dünya'nin şekli̇ ve hareketleri̇

DÜNYA’NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ

● Dünya’nın Şekli

● Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi

● Dünya’nın Güneş Etrafındaki Hareketi

COĞRAFYA


Dünya’nın Şekli


Dünya’nın Şekli Nasıldır ?



Geoit Nedir ?


a

b

a ve b yarı çapları birbirine eşit midir ?


a

b

Ekvator yarı çapı kutuplar yarı çapından fazladır.

6352 km

6378 km


Ekvatorun çevre uzunluğu ile bir meridyen dairesinin çevre uzunluğu eşit midir?


40.076 km

40.009 km


Üstlerden basık yanlardan şişkin olan her şeye geoit diyebilir miyiz?


Ekvatordan kutuplara gidildikçe yer çekimiartar mı? Azalır mı ?


Kutuplara gidildikçe yer çekimi artar.


Ekvatordan kutuplara gidildikçe sıcaklık azalır mı? Neden ?


Kutuplara gidildikçe; Güneş ışınlarının düşme açısı küçülür, Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzar. Buna bağlı olarak kutuplara gidildikçe sıcaklık azalır. Buna enlem etkisi denir.


Dünyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi


Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş yönü nasıldır ?


Yer yuvarlağı, kutuplardan geçtiği kabul edilen ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döner.


Dünya’nın ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmesi, hangi olguya neden olur?



Dünya’nın ekseni etrafında batıdan doğuya doğru dönmesi, doğudaki yerlerin Güneş’i daha önce görmesine neden olur (Doğuda yerel saat ileridir).


● Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı her yerde aynı mıdır?

● Farklı ise nerelerde hızlı, nerelerde yavaştır?


a , b ve c’nin çevre uzunlukları aynı mıdır? Her üçü de bir dönüşlerini 24 saatte tamamladıklarına göre dönüş hızları aynı mıdır?

a

b

c


Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı, ekvatorda saatte; yaklaşık 1670 km'dir. Bu hız, kutuplara gidildikçe azalmakta, kutup noktalarında sıfır olmaktadır.


Kutuplara gidildikçe Dünya ’nın dönüş hızı azalır.


Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşünden kaynaklanan hızın ekvatordan kutuplara gidildikçe azalması, hangi olguya neden olur?


Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı kutuplara gidildikçe azaldığından gurup ve tan süresi kutuplara gidildikçe uzar.


Dünya genelinde tan ve gurup süresini nerede en uzun süre izleyebiliriz?

● Kutuplara yakın yerlerde

● Ekvatora yakın yerlerde


Türkiye’de tan ve gurup süresini nerede en uzun süre izleyebiliriz?

● Sinop

● Antalya


Örnek Soru :

Yerkürenin kendi ekseni çevresindeki hızı, Ekvatorda yaklaşık 1670 km/saattir.

Yerküre çevresinde, dairesel bir yörüngede hareket eden uzay aracından, Ekvator üzerindeki sabit bir nokta sürekli olarak görülmekte ise bu uzay aracının hızı için ne söylenebilir?

A) Hep aynı nokta görüldüğünden, yerin dönme hızına eşittir.B) Yörüngesi yerküreninkinden kısa olduğu için, Yerin dönme hızından küçüktür.C) Yerden uzaklığı bilinmediğinden, bir şey söylenemez.D) Yerçekiminden etkilenip etkilenmediği bilinmediğinden, bir şey söylenemez.E) Yerkürenin dışında döndüğü için Yerin hızından büyüktür.

Yanıt : E


Yerin ekseni etrafında dönüşü sırasında, aşağıdaki şekil üzerinde belirtilen yerlerin hangisinde hız en fazladır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Yanıt : B

Örnek Soru : ÖSS/1995


a uçağı Kutup Dairesi, b uçağı Yengeç Dönencesi, c uçağı ise Ekvator üzerinde, yerden aynı yükseklikte uçarak Dünya çevresindeki turlarını aynı sürede tamamlıyorlar.

Aşağıdakilerin hangisinde, bu uçaklar, hızı en az olandan en fazla olana doğru sıralanmıştır?

A) c < b < a B) b < c < a C) c < a < b D) a < b < c E) b< a < c

Yanıt : D

Örnek Soru :


Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü sonucunda hangi olaylar meydana gelir?


► Gece ve gündüz birbirini izler.

► Günlük sıcaklık farkları oluşur.

► Yerel saat farkları oluşur.

► Dinamik basınç merkezleri oluşur.

