ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ Ε΄ ΤΑΞΗ

Μαρία ΧατζήΣχ. Σύμβουλος 5ης Περιφέρειας Μαγνησίας

mxatzi02.blogspot.com

Αφήγηση: «Μια φανταστική ιστορία»

Πριν από πολλά χρόνια, στη χώρα της Tεχνολογίας, ζούσαν ο Ποντίκης Χειριστής, ο Υπολογιστής Διαδικτυάκης και η Οθόνη Φωτογραφείου. Κάθε μέρα, έπαιζαν όλοι μαζί στην αγκαλιά του δασκάλου τους, του κυρίου Τραπεζουλάκη.

Τα χρόνια πέρασαν και οι τρεις φίλοι έφτασαν σε ηλικία γάμου. Ο κύριος Ποντίκης ήταν πια ένας μεγάλος επιχειρηματίας με μαγαζιά σε όλο τον κόσμο. Ο κύριος Υπολογιστής ήταν ένας στρουμπουλός και σοβαρός ανθρωπάκος που είχε ένα εστιατόριο γνωστό μόνο στην Αθήνα. Η κυρία Οθόνη ήταν μια χοντρούλα και κομψή υπάλληλος τράπεζας.

Ο κύριος Ποντίκης, γυναικάς όπως ήταν, ερωτεύθηκε την κυρία Οθόνη. Το ίδιο ένιωσε και ο κύριος Υπολογιστής που όμως την αγάπησε πραγματικά. Η κυρία Οθόνη ήταν σε δίλλημα: τον πλούσιο ή τον φτωχό; Τον καλόκαρδο ή τον εγωιστή; Τον γενναίο ή τον δειλό; Τον χοντρό ή τον λεπτό; Όλα αυτά γύριζαν στο μυαλό της.

Πλησίαζε η ώρα της παντρειάς και η κυρία Οθόνη όλο και ερχόταν πιο κοντά στον κύριο Ποντίκη. Τα μαγαζιά του ήταν μεγάλα, αλλά πληκτικά. Ο χαρακτήρας του δεν ταίριαζε με το δικό της.

Έτσι, η κυρία Οθόνη αποφάσισε να παντρευτεί τον κύριο Υπολογιστή. Έγιναν πολλές χαρές στο γάμο τους και όλοι ήταν πολύ ευτυχισμένοι. Μετά από πολλούς μήνες η κυρία Οθόνη γέννησε ένα πολύ όμορφο αγοράκι, το Πληκτρολογιάκι. Όλα κυλούσαν ήρεμα για τη μικρή οικογένεια. Όσο για τον κύριο Ποντίκη, η τύχη του γύρισε την πλάτη. Όχι μόνο δεν παντρεύτηκε την κυρία Οθόνη, αλλά η επιχείρησή του απέτυχε και έμεινε φτωχός.

Από τότε, σε όλες τις συσκευασίες του υπολογιστή η οθόνη είναι μέρος του υπολογιστή,ενώ το ποντίκι ένα μέρος της συσκευασίας που μερικές φορές είναι ασύρματο, χωρίς να έχει επαφή με τον υπολογιστή, την οθόνη και το πληκτρολόγιο! (κείμενο μαθήτριας)

•Σύμφωνα με το Α.Π.Σ., σκοπός της γλωσσικής διδασκαλίας είναι η εξοικείωση των μαθητών και των μαθητριών με τη δομή του γλωσσικού συστήματος, γιατί η άσκησή τους στη χρησιμοποίηση του συστήματος της γλώσσας έχει σκοπό να βοηθήσει τους μαθητές να επικοινωνούν αποτελεσματικά. Για να δώσουμε έμφαση στην ανάπτυξη της επικοινωνιακής ικανότητας των μαθητών ενισχύουμε την εμπλοκή τους με αυθεντικά κείμενα.

ΓΛΩΣΣΑ και ΑΠΣ - ΔΕΠΠΣΓΛΩΣΣΑ και ΑΠΣ - ΔΕΠΠΣ

•ΔΕΠΠΣ της ελληνικής γλώσσας για το Δημοτικό Σχολείο ένας στόχος είναι: «να εξοικειώνεται ο μαθητής με το είδος λόγου και τον τύπο κειµένου που αντιστοιχεί στο κάθε µάθηµα του σχολικού προγράµµατος και να συντάσσει ανάλογα κείµενα (εµπλέκονται όλα τα αντικείµενα» (σελ. 29)

Θεωρητικό πλαίσιοΘεωρητικό πλαίσιο

Συστημική-Λειτουργική Γραμματική (Συστημική-Λειτουργική Γραμματική (HallidayHalliday,1993),1993)

Κειμενοκεντρική προσέγγιση (Κειμενοκεντρική προσέγγιση (MartinMartin,1993,1993))

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ

ΣημασιολογικόΣημασιολογικό Σημασίες/ νοήματαΣημασίες/ νοήματα

ΛεξικογραμματικόΛεξικογραμματικό Διατυπώσεις (λέξεις και Διατυπώσεις (λέξεις και γραμματικές δομές) γραμματικές δομές)

ΦωνολογικόΦωνολογικό Ηχητικά σύμβολαΗχητικά σύμβολα

• δίνεται έμφαση δίνεται έμφαση στη χρήση της γλώσσαςστη χρήση της γλώσσας και και όχι στη σπουδή της γλωσσικής δομήςόχι στη σπουδή της γλωσσικής δομής

• επιδιώκει την επιδιώκει την ανάπτυξη της επικοινωνιακής ανάπτυξη της επικοινωνιακής ικανότητας,ικανότητας, μέρος της οποίας είναι η μέρος της οποίας είναι η γλωσσική ικανότηταγλωσσική ικανότητα

• ασχολείται με το ασχολείται με το πώς διαφοροποιείται η χρήση πώς διαφοροποιείται η χρήση της γλώσσαςτης γλώσσας (ως προς το λεξιλόγιο, τη (ως προς το λεξιλόγιο, τη γραμματική, τη δομή και το ύφος)γραμματική, τη δομή και το ύφος) ανάλογα με ανάλογα με την περίσταση επικοινωνίαςτην περίσταση επικοινωνίας (ποιος μιλάει σε (ποιος μιλάει σε ποιον, πότε, με ποιο σκοπό, για ποιο θέμαποιον, πότε, με ποιο σκοπό, για ποιο θέμα))

Επιστροφή

Ένα παράδειγμαΈνα παράδειγμα

• [1] Αστυνομικοί καταπατούν τα δικαιώματα των [1] Αστυνομικοί καταπατούν τα δικαιώματα των κρατουμένων, σύμφωνα με το Αρχηγείο της κρατουμένων, σύμφωνα με το Αρχηγείο της Αστυνομίας, το οποίο εξέδωσε έγγραφο για την Αστυνομίας, το οποίο εξέδωσε έγγραφο για την ενημέρωση των αστυνομικών για τις υποχρεώσεις ενημέρωση των αστυνομικών για τις υποχρεώσεις τους έναντι των κρατουμένων. τους έναντι των κρατουμένων.

