121
ی ن ا ش ن ش ن ه آ چ ب ا ت ک اش ت ل ز ق حامد- !ری می ه آ! ی م س( ) ی!ط ح م ت ش هدآ ب1 اسان ت ش کارPage 1

مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

کتابچه آتش نشانی

سمیه امیری مهندستهیه و تنظیم:)کارشناسان بهداشت محیط(حامد قزلباش مهندس

91بهار

Page 1کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 2: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

Page 2کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 3: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

فهرست6....................................................................................................................................................................مقدمه:

تهران و ايران در نشاني آتش 7........................................................................................................................تاريخچه

حريق ايجاد عمده عامل 7....................................................................................................................................چهار

حريق بروز شرايط و 7.........................................................................................................................................علل

سوخت 9........................................................................................................................................................شرایط

9.......................................................................................انفجار و اشتعال قابل حداكثر و حداقل حدود كاربردي تعاريف

10.....................................................................................................................................................زني شعله نقطه

11.......................................................................................................................................................آتشگيري درجه

11..................................................................................................................................................خودبخودي احتراق

11................................................................................................................................سوزي آتش و حريق مخاطرات

11...........................................................................................................................................حريق شدت و گسترش

12....................................................................................................................حريق شدت و گسترش بر مؤثر عوامل

حريق 12....................................................................................................................................................محصوالت

حريق 12.........................................................................................................................................................فازهاي

13..............................................................................................................................................حريق انتشار و انتقال

13..................................................................................................................حريق خطر نظر از ها مكان بندي تقسيم

حريق انواع بندي 14............................................................................................................................................دسته

17...............................................................................................................................حريق اطفاء عمومي هاي روش

18.........................................................................................................................................آتش كننده خاموش مواد

19...........................................................................................................................................كننده خاموش تجهيزات

20....................................................................................................................................................ها كننده خاموش

20.........................................................................................................كنند؟ مي استفاده كننده خاموش از كساني چه

20............................................................................................................................................كننده خاموش ظرفيت

21...............................................................................................................................ها كننده خاموش انتخاب اساس

21....................................................................................................................ها كننده خاموش با كار اساسي مراحل

22...................................................................................................دستي هاي كننده خاموش كارگيري به در مهم نكات

23............................................................................................................خطرات نوع به توجه با كننده خاموش انتخاب

حريق اطفاء هاي كپسول 23.................................................................................................................................رنگ

ها کننده خاموش 23............................................................................................................................................انواع

26......................................................................................ساختمان داخل در كننده خاموش كپسول گرفتن قرار ترتيب

26....................................................................................................................................كننده خاموش محاسبه نحوه

26....................................................................................................................كار محل در A نوع كننده خاموش توزيع

Page 3کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 4: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

29..............................................................كننده خاموش مكانيكي بخشهاي كنندگي اصالح عملكرد و بررسي مورد نقاط

29...................................................................................................................................................................پوسته

33..................................................................................................................حريق آشكارسازي و تشخيص هاي روش

34.................................................................................................................................حريق اعالم هاي سيستم انواع

36..........................................................................................................................................:اتوماتيك آشكارسازهاي

37.........................................................................................................................................حريق اعالم هاي شستي

37........................................................................................................................................شنيداري هاي كننده اعالم

38.................................................................................................................................................ديداري نشانگرهاي

38....................................................................................................................................................دودي ساز آشكار

39............................................................................................................................................نوري دودي آشكارساز

41.........................................................................................................................اي نقطه دودي آشكارسازهاي نصب

43.................................................................................................................................................حرارتي ساز آشكار

44....................................................................................................................................................كاذب هشدارهاي

: حریق اعالم های 45........................................................................................................................................شستی

45.............................................................................................................حريق اعالم هاي شستي نصب در مهم نكات

46.................................................................................................................................................(sprinkler )آبفشان

حريق روي به آب پاشيدن 46..............................................................................................................................اثرات

آبفشان سيستم 47...........................................................................................................................................مزاياي

47.................................................................................................................................................آبفشان مشخصات

47.............................................................................................آبفشان طراحي در كاالها و تصرفات اماكن، بندي طبقه

48.......................................................................................................................آبفشان افزار سخت و سيستم اجزاي

48.........................................................................................................................................................آبفشان حباب

49...................................................................................................................................................آب كننده منحرف

50..............................................................................................................................................آبفشان در مهم نكات

51........................................................................................................................................................نصب الزامات

51.................................................................................................................................................حرارتي هاي ميزان

52....................................................................................................................................................آبفشان فضابندي

53...............................................................................سوزي آتش در مال و جان ايمني اهداف به يابي دست هاي روش

سوزي آتش وقوع هنگام ايمني 53........................................................................................................................نكات

54........................................................................دود از پر اتاق از مصدوم نجات و سوزي آتش وقوع از بعد ايمني نكات

نشاني آتش اهداف نشاني آتش 55....................................................................................................................وظايف

ميدهد پوشش نشاني آتش سازمان كه را 55......................................................................................................حوادثي

56...................................................................................................................................سوزي آتش و حريق مديريت

Page 4کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 5: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

نشانی آتش کپسولهای با 56..............................................................................................................................آشنایی

کنیم کار نشانی آتش کپسول یک با 57...............................................................................................................؟چگونه

کنیم؟ انتخاب مناسب نشانی آتش کپسول یک 57.................................................................................................چگونه

نشانی آتش های کپسول بندی 58.........................................................................................................................طبقه

گذاری عالمت های 59......................................................................................................................................سیستم

59.................................................................................................................................انواع کپسول های آتش نشانی

60.....................................................................................تعیین اندازه ، شیوه و محل نصب کپسول های آتش نشانی :

60............................................................................................................................آزمایش و نظارت بر کپسول ها :

61............................................................................................................................... : در دسترس بودن و دید کافی

ها ساختمان ايمني مورد در نشاني آتش سازمان هاي العمل دستور و 61..............................................................ضوابط

آسانسور- به مربوط 61...................................................................................................................................ضوابط

آسانسور- به مربوط العمل 62...........................................................................................................................دستور

تأسيسات خانه موتور به مربوط 63...................................................................................................................ضوابط

تأسيسات- خانه موتور به مربوط العمل 63..........................................................................................................دستور

حريق کننده اعالم سيستم به مربوط 64.............................................................................................................ضوابط

حري- اعالم سيستم به مربوط 64.............................................................................................................قدستورالعمل

ساختمان- گرمايش سيستم به مربوط 67...................................................................................................دستورالعمل

67........................................................................................................................سوزي آتش وقوع هنگام ايمني نكات

عملیات ونحوه بیمارستان در سوزی آتش اضطراری شرایط برابر در واکنش و 68..............................................شناسایی

بیمارستان : در حریق و سوزی 69.........................................................................................................................آتش

: است شده ارائه ذیل جدول در آنها سمت و باشند می عضو بیمارستان نشانی آتش تیم در که 71...........................افرادی

) پیشگیری ) مرحله حریق وقوع از قبل الزم 72..................................................................................................اقدامات

: آمادگی- خصوص در الزم 72..........................................................................................................................اقدامات

:) واکنش- ) مرحله حریق اعالم هنگام به نشانی آتش تیم 73...............................................................................اقدامات

: حریق- هنگام در بیمارستان کارکنان و نیروها 73................................................................................................وظایف

:) پاکسازی- ) مرحله حریق اعالم از بعد الزم 74.................................................................................................اقدامات

حريق مقابل در ايمنی بررسی ليست 74.................................................................................................................چک

76.....................................................................................................................................................................منبع:

Page 5کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 6: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

مقدمه: برای ایجاد یک آتش سوزی باید سه عامل حرارت ،ماده قابل سوخت و اکسppیژن کppافی درمحppل حضور داشته باشند تا یک مثلث کامل تشکیل دهند.حریق با کامل شدن مثلث حریق بوجppود می آید.اگر یکی از عوامل فوق وجود نداشته باشد و یا در اثر اقداماتی از موضع حppذف گppردد مثلث آتش ناقص شده و حریق وجود نخواهpد داشpت.امppروز بpرای جلوگpیری از ادامpه آتش سppوزی و مهار سریع آن عامل چهارمی تحت عنوان واکنشهای زنجیری در اثر متصاعد شدن گازها در نظر گرفتppه و راههppای جلوگppیری از آن را مطالعppه می نماینppد کppه بppه منشppور حریppق مشppهور می باشد.مطابق با آئین نامppه پیشppگیری و مبppارزه بppا آتش سppوزی در کارگاههppا کلیppه کارگاههppا بایppد وسائل و تجهیزات کافی پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی بppوده و در تمppام سppاعات شppبانه روز اشخاصی را که از تعلیمات الزم بهره مند و بطریقه صحیح استعمال وسائل و تجهیزات مربوطه

مجموعه زیر در راسppتای آشppنا سppازی بیشppتر بppا رونppد اطفppاء.آشنا باشند در اختیار داشته باشندحریق گردآوری شده است.

Page 6کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 7: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

تهران و ايران در نشاني آتش تاريخچه حدود يكصدو پنجاه سال پيش قواي روسيه تزاري به لحاظ اشراف سياسي و اجتماعي بر شppهر تبريز كه آن زمان پايتخت ومقر وليعهد بوده و به صرف حفظ منpافع مpادي خpود يpك واحpد آتش نشاني در اين شهر ايجاد مي نمايد. اين واحد را مي تواناولين واحد آتش نشاني در ايppران ناميppد و لوازم و تجهيزاتي نيز از آن باقي مانده اسppت كppه در مppوزه آتش نشppاني تهppران نگهppداري مي شود.از سوي ديگر انگليسيها نيز كه در اواخر دوران قاجار جنوب ايران و خصوصppأ منppاطق نفت خيز را در سيطره خود داشppتندمقارن همppان زمppان داراي امكانpات اطفppاء حريpق در آن منppاطق بودند. شايد تأسيس دومين واحد آتش نشاني با توجه به نيازپااليشگاه نفت در مسجد سليمان يا

آبادان باشد.

چرا نياز به سيستم آتش نشاني و اطفائ حريق داريم؟

پيشگيري از بروز آتش سوزي.1محافظت از ساختمان در برابر حريق.2تامين سالمت كاركنان در ساختمان.3به حداقل رساندن خسارت هاي مالي و اقتصادي.4

حريق ايجاد عمده عامل چهارپديده هاي طبيعي نظير رعدوبرق.1(كبريت، ته سيگار...)خطاهاي انساني .2(يم كشي ها و وسايل برقي..ی )سنواقص فن.3(ودكشي، كينه توزي، پوشش جرم ....)خاتش سوزي هاي عمدي .4

حريق بروز شرايط و علل عوامل و شرايط متعددي مي توانند در بروز حريق ايفاي نقش نمايند كه مهم ترين آن ها شامل

موارد زيراست:آتش گيري مستقيم: مانند نزديك نمودن شعله به مواد سوختني.1

Page 7کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 8: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

افزايش تدريجي دما: افزايش دما در يك توده زغال سنگ يا مواد آلي و حيواني كه بتدريج.2دماي آن ها در اثر فشارو فعل و انفعاالت باال رفته و شروع به سوختن مي كنند.

واكنش هاي شيميائي: واكنش هاي نظير تركيب آب و اسيد ، پتاسيم و آب، فسفر با.3كاغذ مي تواند عامل شروع حريق گردد. اكسيژن هوا، اسيد نيتريك با

اصطكاك: مالش بين دو جسم آتش گير مانند دو قطعه چوب خشك يا ترمز شديد چرخ.4فرودگاه از نمونه هاي اين شرايط است. هاي هواپيما روي باند

تمركز پرتوهاي مرئي و غير مرئي: در اين حالت به دليل خاصيت ذره بيني تمركز نور.5گردد. روي اشياء باعث حريق مي

الكتريسيته جاري: حرارت حاصل از عبور جريان برق از يك هادي داراي مقاومت باال مي.6تواند سبب حرارت وآتش گردد.

الكتريسيته ساكن: به دليل ايجاد جرقه ناشي از اختالف پتانسيل در مكان هايي كه داراي.7باشند مي تواند داشته باشد. گاز يا بخار مواد آتشگير

صاعقه: صاعقه داراي صدها هزار ولت اختالف پتانسيل الكتريكي است و مي تواند.8براحتي سبب بروز حريق گردد.

انفجار ناشي از مواد منفجره: ديناميت و بسياري مواد منفجره ديگر در حين انفجار مي.9توانند آتش سوزيهاي وسيعي را ايجاد نمايند.

تراكم بيش از حد ماده سوختني: تراكم بيش از حد مواد سوختني در حالت بخار يا گاز.10 مشابه آنچه كه درموتورهاي درون سوز اتفاق مي افتد همراه با يك عامل راه انداز مانند

جرقه مي تواند سبب بروز حريق گردد.

علل و شرايط بروز حريق در صنايع

عيب ساختماني.1عيب نگهداري و انبارداري.2عيب عدم پيش بيني و پيشگيري از اتش سوزي.3عيب عدم اطالع از طروق مبارزه با حريق.4عيب تاخير در اطالع يافتن از وقوع آتش سوزي.5جرقه هاي ايجاد شدخ ار ماشين ها.6كاغذ هاي پاره و بي مصرف.7نشت مايعات از ظروف.8سمباده ها و سنگ سمباده.9فلزات مذاب.10جوشكاري و برش فلزات.11آتش بازي.12خاكسترهاي داف يا آتش هاي باقي مانده و خاموش نشده.13مشتعل شدن روغن هاي داغ.14سيگار، كبريت و فندك به خصوص سيگارهاي خاموش نشده.15

Page 8کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 9: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

سوخت شرایطسوختهاي جامد

اغلب جامدات سوختني تركيبات حاوي كربن، هيدروژن، نيتروژن و اكسppيژن هسppتند و لppذا موقع سppوختن گppاز دي اكسppيدكربن و بخppار آب توليppد مي كننppد. در شppرايطي مثppل اتاقهppاي بسppته يppا

وجppود نppدارد، سppوختن مppواد بppه صppورت فضاهاي محصور كه نفوذ هوا كم بوده و اكسيژن كافي ناقص رخ داده و بجاي دي اكسيد كربن، مونوكسيد كربن كه گازي سppمي اسpت توليpدمي شpود. اين گاز سمي بي رنگ، بي بو و بي مزه عامل اصيل بسياري از مرگ هاي ناشي از حريق است.

موثر در اشتعال مواد جامد سطح تماس ماده با هوا، خاصيت هppدايت حppرارتي، مهمترين عواملآنهاست. ميزان رطوبت و سرعت انتشار شعله بر روي

سوختهاي مايع

اين نوع سوختها مثل بنزين، الكل، نفت و گازوئيل تحت شرايط مختلppف دمppا و فشppار بppه شppكل اهميت بسياري دارد. مثال(تبخير)خصوص درجه فراريت و نقطه جوش بخار در مي آيند. در اين

راحpتي تبخpير مي شpود و اگpر اين بخpارات در بpنزين و الكpل تحت شppرايط دمpائي معمpولي به فضاهاي بسته و بدون تهويه هوا جمع شوند مي توانند با اولين جرقه خطرانفجار و آتش سppوزي

را به دنبال داشته باشند. معموال در محيطهاي صنعتي اين گازهppا تحت شppرايط فشppار و دمppا در داخppلسوختهاي گازي

سيلندرها نگهداري مي شوند مثل گاز استيلن، يابا داشتن مواد اوليه در مواقppع مppورد نيppاز توليppد خpود تحت مي شوند مثل گاز استيلن كه در انبار كاربيppد توليppد مي شppود و يppا بpه شppكل طppبيعي

شppهري. از مهمppترين گازهppاي قابppل اشppتعال مي سيستم لوله كشي مصرف مي شوند مثل گاز.توان به هيدروژن،استيلن، متان، پروپان و غيره اشاره كرد

انفجار و اشتعال قابل حداكثر و حداقل حدود كاربردي تعاريف يا اشتعال قابل غلظت حداكثر و حداقل زني، شعله يا زني جرقه نقطه بر عالوه بخارات و گازها

آن غلظت بايسppتي گردد آتش دچار بنزين بخار مثل اي ماده آنكه براي يعني. دارند هم را انفجار.كمتر نه و بيشتر نه باشد معين محدوده يك در هوا در

.باشد داشppته وجود اي جرقه يا اي شعله اگر حتي دهد نمي رخ گيري آتش محدوده اين از خارج اين به مخppرن يك مثل بسppته سر محفظه يك در اشppتعال قابل يابخppار گppاز يك غلظت اگر حppال

اشppتعال كppافي غلظت در اكسppيژن وجود صورت در گردد ايجاد آن در اي جرقه و برسد محدوده حppادث كوتppاه بسppيار زمppان در بppاال بسيار گرماي و انرژي ناگهاني شدن آزاد با توام سريع بسيار

شود. مي ناميده انفجار كه شود مي

Page 9کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 10: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

زني شعله نقطه كppافي حد به (مppايع به تبppديل حال در يا) مايع سوختني ماده يك آن تحت كه است حرارتي درجه برخي و مايع مواد همه يعني. گردد ور شعله جرقه يا شعله يك با محضتماس به تا شود مي بخار كه درآيند شppكلي به خppود سppطح در تا كنند گرمادريافت اي اندازه به بايستي ابتدا در جامد مواد

چه هر و است متفppاوت مختلف مppواد براي زني شعله نقطه. كنند پيدا را شدن ور شعله قابليت روشن را كpبريت چpوب خواهيد مي قpتي)واست تر اشتعال قابل ماده باشد پايين نقطه اين قدر

(است زني جرقه نقطه به سوختني ماده رسيدن نشانگر شده توليد هاي كنيد،جرقه

آتشگيري درجه كه حppرارتي درجه يعppني. است الزم سوختني ماده احتراق تداوم براي كه حرارتي درجه كمترين

واكنش سppريعا اكسppيژن با مداوم و متوالي طور به كه آورد در شكلي به را سوختني ماده بتواند ر)داست بpاالتر زني شppعله يا زني جرقه نقطه از آتشpگيري درجه مpواد همه براي. بدهد زا گرما است رسppيده آتشگيري درجه به واقع در شود مي روشن كبريت شعله وقتي كبريت، چوب مثال

(است باالتر آن زني جرقه دماي از دما اين كه

Page 10کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 11: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

خودبخودي احتراق يعpني شود مي گفته بخودي خود احتراق آن به كه دارند بخودي خود سوختن خاصيت مواد برخي تمppاس بppدون حرارت درجه افزايش اثر در بلكه ندارد شعله يا جرقه حضور به نياز سوختن براي

يا هم روي شppده انبppار تل مرطppوب هppاي علوفه سppوختن مثل شppود مي حppادث باشعله مستقيم سوزي آتش دچار حضوراكسيژن در كه حرارت توليد و يكديگر با ناسازگار شيميايي مواد واكنش

گردند مي

سوزي آتش و حريق مخاطراتحرارت و شعله سوختن قابل و سمي گازهاي و دود اكسيژن كاهش ساختمان هاي سازه در نقص ايجاد

حريق شدت و گسترش متفاوت حريق بروز شرايط و سوختني ماده نوع به بسته ( حريق شعله)حريق گسترش سرعت

