1

Nr 6 (190) rok XXV październik 2018 ISSN 1234-9739www.dzielnica5.krakow.pl

Egzemplarz bezpatny – po przeczytaniu przekaż sąsiadowi!

� Z prac Rady i Zarządu 2

� Podsumowanie VII kadencji 4

� Szybka Kolej Aglomeracyjna 8

� Bliżej samorządu 9

� Ukochał naukę i Tatry 10

� Sportowa Krowodrza 12

� Dzień Seniora 13

� Krowoderskie kapliczki 14

W numerze:

Organizatorzy nie zważając na nocną ulewę, poprzedzającą dzień Pikni-ku zdecydowali o  jego rozpoczęciu 22  września br. w  godzinach połu-dniowych i był to „strzał w dziesiąt-kę”. Po ulewie nie pozostał ślad a po-jawienie się słońca i podniesienie się temperatury spowodowało, że Piknik cieszył się znaczną frekwencją zarów-no dorosłych jak i gromady dzieci, dla których przygotowano wiele atrakcji.

Prowadząca konferansjerkę Kata-rzyna Szybisty okazała się wielostron-nie uzdolnioną osobą, organizującą dla dzieci różnorakie konkursy i zabawy z udziałem również osób dorosłych.

Stoiska z tworzeniem wymyślnych form balonowych i malowania twarzy były oblegane przez tłumy dzieciaków, podobnie jak stoisko prowadzone przez Panią Annę Ambroży z Klubu Paleta, uczącą dzieci tworzenia z ziem-niaka postaci ludzkich i zwierzęcych.

Zgodnie z przyjętym zwyczajem na Pikniku nie zabrakło również poczę-stunku z grilla i konkursu na najlepsze ciasto upieczone przez uczestników wspólnej zabawy. Tu niestety nie dopi-sały mamy i babcie. Honor uratowały 2 dziewczynki, które własnoręcznie upiekły brownie w  kształcie serca, i które jako jedyne zawodniczki bio-rące udział w tej konkurencji zajęły walkowerem 1 miejsce i  otrzymały nagrody od Rady Dzielnicy.

Pokazy karate w wykonaniu Klu-bu Karate Tradycyjnego Do-Jo z ul. Racławickiej, które prowadził sensei Rafał Wajda cieszyły się jak zwykle dużym zainteresowaniem zarówno dzieci jak i ich rodzin a zakończenie każdej z walk kwitowane było rzęsisty-mi oklaskami. Biorącym udział we wspólnej zaba-

wie czas umilała wokalistka Karolina Klaus oraz zespół muzyczny Vinyl Rhythm. Podczas jego występu część biorących udział we wspólnej zabawie zamieniła trawnik szkolny w parkiet taneczny.

Wyrazy uznania należą się tutaj Dyrekcji Szkoły w osobach: Pauliny Serednickiej i Teresy Stolarczyk-Mi-chałowskiej oraz całemu zespołowi pracowników Szkoły, którzy przygo-towali oprawę Pikniku i dzielnie mu sekundowali aż do późnych godzin popołudniowych.

Edward Tarczałowiczzastępca przewodniczącego

Rady i Zarządu Dzielnicy V Krowodrza

Piknik Sąsiedzki w ZS-P 4Kończące się lato stało się pretekstem do wspólnego zorganizowania przez Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4 przy ul .Urzędniczej 65 oraz Radę Dzielnicy V Krowodrza, Pikniku Sąsiedzkiego i Święta Pieczone-go Ziemniaka na terenie Szkoły i częściowo na terenie Młynówki Królewskiej.

Październik 2018

Z prac Rady i ZarząduPaździernik 2018

Pozytywnie zaopiniowano: � warunki zabudowy dla zamierzenia inwestycyjnego

pn.: „Zagospodarowanie terenu – budowa zielo-nej ścieżki zdrowia oraz pasa zieleni na działkach nr 377/4, 378/1, 377/1 obr.4 Krowodrza przy ul. Skarbińskiego w Krakowie”. Zawnioskowano o usu-nięcie z projektu zamierzenia inwestycyjnego pn.: „Zagospodarowanie terenu – budowa zielonej ścież-ki zdrowia oraz pasa zieleni na działkach nr 377/4, 378/1, 377/1 obr.4 Krowodrza przy ul. Skarbińskiego w Krakowie” ogrodzenia przy w/w działkach, aby teren ten był ogólnie dostępny dla mieszkańców. W uzasadnieniu czytamy: Rada Dzielnicy już wcze-śniej wnioskowała o zagospodarowanie w/w terenu jako terenu zieleni urządzonej;

� propozycję Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie, polegającą na zmianie oznakowania w  ul. Kawiory, która uniemożliwi blokowanie przez zaparkowane pojazdy wyjazdu do ul. Nawojki oraz bezpieczny i swobodny wy-jazd z ul. Toruńskiej na skrzyżowanie z ul. Kawio-ry. W  uzasadnieniu napisano: Rada Dzielnicy odpowiadana na wniosek Zarządu Infrastruktury Komunalnej i  Transportu w  Krakowie  – pismo nr TZ.6101.4.1967.2018.

Zawnioskowano o: � podział środków finansowych przeznaczonych na

„Obsługę Dzielnic” w roku 2019, wg załącznika nr 1 do niniejszej uchwały (czytaj na http://www.dziel-nica5.krakow.pl);

� (do Zarządu Zieleni Miejskiej) o likwidację nie-legalnego parkingu dla samochodów na działce 473/10 obr. 3 Krowodrza w parku Młynówka Kró-lewska poprzez wydzielenie krawężnikami dojaz-du do budynku al. Grottgera nr 66 od strony ul. Racławickiej a także likwidację asfaltu z zieleńca przy przejściu dla pieszych oraz o wykonanie prac rekultywacyjnych i pielęgnacyjnych istniejących drzew i krzewów a także nowych nasadzeń nisko-piennych drzew wzdłuż alejki w porozumieniu

z Radą Dzielnicy. Uzasadnienie brzmi: Wjeżdża-nie i parkowanie samochodów w Parku jest nie-dopuszczalne.

