ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย EFFECTS OF CREATIVE DANCE TRAINING ON EXECUTIVE FUNCTIONS IN

PRESCHOOL

อญชนา ใจหวง

บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2561

ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

อญชนา ใจหวง

ปรญญานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปการศกษา 2561 ลขสทธของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

EFFECTS OF CREATIVE DANCE TRAINING ON EXECUTIVE FUNCTIONS IN PRESCHOOL

ANCHANA JAIWANG

A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for MASTER OF ARTS (Developmental Psychology)

Faculty of Humanities Srinakharinwirot University 2018

Copyright of Srinakharinwirot University

ช

ปรญญานพนธ เรอง

ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ของ

อญชนา ใจหวง

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

(รองศาสตราจารย นายแพทยฉตรชย เอกปญญาสกล)

คณบดบณฑตวทยาลย

คณะกรรมการสอบปากเปลาปรญญานพนธ

.............................................. ทปรกษาหลก (อาจารย ดร.ชญญา ลศตรพาย)

.............................................. ประธาน (รองศาสตราจารย ดร.ปนกนก วงศปนเพชร)

.......................................... ทปรกษารวม (อาจารย ดร.ภญญาพนธ เพยซาย)

.............................................. กรรมการ (อาจารย ดร.ชญญา ลศตรพาย)

............................................... กรรมการ (อาจารย ดร.ภญญาพนธ เพยซาย)

............................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วธญญา วณโณ)

ง

บทคด ยอภาษาไทย

ชอเรอง ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ผวจย อญชนา ใจหวง ปรญญา ศลปศาสตรมหาบณฑต ปการศกษา 2561 อาจารยทปรกษา อาจารย ดร. ชญญา ลศตรพาย

การศกษาวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการ

พฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย โดยศกษาผลของกลมทดลองระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมและเปรยบเทยบผลหลงการเขารวมกจกรรมในกลมทดลองและกลมควบคม กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก เดกชนอนบาล 1 โรงเรยนประชาอทศ(จนทาบอนสรณ) จ านวน 50 คน แบงเปนกลมทดลอง 25 คนและกลมควบคม 25 คน กลมทดลองจะไดเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค 10 ครง ครงละ 45 นาท แบงเปนสปดาหละ 4 ครง รวมทงหมด 3 สปดาห ใชแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ประเมนผลกอนและหลงการเขารวมกจกรรมโดยผปกครองและครประจ าชน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาทแบบเปนอสระจากกนและการทดสอบคาทแบบไมเปนอสระจากกน

ผลการทดลองพบวากลมทดลองมทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานหลงการเขารวมกจกรรมสงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และกลมทดลองมทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานหลงการเขารวมกจกรรมสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ค าส าคญ : ทกษะการคดเชงบรหาร, เดกปฐมวย, การเตนสรางสรรค

จ

บทคด ยอภาษาองกฤษ

Title EFFECTS OF CREATIVE DANCE TRAINING ON EXECUTIVE FUNCTIONS IN PRESCHOOL

Author ANCHANA JAIWANG Degree MASTER OF ARTS Academic Year 2018 Thesis Advisor Chanya Leesattrupai , Ph.D.

This research is based on the development of executive function in pre-

school, such as working memory, inhibitory control and shift/cognitive flexibility by performing creative dance and comparing pretest and posttest results for executive functions. The creative dance helped to improve executive functions for pre-school. The sample group used in this research consisted of fifty in kindergarten in Pracha Utid School (Chantab Anusorn). There were twenty-five children in the sample group and twenty-five children in the control group. The results of the student were used to compare the results for executive functions, before and after the creative dance activity. The sample group participate in ten creative dance sessions, at forty-five minute per session, four times a week and for a total of three weeks. This way used to evaluate the executive functions of pre-school with analytical statistics, provided by their guardians and teachers, such as average, standard deviation, independent sample t-test and pair-samples t-test.

The results revealed that pre-school the children who participate in the creative dance demonstrated higher executive functions than before training program at statistically significant level of .05. They also had higher executive functions than children who did not participate at a statistically significant level of .05.

Keyword : Executive function, Creative Dance, Pre-School

ฉ

กตตกรรมประ กาศ

กตตกรรมประกาศ

ปรญญานพนธฉบบนด าเนนการไดอยางราบรนและส าเรจไปไดอยางด ดวยการสนบสนนและเอาใจใสจากอาจารย ดร.ชญญา ลศตรพาย ผ เปนทปรกษาปรญญานพนธ และอาจารย ดร.ภญญาพนธ เพยซาย ทปรกษารวมปรญญานพนธ ทใหค าปรกษาและค าแนะน าทดอยางเสมอมาจนเปนปรญญานพนธไดส าเรจสมบรณ ผวจยขอกราบขอบพระคณและซาบซงในความเมตตาของอาจารยมา ณ ทน

ผวจยกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.ปนกนก วงศปนเพชร ทใหเกยรตมาเปนประธานในการสอบปากเปลาปรญญานพนธ กราบขอบพระคณอาจารย ดร.ชญญา ลศตรพาย อาจารย ดร.ภญญาพนธ เพยซาย และผชวยศาสตราจารย ดร.วธญญา วณโณ ทใหเกยรตมาเปนกรรมการในการสอบปากเปลาปรญญานพนธ และกราบขอบพระคณคณาจารยหลกสตร ศศ.ม. สาขาจตวทยาพฒนาการและ วท.บ.จตวทยาทกทาน ทอบรมสงสอนและใหวชาความร ค าแนะน า รวมถงก าลงใจในการศกษาคนควา สงผลใหงานวจยนส าเรจลลวงไปดวยด

ผวจยกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.ปนกนก วงศปนเพชร ผชวยศาสตราจารย ดร.วธญญา วณโณ อาจารย ดร.พนดาพร จงราเชนทร อาจารยดารกา สงขนาคและนางสาวชตภาดา อาจสร ทใหเกยรตเปนผทรงคณวฒในการตรวจคณภาพของกจกรรมการเตนสรางสรรค และคณภาพแบบประเมน ทเปนเครองมอของงานวจยฉบบน

ผวจยกราบขอบพระคณ ดร.วรรณพร ศลาขาว ผอ านวยการโรงเรยนประชาอทศ (จนทาบ-อนสรณ) ทใหโอกาศผวจยไดด าเนนกจกรรมการเตนสรางสรรค อนเคราะหสถานทและประสานงานกบคณครทกฝายทเกยวของในการเขารวมกจกรรม ขอบพระคณผปกครองทกทานทสนบสนนบตรของทานในการเขารวมกจกรรมอยางตงใจและใหความรวมมออยางเตมทจนงานวจยนประสบผลส าเรจไปดวยด รวมถงผชวยผวจยทง 2 ทาน ทสละเวลามารวมแรงในการด าเนนกจกรรมการเตนสรางสรรคไดอยางราบรนและมคณภาพ ขอบพระคณบดา มารดา รนพและเพอน ๆ ทกคนทใหก าลงทด ใหขอเสนอแนะและคอยชวยเหลอในยามขดของอยางเสมอมา จนงานวจยนส าเรจลลวงไปดวยด ปรญญานพนธฉบบนส าเรจไปได ดวยความอนเคราะหและความเมตตาจากทกทานทกลาวมาขางตน ประโยชนใด ๆ ทเกดขนจากงานวจยฉบบน ขอใหเปนกศลแกทกทานดวยเถด

อญชนา ใจหวง

ช

ซ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ................................................................................................................ ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ........................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ .................................................................................................................. ฉ

สารบญ ................................................................................................................................. ซ

สารบญตาราง ........................................................................................................................ ฎ

สารบญรปภาพ ...................................................................................................................... ฐ

บทท 1 บทน า ......................................................................................................................... 1

ทมาและความส าคญของปญหา ......................................................................................... 1

ความมงหมายของการวจย ................................................................................................. 5

ความส าคญของการวจย .................................................................................................... 5

ขอบเขตของการวจย .......................................................................................................... 5

นยามปฏบตการ ................................................................................................................ 6

นยามศพทเฉพาะ ............................................................................................................... 6

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ .................................................................................... 8

เดกปฐมวย ........................................................................................................................ 9

ความหมายของเดกปฐมวย .......................................................................................... 9

ลกษณะเฉพาะเดกปฐมวย ........................................................................................... 9

พฒนาการทางรางกายของเดกปฐมวย ....................................................................... 10

พฒนาการทางดานการเคลอนไหวของเดกปฐมวย ....................................................... 12

พฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย ................................................................... 14

แนวคดเกยวกบทกษะการคดเชงบรหาร ............................................................................. 19

ฌ

ความหมายของทกษะการคดเชงบรหาร ...................................................................... 19

ทฤษฎทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหาร ............................................................... 20

องคประกอบของทกษะการคดเชงบรหาร .................................................................... 22

การพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ............................................................................. 28

การวดทกษะการคดเชงบรหาร ................................................................................... 31

แนวคดเกยวกบการเตนสรางสรรค .................................................................................... 33

ความหมายของการเตนสรางสรรค ............................................................................. 33

ประโยชนของการเตนสรางสรรค ................................................................................. 35

กระบวนการในกจกรรมการเตนสรางสรรค .................................................................. 36

งานวจยทเกยวของกบกจกรรมการเตนสรางสรรคและทกษะการคดเชงบรหาร ..................... 38

กรอบแนวคดในการวจย ................................................................................................... 41

สมมตฐานในการวจย ....................................................................................................... 42

บทท 3 วธการด าเนนการวจย ................................................................................................ 43

การวเคราะหขอมล ........................................................................................................... 47

การด าเนนการทดลอง ...................................................................................................... 47

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล .............................................................................................. 50

ตอนท 1 ผลการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ......................................................................................... 50

สวนท 1 ผลการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของเพอการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย.... 50

สวนท 2 ผลการตรวจสอบคณภาพและความเหมาะสมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยผทรงคณวฒ ......................... 63

สวนท 3 การทดลองใชกจกรรม (Try out) .................................................................... 68

ญ

ตอนท 2 ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ................................................................................................ 83

บทท 5 สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ ............................................................................... 93

ความมงหมาย สมมตฐาน และวธการด าเนนการวจย ......................................................... 93

ความมงหมายของงานวจย ........................................................................................ 93

สมมตฐานงานวจย .................................................................................................... 93

วธการด าเนนการวจย ................................................................................................ 93

สรปผลการวจย ................................................................................................................ 95

1. การพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ....................................................................................... 95

2. การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ................................................................................ 96

อภปรายผล ..................................................................................................................... 96

ขอเสนอแนะในการวจย .................................................................................................. 104

ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช ........................................................................... 104

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ............................................................................. 105

บรรณานกรม ..................................................................................................................... 106

ประวตผ เขยน ..................................................................................................................... 113

ฎ

สารบญตาราง

หนา ตาราง 1 แบบแผนการทดลองทใชในการวจย ......................................................................... 48

ตาราง 2 แผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน 53

ตาราง 3 ผลการตรวจสอบคณภาพกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ................................................................................................................................. 64

ตาราง 4 ผลการตรวจสอบคณภาพกจกรรมยอยของกจกรรมการเตนสรางสรรค ...................... 64

ตาราง 5 หวขอการประเมนและค าแนะน าในการปรบปรงแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารจากผทรงคณวฒ ............................................................... 67

ตาราง 6 ตารางกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ...................................................................................................................... 73

ตาราง 7 การเปรยบเทยบผลการทดสอบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ................................... 84

ตาราง 8 การเปรยบเทยบผลทกษะความจ าเพอการใชงาน ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ..................................................................... 84

ตาราง 9 การเปรยบเทยบผลทกษะการยบยงชงใจ ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ................................................................................. 85

ตาราง 10 การเปรยบเทยบผลทกษะการยดหยนความคด ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ..................................................................... 86

ตาราง 11 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน87

ฏ

ตาราง 12 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาความจ าเพอการใชงาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ................. 87

ตาราง 13 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการยบยงชงใจ จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ..................... 88

ตาราง 14 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการยดหยนความคด จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ............ 89

ฐ

สารบญรปภาพ

หนา ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................... 42

บทท 1 บทน า

ทมาและความส าคญของปญหา

เนองจากสถานการณและการเปลยนแปลงในสงคมไทยในปจจบน ท าใหเยาวชนตองเผชญกบความทาทายใหมๆ และสถานการณปญหาตาง ๆ อนเปนอปสรรคและเปนอนตรายตอการด าเนนชวต มแนวโนมทปญหาจะเพมความรนแรงและซบซอนมากขน (จราภรณ แผลงประพนธ, 2012) ในทางตรงกนขามวธการอบรมเลยงดเดก เนอหาและแนวทางทสอนอยในหองเรยนของโรงเรยนยงคงองอยกบประสบการณ วธคด วธปฏบตตามชดความรเดม ทบางสวนอาจลาสมยหรอเปลยนแปลงไปแลว และอาจไมพอเพยงตอความตองการของเดก ดงนนทกภาคสวนจงกลบมาใหความส าคญกบการศกษาและการพฒนาเยาวชนมากข น เนนการเรยนรแบบสรางสรรคดวยปญญาของผ เรยนเปนส าคญ เนนทกษะชวตหรอการเรยนรตลอดชวต กระบวนการคดและวเคราะหเชงลก (ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร, 2558) จากความส าคญของการศกษาทเหมาะสมกบการเรยนรของเยาวชนในยคปจจบนจงท าใหเกดการศกษาเกยวกบทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยมากขน

ทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยซงเปนชวงวยเรยนรไดอยางรวดเรว และสรางบคลกภาพพนฐาน (ชนพรรณ จาตเสถยร, กนตวรรณ มสมสาร, & อภรด ไชยการ, 2560b) จากการศกษาผลการส ารวจเดกไทยในวย 2-6 ป เกยวกบทกษะการคดเชงบรหาร พบวามคะแนนพฒนาการทกษะการคดเชงบรหารโดยรวมชากวาเกณฑเฉลยเลกนอยไปจนถงลาชามาก (T score <45) มประมาณเกอบรอยละ 30 ของเดกในแตละชวงอาย เดกเลกทมพฒนาการทกษะการคดเชงบรหารลาชากวาวยหรอมปญหาพฤตกรรมทเปนความบกพรองของการคดเชงบรหารมากกวาเกณฑเฉลยจะมปญหาในทกษะการก ากบตนเอง หนหนพลนแลน ท าโดยไมคด ใจรอน รอคอยไมเปน สมาธสน วอกแวกงาย ในระยะยาวมแนวโนมสงผลเสยตอการเรยน การท างาน การอยรวมกบผ อนในสงคม (นวลจนทร จฑาภกดกล, 2560) อาจเปนเพราะเดกถกกระตนจากทางบานและโรงเรยนใหเนนแตวชาการมากเกนไป ความคาดหวงอยากใหเดกเกง ซงเกนความสามารถของเดก จงเปนการศกษาทไมเหมาะสมกบพฒนาการและลกษณะการเรยนรของเดกปฐมวย การมงเนนแตการพฒนาดานสตปญญาจะท าใหเดกขาดโอกาสพฒนาทกษะส าคญอน ๆ ทจ าเปนตอการด าเนนชวต ซงชวงเวลานเปนเวลาทองของสมองทเดกจะเปดรบการเรยนรไดดทสด (ชนพรรณ จาตเสถยร, กนตวรรณ มสมสาร, & อภรด ไชยการ, 2560a) เปนบอเกดของปญหาพฤตกรรมของเดกปฐมวยสงผลตอพฤตกรรมของเดกในอนาคต

2

ทกษะการคดเชงบรหาร (Executive Function: EF) ถกคนพบและนยามค าน โดย Karl H. Pribarm ป ค.ศ. 1973 จากในกรณของ Phineas Gage ทถกแทงเหลกเสยบเขาบรเวณกลบหนาผาก หลงจากอาการเขาหายด กพบวาเขามพฤตกรรมเปลยนไป เชน ชอบพดโกหก ชอบคยโมโออวด ทะเลาะววาทกบผ อนเสมอ ขมขผ อน ลกทรพย เปนตน ท าใหการศกษาสมองสวนหนาเปนทสนใจในนกวชาการและ ท าการศกษาเกยวกบทกษะการคดเชงบรหารมากขน (Goldstein Sam & Naglieri Jack A., 2014) ทกษะการคดเชงบรหารนน เปนทกษะจ าเพาะทเกดจากการท างานของสมองสวนหนา (frontal lobe) ทท าหนาทเกยวของกบการควบคม จดระเบยบ ตรวจสอบความคดและก ากบพฤตกรรมทมงสเปาหมายของบคคลซงรวมไปถง ความรความเขาใจ พฤตกรรม และอารมณของบคคลอนดวย ชใหเหนถงสงทบคคลพงกระท าใหเหมาะสมกบบรบท โดยค านงถงความรและประสบการณทผานมา ค านงถงสถานการณทก าลงเกดขนตามมา ค านงถงความคาดหวงในอนาคต รวมทงค านงถงคณคาและจดมงหมายในชวตของแตละบคคล ทกษะการคดเชงบรหารจะชวยใหบคคลมส านกของการเตรยมพรอม ส านกของภาระหนาท มการยดหยนและมการรวมมอ (ณชา ทศนชาญชย; สภาวด หาญเมธ, 2558) การพฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนใหเปนทนมนษยทมคณภาพ เพอตอบโจทยโลกยคใหมขางหนาใหไดนน จ าเปนตองพฒนาไปดวยความเขาใจตอธรรมชาตและการท างานของสมองเปนส าคญ (เพญพรรณ จตตะเสนย, 2560) ในชวงวย 3-6 ปเปนชวงเวลาทส าคญ เปนหนาตางแหงโอกาสทเดกจะไดพฒนาทกษะตาง ๆ โดยเฉพาะทกษะการคดเชงบรหาร ถาเดกไมไดรบการสนบสนนทควร ไมวาจากความสมพนธกบผ ใหญหรอสงแวดลอมทเปนปญหา การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารกจะลาชาหรอสญเสยไป สงผลกระทบตอโครงสรางของสมองและการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเวลาตอไปดวย (สภาวด หาญเมธ, 2558) เดกทมทกษะการคดเชงบรหารทดจะมการปรบตวทดและมความพรอมกอนเขาโรงเรยน (Blair Clancy, 2002) รจกเอาใจเขามาใสใจเรา มความคดยดหยน คดนอกกรอบ แกปญหาไดหลากหลาย รจกผดถกและสามารถรบรหรอคาดการณผลของการกระท า มพฤตกรรมมงสเปาหมาย (นวลจนทร จฑาภกดกล, 2560) และการยบยงชงใจและการควบคมตนเปนบอเกดวนยทด ฝกใหเดกไดปฏบตตามกฎกตกา รจกคณคาของสงทท า สามารถอยรวมกบผ อนไดอยางมความสข (ชนพรรณ จาตเสถยร et al., 2560a)

การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารมความส าคญอยางมากเนองจากเปนตวบงชถงความส าเรจทงในดานการเรยนและการท างานเมอเดกโตขน (นวลจนทร จฑาภกดกล, 2560) เดกทฝกความยบยงใจมาตอเนองจะเกดทกษะทแขงแรง หากไดเจออะไรมายวยวนกวนกเลสอยางเชน ยาเสพตด การพนน ฯลฯ กจะมทกษะพอทจะยงใจไมดงสงเหลานนเขามายงในชวตได (สภาวด

3

หาญเมธ, 2558) เพราะจากภาพถายสมองพบวาผ ทตดยาเสพตดมความบกพรองในสมองสวนหนา (Goldstein Rita Z & Volkow Nora D, 2002) จงไมสามารถยบยงความคดและการกระท า น าพาตนเองไปสสถานการณเสยง เกดการทดลองใชสารเสพตด การใชซ าหรอการกลบไปใชสารเสพตดใหมหลงจากทหยดการใชสารเสพตดนนแลว(Ersche Karen D et al., 2011) ดงนนการสนบสนนทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยจงเปนสงส าคญ เพราะจะเปนทกษะในการควบคมความคด ทสงผลใหเกดพฤตกรรมอนพงประสงคตาง ๆ เชน การคดแกปญหาและประเมนตนเองได ควบคมตนเองดวยการยบยง อดทน รอคอยเปน ความจ าด มสมาธจดจอ มเปาหมายและลงมอท าจนส าเรจ ตดสนใจในทางสรางสรรคตอตนเองและครอบครว (สภาวด หาญเมธ, 2558)

จากความส าคญของทกษะการคดเชงบรหารน ผวจยจงไดศกษากจกรรมทมสวนในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร และกจกรรมหนงทนาสนใจคอกจกรรมทางกาย ทมความสนกสนานและสามารถรวมกจกรรมไดพรอม ๆกบผ อน เพราะวธการสนบสนนการเรยนรของเดกในวยนควรใชอารมณน าเหตผลในการสอน เดกจะตองมอารมณแจมใส ราเรง และพรอมทจะรบการเรยนการสอน และการสอนตองเปนกจกรรมทเราอารมณหรอสรางความเพลดเพลน รวมไปถงกจกรรมทผานประสาทสมผสและการเคลอนไหว อยางเชน กจกรรมดนตร การเขาจงหวะ หรอการท าศลปะและสอดแทรกเนอหาการสอนเขาไปดวย ซงจะท าใหเดกเกดการเรยนรและความจ าไดดยงขน (ชมศร ตนตธารา, 2559) จากการศกษากจกรรมทางกายตาง ๆ พบวา กจกรรมกลางแจง เพยง 20 นาทตอวน ชวยพฒนาสมองในเดกทมภาวะสมาธสนและเพมการจดจอใสใจขนได (Faber Taylor Andrea & Kuo Frances E, 2009) การฝกโยคะใน 8 สปดาห ชวยเพมทกษะการบรหารดานความจ าเพอการใชงานและลดความเครยด (Gothe Neha P, Keswani Rahul K, & McAuley Edward, 2016) กฬาเทควนโดสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานการควบคมตนเอง ทกษะดานการเรยนรและสมรรถภาพของรางกาย (Lakes Kimberley D et al., 2016; Pons Van Dijk Gaby, Huijts Marjolein, & Lodder Jan, 2013) การเตนแอโรบคหรอกจกรรมทางกายจะพฒนาทกษะดานการยบยงชงใจใน วยรนและวยเดก (Soga, Shishido, & Nagatomi, 2015) ทกษะการแกปญหา ทกษะการมงสเปาหมาย ซงเปนหนงในจดเดนของการพฒนามนษย (Best John R., 2010)

ผวจยศกษาจากเอกสารงานวจยทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหารและแนวคดของการเตนสรางสรรค และพบวามกจกรรมหลากหลายกจกรรมทสงผลในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ไมวาจะเปนกจกรรมทางกาย เชน กจกรรมกลางแจง (Faber Taylor Andrea & Kuo

4

Frances E, 2009) การเตนบล เล ต (ไปรยาว รณ ศ รประเส รฐ & คณ ต เขยววชย , 2017) กฬาเทควนโด (Lakes Kimberley D et al., 2016; Pons Van Dijk Gaby et al., 2013) การสรางสมาธจากโยคะ (Gothe Neha P et al., 2016) การแสดงบทบาทสมมต (Harvard University Center of developing child, 2014) หรอการเลนเกมสคอมพวเตอร (Thorell Lisa B., Lindqvist Sofia, Bergman Nutley Sissela, Bohlin Gunilla, & Klingberg Torkel, 2009) แตละกจกรรมกจะพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในแตละดาน แบงแยกตามแตละทกษะ อาจจะไมครบทกทกษะในแตละกจกรรม ดงนนในการวจยนเปนการรวบรวมกจกรรมตาง ๆ ดงกลาว มาผสมผสาน ดดแปลงและสรางขนมาใหมเปนการเตนสรางสรรค เพอเปนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานใหครบทง 3 ทกษะ อนไดแก ความจ าเพอใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด กจกรรมการเตนสรางสรรค ซงเปนกจกรรมหนงในกจกรรมทางกายหรอกจกรรมนนทนาการ ทเนนการเตนผสมผสานกบการสอสาร การเลาเรองและน ามาสรางเรองราวตาง ๆ ใหเดกไดเรยนร รวมถงการแกปญหา แสดงออกถงความรสกผานการเคลอนไหว เปนการเรยนรทสรางความสนกสนานและไมกอใหเกดความเครยด สามารถดดแปลงและก าหนดเรองราวทอยากจะสอนในแตละครงไดอยเสมอ (Anne Cassidy, 1996; Jennifer McGowan, 2018) ซงผวจยเหนถงความส าคญของการเตนสรางสรรคทอาจเปนกจกรรมหนงทสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานได เพราะกจกรรมทพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยนน ควรเปนกจกรรมทใหเดกไดลงมอท าดวยตนเอง ไดเลนอยางอสระหรอการเลนเกมตามกฎกตกา คดแกปญหา ไดใชการสอสารและเคลอนไหวรางกาย รวมถงการท าสมาธ กจกรรมเหลานสามารถน ามาดดแปลงเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคในรปแบบของหวขอตาง ๆ ไดตามแตครผ สอนก าหนด

จากปญหาทพบและจากการทบทวนเอกสารงานวจยทเกยวของ ท าใหผวจยสนใจทจะศกษาการเสรมสรางและพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดวยกจกรรมการเตนสรางสรรค ทจะท าใหเดกมคณภาพทางพฤตกรรมทด รวมไปถงดานการเรยน การท างานในอนาคต มหลายปจจยทสามารถสงเสรมและพฒนาทกษะการคดเชงบรหารได หากเดกไดรบการพฒนาอยางสม าเสมอรวมกบการใหความรวมมอของผปกครอง ปญหาทเกดขนกบเยาวชนไทยในปจจบน เชน ปญหายาเสพตด ปญหาคณแมวยใส และพฤตกรรมทน าไปสการเปนอาชญากรในเยาวชน กมแนวโนมทจะเปนไปในทางทดขนเชนกน

5

ความมงหมายของการวจย 1. เพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดาน

พนฐานในเดกปฐมวย โดยมวตถประสงคยอย ไดแก 1.1 เพอศกษาผลการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานระหวางกลมทดลอง

และกลมควบคม หลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคของเดกปฐมวย 1.2 เพอเปรยบเทยบผลการทดสอบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานระหวางกอน

และหลงของการเขารวมกจกรรม

ความส าคญของการวจย งานวจยนเปนการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรค ซงเปนกจกรรมทรวบรวมเอาทกษะ

ตาง ๆ ไมวาจะเปนการเตน การรองเพลง การเลานทาน การแกไขสถานการณเฉพาะหนา รวมถงการใชจนตนาการในการสรางสรรคทาทางตาง ๆ เพอน ามาสรางเปนทาเตนทสวยงาม สงผลตอการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกกอนวยเรยน ซงเปนวยทเปนรากฐานในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารและน าไปสการพฒนาทกษะดานอน ๆ เมอเดกเตบโตขน นอกจากนนการสรางสรรคยงเปนกจกรรมทเปนประโยชนตอผ ทเกยวของกบเดกกอนวยเรยน เชน พอแม ผปกครอง โรงเรยน หรอศนยพฒนาเดก สามารถน ากจกรรมนไปพฒนาเดกไดและเปนกจกรรมทสามารถกระท ารวมกนไดทงครอบครวและโรงเรยน

ขอบเขตของการวจย

1.ขอบเขตดานประชากร 1.1 ประชากร ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนเดกปฐมวย 1.2 กลมตวอยาง คอ เดกปฐมวย อาย 3-5 ป จ านวน 50 คน ในโรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานคร แบงเปน 2 กลม ไดแก กลมทดลอง 25 คน ทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคและ กลมควบคม 25 คน ไมไดเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค กลมตวอยางมาจากผปกครองยนดใหรวมกจกรรม

2. ขอบเขตดานเนอหา 2.1 ตวแปรทศกษา

2.1.1 ตวแปรอสระ ไดแก การเขารวมกจกรรมและการไมไดเขารวมกจกรรม 2.1.2 ตวแปรตาม ไดแก ทกษะการคดเชงบรหาร ซงบงออกเปน 3 ดานไดแก

-ความจ าเพอใชงาน (Working memory)

6

-การยบยงชงใจ (Inhibitory control) -การยดหยนของความคด (Shift หรอ Cognitive flexibility)

นยามปฏบตการ ทกษะการคดเชงบรหาร (Executive Function:EF) หมายถง ความสามารถในการ

ท างานของสมองระดบสง ในเดกปฐมวย อาย 3-5 ป ทเชอมโยงประสบการณในอดตกบสงทมนษยก าลงท าในปจจบน เปนรากฐานของการควบคมพฤตกรรมและการก ากบตนเอง ซงส าคญตอการเรยนรและการพฒนา คดเปน มเหตมผล ยบยงชงใจ ตดสนใจกอนลงมอท าดวยความมงมน จนงานส าเรจตามเปาหมายทตงไว ซงแบงเปน 3 ทกษะไดแก

-ทกษะความจ าเพอใชงาน (Working memory) หมายถง ความสามารถทางสมองของเดกปฐมวย ในการเกบขอมลและจดการกบขอมล โดยน ามาใชในระยะเวลาอนสนหรอน ามาใชในการแกปญหา ตองมความใสใจจดจอเปนฐาน

-ทกษะการยบยงชงใจ (Inhibitory control ) หมายถง ความสามารถทางสมองของเดกปฐมวย ในการควบคมความคดและการกระท าตอการตอบสนองตอสงเราทดงดดความสนใจ จดจอในสงทก าลงกระท าอยอยางมสมาธ คดกอนท าและไมสรางความเดอดรอนใหแกผ อน

-ทกษะการยดหยนของความคด (Shift , Cognitive or Mental flexibility) หมายถง ความสามารถทางสมองของเดกปฐมวย ในการเปลยนความคดโดยไมยดตดความคดเดยว มมมมองใหมๆ สามารถเปลยนความสนใจไดตามแตละสถานการณหรอท างานสลบไปมาได

ทกษะการคดเชงบรหารจะประเมนดวยแบบวดทผ วจยสรางขน โดยรปแบบการวดเปนแบบมาตรประเมนคาเชงตวเลข (Numerical rating scale) 5 ระดบ ไดแก จรงทสด จรง จรงและไมจรงพอ ๆ กน ไมจรง และไมจรงทสด โดยมครประจ าชน และผปกครองเปนผ ประเมน เดกปฐมวยทไดคะแนนจากแบบวดสงกวาคนทไดคะแนนนอย หมายความวา มทกษะการคดเชงบรหารทมากกวา นยามศพทเฉพาะ

กจกรรมการเตนสรางสรรค หมายถง รปแบบการเตนทแปลกใหม โดยอาศยการเคลอนไหวเบองตน เชน การเดน การวง สลบเทา การกระโดด การเขยง รวมไปถงการเลาเรองจากจตนาการ หรอจากวตถ สงของตาง ๆ ในชวตประจ าวน มาสรางสรรคและประกอบเปนการเตน และสอสารใหเหนเปนรปธรรมหรอสอสารความรสก ซงในงานวจยนกจกรรมการเตนสรางสรรคจะมความแตกตางจากกจกรรมการเตนสรางสรรคทวไป โดยกจกรรมการเตนสรางสรรคนนจะ

7

สงเสรมและพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ทง 3 ทกษะ อนไดแก ทกษะความจ าเพอใชงาน ทกษะการยบยงชงใจและทกษะการยดหยนความคด

8

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

ในเดกปฐมวย ผวจยไดศกษาเอกสารทเกยวของเพอเปนแนวทางในการวจย โดยมหวขอดงน เดกปฐมวย

ความหมายของเดกปฐมวย ลกษณะเฉพาะของเดกปฐมวย พฒนาการทางรางกายของเดกปฐมวย พฒนาการทางดานการเคลอนไหวของเดกปฐมวย พฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย

แนวคดเกยวกบทกษะการคดเชงบรหาร ความหมายของทกษะการคดเชงบรหาร ทฤษฎทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหาร องคประกอบของทกษะการคดเชงบรหาร การพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร การวดทกษะการคดเชงบรหาร

แนวคดเกยวกบการเตนสรางสรรค ความหมายของการเตนสรางสรรค ประโยชนของการเตนสรางสรรค กระบวนการในกจกรรมการเตนสรางสรรค

