Do an 6vdc_220vac

Embed Size (px)

DESCRIPTION

thiet ke bo nghich luu UPS

Citation preview

  • 1

    Li ni u

    in t cng sut cn c tn gi l K thut bin i in nng l

    mt ngnh k thut in t nghin cu ng dng cc phn t bn dn trong

    cc b bin i khng ch bin i ngun nng lng in. Cc b bin

    i in t cng sut th h mi ngy cng th hin r cc u vit ni bt

    nh: kch thc gn nh, tc ng nhanh, lm vic n nh vi tin cy

    cao, gi thnh h

    Trong cc b bin i in t cng sut khng th khng nhc n cc

    b bin i in p DC/DC, DC/AC. Cc b bin i ny ngy cng c

    ng dng rng ri c bit trong lnh vc iu khin ng c, truyn ng

    in, tit kim nng lng, s dng trong sinh hot khi mt in li. y

    cng chnh l ti ca n ny:

    Xy dng h thng bin i DC/AC t n trong trng hp mt

    in li. Thng s : UDC= 6V, UAC= 220V, f=50Hz

    Bn n gm 3 chng:

    Chng 1. Cc b nghch lu.

    Chng 2. Xy dng h thng bin i DC/AC t 6VDC ln

    220VAC tn s 50Hz.

    Chng 3. Xy dng m hnh vt l h thng bin i DC/AC t

    6VDC ln 220VAC tn s 50Hz.

    Em xin chn thnh cm n GS.TSKH. Thn Ngc Hon cng cc

    thy c gio b mn hng dn em hon thnh n ny. Do y l ln

    u tin thc hin lm n nn khng th mc phi sai st, em mong c

    s ch bo tn tnh ca cc thy.

    Hi Phng, ngy 12 thng 07 nm 2010

    Sinh vin thc hin

    L Vn Kin

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 2

    Ch-ng 1 : cc b nghch l-u

    Nghch lu c lp l thit b bin i dng in mt chiu thnh dng

    in xoay chiu c tn s ra c th thay i c v lm vic vi ph ti c

    lp.

    Ngun in mt chiu thng thng l in p chnh lu, acquy v cc

    ngun in mt chiu c lp khc.

    Nghch lu c lp v bin tn c s dng rng ri trong cc lnh

    vc nh cung cp in t cc ngun c lp nh acquy, cc h truyn ng

    xoay chiu, giao thng, truyn ti in nng, luyn kim

    Ngi ta thng phn loi nghch lu theo s , v d nh nghch lu

    mt pha, nghch lu ba pha.

    Ngi ta cng c th phn loi chng theo qu trnh in t xy ra

    trong nghch lu nh: nghch lu p, nghch lu dng, nghch lu cng

    hng.

    Ngoi ra cn nhiu cch phn loi nghch lu nhng hai cch trn l

    ph bin hn c.

    1.1. NGHCH LU DNG [3].

    1.1.1. Nghch lu dng mt pha.

    Nghch lu dng l thit b bin i ngun dng mt chiu thnh dng

    xoay chiu c tn s ty .

    c im c bn ca nghch lu dng l ngun mt chiu cp in cho

    b bin i phi l ngun dng, do in cm u vo Ld thng c gi tr

    ln v cng dng in l lin tc.

    1.1.1.1. Nguyn l lm vic.

    S nghch lu mt pha c trnh by trn hnh 1.1 s cu v

    hnh 1.2 s c im trung tnh.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 3

    Xt s cu : Cc tn hiu iu khin c a vo tng i tiristo

    T1, T2 th lch pha vi tn hiu iu khin a vo i T3, T4 mt gc 1800.

    in cm u vo nghch lu ln Ld = do dng in u vo

    c san phng (hnh 1.3), ngun cp cho nghch lu l ngun dng v dng

    dng in ca nghch lu iN c dng xung vung.

    Khi a xung vo m cp van T1, T2, dng in iN = id = Id. ng thi

    dng qua t C tng ln t bin, t C bt u c np in vi du + bn

    tri v du - bn phi. Khi t C np y, dng qua t gim v khng. Do

    iN = iC + iZ = Id = hng s, nn lc u dng qua ti nh v sau dng qua

    ti tng ln.

    Sau mt na chu k t = t1 ngi ta a xung vo m cp van T3, T4.

    Cp T3, T4 m to ra qu trnh phng in ca t C t cc + v cc -.

    Ld

    T1

    T4 T2

    T3 +

    -

    C +

    Z

    -

    (-) (+)

    iZ

    iN id

    iC

    Hnh 1.1. S nghch lu cu mt pha

    T1

    C+

    Zt

    (-) (+)

    Ld

    + id

    ic -

    T2

    W1 W1 i1

    -

    Co

    W2

    ib

    Hnh 1.2. S nghch lu mt pha c im trung tnh

    tnh

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 4

    Dng phng ngc chiu vi dng qua T1 v T2 s lm cho T1 v T2 b kha

    li.

    Qu trnh chuyn mch xy ra gn nh tc thi. Sau t C s c

    np in theo chiu ngc li vi cc tnh + bn phi v cc tnh -

    bn tri, dng nghch lu iN = id = Id nhng i du. n thi im t = t2

    ngi ta a xung vo m T1, T2 th T3, T4 s b kha li v qu trnh c lp

    li nh trc.

    Nh vy chc nng c bn ca t C l lm nhim v chuyn mch cho

    cc tiristo. thi im t1, khi m T3 v T4 , tiristo T1 v T2 s b kha li bi

    in p ngc ca t C t ln ( hnh 1.3). Khong thi gian duy tr in p

    ngc t1 t1 l cn thit duy tr qu trnh kha v phc hi tnh cht iu

    khin ca van v t1 - t1 = tk toff ; toff l thi gian kha ca tiristo hay chnh l

    thi gian phc hi tnh cht iu khin.

    Trong : .tk = l gc kha ca nghch lu.

    Hnh 1.3. Gin xung ca nghch lu cu mt pha

    T

    Id

    iN

    0

    UT1

    iT1

    iz

    t1 t1 tk

    ic

    id

    t

    iT2

    t

    t

    t

    t

    t

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 5

    1.1.1.2. nh hng ca ph ti i vi ch lm vic ca nghch

    lu.

    Ta xt trng hp Ld = (in cm v cng ln). S trn hnh 1.2

    c th thay th bng s hnh 1.4.

    T s thay th c th vit h phng trnh sau :

    id = it + ic = Id = const

    iC = Cdt

    dUC (1.1)

    it t

    t

    R

    U

    Gii h phng trnh trn i vi U(t) ta c:

    Ut(t) = A1 + A2eCRt

    1

    (1.2)

    tm h s A1 v A2 ta s dng cc iu kin sau:

    in p trn ti c tnh cht thay i chu k nn:

    Ut 0t = -Ut 2/Tt

    Gi tr trung bnh ca in p trn in cm Ld ch xc lp

    bng khng, tc l :

    0)(2/

    12/

    0

    dtUET

    T

    t

    Gii cc phng trnh trn ta tm c:

    Hnh 1.4. S thay th ca nghch lu dng mt pha.

    id

    ic iz

    Z +

    -

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 6

    A1 CR

    T

    t

    CR

    T

    CR

    T

    tt

    t

    eCReT

    eT

    E

    22

    2

    114

    14

    (1.3)

    A2 CR

    T

    t

    CR

    T

    tt eCReT

    TE

    2211

    4

    2 (1.4)

    Thay cc gi tr A1 v A2 vo (1.2) ta c:

    Ut (t) CR

    T

    tCR

    T

    CRt

    t

    CR

    T

    tt

    t

    eT

    CRe

    eeE

    22

    .2

    14

    1

    21

    (1.5)

    Biu thc (1.5) cho thy in p trn ti bin thin theo quy lut hm

    m c s e. Khi thay i ph ti nh gim dng ti, dng qua t s t thay i

    v constC

    I

    dt

    dU CC (ngun dng), do in p trn ti s c dng l nhng

    ng gn tuyn tnh, gc kha = .tk 2

    , vi tk l thi gian kha ca

    nghch lu.

    Nghch lu dng khng c kh nng lm vic ch khng ti, v

    nu Rt th Ut v id .

    Trn thc t khi Rt ln v cng th in p trn ti cng tin n gi tr

    rt ln, do qu trnh chuyn mch khng th thc hin c, cng nh

    khng c thit b bn dn no chu ng ni qu in p ln nh vy.

    Ngc li khi tng ph ti ngha l tng ng vi vic gim Rt, lc

    ny dng np cho t s gim, ngc li dng phng ca t qua ti s tng ln.

    iu dn n gim nng lng tch tr trong t, dng in p trn

    ti s c dng gn vi hnh ch nht, nhng gc cng gim ng k v nh

    hng ti qu trnh chuyn mch ca nghch lu.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 7

    Thi gian tk l thi gian duy tr in p ngc t ln tiristo c xc

    nh t biu thc (1.5) nu cho Ut = 0:

    Ut tkt = 0 CR

    T

    tCR

    T

    CR

    t

    CR

    T

    tt

    t

    k

    t

    eT

    CRe

    eeE

    22

    2

    14

    1

    21

    (1.6)

    Gii phng trnh (1.6) ta tm c:

    tk = Rt.C lnCR

    T

    te2

    1

    2 (1.7)

    =

    e

    ktk

    1

    2ln. (1.8)

    k = CRk .. (1.9)

    Biu thc (1.8) v (1.9) cho thy gc kha ca nghch lu ph thuc

    vo tn s, ph ti v t chuyn mch.

    tha mn iu kin lm vic ca nghch lu th min offt. , trong

    toff l thi gian kha ca tiristo c trong trong s tay tra cu.

    1.1.1.3. c tnh ca nghch lu dng.

