Shqipëria e para nëEvropë përrrezikun ngatërmetet

www.koha.mk

E PËRDITSHME INFORMATIVE

Koha

Shkup, 2 shkurt - Është bërë thuajse e zakonsh-me që nëpër studimet e ndryshme për cilësinënë arsimin fillor shkaqet për performancat edobëta të kërkohen në mosfrekuentimin e in-stitucioneve të parashkollore. Për të argumen-tuar këtë, shfrytëzohen çdoherë të dhëna qëflasin për përfshirje jo shumë të lartë të fëmijë-ve nëpër kopshte dhe çerdhe. Megjithatë, stu-dime të tjetra flasin se argumenti i ndjekjes

ose jo të arsimit parashkollor nuk mjafton përtë mbështetur tezën se ky është faktor i rëndë-sishëm për cilësinë e mësimit, sidomos tënxënësve të ciklit të ulët të arsimit fillor. Ko-pshtet dhe çerdhet, sipas një pjese të mirë tëekspertëve të fushës, nuk janë më të rëndësish-me se familja dhe biblioteka. Madje, këta tëfundit, sikurse shprehet Elizabeta Bajrami Ol-logu, profesoreshë në...

Libri dhe familja më të rëndësishme se çerdhet

15 DEN

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

“Shuplakat”nisin nga e para

Ndryshimet në Këshillin Penalpër rastin “Shuplakat”, ishin ar-syeja kryesore se pse kjo lëndë tëpremten filloi të procedohet ngae para në Gjykatën Penale tëShkupit. Kryetari i ri i Trupitgjykues, Dushan Josifovski, thase Ligji për procedurë penale,doemos e parasheh nisjen e pro-cesit nga e para, me këtë edheleximin e propozim akuzës dheprezantimit të dëshmive. Proku-rorja speciale...

60c |110c

Kthesë nëOksford, tanivajzat janë më shumë se djemtë!

Dilema rrethkompetencave

të ATO-s

Debat publik SHEKERINSKANË PRISHTINË

� Fq.3 Fq.4� Fq.20

Maqedoniambështet Ushtrinë e Kosovës�

Çështja e emrit, Ligji i gjuhëve, plani 3-6-9 sikur kanë lënë në harresë zhvillimin ekonomik tështetit, thonë analistët ekonomik. Nga ekzekutivi i ri thonë se kriza politike është tejkaluar, porpasojat e ngërçit politik ndjehen akoma

AFARISTËT E BRENGOSUR, GJURMËVE TË ANKESAVE

Fq.15

Fq.6

Fq.7

Fq.16

Fq.5

Viti XII • Numri 3283 • e shtunë/e diel 3-4 shkurt, 2018

AKTUALE

RAJON

SPECIALE

Ekonomia nën hijen e politikës

KOHA përanigma

� Fq.11-14

shtojcë enigmatike e fundjavës

shtojcë enigmatike e fundjavës

SHBAi refuzon vizën

Fyen Trumpin

2 AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

2

Dy shkurti i çdo viti është shpallur si “DitaBotërore e Ligatinave”; kjo ditë shënon datën emiratimit të Konventës për Ligatinat në 2Shkurt 1971 në qytetin Iranian të Ramsar-it.Ligatinat ose sistemet e “tokave të lagura”, janësipërfaqe ujore të përhershme osepërkohshme deri në 6 metra thellësi, dhepërbëjnë një ekosistem mjaft i rëndësishëm qësiguron larmi përfitimesh përfshirë filtrimin e

ujit, sigurimin e biodiversitetit, mbrojtjen ebregdetit dhe zbutjen e ndryshimeveklimatike. Publiku i gjerë është pak indërgjegjshëm për këto shërbime tërëndësishme të ligatinave. Dita Botërore eLigatinave është një mundësi e mirë për tëkërkuar ndryshimin e situatës dhendërgjegjësuar publikun mbi rëndësinë qëkanë ligatinat për të ardhmen e njerëzimit.

KUSH FITOI, GREQIA APO SHQIPËRIA"Ministri grek thotë (i kënaqur) se Greqia fiton 12milje det! Ministri shqiptar thotë (duke mos epërgënjeshtruar) se marrëveshja është shumëfishmë e mirë se ajo e vitit 2009, të cilën e hodhi poshtëGjykata Kushtetuese! Unë kam qenë i dobët nëmatematikë, është mirë dikush ta sqarojë në emër tështetit shqiptar si ndodhë që pala greke të fitojë 12milje, ndërkaq edhe Shqipëria të ketë fituarshumëfish! A do të thotë kjo se të dy palët kanëmarrë ujëra detare nga fqiu i tretë, Italia!? Në Athinë:punë e kryer...! Në Tiranë belbëzime jo bindëse: endes'kanë përfunduar bisedimet! Ministri Ditmir Bushatideri tash nuk e ka përgënjeshtruar Koxiasin!",shkruan në profilin e tij në Facebook publicisti ngaShkupi, Daut Dauti.

INFERIORITETI I DYFISHTË SHQIPTAR"Apatia e shqiptarëve të Maqedonisë ndaj çështjes sëemrit shpërfaq edhe njëherë internalizimin apo'epidermalizimin' i inferioritetit të dyfishtë shqiptar.Është e dyfishtë ngaqë e ndjejnë kolonizimin ekolonizatorit të tyre. Me një fjalë, shtresa politikeMaqedonase është gjunjëzuar para politikave tëjashtme greke dhe nuk ka asnjë kompromis nëçështjen e emrit, por ka një diktat dhe imponim të pakompromis të palës greke. Greqia, nuk ka asnjëekskluzivitet të pronësimit të emrit 'Maqedoni'.Arbitrariteti ndërkombëtar është zhgënjyes dhefrustrues. Se kush duhet të bëhet pjesë e NATO-s, ekush jo, vendosin donatorët e mëdhenj të saj, e joGreqia. Nëse maqedonasit dhe rrogëtarët e këtijshteti sillen si të kolonizuarit e grekëve, shqiptarëts’kanë nevojë të ndjehen si të tillë! Para se të dënohenpolitikat fashiste të Greqisë, duhet të kritikohet fortpresioni i një anshëm politik ndërkombëtar", shkruannë profilin e tij në Facebook, gazetari Latif Mustafa.

Ministrja e Mbrojtjes eRepublikës së Maqedonisë,Radmila Shekerinska, e cilapo qëndron për vizitë zyrtarenë Kosovë u prit në takim ngakryeministri i Republikës sëKosovës, Ramush Haradinaj.Në një njoftim ngaKryeministria e Kosovësthuhet se pjesë e diskutimitnë këtë takim ishte thellimi ibashkëpunimit në shumëfusha me rëndësi për të dyjavendet, veçanërisht në fushëne sigurisë, ekonomisë dheinfrastrukturës, menaxhimi ipërbashkët i kufijve dhe tematë tjera në interes reciprok. Në njoftim poashtutheksohet se kryeministriHaradinaj në këtë takim kathënë se, “Ky është shansi qëKosova dhe Maqedonia tëvendosin bashkëpunimin përfqinjësi të mirë, sidomos tanikur ka vullnet politik nga tëdyja vendet”. Ndërkaq, ministrjaShekerinska ka thënë se"duhet të fuqizohen raportetme fqinjët në baza tëkomunikimit të përditshëmpër punët që i preokupojnë tëdyja vendet". Me rastin evizitës së ministresShekerinska, Ministria përForcën e Sigurisë së Kosovës(MFSK) organizoi njëceremoni ushtarake.

(Anadolu Agency, 2 shkurt)

Kryeministri i Shqipërisë EdiRama ka kritikuar ashpërliderët e Kosovës përiniciativën e shfuqizimit tëGjykatës Speciale. “Me demarkacionin Kosovaarriti ta krijojnë një problemqë nuk është problem duke evënë në lojë gjithëpartneritetin me bashkësinëndërkombëtare. Ndërsa sa ipërket Gjykatës Speciale ishtegabimi më i madh që bënë nëkëtë partneritet”, ka thënëRama. Ai duke folur përveprimet e liderëve kosovarëkohët e fundit ka thënë se iduhet të jetë shumë i hapurme ta dhe tua thotë troç atëqë mendon. Kosova është atdheu i tëgjithë kosovarëve, por ështëfëmijë i atyre që ebombarduan Serbinë, kathënë Rama. Ai ka thënë se qëndrimin e tijua ka thënë në sy krerëve tështetit kosovar, se Kosovaështë në një fazë tërrezikshme dhe duhet tëpërqendrohet tërësisht tebisedimet me Serbinë nëmënyrë që ta zgjidh atë nyjëdhe të vazhdojë përpara meintegrimet.

(KTV, 2 shkurt)

MEDIACitate

NËS

E N

UK

E

KEN

I D

ITU

R...

ZËRI I NATASHËS KUNDËR FASHIZMIT SERB"Deputetëve të Kuvendit të Kosovës: të nderuarzonja dhe zotërinj, më 31 janar 2018 senatoriamerikan Roger Ëicker and përfaqësuesi Eliot Engelnominuan Natasha Kandiqin dhe fondin për tëDrejtën Humanitare për Çmimin Nobel për Paqe2018. Natasha Kandiq dhe FDH kanë qenë dhembeten dokumentuesit kryesorë të krimeve eviktimave të luftërave të ish Jugosllavisë dhe kanëqenë dhe janë bartësit kryesorë të shtyllës kryesoretë idesë se pajtimi mes kombeve e qytetarëve mundtë bëhet nëpërmjet të ballafaqimit me të kaluarën.FDH, themeluar nga Natasha Kandiq, është sot ivetmi institucion i besueshëm që ka dokumentuarluftën në Kosovë dhe krimet e bëra në të. Kujtesakolektive e Kosovës së luftës në masë të madheështë ruajtur falë punës së FDH dhe NatashaKandiqit. Përgjatë viteve të zhbërjes së ishJugosllavisë, zëri i Natasha Kandiqit ka qenë i qartënë vetminë dhe guximin e vet, kundër fashizmit serbdhe fashizmave të tjerë. Sugjeroj që Kuvendi iKosovës, me pajtim të gjitha grupeve parlamentare,të votojë një Rezolutë për kandidimin e NatashaKandiqit dhe FDH-së për Çmimin Nobel për Paqe2018. Me këtë do të nderonte jo vetëm punën evetmohueshme të FDH-së dhe Natasha Kandiqit,por edhe idenë , më se të nevojshme për Kosovëndhe tërë regjionin, e pajtimit të popujve dheqytetarëve nëpërmjet të ballafaqimit me tëkaluarën", shkruan në Facebook, Veton Surroi.

Problemet që ka Maqedonia me Greqinë, as për së afërmi nukprezantohen në media, për arsye se dimensioni i këtyre probleme-ve sa është aktual e gjeostrategjik, po aq është edhe historik e iden-titar. Dy opinione krejt të ndryshme publike, të kundërvënë për-ballë njëri tjetrit, njëri në sheshet e Athinës e Selanikut, e tjetri nëstudiot televizive të Shkupit, sikur nxjerrin në pah dallimet në qa-sje dhe perceptim. Nga zhvillimet e raportuara në media, mund tëvërejmë një aktivizim më të madh të vëmendjes publike në Gre-qi, për dallim nga maqedonasit (një pjesë bukur e madhe e tyre)të cilët ende vazhdojnë të besojnë se problem më i madh për taështë gjuha shqipe, se sa ndërrimi i emrit të shtetit.

Asgjë të re në këtë drejtim nuk do të thoshim, nëse e kemi para-sysh faktin se disponimi publik tek maqedonasit një kohë të gjatëka kaluar nëpër valvulat e trajnimit antishqiptar, ndërkohë që çë-shtjet identitare ata i kanë konsideruar, dhe ende i konsiderojnë,si tema nacionale për përdorime të brendshme, që do të aktivi-zoheshin varësisht se cila koniunkturë politike është në pushtet.Këto tema, në vend se ti trajtojnë si probleme kruciale kombëta-re, ata po i trajtojnë si kanale rezervë për të përçuar mesazhe nganjëri tabor politik te tjetri, duke e mbuluar krejt këtë me ambicietpër marrje ose ruajtje të pushtetit. Asgjë më tepër.

Ky qëndrim kaq latent i opinionit publik maqedonas kundrejtqëndrimeve rigjide greke, ka një shpjegim psikologjik që zbërthennjë koncept mental i cili nuk është mësuar të ballafaqohet me tëvërtetat reale dhe për pasojë fillon të projektojë të vërteta parale-le, në formë mirazhesh në shkretëtirë, që lëvizin nga periudha emaqedonasve antikë deri në periudhën e maqedonasve të Bl-lazhe Konevskit. Pamundësia për të mbushur këtë hark kohor,mbi dy mijë vjeçar, me teatër, letërsi, arkitekturë, pikturë, e katransformuar vetëdijen kolektive nga fotografia reale në lëvizje tërobotizuar, që hapëron nga legjendat e mjegullta antike në patrio-tizmin e pluhurosur me grimca stiropori në arkitekturën e shpifurtë barokut.

