32
V . U . HASELAARS MARC , ST . LODEWIJKSTRAAT 76 , B - 3600 GENK AFGIFTEKANTOOR 2400 MOL - P2A9798 DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT - VERENIGING VAN VLAAMSE OPERATIEVERPLEEGKUNDIGEN NR 79 - JULI - AUGUSTUS - SEPTEMBER 2010 SUPPORTED BY : AND AND S CALPEL F OTO ' S ZOL TERUG NAAR AF EEN COLLEGA IN DE KIJKER SILS NIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT TERUG NAAR AF EEN COLLEGA IN DE KIJKER SILS NIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT

DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VERENIGING VAN … · v. u. haselaars marc, st. lodewijkstraat 76, b-3600 genk afgiftekantoor 2400 mol - p2a9798 driemaandelijks tijdschrift - vereniging

Embed Size (px)

Citation preview

V.U

. H

AS

EL

AA

RS

MA

RC,

ST.

LO

DE

WIJ

KS

TR

AA

T7

6,

B-3

60

0G

EN

K

AF

GIF

TE

KA

NT

OO

R2

40

0M

OL

- P

2A

97

98

D R I E M A A N D E L I J K S T I J D S C H R I F T - V E R E N I G I N G V A N V L A A M S E O P E R A T I E V E R P L E E G K U N D I G E NN R 79 - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

S U P P O R T E D B Y : A N D A N D

SCALPEL

FO T O ' S ZOL

TERUG NAAR AFEEN COLLEGA IN DE KIJKERSILSNIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT

TERUG NAAR AFEEN COLLEGA IN DE KIJKERSILSNIEUWS VANUIT DE WETSTRAAT

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 1

Edito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Van de redactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Activiteitenagenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Adverteerderslijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Over de Beroepstitel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Single Incision Laparoscopic Surgery of Sils . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Een collega in de kijker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

Federale overheidsdienst - Volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

Bedenkingen voor prikbord of koffiekot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17

Uit de oude doos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

Nationaal bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20

Boeken review . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21

Voor U gelezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22

The finnish exchange student . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25

Vraag en antwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26

Nieuws vanuit de wetstraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28

Regionale werkgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30

Vooraankondiging 28ste Nationaal Symposium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31

Inhoud

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

2

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 2

Initial Textiles Sterilinuw betrouwbare partner voor:

klantgerichte operatiesets in reusable en disposable• custom procedural trays• verzorgingssets met inox instrumentarium• omloopkledij voor het operatiekwartier•

Hinnenboomstraat 1H, 2320 Hoogstraten, 03 340 23 40, 03 314 93 55, www.initialservices.be

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

3

EditoTerug naar af

Als je goed nadenkt, zitten wij in een vicieuze cirkel.

Er is een tekort aan verpleegkundigen, het beroep is weinig aantrekkelijk en slecht betaald,

het maatschappelijk aanzien daalt. Er wordt een promotiecampagne opgezet om het beroep

aantrekkelijker te maken. Er is een crisis en de gezondheidszorg biedt werkzekerheid. De kwaliteit

van de instroom is echter van bedenkelijke kwaliteit, hierdoor daalt het maatschappelijk aanzien nog

meer, is de interesse van de beleidsmakers om de aantrekkelijkheid te bevorderen miniem en blijven wij

met een tekort zitten.

Reëel is dat er een tekort is en dat dit moet verbeteren. In het operatiekwartier is het nog slechter

gesteld, hier wordt vooral gesteund op de ouderen, de anciens. Dit omdat het meestal onbekend terrein is,

het de kandidaten afschrikt, het niveau er niet is, in verhouding tot collega's op de afdelingen ook nog

minder verdiend wordt.

De nieuwste trend is het inschakelen van niet- of minderopgeleide personen bv kinderverzorgsters,

verzorgenden, zorgkundigen en andere. Daar heb ik nu wel een probleem mee. Zij zijn immers bedoeld

om de noden op de afdelingen op te lossen.

Wij zijn een hoog technische en technologische afdeling waar iedereen die daar werkzaam is zijn

verantwoordelijkheden heeft, waar kennis en kunde een voorwaarde is en waar een bachelor het

minimum niveau is. En dan hebben wij nog niet gesproken over levenlang leren.

Ja, wat nu?

Er zijn drie mogelijkheden om enigszins uit de moeilijkheden te geraken:

– bij KB zijn er normen gepubliceerd ivm personeelsnorm in het OK;

– deze verschillen voor universitaire en niet-universitaire ziekenhuizen. Als deze normen nu strikt zouden

nageleefd worden is al een groot probleem van de baan. Met deze normen wordt nogal gegoocheld. Veel

hangt af van het financieringsmodel oa financiële bijdrage van geneesheren. Veel verpleegkundigen die

budgettair op de OK-lijst staan werken op een andere afdeling vb spoed of IC;

– de rol van de hoofdverpleegkundige;

– persoonlijk verwacht ik van hen dat ze wat meer kl.. aan hun lijf zouden hebben. Is het niet zo dat ze

met zich laten sollen? Zij staan in voor personeelsverdeling in functie van hun competenties maw de

chirurg of anesthesist mag over die verpleegkundige beschikken die er voor zorgt dat de hoogste

kwaliteit wordt gegarandeerd;

– daar moeten ze gebruik van maken, als er geen personeel of onvoldoende gekwalificeerd personeel

aanwezig is moet er bijgestuurd worden, operatiezaal gesloten of ingreep uitgesteld;

– wij kunnen voor kwaliteit en voldoende operatietijd zorgen maar enkel onder die voorwaarden

en omstandigheden. Het klinkt hard maar is het enigste wapen. Als hoofd OK moet ge uw

geneesherencorps ondersteunen maar ook afspraken durven maken;

– taakuitzuivering;

– onze corebusiness is assistentie bij anesthesie en chirurgie, instrumenteren en omlopen en een

optimale patiëntenzorg. Laat ons de verpleegkundigen die over de nodige deskundigheid beschikken

hiervoor gebruiken. Al de rest kan uitbesteed worden.

En dat is de cruciale vraag, wat is de rest, waar begint en eindigt het en wie mag of kan dat doen?

Is kunnen schrijven en lezen voldoende? Enerzijds weren wij vertegenwoordigers uit het OK wegens niet

competent anderzijds zijn wij op zoek naar minder opgeleide personen om bepaalde taken uit te voeren.

Is steriel aangeven van hulpmiddelen een taak die wij kunnen overdragen? Kan een onbevoegde met een

operatiepatiët naar de recovery rijden? Kan zo een persoon waken over de steriliteit tijdens de ingreep?

Of sussen wij ons met het feit dat enkele uren opleiding zullen volstaan om deze taken uit te voeren?

Of willen wij dat de echtgenote van de chirurg komt assisteren of instrumenteren om zo de(eigen) kosten

te drukken?

Er gebeuren vreemde dingen in verschillende OK's waar ik mij ongemakkelijk bij voel.

Het opleidingsniveau moet omhoog, de normen moeten toegepast.

Veel vertrekt vanuit de theorie, weinig vanuit de praktijk

Er is nog werk aan de winkel!

Claudio

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 3

“Preoperative hair removal using a razor damages the skin, making the site vulnerable to microorganism colonization and wound contamination.”(1)

“The use of clippers for preoperative hair removal has been shown to reduce infection rates compared to infection rates in surgical patients who were shaved.”(2)

(1) Jepsen OB, Bruttomesso KA. AORN Journal 1993;58:477-484 Ko W, Lazenby WD, Zelano JA, Isom OW, Krieger KH. Annals of Thorarcic Surgery 1992; 53:301-305

(2) Jepsen OB, Bruttomesso KA. AORN Journal 1993;58:477-484 Alexander JW, Fischer JE, Boyajian M, Palmquist J, Morris MJ. Archives of Surgery 1983; 118:347-352 Ko W, Lazenby WD, Zelano JA, Isom OW, Krieger KH. Annals of Thorarcic Surgery 1992; 53:301-305 Sellick JA, Stelmach M, Mylotte JM. Infection Control and Hospital Epidemiology 1991; 12(10):591-596

Snij het haar niet

n de patiënt

More information? Contact 3M Belgium N.V./S.A. 02/722.53.51 or www.3m.be/healthcare

3M™ Surgical ClippersInfection Prevention : working together

eng280691_ClipperAdvert.indd 1eng280691_ClipperAdvert.indd 1 06-05-2008 13:28:0706-05-2008 13:28:07

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

5

Van de redactieBeste VVOV-er,Beste lezer,

Operatieverpleegkundigen werken in een technisch hoogstaande omgeving waar de snelle technische

evolutie een enorme impact heeft. Impact op het snelle wisselen van operatietechnieken, toestellen, materialen.

Uiteraard heeft dit ook zijn weerslag op de verpleegkundigen en meer specifiek op de kwalificatie, zeg maar

opleiding en de eisen die gesteld worden ifv deze snelle evolutie.

Er dreigt, misschien is die er al, een tekort aan goed gekwalificeerd personeel.

Wij kunnen dit opvangen door bepaalde taken door niet gekwalificeerden te laten uitvoeren, zie verder in deze

editie, maar wij kunnen ook verder impulsen geven aan de opleiding.

Wij kunnen alle kandidaat OKverpleegkundigen buiten de traditionele vorm van opleiding een bijzonder

opleidingskader aanbieden. Er is uiteraard het 4de jaar Banaba, maar in het kader van de bijzondere

beroepstitel komt ook de accreditering. Anders gezegd de bijzondere beroepstitel is een garant voor

bijkomende verloning maar niet blijvend, er moet voortdurend bijgeschoold worden.

Wij als vereniging zijn verantwoordelijk voor die accreditering.

In het kader van levenlang leren, het onderhouden van de accreditering moeten wij de OK verpleegkundigen

middelen ter beschikking stellen om hieraan te voldoen.

Ik denk hier aan:

– website, het ontwikkelen van online education;

– uitwisselen van ervaring, dit is een voorname bron van kennis;

– educatieve, praktijk gerichte artikels gekoppeld aan een vragenlijst met punten.

Dit is een enorm werk of belasting voor een individu. Daarom een oproep aan eenieder die begaan is met het

OK, de OK verpleegkundigen, de opleiding of begeleiding van OK verpleegkundigen om actief deel te nemen

aan dit project. Wij met zijn allen kunnen er enkel beter van worden.

Alle kandidaturen zijn welkom en zullen onderzocht en beantwoord worden.

Hier moet een heel actief beleid gevoerd worden.

Wij rekenen op jullie.