سppرعت كلي طppور به. باشد مي متفppاوت نppيز مختلف جهppات در سppرعت اين همچppنين. است .كنند مي بيppان آن اسppاس بر را مppواد بقيه و گرفته صppفر برابر را آزبست بppراي حريق گسترش جهت در و جهppات سppاير از بيشppتر بppاال سppمت به و عمppودي جهت در حريق گسppترش سppرعت گسppترش نظر از مpواد درجpات زير جداول در. است جهات ديگر از كمتر پايين سمت به عمودي

است شده داده نشان گيري آتش نظر از و حريق

حريق شدت و گسترش بر مؤثر عوامل:باشند مؤثر حريق گسترش بر توانند مي زير عوامل

همچنين گردد مي پذير امكان هوا جريان توسط عامل اين: اكسيژن به دسترسي افزايش.1 بيشppتري گسppترش حريق نماينppد، آزاد اكسppيژن توانند مي سppوختن حين در كه مppوادي در

.داشت خواهد كمppتر شppيمائي تppركيب و حppالت نظر از مppاده ثبppات هرچه: سppوختني مppاده شيميايي ثبات.2

.افزايد مي حريق شدت بر باشد، سppرعت و شppدت باشد تر گسppترده احppتراق قابل ماده سطح هرچه: سوختني ماده سطح.3

سppطح با سppوخت منppابع ، بppزرگ انبارهppاي در مواد بندي مثالطبقه. شود مي بيشتر حريق .اند جمله اين از آن وامثppال گيppاهي پوشش ، زمين سppطح در مppواد پراكنppدگي و بppزرگ

.است افقي سطوح از تر سريع عمودي سطوح در حريق گسترش

Page 11کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 12: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

حريق محصوالت. گازها و بخارت حاصل از حريق ) بخش خطرناك حريق از نگاه تلفات انساني است (1. ذرات )بواسطه احتراق ناقص و در دماي پايين ايجاد مي شود(2 . شعله )قسمت قابل رويت حريق است. شدت گرماي آن وابسته بppه مppيزان اكسppيژن و رنppگ3

آن وابسته به ماده سوختني است( . گرما يا انرژي )وابسته به مدت زمان شروع حريق، نوع ماده سوختني و نيز ميزان گسppترش4

آتش است )

حريق فازهايفاز اول يا فاز شروع حريق.1اكسيژن در دسترس است فارنهايت است1000دما حدود گسترش حريق تصاعدي استزمان رسيدن به اوج حريق كوتاه است حدود كمتر از نيم ساعتفاز دوم يا سوختن آزاد.2

گسترش حريق وجود دارد فارنهايت1300دما حدود اكسيژن به تدريج كاهش مي يابد

فاز سوم يا سوختن كند.3فاز برگشت شعله.4

حريق انتشار و انتقال هppاي مكppان به حريق انتشppار زير هاي راه. گيرد انجام مختلف طرق به تواند مي حريق گسترش

:نمايد مي پذير امكان را تر پايين حتي و باالتر طبقات يا مجاور(داغ و ملتهب مواد از)هدايت- الف

Page 12کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 13: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

داغ هواي جابجائي- بتشعشع- ج(شعله تماس)شعله- د

حريق خطر نظر از ها مكان بندي تقسيم:خطر كم هاي مكان- 1 گسppترش و بppوده كم گppيري آتش بppار كلي طppور به يا احppتراق قابل مppواد مقدار ها مكان اين در

هاي سالن ، مدارس دسته، اين از هايي مثال. است kg/m 502دموا دانسيته. نيست زياد حريق در حريق و است آن مانند و تامسppكوني متوسط طور به دسته اين در سوختني منازل پذيرايي،

شppده از توليد حppرارت مقppدار به تواند مي حريق بppار. باشد مي كنترل قابل خوبي به اماكن اين . گردد نيز بيانBTU ياKcalبرحسب محيط از مترمربع هر در احتراق قابل ماده سوختن

:متوسط خطر با هاي مكان- 2-kg/m 50 2 بين امpاكن اين در طpور به سوختني مواد دانسيته امpاكن اين در. است 100

اسppت انبppار كنppترل قابل ها آن حريق ليكن بppوده توجه متوسط قابل سوختني. موا ذخيره مقدار مي جمله اين از حسppاس غppير صppنايع اغلب و پالسppتيكي مppواد انبppار كوچppك، توليدي هاي كارگاهباشند

:پرخطر هاي مكان- 3 سppوز آتش حريppق، بppروز صppورت در و بppوده زيppاد اشتعال قابل مواد ذخيره مقدار اماكن اين در

توليppدي هppاي كارخانه ، سppوخت مخppازن چوب، بزرگ انبارهاي مانند.آيد مي بوجود شديدي يهاي.باشد مي 100kg/m 2 از بيش دانسيته. آن مانند و پااليشگاه الستيك، رنگ، آلي، مواد

ها جنبه اين. شppوند داده قpرار گpروه سه اين در توانند مي نpيز ديگر هpاي جنبه از ها مكان اين .باشد مي كاالها معنوي مواد،ارزش اهميت اقتصادي، ارزش شامل

Page 13کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 14: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

حريق انواع بندي دسته براي سهولت در پيشگيري و كنترل آتش سوزي، حريق ها را برحسب ماهيت مواد سppوختني بppه

دسته هاي مختلفي تقسيم بندي مي كنند در اروپppا و اسppتراليا بppهA,B,C,D )ه)در امريكا و ژاپن توسط مراجع رسمي حريق در چهppار دست

در همه تقسيم بندي ها مواد جامدي است كppه تقسيم بندي شده است.A,B,C,D,E ))پنج دسته شppاملDمواد نفتي و مايعppات قابppل اشppتعال اسppت.دسppته B دسته Aخاكستر به جا مي گذارد.

فلزات قابل اشتعال مي باشد . Aآتش دسته

اين نوع آتش سوزي از سوختن مواد معمولي قابل احتراق، عمومppا جامppد و داراي تركيبppات آلي شود. اين منابع كاغذ، پارچه، چوب، پالستيك و امثال آن است كه طبيعي يا مصنوعي حاصل مي

پس از سوختن از خود خاكستر به جا مي گذارند. خاموش كننده هايي كه براي كنترل آن به كppار دارند. مبنppاي اطفppاء آن هppا بppر خنppك كppردنAمي روند عالمتي مثلث شكل و سبز رنگ با نشان

است .Bآتش دسته

اين آتش در اثر سوختن مايعpات قابpل اشpتعال يppا جامpداتي كpه بpه راحpتي قpابليت مpايع شppدن پديد مي آيد. بppرخي از اين مppواد ممكن اسppت حالل(هاي نباتي عموما مواد نفتي و روغن)دارند

به داليلي كه در ادامpه خواهpد آمpد ، ، ليكن استفاده از آب(مانند الكل، استون)در آب نيز باشند مناسب به هيچ وجه براي اطفاء آن ها توصيه نمي شود. خاموش كننده هايي كه براي اين دسته

اطفاء اين حريق عمومppا مبتppني بppر . هستندBهستند داراي برچسب مربع قرمز رنگ با عالمت .خفه كردن حريق است

Bآتش دسته

آتش سوزي مايعات قابل اشتعال بعلت تبخير سريع از نظر سهولت و ادامه اشتعال خطرناك تر اينكه داراي شكل ثابتي نمي باشد احتمال جppاري و پخش شppدن انهppا از جامدات بوده و به علت

تماس مايع با هوا گرديده و مppوجب ازديppاد در محيط وجود دارد و همين عمل سبب ازدياد سطح شعله مي گردد. بنابراين مسله مهم در حريق مايعات قابل اشpتعال جلوگpيري ازجريpان مpايع بpا گسترش ان در سطح مي باشد. به منظور اطفائ حريق مايعات قابل اشppتعال، خppاموش كننppده مناسب پودرشيميايي و كف مي باشد. البته اگر مايع داخل مخزن مشتعل گردد، ايتppدا بايppد بدنppه

به اطفائ نمود تا بدين طريق از برگشت مجppدد شppعله مخزن را سرد و خنك نموده و بعد اقدام مخازن فلزي دربدار و دور جلوگيري گردد. قابل ذكر است كه مايعات قابل اشتعال بايد در داخل

از منابع حرارتي و عوامل حرارت زا نگهداري شوند.

Page 14کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 15: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

مايعات از نظر اشتعال بودن به دو دسته تقسيم مي شوند:

مايعات سريع االشتعال: كه نقطه تبخيرشان پايين است مانند تينر و بنزين- 1مايعات كند اشتعال : كه نقطه تبخيرشان باالست مانند گازوئيل و قير- 2

مايعات از نظر حل شدن در آب به دو دسته تقسيم مي شوند:مايعات محلول در آب مانند الكل ها و اترها- 1مايعات غير محلول در آب مانند روغن، نفت، بنزين، گازوئيل- 2

C دسته آتش

راحppتي به كه است نها آ از مخلppوطي يا مايعppات و گازها از ناشي سppوزي آتش شامل دسته اين به حريق نppوع تppرين نزديك گppروهن شppهري اي وگppاز مppايع گاز مانند.دارند را گاز به تبديل قابليت مي مشppخص رنگ آبي مربع در Cعالمت با مربppوط هppاي ه كنند خppاموش باشد و ميB دسته.باشد مي نشت مسير كردن سد و كردن خفه حريق اين اطفاء راه. شوند بppروز از زير مppوارد انجام و رعايت با بايد باشد شده واقع بسته مكان در وضعيتي چنين اگر حال

:ساخت طرف بر را خطر و سوزيجلوگيري اتش و انفجار محل از خارج در كه كنتور از توان مي فقط. شود خودداري برق كليدهاي وصل و قطع از.1

.كرد قطع را برق دارد، قرار گاز نشت....چراغ بخاري، مانند حرارتي، تمام كردن خاموش.2خطر عامل نمودن طرف بر براي نفرات حداقل از استفاده.3حريق ضد لباس و تنفسي دستگاه از استفاده.4گاز شير بستن.5قوه چراغ كردن خاموش و روشن از اجتناب.6احتمالي انفجار و حريق جهت اماده آب سرلوله از استفاده.7

D دسته آتش

فلppزات از ناشي دسppته اين هاي حريق و پتاسppيم سppديم، منppيزيوم، مانند شppونده اكسppيد سppريعا Dرنppگ زرد ستاره عالمت با ها آن اطفاء براي مناسب هاي كننده خاموش و باشد مي آن امثال

. شوند مي مشخص

Page 15کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 16: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

كه باشد مي الكتريكي هاي حريق شامل دسته اينE دسته آتش و الكppتريكي وسايل در عموما سيسppتم حppتي و بppرقي وسppايل يا بppرق تppابلو هاي كابل سوختن مانند افتد مي اتفاق الكترونيكي

به بلكه سppوختني مppاده نppوع بppودن متفppاوت خppاطر به نه دسppته اين نامگppذاري ، كامپيوتري هاي راه. دهد مي رخ ها آن در حريق كه است ها دسppتگاه نppوع و اهميت وقppوع، مشخصppات خppاطر .باشد مي هppالوكربن و هppالن ياCO2 باگاز حريق كردن خفه و برق جريان قطع دسته اين اطفاء

. شوند مي داده نشانE حرف دارند با را آن كنترل قابليت كه هايي كننده خاموش F دسته آتش

و آشppپزخانه حريق شppامل و اند گرديده بندي تقسيم مجزا طور به اهميتشان خاطر به گروه اين. باشد مي آشppپزي هppاي روغن و ها چppربي يعppني آن مهم سppوختني مppواد كننppده خppاموش اخppيرا

.است گرديده توليد گروه اين براي نيز مناسبي

حريق اطفاء عمومي هاي روش هppاي واكنش يا سppوختني مppواد اكسppيژن، حppرارت،ق)حريpp هppرم اضppالع از يكي بتppوان اگر اصوال

هppاي واكنش اگرچه. شppود مي مهppار حريق ، كppرد قطع يا محppدودنموده و كنppترل رای(ا زنجppيره.نيست اهميت اول درجه در ولي است حريق بروز الزمه اي زنجيره

(كربن اكسيد دي آب، توسط )كردن سرد.1(خاك و ماسه خاك، كربن، اكسيد دي كف، توسط )كردن خفه.2سوختني ماده حذف يا كردن سد.3(مخصوص پودرهاي و هالن) اي زنجيره هاي واكنش كنترل.4(كربن اكسيد دي و يتروژن )هوا كردن رقيق.5

كردن سرد

عمل اين. است كppردن سppرد حريppق، كنppترل بppراي مppؤثر و متداول و قديمي روش يك به عمppدتا .باشد مي آتش كppردن سppرد نppيز كربن اكسيد دي گاز خواص از يكي. گيرد مي انجام آب وسيله Aدارد، اين روش بppراي حريppق دسppته اهميت حريق اطفppاء در آب كppارگيري به روش و مppيزان

.مناسب مي باشد

Page 16کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 17: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

كردن خفه

.گppردد آتش محوطه به اكسppيژن رسيدن مانع كه است موادي با آتش روي پوشاندن كردن، خفه مي ها حريق اكpppثر بpppراي مطلpppوبي روش ولي نيست مpppؤثر ها حريق همه در اگرچه روش اين

حppالت يا و بppوده هppوا از تر سppنگين بايسppتي روند مي كppار به كppردن خفه بppراي كه موادي. باشد. باشند داشته پوششي انجppام توانند مي را كppار اين نppيز خيس پتppوي و ماسه و شن خppاك، ضمنا

.دهندسوخت كردن محدود يا سوختني مواد حذف

كpردن جدا مواد، كردن جابجا ، جريان قطع با و بوده پذير امكان حريق بروز ابتداي در روش اين رقيق همچppنين و خاكريز يا و حائل ديوارهاي كشيدن ، نرسيده ها آن به حريق تاكنون كه منابعي دو از دسppترس در سppوخت مقppدار كppردن محppدود .گppردد مي شامل را مايع سوختني ماده كردن بسppوزند قادرند مواديكه مقppدار كنترل طريق از اول. كند مي كمك حريق خطر كاهش به طريق.شود مي گفته سوخت آتش بار آن به كه كنند گرما توليد آتش گسترش وبراي

مي كه مppوادي نppوع به بسppته البته. كppرد خواهد كنppترل شppود مي توليد كه را دودي مقppدار دوم داشppته زيppادي اتش بار و كم دود بار است ممكن سوختي. مي كند فرق سوخت دود بار سوزنند

.برعكس يا باشداي زنجيره هاي واكنش كنترل

CBrCIF، BrCF3 هppالن ماننppد، تركيبppات بppرخي از استفاده اي زنجيره هاي واكنش كنترل برايHallon پتاسيم و كلرورپتاسيم شيرين، جوش مانند جامد تركيبات برخي و آن هاي جايگزين و

از تر گppران و تر مشppكل حريق كنppترل بppراي عمل اين. باشد مي مppؤثر پتاسيم كربنات يا بنفش .رود كار به ارزش پر مواد براي مكمل صورت به تواند مي ولي است ها روش ساير

Page 17کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 18: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

آتش كننده خاموش مواد دليل به. گيرند مي قرار دسته چند به روند مي كار به كننده خاموش ماده عنوان به كه موادي خاموش عنصر چند يا دو از توان مي ها، كننده خاموش پوشش افزايش و عمل سرعت لزوم. نمود استفاده زمان هم طور به كننده ها حريق انواع اطفاء در يادشده مواد از كدام هر طبعا .باشند مي معايبي و مزايا داراي

آب.1(سورفكتانت نام به اي ماده با همراه آبي)نازك آب يا سبك آب.2نشاني اتش كف.3(سديم بيكربنات محلول و آلومينيوم سولفانت )شيميايي كف.1مكانيكي كف.2كننده خاموش پودر.3خشك پودر.4كربن اكسيد دي گاز.5هالوژنه تركيبات.6

كننده خاموش تجهيزات .دارد وجود متنوعي تجهيزات حريق نوع و حريق گسترش ميزان ، حريق اطفاء شيوه اساس بر

:باشد مي عمده دوگروه شامل تجهيزات اين انواعمتحرك تجهيزاتلف- ا

ثابت جهيزات- ب

متحرك تجهيزات

.نشاني آتش نسوز پتوي و خيس پتوي ، آب سطل شن، سطل مانند ساده وسايل.1 در كننده خاموش ليتر 14 يا كيلوگرم 14 ظرفيت حداكثر با دستي هاي كننده خاموش.2

.مختلف انواع(كيلوگرم 90 ظرفيت تا)چرخدار هاي كننده خاموش.3 و كوپتر هلي كشتي، قايق، توسط حمل قابل يا خودرويي بزرگ هاي كننده خاموش.4

.دارند وسيعي بسيار كارايي و بوده نيز امدادي دارايقابليت تجهيزات اين. هواپيما

ثابت تجهيزات

(فشار تحت آب با شيلنگ)حريق اطفاء جعبه.1Page 18کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 19: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

تركيبات و پودرCO 2كف . ،(اي افشانه شبكه)آب بر مبتني كننده خاموش ثابت شبكه.2 هالوژنه

(ايستاده)نشاني آتش آب برداشت شيرهاي.3

ها كننده خاموش حريق بروز اوليه لحظات در زيرا باشد، مي دسته اين شامل كننده خاموش وسيله ترين فراگير

ساده و ارزان ها دستگاه اين. شوند گرفته كار به عادي افراد توسط مؤثري طور به توانند مي يا كوچك هاي حريق اطفاء در و ندارند پيچيده آموزش به نياز باشند، مي دسترس در و بوده

بزرگ هاي حريق شروع .هستند مناسب كامال و تشخيص تا باشند مشخصاتي داراي بايد قراردادي طور به دستي هاي كننده خاموش تمام

سوزي آتش ممكن زمان ترين كوتاه در و گرفته صورت براحتي افراد براي ها آن از استفاده گردد مهار

كنند؟ مي استفاده كننده خاموش از كساني چه.اند ديده آموزش افرادي كه(صنعتي و شهري) ها نشاني آتش ادارات.1.اند نديده آموزش يا ديده آموزش افرادي كه( صنايع يا اردارات ) كاركنان.2.اند نديده آموزش افراد معموال( غيره و كشتي اتومبيل، منزل، )خصوصي مالكين.3.اند نديده آموزش افراد معموال عادي افراد.4

اطفائ مواد افتد، مي تاخير به كننده خاموش از استفاده باشند نديده آموزش افراد كه زماني.شود مي استفاده بيشتري كننده خاموش و رود مي هدر كننده

:است زير موارد شامل مشخصاتظرفيت.1تخليه فشار.2(اطفائ مواد( پاشش )پرتاب طول.3تخليه درصد.4تخليه زمان.5فني مشخصات.6پاشنده لوله سر مشخصات.7ها برچسب و عالئم.8

كننده خاموش ظرفيت كه طوري به است ليتر 14 يا كيلوگرم 14 دستي نوع در كننده خاموش ماده ظرفيت حداكثر

يا كوچك هاي حريق براي وسايل اين از. باشد آن از استفاده و حمل به قادر راحتي به نفر يكPage 19کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 20: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اساس بر ها آن كار مكانيسم و ظاهر طراحي. نمود استفاده توان مي حريق شروع لحظات در .باشد مي كننده خاموش تركيبات و مواد ماهيت ، حريق اطفاء روش

