion / comunioncommunico (1ªtr): comunicar / comulgarcommunio-onis (f): comunioncommunis-is-e: comuncompar-ris: igual / semejantecompes-dis: grillo / esposascompetenter (adv): competentementecomplantatus-a-um: injertadocompleo-plevi-pletum (2ªtr): llenar / cumplircompono-posui-positum (3ªtr): componercomprimo (3ª): comprimircompunctio-nis: compuncion / arrepentimientoconcedo-cessi-cessum (3ªtr): conceder / entregarconceptus-a-um: concebido (pp.de concipio)concessus-a-um: concedidoconcido (3ª): caerconcino (3ª): cantar (en coro)concipio-cepi-ceptum (3ªtr): concebirconcitus-a-um: reunido / excitadoconcludo (3ª): concluir / terminar / encerrarconclusio-onis (f): conclusion / cierreconcrepo (1ª): crepitarconculco (1ª): pisarcondemnatio-onis (f): condenacion

Page 11: Dicc Liturgico LATIN

condicio-onis (f): condicionconditor-ris: fundador / creadorcondo condidi conditum (3ªtr): fundar / establecercondoleo (2ª): dolerse / compadecerseconduco (3ª): llevar / guiarconfero contuli collatum (3ªirr.tr): conferirconfessio-nis: confesion / proclamacionconficio (3ªtr): hacer / confeccionarconfido-fisus sum (semidep.3ªintr): confiar enconfiguro (1ªtr): configurar / establecer / construirconfirmo (1ªtr): confirmarconfiteor confessus sum (2ªtr): confesar / alabarconforto (1ªtr): confortarconfrango (3ª): romperconfundo (3ª): confundircongaudeo (3ª): alegrarse conconglorifico (1ªtr): glorificar juntamentecongrego (1ªtr): reunirconiungo coniunxi coniunctum (3ªtr): unirconiux-iugis: conyugeconscius-a-um: conscienteconsecro (1ª): consagrar / dedicarconsensus-us (m): consentimientoconsequor consecutus sum (3ªtr): conseguirconservo (1ª): guardar / conservarconsilium-i (n): decision / consejoconsisto constiti (3ªintr): detenerse / consistir enconsolatio-onis (f): consolacionconsors-ortis: consorte / esposo-aconsortium-i (n): consorcio / unionconspectus-us (m): presenciaconstituo-stitui-stitutum (3ªtr): establecerconsto (1ªintr): constar / pararseconsubstantialis-is-e: consustancialconsuetudo-tudinis (f): costumbre

Page 12: Dicc Liturgico LATIN

consul-is: consulconsulo-sului-sultum (3ªintr): deliberar / reflexionarconsummo (1ªtr): completarconsurgo (3ª): levantarsecontamino (1ªtr): mezclar / contaminarcontego (3ª): proteger /  (3ª p) ocurrecontemno-tempsi-temptum (3ªtr): despreciarcontemplor (1ªtr): contemplar / examinarcontendo-tendi-tentum (3ªtr): tender / lucharcontentus-a-um: contenido / contentocontineo-tinui-tentum (2ªtr): contenercontingo-tigi-tactum (3ªtr): tocar / respectarcontra + ac: contracontritus-a-um: afligidocontumelia-ae (f): ofensaconvenio (3ªintr): acudir / reunirse / convenirconversor-versatus sum (1ªintr): habitar / vivirconverto-verti-versum (3ªtr): volver / convertirconviva-ae (m / f): invitadoconvivium-i (n): banquete / festincooperor (1ªtr): cooperarcopia-ae (f sing): abundanciacopiae-arum (f pl): tropas / riquezascor cordis (n): corazoncoram + abl: en presencia decornu cornus (n): cuerno / fuerzacorona-ae: coronacorono (1ª): coronar / culminarcorpus corporis (n): cuerpocorrigo (3ª): corregircorrumpo corrupi corruptum (3ªtr): corrompercorruo (3ª): derrumbarsecorruptio-onis (f): corrupcioncoruscus-a-um: brillantecotidianus-a-um (adj): cotidiano

Page 13: Dicc Liturgico LATIN

cotidie (adv): cada diacras (adv): mañanacrastinus-a-um: del mañanacreator-oris: creadorcreatura-ae (f): criaturacredens-ntis: creyentecreditus-a-um: creido / confiado / entregadocredo credidi creditum (3ªintr): creercreo (1ªtr): crearcresco crevi cretum (3ªintr): crecer / nacer / producirsecrimen-inis (n): crimencrucifigo-fixi-fixum (3ªtr): crucificarcrucifixus-a-um: crucificadocrudelissimus-a-um: crudelisimocruor-ris: sangre (derramamiento de)crux crucis (f): cruzcubile-is: cubil / lugar cerradoculmen-inis: cima / parte alta de alguna cosaculpa-ae (f): culpacultor-oris (m): cultivador / adoradorcultus-us (m): cultocum + abl: con / junto acunctus-a-um: todocupiditas-tatis (f): deseocupio (4ªtr): apetecer / ansiarcupitus-a-um: deseadocur? (adv): ¿por que?cura-ae (f): cuidado / vigilanciacuro (1ªtr): cuidarcurro cucurri cursum (3ªintr): corrercurrus-us (m): carrocursito (1ª): corretearcursus-us: curso / carrera / recorridocurvo (1ª): curvarcustodia-ae: guardia / custodia

Page 14: Dicc Liturgico LATIN

custodio (1ªtr): guardar / custodiarcustos-odis (m): custodio  Ddamnatio-onis (f): castigodamno (1ªtr): condenardamnum-i: condena / dañodator-ris: dador / el que da algode + abl: de / desde / acerca dedebeo debui debitum (2ªtr): deberdebitor-oris (m): deudor / ofensordebitum-i (n): deuda / ofensadebitus-a-um: debido / deudadecerno decrevi decretum (3ªtr): discernirdecipio decepi deceptum (3ªtr): engañardecorus-a-um: conveniente / decoroso / hermosodecus decoris (n): decoro / convenienciadeduco-duxi-ductum  (3ªtr): hacer bajar / deducirdefectus-us (m): defectodefendo defendi defensum (3ªtr): defenderdefero-tuli-latum (irr.3ªtr): entregar / descenderdeficio-feci-fectum (3ªtr.intr): faltar / apartarsedefunctus-a-um: difuntodeinde (adv): despues / ademasdeitas-atis: divinidad / deidaddelectus-a-um: elegido / escogidodeleo delevi deletum (2ªtr): borrar / destruirdelictum-i (n): delitodeligo (3ªtr): elegirdemergo (3ª): sumergirdemonium-i (n): demoniodenarius-i (m): denariodenique (adv): finalmentedepello puli pulsum 3ª: echar abajo, rechazar, alejar, apartar de.

Page 15: Dicc Liturgico LATIN

dens-ntis (m): dientedependeo (2ªintr): depender dedepono deposui depositum (3ªtr): deponer / quitardeposco (3ª): pedirdeprecatio-onis (f): suplicadeprecor (1ªtr): desviar / conjurar / suplicardeprimo (3ª): deprimir / apretar / oprimirdeputo (1ª): pensar / juzgarderelinquo-liqui-lictum (3ªtr): abandonardescendo-scendi-scensum (3ªintr): bajardesero-deserui-desertum (3ªtr): abandonar / plantar / sembrardesidero (1ªtr): deseardesino desii desitum (3ªtr): cesar / dejar / abandonardespicio-spexi-spectum (3ªtr): despreciardesponsata-ae: casadadestruo-struxi-structum (3ªtr): destruir / desedificardesum defui (irr.intr) + dat: faltardeterior-ior-ius: peordetraho-traxi-tractum (3ªtr): sustraer / retraerdeus-i (m): Diosdevasto (1ª): devastar / destruirdevotio-nis (f): devocion / reverenciadextera-ae (f): derechadexter-dextera-dexterum: derechodexterus-a-um: diestro / derechodiabolus-i (m): diablo / demoniodiaconus-i (m): diaconodicator-ris: el que ordena algo o lo establecedico dixi dictum (3ªtr): decirdies diei (m / f): diadifficilis-is-e: dificildiffusus-a-um: difundidodigitus-i (m): dedodignor (1ª): dignarse / abajarsedignor (1ªtr): juzgar digno

