1 Günışığı Kitaplığı | Kitap Etkinlik Dosyası | Müge İplikçi, Dondurmam Tılsım

Dondurmam Tılsım • Müge İplikçi

Çocuk Kitaplar • Roman • 96 sayfa • Önerilen sınıflar: 5, 6, 7 ZAMAN ve MEKÂN | İLETİŞİM | DUYGULAR arkadaşlık • madenler • zeytin • aile • matematik • rant • mahalle baskısı • dayanışma • ebeveyn kaybı • anılar

Çağdaş edebiyatımızın ödüllü yazarlarından Müge İplikçi, çocuk okurlarını yeraltı karanlığından güneşli zeytin bahçelerine çıkarıyor. Zeytinliklerin yok edilmesi ve maden kazaları gibi acıtıcı konuları, umut ve sevgi dolu bir pencereden aktaran yazar, yaşamı ve dayanışmayı yüceltiyor. Zengin dil kullanımı ve gerçekçi karakterleriyle dikkati çeken roman, sorunlarla baş etmenin; geçmişe inat, yeni öyküler yazabilmenin gücünü duyumsatıyor. Babasını maden kazasında yitirmiş Seher, annesiyle birlikte Zerrin Hala’sının yanına sığınmış, hem yaşamlarını hem de zeytin ağaçlarını korumaya çalışır. Çevredeki tüm zeytinlikleri yok etmeye kararlı Hulki Sungur yetmezmiş gibi, okuldaki havuz problemleri de Seher’in canını çok sıkmaktadır. En yakın arkadaşı Saniye ile birlikte yedikleri dondurmanın tadı, yepyeni ve beklenmedik olaylara neden olacaktır. Zerrin Hala ve Seher, yaşamın “çoktan seçmeli” sorularını çözebilecek midir?..

TARTIŞMA KONULARI… 1. Seher ve Saniye’nin arkadaşlıklarını hangi sıfatlarla tanımlarsınız? Her ikisi de hangi dersin hangi

konusundan yakınıyorlar? Sizin çevrenizde de benzer konudan yakınanlar var mı?

2. Saniye neden o gün okula gidemedi? Babası ne iş yapıyor? Birbirinden uzakta yaşamak, sizce aile bireylerini nasıl etkiliyor?

3. Zerrin Hala’yla ilgili neler söylersiniz? Seher’le annesi, evlerini ve akrabalarını bırakıp neden Zerrin Hala’nın yanına yerleşmişler?

4. Hulki Sungur, Çam ve Buluttepe’de ne yapıyor? Yaptıklarına ve davranışlarına bakarak onun nasıl biri olduğunu söylersiniz? Zerrin Hala ile nasıl bir ilişkileri var? Neden birbirlerinde hoşlanmıyorlar?

5. Seher, Hulki Sungur’un, Yeliz Öğretmen ise Zerrin Hala’nın güçlü olduğunu düşünüyor? Her ikisinin güç anlayışları neden farklı? Sizce hangisi güçlü, neden?

6. Mehmet Aylı kim? İzmir’den kasabaya turistler neden geliyor? Tılsım nasıl bir şey? Önünüze böyle bilmediğiniz soğuk, siyah bir şey konsa yer misiniz?

7. Tılsım sözcüğü çevre halkı için ne anlama geliyor? On beş yıl önce Mehmet Aylı’nın avukat kardeşine yazdığı mektuplardaki “Dikkat: Sungur var” uyarısı neyi anlatıyordu? Bu uyarının Çam’daki zeytinlik sahipleri üzerinde ne etkisi olmuştu? Kasabalılar, Aylı kardeşler hakkında ne düşünüyordu?

8. Mehmet Aylı’nın, tılsımınkiyle Zerrin Hala’nınkinin aynı olduğunu söylediği sır neydi? Zerrin Hala ve Aylı kardeşler arasında nasıl bir ilişki var? Seher ve Saniye’ye davranışlarına baktığınızda, Mehmet Aylı için siz neler söylersiniz?