Burime të afërta me negociatorët për çështjen emrit, vënë nëdukje se pala greke është kategorike në kundërshtimin e gjithçka-së që lidhet me historinë e asaj që ata e quajnë Maqedoni. Kjo i bieqë për Athinën zyrtare janë të papranueshme termat që përkufi-zojnë shtetin, popullin dhe gjuhën e Maqedonisë. Grekët do të paj-toheshin me gjithçka tjetër që është jashtë këtyre përkufizimeve,madje edhe me një gjuhë që e flasin shumica e popullsisë, por qënuk do të quhej “maqedonishte”. Ta përkthesh në sens emocionalkëtë pretendim të fortë grek, nuk është edhe aq vështirë, sepse sh-qiptarët ka kohë që në kurrizin e tyre po e ndjejnë kategorizmin efamshëm statistikor të 20%, që me aq zell është patentuar në for-mulimet kushtetuese e ligjore të politikanëve të Shkupit. Pra, përta kuptuar se sa dhemb kungji i Athinës, maqedonasit do të ish-te mirë ta shohin se sa me sherr e kishin mprehur kungjin e tyrenë kuzhinat politike të Shkupit, ku brenda natës gjuha shqipenga kategoria socio-lingustike transfromohej në kategori stati-stikore. Në këtë mënyrë do të ndodhtë një proces i çuditshëm po-litiko-antropomorf, teksa shqiptarët futeshin në një magazinë tëbraktisur tekstilesh ku shpejt e shpejt në vend të emrave iu qepe-shin numrat që tregonin se janë një grumbull frymorësh në këtështet qesharak që assesi spo mundet të gjejë një emër që i kënaqtë gjitha palët.

Shqiptarët e kanë dëgjuar që moti përrallën për gropën që kishtegllabëruar të parin të zotin e saj që e kishte bërë, por nuk duan tëbesojnë që mendësia refuzuese ndaj tyre mund të ketë ndonjëpikëtakim paradokosal me thirrjet anarkiste në Greqi.

Patriotizmi i stiroporit

EDITORIAL|||| |||||||||||||||||||

Emin AZEMI

Çka është dita botërore e “tokave të lagura”?

3AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Fatos RUSHITI

Shkup, 2 shkurt - Gjatë debatit pu-blik të premten në Parlament mbipropozim-ligjet, njëri për ndjekjetë komunikimeve dhe tjetri përthemelimin e Agjencisë Teknike-Operative nga ekspertët pati men-dime të ndryshme sa i përket këty-re ligjeve, gjegjësisht ndajkompetencave të Agjencisë.Ndërkaq përfaqësues nga organi-zatat joqeveritare kërkuan të dinëse ku do të qëndrojë aparatura përndjekje të komunikimeve, kush dotë bëj porosinë e saj dhe cilit dot’i takojë përgjegjësia në rast ke-qpërdorimi. Në këtë pikë, ata u in-teresuan të dinë nëse në vend kaakoma pajisje mobile për përgjimdhe vallë Ministria e Punëve tëBrendshme posedon informacionpër raste eventuale.

"Neni 17 është problem serioznë aspektin e aparaturës sëveçantë, sepse humb kuptimi iAgjencisë Teknike Operative.Humb kuptimi i ATO-së dhe ha-pet mundësia për keqpërdorim,sepse me këtë ligj për ndjekje tëkomunikimeve, organi që zbatonmasat posedon edhe aparaturën",tha Jove Jovçevski, ekspert për

ndjekje të komunikimeve. Ai shtoise Ligji për ndjekje të komuniki-meve bie ndesh me Ligjin për pro-cedurë penale, me çka tha Jovçev-ski, krijohet një mishmashkompetencash mes AgjencisëOperative-Teknike dhe institucio-neve gjyqësore në këto dy ligje.Zgjedhja e kuadrove profesionistdhe përfaqësimi nacional ishinkërkesat e profesorit universitar,Bashkim Selmani. "Përkujdesja edy elementeve. E para ka të bëjëme buxhetin, sa Ligji parashehanën materiale dhe e dyta - tëbëhen përzgjedhje të individëvedhe t’u jepet rasti gjeneratave tëreja të cilat janë në numër tëmadh dhe janë mjaft të zgjuar",deklaroi Selmani. Ekspertët, poashtu rekomanduan edhe saktësi-min e situatave kur zbatohen ma-sat e posaçme hetuese, si dhe pa-varësinë nga pushteti iinstitucioneve që duhet të zba-tojnë këto ligje. Vlerësimet ishinpozitive për modelin e AgjencisëTeknike-Operative, përveç përfa-qësuesve të operatorëve teleko-munikues, të cilët kërkojnë qëharxhimet për sigurimin e apara-turës së ATO-së, t’i mbulojë Mini-stria e Punëve të Brendshme. Nga

ana tjetër, ministri i Punëve tëBrendshme, Oliver Spasovski si-guroi se Agjencia Teknike Operati-ve do të ketë mbikëqyrje të rreptënga disa institucione shtetërore."Sipas propozim-ligjit, të drejtëpër mbikëqyrje të punës së ATO-sëdo të kenë Kuvendi, Drejtoria përsigurimin e informacioneve të kla-sifikuara, Drejtoria për mbrojtjene të dhënave personale, Avokati iPopullit dhe Këshilli për KontrollQytetar", deklaroi ministri Spasov-ski. Kishte dhe ekspertë që ishinkritik për vonesën e debatit pu-blik. Në këtë rast, kryetarja e Ko-misionit parlamentar përmbrojtje dhe siguri, Frosina Re-menski, shpjegoi se Rregullorja eParlamentit mundëson që disku-timi të bëhet mes leximit të parëdhe leximit të dytë të propozim-ligjit. Ndryshe, opozita maqedo-nase bojkotoi diskutimin. Përveçdeputetëve, në diskutim nukmorën pjesë as kryetari i Komisio-nit për mbikëqyrje të punës sëDSK-së dhe Agjencisë së Inte-ligjencës, Trajko Veljanovski dhekryetari i Komisionit për mbikë-qyrje të zbatimit të masave të po-saçme hetuese, Emil Dimitriev. Sai përket kompetencave të Agjenci-

së Teknike Operative, sipas Ligjit,ajo nuk vendosë së kush do tëpërgjohet, por se vetëm zbatonvendimet e prokurorisë. Aktuali-sht, për ndjekje të komunikimeveqoftë dhe pa urdhër gjyqësor ven-dos ende Drejtoria për Siguri dhekundërzbulim. Vitin e kaluar ki-shte iniciativë për të kërkuar men-dim në Gjykatën Kushtetuese nëlidhje me këtë kompetencë tëDSK-së, por që Qeveria me pashoqi dorë që të merr vlerësim ngaGjykata Kushtetuese me arsyeti-min se po përgatitet Ligj i ri përndjekje të komunikimeve. Sa ipërket zhvillimeve tjera në Parla-ment, deputeti i VMRO-së Anto-nio Milloshoski të premten dorë-zoi kërkesë që në rend dite tëvendoset edhe pika për zgjedhjene përbërjes së re të Komisionit Sh-tetëror të Zgjedhjeve. Tetë nganëntë anëtarët të KSHZ-së para-shtruan dorëheqje në funksionetpas çka u konstatuan nga Parla-menti pasi në opinion ishtezbardhur se ato kanë përcaktuarkompensime të larta si paushallpër disa cikle zgjedhore. Aktuali-sht KSHZ ka vetëm një anëtar -edhe atë zonja Emira Asani Salijae propozuar nga Lëvizja Besa.

Strugë, 2 shkurt - Ekziston opti-mizëm i arsyeshëm se pikërisht nëvitin 2018 do të tejkalohet problemiqë Greqia e ka me emrin kushte-tues të Republikës së Maqedonisë.Këtë të premten nga Struga e poro-siti zëvendëskryeministri për Çë-shtje Evropiane Bujar Osmani. "Jemioptimistë se yjet janë vendosur ash-tu që vetëm viti 2018 jep mundësipër depërtim konkret. Veç më vitin

2019 do të jetë vit i humbur përshkak të kësaj që ka zgjedhje në BEpër Parlamentin Evropian dhe nukmund të pritet që shtetet evropianetë fokusohen në Ballkan. Krahas kë-saj zgjedhje ka edhe në Greqi dhe tene. Duhet të jemi të sinqertë paraqytetarëve dhe t'u themi se nëse elëshojmë këtë shans në dhjetë vitete ardhshme nuk do të mund tëgjejmë zgjidhje", theksoi Osmani.

Ai tregoi në pasojat negative poten-ciale për çfarë ato do të thonin për,siç tha, "një shtet i vogël jashtëNATO-s dhe BE-së në këso rretha-nash gjeopolitike". "Do të duhet tëgjithë seriozisht të mendojmë.Përgjegjësia jonë si politikanë ështëqë ta garantojmë ardhmërinë e sh-tetit dhe të gjeneratave që vijnë.Nuk guxojmë të udhëhiqemi ngaemocione ditore por ta çojmë shte-

tin përpara. Është vështirë, absolu-tisht, por jemi të vetëdijshëm përrrethanat dhe mundësitë që i ofronviti 2018", theksoi Osmani. Zëvendë-skryeministri tha se në këtë rastduhet të llogaritet për ndjeshmë-rinë rreth çështjes për të dyja palët."Zgjidhje e qëndrueshme mund tëjetë vetëm kjo që është e pranuesh-me për të dy shtetet, dhe për këtëkëto negociata, prej atje këto kom-

promise. Nimic dha propozim, nendërtojmë konsensus shtetëror përqëndrim si përgjigje të propozimit.Kuptohet se kemi edhe çështje tonatë ndjeshme rreth kësaj megjithatëjemi të vetëdijshëm për rëndësinë emomentit dhe do të mund tëgjejmë një zgjidhje të pranueshmereciproke që do ta mbajë dhe ruajëdinjitetin e të dy shteteve", shtoiOsmani.

Zaevshpreson nëzgjidhje përemrin deringa mesi ivititShkup, 2 shkurt - KryeministriZoran Zaev pret që deri ngamesi i vitit të gjendet zgjidhjepër kontestin 25-vjeçar për em-rin me Greqinë dhe në Samitine NATO-s në qershor të aktivi-zohet ftesa për anëtarësim tëRepublikës së Maqedonisë. Nëdeklaratë për televizionin bull-gar "Nova", Zaev thotë sezgjidhja eventuale do të duhettë miratohet në referendum."Referendumi duhet të jetë ga-rancë shtesë edhe për miqtëtanë nga Republika e Greqisë,pasi me këtë definitivisht do tëhiqen të gjitha dyshimet, ndër-sa populli do të qëndrojë paszgjidhjes, e cila do të pranohet.Jam i bindur se maqedonasitjanë të gatshëm për këtë. Por,ende jemi në negociata dhe sh-presoj se zgjidhja do ta ruajëdinjitetin e qytetarëve edhe tëGreqisë edhe të Republikës sëMaqedonisë", tha Zaev. Ai shtonse "së bashku me fqinjët jugorënga Greqia bëjnë çmos që tëhapet debat i brendshëm dhetë gjendet zgjidhje e pranuesh-me për të dy palët". "Shpresoj sedo të gjejmë zgjidhje, të cilatjanë mjaftë të pranueshme përtë dy palët për shkak se në fundzgjidhja duhet ta ruajë dinjite-tin dhe identitetin e dy vende-ve. Vetëm ashtu ndërtohen mi-qësi dhe kjo duhet të jetë nënjë bazë të përhershme dhe tëqëndrueshme. Tërë këtë e thempër shkak se nëse bëhemi tëmençur më herët ta zgjidhimproblemin, do të arrijmë t'i ka-pim edhe perspektivat e këtyrevendimeve", thotë Zaev.