Page 16: Dicc Liturgico LATIN

dignus-a-um + abl: dignodilectio-onis (f): amordiligo dilexi dilectum (3ªtr): amardiluo (3ª): diluir / disolver / desatardimissio-onis (f): envio / despedidadimitto dimisi dimissum (3ªtr): despedir / perdonardiremptio-nis: separaciondirigo direxi directum (3ªtr): enderezar / dirigirdirus-a-um: siniestro / de mal agüero / terriblediscedo-cessi-cessum (3ªintr): irse / separarsediscipulus-i (m): discipulo / alumnodisco didici (3ªtr): aprenderdiscumbo-bui-bitum (3ªintr): recostarsediscutio (3ª): destrozar / disipardispensatio-onis (f): dispensacion / concesiondispergo-spersi-spersum (3ªtr): esparcir / dispersardispersus-a-um: disperso / desperdigadodispono-posui-positum (3ªtr): disponer / establecerdissipo (1ªtr): dispersar / disipardissolvo (3ª): disolverdistinguo (3ª): distinguirditior (cp.de dives-itis): ricodito (1ª): enriquecer [de di (vi)to]diu (diutius / diutissime) (adv): durante largo tiempodiurnus-a-um: diurno / durante el diadiversus-a-um: distinto /  diversodives-itis (subst.adj): ricodivido divisi divisum (3ªtr): dividirdivinitas-atis (f): divinidad / deidaddivinitus (adv): de origen divinodivinus-a-um: divinodivisio-onis (f): divisiondivitiae-arum (f pl): riquezasdo dedi datum (1ªtr): dardoceo docui doctum (2ªtr): enseñar

Page 17: Dicc Liturgico LATIN

doctor-ris: doctordoctus-a-um: doctodogma-tis: creenciadolor-oris (m): dolordomesticus-i: siervo / perteneciente a la casadominus-i (m): señordomne: apocope de domine / voc.de dominusdomus-us (f) (abl. domo): casadonec: mientras / hasta que / cuandodono (1ªtr): dar / regalar / perdonardonum-i (n): dondormio (4ªintr): dormirdubito (1ªtr): dudardubium-ii (n): dudadubius-a-um: dudosoduco duxi ductum (3ªtr): conducir / llevarductor-is: conductorductus-us: accion de conducir / guiadulcedo-dinis (f): agrado / dulzuradulcis-is-e: dulce / agradabledum: mientras / hasta queduo duae duo (numeral): dosdurus-a-um: durodux-ducis (m): jefe  Ee / ex + abl: de / desde (por)ecce (adv): he aquiecclesia-ae (f): Iglesia / congregacionedo edi esum (3ªtr): comeredo edidi editum (3ªtr): poner fuera / hacer salir / engendrareffero extuli elatum (3ªtr.irr): sacar de / llevarseefficio-feci-fectum (3ªtr): hacer / producireffundo-fudi-fusum (3ªtr): vertir / derramar

Page 18: Dicc Liturgico LATIN

effusio-nis: efusionegenus-a-um: pobre / necesitadoego (pron): yoegredior-gressus sum (3ªintr): saliregressus-a-um: pp.de egredior / saliendoeia (interj): ea!eicio eieci eiectum (3ªtr): echarelectus-a-um: elegidoeleemosyna-ae (f): limosnaelevatus-a-um: elevado / altoelido (3ª): arrancar / hacer salireligo elegi electum (3ªtr): elegiremereor (2ª): ganarse el retiro militaremitto emisi emissum (3ªtr): enviar / echar fueraemo emi emptum (3ªtr): compraren (interj): ¡Eh! ¡ay!enim (conj): pues / puesto queeniteo (2ª): brillar / resplandecerenitesco (3ª): comenzar a brillarenitor (3ª): esforzarseeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.intr): irepiscopalis-is-e: episcopal / del obispoepiscopus-i (m): obispoeques equitis (m): jinete / caballeroequitatus-us (m): caballeriaequus-i (m): caballoerga + ac: hacia / respecto a / para conergo (conj.ilat): por tantoeripio-ripui-reptum (3ªtr): arrebatarerro (1ªtr): errar / equivocarseerror-ris: errorerudio (4ªtr): pulir / enseñareruo erui erutum (3ªtr): sacar / deduciresca-ae (f): alimentoesurio (4ªintr): tener hambre

Page 19: Dicc Liturgico LATIN

et (conj): y / tambienethnicus-i: extranjeroetiam (adv): asi / tambienetiamsi: aunqueeucharisticus-a-um: eucaristicoeva-ae: Evaevanesco evanui (3ªtr): desaparecerevangelicus-a-um: evangelicoevangelista-ae: evangelistaevangelium-i (n): evangelioevangelizo (1ªtr): evangelizareverto (3ª): dar la vuelta / revolverex (e) + abl: de / desdeexalto (1ªtr): exaltarexaudio (4ªtr): escucharexcelsum-i (n): lugar altoexcelsus-a-um: excelso / celestialexcipio-cepi-ceptum (3ªtr): recibirexcitatus-a-um: excitado / levantadoexcutio-cussi-cussum (3ªtr): hacer caer / echar / sacudirexemplum-i (n): ejemploexeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.intr): irseexerceo exercui exercitum (2ªtr): ejercitarexercitus-us (m): ejercitoexhibeo-hibui-hibitum (2ªtr): exhibirexigo exegi exactum (3ªtr): expulsar / terminar / determinarexistimo (1ªtr): juzgar / estimarexitus-us (m): salidaexortus-a-um: salido / nacidoexperior expertus sum (3ªtr): experimentarexpio (1ª): expiarexsilium-ii (n): destierroexspecto (1ªtr): esperarexstinguo-stinxi-stinctum (3ªtr): extinguir / apagarexsto (1ª): sobresalir

Page 20: Dicc Liturgico LATIN

exsul-sulis (m): desterradoexsultatio-onis (f): salto / alegriaexsulto (1ªintr): exsultar / regocijarseexsurgo (3ª): levantarseextendo-tendi-tentum (3ªtr): extenderexter-era-erum: exteriorextergeo extersi extersum (3ªtr): enjugarexterus-a-um: extranjero / externoextra + ac: fuera de / excepto  Ffabulor (1ªtr): conversar / charlarfacies-ei (f): forma exterior / carafacilis-is-e: facilfacinus-us: acto / crimenfacio feci factum (3ªtr): hacerfactor-oris (m): autor / agentefactum-i (n): hechofallax-acis: mentirosofallo fefelli falsum (3ªtr): engañarfalsus-a-um: falsofama-ae (f): famafamilia-ae (f): familia / servidumbrefamulus-i: siervop class=MsoNormal>famulus-i (m): famulo / siervo farina-ae (f): harinafastidium-i: hastiofateor fassus sum (2ªtr): confesar / declararfatum-i (m): hadofaveo favi fautum (2ªintr): favorecerfax-cis (f): antorcha / astro / ardorfecundus-a-um: fecundofel fellis (n): hielfelix-icis: feliz

Page 21: Dicc Liturgico LATIN

femina-ae: mujer / hembrafera-ae (f): fierafere (adv): casifermentum-i (n): levadurafero (fers ferre) tuli latum (3ªtr): llevarferrum-i (n): hierrofessus-a-um: cansado / agobiadofestino (1ªintr): darse prisa / ir deprisafibra-ae: fibrafidelis-is-e: fielfides fidei (f): fefiducia-ae (f): confianzafigo fixi fixum (3ªtr): clavar / fijarfilia-ae (f): hijafilius-ii (m): hijofinis-is (m): finfio-fieri-factus sum (irr): llegar a ser / ser hechofirmo (1ªtr): afirmar / consolidar / asegurarfixo (1ª): fijar / clavarflagro (1ª): arderflamen-inis: Espirituflamma-ae (f): llamaflammesco (3ª): llamear / encenderseflammeus-a-um: en llamas / encendidoflecto flexi flexum (3ªtr.intr): doblar / flexionarfleo flevi fletum (2ªintr): llorarfletus-us: lloro / llantofloreo (2ª): florecerflor-is: florfluctus-us (m): ola / turbulenciafluentum-i: olas / rio / corriente de aguafluidus-a-um: liquido / fluidoflumen-inis (n): riofluvius-i: riofoedus-eris (n): alianza