• [2] Υπάρχουν φήμες ότι τα δικαιώματα των [2] Υπάρχουν φήμες ότι τα δικαιώματα των κρατουμένων καταπατούνται. Εκδόθηκαν δελτία κρατουμένων καταπατούνται. Εκδόθηκαν δελτία πληροφοριών με τα δικαιώματά τους, τα οποία πληροφοριών με τα δικαιώματά τους, τα οποία διανεμήθηκαν σε όλα τα αστυνομικά τμήματα.διανεμήθηκαν σε όλα τα αστυνομικά τμήματα.

Επιστροφή

• Η Η κειμενοκεντρική προσέγγισηκειμενοκεντρική προσέγγιση ((genre approachgenre approach) ) αναπτύχθηκε, όπως είναι γνωστό, στο διεθνή χώρο αναπτύχθηκε, όπως είναι γνωστό, στο διεθνή χώρο τη δεκαετία του ’80 (βλ. ενδεικτικά τη δεκαετία του ’80 (βλ. ενδεικτικά HallidayHalliday & & Hasan, 1985, Hasan, 1985, CopeCope & & KalantzisKalantzis, 1993)., 1993).

• Η κειμενοκεντρική προσέγγιση απαιτεί την ένταξη Η κειμενοκεντρική προσέγγιση απαιτεί την ένταξη του παραγόμενου κειμένου, και ευρύτερα του του παραγόμενου κειμένου, και ευρύτερα του παραγόμενου λόγου, σε δεδομένο επικοινωνιακό παραγόμενου λόγου, σε δεδομένο επικοινωνιακό πλαίσιο, με τρόπο που να επιτυγχάνονται οι πλαίσιο, με τρόπο που να επιτυγχάνονται οι επιδιωκόμενοι στόχοι τουεπιδιωκόμενοι στόχοι του

Βασικά σημεία κειμενοκεντρικής προσέγγισης:Βασικά σημεία κειμενοκεντρικής προσέγγισης:

• Προθετικότητα του κειμένουΠροθετικότητα του κειμένου

• Στάδια συγγραφής:Στάδια συγγραφής:

– Προσυγγραφικό (συλλογή υλικού, προσχέδιο Προσυγγραφικό (συλλογή υλικού, προσχέδιο κειμένου)κειμένου)

– Συγγραφικό (γραφή κειμένου)Συγγραφικό (γραφή κειμένου)

– Μετασυγγραφικό (έλεγχος, διορθώσεις, Μετασυγγραφικό (έλεγχος, διορθώσεις, βελτιώσεις)βελτιώσεις)

Αναφορικός λόγοςΑναφορικός λόγος ( (κειμενικά είδη:κειμενικά είδη:

περιγραφή προσώπου/γεγονότος/ζώουπεριγραφή προσώπου/γεγονότος/ζώου

αφήγηση ιστορίας πραγματικής/φανταστικής)αφήγηση ιστορίας πραγματικής/φανταστικής)

Κατευθυντικός λόγοςΚατευθυντικός λόγος ( (κειμενικά είδη:κειμενικά είδη:

ooδηγίεςδηγίες

επιχειρηματολογίαεπιχειρηματολογία

προσκλήσειςπροσκλήσεις

διαφημίσειςδιαφημίσεις

ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ και ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ και ΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣΕΙΔΟΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣΤΥΠΟΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Αναφορικός λόγοςΑναφορικός λόγος αφήγησηαφήγησηπεριγραφήπεριγραφή

αφήγηση αφήγηση φανταστικής φανταστικής ιστορίαςιστορίαςπεριγραφή περιγραφή γεγονότοςγεγονότος

λογοτεχνίαλογοτεχνία άρθρο εφημερίδαςάρθρο εφημερίδας

χρόνοι των ρημάτωνχρόνοι των ρημάτωνχρονικές προτάσειςχρονικές προτάσειςχρονικά επιρρήματα χρονικά επιρρήματα

Αναφορικός λόγοςΑναφορικός λόγος περιγραφήπεριγραφή περιγραφή περιγραφή γεγονότοςγεγονότος

διάλογος σε διάλογος σε λογοτεχνικό κείμενολογοτεχνικό κείμενο

ευθύς – πλάγιος λόγοςευθύς – πλάγιος λόγος

Αναφορικός λόγοςΑναφορικός λόγος περιγραφήπεριγραφή περιγραφή περιγραφή ανθρώπουανθρώπουπεριγραφή ζώουπεριγραφή ζώου

λογοτεχνίαλογοτεχνίαεγκυκλοπαίδειαεγκυκλοπαίδεια

επίθετα (κλίση, σημασία, επίθετα (κλίση, σημασία, σύνταξη)σύνταξη)επιθετοποιημένεςεπιθετοποιημένεςμετοχέςμετοχές

Αναφορικός λόγοςΑναφορικός λόγος περιγραφήπεριγραφή βιογραφικό βιογραφικό σημείωμασημείωμα

ιστοσελίδα, ιστότοποςιστοσελίδα, ιστότοπος ονοματική – ρηματική ονοματική – ρηματική φράσηφράση