� Negatywnie zaopiniowano wniosek Zarządu In-frastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie dotyczącego usunięcia znaku „strefa zamieszkania” w ul. Kawiory. Uzasadnienie brzmi: Rada Dzielni-cy odpowiadana na wniosek Zarządu Infrastruktu-ry Komunalnej i Transportu w Krakowie – pismo nr TZ.6101.4.1746.2018.

� Wprowadzono niżej podane zmiany zadań przyję-tych w uchwale nr XXXVIII/309/2017 Rady Dzielni-cy V Krowodrza z 11 lipca 2017 r. w sprawie ustale-nia listy zadań Rady Dzielnicy V Krowodrza na rok 2018, z późniejszymi zmianami:

1. zmienia się nazwę zadania z :C) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: MIEJSKIEJ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ

KWOTA W ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

2.Remonty chodników wg wska-zań Dzielnicy V

44 842 ZIKIT

na zadanie:C) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: MIEJSKIEJ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

2. Remont nawierzchni jezdni wg wskazań Dzielnicy V

44 842 ZIKIT

2. przenosi się środki z zadania:C) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: MIEJSKIEJ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

1. Remonty chodników na terenie Dzielnicy

5 374 ZIKIT

na zadanie: C) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: MIEJSKIEJ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

2. Remont nawierzchni jezdni wg wskazań Dzielnicy V

5 374 ZIKIT

� 28 sierpnia br. odbyła się LI sesja Rady Dzielnicy V Krowodrza.

2

3

Październik 2018

3

� Całkowita kwota realizacji zadania: Remont na-wierzchni jezdni wg wskazań Dzielnicy V – wy-nosi 50 216 zł.

� Wprowadzono niżej podane zmiany w zadaniach przyjętych w uchwale nr L/395//2018 Rady Dziel-nicy V Krowodrza z 17 lipca 2018 r. w sprawie usta-lenia listy zadań Rady Dzielnicy V Krowodrza na rok 2019:

1. realizatora zadania, z:Ł) POZOSTAŁE WYNIKAJACE Z ZAPISÓW STATUTÓW

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

Budżet Obywatelski:2. Kultura szansą dla więźniów samotności i starości (całość środ-ków na zadanie – 70 640 zł)

48 000 MOPS

na :Ł) POZOSTAŁE WYNIKAJACE Z ZAPISÓW STATUTÓW

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

Budżet Obywatelski:2. Kultura szansą dla więźniów samotności i starości (całość środ-ków na zadanie – 70 640 zł)

48 000 SO/MOPS

2. nazwy zadania, z:F) PROGRAM POPRAWY BEZPIE-CZEŃSTWA DLA GMINY MIEJ-SKIEJ KRAKÓW – „BEZPIECZNY KRAKÓW”

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

5. Poprawa bezpieczeństwa na terenie Dzielnicy V – dodatkowe patrole Policji

10 000 OC

na:F) PROGRAM POPRAWY BEZPIE-CZEŃSTWA DLA GMINY MIEJ-SKIEJ KRAKÓW – „BEZPIECZNY KRAKÓW”

KWOTAW ZŁ

JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

5. Poprawa bezpieczeństwa – płatne patrole Policji na terenie Dzielnicy V

10 000 OC

25 września br. odbyła się LII sesja Rady Dzielnicy V Krowodrza.

� Zawnioskowano do prezydenta miasta Krakowa o zmianę w obowiązującym Studium uwarunko-wań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa, przeznaczenia terenów zielonych wewnątrz zabudowanych kwartałów, pomiędzy ulicami : H. Sienkiewicza, S. Wyspiańskiego, E. Biernackiego, Kujawską, Racławicką, Bytomską i Przeskok, obecnie oznaczonych jako MW na ZU. Dotyczy to w szczególności działek: nr 58/2, 58/1, 48, 60/3, 62/1, 61/4, 61/2 obr. 4 Krowodrza; nr 308, 545/2 obr. 3 Krowodrza oraz nr 526/4 obr. 3 Kro-wodrza. Uzasadnienie brzmi: W związku z podję-tą uchwałą nr CIX/2886/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 12 września 2018 r. w sprawie przystąpienia

do sporządzenia miejscowego planu zagospodaro-wania przestrzennego obszaru „Kazimierza Wiel-kiego”, Rada Dzielnicy wnioskuje do Prezydenta Miasta Krakowa o zmianę w obowiązującym Stu-dium uwarunkowań i kierunków zagospodarowa-nia przestrzennego miasta Krakowa przeznacze-nia wyżej wymienionych terenów z MW na ZU. Wniosek ten ma na celu ochronę terenów zielonych przed zabudową, jak również zahamowania procesu pogarszania się jakości powietrza (ochrona przed smogiem), zabezpieczenia ładu przestrzennego, układu urbanistycznego i zachowania zabytkowej zabudowy.

� Wprowadzono niżej podane zmiany zadań przyję-tych w uchwale nr XXXVIII/309/2017 Rady Dzielni-cy V Krowodrza z 11 lipca 2017 r. w sprawie ustale-nia listy zadań Rady Dzielnicy V Krowodrza na rok 2018, z późniejszymi zmianami. Zmienia się nazwy zadań i przenosi środki:

B) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: OGRÓD-KÓW JORDANOWSKICH, ZIELEŃ-CÓW, SKWERÓW

KWOTA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

1. Zakup, montaż elementów ma-łej architektury

30 000 ZZM

2. Prace remontowe, moderni-zacja skwerów i zieleńców wg wskazań Dzielnicy

40 000 ZZM

na zadanie:B) BUDOWA, MODERNIZACJA, PRACE REMONTOWE: OGRÓD-KÓW JORDANOWSKICH, ZIELEŃ-CÓW, SKWERÓW

KWOTA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA

Zagospodarowanie terenów zielo-nych – Dzielnica V

70 000 ZZM

� W uzasadnieniu czytamy: Z wnioskiem o powyższe zmiany wstąpił Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie tak, aby możliwe było wykonanie doposażenia psie-go wybiegu w Parku Kleparskim oraz zamontowanie urządzeń siłowych wraz z nasadzeniami na schronie przy ul. Królewskiej.