    Nu ngun l ngun dng th dng dng in ca nghch lu iNL s l

    dng xoay chiu hnh xung vung gc (hnh 1.3). Phn tch theo chui

    Foruier v ly thnh phn iu ha bc 1 ta c bin ca sng iu ha bc

    1 (sng c bn) l:

    Im (1) 0

    2

    0

    4sin

    2sin

    1ddNL IdIdi

    Gi tr hiu dng ca sng c bn l:

    I (1) dI22

    (1.10)

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 8

    S thay th ca nghch lu ngun dng quy i v sng iu ha

    bc 1 c dng nh hnh 1.5a.

    T s thay th ta dng c th vc t ca nghch lu dng :

    I (1) = IC + It (1.11)

    Trong s thay th hnh 1.5b UNL chnh l Ut.

    Ut - in p trn ti hay l in p ra ca nghch lu UNL.

    Nu b qua tn hao trong nghch lu v coi l gc lch pha gia in

    p ra ca nghch lu v sng c bn ca dng nghch lu, theo nh lut bo

    ton nng lng, cng sut pha xoay chiu s bng pha mt chiu Pd = P1,

    tc l: E.Id = n.Ut.I(1).cos (1.12)

    Thay (1.10) vo (1.12) ta c:

    E.Id = n.Ut.I(1).cos (1.13)

    1.1.2. Nghch lu dng ba pha.

    Trong thc t nghch lu dng ba pha c s dng ph bin v cng

    sut ca n ln v p ng c cc ng dng trong cng nghip.

    Cng ging nh nghch lu dng mt pha nghch lu dng ba pha cng

    s dng tiristo.

    kho c cc tiristo th phi c cc t chuyn mch C1, C3, C5.

    I(1) I(t)

    Rt IC

    C Id I(t)

    IC

    I(1)

    UNL

    Lt

    a) b)

    Hnh 1.5. a) S thay th - b) Biu vc t

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 9

    V l nghch lu dng nn ngun u vo phi l ngun dng, v vy

    gi tr cun cm dL .

    m bo kho c cc tiristo chc chn v to ra dng in ba pha i

    xng th lut dn in ca cc tiristo phi tun theo th nh trn hnh 1.7.

    Qua th ta thy mi van ng lc ch dn trong khong thi gian 120 .

    Hnh 1.6. S nghch lu dng ba pha

    Ld

    T1

    +

    -

    -

    id

    +

    C1 C3

    C5

    + -

    ZA

    ZB

    ZC

    T3 T5

    T2 T4 T6

    E

    t1 t2

    t3 t4 t5 t6 T1

    T4

    T6

    T3

    T6

    T2

    T5

    T

    t

    0

    Hnh 1.7. Gin xung ca nghch lu dng ba pha.

    0

    0 T5

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 10

    Qu trnh chuyn mch bao gi cng din ra i vi cc van trong cng mt

    nhm.

    Trong nghch lu ngun

    dng v ti lun mc song song

    vi t chuyn mch nn gia ti

    v t lun c s trao i nng

    lng, nh hng ny lm cho

    ng c tnh ngoi kh dc v

    hn ch vng lm vic ca

    nghch lu dng. lm gim

    nh hng ca ti n qu trnh

    np ca t C, ngi ta s dng

    it ngn cch D1, D2, D3, D4,

    D5, D6 (trn hnh 1.8).

    Vic s dng cc it ny

    i hi pha t chuyn mch chia lm hai nhm :

    Nhm C1, C3, C5 dng chuyn mch cho cc van T1, T3, T5 .

    Nhm C2, C4, C6 dng chuyn mch cho cc van T2, T4, T6 .

    Nghch lu dng nh phn tch trn khng ch tiu th cng sut

    phn khng m cn pht ra cng sut tc dng v dng id khng i hng

    nhng du ca in p hai u ngun c th o du. iu c ngha l khi

    nghch lu lm vic vi ti l ng c in xoay chiu ng c c th thc

    hin hm ti sinh.

    1.2. NGHCH LU P.

    Nghch lu p l thit b bin i ngun p mt chiu thnh ngun p

    xoay chiu vi tn s ty .

    Ld

    ZA

    ZB

    ZC

    T5 +

    id T1

    C1 C3

    T3

    C5

    D4

    C4 C6

    D6

    C2

    D1 D3 D5

    D2

    T4 T6 T2

    E

    -

    (-) +

    (+) -

    Hnh 1.8. Nghch lu dng ba pha

    c it ngn cch.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 11

    Ngun p vn l ngun c s dng ph bin trong thc t. Hn na

    in p ra ca nghch lu p c th iu ch theo phng php khc nhau

    c th gim c sng iu ha bc cao.

    Trc kia nghch lu p b hn ch trong ng dng v cng sut ca cc

    van ng lc iu khin hon ton cn nh. Hn na vic s dng nghch lu

    p bng tiristo khin cho hiu sut ca b bin i gim, s iu khin

    phc tp.

    Ngy nay cng sut ca cc van ng lc IGBT, GTO, MOSFET cng

    tr nn ln v c kch thc gn nh, do nghch lu p tr thnh b bin

    i thng dng v c chun ha trong cc b bin tn cng nghip. Do

    s nghch lu p trnh by sau y s dng van iu khin hon ton.

    Trong qu trnh nghin cu ta gi thit cc van ng lc l cc kha

    in t l tng, tc l thi gian ng v m bng khng nn in tr ngun

    bng khng.

    1.2.1. Nghch lu p mt pha.

    1.2.1.1. Cu to.

    S nghch lu p mt pha c m t trn hnh 1.9. S gm 4

    van ng lc ch yu l: T1, T2, T3, T4 v cc it D1, D2, D3, D4 dng tr

    cng sut phn khng v li v nh vy trnh c hin tng qu p u

    ngun.

    T C c mc song song vi ngun m bo cho ngun u vo l

    ngun hai chiu (ngun mt chiu thng c cp bi chnh lu ch cho

    php dng i theo mt chiu).

    Nh vy t C thc hin vic tip nhn cng sut phn khng ca ti,

    ng thi t C cn m bo cho ngun u vo l ngun p.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 12

    1.2.1.2. Nguyn l lm vic.

    na chu k u tin (0 2 ), cp van T1, T2 dn in, ph ti c

    u vo ngun. Do ngun l ngun p ln in p trn ti U1 = E, hng dng

    in l ng nt m.

    Ti thi im = 2 , T1 v T2 b kha, ng thi T3 v T4 m ra ti s

    c u vo ngun theo chiu ngc li, tc l du in p trn ti s o

    chiu v Ut = - E ti thi im 2 .

    Do ti mang tnh tr cm nn dng vn gi nguyn hng c (ng

    nt m) T1, T2 b kha nn dng phi khp mch qua D3, D4. Sut in ng

    cm ng trn ti s tr thnh ngun tr nng lng thng qua D3, D4 v t C

    (ng nt t ).

    Tng t nh vy i vi chu k tip theo khi kha cp T3, T4 dng ti

    s khp mch qua D1 v D2.

    th in p ti Ut, dng in ti it, dng qua it iD v dng qua

    tiristo c biu din trn hnh 1.10.

    Biu thc in p v dng in trn ti :

    Ut tE

    .sin4

    It ).sin(4

    22t

    XR

    E

    tt

    .

    T1

    +

    id

    T2 T4

    T3

    D3

    D2

    D1

    D4

    Zt

    it

    C0

    E

    -

    Hnh 1.9. S nghch lu p cu mt pha

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 13

    Trn thc t ngi ta thng dng nghch lu p vi phng php iu

    ch rng xung PWM gim bt c kch thc ca b lc. Nguyn l

    ca phng php ny s c nghin cu phn sau.

    1.2.2. Nghch lu p ba pha.

    S nghch lu p ba pha hnh 1.11 c ghp t ba s mt pha

    c im trung tnh.

    n gin ha vic tnh ton ta gi thit nh sau :

    Gi thit cc van l l tng, ngun c ni tr nh v cng v dn

    in theo hai chiu.

    Van ng lc c bn T1, T2, T3, T4, T5, T6 lm vic vi dn in

    180 , Za = Zb = Zc.

    Cc it D1, D2, D3, D4, D5, D6 lm chc nng tr nng lng v ngun

    v t C m bo ngun cp l ngun p ng thi tip nhn nng lng phn

    khng t ti.

    Ta xt c th nguyn l v lut iu khin cho cc tiristo nh sau

    Hnh 1.10. th nghch lu p cu mt pha

    E it

    0

    Ut Ut

    it

    1 2 3

    4

    i

    0

    iD3,4 iD1,2

    0

    0

    iD1,2

    iT1,2

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 14

    m bo to ra in p ba pha i xng lut dn in ca cc van

    phi tun theo th nh trn hnh (1.12).

    Nh vy T1, T4 dn in lch nhau 180 v to ra pha A. T3, T6 dn in

    lch nhau 180 to ra pha B. T5, T2 dn in lch nhau 180 to ra pha C,

    v cc pha lch nhau 120 .

    t1 t2

    t3 t4 T1

    T4

    T6

    T3

    T6

    T2

    T5

    T1

    T3

    T5

    T2

    t

    t

    t

    Hnh 1.12. Lut iu khin cc tiristo

    T1 +

    T2 T4

    T3

    D2

    D1

    C

    E

    - D4 D6 T6

    T5 D5 D3

    Za Zb Zc

    Hnh 1.11. S nghch lu p ba pha

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 15

    Dng in p trn cc pha UZA, UZB, UZC c dng nh trn hnh 1.13 v

    c gi tr hiu dng c tnh bi cng thc sau :

    EdUU phapha3

    2)(

    2

    12

    0

    2 (1.14)

    Suy ra :

    tEtU A .sin3

    2)( (1.15)

    )120.sin(3

    2)( tEtUB (1.16)

    )120.sin(3

    2)( tEtUC (1.17)

    Gi tr t C c tnh theo cng thc: )2ln21(3 Ct

    t

    UR

    ETC 1.18)

    Hnh 1.13. in p trn ti ca mch nghch lu

    p ba pha

    -E/3

    -2E/3

    2E/

    3 E/3

    -E/3

    -2E/3

    UZC

    UZB

    UZA

    E/3

    2E/

    3

    2E/

    3

    -E/3

    -2E/3

    t

    t

    t

    E/3

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 16

    1.3. NGHCH LU CNG H-ng.

    c im c bn ca nghch lu cng hng l qu trnh chuyn mch

    ca van da vo hin tng cng hng. Gi tr in cm khng ln nh

    nghch lu dng ( Ld = ) v khng nh hn nghch lu p ( Ld = 0 ), m

    chim mt v tr trung gian sao cho khi kt hp vi in cm ca ti Lt v t

    in C th trong mch s xut hin hin tng dao ng .