Κατευθυντικός Κατευθυντικός λόγοςλόγος

οδηγίεςοδηγίες οδηγίες οδηγίες συμπεριφοράςσυμπεριφοράς

ενημερωτικό φυλλάδιοενημερωτικό φυλλάδιο εγκλίσειςεγκλίσεις

Κατευθυντικός Κατευθυντικός λόγοςλόγος

οδηγίεςοδηγίες οδηγίες χρήσηςοδηγίες χρήσης ενημερωτικό φυλλάδιοενημερωτικό φυλλάδιο απρόσωπα ρήματααπρόσωπα ρήματα

Κατευθυντικός Κατευθυντικός λόγοςλόγος

οδηγίεςοδηγίες οδηγίες κατασκευήςοδηγίες κατασκευής ασκήσεις μαθηματικώνασκήσεις μαθηματικών ενεργητική – παθητική ενεργητική – παθητική σύνταξησύνταξη

Κατευθυντικός Κατευθυντικός λόγοςλόγος

προσκλήσειςπροσκλήσεις προσκλήσεις για προσκλήσεις για συμμετοχή σε συμμετοχή σε εκδήλωσηεκδήλωση

προσκλητήριαπροσκλητήριαεπιστολέςεπιστολές

τελικές προτάσειςτελικές προτάσειςαποτελεσματικές/αποτελεσματικές/συμπερασματικές συμπερασματικές προτάσειςπροτάσεις

Κατευθυντικός Κατευθυντικός λόγοςλόγος

επιχειρημα-επιχειρημα-τολογίατολογία

άρθρο εφημερίδαςάρθρο εφημερίδαςεπιστολέςεπιστολές

αιτιολογικές προτάσειςαιτιολογικές προτάσεις

Είδη κειμένων ανά τάξη

• 668 δραστηριότητες -118 κείμενα (περιγραφή, αφήγηση, επιχειρηματολογία, κ.ά)-Γ ΤΑΞΗ

• 567 δραστηριότητες -84 κείμενα (περιγραφή, αφήγηση, επιχειρηματολογία, Αφίσα, πρόσκληση, κ.ά) Δ ΤΑΞΗ

• 357 δραστηριότητες -88 κείμενα (περιγραφή, αφήγηση, βιογραφικό, επιχειρηματολογία, οδηγίες, βιβλιοπαρουσίαση, κ.ά) Ε ΤΑΞΗ

• 410 δραστηριότητες -117 κείμενα (περιγραφή, αφήγηση, περίληψη, επιχειρηματολογία, ανακοίνωση, διαφήμιση κ.ά) ΣΤ ΤΑΞΗ

Τα είδη κειμένου που παράγονται στη Ε΄ ΤάξηΤα είδη κειμένου που παράγονται στη Ε΄ ΤάξηΣυχνότηταΣυχνότητα Ποσοστό %Ποσοστό %

ΑφήγησηΑφήγηση 1111 12,512,5

ΠεριγραφήΠεριγραφή 1212 13,613,6

ΒιογραφικόΒιογραφικό 77 88

Επιχειρηματολογία, Περίληψη, Τίτλος (3)Επιχειρηματολογία, Περίληψη, Τίτλος (3) 55 5,65,6

Παραμύθι, Οδηγίες (2)Παραμύθι, Οδηγίες (2) 44 4,54,5

Πληροφοριακό, Βιβλιοπαρουσίαση, Πληροφοριακό, Βιβλιοπαρουσίαση,

Ερωτηματολόγιο, Διάλογος (4)Ερωτηματολόγιο, Διάλογος (4) 33 3,43,4

Επιστολή, Ποίημα, Θεατρικό, Μύθος, (4)Επιστολή, Ποίημα, Θεατρικό, Μύθος, (4) 22 2,22,2

Άρθρο, Αφίσα, Διαφήμιση, Ηλεκτρονική φόρμα, Άρθρο, Αφίσα, Διαφήμιση, Ηλεκτρονική φόρμα, Ημερολογιακό, Κάρτα ευχών, Μαρτυρία, Ημερολογιακό, Κάρτα ευχών, Μαρτυρία, Όρκος, Πρόσκληση, Πρωτοσέλιδο, Όρκος, Πρόσκληση, Πρωτοσέλιδο, εφημερίδας, Συνέντευξη, Συνθήματα εφημερίδας, Συνέντευξη, Συνθήματα Τηλεοπτικό πρόγραμμα,Χρονοδιάγραμμα, Τηλεοπτικό πρόγραμμα,Χρονοδιάγραμμα, Κόμικς, (15)Κόμικς, (15)

11 1,11,1

ΣΥΝΟΛΟΣΥΝΟΛΟ 8888 100%100%

Αναφορικά με τις περιστάσεις επικοινωνίας• ο σκοπός της παραγωγής των παραγόμενων κειμένων

περιγράφεται άλλοτε αμεσότερα [π.χ. «να γράψετε αν συμφωνείτε με τους φίλους μας [..] αναφέροντας τους λόγους για τους οποίους συμφωνείτε ή όχι» (Ε΄ΤΕ2, σ. 36)] και άλλοτε με πιο έμμεσο τρόπο [π.χ. «Διαλέξτε το αγαπημένο σας βιβλίο και γράψτε ένα κείμενο για την εφημερίδα της τάξης σας» (Ε΄ΤΕ1, σ. 69)] σε 19 (21,5%) κείμενα

• ο πομπός παντού σχεδόν είναι ο μαθητής ως μαθητής εκτός από 8 περιπτώσεις που τα σενάρια των δραστηριοτήτων τον θέλουν μεταξύ άλλων δημοσιογράφο (2 φορές), ταξιδιώτη του διαστήματος (2 φορές), αγωνιστή του ’21 (2 φορές), διευθυντή σχολείου και έλατο στο χωριό του Αι-Βασίλη

• ο αποδέκτης του γραπτού δηλώνεται άμεσα ή υπονοείται εύκολα σε 20 (23%) κείμενα και είναι κατά βάση οι συμμαθητές του σχολείου και οι αναγνώστες της σχολικής εφημερίδας, αλλά και φίλοι από ξένη χώρα και κάτοικοι άλλου πλανήτη

• ο δίαυλος του γραπτού λόγου των μαθητών δηλώνεται σε 10 (11%) δραστηριότητες και περιλαμβάνει 6 φορές τη σχολική εφημερίδα, 2 την επιστολή, την έκθεση μουσικών οργάνων και την αφίσα