เอกสารงานวจยทเกยวของ กรอบแนวคดในการวจย สมมตฐานในการวจย

9

เดกปฐมวย ความหมายของเดกปฐมวย

เดกปฐมวย หรอ วยเดกตอนตน หมายถง เดกทมอายตงแต 1ปครงหรอ 2 ถง 6 ป เรมหลงจากสนสดวยทารก ซงมการเตบโตในลกษณะทคอนขางชาเมอเปรยบเทยบกบชวงระยะการเตบโตในวยเดกทารก (ประณต เคาฉม, 2526; พชร สวนแกว, 2545) มอสระและเปนตวของตวเองมากขนและจะตองจากสงแวดลอมทบานไปสสงแวดลอมใหมๆ (ประณต เคาฉม, 2526) เปนวยทส าคญทสดในการพฒนาของบคคล เพราะรางกาย สมอง จตใจจะพฒนาไดดในชวงวยน (พชร สวนแกว, 2545)

ลกษณะเฉพาะเดกปฐมวย

พชร สวนแกว (2554) อธบายวา เดกปฐมวยมลกษณะทปรากฏตางจากลกษณะเดกวยอน ๆ คอ รปรางของเดกจะเปลยนแปลงไปในลกษณะทผอมกวาวยทารก ผมมสเขมขน ฟนของเดกทขนมาหลงจากฟนน านมหลดออกไปนนจะดลกษณะซใหญเพราะใบหนาของเดกยงมขนาดเลก เดกปฐมวยยงไมใหความส าคญแกการแตงกายอยางทควร ซงอาจท าใหรสกวาเดกขาดความนารกไปได นอกจากนนยงมลกษณะเฉพาะตาง ๆ ซงท าใหเกดชอเรยกเดกวยนหลากหลายชอ โดย Hurlock (1980) อางถงใน (ประณต เคาฉม, 2526)ไดแบงเปน 3 ทศนะ ไดแก

ทศนะของพอแม พอแมจะมองวยนวาเปนวยแหงปญหา (Problem age) หรอวยนาร าคาน

( Troublesome age) เพราะเปนชวงทเดกก าลงพฒนาบคลกภาพพเศษและตองการอสระ จงท าใหเกดพฤตกรรมทเปนปญหาส าหรบพอแม เชน ดอดง ไมเชอฟง ชอบแสดงอารมณแบบฟาดมอฟาดเทา (Temper tantrums) ความอจฉารษยา อาการกลวไมมเหตผลในตอนกลางวนและฝนรายในตอนกลางคน แสดงความตอตานความชวยเหลอและการเอาใจใส ไมชอบใหแสดงความรก นอกจากนนเดกจะใชเวลามากกบของเลน พอแมจงเรยกวยนวา วยของเลน (Toy age) การเลนของเลนมกจะมมากในชวงเดกปฐมวยและจะเรมลดลงเมอเขาสโรงเรยน เดกจะไดรบการสงเสรมใหเลนเกมหรอกฬามากขน แตยงคงมการเลนของเลนอยเมอตวเดกนนอยคนเดยว

ทศนะของนกการศกษา นกการศกษาเรยกวยเดกตอนตนวา วยกอนเขาเรยน (Preschool age) ถงแมวา

เดกวยนจะเขาโรงเรยนทเปนโรงเรยนเดกเลกหรอโรงเรยนอนบาล แตยงคงเรยกวาวยเดกกอนเขาเรยน ดวยเพราะการคาดหวงหรอความกดดนทางการศกษาทเดกจะไดเรยนรยงไมเทยบเทากบการเขาเรยนชนประถมศกษา

10

ทศนะของนกจตวทยา ในทศนะของนกจตวทยา มกเรยกวยเดกตอนตนวาวยกอนเขากลมเพอน

(Pregang age) เพราะเปนชวงทเดกเรยนรรากฐานพฤตกรรมทางสงคม (ประณต เคาฉม, 2526)และยงเปนวยส ารวจ (Exploratory age) เพราะเดกเรมควบคมตนเองไดแลวจงมความพรอมและตองการทจะเรยนรสงแวดลอมทอยรอบตว เรยนรดวยการซกถาม ในวยนจงเรยกไดอกชอหนงคอ วยซกถาม(Questioning age) ลกษณะเดนในวยนคอจะชอบเลยนแบบผ ทโตกวา ทงทางค าพดและกรยาทาทาง เรยกวา วยแหงการเลยนแบบ ( Imitation age) ชอบเลนบทบาทสมมต (นตยา ประพฤตกจ, 2539) และเปนวยทเกดความคดสรางสรรค โดยสงเกตไดจากการแสดงความคดสรางสรรคในขณะทเดกก าลงเลนอย (ประณต เคาฉม, 2526; พชร สวนแกว, 2545)

พฒนาการทางรางกายของเดกปฐมวย

จากอาย 3-6 ป เดกจะเจรญเตบโตขนอยางรวดเรว แมวาจะไมเทากอน 3 ปแรก และหลกจาก 6 ปจนถงกอนวยรนกจะมการพฒนาทชาลง (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556) สวนสงเพมขนเฉลยปละ 2-3 นว พอถงชวงอาย 5 ขวบ เดกจะสง ประมาณ 105 เซนตเมตร เดกชายจะสงกวาเดกหญงเลกนอย น าหนกเฉลยแลวเพมปละ 1-2 กโลกรม เมออาย 5 ขวบ น าหนกจะเพมขน 5 เทาของแรกเกด สดสวนของรางกายมลกษณะทรงกรวย (Cone-shaped) คอ หนาทองแบน อกกวางและแบน ไหลกวางและเสมอกนมากขน แขนและขายาว มอและเทาใหญขน ความแตกตางในโครงรางจะเรมปรากฏในชวงนแตยงไมเดนชดเทาชวงวยเดกตอนปลาย กระดกและกลามเนอแขงแรงขนเรอย ๆ การแขงตวของกระดกในเพศหญงจะพฒนาเรวกวาผชาย การหลดของฟนเปนไปตามล าดบฟนทเรมขน ฟนน านมเรมหลดชวง 6 เดอนสดทายของชวงปฐมวย และจะมฟนแทขนมา 1-2 ซ (ประณต เคาฉม, 2526) ฟนแททงอกออกมาใหมนนจะไมมความเจบปวดเหมอนการงอกของฟนน านม และการงอกของฟนแทในครงแรกจะชวยใหการพดของเดกพฒนามากขน (พชร สวนแกว, 2545) ในการพฒนาทางรางกายของเดกปฐมวย ผวจยไดศกษาทฤษฎวฒภาวะของกเซลล (Maturational Theories) เพอใหเขาใจถงความเหมาะสมของกจกรรมตอความพรอมในรางกายในเดกปฐมวย

อาโนลด กเซล เปนนกจตวทยาทเชอในเรองของการเจรญเตบโตตามวฒภาวะเปนส าคญ ซงหมายถง การเปลยนแปลงแบบรป (pattern) และรปราง (shape) ของพฤตกรรมทเปนผลมาจากยนส (อรณ หรดาล, 2560) โดยเปนปรากฏการณทเกดขนตามธรรมชาตอยางมระเบยบโดยไมเกยวโยงกบสงเราภายนอกเลย สงแวดลอมภายนอกไมกอใหเกดล าดบขนตอนของการ

11

พฒนาได กลาวคอ ความพรอมของกลามเนอ กระดก สมอง หรอตอมตาง ๆ ภายในรางกายจะกระตนใหเกดพฤตกรรมขน หากรางกายไมพรอมตอการเรยนร ฝกฝนไปกไมเกดประโยชน ไมควรฝนธรรมชาตของเดกเพราะแตละคนนนมอตราการพฒนาทเปนลกษณะเฉพาะของตนเอง ไมวารางกายหรอจตใจ จะพฒนาไปตามล าดบขนตอนโดยมวฒภาวะควบคม หากพอแมทราบถงพฒนาการแตละชวงนนจะท าใหงายตอการเลยงดมากขน (Hoffman Lois Norma Wladis, Hoffman Lois, Paris Scott G, & Hall Elizabeth, 1994; ประณต เคาฉม, 2526; พชร สวนแกว, 2545) สรปไดวาวฒภาวะมสวนส าคญในการพฒนาขนตอ ๆ ไป เดกสามารถท ากจกรรมทหลากหลายไดเอง เมอมความพรอมของระบบตาง ๆ (Kail Robert V., 1993) และในสวนของความสามารถของเดกนนมเปนระยะและเปนขนตอน โดยความเรวชาแตกตางกนตามพนธกรรมและสงแวดลอม จากพนฐานทางพนธกรรมเมอมปฏสมพนธกบสงแวดลอมจะชวยพฒนาความสามารถและขอบเขตของพฒนาการดานตาง ๆ (อรณ หรดาล, 2560)

กเซลไดก าหนดทฤษฎพฒนาการไวดงน (พชร สวนแกว, 2545) 1. ทศทางของพฒนาการ (Developmental Direction) กเซลไดก าหนดกฎทศทาง

ของการพฒนาไวดงน (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556) 1.1 The cephalocaudal law การพฒนาตามแนวนอน หมายถง การพฒนา

จากศรษะลงมาดานลางของรางกาย เมอเดกนอนคว าเดกจะยกศรษะขนมาไดกอนทจะยกอก 1.2 The proximodistal การพฒนาตามแนวขวาง หมายถง การพฒนาเรมจาก

สวนใกลสสวนไกล การพฒนาจากสวนกลางล าตวไปสดานขาง เดกจะสามารถใชสวนแขนไดกอนนวมอ

1.3 ความเจรญกาวหนาของพฒนาการจากแบบทวไป (general) สแบบเฉพาะ (specific) ขอนมการเพมขนมาภายหลงโดย แมค แคนเลนส จากกฎทง 3 ขอนอยภายใตอทธพลของระบบประสาททมความพรอมเปนสวนส าคญในการพฒนา (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556)

2. พฒ นาการมความสมพน ธก น (Reciprocal Interweaving) หมายถ ง เม อพฤตกรรมหนงของเดกก าลงพฒนาอย อกพฤตกรรมหนงกจะหยดชะงก เชน เมอเดกทารกก าลงหดเดน การหดพดกจะหยด

3.พฒนาการมการใชกจกรรมรวมกน (Functional Asymmetry) หมายถง รางกายเกดการเปลยนแปลงจากกจกรรมสวนรวมมาสกจกรรมเฉพาะตว

4. การพฒนาตาง ๆ ลวนเปนผลมาจากวฒ ภาวะ (Individualing Maturation) เพราะ วฒภาวะมอทธพลโดนตรงตอพฤตกรรมมนษย รวมถงพฒนาการดานอารมณ กเซลไดสราง

12

เกณฑมาตรฐานส าหรบวดพฤตกรรมของเดกในแตละชวงอาย โดยแบงพฤตกรรมของเดก เปน 4 ก ล ม ด ง น (พ ช ร ส วน แ ก ว , 2545; ส าน ก งานคณ ะก รรม กา รก า รศ กษ าข น พ น ฐ านกระทรวงศกษาธการ, 2560)

4.1. พฤตกรรมดานการเคลอนไหว (Motor behavior) เปนความสามารถและความสมพนธของรางกายในการบงคบอวยวะตาง ๆ เชน การทรงตว การนง ยน เดน คลาน การจดกระท ากบวตถ

4.2.พฤตกรรมดานการปรบตว (Adaptive behavior) เปนความสามารถในการท างานประสานกนระหวางระบบการเคลอนไหวกบระบบความรสก เชน การประสานความสมพนธของการใชมอและตา ในการถอวตถและเขาถงวตถ การแกไขปญหาในกการปฏบต สงเกตไดจากความสามารถในการใชมอของเดก เชน การสนกระดง การวาดภาพ

4.3. พฤตกรรมดานภาษา (Language behavior) ไดแก การแสดงออกทางหนาตา ทาทาง การเคลอนไหว ความสามารถในการเปลงเสยง ภาษาพด ภาษาเขยน รวมทงความเขาใจในการสอสารกบผ อน

4.4. พฤตกรรมดานตวบคคลและสงคม (Personal-social behavior) เปนความสามารถในการปรบตวของเดกระหวางบคคลกบบคคล และบคคลกบสภาพแวดลอมความเปนจรง ตองอาศยการเจรญเตบโตของสมองและระบบการเคลอนไหว การใชกลามเนอเลกประกอบกน รวมทงการปฏบตกจวตรสวนตว เชน การรบประทานอาหาร การขบถาย และการปฏบตกจกรรมทางสงคม เชน การเลน การยมตอบสนองบคคลอน การท างานรวมกบผ อน

จากทฤษฎวฒภาวะของกเซล สามารถน ามาประยกตใชไดในสวนของการจดกจกรรม หรอการจดประสบการณใหเหมาะสมกบวฒภาวะของเดก เพอใหเกดผลทดเดกตองมความพรอม การบงคบไมสามารถท าใหเดกเกดการพฒนาไดและยงสงผลเสยตามมา การเรงฝกฝนในเมอเดกยงไมมความพรอม จะตองใชเวลาทยาวนานและยากล าบาก ดงนนการเรงใหเดกเรยนรในดานวชาการมากเกนไปนอกจากจะเสยเวลาโดยไมจ าเปนแลวยงเปนการสรางความเครยดใหแกเดก

พฒนาการทางดานการเคลอนไหวของเดกปฐมวย

การเคลอนไหวรางกาย หมายถง ความสามารถของเดกในการควบคมการใชกลามเนอมดใหญและกลามเนอมดเลกไดอยางมประสทธภาพ ความสามารถในการใชงาน มอ แขน ขา ตา ไดอยางประสานกน (พชร สวนแกว, 2545) ในชวงวย 3 ขวบ กลามเนอมดใหญจะ

13

เจรญไวกวากลามเนอมดเลก แขนขาจะเรมแขงแรง และท างานประสานกนไดดขนแตยงขาดความวองไว การประสานงานระหวางกลามเนอมอและตายงไมดนก ยงไมสามารถควบคมนวมอและเพงเลงวตถชนเลกได แตเมอถงวยชวง 5ขวบ การใชกลามเนอและสายตาประสานกนไดดขน การบงคบสวนล าตวดขน ศนยรวมของการทรงตวอยบรเวณสวนกลางของรางกาย เกดความสมดลและสามารถเคลอนไหวสวนตาง ๆ ของรางกายไดมนคงยงขน สามารถกระโดด วง และขวางหรอรบลกบอลได (นตยา ประพฤตกจ, 2539; พชร สวนแกว, 2545) ความถนดในการใชมอพอจะสงเกตได โดยสวนใหญจะถนดมอขวา เดกในวยนเปนวยท ชอบเคลอนไหวมาก มความกระฉบกระเฉง วองไว ไมชอบอยนงเฉย เคลอนไหวจากทหนงไปยงอกทหนงดวยอรยาบถทตางกนเชน คลาน เดน วง ปน ไถลตว เขยงกาวกระโดด หรอการเคลอนไหวแบบอยกบท เชน การผลก ดง โคงหรอบดตว โยกตว หมนตว ยดหรอเออมหยบของกสามารถท าได (พชร สวนแกว, 2545) ดวยเพราะกลามเนอของเดกใหญขนจงมความแขงแรงมาก สงผลใหท ากจกรรมตาง ๆ ไดมากขนและเหนอยนอยลง แตกขนอยกบสขภาพและวฒภาวะของเดกแตละคนดวย เพศชายจะมกลามเนอใหญกวาเพศหญงแตความซบซอนของกลามเนอเพศหญงจะซบซอนมากกวาของเพศชาย (ประณต เคาฉม, 2526)

ในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบการเคลอนไหวของเดกปฐมวย ผ วจยศกษาจากทฤษฎวฒภาวะของกเซล (Gesell’ Maturation Theory) (Gesell Arnold, 1947) ทกลาวไววา พฒนาการมการใชกจกรรมรวมกน (Functional Asymmetry) กลาวคอ วฒภาวะของรางกายนนจะกอใหเกดการเปลยนแปลงจากกจกรรมสวนรวมมาสกจกรรมเฉพาะตว เชน การเคลอนไหวของอวยวะทกสวน ทงมอและขาจะไปพรอม ๆ กน ตอมาเมอมวฒภาวะกจะเคลอนไหวเฉพาะสวนได เชน มอและนว เปนตนและจากการแบงพฤตกรรมของเดกเปน 4 กลม ในพฤตกรรมทางการเคลอนไหว (Motor behavior) อธบายวา พฤตกรรมกลมนเกยวของกบการทรงตว การควบคมกลามเนอ การทรงตวของศรษะ การนง ยน คลาน เดน จบยดวตถและการจดกระท ากบวตถ การบงคบอวยวะตาง ๆ ของรางกายมความสมพนธทางดานการเคลอนไหวทงหมด

ผวจยศกษาทฤษฎวฒภาวะเพอใหทราบวาเดกปฐมวยมพฒนาการในการเคลอนไหวอยางไรและสรางกจกรรมนนใหมประสทธภาพสงสดในการพฒนาเดก น ามาเปนหลกในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบวฒภาวะและการเคลอนไหวของเดกประถมวย

14

พฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย พฤตกรรมทางสตปญญาในเดกปฐมวยจะแสดงออกไดชดเจน เพราะเดกสามารถ

แสดงออกถงความคดผานทางค าพดและทาทางตาง ๆ เดกปฐมวยจะสนใจสงรอบตว มความอยากรอยากเหน และมพฤตกรรมชอบเลยนแบบผ อน (พชร สวนแกว, 2545) ตามทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต เดกในวยนจะอยในขนกอนปฏบตความคด เดกจะมพฒนาการจากการกระท าทมาจากการใชประสาทสมผสและการเคลอนไหว (ประณต เคาฉม, 2526) สามารถเขาใจถงสญลกษณตาง ๆ แตยงไมสามารถหาเหตผลทถกมาอางองได ลกษณะการคดของเดกในขนนจะยดตนเองเปนศนยกลาง ไมสามารถมองสงตาง ๆ จากมมมองของคนอน มความเชอวาวตถสงของมชวต สาเหตจากการทจะพยายามอธบายและเขาใจวตถในสงแวดลอม เชน เรอไมแลนในทะเลสาบในตอนกลางคนเพราะวาเรอนอนหลบอย มความคดทเรยกว า Artificialism คอ ความเชอทวามนษยเปนผสรางทกสงทกอยางบนโลกมนษย ไมมความสามารถในการคดยอนกลบ เหตการณทเดกเหนจะมความสมพนธทเกดขนในทศทางเดยวเทานน ไมสามารถใหเหตผลไดทงอนมานและอปมานและขาดความสามารถในการจดรวมประเภทตามล าดบขน ดานความใสใจ เดกปฐมวยจะวอกแวกงาย เฉลยเวลาในการท ากจกรรมในการเลนคนเดยวประมาณ 7 นาท ดานความจ านน การจ าได (Recognition) และ การระลกได (Recall) จะพฒนาดขนในชวงอาย 2-5 ป

เพยเจต (Piaget) ไดศกษาเกยวกบพฒนาการทางดานความคดของเดกวามขนตอนหรอกระบวนการอยางไร ทฤษฎของเพยเจตตงอยบนรากฐานของทงองคประกอบทเปนพนธกรรม และสงแวดลอม โดยอธบายวา การเรยนรของเดกเปนไปตามพฒนาการทางสตปญญา ซงจะมพฒนาการไปตามวยตาง ๆ เปนล าดบขนและเปนไปตามธรรมชาต ไมควรทจะเรงเดกใหขามจากพฒนาการจากขนหนงไปสอกขนหนง เพราะจะท าใหเกดผลเสยแกเดก แตการจดประสบการณสงเสรมพฒนาการของเดกในชวงทเดกก าลงจะพฒนาไปสขนทสงกวา เพยเจตเนนความส าคญของการเขาใจธรรมชาตและพฒนาการของเดกมากกวาการกระตนเดกใหมพฒนาการเรวขน (สมจต จนทรฉาย, 2557)

ทฤษฎของเพยเจตก าหนดลกษณะของพฒนาการไว 3 หวขอ คอ 1. พฒนาการของเดกเปนไปตามระดบวฒภาวะ (maturation) เปนกระบวนการท

แนนอน พฒนาการไว สามารถท านายไดลกษณะไดในชวงวยเดกตอนตน 2. พฒนาการของวยเดกเปนไปตามการสะสมการเรยนร (learning) ทไดจาก

ประสบการณและการปรบตวจากสงแวดลอมของเขา

15

3. พฒนาการของเดกเกดข นจากการผสมผสานระหวางทฤษฎวฒ ภาวะ (maturational theory) และทฤษฎการเรยนร (learning theory) (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556)

เพยเจตแบงพฒนาการทางสตปญญาหรอการเรยนรของเดกตามชวงวย เปน 4 ขนตอน ไดแก

1. ขนรบรทางประสาทสมผส (sensorimotor period) เรมตงแตแรกเกด-2 ปเปนชวงททารกเรยนรโลกผานการกระท าและรบรขอมลจากการสมผส เชน ปาก ตา ห ทารกจะใชปฏกรยาแบบสะทอน (reflexes) ซงตดตวมาแตเกดในการโตตอบทนทตอสงเราในระยะแรก และคอย ๆ พฒนาเปนการเคลอนทอยางตงใจและมการวางแผน จนสามารถควบคมการเคลอนไหวตาง ๆ เชน การเดน การวงตามทตองการได การกระท าเชนน มจดมงหมายเพอส ารวจและสรางความรความเขาใจตอโลกรอบตวเดกในชวงแรกของพฒนาการเดกเลก ๆ จะรบรและสนใจเฉพาะวตถทจบตองไดและสามารถมองเหนในขณะนน ยงไมสามารถแยกตวเองออกจากสงแวดลอม แตเมอถงตอนปลายของชวงพฒนาการ เดกเรมรจกการแยกตนเองออกจากสงของและสงแวดลอม คอรวาของยงคงอยทเดมแมวาจะมองไมเหน ในชวงนเดกเรมเขาใจเหตผลในเรองเวลา สถานท และมความสามารถในการสรางตวแทนของความคด

2. ขนกอนปฏบตการ (preoperational period) อาย 2-7 ป เปนขนทเดกเรมเรยนรภาษาพดและเขาใจเครองหมายทาทางทสอความหมาย เรมกาวจากการกระท าสการคด หรอการกระท าจากภายใน ความสามารถในการคดโดยใชสญลกษณยงเปนงานทยากส าหรบเดกในวยน เรยนรผานจนตนาการไดโดยเรมมการเลนเลยนแบบ เปนขนเรมตนของการใชเหตผล กลาวคอ การรบรและการคดแกปญหามงในสงทตนเองเหนเปนสวนใหญ มองอะไรเพยงดานเดยวโดยยงขาดความเขาใจเรองความคงทของสาร และไมสามารถคดยอนกลบได มการทดลองทยนยนการคดของเดกในวยนคอ เมอน าเอาภาชนะขนาดเดยวกน 2 ใบ ใสน าใหมระดบเทากนมาใหดนกเรยนสามารถบอกไดวา น าในภาชนะทงสองเทากน แตเมอน าน าในอกภาชนะ หนงไปใสในภาชนะทมรปทรงสงกวา นกเรยนจะตอบวา น าในภาชนะทรงเดมและภาชนะทรงสงไมเทากน จะเหนวาค าตอบของเดกมจดสนใจพงไปยงระดบของน าทเหนมากกวาความเขาใจในการเปลยนแปลงของภาชนะทใสน าทมความสมพนธกบระดบของน ากลาวโดยสรป เดกในวยนยงไมสามารถใหเหตผลของการเปลยนแปลงหรอคดวเคราะหจ าความแตกตางของสงตาง ๆ ไดดวยหลกเหตผล ขนน สามารถแบงเปนขนไดอก 2 ขน ไดแก

2.1 ขนกอนเกดความคดรวบยอด เปนขน ท เดกชอบส ารวจตรวจสอบ มประสบการณมากกจะยงเกดค าถามและการส ารวจมากขน เลยนแบบบทบาทของคนในบาน เรม

16

ใชภาษาและเขาใจความหมายของสญลกษณ โดยน ามาสรางประโยคใหมทง ทไมเขาใจความหมายดนก ยดตนเองเปนศนยกลางอยางเดนชด ไมสามารถแยกแยะวตถทเหมอนกนบางสวนอาจมความแตกตางกนได เรมคดอยางมเหตมผลแตเปนแบบตามใจตนเอง ตดสนสงตางๆ จากทตนเองเหน

2.2 ขนการคดแบบใชญาณหยงร หมายถง การคดอยางรวดเรวโดยไมค านงถงเหตผลทถกตอง การคดและการตดสนใจเกดจากการรบรเปนสวนใหญ ยงไมสามารถคดยอนกลบไปกลบมาได

3. ขนปฏบตการอยางเปนรปธรรม (concrete operational period) อาย 7-11 ปเดกในวยนสามารถคดอยางมเหตผล เชน การแบงกลม แบงพวก และมองเหนความสมพนธของสงตาง ๆ ไดดขน ลกษณะส าคญของการคดในขนนกคอ การรบรความคงทของโลกกายภาพอยางเปนเหตเปนผล โดยมความเขาใจวาวตถไมวาจะเปลยนภาชนะบรรจ เปลยนรปรางหรอเปลยนทวางกตาม แตยงคงมลกษณะพนฐานเดม และเขาใจวาการเปลยนแปลงเหลานสามารถเปลยนกลบคนได พฒนาการทสมบรณในขนน คอ เปนวยทเดกพฒนาความสามารถในการจดประเภทของสงของโดยพจารณาจากคณลกษณะเดยวของวตถ เชน ถาใหนกเรยนจดกลมปากกาทมสและรปรางแตกตางกน นกเรยนสามารถจดกลมปากกาทมรปรางตางกนได ในวยนนกเรยนมความเขาใจการจดล าดบ สรางล าดบไดอยางม เหตผล เชน เรยงล าดบสงของจากนอยไปมาก หรอเรยงล าดบจากสงไปต า เปนตน สามารถคดยอนกลบและสรางความสมพนธเชอมโยงใหมได จงเปนขนทนกเรยนสามารถพฒนาการคดอยางเปนระบบและเปนตรรกะ แตยงตองการอปกรณทเปนรปธรรมชวยในการคด

4. ขนการคดอยางเปนเหตผล (formal operational period) อาย 12 ป ขนไป จนถงวยผ ใหญ เปนชวงทเดกเรยนรเกยวกบนามธรรมไดดขน สามารถตงสมมตฐานและแกปญหาได พฒนาการทางสตปญญาของเดกไมไดมาถงในขนนทกคน การเรยนรในขนกอนหนานยงคงมอทธพลอย เปนขนพฒนาจากการคดเชงรปธรรมสการคดเชงนามธรรม เปนขนทเดกสามารถสรางความคดเชงเหตและผลเพออธบายและแกปญหาทพบ สามารถสรางสมมตฐานและทฤษฎแบบนกวทยาศาสตร ดงนนจงควรจดกจกรรมและสภาพแวดลอมทจะกระตนการใหเดกไดรบร ดวยการฝกทกษะในการใชประสาทสมผสตาง ๆ เปนการพฒนาประสาทการรบรและการเคลอนไหว รวมถงกจกรรมทจะกระตนการพฒนาความคดใหเดกมประสบการณ จากประสบการณเดมทเปนพนฐานน าไปสการพฒนาขนตอไปอยางมประสทธภาพสงสด

17

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจตประยกตไปใชในการเรยนการสอนได ดงน

1. การจดประสบการณการเรยนรใหกบผ เรยนตองพจารณาใหสอดคลองกบพฒนาการทางสตปญญาและสงคมตามวย เชน ในวยเดกเลกจดกจกรรมใหผ เรยนเรยนรผานการสมผสรบรดวยการลงมอกระท า และกจกรรมการเลนประเภทตาง ๆ ในระดบประถมศกษาจดกจกรรมทใหผ เรยนไดคนพบความรผานการลงมอปฏบตและเรยนรจากสอ ในระดบมธยมศกษาใหผ เรยนคนพบความรผานการวจยทดสอบ ส ารวจ คนควาโดยใชกระบวนการคดตาง ๆ ในรปของกจกรรมโครงงาน เปนตน

2. เดกแตละคนมพฒนาการทแตกตางกนแมจะอยในวยเดยวกน จงควรใหเดกมอสระ และไดพฒนาไปตามความสามารถของแตละคน

3. การสอนสงตาง ๆ ใหกบเดก ควรใชสอและอปกรณทเปนรปธรรมเพอชวยใหเดกมความเขาใจไดชดเจนขนดกวาการบอก เลา บรรยายดวยค าพดเพยงอยางเดยว

นอกจากทฤษฎพฒนาการของเพยเจตแลว ผ วจยไดศกษาเพมเตม คอทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเจอโรม บรเนอร นกจตวทยาชาวอเมรกน ทน าความรทางจตวทยามาประยกตกบการศกษา โดยมรากฐานมาจากทฤษฎของเพยเจต บรเนอรสรปวา การเจรญเตบโตของการรและการเขาใจ เปนประบวนการทางจตวทยา ไดรบอทธพลมาจากองคประกอบ 3 ประการ ไดแก องคประกอบทางพนธกรรม องคประกอบทางภาษาศาสตรและองคประกอบทางวฒนธรรม (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556) บรเนอรเนนความส าคญของสงแวดลอมทมผลตอพฒนาการทางสตปญญาและไดเสนอแนวคดการเรยนรดวยการคนพบดวยตวเอง มสภาพแวดลอมทกระตนเดก เขาไดแบงพฒนาการทางสตปญญาออกเปน 3 ขนดวยกนดงน (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556; พชร สวนแกว, 2545)

1. Enactive stage เปนระยะ ททารกเขาใจส งแวด ลอมจากการกระท า การเคลอนไหวตาง ๆ ท าใหเกดประสบการณและทกษะ เปรยบไดกบขนประสาทสมผสของ เพยเจต

2. Iconic representation stage ขนพฒนานเกดขนในเดก 2-4 ป มลกษณะคลายกบระยะขนพฒนาการกอนเกดความคดรวบยอดของเพยเจต ในระยะนเมอเดกเหนสงเราจะเกดการรบรและเกดภาพในสมอง เขาจะมองโลกในแงของตนและมกมความเขาใจแคบ มองอยแงเดยว แมวาจะมของแสดงตอหนาเขาจะใชภาพและการรบรทเกดขนนนแกปญหาของตน

18

3. Symbolic Representative ตรงกบขนพฒนาการใกลกชดเกดความคดรวบยอดอยางใชเหตผลของเพยเจต พฒนาจากอาย 7-8 ป จนถงวยผ ใหญ เดกเขาใจลกษณะสงเราไดดขน สามารถคดไดอยางมอสระโดยออกทางภาษา คดกอนท า เขาใจสญลกษณตาง ๆ ได

ทฤษฎของบรเนอร มความส าคญตอการศกษาทใหความส าคญกบสออปกรณการสอนทชวยใหเกดการกระตนใหเกดการกระท า เกดการสรางภาพในใจ การทเดกสามารถลงมอท าดวยตวเองจะท าใหเกดการคนพบและจดจ าสงตาง ๆ ไดดเรยนรไดเรว ผ เลยงดตองสนองความตองการของเดกโดยไมบงคบ เพอใหเดกมอสระและมความมนใจในตนเองสงผลใหเดกพฒนาความสามารถทางการคด (พชร สวนแกว, 2545)

อกทฤษฎหนง ทอธบายถงการเรยน รของเดกปฐมวยเชนกน ซงผ วจยน ามาประยกตใชกบการเรยนรทเกดการเคลอนไหวของเดก เพราะกจกรรมการเตนสรางสรรคตองอาศยการเคลอนไหวรางกายและน าไปสการเรยนร ผ วจยจงศกษาทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค (Thorndike’s Law of Leaning) อางถงใน (จฑามาศ วงศสวรรณ, 2548) มาอธบายการเรยนรทเกดจากการเคลอนไหว ซงเนนการเรยนรทส าคญดวยกฎ 3 ประการ ไดแก

