32
Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları — Ebeveyn ve Eğiticiler İçin El Kitabı — K o n u ş a n Ç o c u k K o n u ş a n Ç o c u k Ç o k A m a ç lı K eli m e K artları POMEGRANATE 5 CHERRY 19 ORANGE 42 SOLDIER 28 CAPTAIN 30 COOK 46 HAND 5 MOUTH 14 EYE 10 BİLTEG bilişim medya www.bilteg.com

Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları

— Ebeveyn ve Eğiticiler İçin El Kitabı —

Konuşan ÇocukKonuşan ÇocukÇok Amaçlı Kelime Kartları

POMEGRANATE

5

CHERRY

19

ORANGE

42

SOLDIER

28

CAPTAIN

30

COOK

46

HAND

5

MOUTH

14

EYE

10

BİLTEGbilişim medya

www.bilteg.com

Page 2: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Konuşan Çocuk

Çok Amaçlı Kelime Kartları

HazırlayanlarDoç. Dr. M. Şükrü PAKSU

Yrd. Doç. Dr. Şule PAKSU

1. Basım 2018

ISBN Set 1: 978-605-81791-1-0

ISBN Set 2: 978-605-81791-2-7

ISBN Set 3: 978-605-81791-3-4

Tüm hakları Bilteg Bilişim Medya’ya aittir.Eserin kısmen veya tamamen kopyalanması, basılması,

dağıtılması ve/veya satılması yasaktır.Görseller; shutterstock.com’dan temin edilmiştir.

Sayfa düzeni: Şeyhadil Gündeşli; [email protected]

Baskı: Kalkan Matbaacılık; 0312 342 16 46

Kutu: Serender Ambalaj ve Etiket San.; 0312 342 22 11

2

Page 3: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Eğitici oyun kartları çocuk eğitiminde en yaygın kullanılan araçlardan birisidir. Üç set-ten oluşan “Konuşan Çocuk Çok Amaçlı Kelime Kartları” okul öncesi çocukların dil, dikkat, hafıza ve sosyal becerilerinin gelişimine des-tek olmak amacıyla hazırlanmıştır.

Uzman bir ekip tarafından hazırlanan “Çok Amaçlı Kelime Kartları” uzun süreli, yoğun ve titiz bir çalışmanın ürünüdür. Çok sayıda ebeveyn ile görüşülerek Türk çocuklarının ilk öğrendikleri kelimeler listelenmiş, bunlar ara-sından sık kullanılan 150 kelime seçilmiştir. Seçilen kelimeler sınıflandırılmış ve çocukla-rın karşılaşma sıklığı ve öğrenme önceliği göz önünde bulundurularak sıralanmıştır.

Kartların ön yüzünde öğretilmek istenen ke-limeyi tanımlayan yüksek çözünürlükte renkli bir görsel bulunmaktadır. Görseller deneyimli ressam ve çizerlere ait çok sayıda resim ve çi-zim arasından çocukların ilgi ve dikkatini çe-kebilme potansiyeli esas alınarak seçilmiştir.

GİRİŞ

3

Page 4: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Kartların arka yüzünde hedef kelimenin daha kolay ve kalıcı olarak öğretilebilmesi için ebeveyn veya eğiticiye öneriler sunulmuştur. Arka yüzde ayrıca hedef kelime ile ilişkili fiil ve kavram listesi bulunmaktadır. Bu liste ile çocuğun kelime hazinesinin genişletilmesi amaçlanmıştır.

İkinci dil eğitiminde kullanılabilmesi ama-cıyla kartların ön yüzüne görselin İngilizce ke-lime karşılığı da yazılmıştır.

Çok Amaçlı Kelime Kartları çocukların ebe-veyn/eğitici ile birlikte veya kendi aralarında eğlenceli vakitler geçirebileceği algı, odak-lanma, dikkat ve zekâ becerilerini geliştirici oyun ve etkinliklerde kullanıma uygun olarak tasarlanmıştır.