Met vriendelijke groet,

de redactieraad

ScalpelTijdschrift van de Vereniging VlaamseOperatie Verpleegkundigen.(VVOV)26 jaargang, nr. 73februari 2008http://www.VVOV.infoVerschijnt driemaandelijks.Afgiftekantoor 2400 Mol. ISSN 1370-6594

AbonnementenPrijs per jaargang: 20 eur. ( lidgeld )Los nummer: 5 eur. Rek. nr.: 001-1281906-30t.n.v. VVOV. lidgeld

RedactieledenHaselaars MarcRoncada ClaudioSuzy Kimpen

Eindredactie

Roncada Claudio

Redactiesecretariaat

Roncada Claudio

Keinkesstraat 16

3600 Genk

Tel. 089/30.85.90

[email protected]

Abonnementenadministratie

en advertenties

Haselaars Marc

Sint Lodewijkstraat 76

3600 Genk

Tel. 089/35.75.35

Werk : 089/325060

[email protected]

[email protected]

http://www.VVOV.info

Advertenties dienen bij

de drukkerij binnen te zijn

uiterlijk 1 maand voor

verschijnen.

I.e. 15/2, 15/5, 15/8, 15/11

Druk en Lay-out

Drukkerij Dils NV.

Grote Steenweg 3

B-2440 Geel

De redactie laat de

verantwoordelijkheid

over de inhoud van de

artikels volledig

aan de auteurs.

Colofon

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 5

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

6

Activiteiten Agenda

Adverteerderslijst

VVOV WEST- & OOST VLAANDERENTHORACOSCOPIE VERSUS THORACOTOMIE Dr. Meerschaut

Za 13 november 2010

8h30AZ ALMA Campus SijseleGentsesteenweg 1328340 SijseleInschrijven verplicht voor 7 novemberLeden gratis, niet leden 4 EuroInfo: [email protected]@skynet.be

VVOV WEST- & OOST VLAANDERENSCHOUDERPROTHESE Dr. Verborgt

Za 18 september 2010 Brugge

08h30AZ St Lucas BruggeSt Lucaslaan 298310 BruggeInschrijving verplicht voor 12 septemberLeden gratis, niet leden 4 EuroInfo: [email protected]@skynet.be

WebsiteHou ook onze website in de gaten voor nieuws en tal van activiteiten

WWW.VVOV.INFO

WWW.OPERATIEVERPLEEGKUNDIGE.BE

PASWOORD ORSCALPELOR

Sterilin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2

3M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4

Molnlycke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8

Hereaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19

Aleamed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2

Johnsson & Johnsson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32

VVOV ANTWERPEN

Za 25 september 2010

09h30UZAInfertiliteitInfo Kristin De Jongh03 380 23 30

VVOV HOOP

Za 20 november 2010

09h30UZASafe surgery-saves lifes Prof Michel en Geert Mouchaers,hoofdverpleegkundige OK JessaZiekenhuisInfo Chris DeBleser 03 890 16 95

VVOV NATIONAAL

26-27 mei 2011

28ste Symposium

Blankenberge

Info

Guy Stercq

03 880 95 40

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 6

7

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

7

Over de BeroepstitelBeste lezer,

Zoals de opleiding Master kadert in de professionalisering van ons beroep, zo maakt het halen van de

beroepstitel voor operatieverpleegkundige hier ook deel van uit.

Reeds vele jaren zijn er leden van de VVOV, de beroepsvereniging voor operatieverpleegkundigen,

zeer actief aan het werk om een beroepstitel te halen.

Dit gaat gepaard met vele uren onderhandelen met ministers, ministeries en scholen.

Dossiers moeten opgemaakt worden en moeten verschillende diensten doorlopen voor bespreking in de

NRV Nationale Raad van Verpleegkunde, Technische commissie en het kabinet van de Minister van

Gezondheidszorg om uiteindelijk te verschijnen in het Belgisch Staatsblad.

Onderhandelingen met Minister Onckelinkx leidde tot een vruchtbaar resultaat en deze zag het zelfs

zitten om de beroepstitel voor Okverpleegkundigen in 2011 – 2012 toe te kennen…

Jammer genoeg kwam er een andere regering en moeten we nu afwachten welke persoon deze dossiers

gaan overnemen …

Zij drukte haar zorg uit over dringende dossiers uit de gezondheidszorg die nog afgewerkt moesten

worden nu de regering gevallen is.

Zij maakte reeds aanzienlijke budgetten vrij om beroepstitels, opleidingen, gezondheidsprojecten te

financieren.Deze moeten enkel nog onderworpen worden aan evaluatie om ze dan te kunnen toekennen.

De lijst van de toegekende titels en bekwamingen werd reeds gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad in

2006.

Jaarlijks kunnen er technisch gezien maar zo’n 2 titels uitgereikt worden.

De volgorde van uitreiking gebeurt vaak in een breder kader vanuit de regering: zo kaderde de titel van

Geriatrie in het aantrekkelijk maken van deze specialisatie daar de regering op dat moment verscheidene

projecten had lopen betreffende geriatrische patiënten, veroudering van de bevolking…

Titels zijn voorbehouden aan verpleegkundigen met een Bachelordiploma: sinds de Bologna akkoorden

zijn deze de vroegere A1 verpleegkundigen.

Reeds 5 scholen in Vlaanderen zijn bereid om het specialisatiejaar voor Okverpleegkundige in te richten.

In Wallonië worden deze kosten gefinancierd door de Waalse regering terwijl in Vlaanderen de scholen

zelf de kosten dragen.

Onderwijs is een materie van de gewesten terwijl gezondheidszorg een federale materie is.

Daarom is het noodzakelijk dat de Waalse en Vlaamse vereniging van OKverpleegkundigen een nauwe

samenwerking er op na houden om de beroepstitel te halen.

Stilstaan is achteruitgaan …zeker met alle nieuwe ontwikkelingen.

Vandaar dat longlife learning een attitude vereist om jezelf levenslang bij te scholen op professioneel

gebied.

Immers specialisatie zie je in alle medische sectoren. Het is dan ook relevant dat verpleegkundigen

dezelfde ingesteldheid aan de dag leggen om op die manier de patiënt een hoogstaande kwalitatieve zorg

aan te bieden.

Het tekort aan personeel, de steeds hogere werkdruk waaraan we dagelijks blootgesteld worden, mag

geen reden zijn om de fundamentele waarden van ons beroep te laten varen; kwaliteit van zorg naar de

patiënten toe blijft voor ons primordiaal.

Verpleegkundigen kunnen een bijdrage leveren in het implementeren van kwaliteitsprojecten om de

patiëntenzorg op een hoger niveau te brengen cfr.

Project van de WHO Wereldgezondheidsorganisatie die ons oplegt om een Surgical Safety Checklist te

implementeren op alle OK’s om de mortaliteit te reduceren die kan ontstaan door “verkeerde

handelingen” of “vergeten vragen te stellen” of dingen die over het hoofd gezien worden.

Wereldwijd werd reeds aangetoond dat deze reductie van mortaliteit tot 30% kan oplopen.Toch wel een

aanzienlijk getal lijkt mij.

Dit is slechts 1 voorbeeld maar er zijn tal van voorbeelden waar verpleegkundigen een bijdrage kunnen

leveren als ze maar de mogelijkheid krijgen om dit te realiseren.

Isolde

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 7

ProcedurePak® trays, BARRIER® afdekmateriaal en operatiejassen - Oplossingen die een cumulatief effect creërenMölnlycke Health Care biedt kwaliteitsproducten aan met een volledige serviceoplossing. Ons unieke aanbod is opgebouwd rond onze: • Procedure-specifi eke producten

• Training en ondersteuning • Effi ciënte bevoorrading en logistiek

Samen maken die elementen dat u tijd, inspanning en kosten bespaart. Hierdoor komen waardevolle middelen vrij en kan effi ciënter worden gewerkt, zodat u meer patiënten kunt behandelen door effi ciëntere zorg.

Behandel meer patiënten door effi ciëntere zorg

www.molnlycke.comMölnlycke Health Care NV, Berchemstadionstraat 72 bus 2, B-2600 Berchem - België. Tel. 0032 (0)3 286 89 50, Fax. 0032 (0)3 286 89 52

Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196, NL-4800 DD Breda – Tel. 0031 (0)76 521 96 63, Fax. 0031 (0)76 522 17 82Mölnlycke Health Care, BARRIER® en ProcedurePak® zijn geregistreerde merken van de groep Mölnlycke Health Care

Copyright (2009)

MOL 172 PPK ad.indd 1 05-03-2010 11:08:30

INLEIDING

Of het nu SILS/Single Incision Laparoscopic

Surgery, LESS/Laparoendoscopic Single-site

Surgery, SPA/Single-port Access Surgery of

SAS Single-Site Access Surgery, om maar

enkelen te noemen, heet, al deze technieken

hebben een gemeenschappelijk kenmerk nl dat

ze uitgevoerd worden via een opening meestal

thv de navel.

Laparoscopische cholecystectomie is op de dag

van heden nog steeds de standaard voor

cholecystectomie. Zoals ook duidelijk in andere

chirurgische procedures is er een verhoogde

tendens tot steeds minimaal invasievere

technieken.

Een cholecystectomie, verricht via “single

incision” laparoscopische chirurgie werd een

eerste maal uitgevoerd in 1998. Met de komst

van uit speciaal materiaal gemaakte triport-

systemen is er een verhoogde vraag naar

“single incision” chirurgie.

Deze nieuwe techniek wint aan interesse en chi-

rurgen vragen om deze nieuwe techniek te

mogen(kunnen) uitvoeren. Het blijft wel afwach-

ten of de voordelen(een opening) opwegen tegen

de verhoogde leercurve, duur van de operatie en

de verhoogde kosten van instrumentarium en dit

met de NOTES techniek als voorlopig eindpunt.

TECHNIEK:

Via een 2 tot 2,5 cm lange intraumbilicale

incisie wordt het mogelijk om het nieuwe type

trocar, meestal uit een sponsachtige structuur

gemaakt, te introduceren waarbinnen het

mogelijk is met 3 trocars van 5 mm te werken

en zelfs deze ad libitum te vervangen door

12 mm trocars voor optiek of cliptang

bijvoorbeeld, in plaats van de normaal

4 huidincisies zoals bij een conventionele

laparoscopische cholecystectomie.

In het Imeldaziekenhuis in Bonheide is het wel

de gewoonte de operatie te starten met

insufflatie bij middel van de verresnaald

transumbilicaal en dan met een conventionele

reusable 10 mm trocar de optiek intraabdo-

minaal te schuiven om te zien of de galblaas-

pathologie zich leent tot een SILS procedure.

Het systeem kost immers, met 1 articuleerbare

grasper althans, rond de 350 euro, zodat we het

materiaal niet graag inzetten voor niet in

aanmerking komende gevallen.

Langs deze SILS tri poort is het vaak zelfs,

zelfs zonder suspensie van de galblaas met

een transabdominale ethilonsteek, mogelijk

om een volledige dissectie inclusief afclippen

van de arteria en ductus cysticus met verwijde-

ring van de galblaas al dan niet in een plastic

zakje, met één incisie uit te voeren.

Single Incision LaparoscopicSurgery of SILS

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

9

BEWERKT VOOR SCALPEL DOOR CLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 9

VOORDELEN:

De voordelen van de single incision cholecys-

tectomie ten opzichte van de klassieke

cholecystectomie zijn niet zo spectaculair als

de overgang van de klassieke open naar de

laparoscopische cholecystectomie.