1.1 กฎแหงความพรอม (Law of Readiness) การเรยนรจะเกดขนไดกตอเมอมความพรอมทงทางกายและใจเกยวกบรางกาย (Physical) เพอเปนการเตรยมการใชกลามเนอและระบบประสาทใหสมพนธกน (Co-Ordination) และเพอเปนการฝกทกษะเกยวกบจตใจ (Mental) เปนความพรอมทางดานสมองหรอสตปญญา และควรค านงถงความพรอมในวยตาง ๆ ดวยวามความแตกตางกนอยางไร เมอเดกมความพรอมทงทางรางกายและจตใจจะสงผลใหเกดการเรยนรทด

1.2 กฎแหงการฝกหด (Law of Exercise) เดกจะเรยนรจากการกระท าซ า ๆ กนหลาย ๆ ครงนนเอง เกยวกบการเคลอนไหวและจงหวะเดกจะเกดทกษะในแบบตาง ๆ ซงท าใหระบบประสาทและกลามเนอท างานสมพนธกนด

1.3 กฎแหงผล (Law of Effects) เดกจะเรยนรไดดขน ถาผลของการกระท านนเปนไปในทางบวกหรอทางทด ซงจะท าใหเดกเกดความสนใจ เกดทกษะท าใหเดกมความสนกสนานและความพอใจ

จากทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค ผวจยน ามาเปนหลกการในการออกแบบและด าเนนกจกรรมการเตนสรางสรรคเพอพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย เมอไดสรางกจกรรมตาง ๆ ขนมาแลวนน ทฤษฎนจะเปนการอธบายถงวธการทจะท าใหเดกปฐมวยเกดการเรยนร โดยทเดกจะตองมความพรอมทงรางกายและจตใจกอนเขารวมกจกรรม และในการฝกแตละกจกรรมกจะตองใหเดกไดฝกซ ากนหลายรอบ มการย าอยเสมอทงในเรองของการเคลอนไหว

19

กฎกตกาตาง ๆ และกจกรรมนนตองสรางความสนกสนาน ไมสรางความเครยดใหกบเดกจงจะเกดทกษะและการเรยนร

แนวคดเกยวกบทกษะการคดเชงบรหาร

ความหมายของทกษะการคดเชงบรหาร จากการศกษาและประมวลเอกสาร ผวจยพบวามนกวชาหลายทานไดใหความหมาย

ของทกษะการคดเชงบรหาร (Executive Function : EF) ทหลากหลาย โดยมรายละเอยดดงน Lyon และ Krasnegor Norman (1996) ใหความหมายวา EF เปนเหมอนรม ท

ครอบคลมกระบวนการทางความคดทซบซอน ซงใหสงผลตอพฤตกรรมทมงเนนไปสเปาหมาย Harvard University Center of developing child (2014) ใหความหมายวา EF

เปนทกษะการคดเชงบรหารและการควบคมตวเองเปนทกษะใหการสนบสนนทส าคญส าหรบการเรยนรและการพฒนา ท าใหเกดการเกบรบขอมลและท างานกบขอมลในสมองได สมาธจดจอ การคดกรองสงเรา และการปรบเปลยนขอมล เปรยบไดกบการท างานการควบคมจราจรทางอากาศทตองใชความสามารถในการจดระบบ เกดการจดการหลายอยางในเวลาเดยวกน

Fuster Joaquin (2015) ใหความหมายวา กระบวนการทางจตวทยาทวไป โดยมองคประกอบทเกยวของ ไดแก หนวยความจ าในการท างานการ การควบคมและยบยง และความคดยดหยน ความสามารถในการรบรเหลานมความส าคญในการประสานงานกบแหลงขอมลทจะน าไปสจดมงหวงในอนาคต

Blair Clancy (2016) ใหความหมายวา EF หมายถง ความสามารถทางสมอง อนไดแก หนวยความจ าท างาน การยบยงตอสงเราและความยดหยนในการเปลยนความคด ในแตละคนจะม EF มากหรอนอยตางกนไป และเปนรากฐานของการควบคมพฤตกรรมและการก ากบตนเอง รวมถงทกษะดานการรคดจะสามารถควบคมอารมณและเพอหลกเลยงการตดสนใจทผดพลาดซงอาจเกดปญหาในระยะยาว

สภาวด หาญเมธ (2558) ใหความหมายวา EF คอชดกระบวนการทางความคด (mental process) ทชวยใหเราคดเปน มเหตมผล ยบยงชงใจได ก ากบอารมณและพฤตกรรมตนเองได วางแผนท างานเปน มงใจจดจอ ท าอะไรไมวอกแวก จ าค าสง และจดการกบงานหลายๆ อยางใหลลวงเรยบรอยได จดล าดบงานเปนขนเปนตอน ยดเปาหมายแลวท าไปเปนขนตอนจนส าเรจ

ฐาปณย แสงสวาง (2559) ใหความหมายวา EF คอ ความสามารถในการท างานของสมองสวน Prefrontal Cortex ทท าหนาทเกยวของกบความสามารถในการก ากบควบคมการคด

20

เกยวกบการรคด อารมณและพฤตกรรม ของตนเองไดเปนอยางดเพอใหสามารถกระท าการอยางใดอยางหนงในสถานการณนน ๆ ไดส าเรจบรรลผลตามเปาหมายทวางไว

นวลจนทร จฑาภกดกล(2560) ใหความหมายวา EF คอการท าหนาทระดบสงของสมองทชวยใหเราควบคมอารมณ ความคด การกระท าเพอใหเกดพฤตกรรมทมงสเปาหมาย (Goal directed behaviors)

ณชา ทศนชาญชย ใหความหมายวา EF เปนทกษะจ าเพาะทเกดจากการท างานของสมองสวนหนา (frontal lobe) ทท าหนาทเกยวของกบการควบคม จดระเบยบ ตรวจสอบความคดและการกระท าของบคคล ซงรวมไปถง ความรความเขาใจ พฤตกรรม และอารมณของบคคลอนดวย

จากความหมายทนกวชาการแตละทานไดสรปมานน ผ วจยน ามาสงเคราะหและสรปไดวา การคดเชงบรหาร หมายถง ความสามารถในการท างานของสมองสวน Prefrontal Cortex เปนทกษะจ าเพาะทเกดจากการท างานของสมองสวนหนา (frontal lobe) (ฐาปณย แสงสวาง, 2559; ณชา ทศนชาญชย) กระบวนการทางความคดทซบซอน (Lyon G & Krasnegor Norman A, 1996)และเปนทกษะทส าคญตอการเรยนรและการพฒนา (Harvard University Center of developing child, 2014) เชอมโยงประสบการณในอดตกบสงทมนษยก าลงท าในปจจบน ชวยใหควบคมและก ากบอารมณ ความคด การตดสนใจ และการกระท า (Blair Clancy, 2016b)สงผลใหลงมอท างาน และมงมนท า จนงานส าเรจตามเปาหมายทตงไว (Fuster Joaquin, 2015; สภาวด หาญเมธ, 2558)

ทฤษฎทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหาร

ทกษะการคดเชงบรหารเปนการท างานของสมองสวนหนา จากการศกษาการท างานของสมอง (Hoffman Lois Norma Wladis et al., 1994) ของเดกปฐมวย ท มอาย 3-5 ป ซ งพฒนาการทางสมองในเดกวยนจะเปนไปอยางรวดเรว สมองมน าหนกเพมขนจาก 75% เปน 80% ของน าหนกสมองตอนเปนผ ใหญ เกดความสามารถหลายดาน ทงการประสานรางกาย การรบร ความใสใจ ความจ า ภาษา การคดเชงเหตผลและจนตนาการ เนองจากไขมนไมยาลนหอหมเสนใยประสาทหลายพนลานเซลลเพมขน และเดรนไดรทเพมขนทงขนาดและจ านวน เกดการเชอมตอและการถายทอดพลงประสาท ทเปนสงส าคญมากตอการท างานทซบซอนของสมอง เปลอกสมองแบงเปนสองซก ซกซายท าหนาทควบคมความสามารถทางภาษา สวนซกขวาท าหนาทควบคมความสามารถทางมตสมพนธ ซงซกซายจะเจรญเรวมากกวาซกขวาสงผลใหเดกวยน

21

มความสามารถทางภาษาอยางรวดเรว ในสวนทรกษาสมดลและควบคมการเคลอนไหวของรางกาย คอ สวนของสมองนอย (Cerebellum) กระบวนการของใยประสาททเชอมกบสมองนอยกบเปลอกสมองทมไขมนไมยาลนมาหมจะเสรจสมบรณในชวงเดก อาย 4 ป (ประณต เคาฉม, 2526)

ในการเรยนรของสมองนนผ วจยศกษาทฤษฎการเรยนรตามธรรมชาตของสมอง (Brain-Based Learning) ไดอธบายถงหลกการเรยนร ตามแนวคดของ Renate Nummela Caine และ Geoffrey Caine ทเสนอไวในหนงสอชอ Making Connections: Teaching and the Human Brain (กตตศกด เกตนต, 2557; วศณ ไชยรกษ, 2014) เพอทจะน ามาเปนหลกในการสรางกจกรรมและสภาพแวดลอมใหเหมาะสมแกการพฒนาศกยภาพของสมอง เพราะทกษะการคดเชงบรหารนนเปนระบบการท างานของสมองสวนหนา หากกจกรรมนนมพนฐานการพฒนามาจากธรรมชาตสมอง กจะสงผลใหเกดประสทธภาพในการพฒนาทดยงขน โดยหลกการมรายละเอยดดงน

1. การเรยนรทงหมดของสมองเกยวของกบสรระ สมองท างานเปนระบบไมแยกเรยนรทละสวน สามารถท างานหลายอยางในเวลาเดยวกนและเกยวของกบสรระทงหมดของรางกาย การศกษาตองไมแยกเปนสวนๆ เพอใหสอดคลองกบธรรมชาตของรางกายมนษย

2. สมองหรอความคดเปนหนวยของสงคม ความสมพนธทางสงคมมอทธพลตอการเรยนรเพราะการเปลยนแปลงตาง ๆ ในชวงทสมองก าลงเตบโตนนเกดจากการมปฏสมพนธกบมนษยและสงแวดลอม

3. การแสวงหาความหมายและความเขาใจตลอดเวลาเปนสงทเกดขนจากธรรมชาต เพอตอบสนองความตองการคนหาความหมายของสงตาง ๆ ความตองการพนฐานตามธรรมชาตของมนษย

4. แสวงหาความหมาย ความเขาใจผานแบบแผน สมองรบรและท าความเขาใจรปแบบตาง ๆ ทเกดขน สรางและแสดงออกดวยรปแบบของตวเอง

5. อารมณมสวนส าคญตอแบบแผนการเรยนร อารมณและการเรยนรเปนสงทแยกจากกนไมได ดงนนบรรยากาศทเหมาะสมจงเออใหเกดการเรยนร

6. สมองและความคดจะประมวลผลและเรยนรในภาพรวมและสวนยอยพรอมกน แมสมองจะแบงขอมลออกเปนสวน ๆ สมองทงสองซกจะท างานอยางสมพนธกนในทกกจกรรม ดงนนการจดการเรยนรทดตองเนนการเรยนรแบบภาพรวมและสวนยอย

22

7. สมองจะเรยนรทงจากสงทสนใจและรบรจากสงทอยรายลอม การจดการศกษานนควรใจใสตอสงแวดลอมในการเรยนร เพราะการเรยนรประกอบดวยจดสนใจหลกและรบรสงตาง ๆ รอบตวไปพรอมกน

8. การเรยนรเกดขนทงในภาวะรสกนกและไรส านก โดยเกดจากความตระหนกในสงทก าลงเรยนรและไมไดตระหนกวาเกดการเรยนร และตองใชเวลาคอยๆใหเกดการเรยนรขน โดยการจดการศกษาตองใหผ เรยนไดคอยๆใชประสบการณ สงเสรมแนวคดจนเขาใจและเกดการเรยนร

9. สมองมความจ าอยางนอย 2 แบบ คอ ความจ าแบบแยกสวนเกยวกบขอเทจจรงหรอทกษะและความจ าแบบเชอมโยงประสบการณ

10. การเรยนรของสมองเปนไปตามพฒนาการ 11. การเรยนรทซบซอนเพมขนไดดวยดในสถานกาณททาทาย และลดลงหากเกด

การคกคาม เชนความเหนอยลาหรอหมดหนทาง เพราะความทาทายจะชวยกระตนใหตองการเรยนร สวนความกลวจะเปนสวนทยบยงการเรยนร

12. สมองแตละคนมลกษณะเฉพาะตว ความแตกตางของสมองแตละคนเกดจากพนธกรรมและสงแวดลอม ดงนนแบบแผนการเรยนร ความสามารถทางเชาวปญญาทแตกตางกน

ผวจยศกษาการเรยนรตามธรรมชาตของสมองหรอการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน ซงเปนแนวคดทเนนพฒนาการและการเรยนรของสมองมาและน ามาออกแบบกระบวนการเรยนร ดานการจดกจกรรมทเสรมสรางประสบการณรวมถงการจดการกบสงแวดลอม (วศณ ไชยรกษ, 2014) เพราะสมองจะควบคมระบบประสาทสวนกลางทงระบบ ควบคมกจกรรม ประสาทสมผส การเคลอนไหว การรบร รวบรวมประมวลผล ดงนนจงควรท าความเขาใจเกยวกบการท างานสมอง ใหความส าคญกบการเชอมโยงวงจรสมอง จะสงผลใหเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพสงสด (กญนกา พราหมณพทกษ, 2551)

องคประกอบของทกษะการคดเชงบรหาร

จากการทบทวนเอกสารงานวจย นกวชาการแตละทานไดแบงองคประกอบของทกษะการคดเชงบรหารไวหลายรปแบบ สามารถจดแบงองคประกอบไดดงน

1. Adele Daimond (2013); Blair Clancy(2016); Harvard University Center of developing child(2014); Miyake Akira et al..,(2000) แบงองคประกอบของทกษะการคดเชง

23

บรหารไวเปน 3 องคประกอบ ไดแก ทกษะความจ าเพอใชงาน ทกษะการยบยงชงใจและการควบคมตนเองและทกษะการยดหยนของความคด

1.2. ทกษะความจ าเพอใชงาน (Working memory) หมายถง ความสามารถในการเกบขอมลและน ากลบมาใช ปรบปรงและตรวจสอบขอมล ดงนนหนวยความจ าในการท างานเปนสงส าคญในการวางแผนและด าเนนการในลกษณะทมงเปาหมาย

1.3. ทกษะการยบยงชงใจและการควบคมตนเอง (Inhibitory control or self-control ) หมายถง ความสามารถในการยบยงและควบคมแรงกระตนและไมสนใจสงเราทท าใหไขวเขว ควบคมความคดและการกระท าของตนเอง สนใจในสงทจ าเปนอยางมสมาธ คดกอนท าและไมสรางความเดอดรอนใหแกผ อน

1.4. ทกษะการยดหยนของความคด (Shift, Cognitive or mental flexibility) หมายถง ความสามารถในการเปลยนและปรบความคดใหเขากบสถานการณทเปลยนแปลง สามารถล าดบความส าคญหรอความสามารถในการเปลยนความคดโดยไมยดตดความคดเดยว สามารถท างานสลบกนไปมาได

2. นวลจนทร จฑาภกดกล(2560) ไดแบงองคประกอบของทกษะการคดเชงบรหารโดยอางองจากแบบวดพฤตกรรมทเปนความบกพรองของการคดเชงบรหาร ทเรยกวา BRIEF-P (Behavioral Rating Inventory of Executive Functions-preschool version) ไว 8 องคประกอบ ซงแบงเปน ในเดกเลกวย 2-6 ป ม 5 องคประกอบ และในวย 6-18 ป จะม เพ มข น อก 3 องคประกอบ ดงน

เดกเลกวย 2-6 ป EF จะมองคประกอบ 5 ดานดงน ดานการควบคมอารมณและพฤตกรรม ม 3 องคประกอบ คอ 2.1 การหยด การยบยง (Inhibitory control) การยบยงพฤตกรรมตนเองไม

หนหนพลนแลน หยดคดกอนท า หยดพฤตกรรมทรบกวนผ อนหรอท าใหผ อนเดอดรอน รวมถงการยบยงความคดไมใหคดเรอยเปอยในเรองทไมเกยวของ ควบคมความคดใหมสมาธจดจอในเรองทก าลงท า

2.2 การเปลยนความคด (Shift) หมายถง เปลยนความคดไดไมยดตดความคดเดยว รจกเปลยนมมมองคดนอกกรอบได สามารถท างานหลายอยางสลบไปมาได การเปลยนความคดไดจะพฒนาชากวาความจ าขณะท างานและการยบยงพฤตกรรม

2.3 การควบคมอารมณ (Emotional control) หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณใหแสดงออกอยางเหมาะสมตามสถานการณ

24

ดาน metacognition ทพงเกดในเดกวยน ม 2 องคประกอบ คอ 2.4 ความจ าขณะท างาน (Working memory) หมายถงความสามารถในการจ า

ขอมลไวในใจและจดการขอมลกบเหลานน หรอการน าขอมลทเกบไวในใจมาใชในการคดแกปญหา จ าเปนตองอาศยการมความตงใจจดจอ (attention) เปนพนฐานส าคญ

2.5 การวางแผนจดการ (Plan หรอ Organize) หมายถง การวางแผนจดการงานใหเสรจ ตงแตการตงเปาหมาย จดล าดบความส าคญของงาน เรมตนลงมอท า การไมตดกบปญหาเลกนอยจนลมภาพรวมของงาน การคาดการณผลของการกระท า การตดตามสะทอนผลจากการกระท าเพอปรบปรงงานใหดขน

เดกโตวย 6-18 ป ทกษะการคดเชงบรหารมองคประกอบเพมขนอก 3 ดาน ดงน 2.6 การเรมตนลงมอท า การรเรม (Initiate) คอ เรมตนท างานดวยตนเองโดยไม

ตองรอใหคนบอก 2.7 การตดตามเฝาดสะทอนผลจากการกระท าของตนเอง (Self-monitoring)

คอ สามารถตดตามและประเมนผลของการกระท า การปรบปรงงานใหดขน 2.8 การจดการวสดสงของ (Organize of materials) คอ การจดการบรเวณท

เลน บรเวณทท างาน ของเลน อปกรณของใชตาง ๆ เปนระเบยบ คนหางาย 3. ฐาปนย แสงสวาง(2559) ไดแบงทกษะการคดเชงบรหาร วาประกอบดวย 9 ตว

บงช จดอยใน 3 องคประกอบ ไดแก องคประกอบ ท 1 ความสามารถในการรคด (metacognition) หมายถ ง

ความสามารถของนกเรยนในการใชความรสกนกคดของตนเองไดเปนอยางด เพอใหสามารถปฏบตกจกรรมการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยนไดส าเรจบรรลผลตามเปาหมายทก าหนดไว ประกอบดวยความสามารถ 5 ดาน คอ การรเรม ความจ าในการท างาน การวางแผนจดระบบ การจดระเบยบวสด และการตรวจสอบงาน

3.1 การรเรม (initiative) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการคดเรมตนท างานดวยตนเองโดยไมผดวนประกนพรง เพอใหงานส าเรจบรรลผลตามเปาหมายซงแสดงพฤตกรรมโดยเรมตนงาน ดวยการเรมตนท างานหรอเรมท างานตอดวยตนเอง และมแนวคดหลากหลาย ดวยการคดหาวธการแกปญหาใหมๆ

3.2 ความจ าในการท างาน (working memory) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการเกบรกษาขอมลไวในหนวยความจ าขณะปฏบตงานทซบซอน เพอใหงานส าเรจ

25

บรรลผลตามเปาหมาย ซงแสดงพฤตกรรมโดยเกบรกษาขอมลไวในจตใจ ดวยการจดจ าสงตาง ๆ ไวในความคด และมสมาธ ดวยการจดจออยกบสงทท า

3.3 การวางแผนจดระบบ (planning หรอ organizing) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการคดแผนการท างานเปนล าดบขนตอน เพอใหงานส าเรจบรรลผลตามเปาหมาย ซงแสดงพฤตกรรมโดยมงหวงตอเปาหมาย ดวยการก าหนดขนตอนการปฏบตงานทจะท าใหงานส าเรจตามเปาหมายจดล าดบความส าคญของงานไดอยางเหมาะสม จดสรรเวลาปฏบตงานไดอยางเหมาะสมและเขาใจแนวคดหลก ดวยการจดการกบขอมลจ านวนมากไดเปนอยางด และถายทอดความคดในเชงปฏบต

3.4 การจดระเบยบวสด (organization of materials) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการดแลรกษาสมบตสวนตวไดอยางเปนระเบยบเรยบรอยเพอใหเปนหมวดหมเดยวกน ซงแสดงพฤตกรรมโดยเกบรกษาสมบตสวนตวอยางเปนระเบยบ ดวยการจดระบบการเกบสงตาง ๆ อยางเปนสดสวนและหมวดหม และดแลรกษาความสะอาดของใชสวนตว

3.5 การตรวจสอบงาน (task-monitoring) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการพจารณาความถกตองของงานทท าเสรจแลว เพอใหแนใจวางานทท าไมมขอผดพลาด ซงแสดงพฤตกรรมโดยก ากบตดตามงานทปฏบต ดวยการพจารณางานทปฏบตวามความถกตองเสรจสมบรณเรยบรอย

องคประกอบท 2 ความสามารถในการก ากบอารมณ (emotional regulation) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการดแลควบคมความรสกทางจตใจของตนเองไดเปนอยางดเพอใหสามารถปฏบตกจกรรมการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยนไดส าเรจบรรลผลตามเปาหมายทก าหนดไว ประกอบดวยความสามารถ 2 ดาน คอ การปรบเปลยน และการควบคมอารมณ

3.6 การปรบเปลยน (shifting) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของสงตาง ๆ ไดเปนอยางด เพอใหสามารถยอมรบไดกบสถานการณทแตกตางจากเดม ซงแสดงพฤตกรรมโดยปรบเปลยนไดงาย ดวยการไมยดตดอยกบสถานการณ หรอปญหาใดปญหาหนงจนท าใหเกดผลกระทบดานลบ ยอมรบไดกบสงทแตกตางจากเดม และมความยดหยนในการแกปญหา ดวยการยอมรบไดกบความแตกตางหลากหลายของวธการแกปญหา

3.7 การควบคมอารมณ (emotional control) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการจดการกบความรสกทางใจไดเปนอยางด เพอไมใหมผลกระทบดานลบตอตนเอง

26

และผ อน ซงแสดงพฤตกรรมโดยควบคมการตอบสนองทางอารมณ ดวยการก ากบดแลอารมณไดอยางเหมาะสม และแสดงกรยาทาทางทสอดคลองกบสภาวะอารมณ

องคประกอบท 3 ความสามารถในการก ากบพฤตกรรม (behavioral regulation) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการดแลควบคมการกระท าหรออาการทแสดงออกของตนเองไดเปนอยางด เพอใหสามารถปฏบตกจกรรมการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยนไดส าเรจบรรลผลตามเปาหมายทก าหนดไว ประกอบดวยความสามารถ 2 ดาน คอ การตรวจสอบตนเอง และการยบยง

3.8 การตรวจสอบตนเอง (self-monitoring) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการพจารณาถงพฤตกรรมหรอการกระท าของตนเอง เพอใหแนใจวาสงทไดกระท าเปนสงทถกตอง และไมมผลกระทบดานลบตอผ อน ซงแสดงพฤตกรรมโดยก ากบตดตามพฤตกรรมตนเอง ดวยการพจารณาการกระท าของตนเองวาเปนสงทถกตอง และไมแสดงการกระท าท มผลกระทบดานลบตอผ อน

3.9 การยบยง (inhibition) หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการคดอยางรอบคอบกอนลงมอกระท าและยดเวลาการตอบสนอง เพอใหมเวลาประเมนสถานการณหรอพฤตกรรมทอาจมผลกระทบดานลบตอตนเองและผ อน ซงแสดงพฤตกรรมโดยควบคมความววามดวยการหลกเลยงการกระท าทท าโดยไมคด ดแลความปลอดภยของตนเอง และหยดแสดงพฤตกรรมดานลบในเวลาทเหมาะสมไดดวยตนเอง

4. สภาวด หาฐเมธ (2558) ไดจ าแนกทกษะการคดเชงบรหารเปน 9 องค ประกอบ โดยจดเปน 3 กลมทกษะ ไดแก

กลมทกษะพนฐาน มสวนประกอบทมความส าคญ เปนฐานของการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ดานอน ๆ ทเหลอ ในเดกเลก ทกษะการคดเชงบรหารพนฐานจะยงแยกกนไมชดเจนเหมอนในผใหญ แบงเปน 3 องคประกอบ ไดแก ความจ าเพอใชงาน ยงคด ไตรตรอง และยดหยนความคด

4.1 ความจ าเพอใชงาน (Working Memory) คอ ทกษะสมอง ในการจ าหรอเกบขอมลจากประสบการณทมความหมาย น าไปเชอมโยงกบประสบการณเดมทผานมา มการประมวลผลแลวน ามาใชงานตอได

4.2 ยงคด ไตรตรอง (Inhibitory Control) คอ ทกษะสมองในการยบยงชงใจ ควบคมความตองการของตนใหอยในระดบทเหมาะสม จนหยดยงพฤตกรรมไดในเวลาทสมควร

27

4.3 ยดหยนความคด (Shift หรอ Cognitive Flexibility) คอ ทกษะสมองในการปรบเปลยนความคดไปตามสภาพการณ ทเปลยน หากสงใดไมเปนไปตามแผนกท าใจไดปรบเปลยนแผนได ไมยดตดตายตว

กลมทกษะก ากบตนเอง ซงเกยวของมากกบเรองของการก ากบควบคมความคด อารมณ หรอการรจกตนเอง แบงเปน 3 องคประกอบ ไดแก ควบคมอารมณ จดจอใสใจ และการตดตามประเมนตนเองและสะทอนผลจากการกระท าของตนเองได

4.4 ควบคมอารมณ (Emotional Control) คอ ทกษะสมองในการควบคมการแสดงออกทางอารมณใหอยในระดบทเหมาะสม ไมวบวาบขนๆ ลงๆ งายไมแสดงพฤตกรรมไปตามอารมณ จนไปสรางปญหาใหตนเองหรอคนอน

4.5 จดจอใสใจ (Focus หรอ Attention) คอ ทกษะสมองในการจดจอในสงทก าลงท าได ในชวงเวลาทตอเนองพอสมควร ไมวอกแวกกระสบกระสาย ไมหนเหไปตามสงอนทมายวยเราความสนใจ

4.6 การตดตามประเมนตนเองและสะทอนผลจากการกระท าของตนเองได (Self – Monitoring) คอ ทกษะสมองในการทบทวนตวเองหรอการงานทไดท าไป ส ารวจจดดจดบกพรอง แลวหาทางปรบปรง ถาพฒนาไดดอาจไปจนถงขนรตวตน

กลมทกษะปฏบต จากทกษะการคดเชงบรหารทง 3 ดานในกลมนเกยวของมากกบการกระท า หรอการปฏบตของมนษย แบงเปน 3 องคประกอบ ไดแก รเรมและลงมอท า วางแผนและจดการท างานใหส าเรจ และมงเปาหมาย

4.7 รเรมและลงมอท า (Initiating) คอ ทกษะสมองในการ ท าเรองใหมๆ และลงมอท าสงทใหเกดผล ตดสนใจและลงมอท าดวยตนเอง

4.8 วางแผนและจดการท างานใหส าเรจ (Planning and Organizing) คอ ทกษะสมองในเรองกระบวนการท างาน ตงแตตงเปาหมาย วางแผนเพอน าสวนตาง ๆ มาเชอมตอกน มองเหนภาพรวม จดล าดบความส าคญเปน ไปจนถงการจดระบบเพอด าเนนการ และจบสดทายทการประเมนผล

4.9 มงเปาหมาย (Goal-directed Persistence) คอ ทกษะสมองในการด ารงจดมงหมายของตน ตงเปาแลวกพากเพยร ไมยอทอตออปสรรค

จากการศกษางานวจยไดมนกวชาการแบงองคประกอบของทกษะการคดเชงบรหารไวหลายรปแบบ ซงในงานวจยชนน ผ วจยมความตองการในการศกษาทกษะการคดเชงบรหารในกลมพนฐาน ซงประกอบไปดวย 1.ความจ าเพอใชงาน (Working Memory) 2.การยบยง ชงใจ

28

(Inhibitory Control) 3.ยดหยนความคด (Shift หรอ Cognitive Flexibility) เพราะเมอวเคราะหจากหลายรปแบบท าใหพบวาองคประกอบทหลากหลายมาจากพนฐานเดยวกน กลมทกษะพนฐานนนเปนศนยกลางทส าคญในการขยายเปนองคประกอบอน ๆ (Lyon G & Krasnegor Norman A, 1996) สงเกตไดวาจากองคประกอบทนกวชาการแตละทานไดแบงไวนน ในทกองคประกอบ จะมทกษะความจ าเพอใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด ทจะเปนทกษะหลกทอยในทกองคประกอบ เพราะ 3 ทกษะนเปนพนฐานทส าคญทจะพฒนาทกษะอน ๆตอไปได (Baddeley Alan, 1996; Miyake Akira & Friedman Naomi P, 2012; Smith Edward E & Jonides John, 1999) เชน ความจ าเพอการท างาน เปนทกษะพนฐานทจะพฒนาความสามารถในการรคด การยดหยนความคดเปนทกษะพนฐานทจะพฒนาความสามารถในการก ากบอารมณ และการยบยงชงใจเปนทกษะพนฐานทจะพฒนาความสามารถในการก ากบพฤตกรรม

การพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร

กจกรรมทกอใหเกดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารนนควรเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการทงทางรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา โดยกจกรรมนนตองไมเพมความเครยดใหกบเดกและชวยใหเดกสามารถจดการกบความเครยดทอาจเกดขนได สงเสรมกจกรรมใหเดกไดมการเคลอนไหวทางกาย ปฏสมพนธกบทางสงคมโดยแตละกจกรรมนนควรมการเพมระดบความทาทายใหกบเดก อกอยางทส าคญคอสงแวดลอมทนอกจากจะเปนพนทท ากจกรรมเพอพฒนาทกษะตางๆไดดแลว ควรเปนพนททท าใหเกดความสรางสรรค การส ารวจ และการออกก าลงกาย ทมความปลอดภยและเหมาะสมส าหรบเดก สรางสภาพแวดลอมทสนบสนนเดกอยางตอเนอง (ณชา ทศนชาญชย) ควรฝกใหเดกรจกควบคมความตองการ เชน การเขาแถว รอคว ควบคมอารมณและแสดงออกอยางเหมาะสม การฝกสมาธและกจกรรมการออกก าลงกาย เพอใหเดกไดเจอสภาพแวดลอมหรอบคคลใหมๆ หลกเลยงของเลนส าเรจรปทไมฝกใหเดกคดแกปญหา ควรเปนกจกรรมทใหเดกไดลงมอท าดวยตนเอง (Learning by doing) (สภาวด หาญเมธ, 2558)

ก จกรรม เพ อพฒ นา EF ใน เด ก 3-5 ป อ างจาก Enhancing and Practicing Executive Function Skills with Children from Infancy to Adolescence (Harvard University Center of developing child, 2014) ในชวงอายนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร จะพฒนาไปอยางรวดเรว ดงนนการจดกจกรรมทเหมาะสมกบความสามารถของเดกจงเปนเรองทส าคญมาก เดกในชวงนจะเรยนรในเรองของกฎเกณฑ และโครงสรางของการเรยนร ในขณะทเดกโตกวา

29

สามารถเปนอสระไดมากขน เปาหมายคอเพอใหเดกมความพรอมทจะปรบตวตอการเจรญเตบโตเปนผใหญ โดยกจกรรมเหลานประกอบดวย

