15
Uitgawe 506 13 Desember 2018 Die E-NUUSBLAD met die verlede, hede en toekoms DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG Deur Ronel Theart Totius, soos hy alombekend was, se 76 lewensjare was vol hoogtepunte. Hy was ‘n uitmuntende student, predikant, professor in teologie, Bybelvertaler, taalstryder en digter. Hy het nege doktorsgrade in Suid-Afrika en in die buiteland ontvang. Maar daar is sewe maande van sy lewe waaroor daar weinig bekend is. Op Sondag 8 Oktober 1899 sou daar oudergewoonte Nagmaal op Heidelberg gewees het. Ossewaens het reeds die vorige dag al begin saamtrek, maar teen Saterdag is hulle weer huis toe. Gerugte van oorlog het hierdie Nagmaal egter in die wiele gery. Totius het op 12 Oktober saam met ds Snyman en Gert Kruger per trein vanaf Heidelberg na Volksrust gereis. Gewapen met sy Mausergeweer en 200 patrone. Hierdie vertrek na die oorlogsfront het ook spanning tussen hom en sy pa veroorsaak. Ten spyte van groot bewondering en lojaliteit wat hy teenoor sy vader gehad het, het sy vertrek na die Natalse oorlogsfront die grootste spanning tot gevolg gehad. Sy vader het aan hom ‘n telegram vanuit die Paarl gestuur en hom beveel om dadelik terug te keer, wat hy geïgnoreer het. Hy vertel verder in sy dagboek onder meer van die verkeerde tand wat die dokter op Newcastle getrek het, die foto by die pappot in die Biggarsberge, asook die psalm wat die burgers in die loopgraaf by Magersfontein gesing het terwyl ‘n liddietbom naby hulle ontplof het. Te velde leer die mense ook Totius ken as die prediker wat soms voor groot skares opgetree het en in ‘n vrye tydjie van Oosterzee, die bekende Nederlandse teoloog se boeke gelees het. Op 14 Desember 1899 verander die prentjie egter so bietjie. Totius word ernstig siek, waarskynlik as gevolg van die swak kos wat hulle te ete gekry het. Hy is deur die veldkornet weggestuur om te herstel. Hy keer terug na Burgersdorp, wat op daardie tydstip deur Boere beheer was. Hier word hy behandel deur sy verloofde Marie Postma en haar Moeder met die hulp van ‘n bekwame geneesman. Teen die begin van Februarie 1900 is hy egter terug op sy perd saam met die Vrystaatse burgers in die omgewing van Colesberg. In Bloemfontein besoek hy sy vader se broer “Oom Lokomotief”. Intussen het Lord Roberts begin met ‘n grootskaalse fusillering van Kaapse rebelle. Vir Totius het dit maar droewig gelyk. Hy moes vir sy lewe vlug. Hy bevind hom teen Mei 1900 in Pretoria. Hier het ‘n aantal Nederlandse vriende geweier om te aanvaar dat hy as Kaapse Rebel uitgelewer moes word om doodgeskiet of gehang te word. Op hierdie stadium was Totius ‘n burger van Haar Majesteit se Britse regering in Kaapland. Die Nederlandse vriende het aan hom geld gegee om te betaal vir ‘n kaartjie op die Duitse skip die Bundesrath. Hier bevind hy hom tussen ‘n georganiseerde groep Kaapse Rebelle wat na die buiteland vlug. Op 18 Mei 1900 vertrek die skip uit Delagoabaai. Saam met hom op die skip was kommandant Piet Steenkamp van Burgersdorp en twee Kaapse parlementslede, Ignatius van die Walt van Colesberg en J. Joubert van die kiesafdeling Albert (Burgersdorp). Op 18 Mei 1903 kom hy weer in Kaapstad aan. Bron: d’Assonville, VE., Totius se oorlogsdagboek.

DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Uitgawe 506 13 Desember 2018

Die E-NUUSBLAD met die verlede, hede en toekoms

DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Deur Ronel Theart

Totius, soos hy alombekend was, se 76 lewensjare was vol hoogtepunte. Hy was ‘n uitmuntende student, predikant, professor in teologie, Bybelvertaler, taalstryder en digter. Hy het nege doktorsgrade in Suid-Afrika en in die buiteland ontvang. Maar daar is sewe maande van sy lewe waaroor daar weinig bekend is.

