İÇ ANADOLU ENERJİ İÇ ANADOLU ENERJİ FORUMUFORUMU

14.NİSAN. 200714.NİSAN. 2007

AKSARAYAKSARAY

Koray AKIN

Akgaz Gnl Müd.

Polatlı

Susurluk

Akhisar

Ankara

Karaman

Konya

Bursa

Eskişehir

İzmit

İstanbul

İRAN

IRAK

ERM

ENİSTA

N

GÜRCİSTAN

BU

LG

AR

İSTA

N

KARADENİZ

AKDENİZ

Tekirdağ

Kırklareli

Çorum

Aliağa

Karacabey

Kofçaz

SakaryaBolu

Zonguldak

Afyon

Mersin

ŞanlıurfaGaziantep

Tokat

Şırnak

Ardahan

Dörtyol

Adana

Erzincan Erzurum

Bayburt

Horasan

Ağrı

Isparta

Amasya

Yozgat

Malatya

Çankırı

Kırşehir

Nevşehir

Niğde

Muğla

Kars

Ordu

Giresun

Trabzon

Gümüşhane

Rize

Iğdır

Doğubayazıt

Ceyhan

MardinSilopi

Çanakkale

Denizli

Bilecik

Balıkesir

Manisa

Kahramanmaraş

16 BCM

14 B

CM

M.Ereğlisi

Turgutlu

16 BCM

SURİYE

Kütahya

6,6

BCM

EG

E D

EN

İZİ

Hatay

İskenderun

BartınÇaycuma

Uşak

Antalya

Kırıkkale Sivas

Samsun

Kayseri

YapracıkPolatlı

Susurluk

Akhisar

İzmir

Burdur

Aksaray

EreğliSeydişehir

Aydın

10 B

CM

Çan

Ereğli

4 B

CM

10 BCM

Kipi/İpsala

Alexandhroupolis

Komotini

Özel LNC Term

DOĞAL GAZ TEKNİK BİLGİLERİDOĞAL GAZ TEKNİK BİLGİLERİ

DOĞAL GAZDOĞAL GAZDOĞAL GAZDOĞAL GAZ

GAZ SIVILAŞTIRILMIŞ (LNG) SIKIŞTIRILMIŞ (CNG)

DOĞAL GAZ GARANTİ ÖZELLİKLERİ

METANMETAN CC11 MİNMİN % 88,31% 88,31

ETANETAN CC22 MAXMAX % 4,68% 4,68

PROPANPROPAN CC33 MAXMAX % 1,09% 1,09

BÜTANBÜTAN CC44 MAXMAX % 0,20% 0,20

PENTAN +PENTAN + CC55++ MAXMAX % 0,07% 0,07

KARBONDİOKSİTKARBONDİOKSİT COCO22 MAXMAX % 0,68% 0,68

OKSİJEN OKSİJEN OO22 MAXMAX % 0,5% 0,5

AZOTAZOT NN22 MAXMAX % 4,52% 4,52

MAXMAX 10.42710.427 KCAL/MKCAL/M33

MİNMİN 8.100 8.100 KCAL/MKCAL/M33

MM33 : 15 : 1500C 1,01325 BAR MUTLAK BASINÇTAKİ GAZIN HACMİNE TEKABÜL EDER.C 1,01325 BAR MUTLAK BASINÇTAKİ GAZIN HACMİNE TEKABÜL EDER.

KİMYASAL KOMPOZİSYON ( MOL YÜZDESİ OLARAK )

DOĞAL GAZIN KULLANIMI

HAMMADDE

YAKIT

DOĞAL GAZIN YAKIT OLARAK KULLANIMI

KAZANLARDA

FIRINLARDA

MEKAN ISITMASINDA

ELEKTRİK ÜRETİMİNDE

ARAÇLARDA

DOĞAL GAZ

YANMA VERİMİ YÜKSEK

YAKMA KONTROLÜ KOLAY

TEKNOLOJİK GELİŞMELERE UYUMLU

İHTİYAÇ DUYULAN NOKTAYA ULAŞIMI MÜMKÜN

DEPOLAMA GEREKTİRMEZ

YAKIT ÖN ISITMASI GEREKTİRMEZ

KÜKÜRT İÇERMEZ, ÇEVRE DOSTU

BACA GAZI ISISINDAN GERİ KAZANIM

UCUZ BİR YAKIT

DOĞAL GAZDA BACA GAZI SICAKLIĞI 560C YE KADAR DÜŞÜRÜLEBİLİR EKONOMİZER İLAVESİ İLE, KAZAN BESİ SUYU VE SICAK SU ELDESİ, + % 3 - % 5 KAZAN VERİMİ

