Kreshnik HAJDARIMjek FamiljeMjek Familje

ELEKTROKARDELEKTROKARDIOGRAMAIOGRAMA

EKG EKG

PJESA E PARE

EKG EKG normalenormale

EKG EKG normalenormaleHapi i pare ne interpretimin e EKG eshte shpjegimi i nje EKG-je normale.

Per te shpjeguar nje EKG normale na duhet te njohim vetem vektoret elektrike dhe se ciles elektrode i drejtohen.

EKG EKG vektoretvektoret

Duke patur parasysh se zemra rreh si njeqelize e vetme, shume vektore qelizore grupohen ne disa. Fillimisht duhet te dime sevektori i depolarizimit ka koken pozitive dhebishtin negativ, duke rregjistruar nje defleksion pozitiv. Vektori i repolarizimit kakoken negative dhe bishtin pozitiv, per pasojerregjistron nje defleksion negativ. Pra duhet te dime pozicionin e elektrodes dhe cfare i tregon vektori elektrodes (koken / bishtin).

EKGEKG vektoretvektoret

Depolarizimi i zemres [tkurrja] ndodhnga endokardi ne epikard. Ndersa repolarizimi ndodh nga epikardine endokard.Kemi 4 vektore depolarizimi P - atriumetQ - septumi ventrikularR- masa kryesore e ventrikujveS - baza e ventrikujveDhe nje vektor repolarizimiT - repolarizimi i ventrikujve(Repolarizimi i atriumeve nuk duket, sezihet nga kompleksi QRS)

EKG EKG elektrodatelektrodat

Kemi 12 lidhje (elektroda)

qe marrin impulsin ne

plan vertikal (D I, D II, D III,

aVF, aVL, aVR) dhe ne

planin horizontal

(V1-V6) .

Ne baze te

drejtimit te vektoreve

dhe se cfare i tregojne

ata elektrodes (koken

apo bishtin) i njejti impuls

kapet nga elektroda te ndryshme, duke dhene dhembe dhe vale te ndryshme.

EKGEKG impulsi impulsi elektrikelektrik

Impulsi nis me nyjen sino- atriale.Prej aty impulsi vijon ne dy atriumet[depolarizohen – dhembi P],nderkohe qe i njejti impuls shkon ne nyjen atrio-ventriukulare. I njejti impuls nis eksitimin e septumit ventrikular [dhembi Q], mases kryesore te ventrikujve [dhembi R] dhe bazes seventrikujve [dhembi S]. Vektori i repolarizimit T tregon repolarizimin e ventrikujve.

EKGEKG

dhembi Pdhembi PImpulsi elektrik fillon me NSA dhe perhapet ne dy atriumet. Vektori rezultant i tregon elektrodes D2 (po perdorim kete lidhje per te shpjeguar EKG normale) koken pozitive – rregjistrohet defleksion pozitiv. Cdo atrium ka vektorin e tij qe i tregon D2 koken pozitive. Kjo e dhene na duhet per te shpjeguar hipertrofite atriale te djathta ose te majta. Nese P me e larte se 2.5 mm, atehere kemi hipertrofi atriale. Ndersa koha e kalimit te impulsit nga NSA ne NAV [ intervali PR] tregon kohen e percimit nga atriumet ne ventrikuj – nese eshte me i madh se 0.2 sekonda, atehere kemi crregullime percimi.

EKGEKG

dhembi Qdhembi Q-Perfaqeson depolarizimin e septumit ventrikular-Duke qene se Tufa e Hisit ngulet ne fund te septumit, edhe depolarizimi i tij fillon prej aty. Vektori drejtohet larte, duke i treguar elektrodes D2 bishtin negativ – rregjistrohet nje defleksion negativ, dhembi Q.

EKGEKGdhembdhembi Ri R-Perfaqeson depolarizimin e mases kryesore te ventrikujve

- Impulsi qe fillimisht ka perfshire septumin, vijon te perhapet ne masen kryesore te ventrikujve. Vektori R eshte vektor depolarizimi, pra hapet nga endokardi ne epikard; keshtu i tregon D2 koken pozitive – rregjistrohet nje defleksion pozitiv, dhembi R.

EKGEKGdhemdhembi Sbi S

-Perfaqeson depolarizimin e bazes se ventrikujve

- Pas depolarizimit te mases kryesore te ventrikujve, vazhdon depolarizimi i bazes. Vektori S drejtohet larte, per shkak te anatomise se ventrikulit, duke i treguar D2 bishtin negativ – rregjistrohet nje defleksion negativ, dhembi S.