• για το ύφος των κειμένων, όπως και στην Γ΄ τάξη έτσι και εδώ, δεν εντοπίζεται καμία ρητή αναφορά

• Πηγή: Ντίνας, Κ. Η διδασκαλία της παραγωγής γραπτού λόγου στα νέα βιβλία της ελληνικής γλώσσας για το Δημοτικό Σχολείο (τάξεις Γ’, Δ’, Ε’ & ΣΗ’)

Σχετικά με τις διαδικασίες παραγωγής του γραπτού λόγου επισημαίνουμε ότι:

• σε 42 (48%) δραστηριότητες καταγράφονται κάποιου είδους καθοδήγηση στο προσυγγραφικό στάδιο της σύνθεσης του γραπτού κειμένου

• αντίθετα, το μετασυγγραφικό στάδιο της αξιολόγησης και βελτίωσης του αρχικού κειμένου δεν εντοπίστηκε να ζητείται ρητά σε καμία δραστηριότητα

• Η μόνη αναφορά για αξιολόγηση ή διόρθωση του γραπτού λόγου των μαθητών που καταγράφεται στα βιβλία του μαθητή είναι η παράθεση του πίνακα Διορθώνω το γραπτό μου τρεις φορές στο τέλος της πρώτης ενότητας του καθενός από τα τρία τεύχη.

• Κάθε κειμενικό είδος έχει μια εξωτερική δομή-υπερδομή

• Πραγματώνεται μέσα από συγκεκριμένα γλωσσικά χαρακτηριστικά-λεξικογραμματικές επιλογές

ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΕΙΜΕΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

Αφήγηση για κάτι που μας συνέβηκεΑφήγηση για κάτι που μας συνέβηκε

• Πού έγινεΠού έγινε

• Πότε έγινεΠότε έγινε

• Ποιοι παίρνουν μέροςΠοιοι παίρνουν μέρος

• Πώς συνέβηΠώς συνέβη

• Τι ακριβώς έγινεΤι ακριβώς έγινε

• Ποια είναι η σημασία τουΠοια είναι η σημασία του

• Ποια είναι τα αποτελέσματαΠοια είναι τα αποτελέσματα

• Ποιες σκέψεις και συναισθήματα μας προκάλεσεΠοιες σκέψεις και συναισθήματα μας προκάλεσε

7 Π και 1 Τ κάνουν μια αφήγηση καλή7 Π και 1 Τ κάνουν μια αφήγηση καλή

Περιγραφή αντικειμένουΠεριγραφή αντικειμένου

• Πού βρίσκετεΠού βρίσκετε• Πώς το λένεΠώς το λένε• Πώς είναι (σχήμα, μέγεθος, χρώμα)Πώς είναι (σχήμα, μέγεθος, χρώμα)• Περιγραφή από μέσα προς τα έξωΠεριγραφή από μέσα προς τα έξω• Πώς είναι φτιαγμένο (υλικά)Πώς είναι φτιαγμένο (υλικά)• Πώς χρησιμοποιείταιΠώς χρησιμοποιείται• Περιστατικά σχετικά με αυτόΠεριστατικά σχετικά με αυτό• Τι σκέψεις και συναισθήματα δημιουργούνται γύρω Τι σκέψεις και συναισθήματα δημιουργούνται γύρω

από αυτόαπό αυτό

7 Π και 1 Τ κάνουν μια περιγραφή7 Π και 1 Τ κάνουν μια περιγραφή

Δεύτερο στάδιο: Παρουσίαση του «κειμενικού είδους»Στόχος οι μαθητές να αναγνωρίσουν:

• τα κυρίαρχα γλωσσικά χαρακτηριστικά ενός κειμενικού είδους και των υποκατηγοριών του

• τις λειτουργίες που αυτά τα χαρακτηριστικά του στοιχεία επιτελούν• τους τρόπους οργάνωσης των πληροφοριών του και της δόμησής του

• είδος των λεξικογραμματικών επιλογών που συνηθίζεται στο συγκεκριμένο κειμενικό είδος

Τρίτο στάδιο: Της «από κοινού σύνθεσης»

Τέταρτο στάδιο: Της «αυτόνομης σύνθεσης»

Πρώτο στάδιο: Ανάδειξη των ιδεών των μαθητών σχετικά με το περιεχόμενο και τη δομή του κειμενικού είδους

ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΕΙΜΕΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

1η Ομάδα•Ποιο;•Ηλικία•Επάγγελμα•Μάτια•Μαλλιά •Ντύσιμο •Προτερήματα

2η Ομάδα•Σχέση μαζί του•Μάτια•Χείλη •Μαλλιά •Μάγουλα•Ύψος•Ηλικία•Ελαττώματα

3η Ομάδα•Ποιο;•Επάγγελμα•Προτερήματα•Μάτια•Μαλλιά •Ύψος•Ντύσιμο •Ιδιαιτερότητες

Υπερδομή •ποιο;•ηλικία•επάγγελμα•σχέση μαζί του•μάτια•χείλη •μαλλιά •μάγουλα•ύψος•ντύσιμο •προτερήματα•ελαττώματα•ιδιαιτερότητες •σκέψεις και συναισθήματα

1o ΣΤΑΔΙΟ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

Αφηγηματικά κείμεναΑφηγηματικά κείμενα

Τα Τα αφηγηματικά κείμενααφηγηματικά κείμενα αναπτύσσονται γύρω από ένα αναπτύσσονται γύρω από ένα χρονικό άξοναχρονικό άξονα ο οποίος πραγματώνεται ο οποίος πραγματώνεται γλωσσικάγλωσσικά με τη με τη χρήσηχρήση

• επιρρημάτων, χρονικών συνδέσμων ή χρονικών φράσεων επιρρημάτων, χρονικών συνδέσμων ή χρονικών φράσεων καθώς και με την εναλλαγή παρελθοντικών συνηθέστερα καθώς και με την εναλλαγή παρελθοντικών συνηθέστερα χρόνων (παρατατικός, αόριστος) ή του ιστορικού ενεστώτα χρόνων (παρατατικός, αόριστος) ή του ιστορικού ενεστώτα που δηλώνουν τη χρονική ακολουθία των γεγονότων. που δηλώνουν τη χρονική ακολουθία των γεγονότων.