YANMA HAVASININ 10000C YE KADAR ISITILMASI İLE % 50 YE VARAN YAKIT TASARRUFU

BACA GAZI ISITMASI VE YAKIT TASARRUFU

BİR TON PETROL EŞDEĞERİ YAKITLARIN BUHAR KAZANINDA YANMASI SONUCU ORTAYA ÇIKAN EMİSYONLAR

YAKITYAKIT

EMİSYONLAR EMİSYONLAR (kg)(kg)

KÖMÜRKÖMÜR% 1 kükürt, % 10 % 1 kükürt, % 10

külkül

FUEL OİLFUEL OİL% 1 kükürt% 1 kükürt

DOĞAL DOĞAL GAZGAZ

Partikül MaddePartikül Madde 100100 1.81.8 0.1 - 0.30.1 - 0.3

Kükürt OksitlerKükürt Oksitler 29.229.2 2020 --

Karbon Karbon MonoksitlerMonoksitler 1.51.5 0.70.7 0.30.3

Azot OksitlerAzot Oksitler 11.511.5 8.28.2 2.3 – 4.32.3 – 4.3

HidrokarbonlarHidrokarbonlar 1.51.5 0.10.1 --

DOĞAL GAZ ÇEVRE DOSTU

YANMAYANMA VE TEORİK HAVA İHTİYACIVE TEORİK HAVA İHTİYACI

• Yakıt gazları tutuşturuldukları zaman havanın Yakıt gazları tutuşturuldukları zaman havanın oksijeni ile birleşerek yanarlar.Bu yanma oksijeni ile birleşerek yanarlar.Bu yanma olayı ısı üreten kimyasal bir reaksiyondur.olayı ısı üreten kimyasal bir reaksiyondur.

• Doğal Gaz başlıca metan gazından Doğal Gaz başlıca metan gazından oluşur.Metan (CHoluşur.Metan (CH44) havanın oksijeni ile ) havanın oksijeni ile birleşerek karbondioksit gazı ve su buharı birleşerek karbondioksit gazı ve su buharı oluşturur;oluşturur;

• CHCH44 + 2O + 2O22 CO CO22 + 2H + 2H22OO

• (1 Hacim) (2 Hacim) (1 Hacim) (2Hacim)(1 Hacim) (2 Hacim) (1 Hacim) (2Hacim)

.…

1 m3 Karbon dioksit

8 m3 Azot

2 m3 Su buharı

8 m3 Azot

2 m3 Oksijen

10 m3

Hava

1 m3 METAN

1 m3 DOĞAL GAZIN YANMASI İÇİN GEREKLİ HAVA MİKTARININ GÖSTERİMİ

DOĞAL GAZIN ALEV ALABİLME SINIRLARIDOĞAL GAZIN ALEV ALABİLME SINIRLARI

• FAKİR FAZLA EKSİK ZENGİN FAKİR FAZLA EKSİK ZENGİN KARIŞIM H AVA HAVA KARIŞIM KARIŞIM H AVA HAVA KARIŞIM

Yanma olmaz Yanma Yanma olmaz

0 % 5 9 15 % 100

İYİ YANMA0 % L.E.L.