In allereerste instantie zal deze techniek

vooral uiteraard in aanmerking genomen

worden voor patiënten waarbij de reductie van

elk litteken adamant is, ook al is dit uiteraard

een voor elke patiënt na te streven doel bij

gelijke efficiëntie van de techniek.

Verder is het uiteraard ook zo dat elke

supplementaire insnede en poort op zich al

een risico geeft tot bloeding, vergroeiingen,

orgaanbeschadiging en littekenbreuk.

Er blijft uiteraard nog de vraag wat een single

incision chirurgie(2,5 cm) in de navelstreek

betekent voor de belasting van de buikwand.

Verder is er minder pijn, moeten er minder

narcotica gegeven worden en is er een

verkorte verblijfsduur.

Er zijn echter tot nu toe nog geen data

beschikbaar die aantonen dat een grote

incisie thv de navel esthetisch beter is en

minder pijn geeft. Dr. John Romanelli, een van

de eerste chirurgen die zich deze techniek

eigen maakte, zegt dat er degelijk een

esthetisch voordeel zal bewezen worden maar

dat er voor de pijn geen verschil zal aange-

toond worden vermits de pijn hoofdzakelijk

veroorzaakt wordt door het pneumo-

peritineum en dit bij beide technieken wordt

toegepast. Dr Kurt E.Roberts blijft erbij dat

het esthetisch element het grootste voordeel

is, er is haast geen zichtbaar litteken te

bespeuren indien de techniek goed wordt

uitgevoerd.

NADELEN:

De nadelen situeren zich op het technisch vlak,

het is complexer, vraagt een verhoogde

leercurve en zorgt voor een verlengde operatie-

tijd. Het invoeren van camera en instrumenten

via een opening beperkt uiteraard de manoeu-

vreerruimte en instrumenten staan soms in

de weg.

Chirurgen werken niet graag met gekruiste

armen, hetgeen bij deze techniek nochtans

nodig is.

Dr Romanelli beweert dat hij na 2 jaar deze

techniek te hebben gebruikt de operatietijd van

een gewone laparoscopische cholecystectomie

benadert. Dit is echter niet helemaal juist,

omdat de SILS techniek voorlopig enkel

gebruikt wordt bij “gemakkelijke gevallen”.

Dr Roberts heeft voor een appendectomie en

een cholecystectomie gemiddeld 10-15 min

langer dan voor de conventionele laparo-

scopische techniek.

De leercurve en operatietijd werden duidelijk

positief beïnvloed door de ontwikkeling van

nieuwe trocars en articulerende instrumenten.

Minder positief is dat de instrumenten voor-

lopig nog single used zijn, hetgeen de kostprijs

de hoogte in stuurt en voor de programmatie

van een dergelijke ingreep goede en klare

afspraken dienen gemaakt te worden.

INSTRUMENTARIUM

De nieuwe trocars en instrumenten zijn zoals

hoger vermeld duur en single used. Er is geen

specifieke terugbetaling voor deze techniek

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

SINGLE INCISION LAPAROSCOPIC SURGERY OF SILS

10

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 10

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

11

tenzij deze voor de gewone laparoscopische

ingrepen. Er wordt dus geen onderscheid

gemaakt.

De ontwikkeling staat niet stil en er komen

steeds meer instrumenten voor de SILS tech-

niek op de markt.

ROBOTCHIRURGIE:

Is er concurrentie? Eerlijk gezegd ik denk het

niet, het is eerder elkaar aanvullen, de een

leert van de ander. Eerder werden er specifieke

instrumenten ontwikkeld voor de robot-

chirurgie en dit proces gaat verder.

BESLUIT:

SILS cholecystectomie is anno 2009 beschik-

baar en zal het ons inziens ook blijven, al dan

niet complementair aan de chirurgie.

Zoals steeds zal, na uitvlakken van de leercurve,

deze techniek in geselecteerde gevallen zeker

concurrentieel worden met de klassieke

laparoscopische cholecystectomie. Andere

indicaties zoals bijvoorbeeld een appendectomie,

gynaecologische procedures en zelfs meer

geavanceerde ingrepen zullen waarschijnlijk een

volgende era geven aan deze veelbelovende

techniek met bovenop uitstekende cosmetische

resultaten.

Uiteraard blijft men niet stilstaan. Maar als men

de techniek via een opening nl de navel optimaal

beheerst wat houdt ons tegen om die opening

niet in de maag of de vagina te plaatsen? De

techniek beheersen is een ding, het ontwikkelen

van het juiste instrument een ander. Deze

ontwikkeling is de laatste stap naar NOTES.

REFERENTIES

Technology for surgery

Will single incision laparoscopic surgery

become mainstream

OR manager january 2010

Met dank aan het Operatiekwartier Imelda

Ziekenhuis Bonheide voor de foto’s en

Dr Aelvoet voor zijn gewaardeerde bijdrage.

SINGLE INCISION LAPAROSCOPIC SURGERY OF SILS

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 11

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

12

Het doet me plezier dat ik de kans krijg om

mijn dierbare collega en mentor voor te

stellen en haar ervaringen als ORP (operating

room personnel) van de AO (Arbeitsgemein-

schaft für Osteosynthesefragen/Association

for the Study of Internal Fixation) organisatie

aan jullie te vertellen. Annita Mellebeeckx is

een begrip in het operatiekwartier van het UZ

Leuven en daarbuiten. Op elk congres komt ze

wel ‘oude’ bekenden tegen, de traumatologen

en verpleegkundigen die de afgelopen 25 jaar

binnen het UZ Leuven in opleiding zijn

geweest passeerden wel bij Annita en haar

collega’s. Ze wil dat nooit gezegd hebben want

bescheiden als ze is vind ze alles wat ze doet

vanzelfsprekend.

Wij, de operatiezaalverpleegkundigen, die

door haar werden opgeleid binnen de wondere

wereld van de traumatologie weten wel beter.

Het enthousiasme en de kracht waarmee zij

haar vak aan ons leerde en nog steeds leert is

een voorbeeld. De meeste onder ons kennen

haar als de mentor of preceptor die het heeft

over ‘de peper’! Elke gemotiveerde profes-

sional in het operatiekwartier moet voldoende

‘peper’ hebben om enerzijds te overleven

binnen deze context en anderzijds de juiste

drive te bezitten om er elke dag opnieuw voor

te gaan. Die drive heeft ze nog steeds zelfs na

25 jaar dienst!

Annita is niet alleen een gedreven professional

maar ze staat samen met de preceptoren van

de C cluster (traumatologie en thoraxchirur-

gie) altijd klaar om studenten en startende

verpleegkundigen op te vangen en op te

leiden. Toen ik haar vroeg waarom ze deze

taak zo ter harte nam vertelde ze: “ik wil er

zeker van zijn dat de mensen die ik opleid

beter worden dan dat ik ben en ik wil dat ze

zich goed voelen bij wat ze doen”. Hieruit kan

je duidelijk opmaken dat Annita bij uitstek

iemand is die kennis zal delen met haar

collega’s. ‘Ik ben in de loop der jaren veranderd

van tactiek’ zegt ze, ‘daar waar ik jaren aan

een stuk alle kennis voorkauwde, leg ik nu het

leerproces in hun eigen handen’. Ze zal altijd

met raad en daad klaarstaan maar het

engagement moet van twee kanten komen.

Samen levenslang leren! Vanuit die insteek is

ze in het avontuur van haar leven gestapt,

namelijk als eerste Belgische ORP een training

gaan geven in Kuweit.

Een collega in de kijker…SUZY KIMPEN, STAFMEDEWERKER OPERATIEKWARTIER UZ LEUVEN

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 12

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

13

De AO foundation is een internationale

non-profit organisatie die sinds 1960 trainingen

in osteosynthesemateriaal organiseert voor

chirurgen en vanaf 1963 deze traditie ook

opnam voor verpleegkundigen. De hoofdzetel

van de AO organisatie is gelegen in Davos,

Zwitserland. Binnen deze organisatie bestaat

er een netwerk van operatieverpleegkundigen

die worden opgeleid als ORP om samen met de

chirurgen van AO internationaal congressen en

workshops te organiseren. Annita deed haar

eerste ervaringen op als ORP in Spa met het

congres van traumatologie dat er om het

1,5 jaar wordt georganiseerd. Verder kreeg ze

in 2007 de kans om een AO training te volgen in

Davos. Verder gaf Annita nog een aantal

voordrachten in binnen- en buitenland.

Kuweit was een bijzondere onderneming omdat

het letterlijk en figuurlijk grensverleggend was.

Dit land dat tot de verbeelding spreekt was een

grote onbekende voor haar en er werd slechts

een tipje van de sluier gelicht. Bij het binnen

rijden van het hotel werd de onderkant van de

taxi gecontroleerd op eventuele verborgen of

verboden wapens. Op het plafond van de

hotelkamer stond een pijl richting Mekka en de

typische clichés zoals wij die kennen als

westerlingen werden bevestigd. Maar daar waar

het hele time-out concept bij ons nog in zijn

kinderschoenen staat is dit al een gouden

standaard in de meeste Arabische landen. Als je

geen overvloed aan materiaal kan te voorschijn

toveren dan moet je leren werken met de midde-

len die voorhanden zijn. Ze had het genoegen om

dit avontuur te delen met haar Britse collega en

ervaren ORP Judy Orson. Een aantal aspecten

sprongen bij Annita onmiddellijk in het oog m.n.

– Scopie is niet overal en altijd beschikbaar!

– De ‘kakkerlakkentest’ om na te gaan of een

set al dan niet steriel is?! Er wordt een

kakkerlak in een set geplaatst de set gaat in

de autoclaaf en is het insect overleden dan is

de set steriel!

– Uitgesproken duidelijke communicatie,

iedereen weet wat er moet gebeuren.

– Kwaliteit bieden met beperkt materiaal, de

Surgical Safty checklist was al jaren een

vaste waarde in het operatiekwartier.

– Er is weinig ruimte voor innovatie maar de

‘gouden standaards’ zoals een DHS zijn er

dagelijkse kost.

Uiteindelijk gaf Annita aan dat de cultuur

verschillen echter geen invloed hebben op de

permanente vorming van de operatieverpleeg-

kundigen. Deze teams werken met evenveel

enthousiasme en gedrevenheid samen om de

kwaliteit van zorg te garanderen en zij hebben

misschien zelfs meer overleg. Het viel haar ook

op dat de deelnemers van dit kleurrijk internatio-

naal congres, ondanks het feit dat dit allemaal

expert verpleegkundigen waren, enthousiast en

gedreven aan deze opleiding deelnamen.

Deze buitenlandse ervaring heeft haar gestrekt

en verrijkt niet alleen in haar functie als ORP

maar ook als mens.