Page 22: Dicc Liturgico LATIN

fons-ntis (m): fuentefore: infinitivo futuro de sumforis (adv): fueraforma-ae (f): forma / figuraformo (1ªtr): formar / dar formaforte (adv): quizafortis-is-e: fuertefortiter (adv): con fuerzafortitudo-inis (f): fortalezafortuna-ae (f): fortunaforum-i (n): forofoveo (2ª): calentar / favorecer / acunarfragilis-e: fragil / rompiblefrango fregi fractum (3ªtr): romper / fragmentarfrater fratris (m): hermanofraus fraudis (f): fraudefrequens-ntis: numeroso / frecuentefretum-i: riofrons-ntis (f): frentefructus-us (m): frutofrumentum-i (n): trigofruor fructus o fruitus sum (3ªintr) + abl: gozar defrustra (adv): en vanofuga-ae (f): fugafugio fugi fugitum (4ªintr): huirfugo (1ª): poner en fuga / hacer huirfulgeo fulsi (2ªintr): resplandecerfulgidus-a-um: refulgentefulvus-a-um: amarillofundamentum-i (n): fundamento / basefundo fudi fusum (3ªtr): derramar / difundirfundo (1ª): fundarfundo (1ªtr): asentar / edificar / fundarfundo (3ª): fundir / derramar / verterfungor functus sum (3ªintr): ocupar un cargo

Page 23: Dicc Liturgico LATIN

funis-is (m): cuerdafunus-eris (n): funerales / exequiasfuria-ae: ira / furiafuror (1ªtr): robarfurtum-i (n): robofusco (1ª): oscurecer  Ggaudeo gavisus sum (semi.2ªintr) + abl: gozargaudium-ii (n): gozo / alegriagemitus-us: gemido / lamentogemo gemui gemitum (3ªintr): gemirgeneratio-onis (f): generaciongenero (1ªtr): engendrargenimen-inis (n): fruto / germen / progenituragenitrix (genetrix)-tricis (f): madregenitus-a-um: engendrado / hijogeno (gigno / gignere): dar a luzgens-ntis (f): naciongenus-eris (n): origen / nacion / generogenu-us (n): rodillagermen-inis: semilla / germengero gessi gestum (3ªtr): llevar / transportargigno (geno) genui genitum (3ªtr): originar / engendrargladius-ii (m): espadaglisco (3ª): deseargloria-ae (f): gloriaglorifico (1ªtr): glorificarglorior (1ªintr): gloriarsegloriosus-a-um: gloriosogradior gressus sum (3ªintr): andargradus-us: paso / escalon / gradogranum-i (n): granogrates- (um): agradecimiento

Page 24: Dicc Liturgico LATIN

gratia-ae (f): graciagratus-a-um: gratogravatus-a-um: cargado con / pesadogravis-is-e: grave / pesadogrex gregis (m): rebañogurges-itis: torbellino / abismogusto (1ª): probar / gustarguttur-is: garganta  Hhabeo-bui-bitum (2ªtr): tener / considerarhabito (1ªintr): habitarhabitus-us: habitohaereo haesi haesum (2ªintr) + dat: adherirsehaud (adv): no (niega una palabra)haurio (3ª): sacar / extraerhereditas-atis (f): heredad / herenciaheri (adv): ayerhic / huc / hinc / hac (adv): aqui (ubi / quo / unde / qua)hinc (adv): de aquihodie (adv): hoy (= hoc die)hodiernus-a-um: del dia de hoy / de hoy diahomo hominis (m): hombrehonestissimus-a-um: honestisimohonestus-a-um: honrado / honestohonoro (1ªtr): honrarhonor-oris (m): honorhonos-ris: honor / honrahora-ae (f): horahorridus-a-um: erizado / encrespado / horriblehortor (1ªtr): exhortarhostia-ae (f): victimahostis-is (m / f): enemigohuc (adv): a este lugar / aqui

Page 25: Dicc Liturgico LATIN

huiusmodi (adv): de este modohumanitas-atis (f): humanidadhumanus-a-um: humanohumilio (1ªtr): humillarhumilis-is-e: humildehumilitas-atis (f): humildadhumus-i: tierrahymnus-i: himno / cantohypocrita-ae (m): hipócritap class=MsoNormal>   Iiaceo iacui (2ªintr): yacer / estar (acostado)iacio ieci iactum (3ªtr): lanzar / echariacto (1ªtr): lanzariam (adv): yaianua-ae (f): puertaibi / eo / inde / ea (adv): alli (ubi / quo / unde / qua)idem-eadem-idem: lo mismo (identico)ideo (conj): por lo tantoieiunium-i: ayunoieiuno (1ªintr): ayunariesus (ac -um / demas casos -u): Jesusigitur (adv): asi pues / por tantoigneus-a-um: de fuegoignis-is (m): fuegoignotus-a-um: desconocidoillabor (3ª): resbalarse / insinuarseille-illa-illud: aquelillibatus-a-um: inmaculado / no tocadoillic / illuc / illinc / illac (adv): alli (ubi / quo / unde / qua)illigo (1ª): atar / ligarillumino (1ªtr): iluminarillustratio-onis (f): ilustracionimago-ginis (f): imagen

Page 26: Dicc Liturgico LATIN

immaculatus-a-um: no manchado / inmaculadoimmensus-a-um: enorme / inmensoimmo (adv): al contrario / mejorimmobilis-e: quieto / inmovilimmolatio-onis (f): inmolacion / sacrificioimmolatus-i: inmolado / sacrificadoimmunditia-ae: suciedadimpello (3ªtr): empujar / impelerimpendeo (2ª): gastar / emplearimpendo-pendi-pensum (3ªtr): gastarimperator-oris: generalimperium-i (n): mando / imperioimpero (1ªtr): mandarimpetro (1ª): pedirimpetus-us (m): empujeimpius-i: impio /  nefastoimpleo-plevi-pletum (2ªtr): llenar / cumplirimpono imposui impositum (3ªtr): imponerimprimo (3ª): empujar hacia abajoimus-a-um: parte mas baja o profundain + abl: en / entrein + ac: para / hacia / ainaccessibilis-is-e: inaccesible / inalcanzableinanis-is-e: vano / desposeidoincarnatio-onis (f): encarnacionincarnatus-a-um: encarnado / hecho carneincertus-a-um: inseguroincessanter (adv): sin cesarincido incidi incisum (3ªtr): cortar en / hacer una incision enincido incidi (3ªintr): caer en o sobre / chocarincipio incepi inceptum (3ªtr): empezarinclitus-a-um: famosoincola-ae: habitanteincolumitas-atis (f): incolumidad / enterezainde (adv): de alli

Page 27: Dicc Liturgico LATIN

induco-duxi-ductum (3ªtr): llevar / inducirindulgeo-dulsi-dultum (2ªintr): tener compasion / perdonarinduo indui indutum (3ªtr): vestir / vestirseineffabiliter (adv): de modo inenarrableinfelix-icis: infelizinfernus-i (m): infiernoinfero intuli illatum (3ªtr): inferir / causarinferus-a-um: inferior / infernalinferus-i (m): infiernoinfirmitas-atis (f): enfermedadinfirmor (1ªtr): estar enfermoinfirmus-a-um: enfermoinfra + ac: debajo de / bajoinfundo-fudi-fusum (3ªtr): infundir / derramaringenium-i (m): ingenioingens-tis: enormeingero (3ª): introduciringratus-a-um : ingratoingredior-gressus sum (3 ªintr): entrarinhabito (1ªtr): habitar en / vivir eninhaereo-haesi-haesum (2ªintr): inheririnhorreo (2ª): aterrorizarinimicus-a-um: enemigoinimicus-i: enemigoiniquitas-atis (f): iniquidadinitium-i (m): inicioiniuria-ae (f): injuriainnocens-is: inocenteinnovo (1ª): renovarinnoxius-a-um: inofensivo / inocenteinnumerus-a-um: incontableinquio (def): decirinsidiae-arum (f pl): insidias / asechanzasinsidior (1ª): tender una trampainstitutio-onis (f): institucion / fundacion

Page 28: Dicc Liturgico LATIN

insto (1ªintr): estar sobre o encima de / instarinstruo-struxi-structum (3ªtr): colocar / instruirintactus-a-um: intactointeger-gra-grum: integro / enterointellectus-us (m): inteligenciaintellego o intelligo-lexi-lectum (3ªtr):entenderintendo-tendi-tentum (3ªtr): intentar / tenderinter + ac: entreintercedo-cessi-cessum (3ªintr): intercederintercessio-onis (f): intercesioninterea (adv): entre tantointerficio-feci-fectum (3ªtr): matarinterim (adv): entre tantointeritus-a-um: muertointeritus-us: destruccioninterpello (1ªtr): llamar / interpelarinterrogo (1ªtr): preguntarintersero (3ª): insertar / entremezclarintersum-fui (irr.intr) ( + dat): intervenirintimus-a-um: intimo / interiorintra + ac: dentro deintro (1ªintr): entrar enintroeo-ire-ii (ivi)-itum (4ªirr.tr.intr):entrar enintueor intuitus sum (2ªtr): mirar fijamenteintus (adv): dentroinvenio inveni inventum (4ªtr): encontrarinvicem (adv): reciprocamenteinvidia-ae: envidiainvidia-ae (f): envidiainvidus-a-um: envidiosoinvisibilis-is-e: invisibleinvito (1ªtr): invitarinvitus (adv): en contrainvoco (1ªtr): invocarioannes ioannis (m):Juan