EKGEKG

kompleksi QRSkompleksi QRS

QRS ne norme<0.12 sekonda, ose < se 3 katrore te vegjel. Me i madh:1)vatra ektopike, 2)bllok dege

EKGEKG

dhembi Tdhembi T-Perfaqeson repolarizimin e ventrikujve-Repolarizimi i ventrikujve ndodh ne bllok, prej epikardit ne endokard. Vektori i repolarizimit ka bishtin pozitiv dhe koken negative, keshtu qe ne D2 rregjistrohet nje defleksion pozitiv.-T ka gjithmone te njejtin drejtim me P. Nese T e kthyer poshte -> ishemi

EKGEKG impulsi ne impulsi ne

lidhjet vertikalelidhjet vertikaleJa si duket EKG-janormale ne lidhjet vertikale. Vektoretjane po ata tenjejtet,me te njejtet drejtime,thjeshte ndryshojnepozicionet e elektrodave.

EKGEKG impulsi ne impulsi ne

lidhjet horizontalelidhjet horizontale

PJESA E DYTE

INTERPRINTERPRETIMI ETIMI

Letra e Letra e EKG-se EKG-se

INTERPRINTERPRETIMIETIMI

Kur mbani nje shirit EKG-je ne dore, mos u nxitoni te vini diagnozen. Si cdo ekzaminim, edhe ketu ka nje radhe per te ndjekur:

• Vlereso frekuencen dhe ritmin • Percakto aksin – Lidhjet D I dhe aVF•Shih per anomalite e percimit • Shih per shenjat e ishemise, lezionit, infarktit:

(inversionin e vales T, ngritjen e segmentit ST, dhembet Q)

1.1 1.1 Frekuenca Frekuenca kardiakekardiake

Menyra me e shpejte per te matur frekuencen kardiake eshte numerimi i katroreve te medhenj qe ndodhen ndermjet dy komplekseve QRS fqinje dhe pjesetimi me 300. P.sh. EKG-ja perbri ka 4 katrore te medhenj midis 2 QRS-ve fqinje - atehere 300:4=75. Frekuenca > 100 rrahje/minute quhet takikardi.Frekuenca < 60 rrahje/minute quhet bradikardi.

1.2. 1.2. Vleresimi i Vleresimi i ritmitritmitRitmi mund te jete i rregullt ose i crregullt. Rregullesia vleresohet duke pare 3-4 rrahjet pasuese nese jane te baraslarguara.Ritmi i rregullt (ritmi sinusal - NSA): cdo kompleks QRS paraprihet nga nje P dhe intervali PR nuk ndryshon nga impulsi ne impuls(ritmi nodal/junksional - NAV): nuk dallohen dhembet P para komplekseve QRS dhe QRS-te jane te ngushta e te rregulltaRitmi i crregulltJo cdo QRS paraprihet nga nje P. Ndryshime te gjatesise se intervalit PR.

2. 2. Percaktimi i Percaktimi i aksit aksit

Deviacioni i majte flet per

hipertrofine ventrikulare

te majte.

Deviacioni i djathte flet per

hipertrofine ventrikulare te

djathte.

2. 2. Percaktimi i Percaktimi i aksitaksit

DEVIACIONI I MAJTE

Dhembi R eshte pozitivne D1 dhe negativ neaVF

2. 2. Percaktimi i Percaktimi i aksitaksit

DEVIACIONI I DJATHTE

Dhembi R eshtenegativ neD1 dhe pozitiv ne aVF

Hipertrofia Hipertrofia ventrikulare e ventrikulare e majtemajte

KA DEVIJIM TE VEKTOREVES DHE R PER SHKAK TE RRITJES SE MASES SE VENTRIKULIT- S e thelle ne V1, V2- R e larte ne V5, V6- R ne aVL>12mm- Indeksi Sokolov:S ne V1 + R ne V5(ose ne V6) me e madhe se 35 mm

Hipertrofia Hipertrofia ventrikulare e ventrikulare e majtemajte

 

Dhembi S (V2) + dhembi R (V5) >35mm INDEX SOKOLOV

Hipertrofia Hipertrofia ventrikulare e ventrikulare e djathtedjathte

- Dhembi R > S ne V1

- Dhembi R

zvogelohet nga

V1 drejt V6.

- Dhembi R ne V1

> 7mm

Hipertrofia Hipertrofia ventrikulare e ventrikulare e djathtedjathte

Hipertrofite Hipertrofite atrialeatriale

Zhvendosja e vektoreve atriale

ne drejtim te majte apo te djathte

gjate hipertrofive respektive, ben qe

te ndryshoje konfigurimi i dhembit P.