EEN COLLEGA IN DE KIJKER…

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 13

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

14

22 JUNI 2010. - KONINKLIJK BESLUIT

BETREFFENDE UITVOERING VAN HET

ATTRACTIVITEITSPLAN VOOR HET VERPLEEG-

KUNDIG BEROEP WAT BETREFT DE PREMIES

VOOR DE TITELS EN

BIJZONDERE BEROEPSBEKWAAMHEDEN EN

ONREGELMATIGE PRESTATIES

ALBERT II, Koning der Belgen,

Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen,

Onze Groet.

Gelet op de programmawet van 2 januari 2001,

artikel 59quater, ingevoegd bij de wet van

10 december 2009;

Gelet op het protocol van akkoord nr. 2010/01 van

17 maart 2010 van het Comité voor de provinciale

en plaatselijke overheidsdiensten;

Gelet op het advies van de Inspecteur van

Financiën van 17 en 21 mei 2010;

Gelet op de akkoordbevinding van de

Staatssecretaris voor Begroting, gegeven op

27 mei 2010;

Gelet op het verzoek om spoedbehandeling,

gemotiveerd door de omstandigheid dat de

budgetten voor de maatregelen vervat in dit

koninklijk besluit, goedgekeurd werden op

13 oktober 2009 door de Algemene Raad van het

RIZIV, in het kader van het RIZIV-budget van 2010;

Dat concretisering van de bepalingen voor het

toekennen van de premies of salaristoeslagen

sinds november 2009 onderhandeld werden en

het voorwerp uitmaakten van een akkoord met

de sociale partners van de non-profit sector op

4 maart 2010;

Dat dit akkoord werd vastgelegd in het protocol-

akkoord van 17 maart 2010;

Dat deze akkoorden een betaling van de

salaristoeslagen voorzien vanaf 1 juli 2010 aan de

personeelsleden voor de betrokken onregel-

matige prestaties;

Dat de periode januari-juni 2010 onder vorm van

een unieke inhaalpremie wordt geglobaliseerd,

waarvan overeengekomen werd de betaling in

juli 2010 uit te voeren;

Overwegende dat, opdat de begunstigden van

deze maatregelen de voorziene en gebudget-

teerde bedragen effectief in juli 2010 zouden

kunnen ontvangen, de betrokken werkgevers de

financiële middelen moeten ontvangen binnen

een termijn die het hen mogelijk maakt ze toe te

kennen alsook te beschikken over de informatie

betreffende de toekenningsvoorwaarden;

Overwegende dat het financieringsbesluit en de

notificatie van het Budget van Financiële

Middelen door de FOD Volksgezondheid voor wat

de ziekenhuizen en de financieringsbesluiten en

stortingen, door het RIZIV, voor wat de andere

structuren betreft, de vereffening van de

financiering voorzien op 1 juli;

Overwegende dat men moet garanderen dat de

premies en salaristoeslagen effectief toegekend

worden aan de betrokken personen volgens de

overeengekomen bepalingen; dat huidig besluit

hen, in uitvoering van artikel 59quater van de

Programmawet van 2 januari 2001, ingevoegd bij

de wet van 10 december 2009, een individueel

recht geeft om van deze premies en salaris-

toeslagen te genieten;

Overwegende dat dit besluit garandeert dat het

gestorte geld ook werkelijk wordt toebedeeld aan

de betaling van deze premies en salaristoeslagen;

Overwegende dat de werkgevers zonder verwijl

moeten beschikken over de reglementaire

informatie die het hen mogelijk maakt om zich

aan te passen; dat de effectieve storting van deze

premies en salaristoeslagen van de instellingen

vereist dat ze hun procedures met betrekking tot

de invoer van de gegevens betreffende de gepres-

teerde uren aanpassen, alsook de uitbetalings-

procedures aanpassen; dat deze aanpassingen

tijd vergen gezien de wijzigingen van de

informaticaprogramma’s; dat deze aanpassingen

bijzonder zijn in die zin dat ze alleen betrekking

hebben op bepaalde personeelscategorieën, wat

ze complexer maakt; dat ze bovendien, voor wat

de salaristoeslagen voor de oncomfortabele

prestaties betreft, ze verschuldigd zijn vanaf

1 januari 2010; dat de werkgevers maatregelen

moeten nemen met betrekking tot de periode

gaande van 1 januari 2010 tot de datum waarop

deze salaristoeslagen zullen berekend worden in

het kader van de normale procedures, maar

overeenkomstig de nieuwe verplichtingen

ingesteld door huidig koninklijk besluit;

Gelet op het advies nr. 48.357 van de Raad van

State, gegeven op 3 juni 2010, met toepassing van

artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de

Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID

VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 14

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

15

Op de voordracht van Onze Minister van Sociale

zaken, Onze Minister van Werk en op het advies

van Onze in Raad vergaderde Ministers,

Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

HOOFDSTUK I. - Premies met betrekking tot de

titels en bekwaamheden

Artikel 1. § 1. Vanaf 2010 wordt een jaarlijkse

bijkomende premie van 1.113,80 euro, toegekend

aan de verpleegkundigen die houder zijn van een

bijzondere beroepsbekwaamheid, zoals bepaald

in de ministeriële besluiten die de erkennings-

criteria vastleggen van de kwalificaties, vermeld

in het koninklijk besluit van 27 september 2006

houdende de lijst van bijzondere beroepstitels en

bijzondere beroepsbekwaamheden voor de

beoefenaars van de verpleegkunde.

§ 2. Vanaf 2010 wordt een jaarlijkse bijkomende

premie van 3.341,50 euro, toegekend aan de

verpleegkundigen die houder zijn van een

bijzondere beroepstitel, zoals bepaald in de

ministeriële besluiten die de erkenningcriteria

vastleggen van de titels vermeld in het boven-

vermeld koninklijk besluit van 27 september

2006.

§ 3. Ongeacht de voorwaarden bepaald in de

paragrafen 1 en 2, moet, in een ziekenhuis de

verpleegkundige effectief tewerkgesteld zijn in

een dienst, in een functie of een zorgprogramma

die deze specialisatie voorziet.

Ongeacht de voorwaarden bepaald in de

paragrafen 1 en 2, wordt in de rusthuizen voor

bejaarden en de rust- en verzorgingstehuizen de

premie toegekend aan die verpleegkundigen die

effectief de functie uitoefenen.

Art. 2. De premie wordt jaarlijks in de maand

september betaald door de werkgever aan de

verpleegkundigen. De premie wordt betaald

a prorata van hun arbeidsduurregeling en het

aantal gewerkte maanden van 1 september van

het voorgaande jaar tot 31 augustus van het

lopend jaar.

Art. 3. De bedragen in dit hoofdstuk worden

geïndexeerd voor de private sector overeen-

komstig de bepalingen van de wet van 2 augus-

tus 1971 houdende inrichting van een stelsel

waarbij de wedden, lonen, pensioenen, toelagen

en tegemoetkomingen ten laste van de open-

bare schatkist, sommige sociale uitkeringen, de

bezoldigingsgrenzen waarmee rekening dient

gehouden bij de berekening van sommige

bijdragen van de sociale zekerheid der arbeiders,

alsmede de verplichtingen op sociaal gebied

opgelegd aan de zelfstandigen, aan het index-

cijfer van de consumptieprijzen worden

gekoppeld. De basisindex is 110,56.

De bedragen in dit hoofdstuk worden

geïndexeerd voor de publieke sector overeen-

komstig de bepalingen van de wet van 1 maart

1977 houdende inrichting van een stelsel waarbij

sommige uitgaven in de overheidssector aan het

indexcijfer van de consumptieprijzen van het Rijk

worden gekoppeld.. De basisindex is 138,01.

HOOFDSTUK II. - Uurroostertoeslagen

Afdeling 1. - Toepassingsgebied

Art. 4. Dit hoofdstuk is van toepassing op het

personeel aan het bed van de patiënt zoals

gedefinieerd in artikel 5, en tewerkgesteld in :

– alle vormen van daghospitalisatie en de

ziekenhuisdiensten bedoeld in artikel 8, a) en

b), van het koninklijk besluit van 25 april 2002

betreffende de vaststelling en de vereffening

van het budget van financiële middelen van de

ziekenhuizen;

– de rustoorden voor bejaarden en rust- en

verzorgingstehuizen;

– de psychiatrische verzorgingstehuizen;

– de diensten thuisverpleging;

– de wijkgezondheidscentra;

– de initiatieven beschut wonen.

Art. 5. Onder personeel aan het bed van de

patiënt wordt verstaan :

– de verpleegkundigen;

– de zorgkundigen;

– de personen die de functie uitoefenen van

opvoeder in de psychiatrische equipes van de

algemene ziekenhuizen, in de psychiatrische

ziekenhuizen en de psychiatrische verzor-

gingstehuizen.

Afdeling 2. - De uurperiodes

Art. 6. De 24 uren van een dag worden verdeeld

in 4 uurperiodes :

Dag : van 8 uur tot 18 uur

Avond : van 18 uur tot 20 uur

Nacht : van 20 uur tot 6 uur

Ochtend : van 6 uur tot 8 uur

De huidige regels die voortvloeien uit protocollen

getekend in het Comité voor de Provinciale en

Plaatselijke Overheidsdiensten (Comité C) voor

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID

VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 15

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

16

wat betreft de publieke sector, uit collectieve

arbeidsovereenkomsten afgesloten in een

paritair comité voor wat betreft de private sector

of bij gebrek aan, uit een lokaal akkoord, blijven

onveranderd voor wat betreft de uren gepres-

teerd tijdens de uurperiode van de dag (van 8 uur

tot 18 uur) en van de ochtend (van 6 uur tot

8 uur) van maandag tot vrijdag, op zaterdag,

zon- en feestdagen.

Afdeling 3. - Avondprestaties

Art. 7. Een toeslag voor avondprestaties, wordt

toegekend voor de uurschijf van 19 tot 20 uur aan

het personeel aan het bed van de patiënt zoals

gedefinieerd in artikel 5, tewerkgesteld in de

instellingen bedoeld in artikel 4, en dit a prorata

van de effectief uitgevoerde prestaties in deze

uurschijf.

Art. 8. Deze toeslag wordt als volgt berekend en

toegekend :

– voor het personeel dat betaald wordt volgens

het zogenaamde regime « per prestatie » :

20 % van het barema-uurloon ongeacht de dag

van de week waarbij de toeslag op zaterdag,

zon- en feestdagen van toepassing is indien

deze voordeliger is dan die 20 %;

– voor het personeel dat via het forfait van 11 %

betaald wordt : de toeslag voor het nachtuur-

loon toegevoegd aan het basisbarema van

111 %, ongeacht de dag van de week, inclusief

zaterdag en zon- en feestdagen.

Art. 9. De akkoorden of gebruiken, vooruit-

vloeiend uit sectoriële onderhandelingen, die

betere arbeidsvoorwaarden bepalen, blijven van

toepassing voor de andere personeelscate-

gorieën en in de andere sectoren.