Page 29: Dicc Liturgico LATIN

ipse-a-um: el mismo / ella misma / ello mismoira-ae (f): irairascor iratus sum (3ªintr): airarseirrogo (1ª): proponer / imponer / destinar ais-ea-id: el / ella / ello / este / esta / estoiste-a-ud: ese / esa / esoistic / istuc / istinc / istac (adv): ahi (ubi / quo / unde / qua)ita / sic (adv): asiitaque (conj): asi puesitem (adv): igualmenteiter itineris (n): viaje / caminoiterum (adv): otra veziubar-aris: lucero del alba / planeta Venusiubeo iussi iussum (2ªtr): aconsejar / mandariubilum-i: alegriaiucundor (1ªintr): alegrarseiucundus-a-um: agradable, encantador.iudex-dicis (m): jueziudicium-i (n): juicioiudico (1ªintr.tr): juzgariugiter (adv): constantementeiugum-i (n): yugoiunctus-a-um: unidoiungo iunxi iunctum (3ªtr): uniriunior-oris: mas jovenius iuris (n): derechoius-ris: derechoiussum-i: mandato / ordeniustitia-ae (f): justiciaiustus-a-um: justoiuvenis-e: joveniuventus-tutis (f): juventudiuvo iuvi iutum (1ªtr): ayudar / complaceriuxta + ac: junto a / según 

Page 30: Dicc Liturgico LATIN

Llabes-is (f): caida / daño / manchalabium-ii (n): labiolabo (1ª): tambalearselabor (3ª): resbalarselaboro (1ªintr)tr: fatigarse / trabajarlabor-oris (m): esfuerzo / trabajolacrima-ae (f): lagrimalac-tis: lechelaedo (3ª): herirlaetifico (1ªtr): alegrarlaetitia-ae (f): alegrialaetor laetatus sum (1ªintr): alegrarselaetus-a-um: alegrelanguidus-a-um: languido / sin fuerzaslapis lapidis (m): piedralapsus-us: caidalargior largitus sum (4ªtr): regalar / donarlargitas-atis (f): generosidadlargitor-ris: donador generoso u benignolargus-a-um: ancholassus-a-um: cansadolateo latui (2ªintr.tr): ocultarse / esconderselatus-a-um: extensolaudatio-onis (f): alabanzalaudo (1ªtr): alabarlaureus-a-um: laureadolaus laudis (f): alabanzalavo lavi lavatum (1ªtr): lavarlaxus-a-um: flojolectio-onis (f): lecturalegatus-i: emisariolegio-onis (f): legionlego legi lectum (3ªtr): leerlentus-a-um: lento / flexible

Page 31: Dicc Liturgico LATIN

levamen-inis: consuelo / aliviolevis-is-e: levelevo (1ª): elevar / levantarlex-legis (f): leylibenter (adv): gustosamenteliber libri (m): libroliber-era-erum:  (de condicion) libreliberi liberorum (m pl): los hijoslibero (1ªtr): librarlibertas-atis f: libertadlibet (def): agradalibido-dinis (f): placerlicet licuit licitum est (2ªintr): esta permitidolicet (conj.concesiva): aunquelignum-i: leña / leño / maderolilium-i: liriolimen-inis (n): umbral / comienzolimes-mitis: limite / fronteralingua-ae (f): lengualis-tis: lucha / pelealittera-ae (f): letra (sing) / carta (pl)liturgia-ae (f): liturgialitus-oris (n): costa / puerto / riberaloco (1ª): colocarlocum-i: lugarlocus-i (m): lugarlonge (adv): lejoslongus-a-um: largoloquela-ae: mensaje / facultad de hablarloquor locutus sum (3ªintr): hablarluceo luxi (2ªintr): brillarlucerna-ae: lamparalucidus-a-um: claro / lucidolucifer-a-um: brillanteluctus-us: luto / pena

Page 32: Dicc Liturgico LATIN

ludus-i (m): juegolumen-inis (n): luzluna-ae: lunalustrum-i: lustro / periodo de cinco añoslutum-i (n): lodo / barrolux lucis (f): luzlympha-ae: linfa / fuente / aguas vivas  Mmachina-ae: maquina / artefactomaestus-a-um: tristemagis (adv): masmagister-tri (m): maestro / profesormagistratus-us (m): magistradomagnalia-ium: grandezasmagnifico (1ªtr): exaltar / glorificarmagnitudo-inis (f): magnitud / grandezamagnus-a-um: grandemaiestas-atis (f): majestadmaiores-um: ancianos / senadores / antepasadosmaior-is: mayormale peius pessime (adv): mal / peor / muy malmalignus-a-um: malvado / malignomalo mavis malle malui (irr): preferir (magis velle)malum-i (n): el malmalus-a-um: malomandatum-i (n): mandatomanduco (1ªtr): comermane (adv): por la mañanamaneo mansi mansum (2ªintr): permanecermanifesto (1ªtr): manifestarmanus-us (f): manomare maris (n): marmaria-ae (f): Maria

Page 33: Dicc Liturgico LATIN

maritus-i: marido / conyugemartyr-is: testigo / martirmater matris (f): madremateria-ae (f): materia / maderamaximus-a-um: maximo / superiormedela-ae (f): medicinamedicus-i: medicomedius-a-um: mediomembrum-i (n): miembromemini meminisse (irr.intr) + gen: recordarmemoria-ae (f): memoriamemorialis-is-e: recuerdo / memorialmemor-is: que se acuerdamemoro (1ªtr): recordarmendacium ii: mentira, falsedadmensa-ae (f): mesamensis-is (m): mesmens-ntis (f): mentementior metitus sum (dep, 4ª): intr. mentir /tr. Decir falsamente, fingir, imitar merces-edis: merced / precio de algomereor (2ªtr): merecermeridies-iei: mediodiamerito (adv): con razonmeritum-i (n): meritometo messui messum (3ªintr.tr): cosechar / segarmetuo metui metutum (3ªtr): temermetus-us (m): miedomeus-a-um: miomichaël-elis (m):Miguelmiles-itis: soldadomilitia-ae (f): miliciamille (plural milia-ium): milminime (adv): de ningun modominister ministri: servidor / ministro

Page 34: Dicc Liturgico LATIN

ministerium-i (n): servicio / ministerioministro (1ªtr): servirmirabilis-is-e: admirablemiror (1ªtr): admirarse demirus-a-um: admirablemisceo miscui mixtum (3ªtr): mezclarmiseratio-nis (f): misericordiamisereor misertus sum (2ªintr) + gen: apiadarse demisereor (3ª): apiadarsemiser-era-erum: miserablemisericordia-ae (f): misericordiamisericorditer (adv): con misericordiamisericors-cordis (adj): misericordiosomiserus-a-um: miserablemitesco (3ª): dulcificarse / ablandarsemitis-is-e: manso / dulce / suavemitto misi missum (3ªtr): enviarmixtus-a-um: mezclado / mixtomodo (adv): ahora / solamentemodulus-i: medida / ritmomodus-i (m): modomoenia-ium (n pl): murallasmoles-is: mole / gran cantidadmolestia-ae: molestiamollis-is-e: suavemonachus-i: monjemoneo (2ªtr): advertir / admonestarmons montis (m): montemonstro (1ª): mostrar / enseñarmonumentum-i (n): monumento / tumbamora-ae (f): tardanza / retrasomorbus-i (m): enfermedadmorior mortuus sum (3ªintr): morirmoror (1ªintr): retrasarsemors mortis (f): muerte

Page 35: Dicc Liturgico LATIN

morsus-us: pico / mordiscomortalis-is-e: mortalmortuus-ua-uum: muertomos moris (m): costumbremotus-us (m): movimientomoveo movi motum (2ªtr): trasladar / movermox (adv): prontomulier mulieris (f): mujermulieris-e: mujermultiformis-e: variadomulti-orum: muchosmultitudo-inis (f): multitud / muchedumbre / gentiomulto (adv): muchomultum magis maxime (adv): mucho / mas / muchisimo (muy)multus-a-um: muchomundo (1ªtr): limpiarmundus-a-um: limpiomundus-i (m): mundo / tierramunero (1ª): regalarmunia-ium: cargos publicosmunio (4ªtr): fortificar / construir / protegermunus-neris (n): funcion / regalomurmur-is: murmullomurus-i (m): muromuto (1ªtr): cambiarmysterium-ii (n):misterio  Nnam (conj): puesnamque (conj): puesnascor natus sum 3 dep: nacernatalis-e: natal / del nacimientonativitas-atis: nacimientonatura-ae (f): naturaleza