    1.3.1. Nghch lu cng hng song song.

    Xt s hnh 1.14, khi t = 0 cp van T1, T2 c m ra. T C c

    np qua mch (+) Ld T1 Zt T2 (-). Dng np cho t s c dng hnh

    sin v mch dao ng cng hng.

    Ti thi im 1.t dng i qua ti gim v khng do T1 v T2 b

    kha li. Trong khong thi gian t 1 n 2 tt c cc tiristo u b kha li

    v Lt = 0. in p trn T1, T2 bng na in p trn t Uc v in p ngun E.

    in p trn t trong khong thi gian 1 2 phi ln hn ngun E m bo

    kha T1 v T2 chc chn. Ti thi im 2.t cp van T3 v T4 c m ra.

    in p trn T1 v T2 bng in p nghch ca t C t ln (= Uc), t c np

    theo chiu ngc li v o du. Dng np ca t C cng mang tnh dao ng

    Hnh 1.14. a) Nghch lu cng hng song song b) Gin xung

    Ld

    T1

    T4 T2

    T3 +

    - UC=Ut

    i

    id

    C

    Zt Lt

    E

    a)

    i iT1=iT2

    iT3=iT4

    Uc=Ut

    0

    1 2 3

    4 5

    b)

    0

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 17

    v gim v khng thi im 4 . Lc ny T3, T4 kha li. Dng qua tiristo c

    th coi l xung sin :

    tII mt .sin. 0 (1.19)

    1.3.2. Nghch lu cng hng ni tip.

    S gm hai cun cm L1 v L2 c qun trn cng mt li thp

    to ra hin tng cm ng, t C c mc ni tip vi ti.

    Cc gi tr ca L1, L2, C v Rt c chn sao cho dng qua tiristo l

    dng dao ng.

    Nghch lu ni tip c ba ch lm vic :

    a) Ch kha t nhin : f0 > f , dng qua T1 gim v khng sau mt

    thi gian mi m T2, ch ny tng t nh ch lm vic ca nghch

    lu song song.

    b) Ch gii hn : f0 = f dng qua T1 gim v khng th T2 c

    m ra v vy ch ny m bo dng ti it v in p trn ti Ut l hnh sin.

    c) Ch chuyn mch cng bc: f0 < f khi T1 cn cha kha

    kch xung m cho T2.

    S d nghch lu ni tip c th lm vic ch 2 v 3 l do hin

    tng cm ng ca hai cun L1 v L2.

    Hnh 1.15. Mch nghch lu cng hng ni tip v s thay th.

    L

    C

    rt

    K

    E i

    1

    i

    2

    L1 L2 T1 T2

    +

    -

    E C

    Rt

    a) b)

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 18

    Khi T1 cn ang dn m cho T2, dng phng qua t C qua L2 v T2

    s gy nn hin tng cm ng trong cun L2. Sc in ng ny c du

    chng li s tng ca dng, tc l (+) bn tri v (-) bn phi.

    Do L1 v L2 qun trn cng mt li thp nn sc in ng ny cm

    ng nn L1. Nh vy T1 s chu mt in p UT :

    UT = E - ( UL1 + UL2 )

    Cc tham s c chn sao cho Ut < 0 nn T1 s b kha li.

    Nghch lu ch yu lm vic hai ch trn. Nghch lu ni tip lm

    vic vi di ph ti thay i tng i rng.

    gi cho in p trn ti l khng i khi ph ti thay i, cn thay

    i tn s ca xung iu khin f .

    Ch f > f0 l ch m nghch lu cng hng lm vic nh ch

    nghch lu dng in.

    1.4. nghch l-u iu bin rng xung pwm [1].

    Cc b nghch lu trnh by trn c in p ra c cha nhiu sng

    hi. nng cao cht lng in p v dng in u ra ca b nghch lu,

    b nghch lu iu bin rng xung PWM (Pulse Width Modulation) c

    a ra nghin cu v ng dng.

    Tiu chun nh gi cht lng ca mt b nghch lu l mc gn

    sin chun ca in p v dng in u ra. Trong tt c cc b nghch lu th

    b nghch lu iu bin rng xung c nh gi l b nghch lu cho

    php a ra dng sng gn sin nht.

    Ni dung c bn ca k thut ny l mi na chu k dng in hay

    in p ra gm nhiu on hnh ch nht c rng thch hp.

    u im ca k thut ny l :

    Cc thnh phn iu ho ca in p hoc dng in ra b y sang

    pha tn s cao do d lc.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 19

    Cho php thay i in p ra bng s c hai kho chuyn mch

    trong mt pha.

    Lut iu khin ca phng php iu bin rng xung PWM c

    s dng nhiu nht l lut so snh. Tn hiu iu khin hnh sin c tn s

    mong mun s c so snh vi cc xung hnh tam gic. Tn s chuyn

    mch ca nghch lu fcm bng tn s xung tam gic fx c gi tr khng i;

    tn s xung tam gic cn gi l tn s mang.

    Tn s tn hiu iu khin f1 c tn l tn s iu bin s xc nh tn s

    c bn ca in p ra nghch lu.

    H s iu bin bin c nh ngha l:

    xm

    dkm

    aU

    Um (1.20)

    Trong :

    Udkm bin ca tn hiu iu khin.

    Umx bin ca tn hiu xung tam gic.

    H s iu bin tn s l :

    1f

    fm xx (1.21)

    Xt mt chu k in p mang ( hnh 1.16).

    Khi xp chng udk v ux chng ct nhau ti cc

    honh v (2 ). Cc giao im ca

    chng quyt nh gi tr trung bnh ca in p ra.

    12

    22222

    12

    2

    2

    0

    Ed

    Ed

    Ed

    EU tb (1.22)

    Mt khc ta c : am1

    2 (1.23)

    E

    2

    Uxm

    Uk

    Ux

    Hnh 1.16.

    Lut iu khin

    PWM.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 20

    Do : atb m

    E

    U2 (1.24)

    Qua biu thc (1.24) ta thy rng : gi tr trung bnh ca in p ra

    trong mt chu k in p mang t l vi in p iu khin. Nu in p iu

    khin c dng hnh sin th Utb dng hnh sin. Ngi ta c th iu chnh bin

    in p ra bng cch tc ng vo t s Udkm /Uxm .

    Trn hnh 1.17 biu din s khi iu khin cc tiristo ca PWM.

    T s cho ta thy: hai tn hiu iu khin Uk v tn hiu sng mang Ux

    a vo b so snh. Khi hai in p ny bng nhau s cho mt xung, qua b

    chia xung ta a ti iu khin cc tiristo tng ng.

    Hnh 1.17. S khi b iu khin cc van ca PWM.

    Hnh 1.18. in p ra b nghch lu iu khin bi xung n cc.

    Uk

    Ux

    Iara

    uara

    Udk Umang

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 21

    Trn hnh 1.17 biu din phng php to in p ra bng so snh in

    p iu khin hnh sin v in p tam gic cn. hnh 1.18 l cch to ra in

    p bng cc xung n cc (in p mang trong trng hp ny ch c xung

    n cc dng hoc m ).

    Trong khi hnh 1.19 l phng php to in p ra bng cc xung

    lng cc ( in p mang lc ny c xung vi hai cc tnh khc nhau ).

    uara Udk

    UdkUmang

    Hnh 1.19. in p ra b nghch lu iu khin bi xung lng cc.

    u im ca s iu bin rng xung in p n cc l tn s

    in p ra gp i tn s chuyn mch v in p u ra khi chuyn mch

    thay i vi tr s Ud so vi 2Ud s chuyn mch in p lng cc. Do

    tn s in p gp i tn s chuyn mch nn di tn s thnh phn sng hi

    gp i so vi s nghch lu iu bin vi chuyn mch in p lng cc.

    Mt s lu khi chn tri s mf v ma :

    Tr s mf

    Vi mf l s l, cc thnh phn sng hi bc chn s khng tn ti

    v cc h s hm cos s bng khng.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 22

    La chn tn s chuyn mch v h s iu bin tn s: gim

    thnh phn sng hi bc cao, do gim kch thc v gi thnh b lc, tn

    s chuyn mch nn chn tr s ln. Tuy nhin tn hao do chuyn mch ca

    nghch lu s tng t l vi tn s chuyn mch.

    Tr s ma

    Khi ma < 1 phng php iu khin c u th to c quan h

    tuyn tnh gia bin in p thnh phn c bn v h s tuyn tnh. Tuy

    nhin khng th tng tr s in p ln cao c.

    Khi ma > 1 th c th tng bin in p tn s c bn, phng

    php ny l qu iu bin, so vi phng php ma < 1 th phng php ma >1

    c nhiu sng hi hn.

    1.00

    3.24 ma

    1.273

    (uAOm)1

    ud

    2

    vng

    tuyn

    tnh

    vng

    qu iu

    bin

    Hnh 1.20. Quan h in p v ma

    Mch nghch lu ba pha PWM gm ba mch nghch lu mt pha ghp

    li vi nhau.

    Trong s nghch lu ba pha ta c th s dng chung mt b pht dao

    ng sng mang. Cn in p iu khin so snh th phi c 3 b pht dao

    ng hnh sin c cng bin nhng lch pha nhau 120o theo th t pha.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 23

    Ch-ng 2: xy dng h thng bin i dc/ac t

    6vdc ln 220vac tn s 50hz

    2.1. la chn h thng bin i dc/ac.