ها كننده خاموش انتخاب اساساشتعال قابل مواد ماهيت.1خطرات روي بر كننده خاموش تاثير.2كننده خاموش از استفاده سهولت.3استفاده مورد محيط براي كننده خاموش بودن مناسب.4كننده خاموش نياز مورد نگهداري و سرويس.5

ها كننده خاموش با كار اساسي مراحلفرد كردن خاموش توان نمودن مشخص.1خونسردي حفظ.2حريق نوع تشخيص.3سيلندر روي هاي برچسب و كپسول مشخصات به توجه با كننده خاموش تشخيص.4كننده خاموش سوي به حركت.5آن برداشتن و مناسب كننده خاموش انتخاب.6حريق محل به كننده خاموش انتقال.7كننده خاموش اندازي راه.8ايستادن باد به پشت.9اطفا فرايند در كننده خاموش مواد بكارگيري .10حريق ريشه يا پايه روي بر روي نشانه.11حريق ريشه روي جاروبي حركات.12حريق روي دوختن چشم.13حريق كامل شدن خاموش تا اطفاء ادامه.14

:شوند مي تقسيم گروه پنج به دستي هاي كننده خاموش

آب محتوي هاي كننده خاموش- الفكف محتوي هاي كننده خاموشب -

شيميايي پودر محتوي هاي كننده خاموش- جCO2 گاز محتوي هاي كننده خاموش- د(هالن )هالوژنه مواد محتوي هاي كننده خاموش- ه

Page 20کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 21: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

دستي هاي كننده خاموش كارگيري به در مهم نكات.باشد نظر مورد فضاي و حريق نوع با متناسب بايستي ها آن تعداد.1 دسترسي فاصله ديگر عبارت به باشد بيشتر متر 30 از نبايستي كپسول دو فاصله.2

.باشد بيشتر متر30 از نبايد كننده خاموش به افراد كپسول قاعده ارتفاع است بهتر. باشد زمين نزديك يا باال خيلي نبايد قرارگيري ارتفاع.3

.نباشد افراد آرنج ارتفاع متوسط از بيشترمتر بوده و1.1نزمي سطح از.شود بيني پيش كننده خاموش دستگاه يك از بيش محل هر براي.4 بروز احتمال زيرا نمود شارژ را آن بايد كپسول از استفاده بار هر از پس بالفاصله.5

گيرند مي تحويل شارژ براي را ها كپسول كه هايي درمكان. نيست منتفي مجدد حريق نصب مربوطه هاي محل در موقت جايگزين مناسب تعداد به بايستي مربوطه شركت

.نيايد بوجود دسترسي نظر از مشكلي حادثه هرگونه بروز صورت در تا نمايد صورت به مواد پاشش بايستي حريق، اطفاء براي كننده خاموش از استفاده هنگام.6

.گردد انجام حريق قاعده سطح در جارويي.باشد باد به پشت بايد حريق نمودن خاموش هنگام اپراتور.7 تحت بايد اند شده گرفته نظر در اطفاء براي كه كاركناني يا عملياتي تيم پرسنل.8

.گيرند قرار اي دوره تمرينات و مداوم آموزش

كلي نيازهاي

باشد ديد قابل هاي محل در كننده خاموش.1.شود قفل نبايد ها كننده خاموش نصب محفظه يا كابين.2 بايد است كمتر كيلوگرم18/14 يا پوند 40 از آنها كل وزن كه هايي كننده خاموش.3

از متر1/53 فوت يا 5 از بيش كننده خاموش نقطهن باالتري كه گردند نصب طوري باشد نداشته فاصله زمين سطح

نوع هاي كننده خاموش جز به – دارند پوند 40 از بيش وزني كه هايي كننده خاموش.4 7 /10يا فوت 3/5زا بيش كننده خاموش باالي نصب شوند كه طوري بايد- چرخدار

.باشند نداشته فاصله زمين از متر از متر ميلي 102 يا اينچ 4 از كمتر كننده خاموش پاييني سطح نبايد موردي هيچ در.5

.باشد داشته فاصله زمين سطح

خطرات نوع به توجه با كننده خاموش انتخابطبقه خطرات حفاظت براي ها كننده خاموش Aهالون منظوره، چند شيميايي خشك پودر نازك، اليه كف كف، سودا، مواد آبي، نوع

1211طبقه خطرات حفاظت براي ها كننده خاموش Bهالوژنه عوامل انواع كف، شيميايي، پودر انواع كربن، اكسيد دي نازك، اليه كف

Page 21کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 22: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

طبقه خطرات حفاظت براي ها كننده خاموش Cهالوژنه مواد انواع شيميايي، خشك پودر انواع كربن، اكسيد ديطبقه خطرات حفاظت براي ها كننده خاموش Kپتاسيم كربنات بي يا سديم كربنات بي خشك پودر

حريق اطفاء هاي كپسول رنگ

ها کننده خاموش انواعآبي نوع كننده خاموش انواع

گاز و آب فشار تحت آبي كننده خاموش.1هوا و آب فشار تحت آبي كننده خاموش.2كننده مرطوب عامل حاوي آبي كننده خاموش.3سوداسيد آبي كننده خاموش.4دار تلمبه آبي كننده خاموش.5حريق روي بر دستي بطور آب ريحتن جهت دلو و سطل نوع آبي كننده خاموش.6

گاز و آب نوع – آبي نوع كننده خاموش

فشنگي طريق از الزم فشار و است خالص آب محتوي سوم دو سيلندر در موجود محلول. 1كربن اكسيد دي حاوي.شود مي تامين

مي زنگ ضد ماده يا پالستيك از نازكي اليه با را سيلندر داخل زدگي زنگ از جلوگيري جهت. 2.پوشانند

.كرد اضافه محلول در ضديخ مقداري بايد سردسير نقاط در زدگي يخ از جلوگيري جهت. 3

Page 22کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 23: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

هوا و آب نوع – آبي نوع كننده خاموش

هواي طريق از الزم فشار و است خالص آب محتوي سوم دو سيلندر در موجود محلول.1سيلندر داخل فشار تحت

.شود مي تامين.1 زنگ ضد ماده يا پالستيك از نازكي اليه با را سيلندر داخل زدگي زنگ از جلوگيري جهت.2

.پوشانند مي.كرد اضافه محلول در ضديخ مقداري بايد سردسير نقاط در زدگي يخ از جلوگيري جهت.3.است ثانيه 55 تقريبا تخليه زمان.4CO2 با حريق اطفاي.كرد استفاده منقطع بطور ان از توان مي.5

لذا. است اتوماتيك يا دستي صورت به كردن خفه روش بهCO 2 توسط كردن خاموش مبناي مهم عوامل از. باشد مي مهم حريق احتمالي حجم كننده خاموش ماده مقدار محاسبات در

.است آتش روي اطفائي ماده پاشش چگونگي و تخليه زمان ديگر شيپوري سرلوله و شيلنگ شيرفلكه، و مايع كربن اكسيد دي حاوي سيلندر يك از ها دستگاه اين

مسير از عبور حين در گاز زدن يخ از جلوگيري سرلوله، بودن شيپوري علت. است شده تشكيل .باشد مي

شده عرضه كيلوگرمي 9 تا1 هاي وزن در تجاري نظر از گازكربنيك دستي هاي كننده خاموشحدود دستگاه عمل هنگام شده توليد فشار ميزان و فقطPSI 2700 كپسول فشارداخلي. اند

100 PSI پر اكسيدكربن دي مايع را حجم از درصد 75 سيلندر پركردن هنگام. باشد حداقل مي .كند مي متر4 - 2 بين آن پرتاب طول و بوده اكسيدكربن دي گاز فاز تغيير پاشش، فشار تأمين منبع

.است ثانيه60– 160 گروه اين دستي كننده خاموش مختلف انواع - تخليه زمان حداكثر. است كد با كه باشد مي مناسبF- E - C- B - A دسته در هاي حريق براي كننده خاموش نوع اين

TOTAL . شود مي بيان نيز

معايب و مزايا

شارژ به نياز نشوند مصرف كه هنگامي تا و هستند قوي هاي كننده خاموشCO 2 كپسولهاي CO گاز خصوصيات ديگر گردد از استفاده جاروي بصورت است بهتر استفاده هنگام و ندارند

CO گاز همينطور شود و نمي حريق محيط در موجود مواد به خسارت باعث كه است اين2.است آن بودن گرانCO 2 گاز عيب مهمترين از. شود مي برق هدايت عدم موجب2

Page 23کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 24: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

پودر با حريق اطفاي

براي خاموش كننده هاي پودري و گازي چون روش خاموش كردن به روش خفه كردن سطحي مي باشد لذا سطح حريق مهم بوده و الزم است باتوجه به سطح وزن مواد موردنياز پودر را

كيلوگرمي در نقاط مشخص12 يا 6تعيين كرداطفاكننده هاي قابل حمل به صورت كپسولهاي نصب و به صورت كپسولهاي بزرگ چرخ دارد در نواحي قرار داده مي شود.قدرت خاموش

كيلوگرم پودر)بر مبناي بنزين( مي باشد.2كنندگي پودر به ازاي هر مترمربع از سطح حريق مي باشد. اين كپسولها هرA -B-Cمورد استفاده اين نوع خاموش كننده حريق هاي دسته هاي

سازنده كارخانه توسط بدنه تست بايد يكبار سالسه ماه يكبار بار بايد شارژ شوند و هر دو .شود انجام

ساختمان داخل در كننده خاموش كپسول گرفتن قرار ترتيب.كند فراهم را همسان توزيع.1.كند فراهم را آسان دسترسي ايجاد.2.نشود پنهان مواد و تجهيزات گذاشتن و انباشتن وسيله به.3.باشد عبور هاي گذرگاه به نزديك.4.باشد ها خروجي و ها ورودي به نزديك.5.باشد امان در فيزيكي هاي آسيب از.6.باشد ديد قابل براحتي.7.شود نصب كف از اي فاصله در.8

Page 24کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 25: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

كننده خاموش محاسبه نحوه (خطرناك العاده فوق معمولي، خطر، كم ) محل خطر درجه تعيين.1محل مساحت تعيين.2كننده خاموش كنندگي خاموش درجه تعيين.3جدول از استفاده.4نياز مورد كننده خاموش تعداد تعيين.5محل در كننده خاموش درست چيدن.6

كار محل در A نوع كننده خاموش توزيعكرد محاسبه را كننده خاموش تعداد توان مي جدول روي از خطر درجه به توجه با.طح با اي كننده خاموش به نياز اگر خطر بار به توجه باppاموش سppدگي خppاالتر كننppاست ب

.يابد افزايش كننده خاموش تا پيمايش فاصله حداقل كه نيست معني بدان اينداقل باشد مربع متر 279 از كمتر ساختمان طبقه مساحت اگرppاموش يك حppده خppبا كنن

.شود گرفته نظر در بايد شده توصيه اندازه حداقل خطر با تصرفات

پايين يا كم با تصرفات

يا خطرمعموليمتوسط

خطر با تصرفاتباال العاده فوق

يك ميزان حداكثرA2-A4 -A-2كننده خاموش

مساحت حداكثر هر ازاي به سطح

A واحدمربع فوت 1000مربع فوت 1500مربع فوت 3000

حداكثرمساحتكننده خاموش سطح

مربع فوت 11250مربع فوت 11250

11250مربع فوت

تا فاصله حداكثرفوت 75فوت 75فوت 75كننده خاموش

Page 25کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 26: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

در محل كار B نوع كننده خاموش توزيع

به دو دسته تقسيم مي شود: B خطرات حريق نوع سppوخت شدن جاري مانند محسوس قابل عمق بدون اشتعال قابل مايعات حريق.1

باز سطح در سppوزي آتش مانند اينچ 1/4 از بيشppتر عمق داراي اشppتعال قابل مايعppات حريق.2

داراي اشppتعال قابل مppايع كه هppايي موقيعت در اشتعال قابل مايع محتوي مخازن نppوع وقppتي. شppود تهيه جppدول مطppابق بايد كننppده خاموش نباشد محسوس عمق بنppدي درجه داراي بايدB طبقه شppده انتخppاب كننppده خppاموش شد مشppخص خطر از نبايد پيمppايش فاصppله حppداكثر و باشد شppده تعppيين مقيppاس از بزرگppتر يا برابر

.باشد بيشتر شده تعيين مقدار كمتر اسppتAنسبت به طبقه Bطبقه در كننده خاموش تا حركت يا پيمايش مسافت اينكه دليل

اين است كه حريق مايعات تقريبا فورا به حداكثر شدت خود مي رسppد بppه همين دليppل خppاموش كه آهسته تر مي سpوزنند، بpه محppلAكننده بايد در زمان كوتاه تري نسبت به حريق هاي طبقه

حريق آورده شود.

در محل كارBتوزيع خاموش كننده نوع

خاموش كننده هاي دستي نبايppد بppه عنppوان تنهppا عامppل حفppاظتي در خطppرات مربppوط بppه.1 فوت10 در حاليكه سطح بيش از 0.64 اينچ يا1.4مايعات قابل اشتعال با عمقي بيش از

مربع است استفاده گردد. متر تجاوز كند. 25/15 فوت يا 50فاصله تا خاموش كننده دستي نبايد از .2 دو يا چند خاموش كننده با درجه پايين تر نبايد به جاي خاموش كننده اي كppه بppراي مخppزن.3

بزرگ مورد نياز است استفاده گردد.

Bحداقل اندازه خاموش كننده ها براي حفاظت خطرات طبقه

حداقل درجهبندی

حداکثر فاصله تا خاموش

کننده)متر( تصرفات با خطر

كم يا پايين5-B9.15

Page 26کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 27: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

10-B15.25 تصرفات با

خطرمعمولي يامتوسط

10-B20-B

9.1515.25

تصرفات با خطرالعاده باال فوق

40-B80-B

9.1515.25

در محل کارCتوزيع خاموش كننده نوع

خاموش كننده هاي اين طبقه بايد محتواي عوامل غير هادي باشند نظير دي اكسيد كpربن،.1 هالوژنه پودر خشك و عوامل

و يppا تركيppبي ازB و طبقppه Aزماني كه برق دستگاه برقي قطع مي شود حريق به طبقppه .2اين دو تبديل مي شود.

قطع برق احتمال برق گرفتگي، جريان هاي خطا و ادامه آتش سوزي را كاهش مي دهد..3

در محل کارD نوع كننده خاموش توزيع

متر تجاوز کند.22.7 يا فوت 75 از نبايد دستي كننده خاموش تا فاصله.1

در محل کارK نوع كننده خاموش توزيع

متر تجاوز کند.9.15 يا فوت 30 از نبايد دستي كننده خاموش تا فاصله.1

كننده خاموش مكانيكي بخشهاي كنندگي اصالح عملكرد و بررسي مورد نقاط

پوستهتوليد و هيدرواستاتيك تست تاريخ 1-

Page 27کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 28: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

خوردگي 2-مكانيكي آسيبهاي 3-رنگ وضعيت 4-(غيره و كاري لحيم جوشكاري، ) تعميرات وجود 5-(شدن فرسوده شدن، خورده )ها رزوه ديدن آسيب 6-دستگاه حمل دسته يا آويز شدن شكسته 7-(خوردگي يا فرورفتگي )سطحي ديدگي آسيب 8-

نقص رفع

نياز صورت در مجدد تست.2كردن خارج دور از يا كردن رنگ و هيدرواستاتيك تست انجام.3كردن خارج دور از يا كردن رنگ و هيدرواستاتيك تست انجام.4شود رنگ مجددا.5نماييد مشورت دستگاه سازنده با يا كنيد خارج دور از .6كردن خارج دور از يا نشت تست و كردن تعمير – كردن تميز.7

پالك

ناخوانا حروف.1پالك شدن لق يا خوردگي.2

پالك نقص رفع

پالك كردن تعويض يا نمودن تميز.1پالك مجدد نصب و پالك زير پوسته بازديد.2

شيپورك يا نازل

شكستن يا ديدن آسيب شكل، تغيير.1Page 28کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 29: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

خروجيها شدن مسدود.2(شدن فرسوده شدن، خورده) ها رزوه ديدن آسيب.3(شدن شكسته و تردد )شدن فرسوده.4

شيپورك يا نازل نقص رفع

گردد تعويض.1گردد تميز.2

متعلقات و لوله

(شدن پاره يا شكستگي يا ترك شدن، بريده ) ديدن آسيب (خوردگي يا شكستگي)گردان اتصاالت يا كوپلينگها ديدگي آسيب(شدن فرسوده شدن، خورده )ها رزوه ديدن آسيباست بريده كوپلينگ از داخلي لولهلوله براي فقط ) كوپلينگها بين الكتريكي هدايت عدم( co2نقص رفع

گردد تعويض.1گردد تعويض يا تعمير.23.

شير ضامن

(پيچيدن يا شدن خورده شدن، خم ) ديدن آسيبشدن مفقودنقص رفع

گردد تعويض يا شود كاري روغن و تعمير.1گردد تعويض.2

نشاني آتش در آب منابع

رودخانه.1چاه.2استخر.3فايرباكس.4هوزريل.5قنات.6

Page 29کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 30: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

فايرباكس

يا و عمppودي بصppورت كه دارد قpرار نشpاني آتش مخصppوص هpاي لوله انبارها و ها سppاختمان در يك طبقه هر در و شpود مي كشpيده سpاختمان نقطه بpاالترين تا زمين از اينچ 4 حداقل با افقي

يك ان درون جعبه يك شppامل فايربppاكس هر دهنppده تشppكيل اجزاي. شود مي داده قرار خروجي.باشد مي( متري 20 ) نواري لوله رشته يك سرلوله، يك قرقره،

فايرباكس نصب استاندارد

. گردد نصب ديوار روي بر باالتر ساختمان كف از متر1.30حداقل بايد فايرباكس.1 مppتر سppانتي 70 حppدود كف از فاصppله بهترين گردد مي نصب ديوار دورن باكس فاير اگر.2

.است.باشد همگان ديد مورد كه گردد نصب مناطقي در بايد فايرباكس.3.نگردد نصب شكافها يا و ديوارها پشت در.4.گردد نصب ساختمانها ورودي درب و پاگردها فرار، هاي پله راه مسير در.5.دهد پوشش را متر 20 شعاع بايد باكس فاير هر.6.نباشد اتمسفر دو از كمتر نقطه باالترين در آنها در الزم فشار.7باشد اينچ 2 از كمتر نبايد دهنده باال هاي لوله قطر.8

حريق آشكارسازي و تشخيص هاي روشافراد توسط شناسايي

مرحله اين در و شppوند مي آن متوجه حريق شppروع اوليه مراحل در افppراد خppود زيادي موارد در است بهppتر. باشppند داشppته كppافي آگppاهي فوري و مناسب اقدامات درخصوص آنها كه است الزم

تا گردد اعالم محدوده هر كاركنان به و شناسايي محيطهاي در حريق ايجاد باالي احتمال با نقاط .كنند حفظ را نقppاط آن به نسppبت كافي هوشياري حريق، بروز از پيشگيري اصول رعايت ضمن

اغلب است داده نشppان تجربه كه چppرا دارد اهميت بسppيار افppراد خppود توسط موقع به شناسايي داده رخ ندارند حضppور افppراد كه كارخانجppات و ها كارگppاه كppاري غppير ساعات در ها سوزي آتش اطالع و فpppوري اوليه اقpppدامات چpppون وليكن دارد حضpppور دائما نشpppاني آتش تيم چه اگر است

Page 30کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 31: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

آتش واحد ه(بppباشد نداشته وجود خودكار اعالم و كشف سيستم اگر مخصوصاع) موق به رساني مشppكل آن مهppار كه رسد مي خppود گسppترده مرحله به سppوزي آتش گppيرد، نمي صppورت نشاني.بود خواهد

حريق اعالم شستي كليد كمك به حريق دستي اعالم

سيسppتم از موثر و سريع اعالم براي شود، مي شناسايي افراد خود توسط حريق كه مواردي در آالرم پخش بخش و حريق اعالم شسppتي كليد شامل سيستم اين.شود مي استفاده دستي اعالم

و شكسته را جعبه نزديكترين سريعا بايستي فرد حريق ديدن محض به .باشد مي نوري يا صوتي گروه شاغلين، ساكنين، براي تواند مي حريق اعالم هاي پيام. دهد رافشار آن داخل شستي كليد اين. بود خواهد متفاوت يك هر براي كه باشد حريق اطفاء عملياتي هاي سيستم يا عملياتي هاي

.باشد دو اين از تركيبي يا نوري صوتي، بصورت تواند مي پيامها:مهم نكات

ود كننده خبر دستگاه 2 حداقل بايد محل هر درpته وجppورت در تا باشد داشpرابي صpخ .نمايد عمل آنها از يكي حداقل

باشد داشته آالرم كردن خاموش براي اي وسيله بايستي سيستم اين همچنين.يز نوري هاي پيام از است الزم دارند تردد يا اشتغال شنوا نا افراد كه مكانهايي برايppن

. شود استفادهگردد تست و بازرسي ساالنه و فصلي هفتگي، روزانه، صورت به بايستي سيستم اين.