Page 36: Dicc Liturgico LATIN

natus-a-um: nacidonauta-ae: marineronavis-is (f): navene: no / que no / para que nonec (conj.cop): nineccesitas-atis: necesidadnecessarius-a-um: necesarionecesse: necesariamentenecnon: tambiennefas (indec): lo prohibido / lo sacrilegonego 1: negarnegotium-i: negocio / ocupacionnemo-inis: nadienempe (adv): a saber / es decirnemus-oris: bosqueneque (nec) (conj): ni / y ...nonequitia-ae (f): maldadnescio 4 tr: no sabernex-cis: muerte violentanexus-us: unionnihil: nadanil: cf.nihilnimis ( + verb o adj): demasiado / muchonisi (conj): sinoniteo (3ª): brillarnitidus-a-um: claro / nitidonitor-nisus o nixus sum 3 intr: apoyarse ennobilis-e: noblenoceo-es-ere-nocui-nocitum: perjudicarnocturnus-a-um: nocturnonolo-non vis-nolui-nolitum tr: no querernomen / nominis (n): nombrenomino (1ª): nombrarnon (adv): nonondum (adv): todavia no

Page 37: Dicc Liturgico LATIN

nosco-is-ere-novi-notum tr: aprender a conocernos-nostrum: nosotrosnoster-a-um: nuestronostri-orum: los nuestrosnotus-a-um: conocido / amigonovissimus-a-um: ultimonovo (1ª): renovarnovus-a-um (adj): nuevonoxa-ae: dañonoxialis-e: dañinonoxius-a-um: nocivonox-noctis (f): nochenudus-a-um: desnudonullus-a-um: ningunonumen-inis: numen / divinidadnumero-as-are: contarnumerus-i: numeronumquam (adv): nuncanumquid: acaso...?nunc (adv): ahoranuntio 1: anunciarnuntius-i: mensajero / enviadonuper (adv): hace poconuptiae-arum: bodas / casamientonutus-us: señal / asentimiento  Oo: ¡oh!ob ( + ac): por causa de / anteobeo-is-ire: morirobicio (3ª): poner / echar delanteoblatio-nis: ofrecimientooblitus-a-um: olvidadoobliviscor oblitus sum 3 intr: olvidarse

Page 38: Dicc Liturgico LATIN

oboediens-tis: obedienteoboedio 4 intr: obedecerobruo (3ª): cubrir / ocultar / cargarobscurus-a-um: oscuroobservo (1ª): observar / cumplir una leyobstrusus-a-um: dificil / oscuroobsum obesse obfui intr:  (+dat)   obstaculizarobtempero (1ª): atemperar / templaroccasus-us: ocaso / muerteoccido (cado)-occidi-occasum (3ª): caer / moriroccido (caedo)-occidi-occisum (3ª): destrozar / mataroccisus-a-um: asesinadoocculto (1ª): ocultaroccupo (1ª): ocuparoccurro (3ª): salir al encuentrooculus-i (m): ojoodi-odisse-osus sum  def.tr: odiarodium-i: odiooffero obtuli oblatum irr.3 tr: ofrecerofficium-ii (n): oficio / deberolim (adv): hace tiempoomen-inis: prodigioomissio-nis: omision / faltaomitto (3ª)-omisi-omissum: soltar / renunciar aomnino (adv): absolutamenteomnipotens-tentis (adj): todopoderosoomnis-e (adj): todoonus oneris (n): cargaoperarius-i: obrerooperio operui opertum 4 tr: cubriroperor dep.1 intr / tr: trabajar / ocuparse deopes opum (f pl): recursos / riquezasopinio-onis: opinionoportet oportuit imp.2 intr: ser necesariooppidum-i: ciudad amurallada / fortaleza

Page 39: Dicc Liturgico LATIN

opprimo (3ª): oprimirops opis (f sg): recursos / ayudaoptimus-a-um: optimoopto-as-are: deseoopus est: es precisoopus-operis (n): obraoratio-onis (f): oracion / discursoorbis-e: redondez / orbeordino (1ª): ordenarordo-dinis (m): ordenorganum-i: organoorigo-inis: origenorior-iris-iri-ortus sum (dep): naceroro (1ªtr): rezar / rogarorthodoxus-a-um: recto / ortodoxoortus-us: nacimientoosculo (1ª): besarosculum-i: besoos-oris (n): bocaos-ossis (n): huesoostendo ostendi ostensum 3 tr: mostrarotium-i: ocioovile-is: del rebañoovis-is (f): ovejaovo (1ª): aplaudir / ovacionar  Ppabulum-i: forrajepacifico-as-are: pacificarpaenitentia-ae: penitenciapalam (adv): abiertamentepalma-ae: palma (premio de los santos)pando (3ª): abrirpango (3ª): cantar

Page 40: Dicc Liturgico LATIN

panis-is (m): panparaclitus-i: paraclito / consoladorparadisus-i: paraisoparatus-a-um: preparadoparco-peperci-parsum o parcitum (3ª): ahorrar / preservarparens-ntis (f y m): madre / padre / padresparentes-tum (m pl): padrespareo parui paritum 2 intr: parecer / someterseparilis-e: igualpario peperi partum 3 tr: parir / producirpar-is: igual / parpariter (adv): igualmenteparo 1 tr: prepararpars partis (f): parteparticeps-ticipis (adj): participeparticipatio-nis: participacionparticipo-as-are: participarpartim (adv): en parteparturio (4ª): parir / dar a luzparum / minus / minime ( + verb): poco / menosparvulus-a-um: pequeñitoparvus-a-um: pequeñopascha-ae: pascuapaschalis-e: pascualpasco (3ª): apacentarpascuum-i: pastos / pastizalpassio-onis (f): pasionpastor-oris m: pastorpastus-i: pasto / alimentopateo (2ª): estar abierto / ser patentepater patris (m): padrepaternus-a-um: paternopatesco (3ª): abrirse / extendersepatientia-ae: pacienciapatior passus sum dep 3 tr: sufrir

Page 41: Dicc Liturgico LATIN

patria-ae: patriapatriarcha-ae: patriarcapatrius-a-um: de la patriapatronus-a-um: patronopauci-orum: los pocospaucus-a-um: pocopaulatim (adv): poco a pocopaulo (adv): pocopauper pauperis (adj): pobrepaupertas-atis: pobrezapax-cis (f): pazpeccator-oris (m): pecadorpeccatum-i (n): pecadopecco (1ªintr): pecarpectus-oris (n): pechopecunia-ae: dineropecus-oris: ganado / rebañopedes-itis: peaton / infantepellicio (3ª): seducir / halagarpellis-e: pielpello (3ª): empujar / impelerpendeo (2ª): penderpenetro (1ª): penetrar / entrarpenitus (adv): profundamenteper ( + ac): por / a traves deperago (3ª): terminarperaridus-a-um: muy arido / deserticoperceptio-nis: percepcion  / conocimientopercipio-is-ire: percibir / recibirpercutio-cussi-cussum 3 tr: golpearperditio-onis (f): ruina / perdicionperditor-is: traidorperdo perdidi perditum 3: perderperduco perduxi perductum 3 tr: conducirperegrino-as-are: peregrinar

Page 42: Dicc Liturgico LATIN

perennis-e: perenne / anualperenniter (adv): perennementepereo-ii-itum irr.4 intr: irse / desaparecerperfero-fers-ferre: llevarperficio-is-ere: terminarperfidus-a-um: perfidoperfruor (3ª): disfrutar / aprovecharpergo (3ª): continuarperhibeo (3ª): presentarpericulum-i: peligroperimo (3ª): matar / hacer desaparecerpermaneo-es-ere: permanecerpermitto-is-ere: permitirperpes-tis: perpetuoperpetim (adv): perpetuamenteperpetuus-a-um: perpetuopersevero 1 intr: perseverarpersona-ae (f): personapersono (1ª): resonarpertineo-tinui- 2 intr: pertenecerperturbatio-nis: perturbacionperustus-a-um: quemadopervenio (4ªintr): llegarperversus-a-um: dado vuelta / perversopervigil-is: vigiapes-pedis (m): piepessimus-a-um: pesimo / nefastopeto-peti (v)i-petitum (3ªtr): pedirpetra-ae: piedrapharao-nis: faraonphilosophia-ae: filosofiapietas-atis: piedad / veneracionpingo (3ª): pintarpinguis-e: rico / abundantepiscis-is (m): pez

