EIA on Fertilizer & Pectic Ides Report

Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí “Ãàçàð òàðèàëàíä àøèãëàõ çîðèëãîîð гербицид, бордоо èìïîðòëîõ” төслийн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ГАРЧИГ

ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ.......................................................................................3Õ¯ÑÍÝÃÒÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ...................................................................................4ОРШИЛ............................................................................................................5Á¯ËÝÃ 1. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ, ХОЛБОГДОХ МЭДЭЭЛЭЛ....................6

1.1. Òºñëèéí åðºíõèé ìýäýýëýë..............................................................................61.2. төслийн хүчин чадал, техник, технологи..................................................61.3. Т¿¿õèé ýä, òóñëàõ ìàòåðèàë, завсрын бîëîí ýöñèéí á¿òýýãäýõ¿¿í, хог хаягдал................................................................................................................101.4. Төслийн эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлтүүд...........................................111.5. Төслийн хувилбарууд ба хэрэгжүүлэх үе шат.........................................131.6. Төсөл хэрэгжих орчны газар ашиглалт, дэд бүтцийн хөгжил...............131.7. Төслийн орчны нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн түвшин.....................141.8. Төслийн нийгэм, эдийн засгийн үр өгөөж................................................15

Á¯ËÝÃ 2. ТӨСЛИЙН БАЙГАЛЬ ОРЧИНД НӨЛӨӨЛӨХ БАЙДАЛ, ТҮҮНИЙ ҮНЭЛГЭЭ....................................................................................................................... 16

2.1 Öàã óóð, óóð àìüñãàëûí ¿íäñýí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä..............................................162.2 Газрын гадарга, хэвлийд нөлөөлөх байдал, үнэлгээ..............................202.3 Хөрсөн бүрхэвчид нөлөөлөх байдал, үнэлгээ..........................................212.4 Гадаргын болон газрын доорхи усанд нөлөөлөх байдал, үнэлгээ.........292.5 Ургамлан нөмрөгт нөлөөлөх байдал, үнэлгээ..........................................342.6 Амьтны аймагт нөлөөлөх байдал, үнэлгээ...............................................362.7 Түүх, соёлын дурсгалт зүйлст нөлөөлөх байдал, үнэлгээ......................402.8 Нийгэм, эдийн засагт нөлөөлөх байдал түүний үнэлгээ........................40

Á¯ËÝÃ 3. ÒªÑËÈÉÍ ÁÎËÇÎØÃ¯É ÁÎËÎÍ ÃÎË ÑªÐªÃ ÍªËªªËËҮҮД..............................443.1. Áîëçîøã¿é íºëººëºë, ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ýð÷èì..........................................443.2 Ãîë ñºðºã íºëººëºë, ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ýð÷èм.........................................46

БҮЛЭГ 4. ТӨСЛИЙН ЭРСДЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ, МЕНЕЖМЕНТ.............................504.1 Химийн хорт болон аюултай бодисын эрсдлийн үнэлгээ......................504.2 Болзошгүй аюул, ослын үнэлгээ...............................................................584.3 Сөрөг нөлөөллийг бууруулах зөвлөмж....................................................59

Á¯ËÝÃ 5. Ä¯ÃÍÝËÒ...........................................................................................62Á¯ËÝÃ 6. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫГ ХАМГААЛАХ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ..............................63

6.1. Агаар орчны бохирдлоос сэргийлэх.........................................................636.2. Хөрсний бохирдлоос сэргийлэх................................................................666.3. Усны бохирдлоос сэргийлэх......................................................................676.4. Биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах.......................................................686.5. Байгалийн нөөц, баялагийг зохистой ашиглах арга хэмжээ.................696.6. Ойн зурвас байгуулах................................................................................696.7. Ажиллагсадын эрүүл мэндèéã õàìãààëàõ.................................................706.8. Удирдлага зохион байгуулалт..................................................................716.9. Агуулахыг тохижуулах үйл ажиллагааны зардал...................................72

Á¯ËÝÃ 7. ОРЧНЫ ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ХӨТӨЛБӨР.............................747.1 Агаарын бохирдлын хяналт шинжилгээ..................................................747.1. Хөрсний элэгдэл эвдрэл, бохирдол..........................................................757.2. Усны бохирдлын хяналт шинжилгээ........................................................76

Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээний ЭНВАЙРОН ХХК 1


7.3. Áèîëîãèéí òºðºë ç¿éëèéí хяналт...................................................................767.4. Бусад асуудлаар........................................................................................77

Á¯ËÝÃ 8. ÝÐÕÇ¯ÉÍ ÎÐ×ÈÍ.................................................................................79ХАВСРАЛТ МАТЕРИАЛ...................................................................................84АШИГЛАСАН МАТЕРИАЛЫН ЖАГСААЛТ.......................................................85



ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ

Зураг 1. Ñàéõàí òîëãîéí òàðèàëàíãèéí.........................................................................................6Зураг 1. Ñàéõàí òîëãîéí òàðèàëàíãèéí.........................................................................................6 ............3