Afdeling 3. - Nachtprestaties

Art. 10. Alle uren gepresteerd tussen 20 u en 6 u

worden beschouwd als nachturen zowel van

maandag tot vrijdag als op de zaterdagen, zonda-

gen en feestdagen.

Een toeslag voor nachtprestaties, wordt

toegekend voor de uurschijf van 20 uur tot 6 uur,

volgens regels geldende op 31 december 2009,

aan het personeel aan het bed van de patiënt

zoals gedefinieerd in artikel 5, tewerkgesteld in

de instellingen bedoeld in artikel 4, en dit a

prorata van de effectief uitgevoerde prestaties in

deze uurschijf.

Art. 11. Bovendien worden alle uren of delen van

een uur van een prestatie die middernacht

overschrijdt, beschouwd en betaald als

nachturen zelfs indien de prestatie start vóór

20 uur of eindigt na 6 uur.

Art. 12. Deze toeslag voor de nacht wordt als

volgt berekend en toegekend :

aan het personeel dat betaald wordt volgens het

zogenaamde regime « per prestatie » : de

nachtuurtoeslag van toepassing op 31 december

2009 ongeacht de dag van de week; de toeslag op

zaterdag, zon- en feestdagen is van toepassing

indien voordeliger dan deze uurtoeslag;

aan het personeel dat momenteel via het forfait

van 11 % betaald wordt : de toeslag voor het

nachtuurloon toegevoegd aan het basisbarema

van 111 %, ongeacht de dag van de week,

inclusief zaterdag en zon- en feestdagen.

Art. 13. De akkoorden of gebruiken, vooruit-

vloeiend uit sectoriële onderhandelingen, die

betere arbeidsvoorwaarden bepalen, blijven van

toepassing voor de andere personeelscate-

gorieën en in de andere sectoren.

Art. 14. Indien voor een deel van een prestatie

twee verschillende premies bestaan, wordt de

hoogste premie toegekend.

HOOFDSTUK III. - Inwerkingtreding

Art. 15. De bepalingen vermeld in de hoofd-

stukken I en II zijn van toepassing met ingang van

1 januari 2010. De betaling van de afgesproken

toeslagen gebeurt door de werkgever vanaf 1 juli

2010 en wordt geïntegreerd in het loon van de

werknemer. De toeslagen die verdiend werden in

de periode van 1 januari tot en met 30 juni 2010

worden ten laatste op 1 juli 2010 als eenmalig

inhaalbedrag uitbetaald.

Art. 16. Dit besluit heeft uitwerking op 1 juli 2010.

Art. 17. Onze Minister van Sociale Zaken en Onze

Minister van Werk zijn, ieder voor wat haar

betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 22 juni 2010.

ALBERT

Van Koningswege :

De Minister van Volksgezondheid en Sociale

Zaken,

Mevr. L. ONKELINX

De Minister van Werk,

Mevr. J. MILQUET

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID

VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

NScalpel_79 09-09-2010 14:33 Pagina 16

Bedenkingen voorprikbord of koffiekot

Een organisatie met regels enplichten heeft het gemakkelijker.De medewerkers kunnen zichtoeleggen op datgene waarvoor zijaangenomen zijn: hun werk. Judith Mair

Wat is de waarde van een examenwaar zowat alle studenten slagen?

Geld is beterdan armoede,

al was het maarom financiëleredenen. Woody Allen

Wie het laatst lachtdenkt het langzaamst.M.L. GeleijnseOns nieuwe softwareprogrammaslaat automatisch jewerk op als het denktals je iets gedaan hebtwat de moeite waard isom bij te houden. Glasbergen

Macht is een middelvan onzekeren

om bevestigingte krijgen. L.M’RabetVan achter de feiten aan

te hollen krijg je geen goede conditie.

Het is een

misverstand

te denken dat

chaotisch werken

hetzelfde is als

creatief werken.

T. Vos

Slipfabrikant Sloggi

toont in zijn reclame

slips die niet eens

verkocht worden.

Eerst nadenken maakt

een gesprek een stuk

eenvoudiger.

Ron Van Gelderen

Wij gaan drie weken naar

Laos. Waar ligt dat schat?

Tijdens je leven droom je

4 volle jaren.

17

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 17

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

18

Veel jonge lezers zullen zich afvragen of het

toen allemaal wel zo goed was of zoveel beter

dan nu. In se gaat het daar niet over, het gaat

wel over iemand die zich nog heel veel van toen

herinnert en die deze herinneringen met

anderen wil delen. Ik was toen ook jonger,

slanker, krachtiger en mogelijk ook mooier dan

nu en het is met die ogen, die tijdgeest dat ge

dit artikel moet lezen.

Ik had mijn sollicitatie voor de COO raad achter

de rug en nam contact op met zuster

directrice.

Ik werd zeer vriendelijk ontvangen en er werd

mij meegedeeld dat ik in het OK terecht zou

komen. Mijn eerste keuze en droom. Zuster

directrice gaf mij het advies om even langs het

OK te gaan om kennis te maken met de

hoofdverpleegkundige. Ik moest pas maandag

beginnen vandaar, dus op naar het OK en de

hoofdverpleegkundige.

Van horen zeggen, literatuur, foto’s van nieuwe

operatiezalen, had ik mij al een bepaalde

voorstelling gemaakt hoe het er zou uitzien.

Mijn enigste kennis van het OK was mijn stage

en een sollicitatie bij Prof. Stalpaert. Wegens

mijn aankomende legerdienst viel dit laatste in

het water.

Mijn teleurstelling, vanaf het moment dat de

deur werd geopend, was groot. Dit was echt

niet datgene wat ik had verwacht. Allemaal

zeer vriendelijke mensen die toekomstige

collega’s, zelfs geen norse chirurgen of

anesthesisten, integendeel. Dat heeft mijn

teleurstelling even verzacht.

Het was er somber, veel combinaties van

beige en bruin. De patiënten, geopereerd of

nog te opereren, lagen naast elkaar in de

gang en iedereen liep er in het wit rond.

Voor verluchting werd het venster geopend,

laminar airflow nooit van gehoord, monitoren

in de verste verte niet te bespeuren.

Alles is veranderd behalve de tijdgeest.

Het denken van toen, het werken van toen, het

et elkaar omgaan, het behandelen van de

patiënt, alles is weg. Het heeft moeten wijken

voor de harde realiteit van cijfers, efficiëntie,

optimalisatie en winst.

In die tijd waren wij nog een COO, later

OCMW, ziekenhuis. Een van de beleidspunten

van het COO was ook om kansarmen werkelijk

een kans te geven. Niet iedereen is even slim

en verschillende mensen vallen door de

mand. Wel deze mensen kregen een kans. In

ons personeelbestand waren ook mindere

goden, mensen die nergens terecht konden,

altijd door de mand vielen, maar met de

nodige begeleiding en begrip in het ziekenhuis

werden tewerkgesteld, ook in het OK.

Er waren altijd taken die zij konden uitvoeren,

niet patiënt gebonden uiteraard.

Dat zie ik nu niet gebeuren, vroeger kon dit

wel.

Er is nu de vraag, wegens tekort, om niet of

laag geschoolden bepaalde taken te laten

uitvoeren.

Mits de juiste afspraken is dit mogelijk, de

geschiedenis herhaalt zich niet maar komt

meestal onder een licht gewijzigde vorm

terug.

Ik moet de jongeren inderdaad gelijk geven,

het was misschien niet beter maar anders.

Maar wij voelden er ons wel bij.

Uit de oude doosCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 18

PALAMIX®

Optimaal mengen van botcement:Eenvoudig – veilig – effi ciënt*

Heraeus Kulzer Benelux BV · Postbus 986 · 2003 RZ Haarlem · Nederland · Tel.: 02 252 5923 · www.heraeus-medical.com

PALAMIX® – eenvoudig gebruik voor alle toepassingen

* eenvoudig in slechts een paar stappen naar een homogeen en gebruiksklaar botcement

* veilig betrouwbare vacuümcontrole door vacuümindicator aan het luchtslangetje

* effi ciënt een systeem voor alle toepassingen in de gecemen-teerde prothesiologie door een keur aan patronen met verschillende afmetingen en speciale accessoires

-

ees

Vacu

ümmengsysteem

VAN HERAEUS

voor botcement

36636_AZ_Palamix_Scalpel_210x297_NL.indd 136636_AZ_Palamix_Scalpel_210x297_NL.indd 1 20.08.2010 16:46:39 Uhr20.08.2010 16:46:39 Uhr

Nationaal bestuur

Maatschappelijke zetelVVOVKeinkestraat 16, 3600 Genk

Rekeningnummer001-1281906-30

VoorzitterVan Hiel MoniqueMechelsesteenweg 340, 2820 Bonheiden,015 55 0560 Imeldaziekenhuis, Bonheiden, 015 50 5315 [email protected]

Ondervoorzitter• De Geyter Chantal

Aarschotsebaan 153, 1910 Kampenhout016 65 0002 UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]

• Loureiro Maria Volaardestraat 75 A, 9200 Dendermonde 052 41 4292 UZ Brussel 02 477 8927 [email protected]

SecretarisCatrysse Els Ringovenlaan 52, 2845 Niel03 663 7051 Eeuwfeest kliniek MKA Antwerpen03 240 2611 [email protected]

PenningmeesterStercq GuyHoogstraat 159, 2830 Tisselt [email protected] AZ Heilige Familie, Rumst03 880 9540, fax 03 880 9539 [email protected]

LedenadministratieMeert WouterLinkhoutstraat 225, 3560 Lummen013 554416, gsm 0478 302226UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]

EORNA• Loureiro Maria.

Volaardestraat, 75 A, 9200 Dendermonde 052 414292UZ Brussel 02 477 8927 [email protected]

• Vandewalle Brigitte Duindistellaan 19, 8370 Blankenberge 050 [email protected] Fabiola ZH Blankenberge,050 434910

HOOP• Chris DeBleser

Meir 77B, 2890 Sint-Amands03 889 05 12Sint-Jozef kliniek [email protected] 890 16 95

Bestuursleden• Vekeman Chantal

Assestr. 16 9550 Herzele, 054 502576St Lucas [email protected] 224 5790, gsm 0496 250803

• Verelst GlennJ.Beckerlaan 28, 2990 Wuustwezel03 297 1768AZ KLINA Brasschaat03 650 [email protected]

• Meert WouterLinkhoutstraat 225, 3560 Lummen013 554416, gsm 0478 302226UZ Gasthuisberg Leuven016 34 [email protected]

• Philippe BoucherieTempelstraat 15, 9700 OudenaardeUZ [email protected]

• Suzy KimpenUZ Gasthuisberg Leuven016 3430190497 [email protected]

• Kristof TassenoyUZ Gent09 33203620487 [email protected]

• Peter de GangAZ KLINA Brasschaat03 [email protected]@belgacom.net

Redactie ScalpelHaselaars MarcSt. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk089 357535, fax 089 3575353600 Genk089 [email protected]@zol.be

Roncada ClaudioKeinkestraat 16, 3600 Genk0479 [email protected]

Website: http://www.VVOV.infoe-mail: [email protected]

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

20

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 20

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

21

COMPETENCY FOR SAFE PATIENT CARE

DURING OPERATIVE AND INVASIVE

PROCEDURES

MARK L PHIPPEN, BRENDA C ULMER,

MARYANN P WELLS

95$

CCI

1440 PAGINA’S

ISBN 978-0-9787582-9-5

De veiligheid van de chirurgische patiënt is een

van de aandachtspunten die wij als VVOV sterk

willen benadrukken. Wij hebben dit al gedaan

in vorige scalpels of op ons symposium of

lezingen.