Elinizde bulunun kitapçık üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde uzmanlar ta-rafından ebeveyn ve eğiticilere çocukların dil gelişimini desteklemeye yönelik tutum, dav-ranış ve etkinlik önerileri bulunmaktadır. İkin-ci bölümde “Çok Amaçlı Kelime Kartları” ile yapılabilecek dil, dikkat ve hafıza geliştirici

4

Page 5: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

etkinlik örnekleri yer almaktadır. Son bölümde ise setlerde yer alan kelimeler listelenmiştir.

Konuşan Çocuk Çok Amaçlı Kelime Kartları;

◆ Çocukların ilk kelimelerini kolay ve eğlen-celi olarak öğrenmelerini sağlar.

◆ Görsel ve işitsel algılarını güçlendirir.

◆ Dinleme, dikkat ve odaklanma sürelerini artırır.

◆ Kelime hazinelerini genişletir.

◆ Hayal güçlerini, duygu ve düşüncelerini ifade etme yeteneklerini geliştirir.

◆ Ebeveyn ve eğiticilerin çocukların dil, dikkat ve zeka gelişimi konusundaki bilgi ve farkındalık düzeyini artırır.

“Konuşan Çocuk Çok Amaçlı Kelime Kart-ları”nın kapsam ve kullanımı ile ilgili detaylı bilgilere www.bilteg.com web adresimizden ulaşabilirsiniz.

5

Page 6: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Dil gelişimi ile akademik ve sosyal başarı arasında güçlü

bir ilişki vardır.

6

❖ İnsan kelime ve kavramlarla düşünür, onlar-

la kendini ifade eder. Bu yönüyle dil; sosyal

ve bilişsel becerilerin gelişmesinde anahtar

rol oynar.

❖ Okul öncesi dönemde zekâ düzeyinin en

önemli göstergelerinden birisi çocuğun ke-

lime hazinesidir.

❖ Dil gelişimi ile akademik ve sosyal başarı

arasında güçlü bir ilişki mevcuttur. Araştır-

malar uyaran yönünden zengin ortamda ye-

tişmiş, kelime dağarcığı yüksek çocukların

okuma yazmayı daha çabuk öğrendiğini ve

okul başarılarının daha yüksek olduğu gös-

termektedir.

Page 7: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Çocuklar doğal ortamlarında ve sevdikleri kişilerden daha iyi

öğrenirler.

7

❖ Çocuklar sevdikleri ortamda, sevdikleri ki-şilerden ve hoşlandıkları yöntemle daha ko-lay ve kalıcı olarak öğrenirler.

❖ Çocuğunuzun en iyi eğiticisinin siz, en iyi eğitim ortamının eviniz ve doğal çevresi ol-duğunu unutmayınız.

❖ Her çocuğun öğrenme şekli ve süreci kendi-sine özeldir. Çocuğunuzun öğrenme davra-nışlarını gözlemleyerek sevdiği aktiviteleri belirleyiniz.

❖ Kelime ve kavram öğretme sıralamasını ço-cuğunuza göre özelleştiriniz. Çocuğunuzun sevdiği aktiviteleri ve o dönemde sık karşı-laştığı kişi ve nesneleri sıralamada öne alı-nız.

❖ Eğitim aktivitesi için uykusunu almış, tok, neşeli ve istekli olduğu dönemleri tercih ediniz.

Page 8: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

8

❖ Çocuğun edindiği dili ne kadar zengin ve

akıcı kullanacağının temel belirleyicile-

ri; yaşamın ilk yıllarında karşılaştığı uya-

ranların zenginliği, ailenin eğitim düzeyi,

aile-çocuk arasındaki iletişimin kalitesi,

özellikle okul öncesi dönemde dil gelişimi

odaklı yapılan eğitimdir.

❖ Çocuğunuzun aldığı uyarıları zenginleştir-

mek için olabildiğince fazla kişi ve nesne ile

temas etmesini, olabildiğince fazla fiziksel

ve sosyal ortamda bulunmasını sağlayınız.

❖ Çocukların dil gelişimini desteklemeye yö-

nelik hazırlanmış eğitici materyallerden ya-

rarlanınız.

Erken çocukluk döneminde dil gelişiminin en önemli

belirleyicileri aile ve sosyal çevredir.