� Rada Dzielnicy V Krowodrza przyjęła rezygnację radnego Jacka Bilińskiego z funkcji przewodni-czącego Komisji Polityki Społecznej.

� Zawnioskowano o przeniesienie środków finanso-wych w ramach zadania „Obsługa Dzielnic” przyję-tego w uchwale nr XXXIX/315/2017 Rady Dzielnicy V Krowodrza z 29 sierpnia 2017 r. sprawie podziału środków finansowych na zadaniu „Obsługa Dziel-nic” w roku 2018, z późniejszymi zmianami (czytaj na http://www.dzielnica5.krakow.pl).

Oprac. Zygmunt Wierzbickiprzewodniczący Rady i Zarządu

Dzielnicy V Krowodrza

4

Październik 2018

W  związku z  nadchodzą-cym zakończeniem VII kadencji Rady Dzielnicy V chciałbym podzielić się z  Państwem informacją o tym, co w ciągu ostatnich 4 lat udało nam się zreali-zować i  jak w  tym czasie zmieniła się nasza dzielnica.

Za największy sukces uważam doprowadzenie do wyczekiwanej od lat rewita-lizacji parku Krakowskiego. To oczywiście zasługa nie tylko Rady Dzielnicy, ale również radnych miejskich z naszego okręgu, senatora Bogdana Klicha i społecz-ników z Krowodrzy. Teraz pora na utworzenie nowego parku w rejonie ulic: Skła-dowej, Oboźnej i Łokietka.

Nie mniej ważne i  za-pewne najbardziej zauwa-żalne przez mieszkańców są remonty dróg. Rozpo-częliśmy od kompleksowe-go remontu ulicy Szyma-nowskiego, później „łopaty poszły w ruch” na ulicach: Spokojnej, Czarnowiejskiej, Reymonta, Mazowieckiej, Wrocławskiej, Piastowskiej, Oboźnej, Lea, a ostatnio na Karłowicza i al. Grottgera.

Podsumowanie VII kadencji

Wyremontowane zosta-ły chodniki przy ulicach: Odrowąża, Prądnickiej, Lubelskiej, Wójtowskiej, Litewskiej, al. Kijowskiej, Staffa, Kazimierza Wielkie-go, Ingardena i  Racławic-kiej. Oczywiście duża część remontów została sfinanso-wana ze środków miejskich gdyż Rada Dzielnicy ze swo-im budżetem, rozłożonym na wiele statutowych zadań, nie byłaby w stanie udźwi-gnąć tego finansowo.

Finansujemy również inne inwestycje wynikające z obowiązków statutowych takie jak: remonty szkół,

przedszkoli i  żłobków. Do bardziej znaczących, takich, które pochłonęły dużą część środków, zali-czyłbym remont elewacji Szkoły Podstawowej nr 33 przy ul. Konarskiego czy podobny remont wraz z  dociepleniem budynku Przedszkola nr  119 przy ul. Za Targiem.

Ponadto, zrewitalizowa-ne zostały boiska w Szkole Podstawowej nr  106 przy ul. Litewskiej oraz Zespole Szkół Specjalnych nr 4 przy ul. Zakątek. Oddano także do użytku dwie piękne hale sportowe w VII LO przy ul. Skarbińskiego i MDK Dom Harcerza przy ul. Reymon-ta. W  najbliższych latach powstanie również ogólno-dostępny basen przy Szkole Podstawowej z Oddziałami Sportowymi nr 5 na al. Ki-jowskiej.

Mając na uwadze bez-pieczeństwo naszych miesz-kańców dofinansowaliśmy zakup samochodu dla IV Komisariatu Policji i  sfi-nansowaliśmy dodatkowe patrole policji i straży miej-skiej.

Z myślą o zmianach ja-kich oczekują mieszkańcy corocznie decydowaliśmy o  przeznaczeniu środków finansowych na zadania w Budżecie Obywatelskim. Głosując na projekty w Bu-dżecie Obywatelskim miesz-kańcy sami decydują, na co te środki mają być wydane.

Wraz z  Biblioteką Kra-ków byliśmy organizatorami cieszącego się bardzo dużą popularnością cyklu spo-tkań pt. „Porozmawiajmy o  Krowodrzy”, prowadzo-nych przez radnego Łukasza Mańczyka, oraz nie mniej popularnych „ Spacerów po Krowodrzy”, których inicja-torem jest radny Przemysław Łukasik. Pan Łukasik był również pomysłodawcą i or-ganizatorem sesji naukowej o Krowodrzy, której efektem jest, wydana przez Muzeum Historyczne Miasta Krako-wa, niezwykle interesująca publikacja „Krowodrza –Przestrzeń i Tożsamość”.

Nie zapominaliśmy również o seniorach orga-nizując dla nich bezpłatne kursy komputerowe, za-jęcia sportowe, spotkania

Ul. Wrocławska Ul. Prądnicka Ul. Mazowiecka Ul. Oboźna

5

Październik 2018

Chodnik, ul. Lubelska Chodnik, ul. Wójtowska

Ul. Wrocławska Ul. RacławickaUl. Lea Ul. Odrowąża

Hala sportowa przy VII LO ul. Skarbińskiego

Hala sportowa MDK Dom Harcerza ul. Reymonta

Książki  o historii Krowodrzy

świąteczne i  integracyjne. Najbliższe odbędzie się w dniu 27.10.2018r MDK Dom Harcerza.

