Tekstil Sempozyumu

Ahmet VARIRAtık Yönetimi Dairesi Başkanı

Döngüsel Ekonomi ve Sıfır Atık Yaklaşımı

(10. Uluslararası Ekoteks Tekstil Sempozyumu)(3 Mayıs 2017)

10 Yıllık Nüfus Artışı (2004-2014)

Kaynak: REC Türkiye, Veri kaynağı: UNSD

20142014

Tekstil Sempozyumu

Satınalma Gücü Paritesinegöre 10 Yıllık GSYİH Artışı (2004-2014)

Kaynak: TUİK, Veri kaynağı: Dünya Bankası

2014

Tekstil Sempozyumu

Toplam Atık Miktarı

27.126.138

2.392.373

1.238.832

266.940

91.044

Tekstil Sempozyumu

Depolama Alanları en büyük sera gazı kaynağıdır. CO2de

21 kat daha fazladır.

Yeni ürün ve hizmetler geliştirmek, girdileri azaltmak,

atıkları en aza indirmek, kaynak stoklarının yönetimini

geliştirmek, tüketim kalıplarını değiştirmek, üretim

süreçlerini optimize etmek, yönetim ve iş yöntemlerini

optimize etmek ve lojistik geliştirmek için yeni yollar bulmak

gerekiyor.

Kaynakları Verimli Yönetmek İçin

Tekstil Sempozyumu

Yeni bir yöntem değil, yeni bir yaklaşım ve

bakış açısı…

Sürdürülebilirlik

Yeşil üretim, temiz üretim

Yaşam döngüsü

Ekodizayn

Endüstriyel simbiyoz

DÖNGÜSEL EKONOMİ

Tekstil Sempozyumu

Planlamada Atık Ekonomisi Döngüsü Çeşitleri

Kaynak

Üretim

Tüketim

Atık Atık

Kaynak

Downcycling Üretim

Tüketim

UpcyclingSürdürülebilir

üretim

Sürdürülebilir

tüketim

Döngü Ekonomisi

Ekonomi Zinciri

Doğrusal Ekonomi

Tekstil Sempozyumu

Tekstil Sempozyumu

• 2030 - belediye atıklarında %65 geri dönüşüm,• 2030 - ambalaj atıklarında %75 geri dönüşüm,• 2030 - depolanacak belediye atığını aşamalı olarak %10’a indirgeme,• Ayrı toplanan atıkların depolanmasının yasaklanması,• Depolamayı caydırıcı ekonomik araçlar,• Geri dönüşüm oranlarının hesaplanması yöntemi,• Yeniden kullanımı arttırıcı daha sıkı önlemlerin alınması ve

endüstriyel simbiyoz,• Üretici/piyasaya sürenler tarafından daha yeşil ürünlerin pazara

sunulmasına yönelik ekonomik teşvikler.

AB DÖNGÜSEL EKONOMİ EYLEM PLANI

02.12.2015

Tekstil Sempozyumu

• Ambalaj atıklarının ve özel atıkların ayrı toplanarak geri kazanılması,

• Yan ürün, yeniden kullanıma hazırlama.• Alternatif hammadde, ek yakıt, ATY (depolamaya giden atık

miktarının azaltılması)• Doğal kaynakların yerine atıkların (döküm kumu, kül, cüruf)

kullanımının yaygınlaştırılması• Ön işlem tesislerinin yaygınlaştırılması• MBT, biyometanizasyon, biyogaz, ATY (belediye atıkları için de),

belediye atıkları için yakma tesislerinin kurulması.• Sıfır atık yaklaşımının yaygınlaştırılması

TÜRKİYE’DE DÖNGÜSEL EKONOMİ

Sürdürülebilir kalkınma ilkeleri ve döngüsel ekonomi

çerçevesinde kaynakların verimli kullanılması, atıklarımızı kontrol

altına alınması, gelecek nesillere temiz, gelişmiş bir Türkiye ve

yaşanabilir bir dünya bırakmak için sıfır atık prensibinin hedef

alınması ve entegre yaklaşımla atığı yakmadan, depolamadan

atıkların yönetiminin sağlanması gerekmektedir.

Sıfır Atık

Tekstil Sempozyumu

Tekstil Sempozyumu

Sıfır Atık Yönetimi

Önleme AzaltmaAtığın

kalitesini arttırma

Yeniden kullanım

Geri Kazanım

Tekstil Sempozyumu

TEKSTİL SEKTÖRÜ

Tekstil Sempozyumu

“Endüstriyel Atıkların Sektörel Yönetimi Kapsamında Atık Üretim Faktörlerinin Belirlenmesi Ve Sektör Kılavuzlarının Hazırlanması”

Kılavuzu İlk Kez Hazırlanan

Sektörler

Kılavuzu Revize Edilen

Sektörler

Atık Listeleri Ve Taüf’leri Revize

Edilen Sektörler

Tekstil Ve Hazır Giyim Boya Üretimi Metal Kaplama

Ağaç, Ağaç Ürünleri Ve

Mobilya İmalatıDeri Sektörü Otomotiv

Petrol Rafinasyonu Boyama/Vernik Beyaz Eşya

Petrokimya Galvanizasyon İlaç

Termik Santraller Demir Çelik

Birincil Ve İkincil Alüminyum

Üretimi Demir Döküm

Akü Geri KazanımıOrganik Bitki Koruma Ürünleri

Ve Biyosit Üretimi

Tekstil Sempozyumu

METODOLOJİ

Tekstil Sektöründe Atık Oluşum Kaynakları

Tekstil Sempozyumu

• İplik İmalatından Kaynaklanan Atıklar

• İpliğin Bükülmesi ve İplik Haline Getirilmesinden KaynaklananAtıklar

• Elyaf İmalatından Kaynaklanan Atıklar

• Dokumadan Kaynaklı Atıklar

• Yün ve Tiftik Elyafının Bükülmesi, İplik Haline GetirilmesindenKaynaklanan Atıklar