HAVA

% 100 L.E.L

GAZ

ALT ALEV ALABİLME SINIRI ÜST ALEV ALABİLME SINIRI

DOĞALGAZ ŞEHİR DOĞALGAZ ŞEHİR İŞLETMECİLİĞİ İŞLETMECİLİĞİ • 2.5.2001 tarih ve 24390 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2.5.2001 tarih ve 24390 sayılı resmi gazetede yayınlanan

4646 sayılı Doğal Gaz piyasası kanunu ile şehirlerde Doğal 4646 sayılı Doğal Gaz piyasası kanunu ile şehirlerde Doğal gaz dağıtım faaliyetlerinin düzenlenmesi ve yürütülmesinin gaz dağıtım faaliyetlerinin düzenlenmesi ve yürütülmesinin takibi EPDK ya verilmiştir.takibi EPDK ya verilmiştir.

• Bu kapsamda EPDK tarafından yapılan ihaleler ile şehirlerin Bu kapsamda EPDK tarafından yapılan ihaleler ile şehirlerin doğal gaz şebekesi yapım ve işletme faaliyetleri 30 yıllığına doğal gaz şebekesi yapım ve işletme faaliyetleri 30 yıllığına özel şirketlere verilmektedir.özel şirketlere verilmektedir.

• Bu ihalelerde kıstas ilk 8 yıllık süre için doğal gazın mBu ihalelerde kıstas ilk 8 yıllık süre için doğal gazın m33 fiyatına ilave edilecek birim hizmet ve amortisman fiyatına ilave edilecek birim hizmet ve amortisman bedelidir. Bu miktar bu güne kadar yapılan ihalelerde 0 ile bedelidir. Bu miktar bu güne kadar yapılan ihalelerde 0 ile 0.290 Cent /m0.290 Cent /m33 arasında değişiklik göstermektedir. arasında değişiklik göstermektedir.

• İhalelerde belirleyici diğer unsur Abone bağlantı İhalelerde belirleyici diğer unsur Abone bağlantı bedelidir.Buda 200 mbedelidir.Buda 200 m22 ye kadar konut için 180$+KDV ye kadar konut için 180$+KDV dir.Bazı şehirlerde farklılık göstermektedir.dir.Bazı şehirlerde farklılık göstermektedir.

• Halen ülkemizde 50 şehirde ihale yapılmış olup Halen ülkemizde 50 şehirde ihale yapılmış olup bunlardan büyük bir kısmında doğal gaz kullanılmaya bunlardan büyük bir kısmında doğal gaz kullanılmaya başlanmıştırbaşlanmıştır. .

DOĞAL GAZ ŞEHİR DOĞAL GAZ ŞEHİR İŞLETMECİLİĞİİŞLETMECİLİĞİ• Birim hizmet ve amortisman bedeli EPDK tarafından Birim hizmet ve amortisman bedeli EPDK tarafından

8 yıllık süre sonunda ülke gerçekleri, uluslararası 8 yıllık süre sonunda ülke gerçekleri, uluslararası gelişmeler ,Avrupa birliği uygulamaları göz önüne gelişmeler ,Avrupa birliği uygulamaları göz önüne alınarak yeniden belirlenecektir.alınarak yeniden belirlenecektir.

• Sanayi tesisleri açısından bakıldığında halen 15 Sanayi tesisleri açısından bakıldığında halen 15 milyon mmilyon m33 üzerinde doğal gaz tüketenler serbest üzerinde doğal gaz tüketenler serbest tüketici olarak tanımlanmakta ve tedarikçisini tüketici olarak tanımlanmakta ve tedarikçisini serbestçe belirleme hakkı verilmektedir.serbestçe belirleme hakkı verilmektedir.

• 4646 sayılı kanun kapsamında BOTAŞ yaptığı Doğal 4646 sayılı kanun kapsamında BOTAŞ yaptığı Doğal Gaz temin anlaşmalarını 2009 yılına kadar lisans Gaz temin anlaşmalarını 2009 yılına kadar lisans sahibi tedarikçi firmalara devredecektir.Süreç sahibi tedarikçi firmalara devredecektir.Süreç başlamış ve ilk devirler Shell ve Bosforgaz başlamış ve ilk devirler Shell ve Bosforgaz şirketlerine yapılmıştır.şirketlerine yapılmıştır.