Udało się również, mimo wielkiej burzy medialnej, pozytywnie zaopiniować budowę nowoczesnej toale-ty w Cichym Kąciku. Drugą taką proponujemy postawić w  parku Młynówka Kró-lewska. Ale to już zadanie dla nowej rady, w przyszłej kadencji. Młynówka Kró-lewska również nam wy-piękniała i dalej się zmienia. Aktualnie trwa wymiana zniszczonych alejek space-rowych.

To tylko ważniejsze dzia-łania jakie podejmowaliśmy w tej kadencji. O wszystkich informowaliśmy dokładnie w cyklicznie wydawanych „Wiadomościach Lokal-nych” i  na naszej stronie internetowej.

Warto jeszcze nadmie-nić, że w  trakcie kaden-cji zaczęły obowiązywać w  naszej dzielnicy dwa Miejscowe Plany Zagospo-darowania Przestrzenne-go: „Rynek Krowoderski „ oraz „Łobzów-Rejon Ulic Łokietka i  Wrocławskiej”, a  obecnie trwają prace nad Miejscowym Planem

6

Październik 2018

Zagospodarowania Prze-strzennego „Kazimierza Wielkiego”, obejmującym teren pomiędzy Młynówką Królewską, al. Słowackiego i Kazimierza Wielkiego.

Nie wszystko oczywiście udało się udało się zreali-zować tak, jak byśmy tego oczekiwali. Mimo naszych negatywnych opinii i prote-stów nie udało się zahamo-wać postępującej zabudowy ulicy Wrocławskiej, czy też budowy przy ul. Czyżew-skiego i  al. 3 Maja. Nie udało się również zapobiec

Al. Grottgera

Toalety w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 12, al. Kijowska

Boisko Szkoły Podstawowej nr 106, ul. Litewska

Ul. Czarnowiejska Ul. Spokojna

Młynówka Królewska w trakcie remontu

Al. Kijowska

ograniczeniu miejsc posto-jowych. Niestety w związku z  przegraną przez miasto w  sądzie sprawą o  prawa do działki przed dawnym Peweksem przy ul. Królew-skiej nie udało się utworzyć Rynku Krowoderskiego a jedynie ustalając dla tego obszaru MPZP zablokować docelowo na tym terenie bu-dowę pawilonu handlowego.

I  na koniec informa-cja dla miłośników Kro-wodrzy. Z jej historią mogą się Państwo zapoznać w  sfinansowanych przez

nas książkach takich jak: „Z  Dziejów Krowodrzy”, „Wokół Biprostalu” czy wspomnianej już powyżej publikacji „Krowodrza –Przestrzeń i  Tożsamość”. Niektóre pozycje dostępne są bezpłatnie w  siedzibie Rady Dzielnicy V Krowo-drza. Zapraszamy również na ostatni w tym roku spa-cer po Krowodrzy, w dniu 06.10.2018r.

Zygmunt Wierzbickiprzewodniczący

Rady i ZarząduDzielnicy V Krowodrza

7

Październik 2018

Park Krakowski po rewitalizacji

Ogród kieszonkowy ul. Smoluchowskiego/Lea/Staffa

Boisko przy ZSS nr 4, ul. Zakątek

Ogródek antysmogowy przy ZSP nr 4 ul. Urzędnicza

Elewacja budynku, Szkoła Podstawowa nr 33, ul. Konarskiego

Ul. Reymonta po remoncie Ul. Szymanowskiego

8

Październik 2018

Od lat, jako wiceprzewod-niczący Sejmiku Wojewódz-twa Małopolskiego oraz przewodniczący Stowarzy-szenia Gmin i  Powiatów Małopolski zabiegam o jak największą aktywność samo-rządu wojewódzkiego w tym zakresie. Jestem przekonany, że w Krakowie nie uda się rozwiązać problemu korków i smogu bez rozwoju trans-portu kolejowego, który jest najszybszy, najtańszy i naj-bardziej ekologiczny.

Na terenie Krakowa jest aż 120 km torów, po których można jeździć z prędkością 120 km/h. To więcej niż jest torów tramwajowych, po których tramwaje jeżdżą ok 18 km/h. Nie potrzeba kosztownych inwestycji, a  jedynie wykorzystać już istniejące tory, przy których małym kosztem powstaną

Szybka Kolej Aglomeracyjna � dla Krowodrzy

nowe przystanki. Zakup komfortowych szynobusów z klimatyzacją i wifi można sfinansować z funduszy UE. Należy wykorzystać ten po-tencjał.

Tuż obok Dzielnicy V, przy ul. Armii Krajowej, trwa właśnie budowa przy-stanku kolejowego Kraków-Bronowice, który zostanie uruchomiony w przyszłym roku. Ale Szybka Kolej Aglomeracyjna nie może ominąć także Krowodrzy. Pociągi kolei aglomera-cyjnej kursujące na linii Kraków Główny – Balice już przejeżdżają przez Kro-wodrzę. Realna jest budo-wa i rozbudowa przystanku Kraków-Łokietka. Warto rozważyć możliwość bu-dowy przystanku Kraków- -Prądnicka ,który podob-nie jak Kraków-Łobzów

mógłby stać się ważnym węzłem przesiadkowym

Kraków Łobzów stanie się ważnym węzłem prze-siadkowym. Należy włą-czyć do projektu budowę parkingów Park&Ride, par-kingów dla rowerów, a tak-że odpowiednio zgrać ruch pociągów z  komunikacją autobusową, aby kursowa-ły co 10 min. W powiąza-niu z projektowanymi już przystankami na wysokości osiedla Żabiniec (Kraków-Żabiniec) i w okolicy ulicy Siewnej (Kraków-Prądnik Biały), a także będącego już w fazie projektowej Kraków-Prądnik Czerwony stano-wiłyby one kompletną in-frastrukturę komunikacyjną w tym rejonie Krakowa.