• Kumaş İmalatından Kaynaklı Atıklar

Tekstil Sektöründe Önleme ve Azaltma-1

• Ham Madde Olarak Kullanılan Elyaf Seçimine Özen Gösterilmesi

• Su Bazlı Çözücülerinin Tercih Edilmesi

• Kullanılan Kimyasalların Optimizasyonu

• Kimyasallar ve Yardımcı Maddeler İçin Otomatik Dozaj ve Dağıtım Sistemlerinin Kullanılarak Etkili Kimyasal Tüketiminin Sağlanması

• Boya Dozajlaması ve Dağıtımı İçin Otomatik Sistemlerin Kullanılması

• Tuz Oranı Düşük Reaktif Boyaların Kullanımı

• Kesikli Boyama Ekipmanlarının Optimizasyonu

• Su Kullanımının Azaltılması

• Arıtma Çamuru Miktarının Azaltılması

Tekstil Sempozyumu

• Kısa Elyaf Atıklarının, Elyaf Uzunluğunun Önemli Olmadığı Daha Kalın İplik Üretiminde Kullanılması

• Atıklardan Isıl İşlemlerle Enerji Elde Edilmesi

• Doğal Lif Artıklarının Geri Dönüşümü ve Yalıtım Malzemesi Olarak Değerlendirilmesi

• Merserizasyonda Kullanılan Alkalilerin Geri Kazanımı

• Yün Temizleme Sularının Geri Kazanımı ve Tekrar Kullanımı

• Dijital Jet Baskı Makinalarının Kullanılması

• Baskı Patı Kalıntılarının Geri Dönüştürülmesi

• Tehlikeli/Tehlikesiz Ambalaj Atıklarının Etkin Yönetimi

• Temizleme İşleminde Enzimlerin Kullanılması

Tekstil Sempozyumu

Tekstil Sektöründe Önleme ve Azaltma-2

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ana Hizmet Binası Sıfır Atık Yönetim

Planı hazırlanmıştır. Hazırlanan plan aşamalı olarak uygulanmaya

başlamış olup, diğer kamu kurumlarına rehber niteliği taşıması

öngörülmektedir.

Bakanlığımızdaki Sıfır Atık Uygulaması

Tekstil Sempozyumu

27/29Tekstil Sempozyumu

Plastik-Kağıt-Cam-Metal/Kompozit

Tekstil Sempozyumu

Yemek Artıkları

Tekstil Sempozyumu

HORECA

Tekstil Sempozyumu

Sıfır Atık Prensibinin Avantajları

• İsrafın önüne geçilmekte

• Ekonomik

• Enerji tasarrufu

• Hammadde

• Temiz üretim

• Çevre koruma

• Duyarlı tüketici

• Prestij

• Yeşil bina, ISO 14001

Tekstil Sempozyumu

Mevcut Durum Belirleme Çalışmaları

Balıkesir

İzmir

Şanlıurfa

GaziantepEskişehir

Büyükşehirlerde Yerinde İnceleme

81 İl Online Anket

Tekstil Sempozyumu

ULUSAL ATIK YÖNETİMİ VE EYLEM PLANI

Amaç:Doğal kaynakların hızlı tüketiminin önüne geçilmesi amacıyla geridönüşüm ve geri kazanım ile atıkların ekonomiye yenidenkazandırılması sağlanarak, ülke genelinde “sürdürülebilir atık yönetimstratejilerinin” belirlenmesi.

Kapsam:

Atığın Kaynağı, Miktarı ve Türü,

Mevzuat,

Mevcut Durum

Uygun Geri Kazanım ve Bertaraf YöntemlerininBelirlenmesi,

Planlanan Tesislerin Yatırım Maliyetlerinin Belirlenmesi

Planın Kapsadığı Atık Türleri

Belediye Atıkları, Ambalaj Atıkları, Tıbbi Atıklar, Tehlikeli Atıklar, Özel Atıklar

- Bitkisel atık yağlar, - Atık yağlar,- Atık pil ve akümülatörler,- Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar, - Ömrünü tamamlamış lastikler, - Ömrünü tamamlamış araçlar

Tekstil Sempozyumu

Ulusal Atık Yönetim Planı - Hedef 2023

88,7%

5,6 %

5,3%

0,3%

Ambalaj Atıkları

Belediye Atıkları (Biyolojik-MBT )

Belediye Atıkları (Termal)

Belediye Atıkları (Depolama)65%

15 %

12%

8%

2014 2023

Düzensiz döküm sahalarının rehabilite edilmesi

İnşaat yıkıntı atıkları ve hafriyat toprağı yönetiminin ülke genelinde yaygınlaştırılması

Özel atıkların yönetiminde toplama ve geri kazanım verimini arttırılması

Tehlikeli atıkların geri kazanım ve bertarafı için ilave tesis yatırımlarının yapılması

2023 yılında oluşan atığın; % 35’inin geri kazanım, % 65 inin düzenli depolama yönetimi ile bertaraf edilmesi hedeflenmektedir.

Tekstil Sempozyumu

Atık Yönetimi için Ekonomik Araçlar

Tekstil Sempozyumu

YATIRIM İHTİYACI - Hedef 2023

Tekstil Sempozyumu

81 İL KARTI BÖLGE KARTLARITÜRKİYE KARTI

Tekstil Sempozyumu

Tekstil Sempozyumu

Teşekkürler

Tekstil Sempozyumu