Õ¯ÑÍÝÃÒÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ

Хүснэгт 1. Òåõíèê õýðýãñëèéí æàãñààëò ........................................................Хүснэгт 2. Òîíîã òºõººðºìæèéí ¿ç¿¿ëýëò ............................................................Хүснэгт 3. Ажилагсдын цалингийн сангийн зардал ...................................... Хүснэгт 4. Салхины зонхилох чиглэл, харгалзах хурд, /м/с/ ......................... Хүснэгт 5. Õºðñíèé äýýæ àâñàí öýã¿¿ä, òàëáàéí îíöëîã .................................... Хүснэгт 6. Õºðñíèé õèìèéí ¿íäñýí øèíæ ............................................................... Хүснэгт 7. Õºðñíèé ÷èéã, ÷óëóóíû àãóóëàìæ, ýçýëõ¿¿í æèí, ìåõàíèê á¿ðýëäýõ¿¿íХүснэгт 8. Гацуурт ХХК-ний нийт худгийн тоо .......................................... 18Хүснэгт 9. Òàðèàëàíãèéí òàëáàéí çîíõèëîã÷ óðãàìëûí á¿ëãýìäýë¿¿äХүснэгт 10. Òóõàéí á¿ñ íóòãèéí õºõòºí àìüòäûí òºëººëºã÷èä ............................. Хүснэгт 11. Òºñºë õýðýãæèõ á¿ñ íóòãèéí øàâьæ ......................................... 20Хүснэгт 12. Öàãààííóóð ñóìûí ìàëûí òîî /2009 îíû áàéäëààð/ ............................... Хүснэгт 13. Öàãààííóóð ñóìûí ýäýëáýð ãàçðûí àøèãëàëò /2009 îíû áàéäëààð/ . . Хүснэгт 14. Íóòãèéí èðãýäèéí ñàíàë áîäîë ......................................................... Хүснэгт 15. Òºñëèéí áàéãàëü îð÷èíä ¿ç¿¿ëýõ ñºðºã íºëººëë¿¿ä, õýëáýð, ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ýð÷èì............................................Хүснэгт 16. Ãîë ñºðºã íºëººëºë, ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ýð÷èм ........................... Хүснэгт 17. Ñºðºã íºëººëëèéã áóóðóóëàõ, àðèëãàõ àðãà õýìæýý ..................... Хүснэгт 18. Àãààðûí ÷àíàðûí ñòàíäàðò .............................................................Хүснэгт 19. Нөлөөллийг бууруулах, арилгах.................................................Хүснэгт 20. Õºðñºíä áàéæ áîëîõ õîðò áîäèñûí çºâøººðºãäºõ äýýä àãóóëàìæ /ÇÄÀ/...........................................................................................................................Хүснэгт 21. Нөлөөллийг бууруулах, арилгах, хянах чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ .....................................................................................................Хүснэгт 22. Байгалийн нөөц, баялагийг зохистой ашиглах арга хэмжээХүснэгт 23. Ажиллагсадын эрүүл мэндèéã õàìãààëàõ ................................... Хүснэгт 24. Удирдлага зохион байгуулалт .................................................... Хүснэгт 25. Агуулахыг тохижуулах үйл ажиллагааны зардал ....................



ОРШИЛ

1990-ýýä îíîîñ õîéø 2000 îíû äóíä ¿å õ¿ðòýë ãàçàð òàðèàëàíãèéí ñàëáàðò ºì÷ õóâü÷ëàë ÿâàãäàæ óëìààð ýíýõ¿¿ ñàëáàðûí ¿éëäâýðëýë óíàëòàä îðñíîîð õèìèéí õîð, ãåðáèöèä, ýðäýñ áîðäîîíû õýðýãëýý ýðñ áàãàñ÷, òàðèàëàíãèéí õºðñ ¿ðæèë øèìýýð ÿäóóð÷, óðãàö á¿ðýëä¿¿ëýõ ÷àäâàð íü äîðîéòîæ ìóóäжээ. Õàðèí 2000 îíû äóíä ¿åýñ ýõëýí çàðèì íýã òîìîîõîí àæ àõóéí íýãæ¿¿ä òàëáàéä ýðäýñ áîðäîî õýðýãëýõèéí õàìò ãàäààä îðíóóäàä òóðøèãäàí õýðýãëýãäýæ èðñýí õîð, ãåðáèöèäèéã èõýýð õýðýãëýõ áîëñîí íü òàðèìëûí óðãàöûã íýìýãä¿¿ëýõ íýã ¿íäñýí íºõöºë áîëæ ºãñºí.

Ãýõäýý ìàíàé óëñàä õýðýãëýãäýæ áóé õèìèéí áîäèñóóä, áîðäîîíóóäûí õºðñºíä ¿ëäýõ ¿ëäýö, òýäãýýðèéí õîð õºíººëèéí òàëààð ñóäàëãàà øèíæèëãýýíèé ìàòåðèàë дутагдалтай бөгөөд хэрэглэгч нар íýãäñýí îéëãîëòîä õ¿ðýýã¿é байсаар ºíººã õ¿ðñýí.