Oznaczałoby to, że mieszkańcy Krowodrzy, ale i przyjezdni mogliby dojeż-dżać do ścisłego centrum miasta, czy do sąsiednich osiedli dosłownie w 5 mi-nut. A jeżeli przystosujemy do ruchu pasażerskiego także kolejowe obwodnice Krakowa (Mydlniki – Bieża-nów oraz Batowice – Podłę-że), o co również zabiegam, to  Dzielnica  V zyskałaby świetne połączenia z całym

Krakowem. Dojazd do pra-cy, szkoły, czy choćby do znajomych w Nowej Hucie, na Bronowicach, czy nawet do Łagiewnik przestałby urastać do rangi wyprawy, a podróż skróciła by się do kilkunastu minut.

Jestem przekonany, że dzięki współdziałaniu sa-morządów dzielnicy, mia-sta i województwa uda się zrealizować ten plan. Jest on ambitny, ale wykonalny. Co najważniejsze, niezwykle ułatwiłby życie mieszkań-com Krowodrzy i  okolic. A na tym szczególnie zależy mi, jako radnemu Sejmiku z  Krakowa, a  także Zyg-muntowi Wierzbickiemu – przewodniczącemu Rady Dzielnicy. Będziemy razem o  to  zabiegać w  przyszłej kadencji.

Kazimierz Barczykwiceprzewodniczący

Sejmiku Województwa Małopolskiego

Jednym z najważniejszych wyzwań, ja-kie stoją obecnie przed Samorządem Województwa Małopolskiego, jest roz-wój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej, któ-rej jesteśmy organizatorem w Krakowie. Sprawa ta jest mi szczególnie bliska, bo to nowoczesne i wygodne rozwiązanie.

9

Październik 2018

Członkowie Zarządu Rady w osobach: Anny Pojałow-skiej, wiceprzewodniczące-go Edwarda Tarczałowicza oraz przewodniczącego Zygmunta Wierzbickiego pojawili się w  Siódemce na zaproszenie dyrektora Wojciecha Zagórnego, ale również z inicjatywy człon-ków Młodzieżowej Rady Krowodrzy. Uczniowie ze szkół krowoderskich, któ-rzy powołali swoje gremium w maju tego rok, za jeden z  głównych celów swojej działalności uznali propa-gowanie idei samorządowej.

Temu służą spotkania z rad-nymi, które będą się odby-wać cyklicznie w szkołach Krowodrzy. Spotkanie z  młodzieżą było okazją do podzielenia się dokona-niami krowoderskich sa-morządowców: projektami „Porozmawiajmy o  Kro-wodrzy”, „Spacerami po Krowodrzy” czy „Piknikami Krowoderskimi”, inwesty-cjami w infrastrukturę oraz zieleń (m.in. park Krakow-ski oraz parki kieszonkowe). Młodzież w trakcie spotka-nia pytała radnych również o to jak scharakteryzowaliby

Bliżej samorządu � czyli o działalności Młodzieżowej Rady Krowodrzy

Członkowie Zarządu Rady; od lewej: Edward Tarczałowicza, Anna Pojałowska i Zygmunt Wierzbicki

Jakimi cechami winien wyróżniać się samorządowiec? Czy praca w samorządzie jest bardzo czasochłonna? Co jest najtrudniejsze w pracy w samorządzie? – na te i inne pytania odpowiadali Radni Krowodrzy na spotkaniu zorganizowanym 19 września br. w auli VII Liceum Ogólnokształcącego im. Zofii Nałkowskiej

swoją dzielnicę, co myślą na temat funkcjonowanie Bu-dżetu Obywatelskiego oraz o największe wyzwania dla Krakowa i  Krowodrzy na kolejne lata.

Czekamy na kolejne spotkania

Przemysław ŁukasikKomisja Edukacji

Rady Dzielnicy V Krowo-drza

Spotkanie w VII LO

10

Październik 2018

Prymus i sportowiecPatron krowoderskiej uli-cy  – Walery Goetel uro-dził się 14 kwietnia 1889 r. w Suchej Beskidzkiej. Kilka lat później rodzina prze-prowadziła się do Krakowa. W 1896 r. zmarł mu ojciec (pracownik kolei), co znacz-nie pogorszyło sytuację ma-terialną Goetlów. Mimo to, matka, osoba zaradna i ope-ratywna postawiła sobie za życiowy cel wykształcenie dwóch synów.

O  rok młodszy Ferdy-nand w przyszłości dał się poznać jako prozaik, dra-matopisarz, publicysta, scenarzysta i działacz poli-tyczny. Walery, po ukończe-niu z wyróżnieniem szkoły powszechnej – zakładu św. Barbary na Małym Rynku, rozpoczął naukę w  Gim-nazjum św. Anny (obec-nie Bartłomieja Nowod-worskiego). Stąd wyniósł zainteresowanie górami, gdyż w  szkole uczyło kil-ku nauczycieli doskonale znających Tatry. Goetel  – już jako nastolatek  – był

człowiekiem pracowitym i  konsekwentnym, świa-domie kształtującym swój charakter. Trudne warunki materialne spowodowały, że musiał sam troszczyć się o swoje utrzymanie, udzie-lając korepetycji.

W 1907 r. zdał maturę i podjął studia w zakresie geologii i paleontologii na Uniwersytecie Jagielloń-skim, pod okiem znako-mitych profesorów Wła-dysława Szajnochy i Józefa Morozewicza. Jako student nie ograniczał swojej aktyw-ności fizycznej do częstych wycieczek górskich (z grupą kolegów założył Klub Kili-mandżaro), ale trenował

wioślarstwo, a w 1909 był współzałożycielem krakow-skiego AZS-u.

W  latach 1910–1913 kontynuował studia na Uniwersytecie Wiedeń-skim, gdzie poznał wybit-nych geologów, profesorów Edwarda Suessa i Wiktora Uhliga. Już od 1911 r. Goetel zbierał materiały do pracy doktorskiej, a  we lwow-skim czasopiśmie „Kosmos” ogłosił swój artykuł nauko-wy „Tymczasowa wzmianka o recie tatrzańskim”.