    Ta a ra thng s v yu cu b nghch lu cn thit k nh sau:

    Ngun cp l Acquy 6VDC/20Ah.

    Cng sut 100W.

    in p u ra 220VAC/50Hz.

    Vi ngun cp l Acquy nn ta s dng mch nghch lu c lp.Nh

    vy ta c ba s chn la : Nghch lu c lp ngun p, ngun dng v cng

    hng.

    Mch nghch lu c lp dng in c cp t ngun dng, y ta

    s dng ngun cp l acquy nn khng ph hp.

    Mch nghch lu c lp cng hng c dng in p ra gn sin nht,

    tuy nhin vi tn s ln t 500Hz tr ln do vy khng ph hp s dng

    cho mch m ta cn thit k.

    Nh vy ta s dng mch nghchlu c lp ngun p, c hai la chn:

    Nghch lu c lp ngun p mt pha.

    Nghch lu c lp ngun p ba pha sau ly mt pha s dng.

    Nghch lu c lp ngun p ba pha c dng hnh sin hn so vi nghch

    lu c lp ngun p mt pha, tuy nhin vi mc ch s dng nh ban u ta

    a ra th hon ton khng cn thit phi dng nh vy, bi b nghch lu p

    ba pha cho chi ph cao hn v tnh ton iu khin cng phc tp hn rt

    nhiu, trong khi ta ch cn s dng mt pha cho nhu cu sinh hot hng

    ngy.

    Do vy ta s chn mch nghch lu c lp ngun p mt pha vi cc

    thng s v yu cu ra.

    B bin i DC/AC s gm hai thnh phn chnh nh sau :

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 24

    Mch iu khin : C nhim v pht xung vung dao ng vi tn s

    50 Hz cp xung m cho transitor, transitor dn s lm cho mosfet dn.

    Mch lc b nghch lu mt pha :c nhim v y ko in p 6V

    DC ln 220VAC tn s 50Hz.

    2.2. thit k mch bin i in p dc/ac t 6vdc ln

    220vac tn s 50hz

    2.2.1. Nguyn l mch bin i in p.

    Nguyn l mch nng in p acquy c th trnh by nh sau:

    Hnh 2.1. S nguyn l mch nng in p.

    in p acquy c a ti im trung tnh ca cun s cp bin p T1,

    hai Mosfet Q1 v Q2 ni chung cng ngun S ni ti cc m ca acquy,

    cc cng mng D ca Q1 v Q2 ni vi cc u cn li ca s cp my bin p

    ri c ni vi cc dng ca acquy

    2.2.2. Mch khuch i y ko ( push-pull ).

    2.2.2.1. Gii thiu v mch push-pull [9].

    Nguyn l mch y ko dng xung dng, p c trnh by nh sau:

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 25

    Hnh 2.2. S nguyn l mch Push-pull v th cc dng xung.

    a) S nguyn l

    b) Xung in p VDS ca van Q1

    c) X ung in p VDS ca van Q2

    S gm mt my bin p vi mt hoc nhiu cun th cp. Cun

    th cp cung cp mt cp xung vung lch nhau 1800 m bin ca n c

    xc nh bi s vng dy cun th cp. Hai van ng lc Q1 v Q2 l loi

    mosfet. Khi hai van m s lm in p ri trn cun s cp gim i mt lng

    l VDS ( l in p ri trn hai cc D v S ca van ).

    in p VDS ph thuc vo ni tr RDS-on ca van khi dn v dng chy

    qua van.

    Khi mt trong hai van m n s t mt xung p hnh vung c tr s

    Vg -VDS n na cun s cp.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 26

    Hnh 2.3. Dng sng in p ra.

    2.2.2.2. Nguyn nhn s la chn y ko cho b bin i in p.

    nng in p t in p acquy ln thnh in p cao c th dng rt

    nhiu mch bin i nh l: b Push-pull nh trnh by trn, b Half

    bridge, b Full-bridge, hay b Flyback.

    Hnh 2.4. S nguyn l mch Half bridge.

    T0

    Ts

    Q1 dn Ton

    Q1 dn

    Q1 dn

    Q2 dn Ton

    Q2 dn

    Q1 dn

    Q2 dn

    Q2 dn

    Q1 dn

    Q1 dn

    E

    E/2

    E/2L

    C

    D

    +

    T1

    C1

    C2

    Q2

    Q1

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 27

    D2

    D1

    T1

    L

    Q4

    Q3

    Q2

    Q1

    C

    +VCC

    Hnh 2.5. S nguyn l mch Full bridge

    Hnh 2.6. S nguyn l mch Flyback

    Tuy nhin b Flyback ch dng cho mch cng sut b di 100W. Vi

    cng mt li bin p th b Half bridge v b Full bridge c cng sut cao hn

    so vi b Push -pull. Nhng trong mch Half bridge th cn c thm hai t v

    v in p trn cun dy ch bng na in p ngun cp cho nn vi cng

    mt in p ra cun th cp trong bin p ca b Half bridge c s vng dy

    ln gp i ca b Push pull.

    B Full bridge khc phc c nhc im c s vng th cp ln ca

    b half bridge nhng n cn ti 4 Mosfet trong mch lc, khin mch tr nn

    phc tp, cng knh, tng chi ph cho sn phm. Vi cng sut khng ln

    (150W) ta s s dng mch push pull l hp l, v mch ny tuy c ti hai

    cun s cp nhng cun s cp c s vng nh nn s kinh t hn .

    Vi V1 V2

    Vs Is

    S

    R C

    D

    VD ID

    Vo

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 28

    2.2.4. Tnh ton bin p ng lc [4].

    Thit k bin p ng lc vi tng tn tht nh nht, s gm mt s

    bc c bn nh sau:

    Bc 1. Xc nh cc thng s tnh ton.

    in tr sut dy qun )( cm .

    Dng in hiu dng tng quy i v bn s cp Itot (A).

    T s bin p N2/N1.

    T thng cun s cp 1 (VS).

    Tng tn hao Ptot (W).

    H s lp y Ku.

    Hng s v s m tn hao li KFe (W/cm3.T ).

    Bc 2. Chn loi li thch hp.

    p dng cng thc sau tnh c Kgfe.

    Kgfe 108

    2

    2

    2

    012

    ..4

    ..

    tot

    fet

    PKu

    KI (2.2)

    Tra bng chn loi li v tn li.

    Bc 3. Kim tra mt t cm nh.

    Vi li chn bc 2 ta c cc kch thc hnh hc ca li nh

    MTL, AC, lm, WA.

    Tnh c mt t cm nh theo cng thc sau:

    2

    1

    3

    22

    18

    .

    1.

    ..

    )(.

    .2

    ..10

    femcA

    totth

    KlAW

    MTL

    Ku

    IB (2.3)

    Kim tra nu B nh hn mt t cm bo ha ca li th li chn

    tha mn. Ngc li th ta phi chn mt li c kch thc ln hn so vi li

    chn.

    Bc 4. Tnh s vng cc cun dy v kch thc dy qun.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 29

    S vng cun s cp tnh theo cng thc:

    n1 = 104

    cAB..2

    1 (2.4)

    Chn s vng cun th cp theo t s bin p:

    n2 = n11

    2

    n

    n (2.5)

    n3 = n11

    3

    n

    n

    .

    Tnh cc h s i theo cc cng thc sau:

    totIn

    In

    .

    .

    1

    111

    totIn

    In

    .

    .

    1

    222

    . (2.6)

    tot

    kkk

    In

    In

    .

    .

    1

    Chn tit din dy qun theo cng thc:

    Awl 1

    1 ..

    n

    WK Au

    Awl 2

    2 ..

    n

    WK Au (2.7)

    Hnh 2.7. Dng xung p v dng ca bin p mch push-pull.

    v1(t)

    + D1 i1(t)

    D2

    n2 n1 i2

    i2b(t)

    T

    -

    v1(t)

    u1(t) Vg

    i1(t) oI

    n

    n

    1

    2

    0 0

    -Vg

    sg TDv ..1

    0 0

    t

    t

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 30

    a

    b

    Vi b nghch lu m chng ta thit k theo thng s thc nghim o

    c th cng sut ra ca bin p phi l 110W.

    Vi mch push pull ta c gin xung nh hnh 2.7. Bin p thit k

    dng cho mch push pull nn bn s cp c hai cun. Tuy nhin d tnh

    ton ta quy v mt cun nh hnh v. Thc t dng sng i2b(t) cng ging nh

    i2a(t) nhng lch pha 1800.

    Trong trng hp ny in p Vg chnh l in p trn hai cc ca

    acquy. Acquy dng cho b nghch lu l loi acquy ch 6V-20Ah. Vgmax khi

    acquy np y l V . Chn tn s chuyn mch fs = 50 Hz , nh vy tn s hot

    ng ca bin p l f0 = 50Hz.

    Bin p thc t s dng trong mch:

    Bin p c kch thc : a = 3(cm), b = 5,5 (cm)

    Cng thc tnh s vng cho mt volt l : 810

    4.44N

    S F B

    Vi : S tnh = cm2

    F tnh = Hezt

    B tnh = Gausse (chn 10.000)

    Bin p c in th ngun l 6 Volt, in th ra l 220 Volt dng th

    cp l 0.5 (A), ta s dng st t c li in tch l 16,5 cm2 ,tn s 50 Hz.

