Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Digital Id และ กฎหมายเทคโนโลยทางการเงน
ดร. สมาพร (ศรสนทร) มานะสนต
1
2
“Industrial 4.0”
“Sharing Economy”
“Digital Transformation”
“From Tradewar to TechWar”
Introduction : The world is changing
The world is changing
3
The world is digitizing--- Why? ---
Industrial 4.0 : Look at the past understand the future
Trend: Smart-phone & App based enabled services
Sharing Economy
ปจจยในการเตบโตของธรกจ Sharing Economy
It is time to “Regulating the Sharing Economy”
Digital Transformation
Digital Transformation
Customers today1. “online” : 50m Smartphone, 5hours+ online
2. “Connect” : abt 50M users
3. “E-commerce”
4. “Knowledge”
Why the U.S. deescalate TradeWar,And escalate TechWar?
เทคโนโลยทางการเงน
Bank 1.0 – 4.0 and Beyond
10
It’s so called “Disruptive”
11
What’s about Bank ?
12
Bank 1.0TrustSafe place to store money
ววฒนาการ Fintech
1967: First ATM (Barclays)1980 : First Debit Card1983: Mobile phone1990 : Internet Banking2000: Mobile Banking- Silicon Valley is coming -2007 : Iphone launched2008 : Bitcoin2009 : Reward based-crowdfunding platform2011 : p2p lending (transferwise)Now: Blockchain, Big data, AI, Cloud Computing, Crypto, e-Wallet, Robo-Advisor …. etc
14
Bank 2.0 Demand increased Technology (first era)
15
Bank 3.0Channel to Extend Banking
ววฒนาการ Fintech1967: First ATM (Barclays)1980 : First Debit Card1983: Mobile phone1990 : Internet Banking1999 : Alibaba Group Holding limited2000: Mobile Banking- Silicon Valley is coming -2007 : Iphone launched2008 : Bitcoin2009 : Reward based-crowdfunding platform2011 : p2p lending (transferwise), Alipay Payment license Now: Blockchain, Big data, AI, Cloud Computing, Crypto, e-Wallet, Robo-Advisor …. etc
17
Bank 4.0 “Completely Automated”No Branch/No Human Involved
18
Tencent gets a licence to sell mutual funds to WeChat’s 1 billion users in China (2018)
WeCHAT payment & Mutual
Bank 4.0 and Beyond : Intelligent Personal Assistants (IPA)
AI Voice, AI Chatbots, AI initiatives in House 19
Technology มผลตอการเปลยนแปลงรปแบบของการใหบรการของธนาคารในอนาคต
Cross - digital Channels Services through Technology
ววฒนาการ Fintech
1967: First ATM (Barclays)1980 : First Debit Card1983: Mobile phone1990 : Internet Banking2000: Mobile Banking- Silicon Valley is coming -2007 : Iphone launched2008 : Bitcoin2009 : Reward based-crowdfunding platform2011 : p2p lending (transferwise)Now: Blockchain, Big data, AI, Cloud Computing, Crypto, e-Wallet, Robo-Advisor …. etc
Disruptive Trend - Finance
21
22
Big Data
23
Data is the new oil, AI is the refinery & the Cloud is the pipeline
Big Data
ขอมล Structure (ตารางขอมล) Unstructured (รปภาพ VDO)ขอมลซบซอน เชน jpeg .doc .docx .odt .pdf .rtf .
เกดขนและจดเกบอยางรวดเรว**ไมใชแคเกบ ตองน ำมำวเครำะห**
**ไมใชแคเกบ ตองน ามาวเคราะห**
26
A lot of data collected
27
AI in DATA collection & analytics
How AI works?