2018-ta, kyç për zgjidhjen e emrit

DEBAT PUBLIK PËR NDJEKJE TË KOMUNIKIMEVE

Dilema rrethkompetencavetë ATO-s

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Ekspertët shpalosën dilemat sa i përket kompetencave të Agjencisë Teknike Operative, ndërsapërfaqësues nga organizatat joqeveritare kërkuan të dinë se ku do të qëndrojnë aparaturat përndjekje të komunikimeve, kush do të bëj porosinë e saj dhe cilit do t’i takojë përgjegjësia në rastkeqpërdorimi

Koha

4 AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Prishtinë, 2 shkurt - Ministrja eMbrojtjes e Republikës së Maqedo-nisë, Radmila Shekerinska, e cila poqëndron për vizitë zyrtare në Ko-sovë, deklaroi se Maqedonia re-spekton qëndrimin e bashkësisëndërkombëtare se transformimi iForcës së Sigurisë së Kosovës (FSK)në Forcat të Armatosura duhet tëbëhet përmes ndryshimeve kush-tetuese. Shekerinska, e cila u pritme ceremoni ushtarake në Mini-strinë e Forcës së Sigurisë së Ko-sovës (MFSK), ka realizuar një takimme ministrin e FSK-së, Rrustem Be-risha i cili ka qenë i mbyllur për me-dia. Pas këtij takimi është mbajturedhe takimi i përbashkët në mesdy delegacioneve. Në konferencëne përbashkët për media, duke thek-suar se krahas vizitës së sotme e cilaështë e para në Prishtinë, Shekerin-ska tha se kanë patur takime tëndryshme jashtë vendit me mini-strin Berisha. Ajo tha se këto takimejanë dëshmi që tregojnë vendo-smërinë e të dyja qeverive në ndër-timin e marrëdhënieve të mirafqinjësore. Lidhur me çështjen etransformimit të FSK-së në Forcate Armatosura të Kosovës, Shekerin-ska theksoi se puna e parë që duhettë bëjnë fqinjët është të ndihmojnënjëra tjetrën e jo të bëjnë tëkundërtën. Ajo potencoi se Maqe-donia respekton qëndrimin e ba-

shkësisë ndërkombëtare që tran-sformimi duhet të bëhet përmesndryshimeve kushtetuese, duke sh-tuar se Maqedonia do ta ndihmojëKosovën për të gjitha ato hapa qëdo të ndërmerren gjatë këtij pro-cesi.

“Republika e Maqedonisë çdoherë e ka dëgjuar me vëmendjeqëndrimin e Republikës së Kosovës,por edhe atë të bashkësisëndërkombëtare. Ne e përkrahimqëndrimin e bashkësisëndërkombëtare në drejtim të asajse me të vërtetë duhet të merrenparasysh të gjitha procedurat dhesituata politike dhe gjithë situatae ndjeshme në rajon. Për këtë ar-sye do të themi se ne e respektojmëqëndrimin e bashkësisëndërkombëtare që thotë se duhettë respektohen rregullat dhe ndry-shimet kushtetuese”, tha Shekerin-ska. Ministri Berisha tha se gjatëtakimit me ministren Shekerinska

kanë diskutuar për kapacitetet eFSK-së duke vënë theksin tek dë-shira për të qenë kontribuuesproaktiv të sigurisë e jo vetëm kon-sumues të saj. Sa i përket objektiva-ve për procesin e zgjerimit osendryshimit të misionit të FSK-së,ministri Berisha tha se ka njoftuarministren Shekerinska përpërpjekjet e FSK-së “që të jetë njëforcë multietnike, forcë profesiona-le e cila do të jetë në shërbim të tëgjithë qytetarëve”. “Synimi ynë siFSK-së është anëtarësimi dhe inte-grimi në NATO. Sa i përket bashkë-punimit rajonal jemi të interesuarqë të avancojmë bashkëpuniminme të gjitha shtetet që janë pjesë eNATO-s dhe të tjerat që aspirojnë tëjenë në NATO. Në kuadër të kësajbiseduam edhe rreth hapave të ba-shkëpunimit konkret në këtë drej-tim, megjithatë jam i bindur që kybashkëpunim do të avancohetedhe më shumë në të ardhmen.

Kemi shumë arsye që t'i ndërtojmëkapacitetet e përbashkëta që ba-shkërisht t'i luftojmë fenomenetnegative që mund ta rrezikojnë am-bientin e sigurisë qoftë ato rajona-le, qoftë ato globale", tha Berisha.

Berisha poashtu deklaroi se ba-shkëpunimi i dy vendeve në fushëne sigurisë është i fokusuar në fu-shën e arsimimit të kuadrove dhestërvitjeve. Duke theksuar se gjatëtakimit dy ministrat kanë biseduarpër mundësitë e shfrytëzimit të ka-paciteteve të përbashkëta, ministriBerisha falënderoi ministrenShekerinska për mundësinë e sh-frytëzimit të kampit veror në Kri-volak të Maqedonisë. Ai, poashtushprehu falënderimet edhe për pje-sëmarrjen e kontigjentit të Maqe-donisë në ushtrimin fushor “Shqi-ponja 6”, e cila do të mbahet nëKosovë në muajin maj. Shekerin-ska është pritur edhe nga kryemini-stri i vendit, Ramush Haradinaj.

Shkup, 2 shkurt - Komisari për tëdrejtat e njeriut të Këshillit tëEvropës, Nills Muizhnieks, të prem-ten në konferencë për shtyp theksoise autoritetet e Maqedonisë duhettë zbatojnë politika që nxisin inte-grim dhe mirëkuptim mes bashkë-sive etnike dhe të promovojnëkohezion social, njëkohësisht dukee mbrojtur diversitetin. Muizh-nieks, i cili është për vizitë pesëdito-re në Maqedoni, tha se Marrëve-shja e Ohrit i ka dhënë fund

konfliktit në vitin 2001 dhe solli derite ndryshimet në rajone të caktua-ra, si përfaqësimi juridik i bashkësi-ve, decentralizimi dhe përdorimi igjuhëve, por, megjithatë kohezionisocial nuk është arritur. "Shoqëria eMaqedonisë mbetet thellë e ndarësipas bazave etnike dhe gjuhësoredhe koha e fundit është që liderëtpolitik të mendojnë strategji përintegrim të tejkalimit të këtyrendarjeve", konsideron komisari përtë drejtat e njeriut. Fëmijët në Ma-

qedoni, sipas tij, vonë fillojnë t'imësojnë gjuhët e bashkësive tje-ra. Për shembull, potencoi ai, fë-mijët shqiptar gjuhën maqedonefillojnë ta mësojnë madje në kla-sën e katërt, ndërsa nëse dikushnga fëmijët maqedonas dëshironta mësojë gjuhën shqipe atë do tëmund ta bëjë nga klasa e gjashtë.

Muizhnieks duke iu përgjigjurpyetjes në lidhje me ligjin për për-dorimin e gjuhëve me të cilin për-parohet përdorimi i gjuhës shqipe,

tha se ka dëgjuar shumë vlerësimetë ndryshme për këtë tekst dhe sepër momentin ai paraqet ndarjekyçe mes maqedonasve dhe shqip-tarëve. Në pritje jam të mendimittë Komisionit të Venecias, thotë ai,por ai jep vlerësim të kushtetut-shmërisë së ligjit, e nuk do ta vlerë-sojë kohezionin social dhe inkluzi-vitetin. Komisari për të drejtat enjeriut të Këshillit të Evropës thase nuk i ka vizituar të burgosuritlidhur me ngjarjet dhe dhunën më

27 prill në Parlament. Tha se perso-na tjerë nga Këshilli i Evropës i kanëvizituar dhe se kushtet në burg janëtë këqija. Kjo çështje është ngriturnë Parlament ku janë potencuarkonkluzionet e avokatit të popullitnë raport të ndjekjes së procedura-ve. Ai potencoi se masa e parabur-gimit nuk duhet të shfrytëzohet sidënim, por vetëm nëse ekzistonndonjë rrezik. (E.H)

Shumica përndryshimin e emritShkup, 2 shkurt - Zgjidhjene problemit me emrin meqëllim të hyrjes sa më të sh-pejtë të Maqedonisë në BEdhe në NATO e mbështesin61 për qind e qytetarëve tëMaqedonisë (43 tërësisht,ndërsa 18 për qind deridiku), tregojnë rezultatet eanketës telefonike në 1.000të anketuar e zbatuar prej 19deri më 26 janar nga M-Pro-spekt për Institutin për De-mokraci Societas CivilisShkup. Mbështetje përndryshimin e emrit me qël-lim të hyrjes në BE dheNATO kanë shprehur 50 përqind e maqedonasve (30 përqind tërësisht, ndërsa 20deri diku), ndërsa 95 përqind e shqiptarëve (84 tërë-sisht, ndërsa deri diku 11 përqind). Në pyetjen nëse mendryshimin e emrit do tëndryshojë edhe rëndësia easaj çfarë është Maqedoniadhe populli maqedonas, 34për qind janë përgjigjur setërësisht do të ndryshojë, 19se deri diku do të ndryshojë,33 për qind se aspak nuk dotë ndryshojë, ndërsa katërpër qind se deri diku nuk dotë ndryshojë. Për 60 përqind të maqedonasve tëanketuar me ndryshimin eemrit do të ndryshojë edheidentiteti (për 40 për qindtërësisht, ndërsa për 20 deridiku), ndërsa 35 për qind ekonsiderojnë të kundërtën.Tek shqiptarët 30 për qindvlerësojnë se do të ndry-shojë (13 tërësisht, ndërsa 17pjesërisht), ndërsa 48 përqind janë se identiteti aspaknuk do të ndryshojë dhe 10për qind plotësues se deridiku nuk do të ndryshojë.

MUIZHNIEKS PREZANTOI RAPORTIN PËR TË DREJTAT E NJERIUT

Ndarje të mëdha etnike dhe gjuhësore"Shoqëria e Maqedonisë mbetet thellë e ndarë sipas bazave etnike dhe gjuhësore dhe koha e fundit është qëliderët politik të mendojnë strategji për integrim të tejkalimit të këtyre ndarjeve", konsideron komisari për tëdrejtat e njeriut i KE-së, Nills Muizhnieks

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

SHEKERINSKA NË VIZITË ZYRTARE NË KOSOVË

Maqedonia mbështetUshtrinë e KosovëS

Shekerinska potencoi seMaqedonia respektonqëndrimin e bashkësisëndërkombëtare qëtransformimi duhet tëbëhet përmesndryshimevekushtetuese, dukeshtuar se Maqedonia dota ndihmojë Kosovënpër të gjitha ato hapa qëdo të ndërmerren gjatëkëtij procesi

5AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Në Tabanoc ndalohetkontrabandim me stoli ariNjë shtetas i Maqedonisë ka tentuar tëfusë stoli ari në vlerë rreth 30 mijë euro nëvendkalimin kufitar Tabanoc. Nëpunësitdoganorë gjatë kontrollit personit T.M.,në xhepin e majtë dhe të djathtë të xhupittë tij kanë gjetur stoli ari të paparaqitur, dylira dhe një orë dore ROLEX-TUDOR, tëmbështjella dhe të lidhura në çorape. Si-pas ekspertizës së parë, vlera e stolive tëarit vlerësohet mbi 29 mijë euro. Inspek-torët e Sektorit për hetime në kuadër tëDrejtorisë Doganore ndërmorën masa pa-rahetimore dhe aktivitete dhe është për-caktuar se i dyshuari stolinë e arit e kablerë nga Italia ku përkohësisht jeton dhepunon, me çmim prej 20 euro për njëgram. Kundër të dyshuarit në PPTH - Ku-manovë është dorëzuar padi penale përveprën e kryer penale "Kontrabandim". Idyshuari i është dorëzuar gjykatësit nëprocedurë paraprake në Gjykatën Theme-lore - Kumanovë ku është shqiptuar masae kujdesit - marrja e dokumenteve tëudhëtimit.

Vidhet një postier në ShkupNjë i maskuar ka grabitur një postier 47-vjeçar nga Shkupi, A.F. i punësuar në SHA"Postat e Maqedonisë". MPB njoftoi se gra-bitja ndodhi dje rreth orës 10 në rrugën"Brigada maqedonase-kosovare" në ko-munën e Çairit. Duke iu kanosur me pisto-letë, autori nga A.F. i ka marrë çantën ku kapasur rreth 15.000 dhe 20.000 denarë dheështë larguar në drejtim të panjohur. Mer-ren masa për gjetjen e autorëve dhe përzbardhjen e plotë të rastit.

Rrahet rëndë 32-vjeçaringa GjermaTë enjten mbrëma rreth orës 19 e 30 minu-ta në Spitalin Klinik të Tetovës është sjel-lw 32 vjeçari A.I nga fshati Gjermë me lën-dime në kokë dhe fytyrë. Sipas policisë, nërrugën "Bllagoja Toska" në Tetovë ështëtakuar me dy persona të panjohur, të cilëtpa asnjë arsye - fizikisht e kanë sulmuarduke e goditur me grushte dhe i kanëshkaktuar thyerje të hundës dhe lëndimetjera të dukshme. Janë marrë maza përzbardhjen e plotë të rastit.

Aksident në autostradë,dy të lënduarNë autostradën Shkup-Tetovë, të enjtenmbrëma rreth orës 20, njw veturë e tipitFord Eskort me targa të Tetovës, e drejtuarnga 33 vjeçari F.D nga fshati Poroj ka hum-bur kontrollin, ka dalur nga rruga dhe kapërfunduar jashtë autostradës. Me këtë rast, vozitësi dhe bashkudhëtarjaA.D, 65-vjeçare, kanë marrë lëndime tru-pore dhe me veturë tjetër janë dërguar nëSpitalin Klinik të Tetovës ku u është dhënëndihmë mjekësore. Vozitësi është lëshuarpër mjekim shtëpiak, kurse bashkudhë-tarja është mbajtur për shërim në spital.Sipas policisë, shkak për këtë aksident kaqenë mos përshtatja e shpejtësisë me ku-shtet në rrugë.