Èéìýýñ ìàíàé îðîíä õýðýãëýãäýæ áóé õèìèéí áîäèñ-òàðèìàë óðãàìàë-õºðñ ãýñýí мөчлөгийн îíöëîã, òýð äóíäàà òàðèàëàíãèéí òàëáàéí õîã óðãàìàë óñòãàõàä àøèãëàäàã ñîíãîìîë ¿éë÷èëãýýòýé õîð, ãåðáèöèä, ìºí ºâ÷èí, õîðòíû ýñðýã õýðýãëýæ áàéãàà ôóíãèöèä, èíñåêòèöèä, õºðñíèé ¿ðæèë øèìèéã íýìýãä¿¿ëýõýýð õýðýãëýæ áàéãàà ýðäýñ áîðäîîíóóäàä àãóóëàãäàõ õèìèéí áîäèñóóäûí ¿ëäýö íü òàðèìàë óðãàìëûí ¿ð, áóëöóó, ¿íäýñ, ¿ð, èø, íàâ÷ ìºí öààøëààä õºðñºíä ÿìàð õýìæýýòýé ¿ëäýæ áàéãààã ìàíàé îðíû судлаачид, ýðäýì øèíæèëãýýíèé áàéãóóëëàãóóä ñóäàëæ òîãòîîõ ¸ñòîé. Èíãýñíýýð õ¿í àìûí ýð¿¿ë àæ òºðºõ, õ¿ðýýëýí áóé îð÷íû áîõèðäëûã áóóðóóëàõàä ñàéíààð íºëººëºõ þì.

Áàéãàëü îð÷èí, àÿëàë æóóë÷ëàëûí ñàéä, Õ¿íñ, õºäºº àæ àõóé, õºíãºí ¿éëäâýðèéí ñàéä, Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2009 îíû 03 äóãààð ñàðûí 18-íû ºäðèéí 62/66/86 äóãààð õàìòàðñàí òóøààëûí 1, 2, 3 äóãààð õàâñðàëòóóäàä õýðýãëýæ áîëîõ ïåñòèöèä, áîðäîîíû íýð òºðëèéã çààñàí áàéäàã.

Ìºí àòðûí 3-ð àÿíûã ýõë¿¿ëýýä 2 æèë ãàðóé õóãàöàà ºíãºð÷ áàéãàà õýäèé ÷ òºð çàñãèéí áîäëîãî øèéäâýðèéí äàãóó ýíýõ¿¿ àÿíûã ¿ðãýëæë¿¿ëýí ã¿éöýòãýõ áîëîìæòîé. Ýñ òýãâýýñ ãàäààäààñ á¿õ òºðëèéí ãóðèë áóäàà, õ¿íñíèé íîãîîãîî èìïîðòîîð àâ÷ óëìààð õ¿íñ òýæýýëèéí õóâüä ãàäààä îðíóóäààñ õàðààò áîëîõ áà òýð õýìæýýãýýð óëñ îðíû òóñãààð òîãòíîë, õ¿í àìûí ýð¿¿ë àæ òºðºõ íºõöºë àëäàãäàõ áîëíî.Èðãýí, ÀÀÍÁ-óóä ÷ äîòîîäûí íººö áîëîëöîîãîî àøèãëàí ººðñäèéí õ¿÷ýýð газар тариаланд õºðñíèé ¿ðæèë øèìèéã íýìýãä¿¿ëýõ эрдэс бордоо, хог ургамал устгах гербицидийг ашиглахаар íèëýýäã¿é õºðºíãº îðóóëàëò õèéæ áàéíà. Ýäãýýýð áàéãóóëëàãûí òîìîîõîí òºëººëºã÷ Ãàöóóðò ÕÕÊ-íû õ¿ñýëòýýð Ýíâàéðîí ÕÕÊ-èàñ Ãàçàð òàðèàëàíä àøèãëàõ çîðèëãîîð гербицид, áîðäîî èìïîðòëîõ òºñëèéí ÁÎÍÁÍ¯-íèé òàéëàíã áîëîâñðóóëàâ.

Байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээний ажлыг “Энвайрон” ХХК-ийн захирал, Н. Эрдэнэсайханаар удирдуулсан шинжээчдийн багт



гидрогеологич, доктор, профессор М.Алей, хөрс судлаач, доктор í.Íÿìñàìáóó, àãðîíîìè÷ äîêòîð Á.Àìàðñàíàà, экологич Т.Одонтуяа, экологич, магистрант Д.Номин-Ундраа, компьютерийн системийн инженер Э.Батмөнх нарын оролцсон эрдэмтэд, экспертийн баг хийж гүйцэтгэлээ.

Á¯ËÝÃ 1. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ, ХОЛБОГДОХ МЭДЭЭЛЭЛ

1.1. Òºñëèéí åðºíõèé ìýäýýëýëТөслийн нэр

Ãàçàð òàðèàëàíä àøèãëàõ çîðèëãîîð гербицид, áîðäîî èìïîðòëîõ Òºñëèéí äóãààð

2010/S/04Төслийн зорилго

Ýð÷èìæñýí óñàëãààòàé ãàçàð òàðèàëàíã õºãæ¿¿ëýõ, ÕÀÀ-í ñàëáàðò îð÷èí ¿åèéí òåõíèê, òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëæ, õºäºº îðîí íóòàãò àæëûí áàéð øèíýýð áèé áîëãîõ, àéìàã îðîí íóòãèéí õºãæèëä ººðèéí õóâü íýìðèéã îðóóëàõ çîðèëãîòîé.