Competency of Safe Patient Care heeft in

verschillende recensies hoog gescoord door

zijn volledigheid en up to date zijn. Het is

inderdaad niet eenvoudig om zo een werk te

publiceren en toch up to date te blijven.

Het bestaat uit 4 grote hoofdstukken.

In het eerste hoofdstuk gaat het voornamelijk

over het concept rond patiëntveiligheid. Wat

is dat precies? Hoe kunnen wij hiertoe

bijdragen? Wat is de rol van de verpleeg-

kundige? Hoe beginnen wij hieraan? Wat zegt

de wetgeving?

Een tweede hoofdstuk behandelt de compe-

tenties die nodig zijn om een veiligheidscul-

tuur te introduceren.

Hoe verloopt de chirurgische voorbereiding?

Hoe assisteer ik de anesthesist? Hoe positioneer

ik de patiënt op een correcte wijze? Wat met de

steriliteit? Hoe correct tampons tellen?

Hoofdstuk 3 gaat dieper in op de problemen die

zich per specialiteit kunnen voordoen.

Hoofdstuk 4 behandelt veiligheidsproblemen

die ouderdom gerelateerd zijn.

Dit boek is zeker een hulpmiddel om een beter

inzicht te krijgen in de problematiek van de

patiëntenveiligheid.

Zeker aanschaffen.

Bespreking door Claudio Roncada

INSPECTING SURGICAL INSTRUMENTS

AN ILLUSTRATED GUIDE

RICK SCHULTZ

RMPS PUBLISHING LLC

ISBN 0976909200

83$

De basiskennis voor het OK gebeuren is bij

nieuwe verpleegkundigen tot een minimum

herleid.

Alle middelen die dit zouden kunnen

verbeteren zijn welkom.

“Inspecting Surgical Instruments” is een

dergelijk middel.

Hoe heet dit instrument? Waarvoor dient het?

Waarvoor wordt het gebruikt? Hoe is de

nazorg?

Boeken reviewCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 21

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

22

Hoe moet ik een instrument op fouten

controleren? Hoe moet het gereinigd worden en

waar moet ik precies op letten? Hoe worden

instrumenten hersteld?

Waarom zijn instrumenten zo duur?

Dit zijn maar enkele van de vragen die in dit boek

een antwoord krijgen.

Veel problemen waarmee de verpleegkundigen

geconfronteerd worden vinden hier een

oplossing. Het is goed gedocumenteerd, er zijn

zeer gedetailleerde foto’s en andere illustraties

Het moet zeker in de bibliotheek

Bespreking door Claudio Roncada

HET OPERATIEKWARTIER: KNOOPPUNT OF

KNELPUNT

PAUL GEMMEL EN FILIP BOURGONJON

KLUWER

ISBN 905928 022 9

Inderdaad, knooppunt of knelpunt? Is het OK nu

echt het hart van het ziekenhuis of is het een

chaos waar alleen moeilijkheden ontstaan?

Het boek dateert van 2002, mogelijk is het wat

bijgewerkt en geactualiseerd en is er een

recente uitgave. Ik weet het niet en heb eerlijk

gezegd ook niet verder gezocht.

Maar ook al dateert het van 2002 het is en blijft

actueel. Enerzijds omdat de problemen nog altijd

dezelfde zijn anderzijds door het feit dat er een

mooie analyse wordt gemaakt van het OK, dat

alle problemen worden besproken en dat er

kapstokken worden aangereikt die probleem

oplossend kunnen zijn.

Wij kennen Prof.Gemmel en F.Borgignon van de

Vlerickschool waar zij voornamelijk werken rond

management in de gezondheidszorg.

In het eerste hoofdstuk wordt de nadruk gelegd

op procesdenken rond patiënt, materiaal,

informatie en de nieuwe technologie.

Het tweede hoofdstuk handelt over de

patiëntenstroom en dit zeer uitgebreid.

Hoe kan ik de patiëntenstroom optimaliseren,

hoe kan ik de operatiezalen efficiënt benutten,

wat is capaciteitsplanning en capaciteits-

benutting.

Het derde hoofdstuk geeft een inzicht in de

materiaalstroom en het materiaalbeheer.

Dit onderwerp is zeer actueel en wordt op een

zeer goede wijze uit de doeken gedaan.

Het laatste hoofdstuk handelt over performantie-

meting in het OK, het doel en nut hiervan. Welke

indicatoren zijn belangrijk, wat is de missie van

het OK? Het boek staat bol van de goede ideeën,

een aanrader voor alle OK hoofdverpleegkundi-

gen, zeker een must

Het geeft u ook instrumenten om wat

strijdvaardiger te zijn.

Bespreking door Claudio Roncada

POST OPERATIEVE INFECTIERATIO BIJ

VOET- EN ENKEL CHIRURGIE

JOURNAL OF BONE AND JOINT SURGERY

FEBRUARI 2010

DK WUKICH, NJ LOWERY, RL MCMILLEN,

RG FRYKBERG.

Hoewel de complicaties bij zuivere orthopedische

ingrepen laag zijn, tussen 0,5% en 6,5%, is de

ontwikkeling van een postoperatieve infectie bij

orthopedische ingrepen uiteraard zeer ernstig en

zwaarwegend.

Een infectie kan leiden tot bewegingsbeperking,

eventueel amputatie en zelfs dood indien de

infectie niet oordeelkundig wordt behandeld.

Het risico op post operatieve infectie is bij voet-

en enkelchirurgie hoog in verhouding tot andere

type ingrepen. De reden hiervoor is dat dit type

chirurgie veel bij diabetici moet worden

uitgevoerd.

Diabetici, zeker als ze niet onder controle zijn,

hebben nog bijkomende problemen die het risico

op post operatieve infectie verhogen oa perifere

neuropathie, perifere vasculaire aandoeningen,

Charcot neuroarthropathie en hun immuun

systeem is aangetast.

Laat het duidelijk stellen dat er geen weten-

schappelijke gegevens zijn die deze stelling

bevestigt en er is ook nog geen studie bekend die

bewijst dat er een verhoogde infectie ratio is bij

diabetici die voet- of enkelchirurgie ondergaan.

Dit neemt niet weg dat er enige objectieve

aanduidingen zijn dat het risico hoger ligt bij

diabetici dan bij niet diabetici.

De doelstelling van deze retrospectieve studie

was om na te gaan of patiënten met diabetes

mellitus een verhoogd risico hebben op het

VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 22

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

23

ontwikkelen van een post operatieve infectie dan

niet diabetici en ook om na te gaan in hoeverre

de verwikkelingen van diabetes mellitus een

invloed hebben op de infectieratio dan bij

diabetes die onder controle is. Men gaat uit van

de veronderstelling dat de infectie ratio lager is

bij de gewone patiënt dan bij diabetici en dat er

ook een hoger infectie risico is bij patiënten met

verwikkelingen ten gevolge van de diabetes.

Voor deze studie werden 1000 patiënten geselec-

teerd, allen door dezelfde chirurg geopereerd

tussen januari 2006 en december 2007.

Patiënten met diabetes was de studiegroep,

patiënten zonder was de controle groep.

Volgende gegevens werden ingegeven:

– ouderdom;

– geslacht;

– geschiedenis van diabetes;

– geschiedenis van vroegere post operatieve

infectie waarbij gebruik van antibiotica nodig

was;

– graad van infectie;

– dagziekenhuis of opname;

– gebruik van interne of externe fixatie;

– roker of niet roker;

– geschiedenis van orgaantransplantatie;

– reumatoïde artritis;

– duur van de ingreep;

– post operatieve follow up.

Een post operatieve infectie werd gedefinieerd

als een infectie indien het zich binnen de

30 dagen na de ingreep manifesteerde. Indien er

externe fixatiemateriaal werd gebruikt rekende

men 30 dagen vanaf het verwijderen van het

vreemd materiaal. De ernst van de infectie werd

als mild of ernstig omschreven op basis van de

klinische bevindingen bij consult.

Mild is een purulente drainage kleiner dan 2 cm

rond de wonde en een behandeling met antibio-

tica oraal nodig is. Een ernstige infectie is

purulente drainage groter dan 2 cm, een opname

nodig is voor behandeling en eventueel opnieuw

een chirurgische ingreep nodig blijkt.

BEVINDINGEN

Van de 1000 patiënten waren 19% diabeet, deze

groep was gemiddeld ook ouder dan de controle

groep.

De infectieratio lag bij 4,8%, 65% was een

mildere vorm, 35% had een ernstige infectie.

Er was een merkelijk hoger % post operatieve

infectie bij diabetici dan bij de controle groep

13,2% tegen 2,8%.

Patiënten met diabetes en een infectie dienden

ook frequenter opgenomen te worden, 5% tegen

1%. Een diabetes met complicaties verhoogde

het infectie risico met factor 10 voor niet diabeti-

ci en factor 6 voor niet gecompliceerde diabetes

BESLUIT

Deze studie toont duidelijk aan dat patiënten met

diabetes wel degelijk een risicogroep zijn.

Hier is ook een belangrijke opvoedkundige taak

weggelegd voor de verpleegkundigen nl het

opvoeden van de patiënt om zijn diabetes onder

controle te krijgen en te houden.

Ook het pre operatief toedienen van antibiotica

hoort bij deze strategie.

Voor u gelezen door Claudio Roncada

BEÏNVLOEDT HET TIJDSTIP VAN DE DAG

VAN DE CHIRURGISCHE INGREEP

HET EINDRESULTAAT?

JOURNAL OF AMERICAN COLLEGE OF

SURGEONS

OKTOBER 2009

RR KELZ, TT TRAN, P. HOSOKAWA.

Het fenomeen is u bekend, koop geen auto die op

een maandag werd geproduceerd of op een

donderdag na de champions league finale.

Meestal ontbreekt er iets aan.

Kan dit fenomeen doorgetrokken worden in

de chirurgie?

Het is geweten dat het tijdstip, dag van de week

zelfs het seizoen een invloed heeft op het

chirurgisch resultaat. Recent werd aangetoond

dat het moment van de dag van de ingreep

invloed heeft op de morbiditeit, niet de

mortaliteit, bij electieve chirurgie. We kunnen dit

niet veralgemenen maar het is toch een reden

om dit verder te onderzoeken.