آشكارساز هاي سيستم

كppار اين انسppان. دهند مي تشخيص آن هاي فراورده طريق از را حريق آشكارساز، هاي سيستم بوسppيله عمل اين خودكppار آشكارسppاز يك براي و دهد مي انجام وبو صدا بينايي، از بااستفاده را

.شود مي انجام نور دود، گرما،

حريق اعالم هاي سيستم انواع معتppبر اسppتانداردهاي و مقppررات رعايت و سو يك از ساختمان طبقات تعداد و كاربري مساحت،

در سppهولت و اقتصppادي صرفه داشتن نظر در و پروژه نيازهاي به توجه همچنين و ديگر سوي از پي در و حريق اعالم سيسppتم انتخppاي و طppراحي در مهمي عوامل نگهppداري، و برداري بهره امر تواند مي طppرح شppرايط براسppاس منتخب، سيسppتم بنابراين. است تجهيزات كيفيت و مكيت آن

رله حppاوي پوشش يك در توانند مي اعالم و كشف اصppلي اجppزاي. باشد پيچيده يا و ساده بسيار و حمل قابل دسppتگاه چpنين. شppود خالصه آورد مي در صppدا به را زنگي كه ساز آشكار به متصل .نمppود متصل آشppپزخانه پريز يا خppواب اتppاق در تختخppواب كنppار بppرق پريز به تppوان مي را نقلي

Page 31کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 32: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اعالم هppاي سيسppتم اما. ناميد اختصاي يا انفرادي خودكفاي تجهيزات توان مي را وسايل اينگونه سppيم، بppدون يا سيم با منطقي ارتباطي در كه هستند هايي سيستم كتاب، اين بحث مورد حريق

تجهيزات و آژيرها ها، شستي آشكارسازها، مركزي، كنترل تابلوهاي از اعم تجهيزات، از گروهي.كنند مي اداره و مديريت ساختمان يك مختلف ومناطق نقاط در را اي واسطه و كمكي

ارتبppاط نppيز ديگppري گppروه در البته. گيرند مي قرار هوشمند و پذير آدرس متعارف، هاي سيستم گppردد مي برقppرار سيم بدون و راديويي امواج توسط آشكارسازها و مركزي كنترل تابلوهاي بين سيسppتم مجمppوع در. شppوند مي شppناخته سppيم بي يا و راديppويي سيسppتم نامهاي با گروه اين كه

سppيم بي انوع به نسبت بيشتري رواج از شوند مي مرتبط هم به كابل يا سيم وسيله به كه هايي و كوچك سppاختمانهاي بppراي و تر قppديمي متعppارف، هppاي سppيتم آنها ميان در و هستند، برخوردار همچppنين و بيشppتر هppاي پيچيppدگي با بppزرگ سppاختمانهاي بppراي اما اسppت، تر رايج متوسط

از كه هوشppمند و پppذير آدرس انppواع برنppد، مي بهر سppاختمان مppديريت سيتم از كه ساختمانهايي لحppاظ از حريق اعالم هppاي سيسppتم. هسppتند تر مناسب برخودارنppد، بيشppتري دقت و كppارايي سيسppتم در. شppوند مي بندي طبقه اي مرحله دو و اي مرحله تك گروه دو در نيز اعالم چگونگي

كنppترل تppابلوي به پيppام ارسppال موجب سازها آكشكار توسط حريق تشخيص اي، مرحله تك هاي سppاير شppدن فعppال و اضppطراري خppورج بر مبني آژيرها يكباره آمدن در صدا به سپس و مركزي هاياعالم شستي يا آشكارسازها اي، مرحله دو هاي سيستم در اما. گردد مي ايمني هاي سيستم

مسppتقر نشاني آتش واحد يا حريق مديريت بخش به را مشكوك محل به محدود سيگنالي حريق اعالم به تصppميم بررسppي، از پس كه است مppديرت اين سppپس و كنند مي ارسppال سppاختمان در

هيچ(دقيقه پنج معمppوال) است شده تعيين قبل از زمانيكه مدت از پس چنانچه. گيرد مي عمومي.شود مي عمومي اعالم موجب بعدي ارسالي سيگنالهاي نگيرد، صورت اقدامي

هppراس و اضppطراب مppوجب است ممكن كوچك حppريقي از ناشي اعالم عppومي سppاختمانهاي در امpاكن اينگونه در ايpنرو از. گpردد ها فعpاليت معمppول روند در يpااختالل و افpراد از زيppادي تعpداد

منظوربررسي هشدار از نظر صppحت و ابعppاد به اي مرحله دو هاي سيستم پيام پيش از استفاده حريق مناسبتر است. مدارس و اسppتاديوم هppا از جملppه امppاكني هسppتند كppه مي تppوان ازاينگونppه

سيستمها در آنها بهره برد.متعارف حريق اعالم سيستم

تغيppيرات رغم علي كه است حريق اعالم هppاي سيسppتم انppواع تppرين قppديمي از متعارف سيستم شسppتي و سppاز آشكار چندين سيستم اين در. گيرد مي قرار استفاده مورد همچنان اندك، كيفي

كنترل تابلوي وبه پيوسته هم مداربه يك قالب در دهند مي پوشش را ساختمان از منطقه يك كه.است منطقه يك نماينده مدار هر بنابراين. شوند مي متصل مركزي

Page 32کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 33: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اجزای سیستم اعالم حریق:

دو قppالب در دهند مي تشppكيل را حريق اعالم سيستم يكديگر با ارتباط در كه تجهيزاتي مجموعه اجppزاي بعهده اعالم و تشخيص اصلي وظايف. هستند معرفي و طرح قابل كمكي و اصلي بخش نيازهppاي و خصوصppيات با متناسب نيازسيسppتم مورد عملكردي هاي ويژگي ساير و است، اصلي

منظppور به سيستم كلي مدار در شايسته نحو به بايد كه شود مي شامل را ديگري اجزاي پروژه، و ها كننppده تكppرار ميانجي، بردهاي كوتاه، اتصال هاي كننده مجزا. گيرند قرار ها خواسته اعمال.شوند مي محسوب اي واسطه و كمكي تجهيزات جمله هااز رله انواع

شppاخص سه بسppتر بر و اعالم و پppردازش تشppخيص، فرآيند سه مبنppاي بر حريق اعالم سيسppتم كننppده اعالم و مركppزي كppترل تابلوي آشكارساز، اصلي جزء سه شامل خروجي و تحليل ورودي،

Page 33کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 34: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

صورت به ساز آشكار شدن بافعال عملياتي روند معمول طور به. است شنيداري و ديداري هاي.شود مي آغاز دستي يا و اتوماتيك

مركppزي كنppترل تppابلوي بppراي را سppيگنالي پppذير، تحريك و خppاص ساختاري كمك به آشكارسازها در و حريق وقppوع محل تعppيين ضppمن پيام دريافت از پس مركزي كنترل تابلوي. كنند مي ارسال بنppابراين. كند مي فعpال را صpوتي هpاي كننpده اعالم شده، تحريك آشكارساز تعيين موارد برخي

هppاي شاسي تppوانيم مي كppنيم، تلقي كلي انppدام در مغز مثابه به را مركزي كنترل تابلوي چنانچه انpدام همچون را اتوماتيك آشكارسازهاي انواع و كنند مي عمل دستي صورت به كه حريق اعالم را كننppده عمل پppذير فرمppان هppاي رله در تجهppيزات انواع و صوتي هاي كننده اعالم و حسي هاي

.آوريم حساب به حركتي اندامهاي همچون

:اتوماتيك آشكارسازهاي آشكارسازهاي و است همراه شعله بنفش ماوراي و قرمز مادون نورهاي و حرارت دود، با آتش

بppرهمين. برند پي سppوزي آتش وقppوع به توانند مي اثppرات اين از هريك كppردن حس با اتوماتيك.گيرند مي قرار شعله و دود،حرارت به حساس كلي گروه سه در آشكارسازها اساس

حريق اعالم هاي شستي حريق وقppوع به كه افppرادي يا فرد. كنند مي عمل دستي صورت به و سوييچ يك مانند ها شستي

شppدن فعpال موجب شستي روي شيشه شكستن و اندك فشاري بااعمال توانند مي اند برده پي.گردند مدار

Page 34کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 35: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

شنيداري هاي كننده اعالم با هشppدار هppاي پيppام پخش. هستند هشدار و خطر اعالم براي رايج وسايل بوقها و زنگها آژيرها،

ديگppري نppوع. است شنيداري العام براي ديگري روش نيز بلندگوها طريق از شده ضبط صداهاي صورت اختصاصي و با صدايي خفيف بppراي به بلكه عمومي صورت به نه شنيداري هاي اعالم از

تابلوي كنppترل اطالع متصديفان سيستم اعالم حريق به كار گرفته مي شود، تا كاربران از طريقمركزي از وضعيت و عيوب احتمالي سيستم مطلع گردند.

ديداري نشانگرهاي به ها اتppاق در بppاالي و سرسراها راهروها، در زن چشمك و گردان نوع از هشدار چراغهاي انواع

تعppيين بppراي مركppزي كنppترل تابلوي روي در نشانگر ديودهاي انواع و عمومي نشانگرهاي عنوان.هستند ديداري نشانگرهاي جمله از سيستم وضعيت و عيوب

Page 35کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 36: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

دودي ساز آشكار نppوع چهppار در كه هسppتند حريق اعالم آشكارسppازهاي انppواع تppرين رايج از دودي آشكارسppازهاي

كه گيرند مي قرار استفاده مورد مكشي يا استنشاقي و ليزري يانوري، فتوالكتريك يونيزاسيون،.است برخوردار بيشتري فراواني از استفاده لحاظ به نوري يا فتوالكتريكي نوع آنها ميان در حساسppيت. كنند مي عمل حppرارتي دتكتورهppاي از سppريعتر بسيار دودي دتكتورهاي كلي طور به

obs)% متر بر تيرگي درصد براساس معمول هرطو به دودي آشكارسازهاي 7/m pp)نجيدميppرس .شود

توانند مي استنشppاقي آشكارسppازهاي اما هسppتند معمولي حساسيت داراي اي نقطه دتكتورهايزياد خيلي حساسيت داراي از بيش نppوري و يونيزاسppيون دودي دتكتورهppاي همچppون اي نقطه دودي آشكارسppازهاي. باشppند.گيرند رمي قرا استفاده مورد دودي دتكتورهاي انواع ساير

آتش تشخيص براي و هستند برتر نوري دتكتورهاي به نسبت يوني دتكتورهاي حساسيت، نظر از.ترند مناسب سريع هاي حاليكه در دهند مي تشpppخيص را ميكpppرون 0,30 تا 0,01 بين ذرات دتكتورهpppاي نpppوع اين

ميكppرون 10 تا 0,3 بين ذرات به و هستند پنهان آتشهاي تشخيص مناسب نوري آشكارسازهاي همان به زيرا شود، نمي امتيازمحسوب همواره زياد حساسيت وجود. دهند مي نشان حساسيت

نpوري دتكتورهpاي اسppاس همين بر. دهد مي افpزايش نpيز را خطا پيامهاي ارسال احتمال اندازه.دارند بيشتري استفاده موارد يوني دتكتورهاي به نسبت

مقppررات سppاير نقص و موانع بppدون و حppالت بهppترين در اي نقطه دودي دتكتور هر كلي طور به سppطح برابر دو مقppدار اين كه دهد مي قرار پوشش تحت را مترمربع 100 حداكثر حريق اعالم

نppيز حppرارتي مكانيسم داراي دودي آشكارسppازهاي بppرخي. است حppرارتي دتكتورهppاي پوشش و برند مي بهppره نppوري ساختارآشكارسازهاي از دود تشخيص براي آشكارسازها نوع اين. هستند

.دارند ثابت دماي آشكارسازهاي مشابه مكانيسمي حريق از حاصل گرماي تشخيص براي

Page 36کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 37: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

نوري دودي آشكارساز يا فتوالكتريك آشكارسppازهاي اصppلي بخش دو نppور به حسppاس سلول يك و كوچك نوري منبع يك

خppاص اي زاويه با نppور به حسppاس سلول و منبع عنوان به نوريی دود.دهند مي تشكيل را نوري مسppير طي هنگppام به ديppود نppوراني تشعشppعات كه اي گونه به گيرنppد، مي قppرار هم به نسppبت

مي راه آشكارسppاز محفظه داخل به دود كه هنگppامي.شppود نمي سppلول تحريك مppوجب مستقيم مي هشدار سيگنال وارسال حساس سلول تحريك باعث دود، ذرات طريق از نور تابش باز يابد، نppوري آشكارسppازهاي از ديگري نوع در.ناميد تفرقي توان مي را نوري آشكارساز نوع اين. شود

يك ازطريق مسppتمر طppور به فتوالكتريك سppلول گونppه، اين در. شppود مي عمل عكس طريق به قppرار سppلول و منبع ميppان دود ذرات كه هنگامي و گيرد مي قرار تابش تحت كوچك نوراني منبع

اين مشppابهت دليل به. شppود مي تحريك سppلول گردنppد، تppابش قطع يا كppاهش مppوجب و گرفته سppاير از كسppوفي نppام با را نppوري آشكارسppازهاي گونه اين تppوان مي كسppوف، پديppده به فرآيند

.نمود متمايز آشكارسازها ارسppال را هشppدار سيگنالهاي نور، مسير انسداد با كه دوم نوع آشكارسازهاي عملكرد براساس

از پرتppوافكن به موسوم نوري آشكارسازهاي از ديگري نوع در كنند، مي فعال را آژيرها و نموده قppرار اشppعه منبع از مppتري صد درفاصppله تواند مي كه فتوالكتريك سppلول و قرمز مppادون اشppعه از اسppتفاده نppيز و آشكارسppاز نppوع اين بppودن دوپاره و ساختاري اختالف.شود مي استفاده گيرد، مبنا همين بر و كند مي متمppايز( كسppوفيد)دو نppوع آشكارسppازهاي از را آنها قرمز، مادون اشعه

به اما نيسpت، مpرئي انسpاني چشم بpراي قرمز مpادون اشpعه.است متقpاوت نيز آن كاربردهاي وقppوع نظر از را محل وضppعيت حسppاس، گيرنppده بر تppاثير با دور فواصل در تواند مي دايم طppور نقصppان و شكست مppوجب دود وجppود كه مppادامي. باشد داشppته كنppترل تحت دود وجppود و حريق 10 تا 8 زماني فاصله يك طي دود كه وقتي اما است، عادي وضعيت نشود، قرمز مادون تابش گيرنppده به فرسppتنده قرمز مppادون اشppعه ضppرباني ارسppالهاي در اختالل يا قطع مppوجب اي ثانيه

شود مي فعال رله شوند،

.

Page 37کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 38: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

و سppقف زير مppتري سppانتي 60 تا 30 فاصppله در نصب بppراي معمppوال پرتوافكن آشكارسازهاي با گيرنppده و فرسppتنده يك پوشش تحت منطقه. شppوند مي كارگرفته به و طppراحي آن با مppوازي

يك با تقريبا شppودكه مي مربع متر 1500بر بالغ متري، 15 پهناي و متري 100 فاصله به توجه مpppترمربع 2000 بايدBSد راسpppتاندا مطpppابق آن مسpppاحت حpppداكثر كه حريق كامل منطقه

را آشكارسppاز نppوع اين از اسppتفاده وسيعي، سطح چنين بر نظارت امكان. كند مي برابري،باشد نسpppبت به ها كارخانه مانند بلند سpppقفهاي با بpppاز وامpppاكن بpppزرگ فروشpppگاههاي انبارهpppا، در

.كند مي تر عملي و صرفه به مقرون دوم و اول نوع دودي آشكارسازهاي

Page 38کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 39: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اي نقطه دودي آشكارسازهاي نصبله حداكثر متر، 5 از تر بزرگ دهانه با افقي هاي سقف برايppراي فاصppازها بppآشكارس

متر 100 دتكتور هر پوشش تحت مساحت حداكثر شرايط اين تحت و است متر 7.5.است مربع

است متر 10,5 اي نقطه دودي آشكارسازهاي براي نصب ارتفاع حداكثروار از متر سانتي 50 فاصله با دتكتورها از رديف يك دار، شيب سقفهاي درppاري ديppكن

سppاير فاصppله آوردن دست به بppراي و شppوند مي نصب سppقف قسppمت بلنppدترين در به درصد يك شppيب، هردرجه ازاي به بايد ديوار كنار شده نصب دتكتورهاي از دتكتورها

درجه 20 شppيب داراي سقف چنانچه مثال عنوان به. افزود افقي مجاز فاصله حداكثر 9mزمجا فاصله باشد، متر 7,5 شد، گفته قبال آنچه مطابق مجاز فاصله حداكثر و باشد

: زيرا شد، خواهد7.5( ×20/100=)1.5

7.5+1.5=9m

.است قبول قابل درصد 25 تا شيبهايي براي قاعده اينشده ياد مجاز حداكثر از دتكتورها فواصل هستند، تير آمدگي پايين داراي كه سقفهايي

نسppبت سppقف عمق ديگر عبارت به يا و تيرها ارتفاع كه درسقفهايي. شد خواهد كمتر از تppير ارتفppاع يا سppقف عمق برابر دو دتكتورها افقي فاصppله. باشد150mmتيرهppا به

.شود مي كاسته مجاز افقي فاصله حداكثرباشد، فضا ارتفاع كل درصد 10 از بيش ديگر موانع يا تير آمدگي پايين ارتفاع چنانچه

جداگانه فضppاي يك را تيرها و موانع وسppيله به شppده جppدا قسppمتهاي از هريك بايد مي mm 150 از كمppتر موانع سppاير يا تيرها آمpدگي پpايين كه فضppاهايي در و نمود قلمداد

. گرفت ناديده دتكتورها نصب براي را آنها وجود توان مي باشديله به بزرگ فضاي يك چنانچهppيم پارتيشن وسppدي تقسppده بنppد، شppكه اي گونه به باش

بايد باشppند، اصppلي سقف از متري سانتي 30 فاصله تا ها قفسه يا ها پارتيشن بلندي.گرفت نظر در اي جداگانه دتكتور قسمت، هر براي

800از بيشتر كه كاذب فضاهاي mmاppاز در آنهppعمق ندارند، نيازي به نصب آشكارس نيست.

