Ekološko šumarski Centar “Sylva”Novi Pazar 2012.god

ŠTA JE ŠUMA

Šuma je složena biljnazajednica ili biogeocenoza(ekosistem) šumskogdrveća koje utiče jedno nadrugo, kao i na sredinu ukojoj se nalaze.

Osnovni delovi šume kaoekosistema su: zemljište,vazduh, šumskaživotna zajednica igeološka podloga

Šume su najsloženiji kopneni ekosistemi. U njima pored drveća živimnogo drugih vrsta biljaka, životinja, gljiva i mikroorganizama.

Složenost šuma se ogleda u njihovoj izraženoj spratovnosti iraznovrsnoj međusobnoj povezanosti svih članova životnezajednice.

Različiti organizmi naseljavaju različitedelove šume. U krošnjama visokogdrveća (sprat visokog drveća) žive vrstekoje se retko, gotovo nikada, nespuštaju u niže delove šume —arborealni organizmi.

U nižim delovima šumskih ekosistemamnogi žbunovi izgrađuju gust sklop(sprat žbunova), ispod kojeg se razvijasprat zeljastih biljaka.

Uz samu površinu zemljišta živi grupaorganizama koji čine prizemni sprat.U samom zemljištu živi mnogo različitihorganizama, koji izgrađuju podzemnespratove.

Šume su vekovima bile mesto odakle se čoveksnabdevao drvetom za ogrev, gradnju i šumskimplodovima, lovio divljač i spremao sebi hranu.

ZNAČAJ ŠUME

Šuma je savršena ekološka radionica,ali i idealno stanište za brojni živi svet(biljni I životinski ) i blagodet za čoveka.

Koristeći isključivo prirodne sirovine -ugljendioksid i vodu, kao izvor energijeisključivo sunčevu energiju, u stanju jeda proizvede znatne količine biomase(drveta, lišća).Istina, uz nešto otpada u tomproizvodnom procesu koji se zove –kiseonik

Tek onako usput, zadržat će pri procesuznatne količine prašine iz vazduha,povoljno utiče na kruženje vode uprirodi, kao i na atmosferske prilike(vremenske i klimatske) a poslužiće ikao odlično stanište za brojne biljne iživotinjske vrste.

Ima veliko socijalno i estetsko značenjeza čoveka,

Šume

� sprečavanju nastajanja bujica i poplava � sprečavaju eroziju zemljišta.� najbolji su i najjeftiniji filter za dobijanje pitke vode

� čovek može da živi bez hrane 35 dana, bez vode 5 dana, a bez vazduha5 minuta.� šuma površine od 1ha, u procesu fotosinteze oslobađa 3 tonekiseonika, a potroši oko 4 tone ugljen-dioksida.� samo 4 bukova stabla kroz 100 godina obezbede kiseonik jednomčoveku za 80 godina života.

Uloga šuma u prečišćavanjuzagađene atmosfere je važnijaod njene uloge u proizvodnjikiseonika

� bukove šume, površine 1 ha,mogu primiti čak 68 tona čađi iprašine.

� jedno stablo divljeg kestena,starosti oko 30 godina, može dazadrži 120kg prašine i 80kgaerosola godišnje

� hektar kleke godišnje emituje uatmosferu oko 30kg materija sabaktericidnim dejstvom, što jedovoljno za dezinfekcijuomanjeg grada.

Šuma smanjuje buku, što zavisi od tipa šume, gustine, visine grmlja,njegove olistalosti i godišnjeg doba.

Privredni znacaj šuma je u ogrevu, gradjevinskom materijalu kaosirovina za biomasu itd.

Šume su staništa lekovitog bilja, gliva i dom za mnogobrojnu faunu

ŠUME U SVETU

Šume se danas prostiru na oko 4. milijardehektara, to je nešto oko 30% ukupnepovršine kopna

• Afrika 520.24 miliona ha• Azija/ 564,87 miliona ha• Lat. Amerika 992,69 miliona ha• Evropa 193,99 miliona ha• Bivši sssr 816,17 miliona ha• Severna Amerika 457,09 miliona ha

Najvece drvo na svetu je Sekvoja (Sequoia sempervirens) iz

porodice čempresa (Cupressaceae). Sekvoja može da živi i do 2200

godina i spada u red najvišeg drveća na Zemlji — visina može da mu

dostigne 115,5 m.

U Srbiji ima 2,7 miliona ha pod šumom , i to čini oko 30% ukupne

površine.

Cilj je da se postigne pošumljenost Srbije od 41% površine.

Novi Pazar ukupno ima 37.000 ha pod šumom, što čini oko 50% odukupne površine područja, što je iznad iznad svetskog, evropskog prosekai proseka u državi Srbiji.

Uglavnom su to šume bukve , hrasta , bora, smrče ali je značajno učešćei ostalih vrsta.

Godišnje se na teritoriji grada Novog Pazara , pošumi do 40 ha , i to uglavnomsadnica smrce , belog i crnog bora. To je oko 100.000 sadnica , što slobodnomožemo reći za svakog stanovnika grada Novog Pazara po 1 sadnica godišnje.

Pošumljavanje se vrši kako na državnom tako i na privatnom zemljištu.

Na privatnom zemljištu Uprava za šume i JP Srbijašume besplatno dele sadnimaterijal vlasnicima koji prijave svoje površine za pošumljavanje. Prijaviti se mogusve površine koje su pogodne za pošumljavanje, a čija klasa zemljišta mora biti 5,6ili 7 kategorije.

Nize klase pripadaju kategoriji poljoprivrednog zemljišta (1., 2, 3, i 4.) .

Pitanje

1. Koje šumske komplekse znate u Srbiji – nabrojte ih.

2. Na kojim ste planinama boravili i šta ste zapazili.

Ekološko-šumarski centar „Sylva“