De doelstelling van deze retrospectieve studie

was om aan te tonen of er een verband bestaat

tussen tijdstip van de ingreep, duur van de

ingreep, einduur van de ingreep en het

eindresultaat.

Hiervoor werd de database gebruikt van

14 instellingen waar algemene en vasculaire

ingrepen werden uitgevoerd.

VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 23

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

24

56920 procedures uitgevoerd tussen oktober

2001 en september 2004 werden in het onder-

zoek betrokken.

Volgende data werden geanalyseerd:

– pre operatieve risico van de patiënt;

– type ingreep, starttijd, eindtijd, duur;

– gegevens over morbiditeit en mortaliteit en dit

tot 30 dagen na de ingreep.

De dag werd vanaf 07h30 ingedeeld in zones van

2 uur

BEVINDINGEN

Het morbiditeitrisico steeg met 10% tot 18% bij

ingrepen die werden uitgevoerd tussen 09h30 en

13h30 en na 17h30 in vergelijking tot de ingrepen

die als eerste werden uitgevoerd.

Ingrepen uitgevoerd tijdens de nacht hadden

zelfs een verhoogd risico van 30%.

Urgente ingrepen hadden een verhoogd risico op

morbiditeit (x3.13) en mortaliteit (x8.75) dan

geplande ingrepen.

BESLUIT

Het tijdstip van de ingreep heeft wel degelijk een

invloed op de morbiditeit en mortaliteit.

De oorzaak moet nog uitgeklaard worden. Is het

vermoeidheid, gebrek aan expertise, niet

beschikbaar zijn van het juist materiaal of

andere?

Aandacht moet geschonken worden bij de wisse-

ling van personeel en voornamelijk voor ingrepen

die de avond en/of de nacht worden uitgevoerd.

Voor u gelezen door Claudio Roncada

DE PRE-OPERATIEVE HUIDONTSMETTING BIJ

SCHOUDERCHIRURGIE: EEN VERGELIJKENDE

STUDIE VAN 3 HUID- ONTSMETTINGSMIDDELEN

THE JOURNAL OF BONE & JOINT SURGERY

AUGUSTUS 2009

MD SALTZMAN, GW NUBER, SM GRYZLO, GS

MARECEK, JL KOH.

Post operatieve wondinfecties komen gelukkig

weinig voor bij schouderchirurgie, indien deze

echter optreedt, zijn de gevolgen ernstig, de

behandeling moeilijk en lang en het resultaat

onzeker.

Het gebruik van een goede pre operatieve

huidontsmetting is mogelijk een belangrijke stap

in het voorkomen van wondinfecties.

De doelstelling van deze gerandomiseerde

prospectieve studie was de aanwezige bacteriën

thv schouder en oksel te inventariseren en de

invloed na te gaan van de 3 oplossingen, die

gebruikt werden voor de huidontsmetting, bij het

elimineren van deze bacteriën. De onderzoekers

gingen van de veronderstelling uit dat de prepio-

nibacterium acnes overwegend aanwezig zou zijn

en dat een oplossing met chloorhexidine en

alcohol zeer effectief zou zijn.

Hiervoor werden 150 patiënten geselecteerd in

de periode van september 2007 tot februari 2008.

Werden niet weerhouden patiënten met

immuunsysteem aandoeningen, met open

wonden of een infectie. Elke van de drie

oplossingen kreeg 50 patiënten toegewezen:

Oplossing 1: chloorhexidine gluconaat 2% en

isopropyl alcohol 70%;

Oplossing 2: iodophor 0,7% en isopropyl alcohol

74%;

Oplossing 3: povidone iodine.

Patiënten moesten pre operatief een douche

nemen, alle patiënten kregen pre operatief

antibiotica.

Voor gewone procedures 2g cefa, bij prothese

chirurgie bijkomend 1g vancomycine en werd er

een drape met bacteriocide werking gebruikt.

Elke schouder werd op dezelfde wijze ontsmet.

Bij de patiënten werden aerobe en anaerobe

culturen genomen en dit op 3 plaatsen nl

voorkant en achterkant van de schouder en de

oksel, en dit voor en na de huidontsmetting.

BEVINDINGEN

Meest prominent aanwezig voor de ontsmetting

waren de coagulase negatieve Staphylo-

coccus(40), de prepionibacterium acnes(28), de

Corynebacterium(14) en de micrococcus(7).

Na de ontsmetting was de kolonisatie merkelijk

minder bij gebruik van chloorhexidine 7% tov

povidone iodine 31% en 19% in de iodophor

groep. Na 10 maanden werd geen enkele

besmetting vastgesteld.

BESLUIT

Deze studie heeft aangetoond dat de coagulase

negatieve Staphylococcus prevalent aanwezig

zijn en dat chloorhexidine alcohol het effectiefste

middel hiertegen was.

Voor u gelezen door Claudio Roncada.

VOOR U GELEZENCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 24

Hello! My name is Ville Juntunen and I´m

23-years old guy from Finland. I study nursing

in the University of Applied Science Vaasa and

I´m starting my final year now in the fall of

2010.

I did an Erasmus exchange in Belgium in the

spring of 2010. I arrived on the 27th of

February to begin my practical training of

home nursing in Antwerpen and after that the

practical training of surgery and operating

room at Imelda Ziekenhuis in Bonheiden.

I ended my exchange on the 23rd of May.

The first question people always asked me:

“Why Belgium?” Well the reason was that the

international office of my school suggested it.

They said that it´s a good place for a nursing

student to go and there has been students

before me and all of them gave good

comments. I really didn´t know anything

about Belgium but I knew that I wanted to go

somewhere in Europe so I accepted.

As I said before I did my surgery and

operating room practice at Imelda Ziekenhuis

in Bonheiden and I had really good time there.

I spent five weeks in Heelkunde 2 and two

weeks in the operating room. The staff in both

places was really helpful and kind. I think that

the situation was strange not only to me but to

the nurses as well when they suddenly have a

English speaking person at their work place.

But still I feel that everything went well and if

I had a question it was always answered.

I think that Belgians are a bit more open than

Finnish and they smile a lot more and that´s

why a liked the Belgians.

Two weeks in the operating room isn´t that

long but that´s the amount of time that we

practice there in Finland. Of course if we

choose to specialize in surgery we have a

longer practise later. Still two weeks is

enough to give a general view of the work

although it´s hard as a student to really learn

what to do there. During this practise I felt

that the most suitable places for me were the

preparation and recovery rooms. I love it when

it´s busy and you have your hands full of

work.

It´s not always easy to be a stranger in a new

place and sometimes I was a bit outsider

because I couln´t speak Dutch but I was

prepared for it. It´s also a fact that I would

have learned more if I had done my practices

in Finland but it doesn´t bother me. Instead of

learning a lot about nursing I feel that I

learned a lot more about myself and how to

get along with different kinds of people than if

I had stayed home.

This year I´ll be guiding new students who

start their nursing school and I will be

speaking for exchange trips and I can warmly

recommend Belgium as a exchange country.

P.S. If anyone has any question please feel

free to send me email at my address

[email protected]. And a lot of greetings to

nurses in Imelda Ziekenhuis!

Dit is een klein verslag gemaakt door een

student binnen een studenten uitwisselings

programma. Misschien is dit een prikkel om

zelf, binnen de bestaande operatiezalen, aan

uitwisseling te doen. Het uitwisselen van

ervaring is een van de bronnen van kennis.

THE FINNISH EXCHANGE STUDENT

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

25

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 25

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

26

Niet bevoegde personen of personeel buiten

het OK wordt gevraagd om schoenover-

trekken te gebruiken bij het betreden van

het OK. Wat is jullie advies hierover?

ANTWOORD: Dit is een item dat echt tot de

fabeltjes behoort. Er is iemand mee

begonnen en anderen hebben het overge-

nomen. Er is geen enkel bewijs, lees

wetenschappelijk onderzoek, dat het nut

van het dragen van schoenovertrekken

aantoont.

De vloer in het OK is uiteraard het vuilst.

Er moet daarom ook voldoende aandacht aan

geschonken worden. Daarom dat de zalen

tussen de procedures in worden gedweild

en dat de gangen 1 of 2maal per dag worden

opgefrist en grondig gereinigd. Wij vragen

ook om de bewegingen in het OK te beperken

maw de zalen niet onnodig verlaten, gaan

ipv lopen, liefst met gesloten schorten

anders ontstaan er wervelingen.

Het is aangewezen om specifiek schoeisel

te dragen in het OK. Het schoeisel moet

veilig zijn, gesloten tip, geen hakken,

waterbestendig en glijvast. Het moet dagelijks

thermisch gereinigd worden.

Bij ingrepen waar veel vloeistoffen worden

gebruikt vb arthroscopies is het aangeraden

om daarvoor ontwikkelde beschermers te

dragen, deze worden na elke procedure

verwijderd. Met koude en natte voeten in het

OK staan is niet aangenaam.

Schoenovertrekken voor bezoekers zijn

overbodig en indien niet gevolgd door goede

handhygiëne erger dan met vuile schoenen

het OK te betreden. U kent het, even nog iets

halen in het OK, snel schoenovertrekken

aandoen en met gecontamineerde handen

het OK betreden.

Het is wel zo dat indien deze personen de

steriele zone binnen komen specifiek

schoeisel ter beschikking moet gesteld

worden.

Er was onlangs een klein meningsverschil

ivm anesthesie en het hergebruik van

verlengleidingen en spuiten. Een anesthesist

wil de leidingen gebruikt bij toedienen

van propofol bij verschillende patiënten

gebruiken. Kan of mag dat? Wat zegt het

VVOV hierover?

ANTWOORD: Zeer interessante vraag waar

ik slechts onrechtstreeks een antwoord op

kan geven. Het VVOV is bezig met uitschrijven

van aanbevelingen en procedures, wat

anesthesie betreft zijn wij nog niet zo ver.

Het is inderdaad verleidelijk om deze tubings

en spuiten te hergebruiken, het spaart tijd

en centen. Maar mogelijk wordt de veiligheid

hierdoor in gevaar gebracht.

Dezelfde vraag dook onlangs op bij onze

Amerikaanse collega’s en ik wil graag hun

advies hierover geven.

Leidingen en spuiten voor eenmalig gebruik

dienen als dusdanig ook zo gebruikt te worden

en na gebruik verwijderd te worden. Patiënten

worden onnodig bloot gesteld aan een

infectierisico indien men multidose vials

doorprikt met gebruikte spuiten.

Tussen 1998 en 2008 werden er, in niet

ziekenhuis milieus oa pijn kliniek, hemo-

dialyse centra, endoscopische afdelingen,

35 gevallen van hepatitis opstoten

gedocumenteerd.

Deze waren te wijten aan:

– hergebruik van spuiten bij verschillende

patiënten;

– contaminatie van de anesthesie vials;

– gebrek aan handhygiëne.