• της υποτακτικής σύνδεσης (χρονικές και αιτιολογικές της υποτακτικής σύνδεσης (χρονικές και αιτιολογικές προτάσεις)προτάσεις)

• ρημάτων που ρημάτων που δηλώνουν δράση,δηλώνουν δράση, που εκφράζουν σκέψεις και που εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματασυναισθήματα

• ουσιαστικών και επιθέτωνουσιαστικών και επιθέτων

Αφήγηση μιας ιστορίαςΑφήγηση μιας ιστορίας

•Που και πότε Που και πότε συμβαίνουν τα γεγονότασυμβαίνουν τα γεγονότα

•Ποιο είναι το κεντρικό Ποιο είναι το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίαςπρόσωπο της ιστορίας

•Ποια άλλα πρόσωπα Ποια άλλα πρόσωπα συμμετέχουνσυμμετέχουν

Εκδρομή στον ΆναυροΕκδρομή στον ΆναυροΣτις οκτώ η ώρα το πρωί, οι μαθητές της Στ΄ ξεκινάμε απ΄το Σχολείο και Στις οκτώ η ώρα το πρωί, οι μαθητές της Στ΄ ξεκινάμε απ΄το Σχολείο και πάμε με το λεωφορείο στον Άναυρο. Είναι μέρα Παρασκευή και πάμε με το λεωφορείο στον Άναυρο. Είναι μέρα Παρασκευή και είμαστε πολύ χαρούμενοι, είμαστε πολύ χαρούμενοι, γιατί θα έχουμε ελεύθερο το χρόνο μας το γιατί θα έχουμε ελεύθερο το χρόνο μας το Σαββατοκύριακο.Σαββατοκύριακο.

•Με ποιο γεγονός Με ποιο γεγονός ξεκινά η ιστορίαξεκινά η ιστορία

Όταν φτάνουμε, αντικρίζουμε μια Όταν φτάνουμε, αντικρίζουμε μια πεντακάθαρηπεντακάθαρη, , χρυσήχρυσή παραλία με παραλία με γαλαζοπράσιναγαλαζοπράσινα νερά.νερά. Βρισκόμαστε σε έναν Βρισκόμαστε σε έναν μεγάλο κόλπο μεγάλο κόλπο που έχει που έχει πολλά μικρά, πολλά μικρά, μυτεράμυτερά βράχιαβράχια τα οποία σκεπάζονται από μια τα οποία σκεπάζονται από μια ξύλινηξύλινη γέφυρα.γέφυρα. Στην άκρη του κόλπου ένας Στην άκρη του κόλπου ένας παλιός φάροςπαλιός φάρος λαμποκοπά. Ακόμη, λαμποκοπά. Ακόμη, υπάρχουν καΐκια δεμένα με σχοινιά από την κοτσαδούρα.υπάρχουν καΐκια δεμένα με σχοινιά από την κοτσαδούρα.

•Με ποια γεγονότα Με ποια γεγονότα συνεχίζεταισυνεχίζεται

Μετά από λίγο, ένας Μετά από λίγο, ένας γέροςγέρος ψαράςψαράς πλησιάζειπλησιάζει το καΐκι του και το καΐκι του και φεύγειφεύγει στη στη θάλασσα για ψάρεμα. θάλασσα για ψάρεμα. Ύστερα από μία ώρα, εμφανίζεται φορτωμένος με Ύστερα από μία ώρα, εμφανίζεται φορτωμένος με ένα καφάσι ένα καφάσι ολόφρεσκαολόφρεσκα ψάριαψάρια..

•Πώς τελειώνει η Πώς τελειώνει η ιστορίαιστορία

ΑνάβειΑνάβει μια φωτιά στην παραλία για να τα μια φωτιά στην παραλία για να τα ψήσειψήσει και κυριολεκτικά, μας και κυριολεκτικά, μας τρυπά τη μύτη η μυρωδιά των ψαριών και τρυπά τη μύτη η μυρωδιά των ψαριών και του κίτρινου λεμονιού. του κίτρινου λεμονιού. Όλοι Όλοι τρέχουμε να αγοράσουμε, διότι θα είναι πεντανόστιμα.τρέχουμε να αγοράσουμε, διότι θα είναι πεντανόστιμα.

•Τι σκέφτονται και τι Τι σκέφτονται και τι αισθάνονται τα αισθάνονται τα πρόσωπαπρόσωπα

Στο γυρισμό, όλοι Στο γυρισμό, όλοι συζητάμεσυζητάμε για την ωραιότατη γεύση του ψαριού για την ωραιότατη γεύση του ψαριού αυτού! Θα μας μείνει αξέχαστη!αυτού! Θα μας μείνει αξέχαστη!

Περιγραφικά κείμενα Περιγραφικά κείμενα

Τα Τα περιγραφικά κείμεναπεριγραφικά κείμενα αναπτύσσονται γύρω αναπτύσσονται γύρω από τον από τον άξονα της συσχέτισηςάξονα της συσχέτισης στο χώρο των στο χώρο των στοιχείων που περιγράφονται. Η συσχέτιση στοιχείων που περιγράφονται. Η συσχέτιση αυτή δηλώνεται αυτή δηλώνεται γλωσσικάγλωσσικά με τη χρήση: με τη χρήση:

• επιρρηματικών φράσεων που δηλώνουν τόποεπιρρηματικών φράσεων που δηλώνουν τόπο• του του ενεστώταενεστώτα• της παρατακτικής σύνδεσης της παρατακτικής σύνδεσης • ρημάτων που δηλώνουν ρημάτων που δηλώνουν αίσθησηαίσθηση • επιθέτωνεπιθέτων

Περιγραφή κτίσματοςΠεριγραφή κτίσματος

•Πού βρίσκεται;Πού βρίσκεται;

•Πότε κτίστηκε; Πότε κτίστηκε;

•Ποια είναι η ιστορία Ποια είναι η ιστορία του;του;