Төслийг хэрэгжүүлэгч Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí Ñýëýíãý àéìàã äàõü ñàëáàð Áàÿí äóëààí-Óóë ÕÕÊÓëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð: 1311003055Ðåãèñòðèéí äóãààð: 3734315

Төсөл хэрэгжүүлэгчийн хаягÑýëýíãý àéìàã, Öàãààííóóð ñóì, Ñàëáàðûí çàõèðàë, Ý. Æàðãàë,

Óòàñ: 99119492, 631711Төслийн байршил

Ãàçàð òàðèàëàíä àøèãëàõ çîðèëãîîð èìïîðòëîн оруулж ирэх гербицид, áîðäîîг

Ñýëýíãý àéìãèéí Öàãààííóóð ñóìûí òºâººñ áàðóóí óðàãø 15 êì-ò Ñàéõàí òîëãîé íýðòýé ãàçàðò Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí ñàëáàð Áàÿí äóëààí-Óóë ÕÕÊ-èéí Ãàçàð òàðèàëàí, ÌÀÀ-í òºâийн талбайнуудад хэрэглэх юм.



Çóðàã 1.Ñàéõàí òîëãîéí òàðèàëàíãèéí Çóðàã 2. Төсөл хэрэгжүүлэх газрын байрлал òàëáàé

1.2. ТӨСЛИЙН ХҮЧИН ЧАДАЛ, ТЕХНИК, ТЕХНОЛОГИÃàçàð òàðèàëàíä ÎÕÓ-ààñ àçîò áîðäîî áóëàò, ÁÍÕÀÓ-ààñ àçîò ôîñôàòûí íèéëìýë áîðäîî ïóìà ñóïåð, àëìàëèç àøèãëàõààð òºëºâëºñºí áàéíà. (ýäãýýð õèìèéí áîäèñ, áîðäîîíóóäûí ñåðòèôèêàò, ãýðýýí¿¿äèéã õàâñðàëò 9 –ä îðóóëàâ.) Ñýëýíãý àéìãèéí Öàãààííóóð, Çýëòýð, Íîìãîí ñóìäàä óñàëãààòàé òàëáàéд 1600 ãà, óñàëãààã¿é òàðèàëàíд 17000 ãà òàëáàéä òàðèàëàëò õèéõ áà ¿¿íýýñ Óñàëãààòàé òàëáàéä, óëààí áóóäàé 845.8 ãà (Journey ñîðò), íîãîîí òýæýýëä çîðèóëñàí àðâàéí (Copeland ñîðò)199 ãà, òîñíû óðãàìàë ðàïñûí Êàíîëà ñîðò 180 ãà, õ¿íñíèé øàð âàíäóéã 61 ãà-ä òàðèàëàõ áºãººä 34-0-0 àçîòûí áîðäîîã 800 òí, 11-46-0 àçîò ôîñôîðûí áîðäîîã 300 òí õýðýãëýíý.Óñàëãààã¿é òàëáàéä, Ñýëýíãý ýëèò, Áóðÿòñêèé îñòèñòàÿ, Áóðÿòñêèé-79 ñîðòûã áóäààã òàðèõ áà 34-0-0 àçîòûí áîðäîîã 400-500 òí, 11-46-0 áîðäîîã 300 òí òóñ òóñ õîëüæ õºðñíèé ãàäàðãóóä KRM áîðäîî öàöàæ õýðýãëýõýýð òºëºâëºñºí áàéíà. 2010 îíû òàðèàëàëòàíä ¿ð àðèóòãàõ, àð÷ëàõàä ÎÕÓ-ä ¿éëäâýðëýãäñýí ¿ð àðèóòãàã÷ áîäèñ Áóëàò (C16H22ClN3O)-ûã 3000 ëèòð; òàðèìàëûí àð÷èëãààíä Àëìàçèñ ÂÄÃ-600 (C14H15N5O6S) ãåðáèöèäèéã 200 êã, ÁÍÕÀÓ-ààñ Ïóìà ñóïåð (C16H12CINO5) ãåðáèöèäèéã 33000 ëèòð òóñ òóñ àâ÷ àøèãëàõààð òºëºâëºñºí.

Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí òàðèàëàíä àøèãëàõ гербицид, áîðäîî õàäãàëàõ àãóóëàõóóä Ñýëýíãý àéìãèéí Ñ¿õáààòàð, Öàãààííóóð ñóìäàä òóñ á¿ð 1000 òí, Äàðõàí –Óóë àéìãèéí Äàðõàí ñóì 1000òí-û áàãòààìæòàé àãóóëàõóóäàä õèìèéí áîäèñ, áîðäîî õàäãàëäàã áà, Óëààíáààòàð õîòîä Õ¿íñ òðåéä 1000 òí-û áàãòààìæòàé àãóóëàõàä òºìñ õ¿íñíèé íîãîîíóóäûã õàäãàëàõ çîðèóëàëòààð àøèãëàäàã. (Ýäãýýð ñêëàäóóäûí òàëààð òàéëàíãèéí 4-ð á¿ëýã îðóóëàâ)

2010 îíû óðèíøÃàöóóðò ÕÕÊ Ìîíãîëä àíõ óäàà óñàëãààã¿é òàëáàéä õèìèéí óðèíø õèéõ çîðèëãîîð Notill òåõíîëîãèéã ¿éëäâýðëýëä íýâòð¿¿ëýí àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà þì. Ýíý òåõíîëîãèéã õýðýãëýñíýýð òàëáàéä ÷èéã õóðèìòëóóëàõ, õîã óðãàìëûã óñòãàõ, õºðñºí äàõü õîã óðãàìëûí ¿ðèéí íººöèéã áàãàñãàõ, õºðñèéã ñàëõèíû ýëýãäýë, ýâäðýëýýñ õàìãààëàõ óðãàìëûí íºìðºã ¿¿ñãýõýä à÷ õîëáîãäîëòîé.