Op Sondag 8 Oktober 1899 sou daar oudergewoonte Nagmaal op Heidelberg gewees het. Ossewaens het reeds die vorige dag al begin saamtrek, maar teen Saterdag is hulle weer huis toe. Gerugte van oorlog het hierdie Nagmaal egter in die wiele gery. Totius het op 12 Oktober saam met ds Snyman en Gert Kruger per trein vanaf Heidelberg na Volksrust gereis. Gewapen met sy Mausergeweer en 200 patrone.

Hierdie vertrek na die oorlogsfront het ook spanning tussen hom en sy pa veroorsaak. Ten spyte van groot bewondering en lojaliteit wat hy teenoor sy vader gehad het, het sy vertrek na die Natalse oorlogsfront die grootste spanning tot gevolg gehad. Sy vader het aan hom ‘n telegram vanuit die Paarl gestuur en hom beveel om dadelik terug te keer, wat hy geïgnoreer het. Hy vertel verder in sy dagboek onder meer van die verkeerde tand wat die dokter op Newcastle getrek het, die foto by die pappot in die Biggarsberge, asook die psalm wat die burgers in die loopgraaf by Magersfontein gesing het terwyl ‘n liddietbom naby hulle ontplof het. Te velde leer die mense ook Totius ken as die prediker wat soms voor groot skares opgetree het en in ‘n vrye tydjie van Oosterzee, die bekende Nederlandse teoloog se boeke gelees het.

Op 14 Desember 1899 verander die prentjie egter so bietjie. Totius word ernstig siek, waarskynlik as gevolg van die swak kos wat hulle te ete gekry het. Hy is deur die veldkornet weggestuur om te herstel. Hy keer terug na Burgersdorp, wat op daardie tydstip deur Boere beheer was. Hier word hy behandel deur sy verloofde Marie Postma en haar Moeder met die hulp van ‘n bekwame geneesman.

Teen die begin van Februarie 1900 is hy egter terug op sy perd saam met die Vrystaatse burgers in die omgewing van Colesberg. In Bloemfontein besoek hy sy vader se broer “Oom Lokomotief”. Intussen het Lord Roberts begin met ‘n grootskaalse fusillering van Kaapse rebelle. Vir Totius het dit maar droewig gelyk. Hy moes vir sy lewe vlug. Hy bevind hom teen Mei 1900 in Pretoria. Hier het ‘n aantal Nederlandse vriende geweier om te aanvaar dat hy as Kaapse Rebel uitgelewer moes word om doodgeskiet of gehang te word. Op hierdie stadium was Totius ‘n burger van Haar Majesteit se Britse regering in Kaapland. Die Nederlandse vriende het aan hom geld gegee om te betaal vir ‘n kaartjie op die Duitse skip die Bundesrath. Hier bevind hy hom tussen ‘n georganiseerde groep Kaapse Rebelle wat na die buiteland vlug. Op 18 Mei 1900 vertrek die skip uit Delagoabaai. Saam met hom op die skip was kommandant Piet Steenkamp van Burgersdorp en twee Kaapse parlementslede, Ignatius van die Walt van Colesberg en J. Joubert van die kiesafdeling Albert (Burgersdorp).

Op 18 Mei 1903 kom hy weer in Kaapstad aan.

Bron: d’Assonville, VE., Totius se oorlogsdagboek.

Page 2: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Lekker verjaar …,

Lekker verjaar!!!! van u, vriende, kollega’s en families.

14 Des Anel Grobler Erica de Winnaar 15 Des Sharon Coetzee 18 Des Joandri van der Walt 19 Des Nicky vd Merwe 21 Des Mark Ganger Estelle Hugo & Jandré Niewoudt 22 Des Zirke le Roux 24 Des Retha Hattingh 26 Des Dirkie Groenewald 28 Des Magda Crous 29 Des Judy smith

SPYSKAART VOORGEREG

"Savory" witvis, avo timbal, salm en maaskaas roset op kruieslaai en aarbei couli.