► Sürekli rüzgârlar ve okyanus akıntılarının yönlerinde sapma olur. Bu sapmanın yönü Kuzey yarım kürede sağa, Güney yarım kürede sola doğrudur.


Örnek Soru :

Aşağıdaki olgulardan hangisi, diğer dördünün nedeni olarak gösterilebilir? A) Batıdaki bir yerin yerel saatinin, doğudaki bir yerden daha geride olması B) Tarih değiştirme çizgisinin doğusunda tarihin, batısından 1 gün önde olması C) Güneş’in sabah doğudan doğup öğle saati en yüksek noktaya

ulaşarak akşam üzeri batıda ufuk çizgisi altına inmesi D) Dünya’nın günlük hareketinin batıdan doğuya doğru olması E) Sürekli rüzgârların Kuzey yarım küre’de sağa, Güney yarım küre’de sola sapması

Yanıt : D


Örnek Soru :

Sürekli rüzgârların Kuzey yarım küre’de sağa, Güney yarım küre’de sola sapmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünya’nın ekseni etrafında dönmesiB) Güneş ışınlarının geliş açılarının farklı olmasıC) Dünya’nın Güneş çevresinde dönmesiD) Ekliptik ile eksen arasında 23°27´lık bir açı olmasıE) Dünya’nın yörüngesinin elips şeklinde olması

Yanıt : A


Dünyanın Güneş Etrafındaki Hareketi


Dünya, Güneş etrafındaki bir dolanımını ne kadar zamanda gerçekleştirir?


Yer yuvarlağı, Güneş etrafındaki hareketini 365 gün, 6 saatte tamamlar. 365 günden artakalan 6 saat, 4 yılda 1 gün yapar. Bu nedenle şubat ayları 3 yıl boyunca 28 gün, 4. yıl 29 gün olur.


Yörünge nedir?

Yörünge düzlemi (ekliptik) nedir?


Yörünge

Yörünge

Yörünge düzlemi (Ekliptik)

Yer yuvarlağının Güneş etrafında dönerken çizdiği yola yörünge , yörüngeden geçen düzleme yörünge düzlemi denir.


♦ Yıl içinde sıcaklıkların yüksek olmasının nedeni Dünya’nın Güneş’e yaklaşması, sıcaklıkların düşük olmasının nedeni Dünya’nın Güneş’ten uzaklaşması mıdır?

♦ Dünya’nın güneşe en yakın ve en uzak olduğu zamanlar hangileridir?


Günöte, Dünya’nın Güneş’e en uzak konumu

Günberi, Dünya’nın Güneş’e en yakın konumu


4 Temmuz

3 Ocak

Dünya, 3 Ocak'ta Güneş'e en yakın konumda bulunmaktadır. Bu konuma günberi (perihel) denir. Dünya, 4 Temmuz'da Güneş'e en uzak konumdadır. Bu konuma günöte (afel) denir. Yörünge elips şeklindedir.


Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş hızı yıl içinde değişir mi? Değişirse hızı, hangi dönemde artar, hangi dönemde azalır?


4 Temmuz

3 Ocak


Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş hızının yıl içinde değişmesi hangi olgulara neden olur?


Yörünge elips şeklinde olduğundan mevsimlerin süresi eşit değildir.Şubat ayı 28 gündür. Eylül ekinoksu 23’ündedir.

4 Temmuz

3 Ocak

Güneş etrafındaki dönüş hızı azalır.Kuzey yarım kürede yaz, Güney yarım kürede kış uzar.

Güneş etrafındaki dönüş hızı artar.Kuzey yarım kürede kış,Güney yarım kürede Yaz kısalır.


Dünya'nın yörüngesi daire şeklinde olsaydı ve Güneş dairenin merkezinde bulunsaydı ne olurdu?


Dünya, Güneş'e her zaman eşit uzaklıkta olurdu ve Dünya Güneş etrafında her zaman aynı hızla dönerdi. Mevsimlerin süresi birbirine eşit olurdu.


Eksen nedir?

Ekvator nedir?

Dönenceler, kutup daireleri ve kutup noktalarının yerleri nerelerdir?


● Kutup noktalarından geçtiği kabul edilen doğruya eksen denir.

0°

23° 27’

66° 33’

66° 33’

23° 27’

90°

90°

Ekvator

Yengeç Dönencesi

Oğlak Dönencesi

Güney Kutup Dairesi

Kuzey Kutup Dairesi

Kuzey Kutup Noktası

Güney Kutup Noktası

Eksen

● Kutup noktalarından eşit uzaklıktan geçtiği kabul edilen daireye ekvator denir.