9. Zerrin Hala, Tılsım’ı tadarken geçmişe gittiğinde neler hatırlıyor? Gençliğinde Kerim Aylı ile yaşadığı hikâye nedir?

10. Zerrin Hala, Kerim Aylı’nın arabasına binmesinin bedelini nasıl ödemiş? Mahalle baskısı günümüzde de etkili mi? Nasıl?

11. Aylı kardeşlerle Zerrin Hala’nın arası ne zaman düzeliyor? Aralarında nasıl bir dayanışma kuruluyor?

12. Sizce romanda çocuklarla ve yetişkinler dünyasının birleştiği noktalar neler?

2 Günışığı Kitaplığı | Kitap Etkinlik Dosyası | Müge İplikçi, Dondurmam Tılsım

YARATICI ETKİNLİKLER… • Araştırma: Zeytinle ilgili kapsamlı bir araştırma yapın. Zeytin ağacı nerelerde yetişiyor, meyvesi ne zaman ve nasıl toplanıyor, nasıl değerlendiriliyor? Zeytin ne zamandan beri insanların besin maddesi? En yaşlı ağaçlar dünyanın nerelerinde ve kaç yaşındalar? Zeytin neden önemli? Sanatta, mitolojide ve bilimde zeytinin nasıl bir yeri var? Derlenen sonuçlar, sınıfta paylaşılsın.

• Yazma: Romanda günün olayları, on beş yıl öncesine dayanan anılarla birlikte anlatılıyor. Herkes geçmiş hayatında kendisini olumlu ya da olumsuz etkileyen bir olayı anlattığı kısa bir anı yazısı hazırlasın. Bu anı onun için neden önemli, hayatında neleri etkiledi ya da değiştirdi, aktarsın.

• Sunum: Gruplar halinde çalışarak dünyada madencilik konusunda sunumlar hazırlayın. Kömür, altın, kıymetli taş, petrol, doğalgaz, bor, gümüş gibi değişik maddelerin madenciliği nasıl yapılıyor? Hangi yollarla nasıl çıkarılıyor? Mesleğin tehlikeleri neler? Bu alanlarda nasıl teknikler kullanılıyor? Tarihte bu meslekle ilgili neler yaşanmış? Sunumlar sonunda sınıfta konuyla ilgili bir farkındalık oluşmasını hedefleyin.

• Resimleme: Kitapta Zerrin Hala’nın evini anlatan bölümleri tekrar okuyun ve tepede, zeytin ağaçlarının arasındaki bu taş evi hayalinizde canlandırıp resmini yapın. Sınıfta “Zeytinlikte Evler” sergisi açabilir, en beğenilen resmi yapana sınıfta hazırlanan “en güzel resim” rozeti verilebilir.

• Tartışma: Romanda, geçmişte Zerrin Hala’nın okula gitmesine engel olan mahalle baskısı bugün hangi konularda ve ne şekilde karşımıza çıkıyor? Nelere yol açıyor? Bu baskıyla nasıl mücadele edilir? Bireylere ve yönetimlere düşen görevler neler? Bu konuyu sınıfça tartışın. Örneklerle farkındalık yaratılmasını amaçlayın.

• Röportaj: Tanıdığınız ya da ulaşabildiğiniz bir zeytin üreticisi ile telefonla ya da görüntülü aramayla röportaj yapın. Öncesinde öğrencilerin sormak istediği soruları tartışarak listeleyin; telekonferans sistemiyle üreticiden bu soruların cevaplarını alın. Röportaj sonrasında her öğrenci aklında kalan bilgiyi söylesin; sınıfça bir “Zeytin Havuzu” oluşturun.

• Yarışma: Roman boyunca kullanılan havuz problemlerini örnekleyin. Sınıf 5 gruba ayrılsın. Her grup birkaç havuz problemi bulsun; çözsün ve çözümleri bir kâğıda yazarak öğretmene versin. Bir grup problemini bir başka gruba sorduğunda yanıt öğretmendeki çözümle eşleşirse doğru kabul edilir ve çözen grup tur atlar. Başaramayan gruplar elenir, diğerleri tek grup kalana kadar birbiriyle eşleşerek yarışmayı sürdürür. Sona kalarak yarışmayı kazanan gruba, sınıfça hazırlanan “Havuz Problemleri Ustası” rozetleri verilsin.