HOOFGEREG Gerookte varknekrol, pynappelskywe, kersie

Geurige hoenderstukke gebak, Skaapribbetjies gebraai / Chili concarne ramekin Gebakte aartappel, Rysslaai, Koring met mint en perskesnippers

Jongboontjies, sampioen en kersietamatie. Tameletjie worteltjies Groen groente met roombotter bedruip

Butternut, beet gerooster met feta op cous-cous bed. Kaas en beskuitjie bord.

Waatlemoenskywe, / Spicy pasta met peper. Rye brood, botter, konfyt

NAGEREG Vrugte "platter" / Roomysballe, sjokeladesous

Mouse met bessie kelkies / Koeksisters Pekaneuttert, room / Kers malva gebakte poeding

Koffie, tee toonbank

Kontant kroeg beskikbaar, u verskaf lysie van gekose drinkgoed.

R390 pp

±15km op N1 suid vanaf Hyperama Checkers

Kontak: Jackie Steyn

082 5 777 323 [email protected]

Page 3: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Stam

TRUKSVY Webtuiste http://truksvy.wix.com/truksvy

Soutpan: Vrystaat Truksvy 076 7688 726

Bespreek asb. by Liza of Krona

Epos: [email protected]

Plot 35, 9de Laan, Kelly's View,

Bloemfontein

KAARTJIE VERKOPE Kiki Corner (051-4465666) Langenhoven Park, Pick 'n Pay-sentrum. Sommige kaartjies sal beskikbaar wees by Toms Musiek Winkel (051-4300665), 59 on Plenty(Levisseur Gallery) , hulle no. is 0514441683 of 0826726157 Hulle is op die h.v. Dan Pienaar rylaan en Levisseur St. ook by die deur beskikbaar indien nie uitverkoop. Jy sal in die meeste gevalle afslag kry as jy jou kaartjies vooraf koop by bogenoemde verkopers. As jy te ver is of nie iewers of betyds kaartjies kry nie, epos jou naam, sel nommer en die vertoning wat jy wil bywoon en hoeveel mense julle gaan wees na [email protected] of bel vir Lollie op 0797967975 vir 'n bespreking.

Meer inligting op

http://vulture-aasvoelclub.com/events-page/ Alle vertonings begin 8 nm tensy anders vermeld. 2 Febr- Touch of Class – R130 9 Febr – Concrete Chapel – R50 14 Febr – Dawie de Jager – R100 1 Mrt – Spoegwolf – R100 tot R220 2 Mrt – Keelvol – R110 15 Mrt – Andrea Bocelli Tribute by Jacobus Silwer featuring Cezanne – R150 30 Mrt – Touch of Class – R130

Beplan jou Desember:

Sondag buffet etes is 12h30 en begin met tuisgebakte brood, botter en konfyt, die etes het twee groentes, aartappels, slaai, koring of stampmielies en nagereg met vla. Prys vir die selfskep en weerskep etes is R140 per persoon, en besprekings is noodsaaklik……. ja jy kan Sondag ook bespreek.

16 Desember 2018: GESLUIT

23 Desember 2018: Skaapboud en Roomhoender

Verder is ons slegs Maandae gesluit

Dinsdag – Vrydag 08h30-17h00

Saterdag 08h00-14h00

Sondag 08h00-15h00 (ontbyt word tot 10h00 bedien)

25 Desember 2018

Whatsapp 0767688726

Vir die spyskaart

30 Desember Oujaar buffet

Laaste aflewering word

gedoen 14 en 20

Desember in

Bloemfontein.

Maak seker jy plaas jou

hoenderbestelling

betyds

Page 4: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG
Page 5: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Contact Rudi for Menu

PLEASE BOOK YOUR TABLE IN ADVANCE TO AVOID DISAPPOINTMENT –

phone Rudi 083 432 9927

P L E AS E N OT E T HA T ST O C KS A RE L I M I T E D A N D

T H AT T E RMS AN D CON D I T I ONS APP L Y .

P RE FE RE N C E W I L L B E G I V EN T O RES E RVA T I ON S .