2010 îíä íèéò 10000 ãà òàëáàéä õèìèéí óðèíø õèéõýýð òºëºâëºæ áàéãàà áà öàöàëòûã ìýðãýæëèéí õ¿í óäèðäàí àæèëëóóëíà. Äýýðõ õýðýãöýýòýé гербицидийг ÁÍÕÀÓ-ûí Õýáýé ìóæèéí “×è Ôýí Õèìèéí ¿éëäâýð” ÕÕÊ-ûí á¿òýýãäýõ¿¿í 41% Glyphosate áóþó ðàóíä-àï ãåðáèöèäèéã îðóóëæ èðýõýýð òºëºâëºæ áàéíà.(Áîäèñûí ìýäýýëëèéã õàâñðàëò 9-ä îðóóëàâ)Ðàóíä-àï ãåðáèöèä íü БОАЖ, ХХААХҮ, ЭМ-ийн сайд нарын хамтарсан тушаалаар батлагдсан Ìîíãîë óëñàä õýðýãëýõèéã çºâøººðñºí гербицид, пестицидийн жагсаалтад орсон.



Òөсөлд ашиглах техник хэрэгсэл, үндсэн болон нэмэлт материал

Òåõíèê õýðýãñëèéí æàãñààëò

Õ¿ñíýãò 1.

№ Марк Íýìýëò ìýäýýëýë Òоо Èðñýí îí

1 JD9430-1 450 HP 1 2009

2 JD9430-2 450 HP 1 2009

3 JD9430-3 450 HP 1 2009

4 JD9420-2 425 HP 1 20075 JD9420-3 425 HP 1 20076 JD9420-4 425 HP 1 20077 JD9420-6 425 HP 1 20078 JD6930-7 170 HP 1 20079 JD6920 150 HP 1 200410 JD6920S-5 150 HP 1 200611 JD6820-1 130 HP 1 200512 JD6820-2 130 HP 1 200513 JD6603-1 120HP 1 200614 JD3400-1 90 HP 1 200515 JD3400-5 90 HP 1 200816 JD3215-1 90 HP 1 200817 JD1204-1 120 HP 1 200718 JD1204-2 120 HP 1 200719 JD1204-3 120 HP 1 200720 JD1204-6 120 HP 1 200921 JD1204-8 200922 JD904-1 90 HP 1 200623 JDT654-1 65 HP 1 200624 JDT654-6 65 HP 1 200725 JDT654-3 65 HP 1 200626 JDT654-10 65 HP 1 200727 JDT654 65 HP 4 28 TV145-2 104 HP 1 200829 JD9680-1 250HP 1 200430 JD9880-1 450HP 1 200531 JD1076 160HP 13 200632 Morris õàâàã÷ 8900/18ì-3 Ìîððèñ õàâàã÷ 1 200733 Morris õàâàã÷ 8900/12.5ì-3 Ìîððèñ õàâàã÷ 2 200534 Morris Air Drill 7300/18ì-3 ¯ðëýã÷ 4 200835 International-4ì /¿ðëýã÷/-1 ¯ðëýã÷ 1 2035



36 Valmar 2455 ðàïñ ¿ðëýã÷-1 ¯ðëýã÷ 1 200637 International 730-2 ×èðã¿¿ë æàòèê 2 200738 Westward 3000 ×èðã¿¿ë æàòèê 1 200839 Jay Lor 3650 -1 Äàðø õîëèã÷ 1 200540 New Holland FP240 -1 Äàðøíû êîìáàéí 1 200541 Áàëë äàðàã÷ -3 Áàëë äàðàã÷ 2 200542 Simba ODH/23C/32/FW disk 4ì-2 Äèñê 2 200443 Sunflower disk 1435-33-10.5ì-1 Äèñê 1 200844 Bredal áîðäîî öàöàã÷ K54-2 Áîðäîî öàöàã÷ 1 200945 Auger ÷èðã¿¿ëä óãñàðäàã -1 Áóäàà à÷èã÷ 1 200446 Auger Buhler TC1035 ðåìåíü-1 Áóäàà à÷èã÷ 1 2005

47Auger C841 /Buhler farm king

12.5ì-7Áóäàà à÷èã÷

4 2007

48Auger C841 /Buhler farm king

12.5ì-7Áóäàà à÷èã÷

8 49 Auger Y1070TM24M-6pcs Áóäàà à÷èã÷ 1

50System 92 Packer /áóë áîðíîé

12m-4Áóë áîðíîé

1 200551 Unipress UP/5.5M òàëáàé òýãøëýã÷ 1 200452 New holland 195 /Áóóö öàöàã÷/-2 Áóóö öàöàã÷ 2 2009

53Degelman 14-46/57 /Çàì õóñàã÷ -

2Çàì õóñàã÷

1 2007

54Degelman 14-46/57 /Çàì õóñàã÷ -

2Çàì õóñàã÷

1 200555 KIRCHNER ÷èðäýã çàì õóñàã÷ Çàì õóñàã÷ 1 200456 Bailey trailer 14T ÷èðã¿¿ë-4 Òðàéëëåð 2 200457 Bailey trailer 14T ÷èðã¿¿ë-4 Òðàéëëåð 2 200558 Chafer T3000 Õîð öàöàã÷ 24ì-1 Õîð öàöàã÷ 1 2004