● Yengeç dönencesi 23° 27´ kuzey, Oğlak dönencesi 23° 27´ güney, Kutup daireleri ise 66° 33´ paralelleridir.● Kutuplar 90° paralelleridir.


● Mevsim nedir?

● Mevsimlerin oluşmasının nedeni nedir?

● Eksen eğikliği nedir?

● Eksen eğikliği ne kadardır?


● İklim elemanları yönünden birbirinden farklı özellikler gösteren dönemlere mevsim denir.

23° 27’

66° 33’

Eksen

Ekliptik Ekliptik

● Mevsimlerin oluşmasının nedeni; Dünya ekseninin yörünge düzlemine eğik olması ve Dünya'nın Güneş etrafında dolanmasıdır.● Dünya ekseni yörünge düzlemine 23° 27´ eğiktir.


Dünya ekseninin eğik olmasından dolayı;

● Mevsimler oluşur.

● Aynı anda her iki yarım kürede farklı mevsimler yaşanır.

● Gece gündüz süreleri yıl boyunca değişir. Ekvatorda her zaman 12 saat gece, 12 saat gündüz yaşanır. Gece gündüz süreleri arasındaki fark kutuplara gidildikçe artar.

● Aydınlanma çemberi yıl boyunca kutup noktalarıyla kutup daireleri arasında yer değiştirir.

● Cisimlerin gölge boyları yıl boyunca değişir.

● Güneş ışınları, yıl boyunca sadece dönenceler arasına dik düşer.


Örnek Soru :

Kuzey yarım küre’de yaz koşulları yaşanırken Güney yarım küre’de kış koşulları yaşanmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yerin yuvarlak olmasıB) Kara ve denizlerin dağılış biçimiC) Yerin kendi ekseni çevresinde dönemesiD) Yerin Güneş çevresinde dönmesiE) Yer ekseninin yörünge düzlemine eğik olması

Yanıt : E


Örnek Soru :

Aşağıdakilerden hangisi hem gece-gündüz sürelerinin farklı olmasında hem de mevsimlerin meydana gelmesinde rol oynar?

A) Ekliptik ile eksen arasında bir açının olmasıB) Yörüngenin elips şeklinde olmasıC) Yerkürenin eksen çevresinde dönmesiD) Yerkürenin ekseni çevresinde dönüş hızının ekvatorda fazla olmasıE) Yerin kutuplarda basık olması

Yanıt : A


Örnek Soru :

Aşağıdakilerden hangisi ekvator düzlemi ile ekliptik arasında 23°27´lık açı olmasının bir sonucu değildir?

A) Güneş ışınlarının yalnızca dönenceler arasındaki noktalara dik gelebilmesiB) Orta enlemlerde mevsimlerin daha belirgin olmasıC) Gece ve gündüz sürelerinin uzayıp kısalmasıD) Gün uzunluğunun 24 saat olmasıE) Kuzey ve Güney yarım kürelerde aynı tarihte farklı mevsimler yaşanması

Yanıt : D


Örnek Soru :

Fransa ve Arjantin’de aynı tarım ürününün yılın farklı dönemlerinde olgunlaşmasının birincil nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Toprak türlerinin farklı olmasıB) Tarım yöntemlerinin farklı olması C) Yüzey şekillerinin farklı olmasıD) Bulundukları yarım kürenin farklı olmasıE) Ortalama yükseltilerinin farklı olması

Yanıt : D


Örnek Soru :

Türkiye’de ocak ve şubat aylarında görülen hava olayları Arjantin’de temmuz ve ağustos aylarında görülebilmektedir.

Bu durum Arjantin’in hangi özelliğiyle ilgilidir? A) Batı rüzgarlarına kapalı olmasıylaB) Sürekli yüksek basınç merkezlerinin etkisinde kalmasıylaC) Güneydoğu alizelerine açık olmasıylaD) Kuzey-güney doğrultusunda uzanmasıylaE) Güney yarım kürede yer almasıyla

Yanıt : E


Örnek Soru :

Güneş ışınlarının Dünya üzerindeki bir noktaya düşüş açısının yıl boyunca değişmesi aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? A) Yerin Güneş çevresindeki dönüş süresininB) Yerin ekseni çevresindeki dönüş süresininC) Yerin Güneş’e olan uzaklığınınD) Yer ekseni ile ekliptik arasındaki açınınE) Yerin şeklinin

Yanıt : D


Dünya'nın ekseni yörünge düzlemine eğik olmasaydı hangi olaylar gerçekleşirdi?