1. Imaginary play การเลนนเดกจะเปนผคดคนกฎและบทบาททจะแสดงขนมาเอง พวกเขาตองมแนวคดทสรางขนอยในใจและก าหนดพฤตกรรมของพวกเขาใหเปนไปตามกฎ ยบยงแรงกระตนหรอการกระท าทไมเหมาะสมกบบทบาท ยกตวอยางเชน การเลนสถานการณสมมตในโรงพยาบาล เดกเลนเปนคนปวยทจะตองไปพบคณหมอ ผ ทเลนเปนคณหมอกจะตองแสดงบทบาทออกมาใหดสขมเหมาะสมกบอาชพหมอ สวนเดกทเลนเปนคนไข กจะแสดงอาการออนเพลย หรอกลวคณหมอเปนตน ซงเดกก าลงเรยนรทจะเลนรวมกนและมกจะควบคมพฤตกรรมของกนและกน จงเปนขนตอนทส าคญในการพฒนาระบบการควบคมตนเอง

วธการสนบสนนการเลนจนตนาการในระดบสง 1. การอานหนงสอ ไปแคมป การดวดโอ เพอใหเดกเขาใจถงบทบาททตองแสดง

มากขน 2. ควรมของเลนหรออปกรณเพอชวยสงเสรมการเลนบทบาทสมมต 3. ใหเดกไดเลนกบอปกรณไปอยางอสระ ซงจะท าใหเขาไดฝกในเรองของการ

เลอกสงทจ าเปน การใชความจ า การวางแผน และถาหากแผนทวางไวไมส าเรจ เดกจะไดเรยนรถงการแกปญหาและการยดหยนความคด

4. ควรวางแผนในการเลนเพอการจดการทดส าหรบการเลนบทบาทสมมต 2. Storytelling เปนว ธการเลา เรองใหตดตอกน โดย เรมจากคนแรกส ราง

สถานการณขนมา จากนนคนตอมาตองเลาเรองทมความเกยวของกบคนกอนหนา เมอเรองทเลานนมความยาวเพมขน จะเกดความซบซอนมากข น เดกจะไดฝกในเรองของความจ าและการจดการขอมล

วธการสนบสนนการเลาเรองราวของเดก 1. กระตนใหเกดการเลาเรองของเดก 2. มการแสดงประกอบเลาเรอง โดยการจดบนทกเนอเรองและหลงจากนนก

แสดงตามเนอเรองทเดก ๆไดรวมกนสรางขน 3. ใชการสอสารหลากหลายภาษาเมอเดก ๆ อยกบครอบครว เปนการเพม

ความสามารถทางภาษาใหกบเดกอกวธ 3. Movement challenges songs and games เพ ล งและ เกมการเค ล อน ไห ว

สนบสนน EF เนองจากเดกตองเคลอนไหวไปตามจงหวะเฉพาะและจะตองผสานค าในเพลงไป

30

พรอมกบการกระท า วธนมสวนชวยในดานการยบยงชงใจและ หนวยความจ า พฒนาดานการควบคมตวเองมากขน เพลงและเกมจงเปนเรองทซบซอนสรางความสนใจใหและทาทายเดก ๆ

วธการสนบสนนการเคลอนไหวของเดก 1. เพมโอกาสใหเดกไดใชศกยภาพทางรางกายของตนเอง เชน การปนหนาผา

จ าลอง การฝกการทรงตวบนคานไม เปนตน ในขณะทเดกพยายามฝกกจกรรมทยาก เดกจะตองใชการใสใจมากขน จงเกดกระบวนการสรางพฤตกรรมทดขนในอนาคต

2. กระตนการควบคมดวยความเงยบ กจกรรมทตองการใหเดก ๆ ลดการกระตนและเนนความสนใจ เชน การใชสมดลหรอโยคะมการหายใจชา ๆ

3. เปดเพลงแลวใหเลนเกมส โดยเคลอนไหวตามค าสง เชน เตนชาสลบกบเรว หรอหยดนง เมอเพลงหยดลงเดกตองยบยงการเตนของตนและเปลยนจดสนใจไปททาของตนขณะหยดนง

4. การใชเพลงทชาเรวสลบไปมาหลาย ๆ รอบ 5. การใชเพลงพนบานทตองมปฏสมพนธกบผ อน เชน หาค หรอหากลม เพอให

เกดความซบซอนแตไมสงผลใหเกดความเครยด 4. Quiet games and other activities

1. การจบคและการจดเรยงกจกรรมยงคงสนกส าหรบเดก แตอาจเพมกฎตาง ๆ เพอพฒนาการยดหยนดานความคด

2. การเลนเกมปรศนาทซบซอนจะเปนการฝกการสรางภาพในจนตนาการและเพมความสามารถในการวางแผน

3. การท าอาหารเปนเรองสนกส าหรบเดก ๆ โดยฝกการยบยงชงใจเพอรอค าแนะน า และใหความส าคญกบการตวงและการนบ

จากกจกรรมทไดศกษามานน ผ วจยน าแบบแผนของ (Harvard University Center of developing child, 2014) มาเปนแบบอยางทจะน ามาสรางเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคส าหรบงานวจยน อนประกอบไดดวยกจกรรมทงหมด 4 กจกรรม ไดแก การเลาเรอง การเคลอนไหวพรอมกบจงหวะ การแสดงบทบาทสมมต และการเลนเกมสเพอแกปญหา ซงเปนกจกรรมทสงเสรมทกษะการคดเชงบรหาร สอดคลองกบทฤษฎการเรยนรตามธรรมชาตของสมอง (Brain-Based Learning) โดยกจกรรมทงหมดนนจะสอดแทรกผานการเตนทเปนการเคลอนไหวพรอมกบบทเพลงและมเรองราวใหเดกไดแกปญหา ทงในรปแบบทครสรางใหหรอ รปแบบทเดกก าหนดเอง โดยยดทฤษฎการเรยนรของธอรนไดคและทฤษฎวฒภาวะของกเซลลทจะน ามาเปน

31

ฐานในการก าหนดกจกรรมการเคลอนไหวรางกายทเหมาะสมกบวฒภาวะและรางกายของเดกปฐมวย ในกจกรรมการสวมบทบาทเปนตวละครตาง ๆ ทจะตองแกปญหาดวยตนเองและการคดเปนกลมนน ผ วจยน าทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจตและทฤษฎการเรยนรของบรเนอรเปนทฤษฎเสรม โดยกลาววาเรยนรผานจนตนาการไดโดยเรมมการเลนเลยนแบบ เดกเมอลงมอท าดวยตวเองจะท าใหเกดการคนพบและจดจ าสงตาง ๆ ไดด กจกรรมนเหลานเดกจะไดลงมอปฏบตดวยตนเอง เรยนรกฎเกณฑเพอสรางวนย เกดเปนกระบวนการเรยนรตามวธการเสรมสรางทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน อนน าไปสกนพฒนาความจ าเพอการใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด

การวดทกษะการคดเชงบรหาร

จากการศกษาเอกสารและงานวจยเกยวกบแบบวดทกษะการคดเชงบรหารทงจากตางประเทศและในประเทศ ผวจยพบวา มการวดทกษะการคดเชงบรหารทหลากหลายทงรปแบบและวธการ โดยการวดทกษะการคดเชงบรหารมรายละเอยด ดงน

1. Behavior Rating Inventory of Executive Function (Sue Baron da, 2004) ไดกลาวถ ง Behavior Rating Inventory of Executive Function ท ส รางโดยจาก Gerard Gioia Peter Isquith Steven Guy และ Lauren Kenworthy วา เปนแบบวดทกษะการคดเชงบรหารส าหรบเดกอาย 5-18 ป โดยวดองคประกอบยอย 8 องคประกอบ ไดแก การยบยงชงใจ การยดหยนความคด การควบคมอารมณ ความจ าเพอการใชงาน การวางแผน การจดการกบวสดอปกรณ มขอค าถาม 86 ขอ การวด 3 ระดบ คอ ไมเคยปฏบต ปฏบตบางครง และ และปฏบตบอยครง แลวจงน ามาหาคาคะแนน T

2. The Behavior Rating Inventory of Executive Function (BRIEF) Self-Report (เกดษฐ จนทรขจร, องอาจ นยพฒน , & สงวรณ งดกระโทก, 2017) อางถงใน Isquith, & Gioia, 2004 เปนแบบวดทประเมนพฤตกรรมทกษะการคดเชงบรหารในเดกอาย 11-18 ป โดยประเมนดวยตนเอง มขอค าถาม 80 ขอ วด 2 องคประกอบหลก และ 8 องคประกอบยอย องคประกอบหลกอยางแรกคอ การปรบเปลยนพฤตกรรม (Behavioral shift) วดองคประกอบยอยในดานการยบยง การปรบเปลยน การควบคมอารมณ และการสงเกต องคประกอบหลกทสองคอการปรบเปลยนการเรยนร (Cognitive shift) วดองคประกอบยอยในดานความจ าในการปฏบตงาน การจดการแผนงาน การจดการวสดอปกรณ และการปฏบตงานใหเสรจสมบรณ แบบวดดงกลาวเปนแบบวดมาตรประมาณคา (Rating scale) 3 ระดบของการปฏบต คอ ไมเคยปฏบต

32

ปฏบตบางครง และปฏบตบอยครง โดยแบบวดนเปนแบบวดทขอค าถามสะทอนความบกพรองของการบรหารจดการของสมองขนสง ปกตวสยพจารณาจากคะแนนมาตรฐานท (Mean = 50, SD = 15) เดกทมคะแนนมาตรฐานทสงกวา 70 ถอวามปญหาอยางมนยส าคญทางคลนก

3. แบบประเมนพฒนาการดานการคดเชงบรหาร (EF) ในเดกกอนวยเรยน (MU.EF-101) ใชส าหรบประเมนในเดกอาย 2-6 ขวบ มค าถามทงหมด 32 ขอ จาก รศ.ดร.นวลจนทร จฑาภกดกล โดยใชสถตหาคะแนน T จากบทสมภาษณ รศ.ดร.นวลจนทร จฑาภกดกลกลาววา MU.EF-101 ใชส าหรบประเมนในเดกอาย 2-6 ขวบ มค าถามทงหมด 32 ขอ ส าหรบใหครผดแลเดกและครอนบาล ใชประเมนพฤตกรรมเดกในชนเรยนทรจกและคนเคย แบงเปน

- ตวบงชถงพฒนาการดานการยบยงพฤตกรรม เชน เขาควอดทนรอคอยได รจกรอทจะพดไมพดแทรกผ อน เมอขดแยงกบเพอนไมใชก าลงในการแกปญหา เปนตน

- ตวบงชถงพฒนาการดานการเปลยนหรอยดหยนทางความคด เชน เมอถกเพอนปฏเสธทจะเลนหรอถกแยงของเลนกสามารถไปเลนอยางอนโดยไมหงดหงด เปนตน

- ตวบงชถงการควบคมอารมณ เชน เมอเจอปญหาสามารถสงบสตอารมณหาทางแกปญหาโดยไมโวยวาย เมอผดหวงเสยใจสามารถคนอารมณหลงการปลอบโยนใหเปนปกตในเวลาไมนาน เปนตน

- ตวบงชถงพฒนาการดานความจ าขณะท างาน เชน การจ าไดและไมท าผดในเรองซ าเดม สงงาน 2-3 อยาง สามารถจ าไดและปฏบตครบถวน เปนตน

- ตวบงชพฒนาการดานการวางแผนจดการ เชน เกบของเลนเขาทเมอเลนเสรจไมทงเกลอนกลาด รจกแกปญหาเมอท าน าหกรจกเชด ท างานเสรจโดยไมตดกบรายละเอยดเลกนอยทไมส าคญมากเกนไป เปนตน

แบบประเมนขางตน ทางครผดแลเดกหรอครอนบาล จะน าใชไปสงเกตเดกในชนเรยนตามหวขอ วามพฒนาการดานการคดเชงบรหาร เปนไปตามวยหรอไม หรอมปญหาพฤตกรรมดานใดทพบวาบกพรอง

4. The Barkley Deficits in Executive Function Scale-Children and Adole- scent (BDEFS-CA) เปนแบบวดทประเมนโดยผปกครองของเดกนกเรยนอายตงแต 6-17 ป เปนแบบวดมาตรประมาณคา 4 ระดบ ประเดนทประเมน 5 ดาน ไดแก การบรหารจดการเวลาของตวเอง การจดการตวเองในการแกปญหา การหกหามใจตนเอง แรงจงใจในตนเอง และการก ากบตนเอง

33

จากเอกสารงานวจยทผวจยศกษา พบวามเครองมอทหลากหลายรปแบบของวธการและมจดประสงคในการวดทแตกตางกนออกไป ในงานวจยนผ วจยจะสรางเครองมอวดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ดวยรปแบบการวดเปนแบบมาตรประเมนคาเชงตวเลข (Numerical rating scale) 5 ระดบ คอ เดกมการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารตามหวขอดงกลาว จรงทสด จรง จรงและไมจรงพอ ๆ กน ไมจรง และไมจรงทสด การประเมนมาจากผปกครองและครประจ าชน โดยการใหคะแนนจากการสงเกตพฤตกรรมในกจวตรในชวตประจ าวนของเดกและประเมนทกษะการคดเชงบรหารกอนและหลงการเขารวมกจกรรมของกลมทดลอง

แนวคดเกยวกบการเตนสรางสรรค

ความหมายของการเตนสรางสรรค

Jennifer McGowan (2018) ผ ก อ ต ง ส ถ าบ น Jennifer McGowan's Creative

Dance Center ไดใหความหมายของการเตนสรางสรรค (Creative Dance) เปนหลกสตรการเตนทสรางสรรค มาจากแนวคดการศกษาดานการเคลอนไหวของ Rudolf Von Laban ซงเนนในสวนของประโยชนทไดรบจากการเตนร า เชน สนทรยภาพสงคม และรปแบบการสอสาร การแกปญหา ใชว ธการเรยนรทไมไดเปนการแขงขน เปนวธการทผ เรยนจะพฒนาการรคด ความสามารถในการคดและการแสดงออก นกเรยนจะไดเรยนรเทคนคการเตนแบบบลเลตแบบสมยใหมและแบบดงเดม ท าใหพวกเขามรากฐานทด เพอใหนกเรยนมเครองมอทจ าเปนในการแสดงความรสกผานการเคลอนไหว และสามารถพฒนาความคดสรางสรรคไดจากการเคลอนไหวของตน การเรยนรการใชพนท เวลา และ force and flow นกเรยนจะเกดการตระหนกไดถงความหมายในการเคลอนไหวรางกายแตละสวนของเขา นอกเหนอจากบลเลตกมทกษะการเคลอนไหวรปแบบใหมทจะสงเสรมการแสดงออกของความรสก เชน การใชทวงทาของโยคะ การสรางเนอเรอง ทกษะการผอนคลายรางกาย ทจะผสานไปกบรางกายและจตใจ

Elizabeth Lloyd Mayer (1996) ใหความหมายวา การเตนสรางสรรคเปนขบวนการสรางสรรคทเปนวธทการสรางความสนกสนานส าหรบเดก ๆ ในการเคลอนไหวผานดนตร พฒนาทกษะทางกายภาพ กระตนจนตนาการและสงเสรมความคดสรางสรรค การเคลอนไหวสรางสรรคจะใชเคลอนไหวรางกายในการ สอสารใหเหนเปนรปธรรมหรอสอสารความรสก และจะชวยใหเดกไดเรยนรกบการประสบความส าเรจจากสงทเขาไมอาจท าได ในการเคลอนไหวเดก ๆ จะไดเรยนรเกยวกบรางกายของตนเอง พนทรอบตวของพวกเขา และเรยนรผ อนซงกนและกน ตลอด

34

กจกรรมจะสนบสนนใหเดก ๆ ทกคนมสวนรวม ในการสอสารความรสกและทาทายในการพฒนาทางกายภาพ

การเตนสรางสรรคหรออาจเรยกอกอยางวา การคดสรางสรรคประกอบจงหวะ หมายถง การคดแบบการเตนทแปลกใหม โดยอาศยการเคลอนไหวเบองตน เชน การเดน การวง สลบเทา การกระโดด การเขยง มาประกอบเปนแบบในการเตน ซงอาจใชเพลงไทยสากล ไทยพนเมอง ไทยลกทง หรออาจเปนเพลงสากลตางชาตมาประกอบจงหวะ (รงสฤษฎ บญชลอ, 2539) เปนสวนหนงของกจกรรมนนทนาการ ประเภทการเตนร าหรอกจกรรมเขาจงหวะ คอ การแสดงออกของรางกายดวยการเคลอนไหวสวนตาง ๆ ไปพรอมกบตวโนต เดกจะไดฝกทกษะทางการเคลอนไหวไปพรอมกบทกษะทางดนตร สามารถเปนสอใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทวางไว และสงเสรมมนษยสมพนธทางสงคม วฒนธรรมประจ าชาต (รงสฤษฎ บญชลอ, 2539; สมบต กาญจนกจ, 2520)หนาทในการนนทนาการนนเปนสวนส าคญของชวตครอบครวในปจจบน การใชเวลานนทนาการรวมกนนนสามารถสรางเอกภาพ ความอบอนและความเขาใจ ในครอบครว จงท าใหความสมพนธในครอบครวดขนตลอดจนความสมพนธกบครอบครว (พรรณทพย ศรวรรณบศย, 2556; พระพงศ บญศร, 2542)การเตนอยางสรางสรรคมผลตอการสงเสรมพฒนาการทางสงคม ซงผ เขารวมไดรวมกนการออกแบบทาเตนจากสวนตาง ๆ ของรางกาย จงท าใหเกดความสมพนธซงกนและกนสรางประสบการณผานการท างานรวมกนโดยการเคลอนไหวและปฏสมพนธของกลม การเตนในจงหวะทผ อนไดสรางจะเปนหนทางหนงทสามารถชวยใหเกดความสมพนธกบคนอน ไดเรยนรการเปรยบเทยบ นอกจากนการเตนสรางสรรคยงชวยเพมพฒนาการทางสงคมผานการเลนจนตนาการและการท ากจกรรมรวมกน (Gilbert, 2016; Nahme-Huang, Singer, Singer, & Wheaton, 1977) สามารถสงเสรมความสมพนธระหวางผ เตนรวมกนผานการแสดงความคดเหนและการยอมรบความแตกตางของแตละบคคล (Gilbert, 2016) รวมถงการชวยเดกเลกเพมทกษะในการสอสารดวยตนเองเพมมากขนเรอย ๆ และเพมทกษะการเปนผ น า (Irene Elizabeth Von Rossberg-Gempton , Dickinson John, & Poole Gary, 1999)

35

ประโยชนของการเตนสรางสรรค เดกจะไดรบประโยชนและพฒนาจากการเตนสรางสรรค ดงน 1. เกดความเชอมนและความรสกภาคภมใจในตนเอง ความภาคภมใจในตนเองคอ

ประโยชนทยงใหญทสดในการผสมผสานการสรางสรรคเขากบหลกสตรใด ๆ เมอเดกเรยนรมากขนและพฒนาทกษะใหม ๆ ความนบถอตนเองของพวกเขาจะเพมขน

2. มความตระหนกถงความรสก เดกจะรบรสงตาง ๆ ผานความรสกของตนเอง การรบรความรสกทางประสาทสมผสท าใหเกดความเขาใจตวเองและสภาพแวดลอมมากขน เสรมสรางพลงความคดสรางสรรคและเพมพนความสามารถในการใชชวต เรยนรทจะแกไขปญหา

3. ดานสงคม ทกษะส าคญทจ าเปนส าหรบชวตและการก ากบตนเองเปนรากฐานในการเรยนรทจะตระหนกถงเอกลกษณของตวเองรจกและชนชมเอกลกษณของผ อน เรยนรการท างานเปนกลม การท างานรวมกน ความสามคค ความเปนผน าและการควบคมตนเอง แสดงความรสกสวนตวโดยยงยดอยในโครงสรางทางสงคม จนไปถงการสรางตวตน

4. พฒนาทางกายภาพ เกดความยดหยนและความแขงแกรง นกวจยมความกงวลมากขนเกยวกบการเคลอนไหวในเดกและไดตงขอสงเกตวาเดก ๆ ก าลงมปฏสมพนธทางสงคมและท ากจกรรมทนอยลง การเตนอยางสรางสรรคมความจ าเปนเพอเปดโอกาสใหเดก ๆ ไดออกก าลงกายสรางความสมดลทจะท าใหเกดบคลกภาพทด

5. การตระหนกถงสงทเกดขนในรางกายของตน เปนอยางแรกของการพฒนาระบบการควบคมภายในและการมวนยในตนเอง การรบรของรางกายเปนสวนส าคญในการตระหนกถงความรสกของเดก เดกจะรบรอารมณทเกดในรางกายของตน การรบรเกยวกบรางกายเปนสงส าคญในการพฒนาการเรยนรเกยวกบพนท เดก ๆ ทไมไดรบรถงขนาดของรางกายของตวเองมกจะค านวณระยะทางผดหรอชนสงตาง ๆ นอกจากนยงชวยในการพฒนาทกษะทางกลามเนอ กจกรรมการเตนอยางสรางสรรคมงเนนไปทการรบรของรางกาย การใชกลามเนอ ความแขงแรง ความยดหยน รวมไปถงการสรางความอดทน

6. พฤตกรรมของชน เรยน ท ด การเตนสรางสรรคชวยใหลดความตงเครยด นอกจากนเดก ๆ ยงมความสามารถในการระบไดวา การเคลอนไหวประเภทไหนเหมาะสมกบสถานการณใดเมอมสถานการณทแตกตางกน และท าใหเกดการผอนคลายเพมขน

7. การใหความเคารพ การเตนอยางสรางสรรคสามารถชวยใหเดกเคารพในพนทท างานของผ อนได เนองจากพวกเขาไดเรยนรเกยวกบ พนทสวนตว และ พนทสวนรวม เดก ๆ ยงไดเรยนรทจะรบร ชนชมและเคารพในความแตกตางของเพอนในชนเรยน

36

8. ความภาคภมใจในตนเอง ความภาคภมใจในตนเองคอประโยชนทยงใหญทสดในการผสมผสานการสรางสรรคเขากบหลกสตรใด ๆ เมอเดกเรยนรมากขนและพฒนาทกษะใหม ๆ ความนบถอตนเองของพวกเขาจะเพมขน

9. มจดมงหมาย เราอยในชวงเวลาทผคนก าลงขาดการแสวงหาความหมายในชวต สงหนงทส าคญทสามารถสอนเดก คอการหาความหมายและความตนเตนในกจกรรมทจะชวยพฒนาเดกแทนทจะท าลายพวกเขา การผสมผสานการเตนอยางสรางสรรคเขากบการศกษาของเดกอาจจะไมไดชวงสงคมโดยตรงแตจะชวยใหพวกเขาตระหนกถงตวเองมากขน ไวตอคนรอบขางและตนตวในเรองของสถานการณปจจบนทพวกเขามสวนรวม (Anne Cassidy, 1996; Jennifer McGowan, 2018)

กระบวนการในกจกรรมการเตนสรางสรรค

Jennifer McGowan (Jennifer McGowan, 2018) ไดอธบายถ งกระบวนการในกจกรรมการเตนสรางสรรค ดงน

1. Warm-up โดยจดแถวใหยนเปนวงกลม และเรมอบอนรางกายดวยรปแบบของโยคะ การยดกลามเนอไปพรอมการเสยงเพลงทจะตองรองเพลงตามไปดวย ในการยดกลามเนอแบบโยคะนนจะท าใหเกดความยดหยนผสานกบความแขงแรง และมสมดลทด ส าหรบนกเรยนทมทกษะการเตนมาอยแลว จะท าการอบอนรางกายโดยใชทกษะทางบลเลต

2. Explore Dance Concepts นกเรยนส ารวจองคประกอบของการเตน ท มสมพนธกบเวลา พนท และ force and flow เพราะการเตนมความซบซอน และมรปแบบทหลากหลาย

3. Relationships นกเรยนท างานรวมกนเปนกลมค หรอสามกลมเลก จนกระทงกลมใหญ เพอพฒนาเอกภาพและการท างานท างานรวมกน

4. Dance Skills ทกษะและขนตอนการเตน ทาโยคะทการผสมผสานการเคลอนไหว จะแตกตางไปในแตละชวงอาย ทกษะจะกลายเปนความทาทายทนกเรยนตองเผชญมากขนตลอดทงป

5. Music การใชเครองดนตรหรอเพลงในรปแบบทหลากหลาย จะชวยใหนกเรยนพฒนาการแสดงออกถงความรสก และเรยนรจงหวะทเกดภายในรางกายของพวกเขา

37

6. Creating นกเรยนทมอายนอย จะออกแบบการเตนแบบดนสดและการปรบตวแบบงาย ๆ นกเรยนทมประสบการณออกแบบการเตนทซบซอนมากขน และผลดกบเปนผแสดงและผชมเพอทจะไดเรยนรและแลกเปลยนเอกลกษณของตนเองกบผ อน

7. Relaxation/Alignment การผอนคลายอาจประกอบดวยการฟงหรอแลกเปลยนความคดเรองการเตน การท าแบบฝกหด รองเพลง ท าการแสดงทเกดจากการผสมผสานในหวขอการเตนในแตละครง

ในงานวจยน ผวจยออกแบบกจกรรมการเตนสรางสรรคโดยดดแปลงจากรปแบบของ (Jennifer McGowan, 2018) ทมทงหมด7 ขนตอนนน ผวจยน ามาแบงกลมของประเภทกจกรรมทมจดประสงค เดยวกนและจด เปน 5 ขนตอน ไดแก 1. Warm up 2.Concept 3.Creating 4.Dance Skills 5. Relaxation/Cool Down and conclusion ผวจยศกษาในสวนของระยะเวลา จ านวนครง ในการด าเนนกจกรรมการเตนสรางสรรคทจะกอใหเกดประสทธผลตอทกษะการคดเชงบรหาร เชน จากการศกษาผลของกจกรรมทางกายทมผลตอทกษะการคดเชงบรหารของ Best John (2010) ทไดรวบรวมการศกษากจกรรมทางกายทมผลตอทกษะการคดเชงบรหาร พบวา การเตนแอโรบค เปนเวลา 30 นาท เปนเวลา 8-12 สปดาห ท าใหพฒนาทกษะการคดเชงบรหารได เชนเดยวกบการศกษาของ รชต ถนอมกตต (2560) ไดท าการศกษาผลของโปรแกรมการเตนแอโร-บกทมตอสมาธของเดกชน อนบาล 3 โดยกจกรรมนนจะท าทงหมด 7 ครง และการศกษาผลของกจกรรมการเตนบลเลตของ ไปรยาวรณ ศรประเสรฐ & คณต เขยววชย (2017) ทท ากจกรรมทงหมด 12 ครง ผลการศกษาพบวาสามารถเพมสมาธจดจอได และการศกษาของเยาวเรศ ธนวนกล (2556) ท าการศกษาผลการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย อาย 4 – 5 ป ทงหมด 8 สปดาห พบวา กลมทดลอง ความสามารถในการแกปญหาหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง Gothe Neha และคณะ (2016) ไดท าการศกษากจกรรมโยคะ ในระยะเวลา 8 สปดาห ผลการทดลองหลงจากการเขารวมกจกรรมโยคะพบวา ผ เขารวมมความเครยดทลดลง และชวยใหเกดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร และการศกษาของ Irene Elizabeth Von Rossberg-Gempton และคณะ (1999) ทศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการรคด พบวา การเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เปนเวลา 12 สปดาห สปดาหละ 2 ครง พบวากจกรรมการเตนสรางสรรคสามารถเพมทกษะการรคดในเดกกอนวยเรยนได (Best John R., 2010; Gothe Neha P et al., 2016; Irene Elizabeth Von Rossberg-Gempton et al., 1999; Lakes Kimberley D et al., 2013; Lakes Kimberley D et al., 2016; Moriya M, Aoki C, & Sakatani K, 2016; Ziereis Susanne &

38

Jansen Petra, 2015; กมลจนทร ชนฤทธ, 2550; ไปรยาวรณ ศรประเสรฐ & คณต เขยววชย , 2017; เยาวเรศ ธนวนกล, 2556; รชต ถนอมกตต, 2560) จากการศกษางานวจยดงกลาว ในการท ากจกรรมทางกายเพอใหเกดประสทธผล การจดจ านวนกจกรรมอยางนอยทสดคอ 8 ครง ดวยเนองจากการก าจดของเวลาและการประสานงานกบสถานท ผวจยจงไดจดกจกรรมในจ านวน 10 ครง โดยแบงเปน 2 ครง ตอ สปดาห รวมเปน 5 สปดาห ซงเปนระยะเวลาทเหมาะสมและไมนอยเกนกวางานวจยอนทผานมา

งานวจยทเกยวของกบกจกรรมการเตนสรางสรรคและทกษะการคดเชงบรหาร

ผ วจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบการเตนสรางสรรค ทมผลตอทกษะการคดเชงบรหาร ซงยงไมพบงานวจยทเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคทมผลตอทกษะการคดเชงบรหารโดยตรง จงไดศกษาจากงานทมความคลายคลงและมสวนเกยวของกบกจกรรมทางกายหรอ การเตน เปนตน โดยเรมจากงานแรกทเกยวกบกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะตอความคดสรางสรรคทสามารถเทยบเคยงไดกบความยดหยนความคด สมาธและการควบคมตนสามารถเทยบเคยงไดกบทกษะการยบยงชงใจและทกษะความจ าเพอการใชงาน เปนกจกรรมทางกายไดแกโยคะ ทมผลตอความจ าเพอการใชงาน โดยมเอกสารดงน

เอกสารงานวจยทเกยวของกบทกษะการยดหยนความคด พรพมล เวสสวสด และ ศศลกษณ ขยนกจ (2015) ท าการศกษาผลของการจด

กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะโดยใชแนวคดการเตนเชงสรางสรรคมตอความคดสรางสรรคของเดกอนบาลกอนและหลงการทดลองผลการวจยพบวา 1) หลงการทดลอง กลมทดลองมคาเฉลยคะแนนความคดสรางสรรคใน 3 องคประกอบ ไดแก ความคดคลองตว ความคดรเรม และจนตนาการ สงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2) หลงการทดลอง กลมทดลองมคาเฉลยคะแนนความคดสรางสรรคใน 3 องคประกอบ ไดแก ความคดคลองตว ความคด รเรม และจนตนาการ สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

นงคนช พรรณฑล (2013) ศกษาระดบและการเปลยนแปลงพฒนาการทางรางกาย โดยรวมและรายดานของเดกปฐมวยทเกดจากการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะท เนนทาฤๅษดดตน เชงประยกต เปนเวลา 8 สปดาห โดยพฒนาการทางรางกายรายดานและโดยรวมมการเปลยนแปลงเพมมากขนจากกอน ระหวางและหลงการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ p<.01 แสดงวาการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะทเนนทาฤๅษดดตนเชงประยกตชวยใหพฒนาการดานรางกายโดยรวมและรายดาน เปลยนแปลงเพมขนอยางชดเจน

39

เยาวเรศ ธนวนกล (2556) ท าการศกษาผลการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย อาย 4 – 5 ป จ านวน 25 คน ศกษาอยชนอนบาลปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 โรงเรยนวดคลองพล โดยท าการเปรยบเทยบกอนและหลงการเขารวมกจกรรม ด าเนนการโดยมแผนการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณ ทงหมด 8 สปดาห สปดาหละ 4 วน วนละ 20 นาท รวมทงหมด 32 ครง และใชแบบวดความสามารถในการแกปญหา ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณมความสามารถในการแกปญหาหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยกอนการทดลองไดคะแนนเฉลยเทากบ 18.52 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.04 และหลงการทดลองไดคะแนนเฉลยเทากบ 30.40 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.87 แสดงวาการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณ ชวยพฒนาความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยได เพราะแตละกจกรรมนนเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรและแสดงออก รวมถงการแกปญหาจากการท ากจกรรมทก าหนดสถานการณตาง ๆ ใหเดกไดคดและลงมอปฏบตดวนตนเองพรอมกบผ อน เกดการสนทนาแลกเปลยนความคดเหน ยอมรบฟงความคดเหนของผ อน สงเสรมการเรยนรทผานกระบวนการทสนกสนาน

เอกสารงานวจยทเกยวของกบทกษะการยบยงชงใจ ไปรยาวรณ ศรประเสรฐและคณต เขยววชย (2017) ไดท าการศกษาผลของรปแบบ