HAD: 1) P>2.5 mm lartesi ne D2

(P pulmonale) 2) P ne V1 fillon me

defleksion pozitiv e mbaron me (-)

HAM: 1) P>3 mm gjeresi ne D2 dhe e

gungezuar (P mitrale) 2) P ne V1 ka

defleksion fundor më negativ.

Hipertrofia Hipertrofia atriale e majteatriale e majte

Dhembi P ne D2 – i gjere>3mm

Dhembi P ne V1 me defleksion terminal negativ te theksuar

Hipertrofia Hipertrofia atriale e djathteatriale e djathte

Dhemb P ne D2 i gjate > 2.5 mm dhe i holle

Dhemb P ne V1 me defleksion fundor negativ, por me defleksion fillestarshume pozitiv

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU BLLOKU ATRIOVENTRIKULATRIOVENTRIKULARAR

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU BLLOKU ATRIOVENTRIKULATRIOVENTRIKULARAR

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU BLLOKU ATRIOVENTRIKULATRIOVENTRIKULARAR

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU BLLOKU ATRIOVENTRIKULATRIOVENTRIKULARAR

Blloku i grades se trete (i plote) tregon se nyja sinoatriale nuk po gjeneron me impulse. Ato gjenerohen nga nyja atrioventrikulare (me frekuence 40-50 rrahje/minute, dhe komplekset QRS jane te ngushta) ose gjenerohen nga vatra ektopike ne ventrikul (me frekuence 30-40 rrahje/minute, dhe komplekset QRS jane te gjera – si ne figure). Blloku i plote konsiderohet urgjence, pasi jemi ne prag asistolie. Trajtimi me atropine dhe vendosje pacemaker-i.

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU I DEGESBLLOKU I DEGES

Nese ka nje bllok ne njeren prej degeve, p.sh ne degen e djathte, impulsi ne ventrikulin e djathte do te perhapet permes impulsit qe vjen ne vijimesi nga ventrikuli i majte. Kjo perhapje e impulsit, natyrisht, do te kerkoje me shume kohe, keshtu qe ne rastet e blloqeve te degeve (si per te majtin, ashtu edhe per te djathtin, kompleksi QRS > 0.12 sek.

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitBLLOKU I DEGESBLLOKU I DEGES

Si blloku i majte, ashtu edhe blloku i djathte, gjenden “normalisht” ne popullate. Gjetja e nje blloku te majte te ri, perben shqetesim dhe, nese ka lidhje me nje episod te nje dhimbjeje akute te gjoksit, atehere me shume mundesi tregon per nje infarkt miokardi. Si blloku i majte, ashtu edhe i djathti, ndoshta tregojne nje rrezik te shtuar per semundje kardiovaskulare; gjithsesi, ata nuk kane indikacion per vendosje pacemaker-i.

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitFIBRILACIONI FIBRILACIONI ATRIALATRIAL

Fibrilacioni atrial, mund te jete:1.Paroksizmal – deri ne 7 dite2.Persistent – me shume se 7 dite 3.Permanent – ka deshtuar kardioversioni ose nuk eshte kryer

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitFLATERI ATRIALFLATERI ATRIAL

Flateri atrial duket me vale pozitive P ne lidhjet e poshtme dhe me vale negative P ne lidhjen V1

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitTAKIKARDIA TAKIKARDIA VENTRIKULAREVENTRIKULARE

URGJENCE MJEKESORE(i paraprin fibrilacionit ventrikular)

- Komplekset QRS shume te gjera (>0.14 sekonda)- Nuk duken valet P , shihen vetem QRS-te. Takikardi totale ~ 200 rrahje/minute- Te gjithe komplekset QRS ne V1–V6 jane ose pozitive, ose negative

3. Anomalite e 3. Anomalite e perçimitperçimitFIBRILACIONI FIBRILACIONI VENTRIKULARVENTRIKULAR

4. Ishemia, 4. Ishemia, lezioni, infarktilezioni, infarkti

Ishemia = Vale T te invertuara Shihen ne 2 ose me shume lidhje, kryesisht ne DI, DII, dhe V2-V6

Lezioni = Ngritje e segmentit ST Flet per nje proces akut (infarkt i ri). ST rikthehet ne norme me kalimin e kohes. Nese ngritja e ST-se eshte difuze dhe e pashoqeruar nga valet Q patologjike, konsidero perikarditin.

Infarkti = vale Q patologjike Vala Q quhet patologjike kur eshte e gjere sa nje katror i vogel (0.04 sek) apo e thelle sa 1/3 e dhembit R ne lidhjen DIII. Prania e saj tregon per instalimin e infarktit dhe eshte shenje permanente e nje infarkti te vjeter.