14 – 20 Des

Frank & Fearless 10-12DLV Fri –Thu; 12:00, 16:00, 20:00 Mortal Engines 3D 13V Fri – Thu; 13:15, 17:30, 19:45 The Grinch 3D PG Fri – Thu; 9:45, 11:30, 15:45, 17:45 Ralph Breaks The Internet PGHLV Fri – Thu; 10:00, 14:00, 18:00 Bohemian Rhapsody 13DLS Fri – Thu; 11:30, 16:00, 20:30 Second Act 16DL Fri – Thu; 9:30, 14:00, 18:30 Spider Man Into The Spider –Verse

10-12PG

Fri-Thu; 9:30, 11:30, 13:30, 15:30, 20:00 Please Note: Show times may vary due to unforeseen schedule changes, contact the cinema for up to date information.

Page 6: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

R260 pp Kinders 11 en 12 jaar oud - R100

Kinders 5 tot 10 – R40

Kinders 4 en onder – GRATIS

Ons is oop vanaf 10h00, maar die middagete word bedien vanaf 12h00

KINDERTAFEL MET HOENDERBOUDJIES, HASH

BROWNS, WAATLEMOEN & WORSIES. Tradisionele Lamsboud Spitbraai

Gammon met Mosterdsous Gepekelde Beestong

Kerrie & Kondensmelk Aartappelslaai Hoender & Litchislaai

Vlamgebraaide Groentekebabs Beet en Bokmelkkaasslaai

Gekarameliseerde Pekanneut, Peer & Biltongslaai

Brandewynpoeding met Vla Koekies & Karamel Roomystert

TERMES EN VOORWAARDES:

• Etes se geld is vooraf betaalbaar – bankbesonderhede verkrygbaar by eienaar.

No Refunds!

• Drankies betaalbaar op die dag

PLEASE BOOK YOUR TABLE IN ADVANCE TO AVOID DISAPPOINTMENT –

phone Rudi 083 432 9927

P L E AS E N OT E T HA T ST O C KS A RE L I M I T E D A N D

T H AT T E RMS AN D CON D I T I ONS APP L Y .

P RE FE RE N C E W I L L B E G I V EN T O RES E RVA T I ON S .

Page 7: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

KAARTJIES IS BESKIKBAAR BY KIKI CORNER IN LANGENHOVENPARK OF KAN BESPREEK WORD BY

[email protected] navrae 079 387 3614

Vertonings begin om 19h30 Onthou ook van die paintball by MEERKATKOLONIE vir die kinders.

Skakel Pieter vir navrae by 079 664 6814

KONTAK 079 387 3614 vir volledige program of besoek ons facebookblad.

We are daily exposed to different kinds of stress: Mechanical - such as injury, strain or bad posture. Chemical - such as air pollutants, additives and colorants in food. Mental / Emotional - such as circumstances outside of your control having an emotional effect on you. Releasing body stress will allow your body to cope better with your daily life and restore your natural state of self healing. Body stress release is a gentle non-therapeutic technique and does not treat any condition.

Werner Frylinck MBSRA (SA)

Bloemfontein

062 910 2531 [email protected]

www.bodystressrelease.com

Page 8: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

NG KERK WATERBRON BAIN’S VLEI

K E R S D I E N S

DINSDAG 25 D E S

08:00

Bring jou familie & vriende saam

KONTAK:

Santa Pretorius 051-445 23 45

Maand - Vryd 08:00 - 13:00

www.waterbron.co.za

www.facebook.com/waterbron

Page 9: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Bella-Claire

52A Besselsen str.

Universitas

Bloemfontein

082 773 3400

Page 10: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Hugenoot Middernagdiens

31 Desember 23h15

Page 11: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

MOENIE SPYT WEES NIE – BESPREEK NOU JOU JAAREINDFUNKSIE BY

The Famous Brew & Still en Slightly Nutty. Daar is net ‘n handjievol Vrydae en Saterdae steeds beskikbaar in

November en Desember!!

Stuur vir ons ‘n e-pos by [email protected]

Page 12: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG
Page 13: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Country Craft TUINDIENSTE

Elke huis het ‘n mooi tuin nodig.

Die tyd van die jaar waar alle voorbereidings getref word. Beddings voorberei met kompos.

Gras kort gesny word.

Alle onkruid in beddings, op plaveisels en op grasperke verwyder word.

Beste diens, eenmalig nou of maandelikse diens.

Gratis kwotasies. Hou self toesig.

Kontak

Schallie 082 803 0873 [email protected]

Page 14: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

Nostalgie in die Kerskous by Vriende van NALN se

Boekemark in die Ketelkelder, elke Maandagoggend!