Rok później uczestniczył w wyprawie badawczej na Kaukaz, gdzie na zlecenie londyńskiego Towarzystwa „Gruzia-Oil-Syndicat” pro-wadził rozpoznanie terenów naftonośnych. Po powro-cie do Wiednia, w 1913 r. uzyskał doktorat z geologii i paleontologii, a w 1917 r. habilitował się na Uniwer-sytecie Jagiellońskim.

Rektor co się zowieOd 1918 r. Walery Goetel wykładał na UJ geologię dla przyrodników i  rolników; prowadził też badania kar-packich terenów naftowych na zlecenie różnych spółek eksploatacyjnych. Na wnio-sek profesorów, Szajnochy i  Morozewicza, w  1920 r. Komitet Organizacyjny Akademii Górniczej po-wołał go na stanowiska kie-rownika Zakładu Geologii i Paleontologii AG. W tym samym roku został profeso-rem nadzwyczajnym, a dwa lata później zwyczajnym, już jako kierownik Zakładu Geologii Ogólnej, którego szefem pozostał aż do przej-ścia na emeryturę w 1960 r.

Kolejne funkcje i  za-szczyty spłynęły na prof. Goetla w następnych latach. W 1929 r. został prodzieka-nem Wydziału Górniczego, a  rok później objął urząd

Ukochał naukę i Tatry

� Patroni krowoderskich ulic (21) – Walery Goetel

Ulica Walerego Goetla, wytyczona w latach 20. XX wieku, biegnie przez teren Cichego Kącika od Chodowieckiego niemal do Pia-stowskiej. Dominuje tu zabudowa willowa.

Zdobywanie gór jest sztuką miłości, motywem tożsamości, tworzeniem siebie 

Walery Goetel

Walery Goetel już w młodości ukochał Tatry

11

Październik 2018

dziekana tego wydziału. Wreszcie, 24 maja 1933 r. został wybrany rektorem Akademii, jednak wyboru nie zatwierdziło Minister-stwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Przyczyną tego były po-glądy Goetla, szczególnie propagowanej przez niego współpracy polsko-czecho-słowackiej, co stało w jaw-nej opozycji do polityki za-granicznej państwa, m.in. w sprawie Zaolzia.

Po raz drugi rektorem został przed rozpoczę-ciem roku akademickiego 1938/1939. Wybór ten za-twierdzono w Ministerstwie WRiOP, jednakże ze wzglę-du na wspomniane różnice poglądów, obowiązki rek-tora w roku akademickim 1938/1939 pełnił nadal prof. Władysław Takliński.

Senat Akademii Górni-czej konsekwentnie widział w prof. Goetlu najlepszego kandydata na rektora uczel-ni. Ostatecznie, dekretem prezydenta RP Ignacego Mościckiego i ministra Woj-ciecha Świętosławskiego, 31 sierpnia 1939 r. miał ofi-cjalnie przejąć tę funkcję...

Patriota i konspiratorPracę na tym stanowisku podjął w  dniu wybuchu II  wojny światowej i  roz-począł od ewakuacji naj-cenniejszych dokumentów do Brzeżan, na wschód. Do Krakowa powrócił 7 li-stopada 1939 r., dzień po aresztowaniu profesorów w  ramach Sonderaktion Krakau. Przez pewien czas się ukrywał, po czym przy-stąpił  – jako rektor  – do ratowania majątku uczelni.

W  1940 r. prof. Goetel podjął inicjatywę założenia, za zgodą władz niemiec-kich, średniej Państwo-wej Szkoły Technicznej

Górniczo-Hutniczo-Mier-niczej, która miała siedzibę w  budynku Akademii na Krzemionkach. W placówce tej w latach 1940–1944 wy-promowano 400 absolwen-tów, wśród których byli także przyszli profesorowie AGH.

Dzięki Waleremu Go-etlowi i Andrzejowi Bolew-skiemu powstał raport o sta-nie gospodarki niemieckiej na wschód od linii Odra-Nysa Łużycka. Trafił on, za pośrednictwem rektora, do rządu w Londynie i do no-wych władz komunistycz-nych. W czasie konferencji w Poczdamie w 1945 r. oby-dwaj profesorowie AG byli głównymi ekspertami.

Dobry gospodarzW początkach 1945 r. prof. Goetel przystąpił do odbu-dowy zniszczonego główne-go gmachu uczelni, skupia-jąc kadry naukowe obecne w Krakowie oraz przybyłe ze Lwowa. Inauguracja no-wego roku akademickie-go odbyła się 16 kwietnia 1945 r. Natychmiast przy-stąpiono też do planów roz-budowy uczelni.

Do legendy przeszła od-ważna akcja rektora, kiedy w  1948 r. nad Akademią zawisła groźba przeniesie-nia jej do Katowic. Walery Goetel, wykorzystując fakt bytności w naszym mieście prezydenta Bieruta, spotkał się z nim, zaprosił do zwie-dzenia uczelni przy okazji uroczystości „Barbórki”. Ta świetnie wyreżyserowa-na wizyta uchroniła uczel-nię przed przeprowadzką, podjęto również decyzję o  rozbudowie AG, której pół roku później nadano nazwę „Akademia Górni-czo-Hutnicza”. Osiągnięcie to uwieńczyło długoletnią, parokrotnie przedłużaną ka-dencję rektorską profesora.

W 1950 r. został nagle odwołany ze stanowiska. Powodem była jego obec-ność na Międzynarodo-wym Kongresie Techników w Kairze, gdzie spotkał się z  bratem Ferdynandem, który w  1945 r. wyjechał na Zachód i  postrzegany był jako „wróg” państwa polskiego...