Bij een dergelijke hepatitis opstoot in een

endoscopie afdeling waren er 5 van de

6 gevallen vastgesteld bij patiënten die op

dezelfde dag werden behandeld. Hier werd

inderdaad vastgesteld dat het personeel de

spuiten en leidingen bleef hergebruiken.

Propere naalden en spuiten werden gebruikt

voor het optrekken van het medicament en

daarna via de IV leiding ingespoten. Indien

verdere medicatie nodig was werd dezelfde

spuit met een nieuwe naald gebruikt. De

mogelijkheid bestaat dat bij het aanleggen

van een infuus en een terugstroom is en

alsdusdanig de leiding gecontamineerd werd.

In 2002 was er een hepatitis opstoot in

Oklahoma. Al de patiënten werden in dezelfde

Vraag en antwoordCLAUDIO RONCADA

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 26

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

27

pijnkliniek behandeld. 795

patiënten werden onderzocht en

71 gevallen van hepatitis C en

31 gevallen van hepatitis B

werden vastgesteld. Onderzoek

heeft aangetoond dat een en

dezelfde spuit en naald werden

gebruikt voor 3 verschillende

medicamenten en deze spuit en

naald werden ook bij alle

patiënten gebruikt.

Buiten het gebruik van een

aseptische techniek dienen

volgende maatregelen getroffen:

– gebruik een single use spuit

ook maar eenmalig;

– gebruik voor elke handeling bij

dezelfde patiënt een andere

naald;

– gebruik voor het optrekken van

medicatie steeds een nieuwe

naald;

– vervang bij elke patiënt de IV

leiding;

– gebruik de juiste en aseptische

techniek bij het optrekken van

medicatie.

Elke patiënt heeft recht op een

veilige behandeling. Het drukken

van de kosten, het verkorten

van de voorbereiding en de

turnover time zijn geen excuses.

U kan dit artikel terugvinden in

AORN Journal maart 2010,

p 403-404.

Hopelijk voldoet dit antwoord.

Aleamed

VRAAG EN ANTWOORD

Onze contactmomenten met de

patiënt zijn in tijd beperkt, een

terugkoppeling is moeilijk. Toch

zijn er patiënten die ons OK ver-

pleegkundigen nog herinneren.

Van een patiënt:

Velen zeggen hoe jullie moetenzijn, anderen eisen wat julliemoeten zijn sommigen vragendat jullie zo zouden zijn enke-len hopen dat jullie beter zou-den zijn gelukkig zijn er ookmensen die gewoon blij zijndat jullie er zijn

Met dank aan Greta Jacobs.

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 27

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

28

BELGISCHE SENAAT________

Zitting 2008-2009

________

9 april 2009

________

Schriftelijke vraag nr. 4-3302

van Marc Verwilghen (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister

van Sociale Zaken en Volksgezondheid

________

Privéklinieken - Wettelijk kader -

Chirurgische ingrepen - Aantallen

________

ziekenhuis

medisch centrum

chirurgie

privé-geneeskunde

kwalitatieve analyse

ziekteverzekering

________

9/4/2009 Verzending vraag

(Einde van de antwoordtermijn:

14/5/2009 )

20/5/2009 Antwoord

________

Vraag nr. 4-3302 d.d. 9 april 2009 :

(Vraag gesteld in het Nederlands)

Heden ten dage worden er steeds meer

privéklinieken opgericht waar patiënten terecht

kunnen voor medische en cosmetische

behandelingen. Daarbij stel ik vast dat er

enerzijds klinieken zijn die kosten noch moeite

sparen om een veilige en hygiënische

omgeving te creëren voor patiënten; en

anderzijds privéklinieken die niet over een

degelijke infrastructuur beschikken. Sommige

centra beschikken niet eens over een adequaat

uitgerust operatiekwartier maar niets

weerhoudt hun ervan om risicovolle ingrepen

uit te voeren. Er wordt daarbij nauwelijks of

geen rekening gehouden met de veiligheid voor

de patiënt. Het is duidelijk dat dergelijke centra

het niveau van de gezondheidszorg sterk naar

beneden halen. Daarbovenop komen de

klinieken die wel de nodige voorzorgsmaatre-

gelen nemen in een slecht daglicht.

Patiënten die kiezen voor een privékliniek,

doen dit bewust, uit vrije wil en weloverwogen.

Zij nemen de totale kosten van hun behande-

ling, verblijf en verblijfskosten voor hun eigen

rekening. Het ziekenfonds komt in dit geval niet

tussen. Zowel de overheid als de privésector

wint hierbij.

Hierover wens ik de volgende vragen te stellen:

1) Binnen welk wettelijk kader opereren

dergelijke privéklinieken die chirurgische

ingrepen uitvoeren? Indien dit niet bestaand

is, voorziet de wet op de ziekenhuizen van

7 augustus 1987 de mogelijkheid om

dergelijke privéklinieken als “commerciële

ziekenhuizen” te reglementeren? Zo ja, acht

de geachte minister dit realiseerbaar?

2) Beschikt zij over relevante cijfergegevens

over de aantallen privéklinieken die

chirurgische ingrepen uitvoeren in

Vlaanderen, Wallonië en Brussel in de jaren

2005, 2006, 2007, 2008 en 2009?

Antwoord ontvangen op 20 mei 2009 :

1. Het is onjuist te beweren dat privé-klinieken

opereren buiten elk wettelijk kader. De deon-

tologische regels, de patiëntenrechtenwetge-

ving, de algemene zorgvuldigheidsplicht uit

het Burgerlijk Wetboek,… zijn voorbeelden

van bepalingen die ook van toepassing zijn op

privé-klinieken en de gezondheidswerkers

die daar prestaties uitvoeren. Onder meer

het recht op kwaliteitsvolle zorg uit de wet

patiëntenrechten en de zorgvuldigheidsplicht

uit de regels van het Burgerlijk Wetboek

betreffende de aansprakelijkheid verplichten

de privé-klinieken om, rekening houdend

Nieuws vanuit de wetstraat

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 28

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

29

met de stand van de wetenschap en het

handelen van een normaal zorgvuldige en

voorzichtige arts, veilige en kwaliteitsvolle

zorg aan te bieden.

2. Het grote verschil tussen erkende zieken-

huizen en privé-klinieken is echter dat de

erkende ziekenhuizen aan specifieke kwali-

teitscriteria moeten voldoen en dat er

gerichte kwaliteitscontroles worden

uitgevoerd.

3. De wet betreffende de ziekenhuizen en

andere verzorgingsinrichtingen is enkel van

toepassing op erkende ziekenhuizen. Om

deze erkenning te krijgen moet het zieken-

huis voldoen aan alle bepalingen van de wet

en haar uitvoeringsbesluiten. De controle op

de normen en het geven van de erkenning

behoren tot de bevoegdheden van de

Gemeenschappen en Gewesten.

4. De ziekenhuiswetgeving steunt op drie basis-

principes die samen een logisch geheel

vormen, namelijk de programmatie, de

erkenning en de financiering. Dit houdt onder

meer in dat ziekenhuizen die voldoen aan de

erkenningsnormen daarvoor ook een

financiering ontvangen. Privé-klinieken

onder het toepassingsgebied brengen van de

ziekenhuiswetgeving betekent automatisch

dat we deze instellingen gaan financieren.

Het lijkt mij weinig opportuun om elk privé-

initiatief financieel te gaan ondersteunen, om

nog maar te zwijgen over de budgettaire

weerslag van een dergelijke maatregel.

Bovendien lijkt het in het licht van de

Europese regelgeving moeilijk verdedigbaar

om voor bepaalde instellingen een subsidië-

ring te koppelen aan kwaliteitsnormen en

voor andere instellingen niet.

5. Er zal eerder moeten nagedacht worden over

een ruimer kader van kwaliteits- en controle-

normen die gelijk gelden voor de instellingen

“binnen” en die “buiten” het systeem.

6. Het opstellen van een dergelijke “kwaliteits-

wet” (met de nodige controles) zal nauw

overleg met de Gemeenschappen en

Gewesten vereisen. Kwaliteitscontrole is

namelijk, zoals al eerder vermeld, in essen-

tie een bevoegdheid van de Gemeenschappen

en Gewesten. Maar ook de Federale overheid

zou bepaalde initiatieven kunnen nemen via

haar bevoegdheid in het kader van de

reglementering met betrekking tot de uitoe-

fening van de geneeskunst.

1. De gegevens die worden geregistreerd door

mijn diensten betreffen enkel de erkende zie-

kenhuizen. Ik beschik dan ook niet over gege-

vens in verband met het aantal privé-klinieken

die chirurgische ingrepen uitvoeren.

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 29

Regionale werkgroepen

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

30

DOOR GUY STERCQ

Regio Antwerpen

Voorzitster: Kristin De Jongh

Schildebaan 28

2240 Zandhoven

Tel: 03 464 14 14

AZ St. Jozef Zoersel, tel: 03 380 23 30

[email protected]

Regio Brabant

Voorzitster: Frieda Mathay

Broekstraat 11a, 3210 Lubbeek.

Tel: 016/348650

[email protected]

Regio West-Vlaanderen

Voorzitster: Isabelle Neuville

AZ Gezondheidszorg Oostkust,

campus OLV Ter Linden

Knokke

Regio Oost-Vlaanderen

Voorzitster: Edith Haemers

Poolse-Winglaan 82

9051 Sint-Denijs-Westrem

Tel: 09 371 65 57

AZ.Maria Middelares Gent, tel: 09 260 67 08

[email protected]

Greta Pauwels

Stationsstraat 91/4

9900 Eeklo

Tel: 09 345 62 85

Elizabeth ZH- HH Kliniek, tel: 09 376 05 70

[email protected]

Regio Limburg

Voorzitster: Anita Steensels

Solterweg 48

3960 Bree

Tel: 089 86 51 28

Salvatorziekenhuis Hasselt

Tel: 011 28 95 26

[email protected]

[email protected]

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 30

S C A L P E L - V . V .O . V . N I E U W S B R I E F - J U L I - A U G U S T U S - S E P T E M B E R 2010

31

VERENIGING VAN VLAAMSE OPERATIEVERPLEEGKUNDIGEN

VooraankondigingVVOV 28

steNationaal Symposium

26-27 mei 2011 - Blankenberge

Thema's

• Neurochirurgie: nieuwe ontwikkelingen en technieken

• Hightech in het operatiekwartier: conventionele operatiezaal

versus hybride operatiezaal

• HOOP: een steun voor alle leidinggevenden in het OK

• Anesthesie: nieuwe parameters

• Hygiëne en centrale sterilisatie: een updating

• Verschillende workshops

NScalpel_79 09-09-2010 14:34 Pagina 31

AD131, © 2009 Ethicon Endo-Surgery (Europe) GmbH. All rights reserved.ENDOPATH and Echelon are trademarks of Ethicon Endo-Surgery, Inc.

A natural extension of you.

FEEL THE CONNECTION.

Experience the freedom of true one-handed natural articulation. The enhanced system-wide compression provides uniform and consistent staple formation for hemostasis in a wide range of tissue thickness.