• Diğer sanayi tesisleri, şehirlerde uygulanan bedel Diğer sanayi tesisleri, şehirlerde uygulanan bedel üzeriden doğal gaz kullanmak durumundadırüzeriden doğal gaz kullanmak durumundadır..

DOĞAL GAZ ŞEHİR DOĞAL GAZ ŞEHİR İŞLETMECİLİĞİİŞLETMECİLİĞİ• Doğal Gaz şehir şebekelerinin yapım ve işletilmesi ile ilgili Doğal Gaz şehir şebekelerinin yapım ve işletilmesi ile ilgili

esaslar EPDK tarafından çıkartılan yönetmelik ve tebliğlerle esaslar EPDK tarafından çıkartılan yönetmelik ve tebliğlerle belirlenmektedir.belirlenmektedir.

• Yapım çalışmaları EPDK tarafından yetkilendirilmiş firmalarca Yapım çalışmaları EPDK tarafından yetkilendirilmiş firmalarca kontrol edilmektedir.kontrol edilmektedir.

• Mali açıdan yine EPDK yetkili YMM tarafından denetlenmektedir.Mali açıdan yine EPDK yetkili YMM tarafından denetlenmektedir.• Dağıtım şirketleri ISO 9001,14001 ve OHSAS 18001 belgelerini Dağıtım şirketleri ISO 9001,14001 ve OHSAS 18001 belgelerini

almak zorundadır.almak zorundadır.• Faturalandırma esasları EPDK mevzuatı kapsamında Faturalandırma esasları EPDK mevzuatı kapsamında

yapılmaktadır.yapılmaktadır.• Doğal gaz kullanıcılarının güvenliği açısındanDoğal gaz kullanıcılarının güvenliği açısından - Doğal GAZ 187 acil servis kurulması ve 24 saat hizmet - Doğal GAZ 187 acil servis kurulması ve 24 saat hizmet

vermesi zaruridir.vermesi zaruridir. - Renksiz ve kokusuz olan gaza Kokulandırma maddesi ilavesi - Renksiz ve kokusuz olan gaza Kokulandırma maddesi ilavesi

gerekmektedir. gerekmektedir.• Bina ve endüstri tesislerinin doğal gaz dönüşüm işlemlerinin, Bina ve endüstri tesislerinin doğal gaz dönüşüm işlemlerinin,

Dağıtım şirketi tarafından yetkilendirilmiş firmalarca, Dağıtım Dağıtım şirketi tarafından yetkilendirilmiş firmalarca, Dağıtım şirketninin kontrolünde yapılması mecburiyeti vardır. şirketninin kontrolünde yapılması mecburiyeti vardır.

DOĞAL GAZ ŞEHİR ŞEBEKESİ ŞEMASI

ANA İLETİM HATTI(7O bar)

RMS(A) İST (70/19 bar)

19-6 bar çelik ana hat

Bölge Regülatörü(19/4 bar)

4 bar PE şebeke

OSB

4 bar PE şebeke

DOĞALGAZ TESİSAT ŞEMASI

Servis Kutusu4 bar/21-300 mbar regülatör

Servis Hattı

4 bar PE ŞEBEKE

Sayaç

Kombi

Ocak

Bina içi Tesisat 21 mbar

DOGALGAZIN DİĞER YAKIT TÜRLERİ İLE DOGALGAZIN DİĞER YAKIT TÜRLERİ İLE KARŞILAŞTIRLIMASIKARŞILAŞTIRLIMASI

1000(q) KCAL ELDE ETMEK İÇİN MALİYET

YAKITYAKIT FİYATI FİYATI

(F)(F)ALT ISIL ALT ISIL

DEĞER (Hu)DEĞER (Hu)

ISIL ISIL VERİM VERİM

(h)(h)

MALİYETMALİYET

M=F*q/Hu/hM=F*q/Hu/h

LPGLPG 3.00 YTL/kg3.00 YTL/kg 11.000 11.000 Kcal/kgKcal/kg % 90% 90 0,303 YTL0,303 YTL

MOTORİNMOTORİN 2,56 YTL/kg 2,56 YTL/kg 10.250 10.250 Kcal/kgKcal/kg % 85% 85 0,293 YTL0,293 YTL