اني تاppات كه زمppازك عمليppاري نppيزي رنگ و كppاكن آمppام امppده تمppت، نشppنبايد اس دنمو نصب را آشكارسازها

و تعمير مشكالت آوردن وجود به دليل به فوت 25 از بيش ارتفاع در آشكارساز نصب .نيست مجاز نگهداري

ژه به باشند مناسب اتوماتيك آشكارساز داراي فضاها كليه است هتربppاهايي ويppكه فض .است كمتر آنها در تردد

ندارند آشكارساز نصب به نيازي حمامها و توالتها ها، دستشويي.اكن ردppكوني امppان مختلف داليل به بنا چنانچه مسppاز نصب امكppاز يك هر در آشكارس

اتاقها در نppزديكي در و اتppاق از بيرون فضاي در بايد باشد، وجودنداشته خواب اتاقهاي اتاقهاي در شدن بسته صورت در است بديهي.شود نصب دودي آشكارساز يك حداقل

Page 39کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 40: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

مسppدود دتكتppور فعppالنمودن براي دود مسير است ممكن كم حفاظت حالت در خوابد.شو

روي در آشكارساز يك تنها خواب اتاق چند براي داليلي به بنا اگرppاني راهppنصب آنها مي . باشد فوت 10 از بيش اتاقها از هريك ورودي از فاصله آشكارساز نبايد شود، مي

تر 9 از بيش خواب اتاقهاي ارتباطي راهروي طول چنانچه منازل، درppد بايد مppدر باش .شود نصب آشكارساز ،(انتها هم و ابتدا هم)راهرو سر دو هر

زير تصوير. شود نصب دتكتور يك حداقل طبقه هر در بايد طبقه يك از بيش منازل در زيppاد حفاظت و كم حفاظت حالت دو در را طبقه چند ساختمان يك در دتكتورها تعداد

.دهد مي نمايشوند نصب مركز به نزديك امكان حد تا يا و سقف مركز در آشكارسازها است بهترppش.

چند يا دو نصب به اجبpppار يا و نگpppردد فpppراهم امكpppاني داليلي چpppنين به بنا چنانچه جانبي ديوار از آشكارسازها از هر يك فاصله باشد، داشته وجود فضا يك در آشكارساز

. باشدر مت سانتي 10 از كمتر نبايدمتري سانتي 90 افقي فاصله در توان مي را آشكارساز شيبدار، سقف با اتاقهايي در

.نمود نصب سقف قسمت بلندترين از9 حداقل بايد دودي دتكتورهايm ون اماكني ازppپزخانه چppهاي و آشppتي سرويسppبهداش

داشppته فاصppله بppيرون دريچه هاي هواي رفت سيستم تهويppه مطبppوع يppا دريچppه هppواي.باشند

ايppا، در نبايد دودي دتكتورهppپزخانه پاركينگهppاكني و ها آشppاي كه امppتر آنها دمpp0از كم نسبي رطوبت همچنين. شوند نصبدرجه سانتی گراد 38درجه سانتی گراد و بیش از

1,5 يا 300از نبايد هpوا وزش سppرعتثرحpداك و كند تجاوز درصد 93 از نبايد محيطد. باش بيشتر ثانيه در متر

ور بهppتر كلي طppرض در دتكتورها است بهppركت معppديد حppوا شppير در و هppواي مسppه باشد آنها بين حايل ديوار يا و نگيرند رار قمشابه فضاهاي يا آشپزخانه

اي ترانس ناخوشايند تاثيرات از اجتناب رايبppنت، چراغهppداقل دتكتورها بايد فلورسppح0.3 mباشند داشته فاصله چراغهاه اينگون از.

حرارتي ساز آشكار گرما به حسppاس مكppانيكي يا الكتريكي بخش يك داراي ترموستاتها مانند حرارتي آشكارسازهاي

الكppتريكي بppزرگ گروه دو در مقدماتي طور به را آشكارسازها اينگونه توان مي بنابراين. هستند گppروه در ترميسppتوري يا ترموكppوپلي باحسppگر آشكارسppازهايي. نمppود بنppدي طبقه مكppانيكي و

مي جppاي مكppانيكي گروه در متالي بي يا اي فانوسه حسگر با ديگري آشكارسازهاي و الكتريكي آشكارسppاز باشppد، مكppانيكي يا الكppتريكي گرمppايي، حسppگر اينكه از فارغ حال هر در البته. گيرند

از. شppود مي منتقل الكppتريكي صppورت به نيز آن هاي پيام و گيرد مي قرار الكتريكي درفرآيندي و ثppابت دمppاي گppروه دو در را حppرارتي آشكارسppازهاي توان مي نيز اعالم و كشف روش ديدگاه

Page 40کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 41: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

مppركب، صppورت به كه را بندي،آشكارسppازهاي طبقه اين البته. داد قرار ناگهاني يا افزايشي نرخ از. گppيرد مي دربر نppيز را هستند افزايشي و ثابت دماي آشكارسازهاي از يك هر قابليتهاي داراي ثppابت، دمppاي گروههppاي از كppداميك در اينكه از نظر قطع حppرارتي آشكارسppازهاي ديگر سppوي

متعppارف، هppاي سيستم انواع در قرارگيري براساس توانند مي شوند، گنجانده يامركب افزايشي اينكه به توجه با حppرارتي آشكارسppازهاي. شppوند بندي نيزطبقه آنالوگ پذير آدرس يا پذير آدرس

اي ويppژه سppاختار و قابليتها بايppدداراي شppوند مي گرفته كppار به را مكاني چگوه و شرايط چه در.باشد آنها بندي طبقه براي ديگري تمايز وجه تواند مي خود اين كه باشند

گpردو مقابل در بppودن نفppوذ قابل غير باال، رطوبتي شرايط در استفاده امكان چون هم قابليتهاي مppوجب تواند مي كه است مppواردي جمله از انفجppار خطر با درامppاكني كppاربرد ويppژگي و غبppار

اپوكسppي، يا ريختگي آلوميppنيوم نppوع مختلفppاز هppاي پوشش. شppود مي سppاختار تنppوع و تغيppيرات اسppتيل رنگ ضد هppاي پيچ نقره، يا طال جنس از الكتريكي هاي تيغه از استفاده خاص، واشربندي

اسppتفاده امكppان كه هسppتند ويppژه سppاختاري تغيppيرات از هاي نمونه قبيل، اين از ديگري موارد و اينكه بنابه آمppد، آنچه كنppار در. آورند مي فppراهم خppاص شppرايط در را حppرارتي ازآشكارسppازهاي

اسppاس براين. شد قائل نيز ديگري بندي گروه توان مي شود، مي فعال دمايي چه در آشكارساز ط)،واكنش متوس(C°60 تا p°C 57 دماي بين )سريع واكنش گروه سه در حرارتي آشكارسازهاي

گیرند. جاي مي (C° 90 دماي ) واكنش كند( و C °70 تاC 65° دماي بين در مppركب يا افزايشي ثppابت، دمppاي روشppهاي با الكppتريكي يا مكppانيكي حسppگرهاي كppارگيري به

و آورده وجppود به را متنppوعي و گونppاگون هppاي تppركيب ويppژه، وساختارهاي متفاوت هاي سيستم بppراي افزايشي آشكارسppازهاي كلي طppور به.كند مي فppراهم را متنppوع نيازهppاي با تطابق امكان

ثppابت دمppاي حرارتي آشكارسازهاي همچنين و نيستند مناسب متر 9 از بيش ارتفاع با فضاهايي.شوند نمي توصيه متر 7,5 از بيش ارتفاع با فضاهايي براي نيز

Page 41کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 42: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

كاذب هشدارهاي و است تجهppيزات نامناسب و نادرست نصب به مربppوط خطا هشppدارهاي بppروز موارد شايعترين

دروغين و نادرست هشppدارهاي افزايش در ديگري عامل تواند مي نيز تجهيزات از نگهداري عدم.باشد

: شوند نادرست هشدار اعالم به منجر توانند مي زير عوامل از يك هرآن از ناشي بخارهاي و پزها و پخت و آشپزي زياد رطوبت و آب بخار سيگار دود گردوغبار حشرات مختلف هاي اسپري بازي آتش مانند ساختمان از خارج هاي فعاليت از برخي از ناشي دود مشابه عمليات و جوشكاري و برشكاري تئاتر سالنهاي در نظير نمايشي دودهاي سوز نفت هاي چراغ يا شمع روشنايي همينطور و بخور هاي دستگاه الكترومغناطيسي تداخالت و ها پارازيت دما زياد نوسانات سيستم اين طراحي اوليه شرايط گرفتن نظر در بدون ساختمان كاربري تغيير نظر مورد مكان و محل با آشكارساز تناسب عدم سيستم كردن فعال غير بدون تجهيزات سرويس و آزمايش مغرضانه يا تصادفي هاي آسيب

:نمود عمل روش سه توان مي خطا كاهش براي

يت كاهشppازها حساسpور كه آشكارسpدان مطلق بطppار چنpتي كppآنكه مگر نيست درس .باشد نياز مورد مقدار از بيش آن حساسيت

كند مي ايجاب را زماني تاخير نوعي خود خودي به كه هشدار تاييد سيستم بكارگيري .تر پيشرفته هاي سيستم از استفاده

: حریق اعالم های شستی عمل كليد يك همچون تجهيزات اينگونه. خواند نيز دستي آشكارسازهاي توان مي را هاي شستي را هشpدار سppيگنال انpد، بpرده پي حريق وجpود به كه افpرادي يا فpرد سوي از تحريك با و نموده كششي يا شيشه با فشppاري نppوع دو در معموال ها شستي میکند.ارسال حريق اعالم مركز براي

فppرد توسط انppدكي فشppار با روپppوش روي شيشه اول نppوع در. دهند مي قppرار اسppتفاده مppورد

Page 42کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 43: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

پppايين به فppرد توسط شسppتي رويه دوم نppوع در. شppود مي فعppال دهنppده هشدار مدار و شكسته.گيرد قرار هشدار حالت در رويه زير در شده تعبيه سوييچ و شود مي اندهر

حريق اعالم هاي شستي نصب در مهم نكات شppده تمpام كف از مpتري سانتي 140 ارتفاع در و باشند رويت قابل كامال بايد ها شستي.1

.شود متر سانتي 110 از كمتر كف از آنها نصب نبايدارتفاع و شوند نصب.شوند نصب فرار مسيرهاي و خروجي درهاي نزديك بايد ها شستي.2 30 از بيش آنها به دسترسي بppراي كه شppوند نصب اي گونه به مسيرها در بايد ها شستي.3

.نباشد فاصله متر يكسppاني شكل داري و مدل يك از استفاده مورد هاي شستي ساختمان، يك در است بهتر.4

.باشند.باشد ثانيه 3 از بيش نبايد سيگنال ارسال و شستي تحريك بين تاخير زمان.5 به باشppند متمppايز كppامال شppوند مي نصب آن روي كه ديppواري رنگ از بايد ها شسppتي رنگ.6

.هاست شستي نمودن نمايان براي رنگ ترين مناسب رنگ قرمز دليل همين.شوند نصب طبقه هر ها خروجي و درها از متري 1,5 فاصله در بايد شستي.7

(sprinkler )آبفشان باشد مي موسppوم نppيز سppقفي اتوماتيك افشppان يا پppاش آب سيسppتم به كه اسppپرينكلر سيسppتم و سppالنها كارگاههppا، ديppواره و سppقف در شppده محاسppبه كشppيهاي لوله شبكه يك از شده تشكيل

در. است شppده بيني پيش آن براي اسپرينكلر سيستم كه محلي كلي طور به و انبارها مخصوصا آنها روي در كه گppردد مي تعبيه نازلهppايي شده، حساب و مختلف نقاط در كشي لوله شبكه روي

.است گرفته قppرار كppوچكي گppاز كپسول يا حرارت درجه به نسبت حساس و مخصوص آلياژهاي يا نpازل هpاي سpري حسpاس آليppاژ بpرود بpاال سpوزي آتش اثر بر محيط حpرارت درجه هنگاميكه

در فشppار با آب و شppده آب مسppير بازشppدن بppاعث و تركد مي يا گرديppده ذوب آن گازي كپسول.نمايد مي خاموش را آنها و گردد مي اسپري آتش روي

مppورد هاي محاسبه با و پمپاژ به و تهيه مركز يك ايجاد وسيله به ها لوله داخل در آب الزم فشار.آيد مي بدست آن دبي و آب فشار نازلها، تعداد شبكه، لولههاي هاي اندازه لحاظ از نياز

آنها عمل شعاع ميزان و كدام هر پوشش سطح به توجه با و آب پاشش هدهاي روي از محاسبه تواند مي آب شppده بppاز سيستم بپوشانند را يكديگر آب پاشش شعاع كه گردد مي برآورد طوري را سppوزي آتش وقppوع و كشppيده گردنppد،آژير مي نصب مسppير در كه مخصوصي شيرهاي توسط.نمايد اعالم

Page 43کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 44: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

حريق روي به آب پاشيدن :است زير شرح به اثرات

طح اگر: مشتعله مواد سطح كردن سردppاده سppدري به مppرد قppود سppادر ديگر كه شppق .گppردد مي خppاموش آتش نمايppد، متصppاعد كند مي كمك سppوخت به كه بخppاراتي نباشد.شود پوشيده آب پاشيدن با آن سطح كامال بايد گردد خاموش كامال آتش اينكه براي

ردن خفهppيله به آتش كppار وسppامي: آب بخppد، مي آتش روي بر آب كه هنگppدار پاشppمق مي بيشppتر برابر 1700 آب به نسppبت آب بخppار حجم و گppردد، مي بخppار آن از زيppادي

اكسppيژن شppود، توليد آب بخppار كppافي انppدازه به آتش حرارت وسيله به اگر حال. باشد.شود مي خفه آتش و گردد مي خارج و داده محل تغيير

اتي اگر اوقات گاهي: آب شدن مخلوط اثرppود محل در مايعppد، موجppوط براثر باشppمخل داخل ريز قطppرات شppكل به آنها از يكي كه روغن و آب مخلppوط مانند آن با آب شppدن حppال در نفت يا روغن درروي شده پودر آب كه هنگامي و سوزد نمي شود، مي ديگري

غppير و نمppوده سppرد را سطح موقت طور به شود، پاشيده آنها شبيه مايعات با سوختن.كند مي متوقف را سوختن و نمايد مي سوخت قابل

دن حل واسطه به است ممكن مشتعله ماده: آب حالليتppاموش آب در شppردد خppكه گ .است متغير بسيار آن حجم و عمل مدت و ماده حالليت درجه با عمل اين

به باعث آسفالت قير مانند آب از ماده بودن تر سنگين قبيل از ديگر علل: ديگر اثرات .گردد مي آن شدن خاموش و ماده روي در آب قشر يك آمدن وجود

آبفشان سيستم مزايايشناسايي فوري و كنترل و مهار گسترش حريق .1هوشياري فوري به افراد .2كاهش صدمات دود و حرارت .3افزايش ايمني جاني .4قابليت انعطاف پذيري در طراحي .5افزايش امنيت .6كاهش هزينه هاي بيمه اي .7

آبفشان مشخصات:از عبارتند باشد داشته حريق كنترل يا اطفاي توانايي به قادر كه آبفشان سيستم هاي مشخصه

رعتي مقدار از عبارتند گرمايي حساسيت :گرمايي حساسيتppايي عنصر كه سppدر گرم .كند مي عمل آبفشان سيستم

حرارت درجه ميزان اريفيس اندازه نصب جهت

Page 44کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 45: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

آب توزيع سيستم مشخصات خاص خدمتي شرايط

آبفشان طراحي در كاالها و تصرفات اماكن، بندي طبقهكم مخاطره با اماكن.1معمولي مخاطره با اماكن.2العاده فوق مخاطره با اماكن.3ويژه مخاطرات با اماكن.4

آبفشان افزار سخت و سيستم اجزاي:از عبارتند اجزا اين

1.Sprinklers آبفشانها 2.Aboveground Pipe and Tube زمين از باالتر و هوايي هاي لوله 3.Underground Pipe زميني زير هاي لوله 4.Fittings اتصاالت 5.Joining of Pipe and Fittings ها لوله اتصاالت و ها بست 6.Hangers قالب يا گيره يا بست 7.Valves شيرها 8.Fire Department Connections نشاني آتش سيستم اتصاالت 9.Waterflow Alarms آب جريان هاي آالرم

Page 45کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 46: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

آبفشان حباب مي حبppاب تركيppدن مppوجب امر اين و شppود مي حباب داخلي فشار افزايش موجب دما افزايش

شودده پر مخصوصي مايع با اي شيشه حبابppاس بر و است شppاط اصل اسppايي انبسppگرم

مي محppدود حبppاب داخل فضا يابد مي افppزايش مppايع دمppاي كه همppانطور. كند مي كار مppوجب فشار وافزايش شود مي حباب داخل در فشار افزايش موجب امر اين و شود

و شppكند مي آب نگهدارنppده واشر تركppد، مي حبppاب كه وقppتي. شود مي حباب تركيدن.شود مي پاشيده حريق منبع روي اسپري بصورت آب و شود مي باز سرآبفشان

رنگ با ها حباب. دارد وجود مختلفي سازي فعال حرارت درجه با اي شيشه هاي حباب درجه 57 در روشن قرمر رنگ به هppاي شيشه. شppود مي شppناخته حبppاب داخل مppايع

هاي شيشه و گراد سانتي درجه68 در قرمز رنگ به هاي شيشه. تركد مي گراد سانتيآبي و سبز زرد، هاي شيشه. شكند مي گراد سانتي درجه 182 در ارغواني رنگ به

هppاي شيشه به مجهز آبفشان نادر موارد در. شكند مي گراد سانتي درجه 141 و 93 فعال دماي. تركد مي گراد سانتي درجه 340 در كه79 در ترتيب به ، است سياه-ابي

مي تعيين انتظار مورد دماي حداكثر به گراد سانتي درجه 30 افزودن با آبفشان سازي.ندهد رخ آسيبي اينكه از قبل شود مي فعال آبفشان نمايد مي تضمين امر اين. شود

آب كننده منحرف از هppدف. گppيرد مي قppرار آبفشppان آب مسppيرجريان يا اريفيس مخالف سمت قاب روي دفلكتور

كppارا اطفاكننppدگي الگppوي بطppور اريفيس از تخليه حppال در آب جريان نمودن پخش قسمت، اين آبفشppان قرارگppيري سبك. گيرد قرار روي چطور آبفشان كه كند مي تعيين دفلكتور سبك. است

مي قppرار سppقف زير يعppني لولهرزي) آويppزان ،(گppيرد مي قppرار لوله بppاالي ) قائمه بصppورت ها .كند مي ديوارتخليه از كنppاري يا جppانبي بصppورت را آب كه كنارديواري هاي آبفشان و است(گيرد

.كند تضمين را آبفشان درست كار كه گيرد قرار طوري بايد آبفشان.است ساختمان فيزيكي هاي محدوديت به وابسته آبفشان از اي ويژه سبك انتخاب

Wet-Pipe System

است آب فشار تحت اوقات تمامي و هميشه سيستم .ان سر حرارت كه وقتي. است بسته ها آبفشان سرهاي تماميppال را آبفشppكند مي فع

شود مي تخليه و كند مي ريزش آبفشان سر از فورا آبالن 25 تا 20 آب تخليه ميزان نوع، اين از هاي آبفشان اكثر برايppو است دقيقه در گ

.يابد افزايش نيز دقيقه در گالن 100 تا تواند مي طراحي نوع به بستهشود مي توصيه سيستم اين يابد، مي كاهش فارنهايت 40 زير به دما جاهاييكه براي.