    Tnh cng sut v dng s cp :

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 31

    Cng sut cun th cp l : 220 Volt x 0,5 Ampere = 110 Watt

    Ngun 6 Volt do dng s cp I = 110 Watt / 6 Volt = 18,3 (A)

    Tnh s vng dy:

    Thay tr s vo cng thc trn ta c :

    Do ta qun th cp : 220 volt x 2,73 vng = 600 vng

    S cp : 6 volt x 2.73 vng = 16,4 vng

    Tnh c dy :

    (2)

    Thay gi tr vo cng thc (2) tm c c dy th cp l :

    Thay gi tr vo cng thc (2) tm c c dy s cp l :

    2.2.5. Gii thiu v IC chuyn dng s dng trong mch [13]

    Trong mch iu khin b nghch lu ta hon ton c th s dng cc

    mch ring r ghp li vi nhau. Mi mt mch s thc hin mt khu ring:

    c th l to xung, so snh hoc l mt khu khuch i. Tuy nhin iu ny

    s lm cho mch tr nn cng knh, tng chi ph cho sn phm, hn na vic

    dng nhiu cc phn t nh vy s lm cho mch thiu tnh n nh. iu ny

    l rt quan trng i vi mt mch in t cng sut.

    8102,73

    4.44 16.5 50 10.000N ng /v volt

    ( )2

    ID mm

    0.50.35( )

    2mm

    18,32,1( )

    2mm

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 32

    Da trn nguyn l iu khin chung nh trnh by trn, hin nay

    cc hng ch to ra IC chuyn dng iu bin rng xung PWM dng

    cho cc ngun chuyn mch. Chng to ra c mt cuc cch mng trong

    vic ch to b ngun chuyn mch.

    Ngoi IC CD4047BC trn th trng hin nay cn c mt s loi IC

    chuyn dng iu bin rng xung nh LT1524, SG3524, HCF4047B,

    HCC4047B, SG3525, TL494.

    Loi IC chuyn dng ny c nhiu u im vt tri nh :

    Lm vic vi di in p rng: 3.0V 15V i vi

    CD4047BC , 3.0 18V vi HCC4047B.

    C kh nng chng nhiu cao.

    Hot ng n nh trong di nhit kh rng: -650C 1500C

    vi CD4047BC.

    To c sng ra vi tn s kh cao 300 kHz.

    Tiu th nng lng rt thp 100 mW.

    Mi hng ch to cc IC ny c i cht khc nhau song s cu to

    v nguyn l hot ng ca chng u c nhng im ging nhau c bn v

    c trnh by nh hnh 2.21. Do vy trong thit k mch iu khin b

    nghch lu ta hon ton c th thay th cc IC ny cho nhau khi cn thit.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 33

    Hnh 2.8 . S khi ca IC CD4047BC.

    Hnh 2.9. S logic ca IC CD4047BC.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 34

    Hnh 2.10 . S cu to v nguyn l hot ng ca IC chuyn dng.

    Mt b dao ng rng ca sinh ra mt xung rng ca (hnh 2.21) c

    bin khong 3,3V, Vst.

    Mc in p mt chiu nn xung rng ca vo khong 0,5V v nh

    l 4,5V.

    Chu k xung rng ca c xc nh bi thnh phn in tr v t

    in bn ngoi Rt v Ct, gi tr xp x : T = Rt.Ct

    Sawtooth

    oscillator PWM

    PWM

    T1 Binary

    Counter

    Vpwm

    NAND Gate

    Q _

    Q

    Q2

    Q1

    G2

    G2

    E2

    C2

    E1

    C1

    Overcurrent

    Sensing

    Vref

    Error

    Amplifier

    KVo

    +

    -

    +

    -

    Vst

    Vp

    Vea

    Rt Ct

    Vp

    Vst

    Vpwm

    Q

    Q

    E1

    E2

    t1 t2 Vea

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 35

    Mt b khuch i sai s so snh mt phn in p ng ra KV0 vi in

    p chun Vref v sinh ra in p sai s Vea, Vea c so snh vi in p rng

    ca Vst trong b iu bin rng xung PWM. Ch rng trong b khuch

    i sai s, mt phn ca in p ng ra KV0 c cp n ng o khi V0

    tng th in p sai s Vea gim.

    Trong b iu bin rng xung PWM xung rng ca c cp vo

    ng vo khng o v Vea c cp n ng vo o. Do ng ra khi

    PWM l xung vung Vpwm. Gi tr ca Vpwm m trong sut khong thi gian

    m gi tr ca in p rng ca Vst nh hn Vea hay t t1 n t2. Khi in p

    ng ra tng, KVo cng tng tng ng v lc Vea s gim, Vea s i xung

    phn y ca xung rng ca. Dn ti thi gian m ca Vpwm gim v do

    thi gian m ca transitor gim v s lm gim in p ra. Ngc li khi in

    p ng ra gim, KV0 gim tng ng v lc Vea s tng, n s i ln phn

    nh ca xung rng ca. Dn ti thi gian m ca Vpwm tng v do thi

    gian m ca transitor tng v nh vy s lm tng in p ra. T y ta thy

    rng in p ra c n nh nh vng hi tip m in p.

    IC CD4047BC c thit k cho mch y ko do xung m n c

    rng iu chnh c Vpwm xy ra mi ln trong mt chu k xung rng ca

    phi c chuyn i thnh hai xung lch pha nhau 1800 vi cng rng.

    iu ny thc hin c nh b m nh phn v cng lgic NAND G1, G2.

    Xung dng VP xy ra cui mi xung rng ca c sinh ra t b dao ng

    rng ca, xung dng ny c s dng khi ng b m nh phn.

    Ng ra ca b m nh phn Q v Q gm hai sng vung ngc pha

    trong mt chu k xung rng ca. Nhng sng vung ny v Vpwm s c kt

    hp trong hai b NAND G1 v G2. V vy cc B v cc E ca hai transitor Q1

    v Q2 ch dng trong mt na chu k lun phin.

    Thi gian m ca cc transitor cng sut chnh l khong thi gian in

    p Vpwm mc thp. Khi Vp mc cao trong khong thi gian rt ngn th c

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 36

    hai cc B ca Q1 v Q2 u mc thp khin c hai transitor lc u b kha.

    iu ny m bo rng nu rng xung Vpwm ln nht, tc l Vpwm mc

    thp trong c chu k xung rng ca th hai van ng lc khng m ng thi

    thi im cui mi chu k. Vic m ng thi hai transitor lc cho d ch

    trong thi gian ngn l rt nguy him c th s lm ph hy transitor lc.

    2.3. thit k mch to xung b nghch l-u mt pha

    Xung vung vi tn s 50Hz t c to ra t IC CD4047BC c a

    vo chn B ca 2 transistor C1815 v A1015.

    2.3.1. Nguyn l hot ng ca mch to xung dao ng tn s 50Hz.

    Hnh 2.11. S mch to xung dao ng tn s 50Hz.

    IC CD4047BC c cp ngun 6VDC t bnh Acquy qua tr 330

    trc khi cp vo IC. Do khi mch hot ng in p cp cho IC s dao ng

    khng n nh. cho IC hot ng vi mt in p n nh v khng qu

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 37

    cao, ta mc song song mt t in c in dung l 100 F/ 16V,diot zener 9V

    trc khi cp cho IC.

    to ra tn s 50Hz ti chn 1 ca IC CD4047BC ta mc t in c

    in dung l 0.1uF, chn s 2 ca IC c mc tr c in tr l 47k v c

    ni chung vi chn s 3. Xung vung ra vi tn s 50Hz ti chn s 10 v 11

    ca IC. Xung ny s c a v chn 2 chn B ca transistor C1815 v

    A1015 c mc nh hnh v trn .

    2.3.2. Cu to v nguyn l iu khin ca Mosfet

    Hnh 2.12. Cu trc bn dn ca Mosfet .

    Khc vi cu trc ca BJT, Mosfet c cu trc bn dn cho php iu

    khin bng in p vi dng iu khin cc nh. Trong cc G l cc iu

    khin c cch ly hon ton vi cu trc bn dn cn li bi lp in mi

    cc mng nhng c cch in cc ln dioxide-silic (SiO2). Hai cc cn li

    l cc gc S v cc mng D. Cc mng l cc n cc ht mang in. Nu

    knh dn l n th cc ht mang in l in t (electron), do cc tnh in

    p ca cc mng s l dng so vi cc gc.

    Cu trc bn dn Mosfet kiu p cng tng t nhng cc lp bn dn

    s c kiu dn in ngc li. Tuy nhin a s cc Mosfet cng sut l loi

    knh dn kiu n. Mt trong cc u im khi dng Mosfet l tn s ng ct

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 38

    ln, mch iu khin n gin v Mosfet iu khin bng in p, dng in

    iu khin hon ton cch ly vi dng dn trn cc mng do khi Mosfet

    dn khng cn dng in duy tr nh i vi transitor lng cc.

    Mt thng s quan trng ca Mosfet cng sut l tn ti in tr t

    nhin bn trong Mosfet. in p ri trn cc mng D v cc gc S t l tuyn

    tnh vi dng trn knh dn.

    Mi lin h c c trng bi thng s RDS(on) c ghi trong cc

    datasheet ca Mosfet.

    in tr RDS(on) l hng s tng ng vi mt in p Vgs nht nh v

    nhit nht nh ca Mosfet.

    Khi dng in qua Mosfet tng th nhit trn lp bn dn tng v do

    in tr RDS(on) cng tng theo.

    Hnh 2.13. K hiu quy c v hnh dng ca Mosfet

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 39

    Cc thng s ca Mosfet cng sut.

    Khi ng dng Mosfet trong cc thit b in t cng sut th thng s

    quan trng nht m ta quan tm n l thi gian ng ct ca Mosfet,

    thng thng thi gian ng ct ca Mosfet t 10ns 60ns.

    Bn cnh cn c cc thng s quan trng khc nh:

    in p ln nht trn hai cc D, S ca Mosfet : VDS(max) (V).

    Dng in ln nht m van chu c : ID (A).

    in tr trong ca van : RDS(ON) ( ).

    Di nhit hot ng ca van.

    Cc thng s ny rt quan trng khi ta thit k mch iu khin van.