KRONIKË

Omer XHAFERI

Shkup, 2 shkurt - Ndryshimet nëKëshillin Penal për rastin “Shu-plakat”, ishin arsyeja kryesorese pse kjo lëndë të premten fil-loi të procedohet nga e para nëGjykatën Penale të Shkupit.Kryetari i ri i Trupit gjykues, Du-shan Josifovski, tha se Ligji përprocedurë penale, doemos eparasheh nisjen e procesit nga epara, me këtë edhe leximin epropozim akuzës dhe prezan-timit të dëshmive. Prokurorjaspeciale, Fatime Fetai, i propo-zoi palës mbrojtëse të të aku-zuarve, në këtë rast NikollaGruevski dhe të tjerëve, që lexi-mi i akuzës mos të lexohet përtë dytën herë, për shkak se tënjëjtit i kanë të qartë vepra përtë cilat ngarkohen. Megjithatë,ata insistuan që propozim aku-za të lexohet përsëri.

”Meqë diapozitivin e ak-takuzës po e lexojmë për tëdytën herë, atëherë të thek-sohet se kur të lexohet emri iTomisllav Llazarotiv apo JordanRistevskit, të nënvizohet se njëj-tit më janë të dënuar, gjegjësi-sht për të akuzuarin Dimçe Ri-

stevski, të potencohet se për tënjëjtën ngjarje, procesi gjyqë-sor të zhvillohet ndaras”, tha,prokurorja Fetai.

Pas këtij precizomi të pro-pozim akuzës, ajo vazhdoi dhetregoi se si ka rrjedhur organizi-mi i sulmit në KomunënQendër në qershor të vitit 2013,me çka si organizator kryesor ecilësoi ish kryeministrin Nikol-la Gruevski dhe ish ministrin etransportit dhe lidhjeve, MileJanakievski. Njëri avokatëve tëNikolla Gruevski, ish kryetari iProkurorisë së Shkupit, SterioZikov, pas përfundimit të lexi-mit të propozim akuzës ngaprokurorja Fetai, ai tha se nuk eka të qartë se në çfarë mbështetkjo akuzë e Prokurorisë Specia-le Publike.” Atë që lexuat juështë akuzë jo ligjore dhe jokonkrete. Dispozitivi i akuzësduhet të jetë i plotë dhe kurndryshohet. Përfaqësuesit eakuzës sot duheshe të dorë-zojnë akuzë të re, duke i poten-cuar të gjitha ndryshimet qëjanë bërë brenda kohës”, tha,avokati Zikov.

Vërejtjet dhe kundërshti-met e njëpasnjëshme të palës

mbrojtëse, në rastin “Shu-plakat”, për arsye të ndryshmeduke filluar nga mënyre e për-pilimit të procesverbalit, listën edëshmive e kështu me radhë,prokurori special,Gavrill Bubev-ski i cilësoi si tendencë për tëzvarritur procesin gjyqësor dheasgjë më tepër. Procesi gjyqë-sor për dhunën e ushtruar ngaKomunën Qendër, nga simpati-zant dhe aktivistë të VMRO-DPMNE-së, në qershor të vitit2013, ndonëse para GjykatësPenale të Shkupit, u propozuatë shqyrtohet si propozimakuzë, e cila parasheh një pro-cedurë të shkurtë, të shpejtëdhe efektive për zbardhjen erastit, megjithatë edhe pas dyviteve ajo vazhdon të zvarritet.Paraprakisht, gjykatësja e këtijrasti, Tatjana Mihajllova, e cilame sistemin e ri të gjykatësve,në GJPSH-së procedon lëndëpër kundërvajtje, seancat gjy-qësore për sulmin ndaj Ko-munës Qendër, shpesh herë iprolongonte pa ndonjë arsyebazë. Lidhur me këtë çështje,PSP vitin e kaluar inicioi proce-durë për shkarkimin e saj ngakjo lëndë, mirëpo e njëjta u re-

fuzua, me çka anulimi i sean-cave për këtë lëndë vazhdoiedhe gjatë vitit 2017, deri nëlargimin e saj nga Sektori përshqyrtimin e lëndëve nga kri-mi i organizuar. Ndryshe, përmomentin si të akuzuar për ra-stin “Shuplakat” hetohen gjith-sej 11 të dyshuar, të cilët për-mes britmave dhe ofendimevepasditen e 7 qershorit të vitit2013, e kanë sulmuar Këshillinkomunal në Qendër të Shku-pit, duke e pamundësuar zh-villimin e mbledhjes së rregul-lt. Lista e dëshmive epropozuan nga PSP-ja, në rendtë parë është parashikuar tëprezantohet me rrëfimin e dë-shmitarëve, në këtë rast ishkryetari të Komunës Qendër,Andrej Zhernovski, dhe ba-shkëpunëtorëve të tij. Sido-qoftë, mbetet të shihet se val-lë Zhernovski, do të duhet tëprezantohet edhe njëherë nëcilësinë e dëshmitarit, apovetëm do të lexohet deklaratae tij e dhënë para Trupitgjykues muaj më parë, ku mestjerash shtoi se policia e kandihmuar sulmin ndaj Ko-munës Qendër.

Shkup, 2 shkurt - Në botë ështëvërejtur rënie e përgjithshme esundimit të së drejtës, veçanë-risht të të drejtave themeloretë njeriut, tregon analiza më emirë e projektit botëror tëdrejtësisë. Sipas indeksit të

sundimit të së drejtës, në li-stën e 133 shteteve nga e gjithëbota, Maqedonia radhitet nëvendin e 57-të. Më keq e radhi-tur nga shtetet e rajonit ështëSerbia, e cila gjendet në ven-din e 76-të. Ndërsa më mirë e

vlerësuar nga vendet ballka-nike është Sllovenia, e cilandodhet në vendin e 26-të, mëpas Rumania në vendin e 29-të, Kroacia e 35-ta. Sipas sundi-mit të së drejtës, Shqipëriaështë e 68-ta, Bullgaria e 55-

ta, Bosnja e Hercegovina e 56-ta, ndërsa Mali i Zi dhe Kosovanuk janë përfshirë në hetime.Globalisht në vendin e parë si-pas sundimit të së drejtësështë Danimarka, më pas Nor-vegjia, Finlanda dhe Suedia.

Sundimi i së drejtës, Maqedonia në vendin e 57

Procesi gjyqësor për dhunën e ushtruar në Komunën Qendër, nga simpatizant dheaktivistë të VMRO-DPMNE-së, në qershor të vitit 2013, edhe pas dy viteve ajo vazhdon tëzvarritet

DHUNA NË KOMUNËN QENDËR

“Shuplakat” nisin nga e para

Koha

6 AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Laura PAPRANIKU

Shkup, 2 shkurt - Është bërë thuaj-se e zakonshme që nëpër studimete ndryshme për cilësinë në arsiminfillor shkaqet për performancat edobëta të kërkohen në mo-sfrekuentimin e institucioneve tëparashkollore. Për të argumentuarkëtë, shfrytëzohen çdoherë të dhë-na që flasin për përfshirje jo shumëtë lartë të fëmijëve nëpër kopshtedhe çerdhe. Megjithatë, studime tëtjetra flasin se argumenti i ndjekjesose jo të arsimit parashkollor nukmjafton për të mbështetur tezënse ky është faktor i rëndësishëmpër cilësinë e mësimit, sidomos tënxënësve të ciklit të ulët të arsimitfillor. Kopshtet dhe çerdhet, sipasnjë pjese të mirë të ekspertëve tëfushës, nuk janë më të rëndësish-me se familja dhe biblioteka.Madje, këta të fundit, sikurse sh-prehet Elizabeta Bajrami Ollogu,profesoreshë në Universitetin“Nënë Tereza” në Shkup, janë fak-torë të cilët kanë impakt shumë mëtë madh në socializmin e fëmijëvedhe zhvillimin e aftësive kongitivetë tyre krahasuar me kopshtet dheçerdhet. Institucionet e arsimit pa-

rashkollor, thotë më tej ajo, siguri-sht se kanë rol pozitiv, por nuk kaasnjë tezë të mbështetur shkencë-risht se janë më të rëndësishme sefamilja. Përkundrazi, shumë socio-logë ndajnë mendimin se familja,respektivisht ambienti familjarjanë shumë më të ndikueshëm nëzhvillimin e fëmijëve se sa çerdhet.

“Në një familje ku libri ështëpjesë e përditshmërisë, ku flitet merespekt për shkollën dhe ku vijnënë shprehje pretendimet e prindër-ve për konsumim të dijeve dhenjohurive, është shumë e natyrsh-me që gjithë kjo klimë pozitive qëkrijohet në familje për librin dheshkollën të reflektojë te fëmijëtduke krijuar një shtesë të dallue-shme në zhvillimin psikologjik tëfëmijëve”, sqaron profesoresha Ol-logu. Prandaj, është shumë erëndësishme që fëmijët të familja-rizohen me librin që në shtëpi. E,kur ky familjarizim vjen në mënyrëtë natyrshme, spontane, u krijojmëatyre shumë më tepër lehtësira nëkrijimin e shprehive për mësim dheparalelisht kësaj edhe në prirjet përta konsideruar librin “shokun mëtë mirë”. Të gjitha këta faktorë, painjoruar edhe cilësinë e kopshteve,

shkollave apo mundësive që ukrijohen fëmijëve për shkollimin emëtejmë, sipas saj ndikojnë në cilë-sinë e arsimimit të përgjithshëm.Madje në një hulumtim të bërëdisa muaj më parë nga UNT-ja përlidhjet mes arsimit parashkollorme arsimin fillor nuk kishte asnjëtregues bindës se nxënësit e përf-shirë nëpër çerdhe dhe kopshtejanë më të sukesshëm se ata qënuk kanë qenë përfshirë në arsi-min parashkollor. “Një arsye përkëtë mund të jetë edhe niveli ipërkushtimit të edukatorëve viza-vijë përkushtimit të mësimdhënë-sve, ashtu sikurse edhe kushtet dhecilësia që ofrojnë kopshteve tona.

Kjo mbetet për tu analizuar nëhulumtime të tjera”, shpjegon Ol-logu, e cila kishte udhëhequr meatë hulumtim të realizuar në treshkolla fillore të Shkupit. Por, përgjetje të përafërta flasin dhe hu-lumtime nacionale, me përfshirjetë lartë të shkollave fillore, siç ështëai i Fondacionit për iniciativa Arsi-more dhe Kulturore “Hap pas hapi”në Maqedoni. Në këtë hulumtim,ku janë përfshirë 8000 nxënës të336 shkollave fillore del se numrimë i madh i faktorëve që ndikojnë

në cilësinë e mësimit te nxënësit eciklit të ulët kanë lidhje të drejtpër-drejtë me shtëpinë. Konkretisht,nga shtatë faktorët e evidentuarlidhur me çështjen e cilësisë pesëkanë të bëjnë me familjen dhe dyme shkollat. Në rend të parë, qën-dron shkalla e arsimimit tëprindërve, pastaj nëse mësimi ndi-qet në shkolla urbane apo rurale,nëse nxënësi ka ndjekur arsim pa-rashkollor, nëse ka krijuarshkathtësi të zhvilluara për leximpara se të regjistrohet në klasë tëparë, nëse shtëpia e banimit kaose jo bibliotekë, nëse huazohenose jo librave nga biblioteka të tje-ra (të qytetit ose shkollës) si dhenëse nxënësit kanë traditë leximinë shtëpi, qoftë në mënyrë të pavarur apo me dikë tjetër. Gjetja ekëtyre faktorëve tregon se familjadhe libri, krahas shkollës janë fak-torët kryesor që ndikojnë në cilë-sinë e mësimit të nxënësve. As kyhulumtim nuk përjashton përf-shirjen në institucionet e arsimitparashkollor si faktor relevant. Porai nuk është as i vetmi dhe as më irëndësishmi në zhvillimin e fë-mijëve dhe qasjen që do të kenëndaj mësimit.