59Hardi NAV1000M Õîð öàöàã÷

24ì-20Õîð öàöàã÷

8 Õàäëàíãèéí òîíîã òºõººðºìæ

60 Hay Hiker 1400 ðóëîí çººã÷ -2 Ðóëîí çººã÷ 2 2007

61New Holland 1063 äºðâºëæèí

ïðåññ à÷èã÷-1 Ïðåñ à÷èã÷

1 200762 Hesston 4910-1 Ïðåñëýã÷ 1 200963 Case 8555 ïðåñëýã÷-3 Ïðåñëýã÷ 2 200964 JD 568 /ºâñ áîîã÷/-2 Ïðåñëýã÷ 2 200765 Welger RP 520 /ºâñ ïðåññëýã÷-1 Ïðåñëýã÷ 1 200466 Rowse õàäóóð -2 Õàäóóð 2 200967 Buhler Inland Ñàðàí òàðìóóð-4 Òàðìóóð 1 2009



Голлох техник, тоног төхөөрөмжүүдийн үзүүлэлтÒîíîã òºõººðºìæèéí ¿ç¿¿ëýëò

Õ¿ñíýãò 2.

Çóðàã 3.Ãàçàð òàðèàëàíãèéí òåõíèê, òýýâðèéí õýðýãñë¿¿ä. Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí Ñàéõàí òîëãîé òºâ

ÓÑÀËÃÀÀÍÛ ÒÎÍÎÃ ÒªÕªªÐªÌÆ, ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ØÈÉÄÝË


¹ Íýð Õýìæèõ íýãæ Òîî, øèðõýã1 Òðàêòîð JD 9420 Ш 82 Òðàêòîð JD 8430 Ш 23 Òðàêòîð JD 6820 Ш 84 Òðàêòîð JD 1204 Ш 125 ¯ð òàðèàíû ¿ðë¿¿ð

Morris airdrill 18mШ 4

6 Õàâàã÷ Morris cultivator 12.5 m

Ш 4

7 Õàâàã÷ Morris cultivator 18 m

Ш 3

8 Áóë áîðíîé 24m Ш 49 Õîð öàöàã÷ Hardi sprayers

24m1Ш 5

10 Áîðäîî öàöàã÷ KRM bridal fertilizer apreder

Ш 3

11 Êîìáàéí JD 9880 STS Ш 312 Êîìáàéí JD 9680 WTS Ш 213 Êîìáàéí JD 9680 WTS Ш 114 Êîìáàéí JDT 1076 Ш 2215 Ãàãíóóðûí àïïàðàò Ш 416 Áóäàà à÷èã÷ Ø 9


Ñýëýíãý àéìãèéí Öàãààííóóð ñóìûí Áàÿíäóëààí-Óóë ÕÕÊ-èéí ñèñòåìèéí áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí àæëûí çóðãèéã áîëîâñðóóëàõàä Ì1:100000-èéí áàéð ç¿éí çóðàã, öàã óóðûí õàðóóëóóäûí àæèãëàëò, ØÓÀ-èéí Ãåîýêîëîãèéí õ¿ðýýëýíãèéí ôîíä çýðýãò ìàòåðèàëóóäàä ¿íäýñëýí Valmont International-èéí ìýðãýæèëòí¿¿ä çóðàã òºñëèéã ãàðãàñàí áàéíà.Óñíû ýõ ¿¿ñâýð: Ñýëýíãý ìºðºíÓñàëãààíû ñ¿ëæýý: Óñàëãààíû ñ¿ëæýý Ä=490-2650 öèíêåí õîîëîé

Valmont 8120 12 øÄàëä ñ¿ëæýýíèé õîîëîéã îëîí óëñûí ISO 2001-2003

ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí õîîëîéãîîð õèéñýí áàéíà.

1.3. Т¿¿õèé ýä, òóñëàõ ìàòåðèàë, завсрын бîëîí ýöñèéí á¿òýýãäýõ¿¿í, хог хаягдал Óã êîìïàíèéí õîãèéí öýã íü òºâººñºº áàðóóí õîéø 5 êì-ò 200 ì2 талбай бүхий

óõñàí í¿õ þì. Óã í¿õýíä àõóéí, õàòóó õîã õàÿãäëûã áóëæ óñòãàäàã áàéíà.

Çóðàã 4. õîã õàÿãäëûí öýãèéí áàéäàë Çóðàã 5. Àõóéí õîã õàÿãäëûã áóëæ áóé áàéäàë

Õèìèéí áîäèñûí ñàâ, áàãëàà áîîäëûã “Óðãàìàë õàìãààëàõ áîäèñ, гербицид, áîðäîî õ¿ëýýí àâàõ, çàðöóóëàõ, àøèãëàõ æóðàì”-ûí äàãóó Ãàöóóðò ÕÕÊ-èéí çàõèðëûí òóøààëààð êîìèññ òîìèëîí óñòãàäàã áàéíà. (õàâñðàëò 10. Õèìèéí õîðòîé õîã õàÿãäàë óñòãàñàí òóõàé àêòóóä)

Хатуу хог хаягдалÃàçàð òàðèàëàíãèéí ¿éëäâýðëýë, áîðäîî àøèãëàõ ÿâöàä орчныг бохирдуулах гол хүчин зүйл нь тоос шороо, гербицид, áîðäîîíû õýðýãëýñýí ñàâ áîîäîë, ургамлын иш, навч нахиа, шатах, тослох материал, ахуйн чанартай хатуу, шингэн хог хаягдал (шил, лааз, бөглөө, хуванцар сав, цаас, завсрын хаягдал, үнс нурам, цэвэрлэгээний хог) гарна.