IshemiaIshemiaVala T perfaqeson repolarizimin e ventrikujve. Ne ishemi ka prishje te tij, pasi muskuli mbetet i depolarizuar. Per pasoje vektori i repolarizimit i tregon elektrodes bishtin negativ, si te ishte vektor depolarizimi.

Lezioni Lezioni Ngritja STNgritja ST

Segmenti ST perfaqeson kohen midis sistoles (depolarizimit) dhe diastoles (repolarizimit) te ventrikulit. Ne ishemi kemi prishje te ketij procesi dhe muskuli mbetet i depolarizuar. Per pasoje segmenti ST peson ngritje. Ngritja e ST tregon per ishemi transmurale (eshte prekur e gjithe trashesia e muskulit), shkaktuar nga nje tromb. Prandaj sa here qe ka rritje te ST-se, ne mjekim duhen futur trombolitiket.

ANGINA PECTORIS E PAQENDRUESHME

Lezioni Lezioni Ulja STUlja ST

Edhe ulja e segmentit ST tregon per vonese te repolarizimit dhe pranise se qelizave te depolarizuara. Shkaktohet nga bllokim aterosklerotik dhe jo nga tromb, qe prek pjesen subendokardiale (pra, nuk ka nevoje per trombolitike ne mjekim). Duke qene se lezioni ndodhet me larg elektrodes, rregjistrohet ulje dhe jo ngritje e nivelit te segmentit me 1 mm.Ulja e ST eshte test diagnostik per te vleresuar bllokimin aterosklerotik ne proven ushtrimore.Eshte parashikues se brenda 8 vjeteve do te ndodhe nje infarkt (?)

ANGINA PECTORIS E QENDRUESHME

InfarktiInfarktiShfaqet ne lidhjet e vendosura siper zones se infarktit, per shkak se muskuli nekrotik nuk gjeneron impulse. Ne figure, ne lidhjen aVL rregjistrohet nje vale Q, per shkak se infarkti lateral ketu e ka lene me elektricitet pjesen tjeter te ventrikulit (humbet dhembi R). Vala Q haset vetem ne infarktet transmurale, jo ato ne bllokimet subendorkardiale. Vala Q shpesh shoqerohet me ndryshime te vales T.

InfarktiInfarktiLokalizimi i infarktit sipas lidhjeve te ndryshme (2 ose me shume lidhje)

LOKALIZIMI I INFARKTIT NGRITJA E SEGMENTIT STAnterior – Septal V1, V2, V3, dhe V4 Posterior V1 dhe V2Inferior II, III, dhe aVFLateral I dhe aVL

NGRITJA E SEGMENTIT ST ESHTE SHENJE E NJE PROCESI AKUT INFARKTI

InfarktiInfarktiNdryshimet graduale ne EKG pas nje ishemie miokardi

SHEMBSHEMBUJUJ

INFARKT I VJETER INFERIOR

SHEMBSHEMBUJUJ

ISHEMI LATERALE (pra, jo infarkt i vjeter)

SHEMBSHEMBUJUJ

SHEMBUSHEMBUJJ

BEJME NJE BEJME NJE PROVE?PROVE?EKG NORMALEEKG NORMALE

NJE PROVE NJE PROVE TJETER?TJETER?

DEVIACION I MAJTE DEVIACION I MAJTE (R ne D1 pozitive dhe ne aVF negative)(R ne D1 pozitive dhe ne aVF negative)HIPERTROFI VENTRIKULARE E MAJTE HIPERTROFI VENTRIKULARE E MAJTE (R ne aVL >12 mm)(R ne aVL >12 mm)

PROVA E PROVA E FUNDIT FUNDIT

BLLOK I DEGES SE MAJTEBLLOK I DEGES SE MAJTE(QRS i gjere, QRS “W”ne V1 dhe “M” ne V6)(QRS i gjere, QRS “W”ne V1 dhe “M” ne V6)NE TERREN TE NJE ISHEMIE MIOKARDI TE MADH NE TERREN TE NJE ISHEMIE MIOKARDI TE MADH (ngritje e ST ne V1-V4, inversion i T ne V5, V6)(ngritje e ST ne V1-V4, inversion i T ne V5, V6)

Ajo qe EKG-ja Ajo qe EKG-ja nuk e kap dotnuk e kap dot

“Ne zemren e cdo njeriu ka nje boshllek ne forme Perendie, qe vetem Ai mund ta mbushe permes Birit te Tij, Jezus Krisht”

BLEZ PASKAL

Kam lexuar Platonin dhe Ciceronin dhe gjithe theniet e njerezve te mencur. Por nuk kam lexuar askend te shkruaje “EJANI TE GJITHE TEK UNE, JU, O TE LODHUR E TE MUNDUAR, DHE UNE DO T’JU JAP PAQE”. SHEN AGUSTINI