กจกรรมการเตนบลเลต เพอสงเสรมพฤตกรรมทเหมาะสมส าหรบเดกสมาธสน ในระดบประถมศกษา โดยใชการทดลอง 12 ครง ครงละ 45 นาท ในแตละครงของกจกรรมจะมขนตอนดงน 1)การอบอนรางกาย 10 นาท 2)เรยนทาเตนบลเลต 25 นาท 3) การยดกลามเนอ 10 นาท และจะประเมนทายบทเรยนทกครง ผลการทดลองพบวา ผ เขารวมมพฤตกรรมทดขน ทง 5 ดาน ไดแก ดานสมาธจดจอ ดานการควบคมอารมณ ดานทกษะทางสงคม ดานสหสมพนธการเคลอนไหวและดานการเหนคณคาในตนเอง

รชต ถนอมกตต (2560) ไดท าการศกษาผลของโปรแกรมการเตนแอโรบกทมตอสมาธของเดกชน อนบาล 3 ของโรงเรยนดรณพฒน จ านวน 22 คน แบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 11 คน โดยกจกรรมนนจะท าทงหมด 7 ครง โดยแบงเปน 1 ครงตอสปดาห ใชเวลาครงละ 20 นาท จากผลการทดลองพบวา กลมทดลองทไดรบโปรแกรมการเตนแอโรบก มความสามารถทางดานสมาธมากขนแตกตางจากกลมควบคม โดยใชเครองมอแบบวดสมาธ Trail Making Test Type A ซงวดผลกอนไดรบโปรแกรมพบวามคาเฉลยของการใชเวลาท าแบบทดสอบ

40

สมาธเทากบ 1.20 นาท (𝑥 = 1.20, S.D. = 0.46) แตหลงจากการเขารวมโปรแกรมพฒนาสมาธเปนเวลา 8 สปดาห พบวา กลมตวอยางสามารถทาแบบทดสอบสมาธไดเรวขนโดยมคาเฉลยเทากบ 0.88 นาท

กมลจนทร ชนฤทธ (2550) ไดท าการศกษาการพฒนาความมวนยในตนเองของเดกปฐมวยในชวงเวลาทแตกตางกนโดยใชรปแบบการจดกจกรรมประกอบเพลงคณธรรมตามพระราชด ารส กลมตวอยางคอ เดกปฐมวยชาย-หญง ทมอายระหวาง 5 – 6 ป ชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท1 ปการศกษา 2549 โรงเรยนพระต าหนกสวนกหลาบ(มหามงคล) เขตบางแค จงหวดกรงเทพมหานคร โดยใชระยะเวลาในการทดลองจ านวน 8 สปดาห สปดาหละ 3 วน วนละ 40 นาท ผลการวจยพบวากลมทดลองมการเปลยนแปลงของคะแนนความมวนยเฉลยกอนและระหวางโดยรวมและจ าแนกรายดานกอนและระหวางการจดกจกรรมประกอบเพลงคณธรรมตามพระราชด ารสในแตละชวงสปดาหแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาผลของการจดกจกรรมท าใหผ เขารวมมพฤตกรรมความมวนยในตนเองสงขน

Lakes Kimberly และคณะ (2016) ไดท าการศกษาผลของการเขารวม การเตนร าแบบบอลรม ทมตอการรคด อารมณ สงคมและสมรรถภาพทางกาย โดยมผ เขารวม ทงหมด 225 คน รอยละ71 เปนผหญง ทตองเขารวมกจกรรมการเตนบอลรมหลากหลายรปแบบ ไดแก Swing Lindy Hop และ Ballroom Dancing โดยผลการทดลองพบวา การมสวนรวมในรปแบบการเตนรวมกนมความสมพนธกบความรความเขาใจใน สมรรถภาพทางกาย อารมณ สงคม และความมนใจในตนเองและอาจเกดการเรยนรทเพมขนเมอบคคลไดรวมเตนร ากนบอยครงและมชวงเวลาทนานขน (U = 6942, z = 2.38, r = 0.16, p < 0.05) จากการส ารวจดวยตนเองดวย แบบวด A Mann-Whitney test พบวาเกดการเปลยนแปลงทางอารมณในผหญงมากกวาผชาย (U = 3945, z = −3.07, r = 0.20, p < 0.001)

Ziereis Susanne และ Jansen Petra (2015) ไดท าการศกษาผลของกจกรรมทางกายทมผลตอทกษะการคดเชงบรหารในเดกสมาธสน โดยมผ เขารวมทงหมด จ านวน 43 คน อายระหวาง 7-12 ป เปนผชาย 32 คนและผหญง 11 คน แบงเปน 2 กลม กลมแรกมจ านวน 13 คน และกลมท 2 มจ านวน 14 คน กจกรรมมทงหมด 12 สปดาห โดยกลมท 1 นนจะเปนกจกรรมทฝกสมาธจดจอ ซงประกอบไปดวย การฝกถอลกบอล การสรางความสมดล และกลมทสองจะเปนการฝกดวยกฬาทไมมสมาธการเกยวของ ผลการทดลองพบวา เดกทเขารวมกจกรรมทางกายในกลมทแรกนนมการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารเพมขนอยางสม าเสมอภายใน 12 สปดาห

41

เอกสารงานวจยทเกยวของกบทกษะดานความจ าเพอการใชงาน Gothe Neha และคณะ (2016) ไดท าการศกษากจกรรมโยคะ ในระยะเวลา 8

สปดาห ผลการทดลองหลงจากการเขารวมกจกรรมโยคะพบวา ผ เขารวมมความเครยดทลดลง

และชวยใหเกดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ในสวนความจ าเพอการใชงาน (β's=0.27-

0.38, p's≤0.05 for yoga and β's=-0.37-0.47, p's≤0.01 for stretching control) Moriya และคณะ (2016) ไดท าการศกษาผ ปวยหลงการเกดโรคหลอดเลอดสมอง

11 คน ดวยการเตนแอโรบคและปนจกรยาน เปนเวลา 15 นาท ผลการวจยพบวาการออกก าลงกายชวยเพมสมรรถนะการท างานของหนวยความจ าในการท างาน (p <0.01) นอกจากนการวเคราะห NIRS พบวาการออกก าลงกายดวยกจกรรมนชวยเพมการกระตนการท างานของสมองสวนหนา โดยเฉพาะใน cortex prefrontal ดานขวา (p <0.05)

Irene Elizabeth Von Rossberg-Gempton แล ะคณ ะ (1999) ศ ก ษ าผ ล ขอ งกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอสขภาพจต ทกษะการรคดและทกษะทางสงคม โดยศกษาจากการเปรยบเทยบเดกและผ ใหญทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค พบวา การเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เปนเวลา 12 สปดาห สปดาหละ 2 ครง ไมสามารถเพมทกษะการรคดในวยผ ใหญ แตสามารถเพมทกษะการรคดในเดกได และกจกรรมการเตนสรางสรรคเพมทกษะทางสมคม และเสรมสรางสขภาพจตทด ทงในวยผ ใหญและเดก นอกจากนนยงชวยเพมทกษะการเคลอนไหวทดอกดวย

กรอบแนวคดในการวจย

ทกษะการคดเชงบรหารเปนทกษะทส าคญตอการเรยนรและการพฒนา (Harvard University Center of developing child, 2014) ควบคมและก ากบอารมณ ความคด การตดสนใจ และการกระท า (Blair Clancy, 2016b) ผ วจยสรางกจกรรมส าหรบเดกปฐมวยซงเปนชวงวยเรยนรไดอยางรวดเรว และสรางบคลกภาพพนฐาน (ชนพรรณ จาตเสถยร et al., 2560b) ในชวงอาย 3-5 ป ทเปนชวงเวลาส าคญในการพฒนาศกยภาพของทกษะการคดเชงบรหารไดสงสด (สภาวด หาญเมธ, 2558) ซงกจกรรมทผ วจยเลอก คอ กจกรรมการเตนสรางสรรค ทมความสนกสนานและไดพฒนาทกษะตาง ๆ ผานการเคลอนไหว (Anne Cassidy, 1996) โดยอาศยหลกการและแนวคดของการเตนสรางสรรคและกจกรรมทสงเสรมทกษะการคดเชงบรหารจาก Harvard University (2014) โดยมทฤษฎการเรยนรของธอรนไดคและทฤษฎวฒภาวะของกเซลลทจะเปนกรอบในการสรางกจกรรมทเหมาะสมกบเดกปฐมวยและพฒนาการเรยนรผานการ

42

เรยนรของสมอง โดยทฤษฎการเรยนรตามธรรมชาตของสมอง (Brain-Based Learning) รวมถงทฤษฎเสรมอนไดแก ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต ทกลาววาเรยนรผานจนตนาการไดโดยเรมมการเลนเลยนแบบ และทฤษฎการเรยนรของบรเนอรทอธบายวาเดกเมอลงมอท าดวยตวเองจะท าใหเกดการคนพบและจดจ าสงตาง ๆ ไดด กอใหเกดศกยภาพในการเรยนรสงสด มาพฒนาเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคในการวจยครงน

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานในการวจย

1. กลมทดลองทท ากจกรรมการเตนสรางสรรคมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานมากกวากลมควบคม โดยคดเปนคะแนนโดยรวมและรายดาน

2. กลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค มความสามารถของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานสงกวากอนการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค

กจกรรมการเตนสรางสรรค

ทกษะการคดเชงบรหาร

ดานพนฐาน

43

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi experimental design) มวตถประสงคเพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยและท าการเปรยบเทยบผลหลงการเขารวมกจกรรมของกลมทดลองและกลมควบคม วธการด าเนนการวจยเพอศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานมดงน

1. การก าหนดกลมตวอยางทใชในการวจย 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การด าเนนการทดลอง 4. การวเคราะหขอมล

1. การก าหนดกลมตวอยางทใชในการวจย ตวอยางการวจย

ตวอยางในการวจยนไดแก เดกปฐมวยชนอนบาล 1 ในโรงเรยนประชาอทศ (จนทาบอนสรณ) สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 50 คน แบงเปนกลมทดลอง 25 คน และกลมควบคม 25 คน การเลอกกลมตวอยางจะใชวธการสมตวอยางแบบกลม (Cluster sampling)โดยมหองเรยนเปนหนวยของการสม จากเดกชนอนบาล 1 ทงระดบ มหอง อนบาล 1/1 เปนกลมทดลอง และหองอนบาล 1/2 เปนกลมควบคม ซงเดกทเขารวมกจกรรมทงหมดไดรบการยนยอมจากผปกครองแลว

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 2.1 กจกรรมการเตนสรางสรรค

กจกรรมการเตนสรางสรรคในการวจยน พฒนาขนเพอเปนกจกรรมส าหรบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานของเดกปฐมวย ไดแก ความจ าเพอการใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด โดยกจกรรมจะมทงหมด 10 กจกรรม และในแตละกจกรรมนนจะพฒนาไดทงหมด 3 ทกษะ โดยกจกรรมการเตนสรางสรรคในงานวจยนจะน าเสนอกจกรรมตามเงอนไขตอไปน

2.1.1 กจกรรมจะเรมจากความงายไปสกจกรรมทซบซอน โดย ครงท 1–5 กจกรรมนนจะเปนไปโดยครผน ากจกรรมจะเปนตนแบบในกจกรรมสวนใหญ ยงไมมการแกปญหาทซบซอนจนเกนไป แตเดกจะไดฝกการแกไขสถานกาณอยางงายดวยตนเองและรวมกบผ อน หลงจากครงท 5 เปนตนไป จะเปนกจกรรมทมความซบซอนขน มการแทรกกจกรรมขนมาอกหนง

44

กจกรรม ระหวางทด าเนนกจกรรมหลกอย และมสถานการณเฉพาะหนาทเปนปญหา เผอใหเดกไดรวมกนแกปญหา ทงในรปแบบการท างานเปนกลมและการตดสนใจดวยตนเองจากประสบการณทไดเรยนรมากอนหนา

2.1.2 การสรางรปแบบและหวขอในแตละครงเรมจากการจนตนาการในเรองใกลตว ไปสการจนตนาการเรองไกลตว เชน หวขอแรก เกยวกบเครองใชในบาน ทเดกสามารถนกถงสงของไดงาย เหนภาพไดชดเจน และสามารถเขาใจถงวธการใชงานและหนาทของสออปกรณนนไดอยางงาย จนครงตอไปในแตละหวขอจะเพมความทาทายในการจตนาการทมากขน ตองฝกจนตนาการและสรางภาพในใจขนมาเอง โดยดดแปลงจากภาพทมอยแลวในความคดทไดจากการเรยนรในบทเรยนทผานมา

2.1.3 การชวยเหลอของครผน ากจกรรมและผชวยครหรอทมงานด าเนนกจกรรม จะคอยๆนอยลงเรอย ๆ ในแตละครง โดยเรมแรกจะมการชวยเหลอเดกในการท ากจกรรมเพอเปนตนแบบในพฤตกรรมระหวางการด าเนนกจกรรม ไมวาจะเปนการกระท าตาง ๆ การคดแกปญหา การหาแนวทางรวมกน เมอเดกไดเรยนรแลว ครงตอไปในการก ากบกจกรรมของครและผ ชวย จะใหเดกไดเปนผด าเนนกจกรรมดวยตนเองกอน หากเกดปญหากใหเดกชวยกนแกไข โดยมทมผน ากจกรรมคอยดแลความปลอดภยอยางใกลชด

ขนตอนการสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ มรายละเอยดดงน 2.1.1 ศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหาร

ดานพนฐานในเดกปฐมวย รวมถงศกษากจกรรมการเตนสรางสรรค เพอน ามาออกแบบกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชส าหรบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวย โดยแผนของกจกรรมจะประกอบไปดวย 1) วตถประสงคของกจกรรม 2) ระยะเวลาในกจกรรม 3) ขนตอนการด าเนนกจกรรมและอปกรณทใชในกจกรรม 4) การประเมนผลหลงการเขารวมกจกรรม โดยกจกรรมนนแบงออกเปน 10 กจกรรม ไดแก

- กจกรรมท 1 ในบานของเรา - กจกรรมท 2 Master Chef Junior - กจกรรมท 3 สวนดอกไมของหน - กจกรรมท 4 เมองเทพนยาย - กจกรรมท 5 ส ารวจโลกใตทองทะเลกนเถอะ - กจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนต - กจกรรมท 7 ไดโนเสารลานป

45

- กจกรรมท 8 ผจญภยใน Zoo Topia - กจกรรมท 9 ขนยานอวกาศไปตะลยจกรวาลกน - กจกรรมท 10 มะลกกกกย หมบานแหงเวทมนต

โดยกจกรรมท 1 นนจะเปนกจกรรมทสรางเพอใหเดกเขาใจขนตอนในการเขารวมกจกรรมของการเตนสรางสรรคและเปนพนฐานของกจกรรมล าดบตอไปในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานแตละกจกรรมจะใชเวลา ครงละ 45 นาท จ านวน 10 ครง โดยแบงเปนระยะเวลา 3 สปดาห สปดาหละ 4 ครง

2.1.2 ตรวจสอบคณภาพของกจกรรมการเตนสรางสรรคทผ วจยสรางขนโดยน าเสนอผทรงคณวฒทเปนผ เชยวชาญเฉพาะดาน โดยผทรงคณวฒตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) และพจารณาความเหมาะสมของเนอหาในกจกรรม ไดแก

2.1.3 ผทรงคณวฒตรวจสอบความสอดคลองของเนอหาในกจกรรม วามความสอดคลองกบประเดนปญหา

2.1.4 กระบวนการจดกจกรรม เชน ชอกจกจกรรม ระยะเวลาในแตละชวงกจกรรม จดล าดบกจกรรม ทกษะทพฒนาในแตละกจกรรม รวมถงอปกรณและสอการสอน

2.1.5 ความสอดคลองของกจกรรมกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

2.1.6 ความเหมาะสมของกจกรรมกบความสามารถทางรางกายของเดกปฐมวยชวงอาย 3-5 ป

2.1.7 ค านวณคาดชน IOC (Item Objective Congruence) โดยพจารณาความตรงเชงเนอหาของกจกรรมการเตนสรางสรรค วาแตละกจกรรมมความสอดคลองกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานของเดกปฐมวยหรอไม โดยมทงหมด 3 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะความจ าเพอใชงาน 2) ทกษะการยบยงชงใจ 3) ทกษะการยดหยนความคด โดยใหคะแนน -1 เมอกจกรรมนน ไมสอดคลองและเหมาะสมกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวากจกรรมสอดคลองและเหมาะสมกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน และใหคะแนน +1 เมอแนใจวากจกรรมนน สอดคลองและเหมาะสมกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

2.1.8 ปรบปรงแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคตามค าแนะน าของผทรงคณวฒ

46

2.1.9 น ากจกรรมการเตนสรางสรรคไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมคณลกษณะใกลเคยงกบกลมทดลองเพอตรวจสอบความเหมาะสมและความเปนไปไดของกจกรรมการเตนสรางสรรค

2.1.10 ปรบปรงกจกรรมการเตนสรางสรรคกอนน าไปใชกบกลมตวอยางทเปนกลมทดลองจรง

2.2 แบบประเมนความสามารถของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย เปนการประเมนทกษะการคดเชงบรหารของเดกปฐมวยทง 3 ดาน ทเปนดานพนฐาน ไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน ทกษะการยบยงชงใจ และทกษะการยดหยนความคด แบบประเมนนใช รปแบบการวดเปนแบบมาตรประเมนคาเชงตวเลข ( numerical rating scale) ทงหมด 5 ระดบ ไดแก จรงทสด จรง จรงและไมจรงพอๆกน ไมจรง และไมจรงทสด ขนตอนการสรางและตรวจสอบเครองมอวดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย มรายละเอยดขนตอนดงน

2.2.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ไดแก ความจ าเพอการใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด ศกษานยาม มโนทศนและนยามปฏบต รวมถงศกษาวธการวดทกษะการคดเชงบรหารในรปแบบตาง ๆ เพอน ามาสรางขอค าถามในแบบประเมน

2.2.2 ออกแบบแบบประเมน โดยสรางขอค าถามจากวตประสงคและนยามปฏบตการทง 3 ทกษะ พฤตกรรมในการเขารวมกจกรรม ก าหนดระดบคณภาพ โดยมทงหมด 5 ระดบ ไดแก จรงทสด จรง จรงและไมจรงพอๆกน ไมจรง และไมจรงทสด

2.2.3 น าแบบประเมนใหผทรงคณวฒตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity)

2.2.4 ค านวณคา IOC (Item Objective Congruence) เพอพจารณาความตรงเชงเนอหาของแบบประเมนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย โดยพจารณาขอถามแตละขอวามความสอดคลองและเหมาะสมหรอไม โดยใหคะแนน -1 เมอแนใจวาขอค าถามดงกลาว ไมสามารถวดไดสอดคลองและเหมาะสมกบวตถประสงค ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอค าถามดงกลาว สามารถวดไดสอดคลองกบวตถประสงค ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาขอค าถามดงกลาว สามารถวดไดสอดคลองและเหมาะสมกบวตถประสงค

47

2.2.5 น าแบบประเมนมาปรบปรงตามค าแนะน าจากผทรงคณวฒ และน าไปทดลองใชกบกลมตวอยางทมความใกลเคยงกบกลมทดลอง เพอหาขอบกพรองของแบบประเมนกอนน าแบบประเมนไปใชจรงกบกลมทดลอง

2.2.6 ปรบปรงแบบประเมนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน และน าไปใชกบกลมตวอยางทเปนกลมทดลองจรง

การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลผ วจยไดแบงเปน 3 สวน ไดแก การวเคราะหขอมลเบองตน และการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจย โดยมรายละเอยดดงน

1. การวเคราะหขอมลเบองตน โดยใชสถตบรรยาย ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน เพออธบายลกษณะกลมตวอยาง

2. การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจยขอท 1 เพอเปรยบเทยบผลของการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานดวยกจกรรมการเตนสรางสรรค โดยการเปรยบเทยบคาเฉลยของของกลมทดลองและกลมควบคม (Independent sample t-test)

3. การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐานการวจยขอท 2 เพอเปรยบเทยบผลของการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานดวยกจกรรมการเตนสรางสรรคระหวางกอนและหลงการทดลอง โดยการเปรยบเทยบคาเฉลยกอนและหลงของกลมทดลอง (Pair-samples t-test)

การด าเนนการทดลอง

การทดลองในการวจยน เปนการวจยกงทดลอง (Quasi experimental design) โดยการทดลองจะใชการสมกลมตวอยาง 2 กลม ไดแก กลมทดลอง 1 และกลมควบคม 1 กลม ผวจยใชแผนการทดลองกบกลมทดลอง 10 ครง สวนกลมควบคมนนมกจวตรประจ าวนตามปกต หลงจากนนท าการทดสอบหลงการทดลอง (randomized pretest - posttest control group design) โดยมแผนการทดลองตามตารางท 1 ดงน

48

ตาราง 1 แบบแผนการทดลองทใชในการวจย

เมอ O1 แทน การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานของเดกปฐมวยกอนการ

ทดลอง O2 แทน การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานของเดกปฐมวยหลงการ

ทดลอง X แทน เขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค ~X แทน ไมไดเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค การด าเนนการทดลองนเปนเวลา 3 สปดาห แบงเปนสปดาหละ 4 ครง รวมทงหมด

จ านวน 10 ครง ครงละ 45 นาท โดยกอนเรมการทดลอง ผวจยท าหนงสอรบรองจรยธรรมการท าวจยในมนษยจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอท าการตดตอกบโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร เพอด าเนนการทดลองและเกบขอมลกบกลมทดลอง โดยรายละเอยดการด าเนนการทดลองมดงน

1. ท าการสมกลมตวอยางจากประชากร ไดแก นกเรยนชนอนบาล 1 ทงระดบ ดวยวธการสมตวอยางแบบกลม (Cluster sampling) โดยมหองเรยนเปนหนวยของการสม เพอแบงเปนกลมทดลอง 1 กลม จ านวน 25 คน และกลมควบคม 1 กลม จ านวน 25 คน

2. ทดสอบกอนการทดลองโดยครประจ าชน และผปกครองจะท าการประเมนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร จากการสงเกตพฤตกรรมทผานมาของกลมทดลองและกลมควบคม กอนทจะมการจดกจกรรมการเตนสรางสรรค ดวยแบบประเมนทกษะการคด เชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย โดยผ วจยท าการประชมกบผปกครองและครประจ าชนถงวธการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานใหเปนไปตามความเปนจรง

3. ด าเนนการการทดลองดวยกจกรรมการเตนสรางสรรคเพอพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยกบกลมทดลอง ตามแผนการทดลองทไดก าหนดไว ซงกอนทดลองผวจยไดมการประชมกบครประจ าชน ครพเลยง 1 ทาน และผชวยผวจยอก 2 ทาน เพอท าความเขาใจในการท ากจกรรมในแตละขนตอน ในกจวตรประจ าวนของเดกปฐมวย โดยเดกจะ

กลม การทดสอบกอน การทดลอง การทดสอบหลง กลมทดลอง O1 X O2

กลมควบคม O1 ~X O2

49

เดนทางมาทโรงเรยน และเรมกจกรรมในเวลา 9.00 นาฬกา สวนกลมควบคมนนจะด าเนนกจกรรมตามกจวตรประจ าวนตามปกต ขณะท ากจกรรมของกลมทดลองนนจะมการบนทกภาพการเคลอนไหวเพอน ามาสงเกตพฤตกรรมระหวางการด าเนนกจกรรมและน ามาประเมนรายบคคล หลงจบกจกรรมทกครงจะท าการสรปกจกรรมในแตละวน โดยการสอบถามเดกแตละคนและท าการบนทกโดยผวจย ผชวยผวจย ครประจ าชนและครพเลยง 2 ทาน

4. ผ วจย ผ ชวยผ วจย ครประจ าชนและครพเลยง ท าการสรปกจกรรมและแสดงความคดเหนเกยวกบกจกรรมและพฤตกรรมของเดกแตละคน ท าการจดบนทกการด าเนนกจกรรมในแตละครง ปญหาทพบและแนวทางการแกไข

5. เมอสนสดการทดลองทงหมด 10 ครง ในครงสดทาย ครประจ าชน และผปกครองจะท าการประเมนการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร จากการเฝาสงเกตพฤตกรรมทผานมาของกลมทดลองวามการเปลยนแปลงและพฒนาในดานใดบาง และท าการประเมนกลมควบคมดวยเชนกน ดวยแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยแบบเดยวกบททดสอบกอนการทดลอง

50

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

งานวจยนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi experimental design) มวตถประสงคเพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวย ผวจยออกแบบการทดลองโดยใชแผนการทดลองแบบมกลมทดลองและกลมควบคมทมาจากการสมตวอยางแบบกลม มการวดผลกอนและหลงการทดลองและท าการเปรยบเทยบผลหลงการเขารวมกจกรรมของกลมทดลองและกลมควบคม ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหตามล าดบดงน ตอนท 1 ผลการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ผ วจยแบงสวนของผลการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย โดยแบงเปน 3 สวนตามล าดบขนตอน ไดแก สวนท 1 ผลการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของเพอการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย สวนท 2 ผลการตรวจสอบคณภาพและความเหมาะสมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยผทรงคณวฒและสวนท 3 ผลของการปรบปรงกจกรรมการเตนสรางสรรคท,ใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานตามขอเสนอแนะของผ เชยวชาญและการทดลองใชกจกรรม (Try out) มรายละเอยดดงน

สวนท 1 ผลการศกษาเอกสารงานวจยท เกยวของเพอการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ผ วจยศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ศกษากจกรรมตาง ๆ ทชวยพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย เพอน ามาออกแบบเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร จากการศกษาเอกสารงานวจย ผวจยน าเสนอในสวนของความหมาย ทฤษฎ และองคประกอบของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย และความหมาย ทฤษฎ แนวคดของการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

1. ความหมาย ทฤษฎและองคประกอบของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ทกษะการคดเชงบรหาร (Executive Function : EF) หมายถง ความสามารถใน

การท างานของสมองสวน Prefrontal Cortex เปนทกษะจ าเพาะทเกดจากการท างานของสมองสวนหนา (frontal lobe) กระบวนการทางความคดทซบซอนและเปนทกษะทส าคญตอการเรยนรและการพฒนา ควบคมและก ากบอารมณ ความคด การตดสนใจ และการกระท า สงผลใหลงมอ

51

ท างาน และมงมนท า จนงานส าเรจตามเปาหมายทตงไว ซงในวย 3-6 ป เปนชวงเวลาทส าคญในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารใหมประสทธภาพไดอยางอยางสงสด ในงานวจยนเปนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ประกอบไปดวย 3 องคประกอบ ไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน (Working memory) ทกษะการยบยงชงใจ (Inhibitory control) และทกษะการยดหยนของความคด (Shift, Cognitive or mental flexibility) ในทกษะการคดเชงบรหารทหลากหลายนนมาจากทกษะดานพนฐานเดยวกน กลมทกษะพนฐานนนเปนศนยกลางทส าคญในการขยายเปนองคประกอบอน ๆ อกหลายองคประกอบ ดงนนถาเพมประสทธภาพในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดอยางดแลวการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานอน ๆ กจะพฒนาขนไดอยางรวดเรวและสมบรณ

2. แนวคด ทฤษฎ และความหมายของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

ผ วจยพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรค ทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ซงประกอบไปดวย 3 สวน อนไดแก ความเปนมาและความส าคญของกจกรรมการเตนสรางสรรค วตถประสงคของกจกรรม และตารางกจกรรมการเตนสรางสรรค

2.1 ความเปนมาและความส าคญของกจกรรมการเตนสรางสรรค ทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ความเปนมาและความส าคญของกจกรรมการเตนสรางสรรคนพฒนามาจากแนวคด ทฤษฎของการเตนสรางสรรค ทผสานกบแนวทางในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวย และทฤษฎพฒนาการการเรยนร การเคลอนไหวและวฒภาวะในเดกปฐมวย จงไดเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดเดกปฐมวย ทงหมด 10 กจกรรมยอย ซงในทก ๆ กจกรรมจะสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดทงหมดครบ 3 องคประกอบ

2.2 วตถประสงคของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

วตถประสงคของกจกรรมการเตนสรางสรรค ทมาจากความส าคญของกจกรรม ซงกเพอพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ทง 3 ดาน ซงมองคประกอบ ไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน (Working memory) ทกษะการยบยงชงใจ (Inhibitory control) ทกษะการยดหยนของความคด (Shift, Cognitive or mental flexibility) โดย

52

พฒนาทง 3 องคประกอบจากการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

2.3 กจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

กจกรรมการเตนสรางสรรคในการวจยน พฒนาขนเพอเปนกจกรรมส าหรบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานของเดกปฐมวย ไดแก ความจ าเพอการใชงาน การยบยงชงใจ และการยดหยนความคด แตละกจกรรมนนจะพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดครบทกดาน โดยกจกรรมจะมทงหมด 10 กจกรรม ไดแก

- กจกรรมท 1 ในบานของเรา - กจกรรมท 2 Master Chef Junior - กจกรรมท 3 สวนดอกไมของหน - กจกรรมท 4 เมองเทพนยาย - กจกรรมท 5 ส ารวจโลกใตทองทะเลกนเถอะ - กจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนต - กจกรรมท 7 ไดโนเสารลานป - กจกรรมท 8 ผจญภยใน Zoo Topia - กจกรรมท 9 ขนยานอวกาศไปตะลยจกรวาลกน - กจกรรมท 10 มะลกกกกย หมบานแหงเวทมนต โดยกจกรรมท 1 นนจะเปนกจกรรมทสรางเพอใหเดกเขาใจขนตอนในการเขา

รวมกจกรรมของการเตนสรางสรรคและเปนพนฐานของกจกรรมล าดบ ท 2 – 10 ตอไป ในแผนกจกรรมจะประกอบไปดวย ระยะเวลาโดยรวมและแตละขนตอนในแตละกจกรรม วตถประสงคของกจกรรม สอและวสดอปกรณ การประเมน และรายละเอยดของแตละกจกรรมทจะพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยแบงแตรายดาน รายละเอยดของแผนกจกรรมการ เตนสรางสรรค มดงน

53

ตาราง 2 แผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

54

ตาราง 2 (ตอ)

55

ตาราง 2 (ตอ)

56

ตาราง 2 (ตอ)

57

ตาราง 2 (ตอ)

58

ตาราง 2 (ตอ)

59

ตาราง 2 (ตอ)

60

ตาราง 2 (ตอ)

61

ตาราง 2 (ตอ)

62

ตาราง 2 (ตอ)

63

สวนท 2 ผลการตรวจสอบคณภาพและความเหมาะสมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยผทรงคณวฒ

ผวจยตรวจสอบคณภาพและความเหมาะสมของกจกรรมการเตนสรางสรรค ทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน โดยผ ทรงคณวฒ 5 ทาน ไดแก ผ เชยวชาญดานการเตน 1 ทาน ผ เชยวชาญดานการศกษาปฐมวย 2 ทาน ผ เชยวชาญดานจตวทยาพฒนาการ 2 ทาน โดยท าการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) และความเหมาะสมของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานตามหวขอดงตอไปน

หวขอท 1 ภาพรวมของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ประกอบไปดวยหวขอยอย ไดแก

1.1 ความสอดคลองของประเดนปญหากบกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร

1.2 กระบวนการจดกจกรรม เชน ชอกจกรรม ระยะเวลาในแตละชวงกจกรรม จดล าดบกจกรรม ทกษะทพฒนาในแตละกจกรรม รวมถงอปกรณและสอการสอน

1.3 ความสอดคลองของกจกรรมกบการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

1.4 ความเหมาะสมของกจกรรมกบความสามารถทางรางกายของเดกปฐมวยชวงอาย 3-5 ป

หวขอท 2 ความสอดคลองของแตละกจกรรมยอยในแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ประกอบไปดวยหวขอยอย ดงตอไปน