Shkup, 2 shkurt - Incidentet midis tërinjve janë rezultat i ndërtimit tëatmosferës së padurimit, naciona-lizmit dhe urrejtjes ndëretnike, qëishte përditshmëri në të kaluarëndhe e nxitur nga funksionarët mëtë lartë shtetëror, por Qeveria e ta-nishme përpiqet ta promovojë dheta zgjerojë konceptin jetë për tëgjithë, të jetuarit së bashku të tëgjithë bashkësive etnike, deklaroiministrja e Arsimit dhe ShkencësRenata Deskoska lidhur merrahjen e një dite më parë midisdy grupeve të minorenëve. Duke upërgjigjur në pyetjen e gazetarëvepas ndarjes së granteve nga fondi"Ndërtojmë ura", Deskoska thek-soi se mësimi i të rinjve për tole-

rancë dhe bashkëjetesë midis dal-lueshmërive është edhe një ngamasat në Strategjinë për arsim2018-2025 e cila është miratuar tëmartën në seancë të Qeverisë. "SiMinistri mbështesim projekte qëdo të thonë afrim ndëretnik i tërinjve nga grupe të ndryshme et-nike. Në Strategji janë paraparëmasa të cilat do të thonë ndërtim ibashkëjetesës dhe mësim i të rinj-ve se kjo është ardhmëria e Repu-blikës së Maqedonisë", theksoi De-skoska. Ajo shpjegoi se nëkonceptin e programeve mësimo-re do të futen elemente për njohjetë dallueshmërive, komponentimultietnik do të futet edhe në libradhe në plan-programet mësimore,

ndërsa për ndërtim të bashkëjete-sës do të sigurohen edhe kushtehapësinore, gjegjësisht të gjithënxënësit të mësojnë në ndërtesatë njëjta shkollore. "Në disa komu-na, për shembull në Tetovë dhe Ku-manovë, nxënësit në gjuhën ma-qedonase mësojnë në njëndërtesë, ndërsa nxënësit të cilëtmësojnë në gjuhën shqipe më-sojnë në ndërtesë tjetër. Ata janëfizikisht të ndarë, që nuk ështëpraktikë e mirë. Bëjmë përpjekjeme kryetarët e komunave që të si-gurohen të gjithë dokumentacio-net projektuese dhe lejet për ndër-tim me qëllim që t'i rrënojmëfillimisht këto barriera fizike. Tëshihet se kur mësojnë së bashku,

në një shkollë, kjo mund të jetë po-zitive, e jo burim i tensioneve dhekonflikteve", tha ministrja e Arsi-mit. Krahas integrimit ndëretnik,Strategjia për arsim ka aktivitetetë cilët i përfshijnë të gjithë kom-ponentët të procesit arsimor - pa-rashkollor, arsim fillor, mesëm, ilartë dhe mësim i përjetshëm, tëcilët janë të strukturuar në pe-riudhën nga viti 2018 deri në vitin2025. Disa komponentë, tha De-skoska, u dedikohen të gjithë ni-veleve arsimore, si për shembullsigurimit të qasjes të barabartëderi te arsimi për të gjithë, duke ipërfshirë fëmijët me nevoja të po-saçme, si dhe ngritjen e cilësisë sëarsimit. Në arsimin e mesëm vë-

mendje i kushtohet arsimit profe-sional i cili, tha ministrja, në pe-riudhën e kaluar ishte margjinali-zuar dhe lënë anash. Qëllimi ështëqë arsimi i mesëm profesional tëlidhet me biznes-bashkësinë meqëllim që të krijohen plane mësi-more të cilët do t'u përshtaten ne-vojave të tregut të punës.

MickoskikërkondialogpolitikShkup, 2 shkurt - Nevojitetdialog politik për tejkalimin edallimeve lidhur me procesetkryesore në vend, ndërsa përkëtë nevojitet vullnet ngashumica qeveritare, theksoi li-deri i VMRO-DPMNE-së Hri-stijan Mickoski në takim meeurodeputët nga grupi iAleancës Progresive të Sociali-stëve dhe Demokratëve nëParlamentin Evropian, ViktorBoshtinaru, Tanja Fajon dheTonioni Picula. Në takim, siçcitohet në njoftimin ngaVMRO-DPMNE-ja, u biseduapër gjendjet aktuale politiko-shoqërore dhe prioritetetstrategjike në Republikën eMaqedonisë për anëtarësimnë BE dhe në NATO. Mickovskitheksoi se VMRO-DPMNE-jaështë e gatshme që të përk-rahë çdo zgjidhje dhe procesreformator për të cilin vlerë-son se është në interes të ven-dit dhe përforcimin e procese-ve demokratike, nëse është nëinteres të të gjithë qytetarëvetë RM-së. Në takim, sipasnjoftimit, Mickoski theksoi sepushteti aktual zbatonpërndjekje të qytetarëve sidhe të deputetëve nga partiae tij. Sipas Mickoskit, akti i til-lë nuk e çon përpara vendindhe e vështirëson procesin de-mokratik.

DESKOSKA LAVDËRON STRATEGJINË PËR ARSIM

Mësimi i integruar ndalon rrahjet ndëretnike të nxënësve

PËR ZHVILLIMIN E FËMIJËVE DHE CILËSINË E MËSIMIT

Libri dhe familja më tërëndësishme se çerdhet

Institucionet e arsimit parashkollor, sigurisht se kanërol pozitiv për shkollimin e mëtejmë të fëmijëve. Pornuk ka asnjë tezë të mbështetur shkencërisht se janëmë të rëndësishëm se familja, thotë Elizabeta BajramiOllogu, profesoreshë e UNT-së

Koha

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

7AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Fisnik PASHOLLI

Shkup, 2 shkurt - Çështja e emrit ,ligji i gjuhëve, plani 3-6-9 që përf-shin reformat në gjyqësor, mediat,luftën kundër korrupsionit, refor-mat në administratën publike dhezgjidhjen e problemeve e tjera po-litike në Maqedoni, sikur kanë lënënë harresë zhvillimin ekonomik tështetit. Gjithashtu Maqedoniagjendet para reformës tatimore,që nënkupton rishqyrtimin e poli-tikës tatimore apo mbushjes dheharxhimit të arkës së shtetit, e cilaimponohet edhe nga niveli i lartë iborxhit publik prej më shumë sepesë miliardë euro, faktit se shtetivite me radhë ka deficit buxhetornegativ prej disa për qind përshkak se të ardhurat e shtetit janëmë të vogla se shpenzimet e tij, an-

daj edhe bilanci buxhetor ështënegativ. Një pjesë e analistëve eko-nomik thonë se kemi zvarritje tëmadhe të hapave konkret për tëlehtësuar punën e përditshme tëbiznesit.

BIZNESI NUK KA KOHË PËR TË HUMBUR

“Është e vërtetë se negociatatpër emrin, apo Ligji për gjuhën sh-qipe sikur kanë defokusuar tërësi-sht qëndrueshmërinë e biznesitdhe sikur janë lënë anash masatkonkrete për të ndihmuar bizne-sin që si duket kanë mbetur vetëmnë letër. Bile nuk kemi as masakonkrete për të ndihmuar afaristëte rinj për të lehtësuar inkuadrimine tyre në treg . Me fjalë të tjera biz-nesi nuk ka kohë për të humburasnjë ditë të vetme dhe të gjithësektorët qofshin financiar apo eko-

nomik thjeshtë duhet të bëjnëpunën e tyre të përditshme të mosvonojnë punën e biznesit me lë-shimin e lejeve të ndryshme , tëmos hutojnë opinionin për shem-bull me pragun e pagesës së tati-mit të vlerës së shtuar e kështu meradhë”, thotë analisti ekonomik Ar-ben Halili.

Sipas tij nevojitet çështjet po-litike duhet të ecin paralel melehtësimin e punës së afaristëve ,ndërsa institucionet duhet të jenënë shërbim sa më të madh të biz-nesit dhe aspak nuk duhet tëndërlidhen çështjet e ndryshmeekonomike me problemet e ndry-shme politike.

“Nevojitet jo vetëm të mos vë-shtirësohet puna e biznesit tëvogël që nxjerr kafshatën e gojësme ndryshimet ligjore të sferavetë ndryshme , duhet që konkretisht

dhe praktikisht të ndihmohet jovetëm biznesi i vogël për shembullme rritjen e shumës së mbështetjepër përkrahjen e firmave të vogla ,por të mbështetet edhe biznesi imadh sipas nevojave të tij për çkaekziston hapësirë dhe gjithnjë si-pas mundësive të shtetit”, theksonmë tej Halili.

Nga ana tjetër, investimet ehuaja në nëntë muajt e parë të vi-tit 2017 kanë shënuar vlerën prejvetëm 45 milion euro. Kjo para-qet një rënie të madhe prej 140milionë euro në raport me tënjëjtën periudhë të vitit të kaluarkur në Maqedoni janë investuarafër 185 milionë euro. Kjo me fjalëtë tjera , tregon se janë shënuarafër 74 për qind më pak investimenë të periudhën janar-shtator të2017 në raport me periudhën ja-nar-shtator 2016.

PASOJAT E NGËRÇIT POLITIK NDJEHEN

Vlerësohet se kriza politikengadalëson si planet investuese tëkompanive të huaja ashtu edheatyre vendore për të zgjeruar kapa-citetet, të marrin kredi të reja , osetë zgjerojnë kapacitetet e tyre nëprodhim , por edhe në shërbim. Si-pas ekonomistëve, kriza e stërzgja-tur politike në dy vitet e kaluara kamarrë haraçin e saj dhe është pa-sqyruar negativisht në vendimet einvestitorëve të huaj që të inve-stojnë në një shtet me klimë josta-bile politike Nga ekzekutivi i rithonë se kriza politike është tejka-luar, por pasojat e ngërçit politikndjehen akoma. Presin që sivjetdukshëm të rritet numri i investi-torëve të huaj. Ndryshe, përngërçin politik në vitin e kaluar fletedhe fakti se një nga tre kompanindër 30 bizneset më të fuqishmenë Maqedoni që punojnë në Bur-sën e Maqedonisë shënojnë uljene të ardhura në nëntë muajt e parëtë vitit në raport me të njëjtën pe-riudhë të vitit të kaluar. Rezultatemë të dobëta tregojnë kompanitëe ndërtimtarisë, ndërsa më pak tëardhura nga shitja kanë edhe disakompani të mëdha nga industriaushqimore, metalike dhe e teksti-lit. Sipas analizave për rezultatetfinanciare të 103 kompanive nëBursë, neto fitimi i tyre është afër140 milion euro që është për afërpesë për qind më pak se në tënjëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Shkup, 2 shkurt - EVN Maqedoni nga fil-limi i vitit filloi me dërgim të faturaveme pamje të re për konsumatorët. Fatu-rat me dizajn të ri, duhet të u mundë-sojnë lexim të lehtë të të gjitha të dhë-nave që janë pjesë përbërëse e faturës.Në faqen e parë të faturës, në pjesën emësipërme janë të shënuara të dhënatnë lidhje me konsumatorin dhe faturën.Në mënyrë transparente është treguarkonsumimi i energjisë elektrike i sh-prehur në kWh dhe denarë për tarifë të

ulët dhe të lartë. Diagrami në pjesën eposhtme në të majtë, qartë tregon se kudhe në çfarë përqindje shkojnë paratëqë i paguajmë për energji elektrike tëkonsumuar. Në faqen e dytë janë të shë-nuara këshillat për kursim, mënyrat epagesës së faturës dhe udhëzim për pa-gesë të faturës onlajn, me çka faturatmund të paguhen përmes kompjuteritpa komision pagese dhe duke shmangurpritje në rresht në sportele. Përveçpamjes, EVN Maqedoni dërgoi edhe fa-

tura dygjuhëshe tek konsumatorët qëflasin gjuhën shqipe. Me këtë, këta kon-sumatorë njëkohësisht pranojnë faturënë gjuhën maqedonase dhe në gjuhënshqipe. Fatura në gjuhën shqipe ka qenënë dispozicion të konsumatorëve veçmëdisa vite me radhë, por e njëjta dërgohejme kërkesë të vetë konsumatorit. Konsu-matorët edhe më tutje mund të drej-tohen te EVN për pranim të faturës nëgjuhën shqipe ose ta anulojnë tënjëjtën. (Z.V)

Shkup, 2 shkurt - Ndotja e ajrit dhe tejkalimi i koncen-trimeve të PM 10 grimcave mbi të lejuarën edhe mëtej paraqesin problem jo vetëm për Shkupin, poredhe për qytetet tjera nëpër shtet. Pas tejkalimit tëpragut të definuar të alarmimit prej 200 �г/ м3 t ëmartën sërish u aktivizuan masat e jashtëzakonsh-me për uljen e ndotjes së ajrit, ndërsa dje ato u ndër-prenë. Një pjesë e masave është edhe transporti fa-las publik në Qytetin e Shkupit i cili prej dje nga ora20:00 është ndërprerë sërish. Edhe krahas pastrimittë ajrit, nga Qyteti i Shkupit apelojnë deri te qytetarëttë mos i shfrytëzojnë automjetet pa nevojë, mëshumë persona të voziten në një automjet, të sh-frytëzohet transporti publik, ndërsa për ngrohjen eshtëpive të shfrytëzohet dru i thatë dhe i pastër pa sh-tesa të tokës dhe mbeturinave. Nga Qeveria para-lajmëruan se po mendohet për plotësim të serisë sëmasave për uljen e ndotjes së ajrit. "Këto janë masandërhyrëse të cilat e lehtësojnë gjendjen momenta-le dhe ato nuk janë zgjidhja përfundimtare për pro-blemin me ndotjen e ajrit. Zgjidhja përfundimtareështë procesi më i gjatë dhe ekzistojnë masa në pla-nin afatmesëm dhe afatgjatë. Është e nevojshme siduket më shumë kohë derisa të vijmë deri në fazënnë të cilën do të kemi zgjidhje përfundimtare të pro-blemit", deklaroi zëdhënësi qeveritar, Mile Bo-shnjakovski.