FUEL OİL 4FUEL OİL 4 1,36 YTL/kg1,36 YTL/kg 9.875 9.875 Kcal/kgKcal/kg % 80% 80 0,172 YTL0,172 YTL

KÖMÜR-KÖMÜR-İTHALİTHAL 0,400 YTL/kg0,400 YTL/kg 7.000 7.000

Kcal/kgKcal/kg % 65% 65 0,087 YTL0,087 YTL

DOĞAL GAZDOĞAL GAZ 0,581 YTL/m0,581 YTL/m33 9.155 9.155 Kcal/mKcal/m33 % 93% 93 0,068 YTL0,068 YTL

* Ocak/2007 TARİHLİ YAKIT FİYATLARI* Ocak/2007 TARİHLİ YAKIT FİYATLARI

DOĞAL GAZ UCUZ BİR YAKIT

OCAK-2007 FİYATLARI İLE DOĞAL GAZ; * LPG DEN % 450 * FUEL OİL- 4 DEN % 250

DAHA UCUZDUR.

YAKIT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMASI

DOĞAL GAZ DÖNÜŞÜMÜNE ÇARPICI BİR ÖRNEKLEME

ŞİMDİ 100 TON KALYAK YAKAN BİR HİZMET

BİNASININ LPG VEYA KÖMÜR KULLANMASI

İLE, DOĞAL GAZ KULLANMASI DURUMUNDA

ELDE EDECEGİ AVANTAJLARI BİRLİKTE

GÖRELİM.

TESİSİNTESİSİN FO6FO6 LPGLPG KÖMÜRKÖMÜR DOĞAL GAZDOĞAL GAZ

YILLIK YAKIT TÜKETİMİYILLIK YAKIT TÜKETİMİ 100100 7979 220220 93.00093.000

YAKIT FİYATI YAKIT FİYATI (YTL/Kg)(YTL/Kg) 1,571,57 2,832,83 0,260,26 0,480,48

YILLIK YAKIT GİDERİ (YTL/YIL) YILLIK YAKIT GİDERİ (YTL/YIL)

157.000157.000 223.000223.000 57.00057.000 44.00044.000

M3TonTonDOĞAL GAZA DÖNÜŞÜMÜN Yıllık Tasarrufu

YILLIK TASARRUFYILLIK TASARRUF (YTL)(YTL)

113.00113.0000

179.00179.0000

30.00030.000

BU HESAPLAMADA; BU HESAPLAMADA;

DOĞAL GAZ KULLANIMI İLE;DOĞAL GAZ KULLANIMI İLE;

BAKIM ONARIM VE PERSONEL GİDERLERİNDEN BAKIM ONARIM VE PERSONEL GİDERLERİNDEN TASARRUFTASARRUF ASGARİ STOK TASARRUFUASGARİ STOK TASARRUFU PEŞİN ÖDEME TASARRUFU PEŞİN ÖDEME TASARRUFU KULLANILAN YAKITIN GERÇEK ENERJİ DEĞERİNEKULLANILAN YAKITIN GERÇEK ENERJİ DEĞERİNE YAPILAN ÖDEMEYAPILAN ÖDEME

GİBİ DİĞER KALEMLER DİKKATE ALINMAMIŞTIR.GİBİ DİĞER KALEMLER DİKKATE ALINMAMIŞTIR.

AKSARAY’DA DOĞAL GAZ TÜKETİM POTANSİYELİ

BUGÜNE KADAR AKSARAY İLİNDE 181.000 KM. POLİETİELEN,32.5 KM ÇELİK HAT, 6 ADET VANA ODASI, 1 ADET RMS-A, 5 ADET RMS-B İSTASYONU YAPILMIŞTIR. PAZAR ARAŞTIRMA ÇALIŞMASI SONUÇLARINA GÖRE, 2034 YILINDA KONUT VE SANAYİ TOPLAM 260 MİLYON M3’E ULAŞACAĞI TAHMİN EDİLMEKTEDİR.