2.1 ชอกจกรรมมความสอดคลองกบกจกรรม 2.2 วตถประสงคมความสอดคลองกบกจกรรม 2.3 ระยะเวลาในการท ากจกรรม 2.4 ขนตอนการด าเนนกจกรรมและอปกรณทใชในกจกรรม 2.5 ความสอดคลองของกจกรรมการเตนสรางสรรคกบทกษะการคดเชงบรหาร

จากผลการตรวจสอบคณภาพกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน พบวา คาดชน IOC ตามหวขอตาง ๆ ในแผนกจกรรมการเตนสรางสรรค ผ วจยแสดงผลการประเมนคาดชน IOC ดงตารางน

64

ตาราง 3 ผลการตรวจสอบคณภาพกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร

ตาราง 4 ผลการตรวจสอบคณภาพกจกรรมยอยของกจกรรมการเตนสรางสรรค

กจกรรม

หวขอทประเมน

ความสอดคลองของประเด

นปญ

หากบกจกรรมการเต

นสรางสรรคทมตอทกษะการ

คดเชงบรหาร

กระบวนการจดกจกรรม

ความสอดคลองของกจกรรม

การพฒนาทกษะการคดเชง

บรหารดานพน

ฐานในเดก

ปฐมวย

ความเหมาะสมของกจกรรม

ความสามารถทางรางกาย

ของเด

กปฐมวยชวงอาย 3-5

ป

ภาพรวมของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน 1 0.8 0.8 1

ล าดบ ชอกจกรรม

หวขอทประเมน

ชอกจกรรมม

ความสอดคลอง

กบกจกรรม

วตถประสงคม

ความสอดคลอง

กบกจกรรม

ระยะเวล

าใน

การท ากจกรรม

ขนตอนการ

ด าเนนกจกรรม

และอปกรณ

ทใชในกจกรรม

ความสอดคลอง

ของกจกรรม

การเต

นสรางสรรคกบ

ทกษะการคด

เชงบรหาร

1 ในบานของเรา 1 1 0.4 1 0.8

2 Master Chef Junior 1 0.8 0.6 0.8 0.8

3 สวนดอกไมของหน 1 1 0.4 0.8 0.8

4 เมองเทพนยาย 1 1 0.4 0.8 1

5 ส ารวจโลกใตทองทะเลกนเถอะ 0.8 0.6 0.4 0.8 0.6

6 แปลงรางเปนหนยนต 1 1 0.6 1 0.6

7 ไดโนเสารลานป 1 1 0.6 0.8 0.6

8 ผจญภยใน Zoo Topia 1 1 0.6 1 0.6

9 ขนยานอวกาศไป ตะลยจกรวาลกน 1 1 0.6 0.8 0.6

10 มะลกกกกยหมบานแหงเวทมนต 1 1 0.6 0.8 0.6

65

จากตารางท3 และตารางท 4 แสดงใหเหนวา ทงภาพรวมและความสอดคลองของกจกรรมผานเกณฑการประเมนทกหวขอ โดยคาดชนอยระหวาง 0.6-1 ยกเวนในหวขอยอย ขอท 2.3 ระยะเวลาในการท ากจกรรม ทค านวณแลวไดคาดชน 0.4 ซงไมผานเกณฑการประเมน จงมการปรบปรงแผนกจกรรมตามค าแนะน าของผ ทรงคณวฒโดยปรบระยะเวลาใหกระชบขน และในสวนของหวขออน ๆ ผทรงคณวฒไดแนะน าเปนหวขอดงตอไปน

หวขอท 1 ภาพรวมกจกรรม 1. ในสวนของกระบวนการจดกจกรรม บางกจกรรมการยากไปส าหรบ เดก 3-5

ป ควรเนนเวลาในชวงทเดกไดคดสรางสรรคและชวงแกปญหา เพอใหเดกไดใชเวลาในการท ากจกรรมทพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร และกอนทจะเรมกจกรรมควรมกจกรรมทท าความรจกกนเบองตนระหวางนกเรยนกบนกเรยน และครกบนกเรยน

2. หลายกจกรรมเปนกจกรรมทตองใชความตงใจสง การจะใหเดกอยนง สามารถท าตามค าสงไดดนน อาจจะใหผลลพธทไมนาพอใจ ถงแมวาจดประสงคในกจกรรมนนมเพอตองการฝกการบรหารความคดเชงสรางสรรคกตาม

3. ความเหมาะสมของกจกรรมกบความสามารถทางรางกายของเดกปฐมวยชวงอาย 3-5 ป บางกจกรรมอาจยากในการใหเดกเคลอนไหวผานรปแบบการเตน เดกอาย 3-5 ป ยงไมรจกทศทาง(ซาย-ขวา) ไดด การสรางสรรคในบางกจกรรมใชจนตนาการสง ซงอาจท าใหเดกอาย 3-5 ป ไมสามารถเขาใจหรอจะท ากจกรรมไดชา ควรค านกถงเวลากบจ านวนเดก จ านวนเดกและจ านวนคร และท ากจกรรมใหตอเนองเพอใหเดกไมเบอและไมขาดตอนในการท ากจกรรม

หวขอท 2 ความสอดคลองของแตละกจกรรมยอยในแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหาร แบงค าแนะน าตามหวขอยอย ไดดงน

1. ชอกจกรรมมความสอดคลองกบกจกรรม 1.1 อปกรณทน ามาใชนาจะมาจากหองตาง ๆภายในบาน เพอใหเดกคด

เชอมโยงกบหองตาง ๆภายในบาน หรออาจจะใชชอแปลงรางของในบาน ท าใหเดกสนใจมากขน (เหนชอกจกรรมจะท าใหเดกสนใจ)

2. วตถประสงคมความสอดคลองกบกจกรรม 2.1 บางขนตอนซบซอนเกนไปกบเดก 3-5 ป โดยเฉพาะการเคลอนไหว 2.2 ในสวนของบทบาทสมมต อาจจะใหเดกไดเลอกบทบาทใหตนไดแสดง

ดวยตนเอง

66

2.3 การยกตวอยางตวละครในกจกรรมทเปนหนยนต อาจใชตวละครทเดกคนเคย เชน มนษยจอมพลง หรอซปเปอรฮโร เปนตน

3. ระยะเวลาในการท ากจกรรม 3.1 แตละกจกรรมใชเวลาคอนขางนานเกนไป ควรปรบใหเปนเวลาประมาณ

40 – 45 นาท จะเหมาะสมส าหรบการใสใจในเดกปฐมวย 4. ขนตอนการด าเนนกจกรรมและอปกรณทใชในกจกรรม

4.1 ปรบเปลยนสญลกษณทยาก ใหเขาใจงายขน ควรใชสญลกษณทเปนเสนตาง ๆ หรอรปทรงเลขาคณตอยางงาย

4.2 การออกแบบการเคลอนไหวตามชนดสตวทจบฉลากไดอาจจะมขอสงสยในตวเอง โดยปกตในวยนจะใชมอเปนสญลกษณ ในการบอกประเภทของสตว ควรใหเดกท าตามครผน ากจกรรมและใหเดกสรางสรรคในสวนอนจะเหมาะสมกวา

4.3 ควรมขอก าหนดในการ improvisation เพราะหากใหเดกไดคดและแสดงดวยตนเอง อาจจะเปนสงทยากเกนความสามารถของเดก ดงนน ควรมตนแบบเพราะเดกอาย 3-5 ป จะชนกบการมคนเปนตนแบบ การใหเดกออกแบบเองอาจจะยากในการโนมนาวเดกและเดกจะไมกลาแสดงออก

5. ความสอดคลองของกจกรรมการเตนสรางสรรคกบทกษะการคดเชงบรหาร 5.1 การเตนตามตนแบบอาจจะยงไมใชการยดหยนความคด อาจจะปรบให

เปนการเตนทแตกตางจากเพอน จะตรงกบนยามการยดหยนความคดมากกวา 5.2 เนนในสวนของการเคลอนไหวรางกายเบองตนกอน เพราะการยดหยน

ความคดจะไมพฒนาหากวาเดกนนยงไมสามารถเคลอนไหวรางกายไดดพอ จากค าแนะน าของผทรงคณวฒตามหวขอตาง ๆ ผวจยสรปออกมาเปนตาราง ตาม

รายละเอยดของตารางท 5 ดงน

67

ตาราง 5 หวขอการประเมนและค าแนะน าในการปรบปรงแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารจากผทรงคณวฒ

หวขอ ค าแนะน าจากผทรงคณวฒ

ภาพรวมกจกรรม

1. กระบวนการจดกจกรรม ในสวนของกระบวนการจดกจกรรม บางกจกรรมการยากไปส าหรบ เดก 3-5 ป ควรเนนเวลาในชวงทเดกไดคดสรางสรรคและชวงแกปญหา

2. การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

หลายกจกรรมเปนกจกรรมทตองใชความตงใจสง การจะใหเดกอยนง สามารถท าตามค าสงไดดนน อาจจะใหผลลพธทไมนาพอใจ

ความสามารถทางรางกายของเดกปฐมวยชวงอาย 3-5 ป

ควรค านงถงเวลากบจ านวนเดก จ านวนเดกและจ านวนคร และท ากจกรรมใหตอเนองเพอใหเดกไมเบอและไมขาดตอนในการท ากจกรรม

ความสอดคลองของแตละกจกรรม

ยอย

1. ชอกจกรรมมความสอดคลองกบกจกรรม

1.1 อปกรณทน ามาใชนาจะมาจากหองตาง ๆภายในบาน เพอใหเดกคดเชอมโยงกบหองตาง ๆ ภายในบาน

2. วตถประสงคมความสอดคลองกบกจกรรม

2.1 บางขนตอนซบซอนเกนไปกบเดก 3-5 ป โดยเฉพาะการเคลอนไหว 2.2 อาจจะใหเดกไดเลอกบทบาทใหตนไดแสดงดวยตนเอง 2.3 ใชตวละครทเดกคนเคย เชน มนษยจอมพลง หรอซปเปอรฮโร เปนตน

3. ระยะเวลาในการท ากจกรรม 3.1 ควรปรบใหเปนเวลาประมาณ 40 – 45 นาท

4. ขนตอนการด าเนนกจกรรมและอปกรณทใชในกจกรรม

4.1 ปรบเปลยนสญลกษณทยาก 4.2 ควรใหเดกท าตามครผน ากจกรรมและใหเดกสรางสรรคในสวนอนจะเหมาะสมกวา 4.3 ควรมขอก าหนดในการ improvisation เพราะหากใหเดกไดคดและแสดงดวยตนเอง อาจจะเปนสงทยากเกนความสามารถของเดก

5. ความสอดคลองของกจกรรมการเตนสรางสรรคกบทกษะการคดเชงบรหาร

5.1 การเตนตามตนแบบอาจจะยงไมใชการยดหยนความคด 5.2 เนนในสวนของการเคลอนไหวรางกายเบองตนกอน

จากค าแนะน าของผทรงคณวฒ ผวจยไดปรบตารางกจกรรมโดยมรายละเอยดดงน 1. ลดจ านวนเวลาของกจกรรมใหสนและกระชบขน จากเวลาเดม 60 นาท ใหปรบ

เปลยนเปน 40 – 45 นาท จะเปนการเหมาะสมกบการใสใจของเดกปฐมวยมากกวา 2. ปรบกจกรรมทใชความซบซอนใหงายขน เชน กจกรรมทใหเดกจบฉลากโจทยท

ก าหนดและออกแบบทาเตนดวยตนเอง ปรบเปนจบฉลากใหไดโจทยทก าหนด และครผน ากจกรรมแนะน าการเคลอนไหวแลวใหเดกท าตามกอน แลวจงใหเดกสรางสรรคการเคลอนไหวตอไป

3. ปรบลดจ านวนการแบงกลมยอย ใหเปนกลมใหญ เพอใหการควบคมจากครและผชวยผวจยนนทวถง

4. เพมการเคลอนไหวเบองตนใหมากขน กอนทจะน าไปสการเคลอนไหวแบบเดกก าหนดเอง (improvisation)

68

5. ปรบเปลยนสญลกษณอปกรณ รปภาพ หรอสญลกษณทยากใหเปนสญลกษณทเขาใจงายขน

สวนท 3 การทดลองใชกจกรรม (Try out) ผวจยไดน าขอเสนอแนะของผ ทรงคณวฒมาปรบปรงกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการ

และวฒภาวะของเดกมากขน ปรบเนอหาใหสอดคลองกบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากนนน าไปทดลองใชกบกลมเดกปฐมวย ทใกลเคยงกบกลมตวอยางทเปนกลมทดลองและกลมควบคม ในจ านวนเดกทเทากนและจ านวนครงทเทากน หลงจากการทดลองกจกรรมการเตนสรางสรรคกบกลมตวอยางส าหรบการทดลองท ากจกรรมการเตนสรางสรรคแลวนน ผ วจยพบปญหาทเกดขนในสวนของการด าเนนกจกรรม มรายละเอยดดงน

1. สดสวนของเวลาในแตละกจกรรม ในแตละชวงของกจกรรมทมรายละเอยดและการปฏบตเยอะ เวลาทก าหนดไวในครงแรกจงไมเพยงพอตอการด าเนนกจกรรมนน ๆ

2. อปกรณไมเพยงพอและไมทวถงส าหรบเดกทกคน ไมวาจะเปนกลมเลกหรอกลมใหญ

3. อปกรณบางชนดมชนสวนทเลก ท าใหการหยบจบของเดกยงไมคลองแคลว 4. สตวบางชนดเดกไมคนเคย จงตองใชเวลานานในการอธบายและท าความรจกกบ

สตวชนดนน 5. บางกจกรรมมความซบซอนจนเกนไป มหลายค าสงทเดกจะตองปฏบต จงตองใช

เวลานานมากกวาปกต ท าใหเวลาไมเพยงพอตอเดกทกคนทจะท ากจกรรมนน 6. ดวยจ านวนเดกทเยอะ การจดระเบยบในการเปลยนแตละกจกรรมนนใชเวลานาน

มเดกทไมท าตามกตกา จงท าใหลาชาในการเปลยนกระบวนการในแตละกจกรรม 5. ในสวนของการท าแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

จากผปกครองและครประจ าชน มการประเมนทขดแยง ดงเชน การใหคะแนนขอค าถามทางบวกและขอค าถามทางลบไมสอดคลองกน กลาวคอ ใหคะแนนสงในขอค าถามทางบวกในทางกลบกนกใหคะแนนสงในขอค าถามทางลบเชนกน

จากการทดลองใชกจกรรม (Try out) ผ วจยไดท าการปรบปรงกจกรรมอกครงโดยมรายละเอยดการปรบปรงดงน

1. ปรบปรงระยะเวลาใหอยในชวง 45 นาท จาก 60 นาท 2. ตดกจกรรมบางชวงทมความซบซอนเกนความสามารถของเดก

69

3. เนนการใชพนฐานการเคลอนไหวรางกายใหมากขนและใหอยในชวงเวลาของการเตรยมพรอมรางกาย

4. เพมจ านวนของอปกรณตาง ๆ ใหมจ านวนทมากขนเพอปองกนการแยงอปกรณ 5. ปรบเปลยนอปกรณและรปภาพสตวหรอเครองหมายใหเดกเขาใจไดงายและลด

รปแบบของเครองหมายทใชใหนอยลง 6. ใชอปกรณทมขนาดใหญขน เพอเพมความสามารถในการหยบจบไดอยาง

คลองแคลว 7. กอนเรมท ากจกรรมผวจยท าการสรางสมพนธภาพกบเดกและก าหนดขอตกลงใน

การท ากจกรรม และกอนทจะจบกจกรรมในแตละครงจะมการเกรนน าถงกจกรรมตอไป เพอสรางแรงจงใจใหเดกสนใจวาจะไดท ากจกรรมใดตอในครงตอไป

8. มการเกบคะแนนในแตละครงเปนการเสรมแรงใหกบเดก เมอมเดกทไมสนใจในการท ากจกรรม ผวจยกจะพยายามดงความสนใจของเดกใหเดกสนใจและจดจอกบกจกรรมนน ๆ เนนการเคลอนไหวตามกจกรรมทไดท าในวนนน

9. จดการประชมผ ปกครองและครประจ าชนของเดกทเปนกลมทดลองและกลมควบคม เพออธบายวธการประเมนใหสอดคลองกบความเปนจรง และอธบายขอความในแตละหวขอการประเมน วธการสงเกตพฤตกรรมของเดกทงทโรงเรยนและทบาน และอธบายถงกจกรรมการเตนสรางสรรคทจะด าเนนกบกลมทดลองดวยเชนกน

ผวจยจงท าการแกไขล าดบขนตอนในแตละกจกรรม โดยเนอหาทแกไขแตละขนตอนของกจกรรมมดงน

กจกรรมท 2 Master Chef Junior ขนตอน ท 5 “ น าสาหรายทไปเกบมาท าอาหาร โดยเมนจะเกดจากการพด

วธการตอเนองกนคณครจะมอบโจทยของวตถดบแตละอยางเปนรปภาพ จ านวน 5 อยาง ไดแก ปลา ผกกาดขาว แครอท น าปลาและวนเสน การเลาเรองเรมจากครประจ าชนเปนผ เรม วาเชฟตองท าอาหาร 1 อยาง ใหเชฟชวยกนคดเมนอาหารจากวตถดบทมอบให” แกไขเปน “น าสาหรายทไปเกบมาท าอาหาร โดยเมนจะเกดจากการพดวธการตอเนองกนครเปนผก าหนดล าดบวธการท าตมจดสาหราย โดยเรมจากตมน า ใสสาหราย”

70

กจกรรมท 3 สวนดอกไมของหน ขนตอนท 6 “แตละกลมชวยกนคดวาจะเปนดอกไมชนดอะไร เปนผเสอทมลกษณะ

แบบไหนและเปนชาวสวนทมบคลกอยางไร โดยมครและผชวยดแลอยใกลๆ” แกไขเปน “ครและนกเรยนชวยกนอธบายถงลกษณะส าคญของบทบาททไดรบ”

กจกรรมท 4 เมองเทพนยาย ขนตอนท 4 “ครจดโตะ เกาอ กระจายรอบหองใหเหมอนปราสาททพงทลาย

และอธบายใหเดกชวยกนจดเกาอ โตะ ใหเปนปราสาททสวยงาม โดยตองมปราสาท คอกมา และหอดดาวของพอมด” แกไขเปน “ ครเลาเรองปราสาททพงทลาย และอธบายใหเดกชวยกนสรางปราสาททสวยงามและปราสาททสวยงามจะเกดขนได โดยเดก ๆ จะชวยกนสรางปราสาท”

ขนตอนท 5 “เดกชวยกนจดโตะใหเปนระเบยบ แตละสวมบทบาทเปนตวละครทไดรบ” แกไขเปน “เดกและครชวยกนออกแบบทาทางในการสรางปราสาทโดยครเรมออกแบบทาแรกกอน และทาทเหลอใหเดกแตละกลมชวยกนคด เชน ทากวาดพน ทากออฐ ทาทาส”

ขนตอนท 6 “เมอจดปราสาทเรยบรอย ครเรยกใหเดกแตละคนออกมาจากปราสาท” แกไขเปน “ แบงกลม ทมงานของครกระจายไปตามกลมเดก ๆ ชวยกนล าดบทาทางทคดตอนตนวาจะท าทาเตนใดกอน โดยแตละกลมจะมทาเตนเดยวกนแตลกษณะของการเคลอนไหวจะแตกตางไปตามบทบาททไดรบ”

กจกรรมท 5 ส ารวจโลกใตทองทะเลกนเถอะ ขนตอนท 6 “ ใหเดกออกแบบการเคลอนไหว ตามชนดของสตวทจบฉลากได

โดยการออกแบบตองท ารวมกนกบคของตนเองและทาเตนตองไมซ ากบคร” แกไขเปน “ใหเดกออกแบบการเคลอนไหว ตามชนดของสตวทจบฉลากได โดยการออกแบบจะออกแบบรวมกนเปนกลม มครประจ ากลมชวยออกแบบ”

กจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนต ขนตอนท 4 “ครจดนกเรยนนงเปนวงกลม น าเลโกวางไวตรงกลาง ใหเดกมา

หยบเลโกทละคนตามการเรยกชอดวยการจบฉลาก (จดเลโกใสถงไวเปนชดจ านวนเทากน)” แกไขเปน “ครจดนกเรยนนงเปนกลม น าเลโกวางไวตรงกลาง โดยแตละกลมจะไดเลโกทแตกตางกน ( ส รปทรง ไมเหมอนกน แตจ านวนชนเทากน)”

ขนตอนท 5 “เดกตอเลโกเปนหนยนต ตามจนตนาการของตนเอง ระหวางนนกจะแทรกเรองราวโดยมสตวประหลาดเขามาในเมองใหเดกชวยกนคดหาวธจดการกบปญหาท

71

เหมาะสม” แกไขเปน “ เดกตอเลโกเปนหนยนต ตามจนตนาการของตนเอง ระหวางนนกจะแทรกเรองราวโดยมสตวประหลาดเขามาในเมองใหเดกชวยกนคดหาวธจดการกบปญหาทเหมาะสม”

ขนตอนท 6 “ครชวยเสนอใหเดกใชวธการเตนเปนการปลอยพลงส กบสตวประหลาด และใหเดกออกแบบทาปลอยพลงออกมาเลยนแบบหนยนต” แกไขเปน “ครชวยเสนอใหเดกใชวธการเตนเปนการปลอยพลงส กบสตวประหลาด และใหเดกออกแบบทาปลอยพลงออกมาเลยนแบบหนยนต (ตามตวละครเลโกทตอออกมา)”

กจกรรมท 7 ไดโนเสารลานป ขนตอนท 4 “วงตามไดโนเสาร โดยจบคใหเดกคนหนงเปนไดโนเสาร และอกคน

เปนมนษยยคหนเมอไดโนเสารวงและเคลอนไหวแบบใด มนษยยคหนตองท าตามอยางละเอยด” แกไขเปน “อบอนรางกายโดยเลยนแบบทาของเพอน แบงกลมชายหญง ผลดกนท าทาไดโนเสาร หญงท ากอนและชายเลยบแบบ เสรจแลวสลบกน”

ขนตอนท 5 “ครจดเดกนงแบงกลม กลมละ 3 คน แตละกลมจะไดรบบทบาทการเปนไดโนเสารทแตกตางชนดกน ใหชวยกนคดวาจะเคลอนไหวแบบใด” แกไขเปน “ครจดเดกนงแบงกลม กลมละ 5 คน แตละกลมจะไดรบบทบาทการเปนไดโนเสารทแตกตางชนดกน ใหชวยกนคดวาจะเคลอนไหวแบบใด”

กจกรรมท 8 ผจญภยใน Zoo Topia ขนตอนท 7 “จดเดกเปนกลม กลมละ 4 คน ไดแก กลมกระตาย กลมหมา

จงจอกและกลมยราฟ” แกไขเปน “จดเดกเปนกลม 3 กลม ไดแก กลมกระตาย กลมหมาจงจอกและกลมยราฟ”

กจกรรมท 9 ขนยานอวกาศไปตะลยจกรวาลกน ขนตอนท 2 “เดนเขามาในหอง ครจบกลมนกเรยน 5 กลม มอบกระดาษรปยาน

อวกาศใหเดกแตละกลมระบายสยานอวกาศ เสรจแลวครเกบยานของแตละกลมไว น าไปตดทตารางบอรดเกม โดยบอรดเกมจะเปนตารางมชองตวเลข ซงแตละตวเลขจะมโจทยใหนกเรยนแกปญหารวมกน ครอธบายถงวธการเลนเกม” แกไขเปน “เดนเขามาในหอง ครจบกลมนกเรยน 5 กลม มอบกระดาษรปยานอวกาศใหเดกแตละกลมระบายสยานอวกาศ เสรจแลวครเกบยานของแตละกลมไว น าไปตดทตารางคะแนน จาก 1 – 10”

ขนตอนท 3 “ครสอนทาเตนเดก โดยท าตามสญลกษณ วงกลม, 3เหลยม,4เหลยม,เสนประ,เสนโคง ,กากบาท,เครองหมายถก และ ดาว” แกไขเปน “ครสอนทาเตนเดก โดยท าตามสญลกษณ วงกลม, 3เหลยม,4เหลยม,ดาวและหวใจ”

72

ขนตอนท 4 “ครใหเดกแตละกลมทอยลกเตา ไดกแตมกขยบยานอวกาศตามชอง เปดเลขทไดเพอดค าสง เชน เตนทาวงกลม สามเหลยม เดกกตองเตนตามรหสนน” แกไขเปน “ครใหเดกแตละกลมจบการดวเศษ เพอดค าสง เชน เตนทาวงกลม สามเหลยมเดกกตองเตนตามทาทก าหนดให กลมใดทเตนไดถกตองจะไดคะแนน เพมขนโดยเลอนยานอวกาศ จาก 1 - 10 ใครถง 10 กอน ทมนนชนะ”

ขนตอนท 5 “ครใหเพอนกลมอน เตนตามกลมทเดนยานอวกาศบนตารางบอรดเกมสดวยกน ทกคนตองชวยกนจ าทา” แกไขเปน “เมอจ าทาไดแลว ครเลาวามยานเอเลยนล าใหญบนผานมา (ทมงานถอยานเอเลยนล าใหญบนผาน แตงตวเปนเอเลยน) ครเสนอใหเดกชวยกนน าการดทเปดไดทงหมดเอามาเตนพรอม ๆ กนสกบเอเลยน”

กจกรรมท 10 มะลกกกกย หมบานแหงเวทมนต ขนตอนท 4 “เลนเกม freez and move โดยครเปนคนสง โดยการ move จะม 3

ล าดบ คอ ชา เดน วง” แกไขเปน “แบงกลม 5 กลมและใหเดกชวยกนคดวาจะอานสญลกษณรปภาพนไดอยางไรบาง (ใหเดกออกเสยงภาพนนแบบแปลกๆ ) จากหนงสอเวทมนตทไดรบตอนตน”

ขนตอนท 5 “ครสงใหเดกชวยกนคดทาทางตามเสยงทคดขนมา และน ามาแสดงใหเพอนกลมอนด” แกไขเปน “ครสงใหเดกชวยกนคดทาทางตามเสยงทคดขนมา และน ามาแสดงใหเพอนกลมอนด”

จากการแกไขเนอหาในแตละขนตอนของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย จงสรปเปนตารางกจกรรม ดงตารางท 6

73

ตาราง 6 ตารางกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

74

ตาราง 6 (ตอ)

75

ตาราง 6 (ตอ)

76

ตาราง 6 (ตอ)

77

ตาราง 6 (ตอ)

78

ตาราง 6 (ตอ)

79

ตาราง 6 (ตอ)

80

ตาราง 6 (ตอ)

81

ตาราง 6 (ตอ)

82

ตาราง 6 (ตอ)

83

ตอนท 2 ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ผวจยแบงสวนของผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ทงหมด 2 สวน ไดแก สวนท 1 การแสดงผลตามสมมตฐานงานวจยจากการประเมนดวยแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย สวนท 2 ผลจากการสงเกตพฤตกรรมในการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

สวนท 1 การแสดงผลตามสมมตฐานงานวจยจากการประเมนดวยแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

สมมตฐานในงานวจยนมทงหมด 2 ขอ ผ วจยไดทดสอบสมมตฐานทง 2 ขอ ไดผลการวเคราะห โดยมรายละเอยดดงน

สมมตฐานขอท 1 กลมทดลองทท ากจกรรมการเตนสรางสรรคมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานมากกวากลมควบคม ทงดานรวมและดานยอย

ผ วจยทดสอบสมมตฐานขอท 1 ดวยการเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานหลงการทดลองกจกรรมการเตนสรางสรรค (posttest) ระหวางกลมทดลองและกลมควบคม โดยใชสถตการทดสอบทแบบเปนอสระจากกน (independent sample t-test) เพอทดสอบความแตกตางของคะแนนหลงการทดลอง ผลการทดสอบทางสถตทไดนนมาจากการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ทง 3 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะความจ าเพอการใชงาน 2) ทกษะการยบยงชงใจ 3) ทกษะการยดหยนความคด โดยครประจ าชนและผ ปกครอง ทท าการประเมนหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคโดยคดเปนคะแนนโดยรวมและรายดาน วเคราะหผลทงหมด 2 ครง แบงเปน 1) ผลคะแนนจากการประเมนโดยผปกครอง 2) ผลคะแนนจากการประเมนโดยครประจ าชน การทดสอบสมมตฐานขอท 1 มรายละเอยดดงตอไปน

1. ทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม จากการประเมนผลหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม กลมทดลองมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 7

84

ตาราง 7 การเปรยบเทยบผลการทดสอบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

ดานทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม

ผประเมน

กลมทดลอง(n=25)

กลมควบคม (n=25) t

M SD M SD

ผปกครอง 112.76 10.26 97.68 14.69 4.20*

ครประจ าชน 113.12 7.88 92.12 16.26 5.80*

*P<.05

2. ทกษะความจ าเพอการใชงาน จากการประเมนผลหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของทกษะความจ าเพอการใชงาน กลมทดลองมคะแนนทกษะความจ าเพอการใชงาน สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผ ปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 8

ตาราง 8 การเปรยบเทยบผลทกษะความจ าเพอการใชงาน ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

ดานทกษะความจ าเพอการใชงาน

ผประเมน

กลมทดลอง (n=25)

กลมควบคม (n=25) t

M SD M SD

ผปกครอง 36.28 3.84 29.04 6.96 4.55*

ครประจ าชน 36.44 3.13 29.48 6.88 4.60*

*p<0.5

85

3. ทกษะการยบยงชงใจ จากการประเมนผลหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของทกษะการยบยงชงใจ กลมทดลองมคะแนนทกษะการยบยงชงใจ สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 9

ตาราง 9 การเปรยบเทยบผลทกษะการยบยงชงใจ ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

ดานทกษะการยบยงชงใจ

ผประเมน

กลมทดลอง (n=25)

กลมควบคม (n=25) t

M SD M SD

ผปกครอง 40.64 4.26 37.48 4.59 2.52*

ครประจ าชน 40.40 2.91 33.36 5.47 5.67*

*p<.05

4. ทกษะการยดหยนความคด จากการประเมนผลหลงการเขารวมกจกรรม

การเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของทกษะการยดหยนความคด กลมทดลองมคะแนนทกษะการยดหยนความคด สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 10

86

ตาราง 10 การเปรยบเทยบผลทกษะการยดหยนความคด ระหวางกลมทดลองและกลมควบคมหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

ดานทกษะการยดหยนความคด

ผประเมน

กลมทดลอง (n=25)

กลมควบคม (n=25) t

M SD M SD

ผปกครอง 35.84 3.67 31.16 4.52 4.01*

ครประจ าชน 36.28 2.93 29.28 5.15 5.90*

*p<0.5

สมมตฐานขอท 2 กลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค มความสามารถของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานสงกวากอนการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค

ผ วจยทดสอบสมมตฐานขอท 2 โดยใชการทดสอบทแบบไมเปนอสระจากกน (Pair-sample t-test) ผลทไดนนมาจากการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ทง 3 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะความจ าเพอการใชงาน 2) ทกษะการยบยงชงใจ 3) ทกษะการยดหยนความคด โดยครประจ าชนและผ ปกครองทไดประเมนกลมทดลองกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคโดยคดเปนคะแนนภาพรวมและรายดาน วเคราะหผลทงหมด 2 ครง แบงเปน 1) ผลจากการประเมนโดยผปกครอง 2) ผลจากการประเมนโดยครประจ าชน ไดผลการทดสอบสมมตฐานขอท 2 ดงน

1.ทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม จากการประเมนผลกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของกลมทดลองมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน สงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผ ปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 11

87

ตาราง 11 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

กลมทดลอง (n=25)

ดานทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม

ผประเมน กอนทดลอง หลงการทดลอง

t M SD M SD

ผปกครอง 100.04 13.51 112.76 10.26 5.27*

ครประจ าชน 106.24 10.73 113.12 7.88 5.16*

*p<.05

2. ทกษะความจ าเพอการใชงาน จากการประเมนผลกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของกลมทดลองมคะแนนทกษะความจ าเพอการใชงาน สงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 12

ตาราง 12 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาความจ าเพอการใชงาน จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

กลมทดลอง (n=25)

ดานทกษะความจ าเพอการใชงาน

ผประเมน กอนทดลอง หลงการทดลอง

t M SD M SD

ผปกครอง 32.44 6.21 36.28 3.84 2.90*

ครประจ าชน 34.08 3.27 36.44 3.31 5.07*

*p<.05

88

3. ทกษะการยบยงชงใจ จากการประเมนผลกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของกลมทดลองมคะแนนทกษะการยบยงชงใจ สงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 13

ตาราง 13 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการยบยงชงใจ จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

กลมทดลอง (n=25)

ดานทกษะการยบยงชงใจ

ผประเมน กอนทดลอง หลงการทดลอง

t M SD M SD

ผปกครอง 35.44 4.98 40.64 4.26 5.50*

ครประจ าชน 37.92 4.09 40.40 2.91 4.65*

*p<.05

4. ทกษะการยดหยนความคด จากการประเมนผลกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค เมอท าการทดสอบทางสถต พบวาคาเฉลยคะแนนหลงการทดลองของกลมทดลองมคะแนนทกษะการยดหยนความคด สงกวากอนการเขารวมกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ทงจากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน ผลปรากฏดงตารางท 14

89

ตาราง 14 การเปรยบเทยบผลระหวางกอนและหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการยดหยนความคด จากการประเมนของผปกครองและครประจ าชน

กลมทดลอง (n=25)

ดานทกษะการยดหยนความคด

ผประเมน กอนทดลอง หลงการทดลอง

t M SD M SD

ผปกครอง 32.16 4.03 35.84 3.67 5.17*

ครประจ าชน 34.24 3.72 36.28 2.93 3.02*

*P<.05 สวนท 2 ผลจากการสงเกตพฤตกรรมในการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชใน

การพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย จากการสงเกตพฤตกรรมของกลมทดลองระหวางการเขารวมกจกรรมการเตน

สรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยในแตละครง หลงจากจบกจกรรม ผวจย ผชวยวจย ครประจ าชนและครพเลยง จะประชมเพอสรปกจกรรมและสรปพฤตกรรมของกลมทดลองทสงเกตไดในแตละครง โดยขอสรปจากการประชม มรายละเอยดแบงตามกจกรรม ดงน

กจกรรมท 1 ในบานของเรา - เดกมวงออกนอกแถวบาง ในระหวางท ากจกรรม และลกขนไปดมน าโดยท

ยงไมขออนญาต จงท าการตกลงกนใหมการขออนญาตทกครง - ในสวนของการด าเนนกจกรรมเปนไปโดยด กจกรรมเดกเขาใจไดงาย - เดกใหความรวมมอทด มความกระตอรอรนทจะเขารวมกจกรรม และแยง

กนตอบค าถาม จงท าขอตกลงและย าอยเสมอวาตองยกมอกอนตอบค าถาม กจกรรมท 2 Master Chef Junior

- เดกแยงกบจบกลมกบเพอนทสนท จงตองใชการนบเลข 1 – 5 แลวแบงกลมตามเลขทนบ

90

- การด าเนนกจกรรมไปดวยดและมระเบยบ ม 2 – 3 คนเทานน ทไมสนใจท ากจกรรมตอนชวงทดเพอนออกมาเตน จงใชวธการเรยกออกมาหนาหองแลวเตนพรอมกบคณครและเพอนอกครง ( ไมใหเตนคนเดยว )

- ชวงทายแถวของเดกผชาย จะคอยแกลงกนและฟองมาทครผน ากจกรรมอยบอยครง จงจบแยกใหนงหางกน และยายมาทตนแถว

กจกรรมท 3 สวนดอกไมของหน - เดกแยงกนตอบค าถามนอยลง และสวนใหญจ าไดวาตองยกมอกอนทจะ

ตอบค าถาม - ทโรงเรยนมกจกรรมงานวชาการ จงมเสยงดง ท าใหเดกขาดสมาธไปบาง

ชวง จงตองน าสมาธเดกกลบมาดวยการเลนและเตนกบอปกรณมากขน - การด าเนนกจกรรมผานไปดวยด เดกทขาดการสนใจในกจกรรมถกยายมา

นงตนแถว เพอดงความสนใจมาทคณคร กจกรรมท 4 เมองเทพนยาย

- เดกนงเปนวงกลมโดยไมตองออกค าสง เมอเขาหองเดกกนงวงกลมและท าทาเตรยมพรอมส าหรบการเตรยมรางกาย (warm up)

- เดกทขาดสมาธใน ครงกอนๆ เรมมสมาธสนใจมากขน และมานงหนาหองโดยทไมตองเรยก

- เดกสามารถออกแบบทาเตนไดเอง แตยงคงใชเวลาอยพอสมควร กจกรรมท 5 ส ารวจโลกใตทองทะเลกนเถอะ

- มเดกปวย 1 คน จงท าใหเดกคนนนรวมกจกรรมไดไมเตมท แตยงคงอยในหอง ท ากจกรรมกบเพอน

- เพลง Deep Deep Deep เปนเพลงภาษาองกฤษ และเดกยงไมเคยฟง ดงนนจงตองใชเวลาในการจ าเนอเพลงมากกวาทตงไว แตเดกกจ า และสามารถรองตามได เมอเตนไปดวย

กจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนต - ตอนท ากจกรรม mirror มการแบงเปนค สวนใหญ มสมาธอยกบการ

เคลอนไหวของคตนเอง มบางคทขาดสมาธและไปแกลงเพอนบาง ครเลยจบแยกกน แลวใหมาจบคกบครพเลยงและทมงานผวจย

91

- ชวงตอเลโก มเดกแยงทเลโกมาตอคนเดยวไมแบงเพอน ทมงานผ วจยจงเขาไปชวยพดและอธบายถงความส าคญทตองชวยกน กลมผหญง ใหความรวมมอในการชวยกนตอเลโกออกมาไดด กลมผชายแยงกนในชวงแรก เมอทมงานเขาไปชวยคม จงด าเนนไปไดดขน

- ชวงตอนทายพดสรปถงตอนทแบงกลมชวยกนตอเลโก ใหเหนประโยชนของการแบงปน การท างานรวมกน งานจงเสรจไดอยางรวดเรว ยกตวอยางใหเหนถงกลมแรกทตอ เลโกเสรจอยางรวดเรวและสวยงาม และกลมสดทายทใชเวลาการตอเลโกมากกวากลมอน เพราะวาตางคนตางแยงเลโกมาเลนคนเดยว

กจกรรมท 7 ไดโนเสารลานป - การด าเนนกจกรรมเปนไปดวยด ครผน ากจกรรมไมตองออกค าสงหลาย

ครง - เดกสามารถจ าชอชนดไดโนเสารได โดยใชเวลาในการทองทวนซ าประมาณ

7 ครง - เดกออกแบบทาทางการเคลอนไหวไดด และเหนภาพความแตกตางของ

ไดโนเสาร แตละชนด ( ไดโนเสารคอยาว ไดโนเสารมปกบนได ไดโนเสารทเปนปลาอยในทะเล และไดโนเสารทมหนามขนาดใหญทหลง )

กจกรรมท 8 ผจญภยใน Zoo Topia - เดกรจกสตวแตละชนดไดด และรถงลกษณะการเคลอนไหวของสตวแตละ

ชนดทแตกตาง แบงแยกการเคลอนไหวไดอยางชดเจน โดย กระตาย = กระโดด หมาจงจอก = วงเรว สลอท = เคลอนไหวอยางเชองชา ยราฟ = เดนปกต และท าทายดคอยาว ๆ เตา = หยดอยเฉย ๆ ไมขยบ ( เดกใหเหตผลวา ปกตเหนเตาเมอไรกจะเหนเตาอยกบท นอยครงจะเหนเตาเดน หรอวายน า เดกยกตวอยางจากประสบการณทพบเหนมาดวยตนเอง )

- การด าเนนกจกรรมแตละขนตอนเปนไปดวยด ไมมการแซงควกน ละใหความรวมมอในการชมการแสดงของเพอน และสงเสยงเชยรใหก าลงใจแดกลมทก าลงแสดงอย

- เดกไมวงเลนออกนอกหองและขออนญาต กอนไปดมน าหรอเขาหองน า กจกรรมท 9 ขนยานอวกาศไปตะลยจกรวาลกน

- ชวงทระบายส ม 1 กลมมการแยงสทจะระบาย ครทประจ ากลมจงชวยแบงสและแบงสวนทจะระบาย

92

- เดกจ าไดวารปภาพในการดแตละรปตองเคลอนไหวอยางไรโดยไมตองอธบายซ าหลายรอบ ใชการทวนซ าแค 2 รวบเดกกจ าได และเมอเหนเหนภาพกท าทาทางไดอยางรวดเรว

-กจกรรมด าเนนไปดวยด ไมมการออกนอกกลมหรอออกนอกหอง กจกรรมท 10 มะลกกกกย หมบานแหงเวทมนต

- ชวงทใหออกเสยงจากรปภาพทเหนเปนเสยงแปลก ๆ เดกมการเขนเลกนอยทจะท าเสยงตลกๆ แตเมอมเพอนคนแรก ออกเสยงแปลกๆ ดงฟงชด ท าใหเพอนคนอนสนกไปกบการออกเสยงทแปลกๆ ออกเสยงไปกหวเราะเสยงตนเอง แตเดกจะจ าไดวา ภาพ ๆ นนออกเสยงอยางไร ทวนซ าประมาณ 2 รอบ เดกกจ าได

- เดกจ าทาเตนไดภายใน 1 รอบ จากเสยงแปลก ๆ เชน ภาพสายรง เดกจะไมพดวาสายรง เดกจะรองวา “วววววว” ท าใหทาทางทเกดจากเสยง เปนทาทเดก ๆจะยอตว แลวยดตวเองขน เคลอนไหวเปนทศทางแบบครงวงกลม จากดานซายไปดานขวา พอครงแรกท าผานไป ครงท 2 เมอเหนภาพและจะตองกลบมาท าอกครงกจะจ าไดทนท โดยไมตองมการทวนซ า

93

บทท 5 สรปอภปรายผลและขอเสนอแนะ

งานวจยนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi experimental design) มวตถประสงคเพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารในเดกปฐมวยและศกษาผลของการใชกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ความมงหมาย สมมตฐาน และวธการด าเนนการวจย

ความมงหมายของงานวจย 1. เพอพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร

ดานพนฐานในเดกปฐมวย โดยมวตถประสงคยอย ไดแก 1.1 เพอศกษาผลการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานระหวางกลม

ทดลองและกลมควบคม หลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค 1.2 เพอเปรยบเทยบผลการทดสอบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานระหวาง

กอนและหลงของการเขารวมกจกรรม สมมตฐานงานวจย

1. กลมทดลองทท ากจกรรมการเตนสรางสรรคมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานมากกวากลมควบคม โดยคดเปนคะแนนภาพรวมและรายดาน

2. กลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค มความสามารถของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานสงกวากอนการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค

วธการด าเนนการวจย วธการด าเนนการวจยเรองผลของการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหาร

ดานพนฐานในเดกปฐมวย นนมขนตอนในการด าเนนการวจย 2 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 พฒนาแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหาร

ดานพนฐานในเดกปฐมวย วธการพฒนาแผนกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคด

เชงบรหารดานพนฐาน ด าเนนการโดยเรมจากศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย กจกรรมจะน าไปใชกบเดกปฐมวยทมอาย 3-5 ป ในงานวจยนพฒนากจกรรมโดยมกลมตวอยาง คอ เดกปฐมวยชนอนบาล 1 โรงเรยนประชาอทศ (จนทาบอนสรณ) จ านวน 50 คน แบงเปนกลมทดลอง 25 คน และกลมควบคม 25 คน เมอ

94

พฒนากจกรรมไดสมบรณแลวจงตรวจสอบคณภาพของกจกรรมการเตนสรางสรรคทผวจยสรางขนโดยน าเสนอผทรงคณวฒทเปนผ เชยวชาญเฉพาะดาน ไดแก ผ เชยวชาญดานการเตน 1 ทาน ผ เชยวชาญดานการศกษาปฐมวย 2 ทาน ผ เชยวชาญดานจตวทยาพฒนาการ 2 ทาน โดยท าการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) และความเหมาะสมของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน

ขนตอนท 2 ศกษาผลของการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

กลมตวอยางในงานวจยน คอ เดกปฐมวยชนอนบาล 1 โรงเรยนประชาอทศ (จนทาบ-อนสรณ) จ านวนทงหมด 50 คน โดยแบงเปนกลมทดลอง 25 คน และกลมควบคม 25 คน โดยการเลอกกลมตวอยางจะใชวธการสมตวอยางแบบกลม (Cluster sampling) โดยมหองเรยนเปนหนวยของการสม จากเดกชนอนบาล 1 ทงระดบ ซงเดกทเขารวมกจกรรมทงหมดไดรบการยนยอมจากผปกครองแลว กอนเรมกจกรรมการเตนสรางสรรค ทง 2 กลมจะตองมการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน (pretest) โดยผปกครองและครประจ าชน ซงแบบประเมนทกษะการคดเชงบรหารจะประเมนดวยแบบวดทผวจยสรางขน จ านวน 28 ขอ โดยรปแบบการวดเปนแบบมาตรประเมนคาเชงตวเลข (Numerical rating scale) 5 ระดบ โดยมครประจ าชน และผปกครองเปนผประเมน แบบประเมนนจะสามารถประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดทงหมด 3 ดาน ไดแก 1) ทกษะความจ าเพอการใชงาน (Working memory) 2) ทกษะการยบยงชงใจ (Inhibitory control) และ 3) ทกษะการยดหยนความคด (Shift, Cognitive or mental flexibility) ซงกอนการประเมนนนไดมการประชมกบผปกครอง ครประจ าชนเพอท าความเขาใจในเกณฑการประเมนทกษะการคดเชงบรหารของทงกลมทดลองและกลมควบคม หลงจากการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานแลวจงเรมกระบวนการการทดลองกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร มทงหมด 10 กจกรรม กจกรรมละ 45 นาท ท าการทดลอง สปดาหละ 4 ครง ใชเวลาทงสน 3 สปดาห หลงจากการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคจงไดท าการประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานอกครง (posttest) โดยมครประจ าชน และผปกครองเปนผ ประเมน และน าคะแนนทไดมาทดสอบสมมตฐานโดยสมมตฐานขอท 1 กลมทดลองทท ากจกรรมการเตนสรางสรรคมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานมากกวากลมควบคม โดยคดเปนคะแนนโดยรวมและรายดาน ใชการทดสอบทแบบเปนอสระจากกน (independent sample t-test) ดวยการเปรยบเทยบคะแนนหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค (posttest) ระหวางกลมทดลองและกลมควบคม และทดสอบสมมตฐานขอท 2 กลม

95

ทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค มความสามารถของทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานสงกวากอนการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค ผวจยใชการทดสอบทแบบไมเปนอสระจากกน (Pair-samples t-test) ดวยการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานกอนการทดลอง (pretest) และหลงการทดลอง (posttest) ของกลมทดลอง

สรปผลการวจย

1. การพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคท ใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

ในงานวจยนผวจยพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน เพอพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานเดกปฐมวยทมชวงอาย 3-5 ป ในดานพนฐานแบงออกเปน 3 ทกษะ ไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน (Working memory) ทกษะการยบยงชงใจ (Inhibitory control) และทกษะการยดหยนความคด (Shift, Cognitive or mental flexibility) มทงหมด 10 กจกรรม จ านวน 10 คร ง โดยแผนกจกรรมนพฒนาขนจากการศกษาความเปนมาและความส าคญของกจกรรมการเตนสรางสรรค ซงกจกรรมการเตนสรางสรรคมอยหลากหลายรปแบบ แตในงานวจยนเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคเพอการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาดานพนฐาน ผ วจยจงศกษาเอกสารงานวจย แนวคด ทฤษฎทเกยวของนอกเหนอจากหลกการและแนวคดของกจกรรมการเตนสรางสรรค โดยเรมจากเอกสารงานวจยเกยวกบทกษะการคดเชงบรหาร หลกการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารจากกจกรรมเพอพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ในเดก 3-5 ป อางจาก Enhancing and Practicing Executive Function Skills with Children from Infancy to Adolescence (Harvard University Center of developing child, 2014) และทฤษ ฎการเรยน รตามธรรมชาตของสมอง (Brain-Based Learning) รวมถงทฤษฎการเรยนรและวฒภาวะของเดกปฐมวย จงเปนแบบแผนกจกรรมมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารทเหมาะสม และทกกจกรรมจะเสรมสรางและพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทกดาน ตองอาศยทกษะทง 3 ทกษะประกอบกน ความจ า การยดหยนความคดและการยบยงชงใจ ในกระบวนการของกจกรรมแตละขนตอน โดย 3 ทกษะนจะเกดขนผานการเคลอนไหวรางกายทสรางสรรคจากจนตนาการทมาจากวธการตาง ๆ นอกเหนอจากการเคลอนไหวแลวเดกจะตองคด วเคราะห แกไขปญหาไดอยางมเหตผล เมอผ วจยพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารแลว จงน าใหผ ทรงคณวฒทงหมด 5 ทาน ตรวจสอบสอบเหมาะสมของกจกรรม ความตรงเชงเนอหา ในภาพรวมของกจกรรมและรายดานของกจกรรม โดยผลการตรวจสอบนนไดคา IOC ทผานเกณฑ

96

การประเมน มคาดชนอยท 0.6-1.00 และมการปรบปรงกจกรรมตามค าแนะน าของผ ทรงคณวฒกอนทจะน าแผนกจกรรมไปใชในขนตอไป

2. การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยพบวา กลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคท ใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน มคะแนนหลงการทดลองทงโดยรวมและรายดาน สงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยการประเมนจากครประจ าชน และผปกครอง และกลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน มคะแนนหลงการทดลองทงโดยรวมและรายดานสงกวากลมควบคมทไมไดเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค อยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .05 โดยการประเมนจากครประจ าชนและผปกครอง

อภปรายผล

ผวจยอภปรายผลโดยแบงไวเปน 2 สวน ไดแก สวนท 1 การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย สวนท 2 การพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

สวนท 1 การศกษาผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย

การวจยในครงนพบวา กลมทดลองทเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวย ทง 3 ทกษะ ไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน ทกษะการยบยงชงใจและทกษะการยดหยนความคด ผลการประเมนกอนการเขารวมกจกรรม (pretest) จากครประจ าชนในกลมทดลองและกลมควบคม พบวา กลมทดลองและกลมควบคมไมมความแตกตางกน เมอพจารณาผลหลงการเขารวมกจกรรม (posttest) จากการประเมนของครประจ าชน ทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานสงกวากอนการเขารวมกจกรรม และจากการประเมนของผปกครองนนกมทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทสงกวากอนการทดลองเชนกน เมอเปรยบเทยบผลการประเมนหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคกบกลมทดลองกบกลมควบคม โดยทกลมควบคมนนไมไดเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค พบวา กลมทดลอง

97

มคะแนนหลงการเขารวมกจกรรมสงกวากลมควบคมทงโดยรวมและรายดานจากการประเมนของครประจ าชนและผปกครอง

จากผลของการทดสอบสมมตฐานจากคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทงโดยรวมและรายดานนน ผ วจยพบวา ผลการทดลองนนสามารถวเคราะหไดวามความสอดคลองกบเอกสารงานวจยทไดศกษากอนหนา ซงจากเอกสารงานวจยทศกษากอนหนานนอาจจะยงไมมการศกษาการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคทมผลตอทกษะการคดเชงบรหารโดยตรง ดงนนผวจยจงคนควาเอกสารงานวจยทมความใกลเคยงกบทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน ทแบงเปนรายดาน ทงหมด 3 ดาน ไดแก 1) ทกษะความจ าเพอการใชงาน 2) ทกษะการยบยงชงใจ และ 3) ทกษะการยดหยนความคด

จากผลการศกษางานวจยทเกยวของกบกจกรรมตาง ๆใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานหรอทกษะอน ๆ ทสามารถเทยบเคยงไดกบทกษะการคดเชงบรหาร พบวา กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะตอความคดสรางสรรคทสามารถเทยบเคยงไดกบความยดหยนความคด และการสรางสมาธและการควบคมตนสามารถเทยบเคยงไดกบทกษะการยบยงชงใจและทกษะความจ าเพอการใชงาน ดงเชน งานวจยของพรพมล เวสสวสด และ ศศลกษณ ขยนกจ (2015) ผ วจยศกษาและน ามาเทยบเคยงกบดานการยดหยนความคด โดยงานวจยดงกลาวไดท าการศกษาผลของการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะโดยใชแนวคดการเตนเชงสรางสรรคมตอความคดสรางสรรคของเดกอนบาล ผลหลงการทดลองพบวากลมทดลองมคะแนนความคดสรางสรรคสงกวากลมควบคม ซงมความสอดคลองกบงานวจยน เพราะมกจกรรมทเนนการเคลอนไหวอยางสรางสรรคเชนกน มการเคลอนไหวประกอบจงหวะ ใหเดกไดเคลอนไหวอยางอสระและสรางสรรค และในงานวจยน กจกรรมทงหมด 10 กจกรรม จะเนนใหเดกไดออกแบบการเคลอนไหวดวยตนเอง ซงมการแนะน าและเลยนแบบจากตนแบบโดยครผน ากจกรรม จากกจกรรมในครงแรกทเดกจะเปนผ ตาม ซงสอดคลองกบทฤษฎของเพยเจต ในขนกอนปฏบตการ (preoperational period) ทกลาววาเดกจะเรยนรผานจนตนาการไดโดยเรมมการเลนเลยนแบบ เดกจะไดฝกการเคลอนไหวทหลากหลายรปแบบตามโจทยทก าหนดให ท าใหเดกตองฝกใชจนตนาการพรอมกบการแกไขสถานกาณเฉพาะหนาไดอยางสรางสรรคโดยไมมการบงคบ จงจะเกดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร นนเพราะจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ บรเนอรไดกลาวไววา การทเดกสามารถลงมอท าดวยตวเองจะท าใหเกดการคนพบและจดจ าสงตาง ๆ ไดดเรยนรไดเรว ตองสนองความตองการของเดกโดยไมบงคบ เพอใหเดกมอสระและมความมนใจในตนเองสงผลใหเดกพฒนาความสามารถทางการคด (พชร สวนแกว, 2545) ในการ

98

สงเกตการณครงแรกของการเขารวมกจกรรม เดกอาจจะยงเคลอนไหวไดไมดนก หลงจากกจกรรมท 2 – 10 เดกจะคอย ๆ ไดฝกการเคลอนไหวดวยตวเอง และออกแบบการเคลอนไหวเปนทาเตนทสวยงามไดในทสด ดวยระยะเวลาอนสนภายในครงท 10 หลงจากเรยนรจากการเขารวมกจกรรมในครงกอนหนา ผานประสบการณการเคลอนไหวและการออกแบบทาทางจากโจทยตาง ๆ ทไดเรยนรเปนล าดบขนตอนอยางตอเนอง ท าใหเดกสามารถออกแบบทาทางการเคลอนไหว จ าทาทางทออกแบบและน ามาเตนประกอบเขากบเพลงได ภายในการทบทวนทาเตน เพยง 2 ครง นอกจากนนการเตนสรางสรรคยงไดมการใชอปกรณรวมกบการเคลอนไหว ทงการออกแบบทาเตนจากอปกรณและการเตนพรอมกบอปกรณ อยางเชน ออกแบบทาเตนจากเครองครว ( กจกรรมท 2 Master chef junior) ออกแบบทาเตนจากตวตอเลโกทเดกไดรวมกนตอเปนหนยนตออกมาและออกแบบทาเตนเปนแบบหนยนตทตนไดสรางสรรค (กจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนต) หรอการเตนพรอมกบการเสกคาถาดวยการใชไมกายสทธ (กจกรรมท 10 มะลกกกกย หมบานแหง เวทมนต) เปนตน จากตวอยางในกจกรรมนเปนกจกรรมทเดกตองอาศยการใชอปกรณทจะน ามาสรางสรรคเปนการเคลอนไหวทสวยงาม ผานกระบวนการคดการท างานรวมกน ฝกความสามคค ยอมรบความคดเหนของเพอนในกลม นอกจากนนยงตองผสานการเค ลอนไหวไปพรอมกบอปกรณทก าหนดให เรยนรและสรางสรรคจากสญลกษณทเปนรปธรรม จากการสงเกตพฤตกรรม ในขนตอนทตองใชอปกรณนนเดกจะมความสนกสนาน กระตอรอรนทอยากท ากจกรรมและเรยนรไดรวดเรว ในชวงทจะตองแกไขสถานการณเฉพาะหนา (ผวจยใหผ ชวยผ วจยสรางสถานการณทตองแกไขปญหา) เดกกจะแกไขปญหาไดอยางสรางสรรคปราศจากความรนแรง ซงจากกจกรรมน มความสอดคลองกบงานวจยของ เยาวเรศ ธนวนกล (2556) ทท าการศกษาผลการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย งานวจยดงกลาวพบวา การจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณ ชวยพฒนาความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยได เพราะแตละกจกรรมนนเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรและแสดงออกการแกปญหาจากการท ากจกรรมทก าหนดสถานการณตาง ๆ ใหเดกไดคดและลงมอปฏบตดวยตนเองพรอมกบผ อน เกดการสนทนาแลกเปลยนความคดเหน ยอมรบฟงความคดเหนของผ อน สงเสรมการเรยนรทผานกระบวนการทสนกสนาน ซงการเตนสรางสรรคเปนกจกรรมทสนกสนานและท าใหเดกไดฝกทกษะทางสงคม การเรยนรการท างานและการแกไขปญหารวมกบผ อน (Anne Cassidy, 1996; Jennifer McGowan, 2018) ดงนนการยดหยนความคดทตองอาศยการพฒนาโดยใชความคดสรางสรรค พรอมกบการเคลอนไหวประกอบ

99

จงหวะ ผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารจงมความสอดคลองกบงานวจยดงกลาว

ในสวนของทกษะการยบยงชงใจ ผ วจยศกษาการเคลอนไหวทางกาย (Ziereis Susanne และ Jansen Petra,2015) และการเตนตาง ๆ เชน การเตนบลเลต (ไปรยาวรณ ศรประเสรฐและคณต เขยววชย ,2017) การเตนแอโรบค (รชต ถนอมกตต,2560) การเตนประกอบเพลงพระราชด ารส (กมลจนทร ชนฤทธ,2550) และการเตนบอลลม (Lakes Kimberly และคณะ,2016) ซงแตละประเภทนอกจากการเตนแอโรบค จะมการเคลอนไหวไปอยางชา ๆ และทกประเภทตองอาศยการควบคมสมาธ ควบคมตนเองใหเขากบจงหวะ จากการศกษาเอกสารงานวจยน จะสอดคลองการกระบวนการเตรยมพรอมกอนการเขาสกจกรรมการเตนสรางสรรค การเตรยมพรอมรางกาย (warm up) เปนกระบวนการทส าคญ จากทฤษฎทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค (Thorndike’s Law of Leaning) กลาวในสวนของกฎแหงความพรอม (Law of Readiness) วาการเรยนรจะเกดขนไดกตอเมอมความพรอมทงทางกายและใจเกยวกบรางกาย (Physical) เพอเปนการเตรยมการใชกลามเนอและระบบประสาทใหสมพนธกน (Co-Ordination) เมอเดกมความพรอมทงทางรางกายและจตใจจะสงผลใหเกดการเรยนรท ด ดงนนในกจกรรมการเตรยมพรอมของรางกาย นอกจากทจะเตรยมรางกายใหยดหยนและอบอนแลวนน จะตองมการสรางความสนกสนานและสมาธควบคกนไปดวย โดยกจกรรมทเลอกใชนนจะเปนกจกรรมทอาศยการเคลอนไหวพรอมกบการสรางสมาธ เชน ในกจกรรมท 2 Master chef junior ขนตอนท 4 ไปเกบสาหราย โดยแบงเดกเปนค คนหนงเปนสาหรายและอกคนเปนผ เกบสาหราย โดยผ เกบสาหรายจะตองใชสมผสจากมอแตะทอวยวะสวนตาง ๆ ของเพอนอกคน และผ ทถกสมผสจะตองเคลอนไหวอวยวะรบสมผสอยางชา ๆ หรอกจกรรมกระจก (Mirror) ในกระบวนการนจะปรากฏในหลายกจกรรมซงจะมเงอนไขแตกตางกนไปในแตละกจกรรม โดยเดกจะตองจบคหนหนาเขาหากน คนหนงเปนกระจกและอกคนเปนผสองกระจก เดกทรบบทเปนกระจกจะตองเคลอนไหวชา ๆ ตามเพอนทเปนผสองกระจก ไมเคลอนไหวไปในทศทางจง สายตากบรางกายตองท างานประสานไปดวยกน เปนตน จากกระบวนการดงกลาวนนจ าเปนตองอาศยสมาธและความยบยงชงใจทจะไมเคลอนไหวตามใจตนเอง ควบคมการเคลอนไหวไมใหเรวหรอชาเกนไป สมาธจดจออยกบการเคลอนไหวของอวยวะทสงเกตไดจากสมผสทางตาและทางกาย จากการสงเกตพฤตกรรมของเดกในขนตอนน เดกใหความสนกสนานและจดจออยกบการเคลอนไหว ท าใหเดกมสมาธพรอมเรยนรในกจกรรมขนตอไป นอกจากกจกรรมการเตรยมพรอมรายกายทสรางสมาธอยางการเลนกระจกแลว กมกจกรรมการลอกเลยนแบบในการเคลอนไหว (following movement) เชนกน กระบวนการ

100

นอยในล าดบขนตอนเดยวกบการเลนกระจก โดยมวธการคอ จบคเดก 2 คน หรอจบกลมยอย ม 1 คน เปนผน า และอกคนเปนผตาม ดงเชน ในกจกรรมท 3 สวนดอกไมของหน ในขนตอนท 4 ผสมเกสรดอกไม เดกคนหนงเปนดอกไมและอกคนเปนผเสอ โดยดอกไมจะเคลอนไหวไปรอบหองและมเดกทรบบทเปนผเสอเคลอนไหวตาม ในกระบวนการนนอกจากจะตองอาศยสมาธทจะตองสงเกตและท าตามแลวนน กเปนการอบอนรางกายดวยเชนกน เพราะเดกจะตองเคลอนไหวไปรอบ หอง การเคลอนไหวนเหมอนการวง หรอการกระโดดเพอใหเกดความพรอมในการเคลอนไหวล าดบตอไป และอกหนงกจกรรมกคอกจกรรม เคลอนไหวและหยด (Move and freeze) (Harvard University Center of developing child, 2014) ทมการเพมระดบของความเรวหรอลดระดบทชาสลบกนไป พรอมกบจงหวะของเพลง และใชค าสง ฟรซ เพอใหเดกหยด การเคลอนไหวของเดกจะเปนไปตามบทบาททไดรบ ดงเชน กจกรรมท 8 ผจญภยใน Zoo topia ขนตอนท 4 เดกจะตองสวมบทบาทเปนสตวชนดตาง ๆ ทมเอกลกษณการเคลอนไหวทแตกตางกนตามค าสงของคร ในกระบวนการนเดกจะตองมสมาธเพอทจะฟงค าสงของครและฟงจงหวะเพลงเพอใหรางกายเคลอนไหวไปพรอมกบจงหวะ และยบยงตนเองไมใหเคลอนไหวในรปแบบอน ควบคมการระดบเคลอนไหวของตนเอง ในกจกรรมนนอกจากจะชวยสงเสรมการยบยงชงใจแลวนน ยงเปนการสงเสรมการยดหยนความคด ทตองท ากจกรรมการเคลอนไหวในรปแบบทมค าสงสลบไปมา จากการสงเกตพฤตกรรมนน ในชวงแรกเดกจะไมสามารถท าตามค าสงไดอยางทนท แตเมอมเดกจ านวนหนงทเรมมสมาธกบเพลงและการฟงค าสงและสามารถเคลอนไหวตามค าสงไดอยางทนท จงท าใหเกดการปฏบตพรอมกนเปนกลม โดยเดกทไมทนไดฟงค าสงและจดจออยกบการเคลอนไหว เมอเหนเพอนคนอนเปลยนการเคลอนไหวตามค าสง ตนเองกจะท าตาม และเมอด าเนนกระบวนการนไปเรอย ๆ และท าซ าหลายครง เดกสามารถเปลยนกระบวนการเคลอนไหวตามค าสงไดอยางรวดเรวขน และสงผลใหการเปลยนล าดบกจกรรมอน ๆ ไดอยางรวดเรว และยบยงตนเองไมใหท ากจกรรมอน ๆ นอกเหนอจากกจกรรมทไดรบมอบหมาย ดงนนจากการประเมนผล ผลของการทดลองการควบคมตนเองและสมาธของกลมทดลองทสงกวากอนการทดลอง มความสอดคลองกบผลของการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการยบยง ชงใจ เพราะนอกจากจะเปนการเคลอนไหวทออกแบบดวยตนเองแลว เดกจะตองเคลอนไหวในรปแบบเดมไปตลอดไมวาจะเปนเพลงในรปแบบใดกตาม เดกจะตองมสมาธ จดจออยกบจงหวะเพลงและเคลอนไหวไปตามการเคลอนไหวทก าหนดเทานน นอกจากการเคลอนไหวแลวการใชพนทกตองอยในแถวใหตรงหรออยในเฉพาะพนททก าหนด ดงนนผลของกลมทดลองในทกษะการยบยงชงใจจงสอดคลองกบเอกสารงานวจยดงกลาว