AFARISTËT E BRENGOSUR, GJURMËVE TË ANKESAVE

Ekonomia nën hijen e politikësÇështja e emrit, Ligji igjuhëve, plani 3-6-9sikur kanë lënë nëharresë zhvilliminekonomik të shtetit,thonë analistëtekonomik. Ngaekzekutivi i ri thonë sekriza politike ështëtejkaluar, por pasojat engërçit politik ndjehenakoma

Ndotja, sfidë përautoritetet e qytetit

EVN nis medygjuhësinë, fatura më tëlehta përlexim

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Koha

|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

8 MARKETINGKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Në bazë të nenit 22, paragrafi 1, pika 2 e Ligjit për të punësuarit në sektorin publik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 27/141, 199/14 dhe 27/16) dhe nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 62/05, 106/08, 161/8, 114/09, 130/09, 50/10, 52/10, 124/10, 47/11, 11/12, 39/12, 13/13, 25/13, 170/13, 187/13, 113/14, 20/15, 33/15, 72/15, 129/15 dhe 27/16), IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër publikon:

SHPALLJE PUBLIKE Për punësim të 4 (katër) realizuesve për kohë të caktuar me kohëzgjatje deri më 31.12.2018 në IP Qendra

ndërkomunale për punë sociale Dibër

IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër publikon shpallje për punësim të 4 (katër) realizuesve për kohë të caktuar për pozitat në vijim

1. Punëtor i diplomuar social– 1 (një) realizues; 2. Psikolog – 1 (një) realizues; 3. Pedagog – 1 (një) realizues; 4. Motër medicinale – 1 (një) realizues; Kandidatët duhet të përmbushin kushtet e përgjithshme në vijim të përcaktuara me Rregulloren për sistematizim të

vendeve të punës në IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër (për të gjithë kandidatët): të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë; Në mënyrë aktive të njeh gjuhën maqedonase; Të jetë i moshës së rritur; Të ketë aftësi të përgjithshme shëndetësore për vendin e punës dhe Me vendim të plotfuqishëm gjyqësor të mos i jetë shqiptuar dënim ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtarisë ose detyrës. Kushtet e posaçme: Kandidati për vendin e punës me numër 1, punëtor i diplomuar social duhet të ketë të mbaruar shkallën e VII/1 të arsimit dhe së paku 2 vjet përvojë pune në institucione për mbrojtje sociale, Kandidati për vendin e punës me numër 2, psikolog duhet të ketë të mbaruar shkallën e VII/1 të arsimit dhe së paku 2 vjet përvojë pune në institucione për mbrojtje sociale, Kandidati për vendin e punës me numër 3, pedagog duhet të ketë të mbaruar shkallën e VII/1 të arsimit dhe së paku 2 vjet përvojë pune në institucione për mbrojtje sociale, dhe Kandidati për vendin e punës me numër 4, motër medicinale duhet të ketë të mbaruar shkallën e IV të arsimit, pa përvojë pune,

Të drejtë për pjesëmarrje kanë të gjithë qytetarët e Republikës së Maqedonisë të cilët përmbushin kushtet për konkurrim.

Kandidatët së bashku me fletëparaqitjen duhet të parashtrojnë dëshmitë për përmbushje të kushteve, në origjinal ose kopje të vërtetuara në noter.

Kandidatët për të gjitha pozitat e punës, duhet të parashtrojnë dokumentet në vijim: Dëshmi të shtetësisë; Dëshmi se nuk i është shqipzuar ndalesë për kryerje të profesionit, veprimtariës ose detyrës; Certifikatë/diplomë për shkallën e mbaruar të arsimit. Biografi të shkurtë; Letër motivimi.

Orari i kohës së punës: orë të punës në javë: 40, koha e punës prej ditës së hënë deri ditën e premte prej ora 08:30 deri në ora 16:30. Shuma në të holla e neto pagesës bazë është: 1. Për vendet e punës me numër 1, 2 dhe 3 - 23,176,00 denarë, 2. Për vendin e punës me numër 4 – 13.616,00 denarë. Kandidatët e zgjedhur do të lidhin marrëveshje për punësim për kohë të caktuar.

Punësimi është në kohëzgjatje deri më 31.12.2018. Afati në të cilin do të bëhet përzgjedhja është 45 ditë. Afati për parashtrimin e fletëparaqitjeve me dokumentet e nevojshme është 5 ditë pune duke konsideruar nga dita e publikimit të fundit të shpalljes. Kushtet e theksuara në shpallje, kandidatët duhet t’i përmbushin në momentin e paraqitjes. Fletëparaqitja së bashku me dokumentacionin e nevojshëm duhet të parashtrohet në arkivin e: IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër, ose përmes postës në adresën në vijim: IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër rr. “Atanas Iliq” nr. 45 – 1250 Dibër Departamenti për resurse njerëzore (me shenjë “për shpallje”) Personi për kontakt Kontakt telefoni 046 831 400

Fletëparaqitjet e parashtruara pas afatit, jo të plota dhe të pakompletuara nuk do të merren parasysh gjatë shqyrtimit. IP Qendra ndërkomunale për punë sociale Dibër

Në bazë të nenit 22 dhe 23 të Ligjit për marrëdhënie pune (Gazeta Zyrtare e RM nr. 167/15 – tekst i pastruar), nenit 60 paragrafi 2 të Ligjit për arsim të mesëm dhe Pëlqimit nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës nr. 12-11025/3 të datës 12.12.2017 dhe Korrigjimit të pëlqimeve të miratuara nr. 10-2077 të datës 11.01.2018, SHMNGJ QSH “Zdravko Cvetkovski” – Shkup, publikon:

SHPALLJE PUBLIKE Për punësim të mësimdhënësve dhe bashkëpunëtorëve profesional për kohë të caktuar të punës deri më

31.08.2018 PUBLIKOHET, shpallje publike për punësim të mësimdhënësve për kohë të caktuar të punës – financim i

vjetër deri më 31.08.2018 për vendet e punës në vijim: BASHKËPUNËTOR PROFESIONAL PËR MËSIMIN NË GJUHËN MAQEDONASE 1. Defektolog - 1 realizues 40 orë punë me neto pagesë fillestare prej 21.522,00 denarë MËSIMI NË GJUHËN SHQIPE 2. Mësimdhënës të lëndëve profesionale nga ndërtimtaria - 1 realizues 20 orë mësimore me neto pagesë

fillestare prej 21.522,00 denarë. 3. Mësimdhënës të gjuhës shqipe - 1 realizues 10 orë mësimore me neto pagesë fillestare prej 10.761,00

denarë. Kandidatët krahas kushteve themelore të parapara me Ligjin për marrëdhënie pune duhet të përmbushin edhe

kushtet e posaçme të parapara me nenin 59 të Ligjit për arsim të mesëm dhe Normativin për kuadrin mësimor dhe bashkëpunëtorëve profesional në arsimin e mesëm.

Orari i punës është caktuar në pesë ditë pune prej ditës së hënë deri ditën e premte, në pajtim me Orarin për vitin shkollor 2017/2018. Orari ditor i punës mbahet në dy ndërrime edhe atë: Ndërrimi i parë prej ora 07.30 deri në ora 13.30 dhe ndërrimi i dytë prej ora 13.30 deri në ora 19.30.

Kandidatët së bashku me fletëparaqitjen duhet të dorëzojë dokumentet në vijim: - Lutje (fletëparaqitje) - CV, -Diplomë ose Certifikatë për arsimin e mbaruar përkatës; -Certifikatë për derikualifikim pedagogjik-psikologjik dhe metodik (për mësimdhënësit të cilët nuk kanë

mbaruar grupin mësimor të studimeve); -Certifikatë të shtetësisë së Republikës së Maqedonisë Shpallja publike zgjatë 5 (pesë) ditë pune duke konsideruar nga dita e publikimit, ndërsa zgjedhja do të

realizohet në afat prej 30 ditëve pas kalimit të afatit për paraqitje në lidhje me shpalljen. Dokumentet e nevojshme të parashtrohen deri në SHMNGJ të Qytetit të Shkupit “Zdravko Cvetkovski” –

Shkup, bulevardi “Partizanski Odredi” nr. 91, 1000 Shkup, përmes postës rekomanduese ose postës së shpejtë ose në arkivin e shkollës. Dokumentet e pakompletuara, të parregulluara dhe të dorëzuara pas afatit do të refuzohen dhe nuk do të shqyrtohen nga ana e Komisionit.

Kontakt personi për shpalljen publike është Verica Hristovska, kontakt telefoni 02/3062-694 dhe kontakt e-mail adresa ontakt@zdravkocvetkovski.edu.mk.

SHMNGJ QSH “Zdravko Cvetkovski” – Shkup DREJTOR,

Dragica Kostadinovska

I. Nr. 324/2014

SHPALLJE PUBLIKE (në bazë të nenit 46-b, të Ligjit për ndryshime dhe plotësime të Ligjit për përmbarim, Gazeta Zyrtare nr. 8 të datës 17.01.2008)

Përmbaruesi Vanço Markovski duke vepruar me propozim të kreditorit Eshref Ajruli, përmes aut. avokatit Branko Trajkovski nga

Tetova dhe vendbanim në rr. Drenoec – Poroj nr. 8, kundër borxhliut Husein Memedi nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubo Bozhinovski Pish nr. 69, dhe borxhliut pengmarrës Imer Shaqiri nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubotenska nr. 69 në Tetovë, për shkak të realizimit në holla në shumë prej 24.600.000,00 denarë më datë 26.01.2017

FTON Borxhliun pengmarrës Imer Shaqiri nga Tetova me NVAQ dhe vendbanim në rr. Lubotenska nr. 69 në Tetovë të paraqitet në zyrën e përmbaruesit Vanço Markovski në rr. Ilindenska nr. 64 Tetovë, për parashtrim të akteve në vijim: Konkluzion për shitje publike me gojë I nr. 324/2014 të datës 15.01.2018, Konkluzion për përcaktim të vlerës nga data 15.01.2018 dhe Konkluzion për mënyrën e shitjes së patundshmërisë I nr. 324/2014 të datës 15.01.2018, NË AFAT PREJ 1 (NJË) DITE, duke llogaritur nga dita e publikimit të fundit të kësaj thirrje publike në shtypin ditor.

PARALAJMËROHET borxhliu pengmarrës Imer Shaqiri se mënyra e këtillë e dorëzimit llogaritet si dorëzim në rregull dhe se për pasojat negative që mund të dalin i bartë vet pala.

Kjo shpallje paraqet PUBLIKIMIN E GJASHTË të thirrjes publike

PËRMBARUES Vanço Markovski

Qeveria e Republikës së Maqedonisë në vijim publikon

KORRIGJIM

Të shpalljes publike për emërim të drejtorëve

dhe zëvendësdrejtorëve në pajtim

me ligjet e veçanta materiale

Qeveria e Republikës së Maqedonisë më datë 31.01.2018 ka

publikuar shpallje publike në gazetat ditore “Slloboden Peçat”,

“Nova Makedonija” dhe “Koha”, për emërim të drejtorëve dhe

zëvendësdrejtorëve në të cilën bëhet korrigjim në pikën 6

ashtu që teksti zëvendësohet me të ri, i cili është si në vijim:

“Afati për paraqitje të kandidatëve të interesuar është 15

ditë nga dita e publikimit të shpalljes në gazetat ditore,

ndërsa afati për paraqitje të kandidatëve për Shpalljen

publike për emërim të drejtorit të Fondit për sigurim shën-

detësor të Maqedonisë është 30 ditë nga dita e publikimit

të shpalljes”.

Ky korrigjim ka të drejtë veprimi nga dita e publikimit të shpall-

jes publike në gazetat ditore më datë 31.01.2018.