Hope tweedehandse lekkerleesboeke wag op jou, soos ou vergete Afrikaanse romans van Mikro,

W.A. de Klerk en D.F. Malherbe, asook ou dramas, poësie, geskiedenis- en resepteboeke,

kinderstories en langspeelplate.

Navrae: Menitza Gutter: 083 264 2377 óf Ina Rossouw: 060 993 2027

Parkering is beskikbaar op die terrein voor die hoofingang,

via die hoofhek in President Brandstraat.

*Die Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) is geleë op die h/v President Brand- en

Miriam Makebastraat, Bloemfontein.

Yes memories should not only by captured

by the heart but sometimes by a lens as

well, but it takes more than a click to get

a picture that says a thousand words.

Have a look at my page

Christene Leach

Photography, look me

up on Shutterstock and

my website

www.christene-leach.com

Also on LinkedIn. I have budget friendly

prices for all your photoshoot needs.

Would love to hear from you!

WhatsApp only please during day

072 313 9326

Page 15: DS JACOB DANIëL DU TOIT EN DIE ANGLO-BOEREOORLOG

DANKBAAR GELOFTEFEES 16 Desember 2018 by die Nasionale Vrouemonument

President Paul Kruger het gesê: “Haal uit die verlede dit wat goed is en bou die toekoms daarop.”

Mag ons op die Afrikanergeskiedenis bou en die Gelofte steeds nakom en aan ons kinders en hul kinders oordra.

Prediker 5: 3: “As jy ‘n gelofte aan God gedoen het, stel nie uit om dit te betaal nie, want daar is geen welgevalle in dwase nie.

Betaal wat jy belowe.”

Vanjaar se program op Geloftedag, Sondag 16 Desember 2018, bestaan weereens uit drie aanbiedings:

1. Bron van Herinnering / Dam van trane (agter Bybelhuis)

7:30 Vlaghysing – Die Voortrekkers

(Sing: Vrystaatse Volkslied)

Biduur – Ds. Henri Scherman

Kranslegging – Die Voortrekkers

2. Vrouemonument

9:00 Samesang

9:15 Geloftediens – Ds. Tinus Swart

Herbevestiging van die Gelofte

Feesrede – Mnr. Chris van Schalkwyk (die onderwerp is: Andries Pretorius en Bloedrivier)

(die kinders apart – jeugvertelling deur Mnr. Hugo Hayes)

Kranslegging by konsentrasiekamp steentjies en die gedenknaald

± 11:00 Afsluiting met die 4de vers van Die Stem

3. Voorafbidure (Vóór 16 Desember)

Onthou asseblief ook ons voorafbidure by die Nasionale Vrouemonument. Dit vind elke aand om 18:30 plaas

vanaf 9 tot 15 Desember 2018, by die Monument.

en vanuit volksgeledere:

In 1838 was die toestand in Natal haglik. Verskeie moorde op die Trekkers, die dood van die belangrikste leiers en

algehele neerslagtigheid onder die Voortrekkers bring mee dat daar weinig hoop op oorlewing was.

Maar nou is dit 2018, 180 jaar later. Alhoewel die omstandighede anders is, kan ons nogeens met groot vrymoedigheid

ons toevlug tot God Drie-enig neem.

Daarom hierdie oproep: kom ons verootmoedig ons weereens op Sondag 16 Desember 2018 voor God

Drie-enig van wie ons algeheel afhanklik is.

Verdere inligting:

• Albei formele kranse word namens ons volk gelê.

• Ander instansies / verenigings / kerkrade word genooi om ook ʼn kransie te lê.

• Gesinne en individue word aangemoedig om ʼn eie kransie of blomme te kom lê.

• Vir jonger kinders is daar jeugvertelling deur Mnr. Hugo Hayes.

• Trek gerus tradisionele volksdrag aan.

• Belangrik: bring asb. u eie stoel – geen voorsiening word gemaak nie! ʼn Sambreel kan help vir die warm son.

• Pak gerus ʼn piekniekmandjie vir saamkuier ná die verrigtinge onder die bome.

Kontakpersoon: Willie Engelbrecht 082 728 1489 of

Hugo Hayes 076 817 6269