Page 46کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 47: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

Dry-Pipe System

سر. كند مي تppامين را فشppار اين كمپرسppور اسppت، فشppار تحت نيppترون يا هppوا حppاوي سيسppتم خشك لوله شppير يابppد، مي كppاهش فشppار وقتي شدن، فعال زمان در. است فشار تحت آبفشان

مي خppارج نppازل سppير از درنهppايت و شppود مي كشي لوله سيسppتم وارد آب و شppود مي بppاز آبفشppان همه سر به آب شدن وارد – شير بازشدن – فشار افت – آبفشان سر شدن فعال.شود

.شده فعال هاي آبفشان سرهاي از آب تخليه– .شود مي توصيه سيستم اين دارد وجود بستن يخ امكان و است زياد دما كاهش كه نواحي در

آبفشان در مهم نكات.كرد نصب و نمود استفاده ها طراحي در بايد جديد هاي آبفشان از هميشه.1 و مشppخص ها شماره با همراه سازنده حرفي دو با حرفي يك عاليم با بايد آبفشان تمامي.2

شppكل، يا خpروجي اندازه در تغيير هر با آبفشان از مدلي هر طوريكه شوند گذاري عالمت.شود شناسايي دمايي حساسيت و دفلكتور مشخصات

و شppيميايي مppواد رطppوبت، بواسppطه تجهيزات اين سايش و خوردگي امكان كه نواحي در.3 پوشش مppواد با و باشppند شppرايط اينگونه به مقppاوم تجهppيزات اين بايد دارد وجppود بخارات.شوند داده پوشش شرايط اين به مقاوم دهنده

همppان با بايد آبفشppان شد حppاكم شppرايطي چppنين چنانچه و شppوند رنگ نبايد ها آبفشppان.4.شود تعويض طراحي مشخصات

تا باشد شppرايط اين از مصppون بايد آبفشppان مppواد، اختالط نواحي و اسپري هاي اطاق در.5.كند عمل سرعت به حريق شرايط در بتواند

.شوند حفظ مكانيكي هاي آسيب برابر در هميشه ها آبفشان سر.6 مواقع در بتppوان تا شppود داري نگه كppابينت يا كمد در بايد هميشه آبفشppان مخصppوص آچار.7

.شود استفاده آن از آبفشان برداشت و نصب براي لزوم

Page 47کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 48: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

كه اماكني در( نباشد تا شش از كمتر هرگز ) كافي تعداد به بايد ها آبفشان يدكي قطعات.8 آبفشppان بايد. باشد داشته وجود بيند مي آسيب يا شود مي خراب يا كند مي عمل آبفشان

.شوند نگهداري ياكابينت مخصوص محل در مختلف هاي درجه با هايي گppراد سppانتي درجه 38 يا فارنهايت درجه 100 از نبايد هاي آبفشان نگهداري محل دماي.9

.نباشد بيشتر:باشد زير شرح به بايد ها آبفشان يدكي قطعات .10

نباشد عدد 6 از كمتر آبفشان، 300 از كمتر تعداد با هايي آبفشان هاي سيستم براي.داد با هايي آبفشان هاي سيستم برايppان، 1000 تا 300 تعppتر آبفشppدد 12 از كمppع

.نباشدان، 1000 از بيشتر تعداد با هايي آبفشان هاي سيستم برايppتر آبفشppدد 24 از كمppع

.نباشد

نصب الزامات اسppاس بر بايد آبفشppان مppوقيعت و قرارگppيري محل نصppب، بنppدي، فضا بppراي اساسي الزامات

:باشد زير اصولشوند مي نصب اماكن و نواحي كل تمامي در كه هايي آبفشان .داكثر از كه گيرند مي قرار طوري كه هايي آبفشانppاظت حppطح حفppان هر در سppآبفش

. كنند نمي تجاوزدر را رضايتبخشي عملكرد كه است طوري آنها قرارگيري يا موقيعت كه هايي آبفشان

.آورند مي فراهم را توزيع و زمان سازي فعال با ارتباط در آسppاني به نگهppداري و تعمppير و آزمايش بازرسي، براي بايد ها درجه و ها فشارسنج و شيرها

.باشند دسترس يك سيسppتم رايppزر هر توسط آبفشppان با طبقه هر روي كف دهي حفppاظت مسppاحت حppداكثر:باشد زير شرح بايدبه تركيبي سيستم رايزر يا آبفشان4831كم مخاطر با نواحي m² 4831یمعمول مخاطره با نواحي m² العاده فوق مخاطره با نواحي

حرارتي هاي ميزانانppيزان با ها آبفشppرارت درجه مppاي حppولي هppاختمان سراسر در بايد معمppورد سppم

. گيرند قرار استفاده

Page 48کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 49: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

انppاي آبفشppاال دما منطقه در هppوع از بايد بppدي طبقه نppاال دما بنppان و باشد بppدر آبفش .باشد متوسط دماي بندي طبقه نوع از متوسط دماي منطقه

رف يك به( متري ميلي 305) اينچي 12 بين شده گرفته قرار هاي آبفشانpp30 يا ط نpوع از بايد راديpاتور يا حpرارتي هاي كويل بخار، هاي لوله باال ( متر ميلي 762)اينچي

.باشند متوسط حرارت درجه نوع هاي آبفشاندر كه فشاري كم بلواف شير( متري 2,1 ) فوتي 7 بين شده داده قرار هاي آبفشان

.باشد باال حرارتي طبقه نوع از بايد شود مي تخليه بزرگ اتاقور معرض در پنجره شيشه زير شده گرفته قرار هاي آبفشانppتقيم نppيد مسppبايد خورش

.باشد متوسط حرارت درجه طبقه نوع ازدون نواحي در ها آبفشانppه، بppقف زير تهويppدون سppايق بppوع از بايد عppرارتي طبقه نppح

. باشد متوسطاد سقف نزديكي در را بااليي خيلي نوري توان ها پنجره كه نواحي درppبايد كنند مي ايج

.باشند متوسطي حرارتي درجه طبقه نوع ازيزات و تهويه هاي سيستم روي در استفاده مورد آبفشانهايppوع از بايد پز و پخت تجهppن

.باشند باال العاده فوق و باال حرارتي درجه طبقهكونت نوع تغيير صورت درppغال، و سppوع اشppان نppوع به توجه با بايد آبفشppير خطر نppتغي

. كندالستيك، انبار مواد، ذخيره عمومي، انبارهاي براي سقفي آبفشان حرارت درجه حداقل

.باشد فارنهايت درجه 150 بايد پنبه و كاغذ

آبفشان فضابنديها آبفشان بين فاصله حداكثر

شاخه خط روي ها آبفشان بين مركزي فاصله اساس بر بايد ها آبفشان بين مجاز فاصله حداكثر گpيري انppدازه سppقف شppيب امتppداد در بايد فاصppله حداكثر. باشد يامجاور كناري شاخه خطوط يا

آبفشppان نppوع هر بppراي شppده داده مقاديرنشppان با بايد ها آبفشان بين مجاز فاصله حداكثر. شود.باشد هماهنگ

ديوار از فاصله حداكثر

.باشد بيشppتر ها آبفشppان بين مجppاز فاصppله حppداكثر نصف از نبايد ديppوار تا ها آبفشppان از فاصلهشود مي گيري اندازه ديوار تا عمودي بايدبصورت آبفشان تا ديوار از فاصله

ديوار از فاصله حداقل

Page 49کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 50: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

مرطوب هاي آبفشان از آبفشان كردن عمل از جلوگيري براي ها آبفشان بين بايد فاصله حداقل.شود رعايت ها آبفشان شدن ازآزاد جلوگيري براي و كناري

سوزي آتش در مال و جان ايمني اهداف به يابي دست هاي روش.شد مطمئن حريق شروع عدم از بايد اشتعال منابع و سوخت منابع كنترل با : پيشگيري.1 سيسppتم همه و شppده باخبر ساكنان حريق، بروز صورت در كه شد مطمئن بايد: ارتباطات.2

.شود مي فعال ديگري از پس يكي حريق به حساس هاي از قبل اطppراف محيط و سppاكنين حريppق، صppورت در كه شد مطمئن بايد: فppرار و نجppات.3

.بروند امن مناطق به بتوانند ببيند دودصدمه يا گرما وسيله به اينكه.است حداقل در حريق اندازه اينكه از اطمينان حصول: حريق كردن محدود.4 خppاموش هزينه كمppترين با و سرعت با را حريق توان مي اينكه از اطمينان: حريق اطفائ.5

.كرد

پيشگيري

ادهppرين سpوثرترين و تpابي دست روش مpداف به يpق، اهpيري حريpروع از جلوگppش ديگر به نيppازي ديگر باشppد، آميز موفقيت روش اين اگر. است سوزي آتش و حريق اساسا وجودداردكه حريق از پيشpppگيري بpppراي اساسي راه دو. نيست هpppاي روش

منبع ضppلع دو لذا نيست ممكن هميشه اكسيژن حذف. است حريق مثلث به وابسته.هستند مهم خيلي درپيشگيري سوخت و احتراق

هستند حريق از پيشگيري شيوه دو سوخت كردن محدود و اشتعال از جلوگيري.

سوزي آتش وقوع هنگام ايمني نكات

دن رو به رو هنگامppوزي، آتش با شppرعت سppراي عمل سppات بppان نجppود جppدومان و خppمص . است حياتي كامال احتمالي،

ابراين. يابد مي انتشار سريع خيلي آتش دانيم مي كه همانطورppله بنppاني آتش بالفاصppو نش آنها به حادثه بppروز مppورد در كppاملي اطالعppات توانيد مي كه تاآنجا و كنيد خppبر را اورژانس

.بدهيدببريد بيرون ساختمان از را افراد تمام كه كنيد سعي .بپردازيد آتش كردن خاموش به احتياط جوانب رعايت با .

Page 50کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 51: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اختمان وارد وجه هيچ بهppويد، گرفته آتش سppيد تنفسي ماسك به مجهز آنكه مگر نشppو باش . بدانيد را آن كاربرد

اق وارد ناچاريد دليلي هر به اگرppويد، دود از پر اتppدا شppويد مطمئن ابتppان كه شppبه را جانت . افتاد نخواهد خطر

خروجي از بود داغ اگر نماييد، لمس را در ابتدا است، بسته آن در كه اتاقي از قرار از قبل . كنيد استفاده ديگر هاي

ديد، گرفتار گرفته، آتش ساختمان در اگرppش و برويد است پنجppره داراي كه اتpاقي به فpورا و نشppود اتppاق وارد دود كه دهيد قppرار در زير طppوري را فرش يا پتو يك سپس. ببنديد را در.كنيد كمك تقاضاي پنجره، طريق از گاه آن

رده مسدود را شما خروجي مسيرهاي آتش، هاي شعله يا حرارت دود، اگرppت، كppرا در اس . بمانيد اتاق در و ببنديد

تفاده با تنهاppن، رنگ به پارچه يك از اسppره طريق از روشppاق در اگر. بخواهيد كمك پنجppات .دهيد خبر را خود موقعيت و بزنيد زنگ نشاني آتش اداره به دارد وجود تلفن

ام خونسردي، حفظ با شويد، مي واقع حريق جريان در كه زمانيppاي تهويه تمppاختمان هppس .شود جلوگيري ساختمان داخل به اكسيژن ورود از ترتيب اين به تا كنيد خاموش را

را استفاده قابل و سالم مواد امكان صورت در . كنيد خارج محل از فورارادي يا و امدادگرانppان در كه افppده واقع حريق جريppد، شppاس بايد انppاي لبppاف داراي هppالي

.كنند دور خود از را پالستيكي و مصنوعينبريد كار به آب نفتي، مواد سوزي آتش فرونشاندن در .عله. ندهيد حركت را مشتعل ظرفppن، با را شppك، شppوي نمppاك پتppاي پوشش يا نمنppديگر ه

. كنيد خفه

دود از پر اتاق از مصدوم نجات و سوزي آتش وقوع از بعد ايمني نكاتاندازيد نمي خطر به را خود جان مصدوم، نجات براي كه شويد مطمئن ابتدا .بدهيد حاضران از يكي دست به را آن و ببنديد خود كمر به نجات طناب يك .افظت باعث بيني، و دهان دور به خيس دستمال بستنppما محppاز برابر در شppاي يا گppدوده

. شد خواهد سميته آن در كه اي گرفته آتش اتاق از مصدوم جان نجات برايppت، بسppورود، از قبل بايد اس

از قبل نبppود، داغ اگر و نشppويد اتاق وارد بود داغ اگر. بسنجيد را حرارت اتاق، در لمس با خppود شانه با سپس. شود اكسيژن پراز شما خون تا بكشيد عميق نفس چند اتاق به ورود

اتppاق. رابرگردانيد خppود صppورت حppال همين در و كنيد باز را آن بزنيد، ضربه در به پهلو از .دهد رخ انفجppاري لحظه هر دارد احتمppال و باشد فشرده سوخته هواي از پر است ممكن

داغ هppواي اينكه به توجه با چون. برويد خيز سينه زمين، روي. است متراكم كامال دود اگر را مصppدوم .باشد داشppته وجppود اتppاق در تمppيز هppواي از اي اليه است ممكن رود، مي باال

خpروجي در سpمت به را او سpرعت به ايمpني، هاي جنبه تمام رعايت به توجه با و بگيريد.كنيد خاموش كت يا و گليم پتو، از استفاده با را مصدوم سوخته لباس. بكشيد

ت، هشيار مصدوم اگرppاس سppوز نيم اثر بر است ممكن چppون كنيppد؛ مppراقبت او از كppامال امر اين و باشد شppده پراكنppده اتاق هواي در كربن منواكسيد گاز اتاق، داخل اشياي شدن

.بگذارد تأثير تدريج به مصدوم هشياري برPage 51کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 52: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

را مصدوم سپس و كنيد شروع را مصنوعي تنفس بالفاصله شد؛ قطع مصدوم تنفس اگر .برسانيد بيمارستان به

نشاني آتش اهداف نشاني آتش وظايفانها جان نجاتppار ، انسppاء و مهppاظت و حريق اطفppاي از حفppآتش مقابل در ملي ثروته

.آن از ناشي سوانح و وعوارض سوزيايمني خدمات و نشاني آتش به مربوط امور در مشي خط تعيين و ريزي برنامه .براي سازمان مختلف درسطوح ايمني خدمات و نشاني امورآتش در الزم هاي آموزش

.شده بندي زمان هاي برنامه طي سازمان از خارج افراد و كاركنانآنها از برداري بهره و نياز مورد هاي ايستگاه توسعه و ايجاد ور دهنده سرويس وخصوصي دولتي شركتهاي و موسسات عمليات بر نظارتppآتش ام

ايمني خدمات و نشانيحوادث از ناشي آثارسوء كاهش جهت الزم تمهيدات و مقابله جهت الزم ترتيبات انجام

وغيرطبيعي طبيعي سوانح وارتppترل و نظppرايط تحقق بر كنppني شppاختمان ايمppتاندارد و ها سppاي اسppيزاتي هppتجه

، سppيل ، گppرفتگي بppرق ، سppوزي آتش ، زلزله)گونppاگون سوانح مقابل در ها ساختمان …(و اتمي شيميايي بمبارانهاي

ميدهد پوشش نشاني آتش سازمان كه را :از عبارتند حوادثي

سوزي آتش نوع هر.1 ...و آسانسور ، تصادفي خودروي ، ساختمان آوار زير در افراد شدن محبوس.2شهروندان براي خطر احتمال و ارتفاع از درخت و اجسام سقوط.3 ...و استخر ، سد ، رودخانه ، آب كانال ، چاه در سقوط.4موذي و وحشي حيوانات.5اي كارخانه و برش دستگاههاي ، نقاله تسمه ، فلزي هاي حلقه ، گوشت چرخ حوادث.6.مي باشد خطر معرض در شهروندان مال و جان آن در موارديكه كليه و.7

Page 52کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 53: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

سوزي آتش و حريق مديريتامداد و حريق اطفاي عمليات بر گذار تاثير عوامل

زمان.1گيري تصميم قدرت و رواني و جسماني هاي قابليت.2حريق انواع به كامل آشنايي.3تجهيزات هاي محدوديت و ها قابليت به كامل آشنايي.4مهارت.5ارتباطات.6اوليه هاي ارزيابي.7

نشانی آتش کپسولهای با آشنایی

کپسول های آتش نشانی قابل حمل،طوری طراحی شده اند که به آسانی برای آتش سوزی .جهت استفاده از این کپسول ها باید به های کوچک وقابل کنترل مورد استفاده قرار می گیرند

بر چسب روی آنها توجه شود چرا که برروی این بر چسب ها اطالعاتی در مورد کپسول مورد استفاده نوشته شده است.هر کپسول، ویژه ی خاموش کردن نوع خاصی از آتش طراحی شده

و استفاده نادرست انها ممکن است باعث مشتعل تر شدن آتش و بروز خسارات جبران ناپذیری گردد.محل نصب و قابل دسترس بودن این کپسول ها ،نکته مهم دیگری است که باید

مورد توجه قرار گیرد. باید دقت نمود که این کپسول ها در محل های قابل مشاهده و قابل دسترس ،با برسی های دقیق فیزیکی ،نصب شده و در اختیار افرادی قرار گیرند که با کاربرد آنها آشنایی کافی داشته باشند.استاندارد ))انجمن ملی حفاظت در برابر آتش سوزی(( وجود

یک مهندس یا بازرس آتش نشانی را جهت نظارت ماهیانه یا ساالنه بر کپسول های آتش نشانی قابل حمل ، الزامی ندانسته اما نگهداری و مراقبت و نیز تعمیرات آنها باید توسط مالک،ساکنان و یا نمایندگان مشخص انجام شود. بهتر است تعمیرات و نگهداری این کپسول ها توسط نماینده

آتش نشانی و یا فردی آموزش دیده ایمنی صورت پذیرد.