Page 9: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

9

❖ Değişik araç ve yöntemlerin bir arada kul-lanılması öğrenmeyi kolaylaştırır, öğrenilen bilginin kalıcı olmasını sağlar, kişinin bağ-lantı kurma ve sentez yapma yeteneğini ge-liştirir.

❖ Çocuğunuza yeni kelime ve kavramlar öğ-retirken mümkün olduğunca farklı araç ve yöntemlerden yararlanınız.

❖ Kırmızı rengi öğretirken kırmızı renkli giy-siler giyiniz. Materyal olarak kırmızı renkli meyve, sebze ve eşyaları kullanınız. Çocu-ğunuzla birlikte “Kırmızı Balık Gölde” şar-kısının söyleyiniz ve çocuğunuza “Kırmızı Başlıklı Kız” masalını anlatınız.

❖ Hayvanları öğretirken çocuğunuzla birlik-te hayvan resimlerinin bulunduğu kitap ve dergileri inceleyiniz, çevrenizdeki hayvan-ları severek besleyiniz, evcil hayvan mağa-zası veya hayvanat bahçesini ziyaret ediniz.

Çeşitlendirerek pekiştiriniz.

Page 10: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

10

❖ Elinizdeki set çok amaçlı olarak tasarlan-mıştır. Kartların kullanımını üzerlerindeki görsellerin kelime karşılığını öğretme ile sınırlandırmayınız.

❖ Dil ve gelişim düzeyine dikkat ederek, her bir kartın üzerindeki görsel ile birlikte o görsel ile ilişkili kelime, kavram ve fiille-ri çocuğunuza kazandırmayı hedefleyiniz. Çocuğunuzla veya onun yanında olan ko-nuşmalarınızda kartın üzerindeki görsel ile ilişkili olabilecek kavram ve fiilleri sıklıkla kullanınız.

❖ Araba kelimesi ile birlikte binmek, inmek, sürmek fiilleri, yol, yolcu, yolculuk, hızlı, yavaş kavramları, otobüs, teker, şoför ve bilet kelimeleri,

❖ Pantolon kelimesi ile birlikte giymek, çı-karmak, büyümek, küçülmek, uymak, ya-kışmak fiilleri, temiz, kirli, büyük, küçük, dar ve geniş kavramları gibi.

Daha fazlasına, daha iyisine odaklanınız.

Page 11: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

11

❖ Çocuğunuzun dil gelişimini desteklemek için yenidoğan döneminden başlayarak onunla sürekli konuşunuz.

❖ Çocuğunuz konuşmaya başlamadan önce hayvan ve araç seslerini taklit eden sesler çıkarınız. Çocuğunuzu benzer sesleri çıkar-ması konusunda destekleyiniz.

❖ Çocuğunuzu beslerken, giydirirken, uyutur-ken veya onunla oyun oynarken yaptığınız ve yapmayı planladığınız tüm aktiviteleri sade bir dil ile ona anlatınız.

❖ Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var, yumurta var, dışarıda güneş var, babanın bize piknik sözü var, piknik için ne alsak? Top alalım, kova alalım, kürek alalım, piknikten önce manava gidelim domates alalım, salatalık alalım, üzüm alalım, kiraz alalım gibi.

Çocuğunuzla konuşunuz, konuşunuz, konuşunuz...

Page 12: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

12

❖ Çocukların yeni kelime ve kavramlar öğren-mesinin önemli bir şartı duyma ve dinleme-dir. İyi bir rol modeli başarılı bir dil eğitimi için çok önemlidir.

❖ Çocuğunuzla olan konuşmalarınızda dudak hareketlerinizi ve mimiklerinizi rahat göre-bilmesi için mümkün olduğunca onunla aynı seviyede ve yüz yüze olmaya özen gösteri-niz.

❖ Çocuklar değişen duygu durumu ve abar-tılı mimiklerden çok hoşlanırlar. Kocaman açılmış bir göz, şaşırmış veya komik bir yüz ifadesi çocuğunuzun size odaklanmasını ko-laylaştırır. Çocuğunuzla konuşurken sözleri-nize duygu katarak ses tonunuzu yükseltip alçaltınız, mimiklerinizi olabildiğince abar-tarak beden dilini etkili şekilde kullanınız.