101

ในทกษะความจ าเพอการใชงาน ผ วจยไดศกษากจกรรมโยคะ (Gothe Neha และคณะ,2016) ในระยะเวลา 8 สปดาห ผลการทดลองหลงจากการเขารวมกจกรรมโยคะพบวา ชวยใหเกดการพฒนาทกษะการคดเชงบรหาร ในสวนความจ าเพอการใชงาน และกจกรรมทางกายดวยการเตนแอโรบคและการปนจกรยาน (Moriya และคณะ,2016) ผลการวจยพบวาการออกก าลงกายรปแบบนชวยเพมสมรรถนะการท างานของหนวยความจ าในการท างาน ก จกรรมในงานวจยดงกลาว ผวจยน ามาเปนสวนหนงในกจกรรมการเตนสรางสรรค เชน การยดหยนรางกาย การเตรยมพรอมรางกาย การเคลอนไหวประกอบเพลง การดดแปลงโยคะมาเปนเกมเงยบ ซงมสวนพฒนาความจ าเพอใชงานไดเชนกน (Harvard University. 2014) ในกระบวนการของกจกรรม แตละขนตอนของแตละกจกรรมนนจะสงเสรมทกษะความจ าเพอการใชงานได เกอบทกขนตอน โดยผานวธการทพฒนามาจากเอกสารงานวจยทยกตวอยางมากขางตน ตวอยางเชน กจกรรมท 7 ไดโนเสารลานป ในทกขนตอนจะสามารถพฒนาทกษะความจ าเพอการใชงาน ตงแตการจดจ าชนดของไดโนเสารจากภาพ เอกลกษณส าคญของไดโนเสารแตละชนดรวมถงการการเคลอนไหวทแตกตาง จดจ าทาทางการเคลอนไหวของกลมตนเองและของกลมเพอน ทรวมกนออกแบบการเคลอนไหวไดโนเสารทตนไดรบ กจกรรมท 10 มะลกกกกย โลกแหงเวทมนต ทเดกจะตองจดจ าสญลกษณและวธการโบกไมกายสทธมาดดแปลงเปนทาเตน หรอกจกรรมท 6 แปลงรางเปนหนยนตร ทเดกจะตองน าเลโกมาตอเปนหนยนตรทสวยงามในจ านวนเลโกท มจ ากด รวมถงสรางบทบาทใหกบหนยนตรทตนสรางขนและออกแบบการเคลอนไหวตามหนยนตรตวนน เปนตน ตามกระบวนการเหลาน อาศยทฤษฎทเปนหลก ไดแก ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจตและทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเจอโรม บรเนอร โดยน ามาประยกตในการสอและอปกรณทเปนรปธรรมเพอชวยใหเดกมความเขาใจไดชดเจนขนดกวาการบรรยายดวยค าพดเพยงอยางเดยว และในแตละกจกรรม เดกจะตองคดแกไขสถานการณทเปนปญหาไดอยางสรางสรรค ดงนนจงตองน าสงทไดเรยนรตงแตตนกจกรรมการแกไขปญหาได จากการสงเกตพฤตกรรม ตามล าดบของกระบวนการ ชวงแรกเดกจะยงไมสามารถแสดงความคดเหนออกมาไดวาจะแกไขสถานการณอยางไร ดงนนครจะใชวธการตงค าถามเพอใหเดกนกยอนกลบไปสกระบวนการในขนแรกและใชค าถามเปนการชน าใหเดกตอบค าถามไดอยางสรางสรรคโดยไมบอกค าตอบหรอการใชค าสงใหเดกท า ครจะใชวธการดงกลาวกบทก ๆ กจกรรม และท าซ า ๆ อยเสมอ จงท าใหเดกสามารถคดค าตอบไดเองในกจกรรมครงตอ ๆไป และน าทกษะทไดเรยนนรมาแกไขสถานการณไดอยางสรางสรรค ตามทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค (Thorndike’s Law of Leaning) อางถงใน (จฑามาศ วงศสวรรณ , 2548) ในสวนของกฎแหงการฝกหด (Law of

102

Exercise) เดกจะเรยนรจากการกระท าซ า ๆ กนหลาย ๆ ครง เกยวกบการเคลอนไหวและจงหวะเดกจะเกดทกษะในรปแบบตาง ๆ และกฎแหงผล (Law of Effects) เดกจะเรยนรไดดขน ถาผลของการกระท านนเปนไปในทางบวกหรอทางทด ซงจะท าใหเดกเกดความสนใจ เกดทกษะท าใหเดกมความสนกสนานและความพอใจ ดงนนผลของการเตนสรางสรรคทมตอทกษะความจ าเพอการใชงานจงมความสอดคลองกบเอกสารงานวจยดงกลาว

จากการศกษาเอกสารงานวจยตามองคประกอบรายดานทงหมด 3 ทกษะ กอใหเกดกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานโดยรวม ทสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดทกองคประกอบ จากการประเมนทงครประจ าชนหรอผปกครองกลวนแตใหผลการประเมนทสอดคลองกน

สวนท 2 การพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดาน

พนฐานในเดกปฐมวย ผ วจยพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชง

บรหารดานพนฐาน พบวา กจกรรมการเตนสรางสรรคนนเปนกจกรรมทเหมาะสม ส าหรบเดกปฐมวย และสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยในชวงอาย 3 -5 ปได พฒนาการทางสมองในเดกวยนจะเปนไปอยางรวดเรว จากการศกษาความหมายของการเตนสรางสรรคเพอทจะน ามาเปนแผนในการสรางกจกรรม เพอใหเกดเปนกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทมความสนกสนาน และไดพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทง 3 ทกษะ ผานการเคลอนไหวทเปนรปแบบการสอสาร การแกปญหา ใชวธการเรยนรทไมไดเปนการแขงขน เปนวธการทผ เรยนจะพฒนาการรคด ความสามารถในการคด เดกในวยน เปนวยทชอบเคลอนไหวมาก มความกระฉบกระเฉง วองไว ไมชอบอยน งเฉย เคลอนไหวจากทหนงไปยงอกทหนงดวยอรยาบถทตางกน (พชร สวนแกว , 2545) โดยกระบวนการในแตละกจกรรมของการเตนสรางสรรคนจะสอดคลองกบหลกการและแนวคดทกษะการคดเชงบรหารจาก Harvard University (2014) ทประกอบไปดวย 1) Imaginary play ในกจกรรมการเตนสรางสรรคนเดกจะเปนผคดบทบาททจะเคลอนไหวขนมาเอง เดกตองมแนวคดทสรางขนอยในใจและก าหนดพฤตกรรมของพวกเขาใหเปนไปตามกฎ ยบยงแรงกระตนหรอการกระท าทไม เหมาะสม อนน าไปสขนตอนทส าคญในการพฒนาระบบการควบคมตนเอง 2) Storytelling ในกจกรรมนมวธการทดดแปลงมาจากการเลาเรองตอเนอง โดยการก าหนดหวขอหลกในแตละครงใหเดก และใหเดกสรรสรางเรองราวขนมาเองและเคลอนไหวไปกบเรองราวทได

103

สรางขน เดกจะไดใชทกษะความจ าทตองจดจ าเรองราวและน ามาเคลอนไหวอกครงกอใหเกดความซบซอนมากขน จงท าใหเกดการพฒนาในเรองของความจ าและการจดการขอมล 3) Movement challenges songs and games หลกการนสอดคลองกบจงหวะในการเคลอนไหวของกจกรรมการเตนสรางสรรค ทก าหนดใหมจงหวะทหลากหลาย จากชาทสดไปเรวทสด เคลอนไหวไปตามจงหวะเฉพาะและจะตองผสานค าในเพลงไปพรอมกบการกระท า วธนมสวนชวยในดานการยบยงชงใจและหนวยความจ า 4) Quiet games and other activities นอกเหนอการจากเคลอนไหวในรปแบบทสรางขนแลวการก าหนดกตกาและการด าเนนเรองราวแตละครงจะมเกมสตาง ๆ ทก าหนดการเคลอนไหวทงหมด

ในขนตอนของกจกรรมการเตนสรางสรรคจะเรมจากกจกรรมทงายไปสกจกรรมทมความซบซอนยงขน การใชรางกายโดยรวมไปสการแยกสวนของรางกาย การแยกประสาททละเอยดยงขน สอดคลองกบทฤษฎวฒภาวะของกเซล (Gesell’ Maturation Theory) (Gesell Arnold, 1947) ทกลาวไววา พฒนาการมการใชกจกรรมรวมกน (Functional Asymmetry) กลาวคอ วฒภาวะของรางกายนนจะกอใหเกดการเปลยนแปลงจากกจกรรมสวนรวมมาสกจกรรมเฉพาะตว เชน การเคลอนไหวของอวยวะทกสวน ทงมอและขาจะไปพรอม ๆ กน ตอมาเมอม วฒภาวะกจะเคลอนไหวเฉพาะสวนได เชน มอและนว กอนเรมกจกรรมการเตนสรางสรรคจะมการเตรยมพรอมดวยการจดระเบยบแถวและสรางสมาธดวยการเกรนน าโดยการเลานทานทเปนเรองเกยวกบกจกรรมทจะท าในแตละครงและเปนการสรางจนตนาการใหกบเดกกอนทจะน าไปสกระบวนการขนตอไป และในแตละกระบวนการนนจะใชวธการท าซ า ๆ หลายรอบ เชน การพดทวนซ า การเคลอนไหวซ าทงในจงหวะเดมและจงหวะทแตกตาง ซงสอดคลองกบ ทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค (Thorndike’s Law of Leaning) อางถงใน (จฑามาศ วงศสวรรณ , 2548) ทวาการเรยนรจะเกดขนไดกตอเมอมความพรอมทงทางกายและใจเกยวกบรางกาย (Physical) เพอเปนการเตรยมการใชกลามเนอและระบบประสาทใหสมพนธกน (Co-Ordination) เดกจะเรยนรจากการกระท าซ า ๆ กนหลาย ๆ ครง และจะเรยนรไดดขน ถาผลของการกระท านนเปนไปในทางบวกหรอทางทด ซงจะท าใหเดกเกดความสนใจ

กจกรรมการเตนสรางสรรคนอกจากการเคลอนไหวดวยตนเองแลวนน กใชวธการการเลนเลยนแบบจะมทงเลยนแบบตนฉบบจากครผน ากจกรรม และเลยนแบบจากเพอนในกลม โดนการเลยนแบบนนใชวธการทงจากทางการพด เลยนแบบพฤตกรรมและเลยนแบบการเคลอนไหว สอดคลองกบทฤษฎทน ามาเสรมในเรองของการเรยนรในเดกปฐมวย ไดแก ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต ทกลาววา เดกในวยนจะอยในขนกอนปฏบตความคด เดก

104

จะมพฒนาการจากการกระท าทมาจากการใชประสาทสมผสและการเคลอนไหว เรยนรผานจนตนาการไดโดยเรมมการเลนเลยนแบบ (ประณต เคาฉม, 2526) และในขนตอนตาง ๆของกจกรรมเดกจะเปนคนลงมอท าเองโดยมเพยงผ ชวยผ วจยและครพ เลยงคอยแนะน า เชน การตอเลโกทจะจ านวนชนทจ ากดเพอสรางเปนหนยนตร ซงจ านวนและรปแบบทจ ากดนนเปนอปสรรคในการสรางหนยนตรของเดก เดกจะตองหาวธการสรางหนยนตรทมรปแบบไมซ ากบเพอนกลมอน เปนตน ดวยกระบวนการลกษณะนจะสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรของบรเนอรทอธบายวาเดกเมอลงมอท าดวยตวเองจะท าใหเกดการคนพบและจดจ าสงตาง ๆ ไดด กอใหเกดศกยภาพในการเรยนรสงสด ดงนนในกจกรรมแตละกจกรรมจงมความเหมาะสมกบการเรยนรและวฒภาวะของเดกปฐมวย และเปนแผนตารางกจกรรมการเตนสรางสรรคทสามารถพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานไดครบทง 3 องคประกอบ ขอเสนอแนะในการวจย

ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช 1. จากผลการวจยพบวา คะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทงโดยรวมและ

รายยอยหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคของกลมทดลองสงขนกวาคะแนนกอนการเขารวมกจกรรม และกลมทดลองมคะแนนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานทงโดยรวมและรายยอยหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรคสงกวากลมควบคม ดงนน กจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน เปนกจกรรมทเหมาะส าหรบการท ากจกรรมรวมกนเปนกลมกบครอบครว หรอท ากจกรรมในชนเรยน ใหโอกาสเดกไดแสดงออกผานการเคลอนไหวไปกบเพลงทสนกสนาน ซงเดกจะชอบเสยงเพลงและการเคลอนไหวทไมก าจดจนตนาการ แตยงคงอยในระเบยบของการเตนผานโจทยทก าหนดให ผปกครองและครประจ าชนสามารถน าไปประยกตใชกบชวตประจ าวนของเดกได เพราะในกจกรรมการเตนสรางสรรคมการรวบรวมน ากจกรรมอน ๆ มาผสมผสานเปนกจกรรมการเตนสรางสรรครปแบบใหม ผปกครองและครประจ าชนสามารถปรบเปลยนโจทยของการเคลอนไหวไดอยเสมอ เพอเพมรายละเอยดและความซบซอนในกจกรรมได เพราะหากไดน ากจกรรมมาประยกตใชใหเขากบชวตประจ าวนอน ๆอยางสม าเสมอ กจะเพมประสทธภาพในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานใหสงขนได

2. การน ากจกรรมการเตนสรางสรรคทใชในการพฒนาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในเดกปฐมวยไปใชตอนน สามารถปรบใหเหมาะกบสถานทตาง ๆ ได เชน การน าไปปรบใชทบาน ผปกครองกสามารถใชอปกรณทอยภายในบานมาแทนอปกรณทใชในกจกรรมได ไม

105

จ าเปนทจะตองซออปกรณอน ๆ เพมเตม หรอทโรงเรยน ครประจ าชนสามารถน าทรพยากรในหองเรยนทมอยแลวมาพฒนาเปนอปกรณทใชในการท ากจกรรมไดเชนกน

3. ควรค านงถงจ านวนเดกตอจ านวนผน ากจกรรม เดกควรมจ านวนทเหมาะสมกบผน ากจกรรม หากมจ านวนเดกทมากเกนไปการดแลในการท ากจกรรมอาจจะไมทวถง หากท ากจกรรมเปนกลมใหญ ควรมจ านวนเดก ไมเกน 10 คน เดกจะสามารถแสดงศกยภาพไดอยางเตมทในเวลาทเหมาะสม เพราะหากจ านวนเดกทเยอะเกนไป ถงแมวาจะมผน ากจกรรมและผดแลอยมาก แตดวยระยะเวลาทไมควรเกน 45 นาท เดกอาจจะท ากจกรรมนนไดไมเตมท เพราะในบางขนตอนนนจะตองใชเวลาในการรอควเพอผลดกนท ากจกรรม หากมจ านวนเดกทเยอะเกนไปจะไมสามารถใหเดกไดท ากจกรรมครบทกคน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการทดสอบและประเมนทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานในระยะยาว

เพราะจากงานวจยนมการประเมนกอนและหลงการเขารวมกจกรรมทนท ดงนนในงานวจยครงตอไปควรศกษาผลของหลงการเขารวมกจกรรมการเตนสรางสรรค ทระยะเวลา 3 เดอนทผานไปแลววาทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐานนนจะยงมผลเชนเดมหรอมการเปลยนแปลงหรอไมอยางไร

2. งานวจยครงนศกษาแตเพยงผลของกจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานพนฐาน อนไดแก ทกษะความจ าเพอการใชงาน ทกษะการยบยงชงใจ และทกษะการยดหยนความคด ทงหมด 3 ดาน แตทกษะการคดเชงบรหารยงสามารถพฒนาจากดานพนฐานไปสดานทมความซบซอนเปนดานอนทหลากหลายยงขน หากมการพฒนากจกรรมการเตนสรางสรรคทมตอทกษะการคดเชงบรหารดานอน ๆ ใหรอบดาน กอาจสงผลใหทกษะการคดเชงบรหารของเดกปฐมวยมประสทธภาพไดดยงขน

บรรณาน กรม

บรรณานกรม

Adele Diamond. (2013). Executive Functions. Vancouver: Department of Psychiatry, University of British Columbia and BC Children’s Hospital,.

Anne Cassidy, E. L. M. (1996). Creative Movement. Berkeley: the University of California. Baddeley Alan. (1996). Exploring the Central Executive. The Quarterly Journal of

Experimental Psychology Section A, 49(1), 5-28. doi:10.1080/713755608 Best John R. (2010). Effects of physical activity on children’s executive function:

Contributions of experimental research on aerobic exercise. Developmental Review, 30(4), 331-351. doi:10.1016/j.dr.2010.08.001

Blair Clancy. (2002). School readiness: Integrating cognition and emotion in a neurobiological conceptualization of children's functioning at school entry. American psychologist, 57(2), 111.

Blair Clancy. (2016a). Developmental science and executive function. Current directions in psychological science, 25(1), 3-7.

Blair Clancy. (2016b). Executive function and early childhood education. Current opinion in behavioral sciences, 10, 102-107.

Ersche Karen D, Barnes Anna, Jones P Simon, Morein-Zamir Sharon, Robbins Trevor W, & Bullmore Edward T. (2011). Abnormal structure of frontostriatal brain systems is associated with aspects of impulsivity and compulsivity in cocaine dependence. Brain, 134(7), 2013-2024.

Faber Taylor Andrea, & Kuo Frances E. (2009). Children with attention deficits concentrate better after walk in the park. Journal of attention disorders, 12(5), 402-409.

Fuster Joaquin. (2015). The prefrontal cortex: Academic Press. Gesell Arnold. (1947). Developmental pediatrics. The Journal of Pediatrics, 30(2), 188-

194. doi:10.1016/S0022-3476(47)80033-2 Gilbert, A. G. (2016). Creative Dance for All Ages (Second Edition).(RESOURCES).

Palaestra, 30(3), 62. Goldstein Rita Z, & Volkow Nora D. (2002). Drug addiction and its underlying

107

neurobiological basis: neuroimaging evidence for the involvement of the frontal cortex. American Journal of Psychiatry, 159(10), 1642-1652.

Goldstein Sam, & Naglieri Jack A. (2014). Handbook of executive functioning. New York: New York : Springer.

Gothe Neha P, Keswani Rahul K, & McAuley Edward. (2016). Yoga practice improves executive function by attenuating stress levels. Biological psychology, 121, 109-116.

Harvard University Center of developing child. (2014). Enhancing and Practicing Executive Function Skills with Children from Infancy to Adolescence , : Harvard University

Hoffman Lois Norma Wladis, Hoffman Lois, Paris Scott G, & Hall Elizabeth. (1994). Developmental psychology today (5th ed.): McGraw-Hill College.

Irene Elizabeth Von Rossberg-Gempton , Dickinson John, & Poole Gary. (1999). Creative dance: potentiality for enhancing social functioning in frail seniors and young children-Creative movement and older adults. The Arts in Psychotherapy, 5(26), 313-327.

Jennifer McGowan. (2018). What is Creative Dance? : Jennifer McGowan's Creative Dance Center.

Kail Robert V. (1993). Developmental psychology (5th ed.. ed.). Englewood Cliffs, N. J.: Englewood Cliffs, N. J. : Prentice Hall.

Kerlinger Fred N. (2000). Foundations of behavioral research (4th ed.. ed.). Fort Worth, TX: Fort Worth, TX : Harcourt College Publishers.

Lakes Kimberley D, Bryars Tracy, Sirisinahal Swetha, Salim Nimrah, Arastoo Sara, Emmerson Natasha, . . . Kang Chang Jin. (2013). The healthy for life taekwondo pilot study: a preliminary evaluation of effects on executive function and BMI, feasibility, and acceptability. Mental health and physical activity, 6(3), 181-188.

Lakes Kimberley D, Marvin Shesha, Rowley Jessica, San Nicolas Malia, Arastoo Sara, Viray Leo, . . . Jurnak Frances. (2016). Dancer perceptions of the cognitive, social, emotional, and physical benefits of modern styles of partnered dancing.

108

Complementary therapies in medicine, 26, 117-122. Lyon G, & Krasnegor Norman A. (1996). Attention, memory, and executive function: Paul

H Brookes Publishing. Miyake Akira, & Friedman Naomi P. (2012). The nature and organization of individual

differences in executive functions: Four general conclusions. Current directions in psychological science, 21(1), 8-14.

Miyake Akira, Friedman Naomi P, Emerson Michael J, Witzki Alexander H, Howerter Amy, & Wager Tor D. (2000). The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex “frontal lobe” tasks: A latent variable analysis. Cognitive psychology, 41(1), 49-100.

Moriya M, Aoki C, & Sakatani K. (2016). Effects of physical exercise on working memory and prefrontal cortex function in post-stroke patients Oxygen Transport to Tissue XXXVIII (pp. 203-208): Springer.

Nahme-Huang, L., Singer, D. G., Singer, J. L., & Wheaton, A. B. (1977). Imaginative play training and perceptual-motor interventions with emotionally-disturbed hospitalized children. American Journal of Orthopsychiatry, 47(2), 238-249. doi:10.1111/j.1939-0025.1977.tb00979.x

Pons Van Dijk Gaby, Huijts Marjolein, & Lodder Jan. (2013). Cognition Improvement in Taekwondo Novices Over 40. Results from the SEKWONDO Study. Frontiers in aging neuroscience, 5, 74.

Smith Edward E, & Jonides John. (1999). Storage and executive processes in the frontal lobes. Science, 283(5408), 1657-1661.

Soga, K., Shishido, T., & Nagatomi, R. (2015). Executive function during and after acute moderate aerobic exercise in adolescents. Psychology of Sport and Exercise, 16, 7-17.

Sue Baron da. (2004). Delis-Kaplan executive function system. Child Neuropsychology, 10(2), 147-152.

Thorell Lisa B., Lindqvist Sofia, Bergman Nutley Sissela, Bohlin Gunilla, & Klingberg Torkel. (2009). Training and transfer effects of executive functions in preschool children.

109

Developmental Science, 12(1), 106-113. doi:10.1111/j.1467-7687.2008.00745.x Ziereis Susanne, & Jansen Petra. (2015). Effects of physical activity on executive function

and motor performance in children with ADHD. Research in developmental disabilities, 38, 181-191.

กมลจนทร ชนฤทธ. (2550). การพฒนาความมวนยในตนเองของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมประกอบเพลงคณธรรมตามพระราชด ารส. ปรญญานพนธ (กศ.ม. (การศกษาปฐมวย)) -- มหาวทยาลยศรนครนทรว

โรฒ, 2550. กญนกา พราหมณพทกษ. (2551). การจดการเรยนรทสอดคลองกบพฒนาการทางสมอง (BBL). วารสารวชาการ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปท 11, ฉบบท 4 (ต.ค.-ธ.ค. 2551), หนา 19-23. กตตศกด เกตนต. (2557). การพฒนารปแบบการจดการเรยนรแบบ B-R-A-I-N เพอสงเสรมความสามารถ

ทางการคดวจารณญาณของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ (กศ.ด. (การศกษาปฐมวย)) -- มหาวทยาลยศร

นครนทรวโรฒ, 2557. เกดษฐ จนทรขจร, องอาจ นยพฒน , & สงวรณ งดกระโทก. (2017). การสรางแบบวดการบรหารจดการของ

สมองขนสง (ฉบบประเมนตนเอง) ส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา กรงเทพมหานคร.

จราภรณ แผลงประพนธ. (2012). จากการสมภาษณ ในหวขอขาว งานวจยทดอารไอเจาะพฤตกรรมเดกไทย “แมวยใส” เพมขน 20% ของคนคลอด ระบ “เงน” ไมใชตนตอปญหาทงหมด.

จฑามาศ วงศสวรรณ. (2548). การเคลอนไหวประกอบจงหวะทมผลตอประสทธภาพในการเคลอนไหวของเดกทมความบกพรอง ทางสตปญญา. (ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต), มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ชนพรรณ จาตเสถยร, กนตวรรณ มสมสาร, & อภรด ไชยการ. (2560a). การพฒนาเดกอยางเปนองครวม (พมพครงท 1 ed.). สมาคมอนบาลศกษาแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร กรงเทพฯ: พลสเพลส จ ากด.

ชนพรรณ จาตเสถยร, กนตวรรณ มสมสาร, & อภรด ไชยการ. (2560b). การสรางวนยส าหรบเดกปฐมวย (พมพครงท 1 ed.). สมาคมอนบาลศกษาแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร กรงเทพฯ: พลสเพลส จ ากด

ชมศร ตนตธารา. (2559). ผลการใชโปรแกรมการสรางวนยเชงบวกทมตอการท างานของสมองดานการจดการของเดกปฐมวย. (ครศาสตรมหาบณฑต), จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ. Retrieved from http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/55711

ฐาปณย แสงสวาง. (2559). ความสามารถคดบรหารจดการตน : แบบวดและแนวทางการพฒนาส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา. ปรญญานพนธ (ปร.ด. (การวจยและพฒนาศกยภาพมนษย)) -- มหาวทยาลยศรนคร

110

นทรวโรฒ, 2559. ณชา ทศนชาญชย, จ. จ. กจกรรมตามวยเพอสงเสรมทกษะการบรหารจดการและการควบคมตนเอง. คณะ

แพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด: หนวยพฒนาการเดก ภาควชากมารเวชศาสตร นงคนช พรรณฑล. (2013). ผลการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะทเนนทาฤาษดดตนเชงประยกตเพอ

พฒนาการทางรางกายของเดกปฐมวย. นวลจนทร จฑาภกดกล. (2560). การพฒนาและหาคาเกณฑมาตรฐานเครองมอประเมนการคดเชงบรหารในเดก

ปฐมวย. In ร. นชนาฏ & เ. อรพนท (Eds.): มหาวทยาลยมหดล. นตยา ประพฤตกจ. (2539). การพฒนาเดกปฐมวย = Developing young children. กรงเทพฯ: กรงเทพฯ :

โอเดยนสโตร. ประณต เคาฉม. (2526). จตวทยาเดก. กรงเทพฯ: กรงเทพฯ : ภาควชาจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร. ไปรยาวรณ ศรประเสรฐ, & คณต เขยววชย. (2017). รปแบบกจกรรมการเตนบลเลต เพอสงเสรมพฤตกรรมท

เหมาะสมส าหรบเดกสมาธสน ในระดบประถมศกษา. พรพมล เวสสวสด, & ศศลกษณ ขยนกจ. (2015). ผลของการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะโดยใชแนวคดการ

เตนเชงสรางสรรคทมตอ ความคดสรางสรรคของเดกอนบาล. พรรณทพย ศรวรรณบศย. (2556). ทฤษฎจตวทยาพฒนาการ (พมพครงท 6, ฉบบปรบปรง.. ed.). กรงเทพฯ:

กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชร สวนแกว. (2545). เอกสารประกอบการสอนวชา 2173107 : จตวทยาพฒนาการและการดแลเดกปฐมวย

(พมพครงท 2 (ฉบบปรบปรงใหม). ed.). กรงเทพฯ: กรงเทพฯ : ดวงกมล 2520. พระพงศ บญศร. (2542). นนทนาการและการจดการ = Recreation and organization. กรงเทพฯ: กรงเทพฯ

: โอเดยนสโตร. เพญพรรณ จตตะเสนย. (2560, 30 พฤศจกายน 2560). EF หวใจส าคญการพฒนาการศกษา. หนงสอพมพแนว

หนา. Retrieved from http://www.thaihealth.or.th/Content/39735-'EF'%20%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2.html

เยาวเรศ ธนวนกล. (2556). ผลการจดกจกรรมเคลอนไหวและจงหวะประกอบการใชอปกรณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย โรงเรยนวดคลองพล จงหวดจนทบร: วารสารศกษาศาสตร มสธ.

111

รชต ถนอมกตต. (2560). ผลของโปรแกรมการเตนแอโรบกทมตอสมาธของเดกกอนวยเรยน. ปรญญานพนธ (กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ)) -- มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2560.

รงสฤษฎ บญชลอ. (2539). กจกรรมเขาจงหวะ = Rhythmic activities. ปทมธาน: ปทมธาน : บรษทสกายบกส.

วศณ ไชยรกษ, ข. ร. (2014). การออกแบบสถาปตยกรรมภายในหองเรยนเดกปฐมวยโดยใชการเรยนรแบบใชสมองเปนพนฐาน.

สมจต จนทรฉาย. (2557). การออกแบบและพฒนาการเรยนการสอน. สมบต กาญจนกจ. (2520). สนทนาการชนน า = Introduction to recreation. กรงเทพฯ: กรงเทพฯ : แผนก

วชาพลศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ. (2560). รายงานผลการประเมนพฒนาการ

นกเรยนทจบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ปการศกษา 2557. .กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร. (2558). สรปเนอหาสมมนาเชงปฎบตการณ "10ปการเรยนรตามหลกการพฒนาสมอง" (Brain-Based Learning:BBL)

สภาวด หาญเมธ. (2558). EF ภมคมกนชวตและปองกนยาเสพตด คมอส าหรบครอนบาล. อรณ หรดาล. (2560). พฒนาการดานรางกายของเดกปฐมวย: แนวทางการสงเสรมและพฒนา (ปท 10 ฉบบท 1

ed.): วารสารศกษาศาสตร มสธ. .

ประวตผ เขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางสาวอญชนา ใจหวง วน เดอน ป เกด 14 กนยายน 2533 สถานทเกด จงหวดล าปาง วฒการศกษา ป 2551 ระดบมธยมศกษา

จากโรงเรยนนวมนทราชนทศ หอวง นนทบร ป 2555 ระดบปรญญาตร ศลปกรรมศาสตรบณฑต สาขาการแสดงและก ากบการแสดง จากมหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ ป 2562 ระดบปรญญาโท ศศ.ม. สาขาจตวทยาพฒนาการ จากมหาวทยาลยศรนครทรวโรฒ

ทอยปจจบน 314/320 หมบานดอนเมองวลลา ซอยสรงประภา16 ถนนสรงประภา แขวงสกน เขตดอนเมอง กทม. 10210