Page 53کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 54: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

کنیم کار نشانی آتش کپسول یک با ؟چگونهها،کپسول    کپسول روی برچسب از استفاده با بتوانید تا دهید تشخیص را سوزی آتش ابتدا در

. آتش محل به کپسول انتقال از بعد کنید انتخاب آتش نمودن خاموش برای را مناسب: دهید انجام ترتیب به را زیر سوزی،عملیات

میله ضامن را بکشید.      .1

آتش قرار دهید. سر شیلنگ کپسول را به سمت      .2

دستگیره را فشار دهید.      .3

شیلنگ کپسول را به سمت مرکز آتش قرار دهید      .4

کنیم؟ انتخاب مناسب نشانی آتش کپسول یک چگونه

برای انتخاب یک کپسول مناسب باید به نکات متعددی توجه کرد:      .1

مواردی که در محیط باعث بروز آتش سوزی شده اند.      .2

شدت آتش سوزی و سرعت انتشار آتش.      .3

تناسب کپسول ها برای شرایط موجود.      .4

کاربرد آسان.      .5

در دسترس بودن افراد آشنا به کار کپسول.      .6

شرایط محیطی از جمله دما،باد،جریان هوا،وجود بخارات خطرناک و.......      .7

مسایل مربوط به سالمتی و ایمنی کاربرد.      .8

لزوم نگهداری و حفاظت از کپسول.      .9

Page 54کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 55: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

نشانی   آتش های کپسول بندی طبقه

هستند.A,B,C,D کپسول های آتش نشانی قابل حمل، شامل چهار نوع      

توسط موارد قابل احتراق معمولی مانند برگ، خاشاک، چوب وA آتش سوزی های نوع     پارچه ایجاد می شود.

این نوع آتش سوزی ها را باید با استفاده از آب و یا مواد خاموش کنندهآتش با پایه آبی و یا    پوشاندن مواد قابل اشتعال توسط یک ماده خشک شیمیایی چند منظوره خاموش نمود.

خاموش کننده هایی نظیر مخازن آب تحت فشار ، مواد شیمیایی خشک چند منظوره، مواد     ( و هالونFFFP( و یا ماده فلوئوروپروتئن تشکیل دهنده الیه)AFFF آبی تشکیل دهنده الیه)

بسیار مناسبند. Aجهت خاموش کردن آتش های نوع

نفت،بنزین،گریس یا رنگ ایجاد گردد ،  اگر آتش سوزی توسط مایعات قابل اشتعال مانند     می باشد .Bآتش سوزی از نوع

را باید توسط روش ))خفه کردن (( خاموش نمود. در نتیجه باید کپسولB آتش های نوع      های آتش نشانی استفاده شود که پوششی برروی مواد آتشزا ایجاد نموده و از این طریق

آتش را خاموش می کنند.

مواد شیمیایی خشک معمولی و یا چند منظوره ،دی اکسید کربن،هالون، مواد  از موادی نظیر   ( ، جهت خاموشFFFP( یا ماده فلوئوروپروتئن تشکیل دهنده الیه)AFFFآبی تشکیل دهنده الیه)

نمودن این آتش ها استفاده می شود.

است. این نوع آتش سوزیC آتش سوزی هایی که در تجهیزات برقی رخ می دهد ، از نوع    ها را باید توسط یک ماده خاموش کننده نارسانا خاموش کرد تا از برق گرفتن اجتناب شود.

قبل از انجام هر کاری باید سریع تر جریان برق را قطع کرد. موادی مانند مواد خشک  شیمیایی، دی اکسید کربن و هالون برای خاموش نمودن این گونه آتش ها مناسبند.

توسط فلزات قابل اشتعال مانند ذرات و براده های فلزاتی مانندD آتش سوزی های نوع    منیزیم، آلیاژهای پتاسیم و..........رخ می دهد . این نوع آتش ها را باید با خفه کردن آتش

برای این نوع آتش سوزی ها وجود توسط ترکیبات پودری خشک که در کپسول طراحی شدهدارند، مهار نمود.

توجه : امروزه تولید هالون ممنوع شده است اما از هالون بازیافت شده می توان برای شارژ و سرویس کپسول های آتش نشانی استفاده کرد . البته مواد شیمیایی بی ضرری وجود دارند که

برای کپسول های جدید قابل استفاده اند اما هیچ کدام از آنها برای کپسول های فعلی قابل استفاده نیستند .

Page 55کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 56: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

گذاری عالمت های سیستم

موارد استفاده و عدم استفاده از یک کپسول ازیک کپسول آتش نشانی ، توسط برچسب روی   کپسول تعیین می شوند . عالئم تصویری به راحتی توسط همگان قابل استفاده و قابل درک

هستند . البته می توان از عالئم نشانه گذاری حرفی نیز دراین موارد استفاده کرد .

  انواع کپسول های آتش نشانی

کپسول های ذخیره آب تحت فشار:   

کپسول ها آب را با فشار تخلیه می کنند و زمانی قابل استفاده اند که مواد سوختنی باید  این  سرد و خیس شوند.

 کپسول های حاوی مواد شمیایی خشک تحت فشار :    

مواد شمیایی خشک تحت فشار فرآیند آتش گیری را دچار اختالل نموده و با پوشاندن سطح  مواد آتش گیر را دچار اختالل نموده و با پوشاندن سطح مواد آتش گیر ، مانع از رسیدن

اکسیژن به آن می شود . این نوع کپسول ها ، یکی از پر مصرف ترین کپسولهای آتش نشانیبه شمار می روند .

  AFFF تحت فشار .

این نوع کپسول ها توسط یک محلول کف غلیظ می توانند آتش را خاموش کنند . این کف های ( ، سطح مایعات قابل اشتعال را پوشانده و مانع از رسیدنAFFFآبی تشکیل دهنده الیه )

اکسیژن به آتش می شوند .

  و حاوی مواد هالوژن دار :1211کپسول های هالون

خاموش کننده های هالوژن دار از طریق فرآیند های شیمیایی ، آتش گیری را دچار اختالل می  کنند و هیچ اثری از خود باقی نمی گذارند . این خاموش کنندها به طور سنتی برای خاموش

کردن آتش در تجهیزات برقی استفاده می شود .

Page 56کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 57: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

تعیین اندازه ، شیوه و محل نصب کپسول های آتش نشانی : 

انجمن ملی حفاظت در برابر آتش سوزی آمریکا ، حداقل تعداد کپسول های الزم در یک محل را بر اساس نوع آتش سوزی های احتمالی تعیین می کند .

-2AY/2-AY4:حجم سکونت : کم، متوسط ، زیاد /حداقل میزان کپسول های تکی A نوع  A3000حداکثر مساحت برواحد کپسول/sq ft 1500 1000:

: حداکثر فاصله جابه sq ft 11,250/11,250 11,250 حداکثر مساحت برای هر کپسول  A-4 برای برآورده سازی نیاز های مربوط به یک کپسولft 75 75 15جایی برای هر کپسول:

ایمنی صنعت پوشان کیان می توان از یک کپسول آبی دوونیم گالنی استفاده نمود .

زمانی استفاده می شوند که آتشc : همانطور که قبال اشاره شد کپسول های نوع c نوع   سوزی در تجهیزات برقی رخ دهد و بایستی یک ماده نا رسانا در مورد آنها به کار گرفته شود .

دسته بندی شود ، خود کپسول ها نیزb یا a از آنجایی که خود آتش سوزی بایستی در انواع    تعیین اندازه شده و تعبیه شوند .b و aباید بر اساس استاندارد های نوع

: کپسول های آتش نشانی و یا مواد خاموش کننده ای که برای این منظور استفاده میD نوع   فوت باشد. ایمنی صنعت پوشان کیان. 75شوند ، نباید فاصله حمل آنها با بروز آتش بیشتر از

آزمایش و نظارت بر کپسول ها : 

روز یکبار مورد بازرسی30کپسول های آتش نشانی باید در هنگام نصب و بعد از آن ، هر      قرار گیرند . جهت بازرسی باید به نکات زیر توجه نمود :

: در دسترس بودن و دید کافی

وجود دستورات کاربردی بر روی پالک حاوی نام کپسول به طور خوانا و به شکلی که پالک بهسمت خارج قرار گیرد

مهرو موم ایمنی و کلیه نشانگرهای مربوط ، سالم و دست نخورده باشد . پر بودن کپسول که .با وزن نمودن کپسول مشخص می شود.

عدم وجود صدمات فیزیکی مانند خوردگی ، نشتی و یا گرفتگی نازل درجه فشار و نشانگر آن ،  باید محدوده فشار قابل کاربرد را نشان دهد .

شلنگ و بررسی دقیق چرخها الستیک ها و گاری )برای کپسول های چرخ دار نازلها.

Page 57کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 58: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

بر                                                                                                                .(باید در محل نصب شده باشد .hmisچسب سامانه شناسایی مواد خطر ناک )

 در صورتی که بعد از بررسی های انجام شده نقایصی در مورد محل قرار گیری  مشکالت مربوط به برچسب مشخصات کپسول و . . . مشاهده گردید بایستی هر چه دسترسی

 سریع تر جهت اصالح نواقص اقدام نمود .

ها ساختمان ايمني مورد در نشاني آتش سازمان هاي العمل دستور و ضوابط

آسانسور- به مربوط  ضوابط- آسانسور خارج از مرکز دستگاه پله طراحي گردد.

امتداد يابد و يا در صورت قرار داشتن فضاي آزاد - چاه آسانسور تا روي فوندانسيون ساختمان زير چاهک آسانسور يک ستون زير ضربه گيرهاي چاهک با تأمين ايستائي پنج هزار نيوتن بر متر

مربع در نظر گرفته شود. سانتيمتر باشد.150 × 150- ابعاد مفيد چاه آسانسور حداقل

- در چاه آسانسور داخل موتور خانه تأسيسات قرار نگيرد. 60 × 80- در نظر گرفتن اطاق مستقل براي موتورخانه آسانسور، دريچه به ابعاد حداقل

سانتيمتر زير کف موتور خانه روي ديوار جانبي با بازشو به بيرون.-5 - هر گونه بازشو )روزنه، دريچه( به چاه آسانسور بجز در ورودي به چاه و دريچه مورد بند

غير مجاز است.4- رعايت کليه اصول استاندارد مربوط به آسانسور.

آسانسور- به مربوط العمل دستور- رعايت کليه اصول استاندارد مربوط به آسانسور.

- عدم عبور هر گونه لوله هاي تأسيسات آب سرد، گرم، دودکش ها، لوله هاي گاز و کابل هايبرق از داخل چاه آسانسور. )بجز تجهيزات آسانسور(

Page 58کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 59: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

- نصب قفل سويچي روي دريچه زير کف موتورخانه و در اتاق موتور خانه آسانسور. سانتيمتر روي پنجره و روزنه هاي اتاق2×2- نصب مشبک فلزي با خانه هائي به ابعاد

موتورخانه آسانسور. - کابين آسانسور به در، آيفون ثابت روي بدنه بدون گوشي متحرک، زنگ خطر، تهويه، روشنايي

ولت تغذيه از باتري با شارژو رله اتوماتيک مجهز گردد.12 - در نظر گرفتن تجهيزات کامل ايمني آسانسور )از قبيل گاورنر، پاراشوت، ميکروسوئيچ هاي

کنترل کننده(.- ديوارهاي جانبي چاه آسانسور خود ايستا و مقاوم حريق بدون هيچگونه روزنه اجرا گردد.

- در نظر گرفتن چاه ارت و اتصال اسکلت فلزي چاه، کابين، قاب وزنه، تجهيزات موتورخانه و اهم.5کليه قسمت ها به سيستم ارتينگ با مقاومت حداکثر

- اخذ تأييد از شرکت بازرسي و کيفيت و استاندارد ايران.- نصب تابلو هشدار دهنده داخل کابين با مشخصات ذيل:

سانت- زمينه آبي رنگ و نوار شبرنگ سبز به عرض يک سانت در پيرامون تابلو-20×30ابعادنوشته متن به رنگ سفيد.

متن تابلو: در زمان حريق به هيچ عنوان از آسانسور استفاده نگردد. 

تأسيسات خانه موتور به مربوط ضوابط - طراحي موتورخانه تأسيسات خارج از زيربنا و در صورت عدم امکان، مجاور يک جبهه به

فضاي آزاد با پنجره به فضاي آزاد در نظر گرفته شود. - موتورخانه تأسيسات در جوار چاه آسانسور، دستگاه پله و سالن اجتماعات قرار نگيرد. و در

صورت عدم امکان، ديوار مشترک بين آنها مقاوم حريق باشد.- داکت مستقل براي لوله هاي تأسيسات، کابلهاي برق و دود کشها در نظر گرفته شود.

Page 59کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 60: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

تأسيسات- خانه موتور به مربوط العمل دستور-در نظر گرفتن در فلزي و آستانه زير در براي موتورخانه.

-در نظر گفتن تهويه به تناسب حجم موتورخانه. -کليه ديگ هاي تحت فشار داراي سوپاپ اطمينان باشند.

-سيم کشي هاي برق بصورت توکار يا از داخل لوله مخصوص عبور نمايند.-روشنائي ها از نوع مخصوص حفاظ دار باشند.

- موتورخانه تأسيسات به تجهيزات ايمني و آتش نشاني زير نظر کارشناس مجهز گردند.- مجهز به کف شوي باشد.

فضاي موتورخانه بصورت فضاي پرت منظور شود. 3/1- حداقل  

حريق کننده اعالم سيستم به مربوط ضوابط

- براي ساختمان ها که نياز به راه دسترسي يا پله اضطراري داشته باشند وساختمان هاي صنعتي، انبار ها، اداري، عمومي سينماها، سالنهاي اجتماعات مراقبتي، درماني، اقامتي

عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماکن پرمخاطره ضروري است. اقدام شود.EN54 يا BS5839- طراحي بر اساس استاندارد جهاني از قبيل 2-7

- تأييد طرح قبل از اجراء توسط سازمان آتش نشاني ضروري است.

Page 60کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 61: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

حري- اعالم سيستم به مربوط قدستورالعمل - هر يک از ساختمان ها که نياز به راه دسترسي اضطراري يا پله اضطراري داشته باشند، ساختمان هاي صنعتي، انبارها، عمومي، اداري سينماها و سالن هاي اجتماعات، مراقبتي،

درماني، اقامتي عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماکن پر مخاطره.- قبل از اجراء ضروري است طرح سيستم اعالم حريق به تأييد سازمان آتش نشاني برسد.

- نصب تابلو هشدار دهنده در محدوده ورودي اصلي ساختمان در معرض ديد با مشخصات ذيل: سانت زمينه آبي و نوار شبرنگ سبز به عرض يک سانت در پيرامون تابلو 40×30- ابعاد

- نوشته متن به رنگ سفيد - متن تابلو: به محض شنيدن آژير عمومي اعالم حريق در اسرع وقت با حفظ خونسردي محل

 واحد خود را ترک نموده و از مسير دستگاه پله از ساختمان خارج گرديد. 

ها - ساختمان نشاني آتش آب کشي لوله سيستم به مربوط العمل دستور

- ساختمان هاي به ارتفاع حداکثر سه طبقه روي پيلوت و يک واحد در هر طبقه و زير بنا در هر متر مربع نياز به لوله کشي آب آتش نشاني ندارد.140طبقه حداکثر

اقدام8- 3و دو واحد در هر طبقه طبق ارائه طريق بند   8-1- ساختمان ها با مشخصات بند شود.

متر مربع تا140- ساختمان هاي مسکوني با ارتفاع سه الي پنج طبقه روي پيلوت و زير بنا، از اينچ و نصب5/1 متر مربع نياز به اجراي سيستم کشي آب آتش نشاني با لوله به قطر 230

به صورت يک طبقه در ميان شروع از همکف مي باشد.Fجعبه متر230- ساختمان هاي مسکوني با ارتفاع سه الي پنج طبقه روي پيلوت با زير بناي بيش از

Page 61کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 62: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

               1مربع با لوله به قطر    در کليه طبقات با نظر کارشناسان آتش نشاني. F اينچ و نصب جعبه 2الي درF  طبقه روي پيلوت با هر مقدار زير بنا و نصب جعبه 5- ساختمان هاي با ارتفاع بيش از 5-8

تمام طبقات با نظر کارشناس آتش نشاني الزم مي باشد.)قطر لوله اصلي آب آتش نشاني توسط کارشناس آتش نشاني مشخص مي گردد.(

- سيستم لوله کشي آب آتش نشاني سالن هاي اجتماعات، انبارها، واحدهاي تجاري و صنعتي جنب در وخارج از ساخت با متعلقات  Fزير نظر کارشناسان آتش نشاني انجام شود نصب جعبه

لوله نواري و داخل سالن ها با متعلقات لوله الستيکي فشار قوي و هوزريل صورت گيرد، با متعلقات لوله نواري، داخل سالن برF از يکديگر سي متر. )نصب جعبهFحداکثر فاصله جعبه

حسب نظر کارشناسي آتش نشاني( - امتداد لوله اصلي آب آتش نشاني از پشت بام تا پائين ترين ارتفاع ساختمان )کد روي

فوندانسيون( و اتصال آن به آب شهر و منبع ذخيره هوائي آب آتش نشاني مستقر در پشت بام ضروري است سايز لوله اصلي و ظرفيت منبع طبق نظر کارشناس آتش نشاني و دبي خروجي

دقيقه تا زمان رسيدن نيروي عملياتي آتش نشاني در نظر گرفته مي شود و در10براي مدت آتمسفر فشار براي هر يک از سر نازل3نظر گرفتن پمپ با رلة اتوماتيک جهت تأمين حداقل

ها.

- انبارها، واحد هاي صنعتي، توليدي ضروري است مجهز به استخر آب با ظرفيت متناسب با محل و چاه و سيستم پمپاژ با رلة اتوماتيک باشند و در نظر گرفتن ژنراتور برق اضطراري جهت

آتش نشاني(. مواقع ضروري و قطع برق )زير نظر کارشناس - هيدرانت آتش نشاني )شير ايستاده آتش نشاني( براي مجتمع هاي مسکوني، تجاري، صنعتي

و اداري زير نظر کارشناس آتش نشاني مشخص مي گردد. - سيستم آب افشان اتوماتيک و دستي )سيستم اسپرينکلر( زير نظر کارشناسان آتش نشاني

مشخص مي گردد. - سيستم لوله کشي آب آتش نشاني بصورت خشک زير نظر کارشناسان آتش نشاني مشخص

مي گردد.

Page 62کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 63: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

 نشاني - آتش دار چرخ و دستي کننده خاموش به مربوط العمل دستور

( مجاور تابلو اصلي برق ضروري است.CO2 کيلويي دي اکسيد کربن )6- نصب خاموش کننده - نصب خاموش کننده پودر وگاز درجه دار جنب در موتورخانه و انباري ها و داخل هر واحد

تجاري ضروري است.- سيستم اطفاء حريق اتوماتيک زير نظر کارشناسان آتش نشاني مشخص گردد.

- تعداد و نوع خاموش کننده هاي دستي و چرخ دار توسط کارشناسان آتش نشاني در مرحلهپايان کار مشخص گردد.