Το παλιό κτίριο ΠαπαστράτουΤο παλιό κτίριο ΠαπαστράτουΤο κτίριο Παπαστράτου Το κτίριο Παπαστράτου βρίσκεταιβρίσκεται στην περιοχή κύματα, στην παραλία στην περιοχή κύματα, στην παραλία του Βόλου και πιο συγκεκριμένα στην οδό Αργοναυτών. Παλιότερα, του Βόλου και πιο συγκεκριμένα στην οδό Αργοναυτών. Παλιότερα, στην Ελλάδα, υπήρχαν πολλές καπνοβιομηχανίες οι οποίες παρήγαγαν στην Ελλάδα, υπήρχαν πολλές καπνοβιομηχανίες οι οποίες παρήγαγαν τσιγάρα. Μία από αυτές ήταν η καπνοβιομηχανία Παπαστράτου που τσιγάρα. Μία από αυτές ήταν η καπνοβιομηχανία Παπαστράτου που στεγαζόταν στο κτίσμα που περιγράφουμε. Τα τελευταία χρόνια στεγαζόταν στο κτίσμα που περιγράφουμε. Τα τελευταία χρόνια στεγάζεταιστεγάζεται το Πανεπιστήμιο Βόλου, ένα πολύ το Πανεπιστήμιο Βόλου, ένα πολύ σημαντικό κτίριοσημαντικό κτίριο στην στην περιοχή του Βόλου.περιοχή του Βόλου.

•Πώς είναι το κτίσμαΠώς είναι το κτίσμα

περιγραφή από έξω περιγραφή από έξω προς τα μέσα, προς τα μέσα, αρχιτεκτονική (χώροι, αρχιτεκτονική (χώροι, υλικό, χρώμα, υλικό, χρώμα, αντικείμενα)αντικείμενα)

Γύρω Γύρω του του υπάρχουνυπάρχουν πολλά καταστήματα και εστιατόρια. πολλά καταστήματα και εστιατόρια. ΈχειΈχει χρώμα χρώμα μουσταρδί και μουσταρδί και είναιείναι πολύ ψηλό. Το κτίριο, πολύ ψηλό. Το κτίριο, εξωτερικάεξωτερικά, , έχειέχει πολλά πολλά παράθυρα και μια παράθυρα και μια πλατιάπλατιά και και φαρδιά είσοδοφαρδιά είσοδο. . ΕσωτερικάΕσωτερικά, , αντικρίζειςαντικρίζεις έναν έναν τεράστιο θόλοτεράστιο θόλο. . ΑριστεράΑριστερά και και δεξιάδεξιά, , αντικρίζειςαντικρίζεις έναν μεγάλο έναν μεγάλο αριθμό αιθουσών που αριθμό αιθουσών που χρησιμεύουνχρησιμεύουν στα μαθήματα που παρακολουθούν στα μαθήματα που παρακολουθούν οι φοιτητές. Οι αίθουσες οι φοιτητές. Οι αίθουσες περιλαμβάνουνπεριλαμβάνουν πολλά πολλά διθέσια θρανίαδιθέσια θρανία, έδρες, , έδρες, πίνακες, βιβλιοθήκες και ντουλάπια. πίνακες, βιβλιοθήκες και ντουλάπια.

•Ζουν ή έζησαν κάποια Ζουν ή έζησαν κάποια πρόσωπα σε αυτό;πρόσωπα σε αυτό;

Το Πανεπιστήμιο Το Πανεπιστήμιο αποτελείταιαποτελείται από πολλές σχολέςαπό πολλές σχολές,, όπως είναι η όπως είναι η παιδαγωγική και παιδαγωγική και σπουδάζουνσπουδάζουν πολλοί φοιτητές και φοιτήτριες. Μάλιστα, πολλοί φοιτητές και φοιτήτριες. Μάλιστα, κάποιες κάποιες έρχονταιέρχονται στο σχολείο μας και στο σχολείο μας και παρακολουθούνπαρακολουθούν τα μαθήματά τα μαθήματά μας. μας.

•Συναισθήματα ή Συναισθήματα ή σκέψεις που μας σκέψεις που μας δημιουργεί το κτίσμαδημιουργεί το κτίσμα

Για μας, αυτό το κτίριο Για μας, αυτό το κτίριο είναιείναι ένας από τους ναούς της γνώσης! ένας από τους ναούς της γνώσης!

Επιχειρηματολογικά κείμεναΕπιχειρηματολογικά κείμενα

Τα Τα επιχειρηματολογικά κείμεναεπιχειρηματολογικά κείμενα αναπτύσσονται γύρω από τον αναπτύσσονται γύρω από τον άξονα της άξονα της λογικής συσχέτισης των δεδομένωνλογικής συσχέτισης των δεδομένων με με ταυτόχρονη παράθεση ταυτόχρονη παράθεση επιχειρημάτωνεπιχειρημάτων για την υποστήριξη κάποια άποψης, ιδέας, σκοπού για την υποστήριξη κάποια άποψης, ιδέας, σκοπού . Η . Η συσχέτιση αυτή δηλώνεται γλωσσικά με τη χρήσησυσχέτιση αυτή δηλώνεται γλωσσικά με τη χρήση

• Χρήση φράσεων που εκφράζουν γνώμη ή άποψη Χρήση φράσεων που εκφράζουν γνώμη ή άποψη (έχω τη γνώμη/άποψη, (έχω τη γνώμη/άποψη,

νομίζω, πιστεύω, κατά τη γνώμη μου/την άποψή μου)νομίζω, πιστεύω, κατά τη γνώμη μου/την άποψή μου)• Χρήση λέξεων ή φράσεων που εκφράζουν πιθανολογία (ίσως, μπορεί, Χρήση λέξεων ή φράσεων που εκφράζουν πιθανολογία (ίσως, μπορεί,

είναι δυνατόν) είναι δυνατόν) • Χρήση αιτιολογικών προτάσεων (άρα αιτιολογικών συνδέσμων)Χρήση αιτιολογικών προτάσεων (άρα αιτιολογικών συνδέσμων)• Χρήση συμπερασματικών συνδέσμων (επομένως, άρα, συνεπώς)Χρήση συμπερασματικών συνδέσμων (επομένως, άρα, συνεπώς)• Χρήση φράσεων με επίκληση στο συναίσθημαΧρήση φράσεων με επίκληση στο συναίσθημα