Postać światowego formatuPo przejściu na emeryturę prof. Goetel nie zaprze-stał działalności naukowej. W 1965 r. wprowadził za-akceptowaną i używaną na całym świecie nazwę „sozo-logia”. Jest to nauka zajmują-ca się problemami ochrony środowiska, przyczynami i następstwami niekorzyst-nych zmian w  strukturze i funkcjonowaniu układów przyrodniczych. Opubliko-wał ponad 250 prac z  za-kresu stratygrafii, geologii regionalnej, tektoniki, mi-neralogii ogólnej, petroge-nezy, naukowych podstaw ochrony roślin, publiko-wanych w  kilku językach na łamach rozmaitych wy-dawnictw krajowych i za-granicznych.

Praca i osiągnięcia pro-fesora spotykały się z  po-wszechnym uznaniem i  szacunkiem. Był praw-dopodobnie najbardziej znaną postacią związaną z AGH. Wyrazem tego były liczne odznaczenia, medale i wyróżnienia, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Od-rodzenia Polski, Krzyż Ko-mandorski z Gwiazdą OOP oraz czterokrotnie Złoty Krzyż Zasługi. W Czecho-słowacji, Jugosławii, Wło-szech i Francji przyznano mu odznaczenia państwo-we. Ponadto – jako jedyny Polak – otrzymał Między-narodową Nagrodę im.

Tienhovena Uniwersytetu w Bonn.

Profesor Walery Goetel zmarł nagle 6 listopada 1972 r. w Krakowie i został pochowany 11 listopada na cmentarzu Rakowickim w Alei Zasłużonych.

Pośmiertnie uhonoro-wano go na różne sposo-by. Oprócz patronatu nad ulicą w  Cichym Kąciku, w 1973 r. powołano w AGH Seminarium Kształtowa-nia i  Ochrony Środowi-ska im.  Walerego Goetla. Obecnie działa jako Szkoła Ochrony i Inżynierii Środo-wiska im. Walerego Goetla. W 1975 r. odsłonięto tablicę pamiątkową, którą umiesz-czono w budynku głównym uczelni, przed wejściem do auli. Została zaprojektowana przez Jana Galicę – profeso-ra ASP w Krakowie. Wyko-nano ją  z  granitu tatrzań-skiego wydobytego przez górali z potoku Doliny Cho-chołowskiej. W auli znajduje się portret profesora autor-stwa Józefa Pochwalskiego. W  1989 r. gmach główny AGH otrzymał imię prof. Walerego Goetla.

Z kolei, krakowski Aka-demicki Związek Sporto-wy uczcił profesora – jako swego współzałożyciela i do końca czynnego działacza – pomnikiem, który stanął na terenie dawnej przystani sekcji wioślarskiej tej orga-nizacji, przy ul. Kościuszki.

Przypadająca w  przy-szłym roku 100. rocznica powstania Akademii Górni-czo-Hutniczej zbiegnie się ze 130. rocznicą urodzin jedne-go z najwybitniejszych profe-sorów tej zasłużonej uczelni, znajdującej się na terenie Dzielnicy V Krowodrza.

Janusz Mika

Źródło: Biuletyn AGH sierpień/wrzesień 2014, Kraków

12

Październik 2018

Mieszkańcy Krakowa, a szczególnie Krowodrzy, pamiętają jeszcze czasy, gdy na terenie naszej Dzielnicy znaj-dowało się kilka ogólnodostępnych basenów (w tym odkrytych), służą-cych zarówno sportowcom jak i zwy-kłym zjadaczom chleba jako miejsca uprawiania sportu wyczynowego ale też wypoczynku i rekreacji.

W okresie minionym takich obiek-tów na terenie naszej Dzielnicy było kilka. Wystarczy wspomnieć o kilku basenach Cracovii w Cichym Kąciku, basenie TS Wisła czy też WKS Wawel. Wielu starszych mieszkańców nasze-go miasta na tych obiektach spędzało wolne chwile, uprawiając sport i wypo-czywając w gronie rodzinnym, o czym świadczą historyczne zdjęcia.

Niestety do naszych czasów obiekty te nie przetrwały a jako ich namiastka powstał jedynie basen AGH, wykorzystany do maksimum w godzinach od 6oo do 24oo, na który trudno się dostać, co świadczy o za-interesowaniu krakowian tą  formą uprawiania sportu. Mieszkańcy mogą również korzystać z krytej pływalni w TS Wisła oraz basenów w hotelu Nowotel, Centrum Sportu i Rekre-acji Uniwersytetu Pedagogicznego i Balancs Fitnes &Aqua w budynku Herbewo. Są to w większości obiekty nastawione na komercję.

Młodzież szkolna z tego też powo-du mając utrudnioną naukę pływania, zmuszona była do korzystania z wy-znaczanych przez Miejski Ośrodek Sportu basenów w Zabierzowie i przy ul. Kolnej i rezygnacji z jakiejkolwiek formie rekreacji czy zawodów sporto-wych. Zajęcia na basenach w Zabie-rzowie czy na ul. Kolnej wiązały się z koniecznością dowozu młodzieży, co stwarzało uczestnikom zajęć i na-uczycielom dodatkowe utrudnienia. Problem ten aktualnie został rozwią-zany przez wyznaczenie dla szkół ba-senu przy TS Wisła. Szkoły korzystając

Sportowa KrowodrzaW kwietniowym numerze Wiadomości Lokalnych omó-wiliśmy w skrócie pojawienie się na terenie naszej Dziel-nicy nowych obiektów sportowych. Tym razem parę słów na temat możliwości uprawiania sportów wod-nych, ważnych z punktu widzenia poprawy zdrowia dzieci i młodzieży, a także osób starszych.

13

Październik 2018

z wyznaczonych basenów, prowadzą na nich naukę pływania oraz zajęcia ogólnorozwojowe a treningi mogące wyłonić zawodników w przyszłości sięgających po laury w zawodach ogól-nopolskich czy międzynarodowych możliwe są tylko dla młodzieży zrze-szonej w klubach sportowych. Ogra-nicza to  możliwość organizowania zawodów szkolnych, wyłaniających przyszłych reprezentantów Krakowa czy Polski w zmaganiach z konkuren-tami do nagród i medali.