 ها - ساختمان داخلي دکوراسيون و کاري نازک به مربوط دستورالعمل

- عدم استفاده از مواد قابل اشتعال )از قبيل موکت( داخل راهروها و دستگاه پله اضطراري ويا ايستگاه هاي ورودي واحدها و سقف.

- عدم استفاده از مواد قابل اشتعال جهت دکوراسيون و نازک کاري سالن هاي اجتماعات،2-10سينماها و راه هاي دسترسي اضطراري در کليه ساختمان ها.

 

ساختمان-   گرمايش سيستم به مربوط دستورالعمل - کليه ساختمان هاي تجاري و فروشگاه ها از سيتم حرارت مرکزي يا پک ايچ استفاده نمايند

)استفاده از بخاري با شعله رو باز مجاز نيست(.-سيستم گازکشي ساختمان مورد تأييد اداره گاز قرار گيرد.

- براي هريک از انشعابات گاز بجز روشنائي ها در نظر گرفتن دودکش بطور مستقل و امتداد سانتيمتر باالتر از پشت بام و نصب کالهک مناسب ضروري است.80آن تا ارتفاع

- شومينه ها و دستگاه هاي گازسوز )کليه مشعل ها( به شير کنترل ترموکوپل مجهز گردند. -آشپزخانه رستوران ها حتي المقدور زير فضاي آزاد مستقر گرددو در صورت استقرار زير

احداث بنا در مجاورت فضاي آزاد قرار گيرد و باالي آشپزخانه سالن اجتماعات وجود نداشتهباشد.

Page 63کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 64: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

سوزي آتش وقوع هنگام ايمني نكات

مصدومان و خود جان نجات براي عمل سرعت سوزي، آتش با شدن رو به رو هنگام . است حياتي كامال احتمالي،

و نشاني آتش بالفاصله بنابراين. يابد مي انتشار سريع خيلي آتش دانيم مي كه همانطور آنها به حادثه بروز مورد در كاملي اطالعات توانيد مي كه تاآنجا و كنيد خبر را اورژانس

.بدهيدببريد بيرون ساختمان از را افراد تمام كه كنيد سعي .بپردازيد آتش كردن خاموش به احتياط جوانب رعايت با .و باشيد تنفسي ماسك به مجهز آنكه مگر نشويد، گرفته آتش ساختمان وارد وجه هيچ به

. بدانيد را آن كاربردبه را جانتان كه شويد مطمئن ابتدا شويد، دود از پر اتاق وارد ناچاريد دليلي هر به اگر

. افتاد نخواهد خطرخروجي از بود داغ اگر نماييد، لمس را در ابتدا است، بسته آن در كه اتاقي از قرار از قبل

. كنيد استفاده ديگر هايشديد، گرفتار گرفته، آتش ساختمان در اگر و برويد است پنجره داراي كه اتاقي به فورا

و نشود اتاق وارد دود كه دهيد قرار در زير طوري را فرش يا پتو يك سپس. ببنديد را در.كنيد كمك تقاضاي پنجره، طريق از گاه آن

را در است، كرده مسدود را شما خروجي مسيرهاي آتش، هاي شعله يا حرارت دود، اگر . بمانيد اتاق در و ببنديد

اتاق در اگر. بخواهيد كمك پنجره طريق از روشن، رنگ به پارچه يك از استفاده با تنها .دهيد خبر را خود موقعيت و بزنيد زنگ نشاني آتش اداره به دارد وجود تلفن

ساختمان هاي تهويه تمام خونسردي، حفظ با شويد، مي واقع حريق جريان در كه زماني .شود جلوگيري ساختمان داخل به اكسيژن ورود از ترتيب اين به تا كنيد خاموش را

را استفاده قابل و سالم مواد امكان صورت در . كنيد خارج محل از فوراالياف داراي هاي لباس بايد اند، شده واقع حريق جريان در كه افرادي يا و امدادگران

.كنند دور خود از را پالستيكي و مصنوعينبريد كار به آب نفتي، مواد سوزي آتش فرونشاندن در .ديگر هاي پوشش يا نمناك پتوي نمك، شن، با را شعله. ندهيد حركت را مشتعل ظرف

. كنيد خفهبیمارستان در سوزی آتش اضطراری شرایط برابر در واکنش و شناسایی

عملیات :ونحوه مدیریت بحران در بیمارستان شامل چهار مرحله پیشگیری، آمادگی، واکنش و

پاکسازی می باشد، که در این روش اجرایی موارد الزم در این خصوص برا هر يك ازسناريوها/مانورها به تفصیل ارائه شده است.

Page 64کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 65: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

الف( مرحله پیشگیری:

اقداماتی است که در سازمان به منظور پیشگیری از ایجاد شرایط اضطراری و پیشگیری از ایجاد مخاطرات و خسارات سنگین ناشی از شرایط مذکور انجام می

شود.

ب( مرحله آمادگی:  

اقداماتی است که سازمان به منظور کاهش آلودگی ها، مخاطرات و حوادث ناشی از ایجاد شرایط اضطراری انجام می دهد مانند مانورها و تمرینات دوره ای در برابر

وقوع این شرایط. در این مرحله فرم های برنامه ریزی مانور، ، سناریو مانور و گزارش مانور/شرایط اضطراری تکمیل می گردند. واحدآتش نشانی/تاسیسات موظف است ماهيانه از كليه تجهیزات و وسایل مربوط جهت مقابله با شرایط

اضطراری به منظور حصول اطمينان از مناسب بودن شرايط موجود بازديد بعملآورده و در فرم بازديد ثبت نمايد.

ج( مرحله واکنش:

مرحله ای است که شرایط اضطراری در سازمان صورت پذیرفته و تیم های واکنش  و تمرین هایی که انجام داده اند وظایف خود را بر اساس مانورها  در برابر شرایط،

اجرا می نمایند. در این مرحله فرم گزارش مانور/شرایط اضطراری تکمیل می گردد.جهت مقابله مناسب با شرايط اضطراري، درب هاي خروج اضطراري با نصب

تابلو مشخص گرديده است. همچنين جهت توجه دادن پرسنل به رعايت نكات زيست محيطي/ایمنی و بهداشتی، اقدام به برچسب گذاري هاي مناسب در مناطق مختلف و بخصوص قسمت هاي خطرناك شده است. همچنین محل هاي تجمع در وضعيت هاي

به اضطراري و مناطق خطر توسط واحد آتش نشانی/خدمات مشخص و حسب نیاز روز مي گردد.

د( مرحله پاکسازی:

مرحله ای است که وضعیت شرایط اضطراری کمی به حالت نرمال درآمده است، و  شرایط نابسامان ایجاد شده بایستی توسط تیم مربوطه پاکسازی شود تا وضعیت بوجود

آمده به حالت اولیه برگردد.برای ایجاد آمادگي الزم جهت مقابله با شرايط اضطراري، برگزاري مانورها الزامي خواهد بود در اين زمينه ابتدا سناريو توسط مسئول آتش

Page 65کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 66: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

نشاني/كارشناس ايمني تدوين و نقاط قوت و ضعف آن مشخص مي شود. سپس سناريوها در جلسه اي با حضور افراد كميته بحران مورد بحث و بررسي واقع و موضوع

هر يك هاي تصويب شده مورد اجرا گذارده مي شود. در اين خصوص الزمست مسئولينروش كار در مانور مشخص گردد. و  از فعاليت ها

باشد : می حریق و سوزی اتش بیمارستان در بینی پیش قابل اضطراری شرایط از یکی

بیمارستان : در حریق و سوزی آتش

تیم تخصصی واکنش در برابر حالت اضطراری اتش سوزی در بیمارستان و وظایفهر یک ازاعضای این تیم عبارتند از:

فرمانده عملیات: -1

تشخيص نوع حريق و راهنمايي و راهبري جهت اطفاء حريق و دور كردن افراد از صحنه.

- آتش نشانی:2

انجام كارهاي عملياتي از قبيل خاموش كردن و اطفاء حريق. 

-امداد و نجات: 3

كمك كردن به افرادآسيب ديده ودوركردن افراد از محيط حادثه و درصورت نيازانتقال مصدومين به جاي امن و مراكزدرماني.

-پاکسازی:4

وظيفه امن كردن محيط و مطمئن شدن از اينكه خطري وجودندارد به عنوان مثالكسي در زيرآوار يا درمحيط حادثه نمانده باشد

Page 66کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 67: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

جدول در آنها سمت و باشند می عضو بیمارستان نشانی آتش تیم در که افرادی: است شده ارائه ذیل

جانشینسمت در محل کارتیم واکنش در برابر اتش سوزیردیف

1 فرمانده عملیات)مسئول هماهنگ

کننده

_مدیر داخلی

_مسئول بهداشت وایمنی

_سوپروایزر شیفتمربوطه

هر کدام از اعضایسرپرست عملیات

2اتش نشانی

1_پرسنل تاسیسات

2_پرسنل تاسیساتپرسنل تاسیسات

امداد و نجات3

_مسئول انتظامات

_پرسنل انتظامات

_مسئول پرستاریبخش

_پرسنل انتظامات

_پرسنل پرستاری

Page 67کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 68: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

پاکسازی4

_پرسنل تاسیسات

_پرسنل خدمات شیفتمربوطه

_مسئول پرستاریبخش

_پرسنل تاسیسات

_پرسنل خدمات

_پرسنل پرستاری

) پیشگیری ) مرحله حریق وقوع از قبل الزم اقدامات

این اقدامات از ابتدای ساخت بیمارستان در طراحی بیمارستان گنجانده شده که شامل پیش بینی راهروها و پله های فرار، تهیه و نصب سیستم اعالم حریق، تهیه و

نصب کپسول های اطفاء حریق و سایر تجهیزات اطفاء حریق می باشد. همچنین تعمیرات و نگهداری به موقع و آماده به کار نگهداشتن سیستم های اعالم و اطفاء

حریق نیز که در واحد تأسیسات انجام می گردد حائز اهمیت فراوان است.

: آمادگی- خصوص در الزم اقدامات

در بیمارستان بر اساس فرم مربوط جهت برنامه ریزی مانور حداقل سالی یکبار مانور برگزار می شود. همچنین قبل از انجام مانور ، سناریو در فرم مربوط تنظیم و

بر اساس سناریو تهیه شده و وظایف تدوین شده، تیم های مقابله با آتش سوزی اقدامات الزم را انجام می دهند. سپس فرم گزارش مانور/ شرایط اضطراری تنظيم

می شود. در ادامه و نواقص و مشکالت به وجود آمده در مانور برگزار شده تعیین بر اساس روش اقدام اصالحی و پیشگیرانه اقدامات الزم جهت رفع نواقص در مانور

تعیین و اجرا می گردد. چنانچه پس از مانور دوره های آموزشی برای تیم ها الزمباشد بر اساس روش اجرایی آموزش اقدام می گردد.

Page 68کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 69: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

نقاطي از سازمان كه وجود لوازم و تجهيزات اعالم و اطفاء حريق و روشنايي اضطراري درآنها ضروري مي باشد، توسط مسئول آتش نشانی/ تاسیسات شناسايي

گرديده است، همچنين طي ليست كپسول هاي ایمنی، آمار و ارقام كپسول هامشخص و به روز مي گردند.

شارژ به موقع كپسول هاي اطفاء حريق، درج تاريخ شارژ بعدي و هم چنين فراهم آوردن وضعيتي جهت جايگزيني كپسول هايي كه براي شارژ برده مي شوند، برعهده

قسمت آتش نشانی مي باشد.

:) واکنش- ) مرحله حریق اعالم هنگام به نشانی آتش تیم اقدامات

پس از به صدا درآمدن آالرم از طریق سیستم اعالم حریق، مسئول تیم آتش نشانی، آدرس محل حریق را از مراکز کنترل شناسایی می کند و بالفاصله به محل مورد نظر مراجعه می نماید. بررسی دقیقی از محل مورد نظر به عمل آمده و در صورت رؤیت آتش سوزی ابتدا به کمک اعضای تیم آتش نشانی نیروها و ساکنین را از محل دور می

( درخواست کمک می نماید )در125سازند و طی تماس با آتش نشانی شهری ) صورت نیاز(. سپس با توجه به نوع آتش سوزی از تجهیزات مناسب جهت اطفای

حریق استفاده می نمایند و در آخر پس از خاموش شدن حریق، گزارش حادثه را در دفتر وقایع و فرم گزارش مانور/شرایط اضطراری ثبت می نمایدالزم به توضیح می باشد در صورت وقوع اعالم حریق و عدم آتش سوزی مسئول تیم اتش نشانی علل

ایجاد آالرم در سیستم را بررسی نموده و چنانچه مشکلی وجود داشته باشد، سیستم را رفع نقص نموده یا درخواست تعمیر آن را می نماید و تا راه اندازی مجدد سیستم و

اطمینان از عملکرد صحیح موضوع را پیگیری می نماید.

 

: حریق- هنگام در بیمارستان کارکنان و نیروها وظایف

ضمن رؤیت آتش سوزی می بایست نزدیکترین فرد آژیر خطر دستی را به صدا درآورد و بالفاصله ضمن تماس با مسئول آتش نشانی و ایمنی )در صورت عدم حضور

وی مرکز پاسخگو خواهد بود ( موضوع آتش سوزی و آدرس محل آن را اعالم نماید. مسئول آتش نشانی یا مخابرات بالفاصله با اعضای تیم تماس گرفته و آدرس دقیق و

نوع اتش سوزی و محل دقیق آتش سوزی در بیمارستان را اعالم نماید. مسئول انتظامات و مسئول پرستاری هر بخش که حریق در آن اتفاق افتاده می بایست از

خروج کلیه افراد از داخل بخش مطمئن گردد. تا نیروهای تیم آتش نشانی نسبت به

Page 69کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 70: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

اطفای حریق اقدام نمایند. تیم آتش نشانی پس از مهار آتش با بررسی محل، از عدم و در آخر ضمن بررسی علل آتش سوزی نتایج و وجود نیروهای انسانی مطمئن گردد

یافته ها و گزارش خود را در دفتر وقایع ثبت نماید.

الزم به توضیح است که فرماندهی مقابله با آتش سوزی با مسئول آتش نشانی بیمارستان که دوره های الزم را در این زمینه گذرانده است می باشد، و در صورت

نبود ایشان جانشین مسئول آتش نشانی این مسئولیت را بر عهده خواهد داشت.

:) پاکسازی- ) مرحله حریق اعالم از بعد الزم اقدامات

در این مرحله تیم پاکسازی با توجه به وظایف تعریف شده اقدامات مورد نیاز را انجام.می دهد تا محیط را به حالت اولیه برگرداند

بسمه تعالي

حريق مقابل در ايمنی بررسی ليست چک

ساعت بازديد             : تاريخ بازديد: تعداد پرسنل                   نام مركز درماني: :

ردیف

توضیحاتخيربليموارد

آيا سيستم اطفاء حريق مناسب نصب می باشد ؟1

آيا سيستم به طور اثربخش کار می کند ؟2

آيا همه مواد قابل احتراق و مايعات و گازهای قابل3اشتعال به طور ايمن نگهداری می شوند ؟

آيا همه هيترها با حفاظ های مناسب حفاظت شده و4دور از مواد قابل احتراق در محل نصب گرديده اند ؟

Page 70کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 71: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

5 آيا همه اقالم مربوط به تجهيزات الکتريکی قابل حمل

به طور منظم بازرسی شده و به فيوزهايي که به طورصحيح درجه بندی شده اند مجهز شده اند ؟

آيا سيم کشی تاسيسات الکتريکی به صورت دوره ای6توسط يک فرد صالحيت دار بازرسی می شود ؟

آيا سيم های روکش دار از جايي گذرانده شده اند که7آسيب نبيند؟

آيا پوشش و رويه قابل اشتعال تجهيزات در وضعيت8خوبی قرار دارند ؟

آيا محل کار عاری از زباله و مواد زائد قابل احتراق9می باشد ؟

آيا مکان ويژه استعمال دخانيات وجود دارد ؟10

آيا اقدامات مناسب جهت حفاظت در برابر ريسک11حريق عمدی صورت گرفته است ؟

12 آيا اقداماتی برای اطمينان از اينکه دود و شعله نتواند از يک قسمت ساختمان به قسمت ديگر گسترش يابد

صورت گرفته است؟ آيا سيستم خودکار کشف و هشدار حريق وجود دارد ؟13

آيا سيستم هشدار حريق در وضعيت کاری خوبی قرار14دارد ؟

آيا به تعداد کافی خاموش کننده های مناسب حريق15تدارک ديده شده اند ؟

آيا همه وسايل گرمايشی ايمن هستند ؟16

ردیف

توضیحاتخيربليموارد

آيا خاموش کننده های قابل حمل به طور مناسب17جايگذاری شده اند ؟

آيا محل خاموش کننده های قابل حمل حتی بدون18مالحظه عالئم مقتضی قابل تشخيص است ؟

آيا سيستم اطفاء حريق مرکزی وجود دارد ؟19

Page 71کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 72: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

آيا اطالعات الزم در خصوص ايستگاههای آتش نشانی20شهری در مرکز وجود دارد ؟

آيا سيستم اعالم خطر حريق در همه بخش های21مربوطه قابل درک وشنيدن می باشد ؟

22 آيا کليه پرسنل آموزش های الزم در خصوص نحوه

مقابله با حريق و استفاده از کپسولهای اطفاء حريقرا گذرانده اند ؟

آيا نحوه خروج و تخليه بيماران بستری به کليه پرسنل23مرتبط آموزش داده شده است ؟

24 آيا خدمه بخش های مختلف در خصوص عدم جمع

آوری مواد قابل اشتعال از جمله کاغذ ، کارتن و ... دربخش ها آموزش ديده اند ؟

25 آيا کليه تجهيزات مربوط به اطفاء حريق اعم از

و ... مورد ارزيابی دوره ای قرارFire Boxکپسولها ، می گيرند ؟

26 آيا تجهيزاتFire Boxدر صورت وجود سيستم

موجود در آن در زمان بازديد سالم و قابل استفادهمی باشند ؟

27 مربوط به سيستم اطفاء حريق مرکزی وPlanآيا

همچنين محلهای نصب کپسولهای اطفاء حريق وکپسولهای پرتابل موجود است ؟

28 آيا کپسولهای اطفاء حريق اعم از قابل نصب به ديوار

و پرتابل طوری قرار گرفته اند که در مواقع حوادثغيرمترقبه عامل مسدود شدن مسير نباشند ؟

آيا تاکنون در اين مرکز درمانی حريق رخ داده است ؟29

مثبت است : 28درصورتی که جواب رديف

- عامل ايجاد حريق چه بوده است ؟ 1

- تاريخ و محل وقوع حريق ثبت گردد ؟ 2

- نحوه مقابله و کنترل حريق چگونه بوده است ؟ 3

Page 72کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 73: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

منبع:

بهداشت کار از ابوالقاسم گرامی نژاد-ایمنی و حفاظت فنی از مهندس فرامرز شعبان زاده-اینترن-

Page 73کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش

Page 74: مقدمه:dl.mohandes-iran.com/Fire- Stations/book/AFSAR1HSE.docx · Web viewمادامي كه وجود دود موجب شكست و نقصان تابش مادون قرمز نشود،

بیمارستان امام خمینی )ره(1391بهار

Page 74کارشناسان بهداشت محیط()سمیه امیری - حامد قزلباش