Dünya'nın ekseni ekliptiğe eğik olmasaydı, güneş ışınları bir yere yıl boyunca aynı açılarla düşecekti. Bu durumda sıcaklık değişmeyeceği için, mevsimler oluşmayacaktı.

Gece ve gündüz süresi yıl boyunca eşit olacaktı.

Her iki yarım kürede aynı anda farklı mevsimler yaşanmayacaktı.


UNUTMA!

Gece ve gündüzün birbirini izlemesi, Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinin, gece ve gündüz sürelerinin değişmesi, eksen eğikliğinin sonucudur.


BELİRLİ GÜNLER VE ÖZELLİKLERİ

● 23 Eylül● 21 Aralık● 21 Mart ● 21 Haziran


23 EYLÜL

● Gece ve gündüz süreleri birbirine eşittir. Bu duruma ekinoks denir. ● Güneş ışınları yerel saatle 12.00'de ekvatora dik düşer. ● Kuzey yarım kürede sonbahar, Güney yarım kürede ilkbahar başlangıcıdır.

● Aydınlanma çemberi kutup noktalarından geçer.


21 ARALIK

● Kuzey yarım kürede en uzun gece, Güney yarım kürede en uzun gündüz başlar

● Güneş ışınları yerel saatle 12.00'de oğlak dönencesine dik düşer. ● Kuzey yarım kürede kış, Güney yarım kürede yaz başlangıcıdır.

● Aydınlanma çemberi kutup dairelerinden geçer.


21 MART

● Gece ve gündüz süreleri birbirine eşittir. Bu duruma ekinoks denir. ● Güneş ışınları yerel saatle 12.00'de ekvatora dik düşer. ● Kuzey yarım kürede ilkbahar, Güney yarım kürede sonbahar başlangıcıdır.

● Aydınlanma çemberi kutup noktalarından geçer.


21 HAZİRAN

● Kuzey yarım kürede en uzun gündüz, Güney yarım kürede en uzun gece başlar

● Güneş ışınları yerel saatle 12.00'de yengeç dönencesine dik düşer. ● Kuzey yarım kürede yaz, Güney yarım kürede kış başlangıcıdır.

● Aydınlanma çemberi kutup dairelerinden geçer.


Örnek Soru :

Güneş ışınlarının Yengeç Dönencesi’ne dik geldiği gün, yeryüzünde aşağıdakilerden hangisi gözlenir? A) Güney yarım küre’de en uzun gündüz yaşanmasıB) Aydınlanma dairesinin kutup noktalarından geçmesiC) Kuzey Kutup Dairesi’nde gece süresinin 24 saat olmasıD) Ekvator’da gündüz süresinin gece süresinden uzun olmasıE) Kuzey yarım küre’de yaz gündönümü yaşanması

Yanıt : E


Örnek Soru :

Aydınlanma dairesi, aşağıdakilerin hangisinde verilen tarihlerde kutup noktalarına teğet geçer? A) 21 Haziran, 23 EylülB) 23 Eylül, 21 AralıkC) 21 Aralık, 21 MartD) 21 Mart, 23 EylülE) 21 Haziran, 21 Aralık

Yanıt : D


Güneş ışınları hangi bölgelere dik düşer?


Matematik iklim kuşakları hangileridir? Sınırları nerelerdir?


Matematik iklim kuşakları; tropikal kuşak, orta kuşak ve kutup kuşağıdır.

Tropikal kuşak, dönenceler arasındaki yerdir. Orta kuşak, dönenceler ile kutup daireleri arasında yer alır. Kutup kuşağı ise kutup daireleri ile kutup noktaları arasındaki bölgedir.

Ekvator ile ekliptik arasındaki açı 23° 27' olduğu için; güneş ışınlarının dik düştüğü bölgenin sınırları Yengeç dönencesi (23° 27' Kuzey) ve Oğlak dönencesi (23° 27' güney)dir. Bu bölgeye dönenceler arası ya da tropikal kuşak denir. Güneş ışınları dönencelere yılda bir kez, dönenceler arasındaki yerlere ise yılda iki kez dik düşer. Dönenceler dışındaki yerlere güneş ışınları dik düşmez.



Ekvator ile ekliptik arasındaki açı daha büyük olsaydı neler olurdu (örneğin 30° olsaydı)?

