19
EBOLUSYON NG PAG- UNLAD NG WIKANG PAMBANSA SA PILIPINAS

Ebolusyon Ng Pag-unlad Ng Wikang Pambansa Sa Pilipinas

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ipakikita rito ang ebolusyon kung papaano nagbago ang wikang pambansa.

Citation preview

ebolusyon ng pag-unlad ng wikang pambansa sa pilipinas

ebolusyon ng pag-unlad ng wikang pambansa sa pilipinasTaong 1935Saligang batas 1935 art. 14 sek. 3Ang kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mgaumiiral na katutubong wika.Taong 1936Oktubre 27 Asemblea Nasyonal ang paglikha ng isang surian ng wikang pambansa na gagawa ng isang pag-aaral ng mga wikang katutubo sa Pilipinas, sa layuning makapagpaunlad at makapagpatibay ng isang wikang panlahat na batay sa isang wikang umiiral.Taong 1936Nobyembre 13 batas komonwelt blg. 184 lumilikha ng isang Surian ng wikang pambansa at itinakda ang mga kapangyarihan at tungkulin niyon.

Tungkulin at gawain ng SWPPag-aaral ng mga pangunahing wika na ginagamit ng may kalahating milyong Pilipino.Paggawa ng paghahambing at pag-aaral ng talasalitaan ng mga pangunahing diyalekto.Tungkulin at gawain ng SWPPagsuri at pagtiyak sa ponetika at ortograpiyang Pilipino.Pagpili ng katutubong wika na siyang magiging batayan ng wikang pambansa na dapat umaayon sa (a) ang pinakamaunlad at mayaman sa panitikan, (b) ang wikang tinatanggap at ginagamit ng pinakamaraming Pilipino.

Taong 1937 batas komonwelt blg. 184 sek. 1Bumuo ng SWPJaime C. de veyra (visayang samar) tagapangulo Cecilio Lopez (tagalog) kalihim at punong tagapagpaganapSantiago Fonacier (Ilokano) kagawad Filemon sotto (visayang cebu) kagawadFeliz salas - rodriguez (visayang Hiligaynon) kagawad Casimiro f. perfecto (bikol) kagawad Hadji butu (muslim) kagawad

Hindi nakaganap ng kanilang tungkulin, sina hadji butu at filemon sotto. Ang unay dahil sa pagpanaw at ang huliy tumanggi dahil sa kanyang kapansanan.Hinirang ni pangulong quezon ang mga sumusunod na kagawad:Lope K. Santos (tagalog)Jose I. Zulueta (pangasinan)Zoilo hilario (Kapampangan)Isidro Abad (visayang cebu)Nang si Lope k. santos ay nagbitiw sa kanyang tungkulin, si Iigo ed. Regalado ang ipinalit ni pangulong quezon upang gumanap bilang kagawad ng swp.Disyembre 30, 1937 kautusang tagapagpaganap blg. 134 ay ipinahayag ng pangulong quezon ang wikang pambansa ng pilipinas na batay sa tagalog.Pangunahing wikain sa pilipinasTagalog, bikol, Ilokano, pangasinense, kampampangan, bisayang waray, Cebuano, bisayang Hiligaynon, maranao at maguindanaoBukod sa pagkakahawig sa maraming wikain sa pilipinas, ang tagalog na siyang naging batayan ng wikang pambansa ay nagtataglay ng humigit kumulang na 5,000 salitang hiram sa kastila, 1, 500 sa ingles, 1, 500 sa instik at 3, 000 sa malay.Taong 1940Abril 1 kautusang tagapagpaganapblg. 263 ay binigyang pahintulot ang pagpapalimbag ng isang diskyunaryo at isang gramatika ng wikang pambansaHunyo 19 pasisimulan nang ituro ang wikang pambansa ng pilipinas sa lahat ng paaralang bayan at pribado sa buong bansa. Hunyo 7 batas ng komonwelt blg. 570, tinakda bilang wikang opisyal ang wikang pambansataong 1959 Kautusang pangagawaran blg. 7 Pinalabas ng kalihim jose e. romero Nagsasaad na kailan may tutukuyin ang wikang pambansa, ang salitang Pilipino ay siyang gagamitinTaong 1967 kautusang tagapagpaganap blg. 96Nagtatadhanang ang lahat ng gusali, edipisyo at tanggapan ng pamahalaan ay papangalanan na sa pilipinoTaong 1968 memorandum sirkular blg. 172Pinalabas ng kalihim tagapagpaganap Rafael m. salas.Nagbibigay diin sa pagpapairal ng kautusang tagapagpaganap blg. 96 at bilang karagdagan ay iniatas din na ang mga letterhead ng mga kagawaran, tanggapan at mga sangay ng pamahalaan ay nararapat na nasusulat sa Pilipino, Iniatas din na ang pormularyong panunumpa sa tungkulin ng mga pinuno ay Pilipino ang wika. Taong 1973 saligang batas, artikulo xv, seksyon 3Ang saligang batas na ito ay dapat ipahayag sa ingles at Pilipino, ang dapat na mga wikang opisyal, at isalin sa bawat diyalektong sinasalita ng mahigit sa limampung libong taong bayan, at sa kastila at arabik. Taong 1973 saligang batas, artikulo xv, seksyon 3Ang pambansang asamblea ay dapat gumawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na adapsyon ng panlahat na wikang pambansa na makikilalang filipinoTaong 1978 kautusang pangministri blg. 22Hulyo 21 - Lahat ng pangmataas na edukasyong institusyon ay magbubukas ng anim (6) na yunit sa Pilipino sa kanilang mga palatuntunang aralin sa lahat ng kurso, maliban sa mga kursong pagtuturo sa labindalawang (12) yunitTaong 1987 Bagong konstitusyon ng pilipinas. artikulo xiv, seksyon 6 9 Pebrero 2 sek. 6 ang wikang pambansa ng pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinnang, ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na wika sa pilipinas at sa iba pang mga wika.Taong 2013 basic education act of 2013Mother tongue based multilingual education