29
30
Finer Segmentation & Customized Service
31
Shinhan Code 9 credit card – customized service บตรเครดตการดทออกตามรปแบบ consumption patterns and lifestyles แบงประเภทบตรเปน 18 ประเภท (ส าหรบผชาย 9 ประเภท และผหญง 9 ประเภท)
AI-based loan screening (BTMU UFG - 2019) credit scores for businesses หากไมพบขอมลใน financial statements AI ท า Credit Score จากขอมลตาง ๆ ของบรษท เชนcash flows
AI for Banks
AI-based ATM
Hitachi-Omron Terminal Solutions
Selfie Insurance
33
34
Trends: ธนาคารใช AI ปองกนการท าทจรตทางการเงน พฒนาตอยอด AI จาก Deep Analytics โดยเพม function “Prediction analytics”
Prediction จาก Behavioral Analytics (วเคราะหพฤตกรรม) log Analytics (จดกลมขอมล) และ Graph Analytics
AI Fraud Analytics Trends
36
AI Chatbots/Robo-Advisor, AI Voice & AI initiatives in House
37
AI-powered voice banking services
AI Chatbots
Erica by Bank of America
39
Available 24/7 โอนเงนระหวางบญช (ใหบคคลอน) หาธรกรรมในอดต Lock & Unlocked เดบตการด ใหความรทางการเงน เชอมตอบทเรยน Better Money Habits ระบบเรยนรดวยตนเอง สามารถให Financial advise กบผใชได
** ขอมลทงหมดน าไปพฒนาการใหบรการ**
Voice-controlled virtual assistant (In-House)
40
Voice-controlled virtual assistant (In-House)
41
ตวอยาง Chabot ในไทย
43
JPMorgan Chase’ Contract Intelligence (COiN) platform
44
45
Cryptocurrency, BlockChain & DLTand Smart Contracts
ปญหา Double sending -- > Why we Need Middle Man
ขอมลทสงจาก
Computer
ในปจจบน
Photo
Docs
PPT
Websites
46
ไมสามารถใชไดกบธรกรรมทางการเงนได
ปญหา : MiddleMan, Transaction and Value
47ภาพขอมลจาก ธปท.
Cryptocurrecncy คออะไร?
ธรกรรมการเงนแบบเดม• เมอมการท าธรกรรมทางการเงน ตวกลาง คอ FIs หรอ Credit Card Co. (Middleman)Problems “รวมอ านาจไวทศยนกลาง” Centralized1. Middleman เปนคนด าเนนธรกรรม (Take a cut of Transaction)2. เพราะตวกลางในธรกรรม Middleman จ าท าทกอยาง เชน Kyc, payment, ให credit, เกบขอมล3. เพราะ Middleman เปน center ของขอมล ผบรโภคตอง Trust middleman ในความปลอดภยของขอมล4. Middleman ท าให International Transaction เพมขน : Cost & Time
Cryptocurrency + Blockchain Technology
49
Solution : สราง Cryptocurrency ทมลกษณะเฉพาะ1. “Cryptography” หรอ “เทคโนโลยการเขารหส”2. บนทกแลวเปลยนแปลงไมได (Immutable)3. ใชผานระบบคอมพวเตอรเทานน (Pier to Pier)4. Record ขอมลแบบ Permanent (Ledger)5. Cut middleman (ไมตองม Bank Account)6. การใหทกคน (nodes) มสวนรวมในธรกรรม (distributed)Risks1. ยากในการตดตาม (รฐ)2. ปญหาการเขาถงผาน password 3. ยงไมสามารถท าธรกรรมไดเรวนก4. ปญหา Widely Accepted
50
ตย : Blockchain Bitcoin
51
How blockchain works?
52
หวงโซของ Block ทเกบขอมล
1991 : Digital Time Stamp (Notary)- บนทกเวลาในเอกสารดจทล
How blockchain works?
53
2008
Blockchain : General Concept
54
Broadcast to entire network
Blockchain : General Concept
Blockchain : General Concept
56
E-payment & Money TransferBlockchain : General Concept
How blockchain works?