Urgjentisht shitet shtëpi në rr. Pere Toshev nr. 30 - Xhon Kenedi, Shkup me sipërfaqeprej 140 m2 oborr dhe 116m2 objekt banimi. Kontakt telefoni 072/643 093

U R G J E N T I S H TShitet shtëpi në lagjen Serava-Shkup në rr. “7 korriku” nr. 8 afër spitalit

gjinekologjik, shtëpia është e ndërtimit të ri me dokumentacion tëkompletuar. Kontakt tel. 070-775-703; 071 372 221

9AKTUALEKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Urim HASIPI

Tetovë, 2 shkurt - Një defekt në rrje-tin kryesor të ujësjellësit të Tetovëska bërë që mëngjesi i ditës së sot-me të gjejë pjesën dërmuese të qy-tetit të Tetovës pa ujë. Defekti ështëdetektuar në lagjen Çarshia e Epër-me në Tetovë, ku edhe kalon gypikryeso i ujësjellësit për furnizim tëqytetit me ujë të pijshëm. Ekipet enjësisë "Ujësjellësi dhe Kanalizimi"në kuadër të Ndërmarrjes PublikeKomunale Tetova-Tetovë që ngaorët e mëngjesit kishin dalë nëvendngjarje dhe punonin në sani-min e defektit. “Kemi një defekt nëgypin kryesor të ujësjellësit të Te-tovës (fi 400) që furnizon me ujëqytetin e Tetovës në Lagjen Çarshiae Epërme. Për këtë arsye, gati se 70

për qind e qytetit të Tetovës nuk kaujë të pijshëm. Ekipet tona janëduke tentuar që të sanojnë defek-tin e shkaktuar dhe besojmë sebrenda ditës do të sanohet defektidhe sërish do të kemi furnizim nor-mal me ujë të pijshëm për qytetine Tetovës”, tha Samedin Abedini,udhëheqës i “Njësisë Ujësjellësidhe Kanalizimi”. Nga njësia "Ujë-sjellësi dhe Kanalizimi" ende nukkanë mundur të detektojnë se prejnga ka ardhur ky defekt në gypinkryesor, për shkak të shtypjes apopër shkak të vjetërsisë së rrjetit.“Ende nuk e kemi detektuar arsyene defektit se është pasojë e rrjetit tëvjetër, sepse i njëjti është i vjetërmbi 30 vite, apo është si pasojë eshtypjes së ujit. Jemi duke punuarnë terren që të sanojmë defektin

dhe më pas mund të konstatojmëse cila ka qenë arsyeja e këtij pro-blemi në rrjetin e ujësjellësit”, thaAbedini. Në këtë kohë, në ditë karreth 30 defekte brenda 24 orëve,kurse në kohë normale ka 3-4 de-fekte në ditë. “Rregullisht ka defek-te kurse më keq është kur ka rritjetë sasisë së ujit në ujësjellës.Atëherë ndodhin defekte gjithan-dej në qytet. Kjo është sepse keminjë rrjet të instaluar në qytet tëvjetër mbi 50-vjeçar. Gjatë kohës së rritjes së ujit, ky si-stem nuk duron prurje më tëmëdha dhe shkaktohen defektet.Në këtë periudhë regjistrohenedhe 30 defekte brenda një ditedhe ne si ndërmarrje nuk kemi ka-pacitete të sanojmë apo riparojmëkëto defekte”, deklaroi drejtori i

NPK-së në Tetovë, Xhelal Ceka.Ndryshe, qyteti i Tetovës ka një rrjettë vjetër të ujësjellësit kryesor gatise 50 vjet dhe defektet në pjesë tëndryshme të qytetit të Tetovës janëtë zakonshme në të gjitha pe-riudhat e vitit. Më vështirë është nëmuajt e parë të pranverës dhe nëvjeshtë kur rritet sasia e prurjevetë ujit në sistemin e ujësjellësit dhei njëjti nuk mund të mbajë sasi tëmëdha të ujit dhe kjo bën që tëketë defekte të njëpasnjëshme nëtë gjitha pjesët e qytetit të Tetovëspa dallim. Sipas informacionevezyrtare, ujësjellësi i parë për Te-tovën është ndërtuar në vitin 1930nga vendi i kaptazhit në afërsi tëfshatit Shipkovicë me kapacitetprej 30 litra në sekondë. Ujësjellë-si i dytë për qytetin e Tetovës është

Tetovë, 2 shkurt - Amir Dalipiështë emëruar kryeshef i ri i Sek-torit për Punë të Brendshme nëTetovë. Ai është emëruar në këtëpost me vendim të Ministrisë sëPunëve të Brendshme, një javëpas përmbylljes së konkursit përtë parin e policisë së Tetovës.Konkursi ishte hapur passhkarkimit të ish kryeshefit tëPolicisë, Nevahir Shabani. Lajmi

zyrtarisht nuk është bërë injohur nga Sektori për Punë tëBrendshme dhe as nga Ministriae Punëve të Brendshme, porështë bërë i ditur nga vet tashmëkryeshefi i ri, Amir Dalipi në pro-filin e tij në Facebook, ku në foto-grafi duket me zëvendësmini-strin Agim Nuhiu. “Sot morambi supe detyrën e Kryeshefittë Sektorit për Punë të Brendsh-

me të Tetovës, jo për të bërë kar-rierë policore, por për të dhënënga vetja gjithçka në të mirë tëqytetarëve dhe vendit tonë. Luf-ta kundër të gjitha profileve tëkrimit do të jetë e pa kompro-mis duke mos kursyer as edhepunonjësit e policisë. Askushnuk është mbi ligjin. Bashkë përnjë front të fuqishëm për siguri,dinjitet dhe perspektive”, shk-

ruan në Facebook kryeshefi i ri iSektorit për Punë të Brendshmenë Tetovë. Amir Dalipi në këtëpost vjen nga Sektori për Kon-troll të Brendshëm dhe standar-de profesionale në Stacionin Po-licor në Gostivar. Ai është i lindurnë fshatin Senakos, shkollën emesme e kreu në Gostivar kursefakultetin në Universitetin Sh-tetëror të Tetovës.

Digat në Likovëtë mbushura 81 për qind,Kumanovasiguron ujinKumanovë, 2 shkurt - Ujë përqytetarët do të ketë edhekrahas asaj që nuk kishte re-shje të borës dhe shiut në sasitë konsiderueshme në Kuma-novë, thonë përgjegjësit ngaUjësjellësi "Fusha Kumanovë -Likovë". Kapacitetet e digaveLikovë dhe Gllazhnja janë merreth 80 për qind, gjegjësishtrreth 21 milionë metra kub ngakapaciteti i përgjithshëm i ciliarrin 24 milionë metra kub."Kapaciteti tani për tani është imirë, varet prej kushteve tëmotit, në periudhën e dimritkur mbushen digat dhe nësenuk ka reshje deri në fund tëprillit, sezonin do ta fillojmëme 80 për qind nga kapaciteti,që do të thotë se do të përmbu-shen nevojat e NdërmarrjesKomunale dhe bujqve", dekla-roi Oliver Ilievski, udhëheqës i"Fushës Kuamnovë - Likovë".Ndërmarrja ka siguruar 2,4 mi-lionë denarë për investime,mjete të veta. Por, për interve-nimet e mëdha, për sanimin esistemit ekzistues dhe përndërtimin e të riut, kompe-tentët e ndërmarrjes shpre-sojnë në bashkëpunim me au-toritete lokale, NdërmarrjenKomunale dhe shtetin, me qël-lim të zgjidhjes të përhershmetë problemit me ujësjellësin nëKumanovë dhe Likovë. Ndër-marrja ka dorëzuar projektederi te Qeveria dhe pret tëndahen mjete për programininvestues dhe për sanim. Sa ipërket problemit shumëvjeçarpër çmimin e ujit të papërpu-nuar, i cili zvarritej më shumëse një dekadë, udhëheqësia ere e ndërmarrjes është e dispo-nueshme për bashkëpunim meNdërmarrjen Komunale i ciliështë konsumator më i madh.Nga Ujësjellësi, "Fusha Kuma-novë-Likovë" thonë se kanë ne-vojë për kuadro profesionalepër mirëmbajtjen e digave dhepunëtorive për ndërmarrjen,për të cilën do të kërkojë pël-qim nga Ministria e Financave.

Shkup, 2 shkurt - Shi dhe erë në vi-set më të ulëta dhe dëborë në vi-set malore, njofton DPHM për sotdhe nesër në Maqedoni. Sot motido të jetë me vranësira me reshjetë shiut, të cilat do të jenë më in-

tensive në orët e mbrëmjes. Më tërrëmbyeshme reshjet do të jenënë pjesët perëndimore, ku vende-vende do të bien mbi 35 l/m2. Re-shjet e dëborës fillimisht do tëketë vetëm në viset më të larta

malore, ndërsa deri të dielën kufi-ri i dëborës do të bjerë deri rreth1.500 metra lartësi mbidetare.Gjatë ditës së sotme do të fryjëedhe erë e përforcuar, në momen-te erë e fuqishme jugore me një

shpejtësi mbi 90 kilometra në orë.Të dielën paradite ende do të ketëreshje lokale, ndërsa deri në fundtë ditës vranësirat do të pakë-sohen dhe do të paraqitet stabili-zim i përkohshëm i motit.

Amir Dalipi, kryeshef i ri i policisë në Tetovë

Fundjava me shi, dëborë dhe erë

RRJETI I VJETËR I UJËSJELLËSIT SHKAKTON TELASHE

Defekt në rrjetin kryesor,Tetova pa ujëKoha

Qyteti i Tetovës ka një rrjet të vjetër tëujësjellësit kryesor gati se 50 vjet dhe

defektet në pjesë të ndryshme të qytetittë Tetovës janë të zakonshme në të gjitha

periudhat e vitit

10 FORUMKoha, e shtunë 3 shkurt, 2018

Themelues: Arben Ratkoceri dhe Lirim Dullovi

E p

ërdi

tsh

me

info

rmat

ive

ww

w.k

oha.

mk

Botues: Koha Production SHPK | Adresa e botuesit dhe redaksisë: Bul. Goce Delçev nr.11, | Q.T. Mavrovasja lok.14 - përdhesë, Shkup | Gazetë ditore - botohet çdo ditë përveç të dielës | Shtypi dhe distribuimi:“Adria Media Ballkan” - rr. 852 nr.62, Shkup, 5000 kopje | Data e shtypjes e premte 2 shkurt | Numri i parë i gazetës doli më 22 Nëntor 2006Drejtor: Lirim DULLOVI | Kryeredaktor: Vedat MEMEDALIU | Redaktor përgjegjës: Emin AZEMI | Ndihmëskryeredaktor: Evis HALILI | Redaktor teknik: Halil BERISHA

E-mail: koha@koha.com.mk | Tel: 02 3179 - 904; Tel: 02 3179 - 905; Tel: 02 3179 - 906; Fax: 02 3118 - 060; | MARKETING: Bekim SHAQIRI • marketing@koha.com.mk; Tel: 02 3179-904; Mob: 071 372 222 | Përgjegjës për distribuim: Afrim DULLOVI - Tel: 071 372 221Përfaqësues ligjor: Shtëpia e avokatëve Inter Partes - Shkup

Koh

a

NPK "Koha Production" Num. i xhirollogarisë: 210063340670177; Tutunska Banka -Shkup; Numri tatimor 4030008022772

Reforma në arsimin parau-niversitar e me theks tëveçantë, ajo e teksteveshkollore në shkollat e

Maqedonisë, është e pesta apo egjashta në vazhdimësi. Dhe gjith-monë në formë eksperimentale,sepse eksperimenti nuk kishte tëbënte me përmbajtjen lëndore tëteksteve, por me mënyrën se sikëto tekste të plotësonin nga pakdëshirat e të gjithë hartuesve apoprodhuesve të librave. Duke u nisurnga ky kriter aspak profesional, ekanë pësuar pikat më të rëndësish-me të ligjit dhe të rregulloreve nëprocedurat e miratimit të tekstevedhe si rrjedhim, vetë përdoruesit,që janë nxënësit. Kështu derisadikush në emër të këtyre fëmijëveka përfituar materialisht, ata vetëkanë ngelur pa tekste ose kanëmarrë tekste të cilësisë më të ulët(përkthime mjaft të këqija). Kjodukuri negative, sidomos ka rën-duar akoma më shumë nxënësitshqiptarë, për shkak se ata bashkëme mësuesit dhe prindërit e tyre,duke pasur statusin e qytetarit tërendit të dytë, janë detyruar të pra-nojnë çfarë u është servirur ngapolitika arsimore, dhe më keq ako-ma, u është dashur të mbyllingojën dhe të falënderojnë eprorëtapo shpëtimtarët politikë, që uakanë mundësuar këtë, sepse mundtë ishte edhe më keq. Maqedonasitkanë qenë të bindur se përfaqë-suesit e politikës shqiptare janë tëpaditur dhe të padenjë për t’i pye-tur për vendimmarrje. Kështu mevite është vendosur që librat do t’ibëjnë maqedonasit, si për vete një-soj edhe për shqiptarët “e paditur”dhe kjo po vazhdon edhe sot. Sotka një kaos në drejtim të teksteveshkollore në Maqedoni. Edhe pseunë i takoj gjeneratave të vjetra të

intelektualëve, pedagogëve dhearsimdashësve shqiptarë, shpeshherë gjendem në kontradikta të ti-pit: Si ishte dhe si është sot? Ishtemë mirë atëherë apo është sot?Është një pyetje që shtrohet shpe-sh në tavolinat tona.