❖ Çocuğunuzla veya onun yanında olan ko-nuşmalarınızda ifadelerinizin açık, net ve anlaşılır olmasına dikkat ediniz.

Çocuklar çok iyi birer takipçi ve taklitçidirler. Onlar için iyi

modeller oluşturunuz.

Page 13: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

13

❖ Çocukların çok sevdiği ve dil gelişimini en çok destekleyen aktivitelerden birisi onlara kitap okuma, masal veya hikâye anlatmadır.

❖ Çocuğunuza içerisinde çok sayıda resim bu-lunan masal veya hikâye kitapları alınız. Okuduğunuz metinleri resimlerle destekle-yiniz. Çocuğunuzu resimler hakkında yorum yapması, resimler ile metin arasında ilişki kurması, resimlere bakarak hikâye veya masalın akışı hakkında tahminde bulunması konusunda destekleyiniz.

❖ Okuma ve anlatımlarınız sırasında sesinizi yükseltip alçaltarak dalgalandırınız. Abartı-lı jest ve mimiklerle okuma ve anlatımları-nızı eğlenceli hale getiriniz.

Eğer çocuklarınızın zeki olmasını istiyorsanız, onlara masal okuyun. Eğer onların daha zeki olmalarını istiyorsanız, daha fazla masal okuyun.

Albert Einstein

Page 14: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

14

❖ Öğrenilen kelime ve kavramların kalıcı ol-

masının önemli bir şartı tekrardır.

❖ Aynı kitapları çocuğunuza tekrar tekrar

okuyunuz, aynı masal veya hikâyeleri tek-

rar tekrar anlatınız. Her okuma ve anlatma-

da çocuğunuzun kelime ve kavramlar için

yeni edinme ve öğrenme süreçleri yaşaya-

cağını unutmayınız.

❖ Çocukların hayal gücü ile kelime hazineleri

arasında yakın bir ilişki vardır. Çocuğunuzu

hayal kurma konusunda destekleyiniz. Onu

öğrendiği kelimeleri kullanabileceği hayali

masal ve hikâyeler oluşturması ve anlatma-

sı için teş vik ediniz.

Tekrar öğrenmede kolaylık ve kalıcılığın anahtarıdır. Tekrarın

tılsımını keşfediniz.

Page 15: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

15

❖ Çocuklar kelime ve kavramları kullandıkları oranda özümserler. Bu nedenle çocuğunuzu olabildiğince fazla konuşturunuz.

❖ Çocuğunuzu yaşadığı olayları sizinle ve çev-renizdekilerle paylaşması konusunda des-tekleyiniz. Daha önce okuduğunuz kitapları resimlerine bakarak size ve çevrenizdekile-re anlatması için teşvik ediniz.

❖ Olumlu geri bildirimler çocukların duygula-rını daha kolay ifade etmelerine yardımcı olur.

❖ Çocuğunuzun anlatımlarını abartılı mimik-lerle, merak ve heyecan içinde dinleyiniz. Onu Harika! Çok iyi! Bak sen! Gerçekten mi? Vay be! Çok güzel, ne güzel anlatıyorsun, bunu benimle paylaşmana çok sevindim gibi olumlu geri bildirimlerle destekleyiniz.

Konuşturunuz, dinleyiniz ve destekleyiniz.

Page 16: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

16

❖ Konuşması sırasında çocuğunuzun sözünü kesmeyiniz, cümleleri kurması veya ta-mamlaması konusunda ona yardımcı olma-yınız. Hatalı kullandığı kelimeleri düzelt-meye çalışmayınız.

❖ Çocuğunuzun konuşmalarını onu destekle-yerek genişletiniz. Çocuğunuz top dediğin-de “Evet bu mavi, büyük bir top”, elma de-diğinde “Tamam şimdi kırmızı elmayı sana veriyorum” veya gidelim dediğinde “Doğru birazdan evimize gideceğiz” diyebilirsiniz.

❖ Çocuğunuzun bu, şu, o, bunu, şunu, onu gibi işaret şeklindeki ifadelerini isimlendi-riniz. Bu diyerek arabasını işaret ettiğinde “Oyuncak arabanı mı istiyorsun? İşte oyun-cak araban, oyuncak araba ile birlikte oy-nayalım mı?” diyebilirsiniz.