Page 43: Dicc Liturgico LATIN

pius-a-um (adj): piadoso / justoplaceo-placui-placitum (2ªtr): agradarplaco (1ª): aplacar / serenarplaga-ae: region / llagaplanto (1ªtr): cavar / plantarplasmator-ris: formador / creadorplausus-us: aplauso / golpeteoplebes-is: pueblo llanoplebs plebis f: plebe / multitudplenitudo-inis: plenitudplenus-a-um (adj): lleno (+ab o gen)plerique-aeque-aque: la mayor parteplus: masplus-ris: maspoena-ae (f): penapolluo (3ª): mojar ensuciandopolus-i: norte / cielopompa-ae: pompa / aparato / procesion paganapomum-i: frutopondus-eris: pesopono posui positum 3 tr: poner / disponerpontifex-icis (m): pontificepontus-i: marpopulus-i (m): puebloporta-ae: puertaporto (1ªtr): llevarposco (3ª): pedirposse: inf.de possumpossideo (2ª): poseerpossum-potui (irr): poderpost ( + ac): detras de / despues depostea (adv): despuesposterus-a-um: descendientepostquam (adv): despuespotens / potentis (adj): poderoso

Page 44: Dicc Liturgico LATIN

potenter (adv): con potenciapotentia-ae (f): potencia / fuerzapotestas-atis f: potestadpotior (4ª): poder / ser dueñopotior-ius: mas poderoso / preferiblepotius (adv): mas bienpotus-us: bebidaprae ( + ab): delante de / a causa depraebeo-ui-itum 2 tr: presentarpraecedo-is-ere: precederpraecelsus-a-um: celestialpraeceps-itis: precipitado / con la cabeza por delantepraeceptum-i: mandamientopraecessor-is: pedecesor / antecesorpraecipio-cepi-ceptum 3 tr: mandarpraecipue (adv): principalmentepraeclarus-a-um: famosopraeco-nis: pregonero / mensajeropraeconium-i: pregonpraeda-ae: presapraedico (1ª): predicarpraemium-ii (n): premiopraeniteo (3ª): relucirpraeparo (1ªtr): prepararpraesagium-i: presagiopraesens-entis: presentepraesertim (adv): principalmentepraesidium-ii (n): defensa / proteccionpraesto (1ªtr): cumplir / darpraestolor-aris-ari: esperarpraesul-is: jefe / primer danzantepraesum praeesse praefui ( + dat): estar al frentepraeter ( + ac): excepto / a lo largo depraeterea (adv): ademaspraetor-oris: pretor

Page 45: Dicc Liturgico LATIN

praevenio (4ª): prevenirpraevius-a-um: previo / anteriorprandium-ii (n): almuerzopravus-a-um: depravado / maloprecatus-a-um: pedidoprecor (1ªtr): suplicarpremo pressi pressum 3 tr: apretar / constreñirpretium-i: precioprex precis (f): plegariapridie (adv): el dia anteriorprimitia-ae: primiciaprimordium-i: primer fruto / origenprimum (adv): en primer lugarprimus-a-um: primeroprinceps-cipis (m): principe / jefeprincipalis-e: principalprincipium-i (n): inicioprior-e: anteriorprius (adv): en primer lugarpriusquam: antes queprivatus-a-um: privadopro ( + ab): por / en favor deprobo-as-are: probarprobus-a-um: honrado / virtuosoprocedo-cessi-cessum intr: adelantar / progresarprocul (adv): lejosprodeo (2ª): avanzarproditor-is: delator / divulgadorproditus-a-um: manifestadoproduco (3ª): producir / sacar adelanteproelium-ii (n): combateprofero (cf.fero): proferirproficio-feci-fectum intr: avanzar / progresarproficiscor-profectus sum (3ª): partir / marcharseprofiteor (2ª): confesar

Page 46: Dicc Liturgico LATIN

profugus-i: profugoprofundus-a-um: profundo / hondoprogenies-ei (f): generacion / linajeprohibeo (2ª): prohibirproicio-ieci-iectum (3ªtr): arrojar / expulsarproles-is: prole / descendenciapromissio-onis (f): promesapromissum-i: promesapromissus-a-um: prometidopromitto (3ª)-promisi-promissum: prometerpromo (3ª): vertirpromptus-a-um: pronto / visible / rapidopronus-a-um: inclinadoprope ( + ac): cerca depropero (1ª): apresurarsepropheta-ae (m): profetaprophetia-ae: profeciapropinquus-a-um (adj): cercanopropior (dep): acercarsepropitius-a-um: propicio / favorableproprius-a-um: propiopropter ( + ac): por causa de / porprorsus (adv): hacia adelanteprorumpo (3ª): irrumpirprosperus-a-um: prosperoprosum prodesse profui ( + dat): ser util / servirprotectio-onis f: proteccionprotectus-a-um: protegidoprotinus (adv): derechamente / al instanteprotoplastus-i: el primer formadoprout (conj): en cuantoprovenio (4ª): provenirprovidus-a-um: providente / previsorprovincia-ae: provinciaproximus-i (m): projimo

Page 47: Dicc Liturgico LATIN

prudens-ntis: prudenteprudentia-ae: prudenciapsallo (3ª): salmodiarpsalmus-i (m): salmopublicus-a-um: publicopudor-oris: pudorpuella-ae: niña / muchachapuer pueri (m): niño / siervopugna-ae: luchapugno (1ª): lucharpulcher-chra-chrum  (adj): hermosopulso (1ª): golpear / pulsarpulsus-a-um: golpeado rechazadopunio 4 tr: castigarpurgo (1ª): purgar / limpiarpurus-a-um: puro / sin manchaputo (1ªtr): pensar / creer  Qqua (adv): por dondequadragenarius-a-um: cuaresmalquaero-quaesivi-quaesitum (3ªtr): buscar / preguntarquaesitus-a-um: pedidoquaeso (forma arc.de quaero): pedirqualis-e: cualqualiter (adv): de tal modoquam (adv): quequam? (adv): que?quamquam (adv): aunquequamvis (adv): aunquequando (adv): cuandoquantocius (adv): cuanto antesquantum-i: cuanto / que cantidadquantus-a-um: cuanto

Page 48: Dicc Liturgico LATIN

quare (adv): ¿por que?quartus-a-um: cuartoquasi ( + ablativo): casi / comoquatuor: cuatroquemadmodum (adv): como.igual quequeo (4ª): poderquerimonia-ae: quejaqueror-questus sum (3ª): quejarsequia (conj): porquequicumque-quaecumque-quodcumque: todosquidam-quaedam-quoddam: cierto / unoquidem: ciertamentequiesco-is-ere: descansarquies-etis (f): reposoquietus-a-um: tranquiloquin (adv): que / que noquippe (adv): sin dudaqui-quae-quocumque: todo el quequi-quae-quod: que / cual / quien / cuyoquis-ae-id: quienquisquam-quaequam-quodquam: alguienquisque-quaeque-quodque: cada unoquisquis-quidquid: cualquiera quequo (adv): donde / adondequocumque (adv): adondequiera quequod (pron): que / porquequomodo: comoquondam aliquando: cierta vezquoniam (conj): porquequoque (adv): tambienquotiens (adv): siempre quequotiescumque (adv): siempre quequotquot (adv): cuantas veces  

Page 49: Dicc Liturgico LATIN

Rradico (1ª): enraizarradio (1ª): irradiarrapio rapui raptum (3ªtr): arrebatarrationabilis-e: racionalratio-onis (f): calculo / menteratus-a-um: creido / conscientereatus-i: reato / penarecedo (3ª): retirarserecens-ntis: recienterecipio-cepi-ceptum (3ªtr): retirarse / recobrarrecolo-is-ere: cultivarreconciliatio-nis: reconciliacionrecordor (1ªtr): recordarrecreo (1ª): recrearrector-ris: rectorrectus-a-um: recto / justorecumbo recubui recubitum 3 intr: recostarserecursus-us: vuelta / regresoreddo reddidi redditum 3 tr: devolverredemptio-onis f:redencionredemptor-ris: redentorredeo-is-ire-ii-itum:volverredimo (3ª): redimirreduco (3ª): reducirrefero-fers-ferre: referirreficio-is-ere: alimentarreformo (1ª): reformarrefrigerium-i: descansorefulgeo (3ª): refulgirrefundo (1ª): refundarrefundo (3ª): difundir / esparcirregalis-e: real / regioregina-ae (f): reinaregio-onis f: region