58
เมอ block แตละ block ถกสรางขนกจะค านวณคา hash ระบ block และเนอหา และขอมลในแตละ block ไมซ ากน ถามการ hack คา hash จะเปลยนทนท คอ สงทท าให set ของมลของแตละ Block ตอเนองกน (สรางหวงโซ)
59
60
Proof of Work
61
ตวอยางการใช
Blockchain
62
Provinance.org
To Track The Origin Of Products
63
64
Central Bank Digital Currency (CBDC)
การใช Blockchain ในไทย
1. Peer-to-peer solar energy trading (บ.BCPG ภายใตกลมบางจาก)
2. Letter of GuaranteeEx: Kbank Blockchain-based LG 2017, SCB + SCG Blockchain-based LG
โครงการ Thailand Blockchain Community Initiative
3. Interbank Settlement by BOT (CBDC, โครงการอนทนนท)
4. National Digital ID (NDID)
5. Healthcare: การแลกเปลยนขอมลสขภาพ (Health Information Exchange: HIE)
ประเภทและการไดมาใน Crypto
การไดมาซง Crypto Crypto Mining
Mining pool
Exchange market
66
ประเภท Crypto1. Decentralized ไมสามารถระบตวผออกได2. Private – Entity issued ภาคเอกชน
เปนผออก3. Central Bank Digital Currency*
Central Bank Digital Currency (CBDC)
Wholesale CBDC ของประเทศไทย
• “ครปโตบาท” ภายใตโครงการอนทนนท เพอใชกบสถาบนการเงนเทานน (R3 +8 แบงค)
• ใชเทคโนโลย Blockchain DLT บท platform Corba
• ใชสกลเงนดจทลจ าลองทออกโดย ธปท (wholesale CBDC)
• Interbank : เพอช าระราคาหรอ settlement ระหวางธปท. กบธนาคารพาณชย และระหวางธนาคารพาณชยดวยกนเทานน + Repurchase Transaction
• ลดตนทนและเพมประสทธภาพระบบช าระเงน โดยเฉพาะธรกรรมช าระเงนขามประเทศ (Cross Border)
67
การใช Blockchain ในไทย Blockchain-based LG
68ภาพขอมลจาก ธปท.
Libra และ กฎหมายการเงนของไทย
69
70
Cryptocurrency : กฎหมายทศทางการก ากบดแล
ประเดน Crytocurrency เปนเงนหรอไม?
เงนในทางเศรษฐศาสตร1. Unit of Value
2. Medium of exchange3. Standard of deferred payments
4. Store of Value
71
เงนในทางกฎหมาย (ไทย)
ตามขอก าหนดในกฎกระทรวง ไมจ ากดจ านวน
72
ช าระหนไดตามกฎหมาย (Legal Tender)
ธปท. ท าเอกสารใหขอมลเรองดงกลาว และเตอนผใชบรการ การใช program สราง bitcoin ดวยวธการทางอเลกทรอนกสไมถอเปนเงน
ทช าระหนไดตามกฎหมายและไมมมลคาในตวเองความเสยงในการถอครอง Bitcoin อาจมการเปลยนแปลงทางดานราคาอยาง
รวดเรว Bitcoin ไมถอเปนเงนทช าระหนไดตามกฎหมายและมความเสยงจากการถก
หลอกลวงหรอฉอโกง
73
กฎหมายทเกยวของ
ธรกรรมทางการเงนทเกยวของกบ Cryptocurrency เขาขายกฎหมายฉบบใดบาง?
1. พ.ร.บ.เงนตรา2. พ.ร.บ.ควบคมแลกเปลยนเงน (MC หรอ MT และ นยามเงนตราตางประเทศ)
3. พ.ร.บ. ระบบช าระเงน (ระบบ/บรการช าระเงน?)4. พ.ร.บ. ธรกจสถาบนการเงน (สนทรพยดจทล?)
74
Initial Coin Offering (ICO)
ขอมลจาก กลต.