Kendilerine yetişkin gibi davranılması çocukları motive

eder ve geliştirir.

Page 17: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

17

❖ Çocukların görsel uyarılara ilgileri sesten daha fazladır. Bu nedenle televizyon izler-ken ses yerine görüntüye odaklanırlar.

❖ Reklam, müzik videoları ve erişkinler için hazırlanmış televizon ve oyun programları-nın dil gelişimi üzerine etkileri olumsuzdur. Bu olumsuz etki erken çocukluk döneminde en belirgindir. Çocuğunuzu uzun süreli ve kontrolsüz televizyona ve/veya bilgisayara maruz kalmaktan koruyunuz.

❖ Özellikle üç yaşından sonra çocuğunuzun yaş grubu için hazırlanmış, konuşmaların basit ve anlaşılır, hareketlerin yavaş, görün-tü değişim süresinin uzun olduğu kısa süreli eğitici programlardan yararlanabilirsiniz.

❖ Çocuğunuzun izlediği programdan olumlu etkilenmesi ve yararlanması için program sırasında ve sonrasında izledikleriniz ile ilgi-li karşılıklı yorumlar yaparak sohbet ediniz.

Çocuğunuzu teknolojik aletlerin olumsuz etkilerinden

koruyunuz.

Page 18: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

18

❖ Çocuklarını en önemli özelliklerinden birisi meraklı ve araştırıcı olmalarıdır.

❖ Tüm sorularına karşılık vermeye özen gös-tererek çocuğunuzu soru sorma konusunda teşvik ediniz.

❖ Sorularını yanıtlamadan önce “Sen olsan ne yapardın? Sana göre nasıl olmalı? Sen ne düşünüyorsun?” gibi açık uçlu sorularla ço-cuğunuzun kendini ifade etmesi ve sohbete aktif olarak katılması için destekleyiniz.

❖ Çocuğunuzun sorularına basit ve kısa cüm-lelerle net cevaplar veriniz.

❖ Cevabını bilmediğiniz sorular hakkında çocuğunuz ile birlikte araştırma yapınız. Soruya konu olan durum için çocuğunuzla birlikte hayali, ilginç ve komik cevap ve çö-zümler üretmeye çalışınız.

Çocuklar sordukça öğrenir, öğrendikçe sorar.

Page 19: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

19

❖ Çocuklar öğrenme sürecinde bazı kelime-leri yanlış telaffuz edebilirler. Bu durumu doğal olarak karşılayınız.

❖ Telaffuz hataları ile alay edilmesi, hatasının düzeltilmesi konusunda ısrar edilmesi veya cezalandırılması çocuklarda içe kapanma ve kekemelik başta olmak üzere çeşitli olumsuz sonuçlara neden olabilir. Hatalı söz ve davranışların taklit edilmesi hatanın pekişmesi ve kalıcı olmasına yol açabilir.

❖ Çocuğunuzun hatalı telaffuz ettiği kelime-lerin üzerinde durmayınız, onu taklit etme-yiniz ve onun dili ile konuşmayınız.

❖ Telaffuz hatalarında çocuğunuzu onayla-mak ya da eleştirmek yerine hatalı söyledi-ği kelimeleri doğru söylenişleri kullanarak kulak aşinalığı kazandırınız.

Alay etmeyiniz, taklit etmeyiniz, zorlamayınız.

Page 20: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

20

❖ Dil gelişimini desteklemek için çocuğunuzla

anlamlı ve detaylandırılmış sohbetler yapı-

nız.

❖ Çocuğunuzla veya onun yanında olan konuş-

malarınızı tasvir ve tanımlamalarla zengin-

leştiriniz. Çocuğunuzun dil ve gelişim dü-

zeyine dikkat ederek eş veya yakın anlamlı

kelimeleri sıklıkla birlikte kullanınız.

❖ Çocuğunuzla olan konuşmalarınızda ceva-

bı evet veya hayır olan sorular yerine açık

uçlu sorular sormayı tercih ediniz. Yumurta

yer misin? Yerine yumurta mı yoksa peynir

mi yemek istersin? Veya yumurtayı nasıl ye-

mek istersin? Diye sorabilirsiniz.