Page 50: Dicc Liturgico LATIN

regius-a-um: regioregno (1ªintr): reinarregnum-i (n): reinorego-rexi-rectum (3ªtr): dirigirregredior-regressus sum (4ªintr): retroceder / regresarreicio-ieci-iectum (3ªtr): rechazar / arrojarrelinquo-reliqui-relictum (3ªtr): dejarreliquus-a-um: restantereluceo (3ª): relucirremedium-i: remedioremissio-nis: perdonremitto remisi remisum 3: perdonarrenatus-a-um: renacidorenovo (1ªtr): renovarreor-ratus sum (2ª): contar / pensar / juzgarrepello (3ª): repelerrependo (3ª): compensar / dar a cambioreperio (4ª): encontrarrepeto (3ª): recordar / repetirrepleo-replevi-repletum (2ªtr): llenarrepto (1ª): reptarrequiesco (3ª): descansarrequies-etis: descansorequiro-sivi-situm (3ªtr): buscar / preguntarres publica-ae: republica / estadores-ei (f): cosaresero (1ª): abrirresero (3ª): resembrarresisto-restiti (3ªintr) ( + dat): resistir / oponerseresolvo (3ª): resolver / desatarresono (1ª): resonarrespicio-spexi-spectum (3ª): tr. Volverse a mirar, considerar /intr. Mirar hacia atrás, concernir, incumbir.resplendeo (3ª): resplandecerrespondeo-spondi-sponsum (2ªintr): responder

Page 51: Dicc Liturgico LATIN

resulto (3ª): saltar (de gozo)resurgo-resurrexi-rectum (3ª): resurgir / levantarseresurrectio-onis (f): resurreccionresuscito (1ª): resucitarrete-retis: redretexo (3ª): retejerretineo-retinui-retentum (2ª): retenerretribuo (4ª): retribuirretroactus-a-um: pasado / anteriorreus-i (m): reorevelo (1ªtr): revelarreverto-reverti-reversum (3ªintr): volver (atras)revinco (3ª): vencer de nuevorevoco (1ª): llamar / revocarrex regis (m): reyrideo-risi-risum (2ª): reir / reirse deripa-ae: costa / orillarite (adv): conforme a la costumbre o derechoritus-us (m): ritorivulus-i: riachuelorogo (1ªtr): pedirroseus-a-um: rosaceo / rosadoros-roris: rociorota-ae: ruedaruber-a-um: rojo / rubioruina-ae: ruinarumpo-rupi-ruptum (3ª): romperruo (3ª): rodarrursus rursum (adv): de nuevorutilo (2ª): emitir destellos  Ssabbatum-i: sabadosacer sacra sacrum: sagrado

Page 52: Dicc Liturgico LATIN

sacerdos-otis (m): sacerdotesacramentum-i: sacramento / misteriosacramentum-i (n): Sacramentosacratus-a-um (adj): sagradosacrificium-i: sacrificiosacro (1ª): consagrarsacrosanctus-a-um: sagradosacrum-i: lo sagradosaeclum-i: siglosaeculum-i (n): siglosaepe (adv): frecuentementesaeptus-a-um: encerrado / rodeadosaevus-a-um: cruelsal salis (m.n): sal / gracia / marsalarium-i: salariosalio-salui (-ivi-ii)-saltum (4ª): saltar / salir / danzarsalus-salutis (f): salvacionsalutaris-e: salvificosalutiferus-a-um: salvificosalvatio-onis (f): salvacionsalvator-oris (m): salvadorsalve (imper.de salveo): salud! / salve!salvo (1ªtr): salvarsalvus-a-um (adj): salvosanctificatio-nis: santificacionsanctifico (1ªtr): santificarsanctitas-atis (f): santidadsanctus-a-um (adj): santosanguis-inis (m): sangresano (1ªtr): sanar / consolar / repararsanus-a-um: sanosapiens-entis: sabiosapientia-ae (f): sabiduriasapio-sapii (3ªtr): saber / entendersatanas-ae (m): satanas / enemigo

Page 53: Dicc Liturgico LATIN

satiator-is: saciadorsatio-as-are (1ª): saciarsatis (adv): bastantesator-is: sembradorsaucio (1ª): herir mortalmentesaxum-i (n): rocascando (3ª): medir / avanzar paso a pasoscelus-eris: crimensceptrum-i: cetroschola-ae (f): escuela / clasescientia-ae (f): cienciascilicet (adv): a saberscio-scivi (scii)-scitum (4ªtr): saberscribo-scripsi-scriptum (3ªtr): escribirscriptura-ae: escriturascrutor (1ª): escrutar / verscutum-i (n): escudosecundum ( + ac): segun / a lo largo desecundus-a-um: segundo / favorablesecurus-a-um: segurosecus (adv): junto asecutus-a-um: seguidosed (conj.adv): pero / sinosedeo sedi sessum 2 intr: estar sentadosedes-is (f): sedesedulus-a-um: suavesegrego (1ª): separarsemel (adv): una vezsemen-seminis (n): semilla / descendenciasemetipse-a-um: el a si mismosemino (1ªtr): sembrarsemita-ae: sendasemper (adv): siempresempiternus-a-um: eternosenatus-us: senado

Page 54: Dicc Liturgico LATIN

senectus-tutis (f): vejezsenex-senis: viejo / ancianosenior-ius: mas anciano / mayorsensus-us (m): sentidosententia-ae: sentenciasentio sensi sensum (4ªtr)intr: sentir / opinarseparo (1ª): separarseptiformis-e: septuplesepultus-a-um: sepultadosequor-secutus sum (3ªtr): seguirserenus-a-um: serenoseries-ei: seriesermo-onis (m): discurso / palabraservio (4ªintr) ( + dat): servirservitudo-inis: servidumbreservo (1ªtr): conservar / observarservulus-a-um: siervoservus-a-um: siervo / esclavosese: sese-sui: se / a si / por si...seu (conj): osex: seissi (conj): sisic (adv): asisicut (conj): como / asi comosicuti: comosidus-eris: estrellasignaculum-i: signo / firma en documentosigno (1ª): señalarsignum-i (n): señalsilentium-i: silenciosilva-ae: selva / bosquesimilis-e (adj): semejantesimilitudo-inis: semejanzasimplex-plicis: simple

Page 55: Dicc Liturgico LATIN

simul (adv): a la vezsinceritas-is: sinceridadsincerus-a-um: sincerosine ( + ab): sinsingularis-e: singularsingulus-a-um: cada unosinister-tra-trum: izquierdosino (3ª): dejar / permitirsinus-us: seno / golfosisto (3ª): consistir / estarsitio (4ª): tener sed / estar secosiue (conj): osobrius-a-um: sobriosocietas-atis: sociedadsocius-i: sociosocrus-us: suegrasoleo-solitus sum (semidep.2ªintr): solersol-is: solsol-solis: sol / luz del solsolum (adv): solamente / solosolus-a-um: solosolvo-solvi-solutum (3ªtr): desatar / resolversolyma-orum: Jerusalensomnus-i: sueñosono (1ª): sonarsopor-is: sopor / sueñosordes-is: pecado / suciedadsordidus-a-um: suciosoror-oris (f): hermanasors-rtis (f): suertespargo (3ª): esparcirspatium-i: espaciospecies-ei: apariencia / bellezaspecto (1ª): mirarspeculator-ris: engañador

Page 56: Dicc Liturgico LATIN

speculor (1ª): engañarsperno (3ª): despreciarspero (1ªtr): esperarspes-spei (f): esperanzaspiritalis-e: espiritualspiritus-us: Espiritu Santospiritus-us (m): espiritu / almasplendor-oris (m): esplendorsponsa-ae (f): esposasponsus-i (m): esposostatim (adv): inmediatamentestatuo-statui-statutum (3ªtr): decidir / establecerstella-ae: estrellasterilis-e: esterilstipes-is: estirpe / leño / estacastirps-pis: estirpesto steti statum 1: estar (de pie)stola-ae: vestidostringo (3ª): apretarstudeo-ui (2ªintr) ( + dat): estudiar / poner empeñostudiosus-a-um: estudioso / aplicadostudium-i: estudio / empeñostupeo-stupui (2ªintr): quedar atonitosub ( + ab) (ubi): bajo / al pie desub ( + ac) (quo): bajo / haciasubditus-a-um: sometidosubeo-ire-ii-itum: ir debajo / ir de abajo arriba / subirsubigo (3ª): sometersublimis-e: sublimesubstantia-ae: sustanciasubtraho (3ª): abajarsubveho (3ª): conducirsubvenio (4ª): subvenir / ayudarsuccumbo (3ª): sucumbir / recostarsesuccurro (3ª): socorrer