Jako jeden z nielicznych szkolnych zawodów w pływaniu organizowany na terenie Krowodrzy przez ZSS-4 z ul. Zakątek 2, jest coroczny miting pływacki, który w tym roku miał miej-sce w dniu 27 września właśnie na ba-senie AGH, gromadząc liczną grupę bo aż 72 zawodników ze szkół kra-kowskich i z powiatu krakowskiego. W trakcie mitingu odbyło się 25 wy-ścigów. Wszyscy zawodnicy otrzymali okolicznościowe medale i upominki, których fundatorem była Rada Dziel-nicy V Krowodrza.

Na całe szczęście SP nr  5 z  od-działami sportowymi, dzięki uporo-wi jej dyrektora, a także przy wspar-ciu radnych miejskich i  radnych

tę inwestycję, opracowaną dokumen-tację i wyłonionego w drodze prze-targu wykonawcę. W/g nieoficjalnych wiadomości kamień węgielny pod budowę basenu zostanie wmurowany 10 października br. Wstępnie ustalo-ny termin oddania obiektu do użyt-ku określony został na listopad roku 2020.

Zgodnie z obietnicą Dyrekcji Szko-ły, basen będzie dostępny również dla mieszkańców co należy przyjąć z za-dowoleniem, bo pozwoli to na uatrak-cyjnienie życia nie tylko młodzieży ale również dorosłym i seniorom, których liczba z roku na rok wzrasta.

Edward Tarczałowiczzastępca przewodniczącego

Rady i ZarząduDzielnicy V Krowodrza

dzielnicowych doczekała się decyzji o budowie basenu i w chwili obecnej ma już zagwarantowane środki na

Wzorem lat ubiegłych, również w tym roku w dniu 27 październi-ka Rada Dzielnicy V Krowodrza organizuje dla seniorów z Dzielni-cy spotkanie z serii Dzień Seniora. Spotkanie odbędzie się w Młodzie-żowym Domu Kultury „Dom Har-cerza” przy ul Reymonta 12. Począ-tek spotkania, na które serdecznie

zapraszamy, przewidziany jest na godz.15oo a  czas trwania to  ok. 3 godziny. Zgłoszenia udziału w spo-tkaniu przyjmowane będą w biurze Rady Dzielnicy – tel. 12-636-95-95 – od poniedziałku, 15 października br. Ilość miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zapisu.

Edward Tarczałowicz

Dzień Seniora

14

Październik 2018

Kapliczka przy al. Kijowskiej 35 Kapliczka na rogu ulic Czarnowiejskiej i Konarskiego

Kapliczka na skrzyżowaniu ulic Lubelskiej i Mazowieckiej

Kapliczki są nieodłącznym elemen-tem polskiego krajobrazu. Spotykamy je przy ruchliwych skrzyżowaniach i polnych drogach, w miastach i na wsiach. Często kryją się za nimi ciekawe historie: niektóre kapliczki były darami dziękczynnymi za oca-lenie życia, zdrowia czy uchronienie od kataklizmu. Inne były darami błagalnymi, jeszcze inne wzniesio-no dla upamiętnienia ważnych wy-darzeń. Fundatorami kapliczek były lokalne społeczności, parafie, rody

Krowoderskie kapliczkiszlacheckie lub indywidualni ofiaro-dawcy.

Na terenie Krakowa zinwentary-zowano do tej pory około 500 kapli-czek, figur i  krzyży przydrożnych, z czego w naszej dzielnicy zachowało się około 16. Wśród nich znajdują się takie, które liczą sobie kilkaset lat! Niektóre, niestety, zniknęły zupełnie, zostały zniszczone lub rozebrane. Te, które istnieją często mijamy obo-jętnie, uznając ich obecność za coś oczywistego lub mało interesującego.

A  przecież przydrożne kapliczki, krzyże i figury to nie tylko element folkloru, ale i cząstka historii – po-wszechnej i tej „naszej”, lokalnej. Są testamentem przeszłości dla obec-nych pokoleń. Dlatego przechodząc obok nich, warto zatrzymać się na chwilę, przyjrzeć im uważniej i po-zwolić sobie na chwilę zadumy.

Zygmunt Wierzbickiprzewodniczący

Rady i ZarząduDzielnicy V Krowodrza

15

Październik 2018

Kapliczka przy ul. Warmijskiej

Kapliczka przy al. Grottgera 66

Kapliczka przy ul. MazowieckiejKrzyż przy ul. Racławickiej 54

Kapliczka przy pl. Inwalidów

Kapliczka przy ul. Mazowieckiej

Krzyż na rogu ulic Wrocławskiej i Świętokrzyskiej

Kapliczka przy ul. Kazimierza Wielkiego 33

AL. 3 MAJA

FOCHA

REYMONTA

AL.

MIC

KIEW

ICZA

AL. SŁOWACKIEGO

AL. 2

9 LI

STO

PAD

A

CZARNOWIEJSKA

KRÓLEWSKA

WROCŁAWSKA

NAWOJKI

PIA

STO

WSK

API

AST

OW

SKA

GŁO

WAC

KIEG

O

ALE

JA K

IJO

WSK

A

ARMII KRAJOWEJ

MYDLNICKADruk: Drukarnia Kolejowa Kraków Sp. z o.o.ul. Forteczna 20A, 32-086 Węgrzcetel. 12 298 04 14, www.drukkol.pl

Adres redakcji: ul. Kazimierza Wielkiego 112/2, 30-074 Krakówtel. 12 636 95 95

Rada Dzielnicy V Krowodrza

Koordynacja redakcyjna: Janusz Mika

Redaktor naczelny: Zygmunt Wierzbicki

Skład i druk:Drukarnia EKODRUKul Wielicka 250, 30-663 Krakówtel: +48 12 267 36 60, e-mail: biuro@ekodruk.eu