•Ποιος ή ποιοι Ποιος ή ποιοι γράφουν την γράφουν την επιστολήεπιστολή

•Σύντομη Σύντομη αναφορά στο αναφορά στο θέμαθέμα

Κύριε Διευθυντά,Κύριε Διευθυντά,Είμαστε οι μαθητές του 16Είμαστε οι μαθητές του 16ουου Δημοτικού Σχολείου Βόλου. Το πρόβλημα που μας Δημοτικού Σχολείου Βόλου. Το πρόβλημα που μας απασχολεί είναι ο διωγμός των προσφύγων από τους καταυλισμούς. Η πρώτη απασχολεί είναι ο διωγμός των προσφύγων από τους καταυλισμούς. Η πρώτη μας δράση ήταν να στείλουμε μια παρόμοια επιστολή στο Δήμαρχο της πόλης, μας δράση ήταν να στείλουμε μια παρόμοια επιστολή στο Δήμαρχο της πόλης, χωρίς αποτέλεσμα όμως. Η αδιαφορία του κυρίου Δημάρχου μας στενοχώρησε χωρίς αποτέλεσμα όμως. Η αδιαφορία του κυρίου Δημάρχου μας στενοχώρησε πάρα πολύ.πάρα πολύ.

•Περιγραφή Περιγραφή του του προβλήματος προβλήματος και και επιχειρηματολοεπιχειρηματολογίαγία

Οι άνθρωποι αυτοί, φυσικά, έχουν ανάγκη από τροφή, νερό και ό,τι άλλο Οι άνθρωποι αυτοί, φυσικά, έχουν ανάγκη από τροφή, νερό και ό,τι άλλο απαραίτητο. Μας στενοχωρεί το γεγονός ότι μερικοί πολίτες θεωρούν ότι πρέπει απαραίτητο. Μας στενοχωρεί το γεγονός ότι μερικοί πολίτες θεωρούν ότι πρέπει να τους διώξουμε από την πόλη, να τους διώξουμε από την πόλη, γιατί θα προκαλέσουν αρρώστιες στουςγιατί θα προκαλέσουν αρρώστιες στους υπόλοιπους. υπόλοιπους. Ίσως, όμως να έχουν και δίκιο.Ίσως, όμως να έχουν και δίκιο. ΝομίζουμεΝομίζουμε ότι οι ταλαιπωρημένοι ότι οι ταλαιπωρημένοι αυτοί πρόσφυγες μοιάζουν με αυτούς της Μικράς Ασίας. Ακόμη, αυτοί πρόσφυγες μοιάζουν με αυτούς της Μικράς Ασίας. Ακόμη, πιστεύουμεπιστεύουμε πως πρέπει να τους φερθούμε με καλό τρόπο, πως πρέπει να τους φερθούμε με καλό τρόπο, διότι αυτοί ήρθαν στην πόλη μας διότι αυτοί ήρθαν στην πόλη μας για μια καλύτερη ζωή.για μια καλύτερη ζωή. Μπορούμε να αδιαφορούμε για αυτούς τους Μπορούμε να αδιαφορούμε για αυτούς τους δυστυχισμένους ανθρώπους; Σκεφτείτε να ήμασταν στη θέση τους.δυστυχισμένους ανθρώπους; Σκεφτείτε να ήμασταν στη θέση τους.

•Προτάσεις για Προτάσεις για την επίλυση την επίλυση του του προβλήματοςπροβλήματος

Γι΄αυτό, λοιπόν, θα ήταν πολύ σημαντικό Γι΄αυτό, λοιπόν, θα ήταν πολύ σημαντικό κατά τη γνώμη μαςκατά τη γνώμη μας να αρχίσουμε να αρχίσουμε την κατασκευή κτιρίων ειδικά για τους πρόσφυγες. Επίσης, την κατασκευή κτιρίων ειδικά για τους πρόσφυγες. Επίσης, πιστεύουμεπιστεύουμε ότι θα ότι θα πρέπει να φροντίσουμε με κάποιο τρόπο την καθαριότητά τους και την υγεία πρέπει να φροντίσουμε με κάποιο τρόπο την καθαριότητά τους και την υγεία τους.τους.

•Επίκληση στο Επίκληση στο συναίσθημα-συναίσθημα-Διατύπωση Διατύπωση αιτήματοςαιτήματος

Ελπίζουμε αυτή η επιστολή να σας κινήσει το ενδιαφέρον.Ελπίζουμε αυτή η επιστολή να σας κινήσει το ενδιαφέρον. Επίσης, Επίσης, σας σας ζητάμε με όλη μας την καρδιάζητάμε με όλη μας την καρδιά να την βάλετε στην εφημερίδα, έτσι ώστε ο να την βάλετε στην εφημερίδα, έτσι ώστε ο κόσμος της πόλης να πληροφορηθεί το γεγονός και να συμβάλλει κι αυτός όπως κόσμος της πόλης να πληροφορηθεί το γεγονός και να συμβάλλει κι αυτός όπως μπορεί.μπορεί.

ΟδηγίεςΟδηγίες

Τα κείμενα που δίνουν Τα κείμενα που δίνουν οδηγίεςοδηγίες στηρίζονται στην στηρίζονται στην χρονική αλληλουχία των ενεργειών που χρονική αλληλουχία των ενεργειών που απαιτούνται για τη μεταβολή μιας κατάστασηςαπαιτούνται για τη μεταβολή μιας κατάστασης, , από το αρχικό της σημείο μέχρι το τελικό από το αρχικό της σημείο μέχρι το τελικό αποτέλεσμα. Γίνεται κυρίως χρήση των: αποτέλεσμα. Γίνεται κυρίως χρήση των:

• Ενεστώτα στην Οριστική, στην Υποτακτική και στη Ενεστώτα στην Οριστική, στην Υποτακτική και στη ΠροστακτικήΠροστακτική

• Αόριστου στην Υποτακτική και στην ΠροστακτικήΑόριστου στην Υποτακτική και στην Προστακτική