● Tropikal kuşağın alanı genişlerdi.● Kutup kuşağı genişlerdi.● Orta kuşak daralırdı.● Yazlar daha sıcak, kışlar daha soğuk olurdu; yıllık sıcaklık farkları artardı.● Geceyle gündüz arasındaki zaman farkı artardı.



Örnek Soru :

Ekvator düzlemi ile yörünge düzlemi arasındaki 23°27´ lık açı 33° olsaydı Dünya ile ilgili bir takım olgular bugünkünden farklı olurdu.

Aşağıdakilerden hangisi böyle bir açı değişiminin sonucu olabilir? A) Yerin, güneşten aldığı enerjinin artmasıB) Kutup kuşağının ortadan kalkmasıC) Ekvator çevresinde yıllık ortalama sıcaklıkların yükselmesiD) Tropikal kuşağın genişlemesiE) Yerden uzaya yansımaların artması

Yanıt : D


Yanıt : C


Aşağıdakilerden hangisi, DünyaŞekilde gösterilen konumdaykengerçekleşen bir durum değildir?

A) Güneş ışınlarının Yengeç Dönencesine dik gelmesiB) Ekvator'da gece gündüz sürelerinin eşit olmasıC) Güney kutup noktasında gündüz süresinin başlamasıD) Kuzey yarım kürede yaz mevsiminin yaşanmasıE) Aydınlanma dairesinin kutup dairelerine teğet geçmesi


Yanıt : E


Yukarıdaki şekilde gösterilen X ve Y noktalarıyla ilgili olarak,aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Y noktası 21 Aralıkta Güneş ışınlarını dik alır.B) X noktasında yıl boyunca gece-gündüz süreleri eşittir.C) X ve Y noktalarının bulundukları enlemler arasındaki bir yer, yıl içinde iki kez Güneş ışınlarını dik alır.D) Y noktasının yıl içinde yaşadığı en uzun gece 21 Haziran'dadır.E) Y noktasındaki gölge boyunun yıl içinde en kısa olduğu tarih 23 Eylül'dür.

X

Y


Ekvator ile ekliptik arasındaki 23° 27' lık açı daha küçük olsaydı, neler olurdu (örneğin 10° olsaydı)?

● Tropikal kuşağın alanı daralırdı.● Kutup kuşağı daralırdı.● Orta kuşak genişlerdi.● Yazlar daha serin, kışlar daha ılık olurdu; yıllık sıcaklık farkları azalırdı.● Geceyle gündüz arasındaki zaman farkı azalırdı.



Ekvator ile ekliptik arasında açı olmasaydı (çakışık olsaydı) neler olurdu?


● Yeryüzünün her yerinde 23 eylül ve 21 marttaki koşullar yaşanırdı.

● Güneş ışınları yıl boyunca sadece ekvatora dik düşerdi.

● Her yerde gece ve gündüz süresi eşit olurdu.

● Aydınlanma çemberi sürekli olarak kutup noktalarından geçerdi.

● Aynı meridyen üzerindeki her yerde yıl boyunca güneş aynı anda doğar aynı anda batardı.

● Güneş ışınları, bir yere yıl boyunca aynı saatlerde aynı açılarla düşerdi.


Cisimlerin gölge boyları neye göre değişir?


● Cisimlerin gölge boyları güneş ışınlarının düşme açısına göre değişir.

● Güneş ışınlarının düşme açısı büyüdükçe gölge kısalır.

● Güneş ışınlarının dik düştüğü yerlerde gölge sıfır olur.

● Güneş ışınlarının 45° ile düştüğü yerlerde gölge boyu cismin boyuna eşit olur.

● Güneş ışınlarının dik düştüğü yerin kuzeyindeki cisimlerin gölge yönleri kuzeye, güneyindekilerin güneye doğrudur. ● Buna göre Yengeç dönencesinin kuzeyindeki cisimlerin gölgeleri yıl boyunca kuzeye, Oğlak dönencesinin güneyindeki cisimlerin gölgeleri yıl boyunca güneye düşer. ● Dönenceler arasındaki cisimlerin yönleri ise yıl boyunca değişir.


23°27’

0°

23°27’


Cisimlerin gölge boyları hangi dönemlerde uzar, hangi dönemlerde kısalır?


● Ekvatorda 21 mart ve 23 eylülde gölge oluşmaz.

● Yengeç dönencesinde gölgenin oluşmadığı tarih 21 hazirandır.