Дээрх ахуйн чанартай хог хаягдал нь ажилчдын хэрэглээнээс гарч байна.



Шингэн хаягдалÒºâèéí усанд орох газар, угаалгын байгууламж, бие засах газраас

гарах бохир усыг тунгаах/шингээх нүхэнд хийæ, øаардлага хангасан бие засах газруудыг усны худгуудаас 500 м-ээс багагүй зайд угсаран байрлуулжээ. Байгаль орчныг бохирдуулахгүй байх үүднээс òàðèàëàíãèéí òàëáàéíóóä äýýð бие засах газар байгуулаàгүй.

Хийн хаягдалЗам, òàðèàëàíãèéí òàëáàé, машин механизмаас ялгарах дэгдэмхий хий SOX, NOX, COх, нүүрс-устөрөгч, утаа, тоос, хөө тортог. Цөөн тооны агаар бохирдуулах эх үүсвэрүүдэд байнгын суурин байгууламжууд, хөдөлгөөнт объектууд болон дэгдэмхий хий, тоос үүсгэгч машин механизмууд орно. Дэгдэмхий хий, тоос үүсгэгч машин механизмуудад: Òðàêòîð, õîð öàöàã÷, өрөмдлөг, êîìáàéí, ýêñêаâàòîð машинууд болон шороон замаар явж буй бүх тээврийн хэрэгсэл хамрагдана.Öàöðàã èäýâõèò áîäèñûí õàÿãäëын эх үүсвэр байхг¿é.

1.4. Төслийн эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлтүүдТөсөл хэрэгжих нутаг дэвсгэр нь иргэдийн суурьшил сийрэг, хүн амын нягтшил багатай.Орчны эдийн засаг, газар ашиглалтын цар хүрээг авч үзвэл, Öàãààííóóð сумын үндсэн үйлдвэрлэл нь газар тариалан, түүнчлэн нэлээд тархуу байрлалтай бэлчээрийн мал аж ахуй юм.

Хөрөнгө оруулалт Уг төслийн нийт хөрөнгө оруулалт нь 455.883.760 төгрөг бөгөөд үүнээс өөрийн талаас 220.883.760 төгрөгөөр санхүүжүүлж, 235.000.000 төгрөгний ýðãýëòèéí зээл аван ажиллахààð òºëºâëºñºí áàéíà.

Жилийн ашиглалтын зардлын тооцоо

Ажилагсдын цалингийн сангийн зардалÕ¿ñíýãò 3.

“Гацуурт” ХХК-с томилолтоор ажиллаж байгаа ажилчид

№ Àëáàí òóøààë Îðîí òîî Àæèëëàõ õóãàöàà

¿íäñýí öàëèí /сар/

Æèëèéí öàëèí

1 Зàõèðàë 1 400000 4800000

2 Хуулийн зөвлөх 1 250000 3000000

3 Инжинер 1 350000 42000004 Åðºíõèé íÿ-бо 1 400000 48000005 Хянагч ня-бо 1 250000 30000006 Ня-бо 1 400000 4800000

1 350000 42000003 250000 9000000



7 Нярав

1 280000 33600001 230000 2760000

8 Жолооч 35 250000 8750000

9 Засварчин 2 250000 600000010

Экскаватор 1 250000 3000000

11

Кранист 1 250000 3000000

12

Барилгын тóñëàõ

1 250000 3000000

“Баян Дулаан Уул” ХХК-ийн ажилчид11

Àæ àõóéí äàðãà 1 400000 4800000

12

Механикч 2 350000 8400000

13

Агрономич 3 350000 12600000

14

Оффис менежер 1 200000 2400000

15

АА-н менежер 1 250000 30000001 400000 4800000

16

Ня-бо 3 350000 126000001 400000 4800000

17

Нярав 1 300000 36000001 250000 3000000

1 230000 2760000

1 200000 240000018

Усалгааны оператор

1 400000 4800000

19

Оператор 1 270000 3240000

20

Пүүлэгч 1 230000 2760000

21

Техникч 8 270000 25920000

2 230000 5520000

1 250000 3000000

22

Малзүйч 1 350000 42000001 250000 3000000

23

Малчин 24 180000 51840000

24

Цахилгаанчин 1 250000 3000000

25

Туслах ажилчин 3 200000 7200000



26

Харуул 1 200000 2400000

НИЙТ ДҮН 28760000 345120000

Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн зардалНийт 114 ажилчны 1 жилийн цалин 345,120,000 төгрөг бөгөөд

үүнээс нийгмийн даатгалын шимтгэл 34,512,000 төгрөг болж байна.