Κείμενο οδηγιών παιχνιδιούΚείμενο οδηγιών παιχνιδιού

Περιεχόμενο- μέρηΠεριεχόμενο- μέρη

•Πώς λέγεται το Πώς λέγεται το παιχνίδιπαιχνίδι

•Ποιος ή ποιοι είναι οι Ποιος ή ποιοι είναι οι ήρωεςήρωες

•Ποια είναι η αποστολήΠοια είναι η αποστολή

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΘΗΣΕΑΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΘΗΣΕΑ

Το αγαπημένο μας ηλεκτρονικό παιχνίδι που θα σας παρουσιάσουμε είναι το Το αγαπημένο μας ηλεκτρονικό παιχνίδι που θα σας παρουσιάσουμε είναι το «ταξίδι του Θησέα». Το παιχνίδι διαδραματίζεται στην Αρχαία Ελλάδα και ήρωές «ταξίδι του Θησέα». Το παιχνίδι διαδραματίζεται στην Αρχαία Ελλάδα και ήρωές του είναι ο Θησέας και η μητέρα του Θέτιδα. Ο Θησέας παίρνοντας από τη του είναι ο Θησέας και η μητέρα του Θέτιδα. Ο Θησέας παίρνοντας από τη μητέρα του το ξίφος και την ασπίδα πρέπει να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στην μητέρα του το ξίφος και την ασπίδα πρέπει να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στην Αθήνα με σκοπό να συναντήσει τον πατέρα του.Αθήνα με σκοπό να συναντήσει τον πατέρα του.

Κανόνες-Τι πρέπει και Κανόνες-Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει ο τι δεν πρέπει να κάνει ο κάθε παίκτηςκάθε παίκτης

•ΕμπόδιαΕμπόδια

•Εφόδια του παίκτηΕφόδια του παίκτη

•Πώς υπερπηδά τα Πώς υπερπηδά τα εμπόδιαεμπόδια

Ο Θησέας στο δρόμο βρίσκει διάφορους ληστές που θα τον εμποδίσουν να Ο Θησέας στο δρόμο βρίσκει διάφορους ληστές που θα τον εμποδίσουν να φτάσει στο σκοπό του. Ο κάθε ληστής έχει και τα δικά του όπλα (τσεκούρια, φτάσει στο σκοπό του. Ο κάθε ληστής έχει και τα δικά του όπλα (τσεκούρια, όπλα, ρόπαλα, κ.λ.π.). Εσύ, με την εξυπνάδα σου πρέπει να τους αποφύγεις και όπλα, ρόπαλα, κ.λ.π.). Εσύ, με την εξυπνάδα σου πρέπει να τους αποφύγεις και βοηθήσεις το Θησέα να τους νικήσει με το ξίφος και την ασπίδα του. βοηθήσεις το Θησέα να τους νικήσει με το ξίφος και την ασπίδα του.

Συναισθήματα-Συναισθήματα-τερματισμός του τερματισμός του παιχνιδιούπαιχνιδιού

•ΣυναισθήματαΣυναισθήματα

•Τερματισμός Τερματισμός

Κάθε φορά που ο Θησέας σκοτώνει έναν ληστή εμφανίζεται η Θέτιδα, τον Κάθε φορά που ο Θησέας σκοτώνει έναν ληστή εμφανίζεται η Θέτιδα, τον χειροκροτεί και του δίνει ένα φιλί. Ο ίδιος κάνει μια τούμπα στον αέρα.χειροκροτεί και του δίνει ένα φιλί. Ο ίδιος κάνει μια τούμπα στον αέρα.Το παιχνίδι τερματίζεται όταν οδηγήσεις το Θησέα στο παλάτι του Αιγέα Το παιχνίδι τερματίζεται όταν οδηγήσεις το Θησέα στο παλάτι του Αιγέα ξεπερνώντας όλα τα εμπόδια.ξεπερνώντας όλα τα εμπόδια.

Αυτο-αξιολόγησηΑυτο-αξιολόγηση• Ποιος ήταν ο σκοπός μου; Τον πέτυχα; (Συμβουλευτείτε τα σημεία που Ποιος ήταν ο σκοπός μου; Τον πέτυχα; (Συμβουλευτείτε τα σημεία που

προτείνονται για ανάπτυξη στην εκφώνηση της εργασίας παραγωγής προτείνονται για ανάπτυξη στην εκφώνηση της εργασίας παραγωγής γραπτού λόγου.)γραπτού λόγου.)

• Τι μου άρεσε περισσότερο απ' όσα έγραψα;Τι μου άρεσε περισσότερο απ' όσα έγραψα;• Τι θα μπορούσα να έχω γράψει καλύτερα; Πώς μπορώ να το γράψω τώρα;Τι θα μπορούσα να έχω γράψει καλύτερα; Πώς μπορώ να το γράψω τώρα;• Τι θα μπορούσα να γράψω ακόμα;Τι θα μπορούσα να γράψω ακόμα;• Θα καταλάβουν το κείμενο οι συμμαθητές μου;Θα καταλάβουν το κείμενο οι συμμαθητές μου;• Ποια σημεία θα τους αρέσουν περισσότερο και ποια λιγότερο;Ποια σημεία θα τους αρέσουν περισσότερο και ποια λιγότερο;• Οργάνωσα το γραπτό μου σε παραγράφους;Οργάνωσα το γραπτό μου σε παραγράφους;• Πώς είναι η ορθογραφία; Χρησιμοποίησα το λεξικό μου;Πώς είναι η ορθογραφία; Χρησιμοποίησα το λεξικό μου;• Χρησιμοποίησα σωστά τις τελείες και τα κόμματα;Χρησιμοποίησα σωστά τις τελείες και τα κόμματα;• Χρησιμοποίησα πολλές διαφορετικές λέξεις ή χρησιμοποίησα πολλές Χρησιμοποίησα πολλές διαφορετικές λέξεις ή χρησιμοποίησα πολλές

φορές τις ίδιες λέξεις;φορές τις ίδιες λέξεις;• Πώς είναι η εμφάνιση του γραπτού μου; Μπορεί να το διαβάσει κανείς Πώς είναι η εμφάνιση του γραπτού μου; Μπορεί να το διαβάσει κανείς

εύκολα;εύκολα;