● Oğlak dönencesinde 21 aralıkta gölge oluşmaz.

● Güneş ışınlarının en büyük açıyla düştüğü yerlerde gölge en kısa, en küçük açıyla düştüğü yerlerde gölge en uzundur.

● Gölgeler yazın kısa, kışın uzundur.

00.10.20.30.40.50.60.70.80.9

1Gölge Boyu (m)

23 Eylül 21 Aral›k 21 Mart 21 Haziran

123

Yukarıda bazı yerlere ait gölge boyu grafikleri verilmiştir. Kaç numaralı sütun nereye aittir?Gölgelerin en kısa, en uzun ve sıfır olduğu günlere dikkat ediniz.


0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4

1.6Gölge Boyu (m)


12

Yukarıda iki yerde bulunan 1’er m boyundaki cisimlerin gölge boyları verilmiştir.

Kaç numaralı sütun nereye aittir?


0

24

6

810

12

1416

Gündüz süresi (saat)


123

Yukarıda üç yere ait gündüz süresi gösterilmiştir.

Bu yerler, Dünya üzerinde nerelerde bulunmaktadır?



Örnek Soru : ÖSS / 1990

Havanın bulutsuz olduğu bir günde, düz bir araziye dikilen çubuğun gölgesi üzerinde yapılan gözlemlerden, o yerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini belirlemede yararlanılamaz? A) Boylam derecesiniB) Enlem derecesiniC) Yerel saatiniD) YükseltisiniE) Bulunduğu yarım küreyi

Yanıt : D



Güneşin, görünen günlük ve yıllık hareketleri göz önüne alındığında, Ankara'da yatay bir düzlem üzerine dik olarak yerleştirilen 1 metrelik bir çubuğun gölge uzunluğunun sıfır olması olanaklı mıdır, neden? A) Olanaklıdır. Çünkü, Haziran'da gündüzler çok uzundur.B) Olanaklıdır. Çünkü, Güneş öğleyin tepe noktasından geçer.C) Olanaklı değildir. Çünkü, hareket eden Güneş değil Dünya'dır.D) Olanaklı değildir. Çünkü, Ankara dönenceler dışında yer alır.E) Olanaklı değildir. Çünkü, çubuk uzundur.

Yanıt : D


Kuzey yarım kürede hangi günde gündüzler uzamaya başlar?


Kuzey yarım kürede en kısa gündüz, 21 aralıkta yaşanır bu günden sonra gündüzler uzamaya başlar.


Kuzey yarım kürede hangi günde geceler uzamaya başlar?


Kuzey yarım kürede en kısa gece 21 haziranda yaşanır. Bu günden sonra geceler uzamaya başlar.


Kuzey yarım kürede hangi günler arasında gündüz süresi 12 saatten fazladır?


21 marttan 23 eylüle kadar geçen sürede Kuzey yarım küredeki gündüz süresi 12 saatten fazladır.


21 aralıkta hangi yöne gidilirse gündüz süresi uzar?


21 aralıkta güneye gidildikçe gündüz süresi uzar.


21 haziranda hangi yöne gidilirse gündüz süresi uzar?


21 haziranda kuzeye gidildikçe gündüz süresi uzar.



Ankara’da oturan bir kişi, 21 Aralık’ta başka ülkedeki bir kente gidiyor. Gittiği yerde gündüz süresinini Ankara’dakinden daha uzun olduğu görülüyor.

Bu kişinin gittiği yer, Ankara’ya göre nerede olabilir? A) KuzeydoğudaB) KuzeydeC) GüneydeD) DoğudaE) Batıda

Yanıt : C


KENDİMİZİ DEĞERLENDİRELİM

1. Kutuplara gidildikçe sıcaklık neden azalır?

2. Doğudaki yerlerin yerel saatleri neden ileridir?

3. Kutuplara gidildikçe gurup ve tan süresi neden uzar?

4. Gece ve gündüz neden birbirini izler?

5. Okyanus akıntıları ve sürekli rüzgarların yönünde neden sapma olur?

6. Mevsimlerin süresi birbirine eşit midir? Neden?

7. Mevsimlerin oluşmasının nedeni nedir?

8. Gece ve gündüz süresi neden yıl boyunca değişir?

9. Aynı anda her iki yarım kürede neden farklı mevsimler yaşanır?

10. Kuzey kutup noktasında hangi tarihler arasında gündüz yaşanır?

Documents

dünya'nin şekli̇ ve hareketleri̇