Байгаль орчнûã хамгаалах зардалÒºñºë õýðýãæ¿¿ëýã÷ êîìïàíèéí æèëèéí òºñºâò áàéãàëü îð÷íûã

õàìãààëàõ áîäèòîé çàðäàë òóñãàãäààã¿é áàéãàà áà áайгаль орчныг хамгаалах ажлын төлөвлөгөөг төслийн үйл ажиллагаанаас байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг тодорхойлох, төслийн явцад байгаль орчинг хамгаалах хууль, стандарт, дүрэм, журмын дагуу жил бүр боловсруулан хэрэгжүүлэх øààðäëàãàòàé. Ýнэõ¿¿ ажлын хүрээнд áàéãàëü õàìãààëàõ òºëºâëºãºº, îð÷íû õÿíàëò øèíæèëãýýíèé õºòºëáºðò çààñàí ¿éë àæèëëàãààã æèë á¿ðèéí áèçíåñ òºëºâëºãººíä òóñãàí õýðýãæ¿¿ëæ áàéõ õýðýãòýé.(Эдгээр арга хэмжээг хэрэгжүүлэхийн тулд жил бүр 11.770.500 төгрөг төсөâлөõ, òàéëàíãèéí 6, 7 á¿ëýã)

1.5. Төслийн хувилбарууд ба хэрэгжүүлэх үе шат Ýýëæëýí òàðèàëàõ ñèñòåìèéã ìºðäºæ àæèëëàñíààð äàðàà æèëèéí

òàðèàëàëòûã òºëºâëºõ. ªíäºð õ¿÷èí ÷àäàëòàé, îð÷èí ¿åèéí òîíîã òºõººðºìæ ¿éëäâýðëýëä

íýâòð¿¿ëýõ Ìàë àæ àõóé, ãàçàð òàðèàëàã õîñëóóëàí ÿâóóëæ áàðóóíû ºíäºð

õºãæèëòýé ôåðìåð áîëîí òàðèàëàíãèéí ¿éëäâýðèéí ò¿âøèíä õ¿ðãýíý.

1.6. Төсөл хэрэгжих орчны газар ашиглалт, дэд бүтцийн хөгжил

Цахилгаан хангамж Ñàéõàí òîëãîéí óñëàëòûí ñèñòåì öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷ýý Ñýëýíãý

àéìãèéí Ç¿¿íá¿ðýí ñóìààñ àâäàã. Ãèäðàíò á¿õèé õóâààðèëàõ ãîë õîîëîéã 490-2650ì-èéí óðòòàé êàáåëèéí õàìò ãàçàð äîîãóóð øóóäóó óõàæ òàâьсан байна.

Усан хангамж- Ундны ус Ñýëýíãý ìºðíººñ óñíû ýõ ¿¿ñâýðèéã татаж авна.

Шатахуун хангамж, хадгалалтÃàöóóðò ÕÕÊ-èéí ãàçàð òàðèàëàíãèéí òºâ íü “Петровис” ХХК-тай гэрээтэй ажиллаж, шатах, тослох материалын нөөцөө бүрдүүлдэг.Сайхан толгойн тариалангийн төвийн ØÒÑ-ûí áàéðëàë:

N 50 05’04.5” Å 105 46’02.0”



Çóðàã 6.Òºâèéí ØÒÑ àæèë÷äûí ñóóðèí, Çóðàã 7. ØÒÑ-ààñ 2 ì-èéí çàéä õèìèéí óäèðäëàãûí áàéðíààñ 5 ì-èéí çàéä áàéðëàíà. áîäèñûí àãóóëàõ áàéðëàäàã

Зураг 8. ØÒÑ-ûí îéð îð÷èìä èë çàäãàé ò¿ëø àñãàðñàí áàéäàë

Дизель түлш хадгалах болон түгээлт хийдэг талбай нь ил задгай, газрын гадаргаас ямар нэгэн тусгаарлалт хийгдээгүй байгаа нь хөрс бохирдох, ойр орчимд нь ил гал гарсан тохиолдолд ихээхэн хэмжээний талбайг хамрах эрсдэлтэй байна. Èйм учраас уг талбайг öåìåíòýн хавтангаар бүрж, õàøàà õàìãààëàëò õèéæ, õºðñºíä ò¿ëø íýâòðэхгүй байх íºõöлийг хангах хэрэгтэй юм.

1.7. Төслийн орчны нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийн түвшин

Төсөл хэрэгжих нутаг дэвсгэрт хүн амын нягтшил багатай.Òºñëèéí îрчìыí эдийн засаг, газар ашиглалтын цар хүрээг авч үзвэл, Öàãààííóóð сумын үндсэн үйлдвэрлэл нь газар тариалан, түүнчлэн ñèéðýã òàðõàëòòàé бэлчээрийн мал аж ахуй юм.

Òºñëèéí àæèë÷äûí íèéãìèéí îð÷èí



Çóðàã 9.Ñàéõàí òîëãîéí òºâ òàëáàé Çóðàã 10. Àæèë÷äûí áàéð

1.8. Төслийн нийгэм, эдийн засгийн үр өгөөжÝð÷èìæñýí óñàëãààòàé ãàçàð òàðèàëàíã õºãæ¿¿ëýõ, ÕÀÀ-í ñàëáàðò îð÷èí ¿åèéí òåõíèê, òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëæ, õºäºº îðîí íóòàãò àæëûí áàéð øèíýýð áèé áîëãîõ, àéìàã îðîí íóòãèéí õºãæèëä ººðèéí õóâü íýìýð îðóóëàõ.


Documents

EIA on Fertilizer & Pectic Ides Report