ลกษณะพเศษของ ICO
ICO ไมใช IPO และสทธทก าหนดใน Token ไมไดมลกษณะเหมอนหนการออก ICO ไมใชลกษณะการออกหนก
Crypto ในกระบวนการ ICO ไมใชเงน และไมใช Means of payment
ปญหากม. การออก ICO ยงไมสามารถตความตามม. 4 ของ พ.ร.บ.หลกทรพยฯได เนองจากผถอ Token
ไมไดมความเปนเจาของในผลตภณฑหรอโครงการทบรษทน าไปลงทน แตมเพยงสทธเรยกรองตามหลกสญญา
ม. 9 ของ พ.ร.บ.เงนตรา : Crypto ไมถอเปนวตถและเครองหมายทสามารถใชแทนเงนตราได ม. 35 ของ พ.ร.บ. ระบบการช าระเงนจะเปดชองทางใหสามารถมการตราพระราชกฤษฎกา
เพอก าหนดใหสนทรพยดจทลเปนระบบหรอบรการทอยภายใตก ากบได แต การประกอบธรกจสนทรพยดจทลมคณลกษณะในการใชเปนสอกลางในการท ากจกรรมทางเศรษฐกจไดอยางหลากหลายมากกวาการเปนเพยงระบบการช าระเงน
กฎหมายเพอก ากบดแล ICO
1) พระราชก าหนดการประกอบธรกจสนทรพยดจทล พ.ศ. 2561
2) พระราชก าหนดแกไขเพมเตมประมวลรษฎากร (ฉบบท 19) พ.ศ. 2561 เพอจดเกบภาษจากสนทรพยดจทล (พ.ร.ก.ฯ) โดยเพมขอความในมาตรา 40 (4) แหงประมวลรษฎากร
Updates : แนวทาง ธปท. ทมตอ Cryptocurrency
1. หนงสอเวยน เรอง ขอความรวมมอสถาบนการเงนไมใหท าธรกรรมทเกยวของกบCryptocurrency (ธปท.ฝนส. (23)ว. 276/2561) (ก.พ. 2561) ยกเลก
2. หนงสอเวยน เรอง แนวทางการประกอบธรกจดจทลของสถาบนการเงนและบรษทในกลมธรกจทางการเงนของสถาบนการเงน (ธปท.ฝนส. (23)ว. 1759/2561) (ส.ค. 2561)
** หนงสอเวยน ก.พ. 61 ขอความรวมมอสถาบนการเงนไมใหท าธรกรรมทเกยวของกบ Cryptocurrency**
สถาบนผเกยวของ :1.ธนาคารพาณชยจดทะเบยนในประเทศ2.ธนาคารพาณชยทจดทะเบยนในตางประเทศ3.บรษทเครดตฟองซเอร4.บรษทเงนทน
× ขอหาม1. การเขาไปลงทนหรอซอขายในครปโตเคอเรนซเพอผลประโยชนของสถาบนการเงนเองหรอผลประโยชนของลกคา2. การใหบรการรบแลกเปลยนครปโตเคอเรนซผานชองทางใหบรการของสถาบนการเงน3. การสรางแพลตฟอรม (platform)เพอเปนสอกลางใหลกคาเขาไปท าธรกรรมเกยวกบครปโตเคอเรนซระหวางกน4. การใหลกคาใชบตรเครดตในการซอครปโตเคอเรนซ5. การสนบสนนหรอใหค าปรกษากบลกคาเกยวกบการลงทนหรอการแลกเปลยนครปโตเคอเรนซ
81
** หนงสอเวยน ส.ค. 61 แนวทางการประกอบธรกจดจทลของสถาบนการเงนและบรษทในกลมธรกจทางการเงนของสถาบนการเงน **
ขอหามสถาบนการเงน 1. ไมเปนผออก Token (ICO Issuer) หรอใหบรการระบบเสนอขายโทเคนดจทล (ICO Portal)2. ไมลงทนในสนทรพยดจทล ทง Token และ Cryptocurrency3. ไมประกอบธรกจสนทรพยดจทล (Exchange/Broker/Dealer)4. ไมชชวนและแนะน าการลงทนในสนทรพยดจทลแกลกคาทไมใชผลงทนสถาบน
ผลงทนรายใหญพเศษ และผลงทนรายใหญ ตามประกาศ ก.ล.ต.