Page 57: Dicc Liturgico LATIN

suffero (cf.fero): sufrirsufficio-suffeci-suffectum (3ªtr): tomar / recibirsuggero (3ª): sugerirsummus-a-um (adj): sumo / el mas altosumo-sumpsi-sumptum (3ªtr): tomar / sumirsuper ( + ac o ab): sobresuperbia-ae (f): soberbiasuperbus-a-um: soberbiosupernus-a-um: superiorsupero (1ª): superarsupersum-superfui ( + dat): sobrevivirsuperus-a-um: supremosupplex-plicis (adj): suplicantesupplicium-i (n): accion de arrodillarse / suplica / suplicio / torturasupplico (1ª): suplicarsupra ( + ac): sobre / encima desupremus-a-um: superiorsurdus-a-um: sordosurgo-surrexi.surrectum (3ª): levantarsesursum (adv): arribasuscipio-cepi-ceptum (3ªtr): recibir / acogersuscito (1ªtr): resucitar / suscitarsuspiro (1ªintr): suspirarsustineo (2ª): sostenersuus-a-um: suyo  Ttaceo-tacui-tacitum (2ªtr): callartacitus-a-um: calladotaedium-i: tediotaetrus-a-um: oscuro / negrotalis-e: taltam (adv): tantamen (adv): sin embargo

Page 58: Dicc Liturgico LATIN

tamquam (adv): comotandem (adv): finalmentetango-tetigi-tactum (3ª): tocartantum (adv): solamentetantus-a-um: tantotardo (1ªintr): retardar / retrasartartara-ae: infiernotectum-i: techotego-texi-tectum (3ª): cubrirtellus-uris: tierra / profundidadestelum-i: venablotempero (1ª): templartempestas-atis: tempestadtemplum-i (n): templotemporalis-e: temporaltempus-oris (n): tiempotendo (3ª): extendertenebra-ae: oscuridadtenebrae-arum (f.pl): tinieblasteneo-tenui-tentum (2ªtr): mantenertener-a-um: tiernotentatio-onis (f): tentaciontento 1: tentar / probartenuis-e: tenuetergeo (2ª): lavartergum-i: espaldaterminus-i: finterra-ae (f): tierraterreo (2ª): aterrorizarseterrester-ris-re: terrenotertius-a-um: tercerotestamentum-i: testamentotestimonium-i: testimoniotestis testis (m): testigotestor 1: declarar como testigo

Page 59: Dicc Liturgico LATIN

thalamus-i: lechothesaurus-i (m): tesorothronum-i: tronotimeo 2 tr: temertimor-oris: temortollo sustuli sublatum 3 tr: quitar / levantartorqueo: torcer / atormentartorridus-a-um: calido / abrasadotot: tantostotus-a-um (adj): todo / enterotrado tradidi traditum 3 tr: entregartraho / traxi / tractum 3 tr: atraer / arrastrartrames-itis: senda / veredatrans ( + ac): al otro lado detransactus-a-um: pasadotranseo-ii (-ivi)-itum intr: pasar al otro ladotransfero (cf.fero): transferirtransitus-us: paso / transitotres tria (adj): trestrias-dis: trinidadtribunus-i: tribunotribuo tribui tributum 3 tr: dar / atribuirtrinitas-tis: Trinidadtrinus-a-um: trino / tripletriplex-cis: tripletristis-e: tristetriticum-i (n): trigotriumpho (1ª): triunfartriumphus-i: triunfo / coronacion de laureltrophaeum-i: trofeo / recuerdo de victoriap class=MsoNormal>trudo (3ª): empujar tueor tutus tuitus sum dep.2 tr: protegertumidus-a-um: hinchadotum-tunc (adv): entoncestumulus-i: tumulo

Page 60: Dicc Liturgico LATIN

tunc (adv): entoncesturba-ae: multitudturpis-e: torpe / indecenteturris-is f: torretutamentum-i: defensa / refugiotutela-ae: tutelatu-tui: tututus-a-um (adj): segurotuus-a-um: tuyotyrannus-i: tirano  Uubi: quo / unde (qua / donde / a / de / por donde)ubique (adv): en todas partesullus-a-um: algunoultimus-a-um: ultimoultra (adv y prep): al otro lado (de)ululo (1ª): ulularumbra-ae: sombraumquam adv): alguna vezunctio-nis: uncionunda-ae: agua / olaunde (adv): de dondeundecim: onceundique (adv): de todas partesungo unxi unctum 3: ungirunguentum-i: ungüentounicus-a-um: unicounigenitus-a-um (adj): unigenitounitas-atis: unidaduniversitas-tis: universidad / totalidaduniversus-a-um (adj): todo / enterounus-a-um: unourbs-is: ciudad

Page 61: Dicc Liturgico LATIN

urgeo (2ª): urgiruro ussi ustum 3 tr: quemarusque (prep): hastausus-us: uso / costumbreut: que / para que / cuando / porqueuterque-utraque-utrumque: uno y otrouterus-i: vientreuti: infinitivo de utor / ututilis-e (adj): utilutilitas-tis: utilidadutique (adv): cierto / siutor usus sum dep 3 intr: utilizar / tratar (+ab)utrum (conj): si (interrog)uxor-oris (f): mujer / esposa  Vvaco (1ª): no hacer nada / tener tiempo librevaco-as-are: descansar / holgarvado 3: irvagus-a-um: vagabundo / errantevaleo-es-ere-ui: estar o ser fuertevalidus-a-um: fuertevallis-is (f): vallevanus-a-um (adj): vanovarius-a-um: variadovas vasis (uasum-i): vaso / vasijavastus-a-um: extensoveho vexi vectum 3 tr: transportarveho (3ª)-vexi-vectum: llevar / transportarvel (conj): ovel (conj.advers): ovelut: comovelut (conj): comovendo vendidi venditum 3: vender

Page 62: Dicc Liturgico LATIN

venerabilis-e: venerablevenerandus-a-um: venerablevenero-as-are: venerar / respetarveneror 1: suplicar / venerarvenia-ae: venia / perdonvenio veni ventum 4 intr: venirvenio-is-ire-veni-ventum: venirventer ventris (m): vientreventus-i: vientovenustus-a-um: gracioso / encantadorverax-cis: verazverbum-i: palabravergo (3ª): convergir / extenderse haciaveritas-atis (f): verdadvero: sin embargo / peroversus ( + ac): haciaverto (3ª)-si-sum: hacer girar / cambiar algo / traducirverum (adv): en cambioverumtamen: a pesar de todoverus-a-um: verdaderovesper-a-um: tardevester-a-um: vuestrovestigium-i: huellavestimentum-i (n): vestidovestio vestii vestitum 4: vestirvestis-is: vestidoveto (1ª): prohibirvetus-eris: viejovetustus-a-um: viejovexo 1 tr: agitar / zarandearvia-ae: camino / calle / carreteravices-is: vezvictoria-ae: victoriavictor-oris: vencedorvictor-ris: vencedor

Page 63: Dicc Liturgico LATIN

vicus-i: poblado / aldeavideo, vidi, visum (2ª): vervideor visus sum 2 (pas.de video): parecervigil-is: vigilantevigilo 1 intr: velarvigor-ris: vigorvinclum-i: cadena / esposasvinco (3ª): vencervinculo (1ª): vincularvinculum-i: cadena / atadura / vinculovinea-ae: viñavinum-i: vinovio (1ª): caminarvires uirium (f pl): fuerzasvirginalis-e: virginalvirgo-inis: doncella / virgenvir-i: varonviriliter (adv): varonilmenteviror-is: verdorvirtus-utis: fuerza / virtudvis (f sg) (ac. vim / abl. vi): violencia / fuerzavisibilis-e: visiblevisito (1ª): visitarvita-ae: vidavitalis-e: vitalvitis-is f: vidvitium-i: viciovito (1ª): evitarvividus-a-um: vivovivifico-as-are: dar vidavivo (3ª): vivirvivus-a-um: vivovix (adv): apenasvoco (1ª): llamarvolo velle volui irr.3 tr: querer

Page 64: Dicc Liturgico LATIN

voluntarius-a-um: voluntariovoluntas-tis: voluntadvoluptas-atis: placervolvo (3ª): dar vueltasvos-vestrum: vosotrosvotum-i: voto / promesavox-cis: vozvulgus-i: pueblo / vulgovulnus-eris: heridavultus-us (m): rostro  partículas-ne (adv): ?-que: y-ve: o