Çocuklar duyarlar, kaydederler, kullanırlar. Konuşmalarınızı

tanımlama ve tasvirlerle detaylandırınız.

Page 21: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

21

❖ Ezber yapmak bir yandan çocukların kelime hazinelerini geliştirirken diğer yandan yeni kelime ve kavramları öğrenmelerini kolay-laştırır. Çocuğunuzu yaşı ve gelişim düze-yine uygun bilmece, tekerleme, şiir veya şarkı sözleri ezberleme konusunda teşvik ediniz.

❖ Çocuğunuzla birlikte sık sık şiir okuyunuz veya şarkı söyleyiniz.

❖ Çocuğunuzu daha önce ona okuduğunuz veya anlattığınız hikâye ve masalları ya da birlikte yaşadığınız anıları size tekrar tek-rar anlatması konusunda teşvik ediniz. Ço-cuğunuzun anlatımlarını heyecan ifadeleri ve abartılı mimiklerle dinleyiniz.

❖ Öğrenmenin en önemli unsurlarından birisi tekrardır. Çocuğunuzla veya onun yanında olan konuşmalarınızda daha önce öğrendi-ği veya öğretmeyi hedeflediğiniz kelime ve kavramları sıklıkla tekrarlayınız.

Ezber zihnin antrenmanıdır.

Page 22: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Etkinlik: Söylenen(ler)i göster veya ver

22

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 2-10 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz. Çocuğunuzdan adını söylediğiniz nesne-nin bulunduğu kartı göstermesini veya size vermesini isteyiniz.

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 3-15 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz. Çocuğunuzdan adlarını söylediğiniz 2, 3, 4 veya 5 nesnenin bulunduğu kartları söyleme sıranızdan bağımsız olarak gös-termesini veya size vermesini isteyiniz.

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 2 numaralı etkinliği geçiniz.

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 3 numaralı etkinliği geçiniz.

1

2

Page 23: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

23

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 3-15 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz. Çocuğunuzdan adlarını söylediğiniz 2, 3, 4 veya 5 nesnenin bulunduğu kartları söyleme sıranıza dikkat ederek göster-mesini veya size vermesini isteyiniz.

Kazanımlar:

Dinleme, dikkat, odaklanma, tek veya ardı-şık komutları anlama, akılda tutma (hafıza) ve aldığı komutlara uygun hareket etme be-cerilerinde gelişme.

3

Page 24: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Etkinlik: Aynı veya farklı gruptan olanları göster veya ver

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek aynı ve farklı gruptan nesnelerin bulun-duğu 4-20 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuza veriniz.

Çocuğunuzdan önce aynı daha sonra farklı gruptan olan nesnelerin bulunduğu kartları göstermesi veya size vermesini isteyiniz. Etkinliği kolaydan zora doğru geliştiriniz.

Örnekler: • Ağız, burun, kırmızı, el• Muz, araba, elma, üzüm• Araba, bisiklet, ev, helikopter, mısır,

gemi• Kuş, ayı, kedi, aslan, maymun, iki, üç,

sarı, yeşil, kulak, saç • Polis, şoför, tamirci, üçgen, öğretmen,

doktor, halı, kare, aşçıÇocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 2 numaralı etkinliği geçiniz.

1

24

Page 25: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek birden fazla gruptan nesnelerin bulun-duğu 8-20 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuza veriniz. Ço-cuğunuzdan kartları, üzerlerindeki gör-sellerin renk, şekil veya fonksiyonlarına göre gruplara ayırmasını isteyiniz. Etkin-lik sırasında çocuğunuzun hareket ve ka-rarlarını seslendirerek onu destekleyiniz (Kedi de fil ve ayı gibi bir hayvandır. Kedi kartını fil ve ayının bulunduğu hayvanlar bölümüne koyalım. Evet, bu bir daire. Daire kırmızıdır. Domates ve nar da kır-mızıdır. Daireyi domates ve narın yanına koymakla çok doğru yaptın gibi).

Kazanımlar:

Algı, dikkat, odaklanma, çözümleme ve dü-zen becerilerinde gelişme.

2

25

Page 26: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

26

Etkinlik: Hangisi/hangileri eksik?