    2.3.3. Qu trnh m v kha ca Mosfet

    Khi cp vo cc G (Gate) ca Mosfet mt in p thng qua mch

    Driver th qu trnh m Mosfet c th hin trong th sau:

    Hnh 2.14. Qu trnh m ca Mosfet

    UGS

    UTH

    IG

    t

    t

    t

    t

    UDS

    ID

    Mc Miller

    1 2 3 4

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 40

    2.3.3.1. Qu trnh m ca Mosfet.

    Giai on th nht: in dung u vo ca Mosfet c np t in p

    0V n gi tr UTH, trong sut qu trnh hu ht dng in vo cc G c

    np cho t CGS, mt lng nh np cho t CGD. Qu trnh ny c gi l qu

    trnh m tr bi v c dng ID v in p trn cc D (Drain) u khng i..

    Sau khi cc G c np ti gi tr in p gi mu UTH, mosfet sn sng

    dn dng in.

    Giai on th hai: in p cc G tip tc tng t UTH n gi tr UMiller

    y l qu trnh tng mt cch tuyn tnh; dng in ID tng t l vi in p

    ca cc G trong khi in p gia hai cc UDS vn gi nguyn gi tr.

    Giai on th ba: in p cc G gi nguyn mc in p Miller

    VGS,Miller trong khi in p trn cc D bt u gim. Dng in ID trn

    Mosfet gi nguyn mt gi tr nht nh.

    Giai on th t: y l giai on Mosfet dn bo ha khi cp mt in

    p cao UDRV (gi tr ca UDVR nm trong khong 10 20V ) vo cc G ca

    Mosfet.

    Gi tr cui cng ca VGS s quyt nh in tr trong RDS(ON) ca van

    trong qu trnh m. Do trong giai on th t in p trn cc Gate tng t

    gi tr UMiller n gi tr ca mch Driver UDRV. Trong khi in p gia cc

    D, S (UDS) gim mnh gn v gi tr 0V, dng in ID gi khng i.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 41

    2.3.3.2. Qu trnh kha ca Mosfet.

    Hnh 2.15. Qu trnh kha ca Mosfet

    Qu trnh kha ca mosfet cng c chia lm bn giai on :

    Giai on th nht: L qu trnh x in tch trn t CGS,DS t gi tr ban

    u n gi tr miller, in p trn cc D ca Mosfet bt u tng dn nhng

    rt nh, dng in trn cc D ( ID) khng i.

    Giai on th hai: in p gia hai cc D - S ca Mosfet s tng t gi

    tr UDS = ID.RDS(on) ti gi tr cui UDS(off).

    Trong sut giai on ny dng in trn cc D vn gi khng i.

    Dng in ca cc G hon ton l dng x ca t trn cc cc ca Mosfet.

    Giai on th ba: in p cc G gim t gi tr Miller n gi tr gi

    mu UTH. Phn ln dng in x trn cc G l phng trn t CGS.

    Giai on ny in p UGS v dng in ID u gim tuyn tnh. Trong

    khi in p UDS vn gi nguyn gi tr UDS(OFF).

    Giai on th t: Giai on ny l qu trnh phng in hon ton ca

    t in trn cc cc ca Mosfet, UGS gim n gi tr 0V. Dng in trn cc

    D gim v gi tr 0 v khng i.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 42

    Tm li qu trnh m - kha ca Mosfet l qu trnh chuyn mch gia

    trng thi tr khng cao v trng thi tr khng thp c thc hin trong bn

    giai on.

    di khong thi gian ca cc giai on c quyt nh bi gi tr

    in dung gia cc cc, in p t vo cc iu khin, v dng in np x

    ca cc t in trn cc G. y l thng s quan trng thit k mch iu

    khin Mosfet trong cc ng dng c tn s ng ct ln.

    2.3.4. Mch li Mosfet.

    Mch khuch i c nhim v to xung ph hp m transitor. S

    ph hp y l ph hp v cng sut v cch ly gia mch iu khin vi

    mch ng lc khi mch ng lc c in p cao.

    Tn hiu li van s c cp t IC iu khin. Vn cch ly gia

    mch lc vi mch iu khin l khng cn thit do mch lc c in p thp.

    Hnh 2.16. Mch li Mosfet.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 43

    Trong na chu k tip u cp van Q1, Q2 m vi rng xung nht

    nh cp van Q2, Q4 kha, dng in i t VDC qua van Q1, v Q2 ri xung

    0V.

    Trong cc chu k sau thc hin tng t, ta c dng in p ra trn

    ti l dng bc thang. Tn s ng ct ca cc cp van c iu khin sao

    cho bng tn s ca ngun in li l 50Hz.

    Hnh 2.17. Dng in p u ra ca mch .

    rng xung ca mt cp van c tnh ton sao cho in p trung

    bnh trn ti Ura = 220VAC.

    2.3.5. Tnh ton mch ng lc.

    Mch ng lc ca b bin i in p mt chiu thnh in p xoay

    chiu cho ti. in p xoay chiu tn s f = 50 Hz trn cun th cp bin p

    ng lc c lc qua b lc LC sau a vo ti.

    T thng s mch nghch lu nh sau:

    P = 100 W

    VAC = 220V

    Tn s ca in p l : f = 50Hz.

    Dng in trn ti : Id 100/220 0,46 A

    t

    Ton

    Toff

    50Hz

    Ura

    +220

    V

    -220V

    0

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 44

    Nh vy vi yu cu thc t v cc thng s mch ta chn van ng

    lc loi transitor trng cng sut knh N (Mosfet ): FQA10N60C vi cc

    u im nh sau:

    Tc ng ct nhanh.

    in tr trong rt nh : RDS(on) = 0,6 ( ).

    Dng in cc i : IDS = 10 (A).

    Tch hp it (DDS) x trn van.

    Hnh 2.18. Hnh dng thc v k hiu ca Mosfet FQA10N60C.

    Ta s dng 4 Mosfet lm van lc.

    Hnh 2.19. S ng lc ca mch bin i in p DC /AC

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 45

    Bo v cc van bn dn ng lc khi cc xung in p nh thng van

    v gim tn hao do ng ct trn van ta dng mch RC v it mc song song

    vi Mosfet.

    Ngoi ra bo v chng ngn mch, qu ti ta mc ni tip cu ch

    vo u vo im gia ca bin p ng lc nh hnh v trn.

    Chn thng s ca mch bo v nh sau:

    Gi tr dng in nh mc ca cu ch c chn ln hn dng

    nh mc ca ti: ICC = klv.Iti.

    Vi klv l h s dng in lm vic

    Chn gi tr klv = 4 5

    Gi tr in tr R1, R2 thng thng chn tr 5600 , 2W.

    Gi tr C1 nm trong khong: CS = 47 100 F/ 350V.

    Gi tr D1, v D2 thng thng chn it FMS IN5408 chu c dng

    in 5A.

    Nh vy ta chn :

    R1, R2 = 5600 /2W.

    C1 = 100 F /3500V.

    D1, D2 chn :FMS IN5408

    2.3.6. Tnh ton mch lc in p u ra ca b bin i [2]

    Vi mc ch ci thin c cht lng in p ra ca b bin i in

    p c th dng filt lc xoay chiu.

    tnh filt lc ta xut pht t cc thng s sau :

    in p ra sau filt lc: UAK (V).

    Cng sut ra ca b nghch lu: P (W).

    Tn s ra ca b nghch lu: f (Hz).

    H s cos ca ti.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 46

    Hnh 2.20. S filt lc xoay chiu

    Tnh ton thng s ca filt lc gm 4 bc c bn nh sau:

    * Bc 1. Tnh in tr ti :

    R P

    U AK22 cos.

    * Bc 2. Tnh in khng ti:

    X 2cos1.cos

    R

    Z = 22 XR

    * Bc 3. Tnh tng tr ca filt lc:

    DZ2

    Z

    * Bc 4. Tnh thng s ca filt lc:

    C1 DDZ .6

    1

    L1 =D

    DZ

    .2

    .9

    p dng cc bc trn tnh filt lc cho b bin i in p vi cc

    thng s nh sau: Ura = UAK= 220V, Pra = 110W, f = 50Hz, cos = 0.8 (vi

    ti cm khng) :

    Gi tr in tr ti : 2 2220 0.8

    281.6( )110

    R .

    L1

    C1

    u ra ca b bin i Ti

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 47

    Gi tr in khng ti : 2281.6

    1 0.8 211.20.8

    X .

    2 2281.6 211.2 111.3Z

    Nhn DZ2

    Z 111.355.65

    2 ( )

    Ta ly quy chun : DZ = 56 ( ).

    Vi D 2. .f = 2.3,14.50 = 314 (rad/s).

    611 1

    1.8.10 ( )3. . 3.56.314D D

    C FZ

    1

    9. 9.560.8( )

    2. 2.314

    D

    D

    ZL H

    2.4. ACQUY

    2.4.1.Khi nim acquy

    c quy l mt ngun in c tr nng lng in di dng ho.

    c quy l mt ngun in mt chiu cung cp in cho cc thit b in

    trong cng nghip cng nh trong i sng hng ngy: nh ng c in,

    bng n in, l ngun nui ca cc linh kin in t... c quy l ngun

    cung cp in cho cc ng c khi ng.

    Trong thc t c nhiu loi c qui nhng ph bin nht l hai loi c

    qui ch v c qui axit.

    2.4.2. Qu trnh bin i nng lng trong c qui

    c qui l ngun nng lng c tnh cht thun nghch: n tch tr nng

    lng di dng ho nng v gii phng nng lng di dng in nng.

    Qu trnh c qui cp in cho mch ngoi c gi l qu trnh phng in,

    qu trnh c qui d tr nng lng c gi l qu trnh np in.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 48

    2.4.2.1. Qu trnh bin i nng lng trong c qui axit:

    Trong c qui axit c cc bn cc dng l ixit ch ( PbO2 ), cc bn

    m l ch ( Pb ), dung dich in phn l axit sunfuaric ( H2SO4 ) nng d

    1,1 1,3 %

    (- ) Pb H2SO4 d 1,1 1,3 PbO2 ( + )

    Phng trnh ho hc biu din qu trnh phng np ca c qui axit :

    Th in ng e 2,1 V.