หมายเหต: หาก Fis จะกระท าการในขอ 1. หรอ 2. โดยมวตถประสงคในการพฒนาวตกรรมทางการเงน ใหมาทดสอบใน Regulatory Sandbox ของ ธปท กอน
** หนงสอเวยน ส.ค. 61 แนวทางการประกอบธรกจดจทลของสถาบนการเงนและบรษทในกลมธรกจทางการเงนของสถาบนการเงน **
อนญาต: บรษทในกลมธรกจทางการเงนของสถาบนการเงน
1. หากบ.ลกมหนวยงานก ากบดแลเปนการเฉพาะ (ก.ล.ต./ค.ป.ภ.) ใหท าธกรรมดงตอไปนได• ICO Issuer, ICO portal, Exchange/Broker/Dealer, ลงทนในสนทรพยดจทล
2. บรษทอนในกลมธรกจทไมใช 1. (เชน บ.ทจะตงขนใหม หรอ บ.ทท าหนาทสนบสนนการใหบรการทางการเงน) หากจะท าธรกรรมหรอประกอบธรกจสนทรพยดจทล ให บ.แม มาขออนญาต ธปท. กอน (ตามหลกเกณฑการก ากบดแลกลมธรกจทางการเงน)
Current Laws and Regulations
84
เกณฑการก ากบธรกจทางการเงนเพอสงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนของ
Fintech Firm
Regulatory & Own
Sandbox
Regulatory sandboxes
Sandboxes
• แนวปฏบต เรอง แนวทางการเขารวมทดสอบและพฒนานวตกรรมทน าเทคโนโลยใหมมาสนบสนนการใหบรการทางการเงน(Regulatory Sandbox - 2016)
• Testing products: Blockchain LG, Cross-border transfer, Biometrics ID
• Released Product : QR Code Payment
• โครงการทดสอบและพฒนานวตกรรมเพอสนบสนนการใหบรการในตลาดทน (Regulatory Sandbox - 2017)
• Testing products: Algorithm Trading/investment, ETP
• ประกาศส านกงาน คปภ. เรอง แนวทางการเขารวมโครงการทดสอบนวตกรรมทน าเทคโนโลยมาสนบสนนการใหบรการส าหรบธรกจประกนภย (Insurance Regulatory Sandbox - 2017) o ตวอยาง: โครงการ “ประกนรถยนตแฟรด” (บ. แฟรด อนเชอเทค)
92ขอมลจาก ธปท ณ วนท 15/2/62
การปฏรปเกณฑ - Own Sandbox (15.3.62)
ขอมลจาก ธปท.
การปฏรปเกณฑของ ธปท. (62)
ขอมลจาก ธปท.
แนวทางการอนญาต e-MarketPlace Platform
Q: ธนาคารจะปรบเปลยนรปแบบอยางไร? ประชาชนยงตองการธนาคารมากนอยเพยงใด?
Bank VS AlibabaCollector of funds
Source of funds
Payment
loan
96
ธนาคารและการเปน E-market placeหนงสอเวยน (ธปท.ฝกก.ว.73/2561) เรอง การใหธนาคารพาณชยใหบรการแพลตฟอรมอเลกทรอนกส ผไดรบอนญาตธนาคารพาณชยหรอบรษทในกลมธรกจทางการเงนของธนาคารพาณชย
กจกรรมทอนญาตDigital PlatformSupport SellerMarketing and Promotion
PaymentCustomer Services
Business Analysis
สามารถจดใหมผใหบรการอนทมความช านาญเฉพาะดาน ส าหรบงานสนบสนนธรกจการใหบรการ e-Marketplace Platform เชน งานดานบรรจภณฑสนคา (packaging) การขนสง (logistics) การท าบญช (accounting) และ การบรหารสนคาคงคลง (stock management) 97
กจกรรมทไมอนญาต× ท าการผลตสนคาหรอใหบรการ× การซอและจดเกบสนคาหรอบรการไวเพอการคายกเวน สนคาหรอบรการทมวตถประสงคเพอสนบสนนโครงการรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social Responsibility)
การปฏรปเกณฑของ ธปท. (62)
ขอมลจาก ธปท.