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 4-10 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz ve çocuğunuzdan bir süre kartlara bakması-nı isteyiniz. Daha sonra gözlerini kapat-masını veya yönünü dönmesini isteyerek kartlardan bir tanesini alınız. Çocuğu-nuzdan tekrar kartlara bakmasını ve eksik kartı bulmasını/söylemesini iste-yiniz. Aynı etkinliği kartlardan birisinin yönünü çevirmek veya dışarıdan bir kart eklemek şeklinde de yapabilirsiniz.

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 5-15 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz ve çocuğunuzdan bir süre kartlara bakması-nı isteyiniz. Daha sonra gözlerini kapat-

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 2 numaralı etkinliği geçiniz.

1

2

26

Page 27: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

27

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 4-12 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde üç veya dörderli sıra hâlinde ço-cuğunuzun önüne koyunuz ve çocuğu-nuzdan bir süre kartlara bakmasını iste-yiniz. Daha sonra gözlerini kapatmasını veya yönünü dönmesini isteyerek kart-lardan sırası ile 1, 2 ve 3 tanesinin yer-lerini değiştiriniz. Çocuğunuzdan tekrar kartlara bakmasını ve yeri değişen kart-ları bulmasını/söylemesini isteyiniz.

masını veya yönünü dönmesini isteyerek kartlardan sırası ile 2, 3, 4 ve 5 tanesi-ni alınız. Çocuğunuzdan tekrar kartlara bakmasını ve eksik kartları bulmasını/söylemesini isteyiniz.

Kazanımlar:

Algı, dikkat, odaklanma ve hafıza becerile-rinde artış.

3

27

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 3 numaralı etkinliği geçiniz.

Page 28: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

28

Etkinlik: Hikâyede geçenleri bul/kendi hikâyeni oluştur

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 3-6 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz. Çocuğunuza içerisinde kartlardaki gör-sellerin bulunduğu hayali hikâyeler anla-tınız. Anlatım sırasında kartlardaki gör-sellerin sıralamasını bozmamaya özen gösteriniz. Aynı kartlarla aynı veya ben-zer hikâyeler anlatması konusunda çocu-ğunuzu destekleyiniz.

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 5-15 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuzun önüne koyunuz. Çocuğunuza içerisinde kartlardaki gör-sellerin adının geçtiği hayali hikâyeler anlatınız. Ondan sizi takip ederek hikâ-yede adı geçen nesne veya kişilerin bu-lunduğu kartları size vermesini isteyiniz.

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 2 numaralı etkinliği geçiniz.

1

2

28

Page 29: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

29

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 3-5 adet kartı resimli yüz üstte olacak şekilde çocuğunuza veriniz. Çocuğunuz-dan içerisinde karttaki görsellerin isim-lerinin geçtiği hayali hikâyeler anlatma-sını isteyiniz.

Çocuğunuzun etkinliğe odaklanmasını sağlamak ve dikkat süresini artırmak için ses tonunuzu yükseltip alçaltınız ve mi-miklerinizi olabildiğince abartınız. Ço-cuğunuzun anlattığı hikâyeleri heyecan ifadeleri ve abartılı mimikler ile dinle-meye özen gösteriniz. Başarılı olduğu her işlemin sonunda onu aferin, alkış, puan veya yıldız gibi ödüllerle ödüllen-diriniz.

Kazanımlar:

Algı, dikkat, odaklanma, hayal kurma, duy-gu ve düşüncelerini ifade etme becerilerin-de gelişme.

3

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 3 numaralı etkinliği geçiniz.

29

Page 30: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Etkinlik: Doğru/Yanlış

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 4-10 adet kartı elinize alınız. Her bir kar-tı resimli yüzü çocuğunuza doğru olacak şekilde tutarak kart üzerindeki görsel ile ilişkili cümleler kurunuz. Çocuğunuzdan kurduğunuz cümlenin doğru mu yoksa yanlış mı olduğunu bulmasını isteyiniz. Cümlelerinizi basitten karmaşığa doğru geliştiriniz.