AKSARAY’INAKSARAY’IN SEKTÖREL DOĞAL GAZ SEKTÖREL DOĞAL GAZ

TALEP PROJEKSİYONUTALEP PROJEKSİYONU

(MİLYON SM3)

YILLARYILLAR 20062006 20072007 20152015 20342034

KONUTKONUT 3,63,6 11,611,6 40,840,8 123,5123,5

SANAYİSANAYİ 5,95,9 27,527,5 5353 136,5136,5

TOPLAMTOPLAM 9.59.5 39,139,1 93,893,8 260260

ENERJİ KAYNAKLARI İÇİN TERCİH NEDENLERİENERJİ KAYNAKLARI İÇİN TERCİH NEDENLERİ

SEÇİM KRİTERLERİ

KARAR

DOĞAL GAZ

COĞRAFİ

EKONOMİK

ÇEVRE

EMRE AMADELİK

TEKNOLOJİK

SONUÇ OLARAKSONUÇ OLARAK

DOĞAL GAZIN AVANTAJLARINDAN YARARLANMAK İÇİN, DOĞAL GAZI

KULLANMA KARARINI VERMEK YETERLİ OLACAKTIR.

2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU UYARINCA 2872 SAYILI ÇEVRE KANUNU UYARINCA VERİLECEKVERİLECEK

İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN GENELGE İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN GENELGE YAYIN TARİHİ:07/06/2006 (2006/10) YAYIN TARİHİ:07/06/2006 (2006/10)

• Tesislere verilecek cezalarTesislere verilecek cezalara) İzne tabi olan tesislera) İzne tabi olan tesisler1) Hava kirliliği yönünden önemli etkileri 1) Hava kirliliği yönünden önemli etkileri nedeniyle kurulması ve işletilmesi nedeniyle kurulması ve işletilmesi yönetmelikle izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili yönetmelikle izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin almadan kuran ve işleten makamlardan izin almadan kuran ve işleten veya iznin iptal edilmesine rağmen kurmaya veya iznin iptal edilmesine rağmen kurmaya ve işletmeye devam eden veya bu tesislerde ve işletmeye devam eden veya bu tesislerde izin almaksızın sonradan değişiklik yapan izin almaksızın sonradan değişiklik yapan veya yetkili makamların gerekli gördükleri veya yetkili makamların gerekli gördükleri değişiklikleri tanınan sürede yapmayanlara değişiklikleri tanınan sürede yapmayanlara 24.00024.000 YTL para cezası verilir. YTL para cezası verilir.

• Bu tesislerde emisyon miktarları yönetmelikle Bu tesislerde emisyon miktarları yönetmelikle belirlenen sınırları aşıyorsa belirlenen sınırları aşıyorsa 48.00048.000 YTL idarî YTL idarî para cezası verilir. (Madde 20/b/Birinci para cezası verilir. (Madde 20/b/Birinci paragraf) paragraf)

• 2) İzne tâbi tesisleri, aldıkları izin belgesinde 2) İzne tâbi tesisleri, aldıkları izin belgesinde veya yönetmeliklerde öngörülen önlemleri veya yönetmeliklerde öngörülen önlemleri almadan veya yönetmeliklerde belirlenen almadan veya yönetmeliklerde belirlenen emisyon standartlarına ve sınırlamalarına emisyon standartlarına ve sınırlamalarına aykırı olarak işletenlere aykırı olarak işletenlere 24.000 YTL24.000 YTL idarî para idarî para cezası verilir. (Madde 20/b/İkinci paragraf) cezası verilir. (Madde 20/b/İkinci paragraf)

b) İzne tabi olmayan tesisler 1) Hava kirliliği yönünden kurulması ve işletilmesi izne tâbi olmayan tesislerin işletilmesi sırasında yönetmelikle belirlenen standartlara aykırı emisyona neden olanlara 6.000 YTL para cezası verilir. (Madde 20/c/Birinci paragraf)

İÇ ANADOLU ENERJİ İÇ ANADOLU ENERJİ FORMU - AKSARAYFORMU - AKSARAY

14 NİSAN 200714 NİSAN 2007

www.ersdogalgaz.com.trwww.ersdogalgaz.com.tr