P2p Lending Platform
กฎหมายทเกยวของ
1. ประกาศกระทรวงการคลง เรอง กจการทตองขออนญาตตามขอ 5 แหง ปว. 58 ฉบบท 58 เรอง ธรกจระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล (กนยายน 2561)
2. ประกาศธนาคารแหงประเทศ เรอง การก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล
100
101รปภาพขอมลจาก ธปท.
ประกาศกระทรวงการคลง p2p lending
บรษทจ ากด/บรษทมหาชนจ ากด
รฐมนตรคลงอนญาต
ผใหกผก
ประกอบธรกจ5y License
• ทนจดทะเบยน 5 ลานบาท• ถอหนโดยคนไทย 75%• ดแลไมใหผใหกคดดอกเบยเกน 15%• คดคาธรรมเนยมได
เพออปโภค/บรโภค ไมเกน 1.5 – 5 เ ทาของรายไดเพอธรกจ ไมเกน 50 ลาน
รายยอยไมเกน 5 แสน/ปสถาบน ไมจ ากด
103
พ.ร.บ. วาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส (ฉบบท 4) พ.ศ. 2562 (Digital ID)
Ideas & Concepts
ทมา Indian Investor
Examples
Step 1: Enrollment
Identity provider (IDP)
Authenticator(Username & Passwprd)
Identity Proofing
ผใชบรการ* Authenticator เชน Biometrics, รหสผานตาง ๆ
AS
Step 2: การพสจนและยนยนตวตน
ขอใชบรการ
Identity provider (IDP)
Relying Party (RP)
Redirect ใหผใชบรการยนยนตวตนกบ IDP
ใหผใชบรการแสดงตน
ยนยน
ดวย
ตรวจสอบความถกตองของ
(ถาถกตอง) ยนยน Yes!
*Digital Platform ท าหนาทเชอมทกคนเขาดวยกน
109รปจาก National Digital ID post
110
รปจาก National Digital ID post
Ideas & Concepts
ประกาศ ธปท 2053/2561 เรองการอนญาตใหธนาคารพาณชยใหบรการยนยนตวตนของลกคาหรอการใหขอมลในรปแบบดจทล (4/9/61)
วตถประสงค: ยนยนตวตนหรอใหขอมลในรปแบบดจทล ตอ พนธมตรทางธรกจของธนาคาร (เสมอนเปน IDP/AS ตามราง NDID)
เกณฑ: 1. ขอ Consent จากลกคา ในลกษณะท ชดเจน ไมบงคบ ระบวตถประสงค และแจงใหทราบถงสทธตาง ๆ เชน สทธในการเขาถงขอมลสทธในการแกไขสทธไมอนญาตใหน าขอมลไปประมวลผลสทธในการลบหรอยกเลก
เกณฑ 2 : ธนาคารตองใชเทคโนโลยทเหมาะสมเพอใหบรการแกพนธมตรธนาคารเพอใหสามารถเชอมโยงกบผใหบรการรายอนใน NDID ไดเมอ NDID เรมใชขอใหธนาคารพจารณาเขาโครงการ
เกณฑ 3 : หามก าหนดเงอนไขในการจ ากดสทธในการเลอกใชบรการของลกคาหรอพนธมตรของธนาคาร
เกณฑ 4: ตองมระบบ IT Risk Management & Cyber Security
Court
Blockchain - Internet Court
117