    2.4.2.2 Qu trnh bin i nng lng trong c qui kim:

    Trong c qui kim c bn cc dng l Ni(OH)3 , bn cc m l Fe,

    dung dch in phn l: KOH nng d 20 %

    ( - ) Fe KOH d 20% Ni(OH)3 ( + )

    Phng trnh ho hc biu din qu trnh phng np ca c qui kim :

    Th in ng e 1,4 V.

    Nhn xt: T nhng iu trnh by trn ta nhn thy trong cc qu

    trnh phng np nng dung dch in phn l thay i. Khi c qui phng

    in nng dung dch in phn gim dn. Khi c qui np in nng

    dung dch in phn tng dn. Do ta c th cn c vo nng dung dch

    in phn nh gi trng thi tch in ca c qui.

    2.4.3. Cc thng s c bn ca c qui:

    2.4.3.1. Sc in ng ca c qui:

    Sc in ng ca c qui kim v c qui axit ph thuc vo nng

    dung dch in phn. Ngi ta thng s dng cng thc kinh nghim

    E0 0,85 + ( V )

    trong : E0 - sc in ng tnh ca c qui ( V )

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 49

    - nng dung dch in phn 15 C ( g/cm3 )

    Trong qu trnh phng in th sc in ng Ep ca c qui c tnh

    theo cng thc:

    Ep Up + Ip.rb

    trong : Ep - sc in ng ca c qui khi phng in ( V )

    Ip - dng in phng ( A )

    Up - in p o trn cc cc ca c qui khi phng in (V)

    rb - in tr trong ca c qui khi phng in ( )

    Trong qu trnh np in th sc in ng En ca c qui c tnh theo

    cng thc:

    En Un - In.rb

    trong : En - sc in ng ca c qui khi np in ( V )

    In - dng in np ( A )

    Un - in p o trn cc cc ca c qui khi np in ( V )

    rb - in tr trong ca c qui khi np in ( )

    2.4.3.2. Dung lng ca c qui:

    Dung lng phng ca c qui l i lng nh gi kh nng cung cp

    nng lng in ca c qui cho ph ti, v c tnh theo cng thc :

    Cp Ip.tp

    trong : Cp - dung dch thu c trong qu trnh phng ( Ah )

    Ip - dng in phng n nh trong thi gian phng in tp ( A )

    tp - thi gian phng in ( h ).

    Dung lng np ca c qui l i lng nh gi kh nng tch tr nng

    lng ca c qui v c tnh theo cng thc :

    Cn In.tn

    trong : Cn - dung dch thu c trong qu trnh np ( Ah )

    In - dng in np n nh trong thi gian np tn ( A )

    tn - thi gian np in ( h ).

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 50

    2.4.4. c tnh phng np ca c qui.

    2.4.4.1. c tnh phng acqui.

    Hnh 2.21 . c tnh phng ca acquy

    c tnh phng ca c qui l th biu din quan h ph thuc ca

    sc in ng, in p c qui v nng dung dch in phn theo thi gian

    phng khi dng in phng khng thay i .

    T c tnh phng ca c qui nh trn hnh v ta c nhn xt sau:

    Trong khong thi gian phng t tp 0 n tp tgh, sc in ngin

    p, nng dung dch in phn gim dn, tuy nhin trong khong thi gian

    ny dc ca cc th khng ln, ta gi l giai on phng n nh hay

    thi gian phng in cho php tng ng vi mi ch phng in ca c

    qui ( dng in phng ).

    T thi gian tgh tr i dc ca th thay i t ngt .Nu ta

    tip tc cho c qui phng in sau tgh th sc in ng ,in p ca c qui s

    gim rt nhanh .Mt khc cc tinh th sun pht ch (PbSO4) to thnh trong

    phn ng s c dng th rn rt kh ho tan ( bin i ho hc) trong qu

    trnh np in tr li cho c qui sau ny. Thi im tgh gi l gii hn phng

    in cho php ca c qui, cc gi tr Ep, Up, ti tgh c gi l cc gi tr

    gii hn phng in ca c qui. c qui khng c phng in khi dung lng

    cn khong 80%.

    CP = IP.tP

    Vng phng in cho php

    20

    5

    10

    1,75

    1,95

    2,11

    I (A) E,U (V)

    1064 8

    t

    E

    UP

    Khong ngh

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 51

    Sau khi ngt mch phng mt khong thi gian no, cc gi tr sc

    in ng, in p ca c qui, nng dung dch in phn li tng ln, ta gi

    y l thi gian hi phc hay khong ngh ca c qui. Thi gian hi phc ny

    ph thuc vo ch phng in ca c qui (dng in phng v thi gian

    phng ).

    2.4.4.2.c tnh np acqui.

    Hnh 2.22 . c tnh np acquy.

    c tnh np ca c qui l th biu din quan h ph thuc gia sc

    in ng , in p v nng dung dch in phn theo thi gian np khi tr

    s dng in np khng thay i .

    T th c tnh np ta c cc nhn xt sau :

    Trong khong thi gian t tn 0 n tn tgh th sc in ng, in

    p, nng dung dch in phn tng dn.

    Ti thi im ts trn b mt cc bn cc m xut hin cc bt kh (cn

    gi l hin tng" si " ) lc ny hiu in th gia cc bn cc ca c qui

    n tng n 2,4 V . Nu vn tip tc np gi tr ny nhanh chng tng ti 2,7

    V v gi nguyn. Thi gian ny gi l thi gian np no, n c tc dng cho

    phn cc cht tc dng su trong lng cc bn cc c bin i tun hon,

    nh s lm tng thm dung lng phng in ca c qui.

    1,95

    Cn = In.tn

    Vng np chnh

    5

    10

    0 2 4

    10%C101

    6 8 ts 10 12

    Vng

    np n0

    t

    I (A) U,E (V)

    2,4

    2

    2,7

    U

    TE

    Khong

    ngh

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 52

    Trong s dng thi gian np no cho c qui ko di t 2 3 h trong sut

    thi gian hiu in th trn cc bn cc ca c qui v nng dung dch

    in phn khng thay i. Nh vy dung lng thu c khi c qui phng

    in lun nh hn dung lng cn thit np no c qui.

    Sau khi ngt mch np, in p, sc in ng ca c qui, nng

    dung dch in phn gim xung v n nh. Thi gian ny cng gi l

    khong ngh ca c qui sau khi np.

    Tr s dng in np nh hng rt ln n cht lng v tui th ca

    c qui. Dng in np nh mc i vi c qui l In 0,1C10 .

    Trong C10 l dung lng ca c qui m vi ch np vi dng in nh

    mc l In 0,1C10 th sau 10 gi c qui s y.

    V d vi c qui C 180 Ah th nu ta np n dng vi dng in bng

    10% dung lng ( tc In 18 A ) th sau 10 gi c qui s y.

    2.4.5. S khc nhau gia c qui kim v c qui axit.

    C hai loi c qui ny u c mt c im chung l tnh cht ti

    thuc loi dung khng v sc phn in ng. Nhng chng cn c mt s

    c im khc bit sau :

    Acquy axit Acquy kim

    - Kh nng qu ti khng cao, dng

    np ln nht t c khi qu ti l

    Inmax = 20%C10

    -Hin tng phng ln, do c qui

    nhanh ht in ngay c khi khng

    s dng.

    -S dng rng ri trong i sng,

    cng nghip c bit nhng ni c

    nhit cao va p ln nhng cng

    sut v qu ti va phi.

    -Kh nng qu ti rt ln dng in

    np ln nht khi c th t ti:

    Inmax = 50%C10

    -Hin tng t phng nh.

    -S dng nhng ni c yu cu

    cng sut ln qu ti thng

    xuyn, c s dng vi cc thit

    b cng sut ln.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 53

    -Dng trong t, xe my v cc

    ng c my n cng sut va v

    nh.

    -Gi thnh thp

    -Dng ph bin trong cng nghip

    hng khng, hng hi v nhng ni

    nhit mi trng thp.

    -Gi thnh cao.

    2.4.6.Cc phng php np c qui t ng.

    C ba phng php np c qui l.

    Phng php dng in.

    Phng php in p.

    Phng php dng p.

    2.4.6.1. Phng php np c qui vi dng in khng i.

    y l phng php np cho php chn c dng np thch hp vi

    mi loi c qui, bo m cho c qui c no. y l phng php s dng

    trong cc xng bo dng sa cha np in cho c qui hoc np s cha

    cho cc c qui b Sunfat ho. Vi phng php ny c qui c mc ni tip

    nhau v phi tho mn iu kin :

    Un 2,7.Naq

    Trong : Un - in p np

    Naq - s ngn c qui n mc trong mch

    Trong qu trnh np sc in ng ca c qui tng dn ln, duy tr

    dng in np khng i ta phi b tr trong mch np bin tr R. Tr s gii

    hn ca bin tr c xc nh theo cng thc :

    n

    aqn

    I

    N0,2UR

    Nhc im ca phng php np vi dng in khng i l thi gian

    np ko di v yu cu cc c qui a vo np c cng dung lng nh mc.

    khc phc nhc im thi gian np ko di, ngi ta s dng phng

    php np vi dng in np thay i hai hay nhiu nc. Trong trng hp hai

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 54

    nc, dng in np nc th nht chn bng ( 0,3 0,6 )C10 tc l np cng

    bc v kt thc nc mt khi c qui bt u si. Dng in np nc th hai

    l 0,1C10

    2.4.6.2. Phng php np vi in p khng i.

    Phng php ny yu cu cc c qui c mc song song vi ngun np.

    Hiu in th ca ngun np khng i v c tnh bng (2,3V 2,5V) cho

    mi ngn n. Phng php np vi in p khng i c thi gian np ngn,

    dng np t ng gim theo thi gian.Tuy nhin dng phng php ny c

    qui khng c np no. V vy np vi in p khng i ch l phng php

    np b xung cho c qui trong qu trnh s dng.