Yaş ve gelişim düzeyine dikkat ederek 2-5 adet kartı çocuğunuza veriniz. On-dan kartlar üzerindeki görseller ile ilgili cümleler kurmasını isteyiniz. Çocuğunu-zun kurduğu cümlelere heyecan içeren ifadeler ve abartılı mimiklerle yorumlar yaparak doğru veya yanlış olduğunu söy-leyiniz.

Çocuğunuz bu etkinliği hatasız ve kolaylıkla yaptığında 2 numaralı etkinliği geçiniz.

Kazanımlar:

Dikkat, odaklanma, çözümleme, hayal kur-ma, duygu ve düşüncelerini ifade etme be-cerilerinde gelişme.

1

2

30

Page 31: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

Etkinlik: Hayal kur, taklit et, rol yap

Tüm kartları bir araya toplayıp karıştıra-rak içlerinden rastgele bir kart seçiniz. Çocuğunuzla birlikte kart üzerindeki görselle ilişkili hayaller kurunuz, taklit veya roller yapınız. Örnekler:

• Uçurtma: Çok büyük, rengârenk bir uçurt-maya sahip olduğunuz ve onun üzerinde dünyayı gezdiğiniz üzerine ilginç ve komik hayaller kurunuz.

• Ördek: Anne, baba ve yavru ördek rolleri yaparak yürüyünüz ve sesler çıkarınız.

• Anne-baba: Çocuğunuzun anne-baba, sizin çocuk rolünde olduğunuz oyunlar oyayınız.

• Ayakkabı: Sahibini hiç yormadan istediği yere çok hızlı bir şekilde götüren bir ayak-kabıya sahip olduğunuz üzerine ilginç ve komik hayaller kurunuz.

• Dede-nine: Dede ve nine rolleri yaparak hayali telefon görüşmeleri yapınız.

Kazanımlar:

Hayal kurma, taklit etme, duygu ve düşün-celerini ifade etme becerilerinde gelişme.

1

31

Page 32: Dil, Dikkat ve Zeka Gelişimi İçin Oyun Kartları · Minik tavşan uyanmış, bakalım bezi ıslak mı, şimdi kahvaltı zamanı, bakalım dolap-ta neler var? Süt var, peynir var,

32

Setlerde yer alanKELİMELER

SET 1

SET 2

SET 3

ANNEBABABAŞKUŞELAYAKATBEBEKBİRGÖZ

SUSÜTMUZELMANAREVEKMEKARABAKAPIUÇAK

TOPBALONKİTAPMASAKALEMAYAKKABIŞAPKAŞOFÖRPOLİSSAAT

KULAKKEDİABİ-ABLAAĞIZBURUNİKİÜÇAYIDİLDİŞ

ÇİLEKAY-YILDIZGÜNEŞARMUTÜZÜMYUMURTAGEMİTRENKİRAZHAVUÇ

KUTUÇANTAELBİSEÇORAPTABAKBARDAKKAŞIKDOKTORYATAKDOLAP

SAÇDEDE-NİNETAVŞANASLANKIRMIZIMAVİBALIKKÖPEKFİLSARI

ÇİÇEKAĞAÇKİVİKARPUZYAĞMURKAR PEYNİRZEYTİNPARKDOMATES

DAİRETARAKKOLTUKMUMMAKASÜÇGENTİŞÖRTASKERPİLOTKAPTAN

BEŞKOYUNİNEKDEVETAVUKVÜCUTMAYMUNYEŞİLÖRDEKPANDA

SALATALIKDONDURMAMUTFAKBANYOTUVALETBALSİMİTOTOBÜSKAMYONBİSİKLET

KAREBAYRAKROBOTHALISANDALYEPANTOLONÖĞRETMENTELEFONKUMANDATERLİK

DÖRTAİLEKELEBEKPENGUENZÜRAFASİYAH-BEYAZZEBRAUĞUR BÖCEĞİKANGURUKAPLUMBAĞA

LİMONPORTAKALOKULMARKETBİBERPATATESMISIRGÖKKUŞAĞIAMBULANSHELİKOPTER

MANAVTAMİRCİUÇURTMASALINCAKİTFAİYECİAŞÇIHEMŞİREŞEMSİYETELEVİZYONBİLGİSAYAR

BİLTEGbilişim medya

www.bilteg.com