Normal se tani pas njëzet e tetëviteve demokraci punët duhet tëjenë shumë më mirë; interneti kandryshuar çdo gjë: jetën, mënyrëne të nxënit, metodat didaktike,mënyrën e të menduarit,kohëzgjatjen e orëve mësimore,raportin teorik e praktik. Ajo qëdëgjova nga përfaqësues i Mini-strisë së Arsimit (më pëlqeu jashtëmase) nxënësit në ciklin e ulëtduhet ta zhvillojnë mësimin dukeluajtur. Mendoj se kjo është një ideshumë demokratike dhe didak-tike, të marrësh dije pa u ndjerë ilodhur e i mërzitur, por duke u zba-vitur. Kjo përveç aktiviteteve tëndryshme mund të realizohetedhe përmes platformës së E-Li-brit digjital , e cila tanimë ekzistondhe është në përdorim në Shqipë-ri. Që të realizohen të gjitha këtoduhen njerëz të kualifikuar, profe-sionistë kreativë të dëshmuar nëprofesionin e vet, dhe, më krye-sorja, të zhveshur nga politika, tëcilët do të drejtonin apo realizoninprojektin. Tani kjo reformë kamundësitë maksimale që shqip-tarët të favorizuar nga klima pozi-tive demokratike, të kenë në dorëfatin e fëmijëve tyre që përdorintekstet shkollore në gjuhën shqipe.Dhe kjo reformë kërkon mësuesmodernë.

A i kemi? Besoj se po, por janëmë komodë në punën që bëjnë simësimdhënës, se sa të marrinpërgjegjësinë e drejtimit, duke editur se nuk mund t’i shpëtojnëdot kthetrave të politikës. Meqenë-

se e njoh mirë këtë fushë nga për-voja gati njëzetë vjeçare në fushëne botimeve shkollore në të gjithatrevat shqiptare, mund të them mebindje dhe kurajë se për shqiptarëtdo të ishte momenti më i përsh-tatshëm të krijonin tekste të për-bashkëta në bazë të të njëjtaveplanprograme. Kjo do të mundë-sonte që të gjithë nxënësit të merr-nin të njëjtat njohuri në lidhje melëndët me karakter kombëtar, siçjanë historia dhe gjuha e letërsiashqipe. Po kështu çmimi i tekstevedetyrimisht do të ishte afërsishttre herë më i lirë. Kjo është mëse erealizueshme dhe kërkon vetëmkoordinim të punëve nga një grupprofesionistësh nga Maqedonia,Shqipëria dhe Kosova. Tekstetshkollore në përgjithësi hartohenmbi një program lëndor e kombë-tar. Dhe tekstet që nuk plotësojnëkëtë kërkesë bazike nuk mund tëcertifikohen dhe të përdoren nëshkolla. Prandaj secili shtet nëgjithë botën e qytetëruar i hartonvetë tekstet për nxënësit e vet, për-veç kombeve të prapambetura, tëdetyruar të përdorin përkthimenga tekste të shteteve të tjera.

Elementi kombëtar në progra-met shkollore është jashtëzakoni-sht i rëndësishëm në edukimin egjeneratave të reja. Prandaj aiështë dokumenti bazë, i cili në nivelkombëtar sjell vlerat dhe qëllimete përgjithshme të edukimit dheshkollimit (nxënies), përcaktonpritshmërinë që nxënësit mundendhe duhet të arrijnë, si dhe përçfarë munden dhe duhet të jenë tëpërgatitur pas mbarimit të nivelittë caktuar të shkollimit, çfarë dhe simundet dhe duhet mësuar, se sindiqet dhe vlerësohet cilësia e ar-ritjeve të nxënësve dhe puna eshkollave. Kurrikula lëndore është

plan-programi i lëndës mësimorenë përputhshmëri me nivelin e mo-shës së nxënësit, me paradijen (ni-velin paraprak të njohurive) dheme ngarkesën e nxënësit në për-puthshmëri me programin kombë-tar. Pra, një libër që të plotësojë kri-terin e parë thelbësor për t’ucertifikuar si tekst shkollor, ai duhettë plotësojë kriterin numër një: kri-terin e përcaktuar nga kurrikulalëndor e kombëtare. Kosova nëdrejtim të teksteve shkollore vazh-don me tekstet me programe tëvjetra, duke deklaruar pothuaj çdovit se do të hapë konkurse të reja,por në fakt kjo nuk ndodh. Deri sotvazhdohet me tekstet që nuk kanëndryshuar për njëzet vjet, pra sadome vlerë të kenë qenë, tashmë iu kaikur koha. Një numër i madh tek-stesh fotokopjohen, duke humburkështu edhe cilësinë e shtypit. Pre-sheva, Bujanoci kryesisht furni-zohet me libra nga Shqipëria dheKosova, kurse Mali zi përdor disapërkthime nga serbishtja dhe disatekste nga Kosova.

Përkundër kësaj Shqipëria pobën një reformë të re në tekstetshkollore, duke ndryshuar që ngaklasa e parë deri tek e mesmja;këtë vit janë në konkurrim klasa ekatër dhe e nëntë, si dhe klasa edymbëdhjetë. Risi në këtë reformëështë numri i kufizuar i alternativa-ve deri në tre libra për një lëndë, sidhe futja e lëndëve shkencore ngaautorë të huaj. Në Maqedoni kashumë vështirësi, sepse realizimi ipjesës kombëtare të programit utakon maqedonasve, prandaj pro-blemet më të mëdha janë sidomostek librat e historisë; po kështu tek-stet në gjuhën shqipe zhvishennga pjesa kombëtare e programitdhe nxënësit nuk mësojnë si duhetkulturën dhe historinë e kombit,

por atë të censuruarën nga shteti.Normal që shtrohet pyetja: Pse

përkthime nga gjuha maqedona-se, kur fare mirë shqiptarët me dy-tre universitete në Tetovë e Shkup,me pedagogë, profesorë e doktorëshkencash nuk qenkan të aftë tëshkruajnë librat për fëmijët e tyre?Deri tani, edhe kur shqiptarëtmerrnin guximin të konkurroninnë konkurset e paraqitura nga Mi-nistria e Arsimit, pengesa e parëishte se nuk lejohej të konkurrojeme dorëshkrime në gjuhën shqipe,por në gjuhën maqedonase. Dhevetëm nëse fiton (që nuk ndodhndonjëherë) librat përkthehen nëgjuhën shqipe. Kjo është një pa-drejtësi shumë e madhe, që ubëhet mësuesve dhe në përgjithë-si arsimimit në gjuhën shqipe. Taniqë gjuha shqipe po zyrtarizohet,mendoj se autorët shqiptarë duhettë lejohen të përpilojnë tekste përnxënësit shqiptarë në gjuhën shqi-pe pa pasur nevojë të përkthehennga gjuha maqedonase. Nga anatjetër, mësuesit shqiptarë duhet tëlejohen të përdorin tekste nga Sh-qipëria ose Kosova, sigurisht kurato janë në përputhje me progra-min e miratuar nga Ministria e Ar-simit e Maqedonisë. Nëse nxënësitserbë dhe ata boshnjakë në Kosovëpërdorin tekste shkollore të botua-ra në Serbi e Bosnje, pse kjo moslejohet për nxënësit shqiptarë nëMaqedoni? Prandaj, përfitoj ngarasti të apeloj te të gjithë ata qëduan arsimin dhe më të mirën përedukimin e fëmijëve të tyre, dheqë kanë mundësi të kontribuojnënë këtë drejtim, tani është kohapër ndryshime dhe një herë epërgjithmonë të vendosen rregul-lat në fushën e teksteve shkolloredhe të programeve, veçanërishtpër lëndët me rëndësi kombëtare.

KOHA PËR KARIKATURËN E DITËS

Shqiptarët dhe tekstet shkollore Nga Latif AJRULLAI

shtojcë enigmatike e fundjavësshtojcë enigmatike e fundjavës

VIZATIMI

LABIRINTI

FSHEHËSIRA

K H eO A lirë

ZBULIMI

DALLIMET

KOHA PËR ENIGMA12Koha, e shtunë 3 shkurt, 2018

NONOGRAMI

KENKENSUDOKU "killer"

SUDOKU "më i madh se"

është më i madh se

ARUKONE (Çiftimi)

"numri i njëjtë - shkronja e njëjtë"

KRIPTOGRAMI

MOZAIKU

TRANSFORMIMI

MOSBARAZIMI

GOLFI enigmatik

shënoni 1 pikë;

2 pikë;

pikë;

shënoni 5 pikë.

1A R A K B I E N

GOLFI enigmatik

SKATIPËL PIKËPLASTIKË 1

SPITAL 2LAPSI 3

X 5

4Sh I K A S R Ë J M

5T I M E F M A N I L

2T E Gj T A N Ë N

Një goditje = Dy goditje = Tre goditje = Dështim =

SHEMBULL

TABELA 1 2 3 4 5 GJITHSEJAB

5P I M Z A L Ë N I

1 H E R O I23456 K U SH T A

13Koha, e shtunë 3 shkurt, 2018

MOZAIKU

MENSURMAMUTI

VARSHMËRI-------------------

DETARI PORTUGJEZ, FERNANDO V SHEGË SHIHFOTON

LËSHIM I AEROPLANËVE

NË TOKË

DHE I KUQ I PJEKUR (bëhen tulla, tjegulla...)-------------------

AGJEN.E LAJM.LETONEZE

QE PUNUAR ME DORË,

JOMEKANIKE--------------------

TIP, TIPAR

KBISHTALECA(FLOKËSH)

AJNSHTAJ-NIUM

VESHJE (KUSHT) NË

HAXH, IHRAM-------------------

O.A.

QYTET NË FRANCË

ITALI--------------------

REVISTA NË TË CILËN PUNOI

U.H.

AMPER-------------------

PËRFAQËSUES I NJË SISTEMI BUROKRATIK

JOIN-TELIGJENT

(fjalë arabe që përdoret te ne)-------------------

FAN NOLI

VAZHDIMË-SITË

SHTET NË AZI(SULLTANAT)

MËNYRË TRANSMETIMI APO TREGIMI

PIKAT E NDALJES SË

FORMULAVE 1--------------------NJË NUMËR

TREP

BALTIC NEWS SERVICE

-------------------ROMANI I

JOSIP RELËS

OKSIGJEN-------------------FIRMË TURKE BISKOTASH

LANTAN-------------------REGJISORI AMERIKAN,

KAZAN

K POETI YNË FRASHËRIDËSHMOR I KOMBIT

HIDROKARBUR I PANGOPUR-------------------

KARACHI STOCK

EXCHANGE

FILOZOFI NGA MESINA E SICILISË

ARMATA REV-OLUCIONARE E IRLANDËS-------------------

LLOJE

NATRIUM

VETURË TRANPORTI (për qytetarë)

--------------------ANSAMBËL MUZIKOR

NË KËTË MOMENT

--------------------KOMPOZITORI

FRANC

SHTET NË AFRIKË

TECHICAL KNOCK OUT

--------------------MJET

KOMUNIKIMI

KLUBI I MADRIDIT

---------------------KIK BOKSIERI YNË ENVER

AMERICIUM--------------------FALEMNDERIT

(japonisht)

EPASARDHËSIT(fëmijët e fëmij.)---------------------

ORGAN QË ÇON USHQIMIN

NË STOMAK

SHKRIMI I SHENJTË

I FESË ISLAME

EVROPA(shkurt.)

DATA TERMINAL

EQUIPMENT-------------------

QYTET NË ITALI

NË SERI, VARGOR

-------------------O.N.

LESOTO

IRIDIUM-------------------

FIGURA E STRIPAVE,

FORD

PERËNDI-------------------

SASIA E CAKTUAR

INTERNATION-AL VEGETAR-

IAN UNION--------------------PËRFUNDIMI

I LUTJES

ENERGJI

NISHESTE---------------------

FABRIKA KROATE

E NAFTËS

LËNDË BIMËSH UJORE (përd. për ëmbëlsira)-------------------

HIROBUMI

MENDIMTAR(U.H.)

-------------------VEPËR E

LEONARDO DA VINÇIT

KËNGËTARJA PERUANE

SUMAK

AMPER--------------------ALEKSANDËR

MEKSI

M VIGAN-------------------REOMIRROMAN I

EMIL ZOLËSSPECIALIST I BUJQËSISË

(shq.)

KRIPTOGRAMI

SUDOKU "killer"NONOGRAMIMOSBARAZ.TRANSFORM. KENKENARUKONE

KAKUROZBULIMI

DALLIMET

FSH

EHËS

IRA

LABIRINTI

GOLFI ENIGMATIK

PËR TË RINJTË

SUDOKU

SKANDIMENSURMAMUTI

VARSHMËRI-------------------

DETARI PORTUGJEZ, FERNANDOV

SHEGËSHIHFOTON

LËSHIM I AEROPLANËVE

NË TOKË

DHE I KUQ I PJEKUR (bëhen tulla, tjegulla...)-------------------

AGJEN.E LAJM.LETONEZEQ

E PUNUAR ME DORË,

JOMEKANIKE--------------------

TIP, TIPARMANUALEKARAKTER

BISHTALECA(FLOKËSH)

GËRSHETA