    2.4.6.3. Phng php np dng p.

    y l phng php tng hp ca hai phng php trn. N tn dng

    c nhng u im ca mi phng php.

    i vi yu cu ca bi l np c qui t ng tc l trong qu trnh

    np mi qu trnh bin i v chuyn ho c t ng din ra theo mt trnh

    t t sn th ta chn phng n np c qui l phng php dng p.

    i vi c qui axit: bo m thi gian np cng nh hiu sut np th

    trong khon thi gian tn 8h tng ng vi 75 80 % dung lng c qui ta

    np vi dng in khng i l In 0,1. V theo c tnh np ca c qui trong

    on np chnh th khi dng in khng i th in p, sc in ng ti t

    thay i, do bo m tnh ng u v ti cho thit b np. Sau thi gian 8h

    c qui bt u si lc ta chuyn sang np ch n p. Khi thi gian np

    c 10 h th c qui bt u no, ta np b xung thm 2 n 3h.

    i vi c qui kim : Trnh t np cng ging nh c qui axit nhng do

    kh nng qu ti ca c qui kim ln nn lc n dng ta c th np vi dng

    np In 0,2C10 hoc np cng bc tit kim thi gian vi dng np In

    0,5C10 .

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 55

    Cc qu trnh np c qui t ng kt thc khi b ct ngun np hoc khi

    np n p vi in p bng in p trn 2 cc ca c qui, lc dng np s

    t t gim v khng.

    2.4.7. Tnh ton b cquy.

    Ta s chn loai c quy axit loi 6V, in tr trong Raq =0.09 .

    p Ucl chnh l in p np cho c quy

    Khi

    E = 6V

    Raq =0.09

    UpIp = P

    M Up =E Ip.Raq =6 0.09.Ip

    Suy ra (6 0.09.Ip).Ip =110 W

    Ip =33 A

    Gi C l dung lng thc t ca c quy, m bo c quy hot ng

    bnh thng ta phi chn h s d tr l 1.5

    C =1.5.Ip.tphong =2.33A.0.5h =33Ah

    cho b chnh lu nh gn ta chn dng np nh hn nhiu so vi

    dng phng,iu c ngha thi gian np ln hn nhiu so vi thi gian

    phng, ta chn thi gian np l tnap=10h

    Khi : C = In*tnap =3*Ip*tphong = 33 Ah, M tnap=10h In =3,3A

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 56

    CH-ng 2: XY DNG M HNH VT L H THNG

    BIN I IN P DC/AC T 6VDC LN 220VAC TN S

    50Hz

    Trong chng 2 ta tin hnh la chn v tnh ton cc gi tr linh kin

    trong b bin i DC/AC Ni dung chng ny ta s xy dng m hnh vt

    l v kim tra cc tham s u ra ca b bin i DC/AC bng my hin sng

    Oscilloscope.

    3.1. xy dng mch in bin i dc/ac t 6vdc ln

    220vac tn s 50Hz

    S dng phn mm v mch chuyn dng Orcad 9.0 v s nguyn

    l mch nng in p Acquy.

    Hnh 3.1. S nguyn l mch bin i DC/AC

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 57

    Hnh 3.2. Mch in mch bin i DC/AC

    Hnh 3.3. Mch bin i DC/AC t 6VDC ln 220VAC /50Hz.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 58

    Hnh 3.4. Mch lc LC v Relay iu khin

    Hnh 3.5. Bin p ng lc s dng trong b bin i.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 59

    Hnh 3.6. M hnh vt l h thng bin i DC/AC.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 60

    bo v qu nhit cho cc van bn dn y ta s dng tn nhit

    bng nhm v qut gi lm mt. H thng bin i in p t ng ng, m

    trong trng hp mt in li nh relay 12VDC c nui t ngun in

    li.

    3.2. dng in p ra ca b bin i

    Tin hnh cp ngun cho b nghch lu v kim tra cht lng dng

    in p ra bng my hin sng Oscilloscope.

    Hnh 3.7. Dng in p ra ca b bin i DC/AC thi cng.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 61

    3.3. thit k mch np acquy [8].

    Ngun cp cho b nghch lu mt pha ta s dng loi Acquy ch

    6V/32Ah.

    V vy cn thit k mt mch np m bo cc thng s k thut ca

    Acquy:

    in p np acquy: Unp= 6,9V 7,5V.

    Dng in np cc i: Inpmax 33

    10

    Ah 3.3A.

    Hnh 3.8. S nguyn l mch np Acquy

    m bo cht lng in p np Acquy lun n nh ta s dng IC

    n p LM7806.

    in p 220VC/50Hz c a ti cun s cp ca bin p T1, in p

    ly ra trn cun th cp c gi tr 24V c nn thnh in p mt chiu bng

    chnh lu cu, sau a vo chn IN ca IC7806. T C1 v C2 c vai tr l

    cc t lc ngun.

    Trn thc t LM7806 ch cho c in p ra l 6V . Nhng vi yu

    cu in p np cho Acquy 6,5V 7.5V v vy ta cn nng in p ny bng

    cch mc thm it zener Dz 1.2V (loi BZX79 ). Lc ny in p mt chiu

    np cho Acquy c tnh bng cng thc sau:

    Ura = Un + UDz = 6V + 1,2V = 7,2 (V)

    Khi np y in p trn hai cc ca Acquy l 7,2V.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 62

    3.4. nhn xt chung.

    Sau qu trnh nghin cu v lp mch bin i in p DC/AC t

    6VDC ln 220VAC tn s 50Hz t n trong trng hp mt in.

    Bin in p v tn s t c 220VAC/50Hz.

    V s dng nhiu phn t IC chuyn dng nn mch hat ng n

    nh, kh nng chng nhiu v hiu sut ca mch kh cao.

    Dng sng in p ra ca b bin i p ng c yu cu thit

    k, st p khng ng k so vi khi khng ti.

    Trn th trng hin nay c bn cc sn phm b bin i in p

    ca cc hng, tuy nhin gi c cn kh cao, hn na cht lng cn thp. Nh

    vy vi mch iu khin hot ng n nh, nng cao kh nng mang

    ti ca b bin i thi cng, ta ch cn thit k bin p ng lc vi dung

    lng ln hn v chn van lc chu c dng ph hp. Do kinh ph ch

    to b bin i in p thp hn so vi cc b bin i cng cng sut hin c

    trn th trng, theo tnh ton ch bng 50%.

    Trn thc t sai s ca linh kin in tr, t in l khng nh.

    khc phc iu ny ta tin hnh mc ni tip, song song, cc linh kin c

    th t c ng gi tr nh tnh ton, thit k.

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 63

    KT LUN

    Sau ba thng nghin cu v thc hin ti di s hng dn tn tnh

    ca GS.TSKH Thn Ngc Hon cng vi s c gng n lc ca bn thn,

    em hon thnh n tt nghip ca mnh theo ng k hoch c giao.

    Trong ti ny em thc hin c nhng vn nh sau:

    1. Nghin cu tng quan v cc b nghch lu.

    2. Tnh ton v xy dng thnh cng m hnh thc nghim.

    3. ng dng v rn luyn c k nng v mch in bng phn

    mm Orcad 9.2 v ra mch in th cng bng tay.

    Tuy nhin, do thi gian c hn nn bn cnh nhng kt qu t

    c, ti cha thc hin c mt s vn nh : Cha thc hin ch

    n p, gim st qu trnh cp in cho ti. Mch thit k v lp rp cha tht

    ti u. Nu tch hp trn mt v mch th sn phm b nghch lu s gn nh,

    kinh t, v c gi tr thm m cao hn.

    ti m ra nhng hng pht trin nh sau :

    T b bin i in p DC/AC t n trong trng hp mt

    in cng sut nh ta c th pht trin nn thnh b bin i in

    p c cng sut ln hn ng dng rng ri hn trong i sng.

    Kt hp mch np acquy, ta c th xy dng c b lu in

    (UPS) dng cho cc thit b dn dng, c bit l my tnh bn

    PC.

    Nhng vn cha thc hin c trong ti ny s l nhng gi

    cho cc nghin cu tip theo v cho nhng ai quan tm n lnh vc thit k

    in t cng sut.

    Sinh vin

    L Vn Kin

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012

  • 64

    TI LIU THAM KHO

    [1]. GS.TSKH. Thn Ngc Hon (2004), in t cng sut, Nh xut bn

    xy dng.

    [2]. GS.TSKH. Thn Ngc Hon (1991), in t cng sut ln, Nh xut

    bn giao thng vn ti.

    [3]. TS. V Minh Chnh - Phm Quc Hi - Trn Trng Minh (2007),

    in t cng sut, Nh xut bn khoa hc v k thut.

    [4]. TS. Trn Vn Thnh (2008), Tnh ton thit k thit b in t cng

    sut, Nh xut bn gio dc.

    [5]. L Vn Doanh Nguyn Th Cng Trn Vn Thnh (2005), in t

    cng sut, Nh xut bn khoa hc v k thut.

    [6]. Nguyn Bnh (2000), in t cng sut, Nh xut bn khoa hc v k

    thut.

    [7]. Dng Minh Tr (2007), S chn linh kin bn dn, Nh xut bn

    tr.

    [8]. TS. xun Th (2002), K thut in t, Nh xut bn gio dc.

    [9]. L Vn Doanh (1997), in t cng sut v iu khin ng c in,

    Nh xut bn khoa hc v k thut.

    [10]. TS. Nguyn Ln Trng (2007), Quy hoch pht trin h thng in,

    Nh xut bn khoa hc v k thut.

    [11]. Din n in T Vit Nam (www.dientuvietnam.net).

    [13]. Datasheet ca cc Linh kin in t (www.datasheetcatalog.com).

    [14]. Trang tm kim thng tin (www.google.com).

    127.0.0.1 downloaded 28.LeVanKien_DC1001.pdf at Tue Aug 21 21:53:40 ICT 2012